VANDAAR. Op weg naar democratie in Birma Kerstcampagne voor kinderen in Yogyakarta

VANDAAR 5e jaargang, nummer 5, winter 2011

|

magazine over het werk van Kerk in Actie en Icco

Op weg naar democratie in Birma Kerstcampagne voor kinderen in Yogyakarta

Vandaar | winter 2011

1

Kerst Iedere keer als twee mensen zich verzoenen is het kerstmis. Iedere keer als je begrip hebt voor je kinderen is het kerstmis. Iedere keer als je een mens helpt, is het kerstmis. Iedere keer als iemand besluit eerlijk te gaan leven is het kerstmis.

2


Iedere keer als er een kind geboren wordt is het kerstmis. Iedere keer als jij probeert je leven zin te geven is het kerstmis. Iedere keer als je naar een ander kijkt met de ogen van je hart, of met een lach op je lippen, is het kerstmis.

Want wordt geboren de liefde. Dan wordt geboren de vrede. Dan wordt geboren de gerechtigheid. Dan wordt geboren de hoop. Dan wordt geboren de vreugde. Dan wordt geboren Christus, de Heer.

Gebed uit Brazilië Bron: www.dederdekerk.nl Een vrouw met haar kind in het vluchtelingenkamp in Dabaab. Foto: ACT/DCA/Binyan Mengesha

Inhoud 6 Kinderen in de Knel Zelf doen!

4 8 Togetthere

04

Binnenland Straatpastoraat voor daklozen

06

Kinderen in de Knel Kerstcampagne voor kinderen in Yogyakarta

08

Togetthere Een impressie van Olga Peek

10

Birma Op weg naar democratie

12

Berichten

13

Column/Berichten

14

Zending

15

Standplaats Bali

Werken met inheemse volken in Bolivia

12

14 Birma Op weg naar democratie

10

Colofon vandaar, 5e jaargang, 2011, no. 5 Vandaar biedt informatie aan gevers over het werk van Kerk in Actie en ICCO en legt verantwoording af over de besteding van de gelden voor projecten. Het magazine verschijnt 4 x per jaar en wordt gratis toegezonden aan hen die het werk van Kerk in Actie financieel ondersteunen. kerk in actie express Wilt u op de hoogte blijven van het werk dat we met uw steun kunnen doen? Geef u dan op voor de maandelijkse e-mailnieuwsbrief Kerk in Actie Express via www.kerkinactie.nl/express. uitgever Vandaar is een uitgave van Kerk in Actie, die namens de Protestantse Kerk in Nederland en tien oecumenisch georiënteerde kerken en organisaties het missionaire en werelddiaconale werk uitvoert. Dit in samenwerking met ICCO, de interkerkelijke organisatie voor ontwikkelingssamenwerking. redactie Renate Barendregt, Paula van Cuilenburg (eindred.), Henk van

IJken, Karel Jungheim, Jeroen Jurriens, Henk Lubberts, Hanan Nhass, Huub Wieringa redactieadres Postbus 456, 3500 AL Utrecht E-mail: [email protected] BASISVORMGEVING Reprovinci, Schoonhoven OPMAAK EN DRUK Interface Communicatie B.V., Ede Koninklijke BDU, Barneveld ADMINISTRATIEADRES Adreswijzigingen kunt u doorgeven aan: Donateursadministratie Kerk in Actie, Postbus 456, 3500 AL Utrecht of tel.nr.: (030) 880 13 38, e-mail: [email protected]

bijdrage kerk in actie Wanneer u een vaste bijdrage geeft aan Kerk in Actie, dan wordt deze in de eerste week van de maand automatisch afgeschreven. Wij hanteren altijd het door u opgegeven vaste bedrag, rekeningnummer en frequentie. Wijzigingen ten aanzien van de machtiging kunt u doorgeven via tel. (030) 880 13 38. Volg Kerk in Actie Wilt u op de hoogte blijven van het werk dat we met uw steun kunnen doen? Geef u dan op voor de maandelijkse e-mailnieuwsbrief Kerk in Actie Express via www.kerkinactie.nl/express. Onze uitgezonden medewerkers kunt u volgen via www.kerkinactie.nl/ weblogs. U kunt Kerk in Actie ook volgen op Twitter en Facebook. ISSN 0167-2363

Foto omslag: Birmese jongen houdt de vis omhoog die hij net gevangen heeft. Foto: ACT Alliance Vandaar | winter 2011

3

> Binnenland | tekst Jacomine Oosterhoff foto’s Kerk in Actie

Dakloze over het straatpastoraat:

“Daar mag ik zijn wie ik ben” Dakloze mensen. De een voelt zich er ongemakkelijk bij en kijkt liever de andere kant op. De ander koopt trouw de daklozenkrant. Een derde ergert zich. ‘Als ze echt zouden willen, konden ze werken.’ Het Straatpastoraat wil er vooral ‘zijn’ voor daklozen. Want daar hebben daklozen behoefte aan. De omgang met mensen die een huurachterstand hebben, lijkt gemakkelijker dan met mensen zonder vast adres. De eerste groep zien we vaak als ‘slachtoffer van de omstandigheden’, terwijl we de publieke armoede van de dakloze al snel ‘onfatsoenlijk’ of ‘viezig’ vinden. Toch zetten mensen in het hele land, van Amsterdam tot Wageningen, zich in voor daklozen. Hun drijfveer is de liefde van Christus die mensen niet buitensluit, maar juist verbindt. Soms gebeurt het dat een dakloze via de kerk de weg naar de maatschappij weer vindt.

Alan leeft al jarenlang op straat in Amsterdam. Hij is altijd onder de mensen. Toch voelt hij zich eenzaam. “Bij het Straatpastoraat beginnen we met het doorbreken van het isole-

ment”, vertelt Luc Tanja, straatpastor in Amsterdam. “Ik zie het Straatpastoraat ook als een broedplaats. Want daklozen zijn mensen met veel talenten, die hier aangeboord worden.”

Een dakloze verwoordde het als volgt: “Al mijn behandelaars hebben een doel voor mij, een behandelplan. Ik moet iets worden wat ik nu blijkbaar niet ben. In hun ogen ontbreekt er van alles aan mij en is mijn leven maatschappelijk niet aanvaardbaar. Ik voel dat als een veroordeling, iedere keer weer, van wie ik nu ben en wat er van mij geworden is. Bij het Straatpastoraat mag ik zijn wie ik ben. Daar accepteren ze me, en krijg ik weer het gevoel dat ik niet gek of raar of vies ben, maar gewoon een mens zoals iedereen.” Broedplaats Daklozen worden volledig in beslag genomen door dagelijkse zorgen. Het zoeken naar een plek om te slapen, naar inkomsten, eten en kleding vraagt al hun energie. Het Straatpastoraat in Amsterdam is een welkome afwisseling in hun eentonige bestaan. En een plaats waar ze met elkaar kunnen nadenken over hun leven en wat daarin van betekenis is. Het Straatpastoraat organiseert wekelijks allerlei activiteiten zoals meditatieavonden, een filosofiekring, de schrijfclub of het koor de Straatklinkers.

