Verbinden. Verbinden

Verbinden

Verbinden

Jaarverslag HBS Ons Belang 2007


3


Verbinden

4

Interne Ontwikkelingen

Colofon Concept en teksten Project Oost Communicatie, Hengelo Vormgeving Morskieft Ontwerpers van Visuele Identiteit, Enter Fotografie Rene ten Broeke, Amsterdam Drukwerk Lulof Druktechniek, Almelo

5

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave Onderwerp

Pagina

Voorwoord

6

1. Interne Ontwikkelingen

9

2. Ondernemingsraad

16

3. Governance Code HBS Ons Belang

18

4. Participatie

27

5. Leefbaarheid en Maatschappelijke inbedding

32

6. Kengetallen Huur

43

7. Projecten

49

8. Verkoop

56

9. Financiën

61

10. Treasury

69

11. Bestuursverslag

72

12. Raad van Commissarissen

79

Jaarrekening

89

Accountantsverklaring

126

6

Voorwoord

HBS Ons Belang roept al jaren dat we meer bieden dan alleen een dak boven je hoofd. Zelfs voordat de term Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in zwang raakte. We hebben het alleen niet breeduit lopen verkondigen omdat we in de kern een bescheiden corporatie zijn. Het kan ook te maken hebben met de Twentse mentaliteit. We zijn immers diep geworteld in Hengelo en Tukkers slaan nu eenmaal niet zo snel op de trom. In het jaarverslag dat voor u ligt, hebben we in ieder geval duidelijker dan ooit weergegeven wat dat ‘meer dan

Voorwoord

een dak boven je hoofd’ nu echt betekent voor de wijken en buurten van Hengelo. Als je bovendien dit credo hebt, dan betekent het, dat je verbindingen moet aangaan met diverse partijen buiten de organisatie. HBS Ons Belang gelooft in de kracht van gezamenlijkheid en neemt tegelijkertijd vaak het voortrekkerstouw. Samen met diverse instanties en niet te vergeten onze klanten, werken we voortdurend aan een prettige leefomgeving waarin je je echt thuis kunt voelen. Het is niet voor niets dat we ‘verbinden’ dit jaar als thema hebben gekozen. Het thema loopt als een rode draad door het jaarverslag en leidt u langs alle aspecten waar wij ons afgelopen jaar mee bezig hebben gehouden.

Als we kijken naar de toekomst gaat dat ‘verbinden’ gewoon verder. Zo zijn we een deel van 2007 intensief bezig geweest met een voorgenomen fusie met collega-corporatie St. Joseph Wonen. In 2008 hopen we juridisch met elkaar te worden

7

Voorwoord

verbonden. Naast deze voor ons belangrijke ontwikkeling zullen we in 2008 wederom te maken krijgen met andere ontwikkelingen die meestal vanuit de centrale overheid op ons pad komen. We doelen hiermee op de vennootschapsbelasting, de bijdrage aan de 40 wijken (‘van probleemwijk naar prachtwijk’) en het inflatievolgend huurbeleid. Al deze ontwikkelingen zetten onze financiële huishouding opnieuw onder druk. Kortom, we kunnen volgend jaar onze tanden weer zetten in genoeg uitdagende ‘klussen’. Niemand kan beweren dat een corporatie een nuffige organisatie is. Integendeel! Wie dynamiek zoekt, moet eens rondkijken in onze branche. Eén ding blijft in ieder geval stabiel: HBS Ons Belang zal ook in 2008 haar eigen koers varen.

Mocht u vragen hebben naar aanleiding van het verslag of heeft u andere vragen die u graag aan ons wilt voorleggen, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. U vindt de contactinformatie aan de achterzijde van dit jaarverslag. Neemt u bovendien gerust een kijkje op onze website, www.hbsonsbelang.nl. Daar kunt u dit jaarverslag in digitale vorm terug vinden.

Hengelo, mei 2008

H.J.M. Rupert, directeur/bestuurder

W.A.S.A. de Bruijn, directeur/bestuurder

8


9


De buitenkant en de binnenkant van een organisatie moeten mooi met elkaar in balans zijn. Om ervoor te zorgen, dat de organisatie als ‘een huis staat’, zal aan de interne organisatie moeten worden gewerkt. Er zullen verbindingen moeten worden gelegd tussen de ‘hardware’ van de organisatie, zoals bedrijfsvoering

1. Interne ontwikkelingen

en het INK-model, en de ‘software’ van de organisatie, de medewerkers.

Missie als fundament Het fundament van onze organisatie is terug te vinden in de missie uit het strategisch bedrijfsplan. Het verbindende element ‘Wonen is meer dan een dak boven je hoofd’ en alle interne ontwikkelingen die in dit hoofdstuk worden beschreven, hebben zijn weerslag op de werkwijze van alle medewerkers. In 2006 hebben we veel in gang gezet wat in 2007 zijn beslag kreeg. De missie luidt als volgt:

‘HBS Ons Belang is een regionaal toegelaten woningcorporatie die midden in de samenleving staat. Als maatschappelijk ondernemer biedt HBS Ons Belang prettig wonen en een prettige leefomgeving aan. Als doelgroepen onderscheidt HBS Ons Belang primair mensen die niet zelf in hun huisvesting kunnen voorzien. Daarnaast biedt zij producten en diensten aan hen die bijzondere woonvormen nodig hebben.

HBS Ons Belang investeert in, ontwikkelt en exploiteert onroerend goed, primair gericht op wonen. We bieden een verscheidenheid aan woonklimaten op wijkniveau. Leefbaarheid gaat bij HBS Ons Belang verder dan wijkinfrastructuur en huisvesting. We richten ons nadrukkelijk ook op de meer maatschap-

10


pelijke vraagstukken in de regio Twente en primair in Hengelo. Hiermee maakt HBS Ons Belang actief haar maatschappelijke positie zichtbaar.

HBS Ons Belang onderscheidt zich door het bieden van kwalitatief hoogwaardige, innovatieve producten en diensten met een brede inzetbaarheid en door haar maatschappelijke prestaties. Wonen is meer dan een dak boven je hoofd!’ (Uit: Strategisch Bedrijfsplan 2007-2010)

We willen doorontwikkelen naar een flexibele en vraaggestuurde organisatie waarbij we borg staan voor een goede communicatie met klanten en andere stakeholders bij het ontwikkelen, realiseren en evalueren van beleid. We willen nóg adequater reageren op signalen uit onze omgeving. Deze elementen zijn terug te vinden in de visie, die HBS Ons Belang heeft geformuleerd: in 2010 staat HBS bekend als een maatschappelijk betrokken organisatie met een sterke lokale maatschappelijke positie die op de bewoners afgestemde woonklimaten op wijkniveau aanbiedt in Hengelo en omgeving. HBS is dan een flexibele, vraaggestuurde organisatie waar klanten kunnen kiezen uit een verscheidenheid aan

woondiensten en -producten van hoge kwaliteit en met een vernieuwende component. Een optimale verdeling van sociale en commerciële activiteiten en daarop afgestemde organisatiestructuur leveren een aantoonbare bijdrage aan het realiseren van onze maatschappelijke doelstellingen.

Voorgenomen fusie heeft duidelijke meerwaarde Een belangrijke ontwikkeling in 2007 is de intentie tot een fusie met collega-corporatie St. Joseph Wonen in Hengelo. Halverwege 2007 zijn hiertoe de eerste stappen gezet. De fusie is van toegevoegde waarde voor onze organisatie en staat beschreven in de zogenaamde meerwaardenotitie:

‘Vanuit het motto ‘samen staan wij sterker’, is de fusie een belangrijke stap om de doelen van beide corporaties te realiseren. De beide besturen hebben de volgende doelen gesteld voor de nieuwe organisatie:

– een sterke partner zijn in de verwachte regionale ontwikkelingen binnen de volkshuisvesting

11


– als belangrijke maatschappelijk partner optreden op de terreinen wonen, leren, werken en welzijn – het oppakken van de transformatieopgave, met als resultaat complete en gedifferentieerde wijken en buurten, waar het goed wonen is – meer bereiken dan de beide corporaties afzonderlijk – actief zijn in bijna alle wijken van Hengelo – het vergroten van de professionaliteit en de deskundigheid van medewerkers – beter in staat zijn om integrale woonconcepten en vernieuwende producten te ontwikkelen – het behalen van efficiency in geld en middelen

De fusie is daarmee geen doel op zich, maar een middel om de gestelde doelen te bereiken. Deze doelen vormen tevens het kader voor de inrichting en ontwikkeling van de nieuwe corporatie.’ (Uit: Notitie Meerwaarde 2007)

INK-model als leidraad In 2006 zijn we begonnen met de invoering van het INK-model. Dit is een logische stap in de ontwikkeling van de organisatie. De wensen, eisen en verwachtingen van klanten, partners en leveranciers, belanghebbenden (‘stakeholders’) en medewerkers zijn in deze systematiek belangrijk voor de toekomstige strategie en het beleid. Daarnaast hanteren wij het model voor het verder optimaliseren van onze bedrijfsvoering. Onze interne verslaglegging is op het INK-model gestoeld en in 2006 werkten we bijvoorbeeld voor het eerst met afdelingsplannen en -begrotingen. In 2007 is de denkwijze conform het INK-model verder gecontinueerd. Ook de afdelingsplannen 2008 zijn wederom gestoeld op het INK-model, evenals de begroting 2008. Het INK-model komt ook duidelijk naar voren in de management-rapportages van HBS Ons Belang. In de kwartaalrapportages werken we met het zogenoemde stoplichtmodel. De managers van de afdelingen melden de voortgang van de doelstellingen uit hun afdelingsplannen met bepaalde kleuren.

Op deze wijze kan er snel een overzicht worden verkregen in de stand van zaken van de afdelingsdoelstellingen:

– groen: de doelstelling, zoals beschreven in het plan, is gehaald – geel: met de activiteiten, voortkomend uit de doelstelling, is een start gemaakt. De activiteiten liggen op schema – rood: de doelstelling is niet gehaald of de activiteiten, voortkomend uit het plan, verlopen niet zoals verwacht

Verdere acties rondom het INK-model zijn stilgelegd in verband met de voorgenomen fusie. Het is de bedoeling dat de nieuw ontstane corporatie ook conform het INK-model gaat werken.

Afdeling bedrijfsvoering ingericht Met ingang van 1 mei 2007 is de afdeling bedrijfsvoering ingericht, waarvan de voormalige afdelingen Staf en Control en Financiële Administratie deel uit maken. Daarnaast is een staffunctie strategisch adviseur/controller gecreëerd tot en met medio 2009. Met deze organisatiewijziging zijn alle bedrijfsvoeringfuncties geclusterd in één organisatieonderdeel, dat wordt aangestuurd door één leidinggevende. De functies van hoofd Financiële Administratie en hoofd Staf zijn daarmee komen te vervallen.

Vennootschapsbelasting in beweging Het vervallen van de vrijstelling van de Vennootschapsbelasting per 1 januari 2006 heeft in de corporatiesector veel energie gevraagd. Ook wij zijn bezig geweest om de beste keuze voor afsplitsing tussen commerciële en sociale activiteiten te maken. Wij hebben al lang voordat er sprake was van een convenant, intensief onderzoek gedaan naar onze mogelijkheden. Er lag al een volledige nieuwe structuur op de planken, waarmee we makkelijk konden inspelen op de veranderingen op fiscaal gebied. Eind 2006 bleek dat Aedes en de fiscus met elkaar in overleg traden en een convenant ontwikkelden dat voor alle corporaties

12


van toepassing is. Deze zogenoemde vaststellingsovereenkomst heeft HBS Ons Belang getekend, samen met vele andere corporaties. Alle partijen waren tevreden met deze overeenkomst over een ingewikkelde materie. Op Prinsjesdag 2007 bleek dat vanaf 1 januari 2008 toch de integrale belastingplicht voor corporaties wordt ingevoerd. Hierdoor konden diverse zaken die in 2007 in gang waren gezet of reeds waren uitgevoerd, worden teruggedraaid. De aangiften vennootschapsbelasting 2006 en 2007 worden nog opgesteld conform de vaststellingsovereenkomst.

Antwoord aan de samenleving Samen met de andere leden van Aedes, hebben wij ons in 2007 aangesloten bij het initiatief ‘Antwoord aan de samenleving’, waarbij we als corporaties een substantiële bijdrage leveren aan vraagstukken op de woningmarkt. We bieden opnieuw onze kennis en investeringskracht aan aan het Rijk. Voorbeelden uit ‘het Antwoord’ zijn een hogere bouwproductie (landelijk niveau) en wijkverbetering (lokaal niveau). Over het ‘Antwoord aan de samenleving’ ontbreekt echter nog duidelijkheid. Mede door de huidige politieke discussie over het vermogen bij corporaties, wordt er kritisch gekeken naar de aanwezige (investerings)ruimte. Teveel vermogen zal waarschijnlijk door het Rijk worden afgeroomd.

Medewerkers Zoals eerder aangegeven, hebben genoemde ontwikkelingen gevolgen voor onze dienstverlening en dus voor onze medewerkers. Zij zijn degenen met uitgebreide kennis en kunde van de dagelijkse praktijk. Om daarvan te kunnen profiteren, vinden we het belangrijk om onze medewerkers de kans te geven zich te ontwikkelen. Zij moeten hierin wel pro-actief zijn. Om medewerkers hierop voor te bereiden, hebben we in 2007 een aantal activiteiten in gang gezet die inmiddels voor een deel zijn afgerond:

– het houden van een medewerkertevredenheidsonderzoek – het invoeren van een beoordelingssystematiek

– ontwikkeling van persoonlijke loopbaanplannen – het organiseren van gerichte cursussen

Medewerkertevredenheidsonderzoek In navolging van een eerder gehouden onderzoek is in 2003 vanuit de directie van HBS Ons Belang, mede op initiatief van de Ondernemingsraad (OR), de vraag naar een medewerkertevredenheidsonderzoek gekomen. Het doel van het onderzoek was inventariseren hoe onze medewerkers op dit moment het werk en de werkomstandigheden ervaren. Het onderzoek is in november 2007 uitgevoerd. De waardering van medewerkers vormt binnen het INK managementmodel één van de speerpunten. In dit verband is een medewerkertevredenheidsonderzoek dus een goed instrument. Daarnaast kan het onderzoek worden gebruikt als nulmeting voordat de fusie met St. Joseph Wonen een feit is. Over 2 jaar wordt het onderzoek opnieuw verricht, zodat de huidige resultaten kunnen worden vergeleken met de resultaten in de nieuwe situatie (d.w.z. van de gefuseerde organisaties). In de huidige krapte op de arbeidsmarkt, vormt het motiveren van mensen een onderscheidend vermogen voor organisaties. Gemotiveerd personeel werkt efficiënter, is loyaler en komt, wat niet onbelangrijk is, prettiger over bij klanten. Met een goed onderzoek ziet HBS Ons Belang precies waar ze efficiënt kan investeren in het motiveren van medewerkers. Het onderzoek heeft een hoge respons gehad (97%) en heeft goede resultaten opgeleverd. Medewerkers vinden dat zij goed

13


geïnformeerd worden en voelen zich betrokken bij HBS Ons Belang. Daarnaast krijgen ze voldoende stimulans tot meedenken en is er voldoende duidelijkheid en tevredenheid over de arbeidsinhoud. Alle medewerkers geven aan dat ze met plezier naar het werk gaan en dat is zeker belangrijk te noemen.

Beoordelingssystematiek HBS Ons Belang heeft een duidelijke bedrijfsfilosofie waarin het streven naar continue ontwikkeling van de organisatie en haar werknemers centraal staat. Uiteraard moet deze ontwikkeling aansluiten op de gestelde ambities en doelen. In navolging van het het INK-model, heeft HBS Ons Belang in 2007 een nieuw beoordelingssysteem geïmplementeerd. Hiermee kunnen management en medewerkers gericht sturen op resultaten en ontwikkeling. Op basis van vastgestelde afdelingsplannen, kunnen managers en medewerkers voortaan duidelijke afspraken met elkaar maken. Zo wordt inzichtelijk gemaakt wat de bijdrage van iedere medewerker is aan de realisatie van het jaarplan. Deze bijdrage wordt steeds geëvalueerd. Het is een andere manier van aansturing en samenwerking. De contouren voor het beoordelingssysteem waren duidelijk, alleen kende HBS Ons Belang geen cultuur van beoordelen. Tegen deze achtergrond was het dan ook belangrijk de focus van het project niet alleen te richten op de inhoud van het beoorde-

lingssysteem, maar juist ook op het creëren van vertrouwen en draagvlak bij medewerkers. Nadat managers en medewerkers waren getraind in het toepassen van de beoordelings-systematiek en het maken van resultaat- en ontwikkelingsafspraken, hebben eind 2007 de eerste beoordelingsgesprekken plaatsgevonden. Hiermee is een belangrijke eerste stap gezet. Het komende jaar zullen managers samen de beoordelingsgesprekken voorbereiden en kijken ze of de afspraken die met medewerkers gemaakt worden, reëel en SMART zijn. Op deze wijze leren de managers van elkaar. Een volgende stap in de beoordelingssystematiek, is het koppelen van de beoordelingsresultaten aan de beloning. Hieraan zal in 2008 verder gevolg worden gegeven.

Persoonlijke Loopbaanplannen Samenhangend met de invoering van een beoordelingssystematiek, staat de introductie van persoonlijke ontwikkelplannen (hierna: POP). In deze zogenoemde POP’s legt de medewerker vast wat hij of zij kan en wil. Verder staat in een POP in welke richting de medewerker zich verder wil ontwikkelen. Een POP is heel persoonlijk. De leidinggevende bespreekt de inhoud van de POP met de medewerker. HBS Ons Belang moedigt de medewerkers aan om een POP op te stellen en om deze actueel te houden. In 2008 zal hiermee concreet aan de slag worden gegaan.

14


Opleidingen Diverse medewerkers hebben in 2007 opleidingen en cursussen gevolgd. Het doel is het op peil houden en waar nodig verhogen van de kennis en kwaliteit van het personeel. De uitgaven voor opleidingen bedroegen in 2007 € 89.400,-.

Kengetallen In dienst/uit dienst Per 31 december 2007 zijn 84 personen werkzaam bij HBS Ons Belang verdeeld over 75,82 fte’s. Van dit aantal is bij de onderhoudsdienst sprake van 15,56 fte’s en bij THB Woonservices & Vastgoedbeheer van 6,83 fte’s. Van de 84 medewerkers is 50 man en 34 vrouw. Negentien personen werkten parttime. Er zijn acht nieuwe medewerkers in dienst getreden en zeven medewerkers hebben de organisatie verlaten. In 2007 hebben drie medewerkers hun 12,5-jarig jubileum gevierd en drie medewerkers hun 25-jarig jubileum.

Ziekteverzuim In 2007 is het ziekteverzuim (exclusief zwangerschapsverlof ) 6,31%. In 2006 bedroeg het verzuim 5,72%. Vier medewerkers zijn met zwangerschapsverlof geweest en enkele medewerkers zijn langdurig ziek geweest.

Overig Arbo Het Arbobeleid is erop gericht om de arbeidsomstandigheden van de medewerkers te optimaliseren. Jaarlijks kiezen we een aantal activiteiten uit het arbojaarplan en voeren deze uit. Daarnaast is een BHV (bedrijfshulpverlening) actief, die jaarlijks op locatie een cursusdag organiseert om haar taak in geval van calamiteiten goed te kunnen uitvoeren. Er vindt regelmatig overleg plaats tussen de Arbodienst, directie en de personeelsconsulent.

Commissie Veiligheid, Gezondheid en Welzijn Deze commissie bestaat uit een directielid en 4 medewerkers en heeft als doel de arbeidsomstandigheden te monitoren zoals veiligheid, gezondheid en welzijn van de medewerkers. In 2007 heeft de commissie onder andere verdere uitvoering gegeven aan de Risico Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) van toxische stoffen, werkplekonderzoek door de arbodienst, plannen van aanpak voor langdurig zieken, periodiek arbeidsgezondheidkundig onderzoek (PAGO). In 2007 heeft laatstgenoemd onderzoek plaatsgevonden bij de leeftijdsgroep van 40 t/m 49 jaar.

15


16

Ondernemingsraad

De Ondernemingsraad legt de verbinding tussen de medewerkers en het bestuur/de directie en behartigt daarmee de belangen van de medewerkers. Deze belangenbehartiging vindt plaats op vele manieren, zowel mondeling (bijvoorbeeld bijeenkomsten) als schriftelijk (via nieuwsbrieven).

2. Ondernemingsraad Een bewogen jaar Het jaar 2007 was voor de ondernemingsraad wederom een bewogen jaar. In het voorjaar staken de geruchten de kop op over een mogelijke fusie tussen HBS Ons Belang en St.Joseph Wonen. Deze geruchten werden in de zomer van 2007 bevestigd. De voorgenomen fusie heeft daarna als een rode draad door de medezeggenschap gelopen. Daarnaast heeft de Ondernemingsraad zich in 2007 gebogen over het

17

Ondernemingsraad

beoordelingssysteem dat de directie graag wilde invoeren. De ondernemingsraad van HBS Ons Belang heeft in verband met het fusievoornemen contact gezocht met de ondernemingsraad van St. Joseph Wonen. De kennismaking verliep buitengewoon goed en vanaf dat moment is het besluit genomen om in gezamenlijkheid op te treden richting de fusiestuurgroep. De gezamenlijke OR heeft Pieter Kas van FNV Formaat als adviseur in de arm genomen. Samen met Pieter Kas heeft de gezamenlijke OR vanuit een positief kritische houding constructief meegedacht over de bouw van de nieuwe organisatie. In 2007 vonden twee gezamenlijke themabijeenkomsten plaats en drie vergaderingen waarvan twee samen met de fusiestuurgroep. Daarnaast wordt op regionaal niveau samengewerkt. Jaarlijks wordt een tweedaagse themacursus georganiseerd met de volgende woningcorporaties: AWS Beter Wonen uit Almelo, Woonbeheer Borne, Dinkelborgh uit Denekamp en St. Joseph Wonen uit Hengelo. De thema’s ‘fusie’, ‘beoordelen en belonen’ en de Governancecode kwamen aan de orde.

Reguliere bijeenkomsten In 2007 vonden twaalf officiële ondernemingsraadsvergaderingen plaats. Tevens werd zes keer met de directie vergaderd en twee keer met de fusiestuurgroep. Tot slot zijn twee gesprekken met onze Raad van Commissarissen gevoerd. Bij deze bijeenkomsten kwamen onder andere de volgende onderwerpen aan de orde:

– Uitbreiding/vervanging leden Raad van Commissarissen – Oprichting afdeling Bedrijfsvoering – Ontslag medewerker P&O – Opzetten nieuwe holdingstructuur – Fiscale wijzigingen – INK–managementmodel – Fusie met St. Joseph Wonen – Invoering beoordelingsystematiek – Klokkenluiderregeling

Overzicht leden OR (1/1/07-31/12/07) Paul Donderwinkel

voorzitter

Martin Grave

wnd. voorzitter

Antoinet de Boer

lid

Gert Bosch

lid

Josien Schonewille

lid

Contact met de achterban vond plaats via groepsgesprekken (afdelingsniveau), werkoverleg, nieuwsbrieven en themaavonden. Daarnaast waren leden van de OR aanwezig bij diverse werkgroepenbijeenkomsten.

Op naar 2008 In 2008 verwachten wij veel nieuwe uitdagingen in relatie tot de voorgenomen fusie! De ondernemingsraad zal onze corporatie en de nieuw te vormen corporatie op het algemene- en het personeelsvlak positief kritisch blijven volgen.

18

Governance Code HBS Ons Belang

De Governance Code is opgebouwd uit een vijftal principes: naleving en handhaving van de code,

3. Governance Code HBS Ons Belang

het bestuur, de Raad van Commissarissen, de audit van de financiële verslaggeving en de positie van de interne controle functie en van de externe accountant, en maatschappelijke verantwoording en beleidsbeïnvloeding door belanghebbenden. Met de Governance Code wordt maximale transparantie nagestreefd zodat ‘de ‘binnenwereld’ van de corporatie met de ‘buitenwereld’ wordt verbonden. Niets blijft in principe ‘geheim’.

19


Principe I Naleving en handhaving van de code

– Inhoud

Het bestuur en de Raad van Commissarissen zijn verantwoordelijk voor de Inrichting, toepassing en naleving van de governance code woningcorporaties.

– Uitwerking

Na enkele bijeenkomsten over de Governance Code, hebben het bestuur en de Raad van Commissarissen (hierna: RvC) besloten om genoemde Code toe te passen. Tevens is besloten om bij de verschillende onderwerpen de werkmethode van HBS Ons Belang te vermelden.

Principe II, het bestuur II.1 Taak en werkwijze van het bestuur

– Inhoud

Het bestuur is belast met het besturen van de woningcorporatie. Dat betekent, dat het bestuur verantwoordelijk is voor de realisatie van de doelstellingen van de woningcorporatie, de strategie, de financiering en het beleid en de daaruit

20


voortvloeiende resultatenontwikkeling. Tevens is zij verantwoordelijk voor het beleid ten aanzien van deelnemingen van de corporatie. Het bestuur legt hierover verantwoording af aan de RvC. De woningcorporatie heeft een volkshuisvestelijke en een maatschappelijke doelstelling. In het kader van deze doelstelling zet het bestuur het belang van de woningcorporatie centraal en weegt zij de belangen af van diverse partijen, die betrokken zijn bij de woningcorporatie. Het bestuur verschaft de RvC tijdig de informatie die nodig is voor de uitoefening van de taak van de RvC.

Het bestuur is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante weten regelgeving en voor het beheersen van de risico’s, die verbonden zijn aan de activiteiten van de woningcorporatie. Het bestuur rapporteert hierover aan de RvC en bespreekt met hen de interne risicobeheersings- en controlesystemen. Indien ingesteld, worden deze zaken ook besproken met de auditcommissie en wordt eveneens aan hen gerapporteerd. – Uitwerking Het bestuur en de RvC onderschrijven bovenstaand principe. Door HBS Ons Belang is geen auditcommissie ingesteld. Er is wel een reglement voor de RvC en een directiestatuut vastgesteld, waarin vastgelegd is wat er van een ieder verwacht mag worden. Het bestuur heeft voor de werkorganisatie een gedragscode ingesteld waaraan iedereen zich geconformeerd heeft. De klokkenluidersregeling is inmiddels vastgesteld en ingevoerd per 1 januari 2008.

Het bestuur legt verantwoording af aan de RvC. Daartoe verschaft het bestuur aan de raad de benodigde informatie. Daarnaast bespreekt zij met hen onder andere de manier waarop de interne controle en de beheersing is ingericht. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een intern controleprogramma dat door de RvC is goedgekeurd.

II.2 Rechtspositie en bezoldiging bestuur – Inhoud De RvC stelt het bezoldigingsbeleid voor het bestuur vast. De RvC bepaalt de bezoldiging van individuele bestuurders binnen het kader van het bezoldigingsbeleid. Het bezoldigingsbeleid wordt vastgesteld met inachtneming van de aanbevelingen van het advies arbeidsvoorwaarden statutair directeuren woningcorporaties zoals periodiek aangepast, en met inachtneming van de toepasselijke weten regelgeving. Het jaarverslag bevat de hoofdlijnen van het renumeratierapport van de RvC. Hierin zijn het bezoldigingsbeleid van de woningcorporatie en de wijze waarop dit in het afgelopen boekjaar in de praktijk is gebracht, opgenomen. De toelichting op de jaarrekening bevat in ieder geval een vermelding van de hoogte en de structuur van de bezoldiging van de individuele leden van het bestuur. Dit wordt uitgevoerd volgens de aanbevelingen van het advies arbeidsvoorwaarden statutair directeuren woningcorporaties zoals periodiek aangepast. – Uitwerking Het bestuur is niet benoemd voor een periode van 4 jaar, maar voor onbepaalde tijd. Jaarlijks vindt een evaluatie over het functioneren van het bestuur plaats. De RvC stelt de beloning van het bestuur vast. De RvC baseert zich daarbij op de adviesregeling Izeboud, waarbij een deel van het salaris als vast en een deel van het salaris als variabel, afhankelijk van de geleverde prestaties, wordt vastgesteld.

II.3 Tegenstrijdige belangen en nevenfuncties – Inhoud Elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen de woningcorporatie en leden van het bestuur wordt vermeden. De goedkeuring van de RvC is nodig als er sprake is van besluiten die te maken hebben met het aangaan van transacties. Om heel specifiek te zijn: transacties waarbij tegenstrijdige belangen van leden van het bestuur kunnen spelen. Deze transacties zijn bovendien van materiële

21


betekenis voor de woningcorporatie en/of voor de betreffende leden van het bestuur. Daarnaast is goedkeuring van de RvC nodig als een lid van het bestuur een nevenfunctie aanvaardt, die qua tijd (of qua inhoud van de functie) consequenties heeft voor de uitoefening van de taak van de desbetreffende bestuurder. – Uitwerking In de statuten van HBS Ons Belang is vastgelegd, welke functies strijdig zijn met die van de bestuurder. Ingeval van tegenstrijdige belangen, wordt conform artikel 9 lid 2 de stichting vertegenwoordigd door de RvC. Over nevenfuncties is in de arbeidsovereenkomst geregeld, dat bestuurders geen nevenfunctie mogen uitoefenen zonder toestemming van de RvC. Voor de huidige nevenfuncties van de bestuurders is goedkeuring verleend.

