VIESMANN
Installatievoorbeelden
Geselecteerde installatievoorbeelden
5459 710 NL
1/2014
VITOLIGNO 300-C Verwarmingsketel voor houtpellets
Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Vitoligno 300-C met twee verwarmingscircuits met mengklep, warmwaterboiler en zonne-energie .............................................................................
5
Vitoligno 300-C met multivalente verwarmingswaterbuffer, twee verwarmingscircuits met mengklep en zonne-energie .........................................
9
Vitoligno 300-C met verwarmingswaterbuffer, warmwaterboiler, twee verwarmingscircuits met mengklep en zonne-energie ...................................
13
Vitoligno 300-C met multivalente verwarmingswaterbuffer, twee verwarmingscircuits met mengklep, zonne-energie en verswatermodule ............
17
Vitoligno 300-C met twee verwarmingscircuits met mengklep en warmwaterboiler ......................................................................................................
21
Vitoligno 300-C met verwarmingswaterbuffer, warmwaterboiler en twee verwarmingscircuits met mengklep ...........................................................
25
ID: 4610001_1404_01 2.
ID: 4610002_1404_01 3.
ID: 4610003_1404_01 4.
ID: 4610006_1404_01 5.
ID: 4610007_1404_01 6.
5459 710 NL
ID: 4610008_1404_01
2
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
Inhoudsopgave (vervolg) 7. Vitoligno 300-C met verwarmingswaterbuffer, twee verwarmingscircuits met mengklep en verswatermodule ...........................................................
29
5459 710 NL
ID: 4610009_1404_01
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
3
(vervolg)
Uitleg bij de tekeningen Nummering van de technische componenten en de elektrische aansluitingen
eE
qE 2/21
rR
2/52M1 M
21 28 50 20M1
qE
2/52M2 M
2/21
2
2/28
3
X2
4
21 28 50 20M1 52M1 52M2
8
(5Sol) (6)
40 20M2,24 145 1 5 2M1
2/1
qW
2/5
qQ
2
qR
2/5
40 20M2,24 145 1 5 2M1 2M2
2/5Sol 26/S2
qQ 9
5459 710 NL
1
4
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610001_1404_01 1. Vitoligno 300-C met twee verwarmingscircuits met mengklep, warmwaterboiler en zonne-energie Vervolgens wordt de verwarmingsketel tot de vereiste keteltemperatuur verwarmd. Ter bescherming van de ketel wordt deze m.b.v. de interne retourtemperatuurverhoging op de minimale gewenste retourwatertemperatuur gehouden. Stookwerking De aanvoertemperatuur van de verwarmingscircuits wordt overeenkomstig de gebruikte regeling in relatie tot de buitentemperatuur ingesteld. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste aanvoertemperatuur resp. de minimale ketelwatertemperatuur geregeld. De CV-pomp rQ/tQ wordt via het logisch systeem voor de CV-pomp ingeschakeld als er warmtebehoefte is.
ID: 4610001_1404_01 Toepassingsgebied Traditionele eengezinswoningen (laagenergie), tapwateropwarming via zonne-energie-installatie en pelletketel, verwarming door pelletketel. Hoofdcomponenten ■ Vitoligno 300-C ■ bivalente warmwaterboiler ■ Zonne-energie-installatie ■ twee geregelde verwarmingscircuits Opmerking Om de minimale looptijd voor de verwarmingsketel te bereiken, moet met de ontwerpparameters voor de Vitoligno 300-C rekening worden gehouden. De bypassklep voor de interne retourverhoging moet geopend zijn. Bovendien moet de interne ketelcircuitpomp op het kleinste toerentalniveau worden ingesteld. Zie ontwerphandleiding Vitoligno 300-C! Functiebeschrijving Als de verwarmingsketel 1 een vraag krijgt, wordt deze door de Ecotronic 2 in bedrijf genomen.
Tapwateropwarming door de Vitoligno 300-C Daalt de tapwatertemperatuur, ingesteld op de boilertemperatuursensor qQ, onder de ingestelde waarde, vindt verwarming plaats als de boileropwarming door het tijdprogramma is vrijgegeven. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste boilerwatertemperatuur verhoogd resp. tot de gewenste ketelwatertemperatuur verwarmd en de circulatiepomp qW voor de boilerverwarming wordt ingeschakeld. Voor de boilervoorrangsschakeling kunnen de mengkleppen van de verwarmingscircuits gesloten en de CV-pompen uitgeschakeld worden. Soort en omvang van de voorrangsschakelaar zijn instelbaar. Tapwateropwarming door de zonne-energie-installatie Wanneer het temperatuurverschil tussen collectortemperatuursensor wT en boilertemperatuursensor wZ groter is dan het inschakel-temperatuurverschil, dan wordt de zonnecircuitpomp wE ingeschakeld en de warmwaterboiler qP wordt verwarmd. De pomp wordt volgens de volgende criteria uitgeschakeld: ■ daling onder het uitschakel-temperatuurverschil ■ overschrijden van de elektronische temperatuurbegrenzing ■ bereiken van de temperatuur die op de veiligheidstemperatuurbegrenzer is ingesteld (indien aanwezig)
Benodigde coderingen
Werking Het 1e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Het 2e verwarmingscircuit is op de KM-BUS mengklepmodule aangesloten. Een warmwatergroep is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een zonne-energiegroep is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een zonne-energiegroep zonder omschakelklep Geen buffer voorhanden Circulatiepomp is aangesloten
5459 710 NL
ID: 4610001_1404_01 Serviceadressen Ecotronic 2 Groep Codering ”Hardware” CV-circuit 1: Op de ketel ”Hardware” verwarmingscircuit 2: Aan mengklepmodule ”Hardware” Warm water: Op de ketel ”Hardware” Zonne-energie: Op de ketel ”Hardware” Zonne-energie omschakelklep: Nee ”Hardware” Buffer: Nee ”Hardware” Circulatiepomp: Ja
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
5
1
ID: 4610001_1404_01 (vervolg) Hydraulisch installatieschema ID: 4610001_1404_01
1
25
--2/303--
21 70
70
40
42 --2/301--
--2/320-23
50 54 --55/20--
22
--2/310--
12
52 --55/2--
41
43 --2/311--
---2/330--
--55/20--
51
53 --55/52--
WW 13 --2/321;2-76 28
--2/330--
--2/321;1--
27 11
7
3
--2/1--
--2/302--
-15 9 26 --2/304--
--2---145--
2
55
--230V---20---52--
1
--1---301---302---303---304---380---145--
10
--40---310---311---320---321;1---321;2---330--
KW
8
Instructie: Dit schema is een voorbeeld zonder afsluit- en veiligheidsvoorzieningen. Het vervangt niet het vakkundige ontwerp ter plaatse.
