N I E U W S B U L L E T I N Dutch Securities Institute
nr 3 / 2008
DSI-CONGRES
Slotconclusie DSI-congres
Presentatie boek ‘Beleggingsdienstverlening in het MiFID-tijdperk’ 2
Rob Mok: voortschrijdende inzichten klachtencommissie 3
‘Samen werken aan vertrouwen’. Veel toepasselijker kan het thema
Rudolf de Korte, voorzitter van het
van het congres dat DSI onlangs organiseerde niet zijn. Niet de
DSI, toonde zich tijdens het congres
vertrouwenscrisis in de financiële markten, maar het feit dat DSI
zeer doordrongen van de individuele
tien jaar geleden van start is gegaan, vormde de directe aanleiding voor de bijeenkomst. Het Dutch Securities Institute startte tien
Voorzitter NBVA Rob Groenemijer: oriëntatieshifts voor intermediairs
jaar geleden als initiatief van de Nederlandse financiële sector om zelf het kennisniveau en het ethisch besef van bankemployees met
4
Aanzet actieplan 2009-2011
Vertrouwen terugwinnen door eigen initiatieven financiële sector verantwoordelijkheid van personen werkzaam in de financiële sector en van financiële ondernemingen die deze personen aansturen. De Korte concludeerde dat het
klantcontact, een impuls te geven. Ook werd op het congres gevierd
debacle op de financiële markten
dat de effectenbranche 25 jaar geleden voor het eerst - eveneens uit
voorkomen had kunnen worden
eigen beweging - een klachtencommissie instelde. Bij deze voorloper
als er meer aan zelfregulering en
van het KiFiD konden ontevreden beleggers hun klachten voorleggen.
zelfdiscipline gedaan was. ”Als de
De financiële bedrijfstak draait om 5
vertrouwen. Als er iets is dat spelers in de financiële markten in 2008 hebben kunnen leren, dan is het
Rudolf de Korte: “Ethiek en integriteit moet in de genen van de financiële dienstverleners”
dat. Marktpartijen geloofden dat hun positie bij klanten of aandeelhouders veiliggesteld werd door reputatie, 6
omvang of sophisticated know-how. Het financiële systeem zou bij storm als een solide en robuust bouwwerk
Jan Heeremans: “Fatsoen verkoopt, zeker is crisistijd”
blijven staan dankzij strenge wetten en alziende gedragstoezichthouders of centrale banken die als ‘lenders 8
of last resort’ bij problemen discreet hulp bieden. De werkelijkheid bleek anders. Iedereen heeft kunnen
Het DSI-team
zien hoe kwetsbaar het imposante
Het managementteam kijkt terug en blikt vooruit 10
AFM-bestuurder Theodor Kockelkoren: “De financiële sector moet meer ruimte voor zelfregulering wel verdienen” 12
systeem is wanneer het vertrouwen
houden met klanten. Immers,
VS een instituut had gehad zoals
eenmaal ondermijnd raakt.
de fouten die zijn gemaakt bij
DSI in Nederland, had het subprime-
De tweede les, te leren uit de
Amerikaanse hypotheekbanken
probleem daar waarschijnlijk niet
pogingen van overheden om
en herverpakkers van afgesplitste
kunnen ontstaan”, stelde hij.
instellingen te redden, is dat
hypotheekrisico’s, bij credit
vertrouwen niet iets is dat zomaar
rating agencies en aanbieders
van bovenaf geïnstalleerd kan
van en vragers naar complexe
worden. Vertrouwen moet van
financiële constructies, werden
”Zelfregulering DSI succesvol, maar niet vanzelfsprekend”
onderaf worden opgebouwd
niet veroorzaakt door problemen in
De initiatieven van DSI en KiFid
door de miljoenen individuele
de macro-economie. Deze fouten
worden inmiddels erkend als
employees van banken,
zijn terug te voeren op individueel
bewijs dat bepaalde vormen van
verzekeraars, beleggingsinstellingen
gedrag dat welbeschouwd
zelfregulering in de financiële
en vermogensbeheerders die
verwijtbaar roekeloos was en
over de hele wereld contact
soms domweg immoreel.
vervolg op pagina 2
1
NRC Handelsbla
d | 14-10-98
vervolg van pagina 1
DSI bewaakt
dienstverlening heel goed werken.
te komen succesvol
Theodor Kockelkoren, één van
zijn. Kockelkoren:
de bestuurders van de Autoriteit
“Zelfregulering in de
Financiële Markten (AFM), toonde
verzekeringssector
kwaliteit
Instituut voo in beurshandr keurmerk el
Presentatie van het boek ‘Beleggingsdienstverlening in het MiFID -tijdperk’ Het congres ‘Samen werken aan vertrouwen’ vormde een mooie gelegenheid om de door NIBE-SVV uitgegeven bundel ‘Beleggingsdienstverlening in het MiFID -tijdperk’ aan te bieden. Tom Loonen, DSI-research fellow aan de Universiteit van Amsterdam, redigeerde de bundel en bood het eerste exemplaar aan AFM-bestuurder Theodor Kockelkoren aan. In het ruim 450 pagina’s tellende boekwerk geven 32 toonaangevende specialisten in twintig artikelen hun kijk op spanningsvelden die ontstaan tussen de theorie in wet- en regelgeving en de praktijk van de beleggingsdienstverlening. Ook de zeven inleiders op het congres droegen ieder een hoofdstuk aan de bundel bij. Behalve door nationale wetten en regels wordt dienstverlening ook steeds meer gedomineerd door internationale richtlijnen. MiFID (Markets in Financial Instruments Directive) is daar een belangrijke exponent van. De onlangs van kracht geworden Europese richtlijn -Nederlandse variant ‘MiFID-Nationaal Regime’- werd als thema in het boek centraal geplaatst. De EU beoogt met de MiFID één Europese markt voor financiële instrumenten te creëren en tegelijkertijd beleggers te beschermen. De richtlijn heeft bij de aanbieders van die diensten gevolgen voor de interne organisatie, dataregistratie, orderuitvoering en de cliëntrelatie. Ook gaan de auteurs in de bundel uitvoerig in op ervaringen die zijn opgedaan met bestaande zaken als klikplicht, ken-uw-cliënt-beginsel, marktmisbruik, best execution, informatieverplichting en cliëntenovereenkomsten. Hoewel het om een degelijk boek gaat - van en voor de experts - en dus een flinke voorbereidingstijd kende, klinkt de actualiteit er in door. In zijn nawoord schrijft Tom Loonen: “Ik schrijf dit op een moment dat er een algeheel gebrek aan vertrouwen is in de financiële sector. De schreeuw om meer regelgeving en toezicht is [...] begrijpelijk, maar slechts ten dele terecht.” SNS-Reaal voorzitter Sjoerd van Keulen sluit zijn bijdrage als volgt af: ”Niemand wil terug naar de tijd van Ot en Sien, maar de samenleving die wij zien in de Oost-Duitsland film Das Leben der Anderen spreekt ook niemand aan. Ik hoop dat we in Nederland op zoek gaan naar een nieuwe balans die recht doet aan onze tradities van gematigdheid en ondernemerschap.”