4


Alan, een Amsterdamse dakloze

Net als Alan, Peter en Pam, zwerven er nog vele anderen door de straten van Amsterdam. Samen met kerkelijke gemeenten in Nederland wil Kerk in Actie die mensen helpen om hun isolement te doorbreken en hun talenten aan te boren. Uw steun daarbij is onmisbaar. Wilt u Alan, Peter en Pam helpen? Maak dan uw bijdrage over op rekening 456 t.n.v. Kerk in Actie o.v.v. Diaconaat.

Pam leefde jarenlang op straat. Sinds kort heeft ze een dak boven haar hoofd.

Peter Peter is een bezoeker van het eerste uur. Hij studeerde nog toen zijn moeder plotseling overleed. Zijn verhaal deelt hij graag. “Ik stond er alleen voor. Met mijn broer en vader had ik geen contact. Op mijn dertigste ben ik ingestort, totaal de weg kwijt. Op aanraden van mijn psycholoog vertrok ik naar Azië en ik kwam herboren terug. Die tocht bleek mijn rijbewijs voor een gelukkig leven. Ik ontmoette mijn vrouw en kreeg twee zonen. Maar toen overleed mijn vader en kreeg ik ruzie met mijn familie over de erfenis. En mijn huwelijk liep stuk. Ik heb weinig liefde gekregen, ik reken ook nergens meer op. Zie mij maar als een hond, zonder ketting…” Pam Pam leefde jarenlang op straat, maar heeft sinds kort iets van een dak boven haar hoofd: ze woont met haar twee

honden op een bootje, illegaal. Haar situatie is nog altijd onzeker. “In een gewoon huis kan ik niet wonen. Dan komen de muren op mij af. We woonden vroeger in caravans, altijd waren we onderweg. Mijn vader zat in het criminele circuit. Ik was zestien jaar toen ik het huis uit moest. Ik ben de modevakschool gaan doen, maar die heb ik niet afgemaakt.” Waarom maakt ze geen werk van haar naaitalent? Kleine reparaties, kinderkleding, voor een jonge ondernemer genoeg kansen. Maar Pam heeft haar antwoord klaar. “Wat denk je, ik heb geen naaimachine en als ik er een had, had ik geen stroom en als ik dat had, had ik geen ruimte....”

achter de voordeur terechtkomen. Het wordt voor ons moeilijker om deze groep mensen te vinden en te helpen. Want ook in een huis blijft het leven zwaar voor hen. ‘Zorgmijders’, dat is wat je vaak hoort. Maar dat is niet helemaal terecht. De drempels naar werk en hulpverlening zijn te hoog voor deze groep mensen. Eigenlijk zouden die drempels afstapjes moeten zijn, zodat ze vanzelf naar binnen rollen. Bij het Straatpastoraat zie ik soms een glimp van het koninkrijk van God, als we een gemeenschap vormen, als verschillen wegvallen en we elkaar aanvaarden zoals we zijn. Dat is het leven zoals het bedoeld is. Het gebeurt als je jezelf geeft.”

Gemeenschap Luc Tanja: “Het beleid van de gemeente Amsterdam is erop gericht om daklozen onder dak te krijgen. Het gevolg is wel dat de problemen

Jacomine Oosterhoff werkt voor Dirigo Communicatie.


5

> Kinderen in de knel | tekst Theanne Boer foto’s Kerk in Actie

Kerstcampagne voor kinderen in Yogyakarta

Zelf doen! Kerst is een prachtig feest. We vieren het vaak met lichtjes, gezelligheid en samenzijn. Maar in de sloppenwijken van Yogyakarta (Indonesië) is het donker. Ook met Kerst. Kinderen zwerven op straat, waar ze vaak slachtoffer worden van misbruik, verslaving en uitbuiting. Partnerorganisatie Anak Wayang werkt aan een betere toekomst voor deze kinderen. Daarbij staat één ding centraal: zelf doen!

Bagas is trots Bagas is acht jaar. Hij wil later voetballer worden. Naast voetballen kan hij ook goed verhalen schrijven. Dat heeft hij geleerd bij de organisatie Anak Wayang. “Ik vond het erg leuk om mijn verhaal een keer voor te lezen. De zaal zat helemaal vol en ook mijn vader en moeder waren er. Zij waren heel trots en ik ook”, vertelt Bagas. “Nu ga ik iedere dag bij Anak Wayang mijn huiswerk maken. Ik heb veel zin in het kerstfeest, want dan mag ik weer een verhaal voorlezen.” De ouders van Bagas De ouders van Bagas werken allebei twaalf uur per dag en hebben vijf kinderen. Ze kunnen niet lezen en schrijven. Daardoor konden ze de formulieren niet invullen waarmee ze hun kinderen aan moesten geven. Het gevolg daarvan was dat ze geen recht hadden op een ziektekosten-

Anak Wayang geeft voorlichting over hygiëne, gezondheidszorg en de rechten van het kind.

verzekering. Partnerorganisatie Anak Wayang heeft hen geholpen om alsnog de geboortebewijzen te verkrijgen. Anak Wayang doet nog veel meer voor ouders en kinderen in de sloppenwijken van Yogyakarta. Ze geeft bijvoorbeeld voorlichting over hygiëne, gezondheidszorg en de rechten van het kind. Toen er een verhalenwedstrijd georganiseerd werd door het creatieve vrijwilligersteam van Anak Wayang, zaten de ouders van Bagas op de eerste rij om hun zoon aan te moedigen. Voor het eerst zei Bagas’ vader dat hij trots was op zijn kind. En Bagas? Hij glom van oor tot oor!

Bagas wil later voetballer worden.

6


Post uw kerstactie op de facebookpagina van Kerk in Actie De slogan van de kerstcampagne van Kerk in Actie is dit jaar ‘Kerst in Actie: Geef om ieder kind’. Op onze facebookpagina (www.facebook.nl/ kerkinactie) kunt u aangeven wat uw kerstactie is. Via de inspiratiegids op onze website (www.kerkinactie.nl/inspiratiegids) kunt u inspiratie opdoen voor kerstacties. Gaat u een bezoekje brengen aan een buurvrouw die alleen is? Of bakt u koekjes voor uw kinderen? Misschien stuurt u wel een kaartje naar kinderen in de sloppenwijken van Yogyakarta, een idee uit de inspiratiegids. In Yogyakarta bevindt zich het project dat centraal staat in deze kerstcampagne van Kerk in Actie. Wat u ook gaat doen, meld het op de facebookpagina van Kerk in Actie!