Principe III Raad van Commissarissen III.1 Taak en werkwijze – Inhoud De RvC heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken in de woningcorporatie en de met haar verbonden onderneming. De RvC staat bovendien het bestuur met raad ter zijde en zet het belang van de woningcorporatie centraal. Daarbij worden de belangen van betrokkenen bij de woningcorporatie voortdurend afgewogen. De RvC is verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen functioneren. De RvC beslist over benoeming, beoordeling, beloning, schorsing en ontslag van bestuurders. – Uitwerking De taken van de RvC zijn beschreven in artikel 18 van de statuten en worden nader toegelicht in artikel 7 van het reglement voor de RvC. Het eigen functioneren van de RVC wordt jaarlijks geëvalueerd in een aparte bijeenkomst van de RvC waarbij de bestuurders gedeeltelijk aanwezig zijn. De benoeming, schorsing en ontslag alsmede de beloning van de bestuurder ligt vast in de artikelen 5 en 6 van de statuten.

Een verslag van de werkzaamheden van de RvC is een onderdeel van de jaarverslaglegging van HBS Ons Belang.

In het jaarverslag wordt over de commissarissen het volgende vermeld: geslacht, leeftijd, hoofdfunctie, nevenfuncties (alleen als deze belangrijk zijn voor de uitoefening van de RvC-taak), tijdstip van de eerste benoeming en eventuele herbenoeming en tenslotte de looptijd van benoeming.

III.2 Onafhankelijkheid – Inhoud Ieder lid van de RvC heeft de verantwoordelijkheid om onafhankelijk en kritisch bij te dragen aan de besluitvorming. Daarbij worden diverse belangen op evenwichtige wijze afgewogen. De RvC is zodanig samengesteld, dat de leden ten opzichte van elkaar, het bestuur en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. – Uitwerking De RvC ziet erop toe dat de onafhankelijkheid van de leden ten opzichte van elkaar en ten opzichte van het bestuur gewaarborgd is. Dit element kan worden terug gevonden in de bijdrage van de RvC aan het jaarverslag. De onafhankelijkheid is een jaarlijks terugkerend agendapunt bij de zelfevaluatie. HBS Ons Belang verklaart, dat met de bankinstelling waar één van de RvC leden bestuurder is, geen significante relatie wordt onderhouden.

III.3 Deskundigheid en samenstelling – Inhoud Elk lid van de RvC dient in staat te zijn om de hoofdlijnen van het totale beleid te beoordelen. Elk lid van de RvC beschikt over de specifieke deskundigheid die noodzakelijk is voor de vervulling van zijn taak, binnen zijn rol in het kader van de profielschets van de raad. Ook leden die op voordracht zijn benoemd, dienen aan dit profiel te voldoen. De RvC dient zodanig te zijn samengesteld, dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen. Een herbenoeming van een lid van de RvC vindt slechts

22


plaats na zorgvuldige overweging. Ook bij een herbenoeming wordt de hiervoor genoemde profielschets in acht genomen. – Uitwerking In 2005 zijn functieprofielen voor de RvC vastgesteld. De huidige RvC bestaat uit 3 leden, geheel conform de statuten. Deze leden zijn in 2006 en 2007 benoemd. In de vacatures van twee leden wordt vanwege de fusievoorbereidingen niet voorzien. Hierdoor is de situatie ontstaan, dat de huidige RvC-leden niet aan alle profielschetsen voldoen. De huidige RvC leden hebben in 2007 een introductieprogramma doorlopen dat was georganiseerd door Atrivé. Binnen HBS Ons Belang is ervoor gekozen een RvC lid voor een periode van vier jaar te benoemen en maximaal één keer te herbenoemen.

III.4 Rol van de voorzitter van de Raad van Commissarissen – Inhoud De voorzitter van de RvC bereidt de agenda van de vergadering voor en leidt de vergaderingen van de raad. Daarnaast heeft hij de volgende taken: –H ij ziet toe op het goed functioneren van de raad en zijn commissies – Hij zorgt voor een adequate informatievoorziening aan de leden van de raad – Hij zorgt ervoor, dat voldoende tijd bestaat voor de besluitvorming – Hij zorgt voor een adequate introductie – Hij is namens de RvC het voornaamste aanspreekpunt voor het bestuur – Hij initieert de evaluatie van het functioneren van de RvC en van het functioneren van het bestuur. De woningcorporatie zorgt voor een adequate ondersteuning van de voorzitter van de RvC als het gaat om o.a. informatie, agendering, evaluatie en introductie van nieuwe leden.

–U itwerking De rol van de voorzitter van de RvC is uitgewerkt in artikel 20 van de statuten en in artikel 8 van het reglement van de RvC. De voorzitter wordt bij de uitvoering van zijn taak vanuit de werkorganisatie ondersteund. Voor elke reguliere vergadering is er agendaoverleg tussen de voorzitter van de RvC en het bestuur.

III.5 S amenstelling en rol van twee kerncommissies van de Raad van Commissarissen -– I nhoud Indien de RvC uit meer dan vijf leden bestaat, dan kan de RvC uit zijn midden een auditcommissie en een selectie/renumeratiecommissie instellen. De taak van de commissies is, om de besluitvorming van de RvC voor te bereiden. Indien de RvC besluit tot het niet instellen van een audit, en/of selectie/ renumeratiecommissie, dan geldt de van toepassing zijnde uitwerking in III.5.4, III.5.5, III.5.8, III.5.9, III.5.10, IV.1.2, IV.2.3 en IV.3.1 ten aanzien van de gehele RvC. In het jaarverslag van de woningcorporatie doet de RvC verslag van de uitvoering van de taakopdracht van de commissies in het boekjaar. –U itwerking HBS Ons Belang kent, mede gezien de omvang van het aantal RvC leden, geen auditcommissie en geen renumeratie/ selectiecommissie. De RvC overlegt minimaal eens per jaar met de externe accountant (conform artikel 13 van het reglement voor de RvC) waarbij in de regel de bestuurders aanwezig zijn. De externe accountant wordt jaarlijks door de RvC (her) benoemd conform artikel 25 van de statuten.

III.6 Tegenstrijdige belangen – I nhoud Elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen de woningcorporatie en leden van de RvC wordt vermeden. Besluiten tot het aangaan van bepaalde transacties door de woningcorporatie, moeten worden goedgekeurd door de RvC. Bij genoemde transacties is sprake van mogelijke tegenstrijdige

23


belangen van leden van de RvC. Bovendien zijn deze transacties van materiële betekenis voor de woningcorporatie en/of voor de betreffende leden van de RvC. Verder is de RvC verantwoordelijk voor de besluitvorming als het gaat om de omgang met tegenstrijdige belangen bij leden van het bestuur, leden van de RvC en de externe accountant in relatie tot de woningcorporatie. Een lid van de RvC heeft vooraf goedkeuring nodig van de RvC als hij een nevenfunctie wil aanvaarden, die van invloed kan zijn (wat betreft aard of tijdsbeslag) op de uitoefening van zijn taak als commissaris. – Uitwerking In het reglement van de RvC is in artikel 4, lid 2 het volgende opgenomen: ‘Indien een lid van de RvC voorziet dat een onverenigbaarheid of een anderszins tegengesteld belang tussen de corporatie en het betreffende lid zou kunnen ontstaan, moet het betreffende lid dit direct kenbaar maken aan de voorzitter van de RvC’.

De nevenfuncties van de RvC leden zijn bekend en worden in het jaarverslag vermeld.

III.7 Bezoldiging Raad van Commissarissen – Inhoud De RvC stelt de bezoldiging van de leden van de RvC vast. De bezoldiging van een lid van de RvC is niet afhankelijk van de resultaten van de woningcorporatie. De toelichting op de

jaarrekening bevat in ieder geval informatie over de hoogte en de structuur van de bezoldiging van de individuele leden van de RvC. –U itwerking De bezoldiging van de RvC-leden is vastgesteld en is niet afhankelijk van resultaten. In het jaarverslag van de RvC wordt jaarlijks informatie over de hoogte van de bezoldiging van de individuele leden opgenomen. De hoogte van de vergoeding wordt jaarlijks afgestemd op de adviezen van de vereniging toezicht woningcorporaties (VTW).

Principe IV De audit van de financiële verslaggeving en de positie van de interne controle functie en van de externe accountant IV.1 Financiële verslaggeving – I nhoud Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de volledigheid van de openbaar gemaakte financiële berichten. De RvC ziet er op toe, dat het bestuur deze verantwoordelijkheid vervult. – Uitwerking Deze werkmethode wordt binnen HBS Ons Belang toegepast. Volgens de statuten is het bestuur belast met het besturen van de stichting en haar verbindingen. De RvC houdt toezicht op het door het bestuur gevoerde beleid en de algemene gang van zaken binnen de stichting en haar verbindingen.

24


IV.2 Rol, benoeming, beloning en beoordeling van het functioneren van de externe accountant – Inhoud De RvC benoemt de externe accountant en stelt de beloning van de externe accountant vast. De RvC laat zich daartoe door het bestuur adviseren. – Uitwerking Op advies van het bestuur verstrekt de RvC jaarlijks de controleopdracht aan de externe accountant. De externe accountant wordt in principe uitsluitend belast met advieswerkzaamheden die een directe relatie hebben met de controlewerkzaamheden.

IV.3 Interne controle functie – Inhoud De interne accountant c.q. controller, die een belangrijke rol kan spelen in het beoordelen en toetsen van interne risicobeheersings- en controlesystemen, functioneert onder de verantwoordelijkheid van het bestuur. Mocht aan een woningcorporatie geen interne accountant c.q. controller zijn verbonden, dan geldt principe IV.3 voor de financieel verantwoordelijke van de woningcorporatie.

–U itwerking De RvC heeft haar goedkeuring verleend aan het intern controleplan dat in 2007 is opgesteld. De onderwerpen van controle worden jaarlijks door het bestuur vastgesteld. De rapportage over de controle-uitkomsten wordt via de kwartaalrapportages intern gecommuniceerd.

IV.4 Relatie en communicatie van de externe accountant met de organen van de woningcorporatie – I nhoud De externe accountant woont in ieder geval de vergadering van de RvC bij waarin over de vaststelling van de jaarrekening wordt besloten. De externe accountant rapporteert zijn bevindingen gelijktijdig aan het bestuur en de RvC. De rapportage vindt op dezelfde manier plaats. –U itwerking De externe accountant werkt op de wijze zoals hierboven beschreven. Het concept rapport wordt echter vooraf met het bestuur besproken, ter voorkoming van eventuele onjuistheden en of onvolledigheden.

25


V. Maatschappelijke verantwoording en beleidsbeïnvloeding door belanghebbenden V.1 – Inhoud Het bestuur hanteert een visie op de maatschappelijke positie van de woningcorporatie als uitgangspunt voor zijn beleid. Het bestuur vertaalt die visie in een missie en beleidsdoelstellingen. Het bestuur betrekt belanghebbenden bij beleidsvorming en voert met hen een dialoog over de uitvoering van het beleid. Het bestuur geeft inzicht in de realisatie van de beleidsdoelstellingen en communiceert hierover met relevante belanghebbenden. – Uitwerking In het strategisch plan 2007-2010 zijn een visie, missie en doelstellingen beschreven. In 2006 zijn de belangrijkste belanghouders voor de corporatie vastgesteld en is een enquête onder de belanghouders gehouden over de verwachtingen die zij hebben van de corporatie. Er vindt met de bewonersvereniging maandelijks overleg plaats, waarbij hun adviserende rol op het gebied van beleidsontwikkeling onderdeel uitmaakt van het overleg. V.2 – Inhoud De woningcorporatie organiseert een vorm van overleg met een selectie van belanghebbenden. Dit overleg gaat over het voorgenomen beleid van de woningcorporatie en de uitvoering daarvan. In het governance hoofdstuk in het jaarverslag verantwoordt de woningcorporatie de vorm van overleg die zij heeft gekozen. De selectie van belanghebbenden worden tenminste eenmaal per jaar in het overleg betrokken.

–U itwerking In december 2007 heeft een eerste overleg plaatsgevonden met de meest relevante stakeholders. Hierbij is ondermeer het maatschappelijk ondernemen en de leefbaarheid als beleidsonderwerp besproken. Tevens is geprobeerd met deze stakeholders tot een goede overlegvorm te komen, waarbij alle partijen uitgedaagd worden tot een actieve deelname in het beleidsproces van de corporatie. Dit onderwerp zal in 2008 verder worden uitgewerkt. Het verslag van de gehouden bijeenkomst zal in het voorjaar van 2008 op de website worden geplaatst. Bij deze bijeenkomst zijn bestuurders en een afvaardiging van de RvC aanwezig.

V.3 – Inhoud De woningcorporatie laat zich één maal per vier jaar visiteren waarbij een gestructureerd oordeel wordt gegeven over het volkshuisvestelijk en maatschappelijk presteren. Visitatie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van bestuur en RvC. –U itwerking De corporatie heeft in 2007 een zogenaamde mid term review, een vorm van visitatie, ondergaan om de organisatieontwikkelingen ten opzichte van de vorige visitatie in 2004 te meten. Hoewel de rapportage niet voldoet aan de formele term ‘visitatie’, is er toch een aantal verbeterpunten uit te halen waarmee we in de komende jaren aan de slag gaan. Naar verwachting zal in het 2e jaar na de fusie, in 2010-2011, de volgende visitatie plaatsvinden.

26

Participatie

27

Participatie

Met participatie legt HBS Ons Belang heel direct een verbinding met diverse partijen, die betrokken zijn bij (de activiteiten van) de organisatie. Dat betekent veel praten, veel overleg, veel afstemming en veel discussie. Het doel is helder: weten wat er speelt en inspelen op wensen en behoeften van bewoners.

4. Participatie Overleg met bewoners (structureel en incidenteel) – Bewonersraad De bewonersraad heeft vijf keer vergaderd in aanwezigheid van de directie.

– Overleg directie HBS Ons Belang en dagelijks bestuur bewonersraad In 2007 heeft zes keer een overleg plaatsgevonden tussen het dagelijks bestuur van de bewonersraad en de directie. Bij dit overleg zijn de directieleden/bestuurders van HBS Ons Belang, de heren H.J.M. Rupert en W.A.S.A de Bruijn, en hoofd Woonpartner, mevrouw H. Pierik, aanwezig geweest. Daarnaast zijn er, in verband met de fusie, extra overleggen geweest tussen het bestuur van de bewonersraad en de directie/het bestuur van HBS Ons Belang.

28

Participatie

– Themabijeenkomsten bewonersraad In 2007 is een aantal themabijeenkomsten georganiseerd met het dagelijks bestuur van de bewonersraad en de directie/het bestuur van HBS Ons Belang. De volgende beleidsthema’s zijn aan de orde geweest:

– Het betrekken van bewoners bij participatie o.l.v. Quintis, een managementadviesbureau op het gebied van wonen – Strategisch voorraadbeheer – Parkeren op eigen terrein

– Wijkschouwen t.b.v. begroting 2008 Met afgevaardigden van de zeven wijkraden heeft in 2007 een wijkschouw plaatsgevonden. Daarnaast is er een schouw geweest met afgevaardigden van wooncentrum Korenbuurt. Tijdens deze (wijk)schouwen kunnen punten (geen individuele zaken) worden aangedragen die men graag wil laten opnemen in de begroting van het daaropvolgende jaar.

Er zijn in totaal zeven aandachtspunten opgevoerd vanuit de diverse wijken. Twee van deze punten zijn in 2007 uitgevoerd en vier punten zijn meegenomen in de begroting van 2008. Slechts één punt is afgewezen. Aan het eind van het jaar (eind november/begin december) worden de punten telefonisch teruggekoppeld aan de voorzitters van de wijkraden. Bij een afwijzing van een aangedragen punt, wordt de reden van afwijzing vermeld. Daarnaast ontvangen dezelfde voorzitters een bevestigingsbrief, waarin alle punten worden vermeld, die voor hun wijk zijn opgenomen in de begroting. – Jaarlijkse wijkavonden De jaarlijkse wijkavond (per wijk) wordt door de wijkraden georganiseerd. De directieleden en medewerkers van HBS Ons Belang worden hiervoor uitgenodigd. Op diverse avonden in de maanden maart, april en mei 2007 is in alle wijken een wijkavond georganiseerd.

De volgende onderwerpen komen aan de orde tijdens zo’n wijkavond: huurverhoging, nieuwbouwplannen, woonruimteverdeling en onderhoudsbegroting. Daarnaast was in 2007 een aantal gastsprekers uitgenodigd zoals de wijkagenten, de brandweer, Stichting Wonen en Psychiatrie in Twente en Alzheimer Nederland (fonds en patiëntenbelangenorganisatie op het gebied van Alzheimer). – Themabijeenkomsten wijkraden In november 2007 heeft Woonpartner drie themabijeenkomsten georganiseerd met als onderwerp strategisch voorraadbeheer. Tijdens deze bijeenkomst werd uitleg gegeven over de wijze waarop HBS Ons Belang het strategisch voorraadbeheer heeft opgezet voor de diverse wijken. Daarna is er met elkaar van gedachten gewisseld over de wijk die men vertegenwoordigt. De leden van het platform (d.w.z. niet huurders) konden aansluiten bij de wijk waarmee ze de meeste affiniteit hadden.

– Bewonerscommissies De woonmaatschappelijk consulenten hebben twee keer per jaar overleg met de diverse bewonerscommissies (d.w.z. afgevaardigden van de diverse wooncomplexen). Als er sprake is van knelpunten, dan wordt in de directe woonomgeving gezamenlijk met bewoners naar oplossingen gezocht. Extra overleg behoort ook tot de mogelijkheden evenals het organiseren van een themabijeenkomst. – Herhuisvesting We zijn het afgelopen jaar bezig geweest met de herhuisvesting van bewoners in de wijken Klein Driene (Händelstraat) en Veldwijk-Zuid ( Klimopstraat en Kamperfoeliestraat).

– Project Kalanderstraat Bewoners uit de Kalanderstraat, Ketelstraat en Twijnstraat zijn uitgenodigd voor groepsgesprekken. In het kader van einde

29

Participatie

exploitatie van de woningen, moet er duidelijkheid komen wat er met deze woningen gaat gebeuren. In dit kader zijn de bewoners benaderd met de vraag hoe zij denken over de toekomst van hun woningen: wat zijn hun woonwensen en woonbehoeften? Deze informatie wordt meegenomen in het plan van aanpak. In 2008 zal hierover besluitvorming plaatsvinden. – Overleg inzake plaatsing scootmobiels Ludgerus De bewonerscommissie Ludgerus heeft regelmatig aandacht gevraagd voor de problemen met het stallen van scootmobiels. In het wooncomplex zelf is hier op de galerijen beperkt ruimte beschikbaar. HBS Ons Belang is, in overleg met de bewonerscommissie, met de bewoners in gesprek gegaan die een scootmobiel gebruiken. Tijdens dit gesprek zijn mogelijke oplossingen besproken. Het voorstel ligt op tafel om extra stallingruimte te creëren op de binnenplaats. In 2008 zal dit voorstel verder worden uitgewerkt.

– Organiseren woonateliers In Veldwijk- Zuid hebben drie woonateliers plaatsgevonden. Doel van deze woonateliers is, om bewoners te betrekken bij de nieuwbouw- en renovatieplannen. Deze ateliers worden georganiseerd in samenwerking met de projectleider van Veldwijk-Zuid, de architecten, de medewerkers van HBS Ons Belang,

de afgevaardigden van de bouwcommissie en de werkgroep communicatie/participatie. Eén van de woon-ateliers was specifiek gericht op de doelgroep ‘allochtonen’ uit de buurt Veldwijk-Zuid.

– Wijkontwikkeling Klein Driene In de wijk Klein Driene wordt samen met Gemeente en de collegacorporatie St.Joseph een nieuw wijkontwikkelingsplan ontwikkeld. De bewoners uit deze wijk worden hierbij actief betrokken. In enkele druk bezochte bijeenkomsten heeft men kunnen aangeven wat men belangrijk vindt in de woning en woonomgeving. Met de ingebrachte ideëen zijn de stedebouwkundigen weer aan de slag gegaan en de uitwerkingen zijn inmiddels een tweede keer aan de bewoners voorgelegd. In 2008 verwachten we een definitief plan voor deze wijk klaar te hebben.

Overige overleggen In 2007 hebben diverse vormen van overleg plaatsgevonden met verschillende maatschappelijke instellingen, zowel op wijkals buurtniveau. De inhoud van deze overleggen was zeer divers: van themagericht tot het bespreken van individuele gevallen en van Multi Disciplinair Overleg tot aan vangnetten zorg voor kinderen/jong volwassenen tussen de 0-23+ jaar.

30

Participatie

Overige commissies – Commissies Er zijn verschillende commissies waarin afgevaardigden van de bewonersraad en medewerkers van HBS Ons Belang participeren. Deze commissies komen een aantal keren per jaar bij elkaar, afhankelijk van het thema. – Bouwcommissie – Commissie woonruimteverdeling – Werkgroep leefbaarheid – Werkgroep groen – Werkgroep servicekosten

– Klachtenadviescommissie Op initiatief van HBS Ons Belang is samen met een aantal woningcorporaties in Twente, een gezamenlijke klachtenadviescommissie ingesteld. Huurders, medehuurders, woningzoekenden, ex-huurders en instanties die de belangen van deze partijen behartigen, kunnen een klacht indienen bij de Klachtencommissie Woningcorporatie Twente e.o. Er is een reglement beschikbaar over de werkwijze van de klachtenadviescommissie.

Overzicht klachten HBS Ons Belang in 2007: Er zijn vier klachten gemeld bij de klachtenadviescommissie. Geen van deze vier meldingen zijn volgens de geldende procedure ingediend. Bij drie van deze klachten heeft naderhand een gesprek plaatsgevonden met de leidinggevende van

Woonpartner. Na gesprek met de leidinggevende, zijn de problemen opgelost en/of zag men af van verdere behandeling in de klachtenadviescommissie. De vierde klager is op de hoogte gesteld door de klachtenadviescommissie over de te volgen procedure. Zij heeft daar geen gehoor aan gegeven.

Bewonersvereniging –S amenwerkingsovereenkomst en participatie nota Met de bewonersvereniging bestaat al geruime tijd een samenwerkingsovereenkomst. Daarnaast kennen we bij HBS Ons Belang de participatienota. Deze nota geeft inzicht in de wijze waarop overleg plaatsvindt tussen HBS Ons Belang en de bewonersvereniging. Zo is in deze nota informatie opgenomen over de bewonersraad, de wijkraden en de bewonerscommissies.

– Informatie delen met bewoners – De statuten en reglementen, het jaarverslag gecombineerd met het volkshuisvestingsverslag staan vermeld op onze website www.hbsonsbelang.nl. – Alle belangrijke zaken voor huurders staan vermeld op de website www.woonpartner.com – Bewoners en andere belangstellenden kunnen op verzoek een schriftelijke versie van de diverse verslagen ontvangen. – De leden van de bewonersraad krijgen het jaarverslag, de begroting en diverse informatie die voor hen van

31

Participatie

belang is (zoals wijzigingen van beleid) opgestuurd. – Overige informatie (bv. ontwikkelingen) kunnen bewoners vernemen via het bewonersblad Wooncontact, dat 5 tot 6 keer per jaar verschijnt. – Faciliteiten ten behoeve van bewonerscommissies – Voor huurders die hebben aangegeven lid te willen zijn van de bewonersvereniging, incasseren wij maandelijks een bedrag van € 0,90 per bewoner. Dit bedrag wordt door HBS Ons Belang gestort op de rekening van de bewonersvereniging. – HBS Ons Belang stelt om niet kantoorruimte en inventaris beschikbaar.

– Het bestuur van de bewonersraad en de bewonersvereniging vergaderen in de vergaderruimtes van HBS Ons Belang. – HBS Ons Belang voert de salarisadministratie uit voor de medewerker van de bewonersvereniging. – HBS Ons Belang voert diverse overige werkzaamheden uit, zoals de uitnodigingen voor de jaarlijkse wijkavonden. – HBS Ons Belang doneert aan goede doelen in de wijken op verzoek van een bewonerscommissie of wijkraad. – HBS Ons Belang betaalt alle kosten voor advies en ondersteuning van de bewonersvereniging in het kader van de fusie en professionalisering van de participatie.

32

Leefbaarheid en maatschappelijke inbedding

HBS Ons Belang biedt ‘meer dan alleen een dak boven je hoofd’. Om dat waar te kunnen maken, kijkt de corporatie verder dan alleen de woning. De woning staat in een straat, een buurt, een wijk en een stad. Er moet van alles worden geregeld en afgestemd met diverse partijen op de terreinen wonen, scholing, zorg&welzijn en (wijk)economie. HBS Ons Belang probeert continu verbindingen te leggen tussen deze elementen zodat een huurder zich voor langere tijd thuis kan voelen in zijn woning en in zijn omgeving.

5. Leefbaarheid en maatschappelijke inbedding

33


Leefbaarheid Leefbaarheid is voor HBS Ons Belang een belangrijk aandachtsveld. Het is een van de meetpunten van maatschappelijk ondernemen. Leefbaarheid betekent voor HBS Ons Belang dat er meer moet gebeuren dan alleen ‘het stapelen van stenen’. Het vraagt grote en diepe (sociale) investeringen in het volledige ‘klaverblad’: wonen, scholing, zorg & welzijn en (wijk) economie. Steeds meer kijken wij samen met onze stakeholders, zoals de gemeente, zorgen welzijnsaanbieders, naar de Hengelose wijken. Wij zijn in de overtuiging, dat deze samenwerking noodzakelijk is om goede afgestemde voorzieningen en diensten op wijkniveau te kunnen blijven aanbieden. Ook in 2007 is hier veel energie in gestoken. Zo is onderzocht (d.m.v. een verkennend onderzoek), waar partijen complementair kunnen zijn (‘bruggen bouwen’). Als daar een goed beeld van bestaat, dan kun je voorzieningen in de wijk realiseren

34


die daadwerkelijk aansluiten bij een behoefte. Op deze manier wordt wonen letterlijk ‘meer dan een dak boven je hoofd’ (motto HBS Ons Belang). Veel aandacht heeft HBS Ons Belang voor de primaire doelgroep, d.w.z. mensen die niet zelfstandig in huisvesting kunnen voorzien en mensen die bijzondere woonvormen nodig hebben.

HBS Ons Belang stelt jaarlijks een leefbaarheidbudget van€ 45,- per woning beschikbaar. Het totale budget is € 287.000,- voor ruim 6.300 woningen. Dit budget isals volgt onderverdeeld:

– De werkgroep leefbaarheid Deze werkgroep had in 2007 een bedrag van € 91.000,- tot zijn beschikking waarvan uiteindelijk op hun voordracht € 88.700,- is besteed aan diverse projecten. Het doel van de werkgroep is het in stand houden van de leefbaarheid in de wijken waar HBS Ons Belang woningen in beheer heeft. De belangrijke aandachtsgebieden voor de werkgroep leefbaarheid zijn de thema’s schoon en veilig. In deze werkgroep zitten zeven vertegenwoordigers van de wijkraden en twee medewerkers van HBS Ons Belang.

Het budget is in 2007 voor de volgende projecten aangewend: – Het schenken van een defibrillator aan speeltuin het Lansink – het realiseren van een speelvoorziening bij het Mauritsplein – het aanbrengen van cameratoezicht in de flat aan de Zernike-straat – het aanschaffen van een mobiel camerasysteem – het plaatsen van automatische deuropeners aan de P. Steenbergenstraat en Parallelweg; – het realiseren van een waterpompsysteem bij woongroep ‘t Roerom; – het uitvoeren van diverse werkzaamheden rondom de speelvoorziening aan de Zernikestraat; – het oplossen van de overlast bij de speelvoorziening aan de Turnhoutstraat; – het financieren van een rookmelderactie waarbij medewerkers van HBS Ons Belang en Woonpartner de wijken bezochten en aan ieder huishouden een rookmelder overhandigden. Dit alles in het kader van ‘bevordering van de brandveiligheid’.

35


– Politiekeurmerk veilig wonen Het aantal meldingen over gevoelens van onveiligheid is toegenomen. Voor HBS Ons Belang zijn deze signalen de aanleiding geweest om aan dit onderwerp nog eens extra aandacht te besteden. We zijn van mening dat onze bewoners naast het dak boven het hoofd, ook recht hebben op een gevoel van veiligheid in de woningen en in de wijk waarin men woont. Jaarlijks wordt een bedrag van ruim € 180.000,- gereserveerd om woningen, zowel bestaande als nieuwbouwwoningen, te voorzien van het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Het keurmerk wordt afgegeven, als het hang- en sluitwerk voldoet aan de geldende eisen. Door een overgangsregeling is het in 2005 en 2006 niet mogelijk geweest om de woningen te certificeren. Daardoor heeft in 2007 een inhaalslag plaatsgevonden. Eind 2007 is ongeveer 50% van het totale woningbezit (d.w.z. 3200 woningen) beveiligd conform het politiekeurmerk Veilig Wonen. In totaal is in 2007 een bedrag van € 177.000, - geïnvesteerd. Daarnaast hebben we nog andere maatregelen genomen in het kader van veiligheid: – Bij mutaties worden de cilinders vervangen, zodat de nieuwe bewoner de zekerheid heeft dat er geen sleutels in omloop zijn waarvan hij of zij geen weet heeft. – De aanwezigheid van huismeesters in diverse wijken, de camerabewaking in sommige woongebouwen en de samenwerking tussen onze woonmaatschappelijke consulenten en diverse stakeholders moeten de veiligheid van bewoners in hun omgeving waarborgen.

