Verenigingsblad van de Amsterdamse Accordeonvereniging
FORZANDO In dit nummer o.a. Interview Marian en Piet Forzando achter tralies
En zo is het begonnen
38 i 19
do
For 7 jun
zan
jubileum nummer 74 18e jaargang juni 2013
Repetitieruimte: Buurtgebouw ‘De Rietwijker’ Parlevinker 9 - Amsterdam Noord (Banne II) Telefoon 020-6331337
ALLERLEI is het verenigingsblad van de Amsterdamse Accordeonvereniging Forzando Redactie: Ellen Vermeulen en Hanny Slottje Layout en opmaak: Siem van Dijk
Internet: www.forzando.org Repetities: Dinsdag van 19.00-22.15 uur (A, B, les) Woensdag van 18.00-22.30 uur (Opleiding, les) Contributie: Volwassenen e 17,50 per maand Leden inclusief privéles t/m opleidingsorkest e 25,00 per maand Bestuur: Harm Bakker (voorzitter) Groenhof 116, 1352 AK Almere Telefoon 036-5312262 e-mail:
[email protected] Wijnand Schouten (secretaris) Morgenstraat 3, 1483 TD De Rijp Telefoon 0299-674727 e-mail:
[email protected] Esther IJskes (penningmeester) Bilderdijkkade 34 A3, 1053 VD Amsterdam Telefoon 020-6165349 Postbank 4662045 t.n.v. Forzando e-mail:
[email protected] Ada Sanders (2e penningmeester) Speenkruid 12, 1441 XB Purmerend Telefoon 06-18462137 e-mail:
[email protected] Ellen Vermeulen (2e secretaris) Pottenbakkerstraat 69, 1445 AG Purmerend Telefoon 06-17774112 e-mail:
[email protected]
Dirigenten/docenten: Piet Verzijde Bonenkruidstraat 1, 1313 DG Almere Telefoon 036-5343603 e-mail:
[email protected] Marian van Vloten Bonenkruidstraat 1, 1313 DG Almere Telefoon 036-5343603 e-mail:
[email protected]
Van de voorzitter . . . Op 7 juni 2013 bestaat onze accordeonvereniging Forzando 75 jaar. Een eerbiedwaardige leeftijd. De vereniging werd opgericht in een tijd waarin men alleen nog radio luisterde en er nog geen tv’s, computers, internet, iphones, ipads en noem verder maar op bestonden. Een tijd waarin thuis nog veel samen werd gezongen, vaak zelfs twee of driestemmig en de instrumentatie vaak bestond uit akoestische instrumenten zoals strijkinstrumenten, blaasinstrumenten, gitaar, piano of huisorgel. Rond 1930 wordt ook de accordeon populair. Men noemt de accordeon ook wel het orgel van de arbeidersklasse. Het instrument was in tegenstelling tot piano of orgel nl. betaalbaar voor de gewone man. Al snel vindt de accordeon ook zijn weg in het sociale leven zoals bij bruiloften en partijen. Vaak speelt men ook samen in een vereniging. In iedere straat was er in de vijftiger jaren wel een aantal mensen dat de accordeon bespeelde. In de straat waar ik destijds woonde waren er diverse buurmannen en buurvrouwen, alsmede hun kinderen en niet te vergeten de neefjes en nichtjes die elders in de buurt woonden, die de accordeon bespeelden. Vaak ook in verenigingsverband. Zelf nam ik, gemotiveerd door een schoolvriendje dat accordeon speelde, het accordeonspelen over van mijn moeder die rond 1936 al bij ons in Amsterdam-oost bij ‘Insulinde’ speelde. Een uitvoering van de accordeonvereniging uit de buurt trok in die tijd, doordat er nog weinig alternatieven waren, vaak veel mensen. Familie, vrienden en kennissen vormde een groot deel van het publiek en vaak zorgde een advertentie in de buurtkranten voor de verdere vulling van de vaak grote zaal. De uitvoering werd vastgelegd met de zwart-wit foto- of filmcamera. In de huidige tijd waarin de elektronica een zeer grote rol is gaan spelen in ons dagelijks leven is het sociale aspect behoorlijk in het gedrang gekomen. Doordat men zich momenteel over het algemeen financieel meer kan veroorloven, veel mobieler is en er een grote variatie aan vertier voorradig is kunnen er veel meer individuele keuzes worden gemaakt. Er is minder plaats voor gemeenschapszin. Waar men in de kleinere dorpen nog wel het gemeenschapseffect van vader, moeder, zoon, dochter, oom, tante, neefje, nichtje, vriendje, vriendinnetje aantreft bij verenigingen is dat in een stad als Amsterdam door het grote aanbod van activiteiten niet meer het geval. Momenteel bestaat onze vereniging vooral uit liefhebbers van het instrument, die voor een deel door de gestegen mobiliteit tot van ver uit de buurt komen om hun liefde voor het instrument te kunnen uiten. Dit betekent ook dat wij het in de toekomst niet meer met een advertentie in de buurtkranten zullen 3
kunnen redden. Voor de verspreiding van de accordeonmare zullen ook wij onze toevlucht moeten nemen tot internet en de sociale media. Ik hoop dat wij ons als bestuur, door een toeloop van leden, na november kunnen gaan richten op het 80-jarig jubileum van Forzando. Ik wens u alvast een prettige vakantie. Harm Bakker
Zomaar een onverwacht moment op de repetitieavond van het opleidingsorkest.