De kampongs van Yogyakarta Yogyakarta is een miljoenenstad op Java, Indonesië. De stad kent veel kampongs (sloppenwijken) waar het leven hard en karig is. De meeste ouders moeten allebei werken om aan eten te komen. Vaak worden ook nog de kinderen ingezet om wat te verdienen. Met als gevolg dat ze slachtoffer worden van uitbuiting, misbruik en verslaving. Door onvoldoende gezonde voeding is de gezondheid van veel kinderen zorgwekkend. De positie van kinderen was tot nu toe geen speerpunt van de Indonesische overheid. Maar daar komt heel langzaam verandering in, mede dankzij de lobby van Anak Wayang. Mister Sigit De eerste directeur van Anak Wayang, mister Sigit, woonde zelf in een kampong en zag het fout gaan: kinderen die de straat op gestuurd werden, die van hun ouders geen echte aandacht kregen. Die uitgebuit en misbruikt werden of verslaafd raakten. Wat hij deed was even effectief als simpel: bij zijn huis begon hij de kinderen te vermaken. Met spelletjes, dans, toneel, schilderen en tekenen. De kinderen bloeiden op. En passant leerde hij hun belangrijke waarden als vrede, vriendschap en naastenliefde. Hij liet hun zien waar ze goed in zijn en prees hen als ze hun best deden en iets moois maakten. Het effect was enorm: kinderen sloten vriendschappen, leerden zich te uiten, durfden eindelijk trots te zijn op zichzelf. En dat was het begin van Anak Wayang.

Kinderen vermaken zich met spelletjes.

Anak Wayang Anak Wayang is sinds 2005 partnerorganisatie van Kerk in Actie. In drie sloppenwijken werken vrijwilligers met succes aan het verbeteren van de rechten, de gezondheid en het onderwijs van de kinderen. Niet door hen van alles toe te stoppen en over hun hoofden heen de zaken te regelen, maar door de kinderen actief te betrekken bij het project en hun bewust te maken van de mogelijkheden die ze zelf hebben om hun toekomst te verbeteren. De creatieve aanpak van Sigit vormt nog steeds een belangrijk onderdeel van het werk. Met dans, toneel en schilderen wordt de eigenwaarde van kinderen versterkt. Kinderen leren zich te uiten, sluiten vriendschappen en leren wat ze waard zijn.

maken, zodat de kinderen in achterstandswijken gelijke kansen krijgen. Hiertoe worden campagnes gevoerd en wordt samenwerking gezocht met de overheid en andere organisaties. De kinderen en ouders krijgen hierin een grote rol. Ze worden ondersteund om zichzelf te organiseren in kinderen ouderfora en zelf hun wensen te verwoorden richting de overheid. Zo voert Anak Wayang op een innovatieve manier lobby. Deze manier is niet alleen effectief, het draagt ook bij aan de ontwikkeling en eigenwaarde van de kinderen. Theanne Boer is freelance tekstschrijver

In samenwerking met de gezondheidsklinieken van de overheid biedt Anak Wayang zorg in de wijk door middel van mobiele klinieken. Ook geeft het ondersteuning bij het verkrijgen geboortecertificaten en ziektekostenverzekeringen en informeert het ouders over de rechten van het kind. Vrijwilligers van Anak Wayang helpen kinderen met het maken van hun huiswerk en geven bijles als dat nodig is. Zo wordt voorkomen dat kinderen hun school niet afmaken.

Yogyakarta kent veel kampongs (sloppenwijken) waar het leven hard en karig is.

De overheid Anak Wayang probeert actief het beleid van de overheid meer kindvriendelijk te

Kinderen sluiten vriendschappen bij Anak Wayang.


7

> Togetthere | tekst & foto’s Olga Peek/Cerdet

Bij inheemse volken in Bolivia Een impressie van Togetthere-vrijwilliger Olga Peek Olga Peek (27) is via Togetthere, het internationale jongerenprogramma van ICCO en Kerk in Actie, voor acht maanden uitgezonden naar Bolivia. Daar verblijft zij bij de partnerorganisatie Cerdet en werkt zij mee aan verschillende projecten gericht op het verbeteren van watervoorzieningen en de voedselzekerheid in de provincie Gran Chaco.

“

Toen ik voor het eerst over Cerdet hoorde, was ik meteen enthousiast. Het werken met de inheemse bevolking en de diversiteit van het werk van de organisatie spraken me erg aan. Door hier te zijn leer ik veel over het land, de politieke situatie, het contrast tussen arm en rijk en verschillen tussen inheems en niet inheems.

om van dichtbij kennis te maken met de inheemse bevolking. Ik ben inmiddels goed bevriend geraakt met de Guaranigemeenschappen in de omgeving. Ook op mijn vrije zondag ben ik dikwijls te vinden bij de Guaranies. Om te koken, ‘mate’ te drinken, mais te pellen, maar vooral om hun verhalen te horen.

Leven in de Chacoregio Bolivianen zijn sociale en open mensen. Maar ik zie ook een strijdlustig volk dat moet knokken voor zijn rechten. Om de haverklap is er een wegblokkade of een protestmars, bijvoorbeeld de mars van de inheemse volken tegen de aanleg van een weg door het Amazonegebied. Ik ben al meerdere keren ergens gestrand, maar nooit heeft me dat gestoord. Ik heb veel respect voor de Bolivianen en de passie waarmee ze hun rechten verdedigen. Boven alles is het bijzonder

Klimaatverandering In Nederland zijn we blij als het een dag niet regent, hier heb ik mensen nog nooit zo blij gezien als de lucht betrekt en zich vult met donkere wolken. De Chaco in Bolivia kent twee seizoenen, het regenseizoen in de zomermaanden (van oktober tot april) en een periode van droogte in de winter. De gevolgen van de klimaatveranderingen zijn hier duidelijk waarneembaar. Het regenseizoen is korter, maar intensiever geworden. Het land wordt dan geteisterd door

overstromingen en modderstromen. De periode van droogte houdt juist veel langer aan. Twee jaar geleden was dat heel extreem. Ruim acht maanden lang viel er geen druppel neerslag. Door de droogte sterft het vee en gaan oogsten verloren. Tevens is de toegang tot schoon drinkwater beperkt, waardoor de dreiging van het uitbreken van epidemieën groot is. Zo heerste er twee jaar geleden cholera bij een aantal Weenhayek gemeenschappen. Weerbaar Ook andere extreme klimaatveranderingen zijn waarneembaar. Temperaturen kunnen in de winter onder nul zakken, wat zeer ongebruikelijk is voor dit subtropische gebied. Vorig jaar heeft het zelfs gesneeuwd in de Chaco, voor het eerst in de geschiedenis. De inheemse gemeenschappen zijn het meest kwestbaar voor deze veranderingen. Ze zijn vrijwel geheel zelfvoorzienend en sterk afhankelijk van de bronnen van de natuur. Water en voedsel zijn afkomstig uit hun directe omgeving. De Guaranibevolking leeft van de landbouw, hoofdzakelijk van het verbouwen van mais. Veranderingen in het klimaat vormen een grote bedreiging voor de voedselproductie. Om de bevolking weerbaar te maken tegen deze natuurverschijnselen organiseert Cerdet workshops. Met de bevolking verkent Cerdet het terrein van de gemeenschap. De families brengen vervolgens hun leefgebied met de gewassen die er groeien en het voedsel dat verbouwd wordt in kaart. Ze kijken naar de risico’s en gaan na hoe ze die omlaag kunnen brengen.

