VERENIGINGSBLAD VAN DE FEDERATIE VAN AMSTERDAMSE AMATEURTUINDERS
DE F E I E D E R AT
IN DIT NUMMER O.A. TOMATEN KWEKEN INTERVIEW DE ONTSPANNINGSCOMMISSIE DE VLINDERSTRUIK TIPS TEGEN WESPEN DE VOGELSPOTTER: DE KOEKOEK EN DE NACHTEGAAL TWEE RECEPTEN MET VLIERBLOESEM
Tomaat “Zwarte Krim”
JUNI 2016 JAARGANG 61
VA N D E R E D A C T I E
VA N H E T B E S T U U R
Muggen ziften?
Beste tuin- en natuurliefhebbers,
Was het motto van ons meinummer ‘een ei hoort er bij’, inmiddels zijn alle eieren wel uitgebroed en zitten we nu met een resultaat dat ‘bij de beesten af’ is. Wespen, pissebedden, slakken, zilvervisjes… Je kunt het zo gek niet bedenken of ze komen in dit nummer langs. Om nog maar niet te spreken van de hondenpoep en allerlei schimmelziektes die ons, of anders wel onze aanplant bedreigen.
Alweer zo’n vier jaar woon ik nu op de tuin, in de natuur, waar ik steeds meer verslingerd raak aan het ware buitengevoel. Het geluid van de koekoek (het lijkt de klok van mijn oma wel); het kloppen van de specht; het gezang van de nachtegaal ’s nachts tussen de braamstruiken en brandnetels... En ja, de blauwe ijsvogeltjes die zich ophouden aan de oevers van de buitensingel en genieten van het heldere water. Maar ook de geur van een barbecue, een kampvuurtje of zelfs koeienmest kan dat buitengevoel bij mij opwekken.
Gelukkig is er ook aandacht voor leukere zaken, zoals de enthousiaste inzet van de nieuwe Ontspannings Commissie (OC), het kweken van tomaten, het verlokkende effect van de vlinderstruik, de brutaliteit van de koekoek en het gezang van een door Marco gesignaleerde nachtegaal, zó verleidelijk, dat het hem midden in de nacht richting Dijkzicht dreef. Alles waar je de aandacht op richt lijkt vanzelf groter te worden. Daar komt ook de uitdrukking ‘van een mug een olifant maken’ vandaan. De mug die bij ons hinderlijk blijft rond zoemen heet ‘De Nieuwe Kern’; het bouwplan voor dit grondgebied. Het beestje heeft misschien nog niet de omvang van een olifant, maar zich toch minstens al ontpopt tot een hinderlijk gonzende zwerm.
Daarom snap ik één ding niet: dat er bewoners zijn die zich ergeren aan een haan die kraait op de buitensingel; die zich storen aan het uitgelaten gekwaak van de kikkers ’s avonds, of die zelfs de krekels niet kunnen aanhoren.
In dit nummer dus even pas op de plaats. Niet omdat bestuur en redactie de koppen in het zand willen steken, maar omdat we als een ware leeuw - de koning van het woud - het juiste moment afwachten: stilte voor de storm!
Die last hebben van de geur van gemaaid gras of koeienmest, overwaaiend van de landerijen uit de omgeving. Die niet gecharmeerd zijn van de het aroma van smeulend houtskool op de barbecue of van de lucht van een kampvuurtje. Die klagen over zand uit de Sahara… et cetera. Maar niemand die je hoort over de geluiden van laag overkomende vliegtuigen bij het inzetten van de landing op Schiphol - ook ‘s nachts niet, als de vrachten chartervluchten aan de beurt zijn, of als treinen en goederenwagons langs denderen, of motoren en auto’s langs de buitensingel razen, of als stampende geluiden zich opdringen, afkomstig van de Arena of van andere evenementen uit de omgeving. Beste collega tuin- en natuurbewoners, probeer eens wat meer te genieten van juist die prikkels, die je in de stad niet tegenkomt! Hier, op dit prachtige park De Federatie en omgeving. Ondertussen hopen we, dat het eindelijk echt gaat zomeren.
Emma Veenstra
Bart Verburg (voorzitter)
Tijdens de opvallend druk bezocht jaarvergadering van 14 mei jl. beloofde het bestuur alle aanwezigen, de vinger nauwgezet aan de pols te houden en ieders hulp in te roepen om, zodra het nodig is, te reageren met veel olifantengestamp. Maar niet voortijdig! En niet op ieder steekje. Juist dan zouden we onze hand kunnen overspelen en het kind voortijdig met het badwater weggooien.
Tomaten kweken op de Federatie Iedereen kent het wel: die lekkere tomaten die je eet in Zuid-Frankrijk of een ander warm oord. Bij mij ontstond de fascinatie meer dan tien jaar geleden toen ik op een markt in Oekraïne enorme zwarte tomaten zag liggen. Ik dacht eerst dat het iets met de kernramp in Tsjernobyl te maken had. Maar nee, dit was het ras ‘Zwarte Krim’. Ze smaken zoet, maar ook ziltig. Ik nam de zaadjes van deze tomaat mee naar Nederland en zaaide ze in 2003. Dat jaar hadden we een ongekend warme en droge zomer, dus de oogst was succesvol. Daarna begon een reeks natte zomers en daarmee begonnen ook de problemen met de tomatenkweek. De grootste bedreiging is aardappelziekte, oftewel phytophthora. Een soort schimmelziekte die eerst bladeren en stengels aantast met bruine vlekken en daarna ook de vruchten die daardoor oneetbaar worden. Zit deze ziekte eenmaal in de plant, dan gaat het razendsnel bergafwaarts.
