voor kennis en emotie
Jaarverslag 2012
Jaarverslag 2012
Vastgesteld in de bestuursvergadering van 24 juni 2013
Stichting Heuvellandbibliotheken Postbus 809 6300 AV Valkenburg
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
2
INHOUD
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
Voorwoord
4
Bestuur
5
De fysieke bibliotheek: Front-offices
7
De digitale Bibliotheek
13
Dienstverlening
15
Samenwerking
16
Back-office
17
Bijlage 1: Activiteiten
18
Bijlage 2: Openingstijden
23
Bijlage 3: Statistiek
24
3
VOORWOORD
Zoals voorgaande jaren doet de Stichting Heuvellandbibliotheken schriftelijk verslag van het reilen en zeilen van haar zes bibliotheken in 2012 in de drie gemeenten behorend tot haar werkgebied. Aan de orde komen ontwikkelingen en activiteiten en er wordt verantwoording afgelegd over het gevoerde beleid. In 2012 stond, naast het bespreken en bewaken van de voortgang in de reguliere dienstverlening, een aantal ontwikkelingen centraal: - het vertrek van de directeur wegens FPU en de invulling van de directiefunctie - het proces van voortgaande bibliotheekvernieuwing en de versterking van de retailaanpak in de bibliotheek - de vernieuwing van de huisvesting van de bibliotheken in Margraten en Gronsveld - het vergroten van begrip en draagvlak voor het bibliotheekwerk, onder andere door middel van presentaties aan twee raadscommissies - de voorgenomen forse bezuinigingen die de gemeente Eijsden-Margraten de bibliotheek wil opleggen - de verdergaande digitalisering van het bibliotheekwerk, mede door het inrichten van zelfservice in drie van onze bibliotheken Deze ontwikkelingen moeten gezien worden tegen een achtergrond waarbij sprake is van demografische veranderingen, van toenemende bezuinigingen en een andere attitude van leden ten opzichte van de bibliotheek als gevolg van ontlezing, veranderende en meer mogelijkheden tot vrijetijdsbesteding en de opkomst van E books. Deze maatschappelijke ontwikkelingen zullen op termijn het bibliotheekwerk een ander gezicht en inhoud gaan geven. In onze meerjarenplanning wordt daarop zo goed mogelijk ingespeeld. De resultaten van alle reguliere werkzaamheden zijn zoveel mogelijk gemeten en zijn cijfermatig uiteengezet in een bijlage met statistieken. Ook dit jaar werd het lokale bibliotheekwerk ten behoeve van alle inwoners, jong en oud, uitgevoerd door medewerkers en vrijwilligers in opdracht van en met middelen van de gemeenten Eijsden-Margraten, Vaals en Valkenburg aan de Geul. Ook de Provincie Limburg financierde een aantal activiteiten. Ons motto ‘voor kennis en emotie’, wil accentueren dat de Stichting niet alleen gericht is op vergroting van de kennis (bildung), maar ook op het beleven van emotie door de gebruikers. We spelen hierop in door naast het uitlenen van boeken e.d. ook te zorgen voor tentoonstellingen over kunst en het aanbieden van lezingen aan onze gebruikers. In ons beleid staat de gebruiker immers centraal. Namens het bestuur van de Stichting Heuvellandbibliotheken, L. Kerckhoffs, voorzitter
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
Mevr. O. Braken, secretaris
4
BESTUUR
Samenstelling Het bestuur van de Stichting Heuvellandbibliotheken was per 31 december 2012 als volgt samengesteld: De heer L. Kerckhoffs: voorzitter De heer H. Janssen: penningmeester Mevrouw E. van der Veldt: lid Mevrouw O. Braken: secretaris Mevrouw A. Wijnen: vice-voorziter
Vergaderingen
Het bestuur kwam in het verslagjaar negen maal in vergadering bijeen. De vergaderingen werden tevens bijgewoond door de directeur, de heer M. Müller en vanaf 1 juni 2012 door mevrouw Y. Sprooten. De volgende onderwerpen kwamen onder meer in deze vergaderingen aan de orde: t EF+BBSSFLFOJOHFOIFU+BBSWFSTMBH t EF#FHSPUJOH t IVJTWFTUJOHTUSBKFDUFO.BSHSBUFO &JKTEFOFO(SPOTWFME t EFTBNFOXFSLJOHUVTTFOPO[FTUJDIUJOHFOIFU$FOUSF$ÏSBNJRVF t JOWPFSFO[FMGTFSWJDF t CF[VJOJHJOHFONFUOBNFJOHFNFFOUF7BBMT t ĕOBODJÑMFLXBSUBBMSBQQPSUBHFT t OJFVXFCJCMJPUIFFLGVODUJFT t QSFODPNNVOJDBUJF
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
5
MFA Margraten en huisvesting bibliotheek Gronsveld
In een beleidsnotitie heeft het bestuur vastgelegd dat bij nieuwe huisvesting van bibliotheken ernaar wordt gestreefd om deze onder te brengen in combinatie met basisscholen, bijvoorbeeld in een brede school zoals bij onze bibliotheken in Vaals en Eijsden al het geval is. Deze keuze is mede gemaakt vanwege het grote belang dat we hechten aan de doelgroep jeugdigen en de noodzakelijke aandacht voor het bevorderen van de leesattitude bij deze doelgroep. Onze participatie in de MFA (multi functionele accommodatie) van Margraten past in dat beleid. De TUJDIUJOHIFFęBBOHFHFWFOHSBBHEFFMUFOFNFOBBOEF[FIVJTWFTUJOH NJUTEBURVBLPTUFOCVEHFUUBJSOFVUSBBMLBO gebeuren. Ook de nieuwe huisvesting van de bibliotheek van Gronsveld in een nieuw te bouwen brede school past in dat beleid. De vorm waarin, de omvang en de openingstijden zijn echter nog onderwerp van gesprek, omdat deze nauw samenhangen met de visie van de gemeente die geen ruimte ziet voor drie volwaardige bibliotheken in haar gemeente. De genoemde onderwerpen zijn ook sterk afhankelijk van het resultaat van de voorgenomen forse bezuinigingen die de gemeente de bibliotheek wil opleggen.