Benodigde apparaten
6
VIESMANN
Bestelnummer Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 Leveringsomvang pos. 1 7143 779 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 zie Vitoset prijslijst zie Vitoset prijslijst zoals prijslijst Vitoset
VITOLIGNO 300-C
5459 710 NL
ID: 4610001_1404_01 Pos. Omschrijving Verwarmingstoestel Vitoligno 300-C met 1 Ecotronic 2 Buitentemperatuursensor ATS 3 Kleine verdeler met veiligheidsklep 7 Expansievat 8 Bypassklep 9 Tapwateropwarming door de verwarmingsketel Bivalente warmwaterboiler qP Boilertemperatuursensor STS qQ Circulatiepomp voor de boileropwarming UPSB qW Tapwatercirculatiepomp ZP qE Circulatiepomp naar omlading qT
ID: 4610001_1404_01 (vervolg) ID: 4610001_1404_01 Pos. Omschrijving Tapwateropwarming door de zonne-energie-installatie Zonnecollectoren wQ Solar-Divicon, type PS10 zonder regeling met een debiet tot 1000 l/h bij 6,0 m opvoerhoogte wW of Solar-Divicon, type PS20 zonder regeling met een debiet tot 1500 l/h bij 6,5 m opvoerhoogte Zonnecircuitpomp R1 wE Set temperatursensoren voor zonnecircuit wR – Collectortemperatuursensor KOL wT – Boilertemperatuursensor SOL wZ Veiligheidstemperatuurbegrenzer STB wU Thermostatische circulatieset wI Verwarmingscircuit I rP rQ
rT rW rE tP tQ
Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: CV-pomp HKP M1 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M1 (verwarmingscircuit I) Mengklepmotor M1 Verwarmingscircuit II
uQ uW uZ uU iP
Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: CV-pomp HKP M2 (verwarmingscircuit II) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit Aanvoertemperatuursensor als dompeltemperatuursensor VTS M2 (verwarmingscircuit II) Mengklepmotor M2 of Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit Aanvoertemperatuursensor VTS M2 als klemtemperatuursensor (verwarmingscircuit II) Mengklepmotor M2 of Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor wandmontage, bestaande uit: Aanvoertemperatuursensor VTS als klemtemperatuursensor M2 (verwarmingscircuit II) Mengklepmotor M2 Temperatuurbewaker als maximumtemperatuurbegrenzing voor vloerverwarming – Uitvoering met dompelsensor – Uitvoering met klemsensor Accessoires Vitotrol 200 A of Vitotrol 300 A (max. een Vitotrol 300 A per Ecotronic) of Vitotrol 350 (max. 5 regelmodules kunnen aangesloten worden) Waterstandbegrenzer (gebruik als laagwaterniveaubeveiliging bij dak-CV-centrales) Verdelerbalk voor 2 resp. 3 Divicon incl. isolatie en afzonderlijke wandbevestiging KM-BUS-verdeler Bedrijfsmelding potentiaalvrij
iQ
Vermogensmelding
iW
Externe vermogensinvoer
iE
Externe aanvraag
tT tW tE tT tW tE tT tW tE tR
Zie Viessmann prijslijst Z012 020
1
Z012 027 Leveringsomvang pos. 22 ZK01 271 Leveringsomvang pos. 24 Leveringsomvang pos. 24 Z001 889 ZK01 284 door de installateur te plaatsen Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 41 Leveringsomvang pos. 41 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 45 Leveringsomvang pos. 45 door de installateur te plaatsen Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 51 Leveringsomvang pos. 51 7424 958 Leveringsomvang pos. 55 Leveringsomvang pos. 55 7310 063 Leveringsomvang pos. 55 Leveringsomvang pos. 55 7301 062 Leveringsomvang pos. 55 7450 657 7151 728 7151 729 Z008 341 Z012 688 7453 166 9529 050 Zie Viessmann prijslijst 7415 028 door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien
5459 710 NL
uP
Bestelnummer
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
7
ID: 4610001_1404_01 (vervolg) Elektrisch installatieschema
1
55 HK M2
2
219 281 280 270
3 2 1 1 2 1 2 1 2
80
40
81
40A
82
1
83
N
SKP
M 1~
L
UPSB
M 1~
310 L
M 1~
20
HKPM2
51
M2
53
VTS M2
52
KM-BUS
70
N M 1~
12
N
230 V/ 50 Hz
54
52
320
HKPM1
2
2 1
145
4 3 2 1
41
N 2 1 N 321
L N
23
L
331
N
L M 1~
N
230V / 50Hz
N
27
330
L
2 1
M 1~
ZP
13
M 1~
USP
15
M1
43
SOL
26
KOL
25
STS
11
VTS M1
42
N 311
304 303 302 301
79
230 V/ 50 Hz
50A
1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 3 2 1 3 2 1 2
153 1 2 152 1 40
BK GNYE BN BU
72
L 230V / 50Hz
N
Laagspanning
9
1 145
CAN
1 2 3 4 5 1 2 1 2 1 2 3 4 5
1 2 3 4 5
ATS
3
CAN-bus
71
5459 710 NL
Laagspanning
380
M 1~
2 1
ID: 4610001_1404_01 8
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610002_1404_01 2. Vitoligno 300-C met multivalente verwarmingswaterbuffer, twee verwarmingscircuits met mengklep en zonne-energie Tapwaterverwarming door de multivalente verwarmingswaterbuffer Door de geïntegreerde edelstalen ribbelbuis van de multivalente verwarmingswaterbuffer qP wordt het tapwater verwarmd. Daarbij wordt het bovenste derde van de buffer als model voor de beschikbaarstelling van warm water gebruikt. Als de ingestelde minimumtemperatuur op de bovenste buffertemperatuursensor 4 niet wordt gehaald, wordt de buffer door de Vitoligno 300-C 1 verwarmd. Daarbij is het belangrijk om de bovenste minimale buffertemperatuur op min. 60 °C in te stellen. ID: 4610002_1404_01 Toepassingsgebied Tapwateropwarming en verwarmingsondersteuning via zonne-energie-installatie, tapwateropwarming en verwarming door pelletketel. Hoofdcomponenten ■ Vitoligno 300-C ■ multivalente verwarmingswaterbuffer ■ Zonne-energie-installatie ■ twee geregelde verwarmingscircuits
Tapwaterverwarming en verwarmingsondersteuning via zonneenergie-installatie Wanneer het temperatuurverschil tussen collectortemperatuursensor wT en boilertemperatuursensor wZ groter is dan het inschakel-temperatuurverschil, dan wordt de zonnecircuitpomp wE ingeschakeld en de multivalente verwarmingswaterbufferqP wordt verwarmd. De pomp wordt volgens de volgende criteria uitgeschakeld: ■ daling onder het uitschakel-temperatuurverschil ■ overschrijden van de elektronische temperatuurbegrenzing ■ bereiken van de temperatuur die op de veiligheidstemperatuurbegrenzer is ingesteld (indien aanwezig)
Functiebeschrijving Als de verwarmingsketel 1 een vraag krijgt, wordt deze door de Ecotronic 2 in bedrijf genomen. Vervolgens wordt de verwarmingsketel tot de vereiste keteltemperatuur verwarmd. Ter bescherming van de ketel wordt deze m.b.v. de interne retourtemperatuurverhoging op de minimale gewenste retourwatertemperatuur gehouden. Stookwerking De aanvoertemperatuur van de verwarmingscircuits wordt overeenkomstig de gebruikte regeling glijdend in relatie tot de buitentemperatuur ingesteld. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste aanvoertemperatuur, de minimale temperatuur van de bovenste buffertemperatuursensor resp. de minimale ketelwatertemperatuur geregeld. Via de interne ketelcircuitpomp wordt de multivalente verwarmingswaterbufferqP geladen. Deze voorziet dan de CV-pompen rQ/ tQ, die via het logisch systeem bij warmtebehoefte worden ingeschakeld.
Benodigde coderingen ID: 4610002_1404_01 Serviceadressen Ecotronic 2 Groep Codering ”Algemeen” ”91 : 0-95” Verwarmingscircuit 1: Op de ketel Verwarmingscircuit 2: Op de ketel Zonne-energie: Op de ketel Zonne-energie omschakelklep: Nee Buffertype: 1
”Hardware”
Buffer: 3
5459 710 NL
”Hardware” ”Hardware” ”Hardware” ”Hardware” ”Hardware”
Werking Instelling minimale temperatuur voor buffertemperatuur boven (minimale instelwaarde 60°C) Het 1e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Het 2e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een zonne-energiegroep is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een zonne-energiegroep zonder omschakelklep Het bovenste bereik van de buffer is voor de warmwaterbereiding gereserveerd Buffer met 3 sensoren voorhanden
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
9
2
ID: 4610002_1404_01 (vervolg) Hydraulisch installatieschema ID: 4610002_1404_01
25 70
--2/303--
21
70
40
50 54 --2/320--
42 --2/301--
22
2
--2/310--
52 --2/302--
--2/320--
41
43 --2/311-23
51
53 --3/321--
---2/330-13 76 27
--2/9-1--
28 --2/330--
HV1 WW/Z
4
14
3
HV2/HR1
5
--2/9-2---2/9-3--
7
--2/1--
HR2 6
26 10
8
1
--1---9-1---9-2---9-3---301---302---303---304---380---145--
KW
9
HR3 KW E HVs/HRs
--2/304--
--40---310---311---320---321---330--
2
Instructie: Dit schema is een voorbeeld zonder afsluit- en veiligheidsvoorzieningen. Het vervangt niet het vakkundige ontwerp ter plaatse.
