Verslag vakantiemogelijkheden jonge, alleenstaande ouders Laura Hoekstra
Verslag vakantie jonge, alleenstaande ouders
juni 2008
Laura Hoekstra
© 2008 dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid [SoZaWe], Sociaal-wetenschappelijke Afdeling, Rotterdam Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever
Inhoudsopgave
1
Inleiding
5
2
Onderzoeksvragen en onderzoeksmethoden
7
3
De beantwoording van de onderzoeksvragen
9
4
Conclusies en aanbevelingen
Bijlage
21 25
1
Inleiding
De afdeling Beleid & Strategie van SoZaWe heeft de Sociaal-wetenschappelijke Afdeling verzocht een quickscan van “De vraag naar en het aanbod van vakanties voor jonge alleenstaande ouders met een minimale financiële draagkracht” uit te voeren. Aanleiding hiertoe was de door de Rotterdamse gemeenteraad aangenomen motie-Duys ‘Bijtanken jonge, alleenstaande ouders’ (juli 2007). In deze motie werd gevraagd de bestaande vakantiemogelijkheden voor jonge, alleenstaande ouders met een minimale financiële draagkracht te inventariseren, om vervolgens te onderzoeken in hoeverre deze mogelijkheden toereikend zijn. Bij ontoereikende mogelijkheden zou het gemeentebestuur de hotel- en vakantiebranche kunnen verzoeken om, vanuit hun maatschappelijke betrokkenheid, een aanvullend aanbod te ontwikkelen. Het hebben van onvoldoende geld voor vakantie wordt in de literatuur wel benoemd als een aspect van sociale uitsluiting. ‘Vakantie’ wordt dan opgevat als een periode van een aantal dagen waarin men de eigen woonplaats verlaat om elders te verblijven. Idealiter kan men gedurende de vakantie, onder de minste restrictricties, doen wat men het liefste wil. Ook in deze quickscan wordt vakantie als zodanig opgevat. Vakantie wordt hiermee onderscheiden van dagrecreatie. In dit beknopte onderzoek kan geen recht worden gedaan aan de context van armoede en sociale uitsluiting. Bij de interpretatie van de resultaten zal wel een poging worden gedaan rekening te houden met deze context.
5
2
Onderzoeksvragen en onderzoeksmethoden
De centrale vraagstelling van het onderzoek luidt: “Zijn de bestaande vakantiemogelijkheden voor de doelgroep Rotterdamse, jonge (tot 27 jaar), alleenstaande ouders met een inkomen tot 120 procent van het sociaal minimum toereikend?” Dit zal worden beoordeeld aan de hand van: 1. De beschikbare, goedkopere vakantiemogelijkheden in relatie tot de omvang van de Rotterdamse doelgroep; 2. De (on)bekendheid van de bestaande initiatieven bij de doelgroep; 3. Een beschrijving van de vraag van de doelgroep naar goedkope, georganiseerde vakantiemogelijkheden; 4. De wijze waarop bestaande initiatieven bij de doelgroep onder de aandacht worden gebracht. Om bovenstaande vragen te kunnen beantwoorden is gebruik gemaakt van verschillende onderzoeksmethoden. In de eerste plaats is er een inventarisatie gemaakt van het bestaande aanbod van goedkope(re) vakanties die mogelijk geschikt zijn voor jonge alleenstaande ouders met een minimale financiële draagkracht (onderzoeksvraag 1). Voor deze inventarisatie is via internet gezocht naar websites van organisaties die vakanties aanbieden die ook voor minder draagkrachtigen betaalbaar zijn. Vervolgens is telefonisch aanvullende informatie verzameld, bijvoorbeeld met betrekking tot aanmelding, het hanteren van wachtlijsten en de wijze van publiciteit. In de tweede plaats is een schriftelijke enquête afgenomen onder jonge alleenstaande ouders met minimale financiële draagkracht. Dit om inzicht te krijgen in hun bekendheid met en hun vraag naar de bestaande betaalbare vakantiemogelijkheden (de onderzoeksvragen 2 en 3). Tenslotte zijn klantmanagers van SoZaWe benaderd met het verzoek deel te nemen aan een enquête via internet ter beantwoording van onderzoeksvraag 4. Zijn zij bekend met het beschikbare aanbod aan betaalbare vakantiemogelijkheden? Vervullen zij in deze een intermediaire functie?
7
3
De beantwoording van de onderzoeksvragen
Onderzoeksvraag 1 De beschikbare, goedkopere vakantiemogelijkheden in relatie tot de omvang van de Rotterdamse doelgroep Hoe ziet het aanbod van goedkope vakantiemogelijkheden eruit? Hoe groot is het aantal beschikbare plaatsen in relatie tot de omvang van de Rotterdamse doelgroep van jonge, alleenstaande ouders met een minimale financiële draagkracht? In de ‘Gids Betaalbare Vakanties 2008’, een uitgave van de werkgroep Arme Kant van Nederland/EVA zijn goedkope(re) mogelijkheden voor een vakantieweek of een dagje uit opgenomen. De prijzen in de Gids variëren (zie bijlage 1). Sommige organisaties werken samen met diaconieën of liefdadigheidsinstellingen om de prijs zo laag mogelijk te houden. Behalve een overzicht van goedkope(re) vakanties geeft de Gids ook informatie over kinderkampen en jongerenvakanties en over vakanties (met voorzieningen) voor mensen met een beperking en/of chronische ziekte. In deze inventarisatie zijn de voor de Rotterdamse doelgroep meest relevante, betaalbare initiatieven van minstens 1 vakantieweek opgenomen. Het betreft vakanties voor ouders samen met hun kinderen. De kinderkampen, waaraan kinderen/jongeren alleen deelnemen, zijn hier buiten beschouwing gelaten. 1. De Stichting En Route organiseert voor Rotterdamse tienermoeders tot 23 jaar een 10daagse zomervakantie in Zuidwest Frankrijk. Er zijn sport- en spelactiviteiten en er worden culturele uitstapjes gemaakt, om moeders en hun kind(eren) een gedeelde positieve ervaring te laten opdoen. Er is professionele begeleiding voor moeders om hun vaardigheden als opvoeder te verbeteren. Er kunnen 16 moeders met hun kind(eren) deelnemen. De moeders betalen een eigen bijdrage van €50. Er is veel animo voor deze vakantie. De capaciteit is recent uitgebreid van 12 naar 16 plaatsen. Wanneer de beschikbare plaatsen gevuld zijn, wordt intermediaire organisaties gevraagd geen moeders meer aan te melden. 2. De Vincentiusvereniging, afdeling Rotterdam, organiseert de ‘vakantieweken Rotterdam’. Mensen met een klein inkomen, ook gezinnen, kunnen een vakantieweek doorbrengen in een caravan of vakantiegebouw in Brabant, Overijssel, Gelderland of Twente. Jaarlijks worden er uit het klantenbestand van SoZaWe 900 huishoudens aangeschreven: 200 gezinnen van alleenstaande ouders met kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar, 400 gezinnen van alleenstaande ouders met kinderen van 5 tot 12 jaar en 300 55-plussers. Er wordt op toegezien dat er ieder jaar ‘nieuwe’ huishoudens worden aangeschreven, dat wil