Voor veel mensen zal dit in de oren klinken als een hoop gedoe. Voor mij is het inmiddels een echte hobby geworden en de oogst maakt het in mijn ogen de moeite waard. Er zijn jaren dat ik enkele kruiwagens kan vullen met de opbrengst. Tomatenzaden zijn te koop via talloze webshops. Dit jaar heb ik de volgende soorten staan: Garden peach (zoet, geel oranje met donshaartjes), Green zebra (zoet, groen gestreept), Striped German (oranje vleestomaat), Zwarte Krim (zwarte vleestomaat | zie afbeelding voorzijde - red.). Bij zwarte tomaten geldt: hoe warmer het is, hoe donkerder ze kleuren. Max Paumen
Kweken van buitentomaten in Nederland is vooral een strijd tegen de aardappelziekte, zo bleek al snel. Het is dus zaak deze ziekte te voorkomen of te vertragen, zodat je toch van tomaten kunt genieten. Daarvoor is het allereerst belangrijk dat ze droog staan. Daarvoor gebruikt ik afdakjes die ik ieder jaar opzet op de plek waar de tomaten staan. Maar dat bleek niet voldoende. Zit de aardappelziekte eenmaal in de grond, dan is eigenlijk je hele tuin besmet. Een goede oplossing daarvoor is om ze in bakken te kweken met daarin ieder jaar verse potgrond. Dat gaat tot nu toe prima. Ook dit vraagt de nodige voorzorgsmaatregelen. Zo maak ik de bakken én de stokken ieder jaar schoon met azijnwater om eventuele schimmels te doden. Verder is het ook raadzaam om te proberen de tomatenplanten vruchten te laten dragen voor augustus. Dat is de zomermaand die meestal een warme en natte periode inluidt waarin schimmels kunnen gaan woekeren.Daarnaast zijn er tomatenrassen die minder gevoelig zijn voor aardappelziekte, hoewel die claims twijfelachtig schijnen te zijn. De bekendste daarvan is Ferline. Daarmee heb ik ook een aantal jaren goede resultaten geboekt. Mocht de aardappelziekte ondanks alles toeslaan, dan moet je zieke plantendelen zo snel mogelijk verwijderen. Is de aantasting al te ver gevorderd, haal dan de hele plant eruit. Gooi zieke planten(delen) niet op de composthoop, maar voer ze af. Foto: Max Paumen
3
Romy, Daisy en Mandy: “Even afwachten hoe groot de animo zal zijn!”
HET WORDT EEN GEWELDIG SEIZOEN! DE N I E U WE ONT S PANNINGSCOMMISIE ‘Geen woorden maar daden’; dát is de instelling van onze kersverse Ontspanningscommisie (OC), opgericht door Mandy van Benten, Romy Schuurman en Daisy Cornelissen. Ondanks hun dadendrang wilde de redactie voor één keer toch de nodige woorden aan dit dynamische trio ontlokken. De meeste tuinders zullen al gemerkt hebben, dat er qua vertier een nieuwe wind door De Federatie waait. Terwijl in mei alle vogeltjes hun ei legden, gaven Mandy, Romy en Daisy een vrolijk geboortekaartje af door alvast drie evenementen te organiseren: de openingsavond met TradeMark-live; het Luilak Beddenzak feestje voor de kids en de eerste Bingoavond voor volwassenen. Maar er staat meer, véél meer op het programma voor 2016.
Waarom wilden jullie met elkaar een nieuwe Ontspanningscommissie vormen? “Omdat er de afgelopen jaren bijna nooit meer iets te doen was, en vroeger juist heel veel. We weten alle drie nog, hoe fijn we dat als kind vonden.” FAMILIE Zowel de ouders van Mandy en Romy als die van Daisy hadden al een volkstuin toen de 4
meiden geboren werden. Voor een groot deel zijn ze dus samen opgegroeid – sterker nog: ze zijn familie! “Ik ben de enige ‘aangetrouwde’,” zegt Daisy lachend: sinds twee jaar woont zij samen met de broer van Romy. Bovendien is zij de enige die niet op De Federatie, maar op Ons Lustoord is opgegroeid. Nou ja, we vergeven het haar graag… Temeer daar de diverse tuinderscomplexen niet zozeer concurrenten als wel bondgenoten zijn, die onderling regelmatig contact onderhouden. De besturen vergaderen bijvoorbeeld met elkaar over politieke issues, Federatiebewoners bezoeken de handige Garden Shop van Ons Lustoord, en ook de diverse Ontspanningscommissies polsen elkaar geregeld, om ieders activiteiten goed op elkaar af te stemmen. Het zou immers weinig nut hebben, twee bingoavonden tegelijk te organiseren, terwijl elke tuinder op ieder complex even welkom is! Overal veel reclame maken voor alle evenementen is dus ook noodzakelijk: Romy, Mandy en Daisy doen dit via ons blad, de eigen vitrines én de vitrines van de andere complexen. Bij Ons Lustoord mag het Federatieprogramma achter glas, bij de andere centra zorgen de dames er met geplastificeerde flyers voor, dat ook daar geen mededeling verloren gaat – letterlijk en figuurlijk.
VEEL KINDERACTIVITEITEN Het OC-trio wil vooral de kinderen veel bezigheden bieden. “Nu zie je ze de hele dag op hun mobieltje zitten zappen… Hopelijk kunnen wij dat patroon doorbreken en weten we ze ook op andere manieren enthousiast te krijgen.” Naast enkele ‘vaste bakens’ door het hele seizoen heen, vinden de meeste avonturen vooral in de zomervakantie plaats. Wat er dan zoal op het programma staat? Houd je vast: • ELKE MAANDAGAVOND: jongerenavond. • ELKE WOENSDAGMIDDAG: kinder-knutselen. De ene keer houtfiguurtjes maken voor in de tuin, de andere keer T-shorts knopen en verven (“dan ontstaan er heel bijzondere patronen”), een ouderwetse spelletjesmiddag… en ga zo maar door. • Een tentenkamp voor de kids bij de kantine (“dan kunnen we bij slecht weer tenminste ook naar binnen”)! Inclusief speurtocht, levend ganzenbord, en -voor zover het bestuur daarvoor toestemming geeft- zelfs een kampvuur! • Een tuinbarbecue voor álle volkstuinbewoners op het terras van de kantine! Verder regelmatig dansavonden met wisselende muziek; kienavonden en af en toe een kinderbingo - met gratis lootjes inclusief altijd prijs-garantie.
