Voedingsregels voor gezond en natuurlijk eten
Benader de liefde en de keuken met een onbekommerde overgave Leefregel nr. 19 van de Dalai Lama, verspreid via het internet. om ze zoveel mogelijk door te geven
1 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl
Voedingsregels voor gezond en natuurlijk eten Inleiding De in deze brochure beschreven voedingsregels zijn samengevat uit het boek Licht op voeding, licht in voeding, Voeding, Gezondheid en Spiritualiteit, Net zo als met eten, neem de informatie niet tegelijk in, verdeel het in porties en slik het niet voor zoete koek! Lees het nog eens rustig over en probeer tegenstellingen te onderscheiden en verbanden en overeenkomsten te zien. Als u ze wilt toepassen, doe dit dan stap voor stap en vergelijk uw bevindingen telkens daarna met deze beschrijving. Bevalt het, ga er mee door, bevalt het niet, stop dan en probeer (een) andere regel(s). Bedenk dat deze regels richtlijnen zijn en geen wetten van Meden en Perzen.
Voeding is individueel Individu = onscheidbaar geheel, zelfstandig deel van het geheel. Van alle voedingsmethoden en regels is er geen één die u persé moet volgen. Ieder mens heeft een geheel eigen stofwisselingspatroon (biochemische individualiteit, orthomoleculaire voedingsleer.), genetische aanleg, psyche, energetisch patroon van het meridiaanstelsel en de energetische velden (aura's). Vergelijk deze patronen met de vingerafdruk, die ook voor elk individu uniek is. Welke voedingsmethode gekozen wordt en hoever deze wordt doorgevoerd in het eetpatroon en dagelijks leven is een kwestie van uitproberen. Het kan voor sommigen van hulp zijn een voedingsdeskundige te raadplegen. Natuurlijk beslist uw eigen gevoel en verstand uiteindelijk!
2 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl
Vooral met extreme (commerciële) diëten en voedingssupplementen is het onzinnig en soms zelfs gevaarlijk om klakkeloos het dieet en de pillen te gaan gebruiken die de buurvrouw gebruikt omdat ze haar zo goed helpen. Voor u kan het wel eens heel anders uitpakken!
Houdt rekening met wat u psychisch en emotioneel aan kan aan veranderingen en reacties uit uw omgeving. Verlies het aspect van genieten niet uit het oog.
Het heeft weinig zin om direct morgen al volledig volgens de ideale voedingsregels te gaan eten. Dat levert onnodig veel stress op en uiteindelijk frustratie en teleurstelling. Wat wel zin heeft is NU de beslissing te nemen en een volledig commitment voor jezelf aan te gaan. Neem vervolgens de eerste stap en bekijk of het u bevalt. Dan de tweede, enz. Als iets niet bevalt, verander het dan of laat het weer los. Het is geen kwestie van persé moeten maar van jezelf toestaan. Overstappen op een ander voedingspatroon is een proces, zowel geestelijk als lichamelijk. Behalve de overtuigingen omtrent voeding veranderen ook uw emoties, de stofwisseling en de smaak. Dat heeft tijd nodig, licht en liefdevolle aandacht. Net zoals een nog groene tomaat rijpt in het zonlicht tot een mooie, rode, smaakvolle vrucht. Alleen als u vanwege een aandoening of ziekte over wilt gaan op een dieet kan het noodzakelijk zijn tijdelijk strenge regels toe te passen. Doe dit altijd in overleg met een goede arts, therapeut of diëtist. Deze kan u steunen en er voor waken dat de nieuwe voedingsregels niet overdreven worden toegepast. Een goede therapeut zal u uitleggen dat hij of zij u niet geneest, dat doet het lichaam zelf, maar u helpt genezen en waarom hij of zij iets doet en aanraadt.
