vebo visie M a g a z i n e
v a n
V e b o
(Een) KOE sponsor je niet zomaar nieuwbouw met knipoog naar het verleden Binnenstedelijk bouwen aan een zessprong Vebo kijkt met spanning uit naar de sponningloze toekomst De oude Romeinen, je raakt er niet over uitgepraat
B u n s c h o t e n
d e c e m b e r
20 2 0 0 6
Vebo Visie heeft er vorig jaar al aandacht aan besteed: de ontwerpwedstrijd Kunstobject Ontmoetingsplaats Eindhoven, kortweg KOE. De wedstrijd, bedacht door de Studievereniging Bouwkunde van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), moest uiteindelijk resulteren in een openbare, multi functionele ontmoetingsplaats op de universiteitscampus. Renze Evenhuis en Joep Verheijen, beide studenten
samen met Vebo, de constructie door, fabriceerde Vebo
werd dat het bedrijf ons ook reken- en tekentechnisch
aan de TU/e, hebben de wedstrijd met hun ontwerp
alle prefab-betonelementen en zorgde Heijmans IBC
kon ondersteunen.” Natuurlijk sponsort Vebo KOE
Van Bar tot Bank gewonnen. Inmiddels is het ont-
Bouw Best voor het in het werk storten van de funderings
niet zomaar. De kans om met de ‘ontwerpers en
werp gerealiseerd.
plaat, het plaatsen van de elementen en het aanstorten
constructeurs van morgen’ om de tafel te kunnen zitten
van de verbindingen.
moesten we, als Bouwradius- en ECABO-erkend
Sponsoring
Al in 2004 zochten de studenten contact met Vebo
opleidingsbedrijf, met beide handen aanpakken!
Van Bar Tot Bank bestaat uit vijf betonnen zitelementen
“vanwege de speciale kennis met betrekking tot op maat
en een bar die met elkaar zijn verbonden door een
gemaakt prefab beton”, aldus Evenhuis en Verheijen.
Momentvaste hoeken
groter object dat in dezelfde ‘vormanalogie’ ligt. Om te
“Ons ontwerp moet zijn kracht onder andere halen uit
Nadat we het object globaal hadden doorgerekend om te
komen tot daadwerkelijke realisatie, was sponsoring het
precies uitgevoerd maatwerk. De kennismaking met
bekijken of het ontwerp überhaupt uitvoerbaar was,
uitgangspunt. Zo rekende constructiebureau ABT,
Vebo is ons zeer goed bevallen, omdat het ons duidelijk
volgde het denkwerk over het in het werk koppelen van
A
C
H
T
E
R
G
R
O
N
D
(Een) KOE sponsor je niet zoma ar
de verschillende elementen. Zoals de afbeeldingen laten
door vuil wordt afgebroken. Dit kan vervolgens door
zien, waren flinke buigende momenten in verschillende
hemelwater worden weggespoeld. Titaandioxide is een
richtingen te verwachten! Het object is opgedeeld in
katalysator en wordt zelf niet afgebroken. Daardoor hoeft
verschillende onderdelen, waarvan de grootste elemen-
het maar één keer te worden aangebracht. Door deze
Renze Evenhuis is vormtechnisch sterk, de kracht
ten vlakke platen zijn. Deze moesten meerdere verstek-
nabewerkingen zal Van Bar tot Bank zijn betonnen
van Joep Verheijen ligt op stedenbouwkundig
kanten hebben om alle aansluitingen zo onzichtbaar
uitstraling duurzaam behouden.
gebied. Dit vult elkaar perfect aan, wat terug te zien
mogelijk te laten zijn. Hierbij loopt de wapening van het
Het idee achter het ontwerp
is in het totale ontwerp. Het idee erachter is het tot
ene element door in een uitsparing van het andere. De
Verzakken
één geheel smeden van het gebied waar het object
uitsparingen werden in het werk aangestort, waarmee
De grondslag van de locatie waarop de objecten moesten
geplaatst is. Van Bar tot Bank bestaat uit een doorlo-
uiteindelijk momentvaste hoeken ontstonden. Alle
worden geplaatst, werd met een sondering onderzocht.
pende strook die eenheid creëert. De schuine zij-
elementen zijn uitgevoerd in zelfverdichtende beton.
