Veilig wonen in Best, zo kan dat! Visie van SeniorenRaadBest
Oktober 2015
Foto cover: Nieuwe Dorpsplein gemeente Best Visual Best Architecten
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 1 van 10
Veilig wonen in Best, zo kan dat! Visie van SeniorenRaadBest, oktober 2015
SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 2 van 10
Inhoudsopgave Waarom deze nota …………………………………………..…………………………………….…………………………..…..3 Conclusies: het pleidooi van SeniorenRaadBest..…………………………………………………………………….……3
De feiten ……………………………………………………………………………………………………………………………………………4 Demografie…………………………………………………………………………………………………………………………………….4 Woningmarkt ............................................................................................................................. 6 Huidige situatie ...................................................................................................................... 6 Groei van de woningvoorraad…………………………………………………………………………………………… …6 Ontwikkelingen in de zorg en de samenleving………………………………………………………………………………6 Groei van het aantal woningen voor ‘verzorgd wonen’en ‘geschikt wonen’ ........................................ 7 Aanpassing bestaande woningen ................................................................................................ 7 Vrije sector koop .................................................................................................................... 7 Sociale huur (corporatiewoningen)……………………………………………………………………………………….7
Vrije sector huur ………………………………………………………………………………………………………………………..7 Nieuwbouw…………………………………………………………………………………………………………………………………….8 Vrije sector koop…………………………………………………………………………………………………………………………8 Sociale huur (corporatie woningen)…………………………………………………………………………………………….8 Vrije sector huur………………………………………………………………………………………………………………………….9 Flankerend beleid gemeente…………………………………………………………………………………………………………… 10 EINDE ...................................................................................................................................10
SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 3 van 10
Waarom deze nota SeniorenRaadBest spant zich in om de woon- en leefomstandigheden voor ouderen in Best van voldoende kwaliteit te doen zijn. Daartoe behoort o.a. het beïnvloeden van het gemeentelijk beleid op het gebied van voldoende passende woningen voor ouderen. Deze nota toont aan dat de demografische ontwikkelingen gedurende de komende decennia de behoefte aan dergelijke woningen zeer sterk doet toenemen. Om aan deze sterk stijgende behoefte tegemoet te komen is het noodzakelijk dat alle partijen die hierin een sleutelrol vervullen hun bijdrage leveren. Niet in de laatste plaats is dat ook de gemeente Best zelf. De gemeente heeft hierin zowel een directe eigen verantwoordelijkheid en bevoegdheid1 als een ‘indirecte’ verantwoordelijkheid in de zin van het stimuleren en faciliteren van ideeën en initiatieven die in de Bestse gemeenschap leven. Deze nota doet daartoe een aantal aanbevelingen.
Conclusies: het pleidooi van SeniorenRaadBest SeniorenRaadBest dringt er bij de gemeente Best op aan om op korte termijn uitwerking te geven aan beleid dat gericht is op het realiseren van voldoende woningen voor de doelgroepen. De eerste voorwaarde hierbij is de beschikbaarheid van het juiste cijfermateriaal aangaande de aard en samenstelling van de Bestse woningvoorraad. De diverse bronnen laten namelijk geen eensluidende aantallen zien. SeniorenRaadBest is daarbij graag betrokken overlegpartner voor de gemeente. SeniorenRaadBest is er voorstander van om in regulier overleg met de gemeente de onderstaande onderwerpen te monitoren: 1. De taakstelling woningbouw 2015-2040 zowel kwalitatief als kwantitatief zodanig te verbijzonderen dat het aanbod aan geschikte woningen voor senioren en aan woningen met de kwalificatie ‘verzorgd’ tegemoet komt aan de sterk stijgende vraag gedurende deze periode; 2. Ook in planologische zin (bestemmingsplannen) tijdig en voldoende ruimte creëren voor de realisatie van de beoogde woningcategorieën; 3. Met de woningcorporaties en andere stakeholders in het kader van de prestatie - afspraken of anderszins de realisatie van voldoende geschikte woningen in de sociale en middel dure huur vastleggen; 4. Bij projectmatige nieuwbouw in de grootschalige uitbreidingsgebieden de realisatie van de beoogde woningcategorieën stimuleren voor zo ver in de nabijheid van deze woningen voldoende flankerende voorzieningen (zorg, maaltijden, dagbesteding e.d.) voorhanden zijn; 5. Bij kleinschalige nieuwbouwprojecten in het dorp voorrang geven aan de beoogde woningcategorieën; 6. Nader onderzoek doen naar bijzondere woonvormen die voldoen aan de kwalificatie ‘geschikt’ of ‘verzorgd’; 7. Een stimulerende rol vervullen bij het creëren van servicevoorzieningen op wijk- en buurtniveau zoals maaltijdvoorziening, dagbesteding, gezondheidszorg e.d.; 8. SeniorenRaadBest blijvend ondersteunen in haar activiteiten om in de categorie bestaande particuliere woningen de noodzakelijke aanpassingen tot stand te brengen.