dat ze het boetekleed aantrekken en nieuwe vormen van toezicht die op hen af komen, gelaten accepteren. Maar niet iedere bankier lijkt zich in dat verwachtingspatroon te willen schikken. SNS-Reaal bestuursvoorzitter Sjoerd van Keulen greep het congres aan als gelegenheid om - oog en oog met zijn toezichthouder - hartstochtelijk te pleiten voor terughoudendheid van overheidszijde bij het opstellen en opleggen van nieuwe wetten, regels en rapportageverplichtingen. Van Keulen zei te begrijpen dat de vertrouwenscrisis in de financiële markten - die er overigens primair een was tussen professionele spelers onderling - ertoe leidde dat het vertrouwen in de overheid juist aan het toenemen was. Hij raadde financiële instellingen aan niet om de hete brij heen te draaien als
zich in zijn inleiding opvallend royaal
is in de jaren negentig onvoldoende
inleiders er bepaald niet een van
het gaat om de vraag of er fouten
in zijn lof voor DSI en KiFiD. ”DSI
van de grond gekomen. En in
tevredenheid over de bereikte status
zijn gemaakt. Banken hebben
is een uniek initiatief van de sector
vastgoedland is het, ondanks
quo. Door de zeer verontrustende
onmiskenbaar met te veel leverage
bij de ondersteuning van wetgever
pogingen om de kwaliteit te
ontwikkelingen op de financiële
gewerkt. Ook leek toezicht op credit
en toezichthouder”, zei Kockelkoren.
bevorderen, nog niet gelukt om
markten hing vooral die ene vraag
rating agencies en hedgefunds
dreigend in de lucht: hoeveel
onvermijdelijk, erkende Van Keulen.
‘krediet’ zal de financiële sector in
Richting overheid en toezichthouder
de toekomst nog van overheden
zei hij toch: ”Alstublieft: overreageer
krijgen om zijn zaken naar eigen
niet!” Hij wees erop dat er ook
inzicht en goeddunken te regelen?
nu al heel veel regelingen bestaan
De dreiging van een golf van nieuwe
die een zware administratieve last
regels en rapportageverplichtingen
leggen op de onder toezicht staande
van bovenaf werd door
instellingen, terwijl het nut ervan
inleiders en congresbezoekers
eigenlijk nog nauwelijks is bewezen.
nadrukkelijk gevoeld.
“Het effect is te vaak dat gewone
Namens de AFM feliciteerde hij | 15-10-98 De Financiële Telegraaf
digheid moeten Integriteit en deskun op hoger plan komen
jgt Effectenbranche kri er k eigen kwaliteitsbewa
burgers wel worden gepakt op
2
procedurele fouten, maar dat de
een geloofwaardig systeem van
Ondanks crisis: stapel niet toezicht op toezicht
zowel KiFid als DSI met de bereikte
zelfregulering op te tuigen”.
In de tweede helft van 2008
Van Keulen riep de politiek op
mijlpalen en benadrukte dat het
Maar de lovende woorden ten spijt
ontstond er een maatschappelijk
vooral niet te vergeten dat de
bepaald niet vanzelfsprekend is dat
was de teneur van de speeches
klimaat waarin van bankiers en
vrije markt de burger heel veel
initiatieven om tot zelfregulering
en presentaties van andere
verzekeraars vooral wordt verwacht
welvaart heeft gebracht.” Laten
echte boeven nog steeds vrijuit gaan”.
gblad | 02-07-99
het Financieele Da
sr u e b g n i l e g e r n Klachte racht b e g r e d n o f j i r d be ting h c i t s e w u e i n j i b ‘Als hij geen koersen kan voorspellen, wat kan die adviseur dan wél?’ Edgar du Perron, als voorzitter van de Geschillenkamer van het KiFid en in zekere zin opvolger van Rob Mok, moest echter ondervinden dat met de groei van het aantal beleggers en het aantal - vaak ondoorzichtige - beleggingsproducten, de klachtenstroom niet opgedroogde. In zijn inleiding viel impliciet een verwijt aan de branche te beluisteren dat men veel klachten aan zichzelf te wijten had. Over de
we de verleiding weerstaan om
tot oprichting van die commissie
winstpunten: banken werden
effectenleasezaken zei Du Perron:
door te gaan met het stapelen
was dat beleggers die meenden
erdoor gemotiveerd hun interne
“Ook als beurzen tussen 2001 en
van toezicht op toezicht. Vervang
schade te lijden door onzorgvuldig
procedures te verbeteren en -
2003 niet waren ingestort, hadden
moraal en integriteit niet door nog meer regels. En depolitiseer de huidige crisis.” Het pleidooi van
Rob Mok: Voortschrijdende inzichten klachtencommissie
de SNS Reaal-topman om geen
In een periode van slechts vijfentwintig jaar veranderde de effectendienstverlening radicaal. Daarmee ook het soort
regels in te voeren waar moraal en
zaken dat in die periode werd voorgelegd aan de voorganger van de KiFid Geschillenkamer: de Klachten Commissie
integriteit voor discipline kunnen
Effectenbedrijf (KCE). Dat bleek wel uit de terugblik van Rob Mok, die vanaf het beginjaar 1983 in de KCE zitting had.
zorgen, is impliciet een oproep om
Vandaag is de effectenhandel volledig giraal en gaat via het internet razendsnel, maar in de jaren ‘80 had een deel van
ruimte te laten voor zelfregulering.
de beleggers nog papieren effecten. Ze bewaarden hun ‘stukjes’ thuis in een kluisje. Dat kon tot allerlei problemen leiden bij diefstal of zoekraken. Bovendien had ieder Europees land nog zijn eigen valuta. Enkele landen hadden hun valuta
Klachtencommissie hielp kosten rechtszaken indammen
aan elkaar gekoppeld in het EMS. Als er buiten Nederland werd belegd, ontstonden er soms geschillen over de exacte
In hoeverre zelfregulering in het
de Commissie speelde. Nadat in 1985 de optiebeurs werd opgericht, doken de eerste zaken op die daarmee verband
verleden voldoende was om voor
hielden. In 1986 kwam een belegger in de problemen, omdat hij wel in opties handelde, maar niet besefte dat er soms
tevreden financiële consumenten
een marge-eis geldt. Toen er vervolgens een verplichting tot feitelijk leveren van effecten ontstond - die deze belegger
te zorgen en wat er nog verbeterd
niet bezat - klaagde hij zijn bank aan, omdat die hem daarvoor niet had gewaarschuwd. De Commissie oordeelde dat de
kon worden, waren kwesties voor
bank onzorgvuldig was geweest en zijn ‘zorgplicht’ niet was nagekomen. Sindsdien leidt het begrip een eigen leven.
koers waartegen afgerekend moest worden: de EMS-zaken. In de Klachten Commissie was er, zo herinnert Mok zich, net als in de rechtspraak sprake van voortschrijdende inzichten. Zo is de term ‘zorgplicht’ ontstaan in een zaak die voor
de andere sprekers op het congres in de Amsterdamse Olofskapel. Rob Mok nam vijfentwintig jaar
handelen door hun bank, steeds
mogelijk nog belangrijker - de
beleggers op hun effectenlease-
geleden zitting in de voorloper van
vaker naar de rechter stapten. Om
klachtencommissie kon fungeren als
rekeningen nog steeds amper
het KiFiD, de Klachten Commissie
de aanzwellende reeks kostbare
een forum voor beleggers die daar
winst kunnen maken. Simpelweg
Effectenbedrijf (KCE), ingesteld
rechtszaken in te dammen, leek een
eindelijk het objectieve luisterend
doordat de rente die berekend
door de toenmalige Vereniging
klachtencommissie een efficiënte
oor vonden dat ze niet kregen bij
voor de Effectenhandel. Hij
oplossing voor alle partijen.