9
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10
zeggen dat zij in voorafgaande jaren niet voor een vakantie met Vincentius benaderd zijn. Dit om zoveel mogelijk gezinnen een kans te geven om eens op vakantie te gaan. De capaciteit bedraagt 200 plaatsen. Deze plaatsen worden ook ieder jaar bezet. Mochten zich toch gezinnen aanmelden die al eerder met Vincentius op vakantie zijn geweest, dan worden zij op een wachtlijst geplaatst. Kort voor de zomervakantie 2008 bedraagt de wachtlijst 30 gezinnen van gemiddeld 4 personen (peildatum 26 mei 2008). Het aanbod wordt niet gemeld in de klantenkrant van SoZaWe in verband met de grote belangstelling. Via RITA’s Reisbureau stellen mensen hun vakantiehuisje of caravan voor één of enkele weken ter beschikking aan mensen met een klein inkomen, afkomstig uit Zuid-Holland. Gemiddeld genomen kunnen er 50 gezinnen per jaar met vakantie. Omdat het reisbureau steeds afhankelijk is van de beschikbaarheid van huisjes van particulieren, is een vast aantal plaatsen niet gegarandeerd. Ook de Rotterdampas biedt mogelijkheden om met korting een verblijf (weekend, midweek, week) op vakantiepark Klein Vink in Arcen (Limburg) te boeken. De omgeving biedt genoeg mogelijkheden voor ontspanning, zoals kuuroord Thermaal Arcen, een overdekt zwembad en sportieve activiteiten, zoals wandel- en fietstochten. Het verblijf van een week in een 4-persoonsbungalow (het meest eenvoudige type) in de zomervakantie kost voor een gezin bestaande uit 1 volwassene met twee kinderen €590. Deze prijs omvat een waarborgsom van €65, die gezinnen terugkrijgen wanneer zij de bungalow zonder beschadigingen aan meubilair/serviesgoed verlaten. De weken van de zomervakantie zijn duurder dan de weken in voor- en naseizoen. Niet inbegrepen zijn de reiskosten en de maaltijden. Gezinnen ontvangen een horecacheque ter waarde van €25. Hotel en outdoorcentrum Belmont organiseert de ‘Joyvakantie’, speciaal voor mensen met weinig geld. Het gaat om een vakantie op de Veluwe, tegen beperkte kosten, met leuke activiteiten voor de kinderen. Door samenwerking met de RITA’s Reisbureau en wijkpastoraat het Oude Noorden is deze vakantie bereikbaar voor de Rotterdamse doelgroep. Het hotel biedt in de zomervakantie gedurende twee weken een aantal plaatsen, maximaal voor 50 gezinnen per week. Ook hier wordt geselecteerd – eerdere deelnemers worden in principe uitgesloten- om zoveel mogelijk mensen eens op vakantie te laten gaan. De organisatie ATD Vierde Wereld beschikt over een vakantieboerderij, ’t Zwervel in Wijhe, waar gezinnen die al generaties lang in armoede leven en onzekerheid op verschillende levensgebieden ervaren, een vakantieweek kunnen doorbrengen. Tijdens de vakantie beschikken 3 tot 4 gezinnen over een gemeenschappelijke ruimte en een eigen slaapeenheid. Een team van vaste medewerkers ondersteunt de gezinnen tijdens de vakantie. De Vincentiusvereniging Nederland heeft een caravanproject voor mensen die om financiële redenen niet met vakantie kunnen. Verspreid over Nederland staan er 12 stacaravans klaar, die voor een of twee weken gehuurd kunnen worden. YMCA organiseert tijdens de zomervakantie, in samenwerking met de Interkerkelijke Stichting Diaconale Vakanties, de vakantieweken voor eenoudergezinnen met een georganiseerd kinderprogramma. Dit aanbod is toegankelijk voor alle eenoudergezinnen in Nederland. De capaciteit bedraagt 70 gezinnen per jaar. De Stichting Kico organiseert voor kinderen van 6 tot en met 15 jaar speciale opvangweekenden en vakanties. Sommige kinderen hebben thuis weinig mogelijkheden tot ontspanning, vanwege een krappe financiële situatie, vanwege spanningen in de
thuissituatie of omdat de kinderen extra begeleiding nodig hebben. De Stichting Kico organiseert jaarlijks twee ouder-kind vakanties van 1 week. Dit zijn actieve groepsvakanties voor gezinnen, waarin ouder(s) en kind(eren) samen een bijzondere vakantie-ervaring kunnen opdoen. De vakantie wordt begeleid door ervaren vrijwilligers en het spelen met de kinderen staat centraal. De kosten bedragen €60 per persoon, exclusief de reiskosten. Wanneer ouders dit bedrag niet kunnen betalen, wordt hier rekening mee gehouden. De activiteiten en de maaltijden vinden plaats in een groepsruimte. Ouders worden geacht een bijdrage te leveren aan de huishoudelijke taken. Het voert te ver om alle kleinschalige initiatieven in deze inventarisatie op te nemen. Zo vermeldt de Gids Betaalbare Vakanties 2008 nog een aantal projecten waar 1 of 2 caravans ter beschikking zijn, waaronder het caravanproject van EVA-werkgroep in Zutphen (1 ingerichte stacaravan voor mensen met een minimuminkomen) en dat van de Leefgroep Bethanië (2 caravans). Eveneens vermeldt de Gids het ‘Weekje weg met de Paasheuvelgroep’ georganiseerd door ‘De Paasheuvelgroep Vakantiecentra’. Dit aanbod functioneert in een aantal Nederlandse gemeenten als een instrument voor armoedebeleid gericht op de doelgroep van mensen/gezinnen die langdurig van een uitkering afhankelijk zijn en al jaren niet op vakantie zijn geweest. Voor de werving van deelnemers wordt gebruik gemaakt van een netwerk op lokaal niveau (regioconsulent). Voor participerende gemeenten organiseert de Paasheuvelgroep