Van de redactie Buiten wordt het kouder, de kinderen verheugen zich op de komst van Sinterklaas en de volwassenen maken al afspraken voor de feestdagen. Het einde van het kalenderjaar nadert, ondertussen is het gemeenteleven in volle gang. In deze Menno Sticht leest u over de verschillende activiteiten en diensten die er de komende periode zullen zijn. Verder wordt er teruggeblikt op de afsluiting van Kerken Kijken, is er een oproep van de JOCO’s en een gedicht ingezonden door zr. Freddy den Herder. Uiteraard treft u ook de vaste rubrieken van de predikante, van de kerkenraad, van de financiële assistent, onze domineesvrouw in deeltijd en het lied dat me raakt. Voor deze editie is een interview gehouden met de voorzitter van de Schakelgroep, Anneke Sietsma. En de nieuwe rubriek De gedoogpartner – vijf vragen aan een niet‐doopsgezinde partner – is deze keer gevuld door Jos ter Brake, man van Nanja ter Brake. U merkt het al, genoeg leesvoer om de feestdagen mee door te komen. De redactie, Sanne, Sandra, Nienke en Laura
Van de predikante `Het Licht van deze wereld` Toen de klok een uur achteruit moest worden gezet wist ik het zeker: we naderen de donkere dagen voor Kerstmis. Om vijf uur moeten de lampen in huis al aan om niet over je voeten en de kat te struikelen. 'Kerstmis' dacht ik. Dat betekent twee Adventspreken schrijven, twee Kerstpreken schrijven, een Oudjaarsdienst schrijven.... En dat over een thema waarvan de meeste mensen menen dat ze er sinds hun eigen kindertijd allang overheen zijn: de geboorte van het kindeke Jezus. Een sprookje, toch, zei iemand laatst tegen mij. Je gelooft toch niet zelf dat dit echt zo gebeurd is? De vraag is inderdaad: wat moeten we nou met dat kindje dat geboren gaat worden? Daar heb ik in de loop van mijn leven heel wat over nagedacht. Ooit was ik in het diepe Zuiden van ons land werkzaam en ik werd meegenomen naar een katholieke dienst, waar een bijzonder oude pastoor de hele dienst lyrisch sprak over het nieuwgeboren kind. Zo lief en klein met slaperige oogjes en trappelende voetjes. Je moest er wel van houden. Ja, ook ik raak per kindje ontroerd over het wonder van nieuw leven, maar is er met dit kind niet wat meer aan de hand dan dat het werd geboren en de Heilige Geest als Vader had, zoals men belijdt en gelooft? In veel Advents‐ en Kerstliederen wordt Jezus bezongen als het Licht voor de wereld. Zo zal Hij in de Evangeliën ooit ook zichzelf betitelen: 'Ik ben het Licht voor de wereld'. Dat is een prachtige invalshoek om de thematiek rondom deze Kerstperiode te benaderen. Licht ‐ en daarmee direct ook duisternis ‐ speelt een grote rol in veel godsdiensten, ook in het Jodendom en Christendom. Niets is voor mensen van meer levensbelang dan het hebben van licht in de duisternis. Afgezien van de rationele overweging dat er zonder licht niets op aarde zou kunnen groeien en dat er daarmee geen leven op aarde zou kunnen bestaan, zijn er overweldigend veel plaatsen in de bijbel aan te wijzen, die spelen met de gelaagde betekenissen van de woorden licht en donker. Licht is het allereerste dat in het scheppingsverhaal uit Gods hand komt. Dit eerste scheppingswoord is een soort basisscheiding van licht en duisternis, later komen er op Gods bevel ook nog lichten aan het hemelgewelf: zon, maan en sterren. De Here God draait hoogstpersoonlijk enkele gloeilampen in de hemelse kroonluchter. Zo weten wij tenminste wanneer we ons bed in moeten (en er weer uit). Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 1 van 15
