Verhalenbundel 50 jaar migratie in België
Verhalenbundel 50 jaar migratie in België
Grimbergen kent een stijgend aantal anderstalige inwoners. Het gemeente bestuur wil daarom de Nederlandse taal meer onder de aandacht brengen. Een enthousiaste werkgroep, met daarin vertegenwoordiging van de Bibliotheek, het Cultuurcentrum, het OCMW, het CVO en het gemeentebestuur, organiseerde daarom de schrijfwedstrijd ‘Schrijf je migratieverhaal’. Deze actie kaderde in de viering van ‘50 jaar Turkse en Marokkaanse arbeidsmigratie’. Met de schrijfwedstrijd kregen inwoners van Grimbergen de kans om hun migratieverhaal, of dat van een familielid, met anderen te delen. Zowel cursisten Nederlands van het Centrum voor Volwassenenonderwijs als mensen die Nederlands oefenen via een praatgroep op de school van hun kinderen, bij Café Combinne of in het buurthuis, konden een verhaal insturen. Er waren onder andere deelnemers uit Marokko, Turkije, Japan, Oeganda, het Verenigd Koninkrijk. Samen met andere getuigenissen die werden verzameld in het kader van “50 jaar migratie”, werden de verhalen in deze uitgave gebundeld. Deze getuigenissen werden onder andere verzameld door met een authentiek jaren ‘70 Volkswagenbusje in verschillende gemeenten (Vilvoorde, Zemst, Machelen, Grimbergen) post te vatten. Hierin installeerden we een camera en vroegen we aan voorbijgangers wat zij missen van hun land wanneer ze in het buitenland zijn of voor welke job ze naar het buitenland zouden verhuizen. In diezelfde gemeenten werden ook op verschillende locaties postkaartjes verdeeld waarop geïnteresseerden de zin ‘Mijn thuis is…’ konden aanvullen. Iedereen kon deelnemen aan dit project, want iedereen in Vlaanderen heeft een migratiegeschiedenis. Het zit in ons DNA, vroeger, nu en in de toekomst.
Om het originele karakter van de teksten en quotes te bewaren, worden de verhalen in hun oorspronkelijke vorm weergegeven.
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
3
Wat is je droomjob en zou je daarvoor naar het buitenland willen verhuizen? Wat mis je aan België als je in het buitenland bent?
‘Mijn ouders kregen in totaal 6 kinderen, die allemaal naar school geweest zijn in de Borgt.’
Maghnia Het migratie verhaal van onze familie begint reeds in de jaren ’40. Na de tweede wereld oorlog was de eco nomische situatie veel beter. Algerije was toen een buiten metropolitaans Frans grondgebied. Mijn grootouders besloten toen om samen met hun zoon naar Algerije te emigreren. Een paar jaar later werd mijn vader geboren. Hij groeide op in Algerije waar hij school liep op de Franse scholen. Mijn grootvader stierf op jonge leeftijd, dus de zonen zorgden voor het inkomen van de familie. Na onafhankelijkheid van Algerije ging de economische situatie van Algerije ook sterk berg af. Midden jaren ’60 was de situatie zo dat het niet veel zin had om nog daar te blij ven. Terug keren naar Marokko was echter ook geen optie. Onze familie had daar geen bezittingen meer en werk vinden was zeer moeilijk.
De oudste zoon besloot om dan naar Europa te vertrekken. Via een vriend hoorde hij dat ze in België werk krachten zochten. Mijn oudste onkel kwam naar België in 1965. Hij ging toen een zware tijd tegemoet. Het hoogtepunt van de migratie begon toen al de dalen en werk vinden was moeilijk. Zeker in Vlaanderen waar de taal een barriere vormde. De grootstad Brussel, waar het Frans wel meer gangbaar was, was toch geen optie voor hem die hield van het landelijk leven. Na harde tijden vond hij eindelijk werk in de bouw en kon hij eindelijk geld sturen naar mijn grootmoeder. Het leven in België was hard, samen met een paar vrienden deelden ze een huis en liepen ze zware en lange werk dagen. Een jaar later in 1966, na het afron den van zijn secundair onderwijs, vertrok mijn vader ook naar België. Omdat mijn vader wel een opleiding had genoten, wou mijn onkel niet dat hij ook in de bouw ging werken. Mijn vader vond werk in een garage en liep daarnaast nog avond school. Door de financiële bijdrage van mijn nokel en mijn vader, kon mijn grootmoeder terug keren naar haar thuisland en daar verder leven. Na 2 jaar vond mijn vader vast werk waar hij 35 jaar dienst heeft gelopen.
