Visie vrachtverkeer gemeente Geldermalsen (Vracht)verkeer op de juiste plaats Registratienummer: 11.023925
versie: D1 d.d. 01-07-2013 / status: Definitief
Inhoudsopgave 1
2
Inleiding ......................................................................................................................................................................... 4 1.1
Aanleiding.............................................................................................................................................................. 4
1.2
Doel “Visie vrachtverkeer Geldermalsen”......................................................................................................... 4
1.3
Leeswijzer............................................................................................................................................................... 5
Beleidskaders ................................................................................................................................................................. 6 2.1
Landelijk beleid ..................................................................................................................................................... 6
2.2
Provinciaal en Regionaal beleid .......................................................................................................................... 6
2.2.1 Provinciaal beleid ................................................................................................................................................. 6 2.2.2 Regionale Wegennetvisie .................................................................................................................................... 6 2.2.3 Regionale aanpak herstructurering bedrijventerreinen .................................................................................. 6 2.3
Lokale beleidskaders ............................................................................................................................................ 7
2.3.1 Mobiliteitsplan Geldermalsen ............................................................................................................................ 7 2.3.2 Wegcategorisering ............................................................................................................................................... 7 2.3.3 Algemene Plaatselijke Verordening (APV)....................................................................................................... 7 2.3.4 Herstructurering bedrijventerreinen ................................................................................................................. 8 2.3.5 Routering en nummering bedrijventerreinen .................................................................................................. 8 3
4
Verkenning bestaande situatie .................................................................................................................................... 9 3.1
APV Parkeren van grote voertuigen................................................................................................................... 9
3.2
Vrachtparkeren openbare weg .......................................................................................................................... 10
3.3
Vrachtparkeren op eigen terrein ....................................................................................................................... 11
3.4
Bestemmingsplannen bedrijventerreinen ........................................................................................................ 11
3.5
Routering vrachtverkeer .................................................................................................................................... 12
Scenario’s vrachtparkeren.......................................................................................................................................... 13 4.1
Scenario’s vrachtparkeren .................................................................................................................................. 13
4.1.1 Scenario 1: Parkeren op eigen terrein ondernemers ...................................................................................... 13 4.1.2 Scenario 2: Realiseren beperkt aantal openbare vrachtparkeerlocaties voor kortparkeren ..................... 14 4.1.3 Scenario 3: Realiseren beperkt aantal vrachtparkeerlocaties voor vergunninghouders ........................... 15 4.1.4 Scenario 4: Verwijzing naar parkeervoorzieningen nabijgelegen benzinestations rijkswegen A2/A15 . 15 4.1.5 Scenario 5: Aanleg/exploitatie parkeervoorziening met sanitaire voorzieningen ..................................... 16 5
Visie (vracht)verkeer op de juiste plek ..................................................................................................................... 17 5.1
Visie vrachtverkeer algemeen ........................................................................................................................... 17
5.2
Uitwerking visie op parkeren ............................................................................................................................ 17
5.3
Uitwerking visie op voorkeurroutes vrachtverkeer ....................................................................................... 19
5.3.1 Voorkeurroutenetwerk en bewegwijzering .................................................................................................... 19 5.3.2 Routes gevaarlijke stoffen ................................................................................................................................. 20 5.3.3 Routes LZV-voertuigen ..................................................................................................................................... 21 5.3.4 Routes exceptioneel transport .......................................................................................................................... 21 Bijlagen ................................................................................................................................................................................. 22
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
3
1
Inleiding
1.1
Aanleiding Gemeente Geldermalsen profileert zich steeds meer als beheergemeente met veel bedrijvigheid. Hierin
spelen enerzijds de centrale ligging in de Betuwe met vele fruitbedrijven en de veiling in Geldermalsen een belangrijke rol en anderzijds de goede ontsluiting op het Rijkswegennet (A2 en A15). Hierdoor is een groot deel van Nederland binnen 1,5 uur bereikbaar. Geldermalsen vormt een goede uitvalsbasis voor onder ander de distributie en transportsector. Om deze kwaliteiten te behouden en verder te benutten is het van groot belang om het vrachtverkeer in goede banen te leiden en het zoveel mogelijk, binnen de kaders van veiligheid, bereikbaarheid en leefbaarheid en een goede ruimtelijke kwaliteit, de juiste plek te bieden. Tevens vragen relevante beleidskaders zoals het Mobiliteitsplan, de geactualiseerde APV (parkeren grote voertuigen) en de beleidsnota Bedrijventerreinen om een nadere uitwerking van de wijze waarop het vrachtverkeer binnen de gemeente Geldermalsen gefaciliteerd wordt. In deze visie wordt ingegaan op de behoefte vanuit bedrijven en vervoerders en op welke wijze in deze behoefte kan worden voorzien.
1.2
Doel “Visie vrachtverkeer Geldermalsen” Doel van de Visie vrachtverkeer Geldermalsen is te komen tot een integrale aanpak van vrachtverkeer
binnen de gemeente Geldermalsen. De visie omvat het gewenste parkeerregime en de voorkeursroutes voor vrachtverkeer, waarbij naast de bereikbaarheid en economische ontwikkeling, tevens veiligheid, leefbaarheid en behoud van een goede ruimtelijke kwaliteit zijn meegewogen. Hiermee wordt een eenduidige visie op de bereikbaarheid en ontsluiting van bedrijventerreinen in de gemeente Geldermalsen gegeven.
Met het vaststellen en inrichten van bewegwijzerde voorkeursroutes en het gewenste parkeerregime wordt een belangrijke uitwerking gegeven aan het beleidscluster “Vrachtverkeer op de juiste plaats” van het vastgestelde Mobiliteitsplan. Hiermee wordt verkeersdruk en/of overlast van (doorgaand) vrachtverkeer door bijvoorbeeld het centrum van Geldermalsen of dorpskernen voorkomen. Tevens wordt een kwaliteitsimpuls van bedrijventerreinen en een eerlijk gebruik van de beschikbare parkeervoorzieningen beoogd.
De beheeropgave vanuit wegbeheer ten aanzien van agrarisch verkeer en vrachtverkeer op (buiten)wegen met de specifieke problematiek ten aanzien van bermschades en dergelijke, is niet in deze visie meegenomen. Hoewel met deze visie het voorkeursnetwerk voor vrachtverkeer wordt vastgesteld, betekent dit niet dat op andere (buiten)wegen geen vrachtverkeer is toegestaan. Uit oogpunt van mobiliteit/bereikbaarheid dienen agrarische bedrijven in principe voor alle wettelijk op de openbare weg toegestane voertuigen bereikbaar te zijn. Wel kunnen in het kader van het Wegenbeheerplan uit oogpunt van de technische staat van de weg op bepaalde (buiten)wegen aanvullende beperkingen ten aanzien van maximum tonnage en/of aslasten gewenst zijn. Deze maatregelen vragen om een nadere afweging/uitwerking in het kader van het Wegenbeheerplan. Dit vormt geen onderdeel van deze visie.
4
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
1.3
Leeswijzer Na de beschrijving van de aanleiding en het doel van de “Visie vrachtverkeer Geldermalsen” in
hoofdstuk 1, volgen in hoofdstuk 2 de regionale en lokale beleidskaders. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 de huidige situatie ten aanzien van vrachtverkeer binnen de gemeente Geldermalsen in kaart gebracht, waarna in hoofdstuk 4 wordt ingegaan op de mogelijke scenario’s voor parkeren in de toekomst. In hoofdstuk 5 wordt tot slot de uiteindelijke visie op vrachtverkeer (parkeren + routes) binnen de gemeente Geldermalsen beschreven.
