Jaarverslag 2007
verslagen - 7de boekjaar
Verslagen aan de algemene vergadering van 13 mei 2008 Gids van de aandeelhouder Maatschappelijke aandelen Distrigas
Investor Relations
De maatschappelijke aandelen van Distrigas staan genoteerd op Eurolist van Euronext Brussel.
Yves Vercammen Chief Financial Officer Tel. : +32 (0)2 557 30 42 Fax : +32 (0)2 557 31 02 e-mail :
[email protected]
Agenda van de aandeelhouders > Algemene vergadering 13 mei 2008 > U 20 mei 2008 itbetaling van het dividend 27 augustus 2008 > Persbericht van de raad van bestuur over de halfjaarresultaten
Distrigas-aandeel in 2007 (in euro) Bruto dividend Roerende voorheffing Nettodividend
251,36 62,84 188,52
Uitbetaling van het dividend Het nettodividend na roerende voorheffing voor het boekjaar 2007 bedraagt 188,52 euro per maatschappelijk aandeel. Het dividend van de aandelen aan toonder wordt uitbetaald tegen afgifte van het dividendbewijs nr. 7 aan de loketten van Fortis Bank, ING België, KBC Bank en Dexia Bank België.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 1
Voorwoord
2007 was een jaar van records. Vooreerst werden alle temperatuurrecords gebroken tijdens het warmste jaar ooit. Verder zijn de olieprijzen steil de hoogte ingegaan om bijna 100 dollar per vat te bereiken. 2007 was eveneens het jaar waarin de spotprijzen voor aardgas een scherpe daling hebben gekend ondanks de verdubbeling van de olieprijzen en dit omwille van de warme winter en het opstarten van BBL en Langeled die de levering van belangrijke bijkomende gashoeveelheden aan het Verenigd Koninkrijk mogelijk maken. Deze omstandigheden hebben uiteraard een rechtstreekse invloed op onze verkopen. Het huishoudelijke verbruik lag significant lager dan tijdens een normaal jaar en zelfs lager dan in het vorige warmterecordjaar 2006. Bij de industriële klanten werden we geconfronteerd met een sterke concurrentie en een verhoogde druk op de marges vooral omwille van de lage spotprijzen. Tegen deze achtergrond is Distrigas er toch in geslaagd verder te groeien op de Europese markt. Temperatuureffecten en uitzonderlijke evenementen buiten beschouwing gelaten, kenden de verkopen (in volume) buiten België een organische groei van 7,7%. Ondanks de daling van de omzet en mede dankzij de uitstekende arbitrageresultaten kende het courante bedrijfsresultaat (EBIT) een stijging van 8,6% ten overstaan van 2006 waardoor de resultaten van Distrigas in 2007 eveneens een nieuwe recordhoogte hebben bereikt. In 2007 hebben de eerste LNG-leveringen uit Qatar plaatsgevonden onder het langetermijncontract met RasGas II. Het strategische belang van dit contract voor België en Qatar werd onderstreept door de aanwezigheid van de Ministers van Energie van beide landen bij de aankomst van het eerste
2 | Jaarverslag 2007 | distrigas
LNG-schip te Zeebrugge. Qatar, met de derde grootste gasreserves ter wereld, zal de komende twintig jaar een cruciale bijdrage leveren aan de diversificatie van de gasportfolio van Distrigas en aan de bevoorradingszekerheid voor onze klanten. Het mandaat dat Distrigas per 1 januari 2007 aan Fluxys heeft gegeven voor het beheer en de commercialisering van de transitcapaciteit van Distrigas & Co heeft tot positieve reacties uit de markt geleid omwille van de vereenvoudiging en verduidelijking voor de klanten door de concentratie van alle contractuele en operationele contacten bij één maatschappij. In 2007 heeft de Europese Commissie bij haar goedkeuring van de verbintenissen van Distrigas met betrekking tot haar verkoopcontracten in België duidelijk bevestigd dat er geen aanleiding is voor verdere actie ter zake ten overstaan van Distrigas. De Europese Commissie heeft in 2007 eveneens een derde pakket maatregelen voorgesteld met het oog op een betere werking van de gasmarkt in Europa. Hoewel het pakket een sterke nadruk legt op de splitsing van de eigendom van de netwerken en de leveringsactiviteiten, bevat het een aantal andere maatregelen met betrekking tot onder meer een betere samenwerking tussen de netwerkoperatoren evenals een uitbreiding van de bevoegdheden van de nationale regulatoren die echter duidelijk verder gaan dan het louter reguleren van de feitelijke of wettelijke monopolistische transportinfrastructuur-beheersactiviteiten. De voorstel-
Willy Bosmans Voorzitter van de Raad van bestuur en van het Strategisch comité
Erwin Van Bruysel Gedelegeerd bestuurder
len ter zake, evenals een recent voorstel van de Belgische regering met betrekking tot bijkomende bevoegdheden voor de CREG, voorzien interventies in de handelsactiviteiten door de regulatoren, hetgeen in een geliberaliseerde markt aanleiding geeft tot bezorgdheid bij de gashandelsbedrijven en de Europese gasmarkt minder aantrekkelijk maakt voor de producenten.
Op sociaal vlak zal 2008 voor Distrigas een primeur betekenen. Inderdaad kunnen dit jaar voor het eerst sociale verkiezingen plaatsvinden voor een eigen ondernemingsraad en voor een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. Wij kijken alvast uit naar een constructieve dialoog tussen de directie en het personeel van de onderneming binnen deze overlegorganen.
De markt heeft behoefte aan een stabiel wetgevend kader dat handelsmaatschappijen toelaat om de bevoorradingszekerheid van hun klanten op lange termijn veilig te stellen tegen marktvoorwaarden waarbij Europese en Belgische mededingingsautoriteiten toezien op een correcte marktwerking.
2008 zal een boeiend jaar worden vol van nieuwe ontwikkelingen en uitdagingen. De keuze van een nieuwe referentieaandeelhouder voor onze onderneming zal zeker van cruciaal belang zijn voor onze toekomst. Het grote aantal kandidaat kopers van het aandeel van SUEZ binnen Distrigas, betekent een erkenning van het dynamisme en professionalisme van Distrigas op de Europese gasmarkt.
Distrigas beschikt over een gediversifieerde bevoorradingsportfolio die toelaat de huidige en toekomstige bevoorrading van haar klanten in Europa te verzekeren. De verlenging van de leveringen door GasTerra tot na 2020 vormt het onderwerp van onderhandelingen op basis van een intentie-overeenkomst tussen de twee partijen.
Men merkt het, de uitdagingen van Distrigas zijn talrijk en uiteenlopend, maar we weten dat we kunnen rekenen op het engagement en de motivatie van het personeel om deze uitdagingen aan te gaan.
Ook in 2008 wensen wij de ontwikkeling van onze gasverkopen voor de volgende jaren prioritair verder te zetten. Het verdedigen van ons marktaandeel in België en de groei van onze verkopen in Frankrijk, Luxemburg, Nederland en Duitsland vormen concrete actiepunten.
Door zich dagelijks in te zetten om onze klanten de beste dienstverlening aan te bieden, hebben alle personeelsleden bijgedragen tot de groei van de onderneming. Dit niet aflatende engagement heeft reeds geleid tot nieuwe commerciële successen.
Tezelfdertijd zullen wij maximaal de arbitragemogelijkheden aanwenden, inclusief op de LNG-markt, om onze concurrentiepositie te versterken.
Wij wensen onze collega’s hiervoor van harte te bedanken.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 3
Jaarverslag
Samenvatting
Gids van de aandeelhouder
.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
Jaarverslag
Voorwoord.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Synthese van de geconsolideerde jaarrekeningen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Geconsolideerde rekeningen in IFRS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Activiteiten en resultaten van de dochterondernemingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Synthese van de jaarrekeningen van Distrigas nv (volgens Belgische normen). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Belangrijkste risico’s en onzekerheden waarmee de Vennootschap wordt geconfronteerd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Onderzoek en ontwikkeling.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 OBA richtlijn.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Aanmeldingen aan de CBFA (art.74 § 6, wet 01.04.2007). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Bezoldiging van de commissaris. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Vooruitzichten voor 2008. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Bijlage bij het jaarverslag. Aanmeldingen aan de CBFA.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Corporate Governance 2007
.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Raad van bestuur.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Overzicht van de mandaten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Comités opgericht in de schoot van de Raad van bestuur.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Dagelijks bestuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Bepaling van de Belgische Corporate Governance Code waarvan Distrigas nv in 2007 is afgeweken.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Geconsolideerde jaarrekeningen
30 Geconsolideerde balans. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Geconsolideerde resultatenrekening.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Staat van geboekte opbrengsten en kosten.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Geconsolideerd kasstroomoverzicht .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Bijlagen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Verslag van de commissaris .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jaarrekeningen van Distrigas nv
4 | Jaarverslag 2007 | distrigas
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 Balans en resultatenrekening op 31/12/2007 (volgens Belgische normen). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
Synthese van de geconsolideerde jaarrekeningen Overeenkomstig het Wetboek der Vennootschappen heeft de Raad van bestuur de eer u het jaarverslag voor het boekjaar 2007 van uw Vennootschap en de Groep voor te stellen en u de jaarrekeningen, afgesloten op 31 december 2007, ter goedkeuring voor te leggen. Het woord vooraf van de Voorzitter van de Raad van bestuur en de Gedelegeerd bestuurder geeft, samen met het activiteitenverslag, een overzicht van de activiteiten in het boekjaar 2007. Dit jaar werd vooral gekenmerkt door extreem zachte temperaturen tijdens het eerste semester die een aanzienlijke vermindering van de verkopen in België tot gevolg had en door de versterking van de commerciële positie buiten België, voornamelijk in Frankrijk, Nederland en Duitsland.
Voorafgaande opmerkingen De geconsolideerde financiële rekeningen, afgesloten op 31 december 2007, werden opgesteld conform de IAS/IFRS normen zoals aanvaard binnen de Europese Unie en werden afgesloten op basis van dezelfde boekhoudmethodes als het vorige boekjaar.
2007
2006
Evolutie
4 284,76
4 626,39
-7,4%
Courant bedrijfsresultaat (EBIT)
438,67
403,86
8,6%
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering (*)
390,68
353,39
10,6%
37,19
17,04
118,3%
427,87
370,43
15,5%
Kerncijfers (IFRS)
(in miljoen euro)
Opbrengsten uit gewone bedrijfsvoering
Netto financieel resultaat Bedrijfsresultaat na netto financieel resultaat Aandeel in het nettoresultaat van verbonden ondernemingen volgens de vermogensmutatiemethode
0,44
0,69
-36,2%
428,31
371,12
15,4%
-131,56
-106,95
23,0%
296,75
264,17
12,3%
2,65
2,78
-4,7%
Aandeel van de Groep in het nettoresultaat van de periode
294,10
261,39
12,5%
Nettoresultaat per aandeel (in EUR)
418,57
372,01
12,5%
Resultaat vóór belastingen Belastingen Nettoresultaat van de periode Aandeel van derden
* Omvat het bedrijfsresultaat, alsook de schommeling in de reële waarde van financiële instrumenten die met aankoop- en verkoopverrichtingen van energie verband houden.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 5
Jaarverslag
Toelichting bij de kerncijfers en de balans van het jaar 2007 Opbrengsten uit de gewone bedrijfsvoering (omzet) Distrigas realiseert in 2007 een geconsolideerde omzet van 4 284,8 miljoen euro tegenover 4 626,4 miljoen euro het vorige jaar. Deze daling van 341,6 miljoen euro (7,4%) vindt voornamelijk haar oorsprong in de reeds toegelichte lagere verkoop in België met een belangrijke omzetdaling in België tot gevolg. Het segment “verkopen buiten België” kent evenwel een lichte omzetstijging. Courant bedrijfsresultaat (EBIT) Niettegenstaande de omzetdaling kent het courante bedrijfsresultaat een stijging met 34,8 miljoen euro (8,6%) ten opzichte van 2006 en bedraagt aan het einde van het boekjaar 2007 438,7 miljoen euro. Deze stijging vindt voornamelijk haar oorsprong in goede operationele prestaties gedurende de tweede jaarhelft. De eerste jaarhelft werd vooral gekenmerkt door hoge temperaturen, lage spotprijzen en beperkte arbitragemogelijkheden. De tweede jaarhelft daarentegen kende meer normale temperaturen en werd tevens gekenmerkt door een stijging van de prijzen op de spotmarkten. Deze veranderende marktomstandigheden hebben bijkomende arbitrage mogelijkheden gegenereerd. Bovendien werden in de tweede jaarhelft een aantal LNG ladingen verkocht. Resultaat uit gewone bedrijfsvoering Het resultaat uit gewone bedrijfsvoering bedraagt 390,7 miljoen euro en kent een stijging met 37,3 miljoen euro (10,6%) als rechtstreeks gevolg van de hogervermelde stijging van het bedrijfsresultaat (EBIT) en een beperkte positieve variatie van de reële waarden van de fysieke - en financiële grondstoffencontracten die Distrigas aanwendt binnen haar portfoliorisicobeheer en indekkingspolitiek. Nettoresultaat Rekening houdende met de verbetering van het financiële resultaat met 20,2 miljoen euro, omwille o.a. van de hogere rentevoeten, en de belastingstijging van 24,6 miljoen euro bedraagt het nettoresultaat 296,8 miljoen euro of een verhoging van 12,3% (32,6 miljoen euro) ten opzichte van 2006. Het aandeel van de Groep hierin bedraagt 294,1 miljoen euro.
6 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Balans Het balanstotaal op het einde van het boekjaar bedraagt 2 965,8 miljoen euro en evolueert globaal gezien weinig t.o.v. het vorige boekjaar (een lichte daling van 9,8 miljoen euro). Kasstromen De geldmiddelen en kasequivalenten van Distrigas bedragen 1 022,4 miljoen euro ten opzichte van 976,6 miljoen euro bij het begin van het boekjaar 2007. De operationele activiteiten hebben tijdens het boekjaar 2007 kasstromen gegenereerd ten belope van 167,0 miljoen euro. De negatieve financieringskasstromen (- 109,9 miljoen euro) zijn voornamelijk het gevolg van de uitbetaling in mei van het dividend voor het boekjaar 2006.
Dividend (Distrigas nv) + 33,9% Op basis van de geauditeerde Vennootschapsrekeningen van Distrigas nv, afgesloten op 31 december 2007, werd een nettowinst van 235,5 miljoen euro vastgesteld. Rekening houdende met de overgedragen winst van 2,3 miljoen euro bedraagt de te bestemmen winst 237,8 miljoen euro. Overeenkomstig de statutaire bepalingen zal de Raad van bestuur aan de Algemene vergadering der Aandeelhouders voorstellen een brutodividend van 251,36 euro per maatschappelijk aandeel toe te kennen. Mits aftrek van de roerende voorheffing van 25% komt dit overeen met een nettodividend van 188,52 euro per aandeel. Dit betekent een stijging van het dividend met 33,9%.
Geconsolideerde rekeningen in IFRS
Samenvatting van de geconsolideerde balans VASTE ACTIVA
(in miljoen euro)
2007
2006
Evolutie
743,80
676,67
67,13
Immateriële en materiële vaste activa
330,46
345,14
-14,68
Leasevorderingen
134,05
151,60
-17,55
Deelnemingen
160,69
97,00
63,69
Afgeleide instrumenten
103,49
72,52
30,97
15,11
10,41
4,70
2 221,96
2 298,87
-76,91
193,63
227,44
-33,81
17,55
17,03
0,52
784,38
738,50
45,88
Overige vaste activa VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Leasevorderingen Handelsvorderingen en overige vorderingen Afgeleide instrumenten
191,55
330,68
-139,13
1 022,40
976,57
45,83
12,45
8,65
3,80
TOTAAL ACTIVA
2 965,76
2 975,54
-9,78
EIGEN VERMOGEN
1 343,08
1 099,63
243,45
Geldmiddelen en kasequivalenten Overige vlottende activa
Maatschappelijk kapitaal Reserves Minderheidsbelangen LANGLOPENDE VERPLICHTINGEN Voorzieningen, pensioen en soortgelijke voordelen
66,23
66,23
0,00
1 262,81
1 019,88
242,93
14,05
13,52
0,53
440,53
430,63
9,90
3,35
7,00
-3,65
152,25
168,51
-16,26
Overige langlopende verplichtingen
38,94
58,13
-19,19
Passiva van uitgestelde belastingen
72,40
89,81
-17,41
173,59
107,18
66,41
Lease- & overige financiële verplichtingen
Afgeleide instrumenten KORTLOPENDE VERPLICHTINGEN
1 182,14
1 445,28
-263,14
Voorzieningen
25,40
64,71
-39,31
Lease- & overige financiële verplichtingen
16,26
15,75
0,51
Overige financiële verplichtingen
82,44
82,25
0,19
Handelsschulden en overige verplichtingen
729,91
819,11
-89,20
Afgeleide instrumenten
290,55
444,25
-153,70
37,58
19,21
18,37
2 965,76
2 975,54
-9,79
Overige kortlopende verplichtingen TOTAAL PASSIVA
distrigas | Jaarverslag 2007 | 7
Jaarverslag
Geconsolideerde staat van de evolutie van het eigen vermogen (in miljoen euro) Het eigen vermogen evolueerde als volgt gedurende het jaar:
Maatschappelijk kapitaal
Boekhoudwaarde per 31.12.2006
66,23
Reserves
Reserve verbonden met dekkingsinstrumenten
Overige reserves
Totaal van de reserves
38,47
-8,50
989,91
1 019,88
13,52
1 099,63
-131,93
-131,93
-2,12
-134,05
294,10
294,10
2,65
296,75
63,69 13,48
Overige variaties Boekwaarde per 31.12.2007
66,23
Totaal
Reserve van voor verkoop beschikbare deelnemingen
Uitgekeerde dividenden Nettoresultaat over de periode Variatie van de reële waarde van voor verkoop beschikbare deelnemingen Variatie van de reële waarde van dekkingsinstrumenten
Minder heids belangen
102,16
4,98
63,69
63,69
13,48
13,48
3,59
3,59
1 155,67
1 262,81
3,59 14,05
1 343,09
Samenvatting van de geconsolideerde kasstroomtabel (in miljoen euro)
Thesaurie bij aanvang periode Operationele kasstromen Investeringskasstromen
2007
2006
976,57
954,47
167,03
162,15
-7,12
-4,65
-109,94
-125,11
Variatie wisselkoers en consolidatiekring
-4,14
-10,29
Netto-evolutie thesaurie
45,83
22,1
1 022,40
976,57
Financieringskasstromen
Thesaurie bij afsluiten periode
8 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Activiteiten en resultaten van de dochterondernemingen Dochterondernemingen van Distrigas Situatie op 31 december 2007
Interconnector Zeebrugge Terminal cvba
51%
56%
Finpipe esv 7,3%
48%
Interconnector (UK) Ltd
Distrigas & C° cva
16,4%
100%
Sofipar nv
2% +actieve partner
98% 10%
Transfin nv
99,8% 50%
Huberator nv
Rhodigaz sas
99,9%
Distri RE nv
Geconsolideerde dochterondernemingen
Niet geconsolideerde dochterondernemingen
distrigas | Jaarverslag 2007 | 9
Jaarverslag
Distri RE nv
Interconnector (UK) Ltd
(aandeel Distrigas 99,99%) Dankzij deze herverzekeringsmaatschappij naar Luxem burgs recht kunnen sommige risico’s die aan de activiteiten van Distrigas verbonden zijn, doeltreffender worden beheerst en beheerd. Het gaat over risico’s waarvoor de capaciteit van de verzekerings- of herverzekeringsmarkt ontoereikend of te duur is.
(aandeel Distrigas 16,4%) De Vennootschap Interconnector (UK) Ltd (afgekort IUK) werd opgericht door een consortium van Europese aardgasbedrijven om de leiding tussen het Britse aardgasnet (Bacton) en het net op het vasteland (Zeebrugge) te bouwen en te exploiteren.
Interconnector Zeebrugge Terminal cvba Deze Vennootschap sloot het boekjaar af met een winst van 2,33 miljoen euro.
Finpipe esv (aandeel Distrigas 56% en Sofipar 7,3%)
Sofipar nv (aandeel Distrigas 100%) Het economisch samenwerkingsverband Finpipe, dat in 1991 werd opgericht, is eigenaar van de leiding ZeebruggeBlaregnies (transit van Noors gas via Zeepipe) en de vTnleiding tussen Zeebrugge en Eynatten, met een aftakking naar Zelzate. Voor deze leidingen werd met Fluxys een leasing- en exploitatiecontract afgesloten. Het nettoresultaat van het boekjaar bedraagt 5,79 miljoen euro.
Distrigas & C° cva (aandeel Distrigas 2% en Transfin 98%)
Transfin nv (aandeel Distrigas 99,8%) De commanditaire Vennootschap op aandelen Distrigas & C° staat in voor de ontwikkeling van internationale activiteiten zoals o.a. de verkoop van grens-tot-grens capaciteit (transit) in België en transportcapaciteit buiten België. Ze commercialiseert met name de capaciteit van de vTn-leiding en de leiding Zeebrugge-Blaregnies evenals de BW SUEZ Boston, het methaanschip waarvan ze 49% bezit in mede-eigendom met de Noorse reder BW Gas. In Distrigas & C° is Distrigas nv de actieve vennoot en Transfin de stille vennoot. Het nettoresultaat van het boekjaar bedraagt 106,39 miljoen euro.
10 | Jaarverslag 2007 | distrigas
(aandeel Distrigas 51%) De Vennootschap Interconnector Zeebrugge Terminal (IZT) omvat het beheer van de ontvangstinstallaties van de Interconnector in Zeebrugge. Het nettoresultaat van het laatste boekjaar bedraagt 0,86 miljoen euro.
Rhodigaz sas (aandeel Distrigas 50%) Rhodigaz sas werd in december 2001 opgericht door Distrigas en Rhodia Energy sas voor het onderhandelen, afsluiten en uitvoeren van contracten voor vervoer en opslag van aardgas in Frankrijk. Deze Vennootschap sloot dit boekjaar af zonder winst noch verlies.
Synthese van de jaarrekeningen van Distrigas nv (volgens Belgische normen) De rekeningen van Distrigas nv worden opgemaakt overeenkomstig het Belgisch boekhoudrecht dat soms aanzienlijk van het IAS/IFRS-referentiekader afwijkt, vooral met betrekking tot de boeking van de reële waarde van financiële instrumenten (zie onder andere bijlage 2 punt 16).
Kerncijfers
2007
2006
Verschil
5 703,73
6 893,79
-1 190,06
Winst uit gewone bedrijfsvoering voor belasting
343,12
251,82
91,30
Nettoresultaat
235,48
175,48
60,00
35,86
210,82
-174,96
371 ,33
312,47
58,86
98,45
102,27
3,82
5 703,73
6 893,79
-1 190,06
Bedrijfsresultaat
417,32
222,99
194,33
Financieel resultaat
-74,20
28,83
-103,03
Winst uit gewone bedrijfsvoering voor belasting
343,12
251,82
91,30
-0,00
-0,03
0,03
Belasting op het resultaat
107,64
76,31
31,33
Nettoresultaat
235,48
175,48
60,00
237,75
177,40
60,35
235,48
175,48
60,00
2,27
1,92
0,35
237,75
177,40
60,35
57,92
43,20
14,72
176,62
131,93
44,69
3,21
2,27
0,94
(in miljoen euro)
Omzet
Cashflow Eigen vermogen Vaste activa
Synthese van de resultatenrekening van Distrigas nv (in miljoen euro)
Omzet
Uitzonderlijk resultaat
Bestemming van het resultaat van Distrigas nv (in miljoen euro) Te bestemmen resultaat Resultaat van het boekjaar
Overgedragen winst van het vorig boekjaar
Bestemming
Beschikbare reserves
Vergoeding van het kapitaal
Opnieuw overgedragen
Overeenkomstig de statutaire bepalingen zal aan de Algemene Vergadering de uitkering van een bruto dividend per aandeel van 251,36 euro, hetzij 188,52 euro netto worden voorgesteld.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 11
Jaarverslag
Belangrijkste risico’s en onzekerheden waarmee de Groep wordt geconfronteerd Operationele, commerciële en financiële risico’s De belangrijkste risico’s en onzekerheden waaraan Distrigas is blootgesteld, zijn van uiteenlopende aard: operationeel (evenwicht tussen aankoop en verkoop, leveringsbetrouwbaarheid van de producenten), commercieel (energieprijzen, kredietrisico’s) en financieel (wisselkoersen renterisico’s). Om die risico’s te dekken heeft Distrigas procedures opgesteld en gespecialiseerde teams samengesteld die de verschillende risicoblootstellingen op continue en gecentraliseerde basis opvolgen. Bovendien werkt Distrigas de instrumenten uit om deze risico’s in te dekken of te beperken. Distrigas gebruikt financiële instrumenten om zich in te dekken tegen risico’s verbonden aan de schommelingen van de energieprijzen, alsook tegen wisselkoersrisico’s en schommelingen van de interestvoeten. De objectieven en het beleid van Distrigas inzake risicobeheer staan beschreven in de bijlage 2.16 ‘financiële instrumenten’. Om haar omzet te bepalen, baseert Distrigas zich zowel op de rechtstreekse meetgegevens bij het merendeel van de grote klanten als op verbruiksramingen in de segmenten die slechts een periodieke meting ondergaan. Sinds de liberalisering is Distrigas afhankelijk geworden van informatie van de verschillende netwerkbeheerders. Aangezien de definitieve toewijzingen van geleverde hoeveelheden op leveringspunten waar verschillende leveranciers en voortverkopers actief zijn soms verschillende maanden vertraging oplopen, ontstaat er een grotere onzekerheidsmarge dan in het verleden. Aangepaste maatregelen moeten ervoor zorgen dat dat risico tot een minimum wordt beperkt. De volledige openstelling van de markt en de ervaring van de netwerkoperatoren opgedaan sinds de start van de liberalisering, zouden moeten bijdragen tot de terugkeer naar een genormaliseerde situatie. Fusieproject SUEZ-Gaz de France Voor het fusieproject tussen SUEZ en Gaz de France heeft de Europese Commissie haar akkoord verleend, op voorwaarde dat bepaalde corrigerende maatregelen worden genomen. In november 2006 keurde de Europese
12 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Commissie de voorwaarden voor de fusie tussen SUEZ en Gaz de France goed. Binnen de door SUEZ en Gaz de France ten opzichte van de EC aangegane verbintenissen zullen de aandelen die de SUEZ Groep in Distrigas bezit, moeten worden verkocht. In overeenstemming met de Europese Commissie werd de heer Erwin Van Bruysel, CEO, benoemd als ‘Hold Separate Manager’ om, in afwachting van de uitkomst van het project, de continuïteit van de Distrigas-activiteiten en de waarde, de leefbaarheid en de competitiviteit van Distrigas te verzekeren. In dit kader werd ING België door SUEZ en Gaz de France benoemd tot Mandataris die de verbintenissen controleert, teneinde, in naam van de Europese Commissie, toezicht te houden op het naleven door SUEZ van haar verbintenissen ten opzichte van de Europese Commissie. Transit activiteiten In december 2006 heeft Distrigas aan Fluxys een mandaat verleend om vanaf 1 januari 2007, in naam en voor rekening van Distrigas, het beheer en de commercialisering te verzorgen van al de Belgische transitcapaciteiten van Distrigas & C°. Het gaat om een exclusief mandaat waarbij Fluxys in naam en voor rekening van Distrigas het beheer van de bestaande aardgastransitcontracten tussen Distrigas & C° en haar klanten verzorgt en bovendien ook de nieuwe aardgastransitcontracten afsluit. De CREG publiceerde in september 2006 een persbericht waarin het zijn visie gaf op de juridische situatie met betrekking tot de doorvoer. Distrigas was het niet met de mening van de CREG eens. Distrigas is van mening dat de contracten tussen Distrigas & Co en Fluxys werden afgesloten overeenkomstig de regels bepaald in de Doorvoerrichtlijn en van “sanctity of contract” genieten. Daarom heeft Distrigas een beroep tot vernietiging tegen de beslissing van de CREG ingediend bij de Raad van State. Toezeggingen vanwege Distrigas aan de Europese Commissie met betrekking tot haar verkoopcontracten op de Belgische markt De Europese Commissie voerde sinds 2005 een onderzoek naar de aardgasleveringscontracten van Distrigas op de Belgische markt. In dit kader had Distrigas een reeks toezeggingen gedaan aan de Europese Commissie. De Europese Commissie heeft in oktober 2007 een beslissing genomen die deze toezeggingen bindend maken voor Distrigas voor een periode van vier jaar (van 1 januari 2007 tot en met 31 december 2010). Door deze beslissing van de Europese Commissie kwam tevens een eind aan het door
haar gevoerde onderzoek. De toezeggingen garanderen dat in elk kalenderjaar gemiddeld 70% van de door Distrigas geleverde aardgasvolumes aan industriële gebruikers en elektriciteitsproducenten in België voor concurrentie zal openstaan. Evolutie van het wetgevend kader De evolutie van het wetgevend kader in de Belgische en Europese aardgasmarkt heeft potentieel een aanzienlijke invloed op de activiteiten van Distrigas en haar filialen.
Onderzoek en ontwikkeling Distrigas doet niet zelf aan onderzoek en ontwikkeling op fundamenteel technisch vlak. Niettemin kan Distrigas Gas Services, haar kenniscentrum voor aardgastechniek, een operationele process-ervaring van meer dan 20 jaar voorleggen en toepassen in diverse sectoren en processen. Het stelt zijn know-how ter beschikking van de industriële klanten, onder meer via meetcampagnes, operationele bijstand of investeringsadvies met betrekking tot rationeel energiegebruik (REG). Distrigas Gas Services volgt daarnaast zowel de evoluties op van waterstof (H2) als energiedrager, alsook de aardgaskwaliteit (Wobbe-Index, nieuwe analysetechnieken) en isolatiematerialen. Daartoe zijn lopende contacten met instituten en universiteiten van groot belang. Zo neemt Distrigas deel aan het Vlaams Innovatie Stimulans Netwerk-Brandstofcellen van het VITO.
OBA richtlijn In het kader van de omzetting naar Belgisch recht van de richtlijn OBA (2004/25/CE van 21 april 2004) zal de lezer hierna een verwijzing vinden naar relevante inlichtingen die mogelijk een invloed hebben in geval van openbare overnamebieding. Al deze inlichtingen worden beschreven in de Statuten en in het Corporate governance charter van Distrigas. Deze documenten zijn beschikbaar op de internet site van de Vennootschap (Over Distrigas - Beleggersinfo Corporate governance): de structuur van het aandeelhoudersschap (kapitaal, bijzonder aandeel van de Belgische staat, aandeelhoudersovereenkomst): zie blz. 8 tot 13 van het Corporate governance charter en titel II en IV van de Statuten
de regels die van toepassing zijn voor de benoeming van de Raad van bestuur en mandaten (Titel III van de Statuten en blz. 17 en volgende van het Corporate governance charter).
Aanmelding aan de CBFA (art.74 § 6, wet 01.04.2007) De aanmeldingen van SUEZ-Tractebel en Publigas zijn in bijlage beschikbaar en kunnen op de website van Distrigas geraadpleegd worden in de rubriek “Beleggersinfo > Aandeelhoudersstructuur”.
Bezoldiging van de commissaris De jaarlijkse bezoldiging van de commissaris werd vastgelegd op een bedrag van 162 000 euro, niet geïndexeerd. Bovendien werden er in de loop van het boekjaar 2007 bijzondere erelonen toegekend voor een bedrag van 46 671 euro, op grond van aanvullende prestaties aan de commissaris Deloitte BV o.v.v.e. CVBA Bedrijfsrevisoren of aan Vennootschappen die een professioneel samenwerkingsverband met deze commissaris onderhouden. Deze aanvullende prestaties waren bestemd voor bijstand in het kader van de audit voor de conformiteit van de interne controle met de Franse (LSF) en Amerikaanse (SarbanesOxley) wetten.
Vooruitzichten voor 2008 Distrigas zal, conform haar strategie, de groeimogelijkheden op de Europese markt blijven benutten. De marktopening en de verdere ontwikkelingen van de regelgeving, zowel nationaal als in Europa, beïnvloeden de toekomstige activiteiten. Bovendien moeten we er net als vorig jaar op wijzen dat de prijsevoluties op de Europese energiemarkt voor Distrigas - net als voor alle andere energiehandelsondernemingen - significante schommelingen van het resultaat met zich mee kunnen brengen, en daardoor ook een grotere onzekerheid over de vooruitzichten scheppen. Brussel, 19 maart 2008 De Raad van bestuur
distrigas | Jaarverslag 2007 | 13
Jaarverslag
Bijlage bij het jaarverslag
Aanmeldingen aan de CBFA, artikel 74, § 6, van de wet van 1 april 2007 Deze documenten zijn te raadplegen op de internet site van Distrigas, onder “ Over Distrigas > Beleggersinfo > Aandeelhoudersstructuur “
Aanmelding van SUEZ-Tractebel 1. Naam van de emittent van de aangehouden effecten met stemrecht Distrigaz nv 2. Volledige identiteit van de natuurlijke of rechtspersoon die op 1 september 2007 alleen in het bezit is van meer dan 30% van de effecten met stemrecht van de emittent genoemd in punt 1 Naam en voornaam (of handelsnaam & rechtsvorm) : SUEZ-TRACTEBEL nv Troonplein, 1 RPR Brussel 0403.203.264 1000 Brussel – België Contactpersoon : Patrick van der Beken, Tel. : +32 2 510 71 11 Tel : +32 2 510 73 22 3. Volledige identiteit van de natuurlijke en/of rechtsperso(o)n(en) die de uiteindelijke controle heeft/hebben over de rechtspersoon genoemd in punt 2 Naam en voornaam (of handelsnaam & rechtsvorm): SUEZ nv 16, rue de la Ville l’Évêque Siren 542 062 559 RCS Paris 75008 Paris – France Contactpersoon : Patrick van der Beken, Tel. : +33 1 40 06 64 00 Tel : +33 1 40 06 65 94 4. Controleketen SUEZ-Tractebel is een onrechtstreeks filiaal van SUEZ, 100% eigendom, volgens de onderstaande controleketen
Genfina SUEZ
Electrabel
SUEZ-Tractebel
Sopranor 5. Aantal en percentage van de effecten met stemrecht die in het bezit zijn van de persoon genoemd in punt 2. Aantal : 402 207 aandelen met stemrecht (292 472 aandelen van categorie A; 73 164 aandelen van categorie C; 36 571 aandelen van categorie D) Percentage : 57,2426% 6. Datum en handtekening van de persoon genoemd in punt 2 Handtekening van de heren P. van der Beken, Secretaris van de Raad en J.-P. Hansen, CEO
14 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Datum en handtekening van de persoon genoemd in punt 3 Handtekening van de heer Y. de Gaulle Secretaris generaal
Aanmelding van Publigas (1) 1. Naam van de emittent van de aangehouden effecten met stemrecht
Distrigaz sa / nv
2. Volledige identiteit van de natuurlijke of rechtspersoon die op 1 september 2007 alleen in het bezit is van meer dan 30% van de effecten met stemrecht van de emittent genoemd in punt 1 Naam en voornaam (of handelsnaam & rechtsvorm): Publigas scrl /cvba Ravensteingalerie 4, Bus 2 1000 Brussel - België Tel. : +32 2 274 32 08
BE 0447.845.040 Contactpersoon : Christian Viaene Tel. : +32 2 274 32 08
3. Volledige identiteit van de natuurlijke en/of rechtsperso(o)n(en) die de uiteindelijke controle heeft/hebben over de rechtspersoon genoemd in punt 2 Naam en voornaam (of handelsnaam & rechtsvorm) : Zie punt 4. hierna. Geen enkele natuurlijke of rechtspersoon heeft de ultieme controle over Publigas scrl /cvba 4. Controleketen Uit de tabel en de laatste gecoördineerde versie van de statuten blijkt dat geen enkele natuurlijke of rechtspersoon de ultieme controle heeft over Publigas. Geen enkele aandeelhouder (i) bezit alleen meer dan 50% van de aandelen van Publigas (tabel), (ii) elk aandeel geeft maar recht op 1 stem (artikel 28) en (iii) geen enkele categorie van aandeel heeft een vetorecht of andere rechten die aan zijn bezitter de controle over publigas geven (artikels 21 en 31). De verschillende categorieën aandelen dienen enkel (a) om de overdracht van aandelen te beperken en het voorkeurrecht te reglementeren (artikels 7, 9, 10 en 11) en (b) om de samenstelling van de raad te bepalen en de toekenning van de vertegenwoordigingsrechten (artikels 18, 20 en 24). 5. Aantal en percentage van de effecten met stemrecht die in het bezit zijn van de persoon genoemd in punt 2 Aantal : 219 601 aandelen met stemrecht (58 847 aandelen categorie A; 116 812 aandelen categorie B; 43 942 aandelen categorie C) Percentage : 31,25% aandelen met stemrecht (8,38% aandelen categorie A; 16,62% aandelen categorie; 6,25% aandelen categorie C 6. Datum en handtekening van de persoon genoemd in punt 2 Christian Viaene Secretaris generaal
Datum en handtekening van de persoon genoemd in punt 3 Handtekening van de heer Christian Viaene
distrigas | Jaarverslag 2007 | 15
Jaarverslag
Aanmelding van Publigas (2) 1. Naam van de emittent van de in onderling overleg aangehouden effecten met stemrecht Distrigas sa /nv 2. Volledige identiteit van de natuurlijke of rechtspersoon die op 1 september 2007 in onderling overleg in het bezit is van meer dan 30% van de effecten met stemrecht van de emittent genoemd in punt 1 Naam en voornaam (of handelsnaam & rechtsvorm) : Publigas scrl /cvba Contactpersoon : Christian Viaene Ravensteingalerie 4, bus 2 +32 2 274 32 08 1000 Brussel - België BE 0447.845.040 Tel.: +32 2 274 32 08
3. Volledige identiteit van de natuurlijke en/of rechtsperso(o)n(en) die de uiteindelijke controle heeft/hebben over de rechtspersoon genoemd in punt 2 Naam en voornaam (of handelsnaam & rechtsvorm) : Zie pt 4 hierna. Geen enkele natuurlijke of rechtspersoon bezit de ultieme controle van Publigas scrl /cvba 4. Controleketen Uit de tabel en de laatste gecoördineerde versie van de statuten blijkt dat geen enkele natuurlijke of rechtspersoon de ultieme controle heeft over Publigas. Geen enkele aandeelhouder (i) bezit alleen meer dan 50% van de aandelen van Publigas (tabel), (ii) elk aandeel geeft maar recht op 1 stem (artikel 28) en (iii) geen enkele categorie van aandeel heeft een vetorecht of andere rechten die aan zijn bezitter de controle over Publigas geven (artikels 21 en 31). De verschillende categorieën aandelen dienen enkel (a) om de overdracht van aandelen te beperken en het voorkeurrecht te reglementeren (artikels 7, 9, 10 en 11) en (b) om de samenstelling van de raad te bepalen en de toekenning van de vertegenwoordigingsrechten (artikels 18, 20 en 24). 5. Onderling overleg De natuurlijke of rechtspersoon genoemd in punt 2 verklaart hierbij in onderling overleg te handelen met natuurlijke of rechtspersonen die een akkoord hebben gesloten aangaande de onderling afgestemde uitoefening van hun stemrechten, om een duurzaam gemeenschappelijk beleid te voeren ten aanzien van de betrokken Vennootschap (artikel 3, § 1, 5°, b), van de wet van 1 april 2007). 6. Identiteit van de in onderling overleg handelende partijen SUEZ-Tractebel sa /nv, Troonplein 1, BE – 1000 Brussel – ondernemingsnummer BE 0403 203 264, RPR Brussel 7. Aantal en percentage van de effecten met stemrecht die in het bezit zijn van de persoon genoemd in punt 2 Aantal : 219 601 aandelen met stemrecht (58 847 aandelen van categorie A; 116 812 aandelen van categorie B; 43 942 aandelen van categorie C) Percentage : 31,25% aandelen met stemrecht (8,38% aandelen van categorie A; 16,62% aandelen van categorie B; 6,25% aandelen van categorie C) 8. Datum en handtekening van de persoon genoemd in punt 2 : Christian Viaene Secretaris generaal
16 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Datum en handtekening van de persoon genoemd in punt 3 : Handtekening van de heer Christian Viaene
Corporate Governance
Corporate Governance 2007
Inleiding - Evolutie Zoals aangegeven in de jaarverslagen 2005 en 2006, hanteert de Vennootschap Distrigas reeds jarenlang best practices inzake de werking van de Vennootschap. Daarvoor inspireerde ze zich op de aanbevelingen die m.b.t. “corporate governance” werden geformuleerd. Na de goedkeuring van het Corporate Governance Charter door de Raad van bestuur op zijn vergadering van 21 december 2005, werden de statuten van de Vennootschap aangepast tijdens de buitengewone algemene vergadering van 9 mei 2006. In 2007 heeft de Vennootschap Distrigas zich in hoge mate geschikt naar de bepalingen van de Corporate Governance Code die de Corporate Governance Commissie heeft uitgewerkt. Deze Commissie werd opgericht op initiatief van het Verbond van Belgische Ondernemingen, Euronext Brussels en de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen. In dat verband, en in overeenstemming met bepaling 4.11 van de voornoemde Code, is de Raad van bestuur, onder leiding van zijn Voorzitter, overgegaan tot een evaluatie van zijn omvang, samenstelling, werking en interactie met het management van de Vennootschap. Naast het vermelde Charter vormt dit hoofdstuk van het jaarverslag het andere luik van de “passende openbaarmaking” die wordt aanbevolen door de hiervoor vermelde Belgische Corporate Governance Code.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 17
Corporate Governance
Raad van bestuur Samenstelling van de Raad van bestuur De statuten voorzien dat de Raad van bestuur uit maximum 21 leden bestaat. De leden van de Raad van bestuur worden benoemd voor een maximale termijn van 6 jaar. Hun mandaat is hernieuwbaar. De bestuurdersmandaten zijn als volgt verdeeld: 1 uitvoerend bestuurder, de gedelegeerd bestuurder, 20 niet-uitvoerende bestuurders, waarvan 5 onafhankelijke in de zin van artikel 524 van het Wetboek van Vennootschappen en de Belgische Corporate Governance Code.
