veiligheid op het werk Regels en voorschriften
droombanen voor Technisch talent
Inhoud Veiligheid op het werk 1 Inleiding
3
2 Beleidsverklaring
4
3 Wet- en regelgeving
5
4 Veiligheid op kantoor
6
5 Veiligheid in technische omgevingen 8 6 Ongevallenprocedure
10
7 Gezondheid
11
Bijlage - Persoonlijke beschermingsmiddelen 12 - Veiligheidssymbolen
2
14
1 inleiding De werknemer staat bij Moteq centraal. Met maximale aandacht voor kwaliteit, veiligheid en milieubewustzijn. In dit kader bieden wij u graag dit instructieboekje aan over veilig werken. Moteq handelt op het gebied van veiligheid en kwaliteit volgens de normen van VCU en NEN 4400-1.
VCU VCU staat voor Veiligheids Checklist Uitzendbranche. Het VCU–certificaat is ontstaan uit het bredere VCA–certificaat, de zogenaamde ‘Veiligheid Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers’.
NEN 4400-1 De NEN 4400-1 geeft aan dat Moteq: • voldoet aan de eisen van afdracht van belastingen en sociale lasten en; • gerechtigd is tot verrichten van arbeid in Nederland. Doel van dit instructieboekje is om alle mensen die door Moteq worden gedetacheerd of bij wie Moteq een bemiddelende rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van een dienstverband, op de hoogte te brengen van de voorschriften en richtlijnen die voortvloeien uit het beleid van Moteq op het gebied van kwaliteit, veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu. Veel Moteq medewerkers krijgen niet direct met een risicovolle werkomgeving te maken, omdat veel functies op kantoor worden uitgeoefend. Toch is het belangrijk dat u zich bewust bent van mogelijke gevaren. Dit geldt natuurlijk zeker wanneer u wel in meer risicovolle situaties terecht komt, denk aan een bouw- of civiel project of bijvoorbeeld een fabrieksomgeving. Daarom is het van belang dat u de inhoud van dit boekje kent en zich houdt aan de veiligheidsregels van onze opdrachtgever, zodat u uw werk veilig kunt uitvoeren.
3
2 Beleids verklaring Hengelo, 1 april 2016 Voor Moteq vormen werknemers het belangrijkste kapitaal vormen van de onderneming. Veiligheid en gezondheid van zowel in- als externe medewerkers hebben bij ons dan ook de hoogste prioriteit. Ook streven we er als organisatie naar om bij het uitvoeren van onze werkzaamheden het milieu zo min mogelijk te belasten. Aan de hand van de Risico Inventarisatie en Evaluatie (de zogenaamde RI&E) nemen wij de juiste maatregelen om de risico’s op het gebied van arbeidsomstandigheden te minimaliseren. De VG-functionaris bij Moteq zoekt actief naar verbeterpunten en realiseert deze zoveel mogelijk middels de jaarlijkse VG-actielijst. De ambitie van Moteq is om zoveel mogelijk via preventieve maatregelen ons beleid uit te voeren. Wij willen dat onze werknemers in zodanige werkomstandigheden verkeren dat situaties met een grote kans op ongevallen, letsel en ziekte zoveel mogelijk worden voorkomen. Dit geldt dus ook als zij op locatie bij een van onze opdrachtgevers werken. Om dit te bereiken hebben we ook uw medewerking nodig. Bijvoorbeeld door onveilige situaties op tijd bij betrokkenen te melden. Daarnaast is het onze plicht onze werknemers goed en volledig te instrueren om veilig, gezond en milieubewust te kunnen werken. Wij vertrouwen graag op een plezierige samenwerking! Roeland Koertshuis Directeur Moteq
4
3 Wet- en regelgeving De belangrijkste uitgangspunten van de Arbo-wet zijn: • De voortdurende verbetering van veiligheid, gezondheid en welzijn met betrekking tot werknemers en hun arbeid; • Dat werkgever en werknemer samen werken aan de verbetering van de arbeidsomstandigheden; samenwerking en onderling overleg zijn zeer belangrijk; • Dat risico’s en problemen in het werk zoveel mogelijk bij de bron worden aangepakt. Volgens de Arbo-wet heeft iedere werknemer een aantal verplichtingen op het gebied van veiligheid. Zo moet je als werknemer: • Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) op de juiste wijze gebruiken en onderhouden; • Arbeidsmiddelen en gevaarlijke stoffen op de juiste wijze gebruiken; • Gevaarlijke situaties direct melden; • Op machines aangebrachte beveiligingen en noodzakelijke PBM’s gebruiken; • Meewerken aan de door de werkgever georganiseerde voorlichting en instructie; • Arbo-deskundigen, de Arbo-dienst en bedrijfshulpverleners waar nodig ondersteunen; • De werkzaamheden zonodig stilleggen en aangegeven maatregelen en aanwijzingen opvolgen. Naast plichten geeft de Arbowet werknemers ook een aantal rechten: • U heeft recht op een veilige werkomgeving; • U heeft het recht uw werk te onderbreken als er ernstig gevaar dreigt. In de wetgeving zijn afspraken gemaakt over het signaleren van gevaren op de werkplek en het weergeven van regels die op een specifieke plek gelden. Zie ook de bijlage ‘Veiligheidssymbolen’ (pagina 14).