hun bank of vermogensbeheerder.
memoreerde dat het hoofdmotief
Mok wees ook op twee andere
vervolg op pagina 4 3
het Financieele Dagblad
| 02-07-99
Veel belangstelling v o keurmerk effectenha or ndel
vervolg van pagina 3
Voorzitter NBVA Rob Groenemeijer: oriëntatieshifts voor intermediairs
aan elke pil die hij voorschrijft”. Du Perron ziet meer dingen die het
Oorspronkelijk zijn intermediairs bemiddelaars - tussenpersonen - in de verzekeringsmarkt. Maar de diensten van banken
vertrouwen hebben ondergraven.
en verzekeraars groeiden naar elkaar toe. En zo werden ook intermediairbedrijven aanbieders van een breed pakket van
”Beleggers kunnen niet bij hun
financiële diensten. Behalve levens- en schadeverzekeringen hebben zij ook hypotheken en beleggingsproducten in hun
bank klagen, omdat die hen
assortiment. Hoewel er in de intermediairsmarkt enkele grotere partijen zijn, gaat het in deze wereld meestal om kleinere
niet tijdig aanraadde aandelen
bedrijven waar twee of drie personen werkzaam zijn. Het lag voor de hand dat de AFM als gedragstoezichthouder, in haar
Fortis te verkopen”, zegt hij. Ook
missie het vertrouwen in de financiële dienstverleners te vergroten door verhoging van de kwaliteit en integriteit, ook de
beleggingsadviseurs kunnen immers
intermediairsbedrijfjes in het vizier zou krijgen. Inmiddels zijn er bij de AFM dan ook bijna 7000 kantoren ingeschreven.
niet voorspellen. Maar terecht
Verder eist de Wet op het financieel toezicht (Wft) dat wie consumenten begeleidt in financiële zaken, aantoonbaar over
vragen de beleggers zich af: wat kan
deskundigheid moet beschikken. Zo kwam voor de intermediairs ook DSI in beeld. In 2006 werden de eerste contacten
die adviseur dan wél?” Uit het feit
gelegd en op 1 juli 2008 opende DSI vijf nieuwe registers, waarin onder meer ook intermediairs ingeschreven kunnen
dat in de advertenties van financiële
worden als ze bepaalde opleidingen hebben gevolgd en gescreend zijn. Had deze stap voorwaarts in professionalisering
dienstverleners tegenwoordig
van de Nederlandse intermediairs al heel wat voeten in aarde, er kwam nog meer aan. De Europese richtlijn MiFID
minder pretentie doorklinkt, leidt
werd afgelopen zomer 2008 van kracht. In de visie van Rob Groenemeijer, voorzitter van de NBVA-branchevereniging
de jurist Du Perron wel af dat de
van intermediairs, betekent MiFID-Nationaal Regime in potentie een grote verandering voor de manier van werken
sector iets realistischer wordt over
van zijn achterban: ”In principe zouden alle intermediairs een MiFID-vergunning moeten aanvragen en daarmee aan
eigen kunnen. Uit de gevallen die
strenge organisatorische en gedragsregels moeten voldoen. Dat zou voor duizenden kleine bedrijven onhaalbaar zijn en
hij in de Geschillenkamer heeft
gelukkig geldt er dankzij het Nationaal Regime een gedeeltelijke vrijstelling”. Het mooie aan MiFID is dat advisering over
zien passeren, trekt Du Perron de
financiële instrumenten als een beleggingsdienst geldt. Het werkterrein wordt dus groter. Groenemeijer: ”De eisen die aan
conclusie dat beleggingsadvies
intermediairs worden gesteld, zijn verhoogd, maar zij zullen straks wel gelden als volwaardige beleggingsondernemingen”.
en vermogensbeheer eigenlijk
De NBVA-voorzitter voorziet voor intermediairsbedrijven ingrijpende oriëntatieshifts. De tijd dat intermediairs een doorgeefluik
zinloos zijn als een bank de klant
voor de grote maatschappijen waren, is voorbij. Groenemeijer: ”Intermediairs waren bemiddelaar voor de aanbieders;
en zijn verwachtingen niet echt
straks zullen ze veel meer een onafhankelijk adviseur voor de consument zijn. Daarbij hoort ook dat geleidelijk van het
kent. Zijn conclusies: “De sector
provisie-systeem afgestapt zal worden. De adviseur zal de beloning voor zijn diensten in overleg met zijn klant bepalen.”
moet zelf iets ondernemen om de beloningsprikkels voor
gblad | 25-07-00
het Financieele Da
DSI weigert 200 mensen r e t s i g e r n i k e l p gaat over het herstellen
4
werd voor de financiering van
van het vertrouwen bij de klant.
de portefeuille, hoger was dan
Een ander probleem dat Du Perron
het verwachte rendement op
signaleert, is dat bankadviseurs
de aandelenportefeuille. Klanten
nog altijd liefst de producten
doorzagen dat niet. De vraag
aanprijzen die hen een bonus
is natuurlijk: mag van de klant
opleveren. Hij noemt het dan
verwacht worden dat hij weet
ook niet erg niet verbazend dat
wat er ‘onder de motorkap’ van
klanten hun bank niet meer
complexe producten zit?” Een vraag
vertrouwen: ”Mensen beginnen
die de financiële sector goed tot
te snappen dat hun bankadviseur
zich moet laten doordringen als het
als een dokter is die verdient
het Financieele Dagblad
| 05-09-01
s DSI: beleggingsadvie dig n nog te vaak ondesku
adviseurs te veranderen, ergo: de klant moet voor advies gaan betalen. Beleggingsadviezen hebben slechts waarde voor de cliënt wanneer ze zijn ingebed in een totaal en individueel financieel plan.”
Omzettargets Voor Kees Oosterholt,
Economics van de Universiteit van
bepaalde risicobereidheid ongeveer
Amsterdam. Samen met de econoom
gelijke profielen aangemeten zou
Fred van Raay onderzocht Loonen,
krijgen, ongeacht welke bank.” Maar
tevens senior banker bij Insinger de
onderzoek onder enkele tientallen
Beaufort in Amsterdam, specifiek de
proefpersonen leverde een heel
manier waarop banken de wensen en
ander beeld op. De ene bank
behoeften van beleggende klanten
adviseerde een proefpersoon soms
inventariseren. “Je zou denken”, zei
een portefeuille met 100 procent
Loonen, “dat een belegger met één
aandelen, terwijl een andere bank 20 procent aanraadde. Loonen
het Financieele Da
gblad | 05-09-01
concludeerde dat de vragenlijsten die
Effectenspecial ist die niet inte ger handelt moet aan de scha ndpaal worden genageld
‘Belegger moet w waar hij aan toe eten is’
banken hanteren, zeer verschillend zijn waardoor consistentie in de samenstelling van portefeuilles die klanten geadviseerd krijgen, ver te zoeken is. Maar hamvraag is en bleef natuurlijk: hoeveel ruimte zal er in de toekomst nog zijn voor vormen van zelfregulering
algemeen directeur van zowel
in de financiële dienstverlening,
DSI als KiFiD, staat als een paal
met name aan particulieren.
