Regie in Design
1
Welkomstwoord Van harte welkom bij het symposium en de workshop Regie in Design
“'Als ik aan mijn klanten had gevraagd wat ze wilden, dan hadden ze gezegd: een sneller paard” (Henry Ford, autofabrikant)
U bent op uw vrije zaterdagochtend naar het verre oosten van Nederland gekomen om te luisteren naar lezingen en mee te debatteren over de toekomst van Ondersteunde Communicatie en Brain-Computer Interfaces. Waarom eigenlijk? U had immers ook kunnen uitslapen! Er zijn een hoop geweldige producten op de markt waarmee mensen met beperkingen kunnen communiceren of hun omgeving kunnen bedienen. De meesten van u weten heel goed wat er te koop is. U weet ook hoe het vergoed wordt door de ziektekostenverzekeraar. Toch bent u vandaag gekomen. Misschien denkt u dat er nog behoefte is aan verandering. Maar wat is een beter product? Wat is goede dienstverlening? En wat is goede innovatie? Het project Regie in Design probeert verantwoorde innovatie van Ondersteunde Communicatie en Brain-Computer Interfaces te bevorderen. Wij denken dat het belangrijk is dat de ‘spelers’ op dit gebied elkaar kennen. Daarom hebben wij in de ochtend een symposium georganiseerd met 7 fantastische sprekers: Prof. Hans van Balkom, Peter Ossenkoppele, Dr. Maartje Hoogsteyns, Herman Visser, Prof. Peter Desain, Hubert Martens en Dr. Mariska van Steensel. Tevens zouden alle spelers van elkaar moeten weten wat ze onder goed verstaan. Daarom vragen we u voor 1 dag uit uw gebruikelijke rol te stappen, uw filosofeerpantoffels aan te doen en met ons mee te denken over waarom we doen wat we doen. Ook vragen we u waarom sommige toekomstscenario’s beter zijn dan andere. We gaan vanmiddag met elkaar in debat en worden daarbij geholpen door een debatleider en 3 acteurs van het bedrijf Mens in de Maak. We willen ervoor zorgen dat iedereen evenveel zeggenschap heeft. Daarom hebben we een debatvorm gecreëerd die geschikt is voor allen, ook voor hen die letterlijk geen stem hebben. Laat u maar gewoon verrassen en geniet van dit bijzondere samenzijn waar we in de hectiek van alledag niet altijd tijd voor hebben. Nogmaals dank voor uw komst. Hartelijke groet namens het hele team, Dr. Femke Nijboer
2
Inhoudsopgave
Welkomstwoord ...................................................................................................................... 2 Inhoudsopgave......................................................................................................................... 3 Organisatie ............................................................................................................................... 4 Praktische informatie ............................................................................................................... 5 Ochtend programma................................................................................................................ 6 Middag programma ................................................................................................................. 7 Sprekers ................................................................................................................................... 8 Dankwoord............................................................................................................................. 10 Sneak preview ........................................................................................................................ 11 Donateurs en Sponsors .......................................................................................................... 12 Contact informatie ................................................................................................................. 22
3
Organisatie Femke Nijboer - Universiteit Leiden Project leider, neuropsycholoog, technologie analist
Douglas Robinson – Universiteit Leiden & TeQnode Technologie analist
Eefje Poppelaars – Universiteit Leiden Grafisch ontwerp en communicatie
Elise Kortink – Universiteit Leiden Communicatie en ondersteuning
Anouck Schippers – Universiteit Leiden Onderzoeksassistent en ondersteuning
Evelien Lageweg – Universiteit Leiden Onderzoeksassistent, ondersteuning en illustraties
Rebecca Mourits – Universiteit Leiden Communicatie en ondersteuning
Frank Kupper – Vrije Universiteit & Mens In De Maak Improvisatie- en forumtheater en maatschappelijk debat expert
Pim Haselager – Radboud Universiteit Filosoof, neuro-ethicus
4
Praktische informatie Locatie Roessingh, Centrum voor revalidatie Roessinghsbleekweg 33 7522 AH Enschede Algemeen telefoonnummer: 053 487 58 75. Parkeren Minder valide deelnemers kunnen parkeren bij de hoofdingang. Alle andere deelnemers kunnen parkeren op de ruime parkeerplaats van het Roessingh. Wifi U kunt verbinding maken met het netwerk ‘RCROpen’ Gebruikersnaam: Wachtwoord:
regieindesign roessingh
Lunch Uw lunch wordt verzorgd. Lunchtassen worden vanaf 12.30 uitgedeeld in de Bomenhal van het Roessingh. Hier vindt ook de informatiemarkt plaats. Invalidetoiletten Rechts van de receptie & bij het restaurant in de ruimtes G023 en G024 Assistentie Er is een verpleegkundige van het Roessingh aanwezig die u eventueel assistentie kan verlenen. U kunt haar herkennen aan de witte jas. Informatiemarkt U kunt van 10.30 tot 13.30 verschillende stands bezoeken van bedrijven op de informatiemarkt in de Bomenhal. De bedrijven die er een stand hebben zijn Medtronic, Commap, rdgKompagne en ANT Neuro. Een leuke kans om hun producten en hun medewerkers te leren kennen!