ook geborgen in Algerije. In de jaren ’60 keerde haar familie echter wel terug naar Marokko, waar ze goede en slechte jaren hebben gekend. Na hun trouw bleef mijn moeder nog een tijdje in Marokko. Na de geboorte van hun eerste dochter besloten ze het beter was om allemaal naar België te komen. In de harde winter van 1976 kwam mijn moeder voor het eerst naar België. Snel volgde er een tweede dochter. Het leven in België had zijn goede en slechte kanten. De opportuniteiten voor de kinde ren waren goed. Het leven met de buren en de omgeving was goed. De meeste mensen waren open, maar enkelen waren ook wel afstandelijk en wantrouwig tegen buitenlander. Het was soms zoeken om je plaats te vinden. Sinds de het aller begin in 1965 heeft mijn familie zich gevestigd in de Borgt, waar het nu nog steeds woont. Mijn ouders kregen in totaal 6 kinderen, die allemaal naar school geweest zijn in de Borgt. Mijn moeder is altijd huisvrouw gebleven en heeft samen met mijn vader gezorgd voor onze opvoeding. Ondertussen zijn we allemaal volwassen, en zijn er een paar kleinkinderen gekomen…
Ik ben al naar het buitenland verhuisd, dus ik zou voor een job naar het buitenland verhuizen.
Mijn droomjob is defensieve middenvelder bij Manchester City… en ja daarvoor zou ik wel willen verhuizen.
Mid jaren ’70 trouwde mijn vader met een meisje dat een gelijkaardige le vens weg had gehad. Mijn moeder is Als ik naar Frankrijk ga mis ik de chauffeurs van want hoe ze daar rijden!
4
niet
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
VERHALENBUNDEL
hier, 5
Waar voel jij je thuis? Op welke plek vind je het fijn vertoeven?
Alène Mukamazera
Zhao Xiantong
Op 07/08/2007 vertrek ik van Rwanda naar Uganda. Ik neem de bus want in mijn land is het oorlog. Ik blijf 4 maanden zonder mijn familie in Uganda. Ik ben triest, de mensen spreken mijn taal niet.
Mijn naam is Zhao, ik ben in 1971 in China geboren.
Na 4 maanden neem ik de bus naar Kenia. Ik ben bang. Ik zie veel militai ren uit Rwanda komen. Ik probeer in Kenia mij te integreren, maar dat is moeilijk. Heel veel mensen willen ook eten, drinken, wonen, werken, … Ze wachten op papieren om te kunnen reizen zoals ik. In september 2008 vertrek ik met het vliegtuig naar België. Ik kom terecht in een asielcentrum. Ik blijf in België want hier is geen oorlog. Ik wil graag terug naar mijn land, mijn familie.
Tot 2000 werkte ik al een paar jaar en kon ik geen betere toekomst zien, destijds waren er heel veel Chinese jongens die naar Noord-Amerika en West-Europa zijn gegaan. Dus ik wilde proberen. Ik koos België want het is het hartje van Europa. Ik had geluk en kreeg in 2001 een Belgisch visum. Ik voelde dat België rustig en ordelijk is toen ik hier aankwam. Ik begon ook mijn familie en vrienden te missen. In 2005 kwam ik Wang tegen, dat is “gelukkig zijn” voor mij. Wang komt ook uit China en zij kwam een paar jaar vroeger aan in België dan ik. Zij is hartelijk en mooi. Dan ben ik getrouwd met Wang. In 2010 is onze zoon geboren, hij heet Nick. Nu woon ik al 13 jaar in België en China heeft sprekende vooruitgang gemaakt op alle gebieden, maar vergeleken met België blijft China nog achter. Ik wen aan de Belgische rust en orde maar elke vakantie ga ik naar China.
6
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
VERHALENBUNDEL
7
Wat mis je aan België als je in het buitenland bent?