3 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl
Algemene natuurvoedingsregels Ondanks dat voeding individueel is zijn er toch enkele hoofdregels die voor eenieder kan gelden die over wil stappen op gezonde, natuurlijke voeding. Deze worden hieronder samengevat. Bereidt het voedsel met liefde. Het eten klaar maken is vaak een routineklus, snel tussen de drukke werkzaamheden door. Toch is het belangrijk hier voldoende aandacht aan te besteden. Ook al is het een snel recept van een half uur. De innerlijke houding waarmee je het eten klaar maakt heeft invloed op de smaak. Dit blijkt zelfs uit kleine wetenschappelijke onderzoekjes. De maaltijden bereid door mensen met een positief gemoed smaakten de proefpersonen beter dan de maaltijden bereid door mensen met een negatieve instelling. Vooral in de Ayurveda wordt het aspect van liefde benadrukt. In sommige hindoeïstische stromingen (Hare Krisna) wordt het bereiden van de maaltijd met rituelen en offergaven omgeven om de mens er aan te herinneren dat voedsel in feite drager is van licht en liefde. Liefde is energie, heel subtiele maar krachtige energie die haar invloed heeft op de materie. ☺
Vermijdt fanatisme. Bedenk bij de keuze van een gezonder eetpatroon dat een reeds redelijk gezond lichaam heel wat aan kan. Val niet in de valkuil van de angst iets tekort te komen of verkeerd te doen! Een denkfout die veelvuldig
voorkomt is dat als iets als "goed voor de gezondheid" wordt aangeprezen of in de krant komt naar aanleiding van een op zich staand onderzoek van de een of andere doctor, het voor iedereen goed is en hoe meer je er van gebruikt, hoe gezonder je er van wordt. De paniekberichten over een voedingsmiddel dat ineens kankerverwekkend zou zijn (zoals yoghurt tien jaar geleden) kun je gerust naast je neer leggen. Ook energetisch kan lichaam en geest heel wat aan. Wij zijn biochemische en -energetische transformatoren. Ons lichaam is heus wel in staat de vervuilende stoffen en energie van bio-industrie producten te transformeren, zij het binnen bepaalde grenzen. Als het dat niet meer kan of slecht doet dan ben je al ziek. Juist dan kan voeding uw medicijn zijn. Raadpleeg in zo'n geval een goede voedingstherapeut voor een speciaal dieet of vastenkuur. Bedenk dat een dieet slechts tijdelijk is. Juist hier kan fanatisme en extreem eetgedrag meer schaden dan genezen. 4 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl
☺
Verwarm geen voedsel in de magnetron. Deze microgolfoven is funest voor de gezondheid. De hoge frequentie en amplitude van de microgolven maken elk voedsel dat ermee verwarmd wordt dood. De bio-energie verdwijnt volledig en de energetische waarde komt in het pathologische(ziekmakende) gebied. Vitaminen en eiwitten denatureren, d.w.z. verliezen hun natuurlijke structuur waardoor ze slecht verteerbaar worden en hun voedingswaarde verliezen. Zelfs als dit apparaat uit staat geeft de stralingsbron binnen een halve meter tot een meter schadelijke straling af. Gevoelige mensen krijgen onmiddellijk hoofdpijn als ze in de buurt van een magnetron komen.
☺
Eet vers voedsel, overgebleven maaltijden en kliekjes niet al te veel eten. Bewaar deze in de koelkast en nooit langer dan 3 dagen. Maaltijdresten bevatten nauwelijks nog vitaminen en andere gezonde voedingsstoffen vooral na een tweede keer verwarmen. Ze vullen de maag wel maar voeden niet meer volledig. Ook is de kans op schimmel en bacterievorming groter. Sommige mensen met een drukke baan koken vaak voor meerdere dagen. Dit is een slechte gewoonte. Je loopt de kans op den duur tekorten op te bouwen. Vers voedsel is voedingsrijker en hygiënischer.
☺
Roerbakken of stomen is beter dan koken van groenten. Was de groente als ze
nog heel is. Snijd ze vlak voor het bakken, stomen koken of als rauwkost. Zo gaan er zo weinig mogelijk vitaminen verloren. Bedenk dat bij stevige groenten (als kolen, knolgroenten) alleen vitaminen verloren gaan op het snijvlak en ze dus doorgesneden best nog een paar dagen bewaarbaar zijn.
☺
Verminder het gebruik van vlees. Vlees is niet noodzakelijk voor de mens. Wat de
vleesindustrie ook beweert! Uiteindelijk kan vlees geheel worden weggelaten als je vegetarisch wilt gaan eten. Voor mensen die slecht geaard zijn, de luchttypes die snel van hun stuk zijn te brengen, chaotisch en erg onzeker, of eventueel mensen met bloedgroep O, is het aan te raden juist wel vlees te blijven gebruiken daar vlees aardend is. Elke dag vlees is niet nodig. Gebruik het liefst biologisch vlees en vermijd varkensvlees. Dit bevat te veel parasieten en gifstoffen die schadelijk zijn voor de mens. ☺
Verminder of stop suikergebruik. Suiker (de kristalsuiker) is absoluut overbodig.