Hieruit bleek dat volstaan kon worden met een in het
den staan in een hoek van 15º en weerspiegelen zo
Dit sloot aan op de wens voor een zo glad mogelijk beton
werk te storten plaatfundering met nokken. Voordeel
de wanden van het nabijgelegen auditorium. Ook
oppervlak. Niettemin zijn na plaatsing van de elementen
van deze fundering was dat plaatsing van de objecten
dit bevordert de eenheid van object, gebied en
in het werk nog een aantal nabewerkingen uitgevoerd.
eenvoudiger werd en dat de delen in de toekomst niet
omliggende bebouwing. Als je het Escher-achtige
Zo heeft The Grinding Company het dakoppervlak en
ten opzichte van elkaar zouden kunnen verzakken.
ontwerp zou uitvouwen, dan begint het object bij
een aantal zitvlakken gepolijst. De beloopbare delen van
De uitvoering van zowel het voorbereidende grondwerk
de bar en eindigt het in de bank, die ook als podi-
het object zijn uitgevoerd met Vebo’s antislipstructuur.
als de plaatsing is gedaan door studenten Uitvoerings
um kan dienen. ‘Van Bar tot Bank’ is door zijn open
techniek van de TU/e, onder leiding van Heijmans IBC
vorm een goede uitvalsbasis voor de activiteiten die
Primeur: zelfreinigende beton
Bouw Best. Een prima initiatief, omdat daarmee het
er rondom zullen plaatsvinden. Evenhuis: “We
Van Bar tot Bank is - als eerste project in Nederland -
KOE-project een leertraject biedt aan een breder deel
hebben beton voor alle elementen gekozen omdat
uitgevoerd in ‘zelfreinigende beton’. Door advies in te
van de TU/e-studenten. Heijmans is ongeveer drie dagen
dit veel gebruikt is op de TU/e en het goed past bij
winnen bij de heer Hendriks van de BDA-groep,
bezig geweest met het stellen en onderstempelen van de
de monolithische uitstraling van de omliggende
kwamen de studenten een zelfreinigingssysteem op het
elementen. Na de assemblage van het object werden de
gebouwen. Daarbij geeft beton een goed beeld van
spoor. Dit systeem bestaat uit een nabehandeling van het
verbindingen aangestort. Deze moesten vier weken
massa en transparantie. Het levert een bepaalde
object met een product dat het betonoppervlak nóg
uitharden voordat het object kon worden afgewerkt.
spanning op. Het object blijft interessant omdat je
geslotener maakt, aangevuld met het aanbrengen van
Op 15 november is Van Bar tot Bank feestelijk in gebruik
er van alle kanten iets anders in kunt zien.”
titaandioxide. Deze stof reageert op u.v.-straling, waar-
genomen. 3
De opmerking dat het project er op tekening al mooi uitziet, ontlokt een lach aan ontwerper Kees van Nieukerken. “Grappig dat je dat zegt. In een ver ver leden heb ik meegewerkt aan het ontwerp van de paleistuinen van Het Loo in Apeldoorn. De architect met wie ik toen samenwerkte, hanteerde altijd het adagium ‘als het er op tekening goed uitziet, dan wordt het ook goed.’” De ‘centrumplanvisie’ van de gemeente Heerde
hoogwaardige herbouw meer allure te geven.
altijd op nummer 1. Ik heb een modern ontwerp
behelst onder meer een plan om het oude centrum
Winkel- en appartementencomplex De Velderhoff is
gemaakt in de zin van functionaliteit en comfort.
van deze Noord-Veluwse plaats middels sloop en
deel van het plan, dat ook op andere plekken in de
Daarbij is het ontwerp ‘oud’ en ambachtelijk in
dorpskern ten uitvoer wordt gebracht.
de zin van het terughalen van details die in de oorspronkelijke bebouwing ook al aanwezig
Project: De Velderhoff’ winkel- en
Commotie
waren. Wat dat laatste betreft krijgt het gebouw
appartementencomplex, Heerde
“De ideeën van de gemeente gaven nogal wat
de beoogde uitstraling door veel te variëren in het
Opdrachtgever: De Haag (projectontwikkeling
commotie”, vervolgt Van Nieukerken. “Men was er
metselwerk en door verschillende steenkleuren.
Van Norel Epe) i.s.m. fam. Van Velde, Heerde
bang voor dat het karakter van het plaatsje teveel
Betonnen schouderstukken en hoekstenen in de
Aannemer: Bouwbedrijf Van Norel, Epe
zou veranderen. Dat paste mooi bij hoe ik dacht
gevels, gemetselde togen met daarin betonnen
Architect: Bouwkundig Ontwerper Kees van
over de vormgeving van het project. Bij mijn
geboorte- en sluitstenen en rollagen met
Nieukerken, Zwolle
ontwerpen staat de relatie met de omgeving, het
zogenaamde muizetanden maken het project tot
landschap en de eventueel aanwezige bebouwing
een levendig geheel dat mooi past binnen de
p
ro
j
ect
nieuwbouw met knipoog na ar het verleden
oude dorpskern. Hoewel dit voor een dorp als
Het ingewikkelde mallenwerk voor de geboorte-
aannemen en aankúnnen. Bovendien werkt het
Heerde een groot project is, heb ik de klein-
en sluitstenen bijvoorbeeld klopte bij elk type
een stuk handiger als je voor ál je prefabbeton
schaligheid van de oorspronkelijke bebouwing
precies. Door optimalisatie van het ontwerp heb
bij één bedrijf terecht kunt. Daarbij is hun zeer
gehandhaafd door voornoemde details terug te
ik het aantal verschillende breedtematen voor
verzorgde en uitgebreide productdocumentatie
laten komen. Nieuwbouw met een knipoog
alle boogvormige doorgangen beperkt weten te
tijdens zowel de ontwerp- als de werkvoor
naar het verleden dus.”