Voor alle volkstuinbewoners komt er dit jaar een tuinbarbecue Het betekent veel werk, beseffen Romy, Daisy en Mandy, maar dat hebben ze er graag voor over. “Er zijn de laatste tijd veel nieuwe mensen op de Federatie komen wonen, en die kennen elkaar nog niet zo goed. Op deze manier kunnen we de sociale gezelligheid stimuleren – mits er natuurlijk voldoende animo voor is!” Je doet de dingen immers altijd samen…. ERVAREN IN ORGANISEREN In hun hart hebben de drie weinig twijfel, of hun ideeën aan zullen slaan. Het organiseren zit ze dan ook zogezegd in het bloed. Daisy rondde onlangs haar studie Maatschappelijke Zorg af, en werkt inmiddels al jaren met gehandicapte
De Ontspanningscommissie is op diverse manieren bereikbaar: V I A FA C E B O O K
Pagina OCdefederatie de Federatie. Even vragen om een lidmaatschap en je wordt geaccepteerd. VIA E-MAIL
[email protected] VIA OUDERWETS BRIEFJE
In de brievenbus van tuin 14 stoppen. kinderen, voor wie ze menig evenement organiseert. “Die groepen zijn weliswaar kleiner in aantal dan hier, maar ik weet wel wat er allemaal bij komt kijken”. Romy studeert Bouwkunde en heeft in het verleden als mentor al veel zaken voor haar medestudenten op poten gezet. Tegenwoordig wijst ze als ‘buddy’ buitenlandse studenten de weg – noem het een training in leiderschap. Uiteindelijk wil ze architect worden en dan en passant haar eigen volkstuinhuisje (her)ontwerpen. Voorlopig voorziet ze in haar levensonderhoud bij een horeca groothandel en o ja, bij De Federatie draait ze ook nog een aantal bardiensten mee! Mandy (getrouwd met Brian, de elektricien) is de enige die naast haar werk als bejaardenverzorgster IG (d.w.z. inclusief verpleegtechnisch handelen) inmiddels ook moeder is: van Alex. En iedere moeder weet, dat het combineren van werk en gezinsleven sowieso het nodige organisatietalent vereist! Dat neemt niet weg dat vele handen licht werk maken en dat, ondanks de onderlinge taakverdeling, extra hulp altijd welkom is, vooral bij grootschalige evenementen zoals het tentenkamp. “Graag vooraf opgeven dan. Bij andere initiatieven, zoals de knutselmiddagen, kan je gewoon binnenlopen om je hulp aan te bieden”. En op welk park je huisje staat, dat maakt niemand verder iets uit. Regeren is vooruitzien. Vandaar dat de OC vast meldt, dat je je ook als deelnemer bij bepaalde activiteiten vooraf moet aanmelden. “Dan weten we tenminste hoeveel eten, drinken of cadeautjes we ongeveer moeten inslaan. Want ja, ook dat doen we allemaal zelf!” Emma Veenstra 5
Wespen: nuttig maar
soms o zo vervelend
5 HANDIGE TIPS Hoewel wespen net als bijen nuttige insecten zijn, kunnen ze voor behoorlijk wat overlast zorgen. Het nuttige zit hem ondermeer in het feit dat ze ook weer andere vervelende beesten zoals muggen te lijf gaan. Dat is natuurlijk fijn, maar wespen die voortdurend van jouw limonade of bier willen snoepen en je daar eventueel bij steken... nee dat motten we niet.
5 - GEBRUIK EEN WESPENVAL De bekende lokker die je in de lente vult met vlees en in de zomer met een zoete vloeistof (eventueel aangevuld met wat druppels afwasmiddel). Deze wespenvallen zijn bij de meeste tuincentra wel te koop, maar je kan er ook zelf een maken mbv een plastic fles. Op het internet (nl.wikihow.com/Een-wespenval-maken) staat beschreven hoe je dit moet doen. Ten slotte: als er echt een extreem onveilige situatie is met een wespennest in de buurt raad ik je aan om contact op te nemen met de Amsterdamse GGD (Tel. 020 555 5911). Peter Oosterhout
POEP? RUIM OP DIE TROEP! Een wespensteek kan heftige gevolgen hebben en daar moet je echt wel voor uitkijken. Ze helemaal uitroeien is onmogelijk en door de nuttige kwaliteiten ook ongewenst. Maar om de overlast zoveel mogelijk te beperken hierbij een aantal tips: 1 - DRINK DOOR EEN RIETJE Met blikjes en flesjes bier, sapjes en frisdrank, enz. op het terras weten wespen wel raad. Ze nemen zo een duik in al dat zoete lekkers. Om ze niet per ongeluk door te slikken kan je het beste een rietje nemen. Dan komt zo’n wesp niet in je keel. 2 - STEEK EEN PAAR KRUIDNAGELS IN EEN HALVE CITROEN Wespen houden niet van de geur van kruidnagel, dus het belangrijkste zijn dan ook de kruidnagels. De reden voor de citroen is dan dat het er decoratief uitziet en tevens tegen muggen werkt. je kan ook kruidnagelolie gebruiken. 3 - VERBRAND GEMALEN KOFFIE Heb je nog een pak roodmerk staan? Doe dan wat van deze gemalen koffie op een schoteltje en steek het aan met een stukje papier, lucifer of aansteker. Dit ruikt heel sterk en daar houden wespen ook niet van. 4 - GEBRUIK EEN WASPINATOR Tsja dit klinkt eigenlijk heel logisch: een waspinator (= papieren zak die er uitziet als een wespennest) hang je op een strategische plek. Als wespen dit namaak-wespennest zien, denken ze dat er al een ander wespenvolk is en mijden ze verder die omgeving. Op het internet is meer over de waspinator te vinden.