Bezuinigingen gemeenten
Gemeenten voeren bezuinigingen door op de subsidie die de bibliotheek ontvangt. Het eerste jaar dat daarvoor in aanmerking komt is 2015. De gemeente Valkenburg legt een bezuiniging op van 10% aan alle instellingen die subsidie ontvangen, dus ook aan de bibliotheek. De gemeente Eijsden-Margraten is voornemens om de subsidie te korten tot in 2016 een kwart van de totale subsidie, dit ondanks het feit dat er al zeven jaren lang feitelijk gekort is door het niet doorvoeren van een inflatiecorrectie. Dit beleid wijkt sterk af van het beleid dat de gemeente voert ten aanzien van de verenigingen, waar niet is voorzien in een bezuiniging. De omvang van de voorgenomen bezuiniging, het moment waarop deze is vastgelegd en het ontbreken van gemeentelijk beleid in het kader van opdrachtgeverschap zijn voor het bestuur de redenen geweest om een bezwaarschift in te dienen.
Verdergaande digitalisering en bibliotheekvernieuwing
Om ook het gemak voor onze gebruikers van de bibliotheek te vergroten en ons personeel nog meer in staat te stellen om service te bieden, is in 2012 in de bibliotheken van Valkenburg, Vaals en Eijsden zelfservice geïnstalleerd. Daarmee werd tevens ingespeeld op de noodzaak om in de komende jaren het bibliotheekwerk met minder personeel te gaan doen. In onze vestigingen in Valkenburg en Berg en Terblijt is dit jaar “Boekstart” geïntroduceerd, het op zeer jonge leeftijd betrekken van ouders en kinderen bij de bibliotheek. Boekstart is daarmee een project dat in vijf van onze bibliotheken loopt.
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
6
DE FYSIEKE BIBLIOTHEEK: FRONT-OFFICES DE FYSIEKE BIBLIOTHEEK: FRONT-OFFICES
Onderstaand per gemeente een beknopt overzicht van de meest relevante gegevens van genoemde bibliotheekvoorzieningen. De Stichting Heuvellandbibliotheken kent zes vaste bibliotheekvestigingen en negen bibliotheekservicepunten in basisscholen. Om dez Voor meer cijfers en gegevens zie ook de bijlagen. laten functioneren is een aantal medewerkers en vrijwilligers gedurende het hele jaar actief. Onderstaand per gemeente een beknopt overzicht van de meest relevante gegevens van genoemde bibliotheekvoorzieningen.
De Stichting Heuvellandbibliotheken kent zes vaste bibliotheekvestigingen en negen bibliotheekservicepunten in basisscholen. Om deze bibliotheeklocaties adequaat te laten functioneren is een aantal medewerkers en vrijwilligers gedurende het hele jaar actief.
Voor meer cijfers en gegevens zie ook de bijlagen. Gemeente Eijsden-Margraten
1. Openbare Bibliotheek, Kramsvogel 42, Eijsden Gemeente Eijsden-Margraten 1.
Openbare Bibliotheek, Kramsvogel 42, Eijsden
Werkgebied:
Eijsden, Mesch, Mariadorp, Oost, Maarland,
inwoners: 8573
Locatie:
ca. 375 m2
Openingstijden:
In de brede school ‘Op de Cour’ in wijk Poelveld in Eijsden 24 uur per week
Medewerkers:
1FTE en 2 parttimers, 3 vrijwilligers
59,5 uur per week
Leden:
1.701
19,8% van inwoners
Bezoekers: Collectie:
39.017 15.738 boeken en andere materialen
Uitleen:
67.868
ma, di, wo, vrij, zat.
1,84 per inw., 9,25 per lid 7,92 per inw., 39,90 per lid
Dienstverlening:
boeken, tijdschriften, luisterboeken, databanken, projectcollecties basisonderwijs, Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012 klassenbezoeken, leesbevordering, internet, tentoonstellingen, leeszaal met koffie, fotokopie, Boekstart, Makkelijk Lezen Plein, CJG-infopunt
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
2.
Openbare Bibliotheek, Harmonieweg 4, Gronsveld
Werkgebied: Locatie:
Gronsveld, Rijckholt naast Gemeenschapshuis in kern Gronsveld
7 inwoners: 3.129 ca. 300 m2
2.2. Openbare Bibliotheek, Harmonieweg 4, 4, Gronsveld Openbare Bibliotheek, Harmonieweg Gronsveld Werkgebied: Locatie: Openingstijden: Medewerkers:
Gronsveld, Rijckholt naast Gemeenschapshuis in kern Gronsveld 14 uur per week 1 parttimer, 2 vrijwilligers
Leden: Bezoekers: Collectie:
505 6.481 9.825 boeken en andere materialen
Uitleen:
21.263 boeken en andere materialen
Dienstverlening:
boeken, tijdschriften, databanken, projectcollecties basisonderwijs, klassenbezoeken, leesbevordering, internet, leeshoek met koffie, fotokopie, Boekstart
inwoners: 3.129 ca. 300 m2 ma, wo, vrij. 22 uur per week(waarvan 5 uren backoffice) 16,1% van inwoners 3,14 per inw., 19,46 per lid 6,80 per inw., 42,10 per lid
3. Openbare Bibliotheek, Schinkepoort 69, Margraten
De cijfers van het werkgebied, de leden, bezoekers, collectie en de uitleen zijn inclusief de 5 servicepunten. De cijfers van het werkgebied, de leden, bezoekers, collectie en de uitleen zijn inclusief de 5 servicepunten. 3. Openbare Bibliotheek, Schinkepoort 69, Margraten. Werkgebied: Margraten inwoners: 13.309 Locatie: In dorpskern Margraten ca. 200 m2 Openingstijden: 18 uurJaarverslag per week2012 di, wo, vrij, zat. Stichting Heuvellandbibliotheken: Medewerkers: 4 parttimers,3 vrijwilligers 48,2 uren per week Leden: 1801 13,5% van inwoners Bezoekers: 25.587 Collectie: 27.116 boeken en andere materialen 2,04 per inw., 15,06 per lid Uitleen: 61.172 boeken en andere materialen 4,60 per inw., 33,97 per lid Dienstverlening: boeken, tijdschriften, luisterboeken, databanken, projectcollecties, Boekstart, klassenbezoeken, CJG, Makkelijk Lezen Plein, leeshoek, Memorial Center
8
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012 4.