boven water dat de huidige
‘degelijke en
crisis vraagt om antwoorden in
duurzame’ wetgeving. Tegelijkertijd
de wetgeving, zowel op Europees
riep Oosterholt de branche op ook
als nationaal niveau. In een subtiel
snel met eigen initiatieven te komen
verschil met Sjoerd van Keulen van
om de kwaliteit van dienstverlening
Oosterholt waakte er duidelijk voor bij het congrespubliek de indruk te wekken
SNS-Reaal, pleitte hij daarbij voor
te verbeteren. Oosterholt erkent dat
dat financiële markten met beperkt institutioneel toezicht zouden toekunnen.
adviseurs nog te vaak niet ingaan op
”In die zin geloof ik eigenlijk niet in zelfregulering”, zei hij. ”We weten allang dat
de werkelijke hulpvraag van de klant.
effectendienstverlening niet zonder verzwaarde dijkbewaking kan en we zijn er
”Adviseurs kunnen niet altijd het
te laat achter gekomen dat dit in feite ook voor de andere vormen van financiële
advies geven dat bij de klant past,
advisering geldt”. Oosterholt verwees daarmee naar de nieuwe registers die DSI
omdat hij omzettargets meekrijgt
afgelopen zomer opende voor ondermeer hypotheek- en verzekeringsadviseurs.
van zijn werkgever. Dat dilemma
Met zijn pleidooi voor het afschaffen van omzettargets daagde de DSI- en
kan in de toekomst alleen maar
KiFiD-directeur zijn eigen ‘achterban’, de financiële instellingen, al serieus
worden opgelost in een wezenlijk
uit. Maar daarnaast lanceerde hij een op korte termijn te realiseren actieplan,
ander adviesmodel dan wat we nu
bestaande uit drie hoofdpunten: Een: De voorwaarde van DSI-registratie.
kennen.” In feite zegt Oosterholt
Financiële instellingen moeten zich nu echt committeren om op functies waar
dat er met uurtarieven gewerkt
employees contact met klanten hebben, uitsluitend nog DSI-geregistreerden
moet worden. Goed, onafhankelijk
in te zetten. Verzekeraars zouden voor de verkoop van hun producten
advies dat alleen in het belang van
uitsluitend gebruik moeten maken van DSI-geregistreerde intermediairs.
de klant is, is in zijn visie alleen
Twee: De uniformiteit van het risicoprofiel. Er moet overeenstemming komen
mogelijk als ervoor betaald wordt.
over de wetenschappelijke onderbouwing. De vertaalslag van het profiel naar de
Aanzet actieplan 2009-2011
invulling ervan mag niet langer tot dermate grote verschillen leiden dan nu het
Zelfde klant - uiteenlopende portefeuilleadviezen
geval is. Drie: Kwaliteitsverbetering van klachtenbehandeling. Het is wettelijk
Een kwestie waarvoor Oosterholt
interne klachtenprocedure op orde zijn. De financiële industrie moet klachten
aandacht vroeg in een nieuw
die zich voordoen na de dienstverlening goed laten afwikkelen. Immers: de
actieplan (zie kader), werd nader
zorgplicht loopt na de dienstverlening gewoon door als de klant ontevreden blijkt
uitgewerkt door Tom Loonen die
te zijn. De financiële sector moet zorgen dat het gezamenlijke klachteninstituut
DSI-research fellow is aan het
Kifid goed geëquipeerd is (ook financieel) om de te verwachten toestroom van
Amsterdam Center for Law &
klachten (effect ondeugdelijke producten, kredietcrisis, etc.) op te vangen.
verplicht om een klachtenregeling in te richten. Om te beginnen moet dan de
5
Rudolf de Korte:
“Ethiek en integriteit moet in de genen van de financiële dienstverleners” Hij haalde zijn doctorsbul aan de
relevantie. De Korte: “Möller had
faculteit voor wis- en natuurkunde
in de City de FSA aan het werk
in Leiden, werkte voor Shell en
gezien, een zelfregulerend orgaan
voor Unilever, was in 1986 een half jaar minister van Binnenlandse Zaken en daarna, van 1986 tot en met 1989, minister van
dat door banken en effectenhuizen was opgezet om te zorgen dat personeel in de sector aan bepaalde eisen van deskundigheid en integriteit zou voldoen. Dat had
Economische Zaken en tevens
Amsterdam ook nodig, vond hij,
vice-premier. Pas in 1995, na een
en ik was dat met hem eens.”
intussen veelbewogen carrière als
Slechts één voorwaarde stelde
VVD-politicus, maakte Dr Rudolf
De Korte: “Ik wou het alleen doen
de Korte, gehuwd en vader van een zoon en een dochter, voor het eerst kennis met de bankpraktijk.
als DSI, maar ook ik als voorzitter, strikt onafhankelijk zouden zijn.” Intussen heeft de voormalige politicus er acht jaar opzitten, een tijd waarin ‘zijn’ DSI zijn
Hij werd benoemd tot vice-president
bestaansrecht bewees. Toch is
van de Europese Investeringsbank
2008 geen goed jaar om tevreden
(EIB). “Toegegeven, als toen aan
terug te blikken. De kredietcrisis
mij de eisen waren gesteld die
heeft het vertrouwen in financiële
DSI nu stelt aan adviseurs in het
ondernemingen plotseling
bankwezen, dan was ik vast niet
zwaar beschadigd. De Korte:
op die post terechtgekomen”, zegt
“De vraag: ‘hoe verder na de
de Korte lachend. “Maar goed,
kredietcrisis’ hebben wij bij DSI
het was een politieke benoeming.
heel hoog op de agenda gezet.”
En ik heb het bankvak in die Parool | 25-06-02
Belegger kan bouwen op beurswaakhond DSI
partij om de klachten te behandelen, te inventariseren en te sorteren. Mede door dat voorwerk kon de Duisenberg-regeling tot stand komen. In sommige gevallen heeft die tot schadeloosstelling geleid of tot genoegdoening van gedupeerden door het uit hun functie zetten van bepaalde adviseurs.”
Inmiddels durf ik te stellen dat als
Wat is volgens u doorslaggevend voor het succes van de DSI-methode?
ze in Amerika zoiets als een DSI
“Op menselijk niveau slaat de
hadden gehad - dus als subprime-
methode aan doordat onze aanpak
verkopers aan onze eisen aan
een appél doet op beroepstrots.
hypotheekadviseurs hadden moeten
Pas was ik bij mijn eigen bank waar
toen directeur van Amsterdam
U bent voorzitter van DSI sinds 2000; dus bijna al zolang DSI actief is. Waar bent u het meest trots op?
voldoen - die hypothekencrisis
ik werd geholpen door iemand die
Exchanges en tevens initiatiefnemer
“DSI heeft in relatief korte tijd een
daar niet was ontstaan.
op zijn kaartje drie inschrijvingen
en eerste voorzitter van DSI,
model voor kwaliteitsverbetering
Ook ben ik er trots op dat DSI
in DSI-registers vermeldde. Toen
hebben gedacht toen hij in De
neergezet dat echt werkt. Ook
instrumenteel is geweest in
ik daarover iets opmerkte, zei die
Korte een geschikte opvolger zag.
buiten die effectenwereld. Oud-AFM
het vinden van een oplossing
adviseur spontaan: ‘Ja, ik ben daar
De Korte nam het DSI-stokje
voorzitter Arthur Docters van
voor gedupeerden van
trots op’. Vervolgens dacht ik: ‘Mooi!
over net nadat hij afscheid had
Leeuwen zei indertijd al tegen
aandelenleaseproducten. Al in
Zo wordt dit dus beleefd. Maar als
genomen bij de EIB. Hij voelde
andere financiële dienstverleners:
de tijd dat die verkocht werden,
methode van aanpak is het mede
zich gemotiveerd voor het
‘Doe het zoals DSI het doet als
waarschuwde DSI voor de risico’s
zo effectief doordat adviseurs zijn
voorzitterschap vanwege de
je wilt professionaliseren”. Dat
van beleggen met geleend geld.
gaan beseffen wat de gevolgen
economische en maatschappelijke
zag ik als een compliment.