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
5
2
Beleidskaders
2.1
Landelijk beleid In de nieuwe Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (voorjaar 2012) heeft het Rijk onder andere haar
ambities vastgelegd ten aanzien van bereikbaarheid en leefbaarheid. Om de verwachtte groei van het goederenvervoer tot 2040 op te kunnen vangen wordt geïnvesteerd in verbetering van de achterlandverbinding zoals de A15. In dit kader, heeft Rijkswaterstaat tevens een nieuw “Uitvoeringskader verzorgingsplaatsen” opgesteld welke tot doel heeft om in de komende 15 jaar (tot 2027) de kwantiteit en kwaliteit van verzorgingsplaatsen met name voor het vrachtverkeer te verbeteren. Omdat er een tekort is aan voldoende (veilige) parkeerplaatsen direct langs de rijkswegen, stimuleert het Rijk gedeeltelijk initiatieven vanuit de markt om veilige (afgesloten en bewaakte) voorzieningen voor vrachtparkeren op het onderliggend wegennet aan te bieden.
2.2
Provinciaal en Regionaal beleid
2.2.1 Provinciaal beleid In het kader van het Provinciaal Verkeer en Vervoer Plan (PVVP-2) wordt uitwerking gegeven aan het Actieprogramma Goederenvervoer dat moet bijdragen aan een duurzame groei van de economie in Gelderland. Voor het stimuleren van multimodaal vrachtvervoer worden daarbij de mogelijkheden voor uitbreiding en realiseren van een regionaal overslagpunt op de bedrijventerreinen Kellen en Medel (gemeente Tiel) onderzocht. Tevens is in het Regionaal Samenwerkings Programma de wens opgenomen om 1 à 2 nieuwe vrachtwagenparkeerlocaties langs de A15 te realiseren.
2.2.2 Regionale Wegennetvisie In samenwerking met diverse partijen1 is een regionale wegennetvisie voor Rivierenland midden opgesteld. Regionaal (vracht)verkeer dient zoveel mogelijk via A2 en A15 ontsloten te worden. Vooral de A15 staat hierbij onder druk. Een en ander blijkt onder andere uit een in opdracht van de Kamer van Koophandel uitgevoerd onderzoek naar de reistijdverliezen op de A15. Daarom is een brede lobby opgezet om bij het rijk aan te dringen op het verhogen van de capaciteit op deze belangrijke achterlandverbinding.
2.2.3 Regionale aanpak herstructurering bedrijventerreinen De gemeenten in de Regio Rivierenland hebben naar aanleiding van landelijk beleid (rapport Noordanus) en provinciaal beleid (structuurvisie bedrijventerreinen en werklocaties) het Economisch Programmerings- en Ontwikkeldocument vastgesteld. In dit document is vooral de noodzaak voor herstructurering van de bedrijventerreinen opgenomen. Alvorens tot projectvoorstellen te komen voor herstructurering is het noodzakelijk een structuur te ontwikkelen welke functies op welke bedrijventerreinen
1
De partijen die hebben meegewerkt aan de tot stand koming van de regionale wegenvisie zijn: Regio Rivierenland,
Gemeente Geldermalsen, Gemeente Tiel, Gemeente Buren, Gemeente Culemborg, Gemeente Neerrijen, Provincie Gelderland en Rijkswaterstaat. 6
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
gevestigd moeten gaan worden, de zogenaamde segmentering. Uitgangspunten zijn het concentreren van functies en het creëren van een bepaalde mate van schaarste van bepaalde functies. Een en ander is voor de gemeente Geldermalsen nader uitgewerkt in de beleidsnota Bedrijventerreinen.
2.3
Lokale beleidskaders
2.3.1 Mobiliteitsplan Geldermalsen Bij het opstellen van het Mobiliteitsplan Geldermalsen is in de mobililteitsvisie binnen het cluster “Verkeer op de juiste plaats” de ambitie geformuleerd dat noodzakelijk vrachtverkeer zodanig wordt gerouteerd dat de overlast voor de leefomgeving geminimaliseerd is. Doelstelling is dat het vrachtverkeer naar de belangrijkste bestemmingen rijdt via voorkeursroutes. Belangrijke vrachtverkeeraantrekkende bestemmingen bevinden zich aan deze routes.
Noodzakelijk vrachtverkeer dient te rijden op wegen die geschikt zijn voor grote voertuigen. Om deze reden wordt een netwerk voor vrachtverkeer opgesteld, dat op straat wordt ondersteund door vormgeving, bewegwijzering en eventueel inrijdverboden. Nieuwe vestigingen van vrachtverkeeraantrekkende functies wordt geclusterd op bedrijventerreinen of direct aan een gebiedsontsluitingsweg gesitueerd.
2.3.2 Wegcategorisering Op 26 april 2011 heeft de Raad besloten geen uitwerking te geven aan de Randweg 7e fase. Om deze reden is de wegcategorisering aangepast aan de bestaande infrastructuur. Daarbij blijft het verbod voor vrachtverkeer op de Rijksstraatweg in het centrum (uitgezonderd laden/lossen) van kracht en loopt de voorkeursroute voor vrachtverkeer via de Randweg en Rijnstraat/Kostverloren Kade.
2.3.3 Algemene Plaatselijke Verordening (APV) Eind 2011 is de nieuwe APV in werking getreden. In de APV zijn regels opgenomen ten aanzien van parkeerexcessen. Binnen de bebouwde kom en op door het college aangewezen plaatsen buiten de bebouwde kom mag zonder ontheffing niet met grote voertuigen geparkeerd worden. Of sprake is van een parkeerexces wordt bepaald door het ‘normale’ gebruik van de weg en of het parkeren met grote voertuigen vanuit een eerlijke verdeling van de beschikbare parkeerruimte, veiligheid en/of uiterlijk aanzien van de gemeente ongewenst is. Voor woongebieden is parkeren van vrachtwagens duidelijk ongewenst. Voor bedrijventerreinen kan echter worden gesteld dat parkeren van grote voertuigen niet excessief is maar past bij het ‘normale’ gebruik van de weg. Om deze reden mag verwacht worden dat in een zekere parkeerbehoefte wordt voorzien. Het onbeperkt parkeren en stallen van vrachtwagens en/of afgekoppelde (slecht verlichtte) aanhangers/ opleggers leidt in de praktijk echter wél tot excessen en dient uit oogpunt van uiterlijk aanzien (ruimtelijke kwaliteit), bruikbaarheid van de weg (doorgang) en veiligheid voorkomen te worden. Een effectieve uitvoering en handhaving van de APV vereist daarbij APV-bebording bij de komgrenzen en het voorzien in een zekere hoeveelheid bewegwijzerde parkeervoorzieningen in de directe nabijheid van de betreffende bedrijventerreinen. Per bedrijventerrein moet maatwerk worden geleverd ten aanzien van de inrichting van het bedrijventerrein en
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
7
de behoefte en het gebruik van parkeerruimte voor verschillende doelgroepen. Een en ander wordt verder uitgewerkt in hoofdstuk 4 en 5.
2.3.4 Herstructurering bedrijventerreinen De regionale herstructureringsopgave is binnen de gemeente Geldermalsen nader uitgewerkt in de beleidsnota Bedrijventerreinen. Uitgangspunten zijn het concentreren van functies en het creëren van een bepaalde mate van schaarste van bepaalde functies. Hiermee kan de kwaliteit van bestaande bedrijventerreinen worden verbeterd en wordt leegstand op en/of overschot aan bedrijventerreinen voorkomen.