6
Je zal er maar in trappen: hondenpoep! Het gebeurt af en toe, op de paden van De Federatie. Getver! En dat, terwijl het überhaupt verboden is, honden (én katten) los te laten lopen buiten de grenzen van uw eigen tuintje. Daarom moeten eigenaren hun hond en/of kat ook voorzien van een halsbandje met naam en tuinnummer, zodat het baasje bij overtredingen altijd te traceren is. ARTIKEL 15 G Overtredingen worden beboet met €25,-. Gelooft u het niet? Lees dan artikel 15 G van het Huishoudelijk Reglement op de website: www.defederatie.net Aangelijnd uitlaten mag natuurlijk wel, mits gewapend met een schepje en een plastic zak. U weet wel, vanwege die broodnodige behoeften… Hondjelief en Poes Miauw kunnen het immers niet helpen? Emma Veenstra
Werkzaamheden Juni: de Rozenmaand De groei-explosie in de tuin die in mei is begonnen, zet in juni onverminderd voort. Dit is voor tuinders een drukke maand, maar ook een maand waarin er in de tuin veel valt te genieten. Deze maand krijgen we ook de langste dag; die valt altijd op 21 juni. Na die datum worden de dagen weer geleidelijk aan korter. Dat betekent minder licht voor de planten, en daarom is dat voor de tuin een belangrijke datum. Hier volgen enkele tips over werkzaamheden die u deze maand vooral in uw tuin moet verrichten. HET SNOEIEN VAN STRUIKEN Struiken zoals Kolkwitzia, Deutzia, boerenjasmijn, Weigela kunt u direct na de bloei snoeien. Ze bloeien volgend jaar op de takken die ze dit jaar vormen. Snoei deze maand uw haag. Als u snoeit voor de langste dag, dan vormen de planten nog nieuwe scheuten. Snoei daarna in augustus een tweede keer. Daarmee is het bijhouden van hagen voor dit jaar achter de rug en gaat u met strakke en gesloten hagen de winter in. Snoei altijd op een bewolkte dag. SLAKKEN Heb u last van slakken? Wees dan extra aardig voor egels, kikkers en vogels. Deze dieren zijn gek op slakken; ze lusten ze rauw. Slakkenkorrels zijn puur gif en als zodanig illegaal op De Federatie, ook als ze verkocht worden onder de noemer ‘biologisch’. Uw natuurlijke bondgenoten de egels, kikkers en vogels gaan dood na het eten van door korrels omgekomen slakken. Wordt het werkelijk te gek met die slakken? Trakteer ze dan op schoteltjes met bier. Slakken zijn helemaal weg van bier en zien na het drinken van een pintje het eeuwige licht. EXTRA MEST Bemest deze maand uw borders nog een keertje extra. De planten kunnen het extra krachtvoer goed gebruiken. ROZEN Juni is de rozenmaand; ze bloeien nu uitbundig. Wilt u het bloeiseizoen verlengen, knip dan de uitgebloeide rozen af. Laat u liever de natuur zijn gang gaan, dan knipt u niet, en dan kunt u genieten van mooie rozenbottels. Rozenbottels zitten vol vitamine C – u kunt er rozenbotteljam van maken. GAZON Maai uw gazon deze maand wekelijks, of twee keer per week als u van een strakgeschoren stekeltjeskapsel houdt. Marco Overbeek 7
FEDERATIE VAN AMSTERDAMSE AMATEURTUINDERS BESTUUR Voorzitter Secretaris Penningmeester 2e Voorzitter 2e Secretaris 2e Penningmeester Algemeen functionaris
B. Verburg J. Schuurman A. de Winter C. van Broekhuijsen S. Bezemer-Otten vacant vacant
79 23 56 161 54 -
COMMISSIES
OVERIGE FUNCTIES
BOUWCOMMISSIE K. van Broekhuijsen R. Booms E.J. Blankenzee
TRACTORCHAUFFEURS G. Kroese 141 R.P. van der Have 41
TUINCOMMISSIE P. Hendriks M. Hillebrand BARCOMMISSIE R. Ditzel A. Ditzel I. Ditzel G. Wieringa C. Dekker
89 184 53
139 154
108 4 92 96 201
KASCONTROLECOMMISSIE D.J. van der Veen 46 J. Van Broekhuijsen 155 W. Bakker 105 L. Oostburg (reserve) 20 REDACTIECOMMISSIE E. Kuijt P. Oosterhout E. Veenstra M. Overbeek
198 63 45 40
KLAVERJASCOMMISSIE H.G. Feenstra-Koeberg 207 S. Raineri-Feenstra 20 TECHNISCHE COMMISSIE R. Wijtzes 78 A. de Groot 85
TAKKENKRAKERS M. Leber J. Ferwerda
42 143
PERSCONTAINER Hr. de Vries
146
LOODGIETER via het bestuur GASDEPOT D. Schuurman C. Schuurman
14 23
155 115
OPNEMER ELEKTRASTAND C. Erisman 140
E LE KTRI CI EN B. van Benten
33
ONTSPANNINGSCOMMISSIE D. Cornelissen 14 M. van Benten-Pap 22 Romy Schuurman 36
BEZOEK OOK ONZE WEBSITE, DAAR VINDT U DE DIGITALE VERSIE VAN HET VERENIGINGSBLAD
WWW.DEFEDERATIE.NET 8
TELEFOONNUMMERS ALGEMEEN ALARMNUMMER
112
POLITIE (MINDER URGENT) 0900 - 8844 BRANDWEER 020 6 21 21 21 AMBULANCE 020 555 55 55 CENTRALE DOKTERSDIENST 020 592 34 34 WAARNEMING APOTHEKEN 020 694 87 09
EHBO & REANIMATIE J. van Broekhuijsen D. Erisman
BELANGRIJKE
TANDARTS BEM.BUREAU 020 570 95 95 DIERENAMBULANCE 020 626 21 21 ONGEDIERTE-BESTRIJDING 020 555 56 00 MELD MISDAAD ANONIEM 0800 7000 TAXICENTRALE 020 677 77 77 ANWB WEGENWACHT 0800 - 0888 E- M AI LAD RES S EN Bestuur
[email protected] Redactie
[email protected] Ontsp.cie
[email protected]
PAPIERVISJES Qua uiterlijk is het soms lastig, zilvervisjes en papiervisjes uit elkaar te houden. Ze lijken verdacht veel op elkaar. Maar terwijl zilvervisjes zich het liefst in natte ruimtes ophouden, komen papiervisjes juist tevoorschijn als je de verwarming aanzet! En ze zijn veel schadelijker; verschuilen zich achter je schilderijen en plinten en eten je behang op. Gelukkig zijn er lokdoosjes en sprays te koop om ze te bestrijden. Maar dan moet je wel weten dat ze alleen tevoorschijn kruipen wanneer het donker is!