Ook in de woestijnverhalen en de psalmen speelt licht een grote rol, eveneens woorden die daarmee samenhangen, zoals vuur en lamp en zon en ster. De bijbelse godsbeelden spelen graag met vuur, dat verband is begrijpelijk, want bij vuur hoort licht en warmte. Je kunt er naar kijken, maar je kunt het niet direct vastpakken. Maar wel houdt het behalve de duisternis ook de wilde dieren op een afstand en je kunt er met een beetje padvinderen nog eten op bereiden ook. 'Uw Woord is een lamp voor mijn voet, een licht op mijn pad.' Psalm 119 vers 105. Wat zou Jezus nou zelf bedoeld hebben toen Hij die woorden zei: 'Ik ben het Licht voor de wereld'? We vinden deze woorden in het Johannesevangelie hoofdstuk 8 vers 12. Op andere plaatsen in dat Evangelie zal Jezus zich associëren met beelden van brood, herder, weg, wijnstok. Het zijn allemaal eenvoudige woorden, die in een overstijgende betekenis iets zeggen over hoe Hij zichzelf in de wereld zag staan. En hoe wij Hem mogen zien. Het allereerste dat in mij opkomt is dat Hij een baken is, een houvast, een richtsnoer voor ons handelen wil zijn. Wij hebben Hem nodig als richtinggevend mens, iemand die zozeer de Geest van God in zich aanwezig voelde dat Hij er zo ongeveer mee samenviel. In zijn ziel vond Hij zoveel waarvan Hij voelde dat het ´van boven´ kwam, dat Hij het aan ´beneden´ wel moést verkondigen. Wij mensen zijn van beneden, van de zwaartekracht, van de duisternis, van de aardse denktranten. Wij hopen en verlangen, wij zoeken en zuchten, wij sjoemelen en zijn egoïstisch. Wij hollen zo vaak aan elkaar voorbij. Zo zitten wij aan het wereldse vast. In al dat aardse laat Hij hemels licht schijnen, waarmee ik bedoel te zeggen dat Hij laat zien hoe wij andere, betere, helere mensen mogen worden. Door de woorden die Hij sprak in onszelf te bewaren en te herhalen, door ze op zondagmorgen te ontvouwen, door onze voeten te richten naar de weg die Hij ging. Als mens word ik er altijd gelukkiger van als ik bedenk dat de aardse denktranten niet het laatste woord hebben. Er is een mens geweest die als een baken van licht in onze geschiedenis is opgedoken en die wij niet kunnen vergeten. Grootse termen hebben geleerde theologen gedurende vele eeuwen uitgevonden om Hem te beschrijven en te benoemen, maar wij mensen zijn hardnekkig, laten die boekenkasten vol dogmatiek gesloten en tuigen liever een kerstboom op met rotzooi. Met engelenhaar en kerstmannen, sterren en lampjes en glanzende, gekleurde ballen. Geen idee wat het allemaal zou kunnen betekenen, maar mooi dat het wordt.... Zeker als het straks nog vroeger donker wordt. Ik vind het prachtig. Wij mensen leven niet van verantwoorde exegese en dogmatiek alleen, wij visualiseren zo graag wat we geloven en verlangen en hopen. Omdat we de duisternis in alle jaargetijden zo moe zijn, gaan we dus wat het licht betreft even helemaal los in december. Hoewel ik als doopsgezinde voorganger nou niet zo hou van zware woorden, zou ik toch deze keer zeggen: mijn zegen heeft u. Laat al dat aardse licht maar de vingerwijzing zijn naar Hem, die het Licht van deze wereld is. ds. Anneke van der Zijpp
Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 2 van 15
Van de kerkenraad Op de drempel van de adventstijd bewegen we ons op de kanteling van het jaar met het indrukwekkend gedenken van de mensen die afgelopen jaar uit onze gemeente zijn overleden. Op de laatste zondag van het kerkelijk jaar, gaan we de weg van de Adventstijd in met de tekst “Licht onder ons” en hopen we als gemeente in de komende donkere dagen van het jaar, elkaar en natuurlijk ook anderen wat licht te kunnen brengen. Deze flyer met de diensten van Advent en Kerst vindt u in deze Menno Sticht. Ook wordt hij in de directe omgeving van de kerk uitgedeeld. We sluiten het 