houden, maar meer dan één radius was onver-
bereidingsfase zeer waardevol.
mijdelijk. Dat de geboorte- en sluitstenen tot op
Ik kan me voorstellen dat de moeilijkheid
‘Betoninsteek’
de graad nauwkeurig op die verschillende stralen
voor Vebo bij dit project bestond uit het vele
Volgens Van Nieukerken geeft het in beton uit-
moeten aansluiten spreekt voor zich.”
tekenwerk door de grote verscheidenheid in
voeren van bouwkundige details als afdek
standaard- en buitenstandaardproducten.
banden en leklijsten dit project veel meer allure
Trappen conform nieuw Bouwbesluit
Bovendien hebben we in de bouwtijd te maken
en duurzaamheid dan bijvoorbeeld aluminium
“Wat ik verder een aangename verrassing vond,
met een tijdsverschil tussen het bouwen van de
of kunststof. “Een ‘betoninsteek’ had ik dus al.
is dat Vebo ook organisatorisch zijn zaakjes op
eerste en de tweede fase, terwijl de oplevering
Ook voor andere bouwkundige details zoals de
orde blijkt te hebben. Toen we namelijk de
van beide op dezelfde dag gepland staat.
geboorte- en sluitstenen. Vanouds worden deze
trappen in opdracht gaven, waren de nieuwe
Daardoor hebben ze op hun terreinen bijvoor-
van natuursteen gemaakt. Gezien de hoeveel
Bouwbesluiteisen voor trappen (met vernieuwde
beeld nogal wat galerijplaten voor de tweede fase
heden die hier nodig waren, was prefabbeton de
eisen voor de op- en aantrede) nog niet geëffec-
liggen die we hier absoluut niet kwijt kunnen.”
enige logische keus”, vervolgt Van Nieukerken.
tueerd. Toch leverde Vebo trappen die al wél aan
“Een stuk voordeliger en na verloop van tijd met
die nieuwe eisen voldeden! Dat noem ik nu een
Uitvoerder Jan Kommer doet de laatste pluim in
dezelfde uitstraling als natuursteen.
proactieve marktbenadering”, aldus Van
het zakje: “In mijn dagelijkse praktijk merk ik
Ik dacht bij deze producten meteen aan Vebo.
Nieukerken.
dat de kwaliteit en de leveringen van Vebo-
Ik kwam voor het eerst met hen in aanraking bij
André Nijenhuis, werkvoorbereider bij
producten gewoon goed zijn. Alles komt netjes
een project in Hattem waar ze een mooi beton-
Bouwbedrijf Van Norel, vult aan: “Nu we toch
van de vrachtwagens, waarbij de chauffeurs met
nen fronton hadden geleverd. Ik heb dat staaltje
met het uitdelen van pluimen bezig zijn: ik vind
beleid te werk gaan. Misschien wordt deze lofzang
vakmanschap onthouden en nu dus dit project
het voor een dergelijk groot, industrieel bedrijf
wat teveel van het goede, maar als wij vinden dat
met hen gedaan. Ook hier weer blijkt het
knap dat ze veel aan standaard prefabbeton
een bedrijf goed functioneert, hoeven we dat
ambachtelijke kunnen van dit bedrijf.
leveren, maar ook dit soort ambachtelijk werk
toch niet onder stoelen of banken te steken?”