PISSEBEDDEN EN ZILVERVISJES NIET DE MEEST GELIEFDE HUISDIEREN Hoewel wij tuinders bekend staan als natuurliefhebbers, zijn we bepaalde milieuverschijnselen toch liever kwijt dan rijk. Of koester jij die pissebedjes en zilvervisjes net zoals je hond? ‘k Dacht het niet.... ZILVERVISJES Zilvervisjes komen meestal logeren (of zelfs ongevraagd inwonen), daar waar een te hoge vochtigheidsgraad in huis gepaard gaat met een gebrek aan ventilatie. Goed doorluchten is dus het motto, liefst bij een temperatuur van minder dan 22 graden. Zorg ook dat je de zaak zo goed mogelijk droog houdt. Bij het schoonmaken van vloeren dus niet te veel water gebruiken. Neem b.v. een half-vochtige dweil, en in elk geval goed droogdeppen. Verder alle kieren en gaten efficiënt afdichten.
PISSEBEDDEN Pissebedden houden, net als zilvervisjes, veel van vocht. Ook hier komen aardappels weer goed van pas: snijd er eentje in tweeën, hol ‘m uit en leg er een lucifertje onder. De pissebedden kruipen er in (“lekker warm!”) en jij kiept het geheel inclusief logees in de vuilnisbak. Je kunt echter ook wat planken of vochtige zakken op de vloer leggen. Daar kruipen de pissebedden maar wat graag in, en zo wordt het vangen ook een fluitje van een cent. Pissebedden houden trouwens niet van barbecue-as. Doe er je voordeel mee: gul strooien! Evert Kuijt
VERSTERKING GEZOCHT! Op de jaarlijkse ledenvergadering van 14 mei jl. werd bekend gemaakt, dat secretaris Rob Gans zich wegens persoonlijke omstandigheden heeft teruggetrokken uit het bestuur. Hij was zelf niet aanwezig, maar de voorzitter dankte hem toch publiekelijk voor al zijn inzet in de afgelopen jaren. De rol van secretaris is na een stemming ter plekke overgenomen door Joke Schuurman, tot voor kort algemeen functionaris. Er zijn inmiddels twee functies vacant bij het bestuur. Bij deze een oproep om u zich aan te melden! Hetzelfde geldt voor de Tuincommissie: omdat
AARDAPPEL-TIP Soms kan je met een handigheidje veel narigheid oplossen: leg een halve aardappel in een plastic zak. Daar komen zilvervisjes maar al te graag op af. Laat ze gastvrij binnen; leg vervolgens een knoop in de zak en... weg ermee.
André Hillebrand zich officieel heeft terug getrokken, zijn alleen zijn echtgenote Maggie Hillebrand en Peter Hendriks nog actief. Versterking is hier welkom. Ook hier twee personen. Het bestuur houdt elke week spreekuur op zaterdagochtend van 10.00 tot 11.00 uur.
9
ALLERLEI POST DOORSTUREN? Het postadres voor leden tijdens het seizoen luidt: Tuincomplex De Federatie tuin nr. ... - Verbindingsweg 3 1114 BG Amsterdam-Duivendrecht TRACTOR NODIG? Tractorwerkzaamheden kosten € 3,- per uur of per rit. ZIEKENBEZOEKER Wordt u opgenomen cq. geopereerd in een ziekenhuis? Of is iemand ons ontvallen? Meld het a.u.b. bij de ziekenbezoeker, Gerard Vink. Tel 06-40483301 e-mail
[email protected] tuin nr 129 GASHOK / PERSCONTAINER Iedere zondag van 11:00 - 12:00 uur zijn het gashok en de perscontainer voor u geopend. (Tijdens het seizoen). Wist u dat de gasflessen op De Federatie 2,50 goedkoper zijn dan bij de naburige winkel “The Garden Shop”? HET IS MAAR DAT U HET WEET!
VUILNISZAKKEN KOPEN Iedere zaterdag van 10:00 - 11:00 uur kunt u de bedrukte vuilniszakken kopen in de bestuurskamer.
vindt er weer een feestelijke bingo-avond plaats in de kantine van De Federatie. Aanvang 20.00 uur.