Het is een echte stoorzender in de stofwisseling. Alleen als zeer matig gebruikt genotsmiddel heeft het z'n functie. Geen of veel minder gebruik van suiker 5 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl
verbetert ook je smaak, je proeft de natuurlijke smaak van fruit en groenten beter. Let erop dat suiker overal "ingeknoeid" is, in blikgroentes, kant-en-klaar sausjes, deegwaren etc, praktisch al het industrieel bewerkte voedsel. Steviapoeder is een goede natuurlijke suikervervanger. ☺
Verminder het koolhydratenaandeel. In ons westers voedingspatroon eten we
over het algemeen te veel koolhydratenrijk voedsel. Niet alleen te veel vet en suiker maar ook te veel zetmeel. Daaronder vallen ook de volkorenproducten. Koolhydraten verbruiken relatief veel hulpstoffen. Volkorengraanproducten als brood, rijst en pasta’s bevatten bovendien het in het graanvlies voorkomende fytinezuur. Deze stof rooft als het ware mineralen. Natuurlijk bevatten voornoemde producten ook veel goede stoffen die het lichaam nodig heeft. Toch kunnen we met een minimum aan koolhydraten toe. Het lichaam stelt zich daar snel op in. Een reductie van ca. 30% van het zetmeelaandeel van wat normaal is voldoende. Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat van fruitvlieg tot chimpansee 30 % minder eten, voornamelijk koolhydraten, een levensverlenging van 30 % kan betekenen. Voor de mens zal dit ongetwijfeld ook gelden.
☺
Gebruik voornamelijk extra virgin (koud geperste) olijfolie als toegevoegd vet,
hennepzaadolie is nog beter maar moeilijk verkrijgbaar, voor bakken en braden maar vooral ook als ingrediënt voor de sauzen. Het mag je verbazen maar roomboter (liefst biologisch) is het tweede beste alternatief. De margarines bevatten te veel geraffineerde vetten. Verhit oliën niet te hoog, max. 100120°C.
☺
Wees matig met vet. Let ook op de verborgen vetten in allerlei producten zoals chocolade, gebak, kant-en-klaar sauzen etc.
☺
Eet meer fruit en groenten. Dit zijn waterrijke, basische voedingsmiddelen die
reinigend werken. Groenten (ook de aardappel) bevatten voldoende eiwit om aan onze basis-eiwitbehoefte te voldoen. Door de juiste verhouding aan vitaminen en mineralen zijn ze erg voedend. Bovendien bevatten ze veel oplosbare vezels. Fruit en groenten zijn preventieve medicijnen tegen kanker, hart en vaatziekten en tal van andere kwalen en aandoeningen. Zelfs het toch nogal conservatieve Voorlichtingscentrum Nederlandse Kankerbestrijding voert campagne ter bevordering van het gebruik van meer groenten en fruit.
6 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl
☺
Houd de zuur/base regel: 20 % vast voedsel/ 80 % waterrijk voedsel in de gaten! Vast voedsel zijn hoofdzakelijk de granen(producten), vlees, tofu en peulvruchten. Waterrijk zijn praktisch alle groenten (ook de aardappel) en fruit. Dus op je bord moet voor ruim een. driekwart liggen aan groenten en rauwkost en voor ca. een kwart aan vlees of tofu en andere vleesvervangers, bonen of rijst en granen.
☺
Eet fruit het liefst 's ochtends op de nuchtere maag. Voer het groente-aandeel
in de maaltijden stap voor stap op zodat je er aan went en je smaak en voorkeur geleidelijk verandert. Anders gaat het tegenstaan en houd je er weer mee op. ☺
Eet meer rauwkost. Het is het meest natuurlijke voedsel wat er is. Rauwkost
bevat de meeste voedingsstoffen in de meest natuurlijke en makkelijk opneembare vorm. Ook hier geldt: voer het rauwkostaandeel geleidelijk op. Gebruik in ieder geval voor of tijdens elke warme maaltijd wat rauwkost. Dit bevordert de spijsvertering. Als je een gevoelige maag of darmen hebt, begin dan met de groenten zo fijn mogelijk te raspen, pulgeren of drink het sap. Zo kan het spijsverteringsstelsel wennen. Na twee weken kleine stukjes proberen totdat normale salades verdragen worden. ☺
Gebruik volkoren producten en volwaardige voedingsmiddelen.