– Activiteiten in de wijk Hengelose Es Stichting ’t Geerdink heeft een bedrag van € 18.000,- ontvangen voor diverse activiteiten op het gebied van welzijn en werk voor de wijkbewoners van de Hengelose Es. De activiteiten worden uitgevoerd door vrijwilligers, betaalde krachten en/of de doelgroep zelf (bijvoorbeeld het zakgeldproject). Alle activiteiten en projecten hebben als doel om het welzijn en de leefbaarheid, zowel individueel als collectief, te vergroten. Voorbeelden van de activiteiten zijn: werkervaringsprojecten, buurtgerichte activiteiten voor kinderen en volwassenen, buurtbeheer in het kader van het verhogen van de leefbaarheid in de wijk.

Maatschappelijke inbedding In de gedachte van het ‘klaverblad’, d.w.z. wonen, werken, leren, zorg en welzijn, heeft HBS Ons Belang in 2007 een flink aantal projecten gerealiseerd in de Hengelose wijken. De projecten kunnen worden gezien als een maatschappelijke investering. Om deze projecten te kunnen financieren, wordt de financiële overmaat gebruikt. Daarnaast is in 2007 een hogere onrendabele top afgeboekt. Voor meer details over de onrendabele top, zie hoofdstuk 9.

Een overzicht: – Realisatie Buurtontmoetingsruimte Hasseler Es In de wijk Hasseler Es is een (buurt)ontmoetingsruimte gerealiseerd en geopend. Voor HBS Ons Belang is dit de eerste ontmoetingsruimte die zij bouwt in deze wijk. In samenspraak met buurtbewoners en bewonersorganisaties is de (buurt)ontmoetingsruimte ingericht en worden er diverse activiteiten georganiseerd.

– Realisatie (buurt)informatiepunt Veldwijk-Zuid In het herstructureringsgebied Veldwijk-Zuid, als onderdeel van de herstructureringswijk Berflo Es, is een (buurt)informatiepunt gerealiseerd en geopend. Het informatiepunt is gehuisvest in een woning en staat midden in de wijk. Het is daarmee laag-

36


drempelig voor buurtbewoners. Een aantal keren per week

de wijk-economie gestimuleerd. Zo zijn bijvoorbeeld in

kunnen zij bij dit informatiepunt terecht met allerlei vragen

het herstructureringsgebied Veldwijk-Zuid diverse

over de herstructurering. Daarnaast wordt het informatiepunt

ruimten beschikbaar gesteld aan kunstenaars en een

gebruikt voor het organiseren van woon-ateliers (met buurt-

bureau (‘Alle Zorg’) dat ex-gedetineerden begeleidt bij

bewoners) en vinden er gesprekken plaats met bewoners die moeten verhuizen i.v.m. sloop.

(maatschappelijke) integratie. – Tevens werden van kunstenaars diverse werken aangekocht. Voor deze (en andere) initiatieven werkt HBS Ons Belang

Inmiddels is een nieuw informatiepunt geopend in de wijk:

nauw samen met o.a. de gemeente Hengelo (SWIMT),

Infopunt Berflo Mooi. Dit infopunt geeft informatie over de

stichting Oostwerk (een stichting die startende ZZP’ers in

gehele wijk, dus niet alleen over Veldwijk-Zuid. Het is de

de dienstverlening begeleidt) en Performatief (‘het werkt

bedoeling dat, op termijn, het infopunt aan de Sneeuwbesstraat volledig opgaat in het nieuwe infopunt. Minister Vogelaar (minister voor Wonen, Wijken en Integratie) heeft in december 2007 het nieuwe infocentrum feestelijk geopend. Zij bracht een werkbezoek aan Hengelo in het kader van de start van de herstructurering in Berflo Es.

– Invulling geven aan (wijk)ontmoetingscentrum in Bastion Het geven van een invulling aan een (wijk)ontmoetingsruimte in complex Bastion die geschikt is voor mensen met een visuele beperking (slechtzienden). Samen met Bartiméus en de gemeente is een ontmoetingsruimte ontworpen, die geschikt is voor ontmoeting tussen wijkbewoners en slechtzienden.

– Stimuleren wijkeconomie Verschillende acties worden in een wijk gestart om de wijkeconomie te stimuleren: – Bij het infopunt in Veldwijk-Zuid (Sneeuwbesstraat) werkt een gastheer, die via het SWIMT (d.w.z. een organisatie die mensen helpt bij de re-integratie naar betaald werk) bij HBS Ons Belang werkervaring kan opdoen. De bedoeling van dergelijke stages is, om mensen door te laten stromen naar een vaste baan. – Tegen een laag tarief worden diverse bedrijfspanden/ woningen door HBS Ons Belang beschikbaar gesteld aan startende ondernemers. Op deze manier wordt

in de wijk’). – Opstellen wijkvisie Klein Driene In samenwerking met de gemeente en St. Joseph Wonen, zijn we gestart met het opstellen van een wijkvisie voor Klein Driene met een doorkijk tot 2018. Deze wijkvisie wordt in 2008 vastgesteld. Voor de korte termijn is een plan van aanpak opgesteld. In genoemd plan staan korte termijnacties beschreven op het gebied van ‘schoon, heel en veilig’.

– Speelvoorziening Mauritsplein Naar aanleiding van overlastklachten die bewoners uit het wooncomplex ervaren met spelende kinderen, is een aantal gesprekken georganiseerd met de ouders van de kinderen (bewoners uit de wijk). Bij deze gesprekken waren aanwezig de wijkagent, de stadsdeelregisseur, de gemeente Hengelo en de coördinator van het Bredeschool netwerk. Het Bredeschool netwerk richt zich op preventie en activiteiten voor jonge leerlingen. In onderling overleg is besloten, om de speeltoestellen te verplaatsen en extra voorzieningen aan te brengen. De kosten hiervan zijn door de gemeente en HBS Ons Belang betaald. In augustus is deze speelvoorziening feestelijk heropend.

– Organiseren roefeldag Het doel van de Roefeldag is, om kinderen kennis te laten maken het werkveld van een woningcorporatie. HBS Ons

37


Belang heeft op deze dag de kinderen ontvangen in het informatiepunt aan de Sneeuwbesstraat (Veldwijk-Zuid). Hier kregen de kinderen uitleg over de herstructurering. Ze leer-

de ziektebeelden van de doelgroep. Het doel van de bijeenkomsten was om onrust weg te nemen bij de wijkbewoners en om begrip te creëren voor de doelgroep.

den o.a. hoe ze plattegronden konden intekenen en ze kregen uitleg over de maquettes.

– Samenwerking met Stichting

– Organiseren schoonmaakacties In de F. Zernikestraat en de Sterrentuin zijn, samen met ouders en kinderen, diverse schoonmaakacties georganiseerd.

Wonen en Psychiatrie in Twente (WOPiT) In samenwerking met stichting WOPiT wordt in Tuindorp een woonvoorziening ontwikkeld voor jong volwassenen met een psychische aandoening. Deze woonvoorziening wordt gerealiseerd in samenwerking met de ouders van deze groep jong volwassenen. Voor de wijkbewoners is een aantal informatieavonden georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten werd niet alleen informatie gegeven over het bouwplan, maar ook over

– Stichting Wonen Plus Stichting Wonen Plus is een samenwerking tussen meerdere partijen, waaronder de gemeente Hengelo, St. Joseph Wonen en HBS Ons Belang. De stichting helpt ouderen met een beperking en chronisch zieken bij het zelfstandig kunnen blijven wonen. HBS Ons Belang levert een financiële bijdrage van € 30.000, - aan de stichting.

38


– Werkgroep groen De werkgroep groen is een samenwerking tussen medewerkers van HBS Ons Belang en vertegenwoordigers uit de bewonersvereniging die allemaal wonen in verschillende wijken. Het doel van de werkgroep is, om toezicht te houden op het onderhoud van alle groenvoorziening. Met de werkgroep is in 2007 een investering gemoeid van € 255.000,-.

– Energielabel Vooruitlopend op de wetgeving heeft HBS Ons Belang in september 2007 opdracht gegeven om energielabels te maken. Het energielabel geeft aan hoe energiezuinig een woning is, onafhankelijk van bewoning en gebruikersgedrag. Met de energielabels had HBS Ons Belang de Overijsselse woningcorporatieprimeur. Inmiddels is het hele bezit van ruim 6.300 woningen voorzien van een energielabel. Met het project was een investering gemoeid van € 37.000,-.

– Energiezuinige maatregelen Het verbruik van energie neemt een steeds groter deel in van de woonlasten. Daarnaast staat het verbruik van energie hoog op de politieke agenda. Willen we de generaties na ons laten leven in een gezond leefmilieu, dan zal er stevig geïnvesteerd moeten worden in energiemaatregelen. Bij een aantal woningen in Klein

Driene zijn derhalve energiezuinige maatregelen getroffen, in samenwerking met Stichting ECOHB. Deze stichting is een overkoepelend initiatief van Natuur en Milieu Overijssel, Energie Service Centrum Nederland en enkele bedrijven. In genoemde wijk werd een pilot gestart met als doel om met geringe middelen een maximale besparing op de woonlasten te realiseren. Door middel van een investering in energiebesparende maatregelen, wordt een besparing van energie en daarmee ook direct een besparing op de woonlasten gerealiseerd. Daarnaast wordt de kwaliteit van het ‘binnenmilieu’ (d.w.z. in de woning zelf ) niet uit het oog verloren. Door deze maatregelen werden bewoners geconfronteerd met een geringe huurstijging. HBS Ons Belang geeft echter de garantie af, dat deze huurverhoging minimaal gecompenseerd wordt door een afname in energieverbruik zodat de totale woonlasten dalen. HBS Ons Belang zal dit jaarlijks evalueren. Uiteindelijk zijn 26 eengezinswoningen aangewezen als pilot. In 2007 is gestart met een blok van 6 woningen. Met de energiebesparende maatregel was een investering van € 10.000, - per woning gemoeid. In 2008 zijn de overige twintig woningen aan de beurt. Tegelijk met de energiebesparende maatregen, zal voor deze woningen een keuken-, toilet- en doucherenovatie plaats vinden. De gemiddelde investering per woning bedraagt dan € 25.000, -

39


– Woningen voor mensen met een verstandelijke beperking In Veldwijk-Zuid wordt een complex ontwikkeld voor mensen met een verstandelijke beperking, d.w.z twaalf woningen met een gemeenschappelijke huiskamer en keuken. Daarnaast wordt een kantoor en slaapwacht gecreëerd voor de zorgaanbieder, de J.P. van den Bent Stichting, een stichting voor mensen met een verstandelijke en/of meervoudige beperking. HBS Ons Belang is momenteel met genoemde stichting in gesprek, om in dit complex ook een inlooppunt te realiseren, waar met name ouderen terecht kunnen met vragen op gebied van wonen, welzijn en zorg.

– Creëren centrale ontmoetingsruimte met diverse faciliteiten In Hasserlerborgh, een complex voor mensen met een verstandelijke beperking, werd een centrale ontmoetingsruimte gecreëerd. In dit complex werd een nieuw concept ontwikkeld: een multifunctionele ruimte met o.a. automatiseringsplekken waar de bewoners bijvoorbeeld kunnen internetten. Daarnaast worden diverse activiteiten in deze ruimte georganiseerd. Het is de bedoeling, dat in de toekomst alle wooncomplexen uitgerust zijn met een dergelijke ontmoetingsruimte, die ook toeganke-

lijk kunnen worden gemaakt voor buurtbewoners. Voor de ruimte in Hasselerborgh heeft een bijdrage van HBS Ons Belang plaatsgevonden van € 78.000,-

– Creëren huiskamer voor bewoners In Veldwijk-Zuid wordt gewerkt aan de voorbereiding van realisatie van een ontmoetingsruimte voor buurtbewoners, een zogenaamde huiskamer. Het doel hiervan is, om activiteiten bereikbaar te maken en te houden voor met name ouderen. De gemeente heeft besloten, om daartoe het huidige buurtcentrum de Heester (in dezelfde wijk) te sluiten. HBS bekijkt nu met diverse partners hoe belangrijke activiteiten kunnen worden behouden voor de buurt. Samenwerking vindt plaats met de volgende partners: bestuur buurtcentrum Heester, Scala (welzijnswerk) van de gemeente Hengelo en bewoners (vanuit de werkgroep communicatie/participatie).

– Scoren in de wijk Met het project ‘Scoren in de Wijk’ werkt FC Twente nauw samen met o.a. HBS Ons Belang als het gaat om het opzetten van diverse (sport)activiteiten voor wijkbewoners van met name Veldwijk-Zuid. Voorbeelden zijn tennis, atletiek en voetbal voor jongeren. Daarnaast vinden er activiteiten plaats op het gebied van theater, i.s.m. toneelgroep Alaska.

40


– Hengelose VoetbalVereniging (HVV) ontplooit wijkactiviteiten Voetbalvereniging HVV, dat aan de rand van de wijk zijn sportvelden heeft liggen, is nauw betrokken bij Veldwijk-Zuid. Samen met HBS Ons Belang en Scoren in de Wijk, heeft deze voetbalvereniging een convenant getekend, waarin de samenwerking met partijen is bezegeld. HVV organiseert niet alleen sportactiviteiten, maar ook diverse andere activiteiten zoals kaartavonden en bingoavonden. Daarnaast is de club de thuisbasis geworden voor de Hengelose VetVerbrandersclub. Alle initiatieven en activiteiten die hierboven staan vermeld, staan niet ‘los’ van elkaar, maar zijn met elkaar verbonden. Zo worden in Veldwijk-Zuid (onderdeel van de wijk Berflo Es) veel initiatieven op diverse terreinen ontwikkeld en werken alle partners zoals hierboven vermeld, nauw met elkaar samen. Alle partijen constateren namelijk, dat deze wijk veel ondersteuning nodig heeft. HBS Ons Belang mengt zich in deze wijk actief in de problematiek op alle terreinen uit het klaverbladmodel maar weet tegelijkertijd ook waar haar verantwoordelijkheid ophoudt. Iedere deelnemende partij is uiteindelijk verantwoordelijk voor zijn/haar eigen werkterrein. HBS Ons Belang neemt echter vaak het voortouw in de vele initiatieven die worden ontplooid. Daarnaast weet HBS Ons Belang de partijen aan zich (en/of het initiatief ) te binden, soms zelfs letterlijk met een convenant (zoals bij HVV en FC Twente). Veldwijk-Zuid is slechts één voorbeeld van de vele wijken in Hengelo waar HBS Ons Belang een stap verder gaat dan wellicht de meeste woningcorporaties.

HBS Ons Belang als maatschappelijke speler in Hengelo Naast investeringen, die een directe ‘link’ hebben naar woningen, buurten en wijken, vindt HBS Ons Belang het belangrijk om ook haar bijdrage te leveren aan de stad Hengelo. Deze stad vormt immers de thuisbasis voor onze woningcorporatie. Daarbij wordt voortdurend afgewogen of een investering in de stad ook interessant is voor de huurders van HBS Ons

Belang. Wij zijn van mening, dat aantrekkelijke, bijzondere en soms noodzakelijke activiteiten en initiatieven in de stad, een bijdrage leveren aan het algemene woonplezier van o.a. de huurders. Een kleine greep uit de diverse investeringen: – De tijdelijke winter kunstschaatsbaan op De Brink, middenin het centrum: mede dankzij een financiële bijdrage van HBS Ons Belang, kan deze tijdelijke schaatsbaan ieder jaar worden gerealiseerd. – Een tennisclinic met tennisser Paul Haarhuis. Het doel is om kinderen kennis te laten maken met sport – Financieel ondersteunen van de Stichting Helemaal Hengelo, een stichting die activiteiten en evenementen in Hengelo coördineert en/of organiseert. – Leveren financiële bijdrage aan de Oranjevereniging van Hengelo – Meefinancieren jaarlijkse Schatkamer van Sinterklaas – Meefinancieren boodschappenbussen van de J.P. van den Bent Stichting – Bijdrage concert muziekvereniging Armonia ter gelegenheid van het 110-jarig bestaan – Sponsering muziektheaterproductie CRUSH – Sponsering expositie ‘zilveren camera’ in de stadhuishal van de gemeente Hengelo – Ondersteunen project Voedselbank door het beschikbaar stellen van ruimte. In Hengelo is door de diverse Hengelose kerken samen met het Leger des Heils, Humanitas Onder Dak en Caritas de Stichting Voedselbank opgericht. De Stichting Voedselbank verstrekt gratis voedsel en andere levensmiddelen aan personen en gezinnen in Hengelo en omgeving die niet zelfstandig in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Mensen die in aanmerking komen voor ondersteuning door de Stichting Voedselbank worden aangemeld door een van de hulpverlenende instanties zoals Algemeen Maatschappelijk Werk Carint, Humanitas Onder Dak, Leger des Heils, Mediant, Stichting Welzijn Ouderen, Caritas en Diaconie. Dit project wordt door

41


HBS Ons Belang van harte gesteund en dat heeft ertoe geleid, dat HBS Ons Belang de huisvesting in de vorm van een winkelpand aan de Voedselbank geheel om niet beschikbaar stelt. Vanuit onze visie in het ondernemingsplan ‘Wonen is meer dan een dak boven je hoofd’ wordt hiermee een actieve bijdrage geleverd aan de aandacht voor de sociale problematiek in de diverse wijken.

42

Kengetallen

43

Kengetallen

HBS Ons Belang kijkt niet alleen naar de sociale kant, ook de zakelijke kant is een wezenlijk onderdeel van een corporatie. In dit hoofdstuk wordt de verbinding gemaakt naar de

6. Kengetallen huur

‘harde kant’: de kengetallen ofwel de mutaties in cijfers

Kengetallen huur (mutaties) 1. Aantal eenpersoonshuishoudens die, bij mutatie, een woning huurden bij Woonpartner (excl. Korenbuurt)

CATEGORIE HUISHOUDEN

inkomen

≤ kwaliteitskortings- > grens HSW

kwaliteitskortings-

> laagste aftoppings-

grens HSW

grens HSW

≤ laagste aftoppingsgrens HSW

eenpersoons

≤ inkomensgrens

(art. 2, a, HSW)

HSW eenpersoons

eenpersoons

> inkomensgrens

(art. 2, a, HSW)

HSW eenpersoons

eenpersoons-

≤ inkomensgrens

ouderen

eenpersoons-

(art. 2, c, HSW)

ouderen

eenpersoons- ouderen

> inkomensgrens

(art. 2, c, HSW)

ouderen HSW eenpersoons

164

103

9

31

41

9

2

14

3

1

44

Kengetallen

2. Aantal tweepersoonshuishoudens die, bij mutatie, een woning huurden bij Woonpartner

CATEGORIE

inkomen

≤ kwaliteitskortings- > grens HSW

HUISHOUDEN

kwaliteitskortings-

> laagste aftoppings-

grens HSW

grens HSW

≤ laagste aftoppingsgrens HSW

meerpersoons

≤ inkomensgrens

(art. 2, b, HSW)

HSW meerpersoons

meerpersoons

> inkomensgrens

(art. 2, b, HSW)

HSW meerpersoons

meerpersoons-

≤ inkomensgrens

ouderen

meerpersoons-

(art. 2, d, HSW)

ouderen

meerpersoons-ouderen

> inkomensgrens

(art. 2, d, HSW)

HSW meerpersoons-

37

57

12

3

26

13

1

29

7

7

5

≤ kwaliteitskortings- > kwaliteitskortings-

> hoogste aftoppings-

ouderen

3. Aantal drie- en meerpersoonshuishoudens die, bij mutatie, een woning huurden bij Woonpartner

CATEGORIE

inkomen

grens HSW

HUISHOUDEN

grens HSW

grens HSW

≤ hoogste aftoppingsgrens HSW

meerpersoons

≤ inkomensgrens

(art. 2, b, HSW)

HSW meerpersoons

meerpersoons

> inkomensgrens

(art. 2, b, HSW)

HSW meerpersoons

meerpersoons-

≤ inkomensgrens

ouderen

meerpersoons-

(art. 2, d, HSW)

ouderen

meerpersoons-ouderen

> inkomensgrens

(art. 2, d, HSW)

HSW meerpersoonsouderen

10

57

2

2

5

6

1

45

Kengetallen

Aantal woningen HBS Ons Belang per 31-12-2007

SUBSIDIABELE

aantal

%

Cumulatief

Cumulatief %

32,6 %

woningen

HUURPRIJS 0 t/m 343,49

2066

32,6 %

2066

343,50 t/m 491,64

3743

59,0 %

5809

91,6 %

532

8,4 %

6341

100,0 %

2007

2006

2005

2004

9,8 %

11,8 %

11,5 %

11,2 %

parkeer

9,0 %

13,0 %

12,0 %

11,4 %

Bedrijfspanden

4,0 %

4,0 %

4,6 %

4,6 %

491,65 en hoger

Mutaties

MUTATIEGRAAD Woningen Garages, carports,

Woonruimteverdeling In 2007 is een start gemaakt met het opstellen van een woonruimteverdelingsbeleid dat beter inspeelt op de huidige- en toekomstige ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen hebben betrekking op de woningmarkt waar voortaan meerdere producten worden aangeboden zoals de toekomstige keuze die bewoners hebben tussen huur en koop. Daarnaast hebben de ontwikkelingen te maken met de Hengelose buurten en wijken. Hierbij kan worden gedacht aan buurten wijkinformatie. Samen met de twee andere Hengelose verhuurders St. Joseph Wonen en Twinta( voorheen Carint Wonen), is het streven om begin 2008 een nieuwe woonruimteverdelingsystematiek te implementeren. In 2007 hebben wij, samen met de genoemde Hengelose verhuurders, onze woningen aangeboden op de website www.hureninhengelo.nl en bij het Hengelo’s Weekblad (huisaan-huis blad). Wekelijks worden de vrijgekomen woningen aangeboden. Bij het aanbieden van de woningen is de inschrijftijd doorslaggevend.

In 2007 hebben 619 bewoners de sleutel van hun woning ingeleverd en hebben we 657 woningen verhuurd. In totaal is 77% van onze woningen toegewezen aan de doelgroep. In totaal hebben wij samen met St. Joseph Wonen en Twinta 94 woningzoekenden met een urgentie geholpen aan woonruimte. Per 31 december 2007 staan er 14.402 woningzoekenden ingeschreven in de gemeente Hengelo.

Voorkomen leegstand/ verhogen aansluitende verhuur Bij diverse woningen moeten meerdere kandidaten worden aangeschreven voordat de woning is verhuurd. Vanwege het feit dat de wettelijke opzegtermijn 1 maand is en er gewerkt wordt volgens de vastgestelde procedure, ontstaat er al leegstand op moment dat de woning een paar keer wordt geweigerd. Om deze leegstand te verminderen, wordt vanaf mei 2008 gebruik gemaakt van het programma van eisen van Woningnet. Dit automatiseringssysteem voor de woonruimte verdeling zorgt ervoor, dat een woning aan meerdere kandidaten (d.w.z. 4 tot 5) tegelijk kan worden aangeschreven

46

Kengetallen

zodat de slaagkans groter is. Daarnaast stimuleert HBS Ons Belang bewoners om de huur eerder op te zeggen. Zo ontvangen huurders die twee maanden van te voren hun huur opzeggen, een IRIS-cheque. Tot slot maakt HBS Ons Belang toekomstige huurders van een nieuwbouwwoning erop attent, dat zij de huur alvast kunnen opzeggen van hun huidige huurwoning. Voor de vertrekkende bewoners kan dit interessant zijn, omdat zij dan de mogelijkheid hebben, om goederen ter overname aan te bieden aan de nieuwe huurder. In 2007 hebben we de procedure rondom toewijzingsgesprekken wat aangescherpt. Er worden nu alleen nog maar toewijzingsgesprekken gevoerd met kandidaten (in bepaalde complexen of vanuit een specifieke persoonlijke situatie) die aangegeven hebben de woning te willen accepteren. Het gesprek vindt voortaan dus achteraf plaats. Hierover zijn de kandidaathuurders tijdig geïnformeerd. In 2007 is een nieuwe werkwijze ingevoerd voor wat betreft de mutatieprocedure. Eén van de punten uit deze procedure is de opzegging van de huur: deze kan op elke werkdag van de maand worden opgezegd mits de laatste huurdag niet valt op een vrijdag, zaterdag, zondag of op een algemeen erkende feestdag.

Woonfraude

– Onderverhuur Het onderverhuren was lange tijd geen speerpunt van beleid voor HBS Ons Belang. Daar waar oneigenlijk gebruik werd gemaakt van de woningen, werd actie ondernomen. Om toch inzicht te krijgen in de mate waarin de sociale huurwoningen van HBS Ons Belang illegaal worden onder- verhuurd, is in 2007 een eerste aanzet gegeven voor preventief onderzoek naar mogelijke onderhuur. De volgende vragen moesten daarbij worden beantwoord: – In hoeverre is er sprake van illegale onderhuur? – In welke mate wordt HBS Ons Belang financieel benadeeld? – In hoeverre wordt de doorstroming op de woningmarkt belemmerd?

Om de vragen beantwoord te krijgen, moesten vergelijkingen tussen diverse gegevensbestanden worden gemaakt zodat kon worden aangetoond of illegale onderverhuur voorkomt binnen het woningbestand. In 2008 zal dit verder worden uitgewerkt.

– Hennepplantages In het kader van hennepplantages, is in 2007 gestart met de uitwerking van een project in samenwerking met de gemeente, de politie en de energiemaatschappij. Het doel is, om een actief beleid te voeren inzake het opsporen en aanpakken van henneplantages. Het streven is, om in 2008 de aanpak definitief vorm te geven.

47

Kengetallen

48

Projecten

49

Projecten

Kwaliteit van het woningbezit krijg je niet zomaar. Het begint met beleid: diverse elementen van strategisch voorraadbeheer zijn door HBS Ons Belang gedetailleerd in kaart gebracht. Vervolgens kon heel nauwkeurig worden vastgesteld welke complexen en woningen moesten worden aangepakt, op welke wijze, in welk jaar en tegen welke kosten. Beleid en uitvoering zijn nauw met

7. Projecten

elkaar verbonden en een goede afstemming is vereist.

Kwaliteit van het woningbezit Bij HBS Ons Belang is een missie ontwikkeld die is ‘doorvertaald’ naar het strategisch voorraadbeleid. In ons strategisch bedrijfsplan 2007-2010 staat het als volgt omschreven: ’Investeren, ontwikkelen en exploiteren van onroerend goed, primair gericht op wonen.’ Voor HBS Ons Belang betekent deze missie, dat wij een verscheidenheid aan woonklimaten aan willen bieden op wijkniveau.

– Strategisch voorraadbeheer De geformuleerde missie is voor ons de drijfveer om veel energie te steken in een nieuwe opzet van het strategisch voorraadbeheer. Zo zijn op buurten wijkniveau alle complexen grafisch in beeld gebracht. Goed strategisch voorraadbeheer betekent een stevige basis voor de bedrijfsvoering zodat er gedegen financiële- en technische meerjarenplanningen kunnen worden gemaakten woningverbeteringplannen kunnen worden opgesteld. Voor het strategisch voorraadbeheer zijn o.a. de volgende toetsingskaders opgesteld: – de technische staat van de woningen c.q. complexen – de verhuurbaarheid en de mutatiegraad – de financiële positie van een complex

50

Projecten

– de mogelijke sloop en mogelijke verkoop van een complex in de toekomst – de jaren waarin groot onderhoud gaat plaatsvinden – de budgetten m.b.t. het groot onderhoud – het einde exploitatiejaar van een complex

Voor de woningverbeteringplannen zijn o.a. de uitgangspunten geformuleerd: – het vergroten van het aantal voorzieningen bij ons oudste woningbezit – het verbeteren van complexen waarvan de verhuurbaarheid lager is en/of de kwaliteit technisch minder is.

De kwaliteit van het woningbezit is voor HBS Ons Belang altijd erg belangrijk geweest. Er worden vaste onderhoudsafspraken gemaakt zodat op structurele wijze planmatig -en grootonderhoud kan plaatsvinden. Om deze reden is de bouwtechnische kwaliteit van ons woningbezit over het algemeen goed en er is geen sprake van achterstallig onderhoud. Daarnaast volgt HBS Ons Belang een toekomstige ontwikkeling op de voet, waarin woontechnische aspecten, zoals energie

kosten, een steeds grotere rol gaan spelen. De invloed van energiekosten op de woonlasten van de huurder zal namelijk steeds groter worden. HBS Ons Belang zal dit element voortaan structureel inbedden in haar strategisch voorraadbeheer. Ze heeft hierin het belang onderkend van het energielabel. Zo zullen bij onderhoud aan de woningen extra energiebesparende maatregelen worden getroffen.

