Verbale en fysieke agressie
Els Ronsse www.psysense.be
Wat is agressie? Lichamelijk
Een uitlokkende factor (frustratie, fysiologische of psychologische veranderingen, zoals iemand die je aanvalt, angst, adrenaline-opstoot) verhoogt de kans op agressief gedrag aanzienlijk. Deze kans stijgt, als er meerdere factoren tegelijk bezig zijn.
Wat is agressie?
Agressie betekent in het Latijn "ad gredere“ = "er naar toe gaan". Het is dus niets anders dan een impuls om uit jezelf te treden en naar de ander (het andere) te gaan.
Algemene definitie van agressie:
Het toebrengen van schade aan materiaal of aan een ander persoon door het overschrijden van grenzen, normen of regels van de ander, zich uitend in verbale agressie, fysieke agressie of agressie naar objecten.
Soorten agressie Verbale agressie: Kwaad schreeuwen, gematigd vloeken, persoonlijke beledigingen uiten Grof vloeken, zware beledigingen uiten, woede-uitbarstingen hebben
Soorten agressie Bedreiging: Dreigen zichzelf of de ander in het hier en nu iets aan te doen Het maken van dreigende gebaren, naar kleding grijpen, dreigend op iemand afkomen
Soorten agressie
Met een mes, pistool of ander dreigend voorwerp in de hand dreigen zichzelf of de ander in het hier en nu iets aan te doen Bedreiging van huis en haard in de toekomst
Soorten agressie Fysieke agressie: Slaan, schoppen, duwen, haren trekken, krabben, met een object naar de ander gooien Anderen aanvallen, waarbij lichte verwondingen worden toegebracht Anderen aanvallen, waarbij ernstige verwondingen worden toegebracht
Soorten agressie Agressie gericht op objecten: Kwaad met deuren smijten, objecten neergooien, tegen meubilair schoppen, op de vloer urineren, spugen, dit alles zonder materiële schade Kleding kapot scheuren, muren bekladden, objecten kapot maken enz., waarbij geringe materiële schade wordt toegebracht
Soorten agressie
Objecten breken, met een tv smijten, ruiten kapot slaan of schoppen enz., waarbij forse materiële schade wordt toegebracht Brandstichting
Zinvolheid van agressie?
Paul Ekman, antropoloog: gezichtsuitdrukkingen universeel? Hij wilde de stelling van Darwin toetsen dat de gezichtsuitdrukkingen bij bepaalde emoties universeel zijn. Ekmans onderzoek bevestigde het bestaan van universele gezichtsuitdrukkingen.
Zinvolheid van agressie?
Zes basisemoties: vreugde, verdriet, angst, verbazing, afschuw en woede (agressie) Dit bewijst ook dat de emoties een gemeenschappelijke basis vormen
Zinvolheid van agressie?
De gezichtsuitdrukkingen die bij deze emoties horen, worden overal ter wereld herkend. Kinderen die zowel doof als blind geboren zijn uiten hun gevoelens door middel van deze universele mimiek. ASS
Zinvolheid van agressie?
We kunnen dus concluderen dat de uiting van deze 6 basisemoties door middel van mimiek aangeboren is. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld gebaren, waarvan de betekenis per cultuur kan verschillen. uitz… mensen met autisme niet altijd
Doel van agressie We onderscheiden twee vormen van agressie, naargelang hun doel:
Agressie als communicatie: Als uiting van boosheid of woede. Bij agressie uit woede is er sprake van verbaal of fysiek explosief gedrag.
Doel van agressie
Agressie als voorbereiding op een handeling / intimideren. Dit benoemen we als instrumentele agressie. Bij instrumentele agressie gaat het om strategisch gedrag om anderen te manipuleren, macht uit te oefenen en om situaties naar eigen hand te zetten.
Doel van agressie
Bij ASS is dit niet bedoeld om een sfeer van onzekerheid te creëren waardoor de normale gang van zaken beïnvloed wordt. Vaak gaat door de agressie de normale gang van zaken net behouden worden. Hier is het een afleidingsmanoeuvre om de angst, de weerstand tegen de verandering te camoufleren. De agressie is dan instrument om zaken voor elkaar te krijgen.
Welke dingen maken iemand agressief?
De gebeurtenis waar we in zijn in ongewenst: we willen krijgen wat we verwachten of plannen ASS en voorspelbaarheid Het lijkt alsof het zo bedoeld is. Uit argwanendheid gaan we anderen gedrag toedichten dat zij niet zo bedoelen. ASS en achterdocht. Controle.
In strijd met onze normen en principes ASS: afspraken die je zelf belangrijk vind, zijn quasi niet te veranderen. bv: wederkerigheid… bij koppels: elk heeft zijn idee van wederkerigheid, en gaat er van uit dat de andere dit ‘aanvoelt’ (voor de vrouwen in de rand: mannen houden zich vaker onverstoorbaar, maar dit is niet onverschillig…)
Door boos te worden hou je iets onder controle of vermijd je iets.