Chinn Kathryn Ik was in Engeland geboren en ik ben daar gebleven tot ik 28 jaar was. Wij zijn naar Duitsland verhuisd. De taal was moeilijk voor me in het begin omdat ik geen Duits sprak. Het was niet moeilijk mijn familie te verlaten omdat wij geen goede relatie hadden. Voor mij is het leukst in Engeland de National Health Service. In België en Frankrijk en Duitsland is de verze kering een catastrofe! Wanneer ik niet in België ben mis ik mijn familie maar België is niet mijn thuis en onze verplaatsing naar Brussel was niet goed voor me. Ik heb in vier landen gewoond, maar voor mij is België het moeilijkste. Ik denk dat wij hier voor hetzij vier of zes meer jaar blijven en daarna kunnen wij opnieuw verhui zen, misschien naar Italië. Ik houd van in Europa te wonen, maar niet in België!!
‘Het weer is slecht en het regent vaak maar we zijn gelukkig.’
Ik mis alleen goede aardappelen, het lijkt alsof ze alleen maar in België lekker zijn.
Egdanie Mustafa Mijn naam is Egdanie. Ik ben Turkse en ik ben in Bulgarije geboren. Mijn moedertaal is Turks maar op school heb ik Bulgaars en Russisch geleerd. Ik ben 38 jaar, ik ben getrouwd en we hebben een dochter van 5 jaar. Sinds 2009 wonen we hier in België. Waarom zijn we hier gekomen? Om een beter leven voor onze kinderen te bouwen. In Bulgarije hadden we geen geluk. We werkten veel maar we kregen bijna niks. Mijn man werkt hier in een slagerij en het loon is goed. Nu werk ik niet, ik volg cursus Nederlands en ik zorg voor onze dochter. Hier in België vind ik het moeilijk om twee talen te leren. Eerst woonden we in Brussel, daar hebben we Frans geleerd sinds twee jaar wonen we in Vlaams-Brabant en hier leren we het Nederlands. Het is echt moeilijk maar we proberen ons best te doen vooral voor onze kinderen. Natuurlijk mis ik mijn land enorm. Het leukst aan de plaats waar ik geboren ben vind ik onze religieuze feestda gen. Op die dag kleden we ons aan
vader: Ik mis mijn krant lezen op zondag. zoon: Nee, hij mist vooral het bier!
Als ik in Roemenië ben mis ik de diversiteit van België,
met nieuwe en mooie kleren. Wij maken allerlei eten en drinken klaar. We bezoeken onze ganse familie, vrienden en buren. Meer dan mijn land mis ik mijn familie, gelukkig is er internet en we spreken en zien elkaar bijna elke dag. We gaan elk jaar met vakantie en brengen veel tijd door samen met familie en vrienden. Als ik naar Bulgarije ga mis ik mijn huis hier. We zijn al hier gewend. Het weer is slecht en het regent vaak maar we zijn gelukkig. Volgens mij als je geluk kig bent met je gezin zal je altijd en overal geluk hebben. We kunnen van kleine dingen heel gelukkig worden. We hebben geen grote verwach tingen maar een normaal en eerlijk leven. In de toekomst weten we niet wat ons wacht maar voor nu hebben we geen enkel plan om naar en ander land te verhuizen. Het is echt meer dan moeilijk om naar een ander land te verhuizen en daar zich aanpassen.
want daar zijn alleen maar Roemenen. 8
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
VERHALENBUNDEL
9
Waar voel jij je thuis? Op welke plek vind je het fijn vertoeven?
10
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
VERHALENBUNDEL
11
Wat vind je het leukst aan de plaats waar je geboren bent?
‘Elke zomer kwam mijn man naar Tangier en daar op een strand heb ik hem leren kennen.’
Hosna Sarghini Ik ben Hosna, ik kom uit Tangier Marokko. We waren met vier kinde ren thuis. Mijn land is een mooi land om op vakantie te gaan, maar veel mensen met een hoog diploma heb ben geen job om er veel corruptie is. Ik had een goed leven maar geen onafhankelijkheid. Ik was op zoek naar iets anders. Elke zomer kwam mijn man naar Tangier en daar op een strand heb ik hem leren kennen. Twee jaar later, ik was 19 jaar, ben ik getrouwd en verhuisd naar België. Mijn vader was niet helemaal ak koord, een jaar heeft hij met mij niet gesproken want volgens hem moest ik verder in mijn studie gaan.