– Sloop In 2007 zijn we actief geweest met het herhuisvesten van bewoners in de wijken Veldwijk-Zuid en Klein Driene. Deze herhuisvesting was noodzakelijk omdat de woningen van de desbetreffende bewoners worden gesloopt. Hierbij hebben we de volgende stappen gevolgd: – Twee jaar voordat de woningen van de desbetreffende bewoners worden gesloopt, worden deze bewoners uitvoerig geïnformeerd over de toekomst: hoe gaat hun wijkdeel eruit zien en welke woningen worden gerealiseerd en/of gerenoveerd? Voor deze informatieoverdracht worden speciale bewonersbijeenkomsten georganiseerd.

51

Projecten

– Vervolgens vinden gesprekken plaats met de individuele bewoners. Er wordt gekeken naar de diverse mogelijkheden voor herhuisvesting, d.w.z. welke wijk, welke (type) woning, tijdelijke of permanente huisvesting. – De bewoners kunnen tenslotte gebruik maken van een verhuiskostenvergoeding van € 5000 die jaarlijks wordt geïndexeerd.

In het jaarverslag 2006 werd melding gemaakt van diverse voorbereidende plannen voor sloop. Door vertragingen in de procedures, vergunningverlening, toetsen op gebied van flora en fauna en bezwaarschriften van omwonenden, zijn de volgende plannen ook eind 2007 nog steeds in voorbereiding: – 18 woningen Dieselstraat – 100 woningen Händelstraat – 61 woningen Zernikeborg – 1 woning Twijnstraat – 84 woningen in Veldwijk-Zuid, waarvan 48 geheel gesloopt gaan worden en 36 gedeeltelijk gesloopt gaan worden en worden verbouwd tot 28 nieuwe wooneenheden.

- Kwalitatief in stand houden van het woningbezit HBS Ons Belang bouwt naar behoefte, dat wil zeggen dat voor meerdere doelgroepen in Hengelo gezocht wordt naar passende locaties en/of nieuwbouwprojecten. We zijn dan ook regelmatig in gesprek met o.a. zorginstellingen als RIBW, J.P. Van den Bent Stichting, Stichting WOPiT, Trivium en Humanitas. Gezamenlijk wordt geprobeerd om tot een passende oplossing van vraagstukken te komen die te maken hebben met de gewenste huisvesting.

Het streven van HBS Ons Belang is, om in bijna alle wijken in Hengelo sociale woningbouw aan te bieden. Dat betekent, dat in wijken waar geen of weinig sociale voorraad aanwezig is, wordt gekeken naar mogelijkheden tot aankoop of ontwikkeling.

De nieuwbouwplannen stagneren echter vaak in de voorbereidingsfase. Zo is met name in 2007 een sterke vertraging opgetreden in de start van ca. 140 woningen in Zernikeborg en Bastion.

Naast nieuwbouw is HBS Ons Belang actief bezig met het op peil houden van haar woningbezit. Zo investeren wij in grooten planmatig onderhoud en vernieuwen wij wijken/wijkdelen door middel van herstructurering.

Gerealiseerde nieuwbouw HBS Ons Belang vindt het belangrijk om een bijdrage te leveren aan de bouwproductie in Hengelo. In 2007 zijn 60 huurwoningen en 18 koopwoningen opgeleverd, die allemaal een stichtingskostenniveau hebben lager dan € 200.000,-.

– Boomhaege: 36 huurappartementen en 36 koopappartementen aan de Oldenzaalsestraat In samenwerking met DURA Vermeer is door HBS Project ontwikkeling BV een vof opgericht die de ontwikkeling van het commerciële deel van dit project realiseert. De huurappartementen zijn verdeeld in 2 blokken van 18 woningen. Het zijn ruime woningen met een vloeroppervlak van 80 tot 110 m2. Alle appartementen zijn voorzien van een ruim balkon. De woningen zijn deels bestemd voor de sociale markt en deels voor het duurdere huursegment. Door de Provincie Overijssel is een subsidie verstrekt van € 40.000,- op domotica-investeringen. De koopappartementen zijn qua voorzieningen vergelijkbaar met de huurappartementen en worden verkocht voor een verkoopprijs die varieert van € 160.000 tot € 210.000,-. De woningen zijn verkocht in collegiale samenwerking tussen THB Woonservices & Vastgoedbeheer onder veranwoordelijkheid van HBS Ons Belang en een plaatselijke makelaar.

– Trento: Broek Noord en Broek Zuid (bijenbuurt) Voor het project Trento zijn 6 blokken van 4 woningen gerealiseerd. De woningen worden gebouwd door Nijhuis Rijssen.

52

Projecten

Door de gekozen bouwmethode kunnen de woningen in een korte periode op de bouwplaats gerealiseerd worden. Bij enkele woningen konden de bewoners kiezen voor extra slaapvertrekken en een extra badkamer. Met de bouw is in februari 2007 gestart. De voortgang stagneerde echter omdat er sprake was van een probleem met de fundatie van deze woningen. Het mogelijke voordeel van de gekozen bouw methode ging op deze manier geheel verloren. Voor de kerst 2007 zijn er toch nog 24 van de uiteindelijke 35 woningen opgeleverd.

Nieuwbouw in uitvoering Eind 2007 zijn 107 woningen in aanbouw.

– Trento: Broek Noord en Broek Zuid (bijenbuurt) Voor dit project, gebouwd door Nijhuis Rijssen, worden nog 11 woningen gerealiseerd. De oplevering heeft in februari 2008 plaatsgevonden.

– Boomhaege: Oldenzaalsestraat Bij dit project gaat het om de resterende 18 van 36 koopappartementen aan de Oldenzaalsestraat, gebouwd door de vof DURA Vermeer/HBS Projectontwikkeling BV. Van deze achttien woningen zijn inmiddels veertien verkocht en op twee woningen is een optie genomen. – Bastion, ‘t Broek In mei 2007 is gestart met de bouw van de 2 woongebouwen in ’t Broek in de wijk Slangenbeek. Het complex omvat 42 sociale huurwoningen, 27 vrije sector huurwoningen, negen koopwoningen, twee logiesverblijven en twee ontmoetingsruimten. Alle appartementen zijn levensloopbestendig uitgevoerd. Het bijzondere in dit project is de samenwerking met Bartiméus, waardoor diverse woningen geschikt worden gemaakt voor slechtzienden. Bartiméus is een organisatie die de kwaliteit van leven verbetert voor blinden en slechtzienden.

Nieuwbouw in ontwikkeling In 2007 waren meerdere nieuwbouwprojecten in ontwikkeling en in voorbereiding. Een kleine opsomming: Zernikeborgh, Grolsch Bierhuis, Dieselstraat, Klimopstraat, Kamperfoeliestraat, Lupinestraat, Dr. Schaepmanstraat en de Händelstraat.

– Zernikeborgh Voor Zernikeborgh is in 2007 opnieuw de bouwvergunning aangevraagd. De reden was, dat er diverse problemen waren met procedures omtrent parkeergelegenheid en woningaantallen. In februari 2008 werd de nieuwe bouwvergunning afgegeven. Echter ook hiertegen werd door een zestal bewoners bezwaar gemaakt. Deze bezwaarschriften zullen voor eind juni door de bezwaarschriftencommissie worden afgehandeld.

– Grolsch Bierhuis Met de herbouw van Grolsch Bierhuis is een start gemaakt, maar procedures zorgen hier nog voor de nodige vertraging.

– Dieselstraat Voor de herbouw aan de Dieselstraat hebben in 2007 diverse bewonersavonden plaatsgevonden. Eerst is gekozen voor een bouwaanvraag volgens een procedure art.19 lid 2. De zienswijze hierop leverde problemen op voor realisering van het plan. Daarna is het plan aangepast zodat het binnen het reguliere

53

Projecten

bestemmingsplan gerealiseerd kan worden. Hiermee is de mogelijkheid van parkeren achter de woning op eigen terrein teniet gedaan en zal parkeren plaatsvinden op openbaar gebied. Eind 2007 is de aanvraag voor een bouwvergunning ingediend bij de gemeente. Verwacht wordt dat eind mei 2008 de bouwvergunning zal worden afgegeven.

– Veldwijk-Zuid – Voor de ontwikkelingen in Veldwijk-Zuid, als onderdeel van de herstructurering van de wijk Berflo Es, is een nota van uitgangspunten samengesteld. De basis voor deze nota wordt gevormd door de wijkanalyse voor de Klimopstraat en de Kamperfoeliestraat. Daarnaast hebben de huidige bewoners voor de nodige ‘input’ gezorgd. Zij werden bij de nota betrokken door middel van busgesprekken. Gesprekken met bewoners vonden plaats in een kleine, speciaal voor deze gelegenheid geprepareerde bestelbus, die op diverse plekken in de wijk stond geparkeerd. Vervolgens is in overleg met een bouwteam een plan van aanpak en een voorlopig ontwerp gemaakt.

– Lupinestraat – Voor de Lupinestraat is in samenwerking met aannemer van Wijnen, een prijsvraag uitgeschreven. In dit bouwplan zullen 30 huur- en 30 koopappartementen worden gebouwd, waarbij de huurappartementen door HBS Ons Belang zullen worden afgenomen, en het commerciële deel binnen een op te richten samenwerkingsverband zullen worden gerealiseerd.

– Schaepmanstraat – Voor de Schaepmanstraat, als onderdeel van het bouwplan Groothuis, is een plan gemaakt voor RIBW dat voorziet in de mogelijkheid van het onder begeleiding huisvesten van 16 bewoners.

– Händelstraat Voor de Händelstraat zijn in de afgelopen jaren meerdere stedenbouwkundige ontwerpen gepresenteerd. In 2007 is besloten om het gehele plan zodanig aan te passen, dat in 2008 tot een goed bouwplan kan worden gekomen. De huidige stedenbouwkundige invulling zal worden gehanteerd als uitgangspunt.

Groot onderhoud Bij de uitvoering van groot onderhoud wordt veel waarde gehecht aan de inspraak van bewoners. Tijdens de voorlichtingsavonden worden diverse commissies ingesteld zodat de werkzaamheden kunnen worden voorbereid. De commissies bestaan uit een delegatie van bewoners, medewerkers van HBS Ons Belang en aannemers. In deze commissies wordt regelmatig de voortgang van het werk besproken en worden opmerkingen van bewoners meegenomen die verder worden uitgewerkt. Deze vorm van samenwerken blijkt erg succesvol, niet alleen voor bewoners, maar ook voor HBS Ons Belang en de aannemers. Knelpunten worden vroegtijdig onderkend en de betrokkenheid en medewerking van de bewoners worden sterk vergroot.

In onderhoudsprojecten hebben bewoners de mogelijkheid om zelf de inrichting en kleuren te bepalen van hun badkamer en toilet. In voorkomende gevallen hebben bewoners de mogelijkheid om een keukenblok naar eigen smaak uit te zoeken. In 2007 is bij 200 woningen groot onderhoud uitgevoerd: – 39 woningen Tom Manderstraat en Noordelijke Esweg – 36 HAT eenheden Louis van Gasterenstraat – 33 woningen Eduard Verkadestraat en Louis Bouwmeesterstraat – 55 woningen Charlotte Kohlerstraat en Noordelijke Esweg – 19 woningen Jan Steenstraat – 18 HAT eenheden aan de Werninkhofstraat

54

Projecten

In deze woningen werden de badkamer en het toilet vernieuwd, waar nodig de keukenblokken vervangen, mechanische ventilatie aangebracht, tuimelramen en dakbedekkingen vervangen, postkasten vervangen en waar van toepassing de galerijen

(€ 1133,-). Deze daling kan worden toegeschreven aan een gewijzigde aanbiedingsmethode van de mutatiewoningen aan de nieuwe huurder.

voorzien van een nieuwe afwerklaag. Tevens werden in alle woningen voorzieningen getroffen zodat ze voldoen aan het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Aan bewoners wordt een kleine vergoeding verstrekt als gebaar voor de overlast. In 2007 werd voor € 2,4 miljoen besteed aan groot onderhoud.

Cyclisch Onderhoud In 2007 was ons bezit voor wat betreft cyclisch onderhoud helemaal up-to-date. Er zijn voor € 2,9 miljoen aan geplande planmatig onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. We hebben vele kleine maatregelen uitgevoerd. Een kleine opsomming:

– In de buurt de noork is de dakbedekking vervangen bij 204 flatwoningen – Bij 98 seniorenappartementen in de buurt Berflo Es Noord zijn de cv-ketels en keukenblokken vervangen – Bij ca. 1700 woningen in diverse wijken in Hengelo hebben schilderwerkzaamheden plaatsgevonden

Klachten – en mutatieonderhoud Een aantal kengetallen m.b.t. klachten- en mutatieonderhoud: – In 2007 hebben we 13.467 reparaties (€ 2,04 miljoen) uitgevoerd aan onze woningen naar aanleiding van reparatieverzoeken van zittende huurders en verhuizingen. Dit is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2006 (13.271 reparaties). De gemiddelde kosten per woning gingen iets omhoog: van € 150,- in 2006 naar € 152,in 2007.

– Er vonden 657 verhuizingen plaats tegen 747 in 2006. In de woningen voerden we mutatieonderhoud uit ter waarde van gemiddeld € 863,-. Dit is een aanmerkelijke daling van de gemiddelde kosten ten opzichte van 2006

Onderhoudsdienst Om de kwaliteit van het woningbezit te waarborgen, heeft HBS Ons Belang een eigen Onderhoudsdienst. Deze Onderhoudsdienst is een op zichzelf staande afdeling binnen de sector Vastgoed. Zij draagt als afdeling zorg voor de uitvoering van onderhoudswerkzaamheden. Zij kan zelf bepalen of het werk zelf of door derden wordt uitgevoerd. Met de huidige samenstelling kan de Onderhoudsdienst ca. 75% van het werkaanbod binnen het klachten- en mutatieonderhoud zelf uitvoeren. De overige 25% wordt uitbesteed aan ‘derden’. Vooral gedurende het stookseizoen, als de monteurs zich hoofdzakelijk bezighouden met cv-werk, wordt op het gebied van elektrawerk en loodgieterwerk het nodige werk uitbesteed. In 2007 zijn 8262 werkopdrachten door de Onderhoudsdienst afgehandeld binnen het klachten- en mutatieonderhoud.

Bij de uitvoering van alle werkzaamheden staat de Onderhoudsdienst voor kwaliteit, klantgerichtheid en tevredenheid bij zowel opdrachtgever als klant. De opzet van de verzelfstandiging van de Onderhoudsdienst is, om marktconform te gaan werken, waarbij de opdrachtgever voor de diensten van de Onderhoudsdienst niet meer mag betalen dan in de markt gebruikelijk is.

De afdeling Woonpartner is de belangrijkste opdrachtgever voor de Onderhoudsdienst als het gaat om opdrachten die voortvloeien uit het klachtenonderhoud, abonnement huurderonderhoud en het mutatieonderhoud. De relatie tussen de Onderhoudsdienst en Woonpartner levert bedrijfsbreed o.a. de volgende voordelen op:

55

Projecten

– Kennisoverdracht tussen de verschillende partijen – Verstevigen van elkaars imago – Goede logistiek: Woonpartner beschikt over agenda van vaklieden zodat direct een afspraak kan worden gemaakt met de klant – Signaleren sociale problematiek: vaklieden staan veelvuldig in contact met bewoners en koppelen opgevangen signalen terug naar Woonpartner of andere verantwoordelijken in de organisatie – Personele ondersteuning van Woonpartner door de Onderhoudsdienst – Kwaliteit en klantgerichtheid – Efficiëntie – Inzicht in o.a. de kwaliteit en serviceverlening van diverse aannemers en installateurs (voordeel Woonpartner)

Na de verzelfstandiging van de Onderhoudsdienst, zijn met Woonpartner afspraken gemaakt over diverse werkprocessen,

kwaliteitseisen en verantwoordelijkheden. Deze afspraken zijn weergegeven in een Service Level Agreement (SLA). De afdelingen Woonpartner en Onderhoudsdienst organiseren hun werk dusdanig, dat voldaan wordt aan de eisen van het KWHhuurlabel. Om de prestaties van de Onderhoudsdienst te kunnen toetsen, worden regelmatig enquêtes naar de bewoners gestuurd. Deze enquêtes zijn een afgeleide van de KWH-normen. Hierin wordt de klanttevredenheid getoetst en worden de prestaties van de Onderhoudsdienst gemeten. Met deze gegevens wil de Onderhoudsdienst haar prestaties verbeteren. In 2007 is door de Onderhoudsdienst een gemiddelde score bereikt van 8,5.

De vaklieden van de Onderhoudsdienst zijn voor de corporatie de ‘ogen en de oren’ in de wijk. Zij leveren een bijdrage aan de leefbaarheid in de wijk doordat zij, zoals eerder vermeld, signalen opvangen en deze doorgeven naar de verantwoordelijke woonmaatschappelijke consulenten binnen onze organisatie.

56

Verkoop

De verhuur en verkoop van woningen zijn met elkaar verbonden. HBS Ons Belang maakt bewust keuzes tussen woningen die verhuurd worden en woningen die kunnen worden verkocht. Zo zorgt een mix van beide voor een gebalanceerde wijkopbouw en kunnen opbrengsten uit verkoop worden aangewend voor zaken als uitvoering projecten en leefbaarheid.

8. Verkoop

57

Verkoop

HBS Ons Belang is in 1997 gestart met een uitgebreid verkoopprogramma. Vanaf genoemd startjaar zijn geregeld nieuwe woningen aan het verkoopprogramma toegevoegd waardoor inmiddels totaal 1259 woningen zijn aangewezen voor verkoop. Van deze 1259 woningen zijn er inmiddels 748 verkocht zodat het aantal woningen, dat nog moet worden verkocht, 511 bedraagt.

Een van de doelen van het uitgebreide verkoopprogramma was destijds het stimuleren van het eigen woningbezit. In 2007 is deze doelstelling nog steeds actueel. Daarnaast speelde het voorkomen van mogelijk leegstand en het bevorderen van differentiatie in de wijken tussen huur- en koopwoningen een belangrijke rol in de uiteindelijke keuze van het verkoopprogramma. In het jaar 2007 is voor het eerst een aantal woningen uit de verkoop gehaald. Dat vond plaats in de wijk Groot Driene. Hierbij ging het in totaal om 119 eengezinswoningen. De reden om de woningen uit de verkoop

te halen, lag in het feit dat in deze wijk intussen al een flink aantal voormalige huurwoningen was verkocht. Daarnaast was collega woningcorporatie St. Joseph Wonen in deze wijk in 2005/2006 met een uitgebreid verkoopprogramma gestart. Om te voorkomen dat het aantal huurwoningen in deze wijk onevenredig zou afnemen, is besloten om een aantal nog niet verkochte woningen bij mutatie niet meer te verkopen maar te verhuren. Als alternatief voor het terugdraaien van het verkoopprogramma in Groot Driene, is in 2007 gekozen voor het aanwijzen voor verkoop van 136 woningen in andere wijken. Deze woningen zijn vooral geschikt voor starters en bevinden zich in het wat goedkopere marktsegment (d.w.z. tussen € 75.000,- en € 140.000,- k.k.). De gemeente Hengelo is van het bovenstaande op de hoogte gebracht.

De woningen zijn vooraf allemaal getaxeerd door een onafhankelijk taxateur waarna de woningen voor de marktprijs zijn aangeboden aan, in eerste instantie, de zittende huur-

58

Verkoop

ders. Afhankelijk van het aantal jaren dat een zittende huurder de woning heeft bewoond, is een korting verleend van maximaal 10 % op de vrije marktprijs. Daarnaast zijn in 2007 de helft van alle woningen, die in het verleden al waren aangewezen voor verkoop, opnieuw door een onafhankelijk taxateur getaxeerd. Dit gebeurt jaarlijks, waarmee HBS Ons Belang heeft gehandeld conform de circulaires MG 2002-27 en MG 2006-06.

In 2007 konden kopers voor het eerst een starterlening krijgen die werd verstrekt door de gemeente Hengelo. Een enkele koper heeft hiervan gebruik kunnen maken. Daarnaast is in 2007 extra acquisitie gepleegd om starters over te halen om te gaan kopen in plaats van te gaan huren. Via o.a. advertenties in plaatselijke en regionale (dag)bladen zijn starters geïnformeerd over de mogelijkheden voor koop terwijl zij zich inschreven voor een huurwoning.

De woningmarkt voor koopwoningen is in 2007 moeilijker geworden ten opzichte van voorgaande jaren. Steeds meer klanten twijfelen over een koopwoning door de onzekere economie en de strengere eisen die gesteld worden aan het verkrijgen van een hypotheek. Mogelijk kan de ingezette rentedaling de verkoop van de woningen in 2008 positief beïnvloeden. Daarnaast zal worden getracht om doelgroepen te bereiken door middel van gerichte acquisitie.

In de begroting van 2007 werd uitgegaan van verkoop van 55 woningen met een verwacht resultaat van € 5 miljoen. Al gedurende het jaar werd duidelijk, dat de doelstelling niet zou worden gehaald door de afnemende belangstelling voor koopwoningen. Uiteindelijk zijn 28 woningen verkocht in 2007 met een positief resultaat van € 2,9 miljoen. De opbrengsten van verkochte woningen zijn ook nodig om de onrendabele top van nieuwbouwprojecten te kunnen dekken. Aangezien er sprake is van een vertraging in bouwprojecten, hebben de tegenvallende verkopen nog geen stagnerende gevolgen gehad.

Verder zijn in 2007 alle mogelijke vormen van verkoop en verkoopconstructies door ons onderzocht.

Uiteindelijk is de keuze gemaakt voor het product koopgarant. Het product zal echter nog niet worden ingevoerd vanwege de fusieplannen. Door het samenvoegen van het woningbezit na de fusie, zullen er andere strategische (verkoop)keuzes gemaakt kunnen worden.

59

Verkoop

60

Financiën

61

Financiën

Een corporatie kan haar taak alleen verrichten als de financiële basis solide is. Om deze basis solide te houden, genereert een corporatie opbrengsten uit o.a. commerciële activiteiten, zodat de sociale activiteiten kunnen worden bekostigd. Hier ligt een directe verbinding tussen ‘commercieel’ en ‘sociaal’. De vaststellingsovereenkomst (VSO) schrijft ons echter voor, dat commerciële activiteiten in dochtermaatschappijen kunnen worden

9. Financiën

ondergebracht. Dit heeft ervoor gezorgd, dat HBS Ons Belang een BV-structuur heeft opgezet.

De financiële positie van HBS Ons Belang is goed. Wij beschikken over een solide financiële basis. Net als in voorgaande jaren, is het resultaat in 2007 sterk beïnvloed door een vertraging van bouwprojecten. Daarnaast zijn de onrendabele investeringen ten laste van nieuwe projecten lager dan begroot. Wij zijn in staat om in de komende jaren onze volkshuisvestingstaken uit te voeren en een goed weerstandsvermogen in stand te houden. Dit bereiken we door op een efficiënte en verantwoorde manier investeringsbeslissingen te nemen. Om de financiële positie te waarborgen, wordt uitgegaan van een minimaal gewenst weerstandsvermogen van 17,0% waarvan 12% conform de eis van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (jaarverslag 2006). Het jaarresultaat over 2007 bedroeg € -/- 3.208.000,-.

62

Financiën

Solvabiliteit, weerstandsvermogen en toekomstverwachting De solvabiliteit van HBS Ons Belang op basis van boekwaarde, bedraagt eind 2007 22,69%, tegen 24,70% in 2006. Het weerstandsvermogen bedraagt eind 2007 26,69%, tegen 26,59% eind 2006. Naar verwachting zal het balanstotaal op basis van boekwaarden eind 2011 € 304 miljoen bedragen en het eigen vermogen € 32 miljoen. De planning is, om in de jaren 2008 t/m 2011 € 46 miljoen onrendabel te investeren in nieuwbouw- en herstructureringsprojecten. Als resultaat op verkoop van bestaande woningen, wordt rekening gehouden met € 14 miljoen boekwinsten over deze periode. Op basis van de bedrijfswaarde zal het balanstotaal eind 2011 € 435 miljoen bedragen en het eigen vermogen incl. herwaarderingsreserve € 162 miljoen bedragen.

Onrendabele investeringen 2007 In 2007 werd in de volgende projecten onrendabel geïnvesteerd:

Veldwijk- Zuid grondexploitatie

€ 5.600.000,-

Boomhaege

€

Bastion

€ 4.257.000,-

Hasselerborgh

€

Trento (correctie 2006)

€

234.000,-

264.000,- - 321.000,----------------

Totaal i.v.m. nieuwbouw

€ 10.034.000,-

Aankopen Klein Driene

€

Totaal onrendabel t.l.v. 2007

21.704,----------------

€ 10.055.704,-

63

Financiën

Financiële ondersteuning buitenlandse instellingen In het kader van ondersteuning van buitenlandse projecten, is in 2007 een extra bijdrage verleend aan het Aedesproject voor de tsunamislachtoffers in Sri Lanka. In het kader van een scholingstraject in Togo, zijn door HBS Ons Belang 15 reeds afgeschreven computers en randapparatuur ter beschikking gesteld.

Nieuwbouw en herstructurering HBS Ons Belang is actief op het gebied van nieuwbouw en herstructurering. Dat blijkt ook uit de prognoses voor de komende jaren. In 2007 werd geen bouwwerk aanbesteed boven de aanneemsom inclusief grond van gemiddeld > € 200.000 per wooneenheid. Een uitzondering hierop is de strategische aankoop van 2 woningen in de H.Lammstraat, onderdeel van het Schildershofje, voor een bedrag van € 257.500,- elk.

Huurachterstand De stand van de huurdebiteuren bedroeg eind 2007 € 230.000,-. De achterstand van de huidige huurders bedroeg eind 2007 0,85% ten opzichte van 0,82% eind 2006. Wegens huurachterstand werd in 2007 bij 27 huurders de huurovereenkomst beëindigd en vond ontruiming plaats.

Huurbeleid De huurverhoging is in 2007 beperkt gebleven tot de inflatie van 1,1%. Deze geringe verhoging, die het gevolg is van de inperkingen van het huurbeleid door het Ministerie van VROM, is met ingang van 1 juli 2007 doorgevoerd. Daarnaast zijn de huren van woningen die een huurprijs kennen lager dan de streefhuur (d.w.z. 70% van de maximaal redelijke huur) bij mutatie verhoogd tot de streefhuur.

Verbindingen HBS Ons Belang heeft de afgelopen jaren een BV-structuur opgericht, met name gericht op het commerciële vastgoed en de projectontwikkeling. Met deze structuur geven we invulling aan de vaststellingsovereenkomst (VSO), de fiscale overeenkomst tussen corporaties en de belastingdienst, die voorschrijft, dat commerciële activiteiten in dochtermaatschappijen moeten worden ondergebracht.

In 2007 werd door HBS Ons Belang aan de volgende verbindingen deelgenomen:

– HBS Ons Belang Holding BV – HBS Ons Belang Projectontwikkeling BV – Ons Belang Ontwikkeling B.V. – FBI HBS Ons Belang B.V. – VOF Boomhaege – WOM Berfo Es BV – Stichting Woonruimteverdeling Hengelo – Stichting Transfercentrum Wonen Welzijn Zorg Twente over grenzen (TWT) – Regionale Klachtencommissie – Torenstad – Bewonersvereniging – Diverse VvE’s

– HBS Ons Belang Holding BV

HBS Ons Belang Holding BV (hierna: Holding BV) is opgericht op 12 juli 2005 met als doel het deelnemen in- en samenwerken met andere ondernemingen. Holding BV is de houdstermaatschappij van diverse hierna genoemde dochter-maatschappijen. Enig aandeelhouder is HBS Ons Belang. Het aandelenkapitaal dat door HBS Ons Belang is gestort, bedraagt € 18.000. HBS Ons Belang treedt niet alleen op als enig aandeelhouder, maar ook als bestuurder. We hebben besloten om voor deze BV geen aparte Raad van Commissarissen (hierna: RvC) te benoemen maar de RvC van

64

Financiën

HBS Ons Belang ook het toezicht te laten uitvoeren op deze BV. De activiteiten in 2007 besloegen enkel het beheer van

HBS Ons Belang heeft in het project Bastion in 2007 voor ca.

de onderliggende dochtermaatschappijen.

€ 4 miljoen geïnvesteerd. De totale investering die voor het project nodig was, bedraagt € l2 miljoen. De voorfinanciering van

Door HBS Ons Belang is een geldlening verstrekt aan de Holding

dit project is door HBS Ons Belang gerealiseerd. In Bastion wor-

BV ter grootte van € 630.000,- tegen een rentevergoeding van

den 76 appartementen gerealiseerd, waarvan 42 bedoeld voor

4,5 % op jaarbasis.

de sociale sector.

– HBS Ons Belang Projectontwikkeling BV

– FBI HBS Ons Belang BV

HBS Ons Belang Projectontwikkeling BV (hierna: Projectont-

FBI HBS Ons Belang BV (hierna: FBI) is opgericht door HBS

wikkeling BV) is opgericht op 12 juli 2005 met als doel het

Ons Belang op 19 december 2007 met als doel het beleggen

verkrijgen, vervreemden, exploiteren van onroerende zaken

van vermogen onder de voorwaarden als bedoeld in artikel

en het bezwaren en verbinden van de vennootschap met

28 van de Wet op de Vennootschapsbelasting 1969, zulks

andere ondernemingen.

mede – echter niet uitsluitend – op het gebied van de volks-

Het gestorte kapitaal door HBS Ons Belang bedraagt € 18.000.

huisvesting.

