Verslag van de bijeenkomst: kleine religieuze leefgemeenschappen op 21 september 2011 Het laatste deel van mijn “onderweg” naar Amerongen gaat door een prachtig, mij nog onbekend, stuk natuur. Het brengt rust en stilte in een drukke periode, een fijn begin van deze dag. De begroeting met oude bekenden en ook weer nieuwe gezichten onder het genot van koffie/thee met vele heerlijkheden doet goed. Ik voel me welkom door de warme ontvangst bij de zusters Diaconessen door zuster Dorien en zuster Irene en vrijwilligster. In een grote kring wisselen we “kort” met elkaar de belevenissen van het laatste half jaar uit, hier en daar wat uitgebreider omdat er ook veel nieuwe mensen zijn. Nikolacommuniteit, Utrecht: 2 personen, Claar de R. (kernlid) en Sofia (buitenlid) De oecumenische communiteit (op christelijke grondslag) bestaat uit:
5 kernleden, zij hebben beloften voor het leven gedaan en leven in gemeenschap van goederen. Een groep geëngageerde officiële binnen- en buitenleden Daarbuiten 6 huisgenoten/medewerkers die geen lid zijn.
Op 6 december, feest van de H. Nikolaas, zijn 14 nieuwe leden aangenomen. Samenleven met zoveel verschillende mensen gaat niet altijd vanzelf! Spiritueel gaat het goed, materieel zal er de komende periode achterstallig onderhoud aan de huizen worden aangepakt (brandbeveiliging, dak, iets verbouwen enz.) Phoenixgroep, Ravenstein: 1 persoon, Nelleke. Sinds augustus is de universiteit Nijmegen een grote verbouwing gestart zowel aan het studiecentrum (meer slaapplaatsen nodig) als aan het woonhuis (meer ouderenproof maken) die tot januari zal duren. Wij hebben in dat verband onze zolderverdieping afgestaan. Vanaf mei zijn we intern al aan het ruimen, verhuizen, loslaten. Er komt een (nieuwe) lift die ook aan de kant van ons huis te gebruiken zal zijn; daarnaast wordt er aan 2 slaapkamers een natte cel gerealiseerd, de andere kamers maken gebruik van de bestaande badkamer. Het kost veel “kruum” en uithoudingsvermogen. Gastvrijheid, een open huis bieden en de opvang van mensen in probleemsituaties naast het werk wat we deden, was ons doel. Met het klimmen der jaren is vooral de gastvrijheid gebleven. Ki Tov, Utrecht, 1 persoon, Frank Zij bewonen een huis van de fraters van Tilburg. De groep bestaat uit 7 kernleden en 8 studenten die meeleven en eventueel kunnen doorgroeien naar de kerngemeenschap. Frank noemt het een “invlieggemeenschap”, mensen kunnen een aantal jaren meeleven en zich voor een aantal jaren aan de gemeenschap committeren. Hooge Berkt: Bergeyk, 2 personen, Jan en Rie. De gemeenschap telt 25 inwonende leden en 75 deelnemende buitenleden. Er zijn veel gasten geweest dit laatste half jaar. Binnenkort bestaat de gemeenschap 45 jaar, in verband hiermee hebben ze 2 uitnodigende folders gemaakt (mooi!). Na een nogal heftige periode van een aantal jaren komen ze nu in rustiger vaarwater. Hun cursussen zijn geaccrediteerd, waardoor het mogelijk is dat bijvoorbeeld de verplichte educatieve vorming voor dominees (PKN) bij hen kan plaatsvinden.