5
Ochtend programma
Inloop en koffie
09:00 – 09:10
Welkomstwoord door Femke Nijboer
09:30 – 09:50 09:50 – 10:10 10:10 – 10:30 10:30 – 11:00 11.00 – 11.30 11.30 – 12:00 12.00 – 12.30
Koffie pauze Prof. Peter Desain, Radboud Universiteit Nijmegen Hersenactiviteit in plaats van toetsenbord: Brein-ComputerInterfaces Dr. Hubert Martens, Medtronic Innovatie in neuro-technologie Dr. Mariska van Steensel, UMC Utrecht De Onzichtbare BCI
12.30 – 13.30
Lunch
13.30 – 17.00
Workshop Regie in Design (zie volgende bladzijde)
17.00 – 18.00
Borrel
Neurotechnologie
09:10 – 09:30
Prof. Dr. Hans van Balkom, Radboud Universiteit Nijmegen, stichting MILO Ondersteunde Communicatie: Taal die niet tot spraak komt, vindt in communicatie altijd een uitweg Peter Ossenkoppele, RDG Kompagne Wat kan BCI toevoegen aan het huidige aanbod van OChulpmiddelen Dr. Maartje Hoogsteyns, AMC Amsterdam Esthetische overwegingen bij het gebruik van een hulpmiddel Herman Visser, Commap Innovatieve hulpmiddelen in de praktijk
Info markt met stands van Medtronic, Commap, RDG Komapgne en ANT neuro
08:30 – 09:00
Ondersteunde Communicatie en hulpmiddelen
Symposium “Brain-Computer Interfaces en ondersteunende communicatie in Nederland” Locatie: Zilvoldzalen
6
Middag programma Workshop “Regie in Design”, Locatie: Restaurant 12:00 – 13:30
Inloop en lunch
13:30 – 13:45
Welkomstwoord / project uitleg
13:45 – 14:15
Kennismakingsspel
14:15 – 14:45
Scenario 1: Ondersteunende communicatie Wat is de waarde van ondersteunde communicatie? Wat kan er nog verbeterd worden? Wat zegt een hulpmiddel over jezelf? Hoe reageert de maatschappij op een hulpmiddel.
14:45 – 15:15
Pauze (thee/koffie)
15:15 – 16:15
16:15 – 16:45
16:45 – 17:00 17:00 – 18:00
Scenario 2: Brain-Computer Interfaces OP je hoofd Is het in de toekomst mogelijk om met wearables op ons hoofd en met ons brein apparaten te bedienen? Hoe komt zoiets op de markt? Wie betaalt dat eigenlijk? En hoe legt een adviseur zoiets uit? Hoe moeten zulke wearables eruit zien? Helpt het mensen om erbij te horen in de maatschappij?