Benodigde apparaten Bestelnummer Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 Leveringsomvang pos. 1 ZK01 320 Leveringsomvang pos. 4 Leveringsomvang pos. 4 7143 779 Zie Viessmann prijslijst Zie Viessmann prijslijst zie Vitoset prijslijst 7457 484 5459 710 NL
ID: 4610002_1404_01 Pos. Omschrijving Verwarmingstoestel Vitoligno 300-C met 1 Ecotronic 2 Buitentemperatuursensor ATS 3 Buffertemperatuursensor PTS boven 4 Buffertemperatuursensor PTS midden 5 Buffertemperatuursensor PTS onder 6 Kleine verdeler met veiligheidsklep 7 Expansievat 8 Tapwateropwarming door de verwarmingsketel Multivalente verwarmingswaterbuffer qP Tapwatercirculatiepomp ZP (de elektrische aansluiting moet door de installateur gebeuren!) qE Inschroefcirculatie qR
10
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610002_1404_01 (vervolg) ID: 4610002_1404_01 Pos. Omschrijving Tapwateropwarming door de zonne-energie-installatie Zonnecollectoren wQ Solar-Divicon, type PS10 zonder regeling met een debiet tot 1000 l/h bij 6,0 m opvoerhoogte wW of Solar-Divicon, type PS20 zonder regeling met een debiet tot 1500 l/h bij 6,5 m opvoerhoogte Zonnecircuitpomp R1 wE Set temperatursensoren voor zonnecircuit wR – Collectortemperatuursensor KOL wT – Boilertemperatuursensor SOL wZ Veiligheidstemperatuurbegrenzer STB wU Thermostatische circulatieset wI Verwarmingscircuit I rP rQ
uQ uW uZ uU iP
Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: CV-pomp HKP M1 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M1 (verwarmingscircuit I) Mengklepmotor M1 Verwarmingscircuit II Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: CV-pomp HKP M2 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M2 (verwarmingscircuit I) Mengklepmotor M2 Temperatuurbewaker als maximumtemperatuurbegrenzing voor vloerverwarming – Uitvoering met dompelsensor – Uitvoering met klemsensor Accessoires Vitotrol 200 A of Vitotrol 300 A (max. een Vitotrol 300 A per Ecotronic) of Vitotrol 350 (max. 5 regelmodules kunnen aangesloten worden) Waterstandbegrenzer (gebruik als laagwaterniveaubeveiliging bij dak-CV-centrales) Verdelerbalk voor 2 Divicon incl. isolatie en afzonderlijke wandbevestiging KM-BUS-verdeler Bedrijfsmelding potentiaalvrij
iQ
Vermogensmelding
iW
Externe vermogensinvoer
iE
Externe aanvraag
rT rW rE tP tQ
tT tW tE tR
Zie Viessmann prijslijst Z012 020 Z012 027 Leveringsomvang pos. 22 ZK01 271 Leveringsomvang pos. 24 Leveringsomvang pos. 24 Z001 889 ZK01 284 door installateur te voorzien Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 41 Leveringsomvang pos. 41 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 45 Leveringsomvang pos. 45 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 51 Leveringsomvang pos. 51 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 55 Leveringsomvang pos. 55 7151 728 7151 729 Z008 341 Z012 688 7453 166 9529 050 Zie Viessmann prijslijst 7415 028 door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien
5459 710 NL
uP
Bestelnummer
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
11
2
ID: 4610002_1404_01 (vervolg) Elektrisch installatieschema 2
219 281 280 270
2
3 2 1
80
1 2 1 2 1 2
81 82 83 27
N
M 1~
330
SKP
23
M 1~
HKPM2
51
M 1~
HKPM1
41
M 1~
M2
53
M 1~
M1
43
SOL
26
KOL
25
VTS M2
52
VTS M1
42
L
L N 310 L N 331
321
311
Laagspanning
380 304 303 302 301
230 V/ 50 Hz
54
N
2 1 N 2 1 N 2 1 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
79
3 2 1
50A
3 2 1 2
153 1 2 152 1 40
BK GNYE BN BU
72
L 230V / 50Hz
N
Laagspanning
9
1 145
CAN
1 2 3 4 5 1 2 1 2 1 2 3 4 5
1 2 3 4 5
PTSO
4
PTSM
5
PTSU
6
ATS
3
KM-BUS
70
CAN-bus
71
5459 710 NL
230 V/ 50 Hz
320
ID: 4610002_1404_01 12
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610003_1404_01 3. Vitoligno 300-C met verwarmingswaterbuffer, warmwaterboiler, twee verwarmingscircuits met mengklep en zonne-energie Stookwerking De aanvoertemperatuur van de verwarmingscircuits wordt overeenkomstig de gebruikte regeling in relatie tot de buitentemperatuur ingesteld. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste aanvoertemperatuur resp. de minimale ketelwatertemperatuur geregeld. Via de interne ketelcircuitpomp van de verwarmingsketel 1 worden de verwarmingscircuits resp. deverwarmingswaterbuffer eP van warmte voorzien. De CV-pompen rQ/tQ worden via het logisch systeem voor de CVpomp ingeschakeld als er warmtebehoefte is. Deze voorzien de afzonderlijke verwarmingscircuits direct uit de verwarmingsketel 1 of uit de verwarmingswaterbuffer eP.
ID: 4610003_1404_01 Toepassingsgebied Traditionele eengezinswoningen (laagenergie), tapwateropwarming via zonne-energie-installatie en pelletketel, verwarming door pelletketel. Hoofdcomponenten ■ Vitoligno 300-C ■ CV-waterbuffer ■ bivalente warmwaterboiler ■ Zonne-energie-installatie ■ twee geregelde verwarmingscircuits Functiebeschrijving Als de verwarmingsketel 1 een vraag krijgt, wordt deze door de Ecotronic 2 in bedrijf genomen. Vervolgens wordt de verwarmingsketel tot de vereiste keteltemperatuur verwarmd. Ter bescherming van de ketel wordt deze m.b.v. de interne retourtemperatuurverhoging op de minimale gewenste retourwatertemperatuur gehouden. Als de verwarmingsketel de vereiste gewenste temperatuur op de buffertemperatuursensor PTS onder 6 bereikt, wordt deze uitgeschakeld.
Tapwateropwarming door de Vitoligno 300-C Daalt de tapwatertemperatuur, ingesteld op de boilertemperatuursensor qQ, onder de ingestelde waarde, vindt verwarming plaats als de boileropwarming door het tijdprogramma is vrijgegeven. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste boilerwatertemperatuur verhoogd resp. tot de gewenste ketelwatertemperatuur verwarmd en de circulatiepomp qW voor de boilerverwarming wordt ingeschakeld. Voor de boilervoorrangsschakeling kunnen de mengkleppen van de verwarmingscircuits gesloten en de CV-pompen uitgeschakeld worden. Soort en omvang van de voorrangsschakelaar zijn instelbaar. Tapwateropwarming door de zonne-energie-installatie Wanneer het temperatuurverschil tussen collectortemperatuursensor wT en boilertemperatuursensor wZ groter is dan het inschakel-temperatuurverschil, dan wordt de zonnecircuitpomp wE ingeschakeld en de warmwaterboiler qP wordt verwarmd. De pomp wordt volgens de volgende criteria uitgeschakeld: ■ daling onder het uitschakel-temperatuurverschil ■ overschrijden van de elektronische temperatuurbegrenzing ■ bereiken van de temperatuur die op de veiligheidstemperatuurbegrenzer is ingesteld (indien aanwezig)
Benodigde coderingen
Werking Het 1e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Het 2e verwarmingscircuit is op de KM-BUS mengklepmodule aangesloten. Een warmwatergroep is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een zonne-energiegroep is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een zonne-energiegroep zonder omschakelklep Hele buffer staat ter beschikking van het systeem Buffer met 3 sensoren voorhanden Circulatiepomp is aangesloten
5459 710 NL
ID: 4610003_1404_01 Serviceadressen Ecotronic 2 Groep Codering ”Hardware” verwarmingscircuit 1: Op de ketel ”Hardware” verwarmingscircuit 2: Aan mengklepmodule ”Hardware” Warm water: Op de ketel ”Hardware” Zonne-energie: Op de ketel ”Hardware” Zonne-energie omschakelklep: Nee ”Hardware” Buffertype: 0 ”Hardware” Buffer: 3 ”Hardware” Circulatiepomp: Ja
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
13
3
ID: 4610003_1404_01 (vervolg) Hydraulisch installatieschema ID: 4610003_1404_01
25
--2/303--
21 70
70
40
50 54 --55/20--
22 42 --2/301--
--2/320-23
---2/330--
--2/310--
12
52 --55/2--
41
--55/20--
43 --2/311--
WW
51
53 --55/52--
13 --2/321;2--
3
76 31
28
--2/330--
--2/321;1--
27
4
7
11
3
--2/302--
-15
--2/9-1--
--2/1--
5
--2/9-2-9 26 --2/304--
--2/9-3--
--2---145--
30
2
55
--230V---20---52--
1
--1---9-1---9-2---9-3---301---302---303---304---380---145--
10
--40---310---311---320---321;1---321;2---330--
KW
6 8
Instructie: Dit schema is een voorbeeld zonder afsluit- en veiligheidsvoorzieningen. Het vervangt niet het vakkundige ontwerp ter plaatse.