Ik had nog nooit gevlogen en toen ik helemaal hoog in de lucht was vond ik de Middellandse zee heel mooi. Toen ik in België kwam, was het grootste verschil de architectuur; in Marokko zijn er witte vierkante gebouwen en hier hebben huizen bij zondere vormen en is er veel groen. De eerste maanden in Brussel waren niet zo gemakkelijk want alles was nieuw voor mij en ook om een andere cultuur te leren kennen. Ik heb aan de universiteit gestudeerd maar ik voelde me altijd alleen, de mensen rond me waren altijd in een groep. Ik voelde me zo niet goed, ik kan niet verder dus ik heb mijn studie gestopt. Twee maanden later, was ik zwanger van mijn eerste kind en dan mijn tweede. Na enkele jaren drong mijn man aan dat ik terug naar school moet gaan. Ik heb Nederlands gestudeerd en een opleiding om een crèche te ope nen maar met twee kinderen thuis was het heel moeilijk soms was ik de hele nacht wakker om te studeren. Nu is mijn droom mijn crèche te openen.
Nurija Amirova Ik ben vertrokken in Oezbekistan op 10/12/2011. Het was een koude avond. Ik voelde me triest. Ik woonde 62jaar in Taschent. Ik ging met het vliegtuig naar België. Ik was 1 dag onderweg om in Zaven tem te komen. Ik kwam in Strombeek want mijn dochter woont daar. Ik was blij haar te zien.
Ik ben uit Brussel vertrokken om hier de rust en de kalmte te vinden.
Alieva Aysel Ik kom uit Bulgarije. Ik ben hier 14 jaar geweest. Ik hou van België, een gezin hier, maar ook hier zijn er dingen die me ontbreken. Moeilijke taal om te leren. Lucht is niet leuk. Ik ken de taal niet, dat is moeilijk voor me. Maar de twee landen ook mooi.
De natuur is altijd prachtig… maar vooral de mens en vind ik het tofste in mijn geboorteland (Ierland).
Ilknur Koÿlü In december 1981 ga ik met mijn mama van Zwitserland naar Brussel. We nemen de trein. Ik ben een kind van 1,5jaar. We gaan naar mijn tante. Mijn mama blijft 1 week en gaat terug naar Zwit serland. Ik blijf bij mijn tante wonen. Ik mis mijn mama, ik ben triest. De eerste vraag van mijn moeder was: Waarom Iedereen is er al binnen vanaf 20u!
12
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
VERHALENBUNDEL
België? 13
Waar zou je graag je dag doorbrengen?
Reiko Seigo Tokio, Japan, 1980, het was een tijd dat mijn zus was steeds ernstig studeerde om naar de universiteit te gaan. Ze studeerde en studeerde terwijl ik in bed was of tijdschriften las. Spanje. Het Zuiden van Frankrijk. Ergens waar het zonnig en warm is, waar de mensen gelukkig zijn en vrolijk zijn en niet waar de mensen allemaal zuurpruimen zijn.
Voor mijn oude dag zou ik toch misschien terug
gaan
naar Italië, want daar ben ik geboren.