Olga (rechts) op bezoek bij een Guaranigemeenschap

8


Een aantal weken na de aanleg van de eerste moestuinen kwamen de zaadjes op. De groene plantjes staken af tegen de dorre grond in de omgeving. Nieuwsgierig kwamen families uit de buurt een kijkje nemen. De mensen motiveren elkaar. Toch is de uitvoering van dit project alles behalve eenvoudig. Het land van de Weenhayek is een van de droogste gebieden in de Chacoregio. In de zomer kunnen de temperaturen oplopen tot bijna 50 graden celsius. Er is een groot gebrek aan water en de bodem is dor en onvruchtbaar. Het lijkt bijna een onmogelijke taak om hier voedsel te verbouwen. Collega’s noemen het project ook wel la misión imposible (een onmogelijke missie). Vissers in actie tijdens hoogtijdagen.

Pilcomayo, een uitstervende rivier Hoe kwetsbaar de inheemse bevolking is voor veranderingen in hun leefmilieu is dit jaar gebleken bij de Weenhayekgemeenschappen die langs de rivier Pilcomayo leven. Visserij vormt van oudsher de basis van hun bestaan. De inheemse vissers vangen hoofdzakelijk elft, een vis die van april tot september emigreert vanuit Paraguay en Argentinië naar hoger gelegen gebieden in Bolivia. Tijdens deze maanden van het jaar verlaten de vissers hun dorpen om in eenvoudige nederzettingen langs de rivier te wonen. Maar liefst tachtig procent van de Weenhayekbevolking is economisch afhankelijk van de visserij. Van de opbrengst van de visvangst in deze maanden leven ze het hele jaar. In de overige maanden houden ze zich bezig met handwerk. Vrouwen vlechten tassen en mannen maken meubels. Deze activiteiten vormen echter geen grote bron van inkomsten. Dit jaar is het akelig rustig bij de Pilcomayo-rivier. De kampementen van de vissers zijn er nu niet. Er wordt

Door de bouw van dammen is de vis dit jaar uitgebleven.

gesproken over een natuurramp. De dammen verderop in de rivier blokkeren de natuurlijke doorstroom van het water en laten sediment op de bodem achter. Hierdoor raakt de rivier geblokkeerd en is het voor de vissen onmogelijk zich te verplaatsen richting Bolivia. Grote stukken rivier zijn droog komen te liggen en duizenden vissen sterven. Om de Pilcomayo weer leven in te blazen moet over een afstand van ruim 250 kilometer het vervuilde slib van de bodem worden verwijderd. Een gigantische klus en geld en materieel zijn er niet.

Een ander probleem is de maatschappelijke acceptatie van de bevolking. De visserij is verweven in de Weenhayek cultuur en de mensen hebben weinig op met landen tuinbouw. Van een visser kun je niet in een dag een landbouwer maken. En dat wil Cerdet ook niet. Maar als de bevolking naast de visserij op een andere manier in voedselzekerheid kan voorzien komt een natuurramp, zoals het uitblijven van de vis, minder hard aan. Het begin is er en dat geeft hoop voor de toekomst.

”

Olga Peek werkt als Togetthere-vrijwilliger in Bolivia.

Ik vind het moeilijk om te zien hoeveel invloed het uitblijven van de vis heeft op de Weenhayekgemeenschappen. Ze hebben dit jaar veel honger geleden. Ik besef hoe sterk zij op elkaar zijn aangewezen en hoe afhankelijk ze zijn van hun natuurlijke omgeving. Alternatieven De visserij is vaak de enige bron van voedsel en inkomsten voor de Weenhayek. Ik ben me dan ook zeer bewust van de noodzaak van het werk van Cerdet. Momenteel kijkt Cerdet met de inheemse bevolking naar alternatieve productiemogelijkheden. Er wordt vooruitgang geboekt! De afgelopen maanden heeft Cerdet moestuinen aangelegd bij een aantal Weenhayek families. Via workshops en bijeenkomsten leert de bevolking alles over het verbouwen van groenten. Uiteindelijk zal zij voor zichzelf een betere toekomst moeten creëren. Cerdet ondersteunt in technische zaken zoals de aanvoer van vruchtbare aarde, plantjes, zaden en prikkeldraad om beesten buiten te houden.

De eerste oogst uit de moestuin die met hulp van Cerdet aangelegd is.

De organisatie Cerdet biedt juridische steun en trainingen aan inheemse gemeenschappen in Bolivia. De kerken van de classis Heerenveen, de protestantse gemeente Assen en de hervormde gemeente Aduard hebben een interactieve relatie met Cerdet. Ook u kunt Cerdet steunen. Maak een bijdrage over op rekening 456 t.n.v. Kerk in Actie o.v.v. projectnr. W 009188.


9

> Birma | tekst Henja Visser foto’s Kerk in Actie

Op weg naar democratie in Birma Birma. Een land dat bekend staat als ‘gesloten’ en sinds 1962 wordt geleid door een dictatoriaal regime. Misschien herinnert u zich de televisiebeelden van de Saffraanrevolutie in 2007. Toen werd het leger ingezet tegen burgers en Boeddhistische monniken die demonstreerden tegen prijsstijgingen en armoede. Al ruim twintig jaar zijn Kerk in Actie en ICCO betrokken bij de ontwikkelingen in Birma.

In 2008 werd het Zuiden van Birma getroffen door de cycloon Nargis. Hierbij kwamen naar schatting 138.000 mensen om het leven. De overheid probeerde naar de wereld toe de omvang van de ramp ‘klein te houden’. Het kostte internationale hulporganisaties veel moeite om het land in te komen en hulp te geven aan de miljoenen die dat nodig hadden. Ook op dit moment leeft de bevolking vrijwel afgesloten van nieuwe ontwikkelingen en economische vooruitgang. Birma is één van de armste landen van Azië: 32 procent van de kinderen onder

Birma, Burma of Myanmar? Er bestaat veel onduidelijkheid over de naam van het land. Moet het nu Birma, Burma of Myanmar zijn? De naam Burma werd gebruikt door de Britten en wordt daarom vaak geassocieerd met de koloniale tijd. In 1989 veranderden de militairen de naam van het land in Myanmar. Ze stelden dat dit een etnisch neutralere naam was die de inwoners dichter bij elkaar zou brengen. The National League for Democracy (NLD) betwist de legitimiteit van de naamswijziging. Ze vindt dat een militaire junta die mensenrechten schendt niet het recht heeft de naam van het land te veranderen. Oppositiegroepen en Angelsaksische landen blijven vasthouden aan de naam Burma, maar in de rest van de wereld wordt Myanmar steeds vaker gebruikt. Ook de Nederlandse regering hanteert de naam Myanmar, maar zet er tussen haakjes Birma achter, de Nederlandse naam voor Burma.