Om een goede kwaliteit van bedrijventerreinen te realiseren heeft de gemeente visie voor duurzame bedrijventerreinen met een goede ruimtelijke uitstraling. Op nieuwe bedrijventerreinen is veel aandacht voor duurzaamheid en beeldkwaliteit. Voor oudere bedrijventerreinen worden revitaliseringsplannen opgesteld waarin wordt geïnventariseerd wat de grootste knelpunten zijn en hoe deze kunnen worden opgelost. Daarnaast wordt voor de landschappelijke inpassing op het gebied van verkeer ingezet op het weren van vrachtverkeer uit de dorpskernen. Dit betekent dan ook dat vrachtverkeer richting de bedrijventerreinen zoveel mogelijk om de dorpskernen heen geleid moeten worden.
Voor de gemeente Geldermalsen ligt er een herstructureringsopgave van ongeveer 60 ha. welke gerealiseerd zal worden op de bedrijventerreinen Lingewaarden (transformatie naar woningbouw), Oude Waag en West Betuwe. Belangrijke thema’s bij de aanpak zijn het verbeteren van: uitstraling, verkeersontsluiting, inbreiding, bewegwijzering en parkmanagement.
2.3.5 Routering en nummering bedrijventerreinen Op 2 juni 2009 heeft het college van B&W besloten tot het invoeren van een nieuw bewegwijzeringssysteem op bedrijventerreinen (bijlage 1). Omdat bewegwijzering van specifieke bedrijven leidt tot grote en rommelige borden en regelmatig wijzigingen met zich mee brengt, is gekozen voor implementatie van het zogenaamde havennummersysteem, tegenwoordig ook wel bedrijvennummers genoemd. Hondsgemet is het eerste bedrijventerrein dat hiermee is uitgerust, maar bij revitaliseringsprojecten zal dit systeem verder uitgerold worden over de andere bedrijventerreinen. Door toepassing van bewegwijzering met havennummers ontstaat een eenduidig en ook voor buitenstaanders en buitenlandse chauffeurs begrijpbaar systeem. Ook kunnen met het systeem eenvoudiger voorkeurroutes voor vrachtverkeer bewegwijzerd worden. Kosten voor de bewegwijzering op de bedrijventerreinen zelf is voor rekening van de betreffende parkmanagementorganisatie van het bedrijventerrein. De ANWB-bewegwijzering van de voorkeurroutes vrachtverkeer op de doorgaande wegen en de Hoofd-informatie-portalen (HIP’s) ter hoogte van de belangrijkste entrees van Geldermalsen is voor rekening van de gemeente.
8
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
3
Verkenning bestaande situatie
3.1
APV Parkeren van grote voertuigen Op basis van de voormalige APV waren voor de verschillende kernen uitvoeringsbesluiten door het
college genomen waarin de plaatsen zijn aangewezen waar en wanneer wel/niet met grote voertuigen van bepaalde afmetingen geparkeerd mocht worden. In de praktijk waren vrijwel alle wegen binnen de bebouwde kom aangewezen als wegen waarop uit oogpunt van het uiterlijk aanzien niet geparkeerd mocht worden met grote voertuigen. Binnen de kern Geldermalsen waren alleen Gerdina’s Hof, Bosmanskamp en een deel van de Rijnstraat uitgezonderd. Daarnaast was het uit oogpunt van een eerlijke verdeling van de beschikbare parkeerruimte op de Watermolen en Oudenhof alleen overdag (tussen 8:00 - 18:00 uur) toegestaan te parkeren met grote voertuigen.
Ook binnen de andere kernen waren vrijwel alle wegen aangewezen waar niet met grote voertuigen geparkeerd mocht worden. Uitzonderingen van wegen/bedrijventerreinen buiten Geldermalsen waar parkeren van grote voertuigen op basis van de voormalige APV (beperkt) toegestaan was waren: 1.
Molenkampstraat in Enspijk;
2.
Bedrijfsterrein Appelhof in Deil;
3.
Vrachtwagenparkeerlocatie Beemdstraat in Deil;
4.
Achtersteweg in Meteren;
5.
Oude Waag/Homburg in Beesd;
6.
Terrein gebroeders Kraal aan de Meinte in Beesd.
Vastgestelde APV-regels sinds december 2011 Hoewel parkeren van grote voertuigen op basis van de voormalige APV vrijwel overal verboden was, bleek handhaving, door verschillende regels qua afmetingen, tijdstippen en het ontbreken van APV-bebording bij de komgrenzen, in de praktijk moeilijk. Om deze reden is bij de herziening van de APV in 2011 besloten om meer eenheid en duidelijkheid te creëren ten aanzien van afmetingen, tijdstippen en grondslag (uiterlijk aanzien). In deze visie wordt nader uitwerking gegeven aan de huidige van kracht zijnde APV-regels ten aanzien van parkeren van grote voertuigen.
In de huidige APV is voor alle locaties binnen de bebouwde kom (inclusief alle bedrijventerreinen) één lijn getrokken en geldt hetzelfde uitgangspunt, namelijk dat parkeren met voertuigen langer dan 6,00 meter of hoger dan 2,40 meter uit oogpunt van het uiterlijk aanzien van de gemeente en veiligheid niet is toegestaan. Het onbeperkt parkeren en stallen van vrachtwagens en/of afgekoppelde (slecht verlichtte) aanhangers/opleggers leidt in de praktijk ook op bedrijventerreinen tot excessen. Om deze in de toekomst te voorkomen zal op basis van deze visie de werkelijke parkeerbehoefte voor het logistiek functioneren van bedrijventerreinen worden bepaald en wordt (bij revitalisering) een hierop afgestemde hoeveelheid vrachtparkeerplaatsen voor kortparkeren (wachtplek laden/lossen) gerealiseerd. Op deze plaatsen zal een ontheffing voor het parkeren met grote voertuigen gelden. De doelgroepen en gebruiksvoorwaarden van deze locaties worden nader uitgewerkt in hoofdstuk 4 en 5. Met de uitwerking van de huidige APV-regels worden de toekomstige ruimtelijke kwaliteit, bereikbaarheid en logistieke kwaliteit van de bedrijventerreinen gegarandeerd. Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
9
3.2
Vrachtparkeren openbare weg Om inzicht te krijgen in de parkeerproblematiek op bedrijventerreinen en de parkeerbehoefte van grote
voertuigen is een parkeeronderzoek gehouden. Op een tweetal momenten een parkeertelling uitgevoerd: •
Doordeweeks:
Woensdag 31 augustus + Donderdag 1 september 2011;
•
Weekend:
Zaterdag 29 oktober 2011.
De tellingen hebben plaats gevonden in de nachtperiode (na 22:00 uur). Op dit tijdstip zijn de meeste chauffeurs thuis, waardoor ook in Geldermalsen woonachtige chauffeurs die hun vrachtwagen tijdelijk in de nabijheid van hun woonomgeving parkeren meegeteld zijn. Tevens is gelet op (buitenlandse) chauffeurs die in hun voertuig overnachten, terwijl dit gezien het ontbreken van sanitaire voorzieningen en dergelijke niet gewenst is (en op basis van de APV ook niet is toegestaan). In onderstaande tabellen zijn de resultaten van de telling weergegeven. Voor specifieke locaties van geparkeerde voertuigen wordt verwezen naar de kaartjes in bijlage 3.