groepsvakanties met volpension, inclusief vervoer of individuele gezinsvakanties in Gasselte, Vierhouten, Blaricum/Huizen of Schaijk. Dit is mogelijk gedurende alle schoolvakantieweken. In overleg met de gemeente worden ook arrangementen voor andere doelgroepen in de herfst, het voorjaar of met Kerst geregeld, bijvoorbeeld een kerstweek voor 55-plussers. Voor de financiering werkt de gemeente samen met het fonds ‘De Voorpost’. Kosten voor de gemeente bedragen € 465 voor een vakantieweek voor het hele gezin, inclusief accommodatie, maaltijden en vervoer. Sommige gemeenten betalen de hele rekening, anderen vragen een eigen bijdrage per gezin. Deelnemers wordt gevraagd een borg van € 50 te storten, ook ter voorkoming van annulering op het laatste moment. Zij ontvangen deze borg retour in de vorm van zakgeld tijdens de vakantieweek. De vakanties worden begeleid door vrijwilligers van de Paasheuvelgroep. Zo wordt er een kinderprogramma georganiseerd en wordt het vervoer gecoördineerd. Rotterdam is niet aangesloten bij de Paasheuvelgroep, andere grote gemeenten zoals Amsterdam, Den Haag en Utrecht participeren wel. Amsterdam koopt in 2008 vakantie voor 27 gezinnen in, Den Haag voor 100 gezinnen. Hoewel onderhavige inventarisatie de vakantiemogelijkheden van minstens één week betreft, wordt hier toch gewezen op de uitgebreide en gevarieerde mogelijkheden aan (dag)recreatie met de Rotterdampas. Zo biedt de Rotterdampas een driedaags hotelarrangement op de Veluwe aan. Er zijn mogelijkheden om te wandelen en te fietsen en om een bezoek aan het Kröller- Müller Museum, de Apenheul en het Openluchtmuseum te brengen. Het arrangement kost €69 per persoon, voor 2 overnachtingen, inclusief het ontbijt. Het eerste kind betaalt – wanneer het arrangement door één ouder wordt geboekt- de volledige arrangementsprijs, €69. Vanaf het tweede kind geldt een korting van 50% op de arrangementsprijs, €34,50. Ook hier zijn overige maaltijden en reiskosten niet inbegrepen. Ook zijn er voor Rotterdampasbezitters 2 buitenlandse arrangementen beschikbaar. Het gaat om het Kidsarrangement in Antwerpen, met 2 hotelovernachtingen, inclusief ontbijt en de entree voor de Zoo en het Aquatopia, een groot indoor aquarium. De arrangementsprijs bedraagt €119 per
11
persoon. Ook hier betaalt het eerste kind de volledige arrangementsprijs wanneer door één ouder wordt geboekt. Vanaf het tweede kind geldt een leeftijdsafhankelijke kinderkorting. Het tweede buitenlandarrangement betreft een bezoek aan Lille, met een hotelverblijf van 3 nachten, inclusief ontbijt en een wandeltocht met een hapje en een drankje, voor €129 per persoon. Bij één ouder betaalt het eerste kind weer de volledige arrangementsprijs. De prijs voor het tweede kind bedraagt €37. Tot zover de geïnventariseerde goedkopere vakantiemogelijkheden. Samenvattend kan worden opgemerkt dat de goedkoopste vakanties vooral worden aangeboden door liefdadigheidsinstellingen gelieerd aan de diaconie (Vincentius, YMCA) of aan het Leger des Heils (Hotel Belmont). Het aanbod wordt voor mensen van alle gezindten opengesteld. Het gaat vooral om groepsvakanties, in een tent, caravan, vakantiehuisje of kampeergebouw met georganiseerde activiteiten voor de kinderen. Bezitters van de Rotterdampas kunnen met korting een verblijf in een ‘commercieel’ vakantiepark boeken. Ondanks de behoorlijke korting is het verblijf van een week in een bungalowpark niet goedkoop te noemen. Hoe groot is de Rotterdamse doelgroep? Het eenoudergezin is één van de risicogroepen voor een laag inkomen, naast huishoudens van oudere alleenstaanden en niet-Westerse allochtonen. Er zijn concentraties van deze risicogroepen in de grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht). Verder is het aandeel van lage inkomens in de risicogroepen in de grote steden groter dan in de rest van Nederland. Daarom concentreren de lage inkomens in Nederland zich in de vier grote steden. In 2004 zijn er in Rotterdam 39.000 huishoudens met een laag inkomen1. In Rotterdam zijn er relatief weinig huishoudens met een laag inkomen die werk als voornaamste inkomensbron hebben, 26%. In vergelijking met de andere grote steden is de arbeidsparticipatie in Rotterdam het laagst. In Rotterdam is bijstand de voornaamste inkomstenbron voor huishoudens met een ongunstige inkomenspositie. Van de Rotterdamse eenoudergezinnen met een laag inkomen betrekt 18% het inkomen uit arbeid, 70% van deze huishoudens ontvangt een bijstandsuitkering. (Sociaaleconomische trends, 1e kwartaal 2007). In 2004 zijn er 10.530 Rotterdamse eenoudergezinnen met een laag inkomen. Van deze 10.530 eenoudergezinnen betrekt 18% het inkomen uit arbeid, 70% heeft een bijstandsuitkering als inkomen, de overige huishoudens hebben een andere uitkering of pensioen als inkomen.
1
Bij de definitie van armoede maken het Centraal Bureau voor Statistiek en het Sociaal Cultureel Planbureau gebruik van de lage-inkomensgrens. Dit is een absolute grens die voor alle jaren en voor alle huishoudens eenzelfde koopkracht vertegenwoordigt Het op deze manier gedefinieerde ‘lage inkomen’ verschilt mogelijk weer iets met een laag inkomen uit bijstand of een inkomen tot 120 % van het Wettelijk Minimum Loon.
12
Met betrekking tot de omvang van de doelgroep Rotterdamse alleenstaande ouders tot 27 jaar, met een laag inkomen: In december 2007 ontvingen 8.372 Rotterdamse alleenstaande ouders een WWB-uitkering. Rekening houdend met een geringe arbeidsparticipatie, zoals hierboven uiteengezet, is de totale groep Rotterdamse alleenstaande ouders met een laag inkomen iets omvangrijker, naar schatting zo’n 11.960 huishoudens. Van de alleenstaande ouders met WWB zijn er 1.008 niet ouder dan 26 jaar. De totale groep alleenstaande ouders met een laag inkomen, tot 27 jaar, omvat naar schatting 1.440 huishoudens.