Uitvoerend bestuurder Erwin Van Bruysel is gedelegeerd bestuurder van Distrigas. Hij is jurist van opleiding en behaalde zijn diploma aan de universiteit van Gent. In 1978 kwam hij bij de juridische dienst van Distrigas werken. Van 1996 tot de splitsing van het voormalige Distrigas was hij directeur van het departement Gas supply and Transit Services. Vervolgens werd hij benoemd als directielid van de nieuwe Vennootschap Distrigas. Hij is bestuurder bij verschillende filialen van Distrigas alsook bij Eurogas en Febeg en hij vertegenwoordigt Distrigas in het Uitvoerend Comité van de Internationale Groep van LNG-invoeders (GIIGNL).
Niet-uitvoerende bestuurders Willy Bosmans is burgerlijk ingenieur elektrotechniek. Hij vervoegde de sector in 1972 en was gedelegeerd bestuurder van Distrigas van 2001 tot eind 2004 evenals van Electrabel van 1999 tot eind 2004. Sinds 1 januari 2005 is Willy Bosmans voorzitter van de Raad van bestuur en het Strategisch comité van Distrigas. Baron Emmanuel de Bethune, doctor in de rechten, was tot juni 2005 voorzitter van de Raad van bestuur van SPEPCO. Hij oefende de functie uit van Bestuurder van Distrigas tot 8 mei 2007. Joseph Castermans, licentiaat in bedrijfsbeheer (ULG) en gegradueerd in Business Administration (ULB-CEPAC), is sinds 1972 actief in de sector. In mei 2003 vervoegde hij Electrabel, waar hij heden verantwoordelijk is voor de verkoop.
18 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Hilde Crevits, licentiaat in de rechten, werd tot bestuurder van Distrigas benoemd tijdens de gewone algemene vergadering van 8 mei 2007 voor een mandaat van 6 jaar. Ze diende haar ontslag in op 3 juli 2007 na haar benoeming als Minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur van de Vlaamse Regering. Haar mandaat werd door de heer Philip Heylen overgenomen, voorlopig benoemd door de Raad van bestuur van 28 november 2007. Jean-Pierre Depaemelaere, burgerlijk ingenieur elektromechanica, is sinds 1972 actief in de gas- en elektriciteitssector. Na verschillende verantwoordelijkheden te hebben waargenomen binnen Electrabel (o.a. directeur-generaal Strategie en directeur-generaal Distributie) oefende hij van 1994 tot 2000 de functie uit van gedelegeerd bestuurder van het voormalige Distrigas. Hij is lid van de Raad van bestuur van Distrigas geweest tot 8 mei 2007. Vanaf 2001 tot aan zijn pensionering in 2004 was hij directeur-generaal Corporate Human Resources bij SUEZ-TRACTEBEL en Adviseur van de Directie Internationale en Institutionele Betrekkingen van SUEZ. Hij is bestuurder van de ondernemingen Electrabel, Real Software en lid van de “Raad van commissarissen” van Daf Trucks in Nederland. Yvan Dupon, licentiaat handels- en financiële wetenschappen, begon zijn loopbaan in de gas- en elektriciteitssector in 1962. Hij is eveneens erebestuurder van Electrabel, waar hij verschillende operationele verantwoordelijkheden heeft waargenomen. Tot 31 december 2003 oefende hij de functie van directeur-generaal Distributie van Electrabel uit. Jean-François Escarmelle, doctor in de toegepaste economische wetenschappen (Universiteit Mons/Hainaut), gewezen professor aan de Universiteit van Mons Hainaut. Hij is directeur-generaal van IDEA, voorzitter van Be TV Belgïe en sa Hippodrome de Wallonie. Hij is eveneens Ondervoorzitter van Publi-T en Bestuurder van ACM, IHF, ITRADEC, MAC’s, PASS, SOCOFE, SRIW… Hij werd benoemd tot bestuurder van Distrigas tijdens de gewone algemene vergadering van 8 mei 2007, voor een mandaat van 6 jaar.
Jean-Pierre Hansen, burgerlijk ingenieur elektromechanica, licentiaat economische wetenschappen en doctor-ingenieur. In 1975 begon hij te werken in de gasen elektriciteitssector. Hij is gedelegeerd bestuurder van Electrabel (sinds 1 januari 2005) na dit mandaat tussen mei 92 en maart 99 reeds uitgeoefend te hebben en van SUEZ-TRACTEBEL. Hij is voorzitter van Fluxys en ondervoorzitter van het Uitvoerend comité en algemeen operationeel directeur van SUEZ. Hij is bestuurder van SUEZ Energy Services, SUEZ Environnement, Electrabel Customer Solutions, Agbar, onafhankelijk bestuurder van ArcelorMittal en ondervoorzitter van het Verbond van Belgische Ondernemingen. Hij is tevens hoogleraar van economie aan de UCL en aan de Ecole Polytechnique (Parijs). Philip Heylen, licentiaat in de rechten (Universiteit van Antwerpen). Momenteel oefent hij de functie uit van schepen voor Cultuur, Toerisme, Bibliotheken, Monumentenzorg en Erediensten van de Stad Antwerpen. Hij is voorzitter van de Raad van bestuur van de afvalverwerkingsinstallatie ISVAG in Wilrijk en lid van de Raad van bestuur van het Havenbedrijf Antwerpen. Hij is ook ondervoorzitter van de Raad van bestuur van de Koninklijke Vlaamse Opera en het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. Hij werd voorlopig benoemd door de Raad van bestuur van 28 november 2007 om het mandaat van Mevrouw Hilde Crevits voort te zetten. De gewone algemene vergadering van 2008 zal zich over zijn definitieve benoeming moeten uitspreken. Emmanuel van Innis, doctor in de rechten, is sinds 1971 actief in de gas- en elektriciteitssector. Hij is bestuurder van SUEZ-TRACTEBEL en lid van het Uitvoerend comité van SUEZ, waarin hij adjunct directeur-generaal Human Resources is. Hij is voorzitter van Contassur en Insutrel, Ondervoorzitter van Electrabel en bestuurder van SUEZ Energy Services en Cosutrel. Hij is eveneens voorzitter van het Verbond van Ondernemingen van Brussel, onafhankelijk bestuurder van Banimmo nv en bestuurder van het Verbond van Belgische Ondernemingen en SN Airholding.
Gérard Lamarche, licentiaat economische wetenschappen aan de Universiteit van Louvain-La-Neuve en het Institut du Management de l’INSEAD (Advanced Management Program for SUEZ Executive). Hij volgende eveneens een opleiding van Wharton International (Forum-Global Leadership Series). In februari 2003 werd hij benoemd tot adjunct directeur-generaal belast met Financiën van de groep SUEZ. Hij oefent momenteel de functie uit van directeur-generaal Financiën van de groep SUEZ. Hij is eveneens voorzitter van Cosutrel en Genfina, bestuurder van SUEZ-TRACTEBEL, Genfina, SUEZ Environnement, SUEZ Energy Services, Electrabel, Leo Holding Company, SUEZ Environnement North America, Aguas de Barcelona; KKR Guernsey GP Limited en van Legrand. Robin Leyssens, handelsingenieur Solvay (ULB), titularis van een Master of Business Administration Certificate (KUL) en van een Executive Program INSEAD, kwam bij de Interne Audit van Tractionel terecht en heeft ervaring opgedaan in het bankwezen bij de Bank Degroof (1983-1986). Robin Leyssens was directeur van het departement Corporate & Project Finance van Tractebel van 1983 tot 2003. Van 2003 tot 2005, was Robin Leyssens Chief Financial Officer van Electrabel. Sinds 2005, is hij centraal directeur van de Groep SUEZ, belast met de Directie Financiën en Fiscaliteit. Hij is voorzitter directeur-generaal van SUEZ Finance, afgevaardigde bestuurder en directeur generaal van Cosutrel, afgevaardigde bestuurder van Insutrel en bestuurder van Electrabel en Synatom, waarvan hij voorzitter was van 2004 tot 2006. Hij werd tot bestuurder van Distrigas benoemd tijdens de gewone algemene vergadering van 8 mei 2007 voor een mandaat van 6 jaar. Claude Marinower, licentiaat in de rechten, is advocaat aan de Balie van Antwerpen en gemeenteraadslid van de Stad Antwerpen. Hij diende zijn ontslag in op 26 februari 2008. Patrick Moenaert, licentiaat in de politieke en sociale wetenschappen (sociologie K.U.Leuven), is burgemeester van de Stad Brugge. Josly Piette, eresecretaris-generaal van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV), is burgemeester van Bassenge sinds 4 december 2006. Op 20 december 2007 werd hij federaal Minister van Werkgelegenheid en Arbeid benoemd.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 19
Corporate Governance
Philippe Pivin, licentiaat in de rechten, is advocaat aan de Balie van Brussel, Brussels volksvertegenwoordiger, burgemeester van Koekelberg en ondervoorzitter van de intercommunales Sibelga en Intermixt. Robert Urbain is minister van Staat, gewezen minister, erevolksvertegenwoordiger, gewezen burgemeester van Boussu-Hornu. Hij oefende de functie van bestuurder van Distrigas uit tot 8 mei 2007. Jean Vermeire, burgerlijk ingenieur elektromechanica (Rijksuniversiteit Gent) en Master of Business Administration (Berkeley, Univ. of California), vervoegde het voormalige Distrigas in 1989 als commercieel directeur Verkoop, Inkoop en Transit. In 1997 werd hij benoemd tot directeur-generaal Trading & Operations. Na de opsplitsing van Distrigas (november 2001) was hij tot eind januari 2005 directeur-generaal van de nieuwe Vennootschap Distrigas. Hij is lid van de Raad van commissarissen van de Nederlandse Gasunie nv en voorzitter van de Internationale Groep van LNG-Invoerders (GIIGNL). Xavier Votron, burgerlijk ingenieur elektriciteit en licentiaat in de Nucleaire Wetenschappen. Van mei 2000 tot maart 2006 was hij directeur-generaal Productie, Distributie en IT van Electrabel. Sinds april 2006 is hij centraal directeur van SUEZ belast met hernieuwbare energieën en de bevordering van onderzoek en technologische innovatie. Hij is tevens voorzitter van Laborelec, Photovoltech en Bestuurder van Electrabel.
Onafhankelijke bestuurders Luc De Bruyckere, licentiaat bedrijfspsychologie (Universiteit van Gent) en houder van een Master of Business Administration (Vlerick), is voorzitter en gedelegeerd bestuurder van Ter Beke nv en voorzitter van de groep Volvo ACG. Hij is ondervoorzitter van VOKA/ VEV evenals van het Directiecomité van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). Hij is bestuurder van l’Union Wallonne des Entreprises (UWE), van Neuhaus nv, van Vlerick School en van Guberna. Hij is lid van het Comité van Beheer van Fortis Bank nv. Hij is onafhankelijk bestuurder van de Vennootschap sinds 8 mei 2007 voor een mandaat van 6 jaar.
20 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Jozef Deman, burgerlijk ingenieur (scheikunde). Hij werkte 35 jaar voor ESSO (nu Exxon-Mobil) waar hij diverse technische en operationele functies uitoefende. Hij was 13 jaar lang directeur van de ESSO-raffinaderij in Antwerpen. Hij is erelid van de Commissie voor Wetenschappen en Techniek (CAWET) van de “Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten”. Philippe Lallemand, licentiaat in de rechten, is speciaal adviseur van het Directiecomité en directeur Human Resources van Ethias. Bij Ethias is hij onder meer verantwoordelijk voor het beheer van de participaties, voor corporate dossiers en voor de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de Vennootschap, en hij is voorzitter van het Ethisch comité. Hij is eveneens, onder andere, bestuurder van Sowalfin, van Be Tv en van de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij. Baron Baudouin Michiels is doctor in de rechten en licentiaat in de sociale wetenschappen. Gedurende meer dan 30 jaar, tot mei 2001, oefende hij verschillende functies en mandaten uit binnen de groep Philip Morris, voornamelijk binnen de divisie Kraft Jacobs Suchard. Hij is voorzitter van Unibra nv en van Fost Plus, voorzitter en gedelegeerd bestuurder van de Belgacom Stichting, ondervoorzitter van de “Fondation des Administrateurs” en bestuurder van Tessenderlo Chemie nv en van NMC (Noël Marquet Corporation). Ludy Modderie is industrieel ingenieur mechanica en licentiaat criminologie. Hij is algemeen directeur van TMVW in Gent. Hij is tevens expert bij IMEWO en FINIWO. Wilfried Van den Heuvel was burgerlijk ingenieur (scheikunde) en had een diploma bedrijfseconomie. Hij was bestuurder van Aquafin en van het IWT (Instituut voor Wetenschappelijk-Technologisch Onderzoek in Vlaanderen). Hij is op 3 maart 2007 overleden.
Vertegenwoordigers van de federale regering Overeenkomstig de bepalingen van, enerzijds, de wetten van 29 april 1999 en 26 juni 2002 en, anderzijds, de koninklijke besluiten van 16 juni 1994 en 5 december 2000, heeft de federale regering de mogelijkheid om twee vertegenwoordigers in het Uitvoerend comité (is het “Strategisch comité” geworden) en de Raad van bestuur te benoemen met specifieke bevoegdheden verbonden aan het “bijzondere aandeel” dat door de Belgische Staat wordt aangehouden. Deze vertegenwoordigers van de federale regering zetelen met raadgevende stem. De volgende personen werden aangesteld als vertegenwoordigers van de federale regering: Maria-Isabella Detand, beleidsadviseur Energie, hoofd van de cel Energie. Patrick Gekiere, beleidsadviseur Energie.
Mandataris van de Europese Commissie In het kader van het fusieontwerp van de groepen SUEZ en Gaz de France en de verbintenis tot desinvesteringen van Distrigas nv die de SUEZ Groep is aangegaan, werd de ING bank (vertegenwoordigd door de heer N. De Cannière) door de Europese Commissie aangeduid om – in haar naam en voor haar rekening – toezicht te houden op het bestuur van de Vennootschap tot het ogenblik waarop de deelneming van SUEZ in Distrigas effectief aan een derde overnemer is overgedragen. Sinds zijn benoeming heeft de heer N. De Cannière in deze hoedanigheid alle vergaderingen van de Raad van bestuur en van het Strategisch Comité bijgewoond.
Secretariaat Michaël Delmée is secretaris van de Raad van bestuur en neemt in die hoedanigheid deel aan de vergaderingen. Bevoegdheden en beraadslagingen Overeenkomstig artikel 18 van de statuten beschikt de Raad van bestuur over de meest uitgebreide bevoegdheden om alle handelingen van bestuur of beschikking uit te voeren die de Vennootschap aanbelangen, uitgezonderd de bevoegdheden die krachtens de wet of de statuten voorbehouden zijn aan de algemene vergadering.
De belangrijkste onderwerpen die de Raad van bestuur in 2007 heeft besproken en/of over beraadslaagd zijn: de analyse van de jaarrekeningen 2006 en halfjaarrekeningen 2007 van de Vennootschap en haar dochterondernemingen; de voorbereiding van de gewone algemene vergadering van 8 mei 2007, waaronder de vernieuwing van het mandaat van sommige bestuurders, de benoeming van nieuwe leden van de Raad en de vernieuwing van het mandaat van de Commissaris; het budget 2008; de vooruitzichten van de Vennootschap vanuit strategisch oogpunt; het mededingingsrecht: analyse van de mededeling van bezwaren die de Europese Commissie op 10 mei 2006 heeft bekendgemaakt, en opvolging ter zake; de recente ontwikkelingen inzake corporate governance (evaluatie van de werking van de Raad van bestuur); de activiteitenverslagen van de deontoloog, belast met het toezien op de naleving van de waarden van de Vennootschap en de bijwerking en toepassing van het goedgekeurde ethisch handvest; de fusie SUEZ/Gaz de France en de gevolgen ervan voor de Vennootschap Distrigas; afsluiting van een mandaatovereenkomst tussen Fluxys en Distrigas met betrekking tot de transitactiviteiten van Distrigas & C°; de bevoorrading en het commercieel beleid, alsook de belangrijke contracten die in deze domeinen zijn afgesloten; de ontwikkelingsprojecten; de activiteitenverslagen van de Comités van de Raad; de evolutie van de thesaurie. Daarenboven werden de nieuwe leden van de Raad die door de gewone algemene vergadering van 8 mei 2007 werden benoemd, begin juni uitgenodigd voor een opleidingssessie rond de activiteiten van de groep (bevoorradingsbeleid, commercieel beleid, beleid inzake risicobeheer…). Begin 2008 heeft de Raad de jaarrekeningen 2007 afgesloten en de bijeenroeping van de gewone algemene vergadering van 13 mei 2008 voorbereid.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 21
Corporate Governance
Periodiciteit van de vergaderingen De Raad van bestuur vergaderde zes maal in 2007. Aanwezigheidsgraad De aanwezigheidsgraad op de vergaderingen bedraagt 76%. De heren Bosmans, Van Bruysel, Deman, Michiels, Modderie, Piette en Vermeire woonden alle vergaderingen bij. De heren Castermans, van Innis, Lallemand, Moenaert, Pivin en Votron woonden vijf vergaderingen bij. De heer Dupon woonde vier vergaderingen bij. De heren De Bruyckere (benoemd op 8 mei 2007), Urbain (van wie het mandaat op 8 mei 2007 is verstreken) en Leyssens (benoemd op 8 mei 2007) woonden de drie vergaderingen bij waarop ze werden uitgenodigd. De heren Escarmelle (benoemd op 8 mei 2007), Lamarche en Marinower woonden twee vergaderingen bij. De heren Depaemelaere (van wie het mandaat op 8 mei 2007 is verstreken) en Hansen woonden één vergadering bij. De heer de Bethune (van wie het mandaat op 8 mei 2007 is verstreken) woonde in 2007 geen vergadering van de Raad bij. Beslissingsmodaliteiten binnen de Raad Quorum De Raad van bestuur kan enkel geldig beraadslagen en beslissingen nemen indien minstens de helft van de bestuurders aanwezig of vertegenwoordigd is. De bestuurders kunnen zich door een van hun collega’s laten vertegenwoordigen. Meerderheid De beslissingen worden genomen bij meerderheid van stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde bestuurders. Schriftelijk en unaniem aangenomen resolutie Op 5 april 2007 heeft de Raad van bestuur, overeenkomstig artikel 521 paragraaf 2 van het Wetboek van Vennootschappen en artikel 15 laatste paragraaf van de statuten, en na eensluidend advies van het Benoemingsen bezoldigingscomité, wegens hoogdringendheid, schriftelijke resoluties aangenomen met het oog op de gewone algemene vergadering van 8 mei 2007.
22 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Emolumenten van de bestuurders en de vertegenwoordigers van de regering De algemene vergadering van 2005 heeft beslist om de emolumenten van de bestuurders vast te leggen op een te indexeren globaal jaarbedrag van 243 750 euro. Er werden geen tantièmes of presentiegelden uitgekeerd en de Vennootschap verleende geen enkele lening aan de bestuurders. De bestuurders hebben bovendien geen enkele ongebruikelijke verrichting met de Vennootschap gerealiseerd. De Raad heeft eveneens het recht om de reiskosten en onkosten van de leden van de Raad van bestuur terug te betalen. Dit artikel werd niet toegepast in 2007. In 2007 ontving elke bestuurder 7 970,01 euro in die hoedanigheid voor de uitoefening van een mandaat dat het volledige jaar bestreek. In voorkomende gevallen werd een pro rata temporis aanpassing doorgevoerd. Bijkomende bedragen worden uitgekeerd aan de leden van de Comités die in de schoot van de Raad van bestuur werden opgericht en aan de Voorzitter van het Strategisch comité en/of de Raad.
Vergoeding van de bestuurders in 2007
Bestuurders BOSMANS Willy VAN BRUYSEL Erwin de BETHUNE Emmanuel CASTERMANS Joseph CREVITS Hilde DE BRUYCKERE Luc DEMAN Jozef DEPAEMELAERE Jean-Pierre DUPON Yvan ESCARMELLE Jean-François HANSEN Jean-Pierre HEYLEN Philippe van INNIS Emmanuel LALLEMAND Philippe LAMARCHE Gérard LEYSSENS Robert-Olivier MARINOWER Claude MICHIELS Baudouin MODDERIE Ludy MOENAERT Patrick PIETTE Josly PIVIN Philippe URBAIN Robert VAN den HEUVEL Wilfried VERMEIRE Jean VOTRON Xavier Totaal
Totaal (in euro) 19 925,03 11 955,02 2 773,13 7 970,01 1 200,96 7 795,33 11 955,02 2 773,13 11 955,02 5 196,88 11 955,02 742,41 12 326,23 15 940,02 11 354,53 5 196,88 7 970,01 15 940,02 11 955,02 11 955,02 7 970,01 7 970,01 2 773,13 1 953,96 11 955,02 7 970,01 229 426,82
In 2007 toegekende vergoeding aan de gedelegeerd bestuurder: Het vaste gedeelte van de vergoeding van de heer Van Bruysel bedraagt 230 000 euro. Het variabele gedeelte voor het jaar 2007 bedraagt 118 174 euro. De Gedelegeerd bestuurder geniet een overlijdensverzekering, een hospitalisatie- en ziekteverzekering en maaltijdcheques. Conform de regels die van toepassing zijn in de gas- en elektriciteitssector in België geniet hij ook een aanvullend pensioenplan en krijgt hij een wagen ter beschikking. Er is geen bijzondere bepaling voorzien in verband met de aanwerving en het vertrek van de Gedelegeerd bestuurder.
Bovendien werd een bedrag van 351 886 euro ten laste genomen in het kader van adviesopdrachten uitgevoerd door de heer J. Vermeire. Vertegenwoordigers van de federale regering (die aan de Raad van bestuur en het Strategisch comité deelnemen met een adviserende stem): DETAND Maria-Isabella GEKIERE Patrick Totaal
Totaal (in euro) 11 955,02 11 955,02 23 910,04
distrigas | Jaarverslag 2007 | 23
Corporate Governance
Overzicht van de mandaten Titel
Leeftijd op 13/05/2008
Einde van het mandaat
Voorzitter
61
AV 2013
E. Van Bruysel
Gedelegeerd bestuurder
55
AV 2013
J. Castermans
Bestuurder
58
AV 2013
L. De Bruyckere
Onafhankelijk bestuurder
62
AV 2013
J. Deman
Naam W. Bosmans
Onafhankelijk bestuurder
68
AV 2013
Y. Dupon
Bestuurder
64
AV 2013
J.F. Escarmelle
Bestuurder
60
AV 2013
J.-P. Hansen
Bestuurder
60
AV 2013
P. Heylen
Bestuurder
39
AV 2013
E. van Innis
Bestuurder
60
AV 2013
Ph. Lallemand
Onafhankelijk bestuurder
46
AV 2013
G. Lamarche
Bestuurder
46
AV 2013
R. Leyssens
Bestuurder
49
AV 2013
Cl. Marinower
Bestuurder
53
AV 2013
B. Michiels
Onafhankelijk bestuurder
66
AV 2013
L. Modderie
Onafhankelijk bestuurder
52
AV 2013
P. Moenaert
Bestuurder
59
AV 2013
J. Piette
Bestuurder
64
AV 2013
Ph. Pivin
Bestuurder
53
AV 2013
J. Vermeire
Bestuurder
63
AV 2013
X. Votron
Bestuurder
56
AV 2013
24 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Comités opgericht in de schoot van de Raad van bestuur Strategisch comité (voorheen “Uitvoerend comité”)
Samenstelling De voorzitter van het Strategisch comité wordt benoemd door de Raad van bestuur. De statuten voorzien dat het Strategisch comité uit 7 leden bestaat. Voorzitter Willy Bosmans
het budget 2008; de evolutie van de bevoorrading en de nationale en internationale (o.a. statistieken) verkoop van aardgas; de fusie SUEZ-Gaz de France en de gevolgen ervan voor Distrigas; het mededingingsrecht: analyse van de mededeling van bezwaren die de Europese Commissie op 10 mei 2006 heeft bekendgemaakt, en opvolging ter zake; de ontwikkelingsprojecten; de recente ontwikkelingen inzake “Corporate governance”; herziening en regelmatige bijwerking van de delegaties van bevoegdheden en mandaten; het verslag van de deontoloog; de evolutie van de thesaurie.
Leden Erwin Van Bruysel, gedelegeerd bestuurder Yvan Dupon Jean-Pierre Hansen Philippe Lallemand Patrick Moenaert Jean Vermeire
Aanwezigheidsgraad op de vergaderingen
Vertegenwoordigers van de federale regering met adviserende stem Maria-Isabella Detand Patrick Gekiere
De heren Bosmans en Van Bruysel woonden alle vergaderingen bij. De heren Dupon, Lallemand en Vermeire woonden zes vergaderingen bij. De heer Moenaert woonde vijf vergaderingen bij. De heer Hansen woonde vier vergaderingen bij.
Secretariaat Michaël Delmée is secretaris van het Strategisch comité.
De aanwezigheidsgraad op de vergaderingen bedraagt 83,67%.
Auditcomité
Samenstelling Opdrachten Het Strategisch comité bereidt de besluiten voor die ter goedkeuring aan de Raad van bestuur worden voorgelegd. De verslagen van het Strategisch comité aan de Raad van bestuur dienen hiervoor als basisinstrument. De gedelegeerd bestuurder brengt aan het Strategisch comité verslag uit over de activiteiten die onder het operationele beheer vallen.
Periodiciteit van de vergaderingen en beraadslagingen Het Strategisch comité vergaderde zeven maal in 2007 en heeft, ter voorbereiding van de beslissingen van de Raad van bestuur, de volgende punten onderzocht: de analyse van de jaarrekeningen 2006 en halfjaarrekeningen 2007 van de Vennootschap en haar dochterondernemingen; de strategie;
Het Auditcomité bestaat uitsluitend uit niet-uitvoerende bestuurders, waarvan de meerderheid onafhankelijke bestuurders zijn. De voorzitter van de Raad van bestuur zit het Auditcomité niet voor. De leden van dit Comité worden benoemd door de Raad van bestuur. Het is als volgt samengesteld: Baudouin Michiels, voorzitter, onafhankelijk bestuurder; Jozef Deman, onafhankelijk bestuurder; Emmanuel van Innis, bestuurder, vanaf 28 november 2007; Gérard Lamarche, bestuurder, tot en met 7 november 2007; Ludy Modderie, onafhankelijk bestuurder.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 25
Corporate Governance
Opdrachten Het Auditcomité staat de Raad van bestuur bij voor de controle van de rekeningen en de betrouwbaarheidsanalyse van de financiële informatie, de opvolging van de auditactiviteiten en de taken die de commissaris vervult, en voor het risicobeheer en de analyse van de organisatie van de interne controle. Het Auditcomité heeft onbeperkte toegang tot alle informatie en tot het personeel van de Vennootschap. De bevoegdheden van het Auditcomité strekken zich uit over Distrigas nv en de dochterondernemingen waarover de Vennootschap controle uitoefent.
Verslagen De notulen van de vergaderingen van het Auditcomité worden op de zetel van de Vennootschap ter beschikking gehouden van alle leden van de Raad van bestuur en van de commissaris. Het Auditcomité brengt aan de Raad van bestuur regelmatig verslag uit van de uitvoering van zijn taken. Het identificeert de kwesties waarvoor het van mening is dat een actie of een verbetering noodzakelijk is en formuleert aanbevelingen over de te nemen maatregelen. De Voorzitter van het Auditcomité legt de jaarlijkse en halfjaarlijkse activiteitenverslagen voor aan de Raad van bestuur.
Periodiciteit van de vergaderingen en beraadslagingen Het Auditcomité vergaderde drie maal in 2007 en onderzocht de volgende punten: de analyse van de jaarrekeningen 2006 en halfjaarrekeningen 2007 van de Vennootschap en haar dochterondernemingen; de analyse van het risicobeheerbeleid van de Vennootschap; risicobeoordelingsanalyse; het Codis-programma (COntrol & DISclosure); de analyse van de doeltreffendheid van het externe auditproces; het onderzoek van de opportuniteit van het instellen van een procedure om onregelmatigheden te laten melden door het personeel; de analyse van het werkprogramma van de interne audit en de complementariteit met de externe audit, de organisatie en middelen van de interne audit (met
26 | Jaarverslag 2007 | distrigas
inbegrip van het toegekende budget); analyse van de interne controlesystemen – de periodieke verslagen; de analyse van het werkprogramma 2008 van de commissaris; het onderzoek van de onafhankelijkheid van de commissaris van de Vennootschap (verslag waarin alle relaties tussen de commissaris en de Vennootschap worden beschreven); de erelonen van de commissaris (audit en non-audit); de “self assessment” van de werking van het Comité en bedenkingen ter verbetering ervan; onderzoek van de opportuniteit van een wijziging van het intern reglement in aanwezigheid van de commissaris en van de interne controle. Bovendien heeft het Comité begin 2008 de (geconsolideerde en maatschappelijke) jaarrekeningen 2007 onderzocht.
Aanwezigheidsgraad op de vergaderingen De aanwezigheidsgraad op de vergaderingen bedraagt 100%. De heren Michiels, Deman, Lamarche en Modderie woonden alle vergaderingen bij. Benoemings- en bezoldigingscomité
Samenstelling Het Benoemings- en bezoldigingscomité bestaat uitsluitend uit niet-uitvoerende bestuurders, waarvan de meerderheid onafhankelijke bestuurders zijn. De leden van dit comité worden benoemd door de Raad van bestuur. Het is als volgt samengesteld: Emmanuel van Innis, voorzitter Luc De Bruyckere, onafhankelijke bestuurder, sinds 8 mei 2007 Philippe Lallemand, onafhankelijke bestuurder Baudouin Michiels, onafhankelijke bestuurder Wilfried Van den Heuvel, onafhankelijke bestuurder, op 3 maart 2007 overleden.
Opdrachten Het Benoemings- en bezoldigingscomité staat de Raad van bestuur bij met het oog op: het formuleren van aanbevelingen aan de Raad van bestuur inzake de bezoldiging, het pensioenstelsel, de voordelen in natura en de diverse geldelijke rechten,
waaronder in desbetreffend geval de toekenning van inschrijvings- of aankoopopties van aandelen van de Vennootschap die toegekend worden aan de Gedelegeerd bestuurder; het formuleren van aanbevelingen aan de Raad van bestuur over de bezoldiging van de leden van de Raad van bestuur; het goedkeuren van het door de Gedelegeerd bestuurder voorgestelde beleid inzake de bezoldiging van de Directieleden van de Vennootschap.
Verslagen De notulen van de vergaderingen van het Comité worden bewaard in de zetel van de Vennootschap. De Voorzitter van het Comité stelt de activiteitenverslagen voor aan de Raad van bestuur. Periodiciteit van de vergaderingen en beraadslagingen Het Benoemings- en bezoldigingscomité vergaderde vier maal in 2007 en onderzocht de volgende punten: evaluatie van de werking van de Raad en zijn Comités – aanbevelingen aan de Raad; de aanbevelingen van de Raad van bestuur over de vernieuwing van de mandaten van de leden van de Raad, alsook over de benoeming van nieuwe leden; evaluatie van doelstellingen en performanceindicatoren 2006 van de Gedelegeerd bestuurder; de aanbevelingen over de vergoeding (vast en bonus) van de Gedelegeerd bestuurder; doelstellingen en performance-indicatoren 2007 van de Gedelegeerd bestuurder, alsook de tussentijdse opvolging van prestaties; de informatie vervat in het jaarverslag van Distrigas; organisatie en analyse van het beleid inzake de bezoldiging van de Directieleden (vast en bonus); evaluatie van hun prestaties in 2006; analyse en aanbevelingen aan de Raad van bestuur inzake financiële incentives voor het personeel met het oog op een grotere ondernemingstrouw.
Aanwezigheidsgraad op de vergaderingen De aanwezigheidsgraad op de vergaderingen bedraagt 100%. De heren van Innis, Michiels, Lallemand en De Bruyckere woonden alle vergaderingen bij waarop ze waren uitgenodigd. Comité 524
Context Een comité van drie onafhankelijke bestuurders werd in de schoot van de Raad van bestuur opgericht om zich uit te spreken over de termen en voorwaarden van bepaalde aspecten van de herstructurering van Distrigas en haar dochteronderneming Distrigas & C°, dit in het kader van het fusieproject GdF-SUEZ. De beraadslagingen van dit comité werden in 2007 nog niet afgesloten.
Samenstelling Het Comité 524 bestaat uit drie onafhankelijke bestuurders: Baudouin Michiels, Jozef Deman en Philippe Lallemand.
Secretariaat Michaël Delmée, secretaris van de Raad, is secretaris van het Comité 524.
De bezoldiging van de Gedelegeerd bestuurder wordt buiten zijn aanwezigheid vastgelegd. In 2007 heeft het Benoemings- en bezoldigingscomité zich tweemaal schriftelijk uitgesproken over voorstellen aangaande de benoeming van nieuwe leden van de Raad van bestuur.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 27
Corporate Governance
Dagelijks bestuur De operationele leiding van de Vennootschap, waaronder haar dagelijks bestuur, wordt toevertrouwd aan de gedelegeerd bestuurder. Bij de uitoefening van deze taak wordt de gedelegeerd bestuurder bijgestaan door een directieteam dat hij voorzit en leidt. Directieteam - Samenstelling Erwin Van Bruysel, gedelegeerd bestuurder, John Peuteman, directeur Marketing & Sales, Yves Vercammen, Chief Financial Officer, Henri Cattoor, Head of Portfolio Management, Operations and Trading, Ivo Slootmaekers, Head of HR, Administration & Communication.
Van links naar rechts Henri Cattoor Yves Vercammen Ivo Slootmaekers Erwin Van Bruysel John Peuteman
28 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Secretariaat Ivo Slootmaekers verzorgt het secretariaat van het directieteam. Het directieteam besteedde bijzondere aandacht aan de volgende punten: de evolutie van de aankoopcontracten op lange termijn; het LNG-beleid en de ermee verbonden logistiek; de nationale en internationale verkoop; het fysieke gasevenwicht op basis van de bevoorrading en de behoeften; de logistiek (gastransport, opslag, terminal, ...); de prijsevolutie op de energiemarkten; de voorbereiding van de financiële staten, de financiële strategie en de planning, strategie, projecten en participaties; de regelgevende aspecten (o.a. betreffende het mededingingsrecht);
de voorbereiding en opvolging van de door de Raad en zijn comités genomen beslissingen (audit, interne controle, ...); “Corporate governance” en ethiek; de fusie SUEZ/Gaz de France en de gevolgen ervan voor Distrigas; de interne organisatie en verbetering van de bedrijfsprocessen; het human resources beleid, de procedures en acties; de interne en externe communicatie; verschillende projecten ter verzelfstandiging van de Distrigas-organisatie, zoals onder andere: verhuis van Portfoliomanagement naar de zetel van de Vennootschap, zelfstandige IT-organisatie, … Periodiciteit van de vergaderingen De directie vergadert in principe een maal per week na bijeenroeping door de gedelegeerd bestuurder. De gedelegeerd bestuurder stelt de agenda van de directievergadering op. Vergoeding In 2007 kreeg het directieteam (de bezoldiging voor de functie van gedelegeerd bestuurder niet inbegrepen) een vast globaal bedrag van 655 452 euro toegewezen. Bovendien werd in 2007 een variabel totaalbedrag van 178 441 euro toegekend.
Commissaris Op basis van het conform advies van het Auditcomité en het door de Raad van bestuur geformuleerde voorstel, heeft de algemene vergadering van 8 mei 2007 het mandaat van de burgerlijke coöperatieve Vennootschap Deloitte Bedrijfsrevisoren BCV, vertegenwoordigd door de heer J. Kesselaers, van commissaris van Distrigas nv voor een termijn van drie jaar hernieuwd. Het bedrag van de jaarlijkse emolumenten voor dit nieuwe mandaat bedraagt 162 000 euro (niet-geïndexeerd).
Bepaling van de Belgische Corporate Governance Code waarvan Distrigas nv in 2007 is afgeweken Zoals aangekondigd en na de goedkeuring van het Corporate Governance Charter, werden de statuten van de Vennootschap Distrigas tijdens de buitengewone algemene vergadering dd. 9 mei 2006 herzien om de voornoemde documenten op elkaar af te stemmen. De termijn van de mandaten van de Raad van bestuur is volgens de statuten evenwel maximum zes jaar, en niet vier jaar zoals vermeld in de Belgische Code (bepaling 4.6), teneinde haar te laten samenvallen met de termijn van de gemeentemandaten.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 29
Geconsolideerde jaarrekeningen
Inhoudstafel
Jaarrekeningen Geconsolideerde balans Geconsolideerde resultatenrekening Staat van geboekte opbrengsten en kosten Geconsolideerd kasstroomoverzicht
Bijlagen bij de geconsolideerde jaarrekeningen 32 34 35 36
Bijlage 1 Conformiteitsverklaring
38
Bijlage 2 Basis van de presentatie
39
Afsluitingsdatum en voorstelling van jaarrekening Consolidatieprincipes Verrichtingen in vreemde valuta Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Voor verkoop beschikbare deelnemingen Voorraden Vorderingen - Geldmiddelen en kasequivalenten Maatschappelijk kapitaal Andere reserves en niet-uitgekeerde winsten Voorzieningen Personeelsbeloningen Handelsschulden en overige vlottende verplichtingen Actuele en uitgestelde belastingen op het resultaat Gebeurtenissen na sluitingsdatum Financiële instrumenten Boeking en waardering van opbrengsten Plannen voor inschrijving op en aankoop van aandelen
39 39 40 40 41 42 42 42 42 42 42 43 43 43 43 44 46 46
Bijlage 3 Markante feiten
47
Bijlage 4 Segmentrapportering
49
Bijlage 5 Immateriële vaste activa
53
Bijlage 6 Materiële vaste activa
54
Bijlage 7 Filialen, geassocieerde deelnemingen, joint ventures en voor verkoop beschikbare participaties 56 Bijlage 8 Rechten en verplichtingen voortvloeiend uit financiële leasecontracten 60
30 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Bijlage 9 Operationele leasecontracten (groep als leasinggever)
64
Bijlage 26 Aanvullende informatie over de bedrijfskosten naar aard
Bijlage 10 Andere vaste activa
65
Bijlage 27 Andere bedrijfskosten
93
Bijlage 11 Voorraden
66
Bijlage 28 Bedrijfsresultaat (EBIT)
94
Bijlage 12 Handelsvorderingen en andere vorderingen
67
Bijlage 29 Financiële opbrengsten
95
Bijlage 13 Geldmiddelen en kasequivalenten
69
Bijlage 30 Financiële kosten
96
Bijlage 14 Andere vlottende activa
70
Bijlage 31 Andere afgeleide financiële instrumenten
97
Bijlage 15 Maatschappelijk kapitaal
71
Bijlage 32 Resultaat van het boekjaar
110
Bijlage 16 Minderheidsbelangen
72
Bijlage 33 Verbonden partijen
111
Bijlage 17 Voorzieningen
73
Bijlage 34 Bezoldiging van de directie leden
116
Bijlage 18 Personeelsbeloningen
74
Bijlage 35 Winst per aandeel
117
Bijlage 19 Handelsschulden en andere schulden
78
Bijlage 36 Dividenden
118
Bijlage 20 Andere financiële schulden op lange en korte termijn 79
Bijlage 37 Gebeurtenissen na sluitingsdatum
119
Bijlage 21 Uitgestelde belastingsvorderingen en -verplichtingen
82
Bijlage 38 Verbintenissen buiten balans Eventuele activa/verplichtingen
120
Bijlage 22 Belastingen op het resultaat
86
Bijlage 23 Andere kortlopende verplichtingen
Bijlage 39 Geconsolideerde staat van de evolutie van het eigen vermogen
122
88
Verslag van de Commissaris
124
Bijlage 24 Omzet
89
Bijlage 25 Andere bedrijfsopbrengsten
90
91
Jaarrekeningen van Distrigas nv Balans & resultatenrekening op 31/12/2007 125
distrigas | Jaarverslag 2007 | 31
Geconsolideerde jaarrekeningen
Geconsolideerde balans - Activa Bijlagen
Boekjaar
Vorig boekjaar
Verschil
743 801
676 677
67 124
(in duizenden euro)
VASTE ACTIVA Immateriële vaste activa Materiële vaste activa
5 6-9
789
296
493
329 674
344 848
-15 174
Verbonden deelnemingen volgens de vermogensmutatiemethode
7
1 508
1 068
440
Financiële leasevorderingen
8
134 050
151 601
-17 551
Voor verkoop beschikbare deelnemingen
7
160 686
97 000
63 686
Afgeleide instrumenten
31
103 488
72 522
30 966
Andere vaste activa
10
13 606
9 342
4 264
2 221 959
2 298 867
-76 908 -33 812
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden
11
193 627
227 439
Financiële leasevorderingen
8
17 551
17 030
521
Handelsvorderingen en andere vorderingen
12
778 644
716 993
61 651
5 734
21 511
-15 777
Afgeleide instrumenten
31
191 550
330 684
-139 134
Geldmiddelen en kasequivalenten
13
1 022 400
976 569
45 831
Andere vlottende activa
14
12 453
8 641
3 812
2 965 760
2 975 544
-9 784
Fiscale vorderingen
TOTAAL DER ACTIVA
32 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Geconsolideerde balans - Passiva Bijlagen
Boekjaar
Vorig boekjaar
Verschil
1 343 085
1 099 627
243 458
(in duizenden euro)
EIGEN VERMOGEN Maatschappelijk kapitaal
15
Andere reserves Ingehouden winsten Minderheidsbelangen
16
LANGETERMIJN PASSIVA
66 228
66 228
244 293
200 932
43 361
1 018 510
818 949
199 561
14 054
13 518
536
440 524
430 634
9 890
3
3
Voorzieningen
17
Pensioenen en soortgelijke voordelen
18
3 351
7 001
-3 650
Financiële leaseschulden
8
152 246
168 509
-16 263
Andere financiële schulden
20
38 939
58 130
-19 191
Uitgestelde belastingverplichtingen
21
72 399
89 809
-17 410
Afgeleide instrumenten
31
173 586
107 182
66 404
1 182 151
1 445 283
-263 132
KORTETERMIJN PASSIVA Voorzieningen
17
25 397
64 713
-39 316
Financiële leaseschulden
8
16 264
15 755
509
Andere financiële schulden
20
82 443
82 245
198
Handelsschulden en andere schulden
19
675 083
774 328
-99 245
54 829
44 785
10 044
Belastingschulden Afgeleide instrumenten
31
290 553
444 248
-153 695
Andere kortetermijn passiva
23
37 582
19 209
18 373
2 965 760
2 975 544
-9 784
TOTAAL DER PASSIVA
De bijlagen maken integraal deel uit van deze resultatenrekening.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 33
Geconsolideerde jaarrekeningen
Geconsolideerde resultatenrekening Bijlagen
Boekjaar
Vorig boekjaar
Verschil
Opbrengsten uit gewone bedrijfsvoering
24
4 284 758
4 626 391
-341 633
Andere bedrijfsopbrengsten
25
40 133
60 746
-20 613
Bedrijfskosten
26
-3 886 224
-4 283 280
397 056
Gasinkoopkosten
26
-3 736 961
-4 153 989
417 028
-15 945
-16 107
162
-17 530
-22 193
4 663
(in duizenden euro)
Personeelskosten Afschrijvingen
26/5/6
Waardeverminderingen
-376
-327
-49
Andere exploitatiekosten
27
-115 412
-90 664
-24 748
Bedrijfsresultaat (EBIT)
28
438 667
403 857
34 810
Opbrengsten uit participaties
29
10 100
8 359
1 741
Variatie van de reële waarde van de financiële activa en passiva bestemd voor transactiedoeleinden
31
-46 916
-48 465
1 549
Financiële opbrengsten
29
54 008
38 805
15 203
Opbrengsten uit financiële leasing
12 378
12 682
-304
Rente-opbrengsten
41 630
26 123
15 507
-27 987
-32 128
4 141
-14 625
-15 054
429
-7 659
-6 823
-836
Financiële kosten
30
Kosten van financiële leasing Kosten van andere financiële schulden Andere financiële opbrengsten/kosten
30
-5 703
-10 251
4548
Aandeel in het nettoresultaat van de verbonden deelnemingen volgens de vermogensmutatiemethode
7
440
689
-249
428 312
371 117
57 195
-131 553
-106 951
-24 602
296 759
264 166
32 593
2 660
2 781
-121
294 099
261 385
32 714
Resultaat vóór belastingen Belasting op het resultaat
22
Resultaat van het boekjaar Nettoresultaat van minderheidsbelangen Nettoresultaat aandeel van de Groep Nettoresultaat van de Groep per aandeel (in euro)
35
419
372
47
Winst per aandeel - aandeel Groep (in euro)
35
419
372
47
De bijlagen maken integraal deel uit van deze resultatenrekening.