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
1
Focolare: Nieuwkuyk, 2 personen, Hanneke en Dia. Het huis in Eindhoven is opgeheven, de leden zijn verhuisd naar Utrecht en de abdij van Nieuwkuyk. In de abdij zijn nog 2 paters van de oude bewoners woonachtig. Hanneke is verhuisd naar de abdij. Daar is het vormingscentrum van de Focolare gevestigd en ook een gemeenschap van 7 vrouwelijke leden die weliswaar niet altijd alle 7 aanwezig zijn, maar daar wel hun thuisbasis hebben. Ook Dia, net terug na meer dan 26 jaar India, woont hier. Vooral in de weekends is het vormingscentrum erg druk, verschillende kerken houden er weekends. Er is plaats voor groepen tot 50 personen. 5 november is er een open middag voor iedereen. Deboracommuniteit: Uithuizen: 3 personen, Nanda, Hidde, Netty. Even liet het zich aanzien dat de Deboracommuniteit na het vertrek van de twee religieuzen niet meer levensvatbaar was. Er werd druk gezocht en toen…kwam Hidde. En nu? Nu zijn er 3 nieuwe vaste bewoners + 2 á 3 tijdelijke gasten. Daarnaast is er nog een gastenverblijf voor 7 tot 10 personen. Ze hebben een vriendenkring om zich heen vanuit heel Nederland en worden ondersteund door vaste vrijwilligers. (Er is ook een kleine lekenbeweging van 4 personen, aansluitend bij de spiritualiteit van de Deboracommuniteit) Doelstelling: gasten ontvangen en cursusaanbod. De twee protestantse zusters gaven de communiteit een duidelijke signatuur, nu zitten ze in een omvormingsproces van een klooster met religieuzen naar een oecumenische leefgemeenschap. KNR: Patrick Chatelion Counet vervangt Will v.d. Ven De KNR bestaat uit:
215 hogere oversten van ordes en congregaties die tweemaal per jaar vergaderen. Een dagelijks bestuur van negen personen. Een bureau waar Patrick het hoofd van is 13 commissies die de “eigenlijke” KNR vormen.
De Spil: Giessenburg, 1 persoon, Viktor. Retraitehuis waar dertien gasten terecht kunnen. De oorspronkelijke boerderij is verdeeld in het retraitehuis en woning van een gezin, Viktor en zijn vrouw zijn al wat langer geleden verhuisd. Het werk blijkt te zwaar voor één gezin. In verband met het vertrek van het gezin is besloten de huidige locatie te sluiten. Wel zijn er al gesprekken met een nieuw gezin en wordt verdere samenwerking gezocht met een organisatie. Ze hebben 50 vrijwilligers voor verschillende werkzaamheden, met name in de weekends. Ze trekken jongeren aan. Vanuit de Spil zijn de Leren-Eten-Vieren (LEV)groepen ontstaan. Dit zijn groepen van jong en oud, over heel Nederland verspreid, die regelmatig bij elkaar komen, nadenken over zaken als geloof en levensstijl en hierover met elkaar in gesprek gaan, soms aan de hand van een reflectief boek. Ze gebruiken samen de maaltijd, waaronder het gesprek verder kan gaan en eindigen met een korte avondsluiting zoals in de Spil gebruikelijk is. Plan: Volgend jaar met een aantal mensen het oorspronkelijke Willibrord-pad lopen. Droom: Komen tot een jongerenklooster, een 3-jarige opleiding, hakend aan HBO. Een combinatie van contemplatief wonen en werken in de grote stad. Zijn aan het kijken naar een andere woonomgeving. Casella: Hilversum, 2 personen, Marie-Madeleine en Mariëlla. Zij wonen op dit moment in de boerderij van het klooster die verbouwd gaat worden tot het nieuwe gastenverblijf. (Vanaf maart 2012 en zeker een goed jaar) Voor de derde keer in korte tijd dus weer verhuizen, nu naar het huidige gastenverblijf. Het projekt: Er is nu een klankbordgroep van jongeren, de doelgroep die ze willen bereiken.
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
2
Tien jonge vrijwilligers draaien mee in de ontvangst van de gasten en er is een goede coach die het hele projekt begeleidt. Omdat ze het voortbestaan willen garanderen (hoe gaat het over 10 of 15 jaar?) wordt het projekt in een zelfstandige stichting ondergebracht. De gemeenschap bestaat uit vier kernleden, tijdelijke bewoners en een parttime mee-lever. Er wordt gezocht naar een vorm van associatie voor een echtpaar dat te kennen heeft gegeven graag op afstand deel te nemen. Omdat jongeren vooral via de sociale media bereikt worden, wordt ook aan Facebook gedacht.