Scenario 3: Brain-Computer Interfaces IN je hoofd In de toekomst krijg je gewoon standaard elektroden in je hersenpan geïmplanteerd als je een handicap hebt. Daarmee bestuur je dan je communicatie software, rolstoel of robot arm. Geen gedoe meer voor je verplegers, niemand kan het zien en ’s nachts heb je ook de beschikking over je hulpmiddel. Simpel zat! Maar wat nou als een BCI op hol slaat? In welke fase van de ziekte doe je dit? En is het wel kosteneffectief? Afsluiting Hoe nu verder met elkaar en met deze ideeën? Borrel en afscheid
7
Sprekers Prof. Dr. Hans van Balkom, Radboud Universiteit Nijmegen, stichting MILO Ondersteunde Communicatie: Taal die niet tot spraak komt, vindt in communicatie altijd een uitweg Uitgangspunt voor Ondersteunde Communicatie (OC) is dat alle zintuigen en uitingsvormen elkaar functioneel kunnen vervangen. OC omvat tal van lowtech en hightech voorzieningen voor mensen die ernstige belemmeringen ondervinden in het waarnemen, verwerken, begrijpen en uiten van spraak, gebarentaal of schrift. Taal ontstaat in het brein en stuurt hoe dan ook op expressie. Welke rol kan ondersteunende communicatie technologie spelen in het versterken daarvan, als de spieren niet meer willen? Peter Ossenkoppele, rdgKompagne Wat kan BCI toevoegen aan het huidige aanbod van OC-hulpmiddelen Momenteel worden ook veel (ernstig beperkte) gebruikers geholpen met hulpmiddelen voor Ondersteunde Communicatie: wat zijn de ervaringen vanuit het werkveld? Wat zijn de belemmeringen? Wanneer lukt het wel; en wanneer niet? Waar kan BCI een significante bijdrage leveren? Dr. Maartje Hoogsteyns Esthetische overwegingen bij het gebruik van een hulpmiddel In ons onderzoek Meer dan handig. De invloed van hulpmiddelen op het leven gebruikers, bleek het uiterlijk van een hulpmiddel een belangrijk onderwerp voor veel gebruikers. Een deel van hen bewerkte het uiterlijk van hun hulpmiddel ook. In deze lezing analyseer ik de esthetische overwegingen van enkele gebruikers van armprothesen en incontinentiemateriaal. De analyse brengt onze aandacht naar de sociale rol van hulpmiddelen in interactie en naar het streven van gebruikers naar een goed leven met een ziekte/beperking. Herman Visser, Commap Innovatieve hulpmiddelen in de praktijk Wanneer standaard communicatie apparatuur niet geschikt is moet soms gekozen worden voor het gebruik van innovatieve hulpmiddelen of methodes. Een overzicht van onze praktijkervaringen met Brainfingers en andere ontwikkelingen.
8
Sprekers Prof. Peter Desain, Radboud Universiteit Nijmegen Hersenactiviteit in plaats van toetsenbord: Brein-Computer-Interfaces Hoe kan je zonder beweging iets besturen en communiceren? Brein Computer Interfaces hebben een lange ontwikkeling doorgemaakt. We bespreken hoe ze werken, of ze al goed genoeg zijn voor gebruik door patiënten en wat innovaties zijn die ze betrouwbaarder en beter maken. Dr. Hubert Martens, Medtronic Innovatie in neuro-technologie Deep brain stimulation (DBS) – feitelijk een pacemaker voor het brein – wordt toegepast voor de behandeling van verscheidene neurologische aandoeningen zoals Parkinson’s, dystonie of epilepsie. Nieuwe toepassingen van DBS voor andere aandoeningen worden wereldwijd onderzocht. Als grootste leverancier, is Medtronic actief in de realisatie van nieuwe neuro-technologische producten. Een centraal thema is het onderzoek en de ontwikkeling van intelligente bi-directionele neurale interfaces. In deze presentatie zal ik Medtronic’s visie en innovatie-agenda voor de nieuwe generatie neurotechnologie toelichten. Dr. Mariska van Steensel, UMC Utrecht De Onzichtbare BCI Brain-Computer Interfaces gebruiken signalen uit de hersenen om apparaten aan te sturen. In mijn presentatie zal ik ingaan op het gebruik van implanteerbare BCIs voor communicatie. Wat zijn de voordelen, wat is de stand van zaken en hoe zou de toekomst eruit kunnen zien?