34 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Staat van geboekte opbrengsten en kosten Boekjaar
Vorig boekjaar
Verschil
296 759
264 166
32 593
3 250
-1 354
(in duizenden euro)
Resultaat van het boekjaar Actuariële verschillen op verbintenissen na uitdiensttreding
4 604
Variatie van de reële waarde van de voor verkoop beschikbare participaties
63 687
Variatie van de reële waarde van de indekkingsinstrumenten
13 481
-28 180
41 661
Opbrengsten en kosten onmiddellijk in eigen vermogen geboekt
80 418
-29 534
109 952
377 177
234 632
142 545
2 658
2 779
-121
374 519
231 853
142 666
Totaal van geboekte opbrengsten en kosten Nettoresultaat van minderheidsbelangen Nettoresultaat aandeel van de Groep
63 687
distrigas | Jaarverslag 2007 | 35
Geconsolideerde jaarrekeningen
Geconsolideerd kasstroomoverzicht Boekjaar
Vorig boekjaar
296 759
264 166
(in duizenden euro)
Operationele activiteiten Resultaat van het boekjaar Aanpassingen voor: Ontvangen dividenden Betaalde rente Ontvangen rente Wisselkoersverschillen Belastingen Aandeel in het nettoresultaat van de verbonden deelnemingen volgens de vermogensmutatiemethode
-10 100
-8 359
22 284
21 877
-54 008
-38 804
4 142
3 148
131 553
106 951
-440
-689
Afschrijvingen
17 530
22 193
Voorzieningen
-38 040
16 361
Reële waarde IAS 32/39
46 710
54 641
Afschrijving van de reserve verbonden aan de indekkingsinstrumenten
-1 481
-2 331
331
225
Andere verschillen Meerwaarden op de vervreemding van activa Minderwaarden op de vervreemding van activa Waardeverminderingen Operationele kasstroom vóór wijziging van het werkkapitaal Voorraadwijzigingen
36 376
327
415 616
439 742
33 812
-54 655
Wijziging handelsvorderingen
-65 461
35 418
Wijziging van handelsschulden
-85 179
-156 324
-131 758
-102 035
167 030
162 146
-644
-311
Betaalde belastingen Netto kasstroom van de operationele activiteiten Investeringsactiviteiten Investeringen in immateriële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa
-2 206
Investeringen in andere vaste activa
-4 765
-4 719
Investeringen in beschikbare participaties voor verkoop Verkoop van materiële vaste activa Verkoop van andere vaste activa
378 500
Verkoop van beschikbare participaties voor verkoop Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten
36 | Jaarverslag 2007 | distrigas
-7 115
-4 652
Geconsolideerd kasstroomoverzicht (vervolg) Boekjaar
Vorig boekjaar
(in duizenden euro)
Financieringsactiviteiten Dividenden uitgekeerd door de moedermaatschappij
-131 927
-125 421
Dividenden uitgekeerd aan derden
-2 122
-2 122
Ontvangen dividenden
10 100
8 359
Wijziging van financiële leasevorderingen
17 030
16 653
Wijziging van financiële leaseschulden
-15 754
-21 462
Betaalde rente
-22 284
-21 877
Ontvangen rente Wijziging van andere financiële schulden Netto kasstroom van de financieringsactiviteiten Geldmiddelen en kasequivalenten aan het begin van het jaar Effect van wisselkoersverschillen
54 008
38 804
-18 993
-18 044
-109 942
-125 110
976 569
954 471
-4 142
-3 148
Kringschommelingen Geldmiddelen en kasequivalenten op het einde van het jaar
De operationele activiteiten van de Groep Distrigas hebben voor 167,03 miljoen euro kasstromen gegenereerd tijdens het boekjaar 2007.
-7 138 1 022 400
976 569
Bijgevolg bedragen de totale geldmiddelen en kasequivalenten van de Groep 1 022,4 miljoen euro op het einde van het boekjaar, ofwel een stijging met 45,83 miljoen euro tegenover vorig boekjaar.
Tijdens dezelfde periode bedroegen de netto-investeringen 7,12 miljoen euro, die hoofdzakelijk bestaan uit waarborgen betaald in contanten (4,26 miljoen euro). De negatieve evolutie van de financieringsactiviteit (-109,94 miljoen euro) stemt voornamelijk overeen met de betaling van het dividend van de Vennootschap voor het boekjaar 2006 (131,93 miljoen euro).
distrigas | Jaarverslag 2007 | 37
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 1
Conformiteitsverklaring
Distrigas nv (hierna “de Vennootschap” genoemd), is een Vennootschap naar Belgisch recht. De geconsolideerde jaarrekening omvat die van de Vennootschap, haar dochterondernemingen, haar geassocieerde deelnemingen, gezamenlijk gecontroleerde entiteiten en voor een bijzonder doel opgerichte entiteiten (hierna gezamenlijk “de Groep” genoemd). De geconsolideerde jaarrekening wordt opgemaakt met inachtneming van alle bepalingen van het IFRS-referentiekader (“International Financial Reporting Standards”) zoals door de Europese Unie goedgekeurd. IFRS moet worden begrepen als alle standaarden (IAS – “International Accounting Standards” - en IFRS) en interpretaties (SIC – “Standing Interpretations Committee” - en IFRIC – “International Financial Reporting Interpretations Committee”) die door de IASB (“International Accounting Standards Board”) zijn uitgevaardigd en gepubliceerd en die op de afsluitingsdatum van toepassing zijn, behoudens de uitzonderingen die in het referentiekader zijn voorzien. De eventuele keuze van de bestuursorganen om een standaard vervroegd toe te passen, voor zover die vervroegde toepassing is toegelaten, zal specifiek in de waarderingsregels worden vermeld.
Gepubliceerde standaarden, wijzigingen van de standaarden en interpretaties van kracht in 2007 De volgende standaarden, wijzigingen van de standaarden en interpretaties zijn verplicht van toepassing op het boekjaar 2007 IFRS IAS
7 (Financial Instruments: Disclosures)
1 (Capital Disclosures)
De volgende interpretaties zijn eveneens van toepassing vanaf boekjaar 2007, maar na analyse werd besloten dat zij niet van toepassing zijn op de activiteiten van de Groep: IFRIC
7 (Applying the Restatement Approach under IAS 29 Financial Reporting in Hyperinflationary Economies)
IFRIC
8 (Scope of IFRS 2)
38 | Jaarverslag 2007 | distrigas
IFRIC
9 (Reassessment of Embedded Derivatives)
IFRIC
10 (Interim Financial Reporting and Impairment)
Reeds gepubliceerde standaarden, wijzigingen van de standaarden en interpretaties, nog niet van kracht De onlangs gepubliceerde IFRS 8 (Operating Segments)standaard is van toepassing op het boekjaar dat aanvangt op 1 januari 2009, en werd door de Groep niet vervroegd toegepast. De analyse van de mogelijke impact van die standaard op de geconsolideerde jaarrekening van de Groep, met name op de weergave van de sectoriële informatie, wordt momenteel uitgevoerd. Hetzelfde geldt voor de volgende standaarden, wijzigingen aan de standaarden en interpretaties die werden gepubliceerd, maar door de Europese Unie nog niet werden aangenomen. IAS
1 (revised 2007) (Presentation of Financial Segments)
IAS
23 (revised 2007) (Borrowing Costs)
IAS
27 (revised 2007) (Consolidated and Separate Financial Statements)
IFRS
3 (revised 2007) (Business Combinations)
IFRIC
11 (IFRS 2: Group and Treasury Share Transactions)
IFRIC
12 (Service Concession Arrangements)
IFRIC
13 (Customer Loyalty Programmes)
IFRIC
14, IAS 19 (Employee Benefits Update)
De toepassing van de standaard IAS 1 (herzien in 2007) zal een verandering meebrengen in de informatie die in de geconsolideerde jaarrekening moet worden geleverd. De toepassing van de andere standaarden, wijzigingen aan de standaarden en interpretaties zou geen significante impact op de geconsolideerde jaarrekening van de Groep moeten hebben.
Bijlage 2
Basis van de presentatie
1. Afsluitingsdatum en voorstelling van de jaarrekening Afsluitingsdatum De geconsolideerde jaarrekening wordt afgesloten per 31 december, datum van afsluiting van de rekeningen van de Vennootschap. De Raad van bestuur heeft op 27 februari 2008 de geconsolideerde jaarrekeningen vastgelegd en de publicatie ervan toegestaan. Indien de afsluitingsdatum van de jaarrekening van een dochteronderneming tussen 30 september en 31 december valt, zal haar jaarrekening als dusdanig worden gebruikt. Indien er zich echter belangrijke gebeurtenissen of transacties zouden voordoen tussen de afsluitingsdatum van de jaarrekening van deze dochteronderneming en de afsluitingsdatum van de Vennootschap, zal er ten behoeve van de consolidatie een situatie op 31 december worden opgemaakt. Hetzelfde is van toepassing wanneer de afsluitingsdatum van de jaarrekening van een dochteronderneming vroeger dan 30 september valt. De jaarrekening van alle ondernemingen die tot de consolidatiekring van de Groep behoren, worden opgemaakt volgens eenvormige boekhoud- en waarderingsmethodes. De cijfers van het voorgaande jaar worden op basis van identieke boekhoudmethodes vastgelegd, behoudens uitzondering.
Voorstelling van de jaarrekening In overeenstemming met IAS 1 (Presentation of Financial Statements) omvat de jaarrekening een winst- en verliesrekening, een balans, een overzicht van de geboekte inkomsten en kosten, een kasstroomoverzicht in overeenstemming met IAS 7 (Cash Flow Statements), en bijlagen die een overzicht geven van de belangrijkste boekhoudmethodes evenals andere toelichtingen. In de winst- en verliesrekening worden de kosten van het boekjaar volgens hun aard gegroepeerd en voorgesteld. In het kasstroomoverzicht worden de kasstromen van de
operationele activiteiten volgens de indirecte methode voorgesteld.
2. Consolidatieprincipes De dochterondernemingen worden volgens de methode van de integrale consolidatie geconsolideerd. In overeenstemming met IAS 27 (Consolidated and Separated Financial Statements) worden dochterondernemingen gedefinieerd als ondernemingen waarvan de Vennootschap het financiële en operationele beleid kan sturen, zodat ze voordeel kan halen uit de activiteiten van de dochteronderneming. De jaarrekeningen van de dochterondernemingen worden geconsolideerd vanaf de datum waarop de controle van de Groep een aanvang neemt tot en met de datum waarop die controle ophoudt te bestaan. De voor een bijzonder doel opgerichte entiteiten (in de zin van SIC 12 – Consolidation – Special Purpose Entities) die in wezen worden gecontroleerd door de Groep, worden eveneens volgens de methode van integrale consolidatie geconsolideerd. De “equity”-methode wordt gebruikt voor de geassocieerde deelnemingen. In overeenstemming met IAS 28 (Accounting for Investments in Associates) worden geassocieerde deelnemingen gedefinieerd als ondernemingen waarop de Vennootschap rechtstreeks of onrechtstreeks een aanzienlijke invloed uitoefent, zonder dat deze entiteiten dochterondernemingen of gezamenlijk gecontroleerde entiteiten zijn. Een aanzienlijke invloed wordt omschreven als de bevoegdheid om inspraak te hebben in financiële of operationele beleidsbeslissingen van de betrokken entiteit, zonder evenwel de controle over deze beleidsdomeinen uit te oefenen. De “equity”-methode wordt gebruikt vanaf de datum waarop de aanzienlijke invloed een aanvang neemt tot en met de datum waarop die invloed ophoudt te bestaan. De methode van proportionele consolidatie wordt toegepast op gezamenlijk gecontroleerde entiteiten. In overeenstemming met IAS 31 (Financial Reporting of
distrigas | Jaarverslag 2007 | 39
Geconsolideerde jaarrekeningen
Interests in Joint Ventures) worden gezamenlijk gecontroleerde entiteiten gedefinieerd als ondernemingen waarin de Vennootschap samen met andere partijen een economische activiteit uitoefent, op basis van een contractuele overeenkomst en onder gezamenlijke controle. De methode van proportionele consolidatie wordt gebruikt vanaf de datum waarop de gezamenlijke controle een aanvang neemt tot en met de datum waarop die controle ophoudt te bestaan. Alle transacties, saldi, winsten en verliezen tussen de ondernemingen van de Groep die niet gerealiseerd zijn, worden geëlimineerd. Een lijst van de belangrijkste gezamenlijk gecontroleerde dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen en entiteiten werd opgenomen in de bijlagen bij de geconsolideerde jaarrekening (bijlage 7).
3. Verrichtingen in vreemde valuta Valuta waarin de geconsolideerde jaarrekening is uitgedrukt De geconsolideerde jaarrekening is opgemaakt in euro, afgerond op het dichtste duizendtal. De euro is eveneens de functionele munt van de Groep, in de zin van IAS 21 (The Effect of Changes in Foreign Exchange Rates).
Verrichtingen in vreemde valuta Verrichtingen in vreemde valuta worden omgerekend aan de wisselkoers die op de datum van de verrichting van toepassing is. Monetaire activa en passiva die in vreemde valuta zijn uitgedrukt, worden omgerekend tegen de slotkoers. De winsten en verliezen die uit deze verrichtingen voortvloeien, alsook uit de omrekening van monetaire activa en passiva die in vreemde valuta zijn uitgedrukt, worden in de winst- en verliesrekening opgenomen. De niet-monetaire activa en passiva die in vreemde valuta zijn uitgedrukt, worden omgerekend tegen de wisselkoers die op de datum van de verrichting van toepassing is.
Buitenlandse activiteiten De jaarrekeningen van de buitenlandse activiteiten van de Groep worden omgerekend in euro op basis van de IAS 21-principes.
40 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Bijgevolg worden de activa en passiva van buitenlandse dochterondernemingen voor alle voorgestelde boekjaren omgerekend in euro tegen de wisselkoers op de afsluitingsdatum. De winst- en verliesrekeningen van buitenlandse dochterondernemingen en van gezamenlijk gecontroleerde entiteiten worden omgerekend in euro tegen de koers die op de data van de transacties van toepassing was (doorgaans de gemiddelde koers, voor zover die tijdens het boekjaar geen al te grote schommelingen vertoont). De eventuele koersverschillen die hieruit zouden voortvloeien, worden in een afzonderlijke rubriek van het eigen vermogen opgenomen. De bestanddelen van het eigen vermogen worden omgerekend tegen de historische wisselkoers.
4. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden in overeenstemming met IAS 38 (Intangible Assets) geboekt en gewaardeerd. Deze boekingscriteria zijn zowel van toepassing op de immateriële vaste activa die van derden werden verworven als op de immateriële activa die intern werden gegenereerd, alsook op de kosten die achteraf worden aangegaan om immateriële vaste activa te ontwikkelen, gedeeltelijk te vervangen of te onderhouden. Alle overige kosten in verband met immateriële vaste activa worden als kosten geboekt op het ogenblik dat ze worden aangegaan. De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingsprijs, verminderd met de som van de gecumuleerde afschrijvingen en eventuele waardeverminderingen. Om te bepalen of een immaterieel vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig is, past de Groep IAS 36 (Impairment of Assets) toe. De immateriële vaste activa worden lineair afgeschreven over een termijn die met hun geraamde gebruiksduur overeenstemt. Informaticasoftware wordt afgeschreven over een termijn van 5 jaar. De afschrijving van een actief begint wanneer het beschikbaar is voor gebruik en eindigt op de datum waarop het geklasseerd is als beschikbaar voor verkoop of de datum waarop het actief niet langer in de balans wordt opgenomen indien deze datum voorafgaat aan de eerste. De gebruiksduur en de afschrijvingsmethode van immate-
riële vaste activa worden minstens bij het afsluiten van elk boekjaar opnieuw bestudeerd.
5. Materiële vaste activa
Methaanschepen
40 jaar
Industriële gebouwen
20 jaar
Leidingen
30 tot 50 jaar
Andere installaties
5 tot 45 jaar
Activa in eigendom De materiële vaste activa worden in overeenstemming met IAS 16 (Property, Plant and Equipment) opgenomen en gewaardeerd tegen hun aanschaffingsprijs, verminderd met de som van de gecumuleerde afschrijvingen en eventuele waardeverminderingen. De kost omvat de oorspronkelijke aanschaffingsprijs en alle rechtstreeks toerekenbare kosten om het actief op de locatie en in de staat te brengen die noodzakelijk is om te functioneren volgens de door het management voorziene wijze. Wanneer de verschillende bestanddelen van een actief een uiteenlopende gebruiksduur hebben of aan de Groep voordelen verlenen volgens een verschillend tempo zodat er verschillende afschrijvingspercentages en –methodes dienen te worden toegepast, zal de totale kost van het actief over zijn verschillende bestanddelen worden verdeeld en zal elk bestanddeel afzonderlijk worden geboekt en afgeschreven. Deze principes zijn zowel bij de oorspronkelijke boeking als later van toepassing. De onderhouds- en herstellingskosten die niet leiden tot een verhoging van de toekomstige economische voordelen van het actief waarop ze betrekking hebben, worden als kosten geboekt op het ogenblik dat ze worden aangegaan. De kosten van leningen worden in overeenstemming met IAS 23 (Borrowing Costs) gekapitaliseerd. Ze worden bijgevolg in de kosten van het desbetreffende actief opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat ze toekomstige economische voordelen zullen opleveren en indien ze op betrouwbare wijze kunnen worden gewaardeerd. De kosten van leningen die niet aan deze voorwaarden voldoen, worden als kost geboekt tijdens het boekjaar waarin ze zijn gemaakt. De afschrijvingen worden berekend vanaf de datum waarop het actief beschikbaar is voor gebruik, volgens de lineaire afschrijvingsmethode en tegen een percentage dat met de geraamde gebruiksduur van deze activa overeenstemt. In uitzonderlijke gevallen kan voor een andere methode dan de lineaire afschrijving worden gekozen, wanneer die beter overeenstemt met de gebruiksduur van het actief. De belangrijkste gebruikstermijnen die de Groep hanteert, zijn:
De hierboven vermelde gebruikstermijnen worden eenvormig binnen de volledige Groep toegepast. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan zijn geschatte realiseerbare waarde, wordt rechtstreeks een waardeverlies voor dit verschil geboekt in overeenstemming met IAS 36 (Impairment of Assets). De winsten en verliezen op materiële vaste activa die niet langer onder de materiële vaste activa worden opgenomen, komen in het operationeel resultaat. De gebruiksduur, de afschrijvingsmethode alsook de eventuele restwaarde van materiële vaste activa worden minstens bij het afsluiten van elk boekjaar opnieuw bestudeerd.
Activa in leasing De materiële vaste activa omvatten eveneens de activa die in overeenstemming met IAS 17 (Leases) en IFRIC 4 (Determining whether an Arrangement contains a Lease) worden geleasd. De classificatie van leaseovereenkomsten is gebaseerd op de mate waarin aan het eigendom van geleasde activa verbonden risico’s en voordelen bij de leasingnemer liggen. Wanneer vrijwel alle risico’s en voordelen op de leasingnemer worden overgedragen, gaat het om een financiële leasing. De door de Groep geleasde activa worden aanvankelijk opgenomen tegen hun reële waarde of, indien deze lager is, tegen de geactualiseerde waarde van de minimale leasingbetalingen berekend op basis van de impliciete interestvoet van de leasingovereenkomst. In een latere fase zullen deze activa worden verwerkt volgens de waarderingsmethodes die op de activa in eigendom worden toegepast (zie hoger). De afschrijvingstermijn is niettemin beperkt door de duur van de overeenkomst indien er geen redelijke zekerheid over bestaat dat de Groep na afloop van de overeenkomst het eigendom van het actief zal verkrijgen. De betaling van de leasingsommen wordt uitgesplitst tussen de financiële kosten (berekend op basis van een constante interestvoet op het saldo van de schuld) en de afbouw van de schuld die, op het ogenblik van de eerste boeking, met de waarde van het actief overeenstemt.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 41
Geconsolideerde jaarrekeningen
6. Voor verkoop beschikbare deelnemingen
9. Maatschappelijk kapitaal
In overeenstemming met IAS 39 (Financial Instruments: Recognition and Measurement) worden de deelnemingen in entiteiten waarover de Vennootschap geen controle, gezamenlijke controle of een aanzienlijke invloed uitoefent, ondergebracht bij de categorie van deelnemingen die voor verkoop beschikbaar zijn (cf. punt Financiële instrumenten).
Deze rubriek bevat het geplaatste maatschappelijk kapitaal, vertegenwoordigd door aandelen van categorie A, B, C en D.
7. Voorraden
Deze rubriek bevat de gerealiseerde en niet-uitgekeerde winsten van de Vennootschap en haar geconsolideerde dochterondernemingen. De dividenden worden immers opgenomen als een verplichting tijdens de periode waarin ze worden uitgekeerd. Deze rubriek omvat ook de schommelingen zonder invloed op het boekhoudresultaat, hoofdzakelijk te wijten aan de boekhoudkundige verwerking van financiële activa beschikbaar voor verkoop en afgeleide financiële instrumenten.
De voorraden worden in overeenstemming met IAS 2 (Inventories) gewaardeerd tegen de laagste waarde van de kostprijs of de nettoverkoopwaarde. Het stockeren van aardgas gebeurt aan de gemiddelde maandkostprijs, terwijl de voorraad gewaardeerd wordt aan de gewogen gemiddelde prijs.
8. Vorderingen – Geldmiddelen en kasequivalenten Vorderingen en andere vlottende activa De handelsvorderingen worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde, verminderd met eventuele waardeverminderingen. De overige vlottende activa worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde, verminderd met de waardeverminderingen die doorgevoerd werden om elk identificeerbaar risico te dekken. De waardeverminderingen worden geboekt tijdens het boekjaar waarin ze worden vastgesteld. Aanvullende waardeverminderingen worden geboekt om rekening te houden met hetzij de evolutie van de verkoopwaarde, hetzij met de risico’s inherent aan de aard van de betrokken producten of de gevoerde activiteit.
Geldmiddelen en kasequivalenten De geldmiddelen bestaan uit de kasmiddelen en de direct opvraagbare deposito’s. De kasequivalenten zijn kortlopende en zeer liquide beleggingen die gemakkelijk in een gekend bedrag aan kasmiddelen kunnen worden omgezet, een initiële looptijd van minder dan drie maanden hebben en die aan een verwaarloosbaar risico van waardeverandering onderhevig zijn. De geldmiddelen, de kasequivalenten en de kortlopende deposito’s worden tegen hun nominale waarde in de balans opgenomen.
42 | Jaarverslag 2007 | distrigas
10. Andere reserves en niet-uitgekeerde winsten
11. Voorzieningen In overeenstemming met de principes van IAS 37 (Provisions, Contingent Liabilities and Contingent Assets) worden er voorzieningen aangelegd wanneer een van de ondernemingen van de Groep een juridische of impliciete verplichting moet nakomen die voortvloeit uit gebeurtenissen die zich in het verleden hebben voorgedaan, waarvan de afwikkeling waarschijnlijk resulteert in een uitstroom van middelen en wanneer het bedrag van deze verplichting op betrouwbare wijze kan worden ingeschat. De voorzieningen worden dus in de balans opgenomen op basis van een zo accuraat mogelijke raming van de uitgaven die nodig zijn om op de balansdatum de huidige verplichting te vereffenen. Deze ramingen zijn gebaseerd op het oordeel van het management van de Vennootschap, aangevuld met ervaringen die met gelijkaardige transacties werden opgedaan. In sommige gevallen zal de Groep een beroep doen op onafhankelijke deskundigen. Gebeurtenissen na balansdatum worden eveneens in aanmerking genomen. Wanneer de impact aanzienlijk is, worden de toekomstige verplichtingen bij de raming van de voorziening geactualiseerd.
12. Personeelsbeloningen De Vennootschap heeft verplichtingen op het vlak van pensioenen, ontslagvergoedingen en verzekeringsregelingen. Deze verplichtingen zijn algemeen van toepassing op alle werknemers. De verplichtingen inzake pensioenen worden berekend volgens het principe van IAS 19 (Employee Benefits). De kostprijs van de toegezegde bijdragenregelingen wordt als een last opgenomen op basis van de opgevraagde bijdragen. De boeking van het bedrag van deze pensioenregelingen en soortgelijke verplichtingen werd verricht op basis van actuariële ramingen indien ze representatief zijn voor de gedefinieerde prestaties. Deze berekeningen houden rekening met de levensverwachting, het personeelsverloop en loonprognoses die met de economische omstandigheden rekening houden. De actualiseringsvoet wordt vastgelegd door verwijzing naar het rendement, op de waarderingsdatum, van obligaties die door eersterangsondernemingen zijn uitgegeven (of door de Staat, indien er geen representatieve markt voor privéleningen bestaat). Tot het boekjaar 2005 werden de winsten en verliezen uit wijzigingen van actuariële hypotheses met betrekking tot de pensioenverplichtingen opgenomen indien ze meer dan 10% bedroegen van de hoogste waarde van de verplichting of van het fonds. Het gedeelte dat deze drempel van 10% overschrijdt, werd vervolgens gespreid over de gemiddelde resterende duur van de loopbaan van de werknemers. De bedragen met betrekking tot regelingen waarvan de verplichtingen hoger zijn dan de fondsen, werden als een voorziening onder het passief geboekt. Sinds het boekjaar 2006 boekt de Groep het geheel van actuariële verliezen en winsten die betrekking hebben op de uitkeringen na uitdiensttreding voor bepaalde prestaties als tegenpost van het eigen vermogen. Die verandering van boekhoudmethode impliceert dat het geheel van actuariële verschillen onmiddellijk wordt geboekt in de voorzieningen voor Personeelsbeloningen. Die verschillen worden rechtstreeks tegengeboekt in het eigen vermogen en de uitgestelde belastingen zonder dat enige afschrijving wordt verrekend in de winst- en verliesrekening.
13. Handelsschulden en overige korte termijn verplichtingen De handelsschulden en overige verplichtingen worden tegen hun nominale waarde opgenomen.
14. Actuele en uitgestelde belastingen op het resultaat De belasting op het resultaat van het boekjaar omvat de actuele en de uitgestelde belastingen.
Actuele belasting De actuele belasting is het bedrag van de verschuldigde belasting op de belastbare inkomsten van het verstreken boekjaar, alsook elke aanpassing van de betaalde of nog verschuldigde belastingen met betrekking tot eerdere boekjaren. De actuele belastingen worden in de winst- en verliesrekening opgenomen. Het bedrag van de actuele belastingen wordt, naargelang het geval, bij de fiscale vorderingen of verplichtingen ondergebracht.
Uitgestelde belasting De uitgestelde belasting wordt volgens de methode van de variabele overdracht of “Liability Method” in overeenstemming met IAS 12 (Income Taxes) berekend op alle tijdelijke verschillen tussen de fiscale waarde van de activa en verplichtingen en hun boekwaarde in de jaarrekening, zonder rekening te houden met de tijd die nodig is opdat deze verschillen zouden verdwijnen. Het bedrag van de uitgestelde belastingen wordt opgenomen onder de vaste activa en langlopende verplichtingen.
15. Gebeurtenissen na sluitingsdatum De gebeurtenissen die zich na sluitingsdatum hebben voorgedaan en die bijkomende informatie verschaffen over de toestand van de Vennootschap op sluitingsdatum (“Adjusting Events”), zijn in de jaarrekening verwerkt. De gebeurtenissen die zich na sluitingsdatum hebben voorgedaan en die geen aanleiding tot aanpassingen geven (“Non Adjusting Events”), worden in de toelichting vermeld indien ze van wezenlijk belang zijn.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 43
Geconsolideerde jaarrekeningen
16. Financiële instrumenten 16.1 Algemene principes In het kader van haar huidige activiteit beschikt de Groep over verschillende financiële instrumenten zoals bepaald door IAS 32 en IAS 39. Deze instrumenten worden ingezet voor de indekking van bepaalde risico’s waarmee de Vennootschap geconfronteerd wordt. Het beheer van deze financiële instrumenten gebeurt centraal door een risicobeheerscomité (hierna “Het Comité” genoemd) overeenkomstig de doelstellingen en principes die werden bepaald door de Directie. Het Comité beheert de volgende risico’s: 16.1.1. Wisselkoersrisico Om de gevolgen van schommelingen in de wisselkoersen te verminderen,worden de kasstromen in deviezen gedekt door termijncontracten. 16.1.2. Renterisico Er worden algemene richtlijnen toegepast om het renterisico te dekken. Deze omvatten de dekking van interesten die verschuldigd zijn op leningen door middel van rentecaps en -swaps (IRS). 16.1.3. Marktrisico Aangezien de Groep actief is op de grondstoffenmarkt, loopt ze financiële risico’s als gevolg van de prijsschommelingen van deze grondstoffen. Om de weerslag van deze prijsschommelingen op de winst- en verliesrekening onder controle te houden, beschikt de Groep over afgeleide instrumenten, binnen de grenzen bepaald door het Comité. Dit indekkingsbeleid van marktrisico’s heeft niet alleen betrekking op gasaankoop- en verkoopposities, maar ook op grondstoffen en andere factoren waarop de gasprijs is geïndexeerd. 16.1.4. Kredietrisico De Groep staat vooral in haar arbitragetransacties bloot aan kredietrisico’s ten aanzien van tegenpartijen bij deze transacties. Om deze blootstelling te beperken, bepaalt het Comité individuele en algemene grenzen voor de bedragen voor arbitragetransacties en het gebruik van bankwaarborgen.
44 | Jaarverslag 2007 | distrigas
16.2 Financiële activa exclusief afgeleide instrumenten Financiële activa (exclusief afgeleide instrumenten) worden op de balans geboekt tegen kostprijs na aftrek van de transactiekosten. De financiële activa bijgehouden tot hun vervaldag, alsook leningen en schulden, worden gewaardeerd volgens kostprijs minus gecumuleerde afschrijvingen volgens de effectieve rentekoersmethode. De “voor verkoop beschikbare activa” die gehouden worden voor transactiedoeleinden, worden aan hun reële waarde geboekt zonder enige vermindering voor de transactiekosten. Eigen vermogen effecten die als “beschikbaar voor verkoop” geklasseerd staan, en die niet genoteerd zijn op een actieve markt en waarvan de reële waarde niet op een betrouwbare manier kan worden bepaald met een alternatieve methode, worden gewaardeerd tegen de kostprijs van de laatste transactie van dezelfde aard. De schommelingen met betrekking tot de reële waarde van financiële activa die beschikbaar zijn voor de verkoop, worden rechtstreeks geboekt in eigen vermogen. Voor activa die bestemd zijn voor transacties worden dergelijke schommelingen van de reële waarde geboekt in de resultatenrekening.
16.3 Financiële passiva exclusief afgeleide instrumenten Met uitzondering van de hiervoor besproken financiële instrumenten, worden de financiële passiva eerst geboekt tegen hun reële waarde, zonder gemaakte transactiekosten. In de loop van de volgende boekjaren worden de financiële passiva gewaardeerd tegen kostprijs minus gecumuleerde afschrijvingen met behulp van de methode van de effectieve rentekoers. Volgens deze methode wordt elk verschil tussen de ontvangen opbrengsten (zonder transactiekosten) en de terugbetalingswaarde geboekt als financieel resultaat voor de duur van de schuld.
16.4 Dekkingsboekhouding en afgeleide instrumenten 16.4.1. Dekkingsboekhouding De Groep maakt gebruik van afgeleide financiële instrumenten ter dekking van haar blootstelling aan wisselkoersrisico’s, aan renterisico’s en aan risico’s met betrekking tot
grondstoffencontracten, die voortvloeien uit haar bedrijfs-, financierings- en investeringsactiviteiten. Bij het afsluiten van dergelijke afgeleide financiële instrumenten worden deze door de Groep geïdentificeerd: hetzij
als een instrument ter dekking van de reële waarde van een actief of een passief (“fair value hedge”);
hetzij
als een instrument ter dekking van de cashflow verbonden aan een actief of een passief (“cash flow hedge”).
De Groep past de volgende voorwaarden toe om een afgeleid instrument te erkennen als een dekkingsinstrument: de dekkingsrelatie wordt formeel aangetoond en gedocumenteerd de
dekkingsrelatie is in die mate efficiënt dat de schommelingen in reële waarde of kasstromen toe te schrijven aan het ingedekte risico volledig gecompenseerd worden, en dit overeenkomstig het algemene beleid inzake risicobeheer van de Groep. De aldus opgegeven dekkingsrelaties worden gedocumenteerd vanaf het ogenblik dat ze van kracht worden en de efficiëntie van de dekking kan op een betrouwbare manier worden bepaald. Ten slotte wordt de efficiëntie van de dekkingsrelatie continu geëvalueerd.
Dekking van de reële waarde Fair value hedging is bedoeld om het risico te dekken van de schommeling van de reële waarde van activa en passiva die werden geboekt in de balans. Voor dit soort dekking worden zowel het dekkingselement als het dekkingsinstrument gewaardeerd tegen hun reële waarde. De schommelingen in de reële waarde worden rechtstreeks geboekt in de resultatenrekening. Vanaf het ogenblik dat een dekkingsrelatie niet langer efficiënt is, wordt de daarmee verband houdende dekkingsboekhouding opgegeven. Dekking van de kasstromen Cash flow hedging is bedoeld om het risico te verminderen op kasstroomschommelingen van activa en passiva die werden geboekt in de balans. Het gaat met name om een zeer waarschijnlijke geplande transactie of niet-geboekte vaste verbintenissen. De schommelingen van de reële waarde die het resultaat zijn van de dekking van de kasstromen, worden geboekt in de reserve voor dekkingsinstrumenten die is opgenomen in het eigen vermogen. Daarna wordt dit
bedrag overgedragen naar het resultaat van het boekjaar waarin het gedekte element het resultaat beïnvloedt. Het niet-efficiënte deel van de dekkingsrelatie wordt onmiddellijk geboekt in de winst- en verliesrekening. Wanneer de dekkingsrelatie niet langer efficiënt is, wordt de daarmee verband houdende dekkingsboekhouding opgegeven en de bedragen die werden geboekt in de reserve voor dekkingsinstrumenten blijven behouden tot op het ogenblik dat de dekkingstransactie wordt geboekt in de winst- en verliesrekening. 16.4.2. Afgeleide instrumenten niet bestemd voor risicodekking Het kan gebeuren dat de Groep inschrijft op afgeleide financiële instrumenten die, ook al dekken ze op economische wijze een welbepaald risico, toch niet voldoen aan de strikte criteria voor toepassing van de dekkingsboekhouding volgens IAS 39. De schommelingen van de reële waarde van dergelijke instrumenten worden rechtstreeks geboekt in de winst- en verliesrekening. 16.4.3. Afgeleide instrumenten besloten in contracten (“embedded derivatives”) Een “embedded derivative” is een onderdeel van een basiscontract dat niet aanzien wordt als een afgeleid instrument, maar dat zelf een afgeleid instrument is. Dit besloten afgeleide instrument verandert bepaalde kasstromen van het gecombineerde contract op net dezelfde wijze als een afzonderlijk afgeleid instrument. Wanneer echter de economische kenmerken en de risico’s van deze “embedded derivatives” niet intrinsiek gekoppeld zijn aan het niet-afgeleide basiscontract, wordt het “embedded derivative” geboekt in de balans als een afgeleid instrument tegen zijn reële waarde, en de schommeling van de reële waarde wordt geboekt in de winst- en verliesrekening. Als het onmogelijk blijkt om de reële waarde van het “embedded derivative” onafhankelijk van het basiscontract te bepalen, wordt de totaliteit van het contract geboekt tegen de reële waarde in de balans en de schommelingen van de reële waarde worden geboekt in de winst- en verliesrekening, overeenkomstig de voorschriften van IAS 39.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 45
Geconsolideerde jaarrekeningen
16.5 Aan- en verkoopcontracten voor niet-financiële activa Door de activiteit van de Groep worden zeer dikwijls aankoop- en verkooptransacties voor gas afgesloten. Deze transacties worden afgesloten en aangehouden met het oog op de ontvangst of levering van gas voor aankoop of verkoop door de Groep of voor eigen gebruik en kaderen in het beleid van de Groep om het volumerisico te beheersen. Deze contracten vallen bijgevolg in principe buiten het toepassingsgebied van IAS 39 (“own use”).
moedelijk bijdragen tot een terugkeer van een genormaliseerde situatie. De interesten worden geboekt in functie van de verstreken tijd zodanig dat een getrouw beeld wordt gegeven van het effectieve rendement van het actief. De vergoedingen worden geboekt naargelang ze worden verworven, in overeenstemming met de bepalingen van de akkoorden. De dividenden worden geboekt wanneer het recht van de aandeelhouder om de betaling te ontvangen, is vastgesteld.
17. Boeking en waardering van de opbrengsten
18. Plannen voor inschrijving op en aankoop van aandelen
Een opbrengst wordt vastgesteld wanneer het waarschijnlijk is dat er toekomstige economische voordelen naar de Vennootschap zullen gaan en men deze voordelen op betrouwbare wijze kan waarderen. De opbrengsten van de verkopen van goederen worden geboekt nadat de levering heeft plaatsgevonden en wanneer de overdracht van de risico’s en voordelen voltooid is. In toepassing van norm IAS 18 (Revenue recognition) en IAS 1 (Presentation of Financial Statements) worden de gerealiseerde resultaten van sommige verrichtingen voorgesteld als netto-omzet zodra de betreffende verkoopcontracten zouden kunnen worden gecompenseerd door gelijkaardige aankopen of indien de verkoopcontracten deel uitmaken van ruilstrategieën. In de andere gevallen worden de resultaten voorgesteld als bruto-elementen in de regels “Omzet” en “Aankoop”. Voor het bepalen van haar omzet baseert de Vennootschap zich zowel op de rechtstreeks beschikbare verbruiksmetingen bij de meeste grote klanten als op schattingen van het verbruik bij de segmenten met een jaarlijkse meteropneming. Dit is geen nieuw gegeven, doch de liberalisering heeft de omgeving complexer gemaakt doordat de netten beheerd worden door tal van operatoren op nationaal en regionaal vlak. Daardoor is de Vennootschap onderworpen aan volumetoewijzingen aangeleverd door deze verschillende netwerkoperatoren. Dit brengt een hogere onzekerheid dan in het verleden met zich mee. Er worden adequate maatregelen getroffen om dit risico te beperken. De volledige openstelling van de markt evenals de ervaring opgedaan door de netwerkoperatoren sinds het begin van de liberalisering van de markt, zullen ver-
Overeenkomstig de norm IFRS 2 (Share-based Payment) boekt de Groep de transacties waarvan de betaling gebaseerd is op aandelen (plannen voor inschrijving op en aankoop van aandelen toegekend aan het personeel) enkel onder de instrumenten van het eigen vermogen toegekend na 7 november 2002 en nog niet verworven op 1 januari 2005. Voor de overige toekenningen wordt informatie in de bijlagen verschaft.