Waar midden in een woonwijk in Den Haag een garagebedrijf met autoshowroom was gevestigd, is een nieuwbouwproject met diverse functies gerealiseerd. Het project omvat een supermarkt, een stadsdeel kantoor, een bibliotheek, een politiebureau, vijftien woningen en vier educatieruimten van een school. Onder het complex bevindt zich een 6.500 m2 grote parkeerkelder voor tweehonderd auto's. Complicerende factoren
broken werd omdat de gemeente alvast met de
Project: Wittebruglocatie, Den Haag -
Wijndelien ter Haar is werkvoorbereider bij
infrastructuur aan de gang ging. Weg was onze
parkeergarage, bibliotheek, supermarkt,
BK Bouw B.V., een van de twee partijen binnen de
opstel- en opslagplaats. Nog meer ontheffingsver-
stadsdeelkantoor, politiebureau, 3 woonblok-
bouwcombinatie.
gunningen en ’s nachts werken dus. Daarbij ligt de
ken van 5 woningen
“Het was een labyrint”, vertelt mevrouw Ter Haar.
locatie een flink eind van de grote wegen. Het werk
Opdrachtgever: Schuitema Vastgoed, Amersfoort
“Alleen al de bouwlocatie aan een kruising van drie
was het best te bereiken via een weg met zo'n twintig
Aannemer: v.o.f. DENC-BK Bouw, Bussum
wegen - één zessprong dus! - zorgde voor hoofd
stoplichten. Wat dit tijdens de spitsuren betekende,
Architect: Roeleveld Sikkes Architects, Den Haag
brekens. En helemaal toen een van de wegen opge-
hoef ik niet uit te leggen. Andere complicerende fac-
p
ro
j
ect
Binnenstedelijk bouwen a an een zessprong
toren: vertraging door vervuilde grond en archeolo-
noten op zijn zang dan een politieteam dat in zijn
216 merken leverden de nodige variëteit in lengte op.
gisch onderzoek (men vermoedde de aanwezigheid
nieuwe onderkomen ook een verdachtencomplex
Beton hebben ze geleverd in de vorm van balken,
van de fundamenten van een oude boerderij, die niet
gerealiseerd wil zien. Denk bijvoorbeeld aan andere
afdekbandjes, balkonplaten, elementen waarmee
werden aangetroffen overigens). En er moest
kozijnmaten die voortkomen uit bijlwerend glas dat
kaders rond de balkons zijn samengesteld en beton-
ongeveer een kilometer aan nutsleidingen worden
zo dik is als de deuren zelf: 54 mm. Of de doos-in-
kolommen beplakt met steenstrips. Ook was Vebo de
omgelegd voordat we de damwanden voor de
doos-constructie van het verdachtencomplex en het
‘meubelmaker’ voor de politiecellen: bankjes, slaap-
parkeerkelder konden slaan.”
sobere meubilair voor in de cellen. Sowieso waren
plaatsen en tafeltjes in agressiebestendige uitvoering.”
Kortom, alle ‘uitdagingen’ die samenhangen met
nogal wat parameters die wij nodig hadden voor de
“In feite maakt de omvang en complexiteit van een
binnenstedelijk bouwen waren ruimschoots aan
bouw van het politiebureau ‘geheim’. Dit resulteerde
project niet uit als je goede onderaannemers/leveran-
wezig. “Inderdaad”, gaat mevrouw Ter Haar verder.
er bijvoorbeeld in dat de glaszetter het speciale glas in
ciers hebt. Met Vebo loopt het lekker, ook tijdens
“Nu zijn we hier zeker niet onbekend mee. Er is veel
de tussenwand bij de verdachten-confrontatieruimte
logistieke puzzels als deze. Voorbeeld: vóór 7 uur
aandacht voor binnenstedelijke vernieuwing en de
er per ongeluk andersom in zette. En ook een super-
’s ochtends leveren is ook echt vóór 7 uur ’s ochtends
grotere ontwikkelaars en aannemingsbedrijven heb-
markt stelt natuurlijk zijn bouwspecifieke eisen.
leveren, zonder uitzondering.
ben hiervoor aparte businessunits opgericht. Wij dus
Vanuit die diversiteit kwamen ook nogal wat meer
ook. We hebben in tientallen jaren veel kennis en
dan de gebruikelijke ± 50 onderaannemers/leveran-
Maar ook vakinhoudelijk vind ik het prettig werken
praktische ervaring opgebouwd via werken in de
ciers voort. Bij dit project waren er niet minder dan
met ze. Lekker praten over geveldragers bijvoorbeeld,
grote steden, met name Amsterdam en Utrecht.”
140 betrokken. Ook dat zorgt voor nogal gecompli-
heerlijk vind ik dat. Met de mensen van Vebo kan
ceerde bouwstromen en dito werkvoorbereiding.
dat. Daar komt automatisch een flink deel meedenk-
Bijlwerend glas
werk uit voort. Zo wisten ze bij de prefab metsel-
Mevrouw Ter Haar is gek op dergelijke projecten.