Benodigde apparaten
14
VIESMANN
Bestelnummer Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 Leveringsomvang pos. 1 ZK01 320 Leveringsomvang pos. 4 Leveringsomvang pos. 4 7143 779 Zie Viessmann prijslijst Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 zie Vitoset prijslijst zie Vitoset prijslijst zoals prijslijst Vitoset
VITOLIGNO 300-C
5459 710 NL
ID: 4610003_1404_01 Pos. Omschrijving Verwarmingstoestel Vitoligno 300-C met 1 Ecotronic 2 Buitentemperatuursensor ATS 3 Buffertemperatuursensor PTS boven 4 Buffertemperatuursensor PTS midden 5 Buffertemperatuursensor PTS onder 6 Kleine verdeler met veiligheidsklep 7 Expansievat 8 Tapwateropwarming door de verwarmingsketel Bivalente warmwaterboiler qP Boilertemperatuursensor STS qQ Circulatiepomp voor de boileropwarming UPSB qW Tapwatercirculatiepomp ZP qE Circulatiepomp naar omlading qT
ID: 4610003_1404_01 (vervolg) Bestelnummer Zie Viessmann prijslijst Z012 020 Z012 027 Leveringsomvang pos. 22 ZK01 271 Leveringsomvang pos. 24 Leveringsomvang pos. 24 Z001 889 ZK01 284 zoals Viessmann prijslijst 7159 406 door installateur te voorzien Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 41 Leveringsomvang pos. 41 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 45 Leveringsomvang pos. 45 door installateur te voorzien Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 51 Leveringsomvang pos. 51 7424 958 Leveringsomvang pos. 55 Leveringsomvang pos. 55 7310 063 Leveringsomvang pos. 55 Leveringsomvang pos. 55 7301 062 Leveringsomvang pos. 55 7450 657 7151 728 7151 729 Z008 341 Z012 688 7453 166 9529 050 Zie Viessmann prijslijst 7415 028 door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien
5459 710 NL
ID: 4610003_1404_01 Pos. Omschrijving Tapwateropwarming door de zonne-energie-installatie Zonnecollectoren wQ Solar-Divicon, type PS10 zonder regeling met een debiet tot 1000 l/h bij 6,0 m opvoerhoogte wW of Solar-Divicon, type PS20 zonder regeling met een debiet tot 1500 l/h bij 6,5 m opvoerhoogte Zonnecircuitpomp R1 wE Set temperatursensoren voor zonnecircuit wR – Collectortemperatuursensor KOL wT – Boilertemperatuursensor SOL wZ Veiligheidstemperatuurbegrenzer STB wU Thermostatische circulatieset wI CV-waterbuffer eP Aansluiteenheid verwarmingswaterbuffer eQ Verwarmingscircuit I rP Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: rQ CV-pomp HKP M1 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit rT Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M1 (verwarmingscircuit I) rW Mengklepmotor M1 rE Verwarmingscircuit II tP Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: tQ CV-pomp HKP M2 (verwarmingscircuit II) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit tT Aanvoertemperatuursensor als dompeltemperatuursensor VTS M2 (verwarmingscircuit II) tW Mengklepmotor M2 tE of Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit tT Aanvoertemperatuursensor VTS M2 als klemtemperatuursensor (verwarmingscircuit II) tW Mengklepmotor M2 tE of Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor wandmontage, bestaande uit: tT Aanvoertemperatuursensor VTS als klemtemperatuursensor M2 (verwarmingscircuit II) tW Mengklepmotor M2 tE Temperatuurbewaker als maximumtemperatuurbegrenzing voor vloerverwarming tR – Uitvoering met dompelsensor – Uitvoering met klemsensor Accessoires Vitotrol 200 A uP of Vitotrol 300 A (max. een Vitotrol 300 A per Ecotronic) of Vitotrol 350 (max. 5 regelmodules kunnen aangesloten worden) uQ Waterstandbegrenzer (gebruik als laagwaterniveaubeveiliging bij dak-CV-centrales) uW Verdelerbalk voor 2 resp. 3 Divicon incl. isolatie en afzonderlijke wandbevestiging uZ KM-BUS-verdeler uU Bedrijfsmelding potentiaalvrij iP Vermogensmelding iQ Externe vermogensinvoer iW Externe aanvraag iE
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
15
3
ID: 4610003_1404_01 (vervolg) Elektrisch installatieschema 55 HK M2
2
219 281 280 270
3 2 1 1 2 1 2 1 2
80
40
81
40A
82
1
83
N
SKP
M 1~
L
UPSB
230 V/ 50 Hz
M 1~
310 L
M 1~
20
HKPM2
51
M2
53
VTS M2
52
KM-BUS
70
N M 1~
12
N HKPM1
2
2 1
145
4 3 2 1
41
N 2 1 N 321
54
52
320
331
L N
23
L
2 1
M 1~
ZP
13
M 1~
USP
15
M1
43
SOL
26
KOL
25
STS
11
VTS M1
42
N 311
304 303 302 301
79
230 V/ 50 Hz
50A
M 1~
2 1 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 3 2 1 3 2 1 2
153 1 2 152 1 40
BK GNYE BN BU
72
L 230V / 50Hz
N
9
1 145
CAN
1 2 3 4 5 1 2 1 2 1 2 3 4 5
1 2 3 4 5
PTSO
4
PTSM
5
PTSU
6
ATS
3
CAN-bus
71
5459 710 NL
Laagspanning
380
Laagspanning
3
N
L M 1~
N
230V / 50Hz
N
27
330
L
ID: 4610003_1404_01 16
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610006_1404_01 4. Vitoligno 300-C met multivalente verwarmingswaterbuffer, twee verwarmingscircuits met mengklep, zonne-energie en verswatermodule Stookwerking De aanvoertemperatuur van de verwarmingscircuits wordt overeenkomstig de gebruikte regeling glijdend in relatie tot de buitentemperatuur ingesteld. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste aanvoertemperatuur resp. de minimale ketelwatertemperatuur geregeld. De CV-pomp rQ/tQ wordt via het logisch systeem voor de CV-pomp ingeschakeld als er warmtebehoefte is.
ID: 4610006_1404_01 Toepassingsgebied Tapwateropwarming en verwarmingsondersteuning via zonnesysteem, tapwateropwarming door verswatermodule en verwarming door pelletketel. Hoofdcomponenten ■ Vitoligno 300-C ■ CV-waterbuffer ■ Zonne-energie-installatie ■ Verswatermodule ■ twee geregelde verwarmingscircuits Opmerking Voor de bepaling van het buffervolume voor de tapwaterverwarming moet met de ontwerpparameters van de verswatermodule rekening gehouden worden. Zie ontwerphandleiding voor de verswatermodule!
Functiebeschrijving Als de verwarmingsketel 1 een vraag krijgt, wordt deze door de Ecotronic 2 in bedrijf genomen. Vervolgens wordt de verwarmingsketel tot de vereiste keteltemperatuur verwarmd. Ter bescherming van de ketel wordt deze m.b.v. de interne retourtemperatuurverhoging op de minimale gewenste retourwatertemperatuur gehouden.