DRIEMOND BOUW BV De Factorij 32G 1689 AL Zwaag Tel : 0229 - 26 99 10 Fax : 0229 - 26 57 28 Mobiel: 06 51 185 385 E-mail:
[email protected] l l
Piet en Marian spelen voor uit Accordiontrip 1. Een erg leuk boek vol met volksmuziek, te spelen door 1 of 2 accordeons met twee cd’s.
l l l
4
Aangesloten bij BouwNed VCA gecertificeerd Erkend leerbedrijf Specialist in het uitvoeren van beton- en timmerwerk Ook voor particulieren
5
Terugblik reünie opleidingsorkest
10 februari 2013
9.30 uur, de deur van de Rietwijker gaat open. Piet, Marian en Harm hebben zich vanuit een winterse wereld in Almere een weg weten te banen door de sneeuw naar Amsterdam. Al snel pruttelt de koffie en daar komen de andere spelers op af, op tafels staan al vele lekkernijen en met een warm bakkie warmt ieder zich op voor wat er komen gaat. lk jaar is het weer een verrassing wat Piet ons voorschotelt, deze keer staat alles in het teken van RITHME. Dat hebben we geweten, stukken die aanvankelijk goed te doen waren werden omgetoverd tot bijna niet te spelen werken. Akkoorden werden uit elkaar getrokken en zie dan nog maar in de maat te blijven. Er was dan ook veel hilariteit, maar we hebben ons er doorheen geslagen. De lunch was heerlijk, dank aan allen die gezorgd hebben voor de inwendige mens. In de middag werden de puntjes op de i gezet en het resultaat was heel behoorlijk, bijna concertwaardig!!! Een stuk: de Hanukkah song blijft op het programma dat is te beluisteren op het jubileum concert in november. Volgend jaar, de 2e zondag in februari is er weer een samenspeeldag, iedereen die ooit in het opleidingsorkest van Piet gespeeld heeft is welkom! Dank Piet voor deze gezellige leerzame dag! Harm, Hein, Jan, Cor, Sylvia, Saskia, Wiel, Ellen, Anna, Jaap, Sacha, Marian en Piet
Hoe ben ik accordeon gaan spelen
Zelfs op het aanrecht vind je Joppe met zijn accordeon!
Ik heet Joppe ik zit in groep 6 ik ben 9 jaar oud ik woon in Broek in Waterland. Ik zat eerst op een muziekschool in Monnickendam daar speelde ik blokfluit en gingen we zingen. Ik moest toen afzwemmen voor mijn c-diploma. Ik mocht een cadeautje uitzoeken toen ik mijn zwemdiploma had gehaald. Ik koos op accordeonles te zitten bij Marian van Vloten. Ik vind het heel leuk om elke woensdag accordeon te gaan spelen. Ik vind de muziek heel mooi en het klinkt me als muziek in de oren. Ik voel me soms verdrietig als ik een heel droevig lied speel en als ik een heel blij lied ga spelen dan gaan Marian of mama dansen. Ik speel ook in de klas bij kerstdiner en ik heb ook mijn spreekbeurt gehouden over de accordeon. De spreekbeurt heet hoe werkt de accordeon. Joppe Rekvelt!
6
Studiedag
25 november 2012
Als de wekker op zondag 25 november gaat is de verleiding groot om mij nog een keer om te draaien in mijn warme bed. Buiten is het nog schemerdonker en de wind loeit om het huis. Uitslapen is er niet bij, want vandaag spelen wij in de Wije Ilp in den Ilp. Het is de bedoeling dat het A-orkest een klassiek repertoir doorspeelt. Wij hopen door deze repetitie die toegankelijk is voor wat meer gevorderde accordeonisten nieuwe leden voor ons A-orkest aan te trekken. Behalve Ina (die wij eigenlijk al als één van ons zien) zijn er geen accordeonisten op af gekomen. Maar niet getreurd, intensief muziek doorspelen kan geen kwaad. Ook hopen wij door een optreden in de regio, accordeonisten te interesseren voor het A-orkest. De dag begon om 10 uur, waarbij door Piet werd afgesproken drie stukken onder handen te nemen: ‘Heimat bilder’ van Gerhard Mohr, ‘Heitere Suite’ van Rudolf Würthner en als klap op de vuurpijl: ‘Arrival of the Queen of Sheba’ (of was het nu ‘the King of Almere’?) met de solo van Annelies en Marina. De inwendige mens werd ook niet vergeten. Ellen had voor een heerlijke broodmaaltijd en soep gezorgd. Van de storm merkte wij niets meer dan af en toe een lichtflits. Onweer? Nee hoor, Ellen maakte foto’s. De dag ging snel voorbij. Er werd hard gewerkt en wij maakten ook vorderingen. Hoewel… op het eind van de middag merkte je wel dat er ‘mollen gemold’ werden. De dag werd afgesloten met een kort optreden voor publiek. De echt genoot van Ans, en ook Esther en Harm kwamen luisteren. Leuk als ook het B-orkest belangstelling toont voor onze verrichtingen. Ongeveer om 17 uur keerden wij huiswaarts, met een voldaan gevoel. Wat mij betreft mag zo’n studiedag vaker g edaan worden. Thea Mensinga-Nakken 7
Belangrijke data
voor in de agenda!