375 jarig jubileum van onze gemeente af met het theaterconcert “de Maria Monologen” op 14 december a.s. We zijn blij dat dit evenement kan plaatsvinden door samenwerking met de Doopsgezinde Gemeente in Zeist en dat dit initiatief verder is ondersteund met een financiële bijdrage vanuit de Ring Midden Nederland. In de afgelopen ledenvergadering is kort verslag gedaan van alle activiteiten die door de Jubileum Commissie zijn georganiseerd. We konden ons verheugen in een brede belangstelling vanuit Doperse kant maar ook vanuit de stad. Zo staan er regelmatig mensen voor ons kerkgebouw stil om het gedicht te lezen. We kunnen trots zijn dat we dit jubileum op deze wijze hebben kunnen vieren. Vele leden en vrienden hebben als vrijwilliger zich ingezet, daarvoor hartelijk dank. Zeker ook zijn we dank verschuldigd aan de gehele Jubileum commissie die met veel plezier het aantrekkelijke programma heeft voorbereid. We zijn zeer verheugd dat we na het bekend worden dat br. Willem Hartman de kerkenraad gaat verlaten, zo snel een passende kandidaat hebben gevonden die de vacature voor penningmeester van de DGU wil en kan vervullen. Jan Niemantsverdriet is bereid om deze taak op zich te nemen; zijn kandidatuur wordt daarbij van harte ondersteund door de Financiële commissie. Begin december weten we of u zich in deze voordracht heeft kunnen vinden. De kerkenraad heeft zich voorgenomen om in februari a.s. een beraadsdag te organiseren waar de kerkenraad en onze beide predikanten aan zullen deelnemen. Op basis van ons beleidsplan “Bakens gezet” van 2013‐ 2017 zullen we de prioriteiten voor onze gemeente nader bespreken, waarbij we dan ook de taken van de predikanten betrekken. Namens de kerkenraad wens ik u alle goeds voor de komende Advents‐ en Kersttijd. Teije Bakker, voorzitter Kerkenraad
Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 3 van 15
Kerkdiensten: aanvang 10.00 uur, tenzij anders aangegeven Datum
Predikant
NOVEMBER 23 ds. Anneke van der Zijpp 30 ds. Alleke Wieringa DECEMBER 7 ds. Corrie van Egmond 14 ds. Anneke van der Zijpp 21 24
25 28
28
Kom maar in de Kinderdienst kring (0‐6 jr) (6‐12 jr)
Laatste zondag kerkelijk jaar 1e advent
ja
ja
ja
ja ja
ja ‐
ja
nee
nee ja ja ja
2e advent 3e advent Jong & Oud‐dienst zr. Hanneke Huibers 4e advent Leiding kinderdienst kerstviering voor Aanvang 18.00 uur Jong en oud met kinderkerstmusical “Derde ster links” ds. Anneke van der Zijpp m.m.v. eerste kerstdag gemeentekoor dienst voorbereid door de kerkenraad
JANUARI 4 Ds. Ineke Reinhold 11 Ds. Louise Pondman 18 Ds. Anneke v.d. Zijpp 25 Ds. Yko van der Goot Collecte doelen: NOVEMBER 23 Werkverband Geweldloos Samenleven 30. Collecte ten bate van projecten van de Doopsgezinde Zending DECEMBER 7 ST.Omduw 14 NEAG Nederlands Expertisecentrum Alternatieven Voor geweld 21 Stichting Doopsgezind Wereldwerk 24 DGU project adoptiekinderen 25
Bijzonderheden
Stichting Doopsgezind Wereldwerk ICS Investing in Children and their Societies
Bestemd voor projecten in o.a. Zambia, Indonesië en Hong Kong. Thema’s: onderwijs, ontmoeting, gemeenteopbouw. Oecumenisch Diakonaal werk In de stad Utrecht Het NEAG wil bijdragen aan preventie en reductie van gewelddadige conflicten in Nederland en in de wereld, o.a. door training en opleiding van vredeswerkers. Projecten van Stichting Doopsgezind Wereldwerk Bestemd voor twee kinderen uit Brazilië, o.a. voor school, boeken en medische hulp. Bestemd o.a. voor Covesap: solidair met de Indianen in Paraguay. Organisatie richt zich op verminderen van armoede, versterken van de lokale samenleving, creëren van kansen voor kinderen. O.a. project in Thailand: stop kinderhandel.
Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 4 van 15
Agenda november 2014 Zo 23 Repetitie Gemeentekoor Wo 26 Kring geloofsverdieping Zo 30 Kostersbijeenkomst december 2014 Wo 3 Tafel van 12 Do 4 Praten & Proeven Di 9 Kerkenraad Wo 10 Taizé aan de Gracht Vr 12 Schakelgroep Zo 14 Repetitie Gemeentekoor Zo 14 Mariamonologen (Theatergroep de Kern) Wo 17 Ochtendbijbelkring De Bilt Do 18 Starters Zo 21 Carols Sing In januari 2015 Wo 7 Bijbelkring Utrecht Do 8 Praten&Proeven Zo 11 Repetitie Gemeentekoor Di 13 Kerkenraad Wo 14 Taizé aan de Gracht Do 15 Starters Vr 16 Begeleidings commissie Wo 28 Geloofsverdieping
11.30 20.00 11.30 17.30 18.30 19.30 20.00 10.00 11.30 14.30 10.00 18.30 14.00 10.00 18.30 11.30 17.30 20.00 18.30 14.00 20.00
Oproep Wij zijn op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die bereid zijn om af en toe tijdens de zondagse kerkdienst een crèche‐dienst te draaien. 1x per maand vindt er Kom in de Kring plaats voor de allerkleinsten maar op de overige zondagen hebben wij opvang nodig voor baby's en peuters. Voor meer informatie, of om je aan te melden, kun je terecht bij de JOCO's via
[email protected]
Kerstmusical Woensdag 24 december voeren de kinderen van kinderdienst weer een kerstmusical op! De titel van de kerstmusical is dit jaar ‘Derde ster links’. Het verhaal gaat over twee woestijnratjes en een konijn die een cadeau vinden in de woestijn. Ze ontdekken dat een koning het cadeau verloren is en gaan op pad om het terug te bezorgen. Onderweg komen ze andere dieren tegen en horen van hen dat ze de ster moeten volgen die aan de hemel verschenen is. Ze weten dat deze ster een betekenis heeft, maar wat precies? Iedereen wordt van harte uitgenodigd om op kerstavond te horen en zien hoe de woestijnratjes en het konijn de betekenis van de ster ontdekken. Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 5 van 15
Terugkeer van het licht De dagen worden steeds korter, de gordijnen kunnen elke avond eerder dicht. Soms zijn er dagen waarop we kunnen genieten van een paar warme zonnestralen. Maar er zijn ook gure, koude en donkere dagen, de winter is in aantocht. De Adventstijd is een periode van verwachting. Het zijn donkere dagen waarop we uitkijken naar het Licht dat geboren gaat worden. Graag vertel ik u over dit Licht... de zon die terugkeert. Vele eeuwen lang is dit rond 21 december gevierd. Wij vieren samen het Licht wat letterlijk zal terugkeren (de zon), het Christelijke Licht dat geboren wordt (Jezus) en ook het Licht in uzelf dat opnieuw geboren kan worden. In een duistere tijd, vol nare gebeurtenissen in de wereld, is het belangrijk om in het Licht te blijven vertrouwen. Eigenlijk leven we nu in een grote Adventsperiode. Vol duisterheden, maar niet zonder hoop! U bent van harte welkom op zondagochtend 21 december, om naar de kerkdienst te komen waarin het Licht centraal zal staan. Hanneke Huibers
Afsluiting Kerken Kijken 2014 in ons kerkgebouw Op vrijdag 3 oktober was het een drukte van belang in ons kerkgebouw. Al ruim vóór half vier, de in de uitnodiging vermelde tijd van binnenlopen, druppelden de gidsen van de diverse kerken een voor een binnen. In de hal stonden koffie en thee gereed, in de gemeentezaal waren tal van snoeperijen uitgestald, veelal zelf gebakken. Het was al snel een gezellige boel en iedereen was enthousiast over de hartelijke ontvangst. Dat hadden we te danken aan Truus, Mariet, Ciska, Ineke, Marga en Carolien (van de organisatie van Kerken Kijken), die al enkele uren te voren druk in de weer waren met de catering en de verdere voorbereiding. Alle hulde! Om kwart over vier heette Freddy eenieder namens de kerkenraad van harte welkom, waarna Aart de Veer van de organisatie Kerken Kijken verslag uitbracht van het afgelopen seizoen. De definitieve bezoekersaantallen konden nog niet vermeld worden, maar de algemene trend was dat er dit jaar weer meer bezoekers waren geweest dan in de voorafgaande jaren. Na zoveel jaar is Kerken Kijken nog steeds een succes! Daarna mocht ik een kort praatje houden over ons jubileum, waarna Ingmar Heytze enkele van zijn gedichten voordroeg. Uiteraard eindigde hij met ons gevelgedicht. De middag werd besloten met een gezellige samenkomst onder het genot van een drankje en heerlijke hapjes. Het was moeilijk om de laatste bezoekers de deur uit te krijgen. Angelique Hajenius Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 6 van 15