Conclusies met betrekking tot het aanbod van goedkopere vakantiemogelijkheden in relatie tot de omvang van de Rotterdamse doelgroep •
•
•
•
•
Speciaal voor de doelgroep van jonge, Rotterdamse, alleenstaande ouders met een minimale financiële draagkracht, is er één vakantieproject beschikbaar, dat van de Stichting En Route. Aan dit project kunnen 16 tienermoeders deelnemen. Het overige aanbod van goedkopere vakanties is gericht op de grotere doelgroep van huishoudens met een beperkte financiële draagkracht. Slechts 2 van de in het overzicht opgenomen initiatieven zijn uitsluitend gericht op de Zuid-Hollandse, Rotterdamse doelgroep van huishoudens met een laag inkomen. Dit zijn de ‘vakantieweken Rotterdam’ van de Vincentiusvereniging en het aanbod aan accommodaties van RITA’s Reisbureau. Door intensieve samenwerking met RITA’s Reisbureau en het wijkpastoraat het Oude Noorden is ook de ‘Joyvakantie’ goed bereikbaar voor de Rotterdamse doelgroep. De goedkoopste vakanties worden vooral aangeboden door liefdadigheidsinstellingen gelieerd aan de diaconie (Vincentius, YMCA) of aan het Leger des Heils (Hotel Belmont). Het aanbod wordt voor mensen van alle gezindten opengesteld. Het gaat vooral om groepsvakanties, in een tent, caravan, vakantiehuisje of kampeergebouw met georganiseerde activiteiten voor de kinderen. Gezien het kleine aantal specifiek op de Rotterdamse doelgroep gerichte charitatieve initiatieven, de kleinschaligheid van de initiatieven, het mechanisme van selectie (om zoveel mogelijk gezinnen een kans te geven) en de omvang van de doelgroep, zijn de vakantiemogelijkheden voor jonge, Rotterdamse alleenstaande ouders met een minimale financiële draagkracht, beperkt te noemen in kwantitatieve zin. De toereikendheid van het aanbod heeft ook een kwalitatief aspect: in hoeverre sluit het aanbod aan bij de behoeften van de jonge alleenstaande ouders en hun kinderen? Hierop zal in de volgende paragrafen nader worden ingegaan. We kunnen constateren dat het goedkoopste vakantieaanbod eenzijdig is: vakanties in eenvoudige accommodaties (stacaravans, tenten, groepsgebouwen), voor grotere groepen mensen, met georganiseerde kinderactiviteiten. De organisatoren van de goedkoopste vakanties zijn vooral liefdadigheidsinstellingen, gelieerd aan de diaconie of aan het Leger des Heils. Bezitters van de Rotterdampas kunnen een meer commerciële vakantie boeken met korting oplopend tot 35%. Ondanks de behoorlijke korting is het verblijf van een week tijdens de zomervakantie in een bungalowpark voor een gezin met 2 kinderen niet goedkoop te noemen. Bij de hotelarrangementen met de Rotterdampas wordt – zoals gebruikelijk in de toeristische branche - geen rekening gehouden met alleenstaanden. Hierdoor betalen alleenstaande ouders in ieder geval voor 1 kind de volle arrangementsprijs. Het meer commerciële aanbod zal, ook
13
met de kortingen van de Rotterdampas, de financiële draagkracht van veel alleenstaande ouders te boven gaan. •
De ‘vakantieweken Rotterdam’, georganiseerd door de Vincentiusvereniging Rotterdam, worden door SoZaWe actief aangeboden. Kort voor de zomervakantie 2008 is er een wachtlijst van 30 gezinnen (peildatum 26 mei 2008). Een door de overige grote gemeenten gebruikt instrument in het kader van gemeentelijk armoedebeleid – het aanbod van de Paasheuvelgroep- wordt in Rotterdam niet ingezet.
Onderzoeksvraag 2 De (on)bekendheid van de bestaande initiatieven bij de doelgroep Zijn de Rotterdamse, jonge, alleenstaande ouders bekend met de bestaande betaalbare vakantiemogelijkheden? Maken zij daar gebruik van? Zouden zij daar gebruik van willen maken? Om inzicht te krijgen in hun bekendheid met en hun vraag naar de bestaande betaalbare vakantiemogelijkheden is een schriftelijke enquête afgenomen onder jonge alleenstaande ouders (met minimale financiële draagkracht). Voor deze enquête werd een steekproef getrokken uit het bestand van jonge (tot 27 jaar), alleenstaande ouders die een bijstandsuitkering ontvangen (peildatum december 2007). Om ook ouders te bereiken met een andere inkomstenbron dan een bijstandsuitkering, is een aantal namen en adressen geselecteerd uit het bestand 2007 van de Rotterdampas: de houders van de goedkoopste Rotterdampas (€5), tot 28 jaar, die deze pas combineren met één of meer kinderpassen op hetzelfde adres en die geen WWB-uitkering ontvangen. In totaal zijn er 500 huishoudens aangeschreven, 133 bezitters van de goedkope Rotterdampas en 367 huishoudens van jonge, alleenstaande ouders die een uitkering van SoZaWe ontvangen. Twee weken na de uitnodiging tot deelname aan de enquête is een rappelbrief verzonden. De uiteindelijke respons bedraagt 192, dit is 38,4 % van de aangeschreven huishoudens. De respons onder de SoZaWe-klanten is iets hoger dan die van de Rotterdampasbezitters, respectievelijk 40% en 34%.
Beschrijving van de onderzoeksgroep: De onderzoeksgroep bestaat uit 192 respondenten, allen alleenstaande ouders. Bijna alle respondenten zijn vrouw, onder hen zijn slechts 2 mannen. De leeftijd van de respondenten varieert van 18 tot 28 jaar. Er zijn slechts 3 tieners onder de respondenten. De gemiddelde leeftijd bedraagt 24,5 jaar. Onderstaande tabel geeft de verdeling van de respondenten naar etnische achtergrond weer.