Margraten heeft 5 Bibliotheek-servicepunten Mheer, Noorbeek, St Geertruid, Eckelrade en Cadier en Keer. Het bibliotheek-servicepunt in Bemelen is in augustus 2011 opgeheven, vanwege de sluiting va
databanken, projectcollecties, Boekstart, klassenbezoeken, CJG Makkelijk Lezen Plein, leeshoek, Memorial Center
4. Margraten heeft 5 Bibliotheek-servicepunten Mheer, Noorbeek, St Geertruid, Eckelrade en en Keer. 4. Cadier Margraten heeft 5 Bibliotheek-servicepunten Mheer, Noorbeek, St Geertruid,
Eckelrade en Cadier en Keer. Het bibliotheek-servicepunt in Bemelen is in augustus 2011 opgeheven, vanwege de sluiting va van de servicepunten zijn opgenomen bij de 2011 hoofdvestiging Het bibliotheek-servicepunt in Bemelen is in augustus opgeheven,Margraten. vanwege de sluiting van de school. Onderstaande cijfers van de servicepunten zijn opgenomen bij de hoofdvestiging Margraten. Werkgebied:
Mheer, Noorbeek, St Geertruid, Eckelrade, Cadier en Keer.
Alle basisschoolleerlingen
Locatie:
In basisschool
Ca. 50 tot 100 m2 per punt
Openingstijden: Medewerkers:
Enkele uren per week Vrijwilligers onder aansturing medewerkers Margraten 608 10.925 boeken 14.990 boeken boeken, klassenbezoeken, leesbevordering
Leden: Collectie: Uitleen: Dienstverlening:
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
9
Gemeente Vaals 0QFOCBSF#JCMJPUIFFL 4U+P[FGQMFJO Vaals De cijfers van het werkgebied, de leden, bezoekers, collectie en de uitleen zijn inclusief de servicepunten. Werkgebied: Vaals, Lemiers, Vijlen inwoners: 9.749 Locatie: Werkgebied: Openingstijden: Locatie: Medewerkers: Openingstijden: Medewerkers:
naast Brede School kern Vaals Vaals, Lemiers, Vijlen 22 uur per week naast Brede School kern Vaals 4 parttimers, 1 vrijwilliger 22 uur per week 4 parttimers, 1 vrijwilliger
Leden:
1576
Leden: Bezoekers: Collectie: Bezoekers: Collectie: Uitleen:
1576 33.761 21.813 boeken en andere materialen 33.761 21.813 boeken en andere materialen 58.865 boeken en andere materialen
Uitleen: Dienstverlening:
58.865 boeken en andere materialen boeken, tijdschriften, cd’s, dvd’s, luisterboeken, databanken, projectcollecties boeken, tijdschriften, cd’s, dvd’s, basisonderwijs, klassenbezoeken, luisterboeken, databanken, projectcollecties leesbevordering, internet, leeszaal met koffie, basisonderwijs, Makkelijk Lezenklassenbezoeken, Plein, Boekstart, CJGleesbevordering, internet, leeszaal met koffie, infopunt, kopiëren Makkelijk Lezen Plein, Boekstart, CJGinfopunt, kopiëren
Dienstverlening:
ca. 300 m2 inwoners: 9.749 di, wo, do, vrij, zat. ca. 300 m2 78,63 uur per week di, wo, do, vrij, zat. (waarvan 6 uur 78,63 uur per week backoffice) (waarvan 6 uur 16,2 % van backoffice) inwoners 16,2 % van inwoners 2,24 per inw. 13,84 per lid 2,24 per inw. 6,04 per inw. 13,84 per lid 37,35 per lid 6,04 per inw. 37,35 per lid
2. De Vaals heeft bibliotheekservicepunten Lemiers, 2. gemeente De gemeente Vaals2heeft 2 bibliotheekservicepunten Lemiers,Vijlen. Vijlen.
van de servicepunten zijn opgenomen bij de hoofdvestiging Vaals. OnderstaandeOnderstaande cijfers van decijfers servicepunten zijn opgenomen bij de hoofdvestiging Vaals. 2.