46 | Jaarverslag 2007 | distrigas
In zover de transacties uitsluitend gebeuren met personeelsleden en in instrumenten van het eigen vermogen worden vereffend, boekt de Groep de reële waarde van de instrumenten van het eigen vermogen die toegewezen zijn aan de personeelskosten, rechtstreeks als tegenwaarde van het eigen vermogen tijdens de aanschaffingsperiode van de rechten. De reële waarde van de toegewezen instrumenten wordt door de Groep gewaardeerd op de datum van toekenning. Ze maakt daarbij gebruik van een binomiaal waarderingsmodel. Op basis van dit model kan rekening worden gehouden met de kenmerken van het plan (uitoefenprijs, uitoefenperiode), de marktgegevens bij de toekenning (risicovrije rente, aandelenkoers, volatiliteit, verwachte dividenden) en een gedragshypothese van de begunstigden.
Bijlage 3
Markante feiten
Commerciële ontwikkeling Volledige openstelling van de Belgische markt Sedert 1 januari 2007 is de Belgische aardgasmarkt volledig opengesteld. Vanaf deze datum kunnen alle consumenten vrij hun aardgasleverancier kiezen. Op 1 juli wordt de Europese aardgasmarkt volledig vrij. Transitmandaat voor Fluxys Sinds 1 januari 2007 beheert en commercialiseert Fluxys, in het kader van een exclusief mandaat toegekend door Distrigas, de transitcapaciteiten van Distrigas & C° in België. Europese Commissie beëindigt onderzoek In november bereiken de Europese Commissie en Distrigas een akkoord met betrekking tot de verbintenissen van Distrigas betreffende haar verkoopcontracten. Dit akkoord stelt een einde aan het onderzoek van de Commissie. Verdere groei buiten België De verkoop buiten België evolueert gunstig dankzij de voortzetting van de verkoopacties in Frankrijk, de verlenging van de leveringen aan klanten in Nederland en de eerste leveringen in Duitsland. Uitbreiding van het klantenextranet Distrigas lanceert de “Distrigas Profile Viewer”, een nieuwe dienst die onder meer aan haar klanten toelaat om hun aardgasverbruiken on line te volgen en te beheren.
Lancering van de Nederlandse internet site Om beter aan de behoeften van haar klanten te voldoen, heeft Distrigas voor haar Nederlandse klanten een specifieke internet site gelanceerd. Die klanten beschikken voortaan ook over een groot gamma online diensten. 40 jaar aardgas in België In augustus vieren Distrigas en GasTerra de levering van 40 jaar Nederlands aardgas in België. 30 jaar aardgas uit Noorwegen Viering in september van 30 jaar aardgasleveringen uit Noorwegen aan België, in het kader van het Ekofisk/Eldfisk contract.
LNG (vloeibaar aardgas) Eerste levering vanuit Qatar Op 29 maart levert de methaantanker Umm Bab te Zeebrugge de eerste LNG-lading in het kader van het langetermijnleveringscontract (20 jaar) afgesloten tussen RasGas II en Distrigas. Verkoop van LNG ladingen in de VS Distrigas grijpt in de loop van het eerste semester opportuniteiten op de Noord-Amerikaanse markt en verkoopt twee LNG-ladingen die door de Methania vervoerd worden naar de terminal van Lake Charles in de Golf van Mexico.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 47
Geconsolideerde jaarrekeningen
Toegang tot de terminal van Fos Cavaou (Frankrijk) In juni wordt Distrigas samen met drie andere Europese energiebedrijven weerhouden bij een openbare aanbesteding waardoor de Vennootschap over capaciteit in de terminal van Fos Cavaou (Marseille) kan beschikken vanaf 2008 tot 2011. 1000ste LNG-levering voor Distrigas in Zeebrugge Distrigas ontvangt in september haar 1000ste LNG-lading in Zeebrugge. De 140 000 m³ LNG door de Maersk Qatar gelost, komen overeen met het gemiddelde jaarverbruik van 35 000 gezinnen. Inzet van de Methania voor diverse LNG transporten In de loop van het vierde trimester koopt Distrigas een LNG-lading in Trinidad & Tobago en de Methania brengt het LNG naar Zeebrugge. De Methania wordt ingezet voor het transport van Algerijns LNG naar de terminal van Isle of Grain in het Verenigd Koninkrijk en naar Huelva in Spanje.
Interconnector Nieuwe uitbreiding van de capaciteit in de Interconnector Eind oktober wordt de derde uitbreidingsfase van de Interconnector afgerond. De “reverse flow” naar GrootBrittannië wordt verhoogd van 23,5 miljard m³ naar 25,5 miljard m³ per jaar.
48 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Bijlage 4
Segmentrapportering
Invoering van de segmentrapportering Het eerste niveau van de segmentrapportering is georganiseerd per geografische zone, op basis van de localisatie van de klant. Het tweede segmenteringsniveau waarover gerapporteerd wordt, betreft de activiteitssectoren van de Groep (gasverkoop, transit, andere). Deze segmentering vloeit voort uit het feit dat het rendements- en risicoprofiel van de Groep hoofdzakelijk bepaald wordt door zijn activiteiten in de zone “België” en de zone “Andere”. De zone “België” vertegenwoordigt de feitelijke thuismarkten van de Groep, waarop hij historisch aanwezig is en waarop hij een belangrijke rol zal blijven spelen. De zone “Andere” daarentegen omvat de markten buiten België waar de Groep groeimogelijkheden wil benutten geboden door de evolutie van het Europese regelgevende kader. Het tweede niveau van de segmentrapportering is gebaseerd op de activiteitssectoren opgesplitst in “Gasverkoop” aan de drie grote klantensegmenten (Voortverkopers, directe industriële klanten, elektriciteitsproductie), “Transit” en “Andere” activiteiten.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 49
Geconsolideerde jaarrekeningen
BOEKJAAR
Primaire segmentering: geografisch (in duizenden euro)
Totale externe omzet Resultaat per segment
België
Andere
Geconsolideerd
3 315 562
969 196
4 284 758
294 940
182 077
477 017
Niet toegewezen opbrengsten
2 492
Niet toegewezen bedrijfskosten
-40 842
Bedrijfsresultaat (EBIT)
438 667
Financiële kosten
-27 987
Financiële opbrengsten Variatie van de reële waarde van de activa en passiva bestemd voor transactiedoeleinden
64 108 -46 916
Aandeel in het nettoresultaat van verbonden ondernemingen volgens de vermogensmutatiemethode
440
Belastingen
-131 553
Nettoresultaat
296 759
België
Andere
Niet toegewezen
Geconsolideerd
1 340 540
306 275
1 317 437
2 964 252
Andere informatie Segmentactiva Verbonden deelnemingen volgens de vermogensmutatiemethode Geconsolideerde activa (*) Segmentschulden
1 508
1 508
1 340 540
307 783
1 317 437
2 965 760
388 026
169 228
1 065 421
1 622 675
Investeringen Afschrijvingen Niet-cash uitgaven andere dan afschrijvingen
15 866
2 040
17 906
-31 140
-7 007
-38 147
(*) De activa van Transit VTN en Troll (border-to-border pipelines) zijn activa die fysiek op Belgisch grondgebied gelegen zijn, maar op basis van de geografische ligging van de klanten zijn ze toegewezen aan het segment “andere” voor een respectieve waarde van 162,2 miljoen euro en 63,5 miljoen euro.
De activa en passiva toegewezen aan de verschillende geografische sectoren omvatten: het geheel van de vaste materiële activa, de voorraden en vorderingen, evenals sommige voorzieningen en handelsschulden eigen aan een bepaald segment. Ze worden toegewezen volgens de geografische ligging van de klanten.
50 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Alle andere activa en passiva die niet zijn toegewezen aan de geografische sectoren, worden gepresenteerd als niet toegewezen activa en schulden.
Secundaire segmentering: per activiteit Gasverkoop
Transit
(in duizenden euro)
Totale omzet Activa
Voortverkopers
Industrie
Centrales
Arbitrage
1 881 216
1 675 510
442 379
86 603
613 269
369 660
Andere / Niet toegewezen
Totaal
148 384
50 666
4 284 758
298 054
1 684 777
2 965 760
Investeringen
VORIG BOEKJAAR
Primaire segmentering: geografisch (in duizenden euro)
België
Andere
Geconsolideerd
Totale omzet
3 690 757
935 634
4 626 391
258 499
172 612
431 111
Segmentresultaat Niet toegewezen opbrengsten
1 573
Niet toegewezen bedrijfskosten
-28 827
Bedrijfsresultaat (EBIT)
403 857
Financiële kosten
-32 128
Financiële opbrengsten Variatie van de reële waarde van de activa en passiva bestemd voor transactiedoeleinden Aandeel in het nettorestultaat van verbonden ondernemingen volgens de vermogensmutatiemethode Belastingen Nettoresultaat
47 164 689 -48 466 -106 951 264 166
distrigas | Jaarverslag 2007 | 51
Geconsolideerde jaarrekeningen
België
Andere
Niet toegekend
Geconsolideerd
1 275 970
318 730
1 379 776
2 974 476
(in duizenden euro)
Andere informatie Segmentactiva Verbonden deelnemingen volgens de vermogensmutatiemethode
1 068
Geconsolideerde activa (*) Segmentschulden
1 068
1 275 970
319 798
1 379 776
2 975 544
351 443
184 264
1 340 209
1 875 916
20 495
2 024
22 519
7 519
1 475
8 994
Investeringen Afschrijvingen Niet-cash uitgaven andere dan afschrijvingen
(*) De activa van Transit VTN en Troll (border-to-border pipelines) zijn activa die fysiek op Belgisch grondgebied gelegen zijn, maar op basis van de geografische ligging van de klanten zijn ze toegewezen aan het segment “andere” voor een respectievelijke waarde van 171,3 miljoen euro en 67,8 miljoen euro.
Secundaire segmentering: per activiteit Transit
Gasverkoop
Andere / Niet toegewezen
Totaal
(in duizenden euro)
Totale omzet Activa
Voortverkopers
Industrie
Centrales
Arbitrage
1 955 435
1 650 967
679 837
173 496
606 896
350 286
134 640
32 016
4 626 391
316 830
1 701 531
2 975 544
Investeringen
Distrigas heeft over het boekjaar 2007 een geconsolideerde omzet gerealiseerd van 4 284,76 miljoen euro tegen 4 626,39 miljoen euro in het vorige boekjaar. Deze daling is te verklaren door een temperatuurseffect in het segment Voortverkopers (2007 globaal beschouwd warmer), alsook door een organische afname van de verkoop in het segment elektriciteitscentrales. De verkoop in België is globaal gedaald met 375,20 miljoen euro tegenover 2006 en bedraagt 3 315,56 miljoen euro. Deze daling is vooral te verklaren door het temperatuurseffect en door het verstrijken van een leveringscontract aan de elektriciteitscentrales. Wanneer deze impacten buiten
52 | Jaarverslag 2007 | distrigas
beschouwing worden gelaten, is de verkoop vrijwel stabiel gebleven. In het segment van de verkoop buiten België is de omzet gestegen met 33,57 miljoen euro tot 969,20 miljoen euro. Deze stijging vertaalt vooral de stijging van de verkoop van de Vennootschap in Frankrijk, in Nederland en in Duitsland maar wordt getemperd door het effect van de temperatuur op de verkoop aan de distributiebedrijven en voortverkopers in Luxemburg.
Bijlage 5
Immateriële vaste activa
Informatica-software Boekjaar
Vorig boekjaar
(in duizenden euro)
AANSCHAFWAARDE Per 1 januari
380
68
Verwervingen
644
312
1 024
380
lineair
lineair
Verkoop en buitengebruikstellingen Overdrachten Eerste consolidatie Buiten consolidatiekring Omrekeningsverschillen Per 31 december AFSCHRIJVINGEN EN WAARDEVERminderingen Methode Geraamde gebruiksduur (in jaren) Per 1 januari Afschrijvingen van het boekjaar
5
5
84
51
151
33
235
84
789
296
Waardeverminderingen Verkoop en buitengebruikstellingen Overdrachten Eerste consolidatie Buiten consolidatiekring Omrekeningsverschillen Per 31 december NETTO BOEKWAARDE PER 31 DECEMBER
Het verschil in de nettoboekwaarde is enerzijds te verklaren door de aanschaffing van computersoftware tijdens het boekjaar en anderzijds door de afschrijvingen van het boekjaar.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 53
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 6
Materiële vaste activa
Boekjaar Methaanschepen in eigendom (in duizenden euro)
Methaanschepen via financiële leasing
Leidingen via financiële leasing
Andere materiële vaste activa
Totaal
AANSCHAFWAARDE Per 1 januari Verwervingen
219 070
345 745
1 658
564 815 547
2 205
345 745
547
567 020
lineair
lineair
30
20
Verkoop en buitengebruikstellingen Overdrachten Eerste consolidatie Buiten consolidatiekring Omrekeningsverschillen Per 31 december
220 728
AFSCHRIJVINGEN EN WAARDEVERMINDERINGEN Methode
lineair
lineair
40
40
Geraamde gebruiksduur (in jaren) Per 1 januari Afschrijvingen van het boekjaar
113 363
106 604
3 890
13 441
48
219 967 17 379
117 253
120 045
48
237 346
103 475
225 700
499
329 674
Waardeverminderingen Terugboekingen van afschrijvingen Verkopen en buitengebruikstellingen Overdrachten Eerste consolidatie Buiten consolidatiekring Omrekeningsverschillen Per 31 december NETTO BOEKWAARDE PER 31 DECEMBER
Gebruiksduur (aanvullende informatie) Op 31 december 2007 heeft de Groep twee methaanschepen in eigendom (de “Berge Boston”, die in september 2007 werd omgedoopt tot “BW SUEZ Boston”, en de “Methania”).
54 | Jaarverslag 2007 | distrigas
De “dry-docking” - component van het methaanschip BW SUEZ Boston wordt lineair afgeschreven over een periode van 5 jaar. Met “dry-docking” wordt gewoonlijk verwezen naar een periode gedurende dewelke periodieke onderhoudswerken worden uitgevoerd op een schip, met name met betrekking tot de onderdelen die zich gewoonlijk
Vorig boekjaar Methaanschepen in eigendom
Methaanschepen via financiële leasing
Leidingen via financiële leasing
Andere materiële vaste activa
Totaal
219 448
75 982
345 745
8 477
649 652
-378
-75 982
-8 477
-84 837
(in duizenden euro)
AANSCHAFWAARDE Per 1 januari Verwervingen Vervreemdingen en buitengebruikstellingen Overdrachten Eerste consolidatie Buiten consolidatiekring Omrekeningsverschillen Per 31 december
219 070
345 745
564 815
AFSCHRIJVINGEN EN WAARDEVERMINDERINGEN Methode
lineair
Geraamde gebruiksduur (in jaren) Per 1 januari Afschrijvingen van het boekjaar
lineair
lineair
lineair
40
40
30
20
109 594
72 726
93 164
6 782
282 266
3 769
3 256
13 440
1 695
22 160
-8 477
-84 459
Waardeverminderingen Terugboekingen van afschrijvingen Vervreemdingen en buitengebruikstellingen
-75 982
Overdrachten Eerste consolidatie Buiten consolidatiekring Omrekeningsverschillen Per 31 december NETTO BOEKWAARDE PER 31 DECEMBER
113 363
106 604
219 967
105 707
239 141
344 848
onder de waterlijn bevinden (romp, roer, schroef…) en die een droogdok van het schip vereisen in gepecialiseerde scheepswerven. De afschrijvingen van het boekjaar bedragen 17,38 miljoen euro (22,16 miljoen euro per 31/12/2006), of 3,89 miljoen euro voor de methaanschepen (7,02 miljoen euro per 31/12/2006), 13,44 miljoen euro voor de leidingen (13,44 miljoen euro per 31/12/2006) en 0,48 miljoen voor de andere materiële vaste activa (1,70 miljoen euro per 31/12/2006). De verwervingen van het boekjaar bedragen op zich 2,21 miljoen euro en bestaan in hoofdzaak uit de activatie van uitgaven die leiden tot de verlenging van de gebruiks-
duur van de “Methania”. Als gevolg van de bewegingen tijdens het boekjaar bedragen de aanschafwaarden bij de sluiting van het boekjaar 567,02 miljoen euro (564,82 miljoen euro aan het einde van het vorige boekjaar) terwijl de geboekte afschrijvingen 237,35 miljoen euro bedragen (304,43 miljoen euro voor het vorige boekjaar). De rechten en verplichtingen voortvloeiend uit de leasingcontracten enerzijds en de gewone huurcontracten anderzijds worden toegelicht in bijlagen 8 en 9.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 55
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 7
Filialen, geassocieerde deelnemingen, joint ventures en voor verkoop beschikbare participaties Filialen Naam
Land van de zetel
Kapitaalaandeel
Distrigas & C° cva
België
Finpipe esv
Aandeel in stemrechten (indien verschillend)
Sluitingsdatum
Consolidatiemethode
99,80%
31 december 2007
Volledige integratie
België
63,33%
31 december 2007
Volledige integratie
Transfin nv
België
99,80%
31 december 2007
Volledige integratie
Distri Ré nv
Luxemburg
99,99%
31 december 2007
Volledige integratie
België
100,00%
31 december 2007
Volledige integratie
Sofipar nv
Geassocieerde deelnemingen Naam
Land van de zetel
Kapitaalaandeel
Aandeel in stemrechten (indien verschillend)”
Sluitingsdatum
Consolidatiemethode
(in duizenden euro)
IZT cvba
België
51%
30 sep.
Vermogensmutatiemethode
Totaal balans (actief/passief)
Boekjaar
Vorig boekjaar
19 671
25 326
Geassocieerde deelnemingen (vervolg) Naam
(in duizenden euro)
IZT cvba
56 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Financiele schulden
Omzet
Nettoresultaat
Boekjaar
Vorig boekjaar
Boekjaar
Vorig boekjaar
Boekjaar
Vorig boekjaar
6 103
6 103
24 689
26 392
862
1 350
IZT De Vennootschap bezit 51% van IZT en Interconnector (UK) Limited de overige 49%. Uit een analyse van de statuten blijkt evenwel dat de Vennootschap, ondanks haar positie van meerderheidsaandeelhouder, geen wezenlijke invloed op IZT uitoefent. Tenslotte dient genoteerd dat aangezien Interconnector (UK) Limited zijn rekeningen afsluit op 30 september van elk jaar en er de rekeningen van IZT in consolideert, besloten is om de timing voor de afsluiting van IZT af te stemmen op die van Interconnector (UK) Limited.
Volgens deze methode heeft de Groep dus zijn aandeel in het nettoresultaat van IZT geboekt op een specifieke regel van de geconsolideerde resultatenrekening, getiteld: “Aandeel in het nettoresultaat van verbonden ondernemingen volgens de vermogensmutatiemethode.” De regel “Verbonden deelnemingen volgens de vermogensmutatiemethode” die in de balans voorkomt, bevat het aandeel van de Groep in het eigen vermogen van IZT op de afsluitingsdatum. De jaarrekeningen van IZT zijn opgesteld volgens de boekhoudmethodes van de Groep.
Overeenkomstig de boekhoudmethodes van de Groep, bepaald voor de verwerking van de verbonden deelnemingen, is IZT geconsolideerd volgens de vermogensmutatiemethode.
Joint ventures Naam
PR Bergesen (nu BW Gas) d.y. Distrigas LNG Transport DA Rhodigaz sas
Land van de zetel
Kapitaalaandeel
Noorwegen Frankrijk
Beschrijving PR BERGESEN (nu BW Gas) d.y. DISTRIGAS LNG TRANSPORT DA Deze joint venture is opgericht in december 2000 door Distrigas & C° cva en de Noorse rederij Bergesen (nu BW Gas). Het maatschappelijk doel is de bouw en de exploitatie van een methaanschip (de Berge Boston, in september 2007 omgedoopt tot BW SUEZ Boston) dat begin 2003 in bedrijf werd genomen en verhuurd is aan SUEZ LNG North America LLC (zie ook bijlage 9 betreffende de gewone huurcontracten).
Aandeel in stemrechten (indien verschillend)
Sluitingsdatum
Consolidatiemethode
49%
31 december 2007
Proportionele integratie
50%
31 december 2007
Proportionele integratie
RHODIGAZ SAS Rhodigaz SAS is opgericht in december 2001 door de Vennootschap en Rhodia Energy SAS. Rhodigas SAS is op niet-exclusieve basis belast met de commerciële operaties voor de onderhandeling, het afsluiten en de uitvoering van servicecontracten voor het transport of de opslag van aardgas in Frankrijk.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 57
Geconsolideerde jaarrekeningen
Naam (in duizenden euro)
PR Bergesen (nu BW Gas) d.y. Distrigas LNG Transport DA
Aandeel in vaste activa Boekjaar
Vorig boekjaar
72 228
74 268
Rhodigaz sas
Naam (in duizenden euro)
PR Bergesen (nu BW Gas) d.y. Distrigas LNG Transport DA Rhodigaz sas
58 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Aandeel in kortetermijnschulden Boekjaar
Vorig boekjaar
Aandeel in vlottende activa Boekjaar
Vorig boekjaar
8 547
9 974
2 152
2 072
Aandeel in opbrengsten Boekjaar
Vorig boekjaar
Aandeel in langetermijnschulden Boekjaar
Vorig boekjaar
Aandeel in kosten Boekjaar
Vorig boekjaar
685
726
10 614
10 884
4 388
4 088
2 131
2 025
13 630
12 712
13 630
12 709
Voor verkoop beschikbare participaties NAAM
Land van de zetel
Kapitaalaandeel
Aandeel in stemrechten (indien verschillend)
Sluitingsdatum
Totaal balans (Actief/Passief)
Boekjaar
Vorig boekjaar
30 sept.
34 764
34 360
31 dec.
8 852
17 464
(in duizenden euro)
Interconnector (UK) Limited Huberator nv
GrootBrittannië
16,41%
België
10,00%
NAAM
Omzet
Nettoresultaat
Valuta
Boekjaar
Vorig boekjaar
Boekjaar
Vorig boekjaar
134 477
116 882
37 411
37 659
GBP
8 953
8 028
3 666
3 721
EUR
(in duizenden euro)
Interconnector (UK) Limited Huberator nv
HUBERATOR nv Huberator is de operator van de Hub van Zeebrugge en verleent als dusdanig diensten aan de ondernemingen die actief zijn op de Hub. Fluxys nv heeft een meerderheidsbelang van 90% in Huberator nv. INTERCONNECTOR UK De voornaamste participatie beschikbaar voor verkoop bij de afsluiting is Interconnector (UK) Ltd (afgekort IUK). IUK is opgericht door een consortium van Europese gasmaatschappijen, met het oog op de realisatie en exploitatie van de verbinding tussen het Britse gasnet (Bacton) en het continentale net (Zeebrugge).
distrigas | Jaarverslag 2007 | 59
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 8
Rechten en verplichtingen voortvloeiend uit financiële leasecontracten Vorderingen voortvloeiend uit financiele leasecontracten (groep als leasinggever) Boekjaar
Vorig boekjaar
27 224
27 817
113 963
105 337
51 843
87 693
165 806
193 030
193 030
220 847
9 673
10 787
26 693
31 621
5 063
9 808
31 756
41 429
41 429
52 216
Op minder dan een jaar
17 551
17 030
Op meer dan een jaar maar minder dan vijf jaar
87 270
73 716
Op meer dan vijf jaar
46 780
77 885
134 050
151 601
151 601
168 631
(in duizenden euro)
TOTALE BRUTO INVESTERING Op minder dan een jaar Op meer dan een jaar maar minder dan vijf jaar Op meer dan vijf jaar Totaal op meer dan een jaar TOTAAL NIET VERWORVEN FINANCIELE OPBRENGSTEN Op minder dan een jaar Op meer dan een jaar maar minder dan vijf jaar Op meer dan vijf jaar Totaal op meer dan een jaar TOTAAL VORDERINGEN UIT FINANCIELE LEASING (netto investering)
Totaal op meer dan een jaar TOTAAL
60 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Algemene beschrijving van de voornaamste bepalingen van de huurcontracten Het economisch samenwerkingsverband (ESV) Finpipe, filiaal van de Groep, opgericht in 1991, is eigenaar van de leidingen Zeebrugge-Blaregnies en Zeebrugge - Eynatten. Finpipe esv heeft de financiering van de bouw van de twee leidingen op zich genomen, hoofdzakelijk via leningen maar ook ten dele uit eigen middelen. Voor deze twee leidingen is een niet opzegbaar lease- (en exploitatie)contract afgesloten met Fluxys nv. De voornaamste bepalingen van deze twee huurcontracten afgesloten tussen Finpipe esv (leasinggever) en Fluxys nv (leasingnemer), die wij bestempelen als hoofdcontracten in onze uiteenzetting, worden hierna verder toegelicht.
2. Leiding Zeebrugge-Eynatten Het huurcontract loopt over een termijn van 17 jaar, te rekenen vanaf 1 oktober 1998, datum waarop de leiding in gebruik genomen werd. Het contract voorziet in een aankoopoptie voor de leasingnemer, uitoefenbaar op het einde van het contract. De minimumbepalingen betreffende de huur (zonder de optie) worden gevormd door de volgende elementen: enerzijds, de terugbetaling door de leasingnemer van het gedeelte van de investering gefinancierd via leningen, evenals van de financiële lasten die door de leasinggever op deze leningen zijn gedragen,
1. Leiding Zeebrugge-Blaregnies Het huurcontract loopt over een termijn van 20 jaar, te rekenen vanaf 15 december 1992, datum waarop de leiding in gebruik werd genomen. Het contract voorziet in een aankoopoptie voor de leasingnemer uitoefenbaar op het einde van het contract. De minimumbetalingen betreffende de huur (zonder de optie) worden gevormd door de twee volgende elementen:
nderzijds, de terugbetaling door de leasingnemer a van het gedeelte van de investering gefinancierd met eigen middelen, op basis van een contractueel bepaald percentage met de leasinggevers.
enerzijds, de terugbetaling door de leasingnemer van het gedeelte van de investering gefinancierd via leningen, evenals van de financiële lasten die door de leasinggever op deze leningen zijn gedragen, anderzijds, de terugbetaling door de leasingnemer van het gedeelte van de investering gefinancierd met eigen middelen, op basis van een contractueel bepaald percentage met de leasinggevers.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 61
Geconsolideerde jaarrekeningen
Schulden voortvloeiend uit financiele leasecontracten voor het boekjaar (groep als leasingnemer) Boekjaar Geactualiseerde waarde van de minimale huurbedragen (leidingen)*
Minimale huurbedragen (leidingen)
Op minder dan een jaar
16 264
28 039
Op meer dan een jaar maar minder dan vijf jaar
69 259
104 588
Op meer dan vijf jaar
82 987
124 624
152 246
229 212
168 510
257 251
(in duizenden euro)
Totaal op meer dan een jaar TOTAAL
Schulden voortvloeiend uit financiele leasecontracten voor het vorige boekjaar (groep als leasingnemer) Vorig boekjaar Geactualiseerde waarde van de minimale huurbedragen (leidingen)*
Minimale huurbedragen (leidingen)
15 755
28 632
(in duizenden euro)
Op minder dan een jaar Op meer dan een jaar maar minder dan vijf jaar
68 478
108 599
Op meer dan vijf jaar
100 031
148 653
Totaal op meer dan een jaar
168 509
257 252
184 264
285 884
TOTAAL
* Komt overeen met de leaseschuld op de balans De boekwaarde van de activa wordt vermeld in bijlage 6 die specifiek handelt over materiële vaste activa.
Algemene beschrijving van de voornaamste bepalingen van de leasecontracten De cva Distrigas & C° staat in voor de ontwikkeling van de internationale activiteiten zoals de verkoop van grens-totgrenscapaciteit (transit) in België. Ze commercialiseert met name de capaciteit van de leidingen Zeebrugge-Blaregnies en Zeebrugge-Eynatten die in lease gegeven zijn aan Fluxys nv door Finpipe esv (zie hierboven). In dat verband zijn twee akkoorden gesloten tussen Distrigas & C° cva en Fluxys nv, op grond waarvan Distrigas & C° cva de nagenoeg volledige door Fluxys nv
62 | Jaarverslag 2007 | distrigas
van Finpipe esv gehuurde transportcapaciteit commercialiseert, en dit door middel van de betaling van transitvergoedingen (“transit services fees”) die de door Fluxys nv aan Finpipe esv betaalde sommen dekken (zie hierboven) evenals de door Fluxys gedragen exploitatielasten voor de exploitatie van de leidingen, vermeerderd met een marge. De voornaamste bepalingen van deze akkoorden worden hieronder uiteengezet. Ze worden “secundaire contracten” genoemd in de onderstaande uiteenzetting, naar analogie met de terminologie van “hoofdcontracten” die gebruikt is om de relatie, met betrekking tot dezelfde activa, te karakteriseren tussen Finpipe esv en Fluxys nv.
1. Leiding Zeebrugge-Blaregnies Het huurcontract is van kracht geworden op 1 oktober 1999, in principe voor een termijn van 30 jaar, die evenwel kan worden verlengd volgens de contractueel vastgelegde bepalingen. Het contract bevat geen aankoopoptie. Tot het einde van het “hoofdcontract” zal de door Distrigas & C° cva aan Fluxys nv te betalen transitvergoeding gelijk zijn aan het bedrag van de vergoeding betaald door Fluxys nv aan Finpipe esv, met daar bovenop het bedrag, vermeerderd met een marge, van de exploitatielasten gedragen door Fluxys nv. 2. Leiding Zeebrugge-Eynatten Het huurcontract is van kracht geworden op 1 oktober 1998, in principe voor een termijn van 20 jaar, die evenwel kan worden verlengd volgens de contractueel vastgelegde bepalingen. Het contract bevat geen aankoopoptie. Tot het einde van het “hoofdcontract” zal de door Distrigas & C° cva aan Fluxys nv te betalen transitvergoeding gelijk zijn aan het bedrag van de vergoeding betaald door Fluxys nv aan Finpipe esv, met daar bovenop het bedrag, vermeerderd met een marge, van de exploitatielasten gedragen door Fluxys nv. De reële waarde van de leasevorderingen van de Groep wordt geraamd op 157,07 miljoen euro op 31/12/2007 (173,82 op 31/12/2006), op basis van een actualisering van de kasstromen tegen een markttarief; de reële waarde van de leaseschulden van de Groep wordt geraamd op 179,32 miljoen euro op 31/12/2007 (199,40 op 31/12/2006) volgens dezelfde methode.
Gebruikte terminologie Reële waarde: het bedrag waarvoor een actief kan worden verhandeld of een verplichting kan worden afgewikkeld, tussen terzake goed geïnformeerde, tot een transactie bereid zijnde onafhankelijke partijen in normale marktomstandigheden. Minimale leasebetalingen: betalingen ( kapitaal + interest ) die de leasingnemer verplicht is, of kan verplicht worden, te voldoen tijdens de huurperiode. Als de leasingnemer de optie heeft om het actief te verwerven aan een prijs die voldoende lager dient te zijn dan de reële waarde van het actief op datum waarvan de optie zou kunnen worden gelicht opdat men, beginnend op de aanvangsdatum van het leasecontract, de redelijke zekerheid zou hebben dat de optie zal worden gelicht, zullen de minimale leasebetalingen ook de uitoefenprijs van de aankoopoptie bevatten. Brutoinvestering in het kader van een leasecontract: som van de minimale leasebetalingen ( kapitaal + interest ) te ontvangen door de verhuurder in het kader van een contract van huurfinanciering Nettoinvestering in een leasecontract: brutoinvestering ( uitgezonderd niet verworven financieringsopbrengsten ) in het desbetreffende contract geactualiseerd met de impliciete rentevoet van het leasecontract. Niet verworven financieringsopbrengsten: verschil tussen bruto- en netto-investeringen in het leasecontract. Impliciete rentevoet van het leasecontract: actualisatierentevoet die, bij aanvang van het leasecontract, een geactualiseerde waarde van de minimale leasebetalingen ( zonder het interestgedeelte ) gelijk aan de reële waarde van het gehuurde actief geeft.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 63
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 9
Operationele leasecontracten (groep als leasinggever) Totaal bedrag van de toekomstige minimumhuurbedragen krachtens niet-opzegbare contracten voor operationele lease Boekjaar (in duizenden euro)
Op minder dan een jaar
Vorig boekjaar
7 574
8 465
Op meer dan een jaar maar minder dan vijf jaar
30 294
33 862
Op meer dan vijf jaar
75 735
93 120
106 029
126 982
113 603
135 447
Totaal op meer dan een jaar TOTAAL
Er dient opgemerkt dat het contract in kwestie geen voorwaardelijke huur voorziet die in resultaat zou moeten worden geboekt. Wisselkoers EUR/USD op 31 december (ECB)
Algemene beschrijving van de voornaamste bepalingen van de gewone huurcontracten Het contract heeft betrekking op het methaanschip (BW SUEZ Boston) waarvan de Groep mede-eigenaar is samen met de reder naar Noors recht BW Gas De transactiemunt is de USD. Het contract bevat geen aankoopoptie, noch eigendomsoverdracht aan de leasingnemer op het einde van het contract.
64 | Jaarverslag 2007 | distrigas
1,4721
1,317
Bijlage 10
Andere vaste activa
Boekjaar
Vorig boekjaar
Boekwaarde per 1 januari
4 754
3 064
(Vermindering)/Vermeerdering
2 815
1 690
7 569
4 754
Boekwaarde per 1 januari
4 588
1 559
(Vermindering)/Vermeerdering
1 449
3 029
6 037
4 588
13 606
9 342
(in duizenden euro)
BTW-waarborg op ingevoerde goederen
Eerste consolidatie Buiten de consolidatiekring (Negatieve)/positieve omrekeningsverschillen Boekwaarde per 31 december Andere waarborgen
Eerste consolidatie Buiten de consolidatiekring (Negatieve)/positieve omrekeningsverschillen Boekwaarde per 31 december TOTAAL VAN DE ANDERE VASTE ACTIVA
Het bedrag van de “BTW-waarborg op ingevoerde goederen” werd tijdens de eerste helft van het boekjaar naar boven herzien op basis van het bedrag van de invoer van LNG per methaanschip van het vorig boekjaar en bedraagt 7,57 miljoen euro aan het einde van het boekjaar tegenover 4,75 miljoen euro op het einde van het vorig boekjaar.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 65
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 11
Voorraden
Boekjaar
Vorig boekjaar
36
215
193 591
227 224
193 627
227 439
(in duizenden euro)
Bruto boekwaarde Grondstoffen Handelswaar (aardgas) Totaal Boekwaarde van de voorraden geboekt aan reële waarde verminderd met de verkoopkosten Grondstoffen Handelswaar (aardgas) Totaal Voorraadkosten geboekt als lasten Grondstoffen Handelswaar (aardgas) Totaal Waardeverminderingen Terugnemingen van waardeverminderingen Omstandigheden of gebeurtentissen die tot de waardevermindering hebben geleid
De voorraden bestaan voornamelijk uit gasvoorraden die door de Vennootschap, omwille van bedrijfsdoeleinden, worden aangelegd. De boekwaarde van de aardgasvoorraden is gedaald ten opzichte van vorig boekjaar door het gecombineerde effect van de afname van de hoeveelheden in voorraad maar vooral de daling van de gemiddelde eenheidsprijs waartegen de voorraad wordt gewaardeerd. Aan het einde van het boekjaar wordt geen waardevermindering geboekt daar de nettoverkoopwaarde van de voorraden boven hun aanschaffingswaarde ligt.
66 | Jaarverslag 2007 | distrigas
182
89
33 630
-54 745
33 812
-54 656
Bijlage 12
Handelsvorderingen en andere vorderingen Boekjaar
Vorig boekjaar
772 787
713 136
-665
-441
Handelsvorderingen
772 122
712 695
Andere vorderingen
6 522
4 298
778 644
716 993
BTW
1 240
1 223
Andere vorderingen
5 282
3 075
6 522
4 298
Boekjaar
Vorig boekjaar
(in duizenden euro)
Handelsvorderingen Waardeverminderingen op handelsvorderingen
TOTAAL Detail van de overige vorderingen
Totaal
Geboekte waardeverminderingen
Op 1 januari
441
987
-152
-873
Dotaties / (terugnemingen) van het jaar geboekt in de resultatenrekening
376
327
Op 31 december
665
441
Teruggeboekte bedragen op dubieuze debiteuren (defintief verloren bedragen)
distrigas | Jaarverslag 2007 | 67
Geconsolideerde jaarrekeningen
Geboekte bedragen
Vorderingen die op de vervaldatum noch vervallen noch in waarde verminderd zijn
Op vervaldatum vervallen vorderingen, maar niet in waarde verminderd
< = 30 dagen
< = 60 dagen
< = 90 dagen
< = 180 dagen
< = 365 dagen
> 365 dagen
Handelsvorderingen
Op 31/12/2007 772 122
759 603
5 503
3 331
298
3 312
75
Handelsvorderingen
Op 31/12/2006 712 695
711 288
853
31
164
279
80
De handelsvorderingen omvatten de door de klanten van de Groep verschuldigde sommen voor de levering van gas en andere prestaties.
De boekwaarde tegen de historische kostprijs van de vorderingen die worden toegestaan in normale handelsvoorwaarden benadert hun reële waarde.
De stijging van de handelsvorderingen is te verklaren door het gecombineerde effect van enerzijds de gestegen verkochte volumes tijdens de maand december van het afgelopen boekjaar ten opzichte van de verkochte volumes in de maand december van het vorige boekjaar, en anderzijds van de gemiddelde stijging van de verkoopprijzen van de ene referentieperiode tot de andere.
De handelsvorderingen zijn onderhevig aan verwijlinteresten in geval van laattijdige betaling door de klant, volgens de contractuele verkoopvoorwaarden.
Het vastgestelde verschil tussen de twee boekjaren is ook beïnvloed door de toepassing van IAS 39, waardoor de Groep in staat is sommige financiële activa en passiva te compenseren wanneer hij een uitvoerbaar juridisch recht van compensatie bezit op de geboekte bedragen.
68 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Dankzij strikte betalingstermijnen toegekend aan de klanten, een strikt beleid inzake opvolging van handelsvorderingen en een systematische evaluatie van de financiële toestand van de tegenpartijen, kan de Groep het risico beperken dat haar klanten in gebreke blijven.
Bijlage 13
Geldmiddelen en kasequivalenten
Boekjaar
Vorig boekjaar
1 000 976
974 039
21 413
2 517
10
13
1 022 400
976 569
(in duizenden euro)
Bankdeposito's op korte termijn (minder dan 3 maanden) Bankrekeningen Kas Geldmiddelen en kasequivalenten opgenomen in de balans
Deze rubriek bevat voornamelijk rekeningdeposito’s, tegen marktvoorwaarden, met een beleggingshorizon op korte termijn. De boekwaarde van de geldmiddelen en kasequivalenten benadert hun reële waarde gezien hun korte vervaldatum. Het detail der kasstromen van het boekjaar werd opgenomen in de geconsolideerde tabel der kasstromen.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 69
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 14
Andere vlottende activa
Boekjaar
Vorig boekjaar
Verworven opbrengsten
9 842
7 417
Over te dragen kosten
2 611
1 224
Verzekeringen
1 463
764
Andere
1 148
460
12 453
8 641
(in duizenden euro)
TOTAAL
De verworven opbrengsten omvatten hoofdzakelijk de prorata’s van interesten op geldbeleggingen, verworven bij de afsluiting van het boekjaar maar nog niet geïnd. De over te dragen kosten omvatten hoofdzakelijk het gedeelte van de bedrijfskosten (vooral verzekeringskosten) gefactureerd tijdens het boekjaar maar die geheel of gedeeltelijk voor rekening zijn van het volgende boekjaar.
70 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Bijlage 15
Maatschappelijk kapitaal
Aantal aandelen Maatschappelijk kapitaal (in duizenden euro)
Het kapitaal is volledig volstort en bestaat uit maatschappelijke aandelen, zonder nominale waarde, van categorie A, B, C en D. De maatschappelijke aandelen van categorie A worden aangehouden door SUEZ-Tractebel (292 472 aandelen) en door Publigas (58 847 aandelen). De maatschappelijke aandelen van categorie B worden aangehouden door Publigas (116 812 aandelen). De maatschappelijke aandelen van categorie C worden aangehouden door SUEZ-Tractebel (73 164 aandelen) en door Publigas (43 942 aandelen). De maatschappelijke aandelen van categorie A, B en C zijn niet verhandelbaar op Euronext Brussels, in tegenstelling tot de maatschappelijke aandelen van categorie D, 117 398 in aantal, waarvan 36 571 in handen zijn van SUEZTractebel. De toegekende rechten aan het specifieke aandeel aangehouden door de Belgische Staat worden in detail uiteengezet in het hoofdstuk “Corporate governance” van het jaarverslag. Het maatschappelijk kapitaal is niet geëvolueerd tijdens het boekjaar.