Doordeweekse telling:
Plaats
Locatie
Beesd Beesd Deil Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Meteren Tricht Totaal:
Volvo Oude Waag Appelhof De Gentel Oudenhof Hondsgemet Hoge Weide I Hoge Weide II Hoge Weide III Lingewaarden Kalenberg Nieuwe Steeg 43
Slapers zichtbaar 0 0 0 0 0 0 2 0 2 1 0 0 5
Vrachtwagens 0 0 0 0 0 0 5 0 0 1 0 0 6
Truck met trailer 0 2 0 0 1 0 7 2 0 6 0 0 18
Losse truck 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Losse trailer 0 0 0 0 0 2 3 0 0 9 0 0 14
Vrachtwagens 1 0 0 0 0 0 6 0 0 1 0 0 8
Truck met trailer 0 3 0 0 2 1 11 1 0 5 0 0 23
Losse truck 0 0 0 0 0 0 3 0 0 1 0 0 4
Losse trailer 0 0 0 0 1 1 3 1 0 10 0 0 16
Tabel 3.1: Parkeertelling vrachtwagens doordeweekse nacht
Weekendtelling:
Plaats
Locatie
Beesd Beesd Deil Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Geldermalsen Meteren Tricht Totaal
Volvo Oude Waag Appelhof De Gentel Oudenhof Hondsgemet Hoge Weide I Hoge Weide II Hoge Weide III Lingewaarden Kalenberg Nieuwe Steeg 51
Slapers zichtbaar 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Tabel 3.2: Parkeertelling vrachtwagens weekendnacht 10
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
Op basis van de parkeertellingen blijkt dat er een groot verschil is qua overlast op de verschillende bedrijventerreinen en/of parkeerlocaties. Vooral op Hoge Weide I (West Betuwe) en Lingewaarden staan zowel door de weeks als in het weekend veel vrachtwagens geparkeerd. De parkeerdruk door de weeks en in het weekend is ongeveer gelijk. Wel valt op dat alleen door de weeks door buitenlandse chauffeurs overnacht wordt in het voertuig. In totaal zijn 5 overnachtende chauffeurs verspreid over 3 locaties in Geldermalsen waargenomen.
Op basis van het onderzoek naar vrachtparkeren kunnen drie typen vrachtparkeerders worden onderscheiden die hun voertuig of oplegger/aanhanger stallen op de openbare weg: •
Middelgrote bedrijven met een uitgegroeid wagenpark, doch met beperkte ruimte op eigen terrein;
•
Kleine zelfstandigen met een eigen voertuig, zonder eigen terrein;
•
Leveranciers/transporteurs die tijdelijk (overdag of ’s nachts) moeten wachten voor zij hun goederen bij het betreffende bedrijf kunnen laden/lossen.
De overlast concentreert zich met name op de oudere bedrijventerreinen, waarbij het wagenpark van bedrijven groter is dan de beschikbare ruimte op eigen terrein. Problemen zijn het beperken of blokkeren van de doorgang c.q. uitritten van bedrijven, een verloedering van bedrijventerreinen en kwaliteit van de openbare ruimte alsmede verkeersonveiligheid. Daarnaast wordt doordeweeks door een aantal buitenlandse chauffeurs in het voertuig overnacht, waarbij de benodigde sanitaire voorzieningen ontbreken en veelvuldig afval en verpakkingsmaterialen worden achtergelaten.
3.3
Vrachtparkeren op eigen terrein Naast parkeren op openbaar terrein, wordt tevens geparkeerd op eigen terrein. Vanuit gesprekken met
ondernemers blijkt dat een aantal ondernemers ook onderling afspraken maken over het tegen een vergoeding parkeren op een terrein van een ander bedrijf. Hiermee wordt vooral voorzien in de behoefte aan parkeren op een afgesloten, al dan niet beveiligd terrein. Een en ander behartigt ook een bepaalde bedrijfseconomische waarde.
Naast parkeren bij bedrijven is in Rhenoy ook een afgesloten parkeerterrein voor vrachtparkeren aanwezig. Dit terrein is in eigendom en beheer van de gemeente, waarbij het dagelijks toegang- en sleutelbeheer uit handen gegeven is aan plaatselijke ondernemers. Hoewel de gemeente wel kosten aan noodzakelijk beheer en onderhoud heeft (o.a. vervanging stuk gereden poort), wordt er tot op heden geen vergoeding voor parkeren op dit terrein gevraagd.
3.4
Bestemmingsplannen bedrijventerreinen Op basis van een verkenning van de verschillende bestemmingsplannen blijkt dat in de oudere
bestemmingsplannen geen regels zijn opgenomen ten aanzien van parkeren. Wel dient in het kader van de vestigingsvergunning aangetoond te worden dat er voldoende parkeervoorzieningen aanwezig zijn. Daarnaast
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
11
zijn natuurlijk de APV regels van kracht (zie paragraaf 3.1). In bestemmingsplannen van nieuwe bedrijventerreinen (Hondsgemet) is de harde eis opgenomen dat parkeren op eigen terrein dient te geschieden.
3.5
Routering vrachtverkeer Momenteel zijn de bedrijventerreinen uitsluitend vanaf het laatste beslispunt op de doorgaande weg
bewegwijzerd, waarbij de naam van het betreffende bedrijventerrein op het bord staat vermeld. Een volledige bewegwijzering van de routes vanaf het hoofdwegennet (A2/A15) via het onderliggend wegennet richting de verschillende bedrijventerreinen ontbreekt. Een chauffeur moet dan ook grotendeels zelf de route bepalen en de naam van het bedrijventerrein weten om op de plek van bestemming aan te kunnen komen. Hierdoor zullen zij niet altijd de gewenste route rijden. Bekende knelpunten hierbij zijn vrachtverkeer dat door Enspijk richting de Appelhof rijdt in plaats via de afslag Deil en vrachtverkeer dat onverwacht met geslotenverklaringen voor vrachtverkeer op de Rijksstraatweg geconfronteerd wordt. Ook de bewegwijzering op de bedrijventerreinen zelf leidt veelal tot onduidelijkheid. Doordat er op oude bedrijventerreinen met bedrijfsnamen wordt verwezen zijn de borden veelal groot en onoverzichtelijk. Tevens is niet altijd duidelijk wie de borden beheert en blijken bedrijfsnamen niet altijd actueel zijn. Dit komt de vindbaarheid/bereikbaarheid van bedrijven niet ten goede. Om deze reden is besloten om bij revitaliseringsprojecten de bewegwijzering aan te passen volgens het zogenaamde havennummersysteem zoals dit reeds op Hondsgemet is toegepast.
12
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
4
Scenario’s vrachtparkeren
4.1
Scenario’s vrachtparkeren
Parkeren van grote voertuigen vindt voor een aanzienlijk deel plaats op eigen (afgesloten) parkeerterreinen van bedrijven. Op een aantal oudere bedrijfsterreinen wordt echter ook veelvuldig op de openbare weg geparkeerd. Dit leidt tot meerdere knelpunten ten aanzien van sociale en verkeersveiligheid, leefbaarheid, bereikbaarheid (doorgang wordt beperkt) en een slechte ruimtelijke kwaliteit. In de beleidsvisie Bedrijventerreinen 2011-2030 wordt ingestoken op duurzame bedrijventerreinen met een goede ruimtelijke uitstraling. Dit vraagt om sturend en toekomstgericht beleid voor het van parkeren van grote voertuigen, waarin wildgroei van geparkeerde voertuigen tegengegaan moet worden. Tevens moet het parkeren van grote voertuigen in woongebieden uit oogpunt van leefbaarheid voorkomen worden.