10


de vijf jaar is ondervoed. Tegelijkertijd is Birma een heel vruchtbaar land en rijk aan grondstoffen zoals goud, gas en edelstenen. Deze grondstoffen zijn het centrum van economische activiteiten richting China, India en Thailand. Maar de exploitatie ervan gaat gepaard met grote schendingen van mensenrechten van vooral etnische minderheden. In Birma wonen ongeveer 56 miljoen mensen. In totaal zijn er 135 etnische groepen. Gedurende de Britse koloniale tijd werden groepen ongelijk behandeld, wat resulteerde in grote interne verdeeldheid. Afgelopen decennia kenmerkten zich door onderdrukking van taal, cultuur en religie waardoor etnische conflicten tot op de dag van vandaag voortduren. Tekenen van hoop Ondanks dit sombere beeld zijn er tekenen van hoop. Partnerorganisaties van Kerk in Actie en ICCO roepen op dit ook te zien en hen te helpen bij het werken aan democratie en ontwikkeling. De cycloon Nargis heeft als positief effect gehad dat er nu meer NGO’s (niet-gouvernementele organisaties) werken in Birma en dat ze effectiever zijn geworden. Een ander lichtpuntje is dat er in 2008 een nieuwe grondwet is aangenomen die de basis vormt voor decentralisatie van de overheid. Sinds de verkiezingen van 2010 hebben deelstaten een eigen parlement en regering. Helaas is het nu nog zo dat 25 procent van de zetels automatisch naar het leger gaat. Maar er is hoop dat de lokale politieke partijen door de decentralisatie meer invloed krijgen op plaatselijk beleid en bestuur.

Op kleine schaal richt de Shalom Foundation zich op verbetering van de voedselsituatie van gemeenschappen.

Er zijn tekenen dat de nieuwe president Thein Sein een andere koers wil varen; hij liet een aantal politieke gevangenen vrij en besloot onlangs tot het stopzetten van een Chinese megadam in het noorden van Birma. Hij ontmoette ook Aung San Suu Kyi (‘de Dame’). Zij is de leider van de National League for Democracy (NLD) en wordt door de internationale gemeenschap vaak gezien als het gezicht van de oppositie. Dit beeld wordt overigens in eigen land niet altijd gedeeld. Democratie en ontwikkeling De complexe situatie in Birma vraagt om verschillende manieren van hulp verlenen. Daarom is de inzet van Kerk in Actie en ICCO ook divers. Maar alle programma’s en projecten sluiten aan bij een gemeenschappelijk doel: werken aan democratie en ontwikkeling. Dit doen de partnerorganisaties door de stem van jongeren, vrouwen en gehandicapten te laten horen in een maatschappij waarin dit niet vanzelfsprekend is.

De Shalom Foundation Eén van de partners van Kerk in Actie en ICCO is de Shalom Foundation. Deze organisatie werd in 2000 opgericht door een predikant die een leidende rol speelde bij vredesbesprekingen. De visie van de organisatie is te komen tot een samenleving die gebaseerd is op rechtvaardigheid en vrede voor alle mensen in Birma. Om dit te bereiken traint de Shalom Foundation jeugd-, religieuze en lokale leiders in het vroegtijdig signaleren van conflicten en het werken aan vrede in de gemeenschappen. De organisatie heeft een bemiddelende rol in gesprekken tussen vertegenwoordigers van de overheid en militaire groepen van de etnische minderheden. Elk jaar organiseert de Foundation een diner voor deze groepen, want samen eten kan al een belangrijke stap zijn op de weg naar vrede. Op kleine schaal richt de Shalom Foundation zich ook op verbetering van de voedselsituatie en inkomensverbetering van gemeenschappen. Jongeren die getraind zijn in vrede en ontwikkeling zetten zich in om met de gemeenschappen samen te werken aan projecten ter verbetering van de lokale situatie. Gedurende de afgelopen elf jaar heeft de organisatie ruime ervaring opgedaan in het werken aan vrede en democratie. Ze heeft daarmee een solide reputatie opgebouwd. Precious Stones “Onder de grond zitten veel natuurlijke stenen; als iemand de tijd neemt om

ze te polijsten dan worden ze echte edelstenen.” Vanuit deze gedachte werkt de kleine christelijke NGO Precious Stones sinds 2006 met vrouwen, kinderen en jongeren aan verbetering van hun zelfbewustzijn en inkomenssituatie. De omstandigheden voor jongeren in Birma zijn moeilijk, met name in de grote steden; er zijn weinig banen en lang niet iedereen kan een opleiding volgen. Veel jongeren hangen doelloos rond, gebruiken alcohol en drugs of verdienen geld via seks. Precious Stones biedt jongeren de gelegenheid om belangrijke vaardigheden te leren; zowel op sociaal als op professioneel gebied. De organisatie werkt in een deel van de (oude) hoofdstad Rangoon, waar ze onder andere via de kerken jongeren bereikt. De organisatie verzorgt maandelijkse open sessies over sociale redzaamheid: problemen oplossen, kritisch denken en gezonde relaties onderhouden. Ook Bijbelse waarden maken hiervan deel uit. Precious Stones heeft twaalf jongeren opgeleid die onder leeftijdsgenoten hun kennis delen. Verder biedt het programma Engels, computerles en praktische vaktrainingen. Het doel van deze activiteiten is om de jongeren zelfstandig te laten functioneren en te laten groeien in zelfwaardering, zodat ze bouwstenen hebben die nodig zijn op de weg naar democratie. Henja Visser is regiocoördinator bij ICCO & Kerk in Actie.

Yin Moe: “Doordat ik mijn eindexamen niet had gehaald, kon ik niet naar de universiteit. Vanwege de zelfhulpgroep waar mijn moeder aan mee doet, wisten wij van Precious Stones. Ik heb een aanvraag gedaan voor een opleiding tot verpleegkundige. Met de financiële ondersteuning vanuit Precious Stones ging ik drie maanden naar school en liep ik één maand stage. Ik kreeg een baan in de kliniek waardoor ik nu een eigen inkomen heb. Mijn moeder en ik zijn aan het sparen om Precious Stones terug te betalen, zodat andere jongeren dezelfde kans krijgen als ik.” Naw Tun May: “Ik heb als vrijwilliger bij Precious Stones gewerkt. Het is voor mij een goede referentie bij het zoeken naar werk. Ook heb ik veel gehad aan de training waarin ik leerde om mijn curriculum vitae (CV) te maken en een sollicitatiegesprek te voeren. Ik heb nog geen baan, maar ik heb vertrouwen dat het gaat lukken.”