Enig aandeelhouder is Holding B.V. Holding BV is tevens enig

Conform de vaststellingsovereenkomst hadden wij de keuze

bestuurder. We hebben besloten, om ook voor deze BV geen

uit twee modellen. Het model dat wij hebben gekozen, model

aparte RvC te benoemen maar de RvC van HBS Ons Belang het

1, houdt in dat het commerciële vastgoed in een FBI wordt

toezicht op deze BV te laten uitvoeren. De activiteiten in 2007

ondergebracht. Een FBI heeft als voordeel, dat het belasting-

waren de deelname in de vof Boomhaege, die het project

tarief 0% is, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.

“Boomhaege” heeft ontwikkeld.

Het gestorte kapitaal door HBS Ons Belang bedraagt € 18.000.

– Ons Belang Ontwikkeling BV

Enig aandeelhouder is HBS Ons Belang. HBS Ons Belang is

Ons Belang Ontwikkeling BV (hierna: OBO BV) is opgericht

tevens enig bestuurder. De RvC van HBS Ons Belang houdt

door HBS Ons Belang op 10 februari 2003 met als doel het

toezicht op de FBI. Er is in 2007 nog geen sprake geweest

verkrijgen, vervreemden, exploiteren en beheren van vermo-

van activiteiten binnen deze BV.

genswaarden, waaronder onroerende zaken en het verrichten van alle handelingen op commercieel, industrieel en financieel gebied. Op 13 juli 2006 zijn de aandelen van OBO BV overgenomen van HBS Ons Belang door Holding BV. Om OBO BV op hetzelfde niveau in de structuur te krijgen als Projectontwikkeling BV, is besloten de aandelen over te dragen aan Holding BV. Het doel van OBO BV is hetzelfde gebleven. Ook voor OBO BV geldt dat de RvC van HBS Ons Belang toezichthouder is. In 2007 is binnen deze BV een start gemaakt met de ontwikkeling van het project Bastion.

65

Financiën

– vof Boomhaege In 2005 is door HBS Ons Belang Ontwikkeling BV een vof opgericht met Dura Vermeer Bouw Hengelo, met als naam Boomhaege vof. Het doel was het ontwikkelen en realiseren van een bouwplan van 72 woningen gelegen aan de Oldenzaalsestraat in Hengelo, waarvan 36 huur- en 36 koopwoningen. De huurwoningen zullen na gereedkomen worden overgedragen aan HBS Ons Belang en de eventueel nog niet verkochte woningen zullen ook door HBS Ons Belang tegen kostprijs worden overgenomen. Per 28 april 2008 zijn 32 woningen definitief verkocht en loopt er nog 1 optie tot aankoop. De financiële situatie 2007 is dat een positief resultaat is behaald van € 123.228,--.

– WijkOntwikkelingsmaatschappij Berflo Es (WOM) Samen met collegacorporatie St. Joseph Wonen, is op 28 oktober 2003 de WijkOntwikkelingsmaatschappij Berflo Es BV opgericht (hierna: WOM). Het doel van deze BV is, om delen binnen de herstructurering van de wijk Berflo Es in Hengelo uit te voeren. Binnen deze BV zijn afspraken gemaakt en in een aandeelhoudersovereenkomst is vastgelegd welke corporatie welk deel van de herstructurering in de Berflo Es voor haar rekening neemt.

HBS Ons Belang en St. Joseph Wonen zijn beiden voor 50% aandeelhouder. Het gestorte kapitaal door HBS Ons Belang bedraagt 50% van € 18.000,- oftewel € 9.000,-. De directie wordt gevormd door de Directeur/Bestuurders van HBS Ons Belang en St. Joseph Wonen. De voorzitters van de RvC van beide corporaties en een onafhankelijke voorzitter vormen

gezamenlijk de Raad van Commissarissen van de WOM. HBS Ons Belang verzorgt de herstructurering van 128 woningen van de WOM in de wijk Veldwijk-Zuid en St. Joseph Wonen is verantwoordelijk voor de herstructurering van de woningen (binnen de WOM) in de wijk Berflo Es. HBS Ons Belang heeft een leningovereenkomst gesloten met de WOM van € 3.500.000,om de aankoop van de woningen in de Wijkontwikkelingsmaatschappij Berflo Es te financieren. Voor de lening wordt een rente van 4,874% in rekening gebracht.

Inmiddels is een start gemaakt met de renovatie van deze woningen. De kosten hiervan worden vooralsnog door HBS Ons Belang voorgefinancierd. Het plan omhelst de renovatie van 124 woningen en sloop van 4 woningen. De herstructureringsperiode van deze woningen zal lopen van 2007 t/m 2012. Na herstructurering zullen de woningen zonder overdrachtsbelasting worden overgedragen aan HBS Ons Belang. De diverse verslagen van de WOM worden binnen de RvC van HBS Ons Belang behandeld. De resultaten van het deel van HBS Ons Belang in de WOM zijn in de jaarrekening verwerkt.

– Sociaal Pension Samen met St. Joseph Wonen heeft HBS Ons belang een woning aangekocht en verbouwd tot Sociaal Pension. In dit Pension worden daklozen tijdelijk opgevangen en begeleid naar vaste huisvesting. Daarnaast bieden hulpverleners aan daklozen de mogelijkheid om een start te maken met de aanpak van eventuele financiële en/of sociale problemen. HBS Ons Belang heeft voor 50% bijgedragen in de totale kosten van het beheer van dit gebouw. De totale kosten van het beheer bedroegen in 2007 € 25.000,-.

– Stichting Woonruimteverdeling Hengelo Samen met St. Joseph Wonen en Twinta (Carint Wonen), is HBS Ons Belang vertegenwoordigd in de Stichting Woonruimteverdeling Hengelo. De stichting heeft als doel het uitvoeren van de taken die aan haar gesteld zijn op het gebied van de woon-

66

Financiën

ruimteverdeling. Het bestuur van deze stichting wordt gevormd door vertegenwoordigers van de drie deelnemende partijen. De verslagen van de stichting worden binnen de RvC van HBS Ons Belang behandeld. De resterende kosten van woonruimteverdeling die ten laste komen van de stichting, worden door de drie deelnemende partijen elk naar rato gedragen. In 2007 was de exploitatie van de Stichting nagenoeg kostendekkend.

– Stichting Transfercentrum Wonen Welzijn Zorg Twente over grenzen De Stichting Transfercentrum Wonen Welzijn Zorg Twente (hierna: TWT) is opgericht door circa 20 regionaal samenwerkende corporaties. De doelstelling is het bereiken van evenwicht tussen vraag en aanbod van huisvesting voor de verschillende doelgroepen van wonen, welzijn en zorg, waarvoor een regionale benadering belangrijk en wenselijk is.

De directeur van HBS Ons Belang neemt deel als lid van de RvC in de stichting. De kosten van deze stichting worden gezamenlijk door alle deelnemers gedragen. De deelname van HBS Ons Belang in 2007 bedroeg € 13.000,-

– Regionale klachtenadviescommissie Twente Per 1 januari 2000 is op initiatief van HBS Ons Belang door een viertal corporaties de regionale klachtenadviescommissie opgericht. Het doel is om bij te dragen aan een goede en objectieve behandeling van de klachten van klanten en daarmee bij te dragen aan de verbetering van de relatie tussen de corporatie en haar klanten. De deelnemende corporaties hebben er destijds voor gekozen, om deze commissie niet onder te brengen in een aparte rechtsvorm. Wel is een reglement van toepassing.

Inmiddels zijn circa 25 woningcorporaties uit de regio aangesloten bij deze commissie. De kosten die worden gemaakt, d.w.z. zittingskosten en secretariaatskosten, worden gezamenlijk door alle corporaties gedragen naar rato van het aantal

behandelde klachten in een bepaald jaar. HBS Ons Belang verzorgt het secretariaat van deze commissie. In 2007 werd door HBS Ons Belang € 528,- bijgedragen in de kosten die door de commissie zijn gemaakt.

– Torenstad De Torenstad BV is in 1999 opgericht met als doel het bieden van producten, diensten en activiteiten op het gebied van wonen, eventueel in combinatie met zorg. HBS Ons Belang heeft met Torenstad een overeenkomst gesloten. De bedoeling is dat senioren met een eigen woning, deze te koop aanbieden aan HBS Ons Belang. In ruil daarvoor ontvangt de verkoper een recht om de woning levenslang te blijven bewonen. De prijs voor dit levenslange woonrecht wordt verrekend met de aankoopprijs van de woning. Torenstad bemiddelt in deze zaken. Voor deze bemiddeling betaalt HBS Ons Belang voor de eerste 10 woningen € 9.000,- per woning excl. BTW. Vanaf 2002 hebben zeven bewoners van deze mogelijkheid gebruik gemaakt.

– Bewonersvereniging HBS Ons Belang Deze vereniging is opgericht op 29 mei 2001 met als doel het behartigen van de belangen van huurders en toekomstige huurders van HBS Ons Belang. Het bestuur wordt gevormd door bewoners van HBS Ons Belang. HBS Ons Belang neemt niet bestuurlijk deel in deze vereniging, maar draagt wel jaarlijks financieel bij in de kosten die de vereniging maakt. Eveneens wordt een aantal zaken om niet ter beschikking gesteld waaronder arbeidsuren (bijwonen vergaderingen, die de bewonersvereniging organiseert), kantoorruimten, vergaderruimten en kopieerapparatuur. In 2007 heeft HBS Ons Belang € 15.500,bijgedragen in de kosten van de bewonersvereniging.

67

Financiën

plicht. HBS Ons Belang heeft de VSO getekend en gekozen

– Diverse Verenigingen van Eigenaren

voor model I. Model I impliceert dat alle in de VSO benoemde

HBS Ons Belang heeft inmiddels in meerdere appartementen-

activiteiten, die niet in de gestelde buffer vallen, in afzonder-

complexen woningen verkocht. Om de overdracht te kunnen

lijke belaste entiteiten (dochtervennootschappen) dienen te

realiseren, is hiervoor in elk appartementencomplex een Ver-

worden ondergebracht.

eniging van Eigenaren (hierna: VvE) opgericht. In de meeste VVE’s heeft HBS Ons Belang nog een meerder-

De afspraken voortvloeiend uit de VSO zijn van toepassing

heid van stemmen omdat minder dan 50% van het aantal

voor de belastingjaren 2006 en 2007. Aangezien per 1 januari

appartementen is verkocht. Dit stemrecht wordt voor HBS Ons

2008 de integrale vennootschapsbelastingplicht is ingevoerd

Belang uitgevoerd door Woonpartner.

in afwijking tot het fiscale regiem op basis van de VSO, treedt er een nieuwe wijziging in het vennootschapsbelastingregiem

In de waarderingsgrondslagen onder consolidatie is weerge-

van HBS Ons Belang op. Op dit moment bestaan nog te veel

geven hoe de verwerking van de diverse verbindingen in de

onduidelijkheden omtrent de belastinggevolgen voor HBS Ons

jaarrekening van HBS heeft plaatsgevonden.

Belang in 2008 en de daarop volgende jaren. Dientengevolge zijn in de jaarrekening 2007 geen belastinglatenties gevormd

– Vennootschapsbelasting

die betrekking hebben op de integrale belastingplicht vanaf

Per 1 januari 2006 zijn corporaties verplicht over hun belaste

1 januari 2008. In de VSO zijn bepaalde belaste activiteiten

activiteiten vennootschapsbelasting te betalen. Aedes en

benoemd. De te verwachten vennootschapsbelastinglast 2007

Belastingdienst hebben op 15 januari 2007 afspraken vastge-

kan op basis van de thans bekende gegevens met enige

legd in een vaststellingsovereenkomst (hierna VSO) omtrent

zekerheid worden berekend.

interpretaties en toepassing van de vennootschapsbelasting-

Stichting Huisvesting Sociaal Pension (50%)

Hengelose Bouwstichting Ons Belang

Fiscale Beleggings Instelling HBS Ons Belang B.V.

HBS Ons Belang Holding B.V.

HBS Ons Belang Projectontwikkeling B.V.

Wijk Ontwikkeling Berflo Es B.V. (50%)

Stichting Woonruimteverdeling Hengelo (45%)

Ons Belang Ontwikkeling B.V.

Boomhaege V.O.F. (50%)

Organogram HBS Ons Belang

68

Treasury

69

Treasury

Bij treasury gaat het om de financiering van activiteiten. Hier ligt een duidelijke ‘link’ naar de corporatie zelf. Een goed treasurybeleid zorgt ervoor, dat de corporatie

10. Treasury

de noodzakelijke en gewenste activiteiten, nu en in de toekomst, kan ontplooien.

HBS Ons Belang maakt voor de uitvoering van de treasuryactiviteiten gebruik van een Treasurystatuut en een Treasuryjaarplan.

Treasurystatuut Het Treasurystatuut is in 2007 geactualiseerd. Met deze actualisering zijn de doorgevoerde statutenwijziging van 2005 en het geldende directiestatuut uit 2006 in het nieuwe statuut verankerd.

Treasuryjaarplan Om de treasury in de bedrijfsvoering goed in te vullen, wordt jaarlijks een Treasuryjaarplan opgesteld dat als leidraad dient voor de Treasurycommissie. Deze commissie bestaat uit de volgende drie personen: de senior adviseur financiën, de controller en de directeur middelen, bijgestaan door een extern adviseur. De commissie is in 2007 drie keer bijeen geweest. Bij deze bijeenkomsten zijn de volgende onderwerpen aan de orde geweest: – De evaluatie van de acties uit 2006 – De herziening van het Treasurystatuut – De herfinanciering van een aantal leningen – De nieuwe systematiek van het WSW – Het Treasuryjaarplan 2008

70

Treasury

HBS Ons Belang is geen WSW deelnemer. De gemeente Hengelo verstrekt ons namelijk de nodige geldleningen. Toch richten we ons op de mogelijkheden binnen het WSW voor wat betreft de maximale financieringsgrenzen.

Voor nieuwbouwinvesteringen trekken we in de regel niet vooraf een lening aan, maar maken we gebruik van de liquide middelen. Deze komen beschikbaar uit verkoop van het bestaande bezit en worden, indien nodig, tijdelijk aangevuld met een kasgeldlening. Zodra de kasgeldlening een volume heeft van minimaal drie miljoen euro, wordt de kasgeldlening omgezet in een lening. Door deze manier van werken, waren er in 2007 geen middelen beschikbaar om te beleggen.

In 2007 is de nodige aandacht besteed aan de herfinanciering van bestaande leningen, die in de periode 2007 tot en met 2010 moeten worden afgelost. Ons streven is, om jaarlijks voor maximaal 15% van de leningportefeuille afhankelijk te zijn van de kapitaalmarkt. Door nu al financiering te regelen voor een bedrag van 52 miljoen euro dat tot en met 2010 moet worden geherfinancierd, kon dit voor genoemde periode worden gerealiseerd. De rentepercentages voor deze nieuwe

leningen met looptijden van 27 tot 40 jaar, variëren van 4,47 tot 4,55%. Hierdoor zal het gemiddelde rentepercentage van de totale leningportefeuille in de komende jaren dalen tot 4,85%. Met deze herfinancieringoperatie bestaat voor ongeveer een derde van de leningportefeuille, zekerheid over de rente voor een lange periode. Tevens zal in 2008 voor de verplichte aflossingen in 2011 nieuwe afspraken worden gemaakt. Daarmee is het risico van overschrijding van de 15%-grens voor de bestaande leningportefeuille in elk geval tot en met 2016 veilig gesteld. Doordat bij HBS Ons Belang is gekozen voor voortijdige indekking van renterisico’s door het aantrekken van financiering, is in het verslagjaar geen gebruik gemaakt van financiële instrumenten.

De gemiddelde rentevoet van de uitstaande leningportefeuille bedraagt in 2007 5,19% en het aflossingsbestanddeel van de leningen zal in 2008 € 15.016.000,-- bedragen.

71

Treasury

72

Bestuursverslag

In het bestuursverslag legt het bestuur de verbinding naar de activiteiten van het afgelopen jaar: met welke zaken heeft het bestuur zich bezig gehouden, welke afwegingen zijn gemaakt, welke besluiten zijn genomen en op welke manier?

11. Bestuursverslag

73

Bestuursverslag

Algemeen Met dit jaarverslag wil het bestuur van HBS Ons Belang zich verantwoorden voor het gevoerde beleid in 2007 aan de volgende doelgroepen van dit verslag: Raad van Commissarissen (RvC), gemeente Hengelo, Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV), Bewonersvereniging, stakeholders zoals zorgen welzijnsinstellingen en overige belangstellenden.

Samenstelling bestuur HBS Ons Belang heeft 2 Directeur/Bestuurders, de heer W.A.S.A. de Bruijn en de heer H.J.M.Rupert, die fungeren als collegiaal bestuur. Beide bestuurders zijn in de huidige functie benoemd in 2005. De heer de Bruijn is binnen HBS Ons Belang werkzaam vanaf 1995 en de heer Rupert vanaf 2001. De honorering van de bestuurders is vastgesteld aan de hand van de normeringen van de commissie Izeboud.

Werkwijze HBS Ons Belang heeft haar missie en visie uitgewerkt in een strategisch bedrijfsplan voor de jaren 2007-2010. Het plan is samen met een delegatie van het personeel tot stand gekomen. Vervolgens is het besproken met de bewonersvereniging en is het tenslotte goedgekeurd door de RvC. Voor het jaar 2007 waren onderstaande interne doelen geformuleerd, die in datzelfde jaar allemaal zijn gerealiseerd: – Benoemen stakeholders en betrekken bij beleid – Verbeteren managementinformatie – Verbeteren opzet van de organisatie – Opzetten en uitwerken communicatieplan – Invoeren competentiemanagement – Actualiseren strategisch voorraadbeleid – Opzetten intern controleplan – Uitvoeren diverse marktonderzoeken – Initiëren van nog meer acties in de wijken

74

Bestuursverslag

De doelstellingen uit het strategisch plan worden jaarlijks verwerkt in de diverse afdelingsjaarplannen. Middels de kwartaalrapportages wordt gerapporteerd over de diverse doelstellingen.

De directie vergadert wekelijks. Bij deze vergaderingen is de controller als adviseur aanwezig. Tijdens deze bijeenkomsten worden nieuwe ontwikkelingen, de lopende projecten en de samenwerking met andere partijen besproken. In 2007 is veel aandacht besteed aan de prestatieafspraken die op dat moment ontwikkeld werden met de Gemeente Hengelo. Daarnaast kwam de aanstaande fusie met de plaatselijke collegacorporatie St.Joseph Wonen veelvuldig aan de orde.

Besluiten In 2007 zijn, naast de besluiten die door de RvC moeten worden goedgekeurd, de volgende besluiten genomen:

– Vaststellen Governance code – Vaststelen diverse nieuwbouwprojecten – Doorvoeren organisatieverandering afdeling bedrijfsvoering – Het doen van diverse strategische aankopen (winkels Klein Driene) – Herfinancieren diverse leningen – Opstellen verkoopplan bestaande woningen – Uitvoeren energiebesparende maatregelen als pilot in Klein Driene – Vaststellen competetenties per functie en implementeren nieuwe beoordelingssystematiek in 2007 en 2008 als proef – Honoreren diverse aanvragen m.b.t. maatschappelijke investeringen – Uitvoeren MTR visitatie – Continueren project ‘Verzilverd Wonen’ – Opzetten en uitvoeren van een medewerkerstevredenheidsonderzoek

75

Bestuursverslag

Corporate Governance HBS Ons Belang heeft de Governance Code voor Woningcorporaties in 2007 intern verder uitgewerkt. In hoofdstuk 3 van dit verslag is deze code onverkort opgenomen. Daarnaast is de code geplaatst op de website van HBS Ons Belang (www.hbsonsbelang.nl, organisatie, governance code). Eind 2007 is de klokkenluiderregeling als onderdeel van de governance code uitgewerkt. De regeling is ingevoerd op 1 januari 2008. Op de website is de regeling terug te vinden (www.hbsonsbelang.nl, organisatie, klokkenluiderregeling).

Risicomanagement HBS Ons Belang streeft naar een goede invulling van het risicomanagement. In 2007 zijn de maanden kwartaalrapportages sterk verbeterd zodat ze nu meer informatie geven dan alleen cijfermatig inzicht. Daarnaast sluiten de rapportages voortaan beter aan bij de plannings- en controlcyclus volgens het INKmodel (d.w.z. plan, do, check, act).

Eén van de prioriteiten in 2007 was de opstelling van een intern controleplan. Met dit plan willen we, naast de controle van de financiële gegevens, ook de bedrijfsprocessen checken. De implementatie heeft in 2007 plaatsgevonden.

In 2006 is een nieuw automatiseringssysteem in gebruik genomen. Bij de interimcontrole van de accountant in 2007 is extra aandacht besteed aan de toegangsbeveiliging en het wijzigingsbeheer van het systeem. Een aantal verbeterpunten is naar voren gekomen die in 2008 zullen worden uitgewerkt.

Tot slot heeft HBS Ons Belang te maken met externe risico’s. Hiermee bedoelen we o.a. de verplichting die aan corporaties wordt opgelegd, om jaarlijks 750 miljoen euro bij te dragen aan de herstructurering van de veertig probleemwijken. Daarnaast heeft het ministerie van VROM een verplicht inflatievolgend huurbeleid voorgeschreven en is er sprake van een

integrale vennootschapsbelastingplicht. Dit alles zorgt ervoor, dat er een behoorlijke claim op de financiële mogelijkheden van corporaties in het algemeen en van HBS Ons Belang in het bijzonder wordt gelegd. De bouwkosten zijn de laatste jaren sterk gestegen. De verwachting is, dat deze stijgende lijn wordt doorgezet. De kostenstijgingen kunnen niet worden doorberekend aan de huurders en/of kopers. De onrendabele top zal stijgen en de resultaten van verkoop van nieuwe woningen zal dalen. Om de noodzakelijke investeringen te kunnen uitvoeren (incl. het onrendabele deel), zijn we afhankelijk van de opbrengsten uit verkoop van woningen uit het bestaande bezit. De verkoopmarkt stagneert echter: woningen staan aanzienlijk langer te koop en de verwachte aantallen met betrekking tot verkoop worden niet gehaald. Als deze situatie de komende jaren blijft bestaan, dan zal dit gevolgen hebben voor het tempo waarin bouwplannen gerealiseerd kunnen worden.

In de afgelopen jaren werden we vaker geconfronteerd met vertraging in bouwprocessen met als resultaat hogere bouwkosten. Dit is aan de ene kant te wijten aan instanties zoals de gemeente en brandweer. Aan de andere kant maakt de burger steeds meer gebruik van zijn inspraakmogelijkheden. Een mogelijkheid om deze risico’s te beperken, is om nog concretere afspraken te maken met o.a de gemeente en om omwonenden eerder bij het communicatieproces te betrekken.

Integrale vennootschapsbelastingplicht Vanaf 1 januari 2006 zijn corporaties voor hun commerciële activiteiten vennootschapsbelastingplichtig. In de Vaststellingsovereenkomst (VSO) zijn afspraken gemaakt tussen de belastingdienst en de sector. In de overeenkomst staat beschreven op welke manier de sector moet omgaan met de verschillende onderwerpen binnen deze belastingplicht. De nieuwe regering die in 2007 is aangetreden, heeft in haar regeerakkoord opgenomen, dat corporaties met ingang van 2008 voor alle activiteiten onder de vennootschapsbelastingplicht vallen.

76

Bestuursverslag

De voorgenomen belastingplannen zijn inmiddels door de Eerste en Tweede Kamer geaccepteerd en dus onverkort van kracht. HBS Ons Belang heeft zich hierop voorbereid en heeft gekozen voor de indeling volgens Model 1 waarbij de commerciële activiteiten ondergebracht worden in een andere entiteit. Door de invoering van deze integrale belastingplicht, zal naar verwachting in de komende vijf jaar enkele miljoenen aan vennootschapsbelasting moeten worden afgedragen.

Samenwerking Door de directies van beide woningcorporaties in Hengelo wordt regelmatig bestuurlijk overleg gevoerd met de gemeente over strategische onderwerpen. Eens per jaar wordt het zogenaamde projectenboek geactualiseerd waarin de nieuwbouwprojecten, die nog worden gerealiseerd, onderling worden afgestemd.

Daarnaast is sprake van ambtelijk overleg tussen de verschillende medewerkers van diverse organisaties om de bestuurlijke overlegbijeenkomsten voor te bereiden. Door HBS Ons Belang wordt op verschillende niveaus samengewerkt met andere organisaties op het gebied van wonen, welzijn en zorg (zie ook hoofdstuk 5).

Met de gemeente Hengelo wordt momenteel gewerkt aan de ontwikkeling van een convenant. In dit convenant worden afspraken vastgelegd over wat partijen van elkaar mogen verwachten. Daarnaast wordt in het convenant vastgelegd, dat structureel overleg zal plaatsvinden tussen het bestuur van beide corporaties en het leidinggevend kader (beleidsmatig niveau). Het projectenboek dat wordt gehanteerd door beide corporaties, blijft in het overleg met de gemeente maatgevend als het gaat om de hoeveelheid nieuwbouw- en herstructureringsprojecten die nog moeten worden gerealiseerd. Tevens is met de gemeente, naast het bestuurlijk en ambtelijk overleg, van samenwerking sprake in een gemeentelijke stuurgroep. Deze stuurgroep is betrokken bij de volgende projecten:

– platform wonen, zorg en welzijn – regiegroep Berflo Es inzake herstructurering – vangnet zorg – Beter Leven – schuldhulpverlening – wijkvisie Klein Driene – grondprijzen – woonruimteverdeling

Visitatie In 2004 heeft een eerste visitatie plaatsgevonden voor HBS Ons Belang, die is uitgevoerd door Raeflex. Belangrijkste conclusies destijds uit het rapport: – HBS Ons Belang is nog teveel met de ‘harde’ kant van de organisatie bezig geweest. – Een aantal maatschappelijke ontwikkelingen heeft onvoldoende aandacht gekregen – Professionalisering van de RvC is gewenst

De huidige directie die in 2005 is aangetreden, wilde weten waar HBS Ons Belang nu staat, zeker gezien de voorgenomen fusie met St. Joseph Wonen. De directie heeft toen besloten om een zogenaamde mid term review uit te laten voeren. Een mid term review is te vergelijken met visitatie, maar het voldoet niet aan alle criteria voor een visitatie. Toch kan een vergelijking worden gemaakt met de visitatie uit 2004. Uit de vergelijking blijkt, dat HBS Ons Belang op de meeste genoemde onderwerpen uit het verslag van 2004, forse positieve ontwikkelingen heeft doorgemaakt. Een van de verbeterpunten is het nog concreter benoemen van de volkshuisvestelijke doelstellingen. Deze doelstellingen zullen derhalve in het ondernemingsplan van de fusiecorporatie worden meegenomen.

77

Bestuursverslag

Stakeholdersoverleg In december 2007 heeft een eerste bijeenkomst plaatsgevonden met de belangrijkste stakeholders. Naast de beide Directieleden/Bestuurders en de beleidsmedewerkers van HBS Ons Belang, waren o.a. de volgende stakeholders aanwezig: afvaardiging van de RvC, directies zorgen welzijnsinstellingen, gemeente Hengelo, stadsbank, accountant, projectontwikkelaar, makelaar.

Op basis van een aantal stellingen is in kleine groepen geprobeerd duidelijk te krijgen wat de verwachtingen zijn van stakeholders ten opzichte van HBS Ons Belang. De samenvattingen van de groepen zijn vervolgens plenair besproken. De conclusie van de middag was, dat de stakeholders over het algemeen positief zijn over de corporatie. Volgens de stakeholders is HBS Ons Belang bereid om mee te denken in de oplossing van vraagstukken waarmee diverse organisaties te maken hebben. Tevens werd duidelijk dat de stakeholders bereid zijn om tijd en energie te steken in de beleidsontwikkeling van de corporatie. Omgekeerd zal HBS Ons Belang de mogelijkheid bekijken om een bijdrage te leveren aan de beleidsontwikkeling bij de stakeholders.

Gebeurtenissen na balansdatum In 2007 is een intentieverklaring ondertekend om te komen tot een fusie met collega-corporatie St. Joseph Wonen. Hoewel de fusie geen financiële noodzaak is, zal door deze fusie een organisatie ontstaan die in staat is vanuit de gecombineerde financiële positie meer te doen dan elke corporatie afzonderlijk.

Omdat het woningbezit vaak in dezelfde wijken gelegen is zullen met deze fusie integrale wijkontwikkelingsplannen opgezet kunnen worden waarin de diverse partners in de keten van wonen, werken, leren, zorg en welzijn zullen worden betrokken. Gezien de complexiteit en integraliteit van maatschappelijke vraagstukken, de regelgeving op het gebied van bouw en fiscaliteit is het vergroten van deskundigheid van medewerkers gewenst. Met het bundelen van de krachten hebben de beide corporaties de schaalgrootte om een sterke partner te zijn in de verwachte regionale ontwikkelingen binnen de volkshuisvesting. De bedoeling was, om een juridische fusie te bewerkstelligen met ingang van 1 januari 2008. De voorbereidingen vragen echter meer tijd dan verwacht waardoor de datum van 1 januari 2008 niet haalbaar is gebleken. Vooralsnog wordt nu uitgegaan van een juridische fusie per 1 juli 2008.

