VERENIGING TOT BEHOUD VAN BOER EN MILIEU Nummer1, april 2012
VBBM NIEUWSBRIEF Namens het bestuur ontvangt u hierbij als lid of donateur het VBBM nieuws:
Inhoudsopgave: Kringlooplandbouw steeds meer hot nieuws. Zo ook thema tijdens de ledenvergadering en in deze nieuwsbrief op pagina 2. De Praktijkproef is verlengd tot september 2012. De vervolglobby is al in volle gang. Laat u uitgebreid bijpraten en stel u vragen op de ledenvergadering van 26 april. Pagina 2 meer.
Een interessant artikel over Mycotoxinen op pagina 3.
Mestuitslagen februari 2012 VBBM leden op pagina 4 en 5 Emissie arm aanwenden van mest is wetenschappelijk BOERENBEDROG pagina 6
Komt allen!
VOORJAARSLEDEN VERGADERING 2012
26 april
Op donderdag staat de voorjaarsledenvergadering op het programma. Om 19.45 uur staat de koffie klaar in de Hoeksteen, De Poort 19 in Swifterbant. Voor de pauze zijn er de bekende verenigingszaken. Na de pauze is er een interessante inleiding die stof biedt voor een discussie over de toekomst van de VBBM. ‘Kringlooplandbouw en kansen bij het nieuwe Europese GLBeleid’ Uiteraard een up date over de lobby en de verlenging van de Praktijkproef.
Digitale nieuwsbrief ontvangen? U vaak op de hoogte houden van bijvoorbeeld de praktijkproef willen wij graag. Geef uw mailadres door! Dan ontvangt u ook regelmatig de digitale nieuwsbrief. Aanmelding via
[email protected]
1
Week van Duurzaam Boer Blijven Van 17 tot 26 april worden op diverse plekken in het land bijeenkomsten gehouden, waarbij kringlooplandbouw onder de aandacht wordt gebracht en certificaten worden uitgereikt. Belonen voor prestaties Op de vraag van Nederlandse Europarlementariër Esther de Lange of een Kringloopcertificaat kan meetellen als ‘vergroeningsmaatregel’ in het nieuwe GLB, antwoordde EU landbouwcommissaris Dacian Cioloş positief. Dit betekent dat de vele honderden melkveehouders die nu al actief zijn in studiegroepen binnenkort beloond worden voor hun pionierswerk in het sluiten van kringlopen. Komende maand krijgen deelnemende melkveehouders een rapport uitgereikt. Dat is niet alleen een erkenning voor henzelf, maar maakt ook de kringloopprestaties op hun bedrijf inzichtelijk voor buitenstaanders. Deze transparantie is een stap naar het kunnen belonen van maatschappelijke prestaties zoals een duurzaam bodembeheer, schoon drinkwater, meer biodiversiteit en bovenwettelijke milieu‐ en klimaatprestaties. De volgende bijeenkomsten staan gepland: 18 april ‐ Uitreiking prijs voor de Duurzame Boer van het project Duurzaam Boer Blijven in Drenthe 20 april – Dag van het Groene Genieten – Lancering ‘Duurzame Weidezuivel’ in Utrecht 21 april ‐ Uitreiking kringlooprapport in Midden Delfland Zuid Holland 24 april ‐ Uitreiking kringlooprapport in Groningen i.s.m. MEI Groningen Groningen, Nuis 25 april – Kringloop café Friesland, discussie over nut en noodzaak van de kringloop aanpak
Bijeenkomst bijwonen? Kijk op: www.duurzaamboerblijven.nl
Doe als VBBM lid ook mee aan het Kringloopcertificaat! De vereniging heeft kringlooplandbouw hoog in het vaandel staan. Met goede milieuprestaties, die vertaald zijn in het getuigschrift, is er echt reden tot lobby. De kringloopboeren van de VBBM onderscheiden zich door het feit dat zij binnen hun bedrijfssysteem de mest bovengronds aan willen wenden. Oftewel: precisiebemesting! Leden die aan het getuigschrift meedoen, kunnen op die manier aantonen echt duurzaam te boeren. Het getuigschrift is daarbij ook de belangrijk thema binnen de Praktijkproef. Wij gaan er nog steeds voor om die structureel in de wet verankerd te krijgen! Aanmelden voor het Getuigschrift? Meld je aan bij Peter Takens: 06 53894944