14
Tabel 1
Verdeling van de onderzoeksgroep naar etnische achtergrond
Etnische achtergrond Nederland Caribisch Turks/Marokkaans Overig Totaal
aantal
%
23 70 28 71 192
12,0 36,5 14,6 37,0 100,0
De groep ‘overig’ is het grootst. Het gaat hier om vrouwen die afkomstig zijn uit China of uit Afrika (Kongo, Sierra Leone, Soedan, Somalië, Ivoorkust, Liberia, Eritrea) en in een enkel geval uit Bulgarije of Servië. Vervolgens is de groep Caribische vrouwen het grootst. Zij hebben een 2 Surinaamse, Antilliaanse of Kaapverdiaanse achtergrond . 15% Van de respondenten is Turks of Marokkaans. 12% Van de respondenten is Nederlands. De groep Nederlandse vrouwen is het kleinst. Het maximale aantal kinderen is 4. Dit komt één maal voor. De meeste respondenten - 60% hebben 1 kind, 30% van hen heeft 2 kinderen, 10% heeft 3 kinderen. Het gemiddeld aantal kinderen bedraagt 1,5. De leeftijd van de kinderen varieert van 0 tot 12 jaar. Er is geen significant verschil in het aantal kinderen en de etnische achtergrond van de moeders. Aan de respondenten is gevraagd of zij een aantal uit de inventarisatie naar voren gekomen goedkopere vakantiemogelijkheden kennen3: RITA’s reisbureau, de ‘vakantieweken Rotterdam’ van de Vincentiusvereniging en de 'Joyvakantie' van Hotel en Outdoorcentrum Belmont. Deze drie vakanties zijn onder de respondenten vrijwel onbekend. Respectievelijk 98,4%, 98,4% en 97,9% van de respondenten is onbekend met dit aanbod. Respondenten zijn evenmin op de hoogte van de ‘Gids Betaalbare Vakanties 2008’. Door de onbekendheid van de respondenten met de bestaande vakantiemogelijkheden blijft de omvang van de vraag naar en de waardering van dit type vakantie onbekend. Aan de respondenten is ook de vraag voorgelegd of zij in de toekomst van dit aanbod gebruik zouden willen maken. Ruim de helft van de respondenten, 57%, zegt dit (nog) niet te weten. 6% Van de respondenten zegt zonder meer ‘nee’ tegen dit aanbod. Al eerder werd geconstateerd dat het aanbod aan goedkope vakanties eenzijdig van aard is. Het gaat vooral om groepsvakanties, in eenvoudige accommodaties, met georganiseerde kinderactiviteiten. De vakanties worden georganiseerd door liefdadigheidsinstellingen. In de moderne tijd is de invloed van marktpartijen op de vrijetijdsbesteding veel groter geworden, terwijl de invloed van het verenigingsleven en de kerken sterk afgenomen is. Mogelijk ervaren potentiële deelnemers het aanbod uit liefdadigheid als stigmatiserend. Echter, door onbekendheid met het aanbod is de waardering ervan niet aan bod gekomen tijdens de quickscan.
2
3
De Surinaamse, Antilliaanse en Kaapverdiaanse vrouwen worden aangeduid als ‘Caribisch’ vanwege hun cultuur-historische verwantschap. De mogelijkheid van een verblijf van een week in een vakantiepark met korting van de Rotterdampas wordt in 2008 voor het eerst geboden, daarom is respondenten niet gevraagd of zij dit aanbod kennen.
15
Conclusies met betrekking tot de (on)bekendheid van de bestaande initiatieven bij de doelgroep: • • • •
De onderzoeksgroep bestaat voor het grootste deel uit Caribische vrouwen en vrouwen met de etnische achtergrond ‘overig’; afkomstig uit Afrika, China, Bulgarije, Servië en Azerbeidjaan. Respondenten zijn onbekend met het bestaande aanbod van de goedkoopste vakanties. Respondenten kennen de ‘Gids Betaalbare Vakanties 2008’, een uitgave van de Werkgroep Arme Kant van Nederland/EVA niet. Vanwege de onbekendheid met het aanbod blijft de vraag naar en de waardering van dit soort goedkopere georganiseerde vakanties onbekend.
Onderzoeksvraag 3 Een beschrijving van de vraag van de doelgroep naar goedkope vakantiemogelijkheden Gaan de jonge, alleenstaande ouders wel eens met vakantie? Wat vinden zij belangrijk in de vakantie? Wanneer bent u voor het laatst met vakantie geweest? Aan de respondenten is gevraagd wanneer zij voor het laatst met vakantie zijn geweest. Een vierde deel van de respondenten heeft deze vraag niet beantwoord. Het zijn vooral de vrouwen met de etnische achtergrond ‘overig’ die deze vraag niet hebben beantwoord. Het betreft vrouwen afkomstig uit Afrika (Kongo, Sierra Leone, Soedan, Somalië, Ivoorkust, Liberia), China, Bulgarije, Servië en Azerbeidjaan. Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat deze vrouwen vanwege taalproblemen de vraag niet hebben begrepen. Eveneens mogelijk is, dat het begrip ‘vakantie’ bij hen weinig tot de verbeelding spreekt. De grote betekenis van vrijetijdsbesteding voor het individu is immers nauw verbonden met de westerse samenleving. Bovendien zijn deze vrouwen vaak vanwege ernstige problemen, bijvoorbeeld een burgeroorlog, gevlucht naar Nederland. Het ligt voor de hand te denken dat zij - mede vanwege deze problematische achtergrond - geen prioriteit aan (het organiseren van) de vakantie geven. Van de respondenten die deze vraag wel beantwoordden (n=143), is 52% de laatste jaren nog op vakantie geweest, de helft van hen is in 2007 nog met vakantie geweest. 49% Is de laatste drie jaar niet meer met vakantie geweest. Aan respondenten die aangaven dat hun laatste vakantie dateerde van vóór 2005 (n=68) is gevraagd waarom zij de laatste jaren niet meer met vakantie zijn geweest. Deze respondenten gaven samen 77 redenen voor het niet (meer) op vakantie gaan. De meest genoemde reden is het ontbreken van geld (60 maal). Andere redenen worden veel minder vaak genoemd: vervoersproblemen (7 maal), geen behoefte aan vakantie (5 maal), de kinderen zijn te klein (2 maal), het ontbreken van een reisgenoot (1 maal). Tenslotte noemen onder ‘overig’ 2 respondenten het ontbreken van een paspoort of verblijfsvergunning als belemmering om op vakantie te gaan.
16
Wat vindt u belangrijk in de vakantie? Het tijd en aandacht aan de kinderen besteden wordt door de grootste groep respondenten - 93% belangrijk gevonden. Het ontmoeten van nieuwe mensen het vaakst onbelangrijk (21%). Respondenten staan hier het vaakst ‘neutraal’ tegen over. Na het tijd en aandacht besteden aan de kinderen wordt het uitrusten en ontspannen belangrijk gevonden, vervolgens het in een andere omgeving zijn en het afleggen van familiebezoek.
Tabel 2
Belang van bezigheden in de vakantie in procenten en gemiddelde score
Bezigheden Tijd/aandacht aan de kinderen besteden Uitrusten/ontspannen In een andere omgeving zijn Familiebezoek Nieuwe mensen ontmoeten
Belangrijk %
Neutraal %
Onbelangrijk %
Gemiddelde score
93 90 76 61 35
6 9 19 28 44
1 1 5 11 21
1,37 1,49 1,88 2,12 2,80
De respondenten hebben de verschillende vakantiebezigheden gewaardeerd met de cijfers 1 tot en met 5, waarbij ‘1’ staat voor ‘heel belangrijk’ en ‘5’ voor ‘heel onbelangrijk’. Om de gemiddelde score te berekenen zijn de cijfers van de respondenten per bezigheid opgeteld en vervolgens gedeeld door het aantal respondenten. De laagste gemiddelde score wordt het meest belangrijk gevonden.