1
Met name op grond van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en de Wet Ruimtelijke Ordening
SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 4 van 10
De feiten Demografie In Zuidoost Brabant waaronder ook de gemeente Best zal het aantal inwoners van 65 jaar en ouder de komende jaren aanzienlijk groeien. In onderstaande tabel is de prognose opgenomen van het aantal inwoners in Best in de leeftijd van 65 jaar en ouder in de jaren 2015, 2020, 2030 en 2040. Tabel 1.1: ontwikkeling totaal aantal inwoners en aantal inwoners ouder dan 65 jaar in Best
Aantallen
2015
2020
2030
2040
Totaal aantal inwoners 65 jaar of ouder 75 jaar en ouder
29.600 5.000 2.105
29.700 5.700 2.555
29.600 7.500 3.730
29.500 8.600
bronnen: “Discussienota Verzorgd Wonen in Best”, van de gemeente Best en “De ontwikkeling van de bevolking in Noord-Brabant, 2014-2030” van de provincie Noord-Brabant) NB: De ramingen van de provincie voor de categorie 65 plus over de jaren 2020 en 2030 liggen circa 200 respectievelijk 400 personen hoger dan in de gemeentelijke raming. De tijdshorizon bij de provinciale cijfers ligt op 2030 en bij de gemeente op 2040.
De prognoses laten zien dat het totale inwoneraantal van Best redelijk stabiel is. Echter het aantal inwoners van 65 jaar en ouder groeit in 25 jaar met 72%. Bij een stabiel inwonertal stijgt zodoende het aandeel van de 65-plussers van 17% in 2015 naar 29% in 2040. Volgens het vermelde onderzoeksrapport van de provincie Noord-Brabant groeit het aantal 75-plussers in Best in de periode 2014-2030 van 2.010 naar 3.730 personen; een groei van 85%. Uit onderzoek van het Provinciaal Opbouworgaan Noord-Brabant blijkt dat het aantal 75-plussers in Noord-Brabant zelfs meer dan verdubbelt in de periode 2015-20402 . Uitgaande van een gemiddelde woningbezetting onder ouderen van 1,75 zijn in de periode 2015-2040 ruim 2100 woningen nodig om de groei van het aantal ouderen te huisvesten, dat is gemiddeld 84 woningen per jaar. Deze groei zal zich o.a. manifesteren in een groeiende vraag naar uiteenlopende vormen van aangepast wonen.3 Een zeer beperkt deel van de groei zal worden gehuisvest in ‘beschermd wonen’. Ook zal een aantal 65-plussers vrijwillig in een niet-aangepaste woning blijven wonen. Anderzijds is geen rekening gehouden met een eventuele ‘inhaalvraag’, dat wil zeggen het inlopen van een eventuele achterstand in het aantal aangepaste woningen. Dit geldt ook voor het eventueel onttrekken van aangepaste woningen (sloop). Bovendien moet rekening gehouden worden met een beperkte behoefte aan kleinschalige woonvormen waarin 4 tot 6 mensen samenwonen en daarbij in beperkte mate
2 3
PON: Wonen met zorg en welzijn in tijden van verandering, september 2013