De gemeente Vaals heeft 2 bibliotheekservicepunten Lemiers, Vijlen. Onderstaande cijfers van de servicepunten zijn opgenomen bij de hoofdvestiging Vaals. Werkgebied: Vijlen, Lemiers Alle basisschoolleerlingen Werkgebied: Vijlen, Lemiers Alle basisschoolLocatie: In basisscholen ca. 50-100 m2 per leerlingen punt Locatie: In basisscholen ca. 50-100 m2 per Openingstijden: Enkele uren per week punt Medewerkers: Vrijwilligers onder aansturing medewerkers Openingstijden: Enkele uren per week Vaals Medewerkers: Vrijwilligers onder aansturing medewerkers Leden: 123 Vaals Collectie: 1.706 boeken Leden: 123 Uitleen: 3.123 boeken Collectie: 1.706 boeken Dienstverlening: boeken, klassenbezoeken, leesbevordering Uitleen: 3.123 boeken Dienstverlening: boeken, klassenbezoeken, leesbevordering
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012 Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
10
Gemeente Valkenburg Valkenburg 1.Gemeente Openbare Bibliotheek, Berkelplein 99, Valkenburg
1.
Openbare Bibliotheek, Berkelplein 99, Valkenburg
Werkgebied: Locatie: Openingstijden:
Valkenburg, Schin op Geul, Broekhem, Houthem, Sibbe en Vilt Rand centrum Valkenburg 26 uur per week
Medewerkers:
7 parttimers
Leden: Bezoekers: Collectie:
2.121 31.217 27.139 boeken en andere materialen
Uitleen:
81.906 boeken en andere materialen
Dienstverlening:
boeken, tijdschriften, dvd’s, luisterboeken, databanken, projectcollecties basisonderwijs, klassenbezoeken, leesbevordering, internet, leeszaal, tentoonstellingen, lezingen, vergaderzaal, CJG-infopunt, kopiëren
2.
inwoners: 12.491 ca. 750 m2 ma, wo, do, vrij, zat. 83 uur per week (waarvan 6 uur backoffice) 17 % van inwoners 2,17 per inw., 12,80 per lid 6,56 per inw., 38,62 per lid
Openbare Bibliotheek, Valkenburgerstraat 113b, Berg en Terblijt
Werkgebied: Locatie: Openingstijden: Medewerkers: Bezoekers: Leden:
Berg en Terblijt naast Basisschool 9,5 uur per week 25 vrijwilligers 8.216 505
inwoners: 4.454 ca. 250 m2 ma, di, wo, do, vrij. ca. 58 uur per week 11,3% van inwoners
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
11
Dienstverlening:
boeken, tijdschriften, dvd’s, luisterboeken, databanken, projectcollecties basisonderwijs, klassenbezoeken, leesbevordering, internet, leeszaal, tentoonstellingen, lezingen, vergaderzaal, CJG-infopunt, kopiëren
2. Openbare Bibliotheek, Valkenburgerstraat 113b, Berg en Terblijt 2.
Openbare Bibliotheek, Valkenburgerstraat 113b, Berg en Terblijt
Werkgebied: Locatie: Openingstijden: Medewerkers: Bezoekers: Leden:
Berg en Terblijt naast Basisschool 9,5 uur per week 25 vrijwilligers 8.216 505
Collectie:
12.897 boeken en andere materialen
Uitleen:
18.669 boeken en andere materialen
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
Dienstverlening:
inwoners: 4.454 ca. 250 m2 ma, di, wo, do, vrij. ca. 58 uur per week 11,3% van inwoners 2,9 per inw., 25,54 per lid 4,19 per inw., 36,97 per lid
boeken, tijdschriften, luisterboeken, databanken, projectcollecties basisonderwijs, klassenbezoeken, leesbevordering, internet, leeshoek, fotokopie
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
12
DE DIGITALE BIBLIOTHEEK
Ook in het bibliotheekwerk is de digitalisering niet meer weg te denken. Dit is in de tachtiger jaren van de vorige eeuw begonnen met netwerkvorming rond catalogiseren en uitleenadministratie. Op dit moment zijn alle Nederlandse bibliotheken aangesloten op de landelijke infrastructuur van Bibliotheek.nl. Dankzij de gezamenlijke aanpak van digitale diensten ontstaat er een grote eenheid in de presentatie van de bibliotheek op internet. Hiernaast de belangrijkste digitale diensten en ontwikkelingen vanuit de bibliotheek.
Website
De Stichting heeft al jarenlang een eigen website (www.heuvellandbibliotheken.nl) waar informatie te vinden is over aanwinsten, nieuws, de collectie en de catalogus (zoeken en reserveren), de tarieven, adressen en openingstijden en de uitvoering van diverse activiteiten. Ook kunnen hiermee media vanuit huis verlengd worden. Eind 2012 is de site gemoderniseerd in het kader van het landelijke project voor de verdergaande digitalisering van het openbare bibliotheekwerk. De Heuvellandbibliotheken beschikken nu over een moderne website in de landelijke huisstijl met verbeterde navigatiemogelijkheden.
Databanken
Voor het publiek is een flink aantal databanken op internet gratis beschikbaar. Hierbij valt te denken aan: t $POTVNFOUFOHJETUFTUT t ,FFTJOHT)JTUPSJTDI"SDIJFGHFTDIJFEFOJTJOEBUB t #FFMECJCMJPUIFFLPWFSĕMNTFOGPUPHSBĕF t 6JUUSFLTFMCBOLVJUUSFLTFMTWBOMJUFSBJSFXFSLFO t ,SBOUFOCBOLBSUJLFMFOVJUCFMBOHSJKLFMBOEFMJKLFEBHCMBEFO t 5JKETDISJęFOCBOLBSUJLFMFOVJUUJKETDISJęFO t 7BO%BMFUPPOBBOHFWFOEXPPSEFOCPFL t -JUFSPNPWFSMJUFSBUVVSFOTDISJKWFST
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
13
Bibliotheek.nl en de Digitale collectie Nederland
Bibliotheek.nl is de digitale portal van de openbare bibliotheken in Nederland. Hier vindt men informatie over literatuur, achtergronden, lezen en leren. Ook voor het aanvragen van boeken of het opzoeken van een bibliotheekvestiging kan men hier terecht. Via deze portal hebben gebruikers van de openbare bibliotheken in Nederland toegang tot het verzamelde bezit van de Nederlandse bibliotheken, zowel openbare als wetenschappelijke. Dit alles vormt een enorm reservoir van documenten waaruit geput kan worden. Via interbibliothecair leenverkeer wordt het opvragen van documenten geregeld.