BAKFIETS OF INVALIDEWAGEN/ROLSTOEL NODIG? Deze staan bij het werkhok van de tuincommissie en zijn na overleg te gebruiken.
IEDEREEN IS WELKOM!
SPREEKUUR BESTUUR Iedere zaterdag van 10:00 - 11:00 uur is er een bestuurslid in de bestuurskamer aanwezig voor uw vragen of opmerkingen. (Tijdens het seizoen).
WINKEL ‘THE GARDEN SHOP’ BIJ ONS LUSTOORD OPENINGSTIJDEN Maart - April / September - Oktober Zaterdag 10.00 - 13.00 uur Mei - Juni - Juli - Augustus Zaterdag 10.00 - 13.00 uur Zondag 10.00 - 12.00 uur Dinsdag 18.00 - 20.00 uur DE PITTENSPECIALIST levert producten als butaan-/propaangas verwarming, petroleum, koelkasten, geisers en kookplaten. Adres: Jacob van Lennepkade 8, 1053HG Amsterdam, tel 020-6181095. Openingstijden: do en vrij 09.00 tot 17.30 uur; za 09.00 tot 16.00 uur | website www.pittenspecialist.nl
10
BINGO! Op zaterdag 18 juni
Bertus & Ina Rost 11 VRAGEN AAN EEN TUINVRIEND EN TUINVRIENDIN 1 Wat is jullie naam + Tuinnummer? Bertus & Ina Rost tuinnummer 200. 2 Hoe ben je aan deze tuin gekomen? Al 10-tallen jaren kwamen wij bij een goede vriendin aan de overkant op nummer 201. Heerlijk vonden wij het! Al hadden wij zelf eerst een boot, maar het groen trok ons uiteindelijk meer. 3 Hoe lang hebben jullie deze tuin al? Dit is het 10e seizoen. 4 Wat vind je het mooiste aan je tuin? Wij hebben een echte verrassingstuin met het gehele jaar door alle kleuren erin. Vanaf januari de sneeuwklokjes en in maart de prachtige magnolia. Elk seizoen is er iets anders te bewonderen. Wij noemen het onze Botanische Tuin. 5 Wat zou je willen veranderen? Eigenlijk niets! Genieten met volle teugen en tevreden zijn met zoals het is. 6 Wat missen jullie op de tuin? Een goede wifiverbinding.
Ook een keer meedoen? Mail naar:
[email protected]
7 Wat zijn jullie hobby’s? Wij zijn fanatieke duiksporters en zwemmen graag. Vooral toen wij met onze kinderen op de boot waren. Dat was zowel in de Middellandse zee als in de Rode zee. Er zijn zoveel mooie plekken op onze aardbol. 8 Wat is jullie favoriete eten? Hollandse pot zoals spruitjes met sukadelappen met spekjes, maar ook Surinaams, Grieks of Mexicaans wanneer wij buiten de deur eten. 9 Wat is jullie favoriete drankje? Een lekker wit wijntje voor Bertus en voor Ina alle soorten fris. 10 Wat is jullie favoriete sport? American Football. Atletiek, het Nederlandse voetbal en in de winter het schaatsen. 11 Hebben jullie nog een speciale wens? Dat buiten het seizoen om de hekken van de zij-ingangen alleen op slot gaan, en niet met een ketting worden afgesloten. Bij de hoofdingang zijn al die invalidenparkeerplaatsen vaak de hele winter onbezet, maar toch mag je er niet gaan staan. Een andere optie is, het tuinseizoen op te rekken met twee maanden, dus van 1 maart tot eind oktober. Evert Kuijt 11
Twee recepten met Vlierbloesem Hij staat overal volop in bloei: de vlier. We hoeven echter niet te wachten tot september wanneer hij bessen draagt om ervan te genieten, want hier volgen twee recepten waarin juist de bloesem de hoofdrol speelt. Pluk de bloesem aan het begin van de middag als er lekker veel stuifmeel op zit. Dit geeft namelijk de heerlijke specifieke smaak aan vlierbloesemgerechten.
Vlierbloesemsiroop • EEN TAS VOLGEPROPT MET VLIERBLOESEM, uitgeschud (maar ivm smaakverlies NIET gewassen); de stelen zo veel mogelijk weggeknipt • 3 UITGEPERSTE CITROENEN • 1,5 KG KRISTALSUIKER • 3 LITER WATER
Los de suiker in een pan met het kokende water op en laat dit afkoelen. Voeg de bloesem en de citroen toe en laat het, zo koel mogelijk, 48 uur trekken. Zeef het mengsel en gooi de bloesem weg. Giet de siroop in uitgekookte flessen. Dit is een van de meest verfrissende siropen die er zijn. (Ook heerlijk in gin/tonic!)
Zeef de bloem. Klop het ei los in het bier. Maak een kuiltje in de bloem en roer het ei-biermengsel er langzaam doorheen. Laat het beslag minimaal een half uur in de koelkast rusten.
Vlierbloesembeignets Voor twintig beignets heb je nodig: • 20 SCHERMEN met een
handig steeltje (dat hapt
straks makkelijk!)
• 225 GRAM BLOEM • EEN EI • 33 CL BIER (= 1 FLESJE) • SNUFJE ZOUT
Verhit frituurolie tot 180 graden. Dompel een bloemscherm in het beslag door het aan het steeltje vast te houden en laat het wat afdruipen. Leg het scherm in de olie, zodanig dat het steeltje naar boven steekt. Kort frituren totdat de beignet goudbruin is en op keukenpapier laten uitdruipen. Serveer met poedersuiker of met vanille-ijs.