Als ik ouder ben en minder mobiel, wil ik wel aan
Zelden glimlachte ze. Ze werd boos toen ik lawaai maakte. Ik vond het niet leuk, en ik werd heel somber toen ik dacht aan de tijd dit ook mij zou overkomen. Ik hield niet van stu deren. Om precies te zijn, vond ik het niet erg om te studeren, maar vond ik de meeste vakken die onderwezen werden op mijn school niet praktisch of ik vond dat de leraren niet intel lectueel stimulerend of inspirerend waren. Ik was in het midden van de typische tiener “opstandige” leeftijd. Het werd beschouwd als moeilijk om naar zogenaamde “goede” univer siteit te gaan. “Goede” universiteit creëert een kans voor een student om een “goede” werkgever te vinden en een “succesvol” carrièrepad te volgen. In mijn tienerjaren, met mijn kritische ogen, leek die “goede” uni versiteit ontgoochelend. Studenten studeren veel minder als ze eenmaal naar de universiteit gaan, professo ren zijn mensen in ivoren torens en ze kennen niet de echte wereld. Het zijn de ouders die geld verspillen. Een goede werkgever garandeert misschien wel een life-time werk gelegenheid, maar in ruil daarvoor kan je geen eigen keuze maken. Ze sturen u waar het handig is voor hen,
niet voor jou. Je moet hun keuzes volgen, anders zal je in een ellendige positie zitten voor altijd… Nee, ik wilde dit niet. Ik pas niet in dit systeem. Ik hou ervan zelf te kiezen. Ik kies een onderwerp om te stude ren, dat ik echt graag wil studeren. Juni 2007. Ik voelde me alsof ik op de top van Mt. Fuji was, de hoogste berg in Japan, met een glas champagne in mijn hand. In feite was ik in een vliegtuig, een paar duizend meter hoer dan Mt. Fuji, op weg naar België. Mijn ouders kwamen om me af te zetten op de luchthaven van Tokyo, vertelden me om goed voor mezelf te zorgen. Ik probeerde niet te huilen, ik was opgewonden. Mijn werkgever laat mij overbrengen van Tokyo naar België op permanen te basis, wat ik vroeg. Mijn kantoor zou in Louvain-la-Neuve zij, maar ik besloot in Brussel te komen wonen. Het bedrijf was van plan om me te helpen verhuizen, vinden van een appartement en settelen. Zij betalen een privé-cursus om een taal te leren.
‘Nee, ik wilde dit niet. Ik pas niet in dit systeem. Ik hou ervan zelf te kiezen.’
Mijn job is in het Engels en Frans kan nuttig voor mij zijn omdat ik werk in Wallonië en woon in Brussel. Brussel is tweetalig- het Frans en het Nederlands. België is zo klein dat die bevolking minder dan Tokio is en zo klein dat het gemakkelijker is te reizen naar Frankrijk… Juni 2014. Zeven jaar later. Ik was opgewonden om te probeen om mijn ouders te zien in Brussels Airport. Ik had geen glas champagne op dat moment, maar ik heb een 3 maan den oude dochter in mijn armen, die een kleine vlag van Japan vasthield. Het is mijn vijfde jaar sinds ik begon met Nederlands studeren, de taal die ik koos om te studeren na mijn huwelijk. De taal waarvan ik niet wist in 2007. Ik ben nog steeds een bui tenlander in België, maar ik vond mijn belangrijke familie hier in dit land.
de Belgische kust gaan wonen met zicht op zee. 14
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
VERHALENBUNDEL
15
Waar voel jij je thuis? Op welke plek vind je het fijn vertoeven?
Badr-Eddine Meriam
voorstellen gekregen om in België te komen werken.
‘De Amerikaanse droom’ het migratieverhaal van mijn vader
Op een dag, in ’67 beslist hij om zijn vriend die in Mechelen woonde te komen bezoeken.
Hij heeft gedurende 33 jaar in Marok ko geleefd, precies in Kenitra. Zijn vader is overleden toen hij 13 was. Snel moest hij gaan werken.
Na enkele dagen heeft hij een voor stel gekregen om bij “Marie Thumas” het eerste bedrijf dat groenten in blikjes produceerde in België als chauffeur te werken.
Hij heeft als chauffeur in de Ameri kaanse basis van Kenitra gewerkt. Hij rouwde toen hij 19 jaar as en mijn moeder was 16 jaar. Mijn moeder leefde met haar ouders die waren gescheiden. Ze hadden een een voudig leven omdat mijn grootvader ambtenaar was.
‘De sneeuw was de ontdekking voor mijn zussen en mijn broers’
Hij heeft hard gedurende bijna 2 jaar gewerkt om de hele familie naar Bel gië te halen. Daarna heeft hij in een metaalfabriek in Mechelen gewerkt tot aan zijn pensioen. Ik ben in 1978 geboren in Mechelen, dus ik kan geen mening geven over het leven in Marokko en in België. De sneeuw was “de ontdekking” voor mijn zussen en mijn broers. Vandaag is mijn vader 84 jaar oud en ik ben echt trots op zijn parcours.