8 juni
Feestelijk 75 jaar Jubileum diner in café ‘De drie Zwanen’ in Den Ilp zaal open om 17.00 uur. Aanvang diner 18.00 uur.
25 en 26 juni De laatste repetities van dit seizoen in De Rietwijker. 2 juli
Afsluiting van het seizoen met een play in voor alle leden in dorpshuis De Wije Ilp in Den Ilp.
20 en 21 aug. Start van de repetities in dorpshuis De Wije Ilp. 27 en 28 aug. Repetitie in De Wije Ilp. 3 en 4 sept.
Repetities op de nieuwe lokatie Amsterdam-Noord.
29 sept.
Extra repetitie jubileum orkest in De Wije Ilp.
27 oktober
Extra repetitie jubileumorkest in De Wije Ilp.
10 november Forzando viert het 75-jarig bestaan met een jubileumconcert om 16.00 uur. Leden en spelers in het jubileumorkest worden vanaf 10.00 verwacht (verzorgde dag). Plaats: Rijpereilanden, De Rijp.
l l l
De Kroon
l l
Graveren & Beletteren
l
NIEUW!glas en spiegel)
RES (in FOTOGRAVU ANVASDOEK FOTO’S OP Ce formaten) (in divers
Mercuriusplein 10-12 - Amsterdam Tel./fax 020-4970119 www.tekstborden.nl Geopend: ma. t/m do. 09.00-17.00 uur vr. en za. op afspraak
de Oranjesluis
Raadpleeg voor eventuele wijzigingen ook de website www.forzando.org. l
Even lachen . . .
l
Rechter: ‘Ik veroordeel u tot 5 jaar gevangenisstraf. Heeft u daar nog iets aan toe te voegen?’ Dief: ‘Nee, ik zou er liever iets afhalen.’ DOORDENKERTJE
‘Beroepskeuzeadvies: Word bokser, meer kans op slagen’
l
l
In- en verkoop van Suzuki’s Ook verkoop nieuw ±25 occasions in voorraad Ook voor schades, reparatie, onderhoud en APK
Geopend: ma.-vr. 08.00-17.30 uur za. 10.00-17.00 uur
DÉ suzuki specialist van amsterdam en omstreken!
Hét goedkoopste adres van Amsterdam-Noord! Schellingwouderdijk 251-253 Amsterdam-Noord 020 - 490 42 30 / 020 - 490 51 91 l
l
www.oranjesluis.nl
8
l
gespecialiseerd in rvs en emaille naamplaten en huisnummerborden auto-, raam en gevelbeletteringen neonverlichting kantoorstempels zilver geschenken sportprijzen
l
Gratis leenauto of gratis halen en brengen in Amsterdam e.o. Lid Bovag Zelf tenaamstelling van auto’s
9
Een voorspeelavond
W. BURGER & ZONEN
IJZERWAREN- EN GEREEDSCHAPPENHANDEL
GESPECIALISEERD IN HANG- EN SLUITWERK EN SIERBESLAG Meeuwenlaan 315 1022 AK Amsterdam Tel. 020-6360568
Hagedoornweg 76 1031 BT Amsterdam Tel. 020-6360078
10
Zomaar een onverwacht luisteravondje bij de leerlingen van Piet en Marian in Almere. Natuurlijk was ik snel te porren, zeker toen er een etentje bij Harm aan vast zat, (is aan te bevelen voor lekkerbekken). Zoals het bijna bij een voorspeel moment hoort: ook in Almere heeft men last drempelvrees en spelen zenuwen een rol, ook bij de doorgewinterde spelers. Ook hier zaten opeens de toetsen en knoppen ergens anders dan men verwachtte maar er werd een uitstekend resultaat neergezet. Het was duidelijk te zien dat de leerlingen er lol in hadden, trouwens Piet en Marian waren zichtbaar trots op wat er gepresteerd werd. Enkele jongere leerlingen lieten horen dat ze de stukjes goed onder de knie hadden, ze gingen sneller en sneller... De avond werd afgesloten door (onze) Ben met Preludio van A. Volpi, wat kan die jongen spelen, het lijkt hem geen enkele moeite te kosten. Ik hoorde zelfs dat hij de hele week zijn muziek kwijt was, niet kon studeren en vlak voor deze avond de muziek terug vond onder het bed van zijn moeder... Tot slot speelde hij samen met Piet Konzert nach Vivaldi Nr 2 in A moll, twee kanjers op een accordeon te horen in een volgens mij razend moeilijk stuk. Kortom, het was een leuke, leerzame avond en misschien moet ik er ook maar eens aan geloven aan dat voorspelen, het zijn gelukkig nog heel veel nachtjes slapen om daar over na te denken. Ellen
Piet Forzando
Ik zit op een terrasje met Annie Abbenhues, de moeder van Marjolein. Ze zegt: ‘Weet jij een koor voor mij’. Ik geef er drie. Ik zeg tegen haar: ‘Weet jij een accordeonleraar voor mij?’ Zij: ‘Piet Forzando’. Ze heeft waarschijnlijk van Forzando gezegd, maar het was er lawaaierig, ze schreef het adres van de Rietwijker op en ik de week erop naar de Rietwijker. Piet begroette ik met mijnheer Forzando. Ik vond het grappig dat een Italiaan Piet heette. Toen ik hem zag, dacht ik: hij zal een Nederlandse moeder hebben, hij ziet er helemaal niet Italiaans uit. In het gesprek zei Piet: ‘Wil je het orkest even zien?’ Ik dacht wat voor orkest, en zei: ‘Ja graag’. Ik zag een orkest met allemaal accordeons, ik vond het prachtig. En vroeg verbaasd aan Piet: ‘Is dit echt een orkest met alleen accordeons?’ ‘Ja natuurlijk’, zei Piet, dit is toch een accordeonvereniging. Het heeft me een tijdje gekost om het allemaal door te krijgen. Ik besefte later dat ik per ongeluk bij de beste vereniging van Amsterdam was gekomen. Ik hoop er nog lang te blijven. Bedank je moeder, Marjolein. Pauline Bulthuis 11