Het lied dat mij raakte Op de vraag van de redactie van Menno Sticht om iets te schrijven over een lied dat mij raakt, kwamen er meteen veel flarden van liederen naar boven drijven, geen probleem, lijkt het zo op het eerste gezicht. Een keuze maken was toch niet erg makkelijk omdat de vraag is om te schrijven over een lied dat ik onlangs gezongen heb in de kerk; daar was wel een lied dat om aandacht vroeg. Sinds begin van dit jaar zing ik mee met de cantorij van Nijeveen, ons woondorp, om het maar zo uit te drukken. De cantorij wordt begeleid door een jonge dirigent, Mannes Hofsink beroemd organist in Meppel en omgeving, bestaat uit mensen van de drie kerken hier in het dorp, de PKN en in Nijeveen met een accentverschil: PKiN. Waar dit verschil precies aan ligt, is voor mij een raadsel. De cantorij zet elke week 17 stoelen klaar voor de zangers. Het lied dat mij raakt is lied 697 in het nieuwe liedboek. Bij elk lied dat de cantorij instudeert (wekelijkse repetitie van 1½ uur) duurt het even voordat een lied iets wordt dat ik kan beleven, iets ondoorgrondelijks dat samenvalt, een samenspel van tekst, melodie en mij. Bij dit lied 697 kreeg ik al snel het gevoel dat het bij mij past. Maar er is meer waarom dit lied mij aanspreekt bedacht ik me toen ik er over nadacht, en dat is dat samen zingen met verschillende stemgroepen; de gezamenlijkheid die iets kan brengen van gemeenschap, een eenheid van dat moment. Het complete lied van vijf coupletten is te vinden in het liedboek, alleen de tekst van het refrein, geef ik daarom hier weer. Met wind in de haren en zon in de rug ligt het land voor ons open. Met Jou aan mijn zij, met Jou op mijn pad geen kwaad zal ik duchten want Jij bent nabij Nu ik aan het einde kom van mijn bijdrage, wil ik graag nog iets delen dat vooral te maken heeft met beleving, het samenspel van muziek èn zingen, en hier ook kijken. Elke keer dat ik het Youtube filmpje zie en beluister ervaar ik dit als een feest, een beleving. Kijk en luister zelf maar : flashmob Ode an die Freude, veel kijk en luisterplezier…. Marianne van Leeuwerden Verzamelt u ook al postzegels voor de DGU? In onze hal staat een witte doos waarin u uw gestempelde postzegels kunt deponeren. Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 7 van 15
Domineesvrouw in deeltijd Laura’s man werkt als predikant in Twente. Laura woont in Utrecht en is als domineesvrouw in het weekend vaak in Twente. Als stadse geniet zij van het dorpsleven. Door Weerselo loopt een vrij drukke provinciale weg die het dorp doormidden snijdt. De maximale snelheid is in het dorp zelf weliswaar 50 kilometer, maar het blijft vaak een toer om over te steken. Rond de schooltijden staan er altijd klaarovers (de hesjes en stopborden hangen in de Plus). Een jaar of vijftien geleden is het idee geopperd om een rondweg rond het dorp aan te leggen. Daar was iedereen voor en daartoe heeft de provincie in 2005 besloten. Om allerlei redenen die vooral te maken hebben met milieu‐eisen, is de aanleg nog niet tot stand gekomen. Wel weet iedereen precies waar de rondweg komt te lopen, wiens uitzicht daardoor wordt verstoord en wat het betekent voor de infrastructuur van kleinere weggetjes. Inmiddels ligt alles al zo lang stil, dat er steeds vaker stemmen opgaan om maar af te zien van de rondweg. De dorpsraad heeft daarom een enquête georganiseerd: voor of tegen de rondweg? 