Verlenging Praktijkproef tot september 2012 Het heeft echt veel voeten in de aarde gehad: verlenging krijgen voor de twee jarige Praktijkproef. Tot het laatste moment is het spannend geweest. De VBBM heeft inhoudelijke steun gekregen van enkele wetenschappers, waaronder Jan Willem Erisman; Marthijn Sonneveld; Egbert Lantinga en Johan Bouma. Daarnaast steun uit onverwachte hoek: Greenpeace en Milieudefensie hebben een brief geschreven om het uitrijden bij kringloopboeren toe te staan. Hun brief is als bijlage meegestuurd aan staatssecretaris Bleker. Het lobbytraject heeft maanden in beslag genomen: gesprekken met Tweede Kamerfracties; gesprekken met ministeries; informeren van fractieleden; intensief contact met Friese Wouden; aanvraag verlenging schrijven; gesprekken met wetenschappers en milieuorganisaties; petitie in Den Haag organiseren en uitreiken. Uiteindelijk moest de Tweede Kamerfractie van de SP er aan te pas komen om een besluit van Bleker te bespoedigen. Formeel luidt de reactie van de bewindsman: ‘De twee verenigingen hebben een verzoek ingediend om verlenging van de proef. Ik wil dat verzoek zorgvuldig bekijken, gezien de milieuresultaten die de evaluatie heeft laten zien. Ik heb daar nog enige tijd voor nodig. Gelet daarop heb ik besloten de ontheffing te verlengen tot 1 september 2012.’ dr. Henk Bleker
2
MYCOTOXINEN
Heeft u ook wel eens het idee dat uw koeien net niet geven wat ze zouden kunnen geven? Dat de liters en gehaltes in de melk achterblijven? Dat de weerstand van de koeien achteruit gaat en bij het minste geringste uw koeien last hebben van vermageren, uierontsteking, klauwaandoeningen of pensverzuring? Ondanks dat u er alles aan doet om ze gezond te houden. Het zou dan zomaar kunnen zijn dat de ruwvoeders die u voert besmet zijn met toxinen en schimmels. Mycotoxinen. De aanwezigheid van schimmels hoeft nog geen eens zichtbaar te zijn in de kuil, om in de pens een ware veldslag te veroorzaken.In nagenoeg alle gras- en maïskuilen kan men in meer of mindere mate natuurlijke antibiotica aantreffen. Vanuit de bodemdeeltjes, en vanuit de lucht, maar ook door een niet optimaal inkuilmanagement, gebruik zware machines, kunstmestsoorten en gewasbeschermingsmiddelen kan broei en schimmelvorming ontstaan in de kuilen. DON en ZEA, zijn (onterecht) de bekendste, maar DON wordt bij een goede penswerking tot 75% afgebroken door de koe zelf. De grootste boosdoener is de Aspergillus Fumigatus, deze kan naast het verspreiden van zeer giftige toxinen ook nog eens welig tieren in de darmen. De huidige rantsoenen hebben een ruw eiwit gehalte van 160-180. Juist deze eiwitgehaltes leveren een heerlijk milieu voor de eiwitliefhebber Aspergillus Fumigatus. Wanneer er eiwitarmer wordt gevoerd, is de groei matig en wordt ze vanzelf uitgepoept. Als de Aspergillus voldoende tijd in de darmen voorkomt, kan deze de darmwand gaan beschadigen en ontstekingen veroorzaken. Een symptoom hiervan is het terugvallen in liters bij koeien en dat de liters die in het basisrantsoen worden gevoerd er niet uitkomen. De Fumigatus scheidt een cocktail af van toxinen met als hoofdingrediënt: Gliotoxine. Gliotoxine veroorzaakt darmontstekingen en breekt weefsel af. Het is op den duur een van de oorzaken van slijterkoeien. Gliotoxine beschadigt het immuunsysteem al in hele lage doses. Het voeren van een rantsoen met daarbij een hoog aandeel humuszuren, bevordert de explosieve groei van pensbacteriën en maakt het mogelijk met minder eiwit te voederen zonder productieverlies. Hierdoor heeft Fumigatus geen kans meer om zich te vermeerderen en schade aan te richten. Indien het kringloop systeem goed wordt toegepast bevat de mest geen Aspergillus soorten meer, geen Clostridia waaronder botulisme. Deze komt niet via de mest in de grond, en vandaar niet in de kuil terecht. Dat kan alleen met een consequent toepassen van een goed kringloop rantsoen, het hele jaar door. Wilt u meer weten over dit thema of wilt u een keer uw bedrijf laten testen, neem dan contact op met Firma van der Kroon Westwoud, tel 06-14847319
3
Uitslagen eerste mestanalyse VBBM leden 2012 79 leden hebben mestanalyse laten uitvoeren, waaronder de deelnemers van de Praktijkproef. Van hen zijn de eerste 27 uitslagen.
