Visie op Sectoren 2014
Visie op
Windenergie en solar Update 2014
De vooruitzichten voor hernieuwbare energie zijn gunstig Succes hangt sterk af van de beschikbaarheid van subsidies Naast kansen in Nederland kan de sector profiteren van buitenlandse ambities
Trends en ontwik k elingen De Nederlandse overheid heeft, in samenspraak met maatschappelijke- en milieuorganisaties, in het nationale energieakkoord nieuwe doelstellingen vastgelegd. In 2020 moet 14%, en in 2023 16% van onze energie duurzaam worden opgewekt. Medio 2013 is 4,5% gerealiseerd. Windenergie op land en windenergie op zee moeten een belangrijke bijdrage (ruim 6%) leveren om dat doel te bereiken. De Rijksoverheid stimuleert bedrijven via de Subsidieregeling Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) om te investeren in windenergie. Hierbij mag volgens minister Kamp niet meer dan EUR 18 miljard van de SDE+ worden besteed aan offshore-wind. Daarnaast moet er meer worden geïnvesteerd in efficiëntere technologie om de kosten te verlagen bij windenergie. Windenergie is in Nederland één van de goedkoopste vormen van duurzame energie, maar nog steeds duurder dan elektriciteit opgewekt door gas en/of steenkool. Schaalvergroting en de afzetgarantie door langjarige contracten, maar ook onderlinge concurrentie en nieuwe verbeterde technologie, dragen bij aan de verwachte kostenreductie van 40% tot 2020. Het kabinet vindt dat lidstaten van de EU niet via subsidies met elkaar moeten concurreren bij de productie van hernieuwbare energie. Door het nastreven van de nationale doelstellingen zal echter het reeds bestaande (internationale) overschot aan elektriciteit verder toenemen. Dit leidt tot extra druk op prijzen en bemoeilijkt het rendabel maken van hernieuwbare energie. De sterke afhankelijkheid van subsidies blijft daarmee een groot risico.
Onze vis ie De hogere energienota en afhankelijkheid van energie-import leiden tot groeiende belangstelling voor duurzame energie. Om de Nederlandse doelstellingen voor 2020 en 2023 te realiseren begint de tijd inmiddels wel te dringen. De ontwikkeling van een windpark kost immers vijf tot zeven jaar. Nederland kent een lange traditie van kennisopbouw in de offshore-olie- en gasindustrie. Volgens de Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA) is de Nederlandse industrie vooral goed in fundatie, installatie en onderhoud.
Br a nche in cijfe r s
2.709 MW is de totale capaciteit windenergie in Nederland in 2013. Hiervan wordt 228 MW op zee opgewekt en de rest onshore. Er zijn nog drie lopende projecten waardoor in 2016 de totale capaciteit wind op zee 957 MW zal bedragen. Daarnaast zijn er vergunningen verleend voor nog eens 2.500 MW aan offshore windenergievermogen. Onshore wind moet groeien naar 6.000 MW in 2020.
4,5% was het aandeel hernieuwbare energie in de Nederlandse energiemix in 2012. Volgens de doelstelling, zoals opnieuw vastgelegd in het nationale energieakkoord, moet dit 14% bedragen in 2020 en 16% in 2023.
58,3% van de cumulatief geïnstalleerde capaciteit aan PV-systemen, oftewel 79.952 MW, lag in Europa in 2013. De totaal geïnstalleerde capaciteit in Europa komt daarmee uit op 136.697 MW.
Hoewel de fabricage van windturbines veelal in het buitenland plaats vindt, kunnen Nederlandse bedrijven toch betrokken zijn bij ongeveer 60% van de Europese offshore-windenergie keten, en daarvan profiteren. Los van de grote geplande investeringen in de Nederlandse offshorewindenergie kan deze kennis ook goed worden geëxporteerd naar andere landen, die steeds meer in deze industrie investeren. Nieuwe photovoltaische (PV) panelen in Europa namen minder snel in aantal toe in 2013 (met Visie op Sectoren 2014
Bron: CBS, Eurostat, European Photovoltaic Industry Assiciation (EPIA)
10.253 MW) ten opzichte van 2012 (17.580 MW). Dit is het gevolg van minder politieke steun en een heffing op Chinese zonnepanelen. Toch groeide de PV markt op mondiaal niveau harder dan ooit tevoren (met 37.007 MW), wat de totale capaciteit PV-installaties op bijna 137 GW bracht.
Visie op Sectoren 2014
ABN AMRO verwacht dat deze trends in zonne- en windenergie nog lang doorzetten en schat de vooruitzichten voor deze branches dan ook positief in. Echter, om hernieuwbare energie te blijven stimuleren zijn en blijven subsidieregelingen cruciaal.
Windenergieproductie in 2013 op hoogs te niveau ooit
• De capaciteit van wind als energiebron is wisselvallig en kan aanzienlijk afwijken van de standaard (100). In 2013 kwam de Windex uit op 91. Dit was het vijfde jaar op rij dat de index onder de standaard noteerde. • De elektriciteitsproductie door middel van windenergie in Nederland steeg tot 5.574 MW in 2013. • De totale capaciteit van windenergie in Nederland neemt al jaren toe. De stijging is de afgelopen jaren volledig toe te wijzen aan extra capaciteit op land en verbetering van het rendement.
Bron: Bron: CBS
Gemiddeld volume en rendement offs hore-windmolenpark en
• In 2013 was het gemiddelde volume van een offshore-windmolenpark 482 MW, een stijging van 68% ten opzichte van 2012. Sinds 2009 neemt het gemiddelde exponentieel toe. Dit komt doordat offshore-windmolenparken in grootte toenemen en door rendementsverbetering van individuele windmolens. • De gemiddelde waterdiepte van afgeronde offshore-windmolenparken was 20 meter; de gemiddelde afstand naar de kust 30 kilometer. • Reeds goedgekeurde projecten en geplande projecten in zowel binnen- als buitenland bieden een positief vooruitzicht voor deze branche.
Bron: Bron: European Wind Energy Association (EWEA)
Visie op Sectoren 2014
Aantal PV-ins tallaties groeit exponentieel
• Het aantal mondiale PV-installaties is exponentieel toegenomen tussen 2000 en 2013 tot een totaal vermogen van bijna 137 GW. Het grootste aandeel PV-installaties bevindt zich in Europa (bijna 80 GW). • De groei in capaciteit is vooral gevoed door goedkope Chinese panelen. Door extra heffingen op Chinese panelen en minder steun vanuit de politiek, werd de groei van PV-installaties in 2013 duidelijk geremd. • Duitsland was leidend in de wereldmarkt voor zonne-energie. Deze rol wordt nu overgenomen door China, Japan en de VS.
Bron: Bron: European Photovoltaic Industry Association (EPIA)
Visie op Sectoren 2014