Het werk van Kerk in Actie en ICCO in Birma • Hulp aan Birmese vluchtelingen in Thailand (o.a. TBBC en Mae Tao Clinic); • Rehabilitatie van gemeenschappen in het Deltagebied na de cycloon Nargis (o.a. ADRA, World Concern Myanmar); • Gemeenschapsopbouw voor groepen in de samen-leving; bijvoorbeeld jongeren, vrouwen, gehandicapten, ontheemden (o.a. Precious Stones, Leprosy Mission); • Versterking van democratie door verbetering van de voedselsituatie (Food Security Working Group); • Vredesopbouw en conflictbemiddeling (o.a. Shalom Foundation). Het zendingswerk van Kerk in Actie kent ook een lange betrokkenheid bij Birma. Op dit moment steunt Kerk in Actie het werk van Wycliffe Bijbelvertalers in het Noordoosten van Birma.

Samen eten kan een belangrijke stap zijn op de weg naar vrede.


11

> Berichten

2,25 miljoen euro naar Hoorn van Afrika Vanuit de gelden die de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) hebben opgehaald gaat 2,25 miljoen euro via Kerk in Actie en ICCO naar projecten van lokale partners en noodhulppartners uit de ACT Alliance. Bijna 1,5 miljoen euro daarvan gaat naar Ethiopië, onder andere voor voedselhulp aan zwangere vrouwen en kinderen onder vijf jaar, steun aan Somalische vluchtelingen in de kampen van Dolo Ado, schoon drinkwater en vaccinaties. Ook gaat er ruim 6 ton naar programma’s gericht op duurzame oplossingen als de levering van nieuw vee, vaccinatie van vee, trainingen in veemanagement en landbouwtechnieken, bouw van waterputten en Disaster Risk Management-trainingen voor de lokale bevolking en overheidsmedewerkers. Ongeveer 400.000 euro gaat naar de partners in Kenia, waarvan 3 ton naar onze noodhulppartner in het vluchtelin-

genkamp in Dabaab. Daar leven inmiddels meer dan 400.000 Somalische vluchtelingen. Onze partner werkt nauw samen met de UNHCR, de overheid en andere organisaties. Zij voert het management van dit kamp en zorgt voor de veiligheid, de intake en doorstroming van de meest kwetsbare vluchtelingen, voor de watervoorziening en de psychosociale ondersteuning van de kinderen in het kamp. Een andere partner verzorgt voedselhulp. Hierbij wordt ook aan de lange termijn gewerkt: het herstel van veeteelt en landbouw, training over gewassen die tegen droogte kunnen en over bijen houden en projecten voor drinkwater en irrigatie. Een derde partner verzorgt naast noodhulpactiviteiten, op verzoek van de lokale regering conflictbemiddelingsactiviteiten. Naast de hulp die we Somalische vluchtelingen geven in de kampen in Kenia en Ethiopië, zijn Kerk in Actie en ICCO ook actief in Somalië zelf.

Met 3 ton steunen we onze lokale noodhulppartner uit het ACT Alliance netwerk. Deze partner werkt in 20 vluchtelingenkampen rond de hoofdstad Mogadishu en ondersteunt 4.500 families met de bouw van toiletvoorzieningen, basisvoedsel (bonen, rijst en plantaardige olie) en zaken als plastic zeilen, klamboes, dekens, jerrycans, slaapmatjes en zeep.

Vrouw bij een waterput in Ethiopië Foto: Rieneke de Man

Geïnspireerd reizen in Ghana en Thailand In 2012 organiseert Kerk in Actie weer twee Inspiratiereizen om leden van de Protestantse Kerk kennis te laten maken met het zendingswerk. In februari gaat de reis naar Thailand, in mei naar Ghana. De reisleiding is in handen van (oud) uitgezonden medewerkers van Kerk in Actie. Vorig jaar oktober nam Marnix van der Sijs, predikant van de Gereformeerde Kerk in Gouda, deel aan de Inspiratiereis naar Ghana. “In twee weken hebben we veel gezien: projecten van Kerk in Actie, steden met grote markten. We namen deel aan kerkdiensten en kregen lezingen. Het was inspirerend te

ervaren hoe religie in het algemeen en christelijk geloof in het bijzonder in Ghana het hele leven kleurt.” Eén van de hoogtepunten was voor hem een bezoek aan een heksendorp in de buurt van Tamale. Een manier om daar met het kwaad in het leven om te gaan is het beschuldigen van een ander van hekserij. Vrouwen en kinderen die van hekserij zijn beschuldigd, worden verstoten uit de gemeenschap. Op drie plaatsen in Ghana zijn zogenaamde heksendorpen ingericht, waar deze vrouwen beschermd kunnen wonen. “Bij ons bezoek aan zo’n dorp konden wij via een tolk met de vrouwen

spreken. Wat indruk op mij maakte was de levenskracht van de vrouwen die als outcasts toch wat van het leven maakten. En hoe hun geloof hen daarbij tot steun was. Ze zeiden: “God heeft mij geholpen.”” In 2012 is er weer een Inspiratiereis naar Ghana. Deze vindt plaats van 28 april tot 12 mei. Het thema is: ‘Kennismaking met Ghanese cultuur en spiritualiteit.’ Henk Bosch, oud-uitgezonden medewerker van Kerk in Actie en Kofi Amfo Akonnor, predikant in de Presbyteriaanse Kerk van Ghana, leiden de reis. Kosten: 1840 euro. De Inspiratiereis naar Thailand vindt plaats van 18 februari tot 7 maart. Het thema is: ‘Kerk zijn in een land vol tempels’. De reisleiding is in handen van ds. Maarten van Staveren en zijn vrouw Hanneke. Zij werkten jarenlang voor de zending in Thailand. Kosten: 1998 euro.

Op drie plaatsen in Ghana zijn heksendorpen ingericht, waar vrouwen beschermd kunnen wonen.

12


De prijzen zijn inclusief vlucht, verblijf, vervoer, excursies en reisbegeleiding op basis van half pension en verblijf in tweepersoonskamers. Uitgebreide reisbeschrijvingen en verdere informatie is te vinden op www.kerkinactie.nl/ inspiratiereizen.

> Berichten

Missie-Zendingskalender 2012 De Missie-Zendingskalender 2012, met als motto ‘Ziel van de Andes’, is nog steeds te koop. De afgebeelde schilderijen zijn afkomstig van de Peruaanse kunstenaar Jaime Colán. Hij wil met zijn schilderkunst het Peru van de armen onder de aandacht brengen. Door een kalender te kopen, steunt u het werk van Kerk in Actie. De kalender kost 8 euro wanneer u deze koopt bij de diaconie, zwo- of zendingscommissie in uw gemeente. De kalender is ook via de webwinkel van Kerk in Actie te verkrijgen. Deze kost dan 12 euro (inclusief verzendkosten). Zie: www.kerkinactie.nl/ webwinkel.