Droge stof Asrest 53 19 86 23 96 23 97 24 117 34 115 33 89 26 116 40 95 19 97 25 91 20 97 26 105 27 95 21 85 25 84 18 122 30 110 29 75 20 85 27 59 16 99 27 106 27 89 25 102 31 104 31 125 45 97 26 89 22 87 19 92 21 93 21 71 17 91 19 109 24 114 25 78 21 110 25 102 33
Org. Stof 34 63 73 73 83 82 63 76 76 72 71 71 78 74 60 66 92 81 55 58 43 72 79 64 71 73 80 71 67 68 71 72 54 72 85 89 57 85 69
Amm.N 1,2 1,1 1,5 1,4 1,0 1,3 1,4 1,4 1,3 1,6 1,1 1,4 1,2 1,2 1,0 1,4 1,4 1,2 0,9 1,4 0,9 1,2 1,1 1,2 1,2 1,3 1,2 1,7 1,3 1,2 1,4 1,1 1,1 1,4 1,4 1,4 1,5 1,2 1,3
Org. N- Fosfaat Kalium Magnesium Natrium C/N N totaal (P2O5) (K2O) (MgO) (Na2O) quotiënt 1,4 2,6 1,0 6,8 0,8 0,8 6,5 2,1 3,2 1,4 5,7 1,0 0,8 9,8 3,1 4,6 1,6 7,5 1,2 0,5 7,9 2,6 4,0 1,5 6,0 1,2 0,8 9,1 3,4 4,4 1,5 6,8 0,9 0,5 9,4 2,7 4,0 2,1 5,5 1,7 0,7 10,3 2,7 4,1 1,4 6,9 0,8 0,9 7,7 2,8 4,2 1,4 7,7 1,3 0,6 9,0 3,0 4,3 1,2 5,0 1,0 0,5 8,8 2,2 3,8 2,0 5,5 1,2 0,7 9,5 2,6 3,7 1,1 4,9 1,2 0,6 9,6 2,6 4,0 1,3 5,4 1,2 0,7 8,9 2,3 3,5 1,8 6,0 0,9 0,4 11,1 2,4 3,6 1,5 6,6 0,9 0,7 10,3 1,9 2,9 1,3 4,7 1,0 0,8 10,3 2,7 4,1 1,0 3,9 1,3 0,8 8,0 3,4 4,8 1,6 6,0 2,0 1,2 9,6 2,8 4,0 1,9 6,1 1,3 0,5 10,1 1,9 2,8 1,3 4,8 0,8 0,6 9,8 2,4 3,8 1,7 5,4 1,1 1,1 7,6 1,6 2,5 1,1 3,6 0,8 0,5 8,6 2,6 3,8 1,7 5,4 1,2 0,4 9,5 2,4 3,5 1,7 4,0 1,3 0,6 11,3 2,2 3,4 1,5 5,6 1,0 0,8 9,4 3,3 4,5 1,8 6,5 1,6 1,1 7,9 2,8 4,1 1,8 6,6 1,2 0,6 8,9 3,4 4,6 1,7 4,7 1,5 0,8 8,7 2,8 4,5 1,9 6,3 1,2 0,7 7,9 2,1 3,4 1,3 6,7 1,4 0,7 9,9 2,7 3,9 1,8 6,0 1,3 0,7 8,7 2,3 3,7 1,3 5,7 1,0 0,7 9,6 2,4 3,5 1,8 4,8 1,2 0,9 10,3 1,8 2,9 1,6 4,6 0,9 0,3 9,3 3,2 4,6 1,5 6,2 1,2 0,6 7,8 2,4 3,8 1,4 5,0 1,2 1,0 11,2 2,4 3,8 1,6 5,2 1,2 1,0 11,7 2,3 3,8 1,3 6,2 1,3 1,4 7,5 3,3 4,5 1,6 5,6 1,4 1,1 9,4 3,0 4,3 1,3 5,9 1,7 0,6 8,0
pH 7,6 7,2 7,2 7,1 7,5 7,1 7,5 8,2 7,4 7,3 7,0 7,5 7,4 7,0 7,3 7,6 7,4 7,0 7,4 7,4 7,2 7,1 7,3 7,3 7,4 7,5 7,5 7,4 7,0 7,2 7,3 7,4 7,3 7,4 7,3 7,4 7,5 7,4
4
Droge stof Asrest 112 21 91 18 93 28 127 54 99 21 105 26 97 21 96 25 126 45 82 24 78 17 76 19 100 25 106 23 82 18 93 21 99 21 99 36 115 42 81 24 97 30 116 29 96 30 112 27 93 20 84 17 79 19 106 28 105 25 91 19 108 25 100 27 69 16 104 24 105 28 100 26 109 29 87 20 108 25 92 23 125 45 97