78

Verslag raad van commissarissen 2007

79


12. V erslag raad van commissarissen 2007 Algemeen De Raad van Commissarissen heeft de taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken binnen de woningcorporatie en de met haar verbonden ondernemingen en staat het bestuur met raad terzijde.

De Raad van Commissarissen houdt onder andere toezicht op: – het functioneren van directie/bestuur – realisatie doelstellingen organisatie – realisatie volkshuisvestelijke opgaven – strategie en risico’s van de organisatie – opzet en werking interne risicobeheersingen controlesystemen – kwaliteitsbeleid – kwaliteit maatschappelijke verantwoording – financieel verslaggevingsproces – naleving wet-en regelgeving.

In dit jaarverslag legt de Raad van Commissarissen als onderdeel van een maatschappelijke organisatie publiekelijk verantwoording af over de wijze waarop zij invulling heeft gegeven aan de uitvoering van haar taken en bevoegdheden in het afgelopen jaar. Als toezichtkader voor het uitoefenen van haar taken hanteert de Raad van Commissarissen: – het BBSH – de door de raad goedgekeurde missie en visie van de corporatie – het strategisch bedrijfsplan 2007-2010 – het jaarplan – de jaarbegroting en de meerjarenbegroting – de norm voor de financiële continuiteit – het directiestatuut – het treasuryjaarplan

Werkwijze In 2007 is de Raad van Commissarissen 8 keer formeel bijeen geweest. Daarnaast was er sprake van bijeenkomsten rondom specifieke thema’s of met diverse geledingen uit de organisatie. De Raad van Commissarissen heeft gepraat en gediscussieerd over de volgende onderwerpen:

80


– De voorgenomen fusie tussen HBS Ons Belang en collegacorporatie St. Joseph Wonen uit Hengelo: Vanuit de Raad van Commissarissen van HBS Ons Belang zijn alle leden betrokken bij dit proces. Vanuit St. Joseph Wonen zijn drie leden van de zeven vertegenwoordigd in deze fusiegroep. – De bewonersraad: In februari 2007 is de bewonersvereniging een bodemprocedure gestart over met name de rechtsgeldigheid van de statutenwijziging. Deze vordering heeft de rechtbank in juni 2007 afgewezen. De rechtbank heeft daarnaast aangegeven, dat HBS Ons Belang in haar streven naar professionalisering een gerechtvaardigd belang had om de statutenwijziging door te voeren. Ondanks het geschil werd ook gedurende de periode dat de rechtzaak liep, op een constructieve manier met de bewonersraad samengewerkt. Nadat de rechter een uitspraak heeft gedaan is door o.a. de komst van de nieuwe Raad van Commissarissen de relatie met de bewonersraad sterk verbeterd. Daarnaast is de bewonersraad door de Raad van Commissarissen op de hoogte gebracht van de achtergronden van de voorgenomen fusie, zodat de bewonersraad met de nodige informatie hun adviesrol kon invullen. – Corporate Governance Code: De Raad van Commissarissen is uitvoerig op de hoogte gebracht van de Corporate Governance Code door dhr. R.Tomas van het bureau Atrivé. Op basis van deze informatie kan de Raad van Commissarissen erop toezien dat zaken worden doorgevoerd conform de code. – Op 17 januari werd het treasuryjaarplan 2007 besproken en goedgekeurd. – In april werd het strategisch bedrijfsplan 2007-2010 behandeld en goedgekeurd. – De vaststellingsovereenkomst (VSO) welke door de corporaties met de belastingdienst is gesloten werd door een extern adviseur toegelicht en daarbij werd gekozen voor het model1, waarbij commerciële activiteiten ondergebracht worden in een aparte entiteit. – In meerdere vergaderingen werden de lopende en nieuwe investeringsprojecten besproken en goedgekeurd.

– Het volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening 2006 werden in de vergadering van mei met de accountant besproken en goedgekeurd. – Het treasurystatuut werd geactualiseerd en goedgekeurd. – In diverse vergaderingen werd door de directie verslag gedaan over de verbindingen die de corporatie is aangegaan, zoals de Wijkontwikkelingsmaatschappij Berflo Es, de vof met DURA Vermeer in de Projectontwikkeling BV en Stichting Woonruimteverdeling Hengelo. – De begroting 2008 werd door de directie in de vergadering van november toegelicht en door de Raad van Commissarissen goedgekeurd.

Bij de vergaderingen van de Raad van Commissarissen zijn diverse keren derden uitgenodigd. Zoals eerder aangegeven, is de Raad van Commissarissen door Atrivé uitgebreid op de hoogte gebracht van de Corporate Governance Code. Daarnaast heeft een kennismakingsgesprek plaatsgevonden met de heer Cock van ministerie van VROM. Tevens heeft de Raad van Commissarissen gesprekken gevoerd met de leden van de visitatiecommissie. Tot slot zijn de bewonerscommissie, de accountant en de heer Visser van Zanders Treasury uitgenodigd bij de een van de vergaderingen.

De Raad van Commissarissen heeft zelf ook activiteiten ondernomen en heeft de volgende bezoeken afgelegd:

81


– Deelname aan het lustrumcongres van Vereniging Toezicht Woningcorporaties (VTW) – Werkbezoeken aan het VTW – Bezoek aan Vinexlocatie Vathorst in Amersfoort – Bezoek aan stichting PEGWI (Platform Energieke en Gezonde Woon Innovatie): deze stichting stimuleert, ontwikkelt en realiseert energiebesparing en een gezond binnenmilieu door middel van renovatie in de bestaande bouw in Nederland. – Bijwonen overleggen van de OR en de bewonersraad

Bij de besluitvorming gaat de Raad van Commissarissen uit van consensus. Informatie wordt door de directie/het bestuur voorgelegd aan de Raad van Commissarissen en desgewenst mondeling toegelicht. Deze toelichtingen worden in voorkomende gevallen ondersteund door medewerkers van HBS Ons Belang. Het volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening 2006 is op 15 mei 2007 met de accountant besproken. In deze vergadering

is ook gesproken over het toetsen van de informatie die voor de Raad van Commissarissen beschikbaar is, aan de regels van de Corporate Governance Code. Daarnaast heeft de accountant op basis van deze toetsing geconcludeerd, dat de huidige informatie adequaat is en de Raad van Commissarissen voldoende in staat stelt om professioneel toezicht te houden op de organisatie. Om toezicht te kunnen houden op de organisatie, heeft de Raad van Commissarissen de volgende informatie tot zich genomen: – Vakliteratuur: de Raad van Commissarissen beschikt over diverse abonnementen – Informatie van VTW – Informatie van Atrivé – Informatie van de Ondernemingsraad (OR): 2 maal per jaar komen de Raad van Commissarissen en de OR bijeen – Diverse keren overleg met het bestuur van de bewonersraad – Mondeling overleg met de directie/het bestuur – Kwartaalrapportage verstrekt door afdeling financiën (control) – Projectkalender

82


– VROM oordeel over het verslagjaar 2006. – De rapporten van de accountant naar aanleiding van het jaarverslag en de jaarrekening 2006.

Personalia – Directie/bestuur De Raad van Commissarissen is verantwoordelijk voor een goed bestuur, onder meer door benoeming en jaarlijkse evaluatie van het bestuur. In 2007 is de samenstelling van het bestuur niet gewijzigd. De Raad heeft in 2007 het bezoldigingsbeleid van het bestuur opnieuw vastgesteld, nadat deze door de vorige Raad van Commissarissen in 2006 reeds was toegezegd, maar nog niet was uitgevoerd.

De contracten met de huidige bestuurders, die vanaf mei 2005 in de huidige functie werkzaam zijn, zijn aangegaan voor onbepaalde tijd. Naast het vaste salaris is er sprake van een variabele beloning van maximaal 15% van het jaarsalaris, afhankelijk van de beoordeling en de realisatie van de gemaakte prestatieafspraken. De overige arbeidsvoorwaarden zijn gebaseerd op de CAO Woondiensten.

In het kader van volwassen arbeidsverhoudingen heeft in 2007 een zogenaamde 360˚C feedback plaatsgevonden. Dit is een effectiviteitmeting waarbij o.a. het functioneren van de direc-

tieleden/het bestuur en de ontwikkelingen die zij doormaken, in kaart worden gebracht. Daarbij worden de afspraken die aan het begin van het jaar worden gemaakt, vergeleken met de prestaties aan het eind van datzelfde jaar. Op basis van deze meting wordt de uiteindelijke beloning vastgesteld. Als criteria waren in 2007 de volgende doelen gesteld: – Betrekken van de stakeholders bij het beleid – Verbeteren van de informatievoorziening – Het opzetten en uitwerken van het communicatieplan – Uitvoeren diverse marktonderzoeken – Opzetten van het intern controleplan – Actualiseren van het strategisch voorraadbeleid – Het op onderdelen verbeteren van de organisatie en invoeren van competentiemanagement.

Verantwoording van het beleid rondom honorering Twee afgevaardigden uit de Raad van Commissarissen zijn bij dit onderdeel betrokken geweest, te weten dhr. H. Raanhuis en dhr. V. Piscaer. De uiteindelijke beloning heeft plaatsgevonden conform de normeringen van de commissie Izeboud. Op grond hiervan is voor 2007 een bonus van 15% van het vaste salaris toegekend.

83


Raad van Commissarissen

– Naam: W.A.S.A. de Bruijn

Per 31 december 2007 was de Raad van Commissarissen als

Functie: Directeur/Bestuurder

volgt samengesteld:

Leeftijd: 56 Nevenfuncties: Docent kaderopleiding – Bouwbedrijf (ROC) te Almelo – docent NVM studiecentrum – docent Opleiding Makelaardij SOM BV – voorzitter Commerciële Club Twente (CCT) en penningmeester van Interprovinciaal Platform Projectontwikkeling (IPP)

– Naam: Dhr. V.W. Piscaer, lid

– Naam: Dhr. J.W.L. van Benthem, lid

Leeftijd: 54 Nevenfuncties: Penningmeester Vereniging Woon – Commissaris Transfercentrum Wonen en Zorg Twente – voorzitter Stichting Woonruimteverdeling – lid bestuur Kunstcentrum Hengelo – voorzitter Stichting Jeugdsportfonds Hengelo – secretaris Stichting Kunstproef en Parttime werkzaam bij Heisterkamp Transportgroep BV te Oldenzaal.

– Functie: Wetenschappelijk medewerker Universiteit Twente – Leeftijd: 50 – Benoeming: 2007 – Herbenoeming: 2011

De leden van de Raad van Commissarissen bekleden geen nevenfuncties die strijdig zouden kunnen zijn voor het uitoefenen van hun functie als Commissaris. Er zal geen verdere uitbreiding van de Raad van Commissarissen plaatsvinden. De reden hiervoor is de voorgenomen fusie.

W.A.S.A. de Bruijn

bestuurders

H.J.M. Rupert

2007

2007

Periodiek betaalde

€ 115.139

€ 115.139

€ 23.582

€ 23.582

Variabele beloningen

€ 17.983

Beloningen betaalbaar op termijn

– Leeftijd: 51 – Benoeming: 2006 – Herbenoeming: 2010

– Leeftijd: 63 – Benoeming: 2006 – Herbenoeming: 2010

Functie: Directeur/Bestuurder

beloningen

– Functie: Statutair commercieel bankdirecteur

– Functie: Gepensioneerd directeur Stadsplanningen

– Naam: H.J.M.Rupert

Bezoldiging

– Naam: Dhr. G.B.J. Raanhuis, voorzitter

€ 17.983

Daarnaast beschikken de bestuurders over een dienstauto en wordt een onkostenvergoeding verstrekt.

In 2007 zijn bewust geen kerncommissies ingesteld. De Raad van Commissarissen wacht hiermee tot de beoogde juridische fusie op uiterlijk 30 juni 2008.

Het reglement en de statuten van de Raad van Commissarissen zijn terug te vinden op de website van HBS Ons Belang (www.hbsonsbelang.nl). Het directiestatuut is in 2007 getoetst en ge-update.

Voor de leden van de Raad van Commissarissen is sprake van een vaste vergoeding. Er zijn geen overige vergoedingen verstrekt, met uitzondering van gemaakte reiskosten. De honorering wordt jaarlijks geïndexeerd. Voor de hoogte van de

84


vergoeding wordt de adviesregeling honorering toezicht woningcorporaties als uitgangspunt genomen. In 2007 is geen verhoging doorgevoerd.

‘We willen doorontwikkelen naar een flexibele en vraaggestuurde organisatie waarbij we borg staan voor een goede communicatie met klanten en andere stakeholders bij het ont-

– Bezoldiging Raad van Commissarissen G.B.J.Raanhuis, voorzitter

€ 10.800

1 januari – 31 december 2007

V.W.Piscaer, lid

€ 7.200

1 januari - 31 december 2007

J.W.L. van Benthem, lid

€ 5.400

1 april – 31 december 2007

Inhoudelijk toezicht Voor het inhoudelijk toezicht heeft de Raad van Commissarissen de missie van HBS Ons Belang als basis gehanteerd: ‘HBS Ons Belang is een regionaal toegelaten woningcorporatie die midden in de samenleving staat. Als maatschappelijk ondernemer biedt HBS Ons Belang prettig wonen en een prettige leefomgeving aan. Als doelgroepen onderscheidt HBS Ons Belang primair mensen die niet zelf in hun huisvesting kunnen voorzien. Daarnaast biedt zij producten en diensten aan hen die bijzondere woonvormen nodig hebben. HBS Ons Belang investeert in, ontwikkelt en exploiteert onroerend goed, primair gericht op wonen. We bieden een verscheidenheid aan woonklimaten op wijkniveau. Leefbaarheid gaat bij HBS Ons Belang verder dan wijkinfrastructuur en huisvesting. We richten ons nadrukkelijk ook op de meer maatschappelijke vraagstukken in de regio Twente en primair in Hengelo. Hiermee maakt HBS Ons Belang actief haar maatschappelijke positie zichtbaar. HBS Ons Belang onderscheidt zich door het bieden van kwalitatief hoogwaardige, innovatieve producten en diensten met een brede inzetbaarheid en door haar maatschappelijke prestaties. ‘Wonen is meer dan een dak boven je hoofd!’ (Uit: Strategisch Bedrijfsplan 2007-2010)

Daarnaast heeft de Raad van Commissarissen bij het toezicht de visie van HBS Ons Belang als uitgangspunt genomen:

wikkelen, realiseren en evalueren van beleid. We willen nóg adequater reageren op signalen uit onze omgeving. Deze elementen zijn terug te vinden in de visie, die HBS Ons Belang heeft geformuleerd:

‘In 2010 staat HBS Ons Belang, als onderdeel van de nieuwe fusieorganisatie, bekend als een maatschappelijk betrokken organisatie met een sterke lokale maatschappelijke positie die op de bewoners afgestemde woonklimaten op wijkniveau aanbiedt en Hengelo en omgeving. HBS is dan een flexibele, vraaggestuurde organisatie waar klanten kunnen kiezen uit een verscheidenheid aan woondiensten en – producten van hoge kwaliteit en met een vernieuwende component. Een optimale verdeling van sociale en commerciële activiteiten en daarop afgestemde organisatiestructuur leveren een aantoonbare bijdrage aan het realiseren van onze maatschappelijke doelstellingen.’

Met betrekking tot het risicobeheer heeft de Raad van Commissarissen o.a. het treasurybeleid en strategisch voorraadbeleid kritisch gevolgd. Het operationele risico is door de Raad van Commissarissen als beheersbaar ingeschat. Voor de financiële continuïteit is voor het minimale weerstandsvermogen een minimum percentage gehanteerd van 17%, het door het Centraal Fonds Volkshuisvesting gehanteerde verplichte minimaal weerstandsvermogen eind 2006, van 12% opgehoogd met een voorzichtigheidsmarge van 5%.

Als het gaat om projectrisico’s worden deze voor een deel gedeeld met collega-corporatie St. Joseph Wonen. Het gaat hier om risico’s in het kader van de herstructurering in Veldwijk-Zuid in de wijk Berflo Es die zijn ondergebracht in de

85


Wijkontwikkelingsmaatschappij Berflo Es BV. Daarnaast heeft de Raad van Commissarissen een inschatting gemaakt van de risico’s op basis van de meerjarenplanning (2008-2017) waarin de consequenties op lange termijn zijn uitgewerkt en weergegeven. In 2005 zijn de historie, de woonvisie en de toekomstige woonwensen van bewoners van Hengelo in beeld gebracht (Rapport Companen). Daarbij kwam het volgende beeld naar voren:

– HBS Ons Belang Holding BV – HBS Ons Belang Projectontwikkeling BV – Ons Belang Ontwikkeling B.V. – FBI HBS Ons Belang B.V. – VOF Boomhaege – Stichting Woonruimteverdeling Hengelo – Stichting Transfercentrum Wonen Welzijn Zorg Twente over grenzen (TWT)

– Wonen en Zorg zullen meer moeten worden gecombineerd – Er is behoefte aan meer flexibele woonproducten – Er zal meer aandacht moeten worden gegeven aan minderheidsgroeperingen en minder valide mensen – De kwaliteit van de woonproducten moet verbeterd worden

Deze gegevens zijn verwerkt in het strategisch bedrijfsplan, de diverse afdelingsplannen en het strategisch voorraadbeleid.

De Raad van Commissarissen heeft in 2007 naast het goedkeuren van de diverse bestuursbesluiten, de volgende besluiten genomen: – De Raad van Commissarissen heeft ingestemd met de voorgenomen fusie. In het najaar van 2007 heeft PriceWaterhouseCoopers in het kader van deze voorgenomen fusie een due diligence uitgevoerd. – Besluiten m.b.t. investeringen voor renovatie in de wijk Veldwijk-Zuid. Deze besluiten zijn genomen vanuit HBS Ons Belang en vanuit de WijkOntwikkelingsMaatschappij Berflo Es (WOM), waar de voorzitter van de Raad van Commissarissen (dhr. H. Raanhuis) tevens lid is van de Raad van Commissarissen van de WOM. –De Governance Code Woningcorporaties als leidraad te hanteren

Naast deelname aan de Raad van Commissarissen van de WOM, houdt de Raad van Commissarissen van HBS Ons Belang toezicht op de volgende verbindingen:

Professionalisering governance De volgende principes uit de governance code wordt door de Raad van Commissarissen toegepast: – De taken van de Raad van Commissarissen zijn beschreven in artikel 18 van de statuten en worden nader toegelicht in artikel 7 van het reglement voor de Raad van Commissarissen. Het eigen functioneren van de Raad van Commissarissen wordt jaarlijks geëvalueerd in een aparte bijeenkomst van de Raad van Commissarissen waarbij de bestuurders gedeeltelijk aanwezig zijn. Daarnaast is er sprake van onderlinge feedback: de Raad van Commissarissen heeft een aantal praktische instrumenten ontwikkeld waarmee ze individuele aandachtspunten kunnen verbeteren. Tot slot heeft een visitatie plaatsgevonden in 2007. Het rapport zal in 2008 worden teruggekoppeld aan de belanghouders. – Ieder lid van de Raad van Commissarissen heeft de verantwoordelijkheid om onafhankelijk en kritisch bij te dragen aan de besluitvorming. Daarbij worden diverse belangen op evenwichtige wijze afgewogen. De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld, dat de leden ten opzichte van elkaar, het bestuur en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. – De onafhankelijkheid is een jaarlijks terugkerend agendapunt bij de zelfevaluatie. In 2007 heeft een zelfevaluatie van de Raad van Commissarissen plaatsgevonden. Ook voor de bestuurders was er ruimte om hun mening te geven over het functioneren van de Raad van Commissarissen.

86


De Governance Code is leidend voor de Raad van Commissarissen. Alle zaken worden getoetst aan deze code. Binnen de corporatie heeft verder een interne audit plaatsgevonden. De rapportage van deze audit is verstuurd naar de Raad van Commissarissen. Op enkele onderdelen wordt echter van de Governance Code afgeweken.

– In verband met het geringe aantal leden van de Raad van Commissarissen is in afwachting van de fusie geen interne auditcommissie en renumeratiecommissie ingesteld. – Het bestuur is niet benoemd voor een periode van 4 jaar, maar voor onbepaalde tijd. Dit is vastgelegd in een reeds bestaande arbeidsovereenkomst.

De Raad van Commissarissen heeft voldoende inzicht in de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het bestuur doordat er sprake is van een directiestatuut.

In 2007 werd gezocht naar een nieuw lid voor de Raad van Commissarissen. Het ging hierbij om een zogenaamde huurdersplek. De Raad van Commissarissen heeft daartoe een profiel afgegeven aan de bewonersraad. Vervolgens heeft de bewonersraad de heer J. van Benthem voorgedragen. Na gesprekken met de directie/het bestuur, de Raad van Commissarissen en de OR, is de heer van Benthem benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen. De heer R.Thomas van Atrivé is als adviseur betrokken geweest bij deze benoemingsprocedure.

Verantwoording aan belanghouders HBS Ons Belang kent de volgende belanghouders: – Huurders/Bewoners – Woningzoekenden – Huurdersverenigingen – Bewonerscommissies

– Gemeentebesturen en wethouders volkshuisvesting in gemeentes waarin de corporatie actief is – Provincie – Regionale overlegverbanden (ACO en regio Twente) – Staatssecretaris van VROM – Directie en bestuur van collegacorporaties – Aedes Koepel van woningcorporaties – WSW – Centraal Fonds – Aedes directeurencontact – Makelaars-beheerders – Welzijnsinstellingen in werkgebied – Gezondheidsinstellingen in werkgebied – Regionale/lokale politie – Financiële relaties – Accountants – Aannemers – Architecten – Leveranciers

HBS Ons Belang heeft in december 2007 een stakeholdersoverleg met een deel van bovengenoemde stakeholders georganiseerd waaraan ook een afvaardiging van de Raad van Commissarissen heeft deelgenomen. HBS Ons Belang hecht veel waarde aan een goede relatie met de stakeholders. Zij is

87


daarbij een gesprek met hen aangegaan over haar beleid tijdens een gezamenlijke bijeenkomst: vervult HBS Ons Belang haar rol goed, waar ontbreekt het eventueel aan en wat verwachten de deelnemers van HBS Ons Belang? Op deze manier kon HBS Ons Belang haar beleid bijstellen en kon zij haar samenwerking met de partners, waar nodig, verbeteren. De volgende aanbevelingen zijn op basis van de bijeenkomst geformuleerd: 1. HBS Ons Belang zal stakeholders meer achtergrondinformatie verstrekken m.b.t. de verschillende terreinen waarop zij actief is. 2. In het ondernemingsplan van de nieuwe fusieorganisatie zal een duidelijke visie worden gepresenteerd m.b.t. de verwachtingen die Hengelo de komende jaren van de fusiecorporatie heeft. 3. Voor de diverse wijken zullen wijkplannen worden opgesteld, waarin getracht zal worden de binding met de huurders te vergroten en de signaalfunctie vanuit de wijk naar de corporatie te waarborgen.

De Raad van Commissarissen heeft daarnaast, onafhankelijk van de directie/het bestuur, twee keer een bewonersoverleg bijgewoond. De besluiten- en actielijst is vervolgens besproken met de directie/het bestuur. Eveneens is in het verslagjaar twee keer overleg geweest met de ondernemingsraad.

Integriteit In de Governance Code is de integriteit van de leden van de Raad van Commissarissen en de directieleden/bestuursleden vastgesteld. Daarnaast is in de statuten van HBS Ons Belang vastgesteld, welke functies strijdig zijn met die van de bestuurder en van de Raad van Commissarissen. Ingeval van tegenstrijdige belangen, wordt conform artikel 9 lid 2 de stichting vertegenwoordigd door de Raad van Commissarissen. Over nevenfuncties is in de arbeidsovereenkomst geregeld, dat bestuurders geen nevenfunctie mogen uitoefenen zonder toe-

stemming van de Raad van Commissarissen. Voor de huidige nevenfuncties heeft de Raad van Commissarissen toestemming verleend.

HBS Ons Belang verklaart verder, dat met de bankinstelling waar één van de Raad van Commissarissen leden bestuurder is, geen significante relatie wordt onderhouden. Binnen HBS Ons Belang is een gedragscode van toepassing die eens per jaar geëvalueerd wordt. Deze is op de website van HBS Ons Belang terug te vinden.

In 2007 is de klokkenluiderregeling uitgewerkt en vanaf 2008 is deze regeling operationeel. De regeling is ook terug te vinden op de website van HBS Ons Belang (www.hbsonsbelang.nl). In 2007 hebben geen transacties plaatsgevonden waarbij tegengestelde belangen van leden van het bestuur en/of leden van de Raad van Commissarissen aan de orde waren.

Tot slot Dit is het laatste jaarverslag dat door HBS Ons Belang zal worden uitgebracht. We spreken het vertrouwen uit in de voorgenomen fusie met St. Joseph Wonen. We zijn ervan overtuigd dat de nieuwe Hengelose Corporatie nog beter in staat zal zijn haar volkshuisvestelijke taken te vervullen.

Hengelo, 20 mei 2008 J.G.M. Raanhuis V.W. Piscaer J.W.L. van Benthem

88


Verklaring Besteding van Middelen De Directeur van HBS Ons Belang verklaart dat alle middelen in het jaarverslag 2007 zijn besteed in het belang van de volkshuisvesting.

Hengelo, 20 mei 2008

H.J.M. Rupert, directeur/bestuurder W.A.S.A. de Bruijn, directeur/bestuurder

Goedkeuring Jaarverslag 2007 De Raad van Commissarissen heeft in haar vergadering van 20 mei 2008 het bestuursbesluit tot vaststelling van het jaarverslag 2007 goedgekeurd.