Tapwateropwarming door de verswatermodule Voor de warmwaterbereiding wordt het bovenste deel van de verwarmingswaterbuffer op de laadtemperatuur gehouden. De tapwaterverwarming vindt plaats bij afname van warm water door de verswatermodule oP. Daarbij wordt de module oP door de verwarmingswaterbuffer qP van energie voorzien. De verwarmingswaterbuffer qP wordt verwarmd door de verwarmingsketel 1 of de zonne-energieinstallatie. Bij de tapwateropwarming wordt het tapwater in tegenstroomprincipe door een warmtewisselaar gevoerd. Daar wordt met een laadpomp aan primaire zijde verwarmingswater gepompt, dat aan secundaire zijde het tapwater verwarmt. Bij gebruik van een verswatermodule voor de boilermontage is de circulatiepomp met retourverdeelset in de module geïntegreerd. Bij gebruik van een verswatermodule voor wandmontage kunnen de circulatiepomp en de retourverdeelset als 3-weg-omschakelklep oE voor een optimale laagvorming van het retourwater in de verwarmingswaterbuffer qP gebruikt worden. Tapwateropwarming door de zonne-energie-installatie Wanneer het temperatuurverschil tussen collectortemperatuursensor wT en boilertemperatuursensor wZ groter is dan het inschakel-temperatuurverschil, dan wordt de zonnecircuitpomp wE ingeschakeld en de verwarmingswaterbuffer qP wordt verwarmd. De pomp wordt volgens de volgende criteria uitgeschakeld: ■ daling onder het uitschakel-temperatuurverschil ■ overschrijden van de elektronische temperatuurbegrenzing ■ bereiken van de temperatuur die op de veiligheidstemperatuurbegrenzer is ingesteld (indien aanwezig)
Benodigde coderingen ID: 4610006_1404_01 Serviceadressen Ecotronic 2 Groep Codering ”Algemeen” ”91 : 0-95” ”Hardware” Verwarmingscircuit 1: Op de ketel ”Hardware” Verwarmingscircuit 2: Op de ketel ”Hardware” Zonne-energie: Op de ketel ”Hardware” Zonne-energie omschakelklep: Nee ”Hardware” Buffertype: 1 ”Hardware”
Buffer: 3
Werking Instelling minimale temperatuur van buffertemperatuur boven Het 1e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Het 2e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een zonne-energiegroep is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een zonne-energiegroep zonder omschakelklep Het bovenste bereik van de buffer is voor de warmwaterbereiding gereserveerd Buffer met 3 sensoren voorhanden
5459 710 NL
ID: 4610006_1404_01 Codeeradres verswaterregeling (bij gebruik van een verswatermodule voor wandmontage optionele sensor S5) Groep Codering Werking Circulatie ”Circulatie/retourlaagvorming:Boilersen- Retourlaagvorming met behulp van verschiltemperatuur boven boilertempesor” ratuursensor S5
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
17
4
ID: 4610006_1404_01 (vervolg) Hydraulisch installatieschema ID: 4610006_1404_01
25 70
--2/303--
21
70
40
50 54 --2/320--
42 --2/301--
22
--2/310--
52 --2/302--
--2/320--
41
43 --2/311-23
51
53 --3/321--
---2/330-WW 76 27
--2/330--
4
--2/9-1--
4
--2/9-2--
5
--2/9-3--
6
7
3
9
--91/S5-- 94
8
--2/304-- 26
KW
1
2
--40---310---311---320---321---330--
91
--230V---R2--
--1---9-1---9-2---9-3---301---302---303---304---380---145--
10
--S5---PWM2--
90
--2/1--
Instructie: Dit schema is een voorbeeld zonder afsluit- en veiligheidsvoorzieningen. Het vervangt niet het vakkundige ontwerp ter plaatse.
Benodigde apparaten Bestelnummer Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 Leveringsomvang pos. 1 ZK01 320 Leveringsomvang pos. 4 Leveringsomvang pos. 4 7143 779 Zie Viessmann prijslijst zoals Viessmann prijslijst
5459 710 NL
ID: 4610006_1404_01 Pos. Omschrijving Verwarmingstoestel Vitoligno 300-C met 1 Ecotronic 2 Buitentemperatuursensor ATS 3 Buffertemperatuursensor PTS boven 4 Buffertemperatuursensor PTS midden 5 Buffertemperatuursensor PTS onder 6 Kleine verdeler met veiligheidsklep 7 Expansievat 8 CV-waterbuffer qP
18
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610006_1404_01 (vervolg) Bestelnummer Zie Viessmann prijslijst Z012 020 Z012 027 Leveringsomvang pos. 22 ZK01 271 Leveringsomvang pos. 24 Leveringsomvang pos. 24 Z001 889 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 41 Leveringsomvang pos. 41 ZK01270 Leveringsomvang pos. 45 Leveringsomvang pos. 45 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 51 Leveringsomvang pos. 51 ZK01270 Leveringsomvang pos. 55 Leveringsomvang pos. 55
4
7151 728 7151 729 Z012 823
Z012 824
Z012 820 Z012 821 Leveringsomvang pos. 90 Zie Viessmann prijslijst Zie Viessmann prijslijst ZK01 345 Z008 341 Z012 688 7453 166 9529 050 Zie Viessmann prijslijst 7415 028 door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien
5459 710 NL
ID: 4610006_1404_01 Pos. Omschrijving Tapwateropwarming door de zonne-energie-installatie Zonnecollectoren wQ Solar-Divicon, type PS10 zonder regeling met een debiet tot 1000 l/h bij 6,0 m opvoerhoogte wW of Solar-Divicon, type PS20 zonder regeling met een debiet tot 1500 l/h bij 6,5 m opvoerhoogte Zonnecircuitpomp R1 wE Set temperatursensoren voor zonnecircuit wR – Collectortemperatuursensor KOL wT – Boilertemperatuursensor SOL wZ Veiligheidstemperatuurbegrenzer STB wU Verwarmingscircuit I rP Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: rQ CV-pomp HKP M1 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit rT Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M1 (verwarmingscircuit I) rW Mengklepmotor M1 rE Verwarmingscircuit II tP Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: tQ CV-pomp HKP M2 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit tT Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M2 (verwarmingscircuit I) tW Mengklepmotor M2 tE Temperatuurbewaker als maximumtemperatuurbegrenzing voor vloerverwarming tR – Uitvoering met dompelsensor – Uitvoering met klemsensor Tapwateropwarming door de verswatermodule Verswatermodule voor boilermontage Vitotrans 353, type PZS met tapvermogen tot 25 l/min met: oP – vooraf ingestelde regeling oQ – Circulatiepomp oW – retourverdeelset oE – sensor voor retourlaagvorming bij optionele temperatuurverschilwerking oR of Verswatermodule voor boilermontage Vitotrans 353, type PZM met tapvermogen tot 48 l/min met: oP – vooraf ingestelde regeling oQ – Circulatiepomp oW – retourverdeelset oE – sensor voor retourlaagvorming bij optionele temperatuurverschilwerking oR of Alternatief voor boilermontage Verswatermodule voor wandmontage Vitotrans 353, type PBS met tapvermogen tot 25 l/min met: oP of Verswatermodule voor wandmontage Vitotrans 353, type PBM met tapvermogen tot 48 l/min met: oP Geïntegreerde regeling oQ Circulatieset (type, PBS / PBM) oW Retourverdeelset als 3-weg-omschakelklep (type, PBS / PBM) oE Dompeltemperatuursensor voor retourlaagvorming bij optionele temperatuurverschilwerking oR Accessoires Vitotrol 200 A uP of Vitotrol 300 A (max. een Vitotrol 300 A per Ecotronic) of Vitotrol 350 (max. 5 regelmodules kunnen aangesloten worden) uQ Waterstandbegrenzer (gebruik als laagwaterniveaubeveiliging bij dak-CV-centrales) uW Verdelerbalk voor 2 Divicon incl. isolatie en afzonderlijke wandbevestiging uZ KM-BUS-verdeler uU Bedrijfsmelding potentiaalvrij iP Vermogensmelding iQ Externe vermogensinvoer iW Externe aanvraag iE
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
19
ID: 4610006_1404_01 (vervolg) Elektrisch installatieschema 91 FriWa
2
281 280 270
1 2 1 2 1 2
82 83 27 M 1~
SKP
23
L
HKPM2
51
M 1~
HKPM1
41
380 304 303 302 301
2 1 N M 1~
2 1 N
M2
M 1~
2 1 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
79
3 2 1
50A
3 2 1
L R1 N L R2 N L R3 N
53
M1
43
SOL
26
KOL
25
VTS M2
52
VTS M1
42
Laagspanning
sw bl br rood gr/ge
1 2 3 4
RLV
93
S5
PWM2
9 10
TSP
94
23 24
2 153 1 2 152 1 40
BK GNYE BN BU
72
L 230V / 50Hz
N
9
1 145
CAN
1 2 3 4 5 1 2 1 2 1 2 3 4 5
1 2 3 4 5
PTSO
4
PTSM
5
PTSU
6
ATS
3
KM-BUS
70
CAN-bus
71
5459 710 NL
230 V/ 50 Hz
L N
311
Laagspanning
M 1~
92
R4
310
4
230 V/ 50 Hz
54
N
M 1~
L' N
L N
321
Laagspanning
L' N
81
330
331
230 V/ 50 Hz
L
N
320
N
80
230 V / 50 Hz
219
3 2 1
ID: 4610006_1404_01 20
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610007_1404_01 5. Vitoligno 300-C met twee verwarmingscircuits met mengklep en warmwaterboiler Functiebeschrijving Als de verwarmingsketel 1 een vraag krijgt, wordt deze door de Ecotronic 2 in bedrijf genomen. Vervolgens wordt de verwarmingsketel tot de vereiste keteltemperatuur verwarmd. Ter bescherming van de ketel wordt deze m.b.v. de interne retourtemperatuurverhoging op de minimale gewenste retourwatertemperatuur gehouden.
