Erfgoeddag 2015
ONZE UITDAGINGHISTORISCHE BOUW? (2) VERDUURZAMEN Een doorbraak in het verduurzamen van monumenten
- Bewustwording DOELEN:
- Energiekosten 1. Een voorbeeld geven dát, maar ook hoe het gedaan - Comfort-eisen kan worden 2. mensen informeren over de mogelijkheden (door - Beleid: SER Energieakkoord middellabels, van pilotprojecten/events) 3. Een toolkit maken om mensen zelf te laten verduurzamen
6
FINANCIERING VERDUURZAMEN HISTORISCHE BOUW? (2)
- Bewustwording - Energiekosten - Comfort-eisen - Beleid: labels, SER Energieakkoord
PILOTPROJECT NIEUWE PRINSENGRACHT LAAT ZIEN DAT HET KÁN: historische grachtenpanden verduurzaamd naar energielabel A!
KERK De Grote Kerk Den Haag
GEZINSWONING
2 FORTEN
STUDENTENVERENIGING
BEDRIJFSVERZAMELGEBWOU
AMSTERDAM-CENTRUM
UTRECHT-PROVINCIE
AMSTERDAM-CENTRUM
AMSTERDAM OUD-WEST
Zandhoek
Forten te Utrecht
Nieuwezijds Voorburgwal
‘t Fijnhout
Omschrijving
Omschrijving
Omschrijving
Omschrijving
Duurzaam plan voor een gezin, w onend in een monument uit de 17e eeuw .
Opzetten van een aanpak om k cultureel erfgoed, in het specifie tw ee forten, te verduurzamen.
Verduurzaming van een studentenvereniging met 3 monumentale panden.
Verduurzaming van een oude houtzagerij, nu in gebruik als bedrijfsverzamelgebouw .
Koninklijk Instituut voor de Tropen
Zon op de Zwijger
3 Projecten uitgelicht
‘t Fijnhout Oudste gebouw van Amsterdam Oud-West Voormalige houtzagerij (1898) Vervolgens theater Momenteel een bedrijfsverzamelgebouw
DUURZAME MAATREGELEN – GROENE DAKEN
DUURZAME MAATREGELEN – REGENWATER
• Regenwateropvang t.b.v. toiletspoeling
DUURZAME MAATREGELEN – DAK
• Dakisolatie met witte dakbedekking • Zonnepanelen via buurtcollectief
DUURZAME MAATREGELEN – WARMTE • Gasabsorptiewarmtepomp i.c.m. HRketels en slimme regeling; bijna 40% besparing! • Extra: LED-verlichting in kantoren; ruim 20% besparing op elektra!
De Groene Forten Eeuwenoude forten: van oorsprong een militaire functie, nu veelal recreatie, horeca, congrescentra of kantoren
AANPASSEN AAN HEDENDAAGS GEBRUIK Forten hebben hoge stookkosten, want:
• •
Zomer en winter circa 14 graden (o.a. door muren van 1 meter dik) Vochtproblematiek
Probleem Hoge energiekosten drukken op de exploitatie en/of comfort laat te wensen over
HAALBAARHEIDSSTUDIE - REFOMO REFOMO (Reduced Footprint Monumental Structures): Europees programma, Climate-KIC Drie landen, drie functies, drie type gebouwen: • Twee forten te Utrecht, Nederland • Voormalige Gasfabriek, Budapest, Hongarije • Universiteitsgebouw, Bologna, Italië Onze opdracht Studie naar energiebesparing en -opwekking voor Fort de Gagel en Fort aan de Klop
TWEE FORTEN
Fort de Gagel: kantoren, in de toekomst ook horeca/recreatie. Restauratie noodzakelijk.
Fort aan de Klop: restaurant en groepsovernachtingen. Restauratie heeft reeds plaatsgevonden.
OP NAAR EEN DUURZAME AANPAK…
… EN BOVENDIEN GENERIEK
De Grote Kerk, Den Haag Van traditionele functie naar evenementlocatie
UITGANGSPUNTEN
Installaties aan vervanging toe
Comfort voldoet niet voor verhuur
Hoge energiekosten drukken op exploitatie
HUIDIGE STAND VAN ZAKEN
Vloerverwarming [Middenschip, uit 1985 of eerder]
Luchtbehandeling [uit 1966]
Stadsverwarming
Enkel glas [aantal achterzetramen]
VERGELIJKINGSSTUDIE
Koorkerk, messing vloer met vloerverwarming, Gouda
Kloosterkerk, Den Haag
De Duif, Amsterdam
Groene Kerken
Protestantse Kerk, Oisterwijk
Theater Speelhuis, Helmond (Baopt)
FOCUS OP WARMTE Isolatie:
Achterzetramen, tocht- en kierdichting
Quick-wins:
LED-verlichting, waterbesparende maatregelen, groen energiecontract
Warmte Afgifte: capillaire wandverwarming, vloerverwarming, infraroodpanelen Installatie: BaOpt, gasabsorptie-warmtepomp, bodembron
2016: DE GROTE GROENE KERK
www.degroenegrachten.nl