We waren dus geloofwaardig als
zijn als je over de schreef gaat. Je
periode van 1995 tot 2001 echt wel in de vingers gekregen.” Dat moet ook George Möller,
6
“Ik hamer er steeds op dat het terugbrengen van ethiek en integriteit in de genen van de financiële dienstverleners onze belangrijkste taak is”
het Financieele Dagblad | 26-1
1-02
DSI biedt effecteninstellingen inzage in gegevens werknemer
verzekeringstussenpersonen, maar tegenwoordig bieden ze een breed assortiment van
Personalia Indiensttredingen
financiële diensten. De AFM houdt krijgt met het tuchtrecht te maken.
verzekeraars en intermediairs - over
inmiddels op die groep toezicht
En je kunt je registratie kwijtraken.
deze dingen spreken. Omzettargets
en verstrekt vergunningen. Maar
Wat fout gaat, wordt bijgehouden
zijn een probleem. En inderdaad, als
om die te krijgen moeten deze
en als iemand bij een ander bedrijf
werkgevers ons niet ondersteunen,
intermediairsbedrijven en hun
zou solliciteren komt dat aan
is ons werk niet zinvol. Het punt is:
personeel - we hebben het over
het licht bij een pre-employment
er bestaat een convenant tussen
meer dan twintig duizend mensen
screening. Omdat DSI inmiddels
DSI en AFM over een taakverdeling.
- aan bepaalde eisen voldoen. Wij
een dekkingsgraad van 80 procent
Die houdt in dat het aanspreken van
denken dat het DSI-model ook
heeft onder effectenspecialisten, zijn
bestuurders niet op onze weg ligt.
daar heel goed toepasbaar is.”
zulke mensen feitelijk professioneel
Dat hoort bij de taken van de AFM.
buitengesloten. Zo’n drie à vier keer
Het mag raar lijken want de
per jaar wordt iemands registratie
financiële ondernemingen die in DSI
na een incident ingetrokken.”
deelnemen, zijn onze sponsors, onze ‘achterban’. En wat wij doen is
"De kwestie hoe de financiële sector verder moet na de kredietcrisis staat hoog op de agenda"
Anouk Brohm Is in dienst getreden als directiesecretaresse.
Is de kwaliteit van financiële dienstverlening niet lastig objectief te meten?
inderdaad in hun belang. Toch zijn
“Helaas is dat waar. Hoe de waarde
tienduizenden mensen die daar
van beleggingen zich ontwikkelt,
actief zijn als financieel adviseur.
is niet te voorspellen, en of
Wie DSI-geregistreerd wil zijn,
beleggers over de advisering terecht
wordt in rollenspellen bijgebracht
tevreden of ontevreden zijn, is
wat ethisch en integer handelen
nauwelijks objectief te meten. Juist
betekent. Als dat lukt dan zal een
daarom leggen we zo de nadruk
adviseur die van zijn management
Tenslotte: welke effecten van de kredietcrisis voorziet u voor DSI, voor deelnemende instellingen en voor de geregistreerden?
op integriteit. Je kunt namelijk
een omzettarget meekrijgt en
“Het vertrouwen in de financiële
wél vaststellen of een advies is
dat niet kan rijmen met integere
sector moet snel worden hersteld
gegeven met primair het oog op
advisering, dat probleem dus actief
en ik denk dat DSI daarin van
het belang van de klant of dat van
aankaarten. In de DSI-aanpak moet
nature een taak heeft. Dat bleek
de adviseur. Daarom hamer ik er
ethiek van onderaf komen.”
ook al tijdens ons congres dat we
Redactie DSI Info
het thema meegaven: 'Samen
Postbus 3861
niet die financiële ondernemingen onze primaire doelgroep maar de
steeds op dat het terugbrengen van
Thies Hoogveld Is in dienst getreden als procesmanager.
DSI Info is het informatie bulletin van het Dutch Securities Institute (DSI). December 2008
Welke ambities blijven er nog over?
werken aan vertrouwen'. Zoals
1001 AR Amsterdam
van de financiële dienstverleners
ik al aangaf: de kwestie hoe de
Telefoon 020 620 12 74
onze belangrijkste taak is.”
“Oh heel veel! Een van onze doelen
financiële sector verder moet na
Fax 020 620 13 26
is de DSI-methode uit te breiden
de kredietcrisis staat hoog op de
E-mail:
[email protected]
Wat adviseurs in de verleiding brengt het belang van de klant niet altijd voorop te stellen, zijn de omzettargets die ze moeten halen. Spreekt u daarover met de top van de instellingen?
naar alle vormen van financiële
agenda. DSI heeft daarom het
www.dsi.nl
advisering van consumenten.
voornemen om in de komende
We hebben nu ongeveer
tijd duizenden nieuwe deelnemers
7000 geregistreerden in de
en geregistreerden – met name
beleggingsadvieswereld, maar we
binnen het intermediair – te werven.
Bert Bakker, Jorine Berends,
denken dat het er uiteindelijk zo’n
Tegelijkertijd gaan we de consument
Joke van den Braber,
35000 zullen worden. Afgelopen
bewegen voortaan te vragen naar
Jan Heeremans,
zomer zijn er al vijf nieuwe registers
een DSI-registratie voor die nieuwe
Thom Hoedemakers,
“Ik begrijp ook dat de buitenwereld
geopend. Onder meer voor
doelgroepen. Dat zullen we doen
Rudolf de Korte,
denkt dat wij rechtstreeks met onze
hypotheekadviseurs. In de nabije
met een landelijke campagne
Kees Oosterholt, Dick Vis.
deelnemers - banken, pensioen
toekomst komen de intermediairs
waarmee we de naamsbekendheid
fondsen, vermogensbeheerders,
in het vizier. Dat zijn oorspronkelijk
van DSI verder versterken."
ethiek en integriteit in de genen
Aan dit nummer werkten mee:
Productie: The KEY Agency, Amsterdam
7
DSI presenteert zich aan onafhankelijke adviseurs tijdens bijblijfdagen van NBVA
Jan Heeremans: “Fatsoen verkoopt, zeker in crisistijd” Op uitnodiging van de NBVA mocht DSI zich presenteren aan de
ook kunnen invoelen. Ik kan bij
op DSI in de relatie met het
onafhankelijke adviseurs tijdens de nationale bijblijfdagen 2008. Geflan-
wijze van spreken al door de
intermediair. Zij prijst zich dan ook
keerd door twee acteurs heeft Jan Heeremans zich als een volleerd
telefoon ruiken wat iemands
gelukkig dat zij haar partner NBVA
risicoprofiel en reële behoefte is”.