E-Books
In 2012 werd een aantal e-books op usb-stick aangeschaft. Leners kunnen deze thuis uploaden en met een e-reader of tablet de boeken lezen. In elke vestiging is een e-reader beschikbaar zodat het publiek kan kennismaken met de e-books. Einde 2012 werd landelijk de campagne ‘Lees meer’ gestart. Het e-book is door zgn. ‘streaming’ op de eigen internetbrowser te lezen. Het aanbod van de titels via Bibliotheek.nl is nog beperkt, daar copyright onderhandelingen met de uitgeverswereld stroef verlopen.
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
14
DIENSTVERLENING
Internet
In alle bibliotheken kunnen leden en bezoekers gratis gebruik maken van internet.
C.J.G. De kerntaak van de openbare bibliotheken is het ter beschikking stellen van literatuur en informatie. Hiertoe moet de bibliotheek kunnen beschikken over een actuele collectie media afgestemd op de behoeften van de inwoners. Voor de inwoners geldt dat zij gebruik kunnen maken van alle bibliotheken in de regio en dat de totale collectie voldoet aan de hedendaagse eisen. De bibliotheken organiseren soms ieder voor zich, soms in nauwe samenwerking, specifieke activiteiten gericht op speciale doelgroepen. Deze activiteiten hebben vooral tot doel het lezen en de bibliotheek te promoten. Een samenvatting van deze activiteiten vindt u verderop in dit jaarverslag.
*OXFSEFOHFNFFOUFMJKLF$FOUSBWPPS+FVHEFO(F[JOWFSEFSJOHF[FU $+(JOMPPQQVOUFO[JKOCFEPFMEPNHFCSVJLFSTEJFNFFSXJMMFOXFUFOPWFSPQWPFEJOHFOPOEFSXJKTEPPS literatuur, foldermateriaal en internetsites daarover te informeren. Met kleine thematische tentoonstellingen XPSEUEFBBOEBDIUHFWFTUJHEPQEFEPPSIFU$+(HFLP[FOUIFNBT
Een opsomming van andere vormen van dienstverlening: - grootletterboeken - printen documenten - tentoonstellingen - lezingen - leesbevordering - voorlezen - gemeentelijke informatie - informatie gezondheidszorg - projectcollecties - dienstverlening aan basisonderwijs - folders en brochures - MLP: ‘makkelijk lezen plein’: voor kinderen en ouders met leesproblemen - cursus internet voor senioren - leesruimte met kranten en tijdschriften In juni 2012 werd in de bibliotheken van Eijsden, Vaals en Valkenburg overgegaan op zelfbediening met uitleenBVUPNBUFO)JFSEPPSXPSEUIFUHFCSVJLTHFNBLWPPSPO[FMFEFOWFSHSPPUFOXPSEUIFUFďDJÑOUJO[FUUFOWBO personeel bevorderd, waardoor wij onze leden meer service kunnen bieden.
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
15
SAMENWERKING
Het bestuur is en blijft voorstander van samenwerking met andere bibliotheken en andere instellingen. Zo is er een overeenkomst getekend met de Stadsbibliotheek Maastricht rond niet-vrijblijvende intensieve samenwerking. Speerpunten daarbij zijn deskundigheidsbevordering, marketing en tentoonstellingen.
De Stichting is lid van de V.L.B. (Vereniging van Limburgse (Basis)Bibliotheken), de Limburgse bibliotheekkoepel, waarin de diverse directies een zetel hebben. In dit overleg gaat het met name over provinciebrede bibliotheekzaken en de vertegenwoordiging van Limburg richting rest van het land. Ook heeft de directeur, als gebruiker van het provinciale automatiseringsnetwerk, zitting in het Directie Overleg Automatisering. In dit gremium staat het beleid ten aanzien van het netwerk Bicat, dat beheerd wordt door het Bibliotheekhuis in Sittard, centraal. Vanuit de stichting wordt ook deelgenomen aan de vergaderingen van de gebruikersgroep (bibliothecarissen) van dit netwerk. Speciale vermelding verdient samenwerking met plaatselijke culturele instanties die lezingen, cursussen, tentoonstellingen of voorlichting aanbieden zoals een permanente kunsttentoonstelling in bibliotheek Valkenburg EPPS,VOTULSJOH)FOSJ+POBTFOEFDVMUVSFMFBWPOEFOCFMFHEJOTBNFOXFSLJOHNFUDVMUVSFFMDBGÏ%O%XJOHFM In Eijsden zijn steeds wisselende exposities van ‘Kunsj ien de Vietrien’ en in Vaals wordt samengewerkt met collega ’s in Aken als het gaat om het jaarlijkse ‘Sommerlesen’. In het BoekStart project wordt in alle gemeenten samengewerkt met de consultatiebureaus. Op elk bureau staat een kleine collectie boekjes en folders over het project. Medewerkers van de bureaus stimuleren de ouders om het BoekStart koffertje in de bibliotheek op te halen en hun baby gratis lid te maken van de bibliotheek. In Valkenburg werden voorbereidingen getroffen voor een informatieloket van samenwerkende welzijnsinstellingen binnen de gemeente. Deze zaken laten de bibliotheek zien met een ander gezicht en bieden het publiek meerwaarde. In Vaals en Eijsden wordt samengewerkt met de partners in de Brede School. Regelmatig is er overleg tussen verschillende participanten en worden er gezamenlijk activiteiten georganiseerd. In Vaals is een leesbevorderingsnetwerk actief, waarin behalve de scholen die gevestigd zijn in de Brede School ook de basisscholen van Lemiers en Vijlen participeren. In het kader van de maatschappelijke stage was er samenwerking met verschillende scholen voor het voortgezet onderwijs in de regio. Leerlingen liepen gemiddeld 30 uur stage en maakten kennis met het bibliotheekwerk. Ze waren actief bij het organiseren van activiteiten, ondersteuning bij computercursussen voor ouderen en uitleenwerkzaamheden. De stage werd zowel door stagiaires als bibliotheekmedewerkers als zeer positief ervaren.