In de vakliteratuur worden doorgaans drie vormen van aangepast wonen onderscheiden: Beschermd wonen: omvat de woon- en verblijfsvormen met 24-uurs nabije zorg. Dit betekent dat zorg permanent aanwezig is. Veelal gaat het om verpleeghuisvoorzieningen maar ook om kleinschalige vormen van groepswonen in niet-zelfstandige wooneenheden. Beschermde woonvoorzieningen hebben vaak een regionale functie. Verzorgd wonen: omvat veelal woonzorgcomplexen en kleinschalige vormen van groepswonen waarbij ‘zorg-op-afroep’ mogelijk is. In deze woningen is het mogelijk extramurale verzorging, verpleging en welzijnsdiensten te ontvangen vanuit een nabijgelegen zorgsteunpunt (oproepbare zorg). Vaak aanwezig op lokaal niveau. Geschikt wonen: zelfstandige woningen in de koop- en huursector die op basis van ligging en woontechnische kenmerken (traploos te bereiken; wonen, slapen, badkamer en toilet op één nivo; afmetingen van verkeersruimte ivm gebruik rolstoel e.d.) meer geschikt zijn voor ouderen dan reguliere woningen. De woningen kunnen zowel deel uitmaken van een wooncomplex als geheel afzonderlijk zijn. De bewoners kunnen op de gebruikelijke manier een beroep doen op allerlei vormen van extramurale ondersteuning en zorg. Vrijwel altijd aanwezig op lokaal niveau. Opmerking: in de literatuur wordt vaak het begrip ‘nultredenwoning’ gehanteerd. Dit begrip dekt vrijwel de eisen die aan een geschikte woning worden gesteld. Binnen de categorie geschikt wonen onderscheidt ABF Research drie niveaus van geschiktheid: wandelstoktoegankelijk, rollatortoegankelijk en rolstoeltoegankelijk
SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 5 van 10 gebruik maken van gezamenlijke voorzieningen. Deze behoefte is gesignaleerd in het “Behoefteonderzoek Senioren in de gemeente Best” d.d. november 2012 van professor M. Kardol. Volgens het rapport “Vraag en Aanbod van woningen voor mensen met een mobiliteitsbeperking” van november 2014 opgesteld door bureau ABF Research te Delft ontwikkelen de vraag en aanbod naar rollator- en rolstoelgeschikte woningen in Best zich als volgt (inclusief de voorsorteerders4). Tabel 1.2: ontwikkeling vraag en aanbod rollator- en rolstoelgeschikte woningen in Best (bron: “Vraag en Aanbod van woningen voor mensen met een mobiliteitsbeperking” , november 2014 opgesteld door bureau ABF Research te Delft)
2014 Vraag naar geschikte woningen voor alle categorieën beperking Waarvan vraag naar geschikte woningen voor (zeer) zware beperking. (scootmobiel,
2025
2920
3740
740
1020
950
950
rollator of rolstoel) Aanbod geschikt voor (zeer) zware beperking Tekort voor (zeer)zware beperking
70
Aanbod gelijkvloerse geschikte woningen voor alle categorieën beperking
1800
1800
Tekort aanbod gelijkvloerse geschikte woningen voor alle categorieën beperking
1120
1940
10.030
10.030
Aanbod geschikte woningen voor alle categorieën beperking, bij toepassing traplift *.*
Opmerkingen: o Het aanbod woningen geschikt voor alle categorieën bij toepassing van een traplift geeft een vertekend beeld. Veel van de woningen uit de periode 1950 t/m 1970 hebben uiterst krappe verkeersruimten die het gebruik van hulpmiddelen belemmeren. Vaak is de sanitaire ruimte te krap bemeten om ingeval van een (te maken) inloopdouche nog hulp te kunnen verlenen. o Verder geldt dat geschikte woningen vaak niet door de doelgroep worden bewoond. Verhuizing naar die woningen is veelal uitgesloten.