In beginsel ligt de verantwoordelijkheid voor parkeervoorzieningen (ook voor leveranciers) bij de ondernemer zelf. Immers, de onderneming en het voertuig behartigen een bedrijfseconomische waarde, waardoor het logisch is dat de hiervoor benodigde voorzieningen ook door de ondernemer zelf worden georganiseerd en qua kosten worden gedragen: “de gebruiker betaalt”. Dit sluit aan bij het vestigingsbeleid waarin ondernemers in hun eigen parkeerbehoefte moeten voorzien.
Voor het parkeren van vrachtwagens op de juiste plaats zijn de volgende scenario’s mogelijk: 1.
Volledig op eigen terrein ondernemers (regelen in vestigingsvergunning en bestemmingsplan);
2.
Beperkte hoeveelheid openbare vrachtparkeerlocaties voor kortparkeren (dag/nacht/tijdsduur);
3.
Beperkte hoeveelheid vrachtparkeerlocaties voor vergunninghouders;
4.
Verwijzing naar parkeervoorzieningen nabijgelegen benzinestations rijkswegen A2/A15;
5.
Aanleg/exploitatie parkeervoorziening met sanitaire voorzieningen.
4.1.1 Scenario 1: Parkeren op eigen terrein ondernemers Door het actualiseren van de bestemmingsplannen kan in de eerste plaats voorkomen worden dat bedrijven met een groot wagenpark zich op de verkeerde plek met beperkte ruimte voor parkeren op eigen terrein vestigen. In het kader van de beleidsvisie Bedrijventerreinen 2011-2030 zal hier dan ook aan gewerkt worden.
De meeste ondernemers hebben parkeervoorzieningen op eigen terrein, anderen huren ook wel elders ruimte om hun voertuig(en) te parkeren. Deze mogelijkheden staan open voor zowel grotere bedrijven, als kleine zelfstandigen met een eigen voertuig. De beschikbaarheid van parkeerruimte bij andere bedrijven is afhankelijk van de markt. Gezien de huidige markt worden, zeker binnen de kern Geldermalsen, voor de korte tot middenlange termijn echter geen problemen in de beschikbaarheid van deze terreinen voorzien. In het buitengebied is de beschikbaarheid van parkeerruimte op particulier terrein minder hard. Bekend is dat sommige ondernemers hun voertuig parkeren bij een locale agrariër. Hoewel dit officieel binnen het bestemmingsplan niet past (alleen voertuigen voor eigen bedrijfsvoering zijn toegestaan), levert dit zolang de Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
13
omvang beperkt blijft geen grote problemen op ten aanzien van het uiterlijk aanzien van de gemeente of de leefbaarheid. Wel moet worden afgevraagd of dit uit verkeerskundig en beheertechnisch oogpunt gewenst is, omdat deze agrarische percelen veelal aan smalle wegen gelegen zijn, die minder geschikt zijn voor groot vrachtverkeer. Afwikkeling van vrachtverkeer geschiedt bij voorkeur op de voorkeursroutes voor vrachtverkeer (zie paragraaf 5.3).
Wordt gekeken naar het parkeerdoel dan kan met dit scenario voorzien worden in de algemene behoefte voor parkeren van niet in gebruik zijnde voertuigen, bijvoorbeeld gedurende de nacht of langere periode. Kortom, met dit scenario wordt uitsluitend voorzien in de behoefte van het stallen van voertuigen en niet in bijvoorbeeld een tijdelijke wachtplek overdag, wanneer de laad/losvoorzieningen bij een bedrijf tijdelijk bezet zijn.
Voordelen:
geen kosten gemeenschap, geen aanleg nieuwe parkeervoorzieningen op openbaar terrein;
Nadelen:
alleen stallingsbehoefte wordt vervuld, stallen van voertuigen bij agrarische percelen is officieel niet conform bestemmingsplan en leidt tevens tot meer vrachtverkeer buiten de voorkeursroutes.
4.1.2 Scenario 2: Realiseren beperkt aantal openbare vrachtparkeerlocaties voor kortparkeren Daar waar het ene bedrijventerrein sterk gericht is op grootschalige logistieke bedrijven welke ingericht zijn op de afhandeling van veel vrachtbewegingen op eigen terrein, is op andere bedrijventerreinen sprake van gemengde bedrijvigheid. Als gevolg van de beperkte grootte van bedrijfspercelen op vooral de oudere bedrijventerreinen, zijn hier minder mogelijkheden om flexibel in te kunnen spelen op bijvoorbeeld pieken in laad/losverkeer. Gezien het karakter van deze bedrijventerreinen zijn hier of in de directe nabijheid parkeervoorzieningen voor kortparkeren in de openbare ruimte gewenst om zo de bereikbaarheid en het functioneren van het bedrijventerrein te garanderen en tegelijkertijd de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren.
Geschikte locaties voor kortparkeren van vrachtwagens op de openbare weg, kunnen worden aangegeven door borden Parkeergelegenheid voor vrachtwagens (P-vracht) te plaatsen. Hiervoor dient een verkeersbesluit genomen te worden. Om ongewenst gebruik waaronder het (langdurig) stallen van vrachtwagens door bedrijven tegen te gaan, wordt daarbij aanbevolen de periode aan te geven waarop geparkeerd mag worden, bijvoorbeeld “op werkdagen van 6:00 – 22:00 uur”. Hierdoor is het niet mogelijk om parkeerplaatsen langere periodes te bezetten en kan misbruik als stallinglocatie worden tegengegaan.
Voordelen:
maatwerk parkeervoorzieningen per bedrijventerrein, voorziet in kwaliteitsverbetering van bedrijventerreinen, voorkomen ongewenst gebruik (stallen) door hierop afgestemd parkeerregime.
Nadelen:
kosten aanleg/beheer parkeervoorzieningen, gevaar van verschillende en/of niet op elkaar aansluitende parkeerregimes.
14
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
4.1.3 Scenario 3: Realiseren beperkt aantal vrachtparkeerlocaties voor vergunninghouders Een aantal parkeerlocaties worden gebruikt door zogenaamde thuisrijders. Thuisrijders kunnen enerzijds zelfstandigen met een eigen vrachtwagen zijn of anderzijds in Geldermalsen woonachtige chauffeurs die bij een bedrijf in een andere gemeente werken maar ’s nachts wel de vrachtwagen meenemen en dichtbij hun woning parkeren. Veelal wordt geparkeerd op locaties dicht bij de woonkern, zodat met name op de oudere bedrijventerreinen overlast ontstaat. Door invoering van vergunninghoudersparkeren kan het gebruik van de beschikbare parkeerplaatsen goed worden gereguleerd en misbruik worden voorkomen. Daarnaast is het voordeel dat door een vergunninghouderssysteem de kosten voor bijvoorbeeld handhaving en beheer (deels) kunnen worden terugverdiend. De locaties voor vergunninghoudersparkeren dienen daarbij opgenomen te worden in de belastingverordening (vaststellen tarief vergunningen) en bijbehorende aanwijzigingsbesluiten (locatie). Voor het toevoegen van een vrachtparkeerlocatie voor vergunninghouders kan daardoor niet met uitsluitend een verkeersbesluit volstaan worden. Tevens moet rekening gehouden worden met de nodige administratieve handelingen voor het verstrekken van de vergunningen.
Voordelen:
voorkomen ongewenst gebruik (stallen) door hierop afgestemd parkeerregime, vergunninghoudersparkeren biedt sturingsinstrument en terugverdienmogelijkheden.
Nadelen:
kosten aanleg/beheer parkeervoorzieningen, actualiseren van belastingverordening en aanwijzingsbesluit (t.b.v. vaststellen tarief en locatie) bij toevoegen vergunninghouderslocatie noodzakelijk.