5
4 Veiligheid op kantoor Algemeen De arbeidssituatie en taken moeten zoveel mogelijk aan de werknemer worden aangepast. • Bij zittend werk moet u regelmatig kunnen pauzeren en van houding wisselen. De rug wordt bij zitten namelijk zo’n 40% zwaarder belast dan bij staan; • Stel indien mogelijk de hoogte van de tafel af op de zithoogte; • Controleer regelmatig of snoeren, stopcontacten en elektrische apparaten in orde zijn; • Monotoon of kort-cyclisch werk moet u zoveel mogelijk voorkomen; • Looppaden en gangen dienen opgeruimd te zijn in verband met struikelgevaar en mogelijke vluchtwegen; • Kijk, voor u in een ruimte aan het werk gaat, waar de nooduitgangen zijn zodat u bij brand het gebouw snel kunt verlaten.
Beeldschermwerk • Verdeel uw werk over de hele dag, wissel het beeldschermwerk af met ander werk; • Onderbreek het werk in elk geval na twee aaneengesloten uren; • Ga niet langer dan 5 à 6 uur per dag achter een beeldscherm zitten; • Afhankelijk van de werkintensiteit moeten de pauzes minimaal 10 minuten zijn.
Het licht in de werkruimte • Afgestemd op beeldschermwerk, vermijd reflectie; • Een verlichtingsniveau van rond de 300 Lux; • Moet voldoende plaats bieden om van houding te veranderen en vrij te bewegen.
Opstelling van de monitor • Werk met een toetsenbord dat niet vast zit aan de monitor • Niet tegenover een raam, om reflectie te voorkomen; • Niet voor een raam, om contrast te vermijden.
6
7
5 veiligheid in technische omgevingen Het werken in technische omgevingen kan extra risico’s met zich meebrengen. Onze opdrachtgevers hebben meestal een uitgebreid pakket aan veiligheidsinstructies. Voor aanvang van uw werkzaamheden moeten deze goed aan u worden toegelicht. Hieronder stippen we alvast een paar belangrijke punten aan.
Werken met machines De machines waarmee u werkt dienen voorzien te zijn van een CE-keurmerk én bovendien jaarlijks te worden gekeurd. De eerstvolgende keuring wordt middels een sticker op de machine weergegeven. Het is uw verantwoordelijkheid aangebrachte beveiligingen niet te verwijderen en melding te maken van machines die gebreken vertonen waardoor onveilige situaties kunnen ontstaan. Veel ongelukken gebeuren doordat gereedschappen of machines slecht zijn onderhouden of door verkeerd gebruik. Denk bijvoorbeeld aan afwijkende kledingvoorschriften (geen ringen/kettingen, geen stropdassen, zorgen voor nauwsluitende kleding etc.).
Werken met elektriciteit Voordat u met elektriciteit gaat werken is het volgende van belang: • Controleer op beschadigingen en/of afwijkingen; • Meld beschadigingen; • Gebruik geen beschadigd materiaal.
Werken op gevaarlijke locaties Een besloten ruimte is een ruimte met beperkte toegankelijkheid, waarin gevaar bestaat voor verstikking, bedwelming of vergiftiging. Andere gevaren die het werken in een besloten ruimte met zich meebrengt zijn brand- en explosiegevaar, gevaar voor elektrocutie en een grotere kans op vallen of uitglijden.
8
Voorbereidende maatregelen: • Zorg voor een geldige werkvergunning (schriftelijke toestemming om in een bepaalde ruimte te mogen werken); • De omgeving moet worden afgezet; • De verblijfsduur in de ruimte moet zo kort mogelijk zijn; • Risico’s vaststellen door metingen te verrichten (zuurstofgehalte, concentratie giftige stoffen); • Toezicht houden door toezichthouder en zorgen voor goede communicatie; • Ruimte veiligstellen.