26
Org. Stof 91 73 65 73 78 79 76 71 81 58 61 57 75 83 64 72 78 63 73 57 67 87 66 85 73 67 60 78 80 72 83 73 53 80 77 74 80 67 83 69 80
Amm.N 0,9 1,4 1,1 1,0 1,6 1,3 1,3 1,4 1,6 1,3 1,3 1,3 1,3 0,9 1,3 1,8 1,4 1,5 1,5 1,5 0,5 1,5 1,2 1,4 1,6 1,5 1,6 1,3 1,2 1,1 1,0 1,7 1,1 1,4 1,5 1,2 1,5 1,4 1,2 1,5 1,5
72
1,3
Org. N- Fosfaat Kalium Magnesium Natrium C/N N totaal (P2O5) (K2O) (MgO) (Na2O) quotiënt pH 3,0 3,9 1,5 3,4 1,3 0,6 11,7 6,7 2,8 4,2 1,4 5,1 1,4 0,9 8,7 7,3 1,8 2,9 1,4 6,0 1,3 0,4 11,2 7,3 2,0 3,0 1,6 4,8 1,0 0,7 12,2 7,4 2,8 4,4 2,0 5,9 1,4 0,7 8,9 7,3 3,2 4,5 1,5 6,2 1,1 0,6 8,8 7,3 3,1 4,4 1,5 4,8 1,3 0,7 8,6 7,3 3,5 4,9 1,6 6,1 1,3 0,9 7,2 7,4 3,1 4,7 1,8 7,1 1,6 0,5 8,6 7,5 2,7 4,0 1,4 6,0 1,3 1,0 7,3 7,5 2,4 3,7 1,2 4,5 1,1 0,6 8,2 6,9 2,2 3,5 1,1 5,4 1,1 0,5 8,1 7,5 3,0 4,3 1,5 6,0 1,1 0,4 8,7 7,1 2,5 3,4 1,5 5,7 0,9 0,7 12,2 7,1 2,8 4,1 1,2 5,3 1,2 0,8 7,8 7,5 2,7 4,5 1,9 6,1 1,3 0,8 8,0 7,5 3,9 5,3 1,6 5,9 1,1 0,9 7,4 7,4 2,1 3,6 1,4 5,2 1,5 2,0 8,8 7,6 3,1 4,6 2,3 6,0 1,4 0,7 7,9 7,3 2,3 3,8 1,4 6,3 1,1 0,8 7,5 7,5 2,0 2,5 1,7 4,8 1,1 0,5 13,4 7,5 2,9 4,4 1,5 6,7 1,4 1,0 9,9 7,5 2,9 4,1 1,2 5,3 0,8 1,9 8,0 7,4 3,3 4,7 2,2 7,0 1,5 1,1 9,0 7,3 2,7 4,3 2,0 4,8 1,2 0,6 8,5 7,3 2,2 3,7 1,3 4,9 1,2 0,6 9,1 7,4 1,5 3,1 0,9 6,1 1,2 1,2 9,7 7,8 3,1 4,4 1,4 6,4 1,4 1,1 8,9 7,1 3,0 4,2 1,7 5,4 1,2 0,6 9,5 7,0 2,5 3,6 1,3 5,8 1,1 0,6 10,0 7,1 2,6 3,6 1,5 4,8 1,3 0,6 11,5 7,3 2,6 4,3 1,9 5,8 1,7 0,8 8,5 7,5 1,7 2,8 1,2 3,9 1,0 1,1 9,5 7,4 3,2 4,6 1,5 6,0 1,6 0,9 8,7 7,0 3,5 5,0 1,7 6,1 1,8 1,0 7,7 7,3 3,5 4,7 1,6 6,2 1,2 0,7 7,9 7,4 3,7 5,2 1,8 6,2 1,7 0,9 7,7 7,3 2,6 4,0 1,4 5,1 0,9 1,0 8,4 7,3 2,9 4,1 1,7 5,7 1,1 0,8 10,1 7,2 3,3 4,8 1,4 6,8 1,3 0,9 7,2 7,1 3,8 5,3 1,2 5,6 1,2 0,7 7,5 7,5 2,7
4,0
1,5
5,7
1,2
0,8
9,1
7,3
5
Emissie arm bemesten is wetenschappelijk
boerenbedrog
Door Paul Blokker, maart 2012 Gedeelte van de brief, verstuurd aan:
