Visie op het EU zuivelbeleid na de quota
Jan Maarten Vrij 11 juni 2010
Indeling presentatie 1. 2. 3. 4.
De zuivelsector in Nederland Hoog Niveau Expert Groep Zuivel Discussiepunten Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Standpunten Nederlandse Zuivelindustrie
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
2 van 20
1
Zuivelsector in Nederland 2009
•Verwerkt 11,7 miljoen ton melk per jaar •Productiewaarde € 5,2 miljard •21 ondernemingen (groot en klein) met 52 fabrieken •20.286 20 286 melkveehouders Visie op het EU zuivelbeleid na de quota
•1,5 miljoen melkkoeien
11 juni 2010
3 van 20
Ontwikkeling aantal melkveebedrijven (x 1.000) 60 50 40 30 20 10 11 juni 2010
0 19 8 19 5 90 19 9 20 5 00 20 0 20 5 06 20 0 20 7 08 20 09
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota
4 van 20
2
Melkveehouderij in Nederland structurele ontwikkeling 80
COWS/FARM
PRODUCTION PER FARM
70 60 50
2009
40
2008
30 20
2007
10 0
1985
1995
2005
2007
2009
2006 2005
YIELD/COW 2000 8.000 Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
6.000
1995
4.000
1990
2.000
1985 0
1985
1995
2005
2007
2009
5 van 20
0
100
200
300
400
500
600
700
TOP 4 zuivelondernemingen in Nederland
Zuivel omzet 2009
fabrieken (per 31/12/2009)
8.160
28
300
2
B l Leerdammer* Bel L d *
**280
2
Cono Kaasmakers
155
1
Koninklijke FrieslandCampina DOC Kaas
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
6 van 20
*Productie in Nederland
** schatting
3
Melkverwerking NL 2009: 11,7 miljard kg (incl. 0,8 miljard kg ingevoerde melk)
Waar gaat de melk naar toe? Overige producten 13%
Melk en melkproducten 11%
Kaas 54%
Condens 6%
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
7 van 20
Niet mager melkpoeder 9% Boter(olie) / mager melkpoeder 7%
Productie 2009 (aanwending van melk)
Afzetbestemmingen NL zuivel 100% 90%
3e landen
80% 70% 60%
EU-27
50% 40% 30% 20%
NL
10% 0% Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
8 van 20
4
Hoog Niveau Expert Groep •Aanleiding: onrust door lage melkprijzen in 2009 •Verwachtingen Commissaris Ciolos hoger gespannen dan die van vorige Commissaris •Ciolos: “voor zuivel niet wachten op discussie landbouwbeleid nà 2013” •Ciolos: “de melkquota gaan verdwijnen”
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
9 van 20
Voorlopige opvattingen Hoog Niveau Groep (1) Voorzitter Demarty: •Onderhandelingsmacht producenten moet versterkt worden •Meerderheid wil mededingingsregels aanpassen teneinde positie van PO’s te versterken •Meningen over versterking IBO’s verdeeld (drie stromingen)
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
10 van 20
5
Voorlopige opvattingen Hoog Niveau Groep (2) Voorzitter Demarty: •“Coöperaties hebben (te) beperkte mogelijkheden om volume aan de markt aan te passen” •“Niet aanvaardbaar dat producent slechts achteraf verneemt wat zijn melk opbrengt” •Onderwerpen voor contracten: prijs(vorming), hoeveelheid, betalingstermijn, duur, beëindiging, …… •Meerderheid wil EU richtlijnen voor contracten, maar géén voorschriften Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
11 van 20
Discussiepunten landbouwbeleid (1) •Waarom is er een landbouwbeleid? Voedselzekerheid, redelijke prijzen consument, boereninkomens, concurrentiekracht, biodiversiteit, landschap, ……..? •Meer of minder marktgeoriënteerd? •Welk deel van het EU budget (nu 32%) beschikbaar? •Gemeenschappelijk beleid of nationaal beleid?
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
12 van 20
6
Discussiepunten landbouwbeleid (2) •Verhouding tussen de eerste Pijler (markt maatregelen en directe inkomenstoeslagen) en de tweede Pijler (plattelandsontwikkeling) •Prioriteiten binnen de tweede Pijler (ontwikkeling landbouw of platteland) •Toekomst bedrijfstoeslagen •Gewenste marktmaatregelen
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
13 van 20
Visie op ontwikkeling zuivelsector •De toekomst van de sector is gebaseerd op het verbeteren van kosten efficiency op alle niveau’s en het verbeteren van de toegevoegde waarde •Niet omkeren op ingeslagen weg naar marktoriëntatie •Melkquota behoren tot het verleden •Prijsvolatiliteit is een normaal economisch verschijnsel; extreme prijsvolatiliteit kan echter zeer schadelijk zijn
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
14 van 20
7
Contracten •Dwingende wetgeving over contracten is niet wenselijk •Iedere zuivelonderneming is individueel verantwoordelijk voor eventuele sturing van het aanbod •Géén regelgeving over volumemanagement
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
15 van 20
Producentenorganisaties •Volledig eigenaarschap van de melk moet de basis zijn •Verruiming mededingingsregels voor PO’s niet wenselijk •Geen subsidie voor PO’s zoals in de tuinbouw
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
16 van 20
8
Transparantie, etikettering en innovatie •Meer prijstransparantie is gunstig voor consumenten, maar heeft geen commercieel voordeel voor de sector •Verplichte etikettering van het land van oorsprong of van de productie is in strijd met de principes van de interne markt en moet afgewezen worden •De EU Verordening over Voeding- en Gezondheidsclaims beperkt de innovatie mogelijkheden van de sector
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
17 van 20
Visie op GLB na 2013: algemeen
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota 11 juni 2010
•Landbouw moet centraal staan •Renationalisatie tendensen onwenselijk, maar wellicht niet geheel te vermijden •Voorwaarden nationale steun: géén marktverstoring, géén limiet bedrijfsomvang •Bedrijfstoeslagen zoveel mogelijk behouden; voorwaarden nader bezien •Historische grondslag moeilijk te handhaven •En: bedrijfstoeslagen komen onder druk door verschuiving van Pijler I naar Pijler II en door herverdeling tussen lidstaten
18 van 20
9
Visie op zuivelbeleid na 2013: marktbeheer
Visie op het EU zuivelbeleid na de quota
•Beperken extreme prijsvolatiliteit •Veiligheidsnet door interventie handhaven; hoogte vangnet handhaven •Gebruik van voorraden om extreme prijspieken zoveel mogelijk te vermijden •Private opslag boter handhaven •Export Export restituties afschaffen als onderdeel van een totale WTO afspraak •Futures verminderen de prijsvolatiliteit niet, maar kunnen marktpartijen helpen prijsrisico’s te beperken
11 juni 2010
19 van 20
Dank u voor uw aandacht
10