Boekjaar
Vorig boekjaar
702 636
702 636
66 228
66 228
Informatie met betrekking tot het kapitaal Onder kapitaal verstaan we, in de volgende paragrafen, het eigen kapitaal van de groep, zonder enige toevoeging van financiële passiva. De doelstellingen van de Groep met betrekking tot haar kapitaalbeheer bestaan erin enerzijds om de continuïteit en de rendabiliteit van de bedrijfsvoering te waarborgen, om in staat te zijn dividenden uit te keren aan de aandeelhouders overeenkomstig de bepalingen in de statuten, en anderzijds om een optimale kapitaalsstructuur te hanteren en zo de kapitaalskosten te reduceren. Wanneer de contractuele analyse het vereist, beheert de Groep het kapitaalbedrag proportioneel ten opzichte van de kredietrisico’s waaraan het blootgesteld is in haar relatie met bepaalde tegenpartijen (cf. Bijlage 2, punt 16.1.4). De Groep is aan geen enkele van buitenaf opgelegde kapitaalvereiste onderhevig. Een controle van het kapitaal volgens de schuld/vermogen methode is weinig relevant omdat de huidige schuldenlast van de Groep laag is.
De statuten bevatten geen bepalingen betreffende toegelaten en voorwaardelijk kapitaal.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 71
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 16
Minderheidsbelangen
Boekjaar
Vorig boekjaar
13 518
11 746
(in duizenden euro)
Per 1 januari Verhoging / (vermindering) van de deelnemingen Aandeel van de nettowinst van de filialen Aandeel van derden in dividenden betaald door Finpipe esv
2 660
2 781
-2 122
-2 122
Aandeel van derden in dividenden betaald door ETAC bv
1 115
Kapitaalverhogingen Wijziging van de reële waarde van de dekkingsinstrumenten
-2
-2
14 054
13 518
Overdrachten afkomstig van de equity-methode (Negatieve) / positieve omrekeningsverschillen NETTO BOEKWAARDE PER 31 DECEMBER
72 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Bijlage 17
Voorzieningen
Boekjaar
Vorig boekjaar
Per 1 januari
64 716
47 879
Nieuw aangelegde voorzieningen
47 887
67 410
(in duizenden euro)
TOTAAL VOORZIENINGEN (VLOTTEND EN VAST)
Verhoging van de voorzieningen
2 331
Verhoging van de geactualiseerde bedragen
7 367
Toevoegingen
112 603
124 987
Gebruik gedurende het boekjaar
-25 895
-10 610
Terugnemingen van voorzieningen
-61 308
-49 661
25 400
64 716
25 397
64 713
3
3
Eerste consolidatie
(Positieve) / negatieve omrekeningsverschillen Per 31 december - Courante voorzieningen - Niet-courante voorzieningen
De voorzieningen betreffen voornamelijk de dekking van specifieke kosten eigen aan de gassector. De reële waarde van deze voorzieningen wordt geraamd op basis van hun marktwaarde, soms met de hulp van onafhankelijke experten of organismen.
Er worden systematisch voorzieningen aangelegd teneinde rekening te houden met potentiële risico’s of lasten die gekoppeld zijn aan de uitvoering van bepaalde inkoop- of verkoopcontracten. De verwachte timing voor het terugnemen van deze voorzieningen is onzeker.
Op het einde van het boekjaar heeft de Groep sommige voorzieningen teruggenomen die tijdens vorige boekjaren werden afgesloten voor een bedrag van 61,31 miljoen euro. De Groep heeft nieuwe voorzieningen ten bedrage van 47,89 miljoen euro aangelegd en heeft de tijdens vorige boekjaren aangelegde voorzieningen t.b.v. 25,89 miljoen euro gebruikt.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 73
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 18
Personeelsbeloningen
Beschrijving van de voornaamste pensioenstelsels en gelijkgeschakelde voordelen In België worden de rechten van het personeel van de bedrijven uit de Elektriciteits- en Gassector geregeld door collectieve overeenkomsten. Deze overeenkomsten, van toepassing op het ‘gebaremiseerde’ personeel aangeworven vóór 1 juni 2002 en op het kaderpersoneel aangeworven vóór 1 mei 1999, voorzien in voordelen die het personeel in staat stellen om voor een volledige loopbaan en met inbegrip van het wettelijk pensioen, een aanvullend rustpensioen te verwerven gelijk aan 75% van het laatste jaarinkomen. Deze voordelen, uitgedrukt onder de vorm van kapitaal, werden in de loop van 2007 aangepast, wat heeft geleid tot een toename van de verbintenissen. Het gaat om stelsels met vaststaande prestaties. De verplichtingen voortvloeiend uit deze pensioenplannen worden gefinancierd via meerdere pensioenfondsen opgericht voor de Elektriciteits- en Gassector en via verzekeringsmaatschappijen. De pensioenplannen worden gefinancierd door bijdragen van de werknemers en de werkgevers. De werkgeversbijdragen worden jaarlijks vastgesteld op basis van een actuariële expertise die tot doel heeft na te gaan of de wettelijke verplichtingen inzake minimumfinanciering vervuld zijn en of de financiering op lange termijn van de prestaties verzekerd is. Het ‘gebaremiseerde’ personeel aangeworven sinds 1 juni 2002 en het kaderpersoneel aangeworven sinds 1 mei 1999 genieten van stelsels met vastgelegde bijdragen. Er dient echter genoteerd dat, voor de bijdragen gestort sinds 1 januari 2004, de wet een gemiddeld jaarlijks rendement
74 | Jaarverslag 2007 | distrigas
over de loopbaan oplegt van ten minste 3,25% op de werkgeversbijdragen en van ten minste 3,75% op de werknemersbijdragen, waarbij het eventueel tekort ten laste is van de werkgever. Gezien het feit dat de reële rendementen veel hoger zijn dan de gegarandeerde minimumpercentages sinds 2004, is geen enkele voorziening aangelegd. Distrigas staat ook prepensioenstelsels toe, naast andere voordelen na uitdiensttreding zoals de terugbetaling van medische kosten en tariefkortingen, evenals andere voordelen op lange termijn (anciënniteitspremies). Deze voordelen zijn geen voorwerp van prefinancieringen.
De bedragen van de verbintenissen door de groep zijn de volgende: Boekjaar
Vorig boekjaar
Pensioenen
Andere verbintenissen
Totaal
Pensioenen
Andere verbintenissen
Totaal
Actuariële schuld aan het begin van de periode
-19 956
-3 889
-23 845
-19 929
-3 356
-23 285
Kosten van diensten verleend in de loop van de periode
(in duizenden euro)
Wijziging van de actuariële schuld
-803
-116
-919
-837
-199
-1 036
Financiële kosten Verrichte bijdragen van de deelnemers
-873
-93
-966
-751
-150
-901
-49
-51
Actuariële verschillen
1 691
1 929
3 620
-1 416
-373
-1 789
126
28
154
117
189
306
Ontvangen diensten Kosten van verleende diensten
-49
-1 121
-1 121
299
299
2 911
-22 826
-19 956
-51
Verminderingen Verrekeningen
2 911
Andere (omrekeningsverschillen) Actuariële schuld aan het eind van de periode
-20 685
-2 141
Gehele of gedeeltelijke gefinancierde stelsels
-3 889
-18 182
In het geheel niet gefinancierde stelsels
-1 773
-23 845 -18 182
-3 889
-5 662
Wijziging van de dekkingsactiva Reële waarde van de activa aan het begin van de periode Verwacht rendement Actuariële verschillen Verrichte bijdragen van de werkgevers Verrichte bijdragen van de deelnemers
16 843
16 843
16 736
16 736
860
860
771
771
1 306
1 306
680
680
28
732
767
49
51
-28
-154
-117
704 49
189
956
-189
-306
51
Ontvangen diensten
-126
Verrekeningen
-161
-161
-2 045
-2 045
19 475
19 475
16 843
16 843
2 166
2 166
1 451
1 451
-22 826
-19 956
Andere (omrekeningsverschillen) Reële waarde van de activa aan het eind van de periode Werkelijk resultaat van de dekkingsactiva Actuariële schuld
-20 685
-2 141
-3 889
-23 845
Reële waarde van de dekkingsactiva
19 475
19 475
16 843
Tekort of overschot
-1 210
-2 141
-3 351
-3 112
-3 889
-7 001
-1 210
-2 141
-3 351
-3 112
-3 889
-7 001
-1 821
-2 141
-3 963
-3 112
-3 889
-7 001
16 843
Niet geboekte actuariële verschillen Niet geboekte kosten van verleende diensten Plaffonering van activa Netto pensioenverbintenissen Niet geboekte actuariële verschillen betreffende andere beloningen op lange termijn Totaal passief Totaal actief
611
611 distrigas | Jaarverslag 2007 | 75
Geconsolideerde jaarrekeningen
Kosten van de periode De kosten voor pensioenen en gelijkgeschakelde verbintenissen over het boekjaar zijn samengesteld als volgt: Boekjaar
Vorig boekjaar
Pensioenen
Andere verbintenissen
Totaal
Pensioenen
Andere verbintenissen
Totaal
Kosten van diensten verleend in de loop van de periode
-803
-116
-919
-837
-199
-1 036
Financiële kosten
-873
-93
-966
-751
-150
-901
860
771 -181
-181
(in duizenden euro)
Verwacht rendement
860
Actuariële verschillen Kosten van verleende diensten Effect van verminderingen of verrekeningen
1 454
1 454
-1 121
-1 121
138
138
866
771
866
Plaffonering van activa TotAal
-1 799
1 245
-554
49
-530
-481
2 997
474
3 471
-1 440
-614
-2 054
1 557
-140
1 417
-1 440
-614
-2 054
Totaal bedrag geboekt in de lijst van actuariële opbrengsten en kosten Actuariële verschillen Plaffonering van activa Gecumuleerde bedragen van de actuariële verschillen geboekt in de lijst van geboekte opbrengsten en kosten
De kosten van de geleverde diensten over de periode worden geboekt onder personeelskosten en onder nettotoevoegingen aan de voorzieningen.
De verschillen van de voorzieningen voor pensioenen en andere gelijkgeschakelde verbintenissen op de balans zijn de volgende: Boekjaar Pensioenen
Andere verbintenissen
Totaal
-3 112
-3 889
-7 001
-1 799
1 245
-554
704
28
732
Variatie - AWV van het boekjaar
-2 997
-474
-3 471
Nettoverbintenis aan het einde van de periode
-7 024
-3 090
-10 294
(in duizenden euro)
Nettoverbintenis aan het begin van de periode Herwerking AWV N-1 Nettokosten van de periode Werkgeversbijdragen van de periode Persoonlijke bijdragen van de periode
76 | Jaarverslag 2007 | distrigas
De toewijzing van de dekkingsactiva volgens de voornaamste categorieën van activa is de volgende: Boekjaar
Vorig boekjaar
Beleggingen aandelen
33%
36%
Beleggingen obligaties
40%
37%
9%
11%
18%
16%
100%
100%
Vastgoed Andere (waaronder monetair)
Actuariële hypotheses De actuariële hypotheses zijn opgesteld door gekwalificeerde actuarissen. De kernhypotheses worden gepresenteerd als volgt: Boekjaar
Vorig boekjaar
Pensioenen
Andere verbintenissen
Pensioenen
Andere verbintenissen
Actualiseringspercentage
4,90%
4,90%
4,10%
4,10%
Verwacht rendementspercentage
4,75%
5,00%
Verwacht loonsverhogingspercentage
3,90%
3,90%
Stijgingspercentage medische kosten
2,90%
3,90% 2,90%
Effect van de verhoging met één procentpunt en effect van de vermindering met één procentpunt op de stijgingspercentages van de medische kosten op: stijging met 1%
Het totaal van de kost van verleende diensten en de financiële kost De actuariële schuld
daling van 1%
-22
16
-200
152
Bedragen betreffende de lopende jaarlijkse periode en de vier voorgaande jaarlijkse periodes van 2008
Actuariële schuld
2007
2006
2005
2004
2003
-22 826
-23 845
-23 284
-21 506
-19 842
Reële waarde van de dekkingsactiva
19 475
16 843
16 736
16 710
16 239
Overschot of tekort
-3 351
-7 001
-6 548
-4 796
-3 604
Ervaringsgerichte aanpassingen voortkomend uit de actuariële schuld
-1 116
-2 405
-422
1 306
680
1 092
De dekkingsactiva Optimale schatting van de werkgever te storten gedurende de jaarlijkse periode beginnende na de sluitingsperiode
600
distrigas | Jaarverslag 2007 | 77
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 19
Handelsschulden en andere schulden
Boekjaar
Vorig boekjaar
Handelsschulden
581 836
718 527
Fiscale schulden
88 737
50 172
Sociale schulden
1 690
1 547
Andere schulden
2 820
4 083
675 083
774 328
(in duizenden euro)
TotAal
Handelsschulden en andere schulden per vervaldatum 0 - 20
21 - 40
41 - 80
81 - 100
> 101
Totaal
Op 31/12/2007
669 022
2
4 221
2
1 836
675 083
Op 31/12/2006
771 564
198
-115
60
2 621
774 328
De handelsschulden omvatten de sommen verschuldigd aan de leveranciers van de Groep voor de levering van gas en andere prestaties en zijn onderhevig aan verwijlinteresten in geval van laattijdige betaling, volgens de contractuele verkoopvoorwaarden die in gemeenschappelijk overleg met de leveranciers werden vastgelegd. De daling van de post “Handelsschulden” is voornamelijk toe te schrijven aan de vervaldagkalender van de gasbevoorradingsfacturen, in toepassing van de bepalingen met betrekking tot de betalingsvoorwaarden die voorzien zijn in de contracten.
78 | Jaarverslag 2007 | distrigas
De rubriek “Fiscale schulden” bevat voornamelijk de BTWschulden op de verrichtingen van de maand december. De te betalen BTW op leveringen van de maand december van het boekjaar is toegenomen in vergelijking met het vorige boekjaar als gevolg van de stijging van de volumes die werden verkocht van de ene referentieperiode tot de andere. De oorzaken van deze stijging werden uiteengezet in de commentaar van bijlage 12. De boekwaarde tegen historische kostprijs van de schulden die zijn aangegaan onder normale commerciële voorwaarden benaderen hun reële waarde.
Bijlage 20
Andere financiële schulden op lange en korte termijn Hieronder wordt informatie verstrekt over de contractuele bepalingen van de Groep met betrekking tot de financiële schulden op lange- en korte termijn.
Informatie over de financiële leasingschulden wordt eveneens gegeven in bijlage 8.
Andere financiële schulden op lange termijn
(in duizenden euro)
Kredietinstellingen
Nominale voet
Boekjaar
Vorig boekjaar
4,41%
17 043
20 452
5,483% Andere ontleende bedragen
Totaal van de andere financiële schulden op lange termijn
De financiële schulden op lange termijn hebben voornamelijk betrekking op de leningen op meer dan één jaar voortvloeiend uit de contracten gesloten door Finpipe esv met de Europese Investeringsbank (EIB) in het kader van de financiering van de bouw van de leidingen ZeebruggeEynatten en met Cosutrel in het kader van de financiering van de bouw van de leidingen Zeebrugge-Blaregnies. Al deze leningen hebben vaste rentevoeten.
9 959
4,05%
6 674
4,05%
3 115
8 581 4 004
4,38%
12 107
15 134
38 939
58 130
De “Andere financiële schulden” op lange termijn verminderen van jaar tot jaar ten gevolge van de overdracht op het einde van het boekjaar naar de “Andere financiële schulden” op korte termijn (overdracht van het gedeelte op meer dan één jaar dat het volgend jaar vervalt).
distrigas | Jaarverslag 2007 | 79
Geconsolideerde jaarrekeningen
Andere financiële schulden op korte termijn
(in duizenden euro)
Schulden op meer dan een jaar die binnen het jaar vervallen
Andere ontleende bedragen Totaal van de Andere financiële schulden op korte termijn Andere ontleende bedragen
Deze rubriek omvat het aandeel van de leningen op meer dan een jaar die vervallen binnen het jaar volgend op het afgesloten boekjaar en van de andere leningen. De financiële schulden op korte termijn hebben voornamelijk betrekking op de leningen op meer dan een jaar die vervallen binnen het jaar, voortvloeiend uit de contracten gesloten door Finpipe esv met de Europese Investeringsbank (EIB) en de uitgifte van schatkistcertificaten in het kader van de financiering van de bouw van de leiding Zeebrugge-Eynatten (RTR). De uitgifte van schatkistcertificaten is onderworpen aan een variabele rente die trimestrieel bepaald wordt, Deze rente bedroeg 4,78% tegenover 3,40% in 2006. De financiële schulden op korte termijn bestaan eveneens uit de leningen voortvloeiend uit de contracten gesloten door Finpipe esv met Cosutrel in het kader van de financiering van de bouw van de leidingen. Al deze leningen hebben vaste rentevoeten. Deze rubriek omvat eveneens een lening met een vaste rentevoet van 6 687 500 GBP, geherwaardeerd tegen de slotrentevoet, die op eindvervaldag komt in de loop van het jaar dat volgt op het afgesloten boekjaar.
80 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Nominale voet
Boekjaar
Vorig boekjaar
4,41%
3 409
3 409
5,483%
9 119
4,05%
1 907
4,05%
890
890
4,38%
3 027
3 027
4,78%
64 091
73 012
82 443
82 245
121 382
140 375
1 907
De totale financiële schuld is terugbetaalbaar als volgt:
Boekjaar
Vorig boekjaar
82 443
82 245
9 232
19 191
26 298
27 697
3 409
11 242
(in duizenden euro)
- op verzoek binnen een jaar - in het tweede jaar - binnen 3 à 5 jaar - na 5 jaar
Overeenkomstig IAS 32 (§86 en §92) is de reële waarde van de ontleende bedragen van de financiële schulden (zonder interesten):
(in duizenden euro)
- Europese Investeringsbank - Fortis Bank (lening in GBP)
Boekjaar
20 358 9 087
- Lening Cosutrel
27 546
- Schatkistcertificaten
63 319
De evolutie van de “Andere financiële schulden” op korte termijn wordt verklaard door de terugbetaling van schatkistcertificaten die bij het afsluiten van het boekjaar met 8,92 miljoen euro dalen.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 81
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 21
Uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen Uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen worden op de balans geboekt voor de tijdelijke verschillen die voortvloeien uit het feit dat de belastingdiensten de activa en passiva waarderen volgens andere regels dan diegene die worden gebruikt voor het opstellen van de geconsolideerde rekeningen. De wijzingen in de uitgestelde belastingen op de balans die zich hebben voorgedaan tijdens het afgelopen boekjaar, worden geboekt op de resultatenrekening, behalve als ze betrekking hebben op elementen die rechtstreeks in het eigen vermogen worden geboekt. De uitgestelde belastingen worden berekend op basis van de geldende aanslagvoeten, of in geval van wijziging, op basis van de reeds goedgekeurde aanslagvoeten die verwacht worden op het ogenblik van de boeking van de te betalen (of terug te krijgen) belastingen in de statutaire boekhouding. Behalve indien een uitkering is voorzien, wordt geen enkele uitgestelde belasting berekend op de niet uitgekeerde winsten van de filialen. De door de Groep erkende uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen en de opeenvolgende bewegingen worden verdeeld als volgt:
82 | Jaarverslag 2007 | distrigas
De actiefposten van de balans Leidingen
Methaanschepen
Voorraden
Financiële instrumenten
Provisies
Pensioenen
Totaal
(in duizenden euro)
Toestand per 1 januari van vorig boekjaar (passief: negatief / actief: positief) Kost (opbrengst) geboekt in de resultatenrekening van vorig boekjaar
967
108 110
1 824
110 901
-967
79 632
-152
78 513
-4 745
697
-4 048
182 997
2 369
185 366
Pensioenen
Totaal
Kost (opbrengst) geboekt in het eigen vermogen van vorig boekjaar Onder eigen vermogen geboekte uitgestelde belastingen
Aankoop/Verkoop van filialen Toestand per 31 december van vorig boekjaar Leidingen
Methaanschepen
Voorraden
Financiële instrumenten
Provisies
Toestand per 1 januari van het boekjaar
182 997
2 369
185 366
Kost (opbrengst) geboekt in de resultatenrekening van het boekjaar
-22 313
434
-21 879
-4 248
-1 674
-5 922
156 436
1 129
157 565
Kost (opbrengst) geboekt in het eigen vermogen van het boekjaar Onder eigen vermogen geboekte uitgestelde belastingen
Aankoop/Verkoop van filialen Toestand per 31 december van het boekjaar
distrigas | Jaarverslag 2007 | 83
Geconsolideerde jaarrekeningen
De passiefposten van de balans Leidingen
Methaanschepen
Voorraden
Financiële instrumenten
Provisies
Andere korte termijn passiva
Omrekeningsverschillen
Toestand per 1 januari van vorig boekjaar (passief: negatief / actief: positief)
-22 119
-23 365
-11 660
-92 674
-64 854
-20 719
-24
-235 416
Kost (opbrengst) geboekt in de resultatenrekening van vorig boekjaar
-1 262
2 716
-11 242
-61 897
-1 156
13 942
-116
-59 015
(in duizenden euro)
Kost (opbrengst) geboekt in het eigen vermogen van vorig boekjaar Onder eigen vermogen geboekte uitgestelde belastingen
Pensioenen
Totaal
792
792
18 463
18 463
Aankoop/Verkoop van filialen Toestand per 31 december van vorig boekjaar
-23 381
-20 649
-22 902
-135 316
-66 010
-6 777
-140
Leidingen
Methaanschepen
Voorraden
Financiële instrumenten
Provisies
Andere korte termijn passiva
Omrekeningsverschillen
Toestand per 1 januari van het boekjaar
-23 381
-20 649
-22 902
-135 316
-66 010
-6 777
-140
-275 175
Kost (opbrengst) geboekt in de resultatenrekening van het boekjaar
-1 230
-2 109
8 606
37 721
-1 569
6 777
-291
47 905
Kost (opbrengst) geboekt in het eigen vermogen van het boekjaar Onder eigen vermogen geboekte uitgestelde belastingen
-275 175 Pensioenen
Totaal
503
503
-3 197
-3 197
Aankoop/Verkoop van filialen Toestand per 31 december van het boekjaar
-24 611
-22 758
-14 296
-100 289
Er zijn geen tijdelijke verschillen waarvoor geen enkele uitgestelde belastingvordering en -verplichting wordt erkend.
84 | Jaarverslag 2007 | distrigas
-67 579
-431
-229 964
In overeenstemming met de boekhoudmethodes van de Groep zijn de uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen van eenzelfde entiteit gecompenseerd in de balans.
Boekjaar (in duizenden euro)
Uitgestelde belastingen op de actiefposten van de balans Uitgestelde belastingen op de passiefposten van de balans
Wijziging in de uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen van het jaar Impact van de uitgestelde belastingen op het resultaat Impact van de uitgestelde belastingen op het eigen vermogen
Vorig boekjaar
157 565
185 366
-229 964
-275 175
-72 399
-89 809
-6 527
5 569
-26 025
-19 498
8 615
15 207
De schommeling van het jaar wordt hoofdzakelijk verklaard door de evolutie van de waardering op het einde van het boekjaar van de gasvoorraden, de rééle waarde van de afgeleide instrumenten en andere passiva.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 85
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 22
Belastingen op het resultaat
De belasting op het resultaat omvat de directe belastingen en de uitgestelde belastingen: De directe belasting vertegenwoordigt de betaalde of te betalen (teruggekregen of terug te krijgen) belasting op het belastbare inkomen van het verstreken boekjaar, evenals elke aanpassing die slaat op de betaalde of te betalen (teruggekregen of terug te krijgen) belasting betreffende de vorige jaren,
De uitgestelde belasting vertegenwoordigt de belasting die pas verschuldigd (of teruggekregen) zal zijn tijdens toekomstige boekjaren maar die reeds geboekt is in het verstreken boekjaar en die overeenstemt met het verschil van de uitgestelde belastingen in de balans (cf. infra). De kosten van uitgestelde belastingen die betrekking hebben op elementen geboekt onder eigen vermogen worden eveneens geregistreerd onder het eigen vermogen.
1. Relatie tussen de belastingkosten en de boekhoudkundige winst Boekjaar
Vorig boekjaar
162 775
126 642
-5 197
-193
-26 025
-19 498
131 553
106 951
Resultaat vóór belastingen
428 312
371 117
Theoretische belasting
145 583
126 143
Theoretische aanslagvoet
33,99%
33,99%
(in duizenden euro)
Directe belastingen Correctie van de directe belasting met betrekking tot vorige boekjaren Uitgestelde belastingen TOTAAL BELASTINGEN
De gebruikte aanslagvoet is de Belgische bedrijfsbelastingsaanslagvoet van 33,99%.
86 | Jaarverslag 2007 | distrigas
2. Aansluiting tussen de effectieve aanslagvoet en de toepasselijke aanslagvoet Boekjaar
Vorig boekjaar
(in duizenden euro)
Verschil op buitenlandse aanslagvoeten
-444
-2 216
Niet-belastbare ontvangen dividenden
-3 362
-2 654
Andere niet-belastbare elementen
-3 965
-3 322
200
188
Niet-aftrekbare uitgaven Impact van overgedragen verliezen Gebruik van niet erkende uitgestelde belastingen tijdens vorige jaren Gebruik van niet erkende uitgestelde belastingen in het lopende jaar
-4 847
Belastingaanpassingen van vorige periodes Andere Reële belasting Reële aanslagvoet
-132 -6 459
-6 209
131 553 30,71%
106 951 28,82%
De belasting bedraagt 131,55 miljoen euro tegenover 106,95 miljoen euro vorig boekjaar, omwille van het hogere resultaat voor belastingen.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 87
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 23
Andere kortlopende verplichtingen
Kortlopende verplichtingen Boekjaar (in duizenden euro)
Vorig boekjaar
Over te dragen inkomsten
23 607
6 137
Te boeken kosten
13 975
13 072
Totaal van de andere kortlopende verplichtingen
37 582
19 209
De over te dragen inkomsten omvatten voornamelijk het aandeel van de omzet geboekt bij de afsluiting van het boekjaar, maar dat betrekking heeft op het volgende boekjaar. De te boeken kosten omvatten voornamelijk de prorata’s van interesten op leningen bij de afsluiting van het boekjaar, maar die in hun totaliteit zullen worden gedragen door het volgende boekjaar.
88 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Bijlage 24
Omzet
Boekjaar
Vorig boekjaar
4 085 709
4 459 735
148 384
134 639
50 665
32 017
Verhuur van het methaanship "BW SUEZ Boston"
10 546
10 807
Diensten verbonden met de gasverkoop
40 119
21 210
4 284 758
4 626 391
(in duizenden euro)
GASVERKOOP TRANSIT ANDERE PRESTATIES
TotAal
De omzet van de Groep omvat in hoofdzaak de inkomsten verbonden aan de volgende activiteiten: Gasverkoop, Transit , Andere prestaties.
De evolutie van de omzet per activiteitssector en per geografische markt wordt ook weergegeven en toegelicht in het gedeelte “Segmentrapportering” (bijlage 4).
De omzet van de Groep bedraagt 4 284,76 miljoen euro per 31 december 2007, tegen 4 626,39 miljoen euro op het einde van vorig boekjaar, of een daling met 341,63 miljoen euro. De verkoop van aardgas vertegenwoordigt 95% van de omzet en kende een belangrijke daling tegenover 31 december 2006. Dit is voornamelijk het gevolg van een daling van de verkochte volumes aan de elektriciteitscentrales. Ook andere factoren hebben bijgedragen aan deze terugval, met name de zachte temperaturen die in 2007 werden waargenomen (2007 was algemeen beschouwd warmer dan 2006).
distrigas | Jaarverslag 2007 | 89
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 25
Andere bedrijfsopbrengsten
Boekjaar
Vorig boekjaar
167
150
35
59
(in duizenden euro)
Doorgerekende kosten Schadevergoedingen Inkomsten uit administratief beheer Inkomsten uit financiële dekkingsinstrumenten Afschrijving van de reserve gekoppeld aan de financiële dekkingsinstrumenten Wisselkoersresultaat Andere opbrengsten Totaal van de andere bedrijfsopbrengsten
Deze rubriek omvat:
de doorgerekende kosten,
de schadevergoedingen ontvangen van verzekeringsmaatschappijen, de inkomsten uit het administratieve beheer van de filialen en de geassocieerde deelnemingen, de inkomsten van de financiële instrumenten waarop de Groep een beroep doet om zich in te dekken tegen de verschillende risico’s die voortvloeien uit zijn commerciële activiteiten en de afschrijving van de reserve die gekoppeld is aan deze instrumenten, de inkomsten die gekoppeld zijn aan het wisselkoersresultaat. Er dient te worden opgemerkt dat de inkomsten van financiële dekkingsinstrumenten van het ene boekjaar tot het andere aanzienlijk kunnen schommelen, gezien de evolutie van de grondstoffenprijzen.
90 | Jaarverslag 2007 | distrigas
218
52
20 561
43 626
1 481
2 331
17 581
14 452
90
76
40 133
60 746
Bijlage 26
Aanvullende informatie over de bedrijfskosten naar aard De onderstaande tabel geeft aanvullende informatie over de wijze waarop de voornaamste bedrijfskosten, gerangschikt naar aard, toegewezen worden aan de rubrieken van de resultatenrekening. Boekjaar
Vorig boekjaar
Bevoorradingskosten
3 736 961
4 153 989
Aankopen
3 360 953
3 852 736
(in duizenden euro)
Voorraadwijzigingen (bijlage 11)
33 812
-54 656
243 980
240 119
België
216 327
214 997
Andere
27 653
25 122
Opslagkosten
49 540
43 939
België
37 183
35 205
Andere
12 357
8 734
LNG Terminalingkosten
34 218
46 550
Transitkosten
14 458
25 301
Personeelskosten
15 945
16 107
Afschrijvingen
17 530
22 193
Transportkosten
Afschrijvingen van immateriële vaste activa (bijlage 5) Afschrijvingen van materiële vaste activa (bijlage 6) Waardeverminderingen
151
33
17 379
22 160
376
327
376
327
115 412
90 664
3 886 224
4 283 280
Waardeverminderingen op voorraden (bijlage 11) Waardeverminderingen op handelsvorderingen (bijlage 12) Andere bedrijfskosten (bijlage 27) TOTAAL
De rubriek “Bevoorradingskosten” (3 736,96 miljoen euro in 2007 tegen 4 153,99 miljoen euro in 2006) omvat integraal de bevoorradingskosten geboekt in de rekeningen van de Groep en houdt rekening met de eliminatie van de wederzijdse kosten (48,95 miljoen euro op het ogenblik van de afsluiting tegen 80,10 miljoen euro in 2006).
Behalve de aankopen van aardgas (3 360,95 miljoen euro in 2007 tegen 3 852,74 miljoen euro in 2006) en de wijzigingen in de gasvoorraden, integreert deze rubriek ook de kosten voor vervoer (of van transport) (243,98 tegen 240,12), voor opslag (49,54 tegen 43,94) en LNG-terminaling (34,22 tegen 46,55) evenals voor de transitvergoedingen (14,46 tegen 25,30).
distrigas | Jaarverslag 2007 | 91
Geconsolideerde jaarrekeningen
Over de rubriek “Andere bedrijfskosten” wordt aanvullende informatie verstrekt in bijlage 27. In vergelijking met vorig jaar noteren we in hoofdzaak: de daling van de aangekochte gasvolumes en bijgevolg van de bevoorradingskosten, voortvloeiend uit de daling van de verkochte volumes; een negatief verschil van de voorraden, in tegenstelling tot 2006 waar dit nog positief was, wat meer gedetailleerd staat beschreven in bijlage 11.
92 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Bijlage 27
Andere bedrijfskosten
Boekjaar (in duizenden euro)
Huurgelden, huurkosten - onderhouds- en reparatiekosten Consultancy-, studie- en outsourcingkosten en andere betalingen aan derden Exploitatievergoedingen Verzekeringen Kosten met betrekking tot financiële dekkingsinstrumenten Wisselkoersresultaat
Vorig boekjaar
1 646
1 472
14 920
14 154
825
885
2 312
2 141
110 182
32 933
21 723
17 600
Voorzieningen
-38 146
8 994
Andere kosten
1 950
12 485
115 412
90 664
Totaal van de andere bedrijfskosten
Naast de commerciële, algemene en administratieve kosten, omvat de rubriek “Andere kosten” eveneens bepaalde kosten van operationele aard die verband houden met de dekking van de commerciële risico’s van de Vennootschap via financiële instrumenten. De “kosten met betrekking tot financiële dekkingsinstru menten” kunnen van het ene boekjaar tot het andere aanzienlijke schommelingen kennen (+77,25 miljoen euro tussen 2007 en 2006), met name als gevolg van de evolutie van de grondstoffenprijzen. De schommeling van de rubriek “Voorzieningen” is hoofdzakelijk te wijten aan de terugneming van voorzieningen in het vorige boekjaar en wordt specifiek toegelicht in bijlage 17. Tot slot dient er aan te worden herinnerd dat het vorige boekjaar gekenmerkt werd door het ten laste nemen, ten belope van 30 miljoen euro, van de eenmalige bijdrage die aan de Vennootschap was opgelegd door de wet houdende diverse bepalingen van 27 december 2006. De Vennootschap heeft in de loop van 2007 een gerechtsprocedure ingesteld voor het Grondwettelijk Hof tegen deze eenmalige bijdrage (bijlage 38).
distrigas | Jaarverslag 2007 | 93
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 28
Bedrijfsresultaat (EBIT)
Boekjaar
Vorig boekjaar
4 284 758
4 626 391
40 133
60 746
Bedrijfskosten
-3 886 224
-4 283 280
Bevoorradingen
-3 736 961
-4 153 989
Personeelskosten
-15 945
-16 107
Afschrijvingen
-17 530
-22 193
(in duizenden euro)
Omzet Andere bedrijfsopbrengsten
Waardeverminderingen Andere bedrijfskosten Bedrijfsresultaat (EBIT)
Het bedrijfsresultaat bedraagt 438,67 miljoen euro, een stijging met 8,6% of 34,81miljoen euro ten opzichte van het vorige boekjaar. Ondanks een daling van de omzet met 7%, laat het courante bedrijfsresultaat (EBIT) een stijging van meer dan 8% optekenen ten opzichte van het vorige boekjaar. Deze stijging is te danken aan de goede bedrijfsprestaties en aan de bijkomende arbitragemogelijkheden die werden aangegrepen in de loop van het tweede semester van het boekjaar.
94 | Jaarverslag 2007 | distrigas
-376
-327
-115 412
-90 664
438 667
403 857
Bijlage 29
Financiele opbrengsten
Boekjaar (in duizenden euro)
Vorig boekjaar
Opbrengsten uit participaties
10 100
8 359
Financiële opbrengsten van financiële leasing Opbrengsten uit vlottende activa
12 378 41 630
12 682 26 123
64 108
47 164
TOTAAL FINANCIELE OPBRENGSTEN
De “Opbrengsten uit participaties” worden gevormd door de dividenden betaald door de vennootschappen (voor verkoop beschikbare participaties) Interconnector Ltd 8,29 miljoen euro tegen 8,22 miljoen euro vorig boekjaar en Huberator SA (1,2 miljoen euro), alsook van interesten op voorschotten die werden ontvangen van bepaalde tegenpartijen (0,61 miljoen euro tegen 0,14 miljoen euro vorig boekjaar), Bijlage 7 “Filialen, geassocieerde deelnemingen, joint ventures en voor verkoop beschikbare participaties” omvat alle details met betrekking tot de voor verkoop beschikbare participaties, waarvan het bedrag ongewijzigd blijft in vergelijking met het voorgaande boekjaar. Het bedrag van de “Opbrengsten uit vlottende activa” stijgt in vergelijking met het vorige boekjaar, vooral als gevolg van de verbetering van de thesauriesituatie alsook van de stijging van de rentevoeten op beleggingen.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 95
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 30
Financiële kosten
Boekjaar (in duizenden euro)
Kosten van andere financiële schulden
Vorig boekjaar
7 659
6 823
14 625
15 054
5 703
10 251
Andere financiële kosten
5 809
3 340
Andere financiële opbrengsten
-106
-303
Financiële kosten ten gevolge van financiële leasing Andere financiële opbrengsten / kosten Financiële kosten: waardeverminderingen
-152
Actualisering van de voorzieningen
7 367
Latente wisselkoersresultaten TOTAAL FINANCIËLE KOSTEN
De rubriek “Kosten van andere financiële schulden” omvat voornamelijk de interesten op leningen aangegaan door Finpipe esv. De lezer dient voor meer informatie de bijlage 20 “financiële schulden op lange en korte termijn” te raadplegen, die alle informatie bevat betreffende de leningen (rentevoet, periode, bedragen, ...). De rubriek “Financiële kosten ten gevolge van een financiële leasing” omvat de financiële kosten van de leasecontracten die toegelicht worden in bijlage 9. De rubriek “Andere financiële opbrengsten/kosten” omvat met name de volgende elementen: de waardeverminderingen geboekt op de vorderingen andere dan handelsvorderingen of de andere vlottende activa; de andere financiële kosten, waaronder kosten die beschouwd worden als financiële instrumenten en verwerkt volgens de norm IAS 39 (bijlage 31);
96 | Jaarverslag 2007 | distrigas
27 987
32 128
het
resultaat van de actualisering van sommige voorzieningen; de latente wisselkoersresultaten die betrekking hebben op het effect van de waardering van elementen van de balans tegen de slotkoers. Het resultaat van de actualisering van voorzieningen is in 2007 nihil gezien het feit dat alle voorzieningen, die onderworpen zijn aan actualisering, overeenkomstig de bepalingen van de norm IAS 37, teruggenomen werden tijdens het vorige boekjaar.
Bijlage 31
Financiële instrumenten
Het gebruik door de Vennootschap van financiële instrumenten en de boekhoudmethodes die er betrekking op hebben worden uitgelegd in bijlage 2.
1. Samenvatting De bedragen die zijn aangeduid in de tabellen hierna geven de reële waarden weer van de afgeleide financiële instru-
menten die zijn aangegeven in de balans op 31 december 2007 en 31 december 2006. De gegevens die zijn uiteengezet in de volgende paragrafen van deze bijlage hebben slechts betrekking op de afgeleide instrumenten. De gegevens betreffende andere financiële instrumenten (bijvoorbeeld de activa die beschikbaar zijn voor verkoop, leningen, schuldvorderingen en handelsschulden) zijn opgenomen in de respectieve bijlagen. Boekjaar
(in duizenden euro)
Lopend
Vorig boekjaar
Niet lopend
Totaal
Totaal
160 686
160 686
97 000
134 050
151 601
168 631
778 644
778 644
716 993
5 734
5 734
21 511
ACTIVA Deelnemingen die beschikbaar zijn voor verkoop - bijlage 7 Leningen en vorderingen Leasingvorderingen - bijlage 8 Handelsvorderingen en andere vorderingen - bijlage 12 Fiscale schuldvorderingen
17 551
Financiële activa met variatie van de reële waarde via de resultatenrekening (bestemd voor transactiedoeleinden) - bijlage 31 Grondstoffenderivaten Valuta- en Rentederivaten
153 150
69 195
222 345
339 634
2 113
18 420
20 533
20 816
35 366
15 873
51 239
42 756
Financiële instrumenten aangeduid als dekkingsinstrumenten bijlage 31 Grondstoffenderivaten Valuta- en Rentederivaten Kas en kasequivalenten - bijlage 13
921
921
1 022 400
1 022 400
976 569
PASSIVA Financiële passiva met variatie van de reële waarde via de resultatenrekening (bestemd voor transactiedoeleinden) - bijlage 31 Grondstoffenderivaten
269 013
136 139
405 152
482 921
309
1 090
1 399
2 596
18 760
34 230
52 990
65 498
2 472
2 127
4 599
415
Leaseschulden - bijlage 8
16 264
152 246
168 510
184 264
Andere financiële schulden - bijlage 20
82 443
38 939
121 382
140 375
675 083
675 083
774 328
54 829
54 829
44 785
Valuta- en Rentederivaten Financiële instrumenten aangeduid als dekkingsinstrumenten bijlage 31 Grondstoffenderivaten Valuta- en Rentederivaten Financiële passiva gewaardeerd aan de afgeschreven kost
Handelsschulden en andere schulden - bijlage 19 Fiscale schulden
distrigas | Jaarverslag 2007 | 97
Geconsolideerde jaarrekeningen
Het belangrijkste element vervat in de financiële activa die beschikbaar zijn voor verkoop is de deelneming van Distrigas in Interconnector (UK) Limited met een reële waarde van 160 661 duizend euro eind 2007. Meer informatie over de bepaling van de reële waarde van deze deelneming wordt gegeven in punt 16.2 van bijlage 2. De nettowinst op de financiële activa die beschikbaar zijn voor verkoop loopt op tot 73 786 duizend euro eind 2007 (8 359 duizend euro eind 2006). De veranderingen van de reële waarde die rechtstreeks zijn geboekt in het eigen vermogen bedragen 63 686 duizend euro in 2007 (geen verschil in reële waarde geboekt in 2006) zoals in detail weergegeven in de staat van de geboekte producten en lasten. De ontvangen dividenden bedragen 10 100 duizend euro in 2007 (8 359 duizend euro in 2006) en zijn inbegrepen in opbrengsten uit financiële activa opgenomen in bijlage 29.