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
16
BACKOFFICE
De backoffice vormt het ondersteuningsapparaat waar overheadtaken uitgevoerd worden opdat de bibliotheken goed kunnen functioneren.
Het betreft de navolgende werkzaamheden: - aansturing frontoffices - collectioneren gedrukte materialen en audiovisuele materialen - pr en communicatie - beheer website - secretariaat - beheer automatisering: kantoor, catalogus en uitleen (deels extern ondergebracht) - directievoering - vertegenwoordiging stichting - boekhouding (deels extern ondergebracht) - centrale inkoop van kantoormaterialen en pr-materialen - salarisadministratie (extern) - personeelsadministratie (extern) - deskundigheidsbevordering - interbibliothecair leenverkeer - beheer Gids-databank Een aantal van de back-office medewerkers is ook werkzaam in de front-offices.
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
17
BIJLAGE 1 : ACTIVITEITEN Overzicht van activiteiten in de front-offices in het verslagjaar 2012. Landelijke acties De Nationale Voorleesdagen voor peuters en kleuters eind januari. Alle locaties ontvingen peuterspeelzalen en er werd in de bibliotheek (of in de speelzaal) voorgelezen. In samenwerking met SKV Vaals verzorgde Theater Piepmuis voor peuters een activiteit in de leeskuil van de brede school. Nieuwe jeugdleden kregen tijdens de voorleesdagen een attentie. Nationale Voorleeswedstrijd is een jaarlijks terugkerende activiteit waarvoor veel scholen uit het Heuvelland kandidaten aanleveren. Vaals organiseerde zowel kwartfinales als een halve finale voor Limburg. De beste kandidaten mochten naar de provinciale finale in Roermond. Boekenweek, 14-24 maart. In de Heuvellandbibliotheken werd vanzelfsprekend aandacht besteed aan de Boekenweek. Het thema was dit jaar: ‘vriendschap en andere ongemakken.’ De Bibliotheek Valkenburg ontving schrijfster Annejet van der Zijl. De leesclub van de Bibliotheek Berg en Terblijt besteedde de hele maand uitgebreid aandacht aan de schrijver Stefan Brijs. Ook is er een grote boekenverkoop in de bibliotheken van Vaals en Valkenburg. In alle vestigingen werd deelgenomen aan de ledenwerfactie.
Maand van het Spannende boek is traditiegetrouw in de maand juni . Tijd voor spanning en sensatie! En dat alweer voor de 25e keer. In 1989 schreef Tomas Ross het eerste spannende geschenkboek. Dit jaar werd een thrillerglossy uitgedeeld in alle vestigingen. Het ‘crime zone magazine’ werd met enthousiasme ontvangen. Kinderboekenweek was van 3 tot en met 14 oktober. Het motto van deze 58ste Kinderboekenweek is: “Hallo Wereld”! Tijdens de Kinderboekenweek staat in elke bibliotheek een bepaald land of werelddeel centraal. Rond het thema werd in elke vestiging een activiteit georganiseerd. In Valkenburg was een dansworkshop met dans uit verschillende landen, Vaals had Zweedse auteurs in de hoofdrol en er waren Zweedse hapjes, In Eijsden konden EFLJOEFSFOESPNFOWBOHFSTNBLFO JO#FSHFO5FSCMJKUXBTWBOBMMFTUF[JFOFOUFCFMVJTUFSFOPWFS$PMPNCJBFO djembe spelen konden de kinderen in de vestigingen van Gronsveld en Margraten.
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
18
Nederland leest in de maand november. Leden ontvingen ‘De donkere kamer van Damocles’ van W.F. Hermans. Ook de leesclubs besteedden aandacht aan dit boek. Provincie Limburg )FUUXFFKBBSEVSFOEFQSPKFDUA7BO+BHFSTUPU*OUFSOFUUFST SPOEPNEF$BOPOWBO-JNCVSHXFSEJO afgesloten. In januari waren er lezingen en workshops met het thema ‘Limburg vecht’. Iedere vestiging bood een of meer activiteiten aan en er was aanbod voor jong en oud. Een greep uit het aanbod: In Margraten vertelde Frits $SJFOTPWFSEFWFS[XFHFOPPSMPH JO(SPOTWFMEXFSELJOEFSFOPQFFOTQFFMTFNBOJFSWFSUFMEXJFEFCPLLFOSJKEFST waren. In Vaals was Benny Lindelauf te gast. Hij won de Woutertje Pieterse prijs met zijn boek ‘De hemel van Heivisj’ dat zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog. In de maanden maart en april richtten de Heuvellandbibliotheken de schijnwerpers op ‘Limburg woont’. Er was een keuze uit onderwerpen als archeologie, wonen op een kasteel, vakwerkbouw, het gebruik van mergel en de wegen en het verkeer sinds de Romeinse tijd. Voor de activiteiten gericht op de jeugd werd veelal samengewerkt met de verschillende basisscholen.