Geachte Tweede Kamerleden van de Vaste Kamercommissie Landbouw Enige tijd geleden heb ik u geïnformeerd dat het wetenschappelijk rapport ‘Emissiearm bemesten geëvalueerd’ door het Planbureau voor de Leefomgeving, waarin gesteld wordt dat het emissiearm uitrijden van mest een emissie reductie zou geven van 60 -70% niet waar kan zijn. Dit omdat het PBL het RIVM rapport 722108025, Evaluatie ammoniak emissie reducties met behulp van metingen en modelberekeningen, niet mee heeft genomen in haar berekeningen. Hierin wordt het emissie arm bemesten al 40% in effectiviteit teruggezet. Dit resulteerde in de mededeling in de milieubalans van 1999 dat het emissie arm bemesten de ammoniak emissie slechts met 35% verlaagd in plaats van 75%. Bovendien neemt het PBL de verlaagde N uitscheiding in de mest niet mee. Deze is van 690 miljoen kg mest in 1990 gedaald naar 490 miljoen kilo in 2008. Dit betekent dat de bron van ammoniakemissie met ongeveer 30% is afgenomen. Dit is exact gelijk aan de daling van de landelijk gemeten ammoniakconcentratie. Op 25 oktober 2010 mailt Hans van Grinsven (PBL) aan Egbert Lantinga (hoofd docent biologische landbouwsystemen en ammoniak emissie onderzoeker) dat het plausibel is dat sinds 1990 de aanwendingsemissies met 60-70% zijn afgenomen ( zoals men stelt in het rapport emissie arm bemesten geëvalueerd). Op 12 december 2010 heeft Hans van Grinsven, van het PBL, aan Egbert Lantinga toegegeven dat het PBL het emissie arm uitrijden helemaal niet heeft geëvalueerd , maar als uitgangspunt van het beleid heeft genomen. Het emissie arm bemesten is dus niet geëvalueerd op basis van allerlei metingen, maar op basis van in het verleden opgestelde modellen! Uit het RIVM rapport: 'Het ammoniakgat: onderzoek en duiding' (rapport 680150002/2008) blijkt dat men wel heeft ontdekt dat bemest land vrijwel continu re-emissies heeft van ammoniak. In dit rapport staan ook de resultaten van een onderzoek uit 2003, het VELD-project. In dit project werden gedurende 12 maanden zeer gedetailleerde ammoniakemissies in kaart gebracht. Deze continu gemeten ammoniakconcentraties werden vergeleken met berekende ammoniakconcentraties. Ook in dit project werden verschillen geconstateerd van soms 35% tussen gemeten en berekende concentratie van ammoniak………………………………………………….(een deel van de brief). Reactie op brief van Paul Blokker door griffier Vaste Kamercommissie Landbouw
6