Verslag ‘Rondje door de Regio’ Deelgemeente Charlois 14 november Inleiding Op 14 november maakte ZorgImpuls-adviseurs Loek Dresen en Caroline Zoon een ‘Rondje door de Regio ‘ in de deelgemeente Charlois. Ongeveer 50 zorg- en hulpverleners waren aanwezig in thuishaven De Nieuwe Nachtegaal. Naast fysiotherapeuten, diëtisten, apothekers, huisartsen, wijkverpleegkundigen waren er o.a. vertegenwoordigers van Star-MDC, thuiszorgorganisaties, welzijnsorganisaties en deelgemeente aanwezig. Kennismaking Voor de kennismaking kregen de aanwezigen 30 seconden de tijd om zichzelf voor te stellen. Tijdens de kennismakingsronde werd duidelijk dat men komt om te netwerken, om zichtbaar te zijn of om samenwerkingspartners te vinden. Voorbeelden van motivaties om te komen: Gemeente: zoekt samenwerking om de wijkteams te ontwikkelen Nieuwe huisarts: is graag zichtbaar Apotheker: wil graag in netwerken participeren Thuiszorg: merkt een terugloop aan cliënten Terugblik Na de kennismaking volgt een korte terugblik op de wijkbijeenkomst van 2010. Een aantal punten wordt uitgelicht: - “Ontwikkelingen nieuwe centra kosten veel tijd” (een aantal trajecten lopen nog steeds) - “Veel eenzaamheidsproblematiek” - “Lange wachtlijsten voor de fysio” (niet meer van toepassing, maar men komt ook minder vaak) - “Overgewicht is een groot probleem” (gebeurt veel op dat terrein) - “Overzicht betaalbaar en toegankelijk beweegaanbod” (verbeterd de afgelopen jaren: o.a. BeweegKracht en Beweegmaatjes) - “Beweegprogramma’s opgezet, is het betaalbaar?” (gezonder als gezin & gewichtige gewinnen, vraag blijft staan) - “Overzicht podotherapeuten & pedicuren i.v.m. DM” (via IZER is er een overzicht beschikbaar) Verder worden de huidige ontwikkelingen die op de (eerstelijns) zorg afkomen, kort geschetst. Thema’s en ontwikkelingen die ingrijpende veranderingen in of op zijn minst een verhoogde druk op de eerste lijn opleveren: - AWBZ en WMO - Transitie van de jeugdzorg naar gemeente - Gewenste kostenverlaging - Substitutie van zorg - Populatiegerichte zorg en bekostiging - Scheiden van zorg en wonen - Dubbele vergrijzing - Preventie 1
-
Eigen verantwoordelijkheid van de patiënt Van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag (van ZZ naar GG) Verdwijnen van ondersteunende maatschappelijke functies Ontwikkeling naar basis GGZ
De aanwezigen herkennen de ontwikkelingen. Ook worden de specifieke ontwikkelingen met betrekking tot geïntegreerde zorg in Charlois genoemd: - Verkenningen nieuwe gezondheidscentra - 2 centra met GEZ financiering - Diverse beweegprogramma’s - Veel POH GGZ - CVA Netwerk aanwezig - MDO Astma voor kinderen draait - Vraagwijzers aanwezig - Wijkteams worden opgezet Rondje door de Regio Vervolgens start het ‘Rondje door de Regio’: een rondgang langs verschillende posters met kenmerken van de deelgemeente. Eerstelijns zorgaanbod ALGEMEEN: de poster geeft een overzicht van de eerstelijns zorgverleners, gevestigd in Deelgemeente Charlois
Opmerkingen/discussie naar aanleiding van de vraag ‘wat mist?’ - Zichtbare schakels - Wijkverpleegkundige - Centrum voor Jeugd en Gezin - Thuiszorg zorgaanbod (DI, FT, etc) staat niet volledig op de kaart - De zorgverleners actief in GC Lange Hille worden aangevuld 2
Leeftijdsverdeling
Opmerkingen/discussie Algemeen - Groep 0-14 jarigen draagt in belangrijke mate bij aan de vraag naar eerstelijnszorg - De ouderen, met name de 75plussers dragen in belangrijke mate bij aan de vraag naar eerstelijnszorg in een gebied Charlois - In Wielewaal wonen veel bejaarden, wat betekent het als deze wegvallen? - Hoe komt het dat er weinig ouderen komen in de logopediepraktijk? Haalt het ziekenhuis hen via de polikliniek naar zich toe? - Chronische eenzaamheid is een toenemend probleem onder ouderen - De cijfers worden herkend
3
Sociaal economische status
Opmerkingen/discussie Algemeen - Sociale status is samengesteld uit 3 elementen: inkomen, werkgelegenheid en opleidingsniveau - SES is sterk gerelateerd aan de gezondheidstoestand waarmee er een relatie is tussen SES en gezondheidssituatie - Inwoners met lage SES doen vaak eerder en een groter beroep op de eerstelijnszorg - Slechtere gezondheid door slechtere omstandigheden en minder goede leefgewoonten - Lage SES hangt vaak samen met niet-westerse achtergrond Charlois - Het beeld wordt herkend. Het ziet er niet positief uit. - Het is een bevestiging van het feit dat men werkzaam is in een achterstandsgebied.
