Vergroot je zelfvertrouwen Inhoudsopgave Inleiding
3
Hoofdstuk 1. De basis van zelfvertrouwen
4
1) Basisvertrouwen en zelfvertrouwen
5
2) Het belang van zelfvertrouwen
8
Hoofdstuk 2. Te weinig zelfvertrouwen
11
1) Oorzaken
12
2) Gevolgen
17
3) Jij bent uniek
19
Hoofdstuk 3. Zelfvertrouwen opbouwen
21
1) Pak je negatieve gedachten aan
22
2) Bewaak je grenzen
25
3) Herken je kwaliteiten
28
4) Let op je lichaamshouding
31
5) Ondersteun jezelf
33
Hoofdstuk 4. Bijlage Stressreactie-lijst Nawoord
35 36 38
cursus Vergroot je zelfvertrouwen - © 2014, Daphne Schmutzer
ii
Inleiding Waarschijnlijk heb jij al van kinds af aan te horen gekregen
Waarom hebben zoveel mensen weinig zelfvertrouwen? Hoe
dat je vertrouwen moet hebben in jezelf. En als je iets niet
is het mogelijk dat het opbouwen van zelfvertrouwen zo
durfde reageerden de volwassenen in jouw omgeving op 1
lastig kan zijn? En wat bepaalt nou hoeveel zelfvertrouwen
van de volgende manieren:
we hebben?
1. je hoefde het niet te doen, bijvoorbeeld omdat ze jou
Met deze en andere vragen ga jij in deze cursus aan de slag.
wilden beschermen tegen de ontwikkeling van faalangst; 2. je moest het toch doen, bijvoorbeeld omdat je dan zou zien dat je het echt wel kon.
Je gaat inzicht krijgen in jouw eigen zelfvertrouwen en hoe het tot stand is gekomen, in de gevolgen van jouw beperkte zelfvertrouwen en je gaat werken aan je zelfvertrouwen.
Hoe de volwassenen ook reageerden, ze wilden er zeer
Om je hierbij zoveel mogelijk te ondersteunen vind je in elk
waarschijnlijk voor zorgen dat jouw zelfvertrouwen zou
hoofdstuk opdrachten waarmee jij hetgeen je gelezen hebt
groeien. Of in ieder geval geen deuk zou oplopen.
direct kunt gaan toepassen. Je zult hierdoor al snel resultaat gaan zien.
Kijken we echter naar het aantal mensen met een (zeer) laag zelfvertrouwen dan kunnen we vaststellen dat de aanpak
Veel succes met deze cursus en ik wens je een fantastische
tijdens onze jeugd blijkbaar niet voldoende werkt en / of dat
toekomst die je vol zelfvertrouwen tegemoet zult gaan.
er factoren zijn die ons zelfvertrouwen weer laten afnemen. Daphne Schmutzer 3
H OOFDSTUK 1
De basis van zelfvertrouwen
‘Zelfvertrouwen’ is een woord dat we allemaal heel gemakkelijk gebruiken, maar wat bedoelen we er nou eigenlijk mee? En waarom is het hebben van zelfvertrouwen zo belangrijk? cursus Vergroot je zelfvertrouwen - © 2014, Daphne Schmutzer
4
P ARAGRAAF 1
Al vanaf je geboorte (en wellicht zelfs al daarvoor) word je
Basisvertrouwen en zelfvertrouwen
blootgesteld aan factoren die invloed hebben op jouw welzijn. Ga maar eens na: • Heb jij ervaren dat jouw ouders* blij waren met jou? • Waren jouw ouders gezond?
DEFINITIE VAN BASISVERTROUWEN Het proces van de interacties tussen een kind en
• Waren jouw ouders in staat om voor jou te zorgen? • Was jij een gezonde baby? • Hoe vaak ben jij als kind ziek geweest?
zijn opvoeder(s), waarbij het kind leert:
• Hadden jouw ouders geduld met je?
1. hoe het de relatie met anderen kan
• Hoe was de relatie van jouw ouders? • Hoe veilig was jouw omgeving voor je?
onderhouden;
• Hoe veeleisend waren jouw ouders?