907 huishoudens stemden, dat is bijna 90%. Dit hoge percentage deelnemers werd bereikt omdat men de enquêteformulieren bij iedereen thuis kwam ophalen, en niet schroomde drie keer terug te komen als mensen niet thuis waren. Uitkomst: 30% voor en 65% tegen. Ik ben heel benieuwd hoe dit gaat aflopen. Je vraagt je af waarom je er tegen zou zijn, want het dorp zou rustiger worden. Maar tegenstanders denken dat er door de rondweg geen geld meer over is om het centrum aan te pakken en gezelliger te maken. Ook leidt een rondweg er toe dat aan die kant het dorp als het ware wordt afgesloten. In Utrecht zou een enquête niet huis‐aan‐huis worden opgehaald, en men zou zeker niet drie keer terug komen. Maar de verschillen tussen stad en platteland zijn natuurlijk veel groter. Hieronder nog drie: Zondag zat ik in de Stiftskerk naast een vrouw van rond de zeventig die hier in de buurt op een boerderij woont. Zij heeft haar hele leven op de boerderij gewerkt, veertig jaar de koeien gemolken en zo. Haar drie kinderen liet ze gewoon rondkruipen op de deel terwijl zij aan het melken was. Tegenwoordig vindt men dat gevaarlijk en vies, maar zij zag er geen been in. Er was ook geen andere oplossing natuurlijk. Nu zijn haar kinderen uiteraard allang het huis uit. Op dit moment geeft zij mantelzorg aan haar buren, een boerenechtpaar van rond de tachtig die verderop aan dezelfde weg wonen. Dat echtpaar heeft geen kinderen en de vrouw ligt al zeven weken in het ziekenhuis en een verpleeghuis. Al die zeven weken brengt mijn gesprekspartner de man naar het ziekenhuis, regelt alles rond de zorg, gaat koffiedrinken bij de oude boer thuis en maakt intussen ook nog daar het huis schoon. Vorige week overleed hier een vrouw in dezelfde boerderij als waar ze 88 jaar geleden was geboren. Het condoleren voor de begrafenis en het koffiedrinken na de begrafenis was op de deel van de boerderij, waar ook het jongvee stond. Is dat niet mooi? Terwijl ik in de pastorie deze column zit te schrijven, wordt er heel hard aan de trekbel getrokken en zie ik een jongetje keihard wegrennen en zich achter de heg verstoppen. Dat ik dat nog mag meemaken! Ik geloof niet dat er in de stad nog belletje wordt getrokken. Laura van Rossum du Chattel Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 8 van 15
Interview met Anneke Sietsma, voorzitter van de Schakelgroep Anneke is sinds vijf jaar voorzitter van de Schakelgroep. In de jaren negentig zat zij in de kerkenraad waar ze onder andere voorzitter was. Samen met haar man Eelke stond zij aan de wieg van het kerkelijk bureau. Wat is de Schakelgroep? De Schakelgroep zijn zes vrouwen die het werk van de 26 contactleden coördineren. Zij zorgen dat ieder lid en vriend een contactlid heeft en dat de contactleden hun ervaringen kunnen uitwisselen met elkaar en met de predikanten, en zij zorgen voor de huissamenkomsten. De Schakelgroep zorgt ook voor de verspreiding in augustus van de ledenlijsten en Wegwijzers door de contactleden, en voor de kerstattenties voor zieke en oude leden. Ook die brengen de contactleden rond. En wat doet de voorzitter? Ik communiceer alles wat de Schakelgroep doet met het kerkelijk bureau, zodat dat precies weet wie bij wie hoort. Ik leg bijvoorbeeld ook contact met een spreker voor de contactledenvergadering. Je bent eigenlijk een aanspreekpunt voor de leden, de kerkenraad en de predikanten. Je moet betrokken zijn en een beetje nauwkeurig. Dus samenvattend: de contactleden hebben contact met alle leden en vrienden van de gemeente, de Schakelgroep zorgt er voor dat de contactleden hun werk kunnen doen en ook contact hebben met elkaar, en de voorzitter probeert dat allemaal in goede banen te leiden. Ik snap het! In de week dat ik met Anneke praat voor dit interview, zijn toevallig net de huissamenkomsten. De Schakelgroep bedenkt samen met de predikanten het thema voor de huissamenkomsten en maakt