De prognose laat zien dat het tekort aan geschikte woningen gedurende het komende decennium niet alleen met 60% toeneemt t.o.v. 2014, maar ook dat in 2025 bijna 50% van de behoefte ongedekt zal zijn. Hoewel de diverse prognoses geen eensluidende cijfermatige uitkomsten laten zien is het boven alle twijfel verheven dat er gedurende de komende decennia een enorme opgave ligt in het realiseren van voldoende passende huisvesting voor 75-plussers. Om een juist en betrouwbaar beeld te krijgen van de aard en samenstelling van de woningvoorraad is een nadere analyse van de cijfers gewenst. Dit laat onverlet dat er alle reden is om ‘verzorgd wonen’ en ‘geschikt wonen’ in onze gemeente sterk te stimuleren. Dit geldt uiteraard ook voor de categorie ‘beschermd wonen’ maar omdat deze categorie vrijwel altijd vanuit zorginstellingen wordt aangeboden en een regionale dimensie heeft, blijft deze categorie in deze visie buiten beschouwing. De 65-plussers wonen nu naar inschatting vooral in de wijken Wilhelminadorp, Naastenbest, Centrum, Leeuwerik en Salderes. In de wijk Hoge Akker is sprake van verjonging. In de wijken Heuveleind en Heivelden wonen relatief weinig ouderen. Het is een bekend gegeven dat ouderen lang in de ‘eigen’ woning willen blijven wonen. Voor de woning betekent dat dat de woning òf geschikt moet zijn (nieuwbouw) òf geschikt gemaakt moet worden
4
Voorsorteerders zijn mensen van 55 plus die aangeven op termijn een geschikte woning te willen hebben.
SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 6 van 10 (bestaande bouw). In het eerder aangehaalde onderzoek van professor Kardol zijn hierover meer gedetailleerde gegevens opgenomen (hoofdstuk 4).
Woningmarkt Huidige situatie Over het huidige aanbod van woningen in de categorieën ‘verzorgd’ en ‘geschikt’ zijn bij SeniorenRaadBest geen betrouwbare gegevens bekend. In de “Discussienota Verzorgd Wonen in Best” kondigt de gemeente een onderzoek aan in opdracht van het SRE. Dit onderzoek is inmiddels uitgevoerd en de rapportage is beschikbaar5. Met dit onderzoek van het SRE wordt onder meer in beeld gebracht wat de behoefte en het aanbod is van ‘verzorgd wonen’ in Best. Het aangekondigde onderzoek geeft geen inzicht in de behoefte en het aanbod in de categorie ‘geschikt wonen’. Los van de absolute aantallen is uit het Behoefte Onderzoek Senioren Best 2012 van professor Kardol bekend dat bijna 2/3 van de 65-plussers in een eigen woning woont en bijna 1/3 in een huurwoning. De overige wonen in de categorie ‘beschermd wonen’. Van de categorie huurders woont 80% in een sociale huurwoning. Refererend aan het aspect “ligging” bij de categorie ‘geschikt wonen’ geldt dat hierover bij SeniorenRaadBest niets bekend is. Groei van de woningvoorraad De huidige en toekomstige groei van de woningvoorraad voltrekt zich vooral in de recente uitbreidingslocaties Dijkstraten en Steegsche Velden. Binnenkort komt ook de locatie Aarle aan snee. In plan Schutsboom worden momenteel enkele tientallen nieuwe woningen gerealiseerd. Het al jaren bestaande uitbreidingsplan Parkwachters aan de westzijde van Salderes zal in het najaar van 2015 in uitvoering genomen worden. Voorts wordt op diverse inbreidingslocaties gebouwd (Molenstraat, Hoofdstraat, Raadhuisstraat, Oirschotseweg). Volgens de programmabegroting 2015 dienen er in de