Forzando achter de tralies
Bij het uitzoeken van oude foto’s ter gelegenheid van het huwelijk van onze zoon kwam ik ook nog foto’s van Forzando tegen. Eén serie foto’s was gewijd aan een uitstapje van de seizoensafsluiting 1991. Een vader van een orkestlid was schipper op een boot en hij had geregeld dat heel Forzando een vaartochtje ging maken. Het jaar daarvoor was dat ook het geval geweest en we hadden daar allemaal fijne herinneringen aan overgehouden. Onze boot was het bootje dat bekend stond als het ‘bootje van de Boorstraat’. Een pontje alleen geschikt voor voetgangers en fietsers. Op zich was dat al speciaal want welke Amsterdammer heeft daar nu andere ponttochten mee gemaakt dan de oversteek op het IJ. Er was van tevoren gezegd dat wij ook een concert konden geven dus met accordeon en al stapten wij op de pont aan de Hamerstraat en de stemming zat er al meteen goed in. De vaartocht ging naar het Amsterdamse Bos waar we aanmeerden. Nadat iedereen van de boot af was gingen wij naar de plaats waar het concert gegeven zou worden. Dit bleek een KOOI. Of het een goed concert was geweest kan ik mij eerlijk gezegd niet herinneren maar het is wel de enige keer geweest dat heel Forzando achter de tralies zat en het publiek daarbuiten. Na het concert konden wij met een museumtram een stukje door het Amsterdamse Bos rijden. Als afsluiting was er een barbecue en daarna stapten wij weer op de pont. Al met al: het was weer een gezellige dag.
12
Annelies
Eenvoudige muziekleer Namens de redactie willen wij jullie graag een nieuw item in onze Allerlei introduceren. Eenvoudige muziekleer over alles wat met accordeon te maken heeft. Wij hopen dat wij overstelpt worden met vele vragen, dat mag van alles zijn. Ook dingen die je beter uitgelegd wil hebben zoals maatvoering e.d. Piet heeft zich bereid verklaard ons bij te staan. De bedoeling is dat het op de middenpagina van ons blad verschijnt zodat je deze eruit kunt halen en bewaren in een aparte map. Je vragen kun je neerleggen bij Hanny of Ellen. Barst maar los...
Forzando begin jaren 70 De jaren 50 waren voor de accordeon belangrijke ontwikkelingsjaren. De ac cordeon en de originele accordeonmuziek staan nog aan het begin van een ontwikkelingsproces. De accordeonmuziek bestond veelal uit arrangementen, maar gaan geleidelijk aan een zelfstandige literatuur ontwikkelen. De behoefte om meer met elkaar samen te werken, was onder de klassiek opgeleide accordeonisten, dirigenten en componisten erg groot. Hierdoor ontstonden concoursen, festivals en congressen. De toenmalige accor deondocenten in Nederland als Coen van Orsouw, Adriaan Oort en Louw Boellaard, zorgden ervoor dat het instrument een grote vlucht heeft genomen. Vooral Louw is heel belangrijk geweest. Denk maar eens aan zijn leerling Henny Langeveld, de enige wereldkampioen uit Nederland! In die tijd was bij vele accordeons het 4-voet register niet aanwezig. Voet is de aanduiding van de lengte van de orgelpijp. Hoe langer de pijp, hoe 14
instrument (16+8+4) waarvan de 16 en de 8-voet in de klankkamer zijn gemaakt. Voorbeeld is een strijkorkest, voor mij ook niet alles. Vandaar ook mijn voorkeur voor een lichte zweving om meer onderscheid te kunnen krijgen in de klankkleur(en). Binnen Forzando zie je de stemmingen minder zwevend tot uiting komen. Voor de balans van het orkest is het toch niet bevredigend als de bovenstemming van de één verschillend is. Ook een “strakke” (beide 440) en een licht zwevende geeft geen mooie samensmelting. Maar... het kan nog erger! Van de fabriek uit op 442! Halleluja! Omdat we ook naar bezettingen kijken en spelen volgens de Baroktijd, gaan we sleutelen (gelukkig doen ziekenhuizen daar niet aan mee ). Zelfs een Steinway wordt verplicht naar 338 te zakken voor één of ander instrument uit de oudheid. Rennertechniek van de vleugel (het snel kunnen repeteren op dezelfde toets) is overbodig. Slopen die handel! Kun je voorstellen dat jij als amateur een mooi maar ook duur instrument hebt gekocht op 440. Dan heb je meer kans soortgenoten met dezelfde stemming tegen te komen, dan als jouw instrument op 441 staat.
vende’ stemming in het orkest, hoewel ik geen drugs gebruikte. De grote zweving ontstaat door de twee toegevoegde 8-voeten een andere stemming te geven. Boventrilling
Ondertrilling
lager de klank is. Toch waren de meeste accordeons 4-korig. Een koor is elk puntje op de registeraanduiding. Dit is het 8-voet register. De basis voor het instrument waar alle andere registers op worden ge8-voet register stemd. In de regel is dit een A ééngestreept op 440-herz stemming. Mocht je met iemand samenspelen die 441 of - nog erger 442 gestemd instrument heeft, dan hoor je een tremolo klank, of te wel musetteachtig.