2. Aard en omvang van de risico’s afkomstig van grondstoffenderivaten 2.1 Strategie en doelstellingen 2.1.1 Beschrijving van de voornaamste risico’s Distrigas is vanwege zijn activiteiten blootgesteld aan de volgende voornaamste risico’s: Het volumerisico Het marktrisico Het kredietrisico De Raad van bestuur heeft een risicobeheerbeleid goedgekeurd dat onder andere de limieten bepaalt waarbinnen deze risico’s moeten variëren. Dit beleid herneemt eveneens de procedures die worden toegepast binnen het kader van het “Risicobeleid” (Risk Policy). De Vennootschap heeft eveneens een “Risk Control”functie gecreëerd. Deze functie heeft tot doel op een continue wijze de blootstelling van de Vennootschap aan de volume-, markt- en kredietrisico’s op te volgen. Risk Control rapporteert regelmatig aan het “Risk Committee”, dat is samengesteld uit de directeurs verantwoordelijk in de operationele en financiële domeinen van de Vennootschap en dat wordt voorgezeten door de CEO van Distrigas. Het schema hieronder verduidelijkt deze elementen evenals andere bestanddelen die verder in de tekst zijn uitgelegd.
Risicobeleid (“Risk Policy”) Goedgekeurd door de Raad van bestuur
Comité voor risicocontrole
Dienst Risicocontrole (Risk Control)
Leverancier
Langetermijnaankopen
Portefeuille beheer
Front office
Gasmarkten
98 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Verkoop
Klanten
2.1.1.1 Volumerisico Bij de belevering van zijn eindmarkten is één van de belangrijke functies van Distrigas de bevoorradingsveiligheid van zijn cliënteel maximaal te waarborgen. Dit houdt in dat de Vennootschap alle noodzakelijke maatregelen moet nemen om op elk ogenblik over voldoende gasbronnen te beschikken en om vervolgens het profiel van deze bronnen om te vormen naar een profiel op maat van zijn klanten. Omwille van de onzekerheid met betrekking tot het toekomstige gasverbruik (weersomstandigheden, variabele consumptie industriële klanten en elektrische centrales) en de doelstelling van bevoorradingsveiligheid, zou de Vennootschap op bepaalde ogenblikken kunnen blootgesteld worden aan een gasoverschot of –tekort. Dit volumerisico wordt beheerd binnen het team “Portfolio Management” (Portefeuillebeheer), dat zich bevindt in de kern van de gasactiviteiten van de Vennootschap. Dit team regelt het evenwicht van de gasstromen tussen de verschillende partijen (leveranciers, stockage, klanten en spotmarkt) teneinde dit volumerisico dag na dag te elimineren en in de toekomst te minimaliseren. Het beheer verloopt via aankoopcontracten op lange termijn, opslagcapaciteiten en transacties op de gasmarkt (spot of termijn- aankoop- of verkoopcontracten). 2.1.1.2 Marktrisico Hoewel de Vennootschap zoveel mogelijk “natuurlijke” dekkingsposities creëert, blijft het blootgesteld aan prijsschommelingen van grondstoffen. Deze verschillende blootstellingen worden opgevolgd, gerapporteerd en beheerd op het niveau van de globale portefeuille om te kunnen genieten van compenserende posities per grondstof, per markt en per periode. In geval van onevenwicht worden afgeleide financiële instrumenten (swaps of opties) verhandeld om dit marktrisico te dekken. U zal een meer gedetailleerde beschrijving vinden in paragraaf 2.3.1. Paragraaf 3.2 gaat dieper in op het wisselkoersrisico. 2.1.1.3 Kredietrisico Het gaat hier om de risico’s die worden gelopen bij de eventuele tekortkomingen van de tegenpartijen van de Vennootschap, zie verder in paragraaf 2.3.2. 2.1.2 Classificatie van de operaties in grondstoffen volgens de IAS 39-norm De Vennootschap koopt en verkoopt aardgas in het kader van contracten op korte en middellange termijn. Al haar
aankoopcontracten op lange termijn en het merendeel van haar aankoop- en verkoopcontracten van aardgas op korte termijn werden afgesloten om continu te zorgen voor een evenwicht inzake aankoop, verkoop of gebruik van gas. Aangezien deze contracten beantwoorden aan de definitie van eigen gebruik (“own use”), zijn ze niet onderworpen aan de IAS 39-norm. Krachtens de IAS 39-norm is de Vennootschap er evenwel toe gehouden om zijn contracten voor eigen gebruik (“own use”) te evalueren teneinde na te gaan of ze geen geïncorporeerde afgeleide financiële instrumenten bevatten. Grondstoffencontracten die niet beantwoorden aan de criteria van eigen gebruik, of waarvan de geïncorporeerde afgeleide financiële instrumenten (ook genoemd besloten derivaten) geen nauw verband hebben met het basiscontrat, zijn opgenomen in de activa of passiva van de balans aan hun reële waarde.
2.2 Invloed van de grondstofderivaten op de balans en resultatenrekening 2.2.1 Algemeen overzicht van de reële waarden De reële waarde van de aankoop- en verkoopscontracten op termijn (“forward” contracten) stemt overeen met de geactualiseerde waarde van het contractueel volume vermenigvuldigd met het verschil tussen de contractprijs en de overeenstemmende prijzen van de termijnmarkten op het einde van het jaar. Deze marktprijzen zijn gebaseerd op de externe quotaties van de overeenstemmende georganiseerde actieve markten. De krediet- en liquiditeitsrisico’s worden in aanmerking genomen bij de berekening van de reële waarde. In geval van optionele contracten wordt het Black’76-model gebruikt om de reële waarde te berekenen. Wegens de complexiteit van de prijsformules in bepaalde verkoopcontracten zijn de reële waarden van bepaalde afgeleide, geïncorporeerde financiële instrumenten gebaseerd op ramingen van het management, waarbij rekening wordt gehouden met alle relevante economische en marktfactoren. De volgende tabel geeft de reële waarde weer van de grondstofderivaten samen met hun respectieve vervaldata en notionele bedragen.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 99
Geconsolideerde jaarrekeningen
2007 Vervaldatum
Notioneel Bedrag TWh
Reële waarde
Activa (in duizenden euro)
Totaal
Passiva
Lopend
Niet lopend
Lopend
Niet lopend
Fysieke derivaten
2008-2010
1,3 TWh
45 934
50 377
-57 468
-52 916
-14 073
Financiële derivaten
2008-2010
-22,9 TWh
71 402
15 898
-156 324
-80 476
-149 500
In contracten besloten derivaten
2008-2010
7,8 TWh
-22 004
14
-21 990
Trading voor eigen gebruik
2008-2010
0,8 TWh
35 814
2 920
-33 217
-2 761
2 756
Financiële instrumenten met variatie van de reële waarde via het resultaat
2008-2010
-13,0 TWh
153 150
69 195
-269 013
-136 139
-182 807
Kasstroomindekkingen
2008-2010
-0,1 TWh
35 366
15 873
-18 760
-34 230
-1 751
2008-2010
-13,1 TWh
188 516
85 068
-287 773
-170 369
-184 558
Totaal
Vergelijking met 2006 Vervaldatum
Notioneel Bedrag TWh
Reële waarde
Activa (in duizenden euro)
Totaal
Passiva
Lopend
Niet lopend
Lopend
Niet lopend
Fysieke derivaten
2007-2010
5,1 TWh
153 426
38 861
-180 175
-50 643
-38 531
Financiële derivaten
2007-2009
13,9 TWh
33 773
905
-83 545
-24 481
-73 348
In contracten besloten derivaten
2007-2008
-12,0 TWh
-18 026
-15 932
-33 958
Trading voor eigen gebruik
2007-2010
2,3 TWh
101 640
11 028
-97 928
-12 190
2 550
Financiële instrumenten met variatie van de reële waarde via het resultaat
2007-2010
9,3 TWh
288 839
50 794
-379 674
-103 246
-143 287
Kasstroomindekkingen
2007-2008
1,9 TWh
40 008
2 747
-63 555
-1 943
-22 743
2007-2010
11,2 TWh
328 847
53 541
-443 229
-105 189
-166 030
Totaal
100 | Jaarverslag 2007 | distrigas
2.2.2 Invloed op de resultatenrekening en het eigen vermogen Overeenkomstig het risicobeheer van de Vennootschap worden fysieke en financiële afgeleide instrumenten afgesloten om economisch de netto blootstelling (“exposure”) van de portefeuille in te dekken. Aangezien de IAS 39-norm geen boeking van portefeuilledekkingen (“portfolio hedge
(in duizenden euro)
RW 31/12/2005
accounting”) toestaat, worden deze posities opgenomen in de balans aan hun reële waarde op het einde van de periode. De variatie van deze reële waarden tussen twee perioden worden verwerkt via de resultatenrekening. De tabel hieronder vat het nettoverschil samen van de reële waarde van die economische dekkingen (hetzij -30 865 duizend euro) die voorkomen in de resultatenrekening op 31 december 2007.
Cash 2006
Δ RW 2006
RW 31/12/2006
Cash 2007
Δ RW 2007
RW 31/12/2007
Fysieke derivaten Financiële derivaten In contracten besloten derivaten
-95 648 22 181 -12 324
-14 451 5 111
71 568 -100 640 -21 634
-38 531 -73 348 -33 958
-8 861
33 319 -76 152 11 968
-14 073 -149 500 -21 989
Totaal
-85 791
-9 340
-50 706
-145 837
-8 861
-30 865
-189 739
De fysieke derivaten onder de vorm van onderhandse fysieke gascontracten, termijncontracten of optiecontracten worden gebruikt om de nettoblootstelling inzake volume (in piek- en dalperiodes) te verminderen op portefeuilleniveau en niet op het niveau van individuele contracten of contractgroepen.
stig de IAS 39. De evolutie van de reële waarde van die financiële derivaten zoals geregistreerd in de resultatenrekening op 31 december 2007 bedraagt -76 152 duizend euro en is hoofdzakelijk te wijten aan de stijgende evolutie sinds augustus 2007 van de toekomstige prijsnoteringen van aardolie en geraffineerde aardolieproducten.
De sterke positieve evolutie van de reële waarde van die fysieke derivaten (+33 319 duizend euro) ten opzichte van eind 2006 komt hoofdzakelijk voort uit de afwikkeling van een aantal posities in 2007 – posities die een negatieve reële waarde hadden eind 2006 – en die aldus mechanisch een positieve variatie teweegbrengen.
Naast de fysieke en financiële afgeleide instrumenten van grondstoffen heeft de Vennootschap, in bepaalde van haar verkoopcontracten, besloten derivaten geïdentificeerd met plafond-/bodemprijzen die niet worden beschouwd als nauw verweven met het basiscontract volgens de IAS 39-norm. Deze besloten derivaten worden sindsdien in de balans aan hun reële waarde geboekt en de variaties van deze reële waarden komen voor in de resultatenrekening. Een positieve variatie van +11 968 duizend euro is aldus opgenomen in de resultatenrekening van het boekjaar 2007 en houdt hoofdzakelijk verband met de verdere afwikkeling van verkoopcontracten met besloten derivaten (de reële waarde was eind 2006 sterk negatief).
De prijzen van de aankoop- en verkoopcontracten van gas voor eigen gebruik (“own use”) zijn hoofdzakelijk geïndexeerd aan aardolie en geraffineerde aardolieproducten. Teneinde zich in te dekken tegen deze blootstelling doet de Vennootschap een beroep op petroleum-swaps en wisselt het variabele in tegen vaste prijs (“fixed for floating oil swaps”). Die petroleumswaps laten toe om compenserende financiële posities te creëren ten opzichte van de petroleumblootstelling van de globale portefeuille. Hoewel het gaat om economische indekking van de portefeuille, worden die swaps niet erkend als indekking overeenkom-
distrigas | Jaarverslag 2007 | 101
Geconsolideerde jaarrekeningen
spotprijzen bij de levering van gas, en anderzijds financiële transacties (swaps op aardolieproducten) om zich in te dekken tegen toekomstige schommelingen van de prijzen van specifieke, geïsoleerde en op die petroleumproducten geïndexeerde verkoopcontracten.
Kasstroomindekkingen (“cash flow hedges”) De Vennootschap heeft bepaalde van haar aankoop- en verkoopcontracten op termijn geïdentificeerd als kasstroomindekkingen tegen toekomstige schommelingen als gevolg van marktevoluties. Deze operaties beantwoorden aan de IAS 39-criteria die van toepassing zijn op de kasstroomindekkingen volgens dewelke de variaties van de reële waarde van die transacties worden geboekt in het eigen vermogen tot aan de leveringsperiode, en dit in de mate waarin de dekkingen efficiënt blijken te zijn.
Op 31 december 2007 was de maximale duur waarbij de Vennootschap haar blootstelling aan de schommelingen van de kasstromen indekt drie jaar.
Deze dekkingen zijn enerzijds fysieke transacties die toelaten om zich in te dekken tegen een schommeling van de
31/12/2007
(in duizenden euro)
31/12/2006
Activa
Passiva
Activa
Passiva
Binnen het jaar
35 366
-18 760
40 009
-63 555
Korte termijn
35 366
-18 760
40 009
-63 555
Meer dan een jaar, minder dan twee jaar
13 091
-34 230
2 747
-1 943
Meer dan twee jaar, minder dan drie jaar
2 782
15 873
-34 230
2 747
-1 943
51 239
-52 990
42 756
-65 498
Meer dan drie jaar, minder dan vier jaar Meer dan vier jaar, minder dan vijf jaar Meer dan vijf jaar Lange termijn Totaal
Het gerealiseerde nettoverlies dat van het eigen vermogen werd overgedragen naar de resultatenrekening voor het boekjaar 2007 bedraagt -24 480 duizend euro (tegen een nettowinst van 13 830 duizend euro voor het boekjaar 2006). Het resultaat (vóór belastingen) dat werd geregistreerd in het eigen vermogen in 2007 bedroeg 686 duizend euro (het was –26 110 duizend euro in 2006). De reële waarde (vóór belastingen) van de genoemde instrumenten die werd ingebracht in het eigen vermogen op 31 december 2007 bedraagt op zijn beurt -1 751 duizend euro (-22 742 duizend euro op 31/12/2006).
102 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Trading voor eigen gebruik In het kader van haar interne beleid en procedures voor risicobeheer heeft de Vennootschap een aantal fysieke en financiële contracten afgesloten voor eigen gebruik. Deze operaties maken het voorwerp uit van een nauw toezicht via dagelijkse rapporten over de marktblootstellingen en –risico’s (Value-at-risk) en brengen slechts een beperkte blootstelling met zich mee. De nettowinst van deze activiteit, die voorkomt in het bedrijfsresultaat op 31 december 2007, bedraagt 1,26 miljoen euro.
De reële waarde van financiële activa en passiva die worden gehouden voor eigen trading gebruik is 2,76 miljoen euro op de afsluitingsdatum van het boekjaar 2007 en was 2,55 miljoen euro op de afsluitingsdatum van het boekjaar 2006.
(in duizenden euro)
RW 31/12/2007
Marge 2007
RW 31/12/2006
Marge 2006
2 756
1 260
2 550
4 860
Trading voor eigen gebruik
2.3 Financiële risico’s met betrekking tot het gebruik van grondstofderivaten 2.3.1. Marktrisico Zoals we het reeds vroeger hebben aangehaald, wordt Distrigas blootgesteld aan schommelingen van de grondstofprijzen. Deze schommelingen kunnen aanleiding geven tot een zekere volatiliteit tussen twee opeenvolgende periodes op het niveau van de resultatenrekening, de balans en de kasstromen. Daarom maakt Distrigas gebruik van grondstoffenderivaten teneinde die marktrisico’s volledig of gedeeltelijk te elimineren. De marktrisico’s worden ingeschat en gerapporteerd aan het Comité voor risicocontrole door het departement “Risk Control” en beheerd door het departement ”Portfolio Management”, in overeenstemming met de dekkingsregels en de risicobeperkingen die werden vastgesteld op het niveau Distrigas. Het marktrisico verbonden aan de evolutie van de grondstofprijzen wordt gemeten en beheerd op basis van berekeningen zoals “Value-at-Risk” en andere limieten op marktrisico’s (met name met betrekking tot volume en trading horizon). Het gebruik van de Value-at-Risk om het marktrisico te kwantificeren, levert een globale, trans-
Trading voor eigen gebruik Globale portefeuille (inclusief trading voor eigen gebruik)
De Value-at-Risk (VaR) vertegenwoordigt het maximale potentiële verlies over een bepaalde bewaarperiode en een gegeven betrouwbaarheidsinterval onder normale marktomstandigheden. Dit instrument is geen indicatie van de verwachte resultaten. Distrigas neemt als hypothese een bewaarperiode van 1 dag (“holding period”) en een betrouwbaarheidsinterval van 95%).
31/12/2007
gemiddelde 2007
gemiddelde 2006
maximum 2007
minimum 2007
345
442
1 138
779
175
11 137
13 909
20 739
9 606
(in duizenden euro)
Value-at-Risk
versale visie op van het genomen risico, waarbij rekening wordt gehouden met alle markten en producten die Distrigas verhandelt. Het gebruik van deze methode vereist het definiëren van sleutelhypothesen, zoals de selectie van een betrouwbaarheidsinterval en de periode gedurende dewelke deze producten in portefeuille worden gehouden (bewaarperiode, “holding period”). De globale Var wordt berekend op basis van alle nettoblootstellingen van Distrigas (aankopen, verkopen, toegepaste dekkingen) die worden onderworpen aan prijsschokken van de risicofactoren die zich hebben voorgedaan tijdens de 2 voorgaande jaren (historische simulatie).
distrigas | Jaarverslag 2007 | 103
Geconsolideerde jaarrekeningen
2.3.2. Kredietrisico Het kredietrisico geeft het verlies weer dat de Vennootschap zou kunnen lijden in geval van niet-naleving van de verbintenissen van een tegenpartij. Om dit kredietrisico te beheren, bepaalt de Vennootschap de interne kredietlijnen voor de tegenpartijen naargelang hun financiële situatie en hun rating (“credit rating”). Daarnaast verzekert ze een permanent toezicht op de kredietblootstelling van de tegenpartijen dankzij kredietrapporten. Indien nodig vereist de Vennootschap van bepaalde tegenpartijen bankgaranties of goederen in onderpand en stelt ze compensatiecontracten in plaats. Deze compensatiecontracten worden gebruikt wanneer verschillende transacties werden afgesloten met één enkele tegenpartij of een groep van verbonden tegenpartijen en laten toe om de positieve en negatieve blootstellingen aan het kredietrisico onderling te compenseren. Telkens wanneer mogelijk maakt de Vennootschap gebruik van gestandaardiseerde contracten, zoals ‘Zeebrugge Hub Natural gas Trading terms and conditions’ of ‘NBP Trading terms and conditions’.
De overschrijdingen van de kredietlijnen en de belangrijke kredietblootstellingen worden wekelijks besproken in het risicocomité. Op 31 december 2007 werd door het gebruik van compensatiecontracten de blootstelling van de Vennootschap aan afgeleide instrumenten in termen van kredietrisico beperkt tot een bedrag van 86.88 miljoen euro. Meer dan 90% van dit kredietrisico heeft betrekking op tegenpartijen met een goede kredietwaardigheid (investment-grade counterparty). De tabel hieronder vermeldt de openstaande kredietblootstellingen (pre-settlement exposure of MtM exposure). De kredietblootstellingen die werden gecreëerd door het gas dat werd geleverd in december 2007 en niet betaald was op 31/12/2007, worden gerapporteerd in bijlage 12.
31/12/2007
31/12/2006
Investment Grade*
Totaal
Investment Grade*
Totaal
Brutoblootstelling
246 834
278 143
337 218
370 224
Nettoblootstelling
78 870
86 876
83 990
89 240
(in duizenden euro)
(*) De kolom “Investment grade” bevat de transacties met tegenpartijen waarvan de minimumrating BBB- is bij Standard & Poor, Baa3 bij Moody of een gelijkaardige rating bij Dun & Bradstreet. Deze kredietkwaliteit wordt eveneens bepaald met behulp van ratings die publiek beschikbaar zijn en door rekening te houden met inpandgevingen, kredietbrieven en bankwaarborgen van de moederonderneming.
Teneinde haar kredietblootstelling te verminderen heeft Distrigas specifieke “credit support annexes” afgesloten die toelaten om aan tegenpartijen bankgaranties, kredietbrieven of cash te vragen, in het geval dat de kredietblootstelling van Distrigas op die tegenpartijen een bepaalde drempel zou overschrijden. Die contracten zijn bilateraal. De tabel hieronder herneemt de kredietbrieven en de cash
(in duizenden euro)
die werden overgemaakt door Distrigas aan die tegenpartijen op 31/12/2007 en 31/12/2006. Distrigas heeft geen kredietbrieven of cash van zijn tegenpartijen ontvangen in het kader van die akkoorden, maar heeft kredietbrieven uitgegeven en cash in pand gegeven aan die tegenpartijen voor de bedragen die zijn weergegeven in de tabel hieronder:
31/12/2007
Uitgegeven kredietbrieven
38 000
Cash in pand
2 000 40 000
Totaal
104 | Jaarverslag 2007 | distrigas
31/12/2006
3 000 3 000
2.3.3. Liquiditeitsrisico De volgende tabel is een analyse van de onder de activa en passiva van de balans op 31 december 2007 te ont-
vangen en betalen contractuele kasstromen met als titel ”Grondstoffenderivaten”.
Binnen 1 jaar
Binnen 2 jaar
Binnen 3 jaar
Financiële derivaten - activa Financiële derivaten - passiva Totaal op 31 december 2007 Financiële derivaten - activa Financiële derivaten - passiva
186 569 -281 153 -94 584 597 642 -706 100
62 894 -145 867 -82 973 91 257 -152 968
40 438 -47 295 6 857 14 537 -17 619
505 -1 449
289 901 -474 315 -184 414 703 941 -878 135
Totaal op 31 december 2006
-108 457
-61 711
-3 082
-943
-174 194
(in duizenden euro)
Binnen 4 jaar
Binnen 5 jaar
Na 5 jaar
Totaal
Meer informatie met betrekking tot het liquiditeitsrisico kan worden gevonden in het punt 3.3.
3. Aard en risico met betrekking tot andere financiële instrumenten (die geen verband houden met grondstoffen) 3.1 Marktrisico 3.1.1 Interestrisico Het interestrisico op groepsniveau is enerzijds toe te schrijven aan de financiering van bepaalde activa door schulden met variabele rentevoet en anderzijds aan de financiële activa van de Vennootschap. Meer details over de schulden zijn opgenomen in bijlage 20. Wat betreft de financiële activa verwijzen we naar bijlage 13.
Swaps en caps van rentevoeten worden gebruikt om de totale financieringskost te beperken en de blootstelling van de Vennootschap aan het renterisico op financieringen te beheersen. Rekening houdend met deze instrumenten heeft ongeveer 82% van de openstaande brutoschuld per op 31 december 2007 een vaste rentevoet. Gelieve in de tabel hieronder de notionele bedragen en de vervaldata van de rentederivaten aan het einde van het boekjaar en het voorgaand boekjaar te vinden.
Notionele bedragen per vervaldatum
Rentederivaten Binnen 1 jaar
Binnen 2 jaar
Binnen 3 jaar
Binnen 4 jaar
Binnen 5 jaar
Na 5 jaar
Totaal
(in duizenden euro)
31/12/2007 31/12/2006
52 554 51 810
53 297 52 554
44 125 53 297
34 953 44 125
25 781 34 953
24 046 49 827
234 756 286 566
De variatie van de reële waarde van de rentederivaten geboekt in het resultaat 2007 bedraagt 117 euro. De volgende tabel toont de reële waarde van de afgeleiden van rentevoeten op het einde van het boekjaar en vorig boekjaar. Het nettoresultaat dat werd gerealiseerd op die IRS- en
CAP-contracten tijdens de periode bedraagt 0,64 miljoen euro, waarvan -0,53 miljoen euro is inbegrepen in de financiële resultaten en 1,17 miljoen euro door de evolutie van hun reële waarde tijdens het jaar.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 105
Geconsolideerde jaarrekeningen
Reële waarden per vervaldatum
Rentederivaten (in duizenden euro)
31/12/2007 31/12/2006
Binnen 1 jaar
Binnen 2 jaar
Binnen 3 jaar
Binnen 4 jaar
Binnen 5 jaar
Na 5 jaar
Totaal
-133 -400
-404 -398
-315 -501
-170 -399
-117 -312
-84 -381
-1 223 -2 392
De groep Distrigas beschikt sinds enkele jaren over een comfortabele kaspositie met 1 022,4 miljoen euro aan cash en kasequivalenten in de balans bij de afsluiting van het boekjaar 2007. Het beheer van de liquide middelen van de groep wordt onder andere gedaan via financiële filialen die de groep SUEZ heeft gecreëerd voor een optimaal
cashbeheer op groepsniveau. Dit beheer laat de Distrigas groep toe plaatsingen aan marktconforme condities te combineren met de flexibiliteit die noodzakelijk is voor de operationele noden met betrekking tot het werkkapitaal of de investeringsnoden.
3.1.2 Wisselkoersrisico In het kader van de commerciële gasactiviteiten zijn de aankoopcontracten op lange termijn en de verkoopcontracten aan klanten (industriëlen, elektriciteitsproducenten of distributie en voortverkopers) uitgedrukt in EUR, de functionele munteenheid van de Vennootschap. De Vennootschap is niettemin blootgesteld aan schommelingen van de wisselkoersen in US Dollar (USD) en Britse Ponden (GBP), hoofdzakelijk omwille van fysieke operaties van onderhandse dekking in GBP. De blootstelling in USD resulteert van een financiële deelneming die inkomsten genereert in USD. Om deze laatste blootstelling aan USD in te dekken, heeft de Vennootschap wisselkoerstermijncontracten afgesloten. Hoewel die contracten in grote mate de
blootstelling ten opzichte van de USD compenseren, beantwoorden ze niet aan de criteria van dekkingsefficiëntie die zijn bepaald overeenkomstig de IAS 39-norm. Sommige van de wisselkoerstermijncontracten van de Vennootschap in GBP zijn geïdentificeerd als indekkingskasstromen onder de IAS 39-norm en zijn bestemd om de risico’s van toekomstige schommelingen van kasstromen die verband houden met toekomstige verkopen en aankopen op de gasmarkten te dekken. De tabel hieronder vermeldt de notionele bedragen en de vervaldata die verband houden met deze instrumenten op het einde van het boekjaar en het vorige boekjaar.
Notionele bedragen per vervaldatum
Geïdentificeerd als indekkingskasstromen (in duizenden euro)
Binnen 1 jaar
Binnen 2 jaar
Binnen 3 jaar
31/12/2007 31/12/2006
41 037 21 204
22 009
5 596
De reële waarde (vóór belastingen) van de genoemde instrumenten die is ingebracht in het eigen vermogen op 31 december 2007 bedraagt -3,68 miljoen euro. Het bedrag dat werd afgetrokken van het eigen vermogen
106 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Binnen 4 jaar
Binnen 5 jaar
Na 5 jaar
Totaal
68 642 21 204
tijdens de periode voor die instrumenten is -3,26 miljoen euro. De volgende tabel toont de reële waarde die is gerelateerd aan de indekkingskasstromen aan het einde van het boekjaar en het vorige boekjaar.
Reële waarden per vervaldatum
Geïdentificeerd als kasstroomindekkingen (in duizenden euro)
Binnen 1 jaar
Binnen 2 jaar
Binnen 3 jaar
31/12/2007 31/12/2006
-1 551 -415
-1 748
-379
De volgende tabel vermeldt de notionele bedragen en de vervaldata van financiële afgeleide instrumenten die niet zijn geïdentificeerd als indekkingskasstromen onder de
Binnen 4 jaar
Binnen 5 jaar
Na 5 jaar
Totaal
-3 678 -415
IAS39-norm op het einde van het boekjaar en het vorige boekjaar en die worden gebruikt om het risico dat wordt gelopen door de Vennootschap inzake valuta te temperen.
Notionele bedragen per vervaldatum
Niet geïdentificeerd als kasstroomindekkingen Binnen 1 jaar
Binnen 2 jaar
Binnen 3 jaar
Binnen 4 jaar
Binnen 5 jaar
Na 5 jaar
Totaal
Wisselkoerstermijncontracten in USD op 31/12/2007
50 771
7 200
7 200
7 200
7 200
54 000
133 571
Wisselkoerstermijncontracten in GBP op 31/12/2007
20 000
Wisselkoerstermijncontracten in USD op 31/12/2006
85 211
Wisselkoerstermijncontracten in GBP op 31/12/2006
17 005
(in duizenden valuta’s)
20 000 7 200
De evolutie van de reële waarde van de valutaderivaten die niet zijn geïdentificeerd als dekkingsinstrumenten en die werd geboekt in de resultatenrekening voor het boekjaar 2007 bedroeg -0,25 miljoen euro. De volgende tabel toont de reële waarde van de valutaderivaten op het einde van het boekjaar en vorig boekjaar. Het nettoresultaat dat werd
7 200
7 200
7 200
61 200
175 211 17 005
gerealiseerd op die wisselkoerstermijncontracten tijdens de periode bedraagt 2,15 miljoen euro, waarvan 2,40 miljoen euro is inbegrepen in de wisselkoersresultaten en -0,25 miljoen euro ten gevolge van de evolutie van hun reële waarde tijdens het jaar.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 107
Geconsolideerde jaarrekeningen
Reële waarden per vervaldatum
Niet geïdentificeerd als kasstroomindekkingen Binnen 1 jaar
Binnen 2 jaar
Binnen 3 jaar
Binnen 4 jaar
Binnen 5 jaar
Na 5 jaar
Totaal
Wisselkoerstermijncontracten in USD op 31/12/2007
2 113
2 037
1 892
1 787
1 707
10 997
20 533
Wisselkoerstermijncontracten in GBP op 31/12/2007
-176
Wisselkoerstermijncontracten in USD op 31/12/2006
1 646
Wisselkoerstermijncontracten in GBP op 31/12/2006
-15
(in duizenden euro)
-176 1 663
3.1.3. Gevoeligheidsanalyse: dekking van het wisselkoers- en renterisico De gevoeligheidsanalyse werd gedaan op basis van de toestand van de afgeleide financiële instrumenten (rente en wisselkoers) op de afsluitingsdatum. Voor het wisselkoersrisico stemt de gevoeligheid overeen met een variatie van de wisselkoersen + 10% (opwaardering van de Euro) en -10% (waardevermindering van de Euro) ten opzichte van de slotkoers. Voor het renterisico stemt de gevoeligheid overeen met een variatie van de rentecurve van + en -1% ten opzichte van de rentevoeten die gelden op de afsluitingsdatum. De tabel hieronder toont het effect van de variaties van wisselkoersen en rentevoeten op het resultaat en het eigen vermogen.
108 | Jaarverslag 2007 | distrigas
1 622
1 591
1 557
12 547
20 626 -15
Invloed op het resultaat (in duizenden euro)
Invloed op het eigen vermogen
Rentevoet EUR +1%
2 172
-1%
-2 172
Wisselkoers EUR/USD +10%
9 000
-10%
-11 000
Wisselkoers EUR/GBP +10%
2 477
-4 563
-10%
-3 027
5 576
De fluctuatie van de rentevoeten beïnvloedt eveneens het niveau van financiële opbrengsten gegenereerd door de belangrijke kaspositie van de groep. Deze potentiële wijzigingen zijn niet opgenomen in de bovenstaande sensitiviteitsanalyse.
3.2 Kredietrisico
3.3 Liquiditeitsrisico
Naast het kredietrisico dat werd gelopen in het kader van grondstofderivaten, is de groep ook blootgesteld aan een kredietrisico in haar commerciële activiteiten, geldbeleggingen en derivaten met een financieel karakter (wisselkoers en interestvoet). Om zich te verzekeren van een goede kredietkwaliteit van haar cliënteel, beschikt de groep over een waarderingsmethode van de potentiële en actieve klanten in het kader van haar commercieel beleid. De kredietkwaliteit van elke nieuwe klant wordt geanalyseerd en goedgekeurd vóór de ondertekening van de contracten. In bepaalde gevallen worden instrumenten tot verbetering van het krediet gehanteerd zoals bankwaarborgen, waarborgen van de moederonderneming of eventueel vooruitbetalingen.
Gezien de goede cashgeneratie vanuit de operationele activiteiten van de groep enerzijds, en de uitstekende kaspositie van de groep anderzijds, is het liquiditeitsrisico zeer beperkt. Meer informatie over de leasingschulden, handelsschulden en andere schulden wordt gegeven in bijlagen 8, 19 en 20.
De totale blootstelling op het cliënteel in de balans bij afsluiting wordt in detail weergegeven in bijlage 12. Het groepsbeleid voor geldbeleggingen en voor die afgeleide financiële producten schrijft voor dat die operaties moeten gedaan worden met banken die een uitstekende kredietkwaliteit genieten (rating S&P minimum A+).
distrigas | Jaarverslag 2007 | 109
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 32
Resultaat van het boekjaar
Boekjaar
Vorig boekjaar
Courant bedrijfsresultaat (EBIT) (bijlage 28)
438 667
403 857
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering
390 675
353 384
37 197
17 044
440
689
Resultaat vóór belastingen
428 312
371 117
Belasting op het resultaat
-131 553
-106 951
Resultaat van het boekjaar
296 759
264 166
2 660
2 781
294 099
261 385
(in duizenden euro)
Netto financieel resultaat Aandeel in het netto resultaat van verbonden ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast
Minderheidsbelangen Nettoresultaat aandeel van de Groep
Courant bedrijfsresultaat (EBIT) Niettegenstaande de omzetdaling kent het courant bedrijfsresultaat een stijging met 34,8 miljoen euro (8,6%) ten opzichte van 2006 en bedraagt aan het einde van het boekjaar 2007 438,7 miljoen euro. Deze stijging vindt voornamelijk haar oorsprong in goede operationele prestaties gedurende de tweede jaarhelft. De eerste jaarhelft werd vooral gekenmerkt door hoge temperaturen, lage spotprijzen en beperkte arbitragemogelijkheden. De tweede jaarhelft daarentegen kende meer normale temperaturen en werd tevens gekenmerkt door een stijging van de prijzen op de spotmarkten. Deze veranderende marktomstandigheden hebben bijkomende arbitrage-mogelijkheden gegenereerd. Bovendien werden in de tweede jaarhelft een aantal LNG-ladingen verkocht.
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering Het resultaat uit gewone bedrijfsvoering bedraagt 390,7 miljoen euro en kent een stijging met 37,3 miljoen euro (10,6%) als rechtstreeks gevolg van de hogervermelde stijging van
110 | Jaarverslag 2007 | distrigas
het bedrijfsresultaat (EBIT) en een beperkte positieve variatie van de reële waarden van de fysieke - en financiële grondstoffencontracten die Distrigas aanwendt binnen haar portfoliorisicobeheer en indekkingspolitiek.
Nettoresultaat Rekening houdende met de verbetering van het financiële resultaat met 20,2 miljoen euro, omwille o.a. van de hogere rentevoeten, en de belastingstijging van 24,6 miljoen euro bedraagt het nettoresultaat 296,8 miljoen euro of een verhoging van 12,3% (32,6 miljoen euro) ten opzichte van 2006. Het aandeel van de Groep hierin bedraagt 294,1 miljoen euro.
Bijlage 33
Verbonden partijen
De Vennootschap maakt deel uit van de Groep SUEZ. Conform IAS 24 zijn de transacties tussen de Vennootschap en haar filialen geëlimineerd tijdens de consolidatieverrichtingen (intragroeptransacties). Ze worden bijgevolg niet behandeld in deze bijlage. De transacties tussen de Groep en de andere partijen, beschouwd als verbonden in de zin van IAS 24, allen behorend tot de Groep SUEZ, worden hieronder toegelicht.
De transacties tussen partijen worden uitgevoerd tegen marktprijzen, volgens normale concurrentievoorwaarden. De niet betaalde bedragen zijn niet gewaarborgd en zullen contant betaald worden. Geen enkele voorziening op dubieuze vorderingen is aangelegd voor de bedragen verschuldigd door de verbonden partijen.
2007 Aard van de relatie
Betrokken Vennootschap van de Groep
Type transactie voor de groep Distrigas
Bedrag van de transacties (Excl. BTW)
uitstaand bedrag (balans)
Prijsbepalingsbeleid
Electrabel
Klant / Leverancier
Distrigas
Omzet
1 875 779
374 576
(1)
Electrabel
Klant / Leverancier
Distrigas
Andere bedrijfskosten
15 255
7 407
(1)
Electrabel
Waardering van de financiële instrumenten
Distrigas
Variatie van de reële waarde van de afgeleide instrumenten van grondstoffen (financiële lasten)
1 974
440
(in duizenden euro)
distrigas | Jaarverslag 2007 | 111
Geconsolideerde jaarrekeningen
2007 Aard van de relatie
Betrokken Vennootschap van de Groep
Type transactie voor de groep Distrigas
Electrabel
Waardering van de financiële instrumenten
Distrigas
Variatie van de reële waarde van de afgeleide instrumenten van grondstoffen benoemd als dekkingsintrument (financ. activa)
4196
Electrabel
Waardering van de financiële instrumenten
Distrigas
Variatie van de reële waarde van de afgeleide instrumenten van grondstoffen benoemd als dekkingsintrument (financ. activa)
170
Electrabel European Portfolio Management
Klant / Leverancier
Distrigas
Omzet
115 111
Soven
Klant / Leverancier
Distrigas
Omzet
20 400
(1)
Fluxys
Klant / Leverancier
Distrigas
Omzet
6 343
(1)
Tractebel LNG NA
Klant / Leverancier
Distrigas & C°
Omzet
8 160
(1)
Fluxys
Klant / Leverancier
Distrigas
Bevoorradingskosten
253 258
Fluxys
Klant / Leverancier
Distrigas & C°
Bevoorradingskosten
13 148
(1)
Fluxys
Klant / Leverancier
Distrigas
Andere bedrijfskosten
1 352
(1)
Fluxys
Klant / Leverancier
Finpipe
Omzet
Fluxys
Leasinggever / Leasingnemer
Finpipe
Financiële opbrengsten van financiële leasing
Fluxys
Leasinggever / Leasingnemer
Distrigas & C°
Financiële kosten van financiële leasing
(in duizenden euro)
112 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Bedrag van de transacties (Excl. BTW)
Uitstaand bedrag (balans)
22 680
29 895
Prijsbepalingsbeleid
(1)
(2)
1 500
(1)
11 076
136 385
(5)
11 075
133 241
(5)
2007 Aard van de relatie
Betrokken Vennootschap van de Groep
Type transactie voor de groep Distrigas
Bedrag van de transacties (Excl. BTW)
Uitstaand bedrag (balans)
Prijsbepalingsbeleid
Klant / Leverancier
Distrigas
Bevoorradingskosten
34 218
3 961
(1)
Association Luxembourg
Leninggever / Ontlener
Distrigas
Beleggingsopbrengsten
11 650
197 216
(3)
SUEZ-Tractebel
Leninggever / Ontlener
Distrigas & C°
Beleggingsopbrengsten
16 453
453 630
(3)
SUEZ-Tractebel
Leninggever / Ontlener
Distri-Ré
Beleggingsopbrengsten
8 117
209 766
(3)
SUEZ-Tractebel
Leninggever / Ontlener
Finpipe
Kosten van de andere financiële schulden
2 932
64 092
(4)
Cosutrel
Leninggever / Ontlener
Finpipe
Kosten van de andere financiële schulden
1 347
27 720
(4)
Fluxys LNG
Definitieve gasaankoop
Distrigas
Aankoopverbintenis
414 981
(5)
Fluxys LNG
Reservatie van capaciteit in de terminal van Zeebrugge in 2007
Distrigas
Toekenning waarborg
17 100
(5)
Aard van de relatie
Betrokken Vennootschap van de Groep
Type transactie voor de groep Distrigas
Bedrag van de transacties (Excl. BTW)
Uitstaand bedrag (balans)
Prijsbepalingsbeleid
Electrabel
Klant / Leverancier
Distrigas
Omzet
2 177 953
347 259
(1)
Electrabel
Klant / Leverancier
Distrigas
Andere bedrijfskosten
2 770
5 237
(1)
(in duizenden euro)
Fluxys LNG
2006
(in duizenden euro)
(1) De tussen de partijen overeengekomen prijs werd vastgelegd in een normaal concurrentiekader. (2) De tussen de partijen overeengekomen prijs werd vastgelegd overeenkomstig het tarief dat door de regulerende bevoegheden werd vastgelegd. (3) Beleggingsopbrengst bepaald in een normaal concurrentiekader. (4) Financieringskost bepaald in een normaal concurrentiekader. (5) De voorwaarden van het contract werden vastgelegd in een normaal concurrentiekader.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 113
Geconsolideerde jaarrekeningen
2006 Aard van de relatie
Betrokken Vennootschap van de Groep
Type transactie voor de groep Distrigas
Bedrag van de transacties (Excl. BTW)
Uitstaand bedrag (balans)
Electrabel
Waardering van de financiële instrumenten
Distrigas
Variatie van de reële waarde van de afgeleide instrumenten van grondstoffen (financiële opbrengsten)
2 933
2 933
Electrabel
Waardering van de financiële instrumenten
Distrigas
Variatie van de reële waarde van de afgeleide instrumenten van grondstoffen (financiële lasten)
1 399
1 399
Electrabel
Waardering van de financiële instrumenten
Distrigas
Variatie van de reële waarde van de afgeleide instrumenten van grondstoffen benoemd als dekkings intrumenten benoemd als dekkings intrument (financ. actieva)
831
Electrabel
Waardering van de financiële instrumenten
Distrigas
Variatie van de reële waarde van de afgeleide instrumenten van grondstoffen benoemd als dekkings intrumenten (financiële passiva)
1 115
SUEZ LNG AMERICA
Klant / Leverancier
Distrigas
Bevoorradingskosten
52 366
Electrabel European Portfolio Management
Klant / Leverancier
Distrigas
Omzet
36 296
Soven
Klant / Leverancier
Distrigas
Omzet
4 456
Fluxys
Klant / Leverancier
Distrigas
Omzet
30 565
Tractebel LNG NA
Klant / Leverancier
Distrigas & C°
Omzet
8 979
(in duizenden euro)
114 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Prijsbepalingsbeleid
(1) 37 132
(1)
(1)
3 422
(1)
(1)
2006 Aard van de relatie
Betrokken Vennootschap van de Groep
Type transactie voor de groep Distrigas
Bedrag van de transacties (Excl. BTW)
Uitstaand bedrag (balans)
Prijsbepalingsbeleid
Fluxys
Klant / Leverancier
Distrigas
Bevoorradingskosten
263 708
4 791
(2)
Fluxys
Klant / Leverancier
Distrigas & C°
Bevoorradingskosten
13 022
(1)
Fluxys
Klant / Leverancier
Distrigas
Andere bedrijfskosten
1 893
(1)
Fluxys
Leasinggever / Leasingnemer
Finpipe
Financiële opbrengsten van financiële leasing
10 888
154 719
(5)
Fluxys
Leasinggever / Leasingnemer
Distrigas & C°
Financiële kosten van financiële leasing
10 887
151 574
(5)
Klant / Leverancier
Distrigas
Bevoorradingskosten
46 359
4 674
(1)
Association Luxembourg
Leninggever / Ontlener
Distrigas
Beleggingsopbrengsten
9 317
322 361
(3)
SUEZ-Tractebel
Leninggever / Ontlener
Distrigas & C°
Beleggingsopbrengsten
7 568
305 031
(3)
SUEZ-Tractebel
Leninggever / Ontlener
Distri-Ré
Beleggingsopbrengsten
4 844
172 690
(3)
SUEZ-Tractebel
Leninggever / Ontlener
Finpipe
Kosten van de andere financiële schulden
2 348
73 013
(4)
Cosutrel
Leninggever / Ontlener
Finpipe
Kosten van de andere financiële schulden
1 593
33 542
(4)
Fluxys LNG
Definitieve gasaankoop
Distrigas
Aankoopverbintenis
446 669
(5)
Fluxys LNG
Reservatie van capaciteit in de terminal van Zeebrugge in 2007
Distrigas
Toekenning waarborg
17 100
(5)
(in duizenden euro)
Fluxys LNG
(1) De tussen de partijen overeengekomen prijs werd vastgelegd in een normaal concurrentiekader. (2) De tussen de partijen overeengekomen prijs werd vastgelegd overeenkomstig het tarief dat door de regulerende bevoegheden werd vastgelegd. (3) Beleggingsopbrengst bepaald in een normaal concurrentiekader. (4) Financieringskost bepaald in een normaal concurrentiekader. (5) De voorwaarden van het contract werden vastgelegd in een normaal concurrentiekader.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 115
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 34
Bezoldiging van de directie
Volgens IAS 24 moeten de Gedelegeerd bestuurder, zijn directieteam en de bestuurders worden beschouwd als de “voornaamste directieleden”. Onderstaande tabel geeft in detail de bezoldigingen (gecumuleerd) van de Gedelegeerd bestuurder en het directieteam.