Na enkele jaren dienst in de Ame rikaanse basis heeft mijn vader als zelfstandig taxichauffeur gewerkt. Maar hij had een droom “De Ameri kaanse droom”. In de jaren ’60, hebben veel vrienden
16
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
VERHALENBUNDEL
17
Waar ben je geboren?
Fouzia Maher
Alhan Emine Ik ben Emine Alhan. Ik ben op de eerste januari 1970 in een dorp van Turkije geboren in een familie met twee broers. Daar had ik een mooie kindertijd en een gezellig leven. Toen ik vierentwintig was, ben ik door een gearrangeerd huwelijk getrouwd en naar België gegaan. Daarom kende ik mijn man niet.
In 1978 ben ik geboren in Marokko, heb ik mijn secundair onderwijs gehad in 1997. Daarna werkte ik in de Bank als secretaris. In 2005 ben ik getrouwd. Toen ik 27 jaar was, kwam ik in België door een gezinshereniging, omdat mijn man in België werkte. De eerste dagen, voelde ik me vervreemd, dat is normaal omdat ik geen familie hier in België had. Met het verstrijken van de dagen gebruik te ik om te leven, ik heb een inscriptie in het CVO gedaan om Nederlands te leren, en ook ik maakte tijdens de integratie in inburgering. Ik vond het interessant.
‘Ik heb alles overwonnen, behalve misschien het gemis van mijn familie’
Zelfs als het laat is begon ik Neder landse cursussen te volgen. Nu praat ik een beetje Nederlands en ook een beetje Frans. Ik heb vier jaar bij de Vlaamse gemeenschapscommissie gewerkt, in culturele centrums. Ik houd van België van alle kanten. Ik ben erg gelukkig in zulk land te wonen. Ik denk niet dat ik voorgoed naar mijn geboorteplaats zal terug gaan.
Ik ben in Nederland geboren.
Mijn kinderen zijn hier, in België, geboren. Ze zijn nu bezig met hun toekomst te bouwen, en ik wil altijd bij hen zijn. We hebben toch te veel in deze land bevestigd, en we kunnen het niet meer laten. Mijn geboorte plaats heeft ook nog belang maar het is al genoeg onze familie in de zomervakantie te bezoeken. Ik ben geboren in Etterbeek en opgegroeid
Een nieuwe familie, een ander land en het gemis van mijn familie hebben me veel moeilijkheden gebracht.
in de streek van Vilvoorde / Grimbergen.
Maar, ik heb alles overwonnen, behalve misschien het gemis van mijn familie. Ik heb nu drie kinderen van achttien, zeventien en vijftien jaar oud. Ik denk dat ik ze goed heb opvoeden en goede personen zijn geworden. Mijn zon is nu student in medicijnen, en mijn twee doch ters willen apotheekster en stylist worden. Wij zijn in België geboren (2 jongste kinderen). Maar ik in Turkije! (meisje in midden).
18
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
VERHALENBUNDEL
19
Marian Guerrero Reis naar het middelpunt der dromen Het was een koude novemberavond en ik was terug thuis nadat ik mijn vader met de olijvenoogst had geholpen. Ik zat in een moeilijke fase: twee maanden geleden had ik mijn studies aan de universiteit afgerond en na vier jaar was ik opnieuw in mijn vertrouwde omgeving met mijn familie. Het waren de vier beste jaren van mijn leven geweest. Nu voelde ik me een meisje met te veel ambities in een klein dorp. Ik was verloren en gefrustreerd toen ik met een vriend die in Brussel woonde die avond in gesprek raakte. Hij nodigde me uit om hem daar te bezoeken voor een paar dagen, en volgende dag had ik mijn tickets al gekocht voor mijn eer ste bezoek aan België. Tof! Het was al zo lang dat ik dat wilde doen, en eindelijk had ik het perfecte excuus gevonden!
Marian Guerrero (rechts)
20
Twee koffers en een enkel ticket Januari, de maand van de reis, kwam dichterbij. Ik had geen retourticket geboekt. Een week vóór de reis had ik besloten dat ik in België zou blijven om mijn kansen te grijpen en talen te leren, dus maakte ik twee koffers in plaats van één. Dat was bijna twee jaar geleden en ik was 22 jaar oud. Toen ik mijn land verliet, was ik bang voor onzekerheid. Wat ik hiermee bedoel, is dat het niet gemakkelijk is naar een land te gaan waar je bijna geen mensen kent, en nog meer als je geen plaatselijke officiële taal spreekt en geen vaste job hebt. Het was een soort uitdaging, en ik moet zeggen zoveel maanden later heb ik het met plezier overwonnen.