Weblogs uitgezonden medewerkers Kerk in Actie heeft naar diverse landen medewerkers uitgezonden. Sinds kort schrijven al deze uitgezonden medewerkers in weblogs over hun ervaringen. U kunt een abonnement nemen op hun weblog. U ontvangt dan een e-mail zodra er een nieuw weblog op de website van Kerk in Actie staat. De weblogs vervangen de rondzendbrieven die zij eerder schreven. Ga naar www.kerkinactie.nl/weblogs om u te abonneren op de weblogs van onze uitgezonden medewerkers.

Medemens2 Twee jaar geleden verscheen Medemens, een bundel met diaconale gebeden en gedichten. Kerk in Actie ontving veel positieve reacties en er werd gevraagd of er een vervolg op kon komen. Daarom is nu Medemens2 uit. De bundel kost 4 euro en is te bestellen via [email protected] of tel. (030) 880 13 37.

Column <

Cokkie van ‘t Leven

Zending: een wereldklus! Eén uitdaging van zending is het overwinnen van de afstand. Een paar maanden geleden was er in Ghana geen kerosine voorradig. Het gevolg was dat er geen vliegtuigen vertrokken. Ook niet voor ds. Arjan Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk, die daar samen met mij op werkbezoek was. De afstand werd ineens lastig concreet. We reden zeventien uur over wegen met gaten in het asfalt, door regen en in het donker. En de ruitenwissers werkten nauwelijks. Arjan Plaisier vond het een leerzame ervaring: je beseft weer eens wat afstand betekent. Wat een inzet is er nodig voor de Presbyteriaanse Kerk van Ghana om alle lokale kerken en missieposten geduldig op te bouwen! Kerk in Actie steunt deze kerk bij het bereiken van hun leden – ook daar waar de toegangsweg naar een dorp door een rivier heen loopt. Als het regent moet de pastor blijven logeren tot de weg weer boven komt… Er is ook een andere afstand: als het asfalt ophoudt, de mobiele telefoon wegvalt en postkantoren ontbreken, is het moeilijk samenwerken. Kerk in Actie vraagt van haar partners te plannen, een logboek bij te houden en verslag te doen. Met schamel basisonderwijs is dit voor lokale boeren een onmogelijke opdracht. Ook als partnerkerken projectleiders aanstellen als tussenpersoon. Plannen in een wereld zonder tijd en agenda’s? Hoeveel overtuigingskracht is er nodig om uit te leggen dat de achterban in Nederland wil weten wie Kerk in Actie met haar projecten bereikt? Maar als het lukt om afstanden te overbruggen, kan van de financiële hulp van Kerk in Actie een heel dorp profiteren. Zo ontving Kerk in Actie dit jaar uit Nigeria een lang verwachte foto: van de elektriciteitspaal naast de bibliotheek van een theologische school. Eindelijk licht. Maar wat een afstand hebben we moeten overbruggen - letterlijk en figuurlijk - om dat ene licht te ontsteken. Op termijn zal dit ene lichtpunt alle kantoren en woonhuizen op de campus bereiken. Afstanden overbruggen. Ook in Nederland? Een voorbeeld: de afstand tussen jongeren en ouderen. Het geloof verwoorden in een taal die jongeren verstaan. Zending betekent bereiken. Het betekent doorgaan tot je elkaar verstaat. Zending is een opdracht die thuis begint en zich wereldwijd uitstrekt. Overal waar mensen op zoek zijn naar God. Cokkie van ’t Leven werkt als stafmedewerker bij de afdeling Zending.

Vandaar Vandaar | | winter winter 2011 2011

13 13

> Zending | tekst & foto Jasper Maas

Een waardig einde Zending en begrafenissen in Ghana Begrafenissen zijn essentieel in het Ghanese sociale en religieuze leven. Maar christenen in het noorden van Ghana krijgen niet altijd een ceremonie. Uitgezonden medewerker Jasper Maas legt uit hoe de zending daar verandering in brengt. ‘Een goed einde is beter dan een goed begin’, zegt een spreekwoord van de Dagomba’s in Noord-Ghana. Dat gaat volgens veel Ghanezen ook op voor een mensenleven. Eén van de belangrijkste gebeurtenissen is dan ook zijn of haar begrafenis. Deze zorgt volgens de lokale traditie voor een goede afsluiting van het aardse leven en het opent de weg naar de wereld van de voorouders. Muziek, dans en eten In het zuiden van het land is de vrije zaterdag de dag van de begrafenissen. Deze worden groots ‘gevierd’ met veel muziek, dans en eten. Een begrafenis is een uitje en een gelegenheid om vrienden en familie te ontmoeten. Op zaterdag kom je op iedere straathoek wel een groep begrafenisgangers tegen in hun zwart-rode gelegenheidskleding. Ook in het noorden wordt er veel gegeten bij begrafenissen, maar er gelden daarnaast enkele andere regels. Waar in het zuiden de zaterdag de begrafenisdag is, is het in bijvoorbeeld de Dagombacultuur juist streng verboden om een begrafenis te houden op een zaterdag. Alles wat je op zaterdag doet komt bij je terug, zo wordt geloofd. Op die dag doe je alleen goede dingen, zodat je gezegend wordt met meer goeds. In Tamale (NoordGhana) is zaterdag dus de dag voor bruiloften. Het droge seizoen In het regenseizoen zijn de meeste families in de dorpen rond Tamale aan het werk op het land. Na de oogst breekt een droog seizoen aan van zo’n vijf maanden. Op mijn vraag wat de mensen in het droge seizoen doen, was het verrassende antwoord: “…dan houden we begrafenissen.” Als iemand overlijdt, moet hij volgens de lokale gewoonte nog dezelfde dag of de volgende morgen begraven worden. In Tamale gebeurt dat op één van de islamitische begraafplaatsen. In de

14


Begrafenis in Nyarizee (noord-ghana)

dorpen wordt de overledene meestal in of rond het huis begraven. De begrafenisceremonie zelf wordt later georganiseerd. Uit een mengeling van lokale tradities en islamitische gewoonten zijn verschillende voorschriften en rituelen ontstaan die deze ceremonie bepalen. Zo wordt op de derde dag na overlijden de spirituele doodsoorzaak gezocht, zodat de nabestaanden niet door hetzelfde lot getroffen zullen worden. Daarna volgen er ceremonies op bepaalde dagen na het overlijden en zelfs een jaar na dato. Waar de traditie het toelaat, worden de ceremonies opgeschoven tot na de oogst, zodat iedereen genoeg tijd heeft en genoeg eten voor alle bezoekers. Veel families vinden een standaard christelijke begrafenis niet voldoende voor hun familielid. Het is voor hen geen geschikt alternatief voor de traditionele ceremonies. De islamitische invloed zorgt er bovendien voor dat regelmatig geweigerd wordt een christelijk familielid te begraven, omdat het lichaam als onrein wordt gezien. Weten dat je geen ‘echte’ en waardige begrafenis krijgt, is een belangrijke reden voor mensen om geen christen te worden.