Maatregelen tijdens de werkzaamheden: • Zorg voor een goede ventilatie, plaatselijke afzuiging; • Pas op met het gebruik van elektrische apparatuur; • Draag persoonlijke beschermingsmiddelen; • Neem extra voorzorgsmaatregelen bij las- en snijwerkzaamheden; • Neem extra voorzorgsmaatregelen bij het aanbrengen van verfproducten.
Werken met gevaarlijke stoffen Producten die voor de gezondheid of het milieu gevaarlijke stoffen bevatten moeten zijn voorzien van een etiket, waarop de gevaren worden weergegeven. Over het algemeen worden symbolen gebruikt die aangeven wat het schadelijke effect is van een stof. Zie ook de bijlage ‘Veiligheidssymbolen’.
Stress en autorijden Steeds meer mensen hebben tijdens hun werk te maken met twee risicoverhogende factoren: stress en autorijden. Stress geeft een verhoogde kans op ongevallen en heeft een nadelig effect op het welzijn. Rijden in een auto vergt veel oplettendheid.
Persoonlijke beschermingsmiddelen De werkgever / opdrachtgever is verplicht om persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) ter beschikking te stellen en toe te zien op het gebruik ervan, indien de aard van de werkzaamheden daartoe aanleiding geven. De PBM’s dienen een CE-markering te hebben. De werknemer is verplicht de PBM’s op de juiste wijze te gebruiken én te onderhouden. Achterin dit boekje staat een handig overzicht van welke PBM’s in welke situatie nodig zijn.
9
6 Ongevallen procedure Als er een ongeval is gebeurd, doe dan het volgende:
Eigen veiligheid eerst Denk altijd eerst aan uw eigen veiligheid, daarna aan die van het slachtoffer en de omstanders. Er mogen niet nog meer slachtoffers vallen.
Ga na wat er is gebeurd en wat iemand mankeert Vraag dit aan het slachtoffer zelf of aan de omstanders. Zo kunt u de deskundige hulp straks informeren.
Stel het slachtoffer gerust Als u hulp verleent, moet u altijd in de buurt van het slachtoffer blijven, tegen hem/haar blijven praten en vertellen dat deskundige hulp onderweg is. Op deze manier verkleint u de kans dat het slachtoffer in paniek raakt en probeert op te staan.
Zorg voor deskundige hulp Waarschuw zo snel mogelijk de aanwezige BHVer (bedrijfshulpverlener) of EHBO-er. Bij het hulpverlenen moet u dus zelf bij het slachtoffer blijven. Het allerbelangrijkste is: zorg altijd dat er
Bel in spoed- of noodgevallen: 112
zo snel mogelijk deskundige hulp komt!
Help het slachtoffer op de plaats waar hij ligt
Wat moet de beller doen? • De plaats aangeven waar de ambulance moet komen;
Alleen als het uit veiligheidsoverwegingen noodzakelijk is het slachtoffer te verplaatsen,
• Telefoonnummer van de locatie doorgeven.
bijvoorbeeld bij instortingsgevaar of brand, mag de hulpverlener dit doen. In alle andere gevallen moet de eerste hulp worden verleend op de plaats waar het slachtoffer ligt, totdat deskundige hulp is gearriveerd. Het slachtoffer kan namelijk door verplaatsing meer letsel oplopen bij beschadiging van nek en/of rug.
10
Meld het ongeval eerst bij de leidinggevende Stel eerst uw leidinggevende op de hoogte. Daarnaast is het belangrijk dat u Moteq op de hoogte brengt van het gebeurde. Samen kunnen we dan inventariseren of het nodig is u ziek te melden en -in het geval van langdurig verzuim- welke stappen moeten worden ondernomen. Moteq handelt altijd via de ongevallen procedure. De Arbeidsinspectie houdt jaarlijks diverse controles. Zij kunnen ook bij u op het werk langskomen. Ook voeren zij ongevallenonderzoek uit. Een inspecteur van de Arbeidsinspectie is verplicht zich te legitimeren. De inspecteur kan ook aan u vragen stellen. Alle werknemers zijn verplicht aan het onderzoek mee te werken. U kunt wel verzoeken of dit op een ander tijdstip kan, zodat de VG-functionaris van Moteq bij het gesprek aanwezig kan zijn om u te ondersteunen. Indien u bepaalde zaken niet zeker weet, dan is het beter dat duidelijk te vertellen. Wees altijd eerlijk.
