INTRODUCTIE
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
1
Lean Management Teachers
Deze Nederlandse vertaling wordt u aangeboden door: Lean Management Teachers Prins Willem Alexanderlaan 1427 7312 GB Apeldoorn www.leanmanagement.nl Nederlandse vertaling door: Emiel van Est
[email protected]
WAT IS EEN KATA? Een Kata is een routine die je bewust oefent, zodat het een gewoonte wordt
Door oefening wordt het patroon van een Kata een tweede natuur – uitgevoerd met weinig bewuste aandacht - en gemakkelijk beschikbaar. Voorbeelden zijn fietsen, autorijden, typen. Zodra je hebt geleerd om te rijden hoef je niet veel meer na te denken over de bediening van een auto en kun je je concentreren op de situationele aspecten van het autorijden. © Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
2
OMSTANDIGHEDEN OM ONS HEEN ZIJN DYNAMISCH EN ONVOORSPELBAAR De capaciteit om uitdagingen aan te gaan en te verbeteren – om te leren, aan te passen, te groeien en te evolueren -- is a cruciale taak in een complexe veranderlijke wereld. • Omstandigheden wijzigen altijd • Het is onmogelijk te weten hoe deze zich zullen ontwikkelen • Als je achterop raakt kan het wegwerken van de achterstand moeilijk zijn
We kunnen onszelf trainen om onder dergelijke omstandigheden succesvol te functioneren. Daar is een Kata voor!
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
3
MANAGEN VOOR VERBETERING, AANPASSING EN SUPERIEURE RESULTATEN Coachen en oefenen van de Verbeter Kata geeft je team en je organisatie een voordeel.
“In tijden van verandering zullen de lerenden de aarde erven; terwijl de geleerden zichzelf prachtig uitgerust vinden om met een wereld om te gaan die niet meer bestaat” ~ Eric Hoffer
Het patroon van de Verbeter Kata is een krachtige, effectieve aanpak voor het bereiken van uitdagingen onder dynamische omstandigheden.
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
4
WAT IS METACOGNITIE? Dat is een groot woord over denken hoe je denkt
Laten we het proberen!
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
5
EEN SNEL EXPERIMENT Neem een moment... kruis je armen. Kruis ze dan opnieuw maar andersom.
Hoe voelde het de tweede keer in vergelijking met de eerste keer?
Voor de meesten van ons voelt de tweede keer vreemd. Je moet bewust nadenken en meer bewust handelen.
Wat zou er gebeuren als je iedere dag zou oefenen om je armen andersom te kruizen?
Het zou normaal worden; iets wat je kunt doen zonder er bij na te denken.
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
6
VEEL VAN WAT WE DOEN IS GEWOONTE Zoals onze armen kruizen, uitgevoerd bijna zonder na te denken Gewoontes zijn gedragingen die we regelmatig herhaald hebben en nu onbewust plaatsvinden. Het herhaalde gedrag heeft zenuwbanen ontwikkeld in de hersenen, waardoor het gedrag gemakkelijker is te voltooien. Onze hersenen creëren gewoontes voor efficiëntie; hierdoor komt capaciteit vrij voor wanneer doelbewuste besluitvorming nodig is. Onbewust denken stelt je in staat de dag door te komen door routinematig besluiten te nemen met minimale inspanning.
Een valkuil van vele gewoontes is echter dat de ervaringen uit het verleden waarin ze zijn gemaakt niet noodzakelijkerwijs situaties in de toekomst vertegenwoordigen. © Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
7
ONZE ONBEWUSTE GEWOONTES ZIJN SNEL Onze hersenen vermijden bewust doelgericht denken als het kan, omdat het meer energie verbruikt en een langzame reactietijd heeft. Onbewust denken is snel en instinctief, terwijl doelbewust denken traag en opzettelijk is.
Onbewust Denken
Bewust Denken
Het onderbewustzijn is krachtig. Het kan miljarden stukjes informatie per seconde verwerken, terwijl onze bewuste geest er maar een paar duizend per seconde kan verwerken.
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
8
WIJ HEBBEN DE MOGELIJKHEID OM ONZE AUTOMATISCHE PILOOT TE VERANDEREN Mensen zijn in staat om nieuwe gewoontes te ontwikkelen. Dat is waar de Verbeter Kata en de Coaching Kata over gaan. Ons brein is plastisch, wat betekent dat het gekneed en gevormd kan worden, waardoor je een leven lang kunt leren. Je kunt je denken en je gewoontes opzettelijk veranderen door een ander gedragspatroon (bewust) te oefenen. Omdat het eerste oefenen doelbewust is gebruikt het je langzamere bewuste brein. Maar zodra het patroon dat je oefent je onbewuste brein bereikt wordt het soepeler en sneller en wordt het normaal; je gewone manier van doen.