Voedingsproducten waar zoveel mogelijk van de oorspronkelijke plant of vrucht in is verwerkt bevatten een evenwichtige verhouding aan voedingsstoffen (Yin en Yang). Deze stoffen helpen elkaar bij de vertering. Denk aan volkorenbrood, pasta's, rijst, confituren, sauzen. Geraffineerde producten doen namelijk een onevenredig beroep op de voorraden van het lichaam. Overmatig gebruik put uiteindelijk uit. Voor de vleeseters: Vis (niet gefileerd) is volwaardiger voedsel dan een biefstukje, ham of kip. Gebruik van verse groenten zoveel mogelijk de gehele plant. Van bietjes en koolrabi is van het blad heel goed een salade te maken, Bij prei en andijvie en zelfs worteltjes ook het groene blad mee koken. Het hart van witlof is bijvoorbeeld, als je de bittere smaak kunt verdragen, erg goed voor de lever. Gebruik bij de verwerking je fantasie en creatief vermogen.
☺
Gebruik zoveel mogelijk biologische producten. Behalve dat het onbespoten is bevatten verse groenten en fruit van ekologische, biologische of Biologisch Dynamische teelt gemiddeld meer voedingsstoffen dan gangbaar geteelde producten. Ook de bio-energetische waarde is beduidend hoger. Het is niet 7 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl
alleen gezonder voor je lijf maar ook voor het milieu. Biologische producten herken je in Nederland aan het SKAL-keurmerk. Biologisch Dynamische producten, geteeld naar de antroposofische principes van Rudolph Steiner herken je aan het Demeter-keurmerk. Probeer ook eens een groenteabonnement van een kleinschalige biologische boer bij je in de buurt. Het geeft meer betrokkenheid met de seizoenen en de natuurlijke omgeving waar het eten op je bord vandaan komt. Vaak zijn de groenten die je krijgt nog dezelfde dag geoogst. ☺
Houd rekening met voedselcombinaties. Vooral bij spijsverteringsproblemen is
het raadzaam de voedselcombinaties van Jan Dries te bestuderen en voor uzelf toe te passen. Alleen door het gewoon te doen kom je er achter welke combinatie voor je slecht is en welke niet. De combinatie zetmeel-eiwit is wel de meest voorkomende moeilijk verteerbare combinatie. Voor mensen die lichaamsgewicht willen minderen is het tijdelijk vermijden van de combinatie koolhydraten-vet (Montignac) belangrijk. ☺
Eet niet te veel in één keer. Naast de voedselcombinaties in een maaltijd is het raadzaam niet meer te eten dan de maag aankan. Bij veel mensen is de maag door overconsumptie uitgerekt en dus te groot. Mede daardoor wordt het voedsel niet goed gemengd met de maagsappen. Een te grote maag geeft eerder aanleiding voor het oprispen van maagzuur in de slokdarm. Er is sprake van onderproductie van maagzuur. De maag knijpt daardoor samen en stuwt het weinige zuur juist in de slokdarm! De normale grote van een maag is ongeveer de losse vuist van je hand. Een andere vuistregel is: eet niet meer per maaltijd dan er in de kom past die met twee handen omvat kan worden. Als je volgens deze regel altijd teveel heeft gegeten en overgaat op consequent kleinere hoeveelheden zal de maag vanzelf krimpen. Ook de stofwisseling past zich aan en het hongergevoel in het begin zal na ca. twee weken verdwijnen.
☺
Noten, zaden, pitjes en kiemen als aanvullende eiwitbron. Vooral in een
vegetarisch eetpatroon mogen noten, zaden en pitjes niet ontbreken. Ze kunnen apart gegeten worden, vooral noten, of in een salade verwerkt worden (waldorfsalade). Verse noten, zaden en pitjes zijn moeilijk te verkrijgen. Daarom is het aan te bevelen ze een nacht lang te weken in water. Ze smaken dan als vers en het verhoogde watergehalte komt de vertering ten goede. Bovendien bevatten noten en pitten de over het algemeen de goede vetten.
8 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl
☺
Gekiemde zaden zijn erg voedzaam. Bepaalde zaden als alfalfa, fenegriek,
tuinkers, taugé, linzen, broccoli, etc. kunnen heel goed gekiemd worden. De jonge spruiten bevatten een erg hoge voedingswaarde vanwege de vrijgekomen vitamines en goed opneembare mineralen en groeistoffen. Deze maken het bloed en de cellen zuurstofrijker. Bonen kunnen rauw gegeten worden na max. 3 dagen geweekt te zijn. Het kiemen van bonen gaat, naar mijn eigen ervaring, moeilijker wegens schimmelvorming na 3-4 dagen weken. Kiemen kunnen makkelijk zelf gekweekt worden in speciale bakjes maar een kommetje of glazen pot voldoet ook. Voor wie dit te veel werk is, verse kiemen zijn in elke reformof natuurvoedingswinkel te koop.