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
19
Tentoonstellingen en exposities Zoals gebruikelijk waren er tentoonstellingen op verschillende locaties. Door samenwerking met Kunstkring )FOSJ+POBTJO7BMLFOCVSHFO,VOTKJFOEFWJFUSJFOJO&JKTEFOXBTFSFFODPOTUBOUBBOCPEWBOFYQPTJUJFTWBOHPFE OJWFBV NBBSPPLFMEFSTXFSETVDDFTWPMHFÑYQPTFFSE*O7BBMTEPPS&1.BSUJO +PIO#FDLFST 1,FSO *O#FSHFO5FSCMJKUFYQPTFFSEF"EJOEB$SFVTTFOFO.BSJOPO,BUFOCFSH*O[PXFM#FSHFO5FSCMJKUBMT7BMLFOCVSH werd samengewerkt met de Wereldwinkel die rond het thema van de Kinderboekenweek (Hallo wereld) zich met een expositie profileerden in de bibliotheek. In alle vestigingen waren kleine tentoonstellingen die aansloten bij thema’s uit de actualiteit. Voorbeelden hiervan zijn: Bevrijdingsdag, maand van de filosofie, sportevenementen, uitreiking literaire prijzen.
Literatuur Winnares van de ‘Gouden Ganzenveer’ Annejet van der Zijl vertelde in Valkenburg op welke manier zij te werk HBBUCJKIFUTDISJKWFOWBOIBBSHPFEHFEPDVNFOUFFSEFCPFLFO$ISJTUJBOF/FVEFDLFSLXBNJO7BBMTJOIFULBEFS van het Duitse samenwerkingsproject ‘Sommerlesen’. De bekende schrijfster van misdaadromans Simone van der 7MVHUWFSUFMEFJO&JKTEFOPWFSIBBSOJFVXUFWFSTDIJKOFOTFSJF+FVHECPFLFOTDISJKGTUFST.JSKBN.PVTFO"OOFNBSJF#POWFS[PSHEFOFFOBBOUSFLLFMJKLQSPHSBNNBWPPSEFKFVHEJO7BBMT%F-JNCVSHTFTDISJKGTUFS&TUIFS$SPNbach presenteerde haar nieuwe boek ‘Blind vertrouwen’. Vaals ontving een 8-tal debuterende schrijvers die onder EFUJUFMA7PPSMF[FOPQEFCBOLVJUFJHFOXFSLWPPSMB[FO%F7BMLFOCVSHTFBVUFVS+BO4DIVSHFSTQSFTFOUFFSEF[JKO nieuwe roman die de titel ‘De afzijdige’ meekreeg. In Vaals, Valkenburg, Margraten en Berg en Terblijt worden leesclubs verschillende keren per jaar ontvangen. Boekrecensies voor de lokale glossy Markant worden door medewerkers van Berg en Terblijt en Valkenburg aangeleverd.
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
20
Lezingen en cursussen In Eijsden was er in het kader van de landelijke tuinontwerp dag een workshop over de aanleg van tuinen. Bezoekers kregen veel praktische tips en konden met hun vragen terecht bij dhr. Mathijs Wolfs. %FDVMUVVSFOIJTUPSJFWBO"OEBMVTJÑTUPOEDFOUSBBMJOFFOHPFECF[PDIUFMF[JOHWBO(VVT3FJOBSU[ %FWSVDIUCBSFTBNFOXFSLJOHUVTTFOEF#JCMJPUIFFLJO7BMLFOCVSHFO$VMUVVSDBGFEO%XJOHFMSFTVMUFFSEFJO JOUFSFTTBOUFMF[JOHFO5FSHFMFHFOIFJEWBOIFUTUFHFCPPSUFKBBSWBO+BO)BOMPTUPOEEFTDISJKWFSEJFWBO tot 1969 in Valkenburg woonde centraal. Op een druk bezochte avond leverden zowel scholieren als Hanlo kenners hun bijdrage. Verder was er een lezing over Spaanse kroniekschrijvers uit de Tachtig jarige oorlog door A. 4FRVFSPT)BOT)BOTFOHBGFFOMF[JOHPWFSIFULJKLFOOBBSTDIJMEFSJKFO0OEFSEFUJUFMA;JMWFSUJOUFOXFSE een hommage gebracht aan Elly Blom. Zij was erelid en een jaar na haar overlijden werd haar gedachtegoed levend gehouden. In Valkenburg organiseerde Het Gilde een reeks lezingen over o.a.: astronomie, filosofie, sociale media en psychologie. JO7BBMTFO&JKTEFOXBTEFCJCMJPUIFFLHBTUIFFSWSPVXWBOMF[JOHFOEPPSIFU$+(PWFSPQWPFEJOH In Eijsden werd een computercursus voor senioren aangeboden. Boekstart Het programma werd voortgezet in Vaals, Eijsden, Gronsveld en Margraten. In deze vestigingen werden regelmatig bijeenkomsten georganiseerd voor jonge ouders. Er werd gepraat over het belang van voorlezen aan hele jonge kinderen en verteld hoe leuk het is om met je baby bezig te zijn met taal en muziek. Ook in Valkenburg en Berg en Terblijt werd Boekstart in gebruik genomen met een feestelijke opening door wethouder Dauven. Alle vestigingen zijn nu actief bezig met het BoekStart programma zodat alle jonge ouders in de gelegenheid zijn om het populaire BoekStart koffertje in de bibliotheek te komen ophalen en hun baby lid te maken van de bibliotheek. De inrichting in deze vestigingen is ook ingesteld op de komst van ouders met baby’s.