Oudezijds 100: Amsterdam, 1 persoon, Brenda. Heel veel veranderingen. Twee mensen van de kerngroep zijn vertrokken - wat emotioneel moeilijk was - en waardoor veel extra taken moesten worden opgepakt. Inmiddels komen er twee nieuwe kerngroepleden in november erbij. Dan bestaat de kerngoep uit 12 leden, waarvan er 4 elders wonen. Er zijn ook veel kinderen in huis (met 2 nieuwe baby's van ouders in de kerngroep). Er moet opnieuw samen gemeenschap gevormd worden…. De Wonne: Enschede/Glanerbrug/Almelo, 1 persoon, Corry. Bestaat uit 9 groepsleden, waarvan de jongste 54 jaar is. In totaal wonen er 25 mensen en er zijn veel vrijwilligers. Ze bemensen 2 winkels. Nu de nieuwbouw klaar is valt het verschil met het oude gedeelte wel heel erg op. Daar moet nodig wat gebeuren. Nieuwbouw en oudbouw zijn met elkaar verbonden door een wintertuin waardoor ze voor de omgeving veel zichtbaarder zijn gevonden. Op dit moment (vredesweek) is er de ambassade van vrede gevestigd. Ons Huis: Culemborg, 1 persoon, Claar v. d. L. Nadat in juni jl. het ene appartement al was afgestoten wordt deze week ook het tweede ontruimd. Inpakken, inpakken, inpakken dus. De belangrijkste aktiviteiten kunnen worden voortgezet, locaties kunnen per keer wisselen: De wekelijkse gebedsavond op donderdagavond vindt nu plaats in de bovenconsistorie van de Barbarakerk (PKN) De eerste stille retraite wordt gegeven in Heiloo. De eerste bezinningsdag in oktober vindt plaats in Nijmegen. Twee ochtenden per week heeft Claar de beschikking over een kantoor in het katholieke parochiecentrum Na deze uitwisseling volgde een enthousiaste presentatie in woord en beeld van de zusters diaconessen. De huidige communiteit in Amerongen bestaat uit 8 werkende en 8 rustende zusters. Hun werk kent 4 pijlers:
Diaconaat Pastoraat Evangelisatie Zending in binnen- en buitenland
Geestelijk/spiritueel behoren ze tot het Deutscher Gemeinschafts Diakonieverband. De groep in Amerongen is sterk verbonden met het zendingswerk in Rwanda. Sinds 1935 zijn ze in Amerongen gevestigd waar ze zich bezig (hebben ge-) houden met evangelisatie, bijbelstudies, vrouwenbijbelgroepen, kindergroepen, maar ook met thuiszorg enz.
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
3
Hun motto is: Ontvangen en doorgeven met hart en handen. Na deze presentatie stond er tot onze verrassing een warme maaltijd voor ons klaar, soep, heerlijke andijviestamp én een toetje; aangeboden in de eetzaal van de zusters, voorafgegaan door gebed en afgesloten met een gezamenlijk gezongen lied van Huub Oosterhuis. Een korte rondleiding na de maaltijd door het huis, o.a. over de gastenafdeling, ging vooraf aan het middagprogramma. Met een gidsje in de hand liep ieder voor zich de meditatieve gebedsweg die in de prachtige tuin van de zusters gerealiseerd is en door vrijwilligers wordt bijgehouden. Negen “haltes” nodigen uit om stil te staan, te zitten, te mijmeren, te mediteren, te bidden, het beeld en de tekst bij je binnen te laten komen op de manier die het best bij jóu past. Het motto van de zusters: Ontvangen en doorgeven met hart en handen kwam heel mooi naar voren bij de laatste halte, de overlopende schalen. Een oase van rust. In kleine groepjes (4 á 5 personen) werden ervaringen met elkaar gedeeld. Opmerkingen die in het daarop volgende plenaire deel uit de groepjes naar voren kwamen:
Bemoediging, herkenning, iedereen is op doortocht. Wachten wat er op je weg komt of toch de genade een handje mee helpen? Echte ontmoetingen, thuis voelen bij elkaar. Inspiratie om door te gaan met je persoonlijke keuze In gemeenschap vormgeven aan je persoonlijke roeping als mens. Flexibel meebewegen als anderen uit de gemeenschap een andere manier willen proberen of een eigen weg willen gaan. Open blijven staan tussen traditie en vernieuwing, tussen waarden en manier van vormgeven. Ontvankelijk zijn (Jaarthema van de Nikolacommuniteit) Bemoedigend en inspirerend de doorgangsverhalen te horen! Jonge mensen 3 jaar laten meeleven….moeilijk als ze hun eigen weg weer gaan. “In je werk wonen” is iets heel anders dan “ergens” wonen en naar je werk gaan! Het is belangrijk zorg te besteden aan de balans tussen aan de ene kant aktie, de drive al het werk te doen en aan de andere kant de spiritualiteit, de contemplatie. Ik voel me opgepept, heb energie gekregen voor het eigen projekt: milieu en duurzaamheid t.o.v. christelijke waarden Vaak gehoord n.a.v. de gebedsweg: “Zo iets zou ik ook wel willen realiseren”.