Meubelmaker
werkkolommen de hoeken te beplakken met drie
“Dit zijn opdrachten waar je je lekker in vast kunt
Een van de 140 betrokken partijen was Vebo Beton
dimensionale steenstrips: alle drie de hoekzijden
bijten”, zegt ze. “Zeker niet gemakkelijk, maar daar-
& Staal. “Die naam geeft precies weer wat ze hier
naadloos in baksteen gevat. Daarbij heeft het bedrijf
om juist zo leuk. Extra uitdagend was in dit geval de
hebben geleverd”, vervolgt mevrouw Ter Haar. “Zo
een werkvoorbereiding waarmee ik kan lezen en
verscheidenheid aan gebruikersgroepen waar allerlei
hadden we een enorme diversiteit aan geveldragers
schrijven. Ik weet wie ik voor welke zaken moet
bouwkundige specificaties uit voortkwamen. Zo
nodig. Veel verspringingen gaven veel verschillende
hebben en ik hoef ze nooit na te bellen. En als er iets
heeft een exploitant van een bibliotheek andere
dieptematen, en de 528 kozijnen verdeeld over
is wat me veel tijd bespaart, dan is dat het wel.”
Vebo kijkt met spanning uit naar de sponningloze toekomst afb. 2 verankering
Toch is dit wel de oplossing die
D
Vebo Staal toejuicht. Want naast de bouwkundige overbo-
Bevestiging
digheid dan wel problemen die
bovenop de
de stelsponning opwerpt, heeft
vloer.
een vloersponning ook de
N
nodige constructieve gevolgen!
koudebrug. De grafiek onderin laat zien welke de h-o-h-afstand van de consoles van de geveldrager,
In ‘GietbouwNieuws’ nr. 1/2006 stond een interessant artikel
Zoals u weet, levert Vebo Staal metalen metselwerkon-
hoogte). Uit de grafiek valt op te maken dat:
over stelsponningen in gietbouwconstructies. De
dersteuningen, waaronder geveldragers. Een geveldra-
• 10 mm meer inwendige arm (vloerhoogte) bij
strekking van het artikel is: om prefab binnenspouw-
ger wordt aan een betonnen achterconstructie beves-
bladen goed te laten aansluiten op gietbouwwanden
tigd. Doorgaans bevindt deze bevestiging zich ter
en -vloeren zijn stelsponningen op de kop van de
plaatse van de vloerranden. De bevestiging van een
wand en de rand van de vloer noodzakelijk. Dat is
geveldrager aan vloeren met stelsponningen stelt Vebo
indicatief 35-40% lager is dan een 150 mm dikke
tenminste de algemene gedachte. Navraag bij een aan-
regelmatig voor constructieve problemen, zie afb. 1.
vloerrand
e.e.a. in relatie tot de te dragen belasting (opmetsel-
bouwbranche leert dat dit meer uit traditie dan uit
wel stelsponningen maken in wanden en vloeren? Het
bovenplaat op vloerranden van 120 tot 160 mm
trek H in w
kel stelde was dan ook: moeten we bij gietbouw nog
meer opneembare belasting oplevert • de capaciteit van een 120 mm dikke vloerrand
• 2 bouwlagen (6 m opgaand metselwerk) zonder
afb. 1
functionaliteit voortkomt. Centrale vraag die het artiKrachtswerking
niet op te vangen zijn (minimaal 180 mm vloerrandhoogte nodig).
druk
Belasting
geveldrager.
Te smalle luchtspouw
artikel neigde naar een ontkennend antwoord. Belangrijkste redenen: sponningen dragen niet bij aan
Versmalling van de vloerrand verkleint de inwendige
Naast het constructieve probleem is er nog een ander
een betere geluidsisolatie en dragen niet bij aan een
hefboomarm (afstand van hart verankering tot onder-
fenomeen dat vaak over het hoofd wordt gezien,
betere bouwkundige kwaliteit van een bouwwerk
kant vloerrand). De belastingcapaciteit van de gevel-
namelijk dat van de te smalle luchtspouw voor de
(ook al zijn aansluitnaden mét sponning makkelijker
drager daalt dus navenant.
hsb-wand. De geveldragerconstructie moet namelijk
af te werken). Daarbij is er bij vloeren met sponning
Of een geveldrager constructief aan een smalle vloer-
in deze luchtspouw worden geplaatst omdat het
het ‘probleem van het neusje’. Door de steeds hoger
rand kan worden bevestigd, is niet alleen afhankelijk
gevelmetselwerk vaak tot onder de vloer doorloopt.