Bewust Oefenen Ontwikkelt Onbewust Denken
De cultuur van een organisatie, en zelfs van een hele samenleving, kun je op deze manier veranderen. © Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
9
DE CULTUUR VAN JE ORGANISATIE VERSTERKT ZICHZELF ELKE DAG Managers onderwijzen automatisch de heersende cultuur Team of Organisatie Cultuur Routines Gewoontes Rituelen Normen
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Onderwijst
Mentaliteit en Gedrag
Introductie
10
KATA CREËERT NIEUWE CULTUUR
Hier is de manager een coach die doelgericht een manier van denken en doen onderwijst Oefenen van Beïnvloedt specifiek nieuw gedrag
Team of Organisatie Cultuur Routines Gewoontes Rituelen Normen
Onderwijst
Mentaliteit en Gedrag
Welke organisatiecultuur, mentaliteit en gedrag wil je? Wat wil je dat je managers onderwijzen & coachen? © Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
11
ONTWIKKELEN VAN NIEUWE VAARDIGHEDEN & MENTALITEIT We kunnen opgegroeid zijn met de gedachte dat alle vaardigheden en gedrag aangeboren zijn -- dat je er ofwel mee geboren bent of niet -- maar dat is niet 100% correct. Veel van wat er in organisaties en de samenleving gebeurt is een gevolg van de gewoontes die mensen verwerven door oefening, opzettelijk of door toeval. Voortdurend werk in uitvoering
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
12
WE HEBBEN OOK EEN COGNITIEVE BIAS Een neiging om onjuiste conclusies te trekken in bepaalde omstandigheden op basis van cognitieve factoren in plaats van bewijs. Onze gewoontes werken goed onder vele omstandigheden, maar in bepaalde gevallen leiden zij tot fouten, bekend als cognitieve vooringenomenheid. vooroordelen
Om door de wereld te navigeren proberen onze hersenen van de binnenkomende signalen een samenhangende interpretatie van de werkelijkheid te maken maar het verbergt voor ons de conclusies die het trekt. Omdat onze onbewuste reacties automatisch, voor ons verborgen, emotioneel en potentieel vooringenomen zijn, zullen zij ons niet altijd brengen waar we heen zouden willen gaan. © Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
13
ONTWIKKELLEN VAN EFFECTIEVERE GEWOONTES VOOR VERBETERING, AANPASSING EN INNOVATIE Hoe kunnen we creatief en effectief zijn in dynamische omstandigheden als we de neiging hebben om automatisch oud denken & oude oplossingen toe te passen in nieuwe situaties? Het onderwerp van het boek Toyota Kata en dit Verbeter Kata Handboek zijn de onbewuste routines, bekend als heuristiek of vuistregels, die we voor het omgaan met problemen en uitdagingen gebruiken. Je teams kunnen iteratief werken, aanpassen, doelen bereiken en uitdagingen met vertrouwen halen, langs onzekere paden, wanneer zij een manier hebben geoefend en geleerd om dat te doen. De truc is om mentale banen in te slijten, niet voor oplossingen, maar voor een systematische en wetenschappelijke manier voor het ontwikkelen van oplossingen. Dat is in essentie waar het oefenen van het patroon van de Verbeter Kata over gaat. Deze inhoud-vrije meta vaardigheid kan vervolgens worden toegepast op een eindeloos aantal situaties. Dat is belangrijk omdat we niet weten voor welke uitdagingen we in de toekomst zullen staan.
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
14
HET VAARDIGHEID PATROON (KATA) DAT JE PROBEERT TE LEREN EN TE ONDERWIJZEN De Verbeter Kata is een systematische en wetenschappelijke manier om samen succesvol door onbekend terrein te navigeren De werkelijkheid is ingewikkeld. De weg vooruit betekent iteratie en experimenten, gericht op een gewenste toestand. We weten vooraf niet precies hoe we deze zullen bereiken. We weten niet wat er gaat gebeuren en geen plan zal alles omvatten. Maar dat is OK. Het doel van het beoefenen van de Verbeter Kata is om van wetenschappelijk denken en werken een gewoonte te maken. Dit maakt teams effectiever en stelt hen in staat de aandacht en vindingrijkheid te richten op die situationele details die bewuste aandacht vereisen.