4.1.4 Scenario 4: Verwijzing naar parkeervoorzieningen nabijgelegen benzinestations rijkswegen A2/A15 Voor in het voertuig overnachtende (veelal buitenlandse chauffeurs) zijn in Geldermalsen geen voorzieningen aanwezig. Overnachten in een voertuig is volgens de APV momenteel niet toegestaan. Daarnaast zijn bij de gemeente klachten bekend ten aanzien van overlast van chauffeurs, onder andere omdat zij hun behoefte in de groenvoorzieningen plegen te doen. Voor deze chauffeurs moet dan ook een oplossing gevonden worden. Eén van de mogelijkheden is om chauffeurs door te verwijzen naar parkeervoorzieningen bij nabijgelegen benzinestations langs de rijkswegen A2/A15. De meest nabijgelegen tankstations aan de A2 liggen tussen Beesd en Culemborg. Vanuit Beesd is dit een aanvaardbare aanrijdtijd. Aan de A15 liggen de meest nabijgelegen tankstations tussen knooppunt Deil en de afrit Leerdam (ca. 9 km vanaf afrit Geldermalsen). De meest nabijgelegen tankstations in oostelijke richting liggen een stuk verder tussen de afritten Ochten en Dodewaard (ca. 22 km vanaf afrit Geldermalsen). De parkeervoorzieningen aan de rijkswegen A2 en A15 met tankstations (met benodigde voorzieningen voor overnachtende chauffeurs) zijn vanuit Geldermalsen gezien op een te grote afstand gelegen om chauffeurs met bestemming Geldermalsen naar toe te kunnen verwijzen. Dit scenario biedt dan ook vooral soelaas voor vrachtverkeer met bestemming Beesd.
Voordelen:
geen kosten voor aanleg/beheer voorzieningen, tankstation A2 (Bisde/Lingehorst) in directe nabijheid van afrit Beesd.
Nadelen:
tankstations A2 en A15 zijn vanuit Geldermalsen te ver gelegen om naar toe te verwijzen, beperkte capaciteit.
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
15
4.1.5 Scenario 5: Aanleg/exploitatie parkeervoorziening met sanitaire voorzieningen Elders in de regio, zoals op het bedrijventerrein Medel in Tiel, wordt door de gezamenlijke bedrijven afgesloten voorzieningen voor max. 24 uur van vrachtwagens aangeboden, inclusief voorzieningen zoals toilet en (tegen betaling) douche. Deze voorzieningen zijn gedeeltelijk gecombineerd met het naastgelegen tankstation. Het terrein is in principe alleen bestemd voor deelnemende bedrijven in het parkmanagement van het bedrijventerrein, waarbij toeleveranciers via de vrachtbrief een toegangscode ontvangen. De kosten van het terrein worden deels door de bedrijven gedekt en deels door de gemeente. Een commerciële en kostendekkende exploitatie van deze lokaal gerichte voorzieningen blijkt echter moeilijk. Ook voor Geldermalsen is de inrichting van een (afgesloten) lokaal terrein voor vrachtparkeren, met sanitaire voorzieningen naar verwachting niet exploitabel te maken.
In het kader van de verbetering van de achterlandverbindingen zoals de A15, heeft Rijkswaterstaat het “Uitvoeringskader verzorgingsplaatsen” opgesteld. Dit kader heeft tot doel heeft om in de komende 15 jaar (tot 2027) de kwantiteit en kwaliteit van verzorgingsplaatsen met name voor het vrachtverkeer te verbeteren. Om de kwaliteit en het voorzieningenniveau van verzorgingsplaatsen te optimaliseren, zullen solitaire verzorgingsplaatsen zonder tankstation, zoals De Mark tussen afrit Meteren en Geldermalsen, opgeheven gaan worden. Uitbreiding van De Mark met een tankstation is uit oogpunt van concessierechten, welke tot 2024 zijn vastgelegd, niet mogelijk.
Naast verbetering en uitbreiding van de openbare verzorgingsplaatsen, is er in het kader van transportcriminaliteit ook sterke behoefte aan afgesloten en bewaakte parkeerplaatsen. Vanwege wetgeving kunnen de openbare verzorgingsplaatsen langs de rijkswegen echter niet (selectief) afgesloten worden. Rijkswaterstaat zoekt dan ook naar goede bewaakte parkeerlocaties op het onderliggend wegennet waar vanaf de rijksweg middels bewegwijzering naar verwezen kan worden. Uit onderzoek door Rijkswaterstaat dienstkring Utrecht en Gelderland blijkt dat de bestaande capaciteit voor vrachtparkeren veruit ontoereikend is. Op de verzorgingsplaatsen Varakker en Overbeek aan de A15 bedraagt het tekort al meer dan 50 vrachtparkeerplaatsen. In het kader van het programma Secure Lanes wordt door belangenorganisaties en verzekeraars in samenwerking met de markt gewerkt aan uitbreiding van bewaakte vrachtparkeerlocaties in de nabijheid van de rijkswegen. Tevens heeft Rijkswaterstaat een beperkt budget om realisatie van private vrachtparkeerlocaties te stimuleren. Aansluiting bij deze programma’s biedt mogelijk ook kansen voor ondernemers om in Geldermalsen een bewaakte parkeervoorziening te realiseren en exploiteren.
Voordelen:
aanleg/beheer/exploitatie bewaakte parkeerterreinen (met voorzieningen) door marktpartijen, mogelijk stimuleringsbudget RWS voor lokale ondernemers, bewegwijzering vanaf rijksweg, biedt ook voorzieningen/plaats voor overnachtende chauffeurs.
Nadelen:
nog geen zicht op potentiële marktpartijen en daadwerkelijke realisatie bewaakte parkeerlocatie.
16
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
5
Visie (vracht)verkeer op de juiste plek
5.1
Visie vrachtverkeer algemeen In beginsel ligt de verantwoordelijkheid voor parkeervoorzieningen (ook voor leveranciers) bij de
ondernemer zelf. Immers, de onderneming en het voertuig behartigen een bedrijfseconomische waarde, waarmee het logisch is dat de hiervoor benodigde voorzieningen ook door de ondernemer zelf worden georganiseerd en qua kosten worden gedragen. Algemeen uitgangspunt dient dan ook te zijn: “de gebruiker betaalt”. Dit sluit aan bij het vestigingsbeleid waarin ondernemers in hun eigen parkeerbehoefte moeten voorzien. Ondernemers die niet (of niet in voldoende mate) in hun parkeerbehoefte op eigen terrein kunnen voorzien, dienen voor het stallen van voertuigen zoveel mogelijk gebruik te maken van beschikbare (deels niet in gebruik zijnde) ruimte bij andere bedrijven. Hiermee wordt de beschikbare ruimte optimaal benut en dragen marktpartijen zelf zorg voor de primaire behoefte voor het stallen van vrachtwagens. Anderzijds ondersteunt een goede bereikbaarheid de lokale bedrijvigheid en economie. De gemeente heeft dan ook belang bij goede kwalitatieve, bereikbare en functionerende bedrijventerreinen. Dit betekent in de eerste plaats een goede ruimtelijke uitstraling en benutting van bestaande bedrijfspercelen. In de openbare ruimte wordt terughoudend omgegaan met het aanbieden van parkeervoorzieningen voor kortparkeren. Deze worden uitsluitend aangelegd indien hiervoor uit oogpunt van het logistiek functioneren van bedrijventerreinen noodzaak voor is en daarmee het algemeen belang dienen. Hiervan kan sprake zijn op oudere gemengde bedrijventerreinen waar parkeervoorzieningen voor kortparkeren noodzakelijk kunnen zijn om pieken in laad/losverkeer op te kunnen vangen. Deze parkeervoorzieningen kunnen gecombineerd worden met vergunninghoudersplekken voor thuisrijders, die tegen een vergoeding ’s avonds, ’s nachts en in het weekend hun vrachtwagen mogen parkeren. Overnachten kan alleen worden toegestaan op hiervoor ingerichte verzorgingsplaatsen voorzien van de minimale sanitaire voorzieningen. Daarnaast dient de gemeente als wegbeheerder zorg te dragen voor een goede ontsluitende wegennetwerk en eenduidige bewegwijzering via het in deze visie vastgestelde voorkeurroutenetwerk voor vrachtverkeer.