wordende isolatie-eisen, worden prefabelementen
van de inwendige hefboomarm maar ook van de
De minimaal benodigde spouwbreedte bedraagt
zoals HSB steeds dikker. Direct gevolg: een diepere
hoogte van de belasting van het buitenblad, de
praktisch gezien 50 mm, zie afb. 3. Daarbij moet
sponning, dus een slankere neus aan de voorzijde van
spouwbreedte en het verankeringstype en de capaci-
men zich ervan bewust zijn dat ook verplaatsingen
de vloer. Als alternatieven voor de stelsponning noemt
teit daarvan. Als uit een of meerdere van deze factoren
van de geveldrager problemen kunnen geven.
het artikel: geen sponningen of alleen sponning in de
blijkt dat ophanging van de geveldrager aan de vloer-
Immers, door belasting en daardoor optredende
vloer en niet in de wanden. Het artikel sluit af met een
rand niet mogelijk is, dan zou de geveldrager nog
vervormingen kan de onderzijde van de verlengde
citaat van een van de geïnterviewden: “De sponningen
bovenóp de vloer kunnen worden bevestigd, zie afb. 2.
geveldrager tegen de hsb-wand gaan steunen!
zijn in het verleden ontstaan. Niemand weet nog
Dit heeft echter niet de voorkeur omdat a) de stelmo-
Kortom: wat Vebo betreft, gaan stelsponningen in
waarom. Traditioneel als de bouw is, blijven we het
gelijkheid van de geveldrager beperkt is, b) het plaat-
vloerranden en te smalle luchtspouwen tot het
maar gewoon doen. Het is misschien een vorm van
sen van het binnenblad lastiger wordt en c) er meer
verleden behoren. Wij kijken met spanning uit naar
koudwatervrees om ze nu radicaal af te schaffen.”
contact is tussen staal en het beton, dus een grotere
de sponningloze toekomst!
6,0
opmetselhoogte versus h.o.h.-consoles
vloerrand 120 mm
5,0
vloerrand 160 mm
4,0 3,0 2,0 1,0 0,0
Minimale spouwbreedte. HSB wand
h.o.h.-afstand [mm] 350
400
475
560
700
825
Maximaal haalbare capaciteit bij betonkwaliteit C20/25 en een spouwbreedte van 140 mm.
afb. 3
vloerrand 150 mm
opmetselhoogte [m]
A
C
tal betrokkenen en belanghebbenden binnen de
gelijkblijvende h-o-h-afstand indicatief 10-15%
verankering
H
T
E
R
G
R
O
invloed de vloerrandhoogte heeft ten opzichte van
Versmalling vloerrand: constructieve problemen!
950
15
35 50
De goede relatie blijft We varen nu, zoals gezegd, een andere koers.
een gezonde relatie tussen bedrijven. Het maakt
bouwonderneming als Heijmans ook wel eens dat er
Is er in de toekomst dan geen ruimte voor bedrijven
bedrijven sterk, houdt ze alert. En daar plukt Vebo
maatregelen nodig zijn waarvan de noodzaak niet
als Vebo? Jazeker wel. Als we naar de toekomst kij-
ook nu nog de vruchten van. Er is geen reden om
meteen duidelijk is. Zo heeft Heijmans, na bijna tien
ken, zien we klanten die steeds hogere eisen stellen
aan te nemen dat daar veel aan verandert. Want
jaar productieve samenwerking, dit jaar Vebo ver-
aan een bouwonderneming. Ze eisen meer efficiency,
Heijmans zal ook in de toekomst behoefte blijven
kocht. Dat paste in de strategie om productiebedrij-
lagere faalkosten en verbeteringen van processen en
houden aan prefab-betonelementen die aan de
ven af te stoten. Eerder gingen Opstalan (isolerende
kwaliteit. We kunnen ons zeker niet beperken tot
hoogste kwaliteitseisen kunnen voldoen. Naarmate
daksystemen) en het hout- en spaanplaatverwerken-
papierwerk. Het succes van de fullservicestrategie
de focus in de bouw steeds meer ligt op kwaliteit en
de bedrijf Bouw Toe in de verkoop.
staat of valt namelijk met de kwaliteit van de uitvoe-
de levering van een totaalpakket, zal die behoefte
De gedachte daarachter is dat procesmatig werkende
ring. Het hebben van betrouwbare businesspartners
zelfs alleen maar toenemen. Heijmans heeft bedrij-
productiebedrijven niet meer passen bij een bedrijf
met wie je goed kunt communiceren is daarbij
ven nodig met wie het kan lezen en schrijven. Vebo
dat meer en meer projectmatig te werk gaat. Een
cruciaal. En in dat opzicht heeft Vebo natuurlijk een
is zo’n bedrijf.
divisie Industrie en Productie zou binnen Heijmans
streepje voor. Niet alleen kennen onze mensen
niet de aandacht krijgen die het nodig heeft om te
elkaar goed van projecten die we gezamenlijk
Guus Hoefsloot,
bloeien. Heijmans heeft er namelijk voor gekozen
hebben uitgevoerd, ze hebben ook samen nieuwe
Voorzitter Raad van Bestuur Heijmans n.v.