G.B.J. Raanhuis, voorzitter V.W. Piscaer, lid J.W.L. van Benthem, lid

Geconsolideerde Jaarrekening 2007


90

Kengetallen

Deze kengetallen hebben betrekking op de geconsolideerde jaarrekening

ultimo boekjaar 2007


6.341

6.301

634

660

3. Bedrijfsruimten

74

76

4. Overige verhuureenheden

15

10

988

973

Gegevens over woningbezit Aantal verhuureenheden in exploitatie 1. Woningen/woongebouwen 2. Garages/parkeerplaatsen

5. Woningen/woongebouwen in beheer 6. Vereniging van Eigenaars Totaal Totaal verzekerde waarde (x e 1.000)

26

24

8.078

8.044

552.400

548.358

Mutaties in het woningbezit 1. In aanbouw

87

21

6.301

6.330

2. Aantal opgeleverd

60

21

3. Aantal aangekocht

8

stand 1 januari in exploitatie

4. Aantal verkocht

28 -

5. Aantal gesloopt/ontduplexed

0

stand 31 december in exploitatie

6.341

31 28 53 6.301

Aantal woningen in eigendom naar huurprijsklasse 1. goedkoop

e

0 - 343

2.187

2.262

2. betaalbaar

e 343 - 527

3.986

3.911

3. duur

e

> 527

168

128

Kwaliteit 1. Aantal reparatieverzoeken per woning

1,9

2,1

2. Totaal kosten onderhoud per woning

1.290

1.147

Prijs-kwaliteitverhouding 1. Gemiddeld aantal punten WWS

128

127

2. Gemiddelde netto huurprijs

374

372

3. Gemiddelde bruto huurprijs (incl.servicekosten)

400

399

91

Kengetallen



10,00 % 30,99 %

11,50 %

3. Huurachterstanden in % jaarhuur

0,85 %

0,82 %

4. Huurderving in % jaarhuur

1,06 %

1,45 %

1. Solvabiliteit

22,71 %

24,70 %

2. Weerstandsvermogen

26,71 %

26,59 %

Het verhuren van woningen 1. Mutatiegraad (geschoond) 2. Percentage huurders met huurtoeslag per 31 december

31,14 %

Financiele continuiteit

3. Liquiditeit

0,16

0,40

(6,86) %

8,88 %

5. Rentabiliteit Vreemd Vermogen

4,70 %

4,99 %

6. Rentabiliteit Totale Vermogen

2,07 %

5,95 %

7. Renteresultaat in % Eigen Vermogen

8,59 %

4. Rentabiliteit Eigen Vermogen

8. Interne financiering per woning (x e 1) ** 9. Cash-flow per woning (x e 1)

8,26 %

10.419

9.521

150

1.384

92

Kengetallen

Deze kengetallen hebben betrekking op de geconsolideerde jaarrekening



Balans en Winst- & Verliesrekening 1. Eigen Vermogen (x e 1.000)

46.759

49.967

2. Eigen Vermogen per woning (x e 1) *

7.374

7.930

3. Voorzieningen (x e 1.000)

6.194

1.551

4. Egalisatierekening (x e 1.000)

2.043

2.267

5. Eigen Vermogen+Egalisatierekening+ Voorzieningen p.w. (x e 1) *

8.673

8.536

6. Bedrijfsopbrengsten per woning (x e 1): * a. Huren

4.595

4.527

b. Vergoedingen

308

292

c. Verkoopresultaat

427

443

d. Overige bedrijfsopbrengsten

337

299

Totaal

5.667

5.563

7. Kapitaalslasten per woning (x e 1) *

2.350

2.490

8. Kosten onderhoud per woning (x e 1) *

1.290

1.147

9. Zakelijke lasten per woning (x e 1) *

192

176

10. Lonen, salarissen, sociale lasten en overige personeelskosten per woning (x e 1)*

780

745

11. Overige bedrijfslasten per woning (x e 1) *

606

614

12. Renteresultaat per woning (x e 1) *

633

655

13. Jaarresultaat per woning (x e 1) *

506 -

704

* per woning in eigendom

Personeelsbezetting Aantal formatieplaatsen per 1.000 woningen gesplitst naar afdeling inclusief de woningen in aanbouw en in beheer

1. Direktie

0,31

0,27

2. Staf

2,92

2,59

3. Vastgoedbeheer

1,14

1,05

4. Projekten

0,62

0,55

5. Onderhoudsdienst

2,42

2,17

6. THB

0,93

0,82

7. Woonpartner

Totaal

3,30

2,80

11,65

10,25

9,23

8,08

Totaal excl. onderhoudsdienst

** Inclusief de woningen die nog in aanbouw zijn.

93

Kengetallen

94

Geconsolideerde Balans

Geconsolideerde Balans per 31 december 2007 (alle bedragen x e 1.000,=)

Activa 31 december 2007

31 december 2006

Vaste activa Materiële vaste activa 1. Onroerende en roerende zaken in exploitatie 2. Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling 3. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

180.150 14.572

182.311 6.920

2.968

3.052 197.690

192.283

Financiële vaste activa 4. Te vorderen BWS-subsidies 5. Deelnemingen 6. FVA overige vorderingen

2.043

2.267

75

59

1.848

549 3,966

Totaal vaste activa

2.875 201.656

195.158

Vlottende activa Onderhanden werk 7. Bouw koopwoningen

1.236

8. Voorraden Vorderingen 9. Debiteuren

682

250

242

1.640

1.897

10. Rekening courant verhoudingen

707

883

11. Overlopende activa

261

250 2.608

12. Liquide middelen Totaal vlottende activa

Totaal

3.030

148

3.167 4.242

7.121

205.898

202.279

95

Geconsolideerde Balans

Geconsolideerde Balans per 31 december 2007 (alle bedragen x e 1.000,=)

Passiva 31 december 2007

31 december 2006

Eigen vermogen 13. Overige reserves

Algemene bedrijfsreserve

Resultaat boekjaar

49.967

45.528

3.208 -

4.439 46.759

14. Egalisatierekening

2.043

49.967 2.267

2.043

2.267

Voorzieningen 5.875

1.175

16. Voorziening Verzilverd Wonen

15. Voorziening nieuwbouw

250

303

17. Voorziening jubilea personeel

69

73 6.194

1.551

Langlopende schulden 18. Leningen kredietinstellingen 19. Waarborgsommen

123.588

129.604

936

934 124.524

130.538

Kortlopende schulden 20. Schulden aan kredietinstellingen 21. Schulden aan leveranciers

22.700

14.379

1.519

916

22. Belast. en premies soc.verz.

680

911

23. Overige schulden

1129

1.435

24. Overlopende passiva

350

Totaal

315 26.378

17.956

205.898

202.279

96

Geconsolideerde Winst- en Verliesrekening

Geconsolideerde Winst- en Verliesrekening over 2007 (alle bedragen x e 1.000,=)

Geconsolideerde Balans per 31 december 2007 Werkelijk 2007

Werkelijk 2006

29.138

28.527

1.952

1.843

Bedrijfsopbrengsten 25. Huren 26. Vergoedingen 27. Overheidsbijdragen

358

356

28. Verkoopresultaat

2.689

2.794

29. Wijziging Onderhanden werk

2.245

1.229

30. Overige bedrijfsopbrengsten

1.779

1.531

38.161

36.280

31. Uitbesteed werk

2.226

1.229

32. Afschrijvingen materiële vaste activa

4.156

4.281

33. Waardeverandering materiële vaste activa

10.056

2.154

34. Waardeverandering financiële vaste activa

0

171

3.537

3.413

Totaal bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten

35. Lonen en salarissen 36. Sociale lasten

970

975

37. Kosten onderhoud

8.177

7.340

38. Overige bedrijfslasten

5.507

5.226

34.629

24.789

3.532

11.491

749

493

Totaal bedrijfslasten Saldo 39. Rentebaten 40. Resultaat deelnemingen

16

51

41. Rentelasten

7.481 -

7.596 -

Jaarresultaat voor belastingen

3.184 -

4.439

42 Vennootschapsbelasting

24 -

Jaarresultaat na belastingen

3.208 -

0 4.439

97

Geconsolideerd Kasstroomoverzicht

(alle bedragen x e 1.000,=)

Kasstroom uit operationele activiteiten Jaarresultaat

3.208 -

Aanpassingen voor: - afschrijvingen - waardevermindering materiële vaste activa - waardevermindering financiële vaste activa - toename financiële vaste activa - toename onderhanden werk - toename voorraden - afname vorderingen op korte termijn - afname egalisatierekening

4.156 10.056 0 1.091 554 8 422 224 -

- toename voorzieningen

4.643

- toename schulden op korte termijn

8.422 25.822

Kasstroom uit operationele activiteiten van de groep

22.614

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vase activa Dotatie voorziening nieuwbouw Desinvesteringen in materiële vaste activa

14.454 5.875 710

(incl.overboeking naar vlottende activa) Kasstroom uit investeringsactiviteiten van de groep

19.619 -

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Opgenomen leningen

9.000

Aflossingen op leningen

15.016 -

Toename waarborgsommen

2

Kasstroom uit financieringsactiviteiten van de groep

6.014 -

Netto kasstroom

3.019 -

Liquide middelen per 31 december 2006

3.167

Liquide middelen per 31 december 2007

148

Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.

98

Grondslagen voor waardering van activa en passiva en resultaatbepaling in de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening

Algemeen De jaarverslaggeving voor Toegelaten Instellingen dient te voldoen aan de eisen zoals deze zijn geformuleerd in het Besluit beheer sociale-huursector. In dit besluit wordt Titel 9 Boek 2 BW voorgeschreven behoudens enkele uitzonderingen van specifieke aard. Een en ander heeft tevens geleid tot een specifieke Richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving. In deze Richtlijn zijn onder meer specifieke modellen voor de balans en de winst- en verliesrekening opgenomen en zijn voor deze sector specifieke presentatie, waarderings- en verslaggevings voorschriften geformuleerd.

Consolidatie

volgens uniforme grondslagen van waardering en resultaatbepaling vastgesteld.

Joint ventures worden proportioneel geconsolideerd. Dit houdt in dat de activa en passiva en de baten en lasten naar evenredigheid van het kapitaalbelang respectievelijk aandeel in het resultaat in de geconsolideerde jaarrekening worden opgenomen. Het aandeel van derden in het eigen vermogen en in het resultaat is afzonderlijk in de geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking gebracht.

De in de consolidatie begrepen vennootschappen zijn:

In de geconsolideerde jaarrekening worden opgenomen de financiële gegevens en haar groepsmaatschappijen per 31 december van het boekjaar. Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen en vennootschappen waarin beslissende zeggenschap wordt uitgeoefend. In het algemeen betreft het deelnemingen, waarin het belang meer dan 50% bedraagt.

De groepsmaatschappijen worden integraal geconsolideerd

Volledig geconsolideerd: – HBS Ons Belang Holding B.V. – Ons Belang Ontwikkeling B.V. – HBS Ons Belang Projectontwikkeling B.V. (via HBS Ons Belang Holding B.V.) – FBI HBS Ons Belang B.V. (via HBS Ons Belang Holding B.V.)

vanaf de datum waarop de beslissende zeggenschap op de groepsmaatschappij is verkregen. De groepsmaatschappijen worden niet meer in de consolidatie opgenomen vanaf de datum waarop geen sprake meer is van beslissende zeggenschap. De posten in de geconsolideerde jaarrekening worden

Partiëel geconsolideerd: – Boomhaege V.O.F. (50%)

Intercompany transacties inclusief resultaten in de onderlinge vorderingen en schulden tussen groepmaatschappijen worden geëlimineerd.

Deelnemingen, resultaten en netto-vermogenswaarde (x e 1.000)

Aandeel

netto-vermogenswaarde 01-01-2007

resultaat boekjaar

netto-vermogenswaarde 31-12-2007

100 %

12

154 -

142 -


100 %

3

80 -

77 -

FBI HBS Ons Belang B.V.

100 %

0

0


100 %

16

39 -

• HBS Ons Belang Holding B.V. (geconsolideerd)

° Boomhaege V.O.F.

• Wijk Ontwikkelingsmaatschappij Berflo Es B.V.

50 % 50 %

0 1.773 -

18 23 -

62

62

16

1.757 -

99


Verwerking verplichtingen In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt, die kunnen worden gekwalificeerd als “intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd”. Hiervan is sprake wanneer uitingen namens de corporatie zijn gedaan richting huurders, gemeenten en overige stakeholders aangaande verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuwbouwprojecten. Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de corporatie rondom projectontwikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is sprake indien de formalisering van de definitieve ontwerpfase en afgeleid daarvan de bouwvergunning is verleend en het project onherroepelijk is geworden.

Materiële vaste activa (On)roerende zaken in exploitatie De oorspronkelijke investeringen in complexen worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De verkrijgings- of vervaardigingsprijs wordt bepaald als de som van alle direct toe te rekenen uitgaven, eventueel vermeerderd met na-investeringen. Voor zover verkregen subsidies kwalificeren als investeringssubsidie worden deze in mindering gebracht op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Uitgaven na eerste verwerking (de zogeheten na-investeringen),

die leiden tot een waardeverhoging van het actief, worden aangemerkt als activeerbare kosten van vernieuwing. Uit-

gaven die betrekking hebben op toekomstige herstructureringen, waarvan de feitelijke verplichtingen dan wel de in rechte afdwingbare verplichtingen zijn aangegaan, worden in de waardering betrokken.

Herstructurering onderscheidt zich van onderhoud door het verbeteren of vergroten van de oorspronkelijke capaciteit. De lasten van onderhoud onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat er geen sprake is van een waardeverhoging van het actief.

Het bezit is onderverdeeld in diverse complexen, welke is gebaseerd op de wijkindeling van de gemeente. De indeling sluit aan op de wijze waarophet interne beleid en de bedrijfsvoering is gedefinieerd.

Jaarlijks vindt toetsing plaats van de boekwaarde en reële waarde. De toetsing geschiedt op wijkniveau. Bij de toets tussen de historische kostprijs en reële waarde wordt de egalisatierekening betrokken. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de reële waarde overschrijdt. De reële waarde wordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van complexen. De onroerende zaken kunnen voor langere of kortere termijn voor verhuur worden aangehouden.

100


De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van de kasstromen uit hoofde van toekomstige exploitatieopbrengsten en toekomstige exploitatielasten over de geschatte resterende looptijd van de investering. Daarbij wordt rekening gehouden met de voorgenomen bestemming van het bezit.

Bij de bedrijfswaardeberekening gelden de volgende uitgangspunten: – jaarlijkse huurverhoging per 1 juli 2008 van 1,6%, volgende jaren 2,25% (voorgaand jaar: resp. 1,1% en 2,25%); – jaarlijkse huurderving van 1,0% (voorgaand jaar: 1,0%); – jaarlijkse stijgingen van de variabele lasten; – onderhoudslasten 3,25% (voorgaand jaar: 3,25%); – personeelslasten 3,25% (voorgaand jaar: 2,25%); – overige variabele lasten 2,25% (voorgaand jaar: 2,25%); – zakelijke lasten op basis van werkelijke lasten (voorgaand jaar idem); – lasten van algemeen beheer e 810 (voorgaand jaar: e 700) per verhuureenheid; – genormeerde kosten voor dagelijks onderhoud e 431 voor de woningen en e 85 voor de niet-woningen (voorgaand jaar resp.: e 362 en e 85) (bedrijfseconomische interne norm); – kosten van planmatig onderhoud op basis van de meerjarenonderhoudsbegroting (voorgaand jaar idem) per verhuureenheid; – investeringen inzake herstructurering op basis van feitelijke verplichtingen; – een rekenrente van 6,0% (voorgaand jaar: 6,0%); – de periode waarover contant gemaakt wordt loopt parallel met de geschatte resterende levensduur van de complexen (variërend van 5 tot 50 jaar); – kasstromen vanuit verkoop en sloop voor een periode van 5 jaar (voorgaand jaar: idem).

Bij de bepaling van de bedrijfswaarde is rekening gehouden met de rentabiliteitswaarde, correctie van de bestaande leningenportefeuille en beleggingen. Vanaf 2006 vindt de bepaling van de restwaarde van de grond opgenomen in de bedrijfswaarde, voor zover er nog geen herbestemming van de grond heeft plaatsgevonden, plaats op basis van de huidige vergelijkbare kavel of vierkante meterprijs voor een sociale huurwoning. Deze kavelprijs wordt verminderd met sloop- en herstructureringskosten.

Vanaf verslagjaar 2007 is de herziene Richtlijn RJ 212.418 van toepassing, inhoudende dat indien belangrijke bestanddelen van een materieel vast actief van elkaar te onderscheiden zijn en verschillen in gebruiksduur of verwachte gebruikspatroon, deze bestanddelen afzonderlijk dienen te worden afgeschreven. Een verantwoorde toepassing van de componenetenbenadering is op dit moment praktisch niet goed mogelijk gezien de financieel-administratieve implicaties. Verder wordt in de herziene Richtlijn 212 vanaf verslagjaar 2007 de annuitaire afschrijving welke de corporatie tot nu toe op haar woningbezit heeft toegepast, niet meer genoemd als mogelijke afschrijvingsmethode. Ofschoon een progressieve of degressieve afschrijving nog is toegestaan, geeft een doorgaans jaarlijks gelijke aanwending van prestatie-eenheden van het woningbezit aanleiding voor een heroverweging van de in de jaarrekening toegepaste annuitaire afschrijvingsmethode, waarbij tevens rekening zal moeten gehouden met de restwaarde. Op grond van genoemde overwegingen handhaaft de corporatie voor de jaarrekening 2007 vooralsnog haar tot dusver gebruikelijke verantwoordingswijze van de materiele vaste activa in exploitatie en zal zij vanaf boekjaar 2008 nader bezien welke uitvoering kan worden gegeven aan de componentenbenadering in combinatie met een heroverweging van de annuitaire afschrijvingsmethode.

101


Financiële vaste activa

(On)roerende zaken in ontwikkeling Dit betreffen complexen in aanbouw die worden gewaardeerd tegen uitgaafprijzen onder aftrek van een bijzondere waardevermindering uit hoofde van niet te dekken stichtingskosten. Bij de bepaling van de bijzondere waardevermindering worden de boekwaarde en de reële waarde van de kasstroomgenererende eenheid waartoe de onroerende zaken gaan behoren betrokken. Indien de bijzondere waardevermindering hoger is dan de waarde van de onroerende zaken in ontwikkeling, dan wordt de onroerende zaak op nihil gewaardeerd en wordt een voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen.

Met betrekking tot zogeheten gecombineerde projecten wordt het aandeel van de koopwoningen verantwoord onder de post voorraad onderhanden werk, het aandeel huurwoningen wordt verantwoord onder de onroerende en roerende zaken in ontwikkeling. Voor wat betreft het onrendabele deel van het gecombineerde project wordt bij het aangaan van de verplichting het onrendabele deel verminderd met het verwachte verkoopresultaat in de winst- en verliesrekening verantwoord onder de post overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa. Bij oplevering van het totale project wordt het verkoopresultaat zowel verantwoord onder de post verkoop onroerende zaken als onder de post overige waardeveranderingen materiële vaste activa. Daarmee wordt de economische realiteit van de transactie het best zichtbaar gemaakt. Afschrijving vindt eerst plaats nadat de betreffende complexen in exploitatie zijn genomen.

(On)roerende zaken ten dienste van de exploitatie De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie worden gewaardeerd op basis van aanschafwaarde onder aftrek van lineaire afschrijvingen.

Te vorderen BWS-subsidies De vordering uit hoofde van binnen het Besluit Woninggebonden Subsidies toegezegde bedragen (contante waarde van de uitbetalingen) wordt jaarlijks verminderd met de door de budgethouders beschikbaar gestelde bedragen. De uitbetalingstermijn is afhankelijk gesteld van de disconteringsvoet en beloopt vanaf de vaststelling van de subsidie maximaal 30 jaar.

Deelnemingen Meerderheidsdeelnemingen en overige deelnemingen waar invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd op een evenredig deel van de netto vermogenswaarde volgens de laatst bekende balansen. Voor deelnemingen waarvoor onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de jaarrekening van de betreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien in deze situatie de deelnemende rechtspersoon aansprakelijk is voor de schulden van de deelneming respectievelijk het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening gevormd.

Voorraden magazijn Waardering van voorraden magazijn vindt plaats tegen laatst betaalde inkoopprijzen. Tevens wordt rekening gehouden met een aftrek voor mogelijke incourantheid.

Onderhanden projecten Waardering van onderhanden projecten vindt plaats tegen directe materiaal en arbeidskosten met een opslag voor indirecte vaste en variabele kosten. Indien voor projecten een langere tijd is gemoeid (langer dan een jaar) wordt in de waardering een op voorzichtige wijze naar evenredigheid van de stand van het project berekende winstopslag verant-

102


woord. In geval van meerjarige complexe projecten wordt niet eerder winst verantwoord dan nadat een projectvoortgang is bereikt waarbij een verantwoorde inschatting van de projectwinst kan worden gemaakt.

Vooruitbetalingen door afnemers (termijnen) worden in aftrek gebracht op het onderhanden werk. Termijnen die de geactiveerde kosten overtreffen worden als passiefpost onder de kortlopende schulden verwerkt. Indien verliezen voorzienbaar zijn, met inbegrip van die op afgesloten projecten, waarvan

den geschat, voor zover deze verplichtingen en risico’s niet reeds als waardecorrectie op de desbetreffende actiefpost zijn verantwoord. Eveneens worden voorzieningen gevormd voor verliezen die naar waarschijnlijkheid in de toekomst zullen worden geleden, maar die voortkomen uit risico’s die op balansdatum reeds aanwezig zijn.Voorzieningen worden tegen nominale waarde opgenomen, met uitzondering van de jubileumvoorziening en voorziening Verzilverd Wonen. Deze zijn gewaardeerd tegen de netto contante waarde.

de productie nog niet is begonnen, wordt een voorziening in

Voorziening onrendabele

mindering gebracht op de balanspost onderhanden werk. Indien per balansdatum de voorziening voor verliezen de geactiveerde projectkosten, verminderd met de gefactureerde termijnen overschrijdt, wordt de voorziening credit op de balans gepresenteerd.

Vorderingen Huurdebiteuren Waardering geschiedt tegen nominale waarde rekening houdend met een voorziening voor mogelijke oninbaarheid gebaseerd op een statische benadering.

Egalisatierekening Egalisatierekening BWS De rechten op exploitatiesubsidies vallend binnen het regime van het Besluit Woninggebonden Subsidies worden verantwoord in het jaar van ontstaan. De bijdragen worden jaarlijks ten gunste van het resultaat gebracht overeenkomstig de jaarlijkse voorgecalculeerde tekorten van de betreffende exploitaties.

Voorzieningen Voorzieningen worden verantwoord voor in rechte of feitelijke verplichtingen en verliezen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de hoogte redelijkerwijs kan wor-

investeringen nieuwbouw Verwachte verliezen als gevolg van onrendabele investeringen nieuwbouw worden als bijzondere waardeverandering in mindering gebracht op de boekwaarde van het complex waartoe de investeringen gaan behoren. Indien en voor zover de verwachte verliezen de boekwaarde van het betreffende complex overtreffen, wordt voor het meerdere een voorziening gevormd. Onder verwachte verliezen wordt in dit verband verstaan de netto contante waarde van alle investeringsuitgaven minus aan deze investering toe te rekenen ontvangsten.

Langlopende schulden Leningen die zijn aangetrokken binnen het Dynamische Kostprijshuursysteem (klimleningen) worden niet afgelost zolang de bijbehorende exploitaties van de activa voorgecalculeerde exploitatieverliezen opleveren. Gedurende deze periode worden de leningen jaarlijks met een vooraf bepaald bedrag verhoogd.

Overige activa en passiva Voor zover in het bovenstaande niet anders is aangegeven worden activa en passiva gewaardeerd op nominale waarde. Hierbij wordt op vorderingen, indien dit noodzakelijk is, een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid in mindering gebracht.

103


Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd; verliezen worden verantwoord zodra zij voorzienbaar zijn.

Bijzondere posten Bijzondere posten zijn baten en lasten die behoren tot de gewone bedrijfsuitoefening maar op grond van de aard, omvang of het incidenteel karakter afzonderlijk worden toegelicht, teneinde een goed inzicht te geven in het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening van de corporatie en met name de ontwikkeling daarin.

Bedrijfsopbrengsten Huren De jaarlijkse huurverhoging is van overheidswege gebonden aan een maximum.

Overheidsbijdragen Onder deze post zijn de volgende elementen opgenomen: – vrijval uit de egalisatierekening BWS; – overige overheidsbijdragen. Voor zover de overige overheidsbijdragen nog niet zijn ontvangen is de bijdrage berekend op grond van de regelingen.

Verkoop onroerende zaken De post verkoop onroerende zaken betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de boekwaarde (bestaand bezit).Winsten op nieuwbouw koopwoningen worden verantwoord naar rato van voortgang van het onderhanden werk, waarbij positieve resultaten worden verantwoord voor zover verkoop aan derden heeft plaatsgevonden.Eventuele verliezen op nieuwbouw koopprojecten worden verantwoord zodra deze voorzienbaar zijn.

Wijziging onder handen werk De produktie verantwoording van de nieuwbouwwoningen bestemd voor de verkoop wordt gelijkmatig met de voortgang van het werk verantwoord.

Bedrijfslasten Uitbesteed werk Hieronder zijn de investeringskosten met betrekking tot de verkoopwoningen in uitvoering opgenomen.

Afschrijvingen op materiële vaste activa De afschrijvingen op materiële vaste activa worden gebaseerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode danwel de annuïtaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Met een mogelijke restwaarde wordt rekening gehouden. Op de grondcomponent wordt niet afgeschreven.

Overige waardeveranderingen materiële vaste activa De overige waardeveranderingen worden gebaseerd op de waardering van de betreffende activaposten. De onder deze post verantwoorde bedragen hebben betrekking op een afboeking dan wel terugneming van een bijzondere waardevermindering. Deze bijzondere waardevermindering ontstaat door een jaarlijkse toets van de reële waarde ten opzichte van de waarde gebaseerd op de boekwaarde.

Pensioenen De (vroeg)pensioenen van de werknemers van de corporatie zijn ondergebracht bij StichtingPensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW). De betreffende pensioenregeling kwalificeertals een toegezegd-pensioenregeling aangezien de pensioenuitkeringen aan de deelnemers niet uitsluitend afhankelijk zijn van de betaalde premies en behaalde rendementen, maar ookgekoppeld zijn aan de pensioengrondslagen/salarissen van de deelnemers.

104


De pensioenregeling is in de jaarrekening verwerkt als een toegezegde-bijdrageregeling, omdatovereenkomstig RJ271.310 voldaan is aan de voorwaarde dat a) de corporatie is aangesloten bijeen bedrijfstakpensioenfonds en tezamen met andere rechtspersonen dezelfde pensioenregelingtoepast en b) de corporatie geen verplichting heeft tot het voldoen van aanvullende bijdragen ingeval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het voldoen van hogeretoekomstige premies. Dit betekent dat de verschuldigde premiebijdragen rechtstreeks in de winst-en-verliesrekeningals pensioenlast worden verantwoord en dat de nog te betalen, danwel terug te ontvangenbijdragen worden opgenomen onder de kortlopende schulden respectievelijk vorderingen. Ultimo 2007 bedraagt de dekkingsgraad van het SPW 139% (ultimo 2006: 146%). DeNederlandsche Bank stelt een minimale dekkingsgraad van 105% en buffervereiste dieuitkomt op een dekkingsgraad van tenministe 120%.

Lasten onderhoud In de kosten onderhoud zijn opgenomen de uitgaven die noodzakelijk zijn om de economischewaarde van het actief in stand te houden.De onderhoudslast wordt in het resultaat opgenomen in het jaar dat de prestaties, voortvloeienduit een juridische verplichting, worden uitgevoerd.Het klachten- en mutatieonderhoud wordt onderscheiden in kosten van derden en eigen dienst, alsmede de kosten van het materiaalverbruik. In de winst-en verliesrekening zijn de kosten van de eigen dienst verantwoord onder de post lonen, salarissen en sociale lasten.

Overige bedrijfslasten De overige bedrijfslasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij deze methode wordt het nettoresultaat aangepast voor posten van de winst- en verliesrekening die geen

invloed hebben op ontvangsten en uitgaven in het verslagjaar, mutaties in de balansposten en posten van de winst-en verliesrekening waarvan de ontvangsten en uitgaven niet worden beschouwd als behorende tot de operationele activiteiten. De liquiditeitspositie in het kasstroomoverzicht bestaat uit de liquide middelen onder aftrek van bankkredieten. In het kasstroomoverzicht wordt onderscheid gemaakt tussen operationele, investerings- en financieringsactiviteiten.De kasstromen uit hoofde van de financiering zijn gesplitst in kasstromen met betrekking tot mutaties in de hoofdsom (opgenomen onder financieringsactiviteiten) en betaalde interest (opgenomen onder operationele activiteiten). De investeringen in materiële vaste activa worden opgenomen onder aftrek van de te ontvangen investeringssubsidies.

Vennootschapsbelasting Het Belastingplan 2006 is sinds 1 januari 2006 van kracht. Corporaties zijn sindsdien verplicht over hun commerciele activiteiten vennootschapsbelasting (vpb) te betalen. Aedes en de Belastingdienst hebben het overleg over de interpretatie en toepassing van de vennootschapsbelastingplicht waarmee corporaties sinds 1 januari 2006 te maken hebben afgerond. Een en ander is vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst (VSO). Binnen de vaststellingsovereenkomst werden twee keuze opties geboden te weten de subjectieve vrijstelling (model I) en de objectieve vrijstelling (model II).

Ons Belang heeft de VSO getekend en gekozen voor de optie van de subjectieve vrijstelling volgens model I. Dit impliceert dat de commerciele activiteiten worden ondergebracht in een afzonderlijke nevenstructuur. Naar verwachting is over de jaren 2006 en 2007 e 24.000 vennootschapsbelasting verschuldigd. Dit bedrag is ten laste van de resultatenrekening 2007 gebracht. Deze situatie geldt alleen voor de jaren 2006 en 2007. Inmiddels is besloten dat met ingang van 1 januari 2008 corporaties integraal belastingplichtig zijn.

105

Toelichting op de geconsolideerde balans


Activa 31.12.2007

31.12.2006

180.150

182.311

14.572

6.920

2.968

3.052

197.690

192.283

Woningen en woongebouwen

Onroerende zaken n/z woningen

Overige zaken

Totaal

176.100

5.772

439

182.311

1.581

2.099

Vaste activa Materiële vaste activa 1. Onroerende en roerende zaken in exploitatie 2. Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling 3. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal

1 ONROERENDE EN ROERENDE ZAKEN IN EXPLOITATIE

Saldo per 1 januari 2007: Boekwaarde Mutaties in het boekjaar: - investeringen - desinvesteringen - waardeverandering - afschrijvingen - overboeking in ontwikkeling

435

83

699 -

0

0

22 -

0

0

117 -

48 -

3.448 74 2.514 -

699 22 3.613 -

0

0

74 -

318

35

2.161 -

6.090

474

Saldo per 31 december 2007: Boekwaarde

173.586

Zekerheden Als zekerheid voor de betaling van rente en aflossing van leningen is aan de Gemeente Hengelo een hypotheek op materiële vaste activa verstrekt ter waarde van e 172.480.000. Verzekering De onroerende en roerende zaken in exploitatie zijn per 31 december 2007 op basis van herbouwwaarde voor een bedrag van e 552.400.000,-- verzekerd tegen het risico van brand- en stormschade. Actuele waarde De bedrijfswaarde per 31 december 2007 bedraagt e 316,5 mln. (2006: e 361,6 mln.).

180.150

106



Mutatie bedrijfswaarde Bedrijfswaarde per 31 december 2006 (in e mln.)

361,6

Jaarresultaat mutatie in de bedrijfswaarde van de materiële vaste activa en effect contante waarde en

1 -

restant levensduur Gevolgen van aanpassingen van beleidsparameters en uitgangspunten in de huurprijscomponent

8,7

in de onderhoudslasten

2,8 -

in de overige lasten

1,3

in de vermogenskostenvoet

0,0

In de levensduur in de restwaarde inschatting

3,5 31,0 -

In de geriefsverbeteringen

0,0

in de inflatie

6,9

Gevolgen van mutaties in bezit aangekocht/opgeleverd bezit

6,3

verkocht/gesloopt bezit

7,1 -

Overige mutaties rentabiliteitswaardecorrectie leningen

0,1

meenemen verkoop/sloop in bedrijfswaarde

0,0

overige mutaties woninggegevens Bedrijfswaarde per 31 december 2007 (in e mln.)

10,9 316,4

De daling in de restwaarde inschatting is veroorzaakt doordat de gemeente in 2007 heeft besloten de grondprijzen voor sociale woningen te verhogen tot maximaal 70% van de marktwaarde. In eerdere bedrijfswaardeberekeningen was gerekend met 100%.