Bovengenoemde visie wordt in de volgende paragrafen nader uitgewerkt ten aanzien van parkeren en routering/bewegwijzering van het voorkeurroutenetwerk voor vrachtverkeer.
5.2
Uitwerking visie op parkeren
Maatregelen korte termijn Parkeren van grote voertuigen is uit oogpunt van het uiterlijk aanzien van de gemeente binnen de bebouwde kom volgens de APV nergens toegestaan. Om handhaving mogelijk te maken dient ter hoogte van de komgrenzen APV-bebording geplaatst te worden die chauffeurs erop wijzen dat er binnen de bebouwde kom op basis van de APV niet met grote voertuigen geparkeerd mag worden (zie figuur 5.1).
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
17
Figuur 5.1: Bord E201zb (RVV 1990, bijlage I)
Specifiek voor de bedrijventerreinen binnen de bebouwde kom dient maatwerk te worden geleverd ten aanzien van de behoefte en het gebruik van vrachtparkeergelegenheden. Daarbij is niet alleen het uiterlijk aanzien van het bedrijventerrein van belang, doch zijn ook de bereikbaarheid (doorgang rijbaan + vrijhouden uitritten bedrijven) en verkeersveiligheid van groot belang. Beoordeeld moet worden hoeveel vrachtparkeerplaatsen voor kortparkeren en een goed logisitiek functioneren per bedrijventerrein gerealiseerd/gehandhaafd moeten worden. Zodra deze gerealiseerd zijn, wordt middels een verkeersbesluit het parkeren op de rijbaan door middel van fietsstroken met fietssymbolen verboden. Reden hiervoor is dat uit een quick scan van de ongevalcijfers op bedrijventerrein Hoge Weide blijkt dat 67% van de slachtofferongevallen te wijten waren aan geparkeerde vrachtwagens of trailer/aanhangwagens op de rijbaan. In de helft van de gevallen was daarbij een (brom)fietser het slachtoffer. Door het creëren van fietsstroken krijgt de fietser een eigen plek, wordt de rijbaan visueel versmald en wordt benadrukt dat parkeren op de rijbaan niet is toegestaan.
Het realiseren van een beperkt aantal vrachtparkeerlocaties op bedrijventerreinen heeft tot doel om een goed logistiek functioneren van de bedrijventerreinen mogelijk te maken en tegelijkertijd de leefbaarheid, veiligheid, toegankelijkheid (doorgang) en ruimtelijke kwaliteit te verbeteren. Op de volgende bedrijfsterreinen is het, in verband met een goed functionerende logistiek, in het algemeen belang een beperkt aantal parkeerlocaties voor kortparkeren te realiseren/behouden: •
Bedrijventerrein Lingewaarden: 5 vrachtparkeerplaatsen op Rijnstraat (beneden langs dijk);
•
Bedrijventerrein Hoge Weide I (West-Betuwe): 8 vrachtarkeerplaatsen op Gerdina’s hof;
•
Bedrijventerrein Oudenhof: 3 vrachtparkeerplaatsen langs Industrieweg (langs spoorsloot);
•
Bedrijventerrein De Gentel (Watermolen): 1 vrachtparkeerplaats langs Tunnelweg;
•
Beesd: mogelijke parkeerlocaties in onderzoek.
Bovengenoemde vrachtparkeerlocaties kunnen gedurende de avond/nacht- en weekendperiode tevens voor vergunninghouders worden bestemd. Hierdoor kan de parkeerbehoefte goed worden gereguleerd en worden voorkomen dat de parkeerplaatsen als onbedoelde stallingslocatie door bedrijven gebruikt worden. Daarnaast zullen de volgende terreinen specifiek voor vergunninghouders worden bestemd: •
Bedrijventerrein Lingewaarden: Rijnstraat terrein rijdende school;
•
Vrachtparkeerterrein Rhenoy, parallelweg Rhenoyseweg.
Naast bovengenoemde vrachtparkeerlocaties zullen de parkeerhavens langs de Provincialeweg-Oost voor vrachparkeren beschikbaar blijven. Hierdoor kunnen ook chauffeurs zonder vergunning een plek vinden om tussen 22:00 en 6:00 uur tijdelijk te parkeren. Overnachten is volgens de APV niet toegestaan.
18
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
Op korte termijn worden overnachtende chauffeurs, zolang geen lokale voorzieningen voorhanden zijn, doorverwezen naar parkeervoorzieningen bij benzinestations langs de rijkswegen A2 en A15. Bedrijven die op een afgesloten terrein parkeerruimte aan lokale ondernemers verhuren, kunnen een (tijdelijke) ontheffing krijgen op de APV ten aanzien van overnachten in voertuigen indien hierbij tevens de minimale sanitaire voorzieningen worden aangeboden en onderhouden en er geen overlast voor de omgeving kan ontstaan.
Maatregelen lange termijn Voor de langere termijn wordt ingezet op het stimuleren en ondersteunen van private marktpartijen die (eventueel gezamenlijk) willen komen tot realisatie en exploitatie van een goed ingerichte bewaakte parkeervoorziening voor vrachtverkeer met een bovenlokale functie welke ook toegankelijk is voor vrachtverkeer van het rijkswegennet. Voorwaarden zijn dat een dergelijk terrein qua opzet voldoende mate van omvang en kwaliteit heeft en direct vanaf de A15 afrit Geldermalsen via het voorkeurs routenetwerk voor vrachtverkeer (zie paragraaf 5.3) bereikbaar is.
5.3
Uitwerking visie op voorkeurroutes vrachtverkeer
5.3.1 Voorkeurroutenetwerk en bewegwijzering Vrachtverkeer volgt zoveel mogelijk de hiervoor geschikte wegen en worden bewegwijzerd via voorkeursroutes van vrachtverkeer. Waar noodzakelijk worden extra vrachtverboden toegepast om ongewenst vrachtverkeer door de kernen en bijvoorbeeld het centrum van Geldermalsen te voorkomen. Vrachtverkeer wordt middels het zogenaamde havennummerbewegwijzering naar de verschillende bedrijfsterreinen verwezen. Dit zorgt voor een efficiënte en ook voor onbekende (buitenlandse) chauffeurs toegankelijke bewegwijzering. Dit bevordert de bereikbaarheid en kwaliteit van bedrijventerreinen. Kosten voor de bewegwijzering op de bedrijventerreinen wordt via parkmanagement door de bedrijven gedragen. De gemeente dient zorg te dragen voor aanpassing van de ANWB-bewegwijzering. Deze zullen zoveel mogelijk binnen het reguliere onderhoud van bewegwijzering vervangen worden.
Op de hoofdentrees zullen zogenaamde Hoofd Informatie Portalen (HIP’s) worden geplaatst waarop alle bedrijventerreinen (inclusief nummering) en bedrijven weergegeven worden. Vanaf het hoofdwegennet worden de volgende entrees onderscheiden: •
A2 - afrit 14 “Beesd”;
•
A2 - afrit 15 “Geldermalsen” / provinciale weg N327;
•
A15 - afrit 30 “Geldermalsen” / Randweg;
•
N833 - Culemborg richting Geldermalsen.