periode 2013-2022 1600 woningen te worden toegevoegd aan de voorraad (160 gemiddeld per jaar). Voorts is (ver)nieuwbouw nodig ter vervanging van de woningen die gesloopt gaan worden. Hoewel het aantal inwoners van Best vrijwel gelijk blijft zal als gevolg van gezinsverdunning nieuwbouw dus noodzakelijk blijven. Deze gezinsverdunning uit zich in een toenemend aandeel van de één- en tweepersoonshuishoudens. In de programmabegroting is niets te vinden over verbijzondering van deze taakstelling naar ‘verzorgd wonen’ en ‘geschikt wonen’. Goed om op deze plaats te herhalen dat in de periode 2015-2040 het aantal aangepaste woningen met gemiddeld 84 woningen per jaar moet groeien (blz. 2). Dat is 45% van de nieuwbouwopgave (exclusief de vervangende nieuwbouw)!!
Ontwikkelingen in de zorg en de samenleving Het behoeft geen betoog dat er een zeer sterke ontwikkeling gaande is in de richting van langer zelfstandig wonen. Wonen in een complex wordt steeds meer beperkt tot de categorie ‘beschermd wonen’. Niet alleen de regelgeving stimuleert dit, ook de ouderen zèlf geven dit aan. De gemeente Best vormt hierop geen uitzondering. Het gemeentelijk beleid op het gebied van maatschappelijke ondersteuning en zorg bevestigt dit. Uiteraard speelt het huidige rijksbeleid hierin ook een stimulerende rol. Het is noodzakelijk dat ook het gemeentelijk beleid op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting hierop aansluit.
5
Woonbehoefte in Best, gemeentelijke rapportage woonbehoeftenonderzoek in Best, september 2014
SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 7 van 10
Groei van het aantal woningen voor ‘verzorgd wonen’ en ‘geschikt wonen’ Om aan de zeer sterke stijging van de behoefte tegemoet te komen zal het aanbod zowel in de koop- als in de huursector op twee manieren moeten groeien in de visie van SeniorenRaadBest: 1. Aanpassing van bestaande woningen 2. Nieuwbouw
Aanpassing bestaande woningen Vrije sector koop Het is bekend dat ouderen ondanks hun veranderende woonbehoefte bij voorkeur niet verhuizen. Dit maakt het noodzakelijk om aanpassingen aan te brengen in hun bestaande, eigen woning. Eigenaren ondernemen hierin doorgaans (te) laat actie SeniorenRaadBest ziet hierin voor zichzelf een belangrijke taak weggelegd in de vorm van het geven van voorlichting en het verstrekken van informatie. Daartoe heeft SeniorenRaadBest eind 2014 het initiatief “Wonen op z’n Best” in het leven geroepen. Dit initiatief houdt in dat woningeigenaren een beroep kunnen doen op de deskundigheid van speciaal opgeleide woonconsulenten om hun woning te beoordelen op (on)geschiktheid voor zelfstandig blijven wonen, de zogeheten woontoets. Ook verzorgt SeniorenRaadBest enkele keren per jaar een voorlichtingsbijeenkomst over dit onderwerp. Hier komen niet alleen de ‘fysieke’ ingrepen aan de orde, maar wordt ook aandacht besteed aan de kosten en de financiering van deze kosten. Voor huiseigenaren is dit immers een belangrijk aspect. Er is geen inzicht in de kwantitatieve taakstelling voor deze categorie koopwoningen. SeniorenRaadBest verwacht van de gemeente niet dat zij hierin wel inzicht kan verschaffen. Hiermee constateert SeniorenRaadBest wel dat over deze omvangrijke categorie bestaande woningen nauwelijks informatie voorhanden is, terwijl hier een groot potentieel aanwezig is