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
21
Doelgroepen Vermeldenswaard zijn alle activiteiten die de vestigingen organiseerden ten behoeve van doelgroepen zoals het onderwijs met talloze klassenbezoeken en de levering van projectcollecties voor het onderwijs. De bibliotheek biedt stage plaatsen aan middelbare scholieren voor de maatschappelijke stage in Eijsden, Margraten, Vaals en Valkenburg. De bibliotheek aan huis service is er voor bejaarden en anderen met een mobiliteitsbeperking. Vrijwilligers leveren materiaal op maat waarbij het persoonlijk contact met de klanten erg belangrijk is. Aan verzorgingshuizen in Valkenburg, Vaals en Margraten worden collecties geleverd die door de bewoners gebruikt kunnen worden. *OBMMFHFNFFOUFOXPSEUPOEFSEBLHFCPEFOBBOIFU$+( *O.BSHSBUFOJTIFUJOGPDFOUSVNWBOIFU..$ .BSHSBUFO.FNPSJBM$FOUSVN HFWFTUJHE
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
22
In Margraten is het infocentrum van het MMC (Margraten Memorial Centrum) gevestigd.
BIJLAGE 2: OPENINGSTIJDEN
BIJLAGE OPENINGSTIJDEN Op 31 december 2: 2012 waren de front-offices als volgt geopend: Op 31 december 2012 waren de front-offices als volgt geopend:
maandag
Berg en Terblijt
Eijsden
Gronsveld
14.30-16.30
14.00-18.00
14.00-18.00
Margraten
Vaals
Valkenburg
morgen middag
14.00-18.00
avond dinsdag
morgen middag
14.30-16.30
14.00-18.00
avond woensdag
10.30-12.30
15.00-18.00
14.00-18.00
18.00-20.00
morgen middag
10.00-12.00
10.00-12.00 14.00-16.00
12.00-18.00
10.00-13.00 14.00-18.00
12.00-16.00
12.00-16.00
14.00-18.00
14.00-18.00
14.00-18.00
avond donderdag
morgen middag avond
vrijdag
18.00-20.00
morgen middag
zaterdag
18.30-20.00 14.30-16.30
14.00-18.00
14.00-18.00
15.00-18.00
14.00-18.00
14.00-18.00
avond
18.00-20.00
18.00-20.00
18.00-20.00
18.00-20.00
18.00-20.00
morgen
10.00-12.00
10.00-12.00
10.30-12.30
11.00-14.00
Contributie Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012 Contributie Op Op 31 31 december december 2012 2012 bedroegen de voornaamste contributies: 00 --18 : :gratis 18jaar jaar gratis 18 : :standaard 14, all-in 24, all-in € 24,00 18 --21 21jaar jaar standaard € 14,00 21: :standaard 22,all-in 32, all-in € 32,00 21 -6565jaar jaar standaard € 22,00 65 jaar en ouder : standaard 14, all -in 24,00 65 jaar en ouder : standaard € 14,00 all-in € 24,00 Af en toe jaarabonnement ; 10,00 (maximaal 10 media per jaar) Af en toe jaarabonnement : € 10,00 (maximaal 10 media per jaar)
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
23
BIJLAGE 3: STATISTIEK BIJLAGE 3: STATISTIEK
# "# ""! ! " ! " !## " ! ! " # ! ! # ! # " # ! " # #"
!! " " # # " ! # ! " " ! # " !
#
# # #
"
" !
!! ! # " # !
"# "
# "
!
"#
"#! #! ! " ! "! # ! "# ! #!! !# !!
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
24
'& &''# !"&!% ! !% %$" ' #$ ""& !"%&" !"&"" %%! !$!$ $"& $%& !&%$! '# %!" %$"$ $" ' $ &"" !"% $&% !"& !$## "$'' !%& !& %$#
$"'! #% ' #& " '!!! &#! $'$ %!! '% %' "$&' !$ $' #'%' ''& %'$ ! "# "# '%! !#" $!% "" !$$ &% &&! ! &'''
' ' #
# " !"! ' !!
" & ##'& !#& #"& !"
" " # ##!$ !% !%'
& "'# $& !! # & ! " $ $ !"
$% &$$' %"&$ $%&$& !$ $ $! %$
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
$ $ !&% &'# " #
$%
$% #% !## !$ %%% #"
&$ " $" !"! '%% %& !
# %$ "&% & ""& "
%! #&&$# '
!! " % "! ' "" !#
$$' $! '!&& ##' ""$ %$
!% &! $ "" #$# '' #
" &'$ !$" !'%"!
25
""# "$"! $! #%'" !$' !!&$ %!&& $#%% $!% %'" % $' &'# "#!% "$"' "&" #"! "#' !& !& !& "! %%& &&& %'& % ! #%! #'&
"#&$ " "'"! "%& !'% !! #! $ #'% #'" "$!% '!' ' $ ! "!$ ! $ $$ %% '#! $# % %%" "' !%$ !#%" $"& ##'% %$&& $$
% % ! $ #
# $ $$' ! %
' !!& $# %
# # % '!
& #$" !& !& "
# $ $% "! !%
# " " !
''& &'% %#" #%!& '''% '& # '
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
! & & "#! ## "&
& '" ! ! &! "
%! $ &' ' ! &" !
$ &$ $ " !!" %
$ !$ '" '" !$&
&! # #!$ #" " $
%"% !' %$ "! ' %$ ""!
%$ !&% &! %#'% %!' &"# "# &
26
/--0+/-./
#'
"*
"
!
(' "
%#"&) &" %%'" & % "(%
#'
"' "/-./
$%"'
!$%"*
!$%
(' "$%"*#"%
(' "$%
%#"&) &" %%'" & % "(%
Stichting Heuvellandbibliotheken: Jaarverslag 2012
27