Als je de boventrilling op 442 zet en de ondertrilling op 438, dan zweef je zo de tent uit! Wat toen vaak het Accordiola-effect werd genoemd. Daar ben ik zelf ook mee opgegroeid. Toen men steeds meer concertmuziek schreef, werden de zwevingen ook teruggebracht. Tegenwoordig is een 5-korig instrument meer uitzondering, vanwege het gewicht van het instrument.
8+8-voet register
16-voet register
4-voet register
Toen ik in 1972 bij Forzando dirigent werd, had ik voornamelijk een ‘zwe-
Het 8+8-voet register wordt meer en meer toegepast, waarvan de 2e acht een lichte bovenzweving heeft. Naar mijn mening is men nu te ver doorgeschoten door beide 8-voeten op 440 te stemmen, waarvan één in de klankkamer is ondergebracht. Dan zou ik eerder kiezen voor een 3-korig
Gelukkig hebben we bij Forzando besloten, dat je alleen met een A op 440 in één van onze orkesten mag plaatsnemen. Piet 15
Gedicht
Foto’s Muziekfeest 17 maart
van Dik
Weet je ? Marina Reniers
Gerrit Muller
Saskia Blenderman
Ik hoor van mensen vaak geheimen, waar je rooie oortjes van zou krijgen. Nou, dan denk ik aan die drie aapjes, van horen, zien en zwijgen.
Workshop line dance met de Blue Wolf Dancers o.l.v. Paula Knauf
Kelley van der Zande
Ik doe vaak mee met slagzinnen. Velen zeggen dan direct dat ik win. Daarom maak ik vaak expres een loser, want ik geef die mensen niet hun zin.
Elsa Kokkalidou en Tjimkje Christiaanse
Ik ben Meike Kord-to-Krax. Ik ben negen jaar. Marian geeft mij les. Mijn accordeon heb ik gekregen van mijn opa. Hij hoopte dat ik of Thomas accordeon zouden gaan spelen. Thomas speelt nu gitaar. Ik vind accordeon heel leuk! Ik vind 41a (groene boek) het leukste. Dag!
Annelies Rietvelt
Of je nu homo bent of hetero, of je lief bent of een loeder. Eén ding hebben ze allen gemeen, ze hebben allemaal een moeder. Als iemand in een winkel over een hoofdzaak praat, wees er dan zeker van dat je in een pettenwinkel staat. Ik laat me niet kisten wordt er vaak gezegd. Maar om één of andere reden komt er later niets van terecht.
16
17
Dik
75 jaar FORZANDO
INTERVIEW
Als we in vogelvlucht door de geschiedenis van F orzando vliegen blijkt dat meer dan de helft van het bestaan van Forzando Piet Verzijde en Marian van Vloten verbonden zijn als spelend lid en dirigent. Alle reden om hen te vragen: Hoe was Forzando toen en nu? Laten we bij het begin beginnen: MARIAN: Wat bracht jou ertoe om bij Forzando lid te worden en later als dirigent je eraan te verbinden? Ik ben 21 jaar lid geweest van Concordia in Ouderkerk a/d Amstel (het dorp waar ik geboren ben), en ben daarnaast op dezelfde vereniging 10 jaar dirigent geweest van diverse orkesten. Ja, vroeger hadden de verenigingen op z’n minst meer dan 100 leden en daardoor wel 5 orkesten. Doordat ik naar Amsterdam verhuisde ben ik daar op zoek gegaan naar een goede vereniging. Bij alle verenigingen ben ik samen met mijn vader, gaan luisteren. Forzando was de vereniging die qua spelniveau, de aanpak van studeren en de muziek die gespeeld werd, het meest overeenkwam met Concordia. Daarbij stond Cees Verzijde er voor als dirigent en die kenden we. Toen mijn vader en ik op 1 november 1971 op de eerste repetitie binnenstapten was Cees ziek en stapte Piet binnen om het van zijn broer over te nemen, ik kende Piet niet, maar hij viel 3 maanden in en kwam na 3 maanden voorgoed terug. 18
Na een aantal jaren werd mij gevraagd om les te geven op de vrijdagavond, tenslotte was ik er toch want mijn dochter speelde in het B-orkest, er was een hoos aan nieuwe leerlingen. Forzando had in die tijd 5 of 6 orkesten. Nadat de dirigent van het B-orkest was weggegaan, heb ik in 1983 het B-orkest overgenomen. Ik stond al voor het E- of F-orkest. Inmiddels ben je het langst zittende lid en ongetwijfeld kun je terug kijken op een bewogen periode met hoogte- maar vast ook wel enkele dieptepunten? Ik heb het altijd naar mijn zin gehad, het enige wat ik erg vond, een dieptepunt dus, was dat het bestuur door het niet goede fi nanciële beleid eind jaren 80 is opgestapt. Hoogtepunten waren de muziekstukken die wij speelden en voor de radio uitvoerden en het orkest (E-orkest?) wat alleen uit kinderen bestond. Wat heeft jou het meest geraakt in deze ruim 40 jaar lidmaatschap? Dat mijn vader, die bij mij sinds 5 jaar
Forzando is een van de weinige verenigingen waar populaire muziek (de meedeiners) geen prominente plaats heeft op het programma. Hoe is dit zo gegroeid en hoe weet Forzando zich staande te houden in een tijd waar het accordeon gezien wordt als een ‘volksinstrument’ wat geschikt is voor feesten en partijen? Forzando is van haar ontstaan een vereniging geweest die de klassieke muziek hoog in het vaandel had staan. In de accordeonlessen werd daar al op aangestuurd. Elke vereniging heeft zijn eigen genre, en dat is maar goed ook. Accordeonisten kunnen dan kiezen bij welke vereniging zij zich het fijnst voelen. Daarom heb je bij Forzando veel leden die van klassieke muziek houden.