Afschrijvingsmethode en -termijnen De afschrijvingsmethode en -termijnen bedragen respectievelijk voor: Annuïtair Grond Woningen, en appartementsrechten

niet 50 jaar

Garages

25/50 jaar

Bedrijfsruimten

25/50 jaar

C.V.-installatie

20 jaar

Warmwaterinstallatie

15 jaar

Lift

20 jaar

Groot-onderhoud/woningverbetering Aangekocht bezit Woningaanpassingen Isolatie

restant looptijd complex 30 jaar 20 jaar 20/25 jaar

107



2 ONROERENDE EN ROERENDE ZAKEN IN ONTWIKKELING Woningen en woongebouwen 6.920

Saldo per 1 januari 2007 Mutaties in het boekjaar:

11.885

- investeringen

4.159 -

- waardeverandering

74 -

- overboeking naar onr./roer. zaken in exploitatie

14.572

Saldo per 31 december 2007

De investeringen in onroerende en roerende zaken in ontwikkeling zijn als volgt te specificeren:

Nieuwbouw:

01.01.2007

mutaties 2007

Boomhaege

0

3.369

Hasselerborgh

0

Dirigent Handelstraat

waardevermindering

overboeking in exploitatie

31.12.2007

234 -

0

3.135

338

264 -

74 -

542

340

0

0

Bastion

923

3.059

0

0

Tuindorp plangebied Dieselstraat

265

169

0

0

434

Zernikeborgh

643

256

0

0

899

Grolsch Bierhuis

116

118

0

0

234

Gezondheidscentrum

59

59 -

0

0

0

547

239 -

0

0

308

Grond Broek Noord Trento Broek Noord

3.982 -

0 882

0

2.718

321

0

3.039

Aldi

800

0

0

0

800

Esperanto

131

97

0

0

228

1.010

30

0

0

1.040

Veldwijk

0

1.011

0

0

1.011

Infocentrum Veldwijk

0

670

0

0

670

Twijnstraat

3

8

0

0

11

Kristenbos

1.676

0

0

0

1.676

Trivium 't Steerntje

Dr. Schaepmanstraat Totaal

205

0

6.920

11.885

0 4.159 -

0 74 -

In 2007 heeft er een aktivering van de rente over de stichtingskosten plaatsgevonden van e 376.000 (2006: e 112.000).

205 14.572

108



3 ONROERENDE EN ROERENDE ZAKEN TEN DIENSTE VAN DE EXPLOITATIE Kantoorpand

Nevenvestiging

Inventaris/ ICT

Vervoermiddelen

Totaal

615

1.751

590

96

3.052

47

470

Saldo per 1 januari 2007: Boekwaarde Mutaties in het boekjaar: - investeringen

0

0

423

- desinvesteringen

0

0

0

11 -

11 -

70 -

125 -

314 -

34 -

543 -

70 -

125 -

109

2

84 -

699

98

- afschrijvingen Saldo Saldo per 31 december 2007: Boekwaarde

545

1.626

2.968

Afschrijvingsmethode en -termijnen De afschrijvingsmethode en -termijnen bedragen respectievelijk voor:

Lineair Kantoorpand Enschedesestraat

25 jaar

Kantoorpand Marskant ruwbouw

10 jaar tot een restwaarde van e 1,5 mln.

Kantoorpand Marskant aanpassingen

10 jaar

Werkplaats

25 jaar

Inventarissen

5/10 jaar

Automatisering

3 jaar

Vervoermiddelen

6 jaar

Verzekering De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie zijn per 31 december 2007 voor e 3.757.000,-- verzekerd. Desinvesteringen en correcties op afschrijvingen: Dit betreft de correcties van niet meer aanwezige activa.

4 TE VORDEREN BWS SUBSIDIE Saldo per 1 januari 2007 BWS subsidie

2.267

Mutaties in het boekjaar: - rente

127

- (te) ontvangen bijdragen

351 224 2.043


5 DEELNEMINGEN 31.12.2007 Wijk Ontwikkelingsmaatschappij Berflo Es B.V. (50%) Saldo per 31 december

75

31.12.2006 59

75

59

109



6 OVERIGE VORDERINGEN

Saldo per 1 januari 2007

Leningen u/g *

Leningen personeel

Deelnemingen **

Totaal

117

24

408

549

1.330

Mutaties in het boekjaar: - verstrekkingen/uitzettingen

1.300

30

0

- voorziening

0

0

0

0

- aflossingen/vrijval

3 -

28 -

0

31 -

Saldo

1.297

2

0

1.299


1.414

26

408

1.848

* De leningen u/g betreffen leningen aan: - St. Joseph Wonen inzake W.O.M. Berflo Es

1.300

- Sociaal Pension

114 1.414

* * Deze lening is verstrekt aan de Wijk Ontwikkelingsmaatschappij Berflo Es B.V. en is alsvolgt opgebouwd: Verstrekte lening

3.500

Afwaardering deelneming

1.792 -

Afwaardering vordering

1.300 408

7 ONDERHANDEN WERK VLOTTENDE ACTIVA

31.12.2007

31.12.2006

Saldo per 1 januari

682

1.384

- door de aannemers in rekening gebrachte termijnen - af: aan de kopers gefaktureerde

2.226

1.229

1.691 -

1.990-

termijnen - resultaat koopwoningen

19

59 554

- Saldo per 31 december

702 -

1.236

682

Deze post is als volgt te specificeren:

Koopwoningen Pollux Koopwoningen Bastion Koopwoningen Boomhaege

stand

kosten

ontvangsten

resultaat

stand

01.01.2007

2007

2007

2007

31.12.2007

144

52

144

10

729

0

13

528

1.445

1.547

58

484

682

2.226

1.691

19

1.236

52 -

0 752

8 VOORRADEN 31.12.2007 Onderhoudsmaterialen Totaal

250

31.12.2006 242

250

242

110



9 DEBITEUREN VORDERINGEN - huurdebiteuren *1)

31.12.2007 230

31.12.2006 245

- mutatiedebiteuren *2)

81

94

- overige debiteuren *3)

1.329

1.558

1.640

1.897

Debiteuren *1) De huurdebiteuren kunnen als volgt worden gesplitst:

per 31 december 2007:

in aantal huurders

(2006)

in bedragen

(2006)

tot 1 maand

107

(269)

19

( 90)

1 tot 2 maanden

244

( 72)

91

( 22)

2 tot 3 maanden

74

( 35)

55

( 17)

3 maanden en meer

57

(204)

72

(145)

482

(580)

237

(274)

31.12.2007

31.12.2006

Geregistreerde huurachterstand - huidige huurders - Af: voorziening dubieuze debiteuren

237

274

7 -

29 230

245

*2) Mutatiedebiteuren - Geregistreerde vordering

223

- Af: voorziening dubieuze debiteuren

142 -

292 198 81

94

*3) Overige debiteuren - Geregistreerde vordering - Af: voorziening dubieuze debiteuren

1.429

1.641

100 -

83 1.329

1.558

De voorziening voor dubieuze debiteuren is gesaldeerd in de post huurdebiteuren, mutatiedebiteuren en overige debiteuren. Voor het risico van wanbetaling is een voorziening getroffen. De voorziening voor dubieuze huurdebiteuren geeft het volgende verloop te zien: Saldo per 1 januari

310

350

Mutaties in het boekjaar: - ontvangen posten

17

8

- afgeboekte posten

203 -

172 -

- toevoeging

125

124 61 -

Saldo per 31 december

249

40 310

111



10 REKENING COURANT VERHOUDINGEN 31.12.2007 - RC AWS Beter Wonen - RC Carint - RC Vesteda - RC WOM Berflo Es - RC VVE divers - RC overige vorderingen

31.12.2006

0

19

17

0

247

0

0

64

443

435

0

365 707

883

11 OVERLOPENDE ACTIVA 31.12.2007 Vooruitbetaalde abonnementen/onderhoudscontracten Vooruitbetaalde rente en aflossingen Te vorderen BWS subsidie Te vorderen inzake Sociaal Pension Te vorderen koopwoningen Vooruitbetaalde Vennootschapsbelasting *1) Overige overlopende activa

31.12.2006

0

7

89

0

8

0

13

0

0

149

138

88

13

6 261

250

*1) De post vooruitbetaalde Vennootschapsbelasting is als volgt opgebouwd: Vooruitbetaalde Vennootschapsbelasting 2006

88

Vooruitbetaalde Vennootschapsbelasting 2007

74 162

Te betalen Vennootschapsbelasting 2006

7

Te betalen Vennootschapsbelasting 2007

17 24 138

Tarief vennootschapsbelasting 1e schijf e 0 t/m e 25.000 (2006: e 0 t/m e 22.689) 2e schijf e 25.001 t/m e 60.000)

2007

2006

20,0%

25,5%

23,5%

-

25,5%

29,6%

31.12.2007

31.12.2006

3e schijf boven e 60.001 (2006: boven e 22.689)

12 LIQUIDE MIDDELEN

Direkt opvraagbaar: Kas Rekeningen courant banken Totaal

1

5

147

3.162 148

3.167

112



13 EIGEN VERMOGEN 31.12.2007

31.12.2006

Overige reserves

46.759

49.967

Totaal

46.759

49.967

49.967

45.528

Algemene bedrijfsreserve Saldo per 1 januari algemene bedrijfsreserve Jaarresultaat

3.208 -


4.439

46.759

49.967

14 EGALISATIEREKENING 31.12.2007

31.12.2006

Egalisatierekening BWS

2.043

2.267

Totaal

2.043

2.267

Egalisatierekening BWS Saldo per 1 januari

2.267

2.458

Bij: rente

127

169

Af : vrijval

351 -

352 -

Af: correctie ivm renteherziening

0

8 -


2.043

2.267

31.12.2007

31.12.2006

5.875

1.175

16 Voorziening Verzilverd Wonen

250

303

17 Voorziening jubilea personeel

69

73

6.194

1.551

VOORZIENINGEN

15 Voorziening nieuwbouw

Totaal Voorziening nieuwbouw Saldo per 1 januari

1.175

Af: Besteed

1.175 -

Bij: reservering ten laste van het resultaat

5.875


2.028 1.812 959

5.875

1.175

Deze voorziening betreft de reservering van de onrendabele top, voor zover deze de bestede kosten per ultimo boekjaar overstijgen. Voorziening Verzilverd Wonen Saldo per 1 januari Af: exploitatielasten Bij: nieuwe verplichtingen ivm aankopen

303 53 0


349 78 32

250

303

Voorziening jubilea personeel Saldo per 1 januari

73

Af: jubilea boekjaar

20 -

Bij: dotatie boekjaar

16


51 0 31

69

73

113



LANGLOPENDE SCHULDEN

18 Leningen 19 Waarborgsommen

31.12.2007

31.12.2006

123.588

129.604

936

934

124.524

130.538

129.604

131.250

Leningen Saldo per 1 januari leningen langlopend Opgenomen leningen in het boekjaar

Aflossingsverplichting volgend boekjaar naar kortlopend Saldo per 31 december

9.000

8.415

138.604

139.665

15.016 123.588

10.061 129.604

De actuele waarde ultimo boekjaar bedraagt e 145.064.000 o.b.v. een rentevoet van 4,5% en een gemiddelde restant looptijd van 14,2 jaar (ultimo 2006: e 146.988.000). Rentevoet en aflossingsverplichting De gemiddelde rentevoet van de uitstaande leningen bij kredietinstellingen bedraagt circa 5,2 % (2006: 5,2%). De schuldrest na 5 jaar zal circa e 87 miljoen bedragen. 31.12.2007

31.12.2006

Saldo per 1 januari wbs

934

945

Ontvangen waarborgsommen

120

115

Terugbetaalde waarborgsommen

118 -

126 -


936

934

Waarborgsommen

114



KORTLOPENDE SCHULDEN 20 Schulden aan kredietinstellingen

31.12.2007

31.12.2006

- Aflossingsverplichting volgend boekjaar

15.016

- Kasgeldlening*

3.000

0

- Nog niet vervallen rente

4.274

4.318

- Rekening courant verhoudingen banken*

10.061

410

0 22.700

14.379

*Met de ING bank is een kredietfaciliteit van maximaal e 9.000.000,- overeengekomen. Hiervoor zijn geen zekerheden afgegeven. 21 Schulden aan leveranciers / crediteuren

1.519

916

22 Belastingen en premies soc. Verzekeringen - Omzetbelasting

436

456

- Loonheffing

118

240

- Premies sociale verzekeringen

49

125

- Pensioenpremies

77

90 680

911

23 Overige schulden - Afrekening bewoners diverse servicekosten

358

316

- Huursubsidies

188

298

- Leenschuld Verzilverd Wonen

39

39

- Groepsmaatschappijen Boomhaege VoF

2

83

- RC AWS Beter Wonen

2

0

- RC Carint

0

72

- RC WOM Berflo Es

52

0

- RC diverse VVE´s

286

265

- RC overige schulden - Huurdersfonds - Accountants - Nieuwbouw + koopwoningen

26

27

134

157

42

41

0

137

Totaal overige schulden

1.129

1.435

24 Overlopende passiva - Vooruitontvangen huur

225

181

- Diverse personeelskosten

35

38

- Overige overlopende passiva

90

96

Totaal overlopende passiva

350

315

115


NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN

Consequenties integrale vennootschapsbelastingplicht

In 2007 zijn leningen aangegaan voor een totaal bedrag van 44 miljoen, waarbij de storting plaatsvindt in de jaren 2008,

Toegelaten instellingen volkshuisvesting zijn met ingang van

2009 en 2010. Deze leningen dienen ter herfinanciering van

1 januari 2008 integraal belastingplichtig voor de vennoot-

finale aflossingen.

schapsbelasting. Bij aanvang van deze belastingplicht dient Ons

e

Belang een fiscale openingsbalans op te maken waarvoor speIn het kader van grondtransacties zijn in december 2002 ver-

cifieke fiscale waarderingsregels zullen gelden. Voor het verschil

plichtingen aangegaan voor een bedrag van e 2,8 mln., in

tussen de waardering op basis van de fiscale balans (fiscale

2005 is de grond voor dezelfde prijs (verhoogd met rente)

boekwaarde) en de waardering op de commerciele balans (com-

doorverkocht, waarvan de overdracht waarschijnlijk in 2009

merciele boekwaarde) dient Ons Belang een balastinglatentie te

zal plaatsvinden.

vormen indien en voor zover er sprake is verrekenbare tijdelijke verschillen. Een actieve belastinglatentie moet worden gevormd

De huurwoningen binnen Hengelo worden grotendeels verdeeld

in het geval de commerciele waardering (op het niveau van

via de Stichting Woonruimteverdeling, eventuele tekorten in de

kasstroomgenererende eenheid) lager is dan de fiscale waar-

exploitatie komen voor rekening van de participanten (HBS Ons

dering, een passieve latentie in het omgekeerde geval. De

Belang, St.Joseph Wonen en Carint).

actieve latentie dient te worden gevormd tot het bedrag waarvan het waarschijnlijk is dat er fiscale winst beschikbaar zal

HBS Ons Belang heeft de verplichting de appartementen, ge-

zijn voor verrekening.

bouwd door de VoF Boomhaege af te nemen indien deze niet worden verkocht. Eind maart 2008 staan er van de 36 appar-

Ten tijde van het opmaken van de jaarrekening bestaat geen

tementen nog 6 te koop.

inzicht in de regels met betrekking tot waardering op de fiscale openings-balans en evenmin duidelijkheid over de waarschijn-

In het kader van nieuwbouwprojekten zijn verplichtingen aan-

lijkheid en de hoogte van de beschikbare fiscale winsten. Dien-

gegaan voor een bedrag van e 7,8 mln.

tengevolge zijn in de jaarrekening 2007 geen belastinglatenties gevormd betrekking hebbend op de integrale belastingplicht vanaf 1 januari 2008.

116

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening


BATEN 25 HUREN

BATEN

Boekjaar 2007

Boekjaar 2006

28.451

27.975

999

966

29.450

28.941

Te ontvangen netto huur: - Woningen en woongebouwen - Onroerende zaken niet zijnde woningen

Af: huurderving wegens leegstand

312 -

TOTAAL

414 -

29.138

28.527

511

499

205

136

De “te ontvangen huur” woningen en woongebouwen is ten opzichte van het vorige boekjaar gewijzigd als gevolg van: - de huurverhoging per 1 juli 2007 die gemiddeld 1,1% bedroeg (2006: 2,5%) - het in exploitatie nemen van nieuwe of aangekochte woningen en woongebouwen - huurverhoging als gevolg van aanleg C.V., verbetering van woningen etc. - het uit exploitatie nemen van te slopen objecten - verkoop van woningen Saldo

20

11

97 -

49 -

130-

219 -

509

378

De huurderving bedraagt 1,06% (2006: 1,45%) van de te ontvangen huur (begroot 1,5%) De daling van de huurderving ten opzichte van 2006 wordt veroorzaakt door: - Het per ultimo 2006 uit de exploitatie halen van de 53 te slopen woningen aan de Handelstraat

26 VERGOEDINGEN Boekjaar 2007

Boekjaar 2006

1.970

1.878

Te ontvangen vergoedingen: Overige zaken, leveringen en diensten Af : vergoedingsderving wegens leegstand TOTAAL

18 -

1.952

35 -

1.843

27 OVERHEIDSBIJDRAGEN BWS jaarlijkse bijdrage nieuwbouw Gemeente Hengelo bijdrage aanpassingen Totaal bijdragen

351

352

7

4

358

356

117



28 VERKOOPRESULTAAT Boekjaar 2007 Resultaat verkoop Castorweg / Grote Beerstraat

Boekjaar 2006

80

83

Resultaat verkoop Hasseler Es

816

715

Resultaat verkoop Groot Driene

252

787

Resultaat verkoop Klein Driene

301

305

Resultaat verkoop Weidedorp

95

101

Resultaat verkoop Zernikestraat

519

547

Resultaat verkoop 't Wilbert

626

103

Resultaat verkoop diverse complexen Totaal

0

94

2.689

2.794

29 WIJZIGING ONDERHANDEN WERK Koopwoningen Bastion

742

10

0

95

Koopwoningen Boomhaege

1.503

1.229

Totaal

2.245

1.229

Koopwoningen Pollux

30 OVERIGE BEDRIJFSOPBRENGSTEN Deze post is als volgt te specificeren: 295

70

Vergoeding adm.kosten huurcontracten

Beheer nieuwbouw

36

45

Vergoeding diverse administratiekosten

187

86

Doorberekende kosten bewonersvereniging Doorberekende onderhoudskosten Doorberekende kosten exploitatie huismeesters

3

3

542

634

74

71

7

16

Doorberekend via THB

522

604

Diversen

113

2

1.779

1.531

Doorberekende kosten toezicht projecten

Totaal

118



LASTEN 31 UITBESTEED WERK Boekjaar 2007 Koopwoningen Boomhaege Koopwoningen Pollux

Boekjaar 2006

729

10

52

36

Koopwoningen Boomhaege

1.445

1.229

Totaal

2.226

1.229

32 AFSCHRIJVINGEN OP ACTIVA Woningen

3.448

3.578

Onroerende goederen niet zijnde woningen

117

117

Overige goederen

48

41

543

545

4.156

4.281

Activa ten dienste van de exploitatie Totaal

Voor een toelichting op deze afschrijving verwijzen we naar de waarderingsgrondslagen materiële vaste activa.

33 WAARDEVERANDERING MATERIëLE VASTE ACTIVA Deze post is als volgt te specificeren: Waardeverandering Veldwijk Zuid grondexploitatie Waardeverandering Boomhaege Waardeverandering Palet Waardeverandering Trento

5.600

0

234

0

0

57

321-

2.000

Waardeverandering Dirigent

0

97

Waardeverandering Bastion

4.257

0

22

0

Waardeverandering Klein Driene aankopen Waardeverandering Hasselerborgh

264

0

10.056

2.154

Waardeverandering Deelneming WOM Berflo Es B.V.

0

171

Totaal

0

171

Totaal

34 WAARDEVERANDERING FINANCIëLE VASTE ACTIVA Deze post is als volgt te specificeren:

119



35 LONEN EN SALARISSEN

Salarissen

Boekjaar 2007

Boekjaar 2006

3.135

3.073

Gratificaties

56

56

Werk derden

346

284

3.537

3.413

Totaal Gemiddeld aantal formatieplaatsten uitgesplitst naar afdeling: Direktie

2,00

2,00

Bedrijfsvoering

18,80

18,94

Vastgoedbeheer

7,34

7,66

Projekten

4,00

4,00

15,56

15,89

Onderhoudsdienst THB

6,00

6,00

Woonpartner

21,20

20,51

Totaal

74,90

75,00 fte

36 SOCIALE LASTEN Premie sociale verzekeringen

395

412

Pensioenpremie

575

563

Totaal

970

975

37 LASTEN ONDERHOUD Totaal onderhoudsuitgaven Af: Onderhoudslasten werkapparaat Saldo

8.750 573 8.177

7.898 558 7.340

De specificatie van de onderhoudsuitgaven ten laste van het resultaat is als volgt: Werkelijk

Begroot

2007

2007

1.060

948

Mutatieonderhoud

577

988

Onderhoud CV en liften

671

697

Schades, diversen

492

201

2.800

2.834

Klachtenonderhoud

Af: kosten eigen dienst

573 -

669 -

2.227

2.165

Groot onderhoud

2.490

2.914

Planmatig onderhoud

2.923

4.316

Leefbaarheid Totaal onderhoud t.l.v. resultaat

537

288

8.177

9.683

120



38 OVERIGE BEDRIJFSLASTEN Boekjaar 2007

Boekjaar 2006

Overige personeelskosten: - Reis-/ verblijfkosten

111

- Opleidingskosten

89

59

- Diverse personeelskosten

236

115

Huisvestingskosten

195

169

Kosten Raad van Commissarissen Algemene kosten

23

34

844

941

Totaal Beheerskosten Contibutie landelijke federatie Belastingen Verzekeringen Kosten deurwaarders Overige exploitatielasten

1.498

1.453

56

56

1.043

999

116

111

9

14

145

101

Totaal kosten exploitatie woningen Te verrekenen met huurders servicekosten

135

1.369

1.281

0

4-

Bewonersvereniging

53

60

Kosten huismeesters

74

71

Onderhoud niet-woningen

61

30

Onderhoud overige goederen

789

734

G / W / E leveringen en diensten

816

765

Abonnement / huur leveringen en diensten

35

Totaal kosten overige exploitaties

33 1.828

1.689

Onderzoeks- en advieskosten

446

496

Deelnamekosten VvE's

183

177

Dotatie voorziening debiteuren

125

124

Algemene verkoopkosten Totaal overige lasten Totaal

58

6 812

803

5.507

5.226

Boekjaar 2007

Boekjaar 2006

749

493

39 RENTEBATEN

RENTEBATEN

121



40 RESULTAAT DEELNEMINGEN Aandeel resultaat Wijk Ontwikkelingsmaatschappij Berflo Es B.V.

16

51

Totaal

16

51

7.481

7.596

Vennootschapsbelasting 2006 vanuit VSO

7

0

Vennootschapsbelasting 2007 vanuit VSO

17

0

Totaal

24

0

41 RENTELASTEN Rentelasten

42 VENNOOTSCHAPSBELASTING

122

Vennootschappelijke balans

Vennootschappelijke Balans per 31 december 2007 (alle bedragen x e 1.000,=)

Vennootschappelijke Balans per 31 december 2007 ACTIVA

31 december 2007

31 december 2006

VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Onroerende en roerende zaken in exploitatie

180.150

182.311

Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling

11.437

6.920

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

2.968

3.052 194.555

192.283

Financiële vaste activa Te vorderen BWS-subsidies 1 Deelnemingen 2 FVA overige vorderingen

2.043

2.267

- 50

74

2.478

1.179 4.471

Totaal vaste activa

3.512 199.026

195.803

VLOTTENDE ACTIVA Onderhanden werk Bouw koopwoningen Voorraden

84

154

250

242

Vorderingen Debiteuren 3 Rekening courant verhoudingen Overlopende activa

1.509

1.676

8.458

1.091

123

162 10.090

Liquide middelen Totaal vlottende activa TOTAAL

2.929

19

2.933 10.443

6.258

209.469

202.061

123

Vennootschappelijke balans

Vennootschappelijke Balans per 31 december 2007 (alle bedragen x e 1.000,=)

Vennootschappelijke Balans per 31 december 2007 PASSIVA

31 december 2007

31 december 2006

EIGEN VERMOGEN Overige reserves Algemene bedrijfsreserve Resultaat boekjaar

49.967

45.528

3.208 -

4.439 46.759

EGALISATIEREKENING

2.043

49.967 2.267

2.043

2.267

VOORZIENINGEN Voorziening nieuwbouw

9.393

1.175

Voorziening Verzilverd Wonen

250

303

Voorziening jubilea personeel

69

73 9.712

1.551

LANGLOPENDE SCHULDEN Leningen kredietinstellingen Waarborgsommen

123.588

129.604

936

934 124.524

130.538

KORTLOPENDE SCHULDEN Aflossingsverplichting leningen Schulden aan leveranciers Belast. en premies soc.verz. Overige schulden Overlopende passiva

TOTAAL

22.767

14.379

1.518

911

677

858

1.128

1.275

341

315 26.431

17.738

209.469

202.061

124

Vennootschappelijke Winst- en Verliesrekening

Vennootschappelijke Winst- en Verliesrekening over 2007 (alle bedragen x e 1.000,=)

Vennootschappelijke Winst- en Verliesrekening over 2007 Werkelijk

Werkelijk

2007

2006

Bedrijfsopbrengsten Huren Vergoedingen Overheidsbijdragen

29.138

28.527

1.952

1.843

358

356

Verkoopresultaat

2.637

2.794

Overige bedrijfsopbrengsten

1.780

1.531

35.865

35.051

Totaal bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Afschrijvingen materiële vaste activa

4.156

4.281

Waardeverandering materiële vaste activa

10.056

2.154

Waardeverandering financiële vaste activa

0

171

3.537

3.413

Lonen en salarissen Sociale lasten

970

975

Kosten onderhoud

8.177

7.230

Overige bedrijfslasten

5.498

5.317

32.394

23.541

3.471

11.510

972

492

Totaal bedrijfslasten Saldo Rentebaten 4 Resultaat deelnemingen

138 -

33

Rentelasten

7.513 -

7.596

Jaarresultaat

3.208 -

4.439

125

Toelichting op de vennootschappelijke balans


1 DEELNEMINGEN 31.12.2007

31.12.2006

HBS Ons Belang Holding BV (100%)

43 -

1 -

Ons Belang Ontwikkeling BV (100%)

77 -

3 16

HBS Ons Belang Projectontwikkeling BV (100%)

23 -

HBS Ons Belang FBI BV (100%)

18

0

Wijk Ontwikkelingsmaatschappij Berflo Es B.V. (50%)

75

59


- 50

74

2 FVA Overige Vorderingen

Saldo per 1 januari 2007

Leningen

Leningen

Deel-

u/g *

personeel

nemingen **

Totaal

747

24

408

1.179 1.330

Mutaties in het boekjaar: - verstrekkingen/uitzettingen

1.300

30

0

- voorziening

0

0

0

0

- aflossingen/vrijval

3 -

28 -

0

31 -

Saldo

1.297

2

0

1.299


2.044

26

408

2.478

31.12.2007

31.12.2006

240

192


4.088

16


3.423

0

0

64

707

819

8458

1091

31.12.2007

31.12.2006

* De leningen u/g betreffen leningen aan: - Boomhaege V.o.F. - St. Joseph Wonen inzake W.O.M. Berflo Es - Sociaal Pension Totaal

630 1.300 114 2.044

* * Deze lening is verstrekt aan de Wijk Ontwikkelingsmaatschappij Berflo Es B.V.

3 REKENING COURANT VERHOUDINGEN

HBS Holding B.V.

WOM Berflo Es B.V. Oranje Rekening Courant verhoudingen Totaal

4 RESULTAAT DEELNEMINGEN

Aandeel resultaat HBS Ons Belang Holding B.V.

35 -

0

Aandeel resultaat Ons Belang Ontwikkeling B.V.

80 -

0

Aandeel resultaat HBS Ons Belang Projectontwikkeling B.V.

39 -

Aandeel resultaat Wijk Ontwikkelingsmaatschappij Berflo Es B.V.

16

33

138 -

33

Totaal

0

126


Aan: de Raad van Commissarissen van Hengelose Bouwstichting Ons Belang

Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de jaarrekening 2007 van Hengelose Bouwstichting Ons Belang te Hengelo bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2007 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2007 met de toelichting gecontroleerd.

Verantwoordelijkheid van het bestuur De leiding van de toegelaten instelling is verantwoordelijk voor het opmaken van deze jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw weergeeft, alsmede het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de bepalingen inzake de jaarrekening als opgenomen in artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer sociale-huursector. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze con-

trole zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de toegelaten instelling.

Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de toegelaten instelling heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

127


Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Hengelose Bouwstichting Ons Belang per 31 december 2007 en van het resultaat over 2007 in overeenstemming met artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer sociale-huursector.

Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften/en of voorschriften van regelgevende instanties

Op grond van de verplichting ingevolge BBSH artikel 28, sub a melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Hengelo, 20 mei 2008 Ernst & Young Accountants namens deze

w.g. H.J. Hoogstraten RA

Verbinden. Verbinden

Recommend Documents