Eet smakelijk! Lejo Noorlander
12
DE COLUMN VAN EMMA
VREEMDELING Gisteren moest ik voor het eerst sinds lange tijd weer aan hem denken: de vreemdeling.... Dat kwam zo. Ruim twee jaar terug had ik in de winter last van een tamelijk hardnekkige PHPD-periode (het ‘Pijntje Hier, Pijntje Daar’-syndroom). De beste remedie is dan, mij een dag terug te trekken op mijn veilige volkstuin. Kacheltje aan, fluitketeltje op, geen gedoe met vrienden of familie, geen onwelkome telefoontjes, nee, gewoon RUST, zonder internet en zelfs zonder mobieltje. Op zo’n moment mag ik van mijzelf - doorgaans gezien als een ‘flinke, vrolijke tante’- even een heel andere kant van mijn persoonlijkheid uitleven: die van het zielige vrouwtje vol zelfmedelijden, barstend van de ongerijmde angsten, zich ondertussen vertwijfeld afvragend hoe lang ze het leven überhaupt nog dragen kan. Geen mens die daar verder last van heeft. En mij helpt het reuze om, na het botvieren van mijn niets ontziende aanstellerijen, het masker van blijmoedigheid weer op te zetten voor mijn dagelijkse rol in de maatschappij. DAKLOOS Na drie koppen ontspanningsthee besloot ik een ommetje te maken, en toen kwam ik hem tegen: de vreemdeling. Hij zat op een bankje, niet ver van de hoofdingang van De Federatie af, en volgens mij had ik hem daar al eerder zien rondstruinen. Iets aan hem deed me spontaan vragen: “mag ik naast u komen zitten?” “Jaja, jaja.. ” zei hij relaxed. “Volgens mij komt u hier wel vaker, hè?” “Ik wóón hier”. “Toch niet op De Federatie, of...?” “Nee hier, op deze plek.” “Ah, dus u bent dakloos?” “Zo noemen ze het.” “U niet dan?”
“Luister! Wat is een huis? De muren? De muren zijn je huis niet. De lucht tússen de muren, dát is je huis. De lucht, tot aan het dak. Dus zonder muren, zonder dak, heb ik het grootste huis van de wereld, hahaha... En iedereen is welkom, hoor!” Zijn woorden moesten even bezinken. Trots als ik doorgaans ben op mijn evidente bescheidenheid als ‘tuinhuisbewoner’, bleek het nóg bescheidener te kunnen – en tegelijkertijd veel grootser. Op één of andere manier schonk het mij een diepe troost. Ons korte praatje maakte zoveel indruk op me, dat ik het opstuurde naar de rubriek ‘Opgetekend Gesprek’ van dagblad Trouw. Die het verslag prompt publiceerde. Ik wou het de man nog vertellen, maar heb hem nooit terug gezien. En toen kwam gisteren ineens dat mailtje binnen. Van een dame die schreef: “een vriend van ons heeft op basis van uw stukje over die zwerver een prachtig, heel ontroerend lied gecomponeerd. En hij is architect! Volgende week vindt de opname plaats en dan sturen we u het resultaat graag toe!” De deadline van dit blad viel eerder dan de opname, maar ik ben heel benieuwd. Zal iederéén straks ‘uit zijn dak’ gaan? Emma Veenstra
De Marskramer (of De Landloper) geschilderd door de schilder Jheronimus Bosch (circa 1450 – 1516)
13
DE VOGELSPOTTER Bij het vogelspotten moet je goed je ogen gebruiken. Maar voor het spotten van bepaalde vogels kun je ook blind op je gehoor vertrouwen. In de meimaand hoorde Carry ‘koekoek’ en Marco hoorde ‘dju dju djuuuuuu trrrrrr prrrr twie twie twie’. Welke gevederde vrienden waren dat? Nou, de koekoek en de nachtegaal natuurlijk! Onder redactie van Marco Overbeek
De Koekoek De koekoek kennen we allemaal wel van het roepen van zijn naam. Dit is meneer koekoek die de omgeving checkt of er nog een vrouwtje beschikbaar is. Het vrouwtje antwoordt met een totaal ander geluid: een hoog, luid, snel en bubbelend puuhuuhuuhuuhuu. De koekoek kiest vaak een hoge, kale plek om vandaar uit te roepen. Zijn uiterlijk is niet erg bijzonder: een grijze of bruine gestreepte vogel met afhangende vleugels. De koekoek is een zomergast die overwintert in tropisch Afrika. Vanaf medio maart kunnen we meneer koekoek dus horen op zoek naar een vrouwtje. De koekoek bouwt zelf geen nest, maar legt haar eieren in nesten van kleine zangvogels zoals de kwikstaarten, piepers, mussen, rietzangers en roodborsten. Ze bewonen een gebied van enkele tientallen hectares en weten daar precies de nesten te zitten van insectenetende zangvogels, die goed in staat zijn hun ondergeschoven kinderen groot te brengen.
Een Karekiet die ‘haar’ veel grotere koekoeksjong voedt
14
Zo’n 9 tot wel 20 keer per seizoen legt een vrouwtje een ei in verschillende nesten. De vrouwtjes zijn vaak gespecialiseerd in gastgezinnen (die waarin ze zelf zijn opgegroeid), wat ook in de kleur van het ei tot uitdrukking komt. De eieren kunnen een witte, gevlekte, ongevlekte, gelige, grijzige of een donkerblauwe grondkleur hebben. Na 11-12 dagen zijn de eieren uitgebroed; iets eerder dan de eieren van het gastgezin. Het nog kale en blinde koekoeksjong begint direct na het uitkomen elk voorwerp in het nest met zijn rug omhoog te schuiven en daarmee te verwijderen. De pleegouders voeren het koekoeksjong 19 tot 24 dagen op het nest met larven en insecten en vervolgens nog drie weken of langer buiten het nest. In september zijn de meeste koekoeken weer vertrokken.