in het B-orkest 4e partij speelde, een beroerte kreeg. Ik stond naar een lege plek te kijken maar de show must go on. Na 1½ jaar trainen en trainen zat hij er weer en speelde weer mee, deels op zijn ervaring. Wat heeft je doen besluiten na het jubileum je vooral toe te leggen op het lesgeven en het dirigeren over te dragen? Dirigeren en les geven is altijd mijn passie geweest maar dirigeren vergt behoorlijk wat voorbereiding, iedere keer weer. Je werkt dan met verschillende niveaus en muzikaliteit, wie past bij wie, wie kan dat wel spelen en wie niet, welke muziek past bij ze en welke niet. Het is altijd zoeken, wikken en wegen. Les geven per 1 of 2 personen is wat rustiger.
Wat betekent het opleidingsorkest voor jou? Dit is n.l. het enige orkest wat jij blijft begeleiden nadat je na 41 jaar het dirigeren over gaat dragen aan je opvolger. Het Opleidingsorkest vraagt veel creativiteit. Je moet in staat zijn om 3 verschillende n iveaus aan te kunnen sturen. Het opleiden in dit orkest heeft ook de belangstelling van leden uit een hoger orkest om bepaalde technische facetten of ander instrument te leren (be-)spelen. Aanpassingen zó doen dat iedereen met plezier speelt en blijft spelen, is voor mij altijd een grote uitdaging. De belangrijkste reden dat ik dit orkest (voorlopig) blijf leiden..
PIET: Ooit heb je de keuze gemaakt om bij Forzando te solliciteren naar de functie van dirigent, wat bracht jou ertoe deze stap te maken? Ik werd gevraagd, nadat ik 3 maanden voor mijn broer was ingevallen en hij een andere betrekking nam. Inmiddels ben je het langst verbonden aan Forzando en ongetwijfeld kun je terug kijken op een bewogen p eriode met hoogte- maar vast ook wel enkele dieptepunten. Wat heeft jou het meest geraakt in deze ruim 40 jaar? Het opstappen van twee besturen naar aanleiding van een conflict. Daarnaast heeft de digitale wereld zo’n impact gehad op het amateurleven, dat actief meedoen aan de amateurkunst erg is gedaald en in enkele gevallen verdwenen.
Onder de leiding van een ‘jonge’ dirigent blijf je gelukkig verbonden aan Forzando en zal je vooral in het A-orkest je kennis en kunde ongetwijfeld nog lang met ons delen. 19
»
SAMEN: Hoe zal het voor jullie zijn straks te spelen in een orkest waar een ‘jonge’ dirigent voor staat? M: Het maakt niet uit wie de dirigent wordt als die persoon het maar goed doet. Daar bedoel ik mee, muzikaal is, goed aangeeft en met hetzelfde genre muziek doorgaat, dat is de cultuur van Forzando. Daarbij hoop ik ook dat hij/zij de moeite doet om de mensen te leren kennen, dus sociaal betrokken is. P: Sluit ik me bij aan.
de kwartnoot die voor velen één tel is (ééntelsnoot). De keuze die je maakt om meer voor het serieuze genre te kiezen en niet voor populaire muziek. Komt dat voort uit jullie opleiding aan het conservatorium waar men eerst klassiek geschoold wordt? M: Ik ben altijd al met klassieke muziek bezig geweest ook bij de vorige vereniging. Populair, daar danste ik op. De opleiding heeft de literatuur van het accordeon alleen maar uitgebreid. P: Thuis werd ik opgevoed met Rach maninov, Beethoven, Chopin, Ella Fitzgerald, Errol Garner, en Louis Armstrong. Tijdens mijn Teenertijd (3 eeuwen terug!) luisterde ik onder andere veel naar Peter Nero, Gerry Mulligan (plaat uit 1974 met Piazzolla!) en Charly Parker. Vooral door de laatste ben ik in de Jazz geschoold. Zo erg zelfs dat mijn pianolerares van het Conservatorium er een hard hoofd had. Hoe kun je in vredesnaam Beethoven gaan verswingen? Kortom, klassiek en Jazz hebben mij erg geboeid en neem ik mee als bagage in mijn dirigeren.