Voorspelbare Zone
Onzekerheid / Leerzone
? Onze huidige kennisgrens
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
?
?
Volgende Doel Toestand
Introductie
15
EN DE COACHING KATA IS EEN ROUTINE VOOR HET ONDERWIJZEN VAN DE VERBETER KATA De Coaching Kata is een set coaching routines die geoefend worden om effectieve coaching gewoontes te ontwikkelen. Het is een coachingpatroon dat je helpt het Verbeter Kata patroon van denken en doen te onderwijzen. De Coaching Kata geeft managers en supervisors een standaard benadering om het ontwikkelen van Verbeter Kata vaardigheid in het dagelijkse werk te vergemakkelijken.
De coach moet zowel de Verbeter Kata als de Coaching Kata kennen! © Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
16
De Coaching Kata Aanpak
Drie Hoofd Concepten
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
17
(1)
VERBETERING EN MANAGEMENT ZIJN EEN EN HETZELFDE
Hoewel de Verbeter Kata een routine voor continue verbetering beschrijft, is het een manier om mensen elke dag te managen. De nadruk hier ligt op het inbouwen van de Verbeter Kata en de Kata Coaching in het gewone dagelijkse werk van middenmanagers en supervisors. Middenmanagers en supervisors die twee dingen simultaan doen... het ontwikkelen van het vermogen van hun mensen en het halen van doelstellingen. Het werken aan echte doelstellingen is hoe ze hun mensen ontwikkelen.
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
18
(2)
JE CREEËRT GEDECENTRALISEERDE MAAR UITGELIJNDE VERBETERINSPANNINGEN Veel van de activiteit die verbetering, aanpassing en innovatie genereert vindt plaats op het procesniveau. Om al lerende met complexe, veranderlijke omstandigheden om te gaan zijn snelle iteratie cycli vereist in de werkprocessen. Echter, dit zal niet slagen als afzonderlijke delen van de organisatie onafhankelijk van elkaar opereren. Om dit raadsel op te lossen coachen managers een gedecentraliseerde proces dat is uitgelijnd door zowel een gemeenschappelijke Uitdaging als een gemeenschappelijke manier van werken (de Verbeter Kata).
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
19
(3)
JE LEERT DE LEERLING OM BINNEN DE “KATA CORRIDOR” TE BLIJVEN
Je onderwijst een manier van denken en doen.
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
20
WAT JE ALS VERBETER KATA COACH DOET Het is je taak om te bepalen of de leerling oefent binnen de corridor van denken en handelen, zoals gespecificeerd door de Verbeter Kata, en procedurele koerscorrecties te introduceren indien nodig.
Oefent de Leerling hier?
Corridor van de Verbeter Kata manier van denken en doen
Of hier?
Wanneer de leerling buiten de corridor van de Verbeter Kata komt is het potentieel voor leren (voor het verhogen van de Verbeter Kata vaardigheid) groot. In dit geval kun je ofwel direct procedurele input leveren, of een kleine misstap laten plaatsvinden en dan input geven.
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
21
DE LEERLING CORRIGEREN Het is niet oefening maakt perfect, het is correcte oefening maakt perfect Natuurlijk zal de leerling terugvallen naar zijn of haar bestaande manieren van denken en doen. De coach zorgt ervoor dat de leerling het juiste patroon op de juiste manier oefent zodat het een gewoonte wordt die direct beschikbaar is.
Foto’s uit “The Karate Kid,” 1984
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
22
DE BEDOELING VAN EEN COACHING CYCLUS IS NIET TOEZICHT EN HANDHAVEN Het is dit...
...niet dit.
De leerling onderwijzen hoe je het spel van continue verbetering speelt.
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Introductie
23
ONTWIKKEL EEN META-GEWOONTE DOOR OEFENING WAT je doet: Het focus proces levert de inhoud. HOE je het doet: De Verbeter Kata levert de vorm. De inhoud en de obstakels waar de Leerling aan werkt zijn situationeel en zullen variëren. Obstakels Huidige Toestand
. . .
.
Leerling
Coaching cycli met de 5 vragen (5V)
. . . . .
. . . .
Onbekend Terrein
5V 5V 5V 5V 5V 5V 5V 5V 5V 5V 5V 5V 5V
Coach
© Mike Rother / Verbeter Kata Handboek
Doel Toestand
Het patroon van denken en doen (de kata) blijft hetzelfde en herhaalt zich. Dit is de gewoonte, het HOE, dat de Coach onderwijst met behulp van een echt werk proces. Introductie
24