zich te concentreren op haar fullservicegedachte. Dat
producten ontwikkeld. Denk aan de ontwikkeling
betekent niet alleen maar bestekken uitvoeren, maar
van het modulaire wegdek Modieslab. In zekere zin
het gehele traject aanpakken, vanaf de idee- en ont-
verandert er niet zo heel veel. Ook toen Vebo nog
werpfase tot en met onderhoud en exploitatie.
onderdeel was van het Heijmans-concern, was het
Uiteraard moeten we daarbij een beroep kunnen
credo: ‘Geen gedwongen winkelnering’. Heijmans-
doen op toeleveranciers die de hoogwaardige prefab-
bedrijven mochten zelf op grond van zakelijke
betonelementen fabriceren die aan onze eisen vol-
argumenten beslissen of ze in zee gingen met Vebo
doen. Maar het is niet onze corebusiness. En om
of een andere leverancier. Dat ze toch vaak voor
deze tak van werk daadwerkelijk succesvol te
Vebo kozen, zegt veel over de relatie tussen de
maken, is het nodig dat we daarin ruim investeren.
bedrijven. Op deze manier samenwerken leidt tot
Onder de BTE holding vallen de volgende betonfabrieken: • Kemper keerwanden: voor de weg- en waterbouw/ railinfrastructuur
Foto Marc Bolsius.
colu
m
n
Zakendoen is vooruitzien. En dat betekent voor een
van heipa al tot en met bestrating
• De Meteoor: met name Stelconplaten, railliggers en beplatingen voor de industriële markt • De Hamer Nijmegen: putten, buizen, bestratingen, banden voor de GWW-sector, gemeenten • Romein Beton: brugliggers, grafkelders, wateropvangbakken, speciale prefabelementen voor de infra- en wegenbouw • Lodewikes: voorgespannen betonheipalen, liggers, kokerprofielen voor de utiliteits- en wegenbouw
Dit jaar is Vebo Beton & Staal B.V. verkocht door Heijmans
ken aanwezig. Het mes snijdt natuurlijk ook bij deze over-
aan de BTE-holding. De BTE-holding heeft met de geza-
name aan twee kanten. Vebo krijgt met de kennis en de net-
menlijke bedrijven heel veel kennis in huis op het gebied
werken van de BTE-holding toegang tot de markten van de
van beton en constructie. Dat verklaart meteen ook de
weg- en waterbouw en andere infrastructurele projecten.
verkoop. Heijmans vaart een projectgerichte koers, terwijl
Een ander praktisch voordeel voor beide partijen is dat ze
de koers van de kopende partij, BTE, industrieel gericht is.
elkaars productiecapaciteiten kunnen gebruiken. Handig
Meer hierover kunt u lezen in de bovenstaande column.
voor Vebo bij overbezetting bijvoorbeeld. Handig voor de
• Bubbledeck: bubbledekvloeren, Bte Stelcon Duitsland vloerplaten, bestrating, railliggers • Oosterhoutse Beton Centrale: betonmortel voor de woning-, utiliteits- en weg- en waterbouw • Vebo Beton & Staal: prefabbetonspecialist voor de woning- en utiliteitsbouw
nieuwe collega-bedrijven omdat Vebo betonelementen kan
Praktisch voordeel
produceren die niet in hun productieprocessen passen.
Met de aankoop van Vebo is voor de BTE-bedrijven de
Kortom: met Vebo binnen de gelederen kan de BTE-hol-
markt opengegaan in de woning- en utiliteitsbouw.
ding op betongebied een compleet project aanbieden.
Immers, binnen de BTE-holding waren omtrent deze
Van allereerste begin tot en met oplevering. Van heipaal
markten onvoldoende kennis en weinig tot geen netwer-
tot en met bestrating dus.
je ra akt
De Balije maakt deel uit van de ‘nieuwe stad’ Leidsche Rijn die wordt gebouwd in de polders ten westen van Utrecht. Het is een nieuwe wijk met een rijk verleden. De namen van de straten en hofjes verwijzen naar voorbije eeuwen waarin Romeinse keizers en veldheren hier de dienst uitmaakten. Belangrijke archeologische vondsten, zoals twee
en organisatiemedewerker bij hoofdaannemer
Project: 148 woningen en 12 zorgappartementen
Romeinse schepen, diverse wachttorens en een
Florie en Van den Heuvel.