9
Dankwoord Wij, als Regie in Design team, zeggen dank aan vele handen die het werk lichter maakten. Dank voor alle gevraagde en ongevraagde adviezen en de inzet en enthousiasme in aanloop van deze dag. -
Roessingh revalidatiecentrum: Nicole Bongers en Jacqueline Onderdijk Universiteit Leiden: Prof. Andrea Evers, Atie Breugem, Bert Dubbeldam Radboud Universiteit: Jason Farquhar, Loukianos Spyrou, Peter Desain UMC Utrecht: Prof. Nick Ramsey, Mariska van Steensel, Erik Aarnoutse, Elmar Pels Stichting Unlocked: Paul Trossèl en Joost van Cappellen Werkgroep locked-in syndroom: Wim en Janny Tusveld, Lea Hoeymakers, Marjan en Jetze Sipma Dwarslaesie Organisatie Nederland: Jos Dekkers, Paul Coops Vereniging Spierziekten Nederland: Marcel Timmen Hersenletsel.nl: Monique Lindhout RDG Kompagne: Peter Ossenkoppele QuoVadis: René van Wijk en Erica Stokwielder Universiteit Twente: Mannes Poel, Anton Nijholt, Aimee van Wynsberghe, Philip Brey, Peter-Paul Verbeek, Nelly Oudshoorn, Arie Rip Disability Studies Nederland: Jacqueline Kool Mens in de Maak: Maaike Ament, Mark Vervuurt en Bartelijn Ouweltjes
Dank ook aan alle mensen die we mochten interviewen in tussen 2012 en 2015. Dank voor de tijd en de nuance die jullie allen aan wisten te brengen in het debat. Femke Nijboer, als project leider, wil hier graag dank zeggen aan alle mensen uit het directe team. -
Anouck Schippers Evelien Lageweg Elise Kortink Eefje Poppelaars Steven Gerritsen Douglas Robinson Rebecca Mourits Frank Kupper Alexandra Hansen Jade Steekelenburg Pim Haselager Marieke Helmus en Ruben Pest
Als dank hebben wij een Presse Papier in uw goodiebag gedaan zodat u nog eens aan deze dag denkt. De hersenen in de glazen bol staan symbool voor het locked-in zijn. Er zit een magneet in én het is een glow-in-the-dark!
10
Sneak preview Wordt vervolgd! Hoe nu verder? Wij vatten de uitkomsten van deze workshop samen en vragen u op- en aanmerkingen te maken. Ook volgen er nog een aantal wetenschappelijke publicaties en wordt de film die vandaag gemaakt is door Marieke Helmus gepubliceerd op onze website en op de websites van enkele patiëntenorganisaties. Volg ons op www.regieindesign.nl of op onze Facebook pagina: www.facebook.com/RegieInDesign . En we gaan door:
Zondag 13 maart 2016: Workshop BreinDesign Studenten van De Haagse Hogeschool, de Universiteit van Twente (UT) en de Universiteit van Antwerpen gaan in het Design Lab van de UT brainstormen over nieuwe ontwerpen van communicatiehulpmiddelen en BCIs voor op je hoofd. De belangrijkste focus is om een esthetisch en draagbaar prototype te maken.
Donderdag 2 juni 2016: Workshop Does BCI means business for AAC? Hoe verhouden zich de inzichten van vandaag tot die van de internationale gemeenschap? Tijdens een internationale Brain-Computer Interface conferentie in Asilomar in de Verenigde Staten gaan we met onze collega’s bespreken wat er wereldwijd moet gebeuren.
Zaterdag en zondag 11-12 juni 2016: Kunstfestival Locked-in, Locked-out Op zaterdag 11 juni organiseren we een kunstfestival in hotel en congrescentrum De Werelt in Lunteren. Dit festival toont kunst van mensen met en zonder beperkingen: beeldende kunst, muziek en theater (Mens in de Maak). Op de neurocatwalk kunnen de studenten en anderen hun nieuwe ontwerpen voor hulpmiddelen of BCIs laten zien. We verzoeken kunstenaars, journalisten of andere belanghebbenden die geïnteresseerd zijn in deelname, contact met ons op te nemen:
[email protected]. Dit kunstfestival wordt gesubsidieerd met een subsidie ‘Klein Geluk’ van Fonds Nuts Ohra en gesponsord door de bedrijven van vandaag. Er zijn nog sponsorpakketten beschikbaar voor dit evenement. De rest van het weekend is bedoeld voor de mensen met beperkingen en hun partners die we mochten interviewen voor het project Regie in Design en telt tevens als de lotgenotenbijeenkomst 2016 van de werkgroep locked-in syndroom. Deze mensen kunnen een speciale uitnodiging verwachten.