4
Percentage matig tot slecht ervaren gezondheid
Opmerkingen/discussie Algemeen - Gegevens zijn afkomstig uit de Gezondheidsenquête - Vanaf 16 jaar en ouder is gevraagd hoe gezondheid wordt ervaren - Is niet per definitie het percentage wat voor het postcodegebied is ingevuld (bijvoorbeeld slechts 2 inwoners ingevuld > herrekening) - Bij de interpretatie wordt ook gekeken naar de opbouw van een wijk - Lager cijfer = gezondheid wordt beter ervaren
5
Leefstijl: bewegen, roken en alcoholgebruik
Opmerkingen/discussie Algemeen (toelichting) - Weergegeven is een aantal gedragsdeterminanten van gezondheid: bewegen, roken en alcoholgebruik. - Bewegen: voldoet men aan de beweegnorm? In kolom 2 wordt het geschatte percentage inwoners van 20 tot 65 jaar dat te weinig beweegt weergegeven. Deze gegevens zijn berekend met data verzameld door 12 GGD'en. De GGD'en hebben alle afzonderlijk een vragenlijst uitgezet onder de inwoners van hun regio. De vragenlijst bevat vragen over de tijd die besteed wordt aan verschillende activiteiten. Vervolgens wordt berekend of mensen voldoen aan de norm gezond bewegen, dat wil zeggen of ze minstens 5 dagen in de week 30 minuten matig intensief actief zijn. Vervolgens is de samenhang berekend tussen de mate van lichamelijke beweging van de respondenten en de sociaal-demografische voorspellers (leeftijd, geslacht, soort huishouden, etniciteit en inkomen) en stedelijkheid van het woongebied. - Roken: kolommen 1 en 3. Roken = ja/nee; Zwaar roken = meer dan 21 sigaretten per dag roken. Het geschatte percentage inwoners van 20 tot 65 jaar dat rookt is berekend met data verzameld door 24 GGD'en. De GGD'en hebben alle afzonderlijk een vragenlijst uitgezet onder de inwoners van hun regio. Via twee vragen werd bevraagd of de respondenten roken en hoeveel sigaretten zij gemiddeld per dag roken. Vervolgens is de samenhang berekend tussen het rookgedrag van de respondenten en de sociaal-demografische voorspellers (leeftijd, geslacht, soort huishouden, etniciteit en inkomen) en stedelijkheid van het woongebied. - Overmatig alcoholgebruik: kolom 4. Het geschatte percentage inwoners dat overmatig alcohol drinkt is berekend met data verzameld door 24 GGD'en. De GGD'en hebben alle afzonderlijk een vragenlijst uitgezet onder de inwoners van hun regio. Via meerdere vragen werd bevraagd of de respondenten alcohol drinken en hoeveel alcohol zij drinken. De norm verantwoord alcoholgebruik is voor mannen maximaal 21 glazen per week, maximaal 5 glazen per drinkdag en maximaal 5 drinkdagen per week. Voor vrouwen is de norm 14 glazen per week, maximaal 3 glazen per drinkdag en maximaal 5 drinkdagen per week. 6
Vervolgens is de samenhang berekend tussen het drinkgedrag van de respondenten en de sociaal-demografische voorspellers (leeftijd, geslacht, soort huishouden, etniciteit en inkomen) en stedelijkheid van het woongebied. Charlois -
In Wielewaal en Heijplaat zijn de mensen weinig in beweging Veel alcoholgebruik
Percentage overgewicht
Opmerkingen/discussie Algemeen - Volwassenen tussen de 20 – 65 jaar met een BMI boven de 30 - Nederlands gemiddelde is 44 % - Afkomstig vanuit de GGD monitor Charlois - Het beeld is negatief - De cijfers worden herkend - Steun vanuit de zorgverzekeraar is nodig op het probleem aan te pakken
7
Psychische problemen