Boekjaar
Vorig boekjaar
1 768
1 816
255
519
2 023
2 335
(in duizenden euro)
Voordelen op korte termijn Voordelen na uitdiensttreding Totaal
De Gedelegeerd bestuurder en het directieteam genieten van een overlijdensverzekering, een hospitalisatie- en ziekteverzekering en maaltijdcheques. Conform de regels die van toepassing zijn in de gas- en elektriciteitssector in België, genieten ze ook van een aanvullend pensioenplan en krijgen ze een wagen ter beschikking. Wat de bestuurders en de vertegenwoordigers van de federale regering betreft, bedraagt het totaal van de brutobezoldigingen 253 000 euro, tegenover 256 000 euro op het einde van het vorige boekjaar. Deze bezoldigingen zijn toegekend in overeenstemming met de bepalingen (wat betreft het jaarlijks te betalen totale bedrag) goedgekeurd door de Algemene Vergadering van aandeelhouders. Er worden geen tantièmes toegekend en de Vennootschap staat geen leningen toe aan haar bestuurders. De bestuurders hebben bovendien geen enkele ongewone transactie uitgevoerd met de Vennootschap.
116 | Jaarverslag 2007 | distrigas
De bestuurders ontvangen geen zitpenningen en kunnen ook geen aanspraak maken op aandelen of aandelenopties. De lezer wordt verwezen naar het hoofdstuk “Corporate Governance” van het jaarverslag of naar het “Corporate Governance Charter” goedgekeurd door de Raad van Bestuur op zijn vergadering van 21/12/2005, meer bepaald de hoofdstukken betreffende de “Directie”, het “Bezoldigingsbeleid” of ook nog het “Beleid inzake bezoldiging van de bestuurders”.
Andere verbonden partijen De Vennootschap heeft tijdens het boekjaar een bedrag ten laste genomen van 351 886 euro in verband met prestaties geleverd door de Vennootschap J.V. CONSULT, opgericht door de heer Jean Vermeire, raadgever van de gedelegeerd bestuurder sinds 1 februari 2005.
Bijlage 35
Winst per aandeel
Boekjaar
Vorig boekjaar
296 759
264 166
-2 660
-2 781
294 099
261 385
703
703
418,35
371,81
(in duizenden euro)
WINST PER AANDEEL (conform IAS 33) Winst of verlies van het boekjaar Aandeel van minderheidsbelangen in de winst
Aantal aandelen (x 1 000) Winst in EUR/aandeel
“De berekening van het basisresultaat per aandeel is gebeurd conform IAS 33 door de winst van de Groep te delen door het aantal uitgegeven gewone aandelen. Het resultaat van het boekjaar vertegenwoordigt dat van de voortgezette activiteiten in zijn geheel; bijgevolg mag geen enkele resultaatberekening per aandeel worden uitgevoerd voor stopgezette activiteiten. Het basisresultaat per aandeel en het verwaterd resultaat per aandeel zijn identiek.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 117
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 36
Dividenden
Op 8 mei 2007 is een brutodividend van 187,76 euro per aandeel (of een nettodividend van 140,82 euro na aftrek van de roerende voorheffing van 25% of 46,94 euro) uitgekeerd aan de aandeelhouders (of 131,93 miljoen euro betaald als dividenden voor het boekjaar 2006). In mei 2006 had de Vennootschap een bedrag van 125,42 miljoen euro toegewezen als dividend voor het boekjaar 2005, dit is bruto 178,50 euro per aandeel (netto: 133,88 euro). Voor het beschouwde boekjaar zullen de beheersorganen van de Vennootschap, overeenkomstig de statutaire bepalingen, aan de algemene vergadering van aandeelhouders op 13 mei 2008, de uitkering voorstellen van een brutodividend van 251,36 euro per aandeel (netto 188,52 euro). Het totale bedrag van de uit te keren dividenden voor het boekjaar 2007 zou dus 176,61 miljoen euro bedragen, onder voorbehoud van goedkeuring door de algemene vergadering van aandeelhouders.
118 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Bijlage 37
Gebeurtenissen na sluitingsdatum
De geconsolideerde jaarrekeningen zijn goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 27 februari 2008. De geconsolideerde jaarrekeningen zijn opgesteld op basis van een continue verderzetting van de activiteiten. Geen enkele gebeurtenis of omstandigheid heeft zich voorgedaan na de sluitingsdatum, van aard om deze rekeningen in vraag te stellen. Evenmin is geen enkele informatie ontvangen na de sluitingsdatum, waardoor de in deze jaarrekeningen verstrekte informatie zou moeten worden aangepast. Bijgevolg is het niet nodig geweest de in de jaarrekeningen opgenomen bedragen aan te passen, noch de in dit jaarverslag verstrekte informatie bij te werken.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 119
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 38
Verbintenissen buiten balans eventuele activa/passiva Verbintenissen buiten balans Boekjaar
Vorig boekjaar
Vaste gasaankopen (take-or-pay)
25 648 942
29 599 429
Vaste gasverkopen (take-or-pay)
3 775 779
4 076 876
(in duizenden euro)
VERBINTENISSEN AANKOPEN EN VERKOPEN
WAARBORGEN EN BETALINGSGARANTIES Verbintenissen gegeven in het kader van energiehandel Verbintenissen ontvangen in het kader van energiehandel
56 340
13 030
149 487
77 686
17 100
17 100
400
400
159
159
ANDERE GEGEVEN EN ONTVANGEN VERBINTENISSEN Andere ontvangen verbintenissen GARANTIES GEVORMD DOOR DERDEN VOOR DE Vennootschap Huurgaranties GESCHILLEN
Verbintenissen aankopen en verkopen In het kader van haar normale activiteit heeft de Vennootschap langetermijncontracten met daarin zogenaamde “take or pay” clausules afgesloten waardoor ze zich verbindt om vastgelegde hoeveelheden gas op vaste wijze te kopen of te verkopen, evenals de betrokken derden zich verbinden om op vaste wijze te leveren of te kopen. Deze contracten zijn gedocumenteerd als zijnde buiten het toepassingsgebied van IAS 39. De voornaamste toekomstige verbintenissen die betrekking hebben op de contracten van de Vennootschap, worden gewaardeerd tegen de spotslotkoers of tegen de contractueel overeengekomen prijs en, rekening houdend met hun looptijd, maken ze het voorwerp uit van een actualisering op basis van de rente gedefinieerd binnen de Groep SUEZ.
120 | Jaarverslag 2007 | distrigas
De rubriek “Vaste gasaankopen” bevat verschuldigde bedragen voor de vaste aankoop van gas in hoeveelheden en volgens voorwaarden die vooraf contractueel zijn vastgelegd. Deze contracten lopen meestal over meerdere jaren. De rubriek “Vaste gasverkopen” bevat de te ontvangen sommen uit gasverkoopcontracten waarvoor de hoeveelheden en voorwaarden vooraf contractueel zijn vastgelegd.
Waarborg op markten en betalingsgaranties De rubriek “Verbintenissen gegeven in het kader van energiehandel” bevat de bedragen van de garantieverbintenissen die bij contractueel akkoord zijn gegeven aan de tegenpartijen in het kader van de activiteit van energie handel.
De rubriek “Verbintenissen ontvangen in het kader van energiehandel” bevat de bedragen van de garantieverbintenissen die bij contractueel akkoord zijn ontvangen van de tegenpartijen in het kader van de activiteit van energiehandel.
Eventuele activa Op 20/06/2007 heeft de Vennootschap bij het Grondwettelijk Hof een klacht ingediend tegen de artikels 68 tot 71 van de programmawet van 27/12/2006, die een “unieke bijdrage” ten laste van Distrigas nv en Electrabel opleggen. Ter herinnering: de Vennootschap heeft 30 miljoen euro van deze “unieke bijdrage” ten laste genomen tijdens het boekjaar 2006 en heeft die som aan de Belgische staat overgemaakt.
Eventuele passiva Op het einde van het boekjaar 2007 heeft de belastingsdienst de Belgische belastingvrijstelling, ten bedrage van 5 miljoen euro gecumuleerd, betwist. De Vennootschap en haar dochtermaatschappij Distrigas & C° cva hadden daar tijdens het boekjaar 2004 van genoten (aanslagjaar 2005). Deze had betrekking op de ontvangen inkomsten naar aanleiding van hun deelneming naar Luxemburgs recht (AEP), overeenkomstig de bepalingen voorzien in artikels 7 en 23 §2, 1° van het dubbelbelastingverdrag tussen België en Luxemburg van 17/09/1970. De Vennootschap en haar dochtermaatschapij Distrigas & C° cva zijn van mening dat, wat hun betreft, de belastingvrijstelling geheel gerechtvaardigd is en ze betwisten al deze ten kohiere gebrachte belastingssupplementen, die ze bijgevolg niet hebben geboekt als belastingslasten in het boekjaar. Zij zullen dan ook een klacht indienen om de annulatie van het door de administratie ten kohiere gebrachte belastingssupplement te verkrijgen.
distrigas | Jaarverslag 2007 | 121
Geconsolideerde jaarrekeningen
Bijlage 39
Geconsolideerde staat van de evolutie van het eigen vermogen Maatschappelijk kapitaal
Reserves
(in duizenden euro)
Uitgifte premie
Andere reserves
41
159 891
Vorig boekjaar Boekwaarde op 01/01/2006
66 228
Resultaat van de periode Opbrengsten en kosten rechtstreeks geboekt in eigen vermogen Andere wijzigingen Betaalde dividenden Toewijzing aan de andere reserves Boekwaarde op 31/12/2006
41 000 66 228
41
200 891
66 228
41
200 891
Boekjaar Boekwaarde op 01/01/2007 Resultaat van de periode Opbrengsten en kosten rechtstreeks geboekt in eigen vermogen Andere wijzigingen Betaalde dividenden Toewijzing aan de andere reserves Boekwaarde op 31/12/2007 (1)
43 361 66 228
(1) Het bedrag van 244 252 (200 891 op 31/12/2006) ingevuld in de kolom “Andere reserves” wordt uitgesplitst als volgt: Historische herwaardering op participatie: 1 494 (1 494 op 31/12/2006) Wettelijke reserves: 6 786 (6 786 op 31/12/2006) Belastingvrije reserves: 2 308 (2 308 op 31/12/2006) Beschikbare reserves: 233 664 (190 303 op 31/12/2006)
122 | Jaarverslag 2007 | distrigas
41
244 252
Reserves
Toewijsbaar aan houders van eigen vermogen van het moederbedrijf
Minderheidsbelangen
Totaal
Reserve participaties beschikbaar voor verkoop
Reserve verbonden aan indekkingsinstrumenten
Niet uitgekeerde resultaten
38 476
19 675
695 141
979 452
11 746
991 198
261 385
261 385
2 781
264 166
-1 354 225
-29 532 225
-2
-29 534 225
-125 421
-125 421
-1 007
-126 428
-28 178
-41 000 38 476
-8 503
788 976
1 086 109
13 518
1 099 627
38 476
-8 503
788 976
1 086 109
13 518
1 099 627
294 099
294 099
2 660
296 759
3 250
80 420
-2
80 418
330
330
-131 927
-131 927
-2 122
-134 049
1 329 031
14 054
1 343 085
63 687
13 483
330
-43 361 102 163
4 980
911 367
distrigas | Jaarverslag 2007 | 123
Geconsolideerde jaarrekeningen
Verslag van de commissaris
over de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2007 gericht tot de algemene vergadering van aandeelhouders Aan de aandeelhouders Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van het mandaat van commissaris dat ons werd toevertrouwd. Dit verslag omvat ons oordeel over de geconsolideerde jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermelding. Verklaring over de geconsolideerde jaarrekening zonder voorbehoud Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening van DISTRIGAS nv (“de Vennootschap”) en haar dochterondernemingen (samen “de groep”), opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. Deze geconsolideerde jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde balans op 31 december 2007, de geconsolideerde resultatenrekening, de geconsolideerde staat van geboekte opbrengsten en kosten en het geconsolideerde kasstroomoverzicht voor het boekjaar eindigend op die datum, alsmede een overzicht van de belangrijkste gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en toelichtingen. Het geconsolideerde balanstotaal bedraagt 2 965 760 (000) EUR en de geconsolideerde winst (aandeel van de groep) van het boekjaar bedraagt 294 099 (000) EUR. Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening zodat deze geen afwijkingen van materieel belang, als gevolg van fraude of van fouten, bevat, het kiezen en toepassen van geschikte grondslagen voor financiële verslaggeving, en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Overeenkomstig deze controlenormen, hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter verkrijging van controle-informatie over de in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen bedragen en toelichtingen. De selectie van deze controlewerkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling welke een inschatting omvat van het risico dat de geconsolideerde jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van onze risico-inschatting houden wij rekening met de bestaande interne controle van de groep met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening ten einde in de gegeven omstandigheden de gepaste werkzaamheden te bepalen maar niet om een oordeel over de effectiviteit van de interne controle van de groep te geven. Wij hebben tevens de gegrondheid van de grondslagen voor financiële verslaggeving, de redelijkheid van de boekhoudkundige ramingen gemaakt door de Vennootschap, alsook de voorstelling van de geconsolideerde jaarrekening als geheel beoordeeld. Ten slotte, hebben wij van de raad van bestuur en van de verantwoordelijken van de Vennootschap de voor onze controlewerkzaamheden vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie, een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel, geeft de geconsolideerde jaarrekening een getrouw beeld van de financiële toestand van de groep per 31 december 2007, en van haar resultaat en kasstromen voor het boekjaar eindigend op die datum, in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. Bijkomende vermelding Het opstellen en de inhoud van het geconsolideerde jaarverslag vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermelding op te nemen die niet van aard is om de draagwijdte van onze verklaring over de geconsolideerde jaarrekening te wijzigen: Het geconsolideerde jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de geconsolideerde jaarrekening. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de groep wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op hun toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat Antwerpen, 20 maart 2008 De commissaris DELOITTE Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA Vertegenwoordigd door Jurgen Kesselaers
124 | Jaarverslag 2007 | distrigas
jaarrekeningen DISTRIGAS nv
Balans en resultatenrekening op 31/12/2007 (volgens Belgische normen) Rekening houdend met het belang van het eigen vermogen en de omzet van Distrigas nv binnen de geconsolideerde jaarrekeningen, zou de gedetailleerde publicatie van de statutaire jaarrekeningen en haar toelichtingen in deze brochure grotendeels een overlapping meebrengen van de toelichting bij de geconsolideerde jaarrekeningen. Overeenkomstig de bepalingen voorzien in artikel 105 van het Wetboek der Vennootschappen werd beslist om een ingekorte versie van de statutaire jaarrekeningen van de Vennootschap Distrigas nv voor te stellen.
De commissaris heeft zonder voorbehoud een verslag uitgebracht over de statutaire jaarrekening van Distrigas nv Deze documenten werden neergelegd bij de Nationale Bank van België. Ze zijn op aanvraag verkrijgbaar op het volgende adres: DISTRIGAS nv - Communication Corporate & Marketing Nijverheidsstraat 10 - 1000 BRUSSEL. De volledige versie van de jaarrekeningen van Distrigas nv is ook te vinden op de website van Distrigas (www.distri.be).
Balans Activa 31/12/07
31/12/06
Verschil
102 904
98 448
4 456
789
296
493
Materiële vaste activa
9 192
9 493
-301
Financiële vaste activa
92 923
88 659
4 264
1 432 688
1 490 195
-57 507
Voorraden en bestellingen in uitvoering
151 564
160 058
-8 494
Vorderingen op ten hoogste één jaar
946 789
903 077
43 712
Geldbelegginen
299 784
405 025
-105 241
2 737
1 409
1 328
31 814
20 626
11 188
1 535 592
1 588 643
-53 051
(in duizenden euro)
VASTE ACTIVA Immateriële vaste activa
VLOTTENDE ACTIVA
Liquide middelen Overlopende rekeningen
distrigas | Jaarverslag 2007 | 125
jaarrekeningen DISTRIGAS nv
Passiva (in duizenden euro)
31/12/07
31/12/06
Verschil
EIGEN VERMOGEN
371 328
312 465
58 863
66 228
66 228
Kapitaal Uitgiftepremies
41
41
1 494
1 494
300 353
242 433
57 920
3 212
2 269
943
40 918
81 894
-40 976
40 918
81 894
-40 976
1 123 346
1 194 284
-70 938
9 959
-9 959
1 080 635
1 132 312
-51 677
42 711
52 013
-9 302
1 535 592
1 588 643
-53 051
31/12/07
31/12/06
Verschil
Bedrijfsopbrengsten
5 716 936
6 894 421
-1 177 485
Bedrijfskosten
5 299 620
6 671 433
-1 371 813
417 316
222 988
194 328
Herwaarderingsmeerwaarden Reserves Overgedragen winst VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN Voorzieningen voor risico’s en kosten SCHULDEN Schulden op meer dan één jaar Schulden op ten hoogste één jaar Overlopende rekeningen
Resultatenrekening (in duizenden euro)
Bedrijfsresultaat Financiële opbrengsten
63 489
83 035
-19 546
Financiële kosten
137 688
54 203
83 485
Financieel resultaat
-74 199
28 832
-103 031
Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening, voor belasting
343 117
251 820
91 297
Uitzonderlijke opbrengsten
2
2
Uitzonderlijke kosten
6
36
-30
Uitzonderlijk resultaat
-4
-34
30
Winst van het boekjaar, voor belasting
343 113
251 786
91 327
Belasting op het resultaat
107 636
76 311
31 325
Winst van het boekjaar
235 477
175 475
60 002
Te bestemmen winst van het boekjaar
235 477
175 475
60 002
126 | Jaarverslag 2007 | distrigas
Hoofdzetel Distrigas nv Nijverheidsstraat 10 BE-1000 Brussel Tel. +32 (0)2 557 30 01 Fax +32 (0)2 557 31 12 BTW BE 0476.201.605 RPR Brussel D/2008/8732/4
Verantwoordelijke uitgever Thierry Rotsart - Communication Manager Dit jaarverslag is ook verkrijgbaar in het Frans en het Engels. Wenst u een exemplaar te ontvangen, neem dan contact op met de dienst Communicatie: Tel. +32 (0)2 557 30 91 Fax +32 (0)2 557 31 03 e-mail
[email protected] www.distrigas.eu
Design en productie www.concerto.be Print Dereume Printing Foto’s Dimitri Lowette Image Plus
Distrigas nv Nijverheidsstraat 10 BE-1000 Brussel Tel. +32 (0)2 557 30 01 Fax +32 (0)2 557 31 12 BTW BE 0476.201.605 RPR Brussel e-mail
[email protected] www.distrigas.eu
Activiteitenverslag 2007
Distrigas nv Nijverheidsstraat 10 BE-1000 Brussel Tel. +32 (0)2 557 30 01 Fax +32 (0)2 557 31 12 BTW BE 0476.201.605 RPR Brussel e-mail
[email protected] www.distrigas.eu
Inhoud
2 | Voorwoord 4 | Markante feiten 2007 6 | Distrigas op de Europese aardgasmarkt 8 | Verkoop 14 | Aardgasinkoop 18 | Wettelijk en reglementair kader 22 | Onderneming met burgerzin 28 | Geschiedenis 30 | Kerncijfers
Hoofdzetel Distrigas nv Nijverheidsstraat 10 BE-1000 Brussel Tel. +32 (0)2 557 30 01 Fax +32 (0)2 557 31 12 BTW BE 0476.201.605 RPR Brussel D/2008/8732/1
Verantwoordelijke uitgever Thierry Rotsart - Communication Manager Dit verslag is ook verkrijgbaar in het Frans en het Engels. Wenst u een exemplaar te ontvangen, neem dan contact op met de dienst Communicatie: Tel. +32 (0)2 557 30 91 Fax +32 (0)2 557 31 03 e-mail
[email protected] www.distrigas.eu Design en productie www.concerto.be Print Dereume Printing Foto’s Dimitri Lowette Gettyimages Image Plus p. 18: Europees Parlement Architecte: Association des architectes du CIC: Vanden Bossche sprl, C.R.V. s.a., CDG sprl, Studiegroep D. Bontinck p. 20: Europees Parlement
ProfiEl
Distrigas heeft zich sinds de opening van de energiemarkten actief geprofileerd als een referentiespeler in de West-Europese aardgashandel. We verkopen aardgas aan: > industriële klanten, > voortverkopers van aardgas, > elektriciteitsproducenten. Wij zijn ook actief in:
>
de arbitrage-trading van aardgas, > de verkoop en het transport van LNG (vloeibaar aardgas), > de commercialisering van transitcapaciteit.
Wij bieden onze klanten een brede waaier van op maat gesneden en flexibele diensten aan om een betrouwbare aardgasbevoorrading tegen een concurrentiële prijs te verzekeren.
Aandeelhouderschap Situatie op 31 december 2007
SUEZ 100%
SUEZ-Tractebel
Publigas
57,25%
31,25%
11,50%
1 bijzonder aandeel
Eurolist van Euronext Brussels
Belgische Staat
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 1
Voorwoord
2007 was een jaar van records. Vooreerst werden alle temperatuurrecords gebroken tijdens het warmste jaar ooit. Verder zijn de olieprijzen steil de hoogte ingegaan om bijna 100 dollar per vat te bereiken. 2007 was eveneens het jaar waarin de spotprijzen voor aardgas een scherpe daling hebben gekend ondanks de verdubbeling van de olieprijzen en dit omwille van de warme winter en het opstarten van BBL en Langeled die de levering van belangrijke bijkomende gashoeveelheden aan het Verenigd Koninkrijk mogelijk maken. Deze omstandigheden hebben uiteraard een rechtstreekse invloed op onze verkopen. Het huishoudelijke verbruik lag significant lager dan tijdens een normaal jaar en zelfs lager dan in het vorige warmterecordjaar 2006. Bij de industriële klanten werden we geconfronteerd met een sterke concurrentie en een verhoogde druk op de marges vooral omwille van de lage spotprijzen. Tegen deze achtergrond is Distrigas er toch in geslaagd verder te groeien op de Europese markt. Temperatuureffecten en uitzonderlijke evenementen buiten beschouwing gelaten, kenden de verkopen (in volume) buiten België een organische groei van 7,7%. Ondanks de daling van de omzet en mede dankzij de uitstekende arbitrageresultaten kende het courante bedrijfsresultaat (EBIT) een stijging van 8,6% ten overstaan van 2006 waardoor de resultaten van Distrigas in 2007 eveneens een nieuwe recordhoogte hebben bereikt. In 2007 hebben de eerste LNG-leveringen uit Qatar plaatsgevonden onder het langetermijncontract met RasGas II. Het strategische belang van dit contract voor België en Qatar werd onderstreept door de aanwezigheid van de Ministers van Energie van beide landen bij de aankomst van het eerste
2 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
LNG-schip te Zeebrugge. Qatar, met de derde grootste gasreserves ter wereld, zal de komende twintig jaar een cruciale bijdrage leveren aan de diversificatie van de gasportfolio van Distrigas en aan de bevoorradingszekerheid voor onze klanten. Het mandaat dat Distrigas per 1 januari 2007 aan Fluxys heeft gegeven voor het beheer en de commercialisering van de transitcapaciteit van Distrigas & Co heeft tot positieve reacties uit de markt geleid omwille van de vereenvoudiging en verduidelijking voor de klanten door de concentratie van alle contractuele en operationele contacten bij één maatschappij. In 2007 heeft de Europese Commissie bij haar goedkeuring van de verbintenissen van Distrigas met betrekking tot haar verkoopcontracten in België duidelijk bevestigd dat er geen aanleiding is voor verdere actie ter zake ten overstaan van Distrigas. De Europese Commissie heeft in 2007 eveneens een derde pakket maatregelen voorgesteld met het oog op een betere werking van de gasmarkt in Europa. Hoewel het pakket een sterke nadruk legt op de splitsing van de eigendom van de netwerken en de leveringsactiviteiten, bevat het een aantal andere maatregelen met betrekking tot onder meer een betere samenwerking tussen de netwerkoperatoren evenals een uitbreiding van de bevoegdheden van de nationale regulatoren die echter duidelijk verder gaan dan het louter reguleren van de feitelijke of wettelijke monopolistische transportinfrastructuur-beheersactiviteiten. De voorstel-
Willy Bosmans Voorzitter van de Raad van bestuur en van het Strategisch comité
Erwin Van Bruysel Gedelegeerd bestuurder
len ter zake, evenals een recent voorstel van de Belgische regering met betrekking tot bijkomende bevoegdheden voor de CREG, voorzien interventies in de handelsactiviteiten door de regulatoren, hetgeen in een geliberaliseerde markt aanleiding geeft tot bezorgdheid bij de gashandelsbedrijven en de Europese gasmarkt minder aantrekkelijk maakt voor de producenten.
Op sociaal vlak zal 2008 voor Distrigas een primeur betekenen. Inderdaad kunnen dit jaar voor het eerst sociale verkiezingen plaatsvinden voor een eigen ondernemingsraad en voor een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. Wij kijken alvast uit naar een constructieve dialoog tussen de directie en het personeel van de onderneming binnen deze overlegorganen.
De markt heeft behoefte aan een stabiel wetgevend kader dat handelsmaatschappijen toelaat om de bevoorradingszekerheid van hun klanten op lange termijn veilig te stellen tegen marktvoorwaarden waarbij Europese en Belgische mededingingsautoriteiten toezien op een correcte marktwerking.
2008 zal een boeiend jaar worden vol van nieuwe ontwikkelingen en uitdagingen. De keuze van een nieuwe referentieaandeelhouder voor onze onderneming zal zeker van cruciaal belang zijn voor onze toekomst. Het grote aantal kandidaat kopers van het aandeel van SUEZ binnen Distrigas, betekent een erkenning van het dynamisme en professionalisme van Distrigas op de Europese gasmarkt.
Distrigas beschikt over een gediversifieerde bevoorradingsportfolio die toelaat de huidige en toekomstige bevoorrading van haar klanten in Europa te verzekeren. De verlenging van de leveringen door GasTerra tot na 2020 vormt het onderwerp van onderhandelingen op basis van een intentie-overeenkomst tussen de twee partijen.
Men merkt het, de uitdagingen van Distrigas zijn talrijk en uiteenlopend, maar we weten dat we kunnen rekenen op het engagement en de motivatie van het personeel om deze uitdagingen aan te gaan.
Ook in 2008 wensen wij de ontwikkeling van onze gasverkopen voor de volgende jaren prioritair verder te zetten. Het verdedigen van ons marktaandeel in België en de groei van onze verkopen in Frankrijk, Luxemburg, Nederland en Duitsland vormen concrete actiepunten.
Door zich dagelijks in te zetten om onze klanten de beste dienstverlening aan te bieden, hebben alle personeelsleden bijgedragen tot de groei van de onderneming. Dit niet aflatende engagement heeft reeds geleid tot nieuwe commerciële successen.
Tezelfdertijd zullen wij maximaal de arbitragemogelijkheden aanwenden, inclusief op de LNG-markt, om onze concurrentiepositie te versterken.
Wij wensen onze collega’s hiervoor van harte te bedanken.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 3
Markante feiten 2007
Commerciële ontwikkeling Volledige openstelling van de Belgische markt Sedert 1 januari 2007 is de Belgische aardgasmarkt volledig opengesteld. Vanaf deze datum kunnen alle consumenten vrij hun aardgasleverancier kiezen. Op 1 juli wordt de Europese aardgasmarkt volledig vrij. Transitmandaat voor Fluxys Sinds 1 januari 2007 beheert en commercialiseert Fluxys, in het kader van een exclusief mandaat toegekend door Distrigas, de transitcapaciteiten van Distrigas & C° in België. Europese Commissie beëindigt onderzoek In november bereiken de Europese Commissie en Distrigas een akkoord met betrekking tot de verbintenissen van Distrigas betreffende haar verkoopcontracten. Dit akkoord stelt een einde aan het onderzoek van de Commissie. Verdere groei buiten België De verkoop buiten België evolueert gunstig dankzij de voortzetting van de verkoopacties in Frankrijk, de verlenging van de leveringen aan klanten in Nederland en de eerste leveringen in Duitsland.
40 jaar aardgas in België
Uitbreiding van het extranet voor de klanten Distrigas lanceert de “Distrigas Profile Viewer”, een nieuwe dienst die onder meer aan haar klanten toelaat om hun aardgasverbruiken online te volgen en te beheren. Lancering van de Nederlandse internet site Om beter aan de behoeften van haar klanten te voldoen, heeft Distrigas voor haar Nederlandse klanten een specifieke internet site gelanceerd. Die klanten beschikken voortaan ook over een groot gamma online diensten. 40 jaar aardgas in België In augustus vieren Distrigas en GasTerra de levering van 40 jaar Nederlands aardgas in België. 30 jaar aardgas uit Noorwegen Viering in september van 30 jaar aardgasleveringen uit Noorwegen aan België, in het kader van het Ekofisk/ Eldfisk contract.
Verdere groei in Europa
4 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
LNG (vloeibaar aardgas) Eerste levering vanuit Qatar Op 29 maart levert de methaantanker Umm Bab te Zeebrugge de eerste LNG-lading in het kader van het langetermijnleveringscontract (20 jaar) afgesloten tussen RasGas II en Distrigas. Verkoop van LNG ladingen in de VS Distrigas grijpt in de loop van het eerste semester opportuniteiten op de Noord-Amerikaanse markt en verkoopt twee LNG-ladingen die door de Methania vervoerd worden naar de terminal van Lake Charles in de Golf van Mexico.
1 000ste LNG-levering voor Distrigas in Zeebrugge
Toegang tot de terminal van Fos Cavaou (Frankrijk) In juni wordt Distrigas samen met drie andere Europese energiebedrijven weerhouden bij een openbare aanbesteding waardoor de onderneming over capaciteit in de terminal van Fos Cavaou (Marseille) kan beschikken vanaf 2008 tot 2011. 1 000ste LNG-levering voor Distrigas in Zeebrugge Distrigas ontvangt in september haar 1000ste LNG-lading in Zeebrugge. De 140 000 m³ LNG door de Maersk Qatar gelost, komen overeen met het gemiddelde jaarverbruik van 35 000 gezinnen. Inzet van de Methania voor diverse LNG transporten In de loop van het vierde trimester koopt Distrigas een LNG-lading in Trinidad & Tobago en de Methania brengt het LNG naar Zeebrugge. De Methania wordt ingezet voor het transport van Algerijns LNG naar de terminal van Isle of Grain in het Verenigd Koninkrijk en naar Huelva in Spanje.
Interconnector Nieuwe uitbreiding van de capaciteit in de Interconnector Eind oktober wordt de derde uitbreidingsfase van de Interconnector afgerond. De “reverse flow” naar GrootBrittannië wordt verhoogd van 23,5 miljard m³ naar 25,5 miljard m³ per jaar. Nieuwe opportuniteiten dankzij de Methania
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 5
Distrigas op de Europese aardgasmarkt
Meer dan aardgas alleen Een betrouwbare aardgasbevoorrading tegen een competitieve prijs: dat is in een notendop waar Distrigas voor staat. De bevoorrading is gebaseerd op een gediversifieerde portfolio van langlopende leveringscontracten, aangevuld met aankopen op de kortetermijnmarkt. Op die manier biedt Distrigas haar klanten continuïteit, naast voldoende flexibiliteit om zich aan de veranderende marktomstandigheden te kunnen aanpassen. Maar Distrigas is veel meer dan een aardgasleverancier. Distrigas biedt haar klanten ook diensten aan om hun energieverbruik te optimaliseren, inkoopprijzen op maat van hun bedrijfsprofiel en een aanpak om hun concurrentievermogen op te drijven.
Bevoorradingszekerheid
Gediversifieerd aanbod
Bevoorradingszekerheid wordt dé uitdaging voor Europa en is ook voor de individuele verbruiker van het grootste belang. De langlopende inkoopcontracten van Distrigas, die meer dan 90% van de bevoorradingsportfolio uitmaken, bieden daarvoor de beste garantie. De leveringsbronnen zijn geografisch gespreid en omvatten niet alleen aardgas dat via pijpleidingen wordt aangevoerd, maar ook LNG. Samen met de optimalisatie van de portfolio door transacties op de kortetermijnmarkt garandeert die tweevoudige diversificatie een ruime afnameflexibiliteit en competitieve prijzen.
Op het vlak van commercieel dynamisme heeft Distrigas zich steeds onderscheiden. Als bewijs citeren we de talrijke nieuwe diensten, verbonden aan het beheer van de contractuele prijs, de ontwikkeling van geavanceerde technische diensten of ook de nieuwe toepassingen die het extranet voor onze klanten vervolledigen.
6 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
Naar gelang hun specifieke behoeften en hun risicoprofiel kunnen klanten kiezen uit een brede waaier van prijsformules. Die formules variëren van een vaste prijs tot verschillende vormen van vlottende prijzen, met de mogelijkheid om tijdens de duur van het contract prijzen vast te “klikken” of op een vlottende prijsformule met een andere indexatiefactor over te schakelen.
Distrigas biedt haar klanten oplossingen en een dienstverlening op maat
Maatwerk
Europees aanbod
Distrigas engageert zich om haar klanten proactief en continu bij te staan bij hun energiebeheer en de Distrigasdienstverlening nauw af te stemmen op hun noden en behoeften. De Distrigas Key Account Managers en de dienst Customer Support bieden aan de klanten oplossingen en een dienstverlening aan in functie van hun bedrijfskarakteristieken, hun langetermijndoelstellingen, de complexiteit van hun energiebeheer en de risico’s die ze wensen te nemen.
Distrigas heeft sinds de eerste openstelling van de gasmarkt haar verkoop uitgebreid tot de omringende landen. Als dynamische speler heeft Distrigas op die manier actief bijgedragen tot de effectieve liberalisering van de Europese aardgasmarkt. Met belangrijke contracten in Frankrijk, Nederland, Duitsland en Luxemburg biedt Distrigas diensten aan, aan industriële verbruikers in hun verschillende Europese vestigingen. Om het hun zo eenvoudig mogelijk te maken, kan de klant bij Distrigas opteren voor een meerlandencontract.
Rationeel Energie Gebruik (REG) Distrigas Gas Services heeft meer dan 20 jaar ervaring in het onderzoeken en het optimaliseren van het energiegebruik in bedrijven. Klanten kunnen kiezen uit een brede scala van energiemetingen, audits, adviezen en trainingen om hun energiegebruik te beheren en hun productiekosten te drukken.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 7
Verkoop
Distrigas onderscheidt zich van de concurrentie dankzij specifieke competitieve voordelen: bevoorradingszekerheid door haar gediversifieerde langetermijnportfolio, innovatieve en competitieve verkoopprijsformules, jarenlange technische en commerciële ervaring en assistentie bij rationeel energiegebruik (REG).
Aardgasverkoop
(in TWh)
Voortverkopers * Industrie Elektriciteitsproductie Verkoop in België Verkoop buiten België Arbitrage Verkoop buiten België en arbitrage Totale verkoop Totaal in miljard m³ (1 m³ (n) = 0,01163 MWh)
2006
2007
Evolutie
67,9* 49,1 44,8
62,5 49,5 28,5
-7,9% 0,8% -36,4% -13,2% -0,4% -43,8% -9,3% -12,4%
161,8 31,7 8,2
140,5 31,6 4,6
39,9 201,7
36,2 176,7
17,3
15,2
(*) met inbegrip van allocatie-correcties m.b.t. vorige jaren
De globale verkoop van Distrigas is in 2007 met 12,4% gedaald. De verkopen in België (80% van de verkochte volumes) kennen een vermindering met 13,2% terwijl de
arbitrageverkopen met 43,8% dalen. De verkopen buiten België daarentegen, handhaven zich op het niveau van vorig jaar.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 9
Verkoop
2007 verbreekt het record van 2006
Verkoop in België Voortverkopers De verkoop van Distrigas aan het segment residentiële klanten en kmo’s gebeurt via “voortverkopers” die op hun beurt klanten bevoorraden die aangesloten zijn op het distributienet. Vermits deze eindklanten het aardgas hoofdzakelijk voor verwarming gebruiken, is dit segment het meest temperatuurgevoelig. De daling van de verkoop (- 7,9%) in dit segment is hoofdzakelijk te wijten aan de uitzonderlijk hoge gemiddelde temperatuur in de eerste 6 maanden van 2007. Het eerste semester van het jaar was veel zachter dan in 2006 (aantal graaddagen 36% lager dan in 2006). Tijdens het tweede semester hebben we echter meer normale temperaturen gekend, hetgeen de daling van de verkoop in het eerste semester gedeeltelijk heeft gecompenseerd. Zonder dit temperatuureffect is de verkoop op hetzelfde niveau gebleven als het vorige jaar.
De gemiddelde temperatuur van 2007 breekt het recente jaarrecord, gemeten in 2006. Van januari tot juni waren de gemiddelde maandtemperaturen alle bijzonder hoog, en vormden daarmee de voortzetting van de warme periode die in juli 2006 begon.
Thans verwarmen meer dan 2,2 miljoen Belgische gezinnen hun woning met aardgas en hun aantal stijgt elk jaar. Zo worden ruim 50% van de Belgische woningen verwarmd met aardgas. Industriële klanten De verkoop aan de industriële klanten is met 0,8% gestegen, enerzijds door het verwerven van klanten in de chemie en de voedingsindustrie en anderzijds door het herstel van de productie in de farmaceutische nijverheid en in de metallurgie. In dit segment van verkoop aan de industrie is de concurrentie het grootst en daardoor is er dan ook een belangrijke rotatie van klanten. Dankzij de diversiteit in haar
Dagelijkse gemiddelde temperatuur
Evolutie van de Graaddagen tussen 2005 tot 2007 500 35
450
30
400
25
350
20
300 250
15
200
10
150
5
100
0
50
-5
16,5°
Zeer uitzonderlijke situatie. De herfst van 2006, de winter en de lente van 2007 waren drie opeenvolgende zachte seizoenen, die keer op keer temperatuurrecords braken. Dit bracht grote voordelen voor de residentiële klanten mee, omdat de verwarmingsperiode kort was.
.
.
ec D
ov N
.
. pt
kt O
g.
Se
li
Au
ni
Ju
2007
12
ei
11
Ju
10
M
9
rt
8
ril
7
b.
6
Ap
2006
5
aa
4
M
3
Fe
2005
2
Ja
1
n.