September 2016 – februari 2017: Netherlands Institute for Advanced Study In deze periode worden nieuwe plannen gesmeed voor vervolgonderzoek dankzij een Nederlandse L’Oréal-Unesco For Women in Science Beurs.
11
Donateur Stichting Unlocked “Geen enkele aandoening is té zeldzaam om er géén aandacht aan te geven”
Stichting Unlocked richt zich erop om personen met Locked in syndroom in Nederland betere begeleiding aan te bieden, door meer onderzoek naar werkende therapieën te kunnen financieren om hun kwaliteit van leven te verbeteren. Dit doen we onder andere door mensen met het Locked in syndroom en betrokkenen met elkaar te verbinden, informatie met elkaar uit te wisselen en fondsen te werven om meer onderzoek mogelijk te maken naar effectieve therapieën.
www.stichtingunlocked.nl
12
Sponsors Medtronic Medtronic is een van ’s werelds grootste bedrijven op het gebied van de medische technologie. Door innovatie en samenwerking helpt Medtronic bij het verlichten van pijn, het herstellen van de gezondheid en het verlengen van levens. Het afgelopen jaar hebben wereldwijd meer dan 62 miljoen mensen baat gehad bij onze medische therapieën ter behandeling van meer dan 70 belangrijke aandoeningen. Medtronic is wereldwijd actief in meer dan 155 landen. In Nederland heeft Medtronic meer dan 1500 medewerkers verspreid over vijf vestigingen, waaronder het European Operations Center (internationaal distributie- en servicecentrum) in Heerlen, het Bakken Research Center in Maastricht, CardioVascular Operations (productiefaciliteit) in Kerkrade, en het Medtronic Eindhoven Design Center en Nederlandse verkoopkantoor in Eindhoven. Op dit moment verbeteren onze therapieën wereldwijd ELKE SECONDE het leven van meer dan 2 MENSEN. In 1987 richtte Medtronic in Maastricht het Bakken Research Center (BRC) op. In het begin was het een researchvestiging met slechts 45 medewerkers. Sindsdien is vooral de omvang van de klinischestudieactiviteiten aanzienlijk toegenomen: tegenwoordig worden niet alleen kleine, verkennende studies met slechts één arts-onderzoeker en een klein aantal patiënten, maar ook multinationale, gerandomiseerde trials uitgevoerd. Deze trials zijn bedoeld om aan te tonen dat bij honderden, soms duizenden, patiënten de nieuwe producten hoogstaande klinische en economische resultaten opleveren. Tegenwoordig is bij BRC ook het Benelux Therapy & Procedure Training Center gehuisvest. Hier krijgen artsen, verpleegkundigen en technici een geavanceerde simulatortraining aangeboden. Bij BRC werken ongeveer 300 medewerkers.
13
Sponsors Medtronic Medtronic Eindhoven Design Center (MEDC) is een wereldwijd Research & Development (R&D)-centrum van de Neuromodulation-divisie van Medtronic, gevestigd op de High Tech Campus in Eindhoven. Het centrum is in 2011 ontstaan als spin-out van de Koninklijke Philips N.V. en was eerder bekend onder de naam Sapiens Steering Brain Stimulation. Het bedrijf met 70+ medewerkers is sinds augustus 2014 onderdeel van Medtronic. MEDC is gedreven om innovatieve oplossingen te realiseren voor neuromodulatietherapieën. Het MEDC gebruikt haar unieke kennis op het gebied van high-definition neurale interfaces, geavanceerde beeldverwerkings- en therapie-algoritmes en intuïtief gebruikersinterface-design voor het realiseren van klantgerichte oplossingen. De initiële ambitie van het MEDC is het verbeteren van de therapeutische doeltreffendheid van DBS-therapie (Deep Brain Stimulation, een pacemaker voor de hersenen), het verkorten en vereenvoudigen van de klinische procedure, en het bevorderen van het comfort van de patiënt. Hiervoor heeft het MEDC een uiterste nauwkeurig en uniek DBS-systeem ontwikkeld dat bestaat uit een geavanceerde DBS-geleidingsdraad met 40 stimulatiepunten en een geïntegreerde, beeldgeleide oplossing voor het plannen en programmeren van een optimale DBS-behandeling. Het doel is om met dit innovatieve DBS-concept meer patiënten te kunnen bereiken die baat kunnen hebben bij deze geavanceerde behandeling voor degeneratieve of functionele hersenaandoeningen, zoals de Parkinson, dystonie, epilepsie en andere thans opkomende indicaties. www.medtronic.com
14