als tussenpersoon mag gebruiken
De laatste jaren is het MKB
om de intermediairs te bereiken.
nadrukkelijk in het vizier van
Heeremans: “De presentaties
Heeremans. Hij heeft een
tijdens de bijblijfdagen zijn geslaagd.
praktische beleggingstraining
En waren voor de bezoekers,
ontwikkeld voor verzekeringstussen
zo hebben ze me verteld, een
personen om het sinds 2006
geweldige eye-opener. Wie er niet
verplichte diploma Wfd Beleggen
bij was, heeft toch iets gemist, denk
A te kunnen behalen. “Anders
ik. Natuurlijk blijft het niet bij die
mogen ze geen polissen met
eerste directe kennismaking met
effectenproducten meer verkopen.”
de NBVA-achterban. In die wereld
goeroe in vier bijeenkomsten met succes van die taak gekweten. De bezoekers waren enthousiast over de door DSI gekozen formule van een presentatie en een casus over integriteit in de vorm van een stukje theater. De boodschap aan zijn publiek was: ‘Fatsoen verkoopt nu ook jullie klanten in de ban van de vertrouwenscrisis zijn’.
moet DSI nog flink aan haar naams-
Samenwerking NBVA en DSI
en productbekendheid werken.”
Geen wonder dat Jan Heeremans met zijn flamboyante verteltrant het oor kreeg van zijn zelfstandig ondernemende publiek. Hij kent de intermediairs uit zijn praktijk en zij ruiken zijn ondernemersbloed. De NBVA, een officiële partner van DSI, is al bijna 100 jaar de branchevereniging van onafhankelijke assurantie- en financieel adviseurs. Zo’n 1000 zelfstandige assurantiekantoren,
“Al die extra inspanningen en kosten voor regel geving, toezicht en zelfregulering zijn voor 120% de moeite waard”
verspreid over heel Nederland, zijn lid van de NBVA. Een financieel
Herkenbaar proces
adviseur die lid is van de NBVA, wil
Het leven van intermediairs is er
gids en vraagbaak voor zijn klanten
niet makkelijker op geworden.
zijn in een financiële wereld die
Integendeel, zij worden
steeds complexer wordt. Of het nu
geconfronteerd met toenemend
gaat om pensioen, hypotheek of
toezicht en regelgeving,
verzekeringen. Daarmee behoren
stijgende kosten en bovendien
zij tot de nieuwe doelgroep van
afnemende provisie. Voor de
Jan Heeremans (1956) is als lid van
(1775) handelmaatschappij die
DSI voor personeelsscreeningen,
oorspronkelijke doelgroep van
de commissie Opleidingen sinds
mede door hem is omgevormd tot
de Integriteitsmodule en de
DSI, effectenspecialisten en
jaar en dag ambassadeur van het
gelicenseerd effectenkantoor.
Wft-adviseursregisters.
vermogensbeheerders, een
eerste de beste in de wereld van
Professionele hobby
Kick-off
of tien geleden hebben zij hetzelfde
effecten en vermogensbeheer.
Heeremans eigen focus is veel
DSI ziet haar medewerking aan de
proces doorgemaakt. Het wiel hoeft
Bijna 30 jaar succesvol in het vak,
breder. Zoals het ondernemersblad
bijblijfdagen van de NBVA als de
niet meer te worden uitgevonden.
was Heeremans vanaf 1991 onder
De Zaak eens uit zijn mond
kick-off van bewustwording over
DSI is een doorgewinterde
meer verantwoordelijk voor de
optekende, is zijn professionele
integriteit onder de intermediairs
vraagbaak, een ideale raadgever
uitbouw van Effectenbank Stroeve.
hobby ‘het bestuderen van de
in de financiële dienstverlening.
voor de intermediairs nu kwesties
Tot voor kort was hij partner bij
persoon achter de portemonnee’.
‘Onbekend maakt onbemind’, zo
als integere bedrijfsvoering om de
DeVries&Co effectenspecialisten,
Want verklaarde hij, “beleggen
luidt het spreekwoord. En dat is
hoek komen kijken. Zij is zo’n beetje
een van oorsprong eeuwenoude
is geen wetenschap, je moet
ook een beetje van toepassing
de verteller over vertrouwenszaken.
herkenbare situatie, want zo’n jaar
werk van DSI. Hij is beslist niet de
8
het Financieele Dagblad | 24-05-04
Het leger beleggingsexperts kri
mpt
Aantal klachten van beleggers neemt flink toe
Uit hetzelfde hout gesneden
Hij kent ze sinds
Heeremans maakt een
jaren van de
karaktervergelijking. “Ook
vele trainingen
de effectenhandelaren zijn
en cursussen.
eigengereide, vrije denkers en
“Vergeet niet dat de locale
doeners. Zij hebben hetzelfde
tussenpersoon in de provincie een
screeningen, de Integriteitsmodule
betrouwbaarheid,
karakter als de intermediairs,
groot afbreukrisico kent. Hij woont
en de adviseursregisters voor
heeft niet alleen kennis, maar gaat
zijn uit hetzelfde hout gesneden.
en werkt, leeft, te midden van
hypotheken, verzekeren - al dan
ook verstandig en verantwoord
Met ook die passie voor
zijn klanten. De sociale controle
niet met volmachtaantekening
te werk. Hij, maar zij is in dat vak
persoonlijk communiceren met
is een stuk groter dan voor de
- en consumptief krediet”.
gelukkig niet langer een uitzondering,
de klant. In de bancaire wereld
financieel adviseur die binnen het
staat de effectenadviseur
bastion van een bank opereert.
het dichtst bij de klant en in
De tussenpersoon moet het voor
de financiële dienstverlening
80% hebben van referralselling,
is dat de intermediair.”
van mond tot mond reclame. Die makkers verdienen een pluim. Dat
Maak het verschil
mag best weleens gezegd worden’.”
Zijn al die extra inspanningen en
kent de interne procedures plus
“Fatsoen moet je op de voorgevel kunnen spijkeren en dat kan met het gereed schap van DSI“
wet- en regelgeving. Signaleert tegengestelde belangen, maakt een juiste, zorgvuldige afweging en maakt een bewuste keuze uit meerdere alternatieven. En hij houdt zich aan zijn woord, komt zijn afspraken na. Als jij en jouw
kosten van toezicht en regelgeving
Fatsoenlijk zakendoen
wel de moeite waard vraagt
De Wft-eisen willen kennis
menig intermediair zich af. ”Ja,
inzichtelijk en vertrouwen zichtbaar
voor 120%”, zegt Heeremans
maken. ”Het begrip integriteit is
Spijker fatsoen tegen de voorgevel
zonder blikken of blozen. “Want
veel te abstract, te hoogdrempelig
“DSI vertaalt en maakt integriteit in
de AFM-vergunning en de
ook’, vindt Jan Heeremans.
de praktijk toepasbaar. En heeft de
Klanten vertellen het door
DSI-registratie maken het verschil
‘Duidelijker zijn woorden als
onderscheidende norm gezet door
“En als je zo’n fatsoenlijke club bent,
met die adviseurs en verkopers van
vertrouwen, goede intenties,
in de onlosmakelijke combinatie
geef dan ook de klanten de tools
teakplantage-aandelen en Midden
oprechtheid en eerlijkheid. Maar
van kennis en vertrouwen de lat
om over jullie in hun kring te praten.