☺
Overwin jezelf en experimenteer met kant-en-klaar recepten. Als je niet
gewend bent te koken kun je in het begin uit gaan van recepten die je in de vele receptenboeken vindt. Als je voldoende zelfvertrouwen in het koken hebt opgebouwd kun je gaan experimenteren door de verhoudingen eens wat te veranderen, andere ingrediënten te gebruiken of andere kruiden. De zanger Jona Lewi schreef in de jaren ’70 het grappige liedje “I am always in the kitchen at party’s”. Door er aan de slag te gaan en gewoon te doen kun je je in de keuken terugtrekken om jezelf te overwinnen!
☺
Gebruik kruiden in de keuken. Kruiden geven de maaltijd niet alleen smaak en
geur. Op de juiste wijze toegepast helpen ze het voedsel beter verteren. De geur en smaak zorgen er voor dat je lichaam en geest zich openstellen voor het voedsel zodat het optimaal ontvangen en verteerd wordt. Verse kruiden zijn het beste. Richt een hoekje in de tuin in voor keukenkruiden als bieslook, tijm, munt, bornagie, lavas, dragon, dille, kervel etc. In een pot op de vensterbank of balkon gaat ook heel goed. Er zijn veel boeken over kruiden geschreven. Schaf er een paar aan en ga aan de gang. Het is enkel in de praktijk dat je leert kruiden met intuïtie te gebruiken. Net als met het gebruik van kant-en-klaar recepten zul je gaandeweg eigen aanpassingen maken. Zoals bij het maken van een kleurentekening moet je soms wat angstjes en weerstanden overwinnen om eens wat gewaagder te durven kruiden.
9 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl
Aanbevolen literatuur - D’Adamo, Peter, Het Bloedgroep Dieet,1999, De Kern, Baarn - Diamond, Harvey &Marilyn, Een Leven Lang Fit, 1987, De Kern, Baarn. - Dries, Inge, 200 Heerlijke gerechten volgens goede voedselcombinaties, 1993, Arinus, Antwerpen. - Dries, Jan, Bio-energetische Voedingsleer, 1993, Arinus, Antwerpen. - Elmadfa, Dr.I., e.a. Instituut voor voedingswetenschap van de universiteit van Wenen en Giessen, De meest complete Voedingsmiddelen tabel, 1994, Arinus Antwerpen. - Erasmus, Udo, Vitale vetten, Fatale vetten,1998, United IdeaZ Publisher, Den Haag - Gerber, Richard, Handboek energetische geneeskunde, 1988,1997, Becht, Bloemendaal. - Houtsmuller, Dr. A.J., Het Dr. Houtsmullerdieet, 1997, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten/Diegem. - Jasmuheen, Lichtvoeding, 1998, Imanuel Publishing, Neerpelt, B. - Kushi, Michio en Stephen Blauer, De Makrobiotische Weg, 1991, GENMAI, Amsterdam. - Montignac, Michel, Ik ben slank want ik eet!, 1996, Artulen, Valkenswaard. - Ohsawa, Georges, De Makrobiotische Zen, 1982, vertaling Marc van Cauwenberghe, Merlijn-boeken, Antwerpen. - Temelie, Barbara, voeding volgens de vijf elementen, 1994, Schors, Amsterdam - Vasant, Lad, Ayurveda, de leer der zelfgenezing, 1992, Schors, Amsterdam.
Natuurvoedingsconsult: Praktijk GezondZorg, Philip Gortemaker, Kneppelhoutpad 12, 77552 JM Hengelo, tel 06-47788100, email.
[email protected] , www.warenatuur.nl
Verkrijgbaar informatiemateriaal, E-books
Boek Licht op Voeding, Licht in voeding, Tijdelijk uitverkocht, wordt herschreven Voedingsregels voor gezond en natuurlijk eten, € 2,Vasten sapkuren, € 2,50 Energetische voeding € 2,50Antroposofische voedingsleer € 2,50
10 © 2001-2013 Philip Gortemaker
www.warenatuur.nl