Carry Bennink
N AC HT ELIJ K E C O N C ER TE N
De Nachtegaal
Op de laatste dag van april, kort voor middernacht, ging ik voor een laatste wandeling met de honden naar buiten. De Federatie was nagenoeg verlaten, het was een heldere, frisse avond en heel stil. En toch, dat was raar… ik hoorde een vogel, naar mijn idee in een van de tuinen verderop. Was dit een vogel die door de lichtvervuiling in de Randstad helemaal in de war was en geen idee had of het nou avond of dag was? Eenmaal buiten De Federatie hoorde ik die vogel nog steeds, en hoe dichter ik bij Dijkzigt kwam, hoe
harder het klonk. Opeens begon het me te dagen. Het zou toch geen nachtegaal zijn? Komen die hier voor eigenlijk? Op het stukje niemandsland tussen Dijkzigt en De Federatie wist ik het zeker: deze vogelzang kwam van een nachtegaal, want geen enkele andere vogel zingt zo mooi, en zeker niet ’s nachts. Daar waar het geluid het hardst was, daar moest ze ergens in de bosjes zitten kwinkeleren. Gezien heb ik haar niet, maar ik heb wel een tijd staan luisteren, het was zo onvoorstelbaar mooi; die vogel is niet voor niets beroemd om haar zang. In een vogelgidsje las ik later: “Het is een onvergetelijke belevenis om op een mooie voorjaarsnacht in mei naar hun welluidende zang te luisteren: een langzaam djuu in toenemende sterkte, harde trillers en prachtige imitaties. De zang van de nachtegaal is eigenlijk met geen pen te beschrijven!” En zo is het precies.
De volgende nacht was de nachtegaal weer te horen. Het was inmiddels zulk mooi weer geworden dat het ’s avonds buiten goed uit te houden was. Om optimaal te kunnen genieten van haar zang ben ik even buiten gaan zitten, maar later in bed merkte ik dat de nachtegaal ook in mijn huisje goed te horen was. Heerlijk om met dat geluid op de achtergrond in slaap te vallen. De nachtegaal is een vrij schuw beestje; ze laat zich doorgaans niet graag zien. Als ze in de nacht zit te zingen (overdag zingt ze trouwens soms ook), zit ze in een struik en niet erbovenop. Zo kan het haar niet gebeuren dat ze helemaal in haar zang op gaat en door een uil van een tak wordt geplukt. En uilen, die komen hier ook voor op De Federatie. Maar daarover een andere keer.
Marco Overbeek
Heeft u een bijzondere vogel op de Federatie gezien? Tip ons, doe een suggestie of schrijf zelf een verhaal en stuur dit naar de redactie, t.a.v. Marco Overbeek.
15
De Vlinderstruik W E T E N S C H A P P E L I J K E N A A M B U D D L E J A D AV I D I I Op zondag 29 augustus 2010 kreeg ik voor mijn verjaardag een stokje van 20 centimeter lang met enkele haarworteltjes aan de onderkant en een paar blaadjes aan de bovenkant. Wat moest ik daar nu mee? Omdat die dag de regen met bakken uit de hemel kwam, zei ik tegen de ‘gulle’ gever Ruud: “je mag ‘m zelf planten”. Hij verzekerde mij, dat dit een mooie vlinderstruik zou worden van wel drie meter hoog, waar heel veel vlinders op af zouden komen. Ik dacht: “het zal allemaal wel”. Thuis gekomen ging ik wat googelen op mijn cadeau. De vlinderstruik is een tuinplant las ik, maar hij komt ook wel ‘verwilderd’ aanwaaien. Het is een behoorlijk winterharde plant, die bloeit van juli tot september met langwerpige paarse, witte of gele bloemen. Het is aan te raden, de struik elk jaar te snoeien, maar zeker om het jaar. De beste periode daarvoor is rond eind maart, begin april. Snoei de struik dan tot zo’n 50 cm boven de grond. Van de weggehaalde takken kun je stokjes van 20 centimeter snijden met aan de bovenkant aan beide zijden twee bladogen. Bind tien van deze stokjes met een touwtje bij elkaar, graaf een kuiltje, water erbij en stop het bundeltje in de grond. Af en toe water blijven geven. De takken wortelen makkelijk: doorgaans zal 95% van de stekjes aan-
slaan en na circa zes weken al nieuwe bladgroei vertonen. Veelal zal een gewortelde stek nog hetzelfde jaar stevige takken met bloemen ontwikkelen. En dankbare plant dus. BIJ BOSJES! Bij mij begon het stekken in 2011 met twee bosjes, later met vijf bosjes en nu maak ik ieder jaar negen bosjes! Bij mijn buren staan inmiddels ook prachtige vlinderstruiken. De snoei bevordert hun conditie en zorgt dat de plant niet al te groot wordt. Bruin verdorde bloemen kan je iedere keer verwijderen, dan zal de plant deze energie niet zinloos verspillen maar in mooie, nieuwe bloemen steken. De vlinderstruik doet zijn naam eer aan. Veel voorkomende bezoekers van mijn struik zijn Witjes, Dagpauwoog en de Atalante. Voor deze typische tuinvlinders is de plant een waardevolle voedselbron. Wie graag zoveel mogelijk vlinders op zijn struik wil zien, kan het beste op zonnige zomerdagen met weinig wind aan het eind van de ochtend kijken. Geef bij erg droog weer de struik een half uur van te voren flink wat water. Dit stimuleert de nectarproductie, en dat ruiken de vlinders! Ieder jaar is het opnieuw genieten. Soms zien we wel 17 vlinders tegelijk rondfladderen, terwijl ze zich tegoed doen aan hun ´godendrank´. Evert Kuijt