om het aanbod te vergroten door het aanbrengen van de noodzakelijke aanpassingen. Hierbij kan de gemeente SeniorenRaadBest door middel van (ondersteuning bij) voorlichting behulpzaam zijn bij het bevorderen van het aanpassen van particuliere koopwoningen. Sociale en middel dure huur (corporatiewoningen) Ook dit is een omvangrijke categorie. (Zo verhuurt woningstichting ‘Thuis’ in Best ca 1700 woningen) De samenstelling naar leeftijd, woonkenmerken en ligging is bij de corporaties uiteraard bekend. SeniorenRaadBest dringt er op aan deze woningen te toetsen op de kwalificaties ‘verzorgd’ en ‘geschikt’. Voor zo ver de corporaties onverhoopt te weinig initiatieven ontplooien om voldoende woningen op te plussen, respectievelijk bij renovatie van complexen aandacht te geven aan geschiktheid, acht SeniorenRaadBest het een taak van de gemeente om (o.a. via het maken van de jaarlijkse prestatie afspraken) de corporaties hiertoe te stimuleren en te bewaken in hoeverre de corporaties deze inspanning daadwerkelijk tot resultaat brengen. Overigens is het SeniorenRaadBest bekend dat de corporaties woningen opplussen als de betreffende bewoner daarom vraagt. SeniorenRaadBest is er voorstander van dat corporaties hierin een actiever beleid gaan voeren. SeniorenRaadBest ziet hierin voor zichzelf een zeer beperkte taak weggelegd: in het regulier overleg met de stichting(en) dit onderwerp bespreken en zo nodig aandringen op actie. Vrije sector huur Deze categorie betreft huurwoningen met een maandhuur boven de huurliberalisatiegrens ad circa € 710,-. Het aanbod in deze categorie is bijzonder klein, zowel ten opzichte van het totale aanbod huurwoningen als ten opzichte van de vraag naar deze woningcategorie. Aangenomen wordt dat er in SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 8 van 10 deze categorie verwaarloosbaar weinig woningen zijn die kunnen worden aangemerkt als ’verzorgd’ of als ‘geschikt’. Daarentegen zijn er signalen dat er onder senioren duidelijk behoefte is aan deze categorie. Zo zijn er senioren die vanwege veranderende woonwensen de eigen particuliere woning verkopen en niet weer een woning wensen te kopen. Vaak komen deze mensen niet in aanmerking voor een sociale huurwoning van een woningcorporatie. Maatregelen gericht op het aanpassen van de bestaande voorraad van deze kleine categorie woningen hebben bij SeniorenRaadBest weinig prioriteit vanwege het zeer beperkte aantal en de ingeschatte geringe bereidheid onder de eigenaren om deze huurwoningen aan te passen. Dat neemt niet weg dat de behoefte aan de categorie vrije sector huurwoningen onder 75-plussers terdege aanwezig is. Dit tekort zal dus opgelost moeten worden middels nieuwbouw.
Nieuwbouw Vrije sector koop SeniorenRaadBest vindt het bij uitstek een taak van de gemeente om in de onderhandelingen met particulieren over projectmatige nieuwbouw aandacht te vragen voor het kwalificeren van voldoende woningen voor ‘verzorgd’ en ‘geschikt’. Het gaat daarbij niet alleen om woon technische kenmerken maar ook om de ligging. Wat betreft ligging dient naar het oordeel van SeniorenRaadBest te worden voldaan aan de criteria:
Nabijheid winkelvoorzieningen en zorgvoorzieningen Wijk met gedifferentieerde leeftijdsopbouw (in verband met burenhulp, sociale controle, mantelzorg, vitale opbouw van de wijk).