Wat ons zo opvalt, is dat jullie beiden elke keer nog met zoveel enthousiasme lesgeven, bijvoorbeeld aan beginnende accordeonisten verveelt dat nooit? M: Lesgeven, iemand iets leren, blijft leuk en dat kan alleen als het een passie is, het verveelt nooit. P: Het verveelt nooit, omdat je met mensen te maken hebt. Ieder mens heeft zijn eigen handleiding, en ik probeer die handleiding door te lezen. Jij hebt je didactisch materiaal zelf samen gesteld, wat is de reden daarvan? P: Vanaf de eerste dag dat ik aan de muziekschool was verbonden, ben ik een groot voorstander geweest van samenspel. Groepslessen gaf ik daarom uit idealisme aan accordeonisten en beginnende organisten. Op accordeongebied was nog maar weinig methodiek te vinden voor groepsonderwijs. En vaak veel te lang met de omvang van C tot G. de C was voor velen de duim! Te vergelijken met
Piet jij hebt veel gecomponeerd en stukken op maat geschreven voor de div orkesten, hoe ingewikkeld is dat? P: Hoe ingewikkeld dat is, kun je beter aan een mummie vragen. Als het een opdracht is, ga ik achter de piano zitten en improviseer. Als er dan iets goeds of leuks naar boven komt, schijf ik dat op (Hindemith noemde dat een 20
van de muzikale. P: Regelmatig spelen. Uren studeren en daarna dagen niet, heeft geen enkele zin!
Klavierritter). Vaak komt het spontaan op, waar je het niet kunt gebruiken. Tijdens douchen of boswandeling. Dan schrijft Marian het even snel op. Het meest eenvoudige is, dat je de complete partituur ziet. Dat is handig, maar vaak niet op te schrijven. Brahms omschreef dat met: ‘Waarom kan ik niet zo snel schrijven als wat uit die notenwolk komt?’
Marian en Piet wat is de reden dat er nog geen CD van jullie is? Gaat dit nog gebeuren? M: Te druk. P: Amen! Zijn er nog nieuwe plannen of uitdagingen waar jullie mee aan de slag gaan? M: Dat weet ik nog niet. P: Altijd!
Waar haal jij elke keer weer je inspiratie vandaan, en hoe werkt dat? Hoe laat ga je achter je bureau zitten en schrijven, werkt dit net zo als een schrijver, gewoon ijzeren discipline, en zitten tot het komt? P: Ik heb iemand iets horen zeggen als Fasemens. Dat slaat precies op mijn persoontje! Ik heb wel tig muziekschetsen op de piano liggen, maar zal ze nooit afmaken. Gewoon, omdat er weer iets anders op mijn/ons pad gekomen is.
Een gevleugelde uitdrukking van jullie is ‘wij gaan achter de muziek aan’, wat bedoelen jullie daarmee? M: Als er ergens muziek is waar wij bv. met vakantie zijn, dan gaan we daar naar toe. P: Juist!
Is het nog de moeite waard om als 50-plusser aan een instrument te beginnen? M: Als je met een instrument wilt beginnen maakt leeftijd niet uit, het gaat om het plezier wat iemand er in heeft, dus is het altijd de moeite waard. P: Helemaal mee eens. Plezier staat voorop! Hebben jullie tips en trucs voor accordeonisten om sneller vorderingen te maken? M: Nee, iedere persoon is anders, snel en minder snel, muzikaal of iets minder muzikaal, doorzetter of geen door zetter. Soms wint de doorzetter het
Piet voor je op de knieën, dat zie je niet veel...
21
Juttersdok Kringloopwinkels: Papaverweg 17-25, Amsterdam Noord: 020-8203568 Openingstijden: maandag t/m zaterdag: 9.30 tot 17.00 uur Postjeskade 23-25, Amsterdam West: 020-8203569 Openingstijden: maandag t/m zaterdag: 9.30 tot 17.00 uur Zeeburgerpad 90-99, Amsterdam Zeeburg: 020-6946251 Openingstijden: maandag: 13.00 tot 17.00 uur dinsdag t/m zaterdag: 9.30 tot 17.00 uur
Juttersdok biedt mensen ruimte om te werken
Kerkstraat 354, Amsterdam Centrum: 020-8203570 Openingstijden: maandag t/m vrijdag: 10.00 tot 18.00 uur zaterdag: 10.00 tot 17.00 uur
GRATIS OPHAAL: 020-6892899
Verjaardagkalender 1 6 7 10 20
juni juni juni juni juni
Ellen Vermeulen Cor Maas Joris Alkema Gerrit Dierdorp Lia Schouten
20 23 24 28
juli juli juli juli
Silvia Dijkstra Piet Verzijde Saskia Blenderman Wijnand Schouten
3 augustus Hanny Slottje 12 augustus Joppe Rekvelt
Wij verwennen uw auto! Alles kunnen we er aan doen! Grote beurt
Martina Witziers Jaap Porsius Gerda Buninga Martha van Dijk
september september september september
Even lachen . . .
Nieuwendammerdijk 373 - Amsterdam Noord Telefoon 020 - 636 07 53
l
8 10 15 19
eerd! t i c i l e f e arte g h n a v n Alle
Ad van Sundert
Kleine beurt
Harri Koorn Lisa Christiaanse Dorus de Jongh
Nadat een familie lekker had gegeten in een restaurant zegt de vader tegen de ober: ‘Ober, kun je de rest inpakken voor de hond.’ Roepen de kinderen: ‘Hoera, we krijgen een hond.’