ID: 4610007_1404_01 Toepassingsgebied Traditionele eengezinswoningen (laagenergie), tapwateropwarming en verwarming door pelletketel. Hoofdcomponenten ■ Vitoligno 300-C ■ Warmwaterboiler ■ twee geregelde verwarmingscircuits Opmerking Om de minimale looptijd voor de verwarmingsketel te bereiken, moet met de ontwerpparameters voor de Vitoligno 300-C rekening worden gehouden. De bypassklep voor de interne retourverhoging moet geopend zijn. Bovendien moet de interne ketelcircuitpomp op het kleinste toerentalniveau worden ingesteld. Zie ontwerphandleiding Vitoligno 300-C!
Stookwerking De aanvoertemperatuur van de verwarmingscircuits wordt overeenkomstig de gebruikte regeling in relatie tot de buitentemperatuur ingesteld. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste aanvoertemperatuur resp. de minimale ketelwatertemperatuur geregeld. De CV-pomp rQ/tQ wordt via het logisch systeem voor de CV-pomp ingeschakeld als er warmtebehoefte is. Tapwateropwarming door de Vitoligno 300-C Daalt de tapwatertemperatuur, ingesteld op de boilertemperatuursensor qQ, onder de ingestelde waarde, vindt verwarming plaats als de boileropwarming door het tijdprogramma is vrijgegeven. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste boilerwatertemperatuur verhoogd resp. tot de gewenste ketelwatertemperatuur verwarmd en de circulatiepomp qW voor de boilerverwarming wordt ingeschakeld. Voor de boilervoorrangsschakeling kunnen de mengkleppen van de verwarmingscircuits gesloten en de CV-pompen uitgeschakeld worden. Soort en omvang van de voorrangsschakelaar zijn instelbaar.
Benodigde coderingen
Werking Het 1e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Het 2e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een warmwatergroep is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Geen buffer voorhanden Circulatiepomp is aangesloten
5
5459 710 NL
ID: 4610007_1404_01 Serviceadressen Ecotronic 2 Groep Codering ”Hardware” verwarmingscircuit 1: Op de ketel ”Hardware” verwarmingscircuit 2: Op de ketel ”Hardware” Warm water: Op de ketel ”Hardware” Buffer: Nee ”Hardware” Circulatiepomp: Ja
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
21
ID: 4610007_1404_01 (vervolg) Hydraulisch installatieschema ID: 4610007_1404_01
70
70
40
50 54 --2/320--
42 --2/301--
--2/330--
12
--2/310--
52 --2/302--
41
43 --2/311--
--2/320--
51
53 --2/321--
WW
13 --2/331;2--
76
7
3
--2/1-11 --2/303-9 8
KW
10
1
--1---301---302---303---145--
5
--40---310---311---320---321---330---331;2--
2
Instructie: Dit schema is een voorbeeld zonder afsluit- en veiligheidsvoorzieningen. Het vervangt niet het vakkundige ontwerp ter plaatse.
Benodigde apparaten Bestelnummer Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 Leveringsomvang pos. 1 7143 779 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 zie Vitoset prijslijst zie Vitoset prijslijst 5459 710 NL
ID: 4610007_1404_01 Pos. Omschrijving Verwarmingstoestel Vitoligno 300-C met 1 Ecotronic 2 Buitentemperatuursensor ATS 3 Kleine verdeler met veiligheidsklep 7 Expansievat 8 Bypassklep 9 Tapwateropwarming door de verwarmingsketel Bivalente warmwaterboiler qP Boilertemperatuursensor STS qQ Circulatiepomp voor de boileropwarming UPSB qW Tapwatercirculatiepomp ZP qE
22
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610007_1404_01 (vervolg) ID: 4610007_1404_01 Pos. Omschrijving Verwarmingscircuit I rP rQ
uQ uW uZ uU iP
Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: CV-pomp HKP M1 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M1 (verwarmingscircuit I) Mengklepmotor M1 Verwarmingscircuit II Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: CV-pomp HKP M2 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M2 (verwarmingscircuit I) Mengklepmotor M2 Temperatuurbewaker als maximumtemperatuurbegrenzing voor vloerverwarming – Uitvoering met dompelsensor – Uitvoering met klemsensor Accessoires Vitotrol 200 A of Vitotrol 300 A (max. een Vitotrol 300 A per Ecotronic) of Vitotrol 350 (max. 5 regelmodules kunnen aangesloten worden) Waterstandbegrenzer (gebruik als laagwaterniveaubeveiliging bij dak-CV-centrales) Verdelerbalk voor 2 resp. 3 Divicon incl. isolatie en afzonderlijke wandbevestiging KM-BUS-verdeler Bedrijfsmelding potentiaalvrij
iQ
Vermogensmelding
iW
Externe vermogensinvoer
iE
Externe aanvraag
rT rW rE tP tQ
tT tW tE tR
Leveringsomvang pos. 41 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 45 Leveringsomvang pos. 45 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 51 Leveringsomvang pos. 51 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 55 Leveringsomvang pos. 55 7151 728 7151 729 Z008 341 Z012 688 7453 166 9529 050 Zie Viessmann prijslijst 7415 028 door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien
5
5459 710 NL
uP
Bestelnummer door installateur te voorzien Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 41
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
23
ID: 4610007_1404_01 (vervolg) Elektrisch installatieschema 2
219 281 280 270
3 2 1
80
1 2 1 2 1 2
81 82 83
N
M 1~
330 L
51
M 1~
HKPM1
41
M 1~
ZP
13
M 1~
M2
53
M 1~
M1
43
STS
11
VTS M2
52
VTS M1
42
L N 331
380
Laagspanning
HKPM2
310
311
304 303 302 301
230 V/ 50 Hz
M 1~
54
N L N
321
2 1 N 2 1 N 2 1 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
79
3 2 1
50A
3 2 1 2
153 1 2 152 1 40
BK GNYE BN BU
72
L 230V / 50Hz
N
9
Laagspanning
5
12
1 145
CAN
1 2 3 4 5 1 2 1 2 1 2 3 4 5
ATS
1 2 3 4 5
3
KM-BUS
70
CAN-bus
71
5459 710 NL
230 V/ 50 Hz
320
UPSB
ID: 4610007_1404_01 24
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610008_1404_01 6. Vitoligno 300-C met verwarmingswaterbuffer, warmwaterboiler en twee verwarmingscircuits met mengklep Stookwerking De aanvoertemperatuur van de verwarmingscircuits wordt overeenkomstig de gebruikte regeling in relatie tot de buitentemperatuur ingesteld. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste aanvoertemperatuur resp. de minimale ketelwatertemperatuur geregeld. Via de interne ketelcircuitpomp van de verwarmingsketel 1 worden de verwarmingscircuits resp. deverwarmingswaterbuffer eP van warmte voorzien. De CV-pompen rQ/tQ worden via het logisch systeem voor de CVpomp ingeschakeld als er warmtebehoefte is. Deze voorzien de afzonderlijke verwarmingscircuits direct uit de verwarmingsketel 1 of uit de verwarmingswaterbuffer eP.