afspraken met de leden waar de bijeenkomsten zijn. De predikanten leiden vervolgens de bijeenkomsten. Er is al jaren een groep, niet heel groot, die op de huissamenkomsten komt. Het is een leuke manier om geloofsgenoten te treffen die je normaliter niet gauw spreekt. Twee keer per jaar zijn er besprekingen van de contactleden onderling. Ze bekijken dan of iedereen niet te veel of te weinig mensen onder haar hoede heeft, of er problemen zijn. Contactleden kunnen elkaar helpen, want het is niet altijd makkelijk om bij leden en vrienden op bezoek te gaan. Soms mag je niet naar binnen! Maar dat is een grote uitzondering. Waarom zijn er eigenlijk contactleden? Veel oudere leden komen om allerlei redenen niet meer naar de kerk. Het zijn vaak mensen die in het verleden veel voor de gemeente gedaan hebben. Zij hebben recht op onze aandacht, als ze ziek of gewoon oud zijn. Ik vind het zelf meestal ook helemaal geen opgave want je krijgt er enorm veel voor terug. Vaak leer je elkaar als contactlid en gemeentelid goed kennen en ontstaan er waardevolle contacten. In het contact gaat het om degene die je bezoekt, maar het is verrijkend naar twee kanten. Dat hoor ik ook altijd terug van de contactleden. Ik vind het heel belangrijk werk want het zorgt er voor dat de gemeente betrokken blijft bij elkaar. Overigens krijgen de jongere leden niet zo vaak (of bijna nooit) bezoek van contactleden. Zij hebben er minder behoefte aan want zitten zelf in groepen en kringen, en komen naar de kerk. Bovendien hebben ze minder tijd voor bezoekjes omdat ze werken. Hoe zit het met de contactledenvergaderingen? Die zijn twee keer per jaar. Ongeveer de helft van de contactleden komt. We hebben altijd een meer organisatorisch deel waarin we bijvoorbeeld nieuwe adressen verdelen, en een inhoudelijk deel. Vorige week is Hetty Stok, de directeur van het Hospice in de Utrechtse Kanaalstraat, over het hospice komen vertellen: wat is het doel van het hospice en wat doen vrijwilligers daar.
Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 9 van 15
Je hebt veel gedaan in de gemeente. Binnenkort houd je op met het werk voor de Schakelgroep. Hoe zal dat zijn? Het is mijn ervaring dat het het leukste is om in de “inner circle” van de gemeente te zijn. Je weet dan heel veel en voelt je bij alles betrokken. Heel mooi. Zodra je uit die kern verdwijnt, voelt het anders, tenminste zo was het voor mij. Je voelt meer afstand. Daarom vond ik het altijd fijn nog wel zo veel mogelijk te doen, bijvoorbeeld dus in de Schakelgroep. Ik ga er straks mee stoppen in verband met een eventuele verhuizing. Heb je al een opvolger? Ja en daar ben ik heel erg blij mee! Evelien Niemantsverdriet neemt mijn rol over. Hoe zie je de toekomst van de gemeente en de Schakelgroep? We moeten zeker contactleden houden. Hoe we dat organiseren met de Schakelgroep, zou natuurlijk ook anders, misschien makkelijker, kunnen. Ik zie het optimistisch in, ik denk dat de gemeente voldoende daadkracht en energie heeft om te blijven bloeien. Er is voldoende betrokkenheid. Landelijk ben ik minder optimistisch, er zijn zo veel kleine gemeentes. Zijn er wel genoeg predikanten, en is er wel genoeg werk voor de predikanten die er zijn. Aan de andere kant, laatst was ik in Friesland in een heel kleine gemeente. Ik was bij een dienst die de vorm had van een huiskamerdienst. We zaten wel in de kerk, maar met z’n achten rond een tafel. We zongen met elkaar en lazen de bijbel, en iemand hield een verhaal. Het was heel mooi. In kleine gemeentes moet je zoeken naar nieuwe vormen. Ik heb er vertrouwen in. Laura van Rossum du Chattel