‘De Balije’, Leidsche Rijn (Utrecht)
stuk grensweg, hebben de wijk landelijk op de
“De ruwbouw van de 148 woningen is getrokken
Opdrachtgevers: Portaal Vastgoed, Utrecht en
kaart gezet. De oude Romeinen, kortom, blijven
met een tunnelbekisting, waarna de buitenbladen
Florie Projectontwikkeling, Nieuwegein
een volk dat al eeuwen van zich doet spreken en
zijn gemetseld. De daken en binnenspouwbladen
Aannemer: Bouwbedrijf Florie en Van den
dit nog eeuwen zal blijven doen.
van de woningen bestaan uit prefab daken en
Heuvel bv, Nieuwegein
hsb-elementen. Vebo kwam in beeld voor het
Architecten: bureau boosten rats bna, Maastricht/
Te gek
leveren van divers standaardprefab zoals
Engelman Architecten, Roermond
Aan het woord zijn de heren Schwarze en
spekbanden en raamdorpels. Voor dit soort
Van Breukelen, respectievelijk hoofduitvoerder
producten werken we met een jaarcontract.
10
p
ro
j
ect
De oude Romeinen, er niet over uitgepra at
Het buitenstandaardbeton besteden we altijd
twee soorten gefabriceerd, met de wijze van
hoekwoningen van deze rijtjes rusten de luifels
aan. Mochten de prijsverschillen echt te gek
bevestigen als voornaamste verschil.
aan één zijde op prefab kolommen van Vebo.
worden, dan zouden we kunnen kiezen voor een
Voor de rest hebben we de luifels met stalen
andere leverancier. Maar ook in dit geval was dat
Bij een aantal huizen vormen de luifels zowel het
hoeklijnen en chemische ankers aan de ver
niet zo. Bovendien is een iets hogere prijs voor
dak van de erkeruitbouw als de overkapping van
diepingsvloeren gehangen. Ook dat staalwerk
ons niet direct aanleiding meteen naar de goed-
het voordeurportaal. Hier werden de luifels
kwam van Vebo (evenals diverse standaard
koopste aanbieder te rennen. Met één leverancier
opgelegd en met gaines aan de korte kanten aan-
geveldragers). Opvallend was de grote precisie
voor alle producten werkt het wel zo makkelijk,
gestort aan de ruwbouw eronder.
waarmee de ophangvoorzieningen waren
zeker als je weet dat die leverancier goed met je
De andere woningen hebben geen erkers. Bij de
ingestort.”
mee kan in het betreffende project. Vebo heeft ons wat dat betreft nog nooit laten zitten. De opvolging van onze uitleverschema’s zou wat
Geef het volk brood en VINEX
strakker kunnen, maar bij elke partij die aan een
Al zo’n kleine tien jaar wordt archeologisch onderzoek verricht in de VINEX-locatie Leidsche Rijn.
bouwproject meedoet (wij niet uitgezonderd),
In 1997, toevallig het Utrechtse Romeinenjaar, vonden archeologen op één dag een stuk van de
valt er wel wat voor. Zeker bij de steeds
grensweg en een schip. Zes jaar later wordt het schip ter conservering opgegraven.
gecompliceerder wordende bouw. Dat hoort nu
In Leidsche Rijn ontdekken de archeologen vier wachttorens. De vondst was spectaculair: voor het
eenmaal bij het spanningsveld.”
eerst kon worden aangetoond dat de Romeinen ook aaneengesloten reeksen van wachttorens bouwden bij riviergrenzen zoals die in Nederland. Systematisch onderzoek leverde verder kades,
Opvallend
moerasbruggen en aanwijzingen voor het bestaan van een grensfort op. Dit alles leidde tot
“Vebo leverde hier dus ook het buitenstandaard-
belangrijke nieuwe inzichten in het Nederlandse deel van de grens van het Romeinse Rijk, de
werk, bestaande uit luifels en kolommen.
zogenaamde limes. Deze grens ontstond toen de Romeinen in het jaar 47 de verovering van
De luifels hebben naast een esthetische ook een
Germania opgaven. Zij trokken zich terug op de Rijn, die de grens werd. De limes werd intensief
praktische functie: ze dienen als opvang
gebruikt. Niet alleen door militairen, maar ook door burgers en handelaren. Er was dus veel toezicht
constructie voor de metselwerkbladen ter hoogte
nodig, wat de vele grensforten en wachttorens verklaart.
van de eerste verdieping. Vebo heeft de luifels in 11
vebo visie
De belangrijkste aanbesteding is die van de weg die terugleidt naar de natuur.
Vebo, postbus 8, 3750 GA Bunschoten, Röntgenweg 3, telefoon (033) 299 26 00, fax (033) 299 26 10, www.vebo.com,
[email protected]