Welke emoties zijn motivator om agressief te worden?
Emoties; zoals frustraties, angst, schuldgevoelens, machteloosheid, hulpeloosheid, vijandigheid, lust, liefde, boosheid of woede.
Hoe reageren we ‘normaal’ op woede?
Afreageren: je ketst de woede terug agressie Verplaatsen: iemand anders moet het ontgelden Regressie: je valt terug op ‘kindergedrag’: bokken, troosten met snoep of schreien, weglopen Dromen: je doet alsof je de andere kan ‘overwinnen’
Hoe reageren we ‘normaal’ op woede?
Somatisatie: je reageert alleen lichamelijk, met hoofdpijn of buikpijn Solatie: je maakt je los van de realiteit en doet alsof het jou niet raakt Ja – en- amen: je doet alsof je met alles akkoord gaat Rationeel: je denkt dat die andere er niet kan aan doen
Hoe reageren we ‘normaal’ op woede?
Humor: je relativeert Verdringing: je besluit er niet verder op in te gaan en zet het uit je gedachten Sublimatie: je reageert je op een gezonde manier af. Bv eindje gaan lopen of gaan fietsen
Slechte manieren om met je eigen agressie om te gaan
Alles maar slikken…. Ooit ontploft de bom (bij ass: tijdig je emmertje stress ledigen, enne… niet alleen bij ass!! Hartklachten en cholesterol!! Onmiddellijk reageren = uitbarsten. Op korte termijn bevredigend, maar op langere termijn maakt dat je relaties onherstelbaar kapot.
Goede manieren
Humor: je relativeert. Is dit nu echt de moeite waard om op in te gaan? Verwijder negatieve patronen. ASS probeert aan patroon te houden, ook al is het negatief. Voorkomen is beter dan genezen. Wil je persé dat HIJ de vuilniszak buiten zet? Wil je daarover ‘bekvechten’? Dat mag je kiezen… maar vraag je af waarom hij er niet tot toe komt en of je het persé wil.
Goede manieren
Respecteer de andere!! Hij mag een andere mening hebben
Laat de ander zijn standpunt verdedigen
Kijk naar het gedrag, niet naar de persoon
Slaap er een nachtje over…. Wachten helpt!!!
Wat als je iemand agressief ziet worden?
Uw non-verbale houding is van belang: blijf zelf kalm en neem een neutrale, geïnteresseerde houding aan; Laat de persoon rustig uitrazen, laat blijken dat u luistert, maar ga niet in discussie;
Wat als je iemand agressief ziet worden?
Wacht tot de persoon een beetje gekalmeerd is en neem dan de leiding over het gesprek; Vat het probleem samen om te laten blijken dat u het goed hebt begrepen en bespreek mogelijke oplossingen;
Wat als je iemand agressief ziet worden?
Bij ass ook? Nee, soms beter om weg te gaan, Achteraf er op terug komen? ja, zeker maar gestructureerd en in stramien
Wat kunt u beter niet doen bij een uitbarsting van de andere?
In discussie gaan; Naar de ander wijzen of hem aanraken.
Wat kunt u beter niet doen bij instrumentele agressie?
Laat de situatie niet op zijn beloop (patroon!) geef niet toe, de ervaring leert dat toegeven tot verdere agressie leidt; laat u niet leiden door uw emoties op dat moment; vraag bedenktijd en kom later op de situatie terug.
Er op terugkomen
Als iemand zichzelf terug in de hand, is het belangrijk om afspraken te maken voor de toekomst. “Wat doen we de volgende keer? kun je me verwittigen als je een dergelijke bui voelt opkomen,… Wat kan ik op dat moment het beste doen, bij jou blijven of weggaan. Ga je dan achter me aan komen?
Er op terugkomen
De afspraak kan ook zijn dat de betrokkene iets moet doen om zich te bedaren. Wandelen, op muur schoppen, medicatie… Voor de agressor zijn deze afspraken belangrijk. Het geeft hem de zekerheid dat eer rekening met hem gehouden wordt en dat hij niet afgedaan wordt als een onruststoker of herrieschopper.
Het enige wat je hebt is jezelf.
Door jezelf of je gedrag te veranderen, ga je invloed uitoefenen op het gedrag van de ander. Verwacht niet dat dit snel zal gebeuren. Mensen die langdurig in een bepaald patroon zijn ingesleten komen er niet zomaar uit.
Het enige wat je hebt is jezelf.
Als je er vanuit gaat dat je een aandeel hebt in hoe het tussen jou en de andere verloopt, dan moet je durven kijken naar het effect van je eigen gedrag. Je eigen gedrag is het enige wat je hebt om verandering in een situatie te brengen. Als je je omgeving of het leefpatroon wil wijzigen, zul je daar zelf een aantal initiatieven in moeten nemen.
Aanrader:
de kracht van emoties Francois Lelord & Christophe André Standaard uitgeverij