Voorts kan er incidenteel ook sprake zijn van kleinschalige, niet bedrijfsmatige initiatieven van particulieren. Het ruimtelijk beleid van de gemeente dient erop gericht te zijn deze initiatieven tijdig welwillend tegemoet te treden in plaats van ‘achteraf’ hiervoor beleid te maken. Criteria die hierbij een rol spelen zijn omvang, ligging, bereikbaarheid e.d. Bovendien kan de gemeente dergelijke initiatieven steunen met het toegankelijk maken van informatie, kennis, het zo nodig tot stand brengen van contacten met adviseurs, architecten, aannemers e.d. De project - bedrijfsmatige initiatieven zijn voor het overgrote deel gesitueerd in de (grootschalige) uitbreidingslocaties zoals Steegsche Velden, Dijkstraten en Aarle. Hierbij is het belangrijk dat niet alleen voldaan wordt aan de toegankelijkheidscriteria, maar ook aan de criteria nabijheid winkel- en zorgvoorzieningen. Een interessante categorie betreft de project –bedrijfsmatige, doorgaans kleinschalige, nieuwbouw op inbreidingslocaties (oude postkantoor Nieuwstraat, Lidwinakerk, Koetshuistuin e.d.). Deze locaties liggen vaak in de nabijheid van winkel- en zorgvoorzieningen en zijn om die reden interessant. Op voorwaarde dat deze woningen voldoen aan de criteria van externe en interne toegankelijkheid zijn dergelijke woningen uitermate geschikt. Sociale huur (corporatiewoningen) Corporaties hebben op basis van de huidige regelgeving de opdracht om (vrijwel) uitsluitend te bouwen voor de ‘echte’ doelgroep, dat wil zeggen huishoudens met een inkomen tot € 34.000,- per jaar. Naar verwachting zal in deze categorie de komende jaren nog een fors aantal woningen worden gerealiseerd. Het is de taak van de corporaties om in het verbijzonderen van de nieuwbouwprojecten voldoende woningen te realiseren die de kwalificatie ‘verzorgd’ of ‘geschikt’ zullen hebben. De gemeente
SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 9 van 10 dient bij het maken van de jaarlijkse prestatie -afspraken met de corporaties te monitoren en zo nodig aan te dringen op intensivering. SeniorenRaadBest zal in het regulier of incidenteel overleg met de corporaties hiervoor aandacht vragen. Vrije sector huur Ook bij de nieuwbouw van deze categorie ziet SeniorenRaadBest een belangrijke taak voor de gemeente. Er zijn diverse signalen dat ouderen belangstelling hebben voor deze categorie: men wil de ‘oude’ woning verkopen en geen nieuwe woning meer terugkopen en men komt niet in aanmerking voor een sociale huurwoning. Dit zal versterkt worden doordat in de nabije toekomst het inkomen uit vermogen dat vrijkomt bij verkoop van de woning meetelt bij de deze toets. De gemeente kan in het overleg met particuliere initiatiefnemers, beleggers en corporaties aandringen op het realiseren van deze categorie woningen met de kwalificatie 'verzorgd' of ‘geschikt’. Overigens mogen de woningcorporaties op basis van gewijzigde regelgeving vrijwel geen woningen in deze categorie meer bouwen. De in Best actieve corporaties hebben te kennen gegeven zich uitsluitend te richten op het bouwen van woningen in de categorie sociale huur. Deze categorie is bestemd voor huishoudens met een inkomen van maximaal ca € 34.000,- per jaar. In de onderstaande tabel zijn de maatregelen samengevat. Tabel 2: samenvatting taken gemeente en belangrijke partners en rol van SeniorenRaadBest
Vrije sector koop
Aanpassingen in bestaande bouw
nieuwbouw
Het is dringend gewenst om vanuit deze categorie woningen een grote bijdrage te leveren aan de vergroting van het aanbod van geschikte woningen. Hierbij kan de gemeente
SeniorenRaadBest vindt het bij uitstek een taak van de gemeente
SeniorenRaadBest door middel van (ondersteuning bij) voorlichting behulpzaam zijn bij het bevorderen van het aanpassen van deze woningen.