Symbolen en het visualiseren spreken iedereen erg aan! Tot zo ver het inhoudelijke deel van de dag. Daarna kwam Marius als voorzitter verder aan het woord. Praktische punten, door voorzitter Marius:
De bijdrage voor de maaltijd mag in de giftenbox
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
4
Paar keer gehoord vandaag: Is het niet handig om een kaartje/speld met je eigen naam
en de naam van de gemeenschap te dragen voor een snellere herkenning? Gezichten herken je snel, maar o die namen na een half jaar!
Neem eens een ander van je gemeenschap mee zodat zij ook kunnen ervaren wat jij er aan beleeft of iemand uit je “filiaal” (term van mezelf, N) Denk eens na over een “digital community”. Zou dit een optie kunnen zijn? Bijvoorbeeld via Facebook? Dan kunnen alle mensen van de verschillende gemeenschappen met elkaar ook onderling kontakt hebben en uitwisselen.
Dan bijvoorbeeld 1x per jaar een grote bijeenkomst houden waar alle leden van de gemeenschappen elkaar kunnen ontmoeten en zichzelf presenteren. Afmeldingen:
Fraters van Tilburg, Eloïsa communiteit. Wim is niet in het land. Vuurhaard, Udenhout, fysiek wat zwakker. Overvolle agenda voor degene(n) op wie externe kontakten neerkomen. Timon, Sjoerd Poortstra eerder informeren! (Dit verslag met nieuwe datum doorsturen?) Hoogstraat, kampt met ziekte. Langeveld, afgezegd, blijven geïnteresseerd. Benaderen? Johannesheerd, een RK gemeenschap in oprichting in Zandberg (Groningen). Ze hebben al een website. Wim Dorsman van de Elimgemeenschap Doorn benaderen als “linking pin” Vinkenbosch, Ede De Herberg, Oosterbeek. Therapeutisch centrum van de Hervormde kerk, Viktor zal hen benaderen.
Rondvraag: Vooral heel veel positieve reakties op deze dag. Aarzeling bij het voorstel van Marius (zie boven).Liever niet groter maken!!! De kontakten worden minder intens en moeilijker. Je merkt dat het juist in kleine groepjes tot verdieping komt. Er zijn nu eenmaal mensen die beter funktioneren in een niet te grote groep en anders afhaken. Claar v. d. L. bezocht in haar vakantie de Spil, de Hoogstraat en de Deboracommuniteit. Een aanrader! Misschien kunnen de bezoeken uitgebreid worden en leiden tot een klein boekje: “Wonen in je werk” zou een mooie titel zijn. Volgende bijeenkomst: Donderdag 8 maart 2012, bij Focolare gemeenschap, in Abdij Nieuwkuyk Mogelijk thema: Hoe consequent neem je je eigen spiritualiteit in de gewone dagelijkse dingen. Denk aan bijvoorbeeld: Max Havelaar koffie of gewone, Triodos bank of ING, Vegetarisch eten of niet, biologische produkten of… enz enz. Verslag gemaakt door Nelleke Vleugel, Phoenixgroep
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
5