De voorkeursroutes volgen niet altijd de snelste of kortste route, maar de route die uit oogpunt van inrichting/vormgeving, veiligheid en leefbaarheid de voor vrachtverkeer de meest geschikte routes zijn. Daarnaast volgt het vrachtverkeer zo lang mogelijk haar route via het hoofdwegennet. Vrachtverkeer op de A2 met bestemming Hogeweide/West-Betuwe wordt als voorkeursroute dan ook ontsloten via de A15. Daarbij maakt zij niet gebruik van de afrit Meteren, doch van de afrit Geldermalsen. Waar nodig wordt de routering
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
19
ondersteund door inrijdverboden om ongewenst vrachtverkeer door woonkernen en/of het centrum van Geldermalsen te voorkomen. In onderstaande kaart zijn de voorkeursroutes vrachtverkeer weergegeven, voor de nummering van bedrijventerreinen wordt verwezen naar de routekaart in groot formaat in bijlage 2.
Figuur 5.2: Voorkeursroutes vrachtverkeer
Voor de kern Geldermalsen zal vrachtverkeer zoveel mogelijk van de Rijksstraatweg en door het centrum worden geweerd. Bestaande vrachtverboden op deze wegen blijven dan ook van kracht (centrum uitgezonderd laad/losverkeer). Voor de kern Tricht is voorgesorteerd op de realisatie van de voorkeursvariant van de gemeente waarbij de Nieuwsteeg en Steenoven vanaf de Lingedijk/Tweede Morgen ontsloten wordt via een nieuwe Rondweg en tunnel ten noorden van Tricht. Hiermee wordt in de toekomst het vrachtverkeer uit de woonkern geweerd.
5.3.2 Routes gevaarlijke stoffen In het Mobiliteitsplan is opgenomen dat als verdere uitwerking van de voorkeurroutes voor vrachtverkeer eisen ten aanzien van vervoer van gevaarlijke stoffen worden opgesteld. Uitgangspunt is echter de Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs). Hierin is in artikel 11 opgenomen dat vervoerders van gevaarlijke stoffen de bebouwde kom (zoals aangeduid in de Wegenverkeerswet 1994) zoveel mogelijk moeten mijden. Vervoer van gevaarlijke stoffen binnen de bebouwde kom is dan ook alleen toegestaan indien dit noodzakelijk is voor laden/lossen of doordat de bestemming niet via een andere route bereikbaar is. Binnen de gemeente Geldermalsen zijn slechts een beperkt aantal bedrijven gevestigd die in milieucategorie 3+ (zwaarste categorie is 5) vallen en in beperkte mate gevaarlijke stoffen opslaan of verwerken. Deze bedrijven zijn gevestigd op bedrijventerreinen Homburg in Beesd en West-Betuwe + Hogeweide in Geldermalsen. Deze bedrijventerreinen zijn direct bereikbaar via de grote doorgaande wegen. Alleen voor de bevoorrading van tankstations op de
20
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
Rijksstraatweg en D.J. van Wijkstraat zou een route voor gevaarlijke stoffen kunnen worden vastgesteld. De aanvoerroutes voor deze specifieke bestemmingen kunnen echter ook worden vastgelegd in de milieuvergunning en/of in een convenant, zodat het vaststellen van een algemene route voor gevaarlijke stoffen (en de daarmee samenhangende vergunningverlening e.d.) achterwege kan blijven. Voor andere transporten van gevaarlijke stoffen (zoals vuurwerktransport) dient via de gebruikelijke weg apart ontheffing aangevraagd worden.
5.3.3 Routes LZV-voertuigen LZV staat voor Lange Zware Voertuigen. Een LZV is maximaal 25,25 meter lang en 60 ton zwaar, terwijl een gewone vrachtwagen maximaal 18,75 lang is en maximaal 50 ton zwaar mag zijn. Na een uitgebreide landelijke proefperiode worden vanaf eind 2012 LZV’s permanent toegelaten op de Nederlandse weg. Uit uitgebreide proeven blijkt dat LZV’s zuiniger en dus goedkoper en schoner zijn. Verder blijkt ook dat de LZV’s goed in het verkeer opgaan en geen bedreiging vormen voor transporten over spoor- en waterwegen . Om de veiligheid te garanderen zijn er wel voorwaarden aan het gebruik van LZV’s verbonden. LZV’s mogen geen gevaarlijke stoffen vervoeren. Naast een extra examen en 5 jaar rijervaring van de chauffeur, worden ook specifieke eisen gesteld aan voertuigen en de te rijden routes.
Uitgangspunt voor routes van LZV’s is dat zij zoveel mogelijk over snelwegen rijden en alleen onder bepaalde voorwaarden over het onderliggend wegennet. In de praktijk rijden LZV’s met name naar en van havens, fabrieken, terminals, groothandels, distributiecentra, veilingen ed. De beoordeling van geschikte routes voor LZV-voertuigen ligt bij de betreffende wegbeheerder(s). Op verzoek van het bedrijfsleven heeft gemeente Geldermalsen toestemming gegeven om met LZV’s gebruik te maken van industrieterrein “Hoge Weide” te Geldermalsen. De aangewezen route voor LZV’s loopt vanaf de rijksweg A2 (afrit 15 Geldermalsen) via de provinciale weg N327 en Randweg (tussen Provincialeweg Oost en Poppenbouwing). Vanaf de rijksweg A15 (afrit 30 Geldermalsen) is er geen route voor LZV’s beschikbaar doordat het niet veilig is om de gelijkvloerse spoorwegovergang met LZV-voertuigen te kruisen. De afstand tussen de spoorwegovergang en de rotonde in N327-Randweg is te beperkt waardoor het risico van een geblokkeerde spoorwegovergang ontstaat.
5.3.4 Routes exceptioneel transport Voor exceptioneel transport (transport met grotere afmetingen dan normaal gesproken wettelijk is toegestaan) moet rekening worden gehouden met doorrijdhoogtes, wegbreedtes en zogenaamde bodemvrijheid van voertuigen bij spoorwegovergangen. Voor exceptionele transporten dient (vooraf) een vergunning bij de RDW te worden aangevraagd. De RDW verleent vergunning op basis van de wettelijke bepalingen en gemaakte afspraken met de betreffende wegbeheerder(s). De gemeente Geldermalsen heeft hiertoe binnen bepaalde kaders de RDW gemandateerd transporten toe te laten op de belangrijkste gemeentelijke wegen. Het grootste deel van de vergunningen wordt dan ook zonder tussenkomst van de gemeente Geldermalsen afgehandeld. Slechts als er transporten zijn die niet meer binnen de afmetingen van de mandatering vallen wordt de gemeente (per transport) om advies gevraagd. De gemeente kan dan voor transporten bijvoorbeeld andere routes voorschrijven, rijtijden aangeven, extra begeleiding eisen en in het uiterste geval een transport weigeren.
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats
21
Bijlagen
22
1.
B&W-besluit “Bewegwijzering Hondsgemet” d.d. 13 mei 2009 (09.007616)
2.
Kaart voorkeurroutes vrachtverkeer + nummering bedrijventerreinen
3.
Folder Transport Logistiek Nederland “Vrachtauto’s parkeren – Daar komen we samen wel uit!”
Visie vrachtverkeer Geldermalsen – (Vracht)verkeer op de juiste plaats