ID: 4610008_1404_01 Toepassingsgebied Traditionele eengezinswoningen (laagenergie), tapwateropwarming en verwarming door pelletketel. Hoofdcomponenten ■ Vitoligno 300-C ■ CV-waterbuffer ■ Warmwaterboiler ■ twee geregelde verwarmingscircuits
Tapwateropwarming door de Vitoligno 300-C Daalt de tapwatertemperatuur, ingesteld op de boilertemperatuursensor qQ, onder de ingestelde waarde, vindt verwarming plaats als de boileropwarming door het tijdprogramma is vrijgegeven. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste boilerwatertemperatuur verhoogd resp. tot de gewenste ketelwatertemperatuur verwarmd en de circulatiepomp qW voor de boilerverwarming wordt ingeschakeld. Voor de boilervoorrangsschakeling kunnen de mengkleppen van de verwarmingscircuits gesloten en de CV-pompen uitgeschakeld worden. Soort en omvang van de voorrangsschakelaar zijn instelbaar.
Functiebeschrijving Als de verwarmingsketel 1 een vraag krijgt, wordt deze door de Ecotronic 2 in bedrijf genomen. Vervolgens wordt de verwarmingsketel tot de vereiste keteltemperatuur verwarmd. Ter bescherming van de ketel wordt deze m.b.v. de interne retourtemperatuurverhoging op de minimale gewenste retourwatertemperatuur gehouden. Als de verwarmingsketel de vereiste gewenste temperatuur op de buffertemperatuursensor PTS onder 6 bereikt, wordt deze uitgeschakeld.
Benodigde coderingen
Werking Het 1e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Het 2e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Een warmwatergroep is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Hele buffer staat ter beschikking van het systeem Buffer met 3 sensoren voorhanden Circulatiepomp is aangesloten
6
5459 710 NL
ID: 4610008_1404_01 Serviceadressen Ecotronic 2 Groep Codering ”Hardware” verwarmingscircuit 1: Op de ketel ”Hardware” verwarmingscircuit 2: Op de ketel ”Hardware” Warm water: Op de ketel ”Hardware” Buffertype: 0 ”Hardware” Buffer: 3 ”Hardware” Circulatiepomp: Ja
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
25
ID: 4610008_1404_01 (vervolg) Hydraulisch installatieschema ID: 4610008_1404_01
70
70
40
50 54 --2/320--
42 --2/301--
--2/330--
12
--2/310--
52 --2/302--
41
--2/320--
43 --2/311--
51
53 --2/321--
WW 13 --2/331;2--
76 31
4
7
--2/9-1--
3
--2/1--
5
11
--2/9-2--
--2/303-6
--2/9-3--
8
10
1
30
--1---9-1---9-2---9-3---301---302---303---145--
KW
--40---310---311---320---321---330---331;2--
2
6
Instructie: Dit schema is een voorbeeld zonder afsluit- en veiligheidsvoorzieningen. Het vervangt niet het vakkundige ontwerp ter plaatse.
Benodigde apparaten
26
VIESMANN
Bestelnummer Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 Leveringsomvang pos. 1 ZK01 320 Leveringsomvang pos. 4 Leveringsomvang pos. 4 7143 779 Zie Viessmann prijslijst Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 zie Vitoset prijslijst zie Vitoset prijslijst
VITOLIGNO 300-C
5459 710 NL
ID: 4610008_1404_01 Pos. Omschrijving Verwarmingstoestel Vitoligno 300-C met 1 Ecotronic 2 Buitentemperatuursensor ATS 3 Buffertemperatuursensor PTS boven 4 Buffertemperatuursensor PTS midden 5 Buffertemperatuursensor PTS onder 6 Kleine verdeler met veiligheidsklep 7 Expansievat 8 Tapwateropwarming door de verwarmingsketel Warmwaterboiler qP Boilertemperatuursensor STS qQ Circulatiepomp voor de boileropwarming UPSB qW Tapwatercirculatiepomp ZP qE
ID: 4610008_1404_01 (vervolg) ID: 4610008_1404_01 Pos. Omschrijving CV-waterbuffer eP Aansluiteenheid verwarmingswaterbuffer eQ Verwarmingscircuit I rP rQ
uQ uW uZ uU iP
Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: CV-pomp HKP M1 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M1 (verwarmingscircuit I) Mengklepmotor M1 Verwarmingscircuit II Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: CV-pomp HKP M2 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M2 (verwarmingscircuit I) Mengklepmotor M2 Temperatuurbewaker als maximumtemperatuurbegrenzing voor vloerverwarming – Uitvoering met dompelsensor – Uitvoering met klemsensor Accessoires Vitotrol 200 A of Vitotrol 300 A (max. een Vitotrol 300 A per Ecotronic) of Vitotrol 350 (max. 5 regelmodules kunnen aangesloten worden) Waterstandbegrenzer (gebruik als laagwaterniveaubeveiliging bij dak-CV-centrales) Verdelerbalk voor 2 resp. 3 Divicon incl. isolatie en afzonderlijke wandbevestiging KM-BUS-verdeler Bedrijfsmelding potentiaalvrij
iQ
Vermogensmelding
iW
Externe vermogensinvoer
iE
Externe aanvraag
rT rW rE tP tQ
tT tW tE tR
uP
Bestelnummer zoals Viessmann prijslijst 7159 406 door installateur te voorzien Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 41 Leveringsomvang pos. 41 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 45 Leveringsomvang pos. 45 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 51 Leveringsomvang pos. 51 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 55 Leveringsomvang pos. 55 7151 728 7151 729 Z008 341 Z012 688 7453 166 9529 050 Zie Viessmann prijslijst 7415 028 door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien
5459 710 NL
6
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
27
ID: 4610008_1404_01 (vervolg) Elektrisch installatieschema 2
219 281 280 270
3 2 1
80
1 2 1 2 1 2
81 82 83
N
M 1~
330 L
51
M 1~
HKPM1
41
M 1~
ZP
13
M 1~
M2
53
M 1~
M1
43
STS
11
VTS M2
52
VTS M1
42
L N 331
380
Laagspanning
HKPM2
310
311
304 303 302 301
230 V/ 50 Hz
M 1~
54
N L N
321
2 1 N 2 1 N 2 1 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
79
3 2 1
50A
3 2 1 2
153 1 2 152 1 40
BK GNYE BN BU
72
L 230V / 50Hz
N
9
Laagspanning
6
12
1 145
CAN
1 2 3 4 5 1 2 1 2 1 2 3 4 5
1 2 3 4 5
PTSO
4
PTSM
5
PTSU
6
ATS
3
KM-BUS
70
CAN-bus
71
5459 710 NL
230 V/ 50 Hz
320
UPSB
ID: 4610008_1404_01 28
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610009_1404_01 7. Vitoligno 300-C met verwarmingswaterbuffer, twee verwarmingscircuits met mengklep en verswatermodule Hoofdcomponenten ■ Vitoligno 300-C ■ CV-waterbuffer ■ Verswatermodule ■ twee geregelde verwarmingscircuits Opmerking Voor de bepaling van het buffervolume voor de tapwaterverwarming moet met de ontwerpparameters van de verswatermodule rekening gehouden worden. Zie ontwerphandleiding voor de verswatermodule! ID: 4610009_1404_01 Toepassingsgebied Tapwaterverwarming door verswatermodule, verwarming door pelletketel
Functiebeschrijving Als de verwarmingsketel 1 een vraag krijgt, wordt deze door de Ecotronic 2 in bedrijf genomen. Vervolgens wordt de verwarmingsketel tot de vereiste keteltemperatuur verwarmd. Ter bescherming van de ketel wordt deze m.b.v. de interne retourtemperatuurverhoging op de minimale gewenste retourwatertemperatuur gehouden. Stookwerking De aanvoertemperatuur van de verwarmingscircuits wordt overeenkomstig de gebruikte regeling glijdend in relatie tot de buitentemperatuur ingesteld. De ketelwatertemperatuur wordt tot de gewenste aanvoertemperatuur resp. de minimale ketelwatertemperatuur geregeld. De CV-pomp rQ/tQ wordt via het logisch systeem voor de CV-pomp ingeschakeld als er warmtebehoefte is.