Sponsors Eaglescience Eaglescience is a software company, specialised in the design and development of high quality software. Besides the development of new innovative products we support scientific research facilities e.g. academic hospitals and universities. We strongly believe in a customer-oriented approach and long-term collaborations based on trust and quality of our products, which is supported by our ISO 9001 and ISO 13485 management system. Two of our most prestigious projects in the field of Brain and Cognition are: * Braincarta (health care): Braincarta is a spin off company of the UMC Utrecht (Universitair Medisch Centrum) that specialises in software to analyse MRI scans of the brain in case of a brain tumour. Hospitals from all over the world can upload their scans and will automatically receive a report from Braincarta. This report is used to assist neurosurgeons in operating the brain. Eaglescience develops the advanced algorithms according to high medical standards and ISO 13485. * Brainwave (research): Eaglescience is project leader of a Dutch consortium that develops an eReader that can measure emotions. Using a combination of (neuro) physiological measures (such as EEG, heartbeat and skin conductance), we calculate the reader's emotional state while reading a book of international bestselling writer Arnon Grunberg. Outcomes of this project will make it possible to enrich eBooks based on the user's state of mind, for example by adding images and sounds or adjusting the storyline. www.eaglescience.nl
15
Sponsors Commap - communicatie apparatuur BV Communiceren is voor de meeste mensen vanzelfsprekend. Wanneer dit niet zo is, kan een communicatiehulpmiddel hulp bieden. De vraag die dan vaak opkomt is: Is er wel een hulpmiddel en welk hulpmiddel is dan het meest geschikt. Voornamelijk bij mensen met een ernstige motorische beperking zijn de opties beperkt. Gelukkig zijn er ook voor hen methoden om zelfstandige communicatie mogelijk te maken. Bijna dagelijks ontvangen we nieuwsberichten over onderzoeken en uitvindingen die wellicht in de toekomst gebruikt zouden kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan Google Glass. Dit bestaat, wordt kleinschalig gebruikt, maar is nog niet bereikbaar voor eindgebruikers. Er wordt vaak gesproken over de toekomst, maar wie nu een hulpmiddel nodig heeft, kan daar niet op wachten. Voor deze mensen bestaan er in het heden al praktisch bruikbare hulpmiddelen waarvan de praktijk bewijst dat deze werkbaar zijn. Denk aan BrainFingers: een systeem gebaseerd op hersengolven en EMG. Voornamelijk mensen die geen of onvoldoende controle hebben over hun motoriek kunnen hierdoor aan de slag met een computer en zo communiceren met de buitenwereld. Is er een minimale motorische beweging? Dan zou de in eigen beheer ontwikkelde Minimal Movement Switch (MMS) een geschikte oplossing kunnen zijn voor communicatie en alarmering. In samenwerking met ons zusterbedrijf HEServis ontwikkelen en leveren we communicatiehulpmiddelen aan mensen die een belemmering ervaren in de communicatie. We geven advies bij de selectie van hulpmiddelen en begeleiden het gehele traject van aanvraag tot gebruik van het hulpmiddel. Dit in samenwerking met de betrokken professionals en de zorgverzekeraars in Nederland. Onze doelgroep betreft vooral mensen die door een motorische en/of cognitieve belemmering niet (meer) goed kunnen spreken. Zo leveren wij hulpmiddelen voor mensen met ALS, dwarslaesie, (N)AH, MS, Parkinson, afasie, dysartrie, Syndroom van Down, aandoeningen aan slokdarm of keel, Locked-in syndroom, CVA, stembandproblemen etc. Door het inzetten van een passend hulpmiddel wordt het voor mensen mogelijk om zich beter uit te drukken en wensen en behoeftes aan te geven. We kunnen uit ervaring zeggen dat met de inzet van een communicatiehulpmiddel een sociaal isolement kan worden voorkomen of doorbroken. Voor meer informatie neemt u contact op met: Commap - communicatie apparatuur BV 0413 – 287 052 of kijk op www.commap.nl
16
Sponsors Sipma Architecten Sipma Architecten is een jong bureau met ervaring. Wij werken aan uiteenlopende opdrachten in heel Nederland. Van een kleine aanpassing aan een woning tot grootschalige nieuwbouwprojecten.