Tabel 3
Belang dat respondenten hechten aan ‘familiebezoek’ in procenten
Etnische achtergrond Nederlands Turks/Marokkaans Caribisch Overig
Belangrijk % 27 85 66 56
Neutraal % Onbelangrijk % 55 8 25 32
18 8 9 12
Totaal % 100 100 100 100
Er is een relatie tussen het belang dat respondenten hechten aan familiebezoek en hun etnische achtergrond. Turkse en Marokkaanse respondenten vinden familiebezoek het belangrijkst. 85% Van deze groep geeft aan dit belangrijk te vinden. Ook een aanzienlijk deel van de Caribische en ‘overige’ vrouwen hecht belang aan familiebezoek, respectievelijk 66% en 56%. Echter, zij staan hier veel vaker dan Turkse en Marokkaanse vrouwen neutraal tegenover, respectievelijk 25 en 32% tegenover 8% van de Turkse en Marokkaanse vrouwen. De Nederlandse vrouwen vinden familiebezoek het minst belangrijk. Het belang dat Turkse en Marokkaanse vrouwen hechten aan familiebezoek tijdens de vakantie duidt op een andere dan de traditioneel Nederlandse vakantiebeleving. Het is onzeker of het familiebezoek in het land van herkomst voor Turkse en Marokkaanse vrouwen de ontspanning brengt die wij associëren met op vakantie gaan. Mogelijk brengt het familiebezoek voor deze vrouwen veel sociale verplichtingen met zich mee.
17
Voor de waardering van de overige bezigheden tijdens de vakantie is er geen verschil naar etnische achtergrond van de respondenten. Hoeveel zou u kunnen en willen besteden aan een vakantie met uw kinderen? De belangrijkste reden voor het niet meer op vakantie gaan, is geldgebrek. 11% Van de vrouwen uit de onderzoeksgroep kan en/of wil geen geld besteden aan vakantie. Toch zou - ondanks het beperkte inkomen - 40% van de vrouwen €100 tot €200 per week willen en kunnen besteden aan een vakantie met hun kinderen. Conclusies met betrekking tot de vraag van de doelgroep naar bestaande, goedkope vakantiemogelijkheden: •
•
• • •
Een vierde deel van de respondenten heeft de vraag wanneer zij voor het laatst met vakantie zijn geweest niet beantwoord. Vooral vrouwen met als etnische achtergrond ‘overig’ hebben deze vraag niet beantwoord. Taalproblemen kunnen hieraan ten grondslag liggen. Mogelijk vindt het begrip ‘vakantie’ onder deze vrouwen weinig weerklank. In de westerse samenleving wordt – anders dan in de Afrikaanse samenleving waaruit veel van deze vrouwen afkomstig zijn - voor het ontwikkelen van de eigen identiteit veel belang gehecht en betekenis gegeven aan vakantie en vrijetijdsbesteding. Verder zijn ernstige problemen in het land van herkomst voor de ‘overige vrouwen’ aanleiding geweest voor hun komst naar Nederland. Vakantie heeft in hun leven waarschijnlijk weinig prioriteit. Van de respondenten die deze vraag wel beantwoordden (n=143), is 49% de laatste drie jaar niet meer met vakantie geweest (n=68). De belangrijkste reden voor het niet (meer) op vakantie gaan, is het ontbreken van de financiële middelen. 52% Van de respondenten (n= 75) is de laatste 3 jaar nog wel eens met vakantie geweest. De helft van hen (n= 37) is in 2007 nog op vakantie geweest. Tijd en aandacht aan de kinderen besteden, wordt in de vakantie het meest en het ontmoeten van nieuwe mensen het minst belangrijk gevonden. Ondanks het beperkte inkomen geeft 40% van de respondenten aan € 100 tot € 200 per week te willen en kunnen besteden aan een vakantie met hun kinderen.
Onderzoeksvraag 4 De wijze waarop bestaande initiatieven bij de doelgroep onder de aandacht worden gebracht Op welke wijze worden de bestaande initiatieven onder de aandacht van de doelgroep gebracht? Spelen de klantmanagers van SoZaWe hierin een rol? Zijn de klantmanagers zelf bekend met het bestaande aanbod aan betaalbare vakantiemogelijkheden? Veel van de geïnventariseerde goedkope vakanties staan vermeld in de ‘Gids Betaalbare Vakanties 2008’. Vanwege het beperkte aantal beschikbare plaatsen wordt aan de meeste van deze initiatieven weinig bekendheid gegeven door de betrokken organisaties. Aanmelding voor de vakanties gebeurt in vrijwel alle gevallen via intermediaire organisaties (Stichting En Route, RITA’s
18
Reisbureau, ‘Vakantieweken Rotterdam’). Soms is individuele aanmelding ook mogelijk (Hotel Belmont, YMCA, Stichting Kico). Voor de ‘Vakantieweken Rotterdam’ worden 900 klanten van SoZaWe rechtstreeks per brief benaderd. Dit initiatief wordt bewust niet vermeld in de klantenkrant van SoZaWe in verband met de grote verwachte belangstelling. Een brochure is op aanvraag beschikbaar. Het aanbod van RITA’s reisbureau wordt bekend gemaakt via een mail aan contactpersonen. Het reisbureau heeft ook een website. Het commerciële aanbod dat met een Rotterdampas kan worden geboekt, wordt vermeld in het magazine van de Rotterdampas. In het magazine staan ook de websites en telefoonnummers van de reisorganisatie vermeld, zodat aanvullende informatie gevraagd kan worden. Zijn de klantmanagers bekend met het bestaande aanbod aan betaalbare vakantiemogelijkheden voor de doelgroep van jonge, alleenstaande ouders? Zo ja, wijzen zij klanten ook op deze mogelijkheden? Uit een bestand van 560 klantmanagers in dienst van SoZaWe, is een steekproef getrokken. Er is hierbij geen onderscheid gemaakt naar het domein werk of inkomen, noch naar de aard van de functie. Reden hiervoor is dat respondenten bij het invullen van de enquête bijna onvermijdelijk zouden teruggrijpen op hun ervaring als ‘integraal klantmanager’. Zij zijn immers nog maar kort werkzaam in hun nieuwe functie. In totaal zijn er 229 klantmanagers via de mail benaderd met het verzoek een korte vragenlijst in te vullen. 78 Van hen hebben de vragenlijst ingevuld en teruggezonden. Daarmee kwam de respons op 34%. Gezien de ongunstige timing van ons verzoek - zo kort na de reorganisatie - een redelijk percentage. De ‘Gids Betaalbare Vakanties 2008’ is bij bijna een kwart van de klantmanagers bekend (n=19). De helft van deze klantmanagers wijst hun cliënten ook op het bestaan van de Gids. De klantmanagers werd eveneens gevraagd naar hun bekendheid met een drietal initiatieven: de ‘Vakantieweken Rotterdam’ van de lokale afdeling van de Vincentiusvereniging, RITA’s Reisbureau en Hotel en Outdoorcentrum Belmont. Het meest bekend zijn de ‘Vakantieweken Rotterdam’ georganiseerd door de lokale Vincentiusvereniging. 38% Van de klantmanagers is bekend met dit initiatief. Zij verwijzen meestal niet door naar de Vincentiusvereniging. Dit is conform de in de inventarisatie besproken procedure van het benaderen van potentiële deelnemers. Slechts 8% van de respondenten kent RITA’s Reisbureau. Geen van de klantmanagers – op 2 na – kent het Hotel- en outdoorcentrum Belmont. Op de vraag of de klantmanagers zelf nog – andere dan de in de enquête genoemde – vakantiemogelijkheden kennen, antwoorden slechts 5 van hen bevestigend. Zij zijn bekend met de voor kinderen georganiseerde ‘frisse lucht vakantie’ van Humanitas (2 maal) en een door de stichting Interculturele Kinder Vakantie Weken (IKVW) georganiseerde sportieve kindervakantie in buitenhuis ‘de Stulp’ van Sport en Recreatie onder leiding van ervaren vrijwilligers (3 maal). Het betreft in beide gevallen vakanties voor de kinderen, zonder hun ouder(s). Volgens een derde van de klantmanagers brengt de klant betaalbare vakantiemogelijkheden wel eens ter sprake tijdens het klantcontact. 38% Van de klantmanagers zegt dit onderwerp zelf af en toe ter sprake te brengen. Bijna de helft – 46%- denkt het onderwerp betaalbare vakanties in de toekomst te zullen bespreken met de cliënt.