7 gezondheid Mocht u lichamelijke klachten, privé problemen of problemen in de samenwerking met uw collega’s ervaren, dan heeft dit meestal een nadelige invloed op uw veiligheid, gezondheid en welzijn. Het kan zijn dat u minder plezier in uw werk heeft wat gevolgen kan hebben voor het uitvoeren van uw taken. Regelmatig en lang verzuim is een indicatie dat er iets niet in orde is. Heeft u gezondheidsklachten dan kunt u zich bij Moteq ziek melden, maar een gesprek met de bedrijfsarts is ook mogelijk. Uw contactpersoon bij Moteq kan u hierbij helpen. Zijn er zaken op uw werk die schadelijk zijn voor de gezondheid, praat er dan over of neem contact op met uw contactpersoon bij Moteq. Samen kunnen we vaak tot een passende oplossing komen. Een goede lichamelijke conditie zorgt er tenslotte voor, dat u uw werkzaamheden veiliger kunt uitoefenen.
11
persoonlijke beschermingsmiddelen
bijlage
12
PBM-categorie
voorbeelden
kenmerken en toepassing
Beschermende kleding
- Brandwerende kleding, loodschort, enz. - Wegwerpkleding - Signaalkleding
In specifieke beroepen, denk aan asbestsanering of in de wegenbouw
Hoofdbescherming
- Veiligheidshelm - Stoothelm
Tegen vallende voorwerpen, vallen en stoten.
Handbescherming
- Handschoenen
Bij hitte, gevaarlijke stoffen, straling, scherpe voorwerpen en kou.
Voetbescherming
- Veiligheidsschoenen - Veiligheidslaarzen
- Bij kans op vallende voorwerpen, scherpe voorwerpen van onderen, gladheid. - Op plaatsen waar water en gevaarlijke stoffen kunnen zijn. - In de wegenbouw en bij graafwerkzaamheden.
Gehoorbescherming
Inwendig: - Watten - Pluggen en doppen - Otoplastieken Uitwendig: - Oorkappen
Oogbescherming
- Veiligheidsbril - Ruimzichtbril - Gelaatsscherm - Lasbril - Laskap
Adembescherming
Filtermaskers met stof- of gasfilter: - Wegwerpmasker - Halfgelaatsmasker - Volgelaatsmasker onafhankelijke Onafhankelijke adembeschermingsmiddelen: - Verse-luchtkap - Persluchtmasker
Valbescherming
- Valnet - Harnasgordel
- Tot 95 dB(A), demping max. 15 dB(A). - Tot 100 dB(A), demping 15-30 dB(A). - L awaaidemping, gesprekken wel te verstaan. - Demping max. 15 dB(A). - Spatten en rondvliegende deeltjes. - Zuurspatten en stof. - Hele gezicht, bij boven het hoofd werken, stof, gevaarlijke vloeistoffen, hogedrukreiniging. - Bij autogeen lassen: licht, warmte en metaalsplinters. - Bij elektrisch lassen: hele gezicht: infrarode straling en metaalsplinters.
- Mond en neus, vaste en vloeibare deeltjes. - Mond en neus, ook gassen. - Mond, neus en ogen.
- Hele gezicht, plaatsgebonden. - Mond en neus, plaats-onafhankelijk. - Collectieve valbeveiliging. - Persoonsgebonden valbeveiliging: val opvangen en voorkomen.
13
bijlage
Veiligheidssymbolen
VERBODSBORDEN
Verboden te roken
Geen drinkwater
Vuur, open vlam en roken verboden
Verboden met water te blussen
Oogbescherming verplicht
Gehoorbescherming verplicht
Veiligheidshelm verplicht
Veiligheidshand schoenen verplicht
Adembescherming verplicht
Beschermende kleding verplicht
Veiligheidsschoenen of laarzen verplicht
Brandslang
Brandblusapparaat
GEBODSBORDEN
BRANDBESTRIJDING
Telefoon voor brandmelding
14
WAARSCHUWINGSBORDEN
Schadelijke of irriterende stof
Lage temperatuur
Oxiderende stoffen
Ontvlambare stoffen
Laserstraal
Explosieve stoffen
Radioactieve stoffen
Giftige stoffen
Hangende last
Sterk magnetisch veld
Bijtende stoffen
VEILIGHEIDSVOORZIENINGEN
Telefoon voor redding en eerste hulp
Eerste hulp
Te volgen richting
Nooddouche
Nooduitgang / Vluchtweg
15
Voor droombanen in Werktuigbouwkunde Elektrotechniek Installatietechniek Bouwkunde Civiele techniek
AMSTERDAM 020 607 77 66 HENGELO 074 250 85 77 UTRECHT 030 214 53 50
POSTBUS 399 | 7550 A J HENGELO
[email protected] | W W W.MOTEQ.NL