Bij de tapwateropwarming wordt het tapwater in tegenstroomprincipe door een warmtewisselaar gevoerd. Daar wordt met een laadpomp aan primaire zijde verwarmingswater gepompt, dat aan secundaire zijde het tapwater verwarmt. Bij gebruik van een verswatermodule voor de boilermontage is de circulatiepomp met retourverdeelset in de module geïntegreerd. Bij gebruik van een verswatermodule voor wandmontage kunnen de circulatiepomp en de retourverdeelset als 3-weg-omschakelklep oE voor een optimale laagvorming van het retourwater in de verwarmingswaterbuffer qP gebruikt worden.
Tapwateropwarming door de verswatermodule Voor de warmwaterbereiding wordt het bovenste deel van de verwarmingswaterbuffer op de laadtemperatuur gehouden. De tapwaterverwarming vindt plaats bij afname van warm water door de verswatermodule oP. Daarbij wordt de module oP door de verwarmingswaterbuffer qP van energie voorzien. De verwarmingswaterbuffer qP wordt verwarmd door de verwarmingsketel 1.
Benodigde coderingen ID: 4610009_1404_01 Serviceadressen Ecotronic 2 Groep Codering ”Algemeen” ”91 : 0-95” ”Hardware” verwarmingscircuit 1: Op de ketel ”Hardware” verwarmingscircuit 2: Op de ketel ”Hardware” Buffertype: 1 ”Hardware”
Buffer: 3
Werking Instelling minimale temperatuur van buffertemperatuur boven Het 1e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Het 2e verwarmingscircuit is op de Ecotronic aangesloten (HKK) Het bovenste bereik van de buffer is voor de warmwaterbereiding gereserveerd Buffer met 3 sensoren voorhanden
5459 710 NL
ID: 4610009_1404_01 Codeeradres verswaterregeling (bij gebruik van een verswatermodule voor wandmontage optionele sensor S5) Groep Codering Werking Circulatie ”Circulatie/retourlaagvorming:BoilersenRetourlaagvorming met behulp van verschiltemperatuur boven boilertempesor” ratuursensor S5
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
29
7
ID: 4610009_1404_01 (vervolg) Hydraulisch installatieschema ID: 4610009_1404_01
70
70
40
50 54 --2/320--
42 --2/301--
--2/310--
52 --2/302--
--2/320--
41
43 --2/311--
51
53 --3/321--
WW 76
--2/9-1--
4
--2/9-2--
5
--2/9-3--
6
7
3
--2/1--
--91/S5-- 94 8
KW
--1---9-1---9-2---9-3---301---302---145--
91
2
--40---310---311---320---321--
1
--S5---PWM2--
10
--230V---R2--
90
Instructie: Dit schema is een voorbeeld zonder afsluit- en veiligheidsvoorzieningen. Het vervangt niet het vakkundige ontwerp ter plaatse.
Benodigde apparaten Bestelnummer Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 1 Leveringsomvang pos. 1 ZK01 320 Leveringsomvang pos. 4 Leveringsomvang pos. 4 7143 779 Zie Viessmann prijslijst zoals Viessmann prijslijst
5459 710 NL
7
ID: 4610009_1404_01 Pos. Omschrijving Verwarmingstoestel Vitoligno 300-C met 1 Ecotronic 2 Buitentemperatuursensor ATS 3 Buffertemperatuursensor PTS boven 4 Buffertemperatuursensor PTS midden 5 Buffertemperatuursensor PTS onder 6 Kleine verdeler met veiligheidsklep 7 Expansievat 8 CV-waterbuffer qP
30
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
ID: 4610009_1404_01 (vervolg) ID: 4610009_1404_01 Pos. Omschrijving Verwarmingscircuit I rP Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: rQ CV-pomp HKP M1 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit rT Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M1 (verwarmingscircuit I) rW Mengklepmotor M1 rE Verwarmingscircuit II tP Divicon verwarmingscircuitverdeling als set bestaande uit: tQ CV-pomp HKP M2 (verwarmingscircuit I) en 3-weg-mengklep Uitbreidingsset voor één verwarmingscircuit met mengklep voor de mengklepmontage, bestaande uit tT Aanvoertemperatuursensor als klemtemperatuursensor VTS M2 (verwarmingscircuit I) tW Mengklepmotor M2 tE Temperatuurbewaker als maximumtemperatuurbegrenzing voor vloerverwarming tR – Uitvoering met dompelsensor – Uitvoering met klemsensor Tapwateropwarming door de verswatermodule Verswatermodule voor boilermontage Vitotrans 353, type PZS met tapvermogen tot 25 l/min met: oP – vooraf ingestelde regeling oQ – Circulatiepomp oW – retourverdeelset oE – sensor voor retourlaagvorming bij optionele temperatuurverschilwerking oR of Verswatermodule voor boilermontage Vitotrans 353, type PZM met tapvermogen tot 48 l/min met: oP – vooraf ingestelde regeling oQ – Circulatiepomp oW – retourverdeelset oE – sensor voor retourlaagvorming bij optionele temperatuurverschilwerking oR of Alternatief voor boilermontage Verswatermodule voor wandmontage Vitotrans 353, type PBS met tapvermogen tot 25 l/min met: oP of Verswatermodule voor wandmontage Vitotrans 353, type PBM met tapvermogen tot 48 l/min met: oP Geïntegreerde regeling oQ Circulatieset (type, PBS / PBM) oW Retourverdeelset als 3-weg-omschakelklep (type, PBS / PBM) oE Dompeltemperatuursensor voor retourlaagvorming bij optionele temperatuurverschilwerking oR Accessoires Vitotrol 200 A uP of Vitotrol 300 A (max. een Vitotrol 300 A per Ecotronic) of Vitotrol 350 (max. 5 regelmodules kunnen aangesloten worden) uQ Waterstandbegrenzer (gebruik als laagwaterniveaubeveiliging bij dak-CV-centrales) uW Verdelerbalk voor 2 Divicon incl. isolatie en afzonderlijke wandbevestiging uZ KM-BUS-verdeler uU Bedrijfsmelding potentiaalvrij iP Vermogensmelding
iW
Externe vermogensinvoer
iE
Externe aanvraag
Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 41 Leveringsomvang pos. 41 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 45 Leveringsomvang pos. 45 Zie Viessmann prijslijst Leveringsomvang pos. 51 Leveringsomvang pos. 51 ZK01 270 Leveringsomvang pos. 55 Leveringsomvang pos. 55 7151 728 7151 729 Z012 823
Z012 824
Z012 820 Z012 821 Leveringsomvang pos. 90 Zie Viessmann prijslijst Zie Viessmann prijslijst ZK01 345 Z008 341 Z012 688 7453 166 9529 050 Zie Viessmann prijslijst 7415 028 door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien door installateur te voorzien
7
5459 710 NL
iQ
Bestelnummer
VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
31
ID: 4610009_1404_01 (vervolg) Elektrisch installatieschema 91 FriWa
2
281 280 270
N
80
230 V/ 50 Hz
L
1 2 1 2 1 2
L' N
81 82 83
N 330 L
320
M 1~
HKPM2
51
M 1~
HKPM1
41
92
L R1 N L R2 N
54
N
M 1~
L' N
230 V / 50 Hz
219
3 2 1
L R3 N
sw bl br rood gr/ge
1 2 3 4
RLV
93
TSP
94
L N 331
321
311
304 303 302
230 V/ 50 Hz
301
2 1 N M 1~
2 1 N
M 1~
2 1 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
79
3 2 1
50A
3 2 1
53
M1
43
VTS M2
52
VTS M1
42
PWM2
9 10
23 24
2 153 1 2 152 1 40
BK GNYE BN BU
72
L 230V / 50Hz
N
9
Laagspanning
M2
S5
1 145
CAN
1 2 3 4 5 1 2 1 2 1 2 3 4 5
1 2 3 4 5
PTSO
4
PTSM
5
PTSU
6
ATS
3
KM-BUS
70
CAN-bus
71
5459 710 NL
Laagspanning
380
7
R4
N 310
Laagspanning
230 V/ 50 Hz
L
ID: 4610009_1404_01 32
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
5459 710 NL VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
33
34
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
5459 710 NL VITOLIGNO 300-C
VIESMANN
35
Viessmann Nederland B.V. Postbus 322 2900 AH Capelle a/d IJssel Tel. : 010-458 44 44 Fax : 010-458 70 72 e-mail :
[email protected] www.viessmann.com 36
VIESMANN
VITOLIGNO 300-C
5459 710 NL
Technische wijzigingen voorbehouden.