Wij vertalen uw wensen in heldere, tot de verbeelding sprekende, architectuur met alle ruimte voor uw eigen inbreng.
We streven naar gebouwen waar de omgeving trots op is. Die ook door de jaren heen kunnen anticiperen op onvoorziene en onbekende behoeften en daarmee generaties overleven. Waarbij we zoveel als mogelijk gebruik maken van duurzame en aardse materialen. Zorg Bouwen voor de zorg, is specifiek bouwen. Architectuur met zorg. Ook hier creëren we herkenbare, functionele gebouwen en gaan we steeds uit van de beleving van de gebruiker en de bezoeker van het specifieke gebouw. Korte lijnen Communicatie speelt bij ons een centrale rol. Door de kleinschalige opzet van ons bureau hebben wij altijd, ieder project weer, persoonlijk contact en persoonlijke aandacht met en voor onze opdrachtgever. Gedurende het hele bouwtraject vindt overleg plaats met de opdrachtgever en staan de wensen en belangen van de opdrachtgever en de mogelijkheden die de locatie de klant te bieden heeft, centraal. Dankzij dit intensieve contact kunnen wij steeds flexibel en adhoc reageren als iets bijvoorbeeld ‘toch even anders moet’. www.burosipma.nl
17
Sponsors rdgKompagne rdgKompagne is de grootste adviseur en leverancier in Nederland op het gebied van communicatiehulpmiddelen en aangepaste bedieningen voor mensen met een handicap. Ons brede aanbod loopt uiteen van “interactief snoezelen” voor het op gang brengen van de taalontwikkeling, tot geavanceerde oogbestuurde computers met mogelijkheden voor communicatie, internetgebruik, telefonie en omgevingsbediening. Oogbesturing rdgKompagne is in Nederland expertisecentrum op het gebied van oogbesturing. Oogbesturing is een alternatieve methode voor het bedienen van computers, ontwikkeld voor mensen die door een ziekte of handicap niet of nauwelijks kunnen bewegen. Vroeger hadden deze patiënten vaak slechts één functie ter beschikking om mee te communiceren. Letters of boodschappen moesten dan een voor een worden doorlopen, zodat men deze met een oogknippering of schakelaar kon bevestigen. Oogbesturing werkt vele malen sneller en minder vermoeiend. De gebruiker hoeft slechts naar een letter, boodschap of functie op het scherm te kijken, om die te activeren. In de ruim 15 jaar dat rdgKompagne al met oogbesturing werkt, hebben wij de techniek sterk zien verbeteren, waardoor deze voor steeds meer mensen in meer situaties kan worden ingezet. Aandoeningen lopen uiteen van EMB en CP tot ALS en LIS. BCI rdgKompagne vervult graag een voortrekkersrol en houdt dan ook altijd de blik gericht op de buitenwereld en op de toekomst. Want helaas zijn er nog steeds mensen die niet met oogbesturing of andere hulpmiddelen overweg kunnen. Bovendien hopen en verwachten wij onze cliënten in de toekomst nog efficiëntere en snellere methodes te kunnen bieden. Wij werken dan ook graag samen met onderzoeksinstituten en ondersteunen van harte de ontwikkelingen op het gebied van BCI. www.rdgkompagne.nl www.oogbesturing.net
18
Sponsors ANT Neuro ANT Neuro is gespecialiseerd in de ontwikkeling van hoogwaardige en gebruiksvriendelijke systemen voor hersenonderzoek en diagnostische applicaties. Tot ANT’s kernactiviteit behoort het toepassen van geavanceerde analytische toepassingen voor de studie van hersenfuncties met behulp van EEG, MRI, TMS en MEG technologie. ANT Neuro is in 1997 opgericht als spin-off onderneming van de Universiteit Twente en heeft nu kantoren in Enschede, Berlijn (Duitsland), Madison, WI (VS) en Hong Kong (China). Voor iedere eeg & emg behoefte, is er een eego™ oplossing! Ervaar de beste signaal kwaliteit, bereikt door de integratie van state-of-the-art technologie en mogelijk gemaakt door een zorgvuldig ontworpen functionele simpliciteit die uitermate geschikt is voor hedendaags evoluerend hersenonderzoek en diagnostische behoeften.