2. hoe het naar zichzelf mag kijken.
• Hoe reageerde jij op jouw ouders?
Oftewel: de ontwikkeling van vertrouwen in de
* Voor het gemak wordt hier de term ‘ouders’ gebruikt, maar uiteraard kan het
opvoeder(s) en het vertrouwen in het eigen ‘zijn’.
ook een (of meerdere) andere opvoeder(s) betreffen.
Een heleboel vragen waaruit je zou kunnen opmaken dat jouw ouders schuldig zijn aan het tekort in zelfvertrouwen waar jij
DEFINITIES VAN ZELFVERTROUWEN
nu mee te maken hebt. Dat is uiteraard te simpel gezegd, maar
1. Vertrouwen hebben in je eigen kracht.
jouw relatie met hen heeft wel een behoorlijke invloed op de
2. Vertrouwen hebben in je eigen mogelijkheden. 3. In jezelf geloven.
ontwikkeling ervan gehad. De basis van jouw huidige zelfvertrouwen is dus terug te leiden naar het ‘basisvertrouwen’ dat jij als kind hebt ervaren.
cursus Vergroot je zelfvertrouwen - © 2014, Daphne Schmutzer
5
Het woord ‘ervaren’ is hierbij belangrijk, want zelfs als jij je
De ontwikkeling van het basisvertrouwen is belangrijk voor
niet veilig voelde wil dat nog niet zeggen dat je niet veilig was.
jouw zelfvertrouwen en jouw psychische welzijn in het
Het is echter jouw ervaring die bepalend is geweest, niet of er
algemeen. Heel simpel gezegd:
objectief gezien ‘gevaar’ dreigde. 1. als jouw basisvertrouwen goed is ontwikkeld dan heb je een Twee vragen:
stevige basis om een goed zelfvertrouwen op te bouwen;
1. Had jij als kind het gevoel dat jouw ouders er voor je waren?
2. als jouw basisvertrouwen niet goed is ontwikkeld dan heb je weinig basis om een goed zelfvertrouwen op te bouwen.
2. Heb jij ervaren dat je het waard was om van te houden? Je ziet dat ik hier zeg dat er wel of geen ‘basis’ is om een goed Als jij op deze vragen ‘ja’ kunt antwoorden dan ben je zeer
zelfvertrouwen op te bouwen. Ondanks het gegeven dat het
waarschijnlijk ‘veilig gehecht’. In dat geval zocht jij als kind de
basisvertrouwen heel belangrijk is, kan een kind met een goed
veiligheid van je ouders op als er iets aan de hand was en je
zelfvertrouwen dat zelfvertrouwen op latere leeftijd alsnog
hebt van hen het vertrouwen gekregen dat jij de moeite waard
kwijtraken door uiteenlopende gebeurtenissen. Het al dan
bent om voor te zorgen en van te houden. Je voelde je veilig
niet hebben van voldoende zelfvertrouwen is dus geen
en geliefd en hebt in dat geval een goed basisvertrouwen
vaststaand gegeven. De kans is groot dat je dit zelf ook al
ontwikkeld.
(meerdere keren) hebt ervaren.
Als jij op deze vragen ‘nee’ hebt geantwoord dan ben je zeer
-------------------------------------------------------------------------
waarschijnlijk onveilig gehecht. Wellicht herinner je je dat je
Opdracht 1
Jouw basisvertrouwen
niet naar je ouders ging als er iets was of dat je je juist aan hen vastklampte als er iets was. Het afwijzen van je ouders of juist
Beantwoord de volgende vragen. Lukt dat niet, ga dan in
wanhopig om hun aandacht vragen geeft aan dat je je niet
gesprek met je ouders om de antwoorden te achterhalen.
veilig voelde en misschien ook niet geliefd. Je hebt hierdoor geen goed basisvertrouwen ontwikkeld. cursus Vergroot je zelfvertrouwen - © 2014, Daphne Schmutzer
6