GARAGE
l
17 augustus 19 augustus 25 augustus
A.P.K. KEURSTATION
22
23
Bekende Amsterdammers
(45)
Willy Bandy
In de jaren dertig en veertig trof men vooral in de Amsterdamse binnenstad een man met een bakfiets aan die ’s winters berliner bollen en ’s zomers ijs verkocht. Gekleed in een wit jasje met op zijn hoofd een witte pet met een klep, bracht hij zijn waren aan de man een aan de vrouw, de aandacht van iedereen terstond trekkend met doordringend belgelui en harde kreten. In de wintermaanden was zijn strijdkreet: ‘Fijne berlinerbol, bol, bol, fijne berlinerbol, lekker bij de koffie en lekker bij de thee!’ Zomers bulderde hij met een stentorstem door de straten en over de grachten: ‘Roomijs van Jamin, zeven jaar de lik in!’ Deels om de verkoop te bevorderen maar deels ook voor zijn eigen plezier onderbrak hij van tijd tot tijd zijn activiteiten aan de kar voor het weggeven van een complete one-man-show. Hij verving zijn witte pet door een strooien hoed, deelde in een vlotte conference mee dat hij Willy heette en een vurig bewonderaar van Lou Bandy was (die immers ook bij voorkeur optrad met strooien hoed) en hij imiteerde diens grote succesnummer ‘Zoek de zon op’. Had Willy op die manier genoeg belangstellenden rondom zijn bakfiets gekregen, dan zette hij zijn pet weer op en wijzigde zijn imitatie in een verkoop-act. De Amsterdammers noemden hem snel ‘Willy Bandy’ en onder die naam heeft hij het leven in Amsterdam Centrum jarenlang opgevrolijkt. Zijn publiek toonde zich veelal solidair door na zijn optreden een berliner bol of een ijsje bij hem te kopen. Gerrit
Even lachen . . . Rob en Tom solliciteren op dezelfde baan. Ze moeten een schriftelijke toets afleggen. ‘Jullie hebben allebei evenveel vragen fout beantwoord’ zegt de man van personeelszaken, ‘maar Rob krijgt de baan.’ Als we allebei evenveel fouten hebben, waarom krijgt hij de baan dan?’ vraagt Tom verontwaardigd. ‘Nou,’ zegt de man, ‘één van zijn foute antwoorden was beter dan het jouwe. Bij vraag 46 vulde Rob in: “Weet ik niet.” Jij vulde in: “Ik ook niet”.’ Een man komt te laat op zijn werk. De baas schreeuwt tegen hem: ‘Je had er vanochtend om half negen moeten zijn!’ De man antwoordt: ‘Hoezo? Wat is er dan om half negen gebeurd?’
24
Autospuiterij Frans Hoogendorp Ms Tarnweg 7 1033 SK Amsterdam Telefoon 020-6320578 25
Verslag klassiek concert A-orkest
20 april 2013
Op zaterdag 20 april heeft het A-orkest een klassiek concert gegeven in de Broekerkerk te Broek in Waterland. Dit concert maakte deel uit van een tweetal concerten om de bekendheid van het accordeonspel uit te dragen. De doelstelling om de verschillende klassieke stijlen voor accordeon ten gehore te brengen werd hierbij helemaal gehaald. Door de goede akoestiek van de kerk kwam de muziek nog meer tot zijn recht. Zoals gehoopt bestond het publiek uit een gevarieerd gezelschap. Buiten de vaste aanhang was er ook publiek dat speciaal voor dit concert naar Broek in Waterland gereisd was. Sommigen hadden nog nooit van Forzando gehoord, maar door de publiciteit die aan dit concert was gegeven waren zij belangstellend genoeg geworden om dit concert te willen meemaken. Tevens waren er ook gewezen leden. Het was fijn Forzandoleden uit andere orkesten te zien. Zowel Piet als de spelers waren duidelijk van plan om een goed concert neer te zetten. Door de enthousiaste inzet van allen is dat, gezien de positieve reacties van het publiek, ook duidelijk het geval geweest. Het orkest speelde een zestal klassieke werken met een verscheidenheid aan karakter. Suite Gothique van Boëllmann is nog in het bijzonder het vermelden waard. Marian en Wijnand speelden hierin de solopartijen. In het vierde deel kwam hun virtuositeit duidelijk naar voren. Fijn dat wij zulke leden in ons midden hebben! De dirigent en leden en het publiek kunnen terugkijken op een geslaagde muzikale avond waarover Piet en Wijnand al gezegd hebben: ‘Dit hadden wij jaren eerder moeten doen’. Dus we kunnen uitkijken naar een vervolg op deze exclusieve concertsessie. Ik heb er nu al zin in. Annelies 26
OnderdelenMaGaZIJn & reParatIe-InrICHtInG
VAN HOOLWERFF erKende reParateurs
Onderdelen voor: l Wasmachines l Koelkasten l Stofzuigers l Huishoudelijke apparaten Meeuwenlaan 140 - aMsterdaM - teleFOOn 020 - 634 00 55
Autoservice Paul reparatie, onderhoud en apk-keuringen van alle merken auto’s Ms Oslofjordweg 8d - 1033 SM Amsterdam telefoon 020-4922580 - fax 020-4922577