eego™rt – high density eeg with real-time data access. Deze uitermate draagbare EEG-oplossing beschikt over alle noodzakelijke aspecten die vereist zijn voor BCI, neurofeedback en gerelateerde toepassingen. Dit alles in een apparaat ter grootte van een compacte tablet. Beschikbaar in drie standaard configuraties voor directe toegang tot highdensity EEG opnames van 16, 32 of 64 kanalen. eego™sports – ultra-mobile eeg & emg recording solution. eego sports, een licht plug & play systeem dat is ontworpen met mobiliteit als uitgangspunt. Het biedt de gebruiker alle vrijheid om high-density EEG gegevens, bipolaire EMG-signalen en een reeks van fysiologische sensorgegevens , in real-life scenario’s te verzamelen. Het systeem kan opnames tot wel 64 EEG-kanalen verwerken. eego™mylab – multi-modal high resolution eeg/erp solution. De ideale oplossing voor high-density en high-speed EEG/ERP-studies. Het systeem biedt ultieme flexibiliteit met uitwisselbare versterkers, die naar behoefte gecombineerd, of als individueel mobiel systeem gebruikt kunnen worden met opnames van 32 tot 256 EEG-kanalen. Bovendien is het eenvoudig te integreren met TMS, fMRI etc.
Alle eego™ producten komen met onze waveguard caps met active shielding technologie. Dit resulteert in een uitstekende datakwaliteit, in zelfs de meest ongunstige omstandigheden. De eego™ product familie biedt oplossingen voor een reeks EEG & EMG onderzoekstoepassingen, bijvoorbeeld voor beweging en sport wetenschappen, brain-computer interface, neurorehabilitatie, realtime data interface en gedragspsychologie. www.ant-neuro.com
19
Sponsors Mens in de Maak Mens in de Maak ontwikkelt publieksconcepten die erop gericht zijn openbaar denken te faciliteren. Opdrachtgevers van Mens in de Maak zijn organisaties, instellingen, scholen, bedrijven en overheden die op zoek zijn naar een platform voor publieke discussie over sociaalmaatschappelijke vraagstukken. De afgelopen jaren voorzag Mens in de Maak een breed scala aan onderwerpen van een podium, variërend van nanotechnologie en duurzame landbouw tot integriteit op internet. De aanpak van Mens in de Maak is gebaseerd op de pragmatische filosofie. Uitgaande van verandering richt het pragmatisme zich op een voortdurend vernieuwen en verbeteren van ons denken over de wereld. Experiment, onderzoek en debat staan hierbij centraal. Met improvisatie- en forumtheater creëert Mens in de Maak het speelveld voor een pragmatische ‘game of dialogue’. Een denkarena waarin de consequenties van verschillende antwoorden publiek voor het voetlicht kunnen komen. In dit laboratorium van film, spel en theater kunnen mensen alle mogelijke scenario’s rond sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen uitproberen. Zo veranderen zij van toeschouwers in deelnemers. www.mensindemaak.nl
20
Sponsors Kneisgifts Kneisgifts is producent van presse-papiers gemaakt van polyesterhars. De papiergewichten zijn voorzien van een glow in the dark bodem die uren licht kan afgeven en hebben een magneet in de bodem. We maken custom-made presse-papiers voor bedrijven en winkels en daarnaast hebben we een standaard assortiment die in onze webwinkel worden verkocht.
http://www.kneisgifts.nl
21
Contact informatie Dr. Femke Nijboer Universitair Docent Faculteit der Sociale Wetenschappen Instituut Psychologie Gezondheids, Medische- Neuropsychologie Werkadres Pieter de la Court Wassenaarseweg 52 2333 AK Leiden Contact +31 71 527 3465
[email protected] www.regieindesign.nl
22