Alternatief ‘Zending’ en ‘begrafenissen’ hebben in Noord-Ghana direct met elkaar te maken. Om dicht bij de religieuze beleving en het sociale leven van mensen te komen, zul je begrafenissen in de lokale setting serieus moeten nemen. De jonge kerken in NoordGhana proberen op sommige plaatsen een cultureel relevante christelijke begrafenis vorm te geven die een echt alternatief kan bieden voor de traditionele. Er wordt dan rekening gehouden met de lokale gewoonten en bepaalde ceremonies worden opnieuw bekeken. Zo staat de begrafenis dicht bij de cultuur van de mensen, maar staat uiteindelijk wel de christelijke betekenis van leven, sterven en leven na de dood centraal. Voor een christen belooft het einde immers iets goeds.

Jasper Maas is in april 2011 voor vier jaar uitgezonden naar Noord-Ghana. Hij traint kerkelijk kader in een trainingscentrum van de Presbyteriaanse Kerk te Tamale en in omliggende dorpen. Zijn vrouw Mary Jarga is verpleegkundige. U kunt hun werk steunen door een bijdrage over te maken op rekening 456 t.n.v. Kerk in Actie o.v.v. projectnr. Z 016201.

KALIMANTAN KALIMANTAN

SULAWESI

Standplaats <

SULAWESI

I N D O N E S I Ë I N D O N E S I Ë JAVA JAVA

LOMBOK BALI SUMBAWA LOMBOK SUMBAWA

BALI

Denpasar Denpasar

FLORES FLORES SUMBA SUMBA

0 500 km 0 © STUDIO ARENS/Kerk 500 km in Actie © STUDIO ARENS/Kerk in Actie

Studio Arens / Kerk in Actie

Land: Indonesië. Hoofdstad: Jakarta. Regeringsvorm: republiek. Aantal inwoners: ruim 240 miljoen. Religie: islam 86%, christendom 10%, hindoeïsme 3%, boeddhisme en overig 1%.

Samen streven naar vrede Standplaats Bali Marcella Bos is door Togetthere voor een jaar uitgezonden als communicatiemedewerker naar het regiokantoor Zuidoost-Azië van ICCO en Kerk in Actie. Het kantoor is gevestigd in de hoofdstad van het Indonesische eiland Bali: Denpasar. Marcella vertelt over haar werk en haar ervaringen met enkele partnerorganisaties.

Mijn doel is om het komende jaar de Nederlandse samenleving meer te informeren over de programma’s en partners van het regiokantoor van ICCO en Kerk in Actie in Zuidoost-Azië. Die informatie probeer ik over te brengen door veel artikelen te schrijven, maar ook door het ontwikkelen van een communicatiestrategie en het geven van workshops aan mijn Aziatische collega’s. Een uitdaging, want Communicatie is een nieuwe afdeling op het kantoor in Denpasar. Ik keek erg uit naar mijn eerste bezoek aan partners van ICCO en Kerk in Actie op Centraal-Java. Mijn collega Lisette van der Wel wilde de partners LPH Yaphi, SPEK-HAM en Percik bezoeken om met hen te spreken over de toenemende religieuze onrust en conflicten in Indonesië. Door mee te gaan, kon ik kennismaken met deze partners en de omgeving waarin zij werken. En andersom leerden zij over mij en mijn taken. Complexe werkomstandigheden Het werk van onze partners is complex. Volgens Putri, directrice van LPH Yaphi, verschuift Indonesië steeds meer van een seculiere staat, naar een staat met een religieus politiek systeem: “De staat erkent slechts zes religies, terwijl er in ons land honderden lokale geloven zijn. De scheiding van religies brengt sociale intolerantie met zich mee. Een gevaar voor onze nationale waarde: Eenheid in Diversiteit.” Dat de eenheid wankelt, blijkt wel uit het toenemende geweld tegen religieuze minderheden. Het afgelopen jaar vonden in Indonesië vier aanslagen op

vertrouwen versterken. In veel gevallen kunnen ze door lobby met religieuze groeperingen en de politie ernstige incidenten voorkomen. Ook spreken onze partners zich publiekelijk uit tegen het religieuze geweld in hun land. Dat zij hierdoor zelf doelwit worden van radicale groeperingen, is niet te voorkomen, vertelde Vera, voorzitster van SPEK-HAM. “Ik ben meerdere malen met de dood bedreigd. Die ervaring heeft mij nog strijdlustiger gemaakt. Ik laat me door niemand intimideren.” marcella bos.

gebedsruimten plaats. Pradjarta, directeur van Percik, sprak zijn zorgen hierover uit: “Beetje bij beetje neemt de invloed van extremisten toe. Hier moet op nationaal niveau iets aan gedaan worden, maar de overheid is niet in staat om intimidatie en haatuitingen tegen religieuze minderheden te voorkomen of te veroordelen.” Onlangs nog kreeg een fundamentalist zes maanden celstraf voor een dodelijke aanslag op drie mensen. Onze partners veroordelen dit onrecht en zetten zich actief in voor een rechtvaardiger rechtssysteem. Specialisten in netwerken De effecten van het werk van Percik, LPH Yaphi en SPEK-HAM zijn vooral op lokaal niveau zichtbaar. Onze partners zijn specialisten in het stimuleren van de interreligieuze dialoog. De afgelopen jaren hebben ze met succes individuen en gemeenschappen samengebracht in netwerken die het inzicht in de diverse godsdiensten bevorderen en onderling

Bevlogen Door deze werkbezoeken begrijp ik beter onder welke omstandigheden onze partners in Indonesië soms moeten werken. Ik heb veel geleerd over hun werkwijze en ik heb bewondering voor de bevlogen manier waarop ze hun missie vormgeven. LPH Yaphi en Percik zijn christelijke organisaties, SPEK-HAM is een moslimorganisatie, maar alle drie geloven ze hetzelfde: religie staat voor bescherming en welzijn van iedereen. Of in de woorden van Putri: “We moeten elkaar helpen, zodat er vrede is.”

Togetthere is het internationale jongerenprogramma voor ICCO en Kerk in Actie, zie www.togetthere.nl. SPEK-HAM is een organisatie die een bijdrage levert aan politieke en economische emancipatie van vrouwen in Indonesië. Percik zet zich in voor de interreligieuze dialoog en LPH Yaphi richt zich op een rechtvaardige behandeling van arme groepen op Centraal-Java.

Vandaar Vandaar| |winter winter 2011 2011

15 15

16


VANDAAR. Op weg naar democratie in Birma Kerstcampagne voor kinderen in Yogyakarta

Recommend Documents