‘En ik vind dit allemaal prachtig, echt. Alles, behalve een ding: alle veel te gare rijstcombinaties paella noemen, dat kan ik niet accepteren’
De aanhouder wint belangrijkste reden: het geluk kan niet worden gemeten in zonnige dagen per jaar maar in persoonlijke en professionele ontwikkeling. Als je geen toekomstperspectief hebt, is de rest maar bijzaak. Nieuwe ritmes en gewoonten
Geluk is een “state of mind” Ik ben geen nostalgische persoon en ik ben het gewoon om in veel en ver schillende plaatsen te wonen, zowel binnen als buiten mijn land, maar het moeilijkste was mijn activiteiten in verenigingen en organisaties achter te laten. Maar soms moeten we over de toekomst nadenken en nieuwe uitdagingen aangaan. De balans is tot nu toe positief. Wanneer ik naar Spanje op vakantie ga, vragen mijn vrienden mij of ik het geweldige weer in Spanje niet mis. Ze zeggen me dat ze niet zouden kunnen wonen in een land als België. En dan denk ik: “Zo vervelend, altijd dat zelfde weer!”. Bovendien is het weer in Spanje niet altijd goed, hoor! En de tweede en
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
dag. En ik vind dit allemaal prachtig, echt. Alles, behalve een ding: alle veel te gare rijstcombinaties “paella” noe men, dat kan ik niet accepteren. De gerechten van mijn vader is het enige dat ik mis, dus jullie kunnen me zeker deze kleine kritiek vergeven.
Je houdt niet van een land op zich, maar van de mensen die je er kent en van alles wat je hebt geleerd, de ervaringen en de verhalen om te ver tellen. Het klopt wel dat alle landen culturele bijzonderheden hebben, maar culturele gewoonten kunnen soms ook worden gedeconstrueerd. Of nog beter: gedeeld. Bijvoorbeeld (sorry, Belgen): zuiderlingen zijn veel meer gepassioneerd en spontaner. Ik heb een hekel aan etnocentrisme en algemeenheden, maar dat is een feit. Geen probleem, ik zal overleven. Ik ben jullie agenda’s en ritmes al gewoon, ik heb geleerd om geen twee kusjes maar één te geven. Ik ga vroe ger naar bed en ik sta ook vroeger op. Ik fiets graag, zelfs als het regent. Ik eet niet meer om 3 uur in de namid
VERHALENBUNDEL
Nee, echt. België is wonderlijk. Ik ben kosmopolitisch, een wereldburger, en ik weet niet waar ik binnen drie, acht of twaalf maanden zal wonen, maar wel weet ik dat ik, het maakt niet uit waar ik woon, België altijd in mijn hart zal dragen. Het heeft mijn persoon lijke autonomie doen ontwikkelen en het heeft mij een nieuwe taal doen leren die altijd mijn “lievelingstaal” zal blijven. Ik heb ook veel mensen met een heel verschillende achtergrond leren kennen en ik heb geleerd om mijn angsten te overwinnen. Nu, na veel emoties, frustraties en verzet, overal verzet, voel ik dat ik alles kan. Hier of waar dan ook. Ik kwam naar België op zoek naar wat ik noem “de Europese droom”. Die is nog ver maar nu zeker dichterbij. Els je verliefd bent op Europa en de Europese en cultu rele integratie, dan is België jouw land. Want weet je waarom ik van België hou? Omdat het onmogelijk is je hier een buitenlander te voelen.
21
Waar voel jij je thuis? Op welke plek vind je het fijn vertoeven?
bedankt aan alle partners
strombeek CVO grimbergen talen en cultuur
22
50 JA AR MIGR ATIE IN BELGIE
V.U.: MARLEEN MERTENS - PRINSENSTRA AT 3, 1850 GRIMBERGEN — GRAFISCHE VORMGEVING: ILSE MERTENS
Tot ziens!