19
Conclusie met betrekking tot de wijze waarop goedkope vakantiemogelijkheden onder de aandacht van de doelgroep worden gebracht: • • •
•
20
Vanwege het beperkte aantal beschikbare plaatsen wordt aan de meeste van de initiatieven van liefdadigheidsinstellingen weinig bekendheid gegeven door de betrokken organisaties. Aanmelding voor deze vakanties gebeurt in vrijwel alle gevallen via intermediaire organisaties. 38% van de klantmanagers van SoZaWe is bekend met de ‘Vakantieweken Rotterdam’ van de Vincentiusvereniging. Verder zijn zij nagenoeg onbekend met het bestaande aanbod aan betaalbare vakantiemogelijkheden voor huishoudens met een beperkte financiële draagkracht. Zij vervullen vrijwel geen rol in het doorverwijzen van hun klanten naar het bestaande aanbod. Bij een derde van de klantmanagers komt het onderwerp ‘vakantie’ wel eens ter sprake tijdens het klantcontact. Een aantal van hen brengt het onderwerp ook zelf ter sprake. Bijna de helft van hen denkt het onderwerp betaalbare vakanties in de toekomst te zullen bespreken met de cliënt.
4
Conclusies en aanbevelingen
Conclusies De vakantiemogelijkheden voor jonge, Rotterdamse, alleenstaande ouders met een minimale financiële draagkracht zijn in kwantitatieve zin beperkt. Er is 1 op Rotterdamse tienermoeders gericht project, dat van de Stichting En Route, met 16 plaatsen. Daarnaast richten de ‘Vakantieweken Rotterdam’ van de Vincentiusvereniging en RITA’s Reisbureau zich ook uitsluitend op de Rotterdamse/Zuid-Hollandse doelgroep van minder draagkrachtigen, zij het niet alleen op jonge, alleenstaande ouders. Bovendien wordt er - om zoveel mogelijk gezinnen een kans te geven eens op vakantie te kunnen - geselecteerd. Eerdere deelnemers worden uitgesloten. Het goedkoopste vakantieaanbod is eenzijdig. Het gaat om vakanties in eenvoudige accommodaties (stacaravans, tenten, groepsgebouwen), meestal voor grotere groepen mensen, met georganiseerde kinderactiviteiten. De doelgroep van de georganiseerde vakanties – de minst draagkrachtige huishoudens- is, in verhouding tot het aantal beschikbare plaatsen, groot. Toch kan de conclusie dat het bestaande aanbod voor de doelgroep van Rotterdamse, jonge, alleenstaande ouders ontoereikend zou zijn, niet zonder meer getrokken worden. De onderzochte vrouwen zijn onbekend met het bestaande aanbod van goedkope vakanties evenals met de ‘Gids Betaalbare Vakanties 2008’, een uitgave van de Werkgroep Arme Kant van Nederland/EVA. Vanwege deze onbekendheid weten wij niets over de vraag naar en de waardering van dit soort goedkopere georganiseerde vakanties. Onduidelijk is in hoeverre deze vakantiemogelijkheden aansluiten bij de behoeften van de jonge alleenstaande ouders en hun kinderen. Er blijkt veel animo voor de vakantie voor tienermoeders van de Stichting En Route. Een andere indicatie van de belangstelling is de wachtlijst van 30 gezinnen voor de ‘Vakantieweken Rotterdam’ van de Vincentiusvereniging. Deze wachtlijst bestaat echter niet alleen uit gezinnen van jonge (tot 28 jaar) alleenstaande ouders. Vanwege het beperkte aantal beschikbare plaatsen wordt aan de meeste van deze initiatieven weinig bekendheid gegeven. Aanmelding voor de vakanties gebeurt in vrijwel alle gevallen via intermediaire organisaties. De ‘vakantieweken Rotterdam’ worden door de Vincentiusvereniging in samenwerking met SoZaWe actief aangeboden. Met uitzondering van de ‘Vakantieweken Rotterdam’, zijn de klantmanagers van SoZaWe nagenoeg onbekend met het bestaande aanbod aan goedkope vakanties. Zij vervullen geen rol in het doorverwijzen van hun klanten naar dit aanbod, ook niet naar het aanbod van de Vincentiusvereniging. Dit is conform de in de inventarisatie besproken procedure van het benaderen van potentiële deelnemers. Een door de overige grote gemeenten gebruikt instrument in het kader van gemeentelijk armoedebeleid – het aanbod van de Paasheuvelgroep- wordt in Rotterdam niet ingezet. De mogelijkheid tot verblijf van een week in bungalowpark Klein Vink in Arcen, zal – ondanks de korting van de Rotterdampas, de financiële draagkracht van veel jonge alleenstaande moeders te boven gaan. Hoewel geen onderwerp van onderhavige inventarisatie, is de variëteit van het aanbod aan (dag)recreatie met de Rotterdampas in het oog springend. Met de pas kunnen ook 2 meerdaagse arrangementen (2 à 3 overnachtingen) in het buitenland worden geboekt. Omdat er bij
21
het boeken van de hotelarrangementen geen rekening wordt gehouden met alleenstaanden- zoals te doen gebruikelijk in de toeristische branche- vallen ook deze arrangementen voor alleenstaande ouders zeer duur uit. Een kleine groep van de onderzochte alleenstaande moeders is in 2007 op vakantie geweest. De belangrijkste reden voor het niet (meer) op vakantie gaan is het ontbreken van de financiële middelen. Het tijd en aandacht aan de kinderen besteden wordt in de vakantie het meest en het ontmoeten van nieuwe mensen het minst belangrijk gevonden.