-10
0
Het aantal graaddagen voor een periode wordt berekend ten opzichte van een verwarmingsdrempel die op experimentele wijze op 16,5°C werd vastgesteld. Een graaddag is het verschil tussen de referentietemperatuur 16,5°C en de gemiddelde buitentemperatuur van de dag te Ukkel. Op jaarbasis wordt voor alle dagen van een jaar de som gemaakt van het aantal graaddagen waarbij enkel de graaddagen meetellen waarvoor de gemiddelde temperatuur onder de 16,5°C ligt.
10 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
aanbod en haar commercieel dynamisme, is Distrigas erin geslaagd sommige klanten terug te winnen en haar marktpositie te handhaven. Elektriciteitsproductie De verkoop voor elektriciteitsproductie is met 36,4% gedaald. Dit komt hoofdzakelijk door het beëindigen van het Algerijns contract waarvan een significant deel specifiek aan de elektriciteitscentrales werd geleverd.
Verkoop buiten België en arbitrageverkoop Verkoop buiten België Door de liberalisering van de Europese aardgasmarkt heeft Distrigas haar aanbod naar de buurlanden uitgebreid. Globaal is de verkoop buiten België in 2007 op hetzelfde niveau gebleven dankzij de voortzetting van de verkoopacties in Frankrijk, de verlenging van de leveringen aan klanten in Nederland en de eerste leveringen in Duitsland. Temperatuureffect en een geval van overmacht bij een grote industriële klant niet in aanmerking genomen, kent de verkoop buiten België een organische groei van 7,7%. De verkoop van Distrigas in Frankrijk viel lichtjes terug in vergelijking met het jaar 2006. Dit kwam in hoofdzaak door het geval van overmacht. De komst van nieuwe leveranciers op de markt doet de concurrentie echter nog toenemen. Distrigas telt een honderdtal industriële klanten verdeeld over het gehele grondgebied. Distrigas heeft er in 2007 op toegezien om haar positie in Frankrijk te consolideren door actief te prospecteren in het segment van de grote industriële verbruikers.
2008 wordt cruciaal, want het “gas release” programma, waarvan Distrigas sinds 2006 geniet, loopt af. Het ontbreken van een overeenkomst tussen de Franse regulator en de historische operatoren in het kader van de implementatie van een nieuw “gas release” programma, gekoppeld aan de vertraging bij de indienststelling van de nieuwe terminal van Fos Cavaou, vormen een bedreiging voor de ontwikkeling van de activiteiten van Distrigas in het zuiden van Frankrijk. In Nederland heeft Distrigas haar positie verstevigd en de leveringscontracten met de grote industriële klanten in het zuiden van het land verlengd. Na de eerste contracten die in 2006 met Stadtwerke werden getekend, wist Distrigas in 2007 verder op de Duitse markt door te dringen. Een reeks nieuwe contracten, waarvan meerdere met industriële klanten, werden in de loop van het jaar afgesloten. Distrigas vestigde zich aldaar als leverancier op een sterk concurrentiële markt. Arbitrageverkoop Via arbitrageverkoop en –aankoop kan Distrigas haar bevoorradingsportfolio op lange termijn optimaliseren door onder andere voordeel te halen uit de flexibiliteit van LNG en door op de kortetermijnmarkten (“spotmarkten”) te opereren, hoofdzakelijk op het National Balancing Point (UK) en op de “hub” van Zeebrugge. Niettegenstaande de verkoop van 5 LNG-ladingen in 2007 (te vergelijken met 3 in 2006) zijn de gerapporteerde arbitragevolumes lager dan vorig jaar.
Volgens de statistieken van de “Commission de Régulation de l’Energie” (onafhankelijk administratief organisme dat verantwoordelijk is voor de goede werking van de elektriciteits- en gasmarkten in Frankrijk) verkocht Distrigas ongeveer de helft van alle volumes die door nieuwe leveranciers op de Franse markt aan industriële klanten worden geleverd. Hiermee blijft Distrigas de belangrijkste nieuwe speler op de Franse industriële markt, en gaat zij enkele internationale energiereuzen vooraf.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 11
Verkoop
EVoLUTIE VAN DE AARDGASPRIJZEN VOOR INDUSTRIËLE KLANTEN IN EUROPA `$BL]
(*
(%
'*
België Frankrijk Italië Nederland Duitsland Verenigd Koninkrijk Spanje
'%
&*
?V
c" % 6e & g" % ?j & a^" % D` & i" % ?V & c" % 6e ' g" % ?j ' a^" % D` ' i" % ?V ' c" % 6e ( g" % ?j ( a^" % D` ( i" % ?V ( c" % 6e ) g" % ?j ) a^" % D` ) i" % ?V ) c" % 6e * g" % ?j * a^" % D` * i" % ?V * c" % 6e + g" % ?j + a^" % D` + i" % ?V + c" % 6e , g" % ?j , a^" % D` , i" % ?V , c" %-
&%
Bron : Energy Advice
Evolutie van de gasprijs De aardgasprijzen op de internationale markt worden in grote mate beïnvloed door de stookolieprijzen. De aardolieprijzen rezen vorig jaar de pan uit. Zo werd in november de kaap van 100$ per vat (Brent, IPE London) bijna bereikt en werd het jaar afgesloten rond 97$ per vat. Hetgeen een verdubbeling betekent ten overstaan van de gemiddelde prijs van januari 2007. De aardgasverkoopprijzen van Distrigas hebben dus dezelfde trend gevolgd, weliswaar met vertraging en minder uitgesproken. Zo was in december 2007 de prijs van stookolie met 28% gestegen, vergeleken met december 2006, terwijl die van aardgas (tarief voor residentiële verwarming) toenam met 18% tegenover december 2006.
12 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
Bovendien blijkt uit Europese studies dat de gemiddelde prijzen die in België voor de industrie toegepast worden nog steeds tot de meest competitieve van Europa behoren. Hoewel 2007 een recordjaar was voor wat betreft de prijsstijging van aardolie, werd het jaar ook gekenmerkt door een sterke daling van de spotprijzen voor gas. Die waren dit jaar relatief laag door de warme winter, maar ook doordat verschillende projecten werden opgestart om bijkomend gas naar Engeland te transporteren.
Transit De aardgastransit van grens tot grens verbindt de Europese markten met elkaar en vormt een essentiële schakel in hun bevoorrading via aanvoercontracten op lange termijn. Via dochteronderneming Distrigas & Co is Distrigas een internationaal erkend medespeler in de verkoop van transitcapaciteit en internationale transportcapaciteit. Grens-tot-grenscapaciteit in België Verschillende shippers hebben transitcapaciteit op lange termijn gecontracteerd voor samen ongeveer 50 miljard m³ per jaar. Dat is bijna drie maal het binnenlandse aardgasverbruik. De resterende transitcapaciteit wordt hoofdzakelijk gecommercialiseerd op basis van kortlopende contracten. Zo is het mogelijk om aardgas van de ene naar de andere grens te vervoeren en aan de transitvraag te voldoen vanuit of naar de hub van Zeebrugge en de internationale markt.
Transit toevertrouwd aan Fluxys In december 2006 heeft Distrigas aan Fluxys het mandaat verleend om vanaf 1 januari 2007 het beheer en de commercialisering te verzorgen van alle transitcapaciteit van Distrigas & C° in België. Het gaat om een exclusief mandaat waarbij Fluxys in naam en voor rekening van Distrigas het beheer verzorgt van de bestaande aardgastransitcontracten tussen Distrigas & C° en haar klanten. Fluxys sluit bovendien ook alle nieuwe aardgastransitcontracten af. Het mandaat brengt een belangrijke vereenvoudiging met zich mee: Fluxys, dat reeds het operationeel beheer van de transitstromen waarnam, is voor alle shippers het enige contactpunt voor aardgastransit in België geworden.
Interconnector terminal in Zeebrugge
Interconnector De Interconnector, een onderzeese aardgaspijpleiding tussen Bacton (UK) en Zeebrugge, is een rechtstreekse verbinding tussen de continentale aardgasmarkt en het Verenigd Koninkrijk. Het is een bidirectionele leiding die de mogelijkheid biedt voor de Engelse markt om, naar gelang van de vraag, aardgas naar het vasteland uit te voeren (“forward flow”) of van het vasteland in te voeren (“reverse flow”). De Interconnector, die in 1998 werd ingehuldigd, was oorspronkelijk bedoeld om de Britse gasproducenten een rechtstreekse toegang tot de continentale markt te verlenen om er hun aardgasoverschotten te commercialiseren. Intussen heeft de daling van de Britse productie tot gevolg gehad dat het Verenigd Koninkrijk netto-invoerder van aardgas is geworden. De Interconnector is daardoor uitgegroeid tot een wezenlijke schakel in de bevoorrading van de Britse markt. Sinds oktober 2007, na een derde uitbreiding van de “reverse flow” capaciteit, bedraagt deze 25,5 miljard m³ per jaar, terwijl de “forward flow” capaciteit vanuit Engeland 20 miljard m³ per jaar bedraagt. Distrigas heeft een participatie in de Interconnector van 16,4%. Via de Interconnector worden aanzienlijke hoeveelheden aardgas over het Belgische grondgebied tussen Engeland en het Europese vasteland vervoerd, waarbij een deel van dat aardgas op de hub van Zeebrugge wordt verhandeld.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 13
Aardgasinkoop
Focus op flexibiliteit en leveringszekerheid De inkoopportfolio van Distrigas is altijd een van haar belangrijkste troeven geweest. De onderneming heeft geen eigen aardgasreserves en ontwikkelde daarom een gediversifieerde portfolio van langlopende inkoopcontracten met een belangrijke afnameflexibiliteit. De portfolio is zowel geografisch (Nederland, Noorwegen, Qatar) als technisch (pijpleidinggas en LNG) gediversifieerd.
Bevoorradingsportfolio in 2007 In 2007 werd meer dan 90% van de aardgasbevoorrading van Distrigas verzekerd door langlopende contracten. De gediversifieerde bevoorradingsportfolio biedt Distrigas en haar klanten zowel flexibiliteit als bevoorradingszekerheid. Daarnaast gebruikt Distrigas de opportuniteiten op de kortetermijnmarkten van aardgas en LNG als een aanvullend instrument om de competitiviteit van de prijzen en de flexibiliteit van de aardgasleveringen op te voeren. Aangezien de langetermijncontracten doorgaans voor een periode van 20 jaar worden afgesloten, worden de inkoopprijsformules op regelmatige tijdstippen heronderhandeld. Zo blijven ze de marktevoluties weerspiegelen en is een concurrentieel prijsniveau verzekerd. In 2007 heeft
4% 2% Frankrijk Spotmarkt 4% Algerije 13% Qatar
40% Nederland
37% Noorwegen
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 15
Aardgasinkoop
De Methania Na het einde van het Algerijns contract, onderging de Methania in de zomer, naast de periodieke onderhoudswerken, opnieuw een belangrijke renovatiebeurt. Een uitstekende gelegenheid om het schip in overeenstemming te brengen met de hoogste standaarden. Nu de Methania uitgerust is met de modernste systemen, kan het schip zonder probleem de vergelijking doorstaan met de meest recente LNG schepen. De Methania is voor Distrigas een uniek middel om in de toekomst extra opportuniteiten op de LNG-markt te grijpen.
LNG Distrigas met succes de periodieke prijsherzieningen met haar Nederlandse en enkele van haar Noorse leveranciers afgerond. Gezien de aankoopprijzen in belangrijke mate beïnvloed worden door de evolutie van de olieprijzen, kenden deze een stijging ten opzichte van de vorige jaren. Ook dit jaar is Nederland de belangrijkste aardgasleverancier op de Belgische markt gebleven, net vóór Noorwegen. Het LNG, uit Algerije tot en met het eerste trimester en de aanvang van de leveringen onder het langettermijncontract met Qatar in april van dit jaar vervolledigde in 2007 de bevoorradingsportfolio van Distrigas. Bovendien beschikt Distrigas sinds 2005 over aardgas in het zuiden en zuidwesten van Frankrijk. Die volumes werden verworven binnen “gas release”-programma’s in 2004 en 2005, waarbij de dominante marktspelers in de Franse markt een percentage van hun gasportefeuille moesten veilen om de concurrerende gasverkopers aardgas te bezorgen in deze anders ontoegankelijke delen van Frankrijk. Distrigas slaagde erin om meer dan een derde van de geveilde volumes te kopen tot 2008.
Vloeibaar aardgas (LNG) verkrijgt men na afkoeling van aardgas tot een temperatuur van -161°C. Hierbij krimpt het tot ongeveer 1/600ste van zijn oorspronkelijke volume. Daarna kunnen met methaanschepen – speciaal geïsoleerde schepen voor LNG-transport – enorme energiehoeveelheden over zeer grote afstanden worden vervoerd. LNG zorgt ervoor dat diverse en ook verafgelegen energiebronnen kunnen worden aangesproken en het vormt voor Distrigas een ideale diversificatie van haar portfolio om de bevoorradingszekerheid van haar klanten te verhogen. Tijdens het eerste trimester heeft Distrigas in Zeebrugge twee spot LNG-cargo’s vanuit Qatar ontvangen alsook de laatste vijf leveringen vanuit Algerije. Ook op het vlak van de LNG-verkoop heeft de onderneming de mogelijkheden van de markt volledig kunnen benutten. We hebben dit jaar vijf spotladingen LNG verkocht. Distrigas heeft twee leveringen aan Spanje verzekerd en twee aan de Verenigde Staten in de “Lake Charles” terminal in Louisiana. Die laatste waren de eerste leveringen van Distrigas aan de Noord-Amerikaanse markt. Bovendien heeft Distrigas in november vorig jaar een spotcargo gekocht in Trinidad en Tobago die de Methania naar Zeebrugge heeft gebracht.
16 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
Begin van de leveringen vanuit Qatar Op donderdag 29 maart werd in de terminal in Zeebrugge het methaanschip Umm Bab gelost, dat de eerste scheepslading LNG onder het nieuwe langetermijncontract met de Qatarese producent RasGas II naar België bracht. Distrigas ontvangt vanaf nu per jaar 2,7 miljard m³ aardgas (ruim 2 miljoen ton LNG) uit Qatar, en dat gedurende 20 jaar. Zowel de Belgische minister van Energie Marc Verwilghen als zijn Qatarese ambtsgenoot Zijn Excellentie Abdullah bin Hamad al-Attiya waren in Zeebrugge aanwezig om de Umm Bab te verwelkomen en de goede verstandhouding tussen België en Qatar in de verf te zetten. Qatar heeft na Rusland en Iran de grootste aardgasvoorraden ter wereld. Het grootste deel van het geproduceerde aardgas wordt vloeibaar gemaakt en per schip uitgevoerd. In de komende jaren wordt er in Qatar heel wat nieuwe LNG-productiecapaciteit in gebruik genomen. Sinds 2007 is het emiraat de grootste LNG-producent ter wereld geworden. De overeenkomst tussen Distrigas en Rasgas II gaat over 33 scheepsladingen per jaar .
40 jaar aardgas in België
30 jaar Noors aardgas
In september 2007 vierde Distrigas met GasTerra, haar Nederlandse leverancier, de 40 jaar aardgasleveringen vanuit Nederland. Een ceremonie vond plaats in Gent waarbij, volgens de traditie, Gertjan Lankhorst, CEO van GasTerra, en Erwin Van Bruysel, CEO van Distrigas, geschenken uigewisseld hebben.
Op 17 september 1977 landde het eerste gas afkomstig van het allereerste olie- en gasveld in de Noorse wateren, namelijk het Ekofisk veld, op het Europese continent. Dit gebeurde te Emden, in het noorden van Duitsland, waar de onderzeese pijpleiding vanuit het Ekofisk veld aanlandt op het vasteland. Exact 30 jaren later werd een viering georganiseerd te Emden in aanwezigheid van alle maatschappijen en kopers betrokken bij het project.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 17
Wettelijk en reglementair kader
Communautaire wet- en regelgeving op het gebied van aardgas
Drie belangrijke communautaire teksten hebben achtereenvolgens het reglementaire kader van de vrijmaking van de aardgassector bepaald. Richtlijn 98/30 betreffende de gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor aardgas (de “Eerste Gasrichtlijn”); Richtlijn 2003/55 betreffende de gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor aardgas, die de Eerste Gasrichtlijn opheft (de “Tweede Gasrichtlijn”); en Verordening 1775/2005 betreffende de toegangsvoorwaarden tot het aardgastransportnet. De Eerste Gasrichtlijn (1998) De Eerste Gasrichtlijn beëindigde de bestaande aardgasmonopolies in verschillende lidstaten op het gebied van gasleveringen door te bepalen dat de lidstaten zelf verkiesbare klanten moeten aanduiden. Dit zijn klanten die zich bij de leverancier van hun keuze in aardgas kunnen bevoorraden.
De lidstaten kunnen bovendien kiezen tussen een onderhandelde of gereguleerde toegang tot het netwerk, dit is tot de transportinfrastructuur, de distributie en de LNGinstallaties. Ten slotte beval de Eerste Gasrichtlijn de aardgasbedrijven om in hun interne boekhouding gescheiden rekeningen aan te leggen voor hun transport-, distributie- en opslagactiviteiten van aardgas. De Tweede Gasrichtlijn (2003) De Tweede Gasrichtlijn heft de voorgaande op en versnelt de vrijmaking van de aardgasmarkt.Zij breidt progressief de definitie van de in aanmerking komende afnemers uit. Vanaf 1 juli 2007 zijn alle afnemers in aanmerking komende afnemers. Ten tweede bepaalt de nieuwe richtlijn een gereguleerde toegang tot de transport-, distributie- en LNG-installaties. Op het gebied van de opslag van aardgas blijft het alternatief tussen de gereguleerde en de onderhandelde toegang echter bestaan. Ten slotte legt de Tweede Gasrichtlijn eveneens de juridische onafhankelijkheid van de beheerder van de transport- en distributieinfrastructuur op.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 19
Wettelijk en reglementair kader
Verordening 1775/2005 (2005) De belangrijkste doelstelling van Verordening 1775/2005 bestaat erin om de aanbevelingen van het Madrid Regulatory Forum, die de toegang van derden tot de aardgasinfrastructuur moeten vergemakkelijken, juridisch afdwingbaar te maken. Dit is onder meer het geval voor de aanbevelingen op het gebied van transparantie, met name de publicatie door de transportnetbeheerders van de nodige informatie om aan de netgebruikers een effectieve toegang tot het netwerk te garanderen. Daarnaast voorziet de Verordening ook de ontwikkeling van een secundaire markt voor capaciteitsuitwisseling tussen de gebruikers van het netwerk. Hiertoe moet de netbeheerder die uitwisseling bevorderen, en met name in zijn transportcontracten de mogelijkheid tot dergelijke uitwisselingen voorzien.
20 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
Regelgevend kader in België Gedeelde bevoegdheden Op Belgisch institutioneel vlak worden de bevoegdheden op het gebied van energie gedeeld tussen de federale overheid en de Gewesten. Krachtens de Bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen zijn de Gewesten bevoegd voor de regionale aspecten van energie, met name betreffende de openbare gasdistributie. De federale overheid van haar kant is bevoegd voor de materies waarvan de technische en economische ondeelbaarheid een homogene implementatie op het nationale niveau vereist, zoals de grote opslaginstallaties, het transport, de opwekking van energie, en de tarieven. De federale overheid en de Gewesten hebben, elk voor hun respectieve bevoegdheid, de twee Gasrichtlijnen omgezet. Op federaal niveau werd die omzetting geïmplementeerd door de Wet van 12 april 1965 betreffende het vervoer van gasachtige producten en andere door middel van leidingen (de “Gaswet”). Regulerende instanties Elk bevoegdheidsniveau heeft zijn eigen regulator. Op het federale niveau is dat de Commissie voor de regulering van de elektriciteit en het gas (“CREG”). De CREG heeft een raadgevende taak ten opzichte van de overheid en ziet toe op de toepassing van de wetten en reglementen in de gasen elektriciteitssector. De CREG bepaalt ook de tarieven voor het transport, de distributie en de opslag van aardgas en voor het gebruik van de LNG-terminal te Zeebrugge.
Op het regionale niveau opereert elke regulerende instantie binnen haar eigen bevoegheidssfeer, met een structuur en functies die grotendeels gelijkopen met die van de CREG. Waals Gewest : CwaPE (Commission wallonne pour l’énergie); Vlaams Gewest : VREG (Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elekticiteits- en Gasmarkt); en Brussels Hoofdstedelijk Gewest : Brugel (Brussel Gas Elektriciteit). Openingskalender Op het federale niveau zijn sinds 1 juli 2004 alle op het aardgastransportnet aangesloten afnemers vrij. In Vlaanderen is elke afnemer vrij sinds 1 juli 2003. In het Waalse Gewest zijn alle afnemers vrij sinds 1 januari 2007. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn de professionele klanten vrij sinds 1 juli 2004. De markt is volledig open sinds 1 januari 2007. België is aldus vooruitgelopen op de door de Tweede Gasrichtlijn vereiste vrijmaking van de aardgasmarkt.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 21
Onderneming met burgerzin
Van alle fossiele brandstoffen is aardgas veruit de properste en minst milieubelastende. Het kan bijdragen tot de vermindering van schadelijke emissies en van het broeikaseffect en is op wereldschaal nog ruimschoots voorradig. Het wordt daardoor vaak beschouwd als de energiebron van de XXIste eeuw.
Via energieaudits en operationele ondersteuning van rationeel energiegebruik helpt Distrigas haar klanten bovendien om de impact van hun industriële processen op het milieu nog te beperken. Ook op sociaal vlak gaat het bedrijf zijn verantwoordelijkheid niet uit de weg.
Een concreet antwoord op het CO2 probleem 2007 was een jaar waarin klimaatverandering en milieu in het algemeen meer dan ooit centrale thema’s geworden zijn. De Nobelprijs voor de vrede mede toegekend aan Al Gore en aan het Intergouvernementeel Panel voor Klimaatsverandering (IPCC) voor hun bijdrage tot de sensibilisering over de gevolgen van de opwarming van de aarde heeft hierin een belangrijke rol gespeeld. Ook de Europese Commissie had al in het begin van het jaar haar ambitieus energiebeleid voorgesteld, dat, onder andere, naar een vermindering van de CO2 uitstoot van 20% tegen 2020 streeft.
In dit kader kan aardgas een belangrijke rol spelen als “transitiebrandstof” in afwachting van de verdere ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen. Kiezen voor aardgas is voor de ondernemingen, alsook voor de aardgasverbruikers in het algemeen, een milieubewuste keuze.
Rationeel Energie Gebruik (REG) voor besparingen Distrigas heeft haar klanten voortdurend aangemoedigd tot rationeel energiegebruik (REG). Met advies en opleidingen promoot het bedrijf een milieuvriendelijk en efficiënt gebruik van aardgas. De meetcampagnes en industriële adviezen van Distrigas Gas Services dragen er toe bij om de impact van de bedrijfsprocessen op het milieu te verminderen.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 23
Onderneming met burgerzin
Daling energieverbruik voor Erachem Erachem Comilog nv is een bedrijf dat zouten, mangaanoxiden en koperoxiden produceert via recyclage van afval van de elektronicaindustrie. Erachem heeft beroep gedaan op Distrigas om haar energieverbruik te verminderen.
Distrigas Gas Services voert al meer dan twintig jaar een actieve REG-politiek bij de klanten. De dienst ondersteunt hen om hun installaties en processen te optimaliseren en de CO2-uitstoot ervan te verminderen. Via meetcampagnes brengt Distrigas Gas Services de energieprestaties van de belangrijkste process-units bij klanten in kaart. Op basis daarvan stelt Distrigas concrete besparingsmaatregelen voor. Samen met de klant slaagt Distrigas er geregeld in om de productiecapaciteit en/of het rendement van installaties te verbeteren. In 2007 heeft Distrigas Gas Services ook meerdere REGcampagnes gevoerd bij klanten in Frankrijk en Duitsland, meestal voor multi-site analyses en in een grensoverschrijdende aanpak. Dankzij Distrigas OptiTherm®, een model dat intern ontwikkeld is, werd dit jaar het accent vooral gelegd op de analyse van de ovens en de ketels. Distrigas OptiTherm® is een flexibel en accuraat simulatiemodel voor diverse droogprocessen of ovens. Met deze simulator evalueren de experten van Distrigas Gas Services aan de hand van verschillende REG simulaties de effecten van wijzigingen in het productieproces. De verschillende vaststellingen worden in detail toegelicht in een verslag waarin ook verbeteringen worden voorgesteld.
24 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
Marc Fautsch, Manager Environmental and General Affairs: “We hebben een beroep gedaan op Distrigas Gas Services om ons te helpen onze verschillende aardgasverbruiksposten onder de loep te nemen”. De technische hulp van Distrigas Gas Services bestond allereerst uit een energetische analyse van het aardgasverbruik, met een balans van het maandelijkse verbruik per installatie. “Indien nodig baseren we onze studies op in-situ metingen, die tot meerdere weken kunnen duren,” zegt JeanClaude Beaujean, senior Thermal & Metrology Engineer bij Distrigas Gas Services. “Zo brengen we duidelijk in beeld hoe de installatie werkelijk functioneert. Een onderneming heeft daar niet altijd een precies beeld van aangezien er vaak in de loop der jaren technische aanpassingen worden uitgevoerd op een installatie. Deze adviezen hebben bij Erachem tot substantiële energiebesparingen kunnen leiden.” “Dit voorbeeld illustreert goed hoe voor ons het sluiten van een contract geen eindpunt is, maar het begin van een partnership” zegt Francesco Perta, key accountmanager bij Distrigas. “Dit verklaart ook de ogenschijnlijke paradox, van de aardgasleverancier die zijn klant helpt om minder gas te verbruiken. Wij zijn niet simpelweg verkopers van aardgasmoleculen: wij scharen ons achter een langetermijnpolitiek die het blijvend succes van ons product en de beheersing van de energiekosten van onze klanten voor ogen heeft.”
treekse Stoom en rechts gen aardgastoepassin
DISTRIGAS
ES GAS SERVIC
STOOM EN RECHTST
REEKSE AARDGAS
TOEPASSINGEN
| 1
Aardgascompetenties ter beschikking van de klant Distrigas Gas Services verzorgt ook speerpuntopleidingen over de eigenschappen van de gastoepassingen, de veiligheid of de ontwikkeling van de Europese of lokale normen, zowel aan externe als interne klanten. Deze ervaring wordt ook gedeeld met de bevoegde diensten van de verschillende Gewesten; Distrigas neemt bijvoorbeeld actief deel aan de werkgroep omtrent de bio-warmtekrachtkoppeling van Cogen Vlaanderen en het ICEDD (Institut de Conseil et d’Etudes en Développement Durable). Ten slotte wordt regelmatig beroep gedaan op Distrigas Gas Services voor deelname aan internationale congressen of technische debatten, of aan de redactie van technische publicaties om haar knowhow te delen. Dankzij moderne technologie zoals Wi-Fi kan zij de meetcampagnes bij klanten rechtstreeks en op afstand volgen.
Sociale cheque Wij hebben ook in bredere zin ons steentje aan de maatschappij willen bijdragen, niet alleen als bedrijf, maar ook individueel. En het is net dat wat Distrigas wil promoten met de sociale cheque, voor het tweede opeenvolgende jaar. Elke medewerker heeft een waardebon van 250 euro kunnen schenken aan een sociaal project naar keuze. Op die manier kunnen de medewerkers onder andere een lokaal project steunen dat hen nauw aan het hart ligt. Groot enthousiasme bij de medewerkers 125 projecten werden ingebracht. Dit vertegenwoordigt een participatiegraad van 94% in vergelijking met 85% bij de vorige editie. Opmerkelijk is dat het grootste gedeelte van de projecten een sterk lokaal karakter hebben. De aard van de bestemming is zeer divers (gehandicaptenzorg, sportclubs met sociaal doel, onderzoek, scholen….).
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 25
Onderneming met burgerzin
Human resources Ook dit jaar heeft Distrigas bijzondere aandacht aan het menselijke aspect willen besteden.
Ook dit jaar heeft Distrigas bijzondere aandacht aan het menselijke aspect willen besteden. De Distrigasorganisatie zelf heeft in 2007 een aanzienlijke ontwikkeling gekend, met tal van functiewijzigingen. De doelstelling was dubbel: aan de ene kant willen we de interne ontwikkeling en mobiliteit bevorderen, waardoor we iedereen de kans geven om zich binnen het bedrijf verder te ontplooien en aan de andere kant willen we Distrigas en haar medewerkers wapenen tegen de talrijke uitdagingen van een energiemarkt in volle ontwikkeling. Deze ontwikkelingen moeten iedere werknemer een constructieve structuur en een vooruitzicht op een dynamische carrière bieden.
Eerste sociale verkiezingen Op sociaal vlak zal 2008 voor Distrigas een primeur betekenen. Inderdaad kunnen dit jaar voor het eerst sociale verkiezingen plaatsvinden voor een eigen ondernemingsraad en voor een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. Deze belangrijke wettelijke sociale overlegorganen bieden het management en het personeel van de onderneming een overlegforum met duidelijk omschreven taken en verantwoordelijkheden. Gezien het grote belang dat de onderneming hecht aan een snelle en directe doorstroming van informatie die iedereen aanbelangt, kijkt zij alvast uit naar een constructieve dialoog binnen deze overlegorganen.
Het bedrijf heeft voor iedereen een ambitieus en helder opleidingsbeleid op punt gezet dat iedereen moet toelaten om zijn/haar competenties uit te breiden. In het kader van dat beleid moet elke medewerker per jaar minstens één opleiding kunnen volgen.
EVOLUTIE VAN HET AANTAL PERSONEELsLEDEN 140 120 100
120
132
132
VERDELING PER leeftijdsgroep 60
55
101 40
80
24
60 20
40
30
13
10
20 0
0
2004
2005
26 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
2006
2007
< 25
> 25 ≤ 35
> 35 ≤ 45
> 45 ≤ 55
> 55
De samenwerking tussen de teams is een centraal thema
Bovendien wordt ook bijzonder veel aandacht besteed aan de samenwerking tussen de verschillende teams, de goede communicatie en de uitwisseling van informatie. De meeste teams hebben deelgenomen aan een “team building” programma in datzelfde jaar. De teamgeest kan evenzeer in een externe omgeving worden gevormd waarbij de bedrijfsactiviteiten, de verwezenlijkingen en de doelstellingen kunnen worden besproken in een ontspannen omgeving.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 27
Geschiedenis
Ontdekking van het Hassi R’Mel’s (Sahara) gasveld
Start met de invoer van aardgas van Ekofisk (Noorwegen)
Eerste LNG levering voor Distrigas
Indienstneming van Troll en Zeepipe
1956
1977
1982
1992
1929
1962
1978
1987
1993
Oprichting van Distrigas
Ontdekking van een gasveld in Slochteren in Nederland
Begin van de werken aan de terminal in Zeebrugge. De Methania is geleverd
Inhuldiging van de LNG-terminal van Zeebrugge
Nieuwe gaspijpleiding tussen België en Luxemburg
Opgericht in 2001, kan het nieuwe Distrigas genieten van meer dan 75 jaar ervaring. Ontstaan en vroege ontwikkeling Distrigas werd opgericht op 8 januari 1929 door de ICGA (Imperial Continental Gas Association). Deze Britse groep wilde haar distributiemaatschappijen bevoorraden met gas geproduceerd in haar cokesfabrieken in VerbrandeBrug door middel van een pijplijn met grote diameter. Distrigas was volledig operationeel in 1932. Net voor WO II vervoerde het 300 miljoen m³ geproduceerd gas per jaar.
Gebruik van aardgas In België was er voor het eerst in 1956 sprake van om aardgas te gebruiken, toen het Hassi R’Mel veld werd ontdekt in Algerije, met reserves die toen op 500 – of zelfs 1 000 miljard m³ - werden geschat. In 1962 gaf de ontdekking van een groot aardgasveld te Slochteren (Nederland) aanleiding tot een snellere conversie naar deze nieuwe energiebron door Distrigas. In 1966 overschreden de eerste kubieke meters aardgas de Nederlands-Belgische grens. In september 1977 begon Distrigas aardgas in te voeren vanuit het Ekofisk veld (Noorse sector van de Noordzee) via Duitsland en Nederland. In 1975 ondertekende Distrigas nog een leveringsovereenkomst, dit keer met de Algerijnse maatschappij Sonatrach. Distrigas bestelde een LNG-tanker bij de Boelwerf in Temse om de Algerijnse ladingen te vervoeren. Dit schip, de Methania, was in 1978 klaar. Tussen 1982 en 1987 werden Algerijnse ladingen ontscheept in Montoir (Frankrijk) en naar de Belgische markt vervoerd. In 1987 werd de bouw van een LNG-terminal te Zeebrugge voltooid. In 1986 werd een overeenkomst getekend tussen de Noorse producenten van de reusachtige offshore Sleipner en Troll velden en een consortium van Europese gasmaat-
1966 - Eerste aardgasleveringen in België
28 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
Beursintroductie van het vroegere Distrigas
Eerste verkoopcontracten in Frankrijk Splitsing van “Distrigas”
Tweede uitbreidingsfase van Interconnector. Transitcontract met Gazexport
Eerste verkoopcontracten in Nederland en Duitsland. Meer dan 100 industriële sites in Frankrijk
1996
2001
2004
2006
1998
2003
2005
2007
Start van de interconnector. vTn-rTr verbindt Zeebrugge met Duitsland en Nederland
Levering van de BW Suez Boston
Aankoop van de Methania
Belgische markt volledig vrijgemaakt. Eerste levering van LNG uit Qatar
schappijen, waaronder Distrigas, voor de import van meer dan 40 miljard m³ aardgas per jaar. Deze Noorse velden zijn sinds oktober 1993 rechtstreeks verbonden met de Belgische markt dankzij een onderzeese pijplijn van 1 200 km, de Zeepipe, die aankomt te Zeebrugge. Een deel van het gas dat in Zeebrugge aankomt, is bestemd voor Frankrijk, Spanje en Italië. De Belgische Staat, die onrechtstreeks 52% van de aandelen van Distrigas bezat, privatiseerde de onderneming tussen 1994 en 1996. Bij deze gelegenheid wordt Publigas, naast Tractebel en Shell, één van de referentieaandeelhouders. Publigas beheert de participatie van de openbare sector in de aardgasondernemingen en vertegenwoordigt zowel Vlaamse, Waalse als Brusselse gemeenten. Vanaf 1994 nam Distrigas deel aan een studie om de Britse en de continentale netwerken te verbinden via een onderzeese pijplijn tussen Bacton en Zeebrugge, Interconnector geheten. In 1998 werd ook de Interconnector operationeel, evenals de VTN/RtR-pijplijn door België, gebouwd door Distrigas, om Zeebrugge met Duitsland (via Eynatten) en ook met Nederland (via Zelzate) te verbinden.
Oprichting van het nieuwe Distrigas Eind 2001 werd Distrigas gesplitst in twee vennootschappen: de netwerkbeheerder Fluxys en een handelsmaatschappij, het “nieuwe” Distrigas. Fluxys nam de vervoersactiviteiten over met inbegrip van de exploitatie van de transit flows, de ondergrondse opslag (Loenhout) en de LNG-activiteiten (Zeebrugge Terminal en Dudzele peakshaving). Distrigas erfde de verkoopactiviteiten van aardgas in België en Europa, het vervoer van LNG, het commercialiseren van de internationale doorvoercapaciteit en de Interconnector eigendoms- en capaciteitsrechten. Sinds 2001 heeft Distrigas het beheer en de ontwikkeling van de aardgasverkoop in Europa in handen en breidt het de activiteiten uit naar Frankrijk in 2002 en naar andere landen in de jaren erna. Distrigas kocht het LNG-schip “Methania” van Exmar, bezit 49% van het methaanschip “BW Suez Boston” (de vroegere Berge Boston), participeerde in de uitbreidingsfasen van Interconnector (UK) Ltd en tekende een langetermijn LNG-importovereenkomst met Qatar.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 29
Kerncijfers
Synthese van de geconsolideerde jaarrekeningen Kerncijfers (IFRS)
(in miljoen EUR)
Opbrengsten uit gewone bedrijfsvoering
2007
2006
Evolutie -7,4%
4 284,76
4 626,39
Courant bedrijfsresultaat (EBIT)
438,67
403,86
8,6%
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering (*)
390,68
353,39
10,6%
Netto financieel resultaat Bedrijfsresultaat na netto financieel resultaat Aandeel in het resultaat van ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast Resultaat vóór belastingen
37,19
17,04
118,3%
427,87
370,43
15,5%
0,44
0,69
-36,2%
428,31
371,12
15,4%
-131,56
-106,95
23,0%
296,75
264,17
12,3%
2,65
2,78
-4,7%
Aandeel van de Groep in het nettoresultaat van de periode
294,10
261,39
12,5%
Nettoresultaat per aandeel (in EUR)
418,57
372,01
12,5%
Belastingen Nettoresultaat van de periode Aandeel van derden
* Omvat het bedrijfsresultaat, alsook de schommeling in de reële waarde van financiële instrumenten die met aankoop- en verkoopverrichtingen van energie verband houden.
30 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
Toelichting bij de kerncijfers en de balans van het jaar 2007 Opbrengsten uit de gewone bedrijfsvoering (omzet) Distrigas realiseert in 2007 een geconsolideerde omzet van 4 284,8 miljoen euro tegenover 4 626,4 miljoen euro het vorige jaar. Deze daling van 341,6 miljoen euro (7,4%) vindt voornamelijk haar oorsprong in de reeds toegelichte lagere verkoop in België met een belangrijke omzetdaling in België tot gevolg. Het segment “verkopen buiten België” kent evenwel een lichte omzetstijging.
Nettoresultaat Rekening houdende met de verbetering van het financiële resultaat met 20,2 miljoen euro, omwille o.a. van de hogere rentevoeten, en de belastingstijging van 24,6 miljoen euro bedraagt het nettoresultaat 296,8 miljoen euro of een verhoging van 12,3% (32,6 miljoen euro) ten opzichte van 2006. Het aandeel van de Groep hierin bedraagt 294,1 miljoen euro.
Courant bedrijfsresultaat (EBIT) Niettegenstaande de omzetdaling kent het courante bedrijfsresultaat een stijging met 34,8 miljoen euro (8,6%) ten opzichte van 2006 en bedraagt aan het einde van het boekjaar 2007 438,7 miljoen euro. Deze stijging vindt voornamelijk haar oorsprong in goede operationele prestaties gedurende de tweede jaarhelft. De eerste jaarhelft werd vooral gekenmerkt door hoge temperaturen, lage spotprijzen en beperkte arbitragemogelijkheden. De tweede jaarhelft daarentegen kende meer normale temperaturen en werd tevens gekenmerkt door een stijging van de prijzen op de spotmarkten. Deze veranderende marktomstandigheden hebben bijkomende arbitragemogelijkheden gegenereerd. Bovendien werden in de tweede jaarhelft een aantal LNG ladingen verkocht.
Balans Het balanstotaal op het einde van het boekjaar bedraagt 2 965,8 miljoen euro en evolueert globaal gezien weinig t.o.v. het vorige boekjaar (een lichte daling van 9,8 miljoen euro).
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering Het resultaat uit gewone bedrijfsvoering bedraagt 390,7 miljoen euro en kent een stijging met 37,3 miljoen euro (10,6%) als rechtstreeks gevolg van de hogervermelde stijging van het bedrijfsresultaat (EBIT) en een beperkte positieve variatie van de reële waarden van de fysieke - en financiële grondstoffencontracten die Distrigas aanwendt binnen haar portfoliorisicobeheer en indekkingspolitiek.
Kasstromen De geldmiddelen en kasequivalenten van Distrigas bedragen 1 022,4 miljoen euro ten opzichte van 976,6 miljoen euro bij het begin van het boekjaar. De operationele activiteiten hebben tijdens het boekjaar 2007 kasstromen gegenereerd ten belope van 167,0 miljoen euro. De negatieve financieringskasstromen (-109,9 miljoen euro) zijn voornamelijk het gevolg van de uitbetaling in mei van het dividend voor het boekjaar 2006.
distrigas | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | 31
32 | ACTIVITEITENVERSlag 2007 | distrigas
Inhoud
2 | Voorwoord 4 | Markante feiten 2007 6 | Distrigas op de Europese aardgasmarkt 8 | Verkoop 14 | Aardgasinkoop 18 | Wettelijk en reglementair kader 22 | Onderneming met burgerzin 28 | Geschiedenis 30 | Kerncijfers
Hoofdzetel Distrigas nv Nijverheidsstraat 10 BE-1000 Brussel Tel. +32 (0)2 557 30 01 Fax +32 (0)2 557 31 12 BTW BE 0476.201.605 RPR Brussel D/2008/8732/1
Verantwoordelijke uitgever Thierry Rotsart - Communication Manager Dit verslag is ook verkrijgbaar in het Frans en het Engels. Wenst u een exemplaar te ontvangen, neem dan contact op met de dienst Communicatie: Tel. +32 (0)2 557 30 91 Fax +32 (0)2 557 31 03 e-mail
[email protected] www.distrigas.eu Design en productie www.concerto.be Print Dereume Printing Foto’s Dimitri Lowette Gettyimages Image Plus p. 18: Europees Parlement Architecte: Association des architectes du CIC: Vanden Bossche sprl, C.R.V. s.a., CDG sprl, Studiegroep D. Bontinck p. 20: Europees Parlement
Activiteitenverslag 2007
Distrigas nv Nijverheidsstraat 10 BE-1000 Brussel Tel. +32 (0)2 557 30 01 Fax +32 (0)2 557 31 12 BTW BE 0476.201.605 RPR Brussel e-mail
[email protected] www.distrigas.eu