Oosten vastgoedinvesteringen. Ik
in gewone mensentaal gaat het
hoog genoeg te leggen. Vanuit de
Dat is be good and let tell it. DSI is
vertel het weleens zo. Mevrouw/
om fatsoenlijk zakendoen. Je wilt
Wft/Nationaal Regime weet zij raad
bij uitstek in staat om kennis- en
mijnheer, waarom denkt u dat deze
fatsoenlijk advies van een fatsoenlijk
met integere bedrijfsvoering en
integriteitsregelgeving concreet
aanbieders zich onttrekken aan het
adviseur. Dat hoef je aan niemand
integer handelen van personeel. Ik
te vertalen voor jouw winkel en
AFM-toezicht? Hun handel deugt
uit te leggen. Van huis uit weet
zie het zo. Met handvatten als een
naar je klanten zodat die het door
gewoon niet. Een weldenkend
iedereen wanneer hij onfatsoenlijk
inschrijving in een van de openbare
vertellen. En tot slot als ik nog
adviseur smeert zijn klanten dit soort
bezig is. Zelfs een fout mens”.
registers op www.dsi.nl kun je bij
even mag”, zegt Heeremans, “kom
producten gewoon niet aan. Punt!”
mensen dat allemaal praktiseren en dat kan met de hulp van DSI dan wordt het bewijs van fatsoenlijk zakendoen geleverd”.
wijze van spreken met het bordje
ik weer bij die adviseursregisters
Adviseur is een vertaler
Integer buiten etaleren dat je binnen
en het integriteitsdiploma. Wat
Een pluim verdient
Voor de klant is een goede
een fatsoenlijke club runt. Het is een
krijg jij, intermediair, ervoor terug?
Heeremans vindt dat de
intermediair een gids, een
extra stuk vertrouwen wat meehelpt
Ga ‘fatsoen verkoopt’ inzetten
intermediairs een pluim verdienen.
partner en een vertaler. Hij of
in klantenbinding en werving.
naar je klanten als marketing- en
zij verduidelijkt, legt uit en
Mensen zoeken nu meer veiligheid
wervingsmiddel. Wedden dat
adviseert. “Die combinatie geeft
dan ooit”, benadrukt Heeremans.
ze zich daar zeker in deze tijd
de Volkskrant | 27-02-04
Snel vergelijk tussen bank en gedupeerden in zaak rond Legio Lease lijkt verder weg dan ooit
Dexia in hoger beroep bij DSI
comfortabel bij voelen. Men wil zijn
je klant vertrouwen. Adviseurs
Verstandig en verantwoord werken
centen redelijk veilig onderbrengen
het begrip integriteit. Het is er, maar het moet nu
“Hoe je dat in het werkproces in
Niemand zit meer te wachten op
moet zichtbaar worden
de vingers krijgt? Nou, volgens de
nog meer geldverslindend gedoe”.
gemaakt. Fatsoen moet je
geleerden zijn transparantie, initiatief
op de voorgevel kunnen
en betrouwbaarheid de kernwaarden
Als intermediair meer weten
spijkeren en dat kan met het
van de financiële dienstverlening.
wat DSI voor u kan betekenen?
gereedschap van DSI. De
De adviseur die vertrouwd is met
Kijk op www.dsi.nl
zijn weliswaar bekend met
met een fatsoenlijk rendement.
9
Het DSI-team
Kijk op vermogen | winter 2005
Het managementteam kijkt terug en blikt vooruit
Kees Oosterholt, DSI:
‘Integriteit in effectenbranche is van levensbelang’
dienstverlening maakt de missie van DSI des te actueler. We ontwikkelen in samenwerking
verzekeraars en intermediairs.
met de branche de 'tools', het
Hierin komen integriteitissues uit
gereedschap, om invulling te
de dagelijkse praktijk aan de orde.
geven aan een deskundige en integere bedrijfsvoering.
De uitbreiding van ons dienstenpakket heeft de
Jorine Berends, hoofd Project- en Communicatiebureau: “Met de 'tools' van DSI kun je integere bedrijfsvoering zichtbaar maken.”
10
René Ruurda, hoofd Operations: “Er staat nu een goed geoliede machine om de groeiende stroom van persoonsscreeningen te verwerken.”
Enkele voorbeelden: de mogelijkheid
doelgroep van DSI veel breder
voor financiële ondernemingen
en divers gemaakt. Denk maar
om de wettelijk verplichte
aan financieel tussenpersonen
“Voor DSI is 2008 het jaar geweest
pre-employment screening uit te
en detacheringsbureaus binnen
van groei. Vooral door de lancering
besteden aan DSI. Een effectief
de financiële sector. We richten
middel om integriteitsrisico's in
ons steeds actiever op de
te perken. Verder zijn er onlangs
verschillende doelgroepen om hen
nieuwe Wft-registers geopend,
te informeren over onze diensten
waardoor het DSI-keurmerk voor
en de toegevoegde waarde ervan
een veel bredere groep financieel
in hun specifieke situatie. Ook
professionals beschikbaar is.
staat er een landelijke campagne
De recentelijk geïntroduceerde
op stapel om de naamsbekendheid
wft-wijzer helpt financieel
van DSI te vergroten en de
deskundigen om te toetsen
pluspunten van de DSI-registratie
of hun diploma's (ook oude
ook bij de consument sterker
diploma's) Wft-proof zijn. Tevens
onder de aandacht te brengen.”
“De toenemende focus van zowel
zijn verschillende varianten
de toezichthouder, professie als
van de DSI-integriteitsmodule
consument op deskundigheid
ontwikkeld voor onder andere
en integriteit in de financiële
medewerkers van banken,
Staand v.l.n.r.: René Ruurda, Jorine Berends, Rianne Martens, Anouk Brohm, Jetteke Hofman, Joke van den Braber, Laura Tuijnman, Kees Oosterholt, Rudolf de Korte, Dick Vis, Nadya Viegas, Kimberly Fokké, Ranchi Muller, Varashna Gierdharie, Mark van der Lecq, Mylène Vieijra, Gerty Dijkstra Zittend v.l.n.r.: Thies Hoogveld, Sheila Baron, Wendy Tang, Angeline Koeiman, Mariska Scheltens Niet op de foto: Babette Le Belle, Martine Wubben, Andriana Giannakoudis, Astrid Schulein, Hidde Muije en Eslem Cankaya
onze Gedragscode zijn daarom de regels voor een integere beroepsuitoefening vastgelegd waaraan de geregistreerde zich dient te houden. DSI heeft bewust niet gekozen voor de weg van de minste weerstand. Andere keurmerken,
De Financiële
Telegraaf | 23
-02-05
Royement na foute leningen
van de Wft-registers en het
brancheorganisaties of
steeds maar toestromend aantal
zelfregulerende initiatieven kennen
PES-aanvragen. Om de groeiende
ook gedragscodes. Effectieve
In de jurisprudentie
vraag aan te kunnen hebben we
handhaving daarvan door een
van de Tuchtcommissie worden
hard gewerkt aan het optimaliseren
transparant tuchtsysteem zie je
dergelijk factoren in meer of
van de interne organisatie.