Aanbevelingen Het ‘op vakantie gaan om bij te tanken’ is in onze samenleving een algemeen aanvaard aspect van burgerschap. In recente literatuur wordt het niet op vakantie kunnen door gebrek aan financiële middelen wel geïnterpreteerd als een vorm van sociale uitsluiting. Vakantie wordt daarbij steeds opgevat als ‘de woonplaats voor meerdere dagen verlaten met als doel zich te ontspannen’. Vakantie wordt daarmee onderscheiden van dagrecreatie. Conclusies ten aanzien van sociale uitsluiting zijn - op basis van onderhavige quickscan - niet op zijn plaats. Wel kunnen we – mede op basis van eerdere studies – de context van de onderzoeksgroep schetsen. De onderzoeksgroep van deze quickscan bestaat uit jonge, alleenstaande moeders, veelal van Caribische of Afrikaanse afkomst, met een laag inkomen. Het ‘op vakantie gaan’ behoort in mindere mate tot de culturele context waaruit deze vrouwen afkomstig zijn. De betekenis van vakantie en vrijetijdsbesteding voor de ontwikkeling van de eigen identiteit is nauw verbonden met de westerse samenleving. Het is de vraag in hoeverre het bestaande aanbod aan goedkope vakantiemogelijkheden aansluit bij de wensen van de alleenstaande ouders en hun kinderen. Uit eerdere studies weten wij dat de alleenstaande moeders financiële moeilijkheden vaak combineren met een veelheid aan andere problemen: het hebben van schulden, het ontbreken van diploma’s en (psychische) gezondheidsproblemen. Deze moeders staan vaak alleen voor de opvoeding en ervaren weinig steun in hun sociale omgeving. Het is de vraag of zij het meest gebaat zijn bij een uitbreiding van goedkope vakantiemogelijkheden. Een meer structurele ondersteuning, bijvoorbeeld in de vorm van hulp bij de opvoeding, doet mogelijk meer recht aan de moeilijkheden waarmee deze vrouwen te kampen hebben. Dit neemt niet weg dat het bestaande aanbod aan goedkope vakanties bij de doelgroep onder de aandacht moet worden gebracht, zodat zij hun eigen afwegingen kunnen maken om al dan niet deel te nemen. Zo zou het verschijnen van de ‘Gids Betaalbare Vakanties’ kunnen worden aankondigd in de klantenkrant van SoZaWe. Vervolgens zou het zinvol kunnen zijn om deelnemers aan de ‘vakantieweken Rotterdam’ te vragen naar hun ervaringen, om te weten te komen of dit aanbod in een behoefte voorziet. Mogelijk wordt het bestaande aanbod, georganiseerd door liefdadigheidsinstellingen, door potentiële deelnemers als stigmatiserend ervaren. De wachtlijst van de ‘vakantieweken Rotterdam’ die ontstaat als gevolg van de uitzondering van eerdere deelnemers, zou kunnen worden ‘weggewerkt’ door een aanvullend aantal vakanties in te kopen bij de Paasheuvelgroep. Tenslotte, dagrecreatie en de meerdaagse arrangementen, zoals aangeboden door de Rotterdampas, bieden mogelijk een goed alternatief voor de vakantie. De hotel- en vakantiebranche zou
22
benaderd kunnen worden met het verzoek eenoudergezinnen niet de prijs van 2 volwassenen in rekening te brengen. Verder is het wellicht mogelijk het aciviteitenaanbod van de Rotterdampas uit te breiden met een bezoek aan één van de bekende pretparken. Het uit geldgebrek niet kunnen bezoeken van dergelijke attracties wordt door veel ouders - en hun kinderen- als een vorm van achterstelling gezien, zo blijkt uit interviews voor eerdere armoedestudies.
23
aanmelding
Vincentius
Gezinnen met uitkering SoZaWe/ ouderen met uitkering
200 gezinnen per jaar
€50 hh/pw
Mei t/m oktober Bij voorkeur via intermediair/ook individueel/selectie
RITA’s reisbureau
periode Zomervakantie
Minima in Zuid-Holland
Afhankelijk van beschikbare accommodatie/ max. 50 gezinnen per jaar
Max €50 hh/pw
Paas-, herfst- & Uitsluitend via zomervakantie intermediairen
Belmont/ 1 Joyvakantie
Kosten voor de deelnemers €50
Ouders met kinderen met kleine beurs/ Verschillende geloofsovertuigingen
50 kamers/200 R’damse gezinnen per jaar
€80 volw/ €23 p kind pw 2
M.n. herfst- en zomervakantie
Intermediairen en individueel/ selectie
3
capaciteit
Stichting En Route
16 gezinnen
Gezinnen/generatiearmoede
20 à 30 gezinnen per jaar
Minimale bijdrage
Alle schoolvakanties
Intermediairen en individueel
Eenoudergezinnen
70 gezinnen per jaar
€330 ouder/ Zomervakantie €165 p kind5
Individueel/selectie
Kinderen van 6 tot en met 15 jaar
50 gezinnen
€60 per persoon
Ouder(s)/verzorger(s) en intermediaire organisaties
Stichting Kico6
YMCA
’t Zwervel
Tienermoeders tot 23 jaar
4
doelgroep
Bijlage
1 2
3 4 5 6
Zomervakantie
Via intermediaire organisaties
Landelijk initiatief, niet uitsluitend ten behoeve van de Rotterdamse doelgroep. Wanneer deze prijs een probleem is, kunnen deelnemers een financiële tegemoetkoming krijgen van de diaconie, het vakantiefonds van Belmont en voor kinderen tot 16 jaar bij Kinderhulp. Landelijk initiatief, niet uitsluitend ten behoeve van de Rotterdamse doelgroep. Landelijk initiatief, niet uitsluitend ten behoeve van de Rotterdamse doelgroep. Een inkomensafhankelijke tegemoetkoming uit het fonds YMCA Nederland is mogelijk. Landelijk initiatief, niet uitsluitend ten behoeve van de Rotterdamse doelgroep.
25
26 Vakantiepark Klein Vink Arcen Bezitters van de Rotterdampas ? €590 (minus Zomervakantie €65 borgsom) Individueel
aanmelding
periode
Kosten voor de deelnemers
capaciteit
doelgroep
Sociaal-wetenschappelijke afdeling Postbus 1024 3000 BA Rotterdam