Opmerkingen/discussie Algemeen - De cijfers zijn afkomstig van het Nivel en zijn geëxtrapoleerd op basis van een steekproef onder 85 huisartspraktijken in Nederland. Het geeft dus geen werkelijk beeld, maar een beeld van de verwachte zorgvraag op basis van de populatie. Charlois - Cijfers worden herkend - Beeld ziet er niet positief uit - De psychologen worden gemist op de bijeenkomst - De cijfers roepen ook vragen op: wie, wat en waar ligt het aan? Afsluitende opdracht Formeer groepjes van 3 personen, liefst multidisciplinair, en schrijf op een briefje 3 actiepunten of thema’s voor de 1e lijn van Charlois. Briefje A - Probleemgezinnen dreigen tussen wal en schip te geraken, o.a. door verschuiving jeugdzorg naar de gemeente - Te weinig rekening gehouden met de specifieke achterstandsfactoren - Niet passende regels, je kan niet de zorg bieden de je zou moeten bieden Briefje B - Meer zorginnovatie Briefje C - Meer structureel multidisciplinair overleg Briefje D - Eenzaamheid - Overgewicht - Psychisch onwelbevinden - Ketenzorg dementie 8
Briefje E - Ziekenhuiszorg wordt verplaatst naar de wijk waardoor de wijkverpleegkundige meer werk krijgt . Huisarts wordt dan eindverantwoordelijk, dus moet contact tussen huisarts en wijkverpleegkundige verbeterd worden. De lijn moet korter Briefje F - Elkaar weten te vinden / nog uitgebreidere sociale kaart - Te veel aanbod in achterstandswijken, waardoor men elkaar niet meer weet te vinden - Niet weer pas na 3 jaar bijeenkomen, jaarlijks organiseren van een eerstelijns bijeenkomst - Veel pilots en projecten, deze verankeren niet Briefje G - 35% is aanvullende verzekerd - Met project gewichtige gezinnen inspelen op gezin en omgeving - Overgewicht aanpak wordt steeds meer uit de polissen van de zorgverzekeraars gehaald - Beweegmaatje / BeweegKracht inzetten - Pedicure met diabetesaantekening mist in de wijk Briefje H - Ketenzorg Dementie, daarvoor is samenwerking tussen thuiszorgorganisaties nodig. Van moment van vermoeden tot diagnose, opname en overlijden. Een casemanger coördineert de zorg rondom de dementerende. Deze persoon heeft een netwerk tot zijn/haar beschikking Conclusies - De cijfers op de posters worden herkend - Een goede sociale kaart is een wens. ZorgImpuls heeft op haar website een eenvoudige versie beschikbaar en heeft een LinkedIngroep voor de eerstelijn in Charlois, zorgverleners kunnen zich via de website van ZorgImpuls hiervoor aanmelden - De deelgemeente werkt momenteel haar plannen voor de wijkteams uit. De eerstelijns zorgverleners blijven graag geïnformeerd en betrokken. Er wordt een oproep aan de gemeente gedaan om tijdig kennis met elkaar te delen. De (deel)gemeente organiseert een Kick off bijeenkomst. ZorgImpuls helpt waar mogelijk zodat iedereen een uitnodiging krijgt. - De behoefte is uitgesproken om vaker een dergelijke bijeenkomst te organiseren, bijvoorbeeld aan de hand van (zorg-) thema’s. Dit pakt ZorgImpuls op. - Mooie voorbeelden van ketenzorg zijn genoemd. Eerstelijns CVA Netwerk en ketenzorg dementie bijvoorbeeld. Daarmee valt veel winst te behalen. Betere afspraken en de inzet van mantelzorg bijvoorbeeld. Ook rondom leefstijl zijn er ketens gebouwd, de financiering daarvan blijft een uitdaging. Rondje van de zaak Onder het genot van een hapje en een drankje praat men informeel verder. We kijken terug op een levendige en geslaagde bijeenkomst. Mochten er vragen of opmerkingen zijn, neem gerust contact op.
9