bijna nergens. In tien jaar tijd is
mindere mate meegewogen in
in tuchtzaken veel jurisprudentie
de beoordeling. De rode draad in
We hebben nu twee operationele
opgebouwd, waarmee de
deze jurisprudentie is echter dat
teams voor screening en registratie.
leereffecten uit de tuchtpraktijk weer
de eigen verantwoordelijkheid van
Zij kunnen wekelijks honderden
terugstromen naar de werkvloer.
de geregistreerde voorop staat. Omgevingsfactoren kunnen
aanvragen zorgvuldig toetsen en afhandelen. Zeker, het was een
Eén van de lessen uit deze
soms sterk zijn maar ze kunnen
leerproces, maar nu staat er ook
jurisprudentie is dat er allerlei
uiteindelijk geen rechtvaardiging
een goed geoliede machine. En
omgevingsfactoren inwerken op de
vormen om de integriteitsnormen
die zal in 2009 nog een tandje
geregistreerde. De commerciële
te verwaarlozen. In de lijn van
moeten bijzetten om de voorziene
druk, het bonusbeleid, de
deze jurisprudentie zal DSI ook in
groei op te kunnen vangen.
cultuur van een organisatie en
toekomstige zaken oog houden voor
de wijze waarop leidinggevende
de soms complexe werksituatie
acteren zijn allemaal elementen
waarin een geregistreerde
waardoor een geregistreerde
actief is zonder daarbij de
wel eens de gedragscode
gedragscode opzij te schuiven.”
Om een screening of registratieaanvraag zo soepel en vooral snel te laten verlopen zal ook volgend jaar onze ICT-afdeling weer op zoek gaan naar nieuwe
Mark van der Lecq, staflid Juridische Zaken en Opleidingen: “We zijn er op gespitst om de leereffecten uit de tuchtpraktijk terug te brengen naar de werkvloer.”
uit het oog kan verliezen.
verbeteringen. Vele oplossingen worden ontwikkeld na evaluaties
“Het naleven van
met aanvragers. Zo kan men sinds
integriteitsnormen op de
kort een aanvraag niet alleen via
werkvloer is een proces dat
de fax, maar ook per mail insturen.
continu aandacht verdient.
En van die mogelijkheid wordt
Van onze DSI-geregistreerde
nu druk gebruik gemaakt.”
professionals wordt verwacht dat ze in hun dagelijkse werk de aandacht voor integriteit niet laten verslappen. In
le Dagblad |
26-09-05
rijgt een adviseur k l e ie c n a n aken’ : ‘De fi kan kwijtr k o o Oosterholt ij h t mmer da DSI-rugnu
het Financiee
ring e l u g e r n i gat DSI dicht dviseurs a financieel 11
AFM-bestuurder Theodor Kockelkoren:
“De financiële sector moet meer ruimte voor zelfregulering wel verdienen” het Financieele Dagblad
Op de vraag hoeveel ruimte er in de toekomst nog zal zijn voor vormen van zelfregulering in de financiële dienstverlening zal het echte antwoord pas in de komende maanden,
| 26-09-05
Financieel adviseurs g starten zelfregulerin
misschien zelfs jaren gegeven worden en uitkomst zijn van een politiek proces. Voor hints over de richting waarin de toezichthouder denkt, letten de congresgangers natuurlijk vooral op de uitspraken van AFM-bestuurder Theodor Kockelkoren.
verder dat DSI initiatief zou kunnen eens aandacht had gevraagd: het
nemen om haar gedragscode uit te
cliëntenprofiel, de cliëntadvisering
breiden. ”Die zou de professional
en de organisatiecultuur waarin de
houvast kunnen geven in welke
Maar Kockelkoren koos zijn
een marktsegment dat medio
beleggingsadviseur en vermogens
organisatieomgeving hij wel
woorden voorzichtig. ”De tijden
2007 tien keer zo groot was als
beheerder werken. In wezen
en in welke hij niet zou willen
voor zelfregulering worden nu weer
het wereldwijze bruto nationaal
stelde Kockelkoren een diagnose
functioneren. Ook elementen
moeilijker. De financiële wereld
product, in totaal zo’n $600 biljard.”
die goeddeels overeenkwam met
als de wijze van aansturing, aard
staat in brand. De overheden
Dit maakt volgens Kockelkoren
wat door Tom Loonen en mede-
van het eventuele bonusbeleid
springen nu bij om liquiditeits- en
aannemelijk dat zelfregulering geen
onderzoeker Fred van Raay hadden
en relatie met eventuele interne
solvabiliteitsproblemen, althans
kwaliteitsbodem heeft gelegd in de
geconstateerd: de onvoldoende
producthuizen zouden daarin
de symptomen daarvan, aan te
waardebepaling en risico-inschatting
benutte cliëntenprofielen en
aan bod kunnen komen”.
pakken. En terecht. Maar gebrek
van deze instrumenten. Evenmin
statische vragenlijsten naast het
aan zelfregulering vormde een
heeft zelfregulering intransparantie
probleem van de omzettargets
Maar meetbaar?
niet onbelangrijke factor bij het tot
en de problemen die nu ontstaan bij
waarop Kees Oosterholt ook wees.
Interessant was dat de suggestie
stand komen van deze crisis.”
de afwikkeling, kunnen voorkomen.
Toezichthouder en branche lijken het
die Kockelkoren als laatste noemde,
Kockelkoren zoomde in op de
“De kortetermijnbelangen van de
dus eens over de vraag welke zaken
het meest aanleiding gaf tot
omstandigheden die tot de
marktpartijen en de concurrentie
het meest urgent aandacht vragen.
discussie onder de sprekers. Hij
huidige crisis hebben geleid.
in de markten waren te sterk
Maar AFM-toezichthouder
zei: ”DSI zou initiatieven kunnen
Over de markten voor complexe
om kwaliteit en voorzichtigheid
Kockelkoren voegde enkele
nemen om de kwaliteit van advies
kredietderivaten zei hij: ”Die
te kunnen laten prevaleren”.
ideeën toe: ”We zijn dit jaar een
objectief meetbaar te maken om
project gestart om bij advisering
beleggers beter te informeren en
partijen verhandeld. Er waren en
Gedragscode uitbreiden
van opbouwproducten, zoals
meer in staat te stellen te kiezen
zijn geen publiekrechtelijke eisen
Ingaand op het terrein waar DSI
beleggingen, de ‘good’ en ‘best
tussen beleggingsadviseurs
met betrekking tot transparantie,
actief is, greep Kockelkoren terug
practices’ in kaart te brengen om
en vermogensbeheerders”. Dat
handel, ‘clearing’ en ‘settlement’.
op punten waarvoor hij eerder al
zo over het adviesproces als geheel
objectieve meetbaarheid van de
werden tussen professionele
En er was en is geen toezicht op
ele Dagblad
| 01-11-07
oopt ewakers’ n sb it te ri g ‘inte ingseisen Toestroom e en opleid d o c r, te is tot reg
het Financie
Eisen aan
12
branche
com
cer pliance offi
meer “guidance” te geven.
kwaliteit van advies het vertrouwen
Volgend jaar zullen we daarmee
in de sector ten goede zou komen,
naar buiten komen. Het spreekt
hoefde voor de congresdeelnemers
vanzelf dat het instituut DSI
geen betoog. Over de vraag of dit
betrokken moet zijn.”
überhaupt mogelijk is, werden ze
Kockelkoren suggereerde
het die middag niet meer eens.