Sociale huur
Ook dit is een omvangrijke categorie.
SeniorenRaadBest dringt er op aan deze woningen te toetsen op de kwalificaties ‘verzorgd’ en ‘geschikt’. Het is een taak van de gemeente om (o.a via het maken van de jaarlijkse prestatie-afspraken) de corporaties hiertoe te stimuleren en te bewaken in hoeverre de corporaties deze inspanning daadwerkelijk tot
om in de onderhandelingen met particulieren over projectmatige nieuwbouw aandacht te vragen voor het kwalificeren van voldoende woningen voor ‘verzorgd’ en ‘geschikt’. Het gaat daarbij niet alleen om woontechnische kenmerken maar ook om de ligging. Voorts kan er incidenteel ook sprake zijn van kleinschalige, niet bedrijfsmatige initiatieven van particulieren. Het ruimtelijk beleid van de gemeente dient erop gericht te zijn deze initiatieven tijdig welwillend tegemoet te treden in plaats van ‘achteraf’ hiervoor beleid te maken. Bovendien kan de gemeente dergelijke initiatieven steunen met het toegankelijk maken van informatie, kennis, het zo nodig tot stand brengen van contacten met adviseurs, architecten, aannemers e.d. Naar verwachting zal in deze categorie de komende jaren nog een fors aantal woningen worden gerealiseerd. Het is de taak van de corporaties om in het verbijzonderen van de nieuwbouwprojecten voldoende woningen te realiseren die de kwalificatie ‘verzorgd’ of ‘geschikt’ zullen hebben. De gemeente dient bij het maken van de jaarlijkse prestatie-afspraken met de corporaties te monitoren en zo nodig aan te dringen op intensivering.
resultaat brengen. SeniorenRaadBest ziet hierin voor zichzelf een zeer beperkte taak weggelegd: in het regulier overleg met de stichting dit onderwerp bespreken en zo nodig aandringen op actie.
Vrije sector huur
Maatregelen gericht op het aanpassen van de bestaande voorraad van deze kleine categorie woningen hebben bij SeniorenRaadBest weinig prioriteit vanwege het zeer beperkte aantal en de ingeschatte geringe bereidheid onder de eigenaren om deze huurwoningen aan te passen
Ook bij de nieuwbouw van deze categorie ziet SeniorenRaadBest een belangrijke taak voor de gemeente. De gemeente kan in het overleg met particuliere initiatiefnemers, beleggers en corporaties aandringen op het realiseren van deze categorie woningen met de kwalificatie 'verzorgd' of ‘geschikt’. Overigens mogen de woningcorporaties op basis van gewijzigde regelgeving vrijwel geen woningen in deze categorie meer bouwen.
SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
“Veilig wonen in Best” / 2-11-15 / blz. 10 van 10
Flankerend beleid van de gemeente Bij het realiseren van de taakstelling om voldoende woningen te realiseren met de kwalificatie ‘verzorgd’ en ‘geschikt’ speelt ook het gemeentelijk beleid op het terrein van maatschappelijke ondersteuning en zorg een belangrijke rol. Adequate zorg is immers een must om zorgbehoevende inwoners in staat te stellen zelfstandig te wonen. Voorts acht SeniorenRaadBest het ook een taak van de gemeente om een stimulerende rol te vervullen bij het creëren van servicevoorzieningen op wijk- en buurtniveau zoals maaltijdvoorzieningen, dagbesteding, gezondheidszorg e.d.
EINDE
SeniorenRaadBest p/a Bestwijzer, Nazarethstraat 173 5683 AK BestRabobank :NL61RABO015.58.54.968 E-mail:
[email protected] www.seniorenraadbest.nl
Uitgave Platform Wonen van SeniorenRaadBest Oktober 2015