Elke dag is een uitnodiging Elke dag is een uitnodiging om goed te zijn voor jezelf, om jezelf op te bouwen. Elke dag is een uitnodiging om jezelf te oefenen in waardering voor dit leven, in waardering voor je kunnen. Elke dag is een uitnodiging om je te verwonderen over zoveel goeds in anderen over zoveel verlangen naar liefde. Elke dag is een uitnodiging om tijd te nemen voor zorg, om aandachtig te leven. Elke dag is een uitnodiging om elkaar te bemoedigen, om te bouwen aan een wereld van liefde. Uit "Een nieuw begin" van M. v.d. Bergh (ingezonden door zr. Freddy den Herder) Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 10 van 15
Spraakmakend eten Op vrijdag 14 november was er Spraakmakend eten met het thema: opstaan of liggen blijven. We waren met tien personen:
We begonnen met het lezen van gezang 719: Loof God voor de vruchten van boomgaard en land Loof God voor de vruchten van boomgaard en land, Loof God voor de boer, op vooruitgang gebrand, De oogst met de hulp van machines volbracht, geduldig gedaan met verenigde kracht. Loof God voor de vruchten van over de zee Van ver nemen schepen de oogst met zich mee: Verzonden door buren, hun naam onbekend, Gegeven door god die ons allemaal kent. Loof God voor de vruchten uit aarde en mijn, Ze worden bewerkt tot ze handelbaar zijn: Voor olie, voor ijzer, voor steenkool en goud, Loof God die ze geeft omdat Hij van ons houdt. Loof God voor de vruchten van kennis en brein, De drang tot ontdekken van wat er kan zijn: Voor dromen en daden en alles dat leidt Tot een wereld van hop en van menselijkheid. Loof god voor de vruchten van liefde alom, Van leiders naar volgers maar ook andersom: Dat ieder geleid wordt, geduldig en goed, Naar vrijheid en dat men zal worden gevoed. We vonden het een modern lied. We aten erwtensoep, pompoensoep, turks brood met kaas, tomaten en olijven. En we praatten lang over opstandigheid: wat is dat eigenlijk? Wat is het verschil met boosheid of irritatie? Wat durven we te doen en wat vinden we van opstandige acties van anderen? Om half tien braken we op, en we bedankten Nanja, Ans en Josje voor hun maaltijd. Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 11 van 15
De gedoogpartner1 ‐ vijf vragen aan een niet‐doopsgezinde partner In de nieuwe rubriek ‘vijf vragen aan een niet doopsgezinde partner’ stellen we vijf vragen aan Jos ter Brake, man van Nanja ter Brake. Je bent niet doopsgezind. Hoor je bij een andere kerk of ben je niet gelovig? Kun je dat toelichten? Nee, ik ben inderdaad niet doopsgezind. Toch voelt het alsof ik wel een beetje bij de DGU hoor. Ik hoor in elk geval niet bij een andere kerk. Ben ik gelovig of niet? Ik geloof dat de mens in principe goed wil zijn, dat wil zeggen zijn/haar talenten wil ontwikkelen en ontplooien in harmonie met anderen. Dat die talenten een geschenk zijn en dat je tijdens je leven vaak een onzichtbare hand kunt pakken om de juiste weg te kiezen, daarvan ben ik overtuigd. Is dat God? Prima. Wat vind je van de doopsgezinden en de doopsgezinde gemeente Utrecht? Mijn indruk is dat de leden van de DGU (en doopsgezinden in het algemeen) hetzelfde mensbeeld hebben als ik. Het verschil is wellicht ons vertrekpunt. Doopsgezinden redeneren vanuit een godsbeeld en dat bepaalt hun mensbeeld. Bij mij is het omgekeerd. Ga je wel eens mee naar een dienst van de DGU? Waarom wel of niet? Ik ga wel eens mee. Vooral op hoogtijdagen. Dat is vermoedelijk een erfenis uit mijn katholieke verleden. Ook op zondag overheersen meestal wereldse zaken, zoals hardlopen en nog wat werk afmaken. Als ik een dienst bijwoon, kom ik er met een goed gevoel vandaan. Aan de andere kant, als ik niet ga, mis ik dat gevoel niet. Dat ik de wijkbijeenkomsten vaak mis, omdat ik dan ga trainen, vind ik wel jammer. Hoe is het om als stel niet bij dezelfde kerkelijke gemeente te horen? Dat Nanja actief lid is en ik zelf geen actief lid ben, vind ik prima. We hebben ieder eigen interesses en doen daarom veel apart. Ik wil wel graag weten wat haar bezig houdt, maar we moeten niet proberen om alles samen te doen. Ik moet bijvoorbeeld niet mee gaan naar een zing(zang?)middag. Dan loopt de dirigent weg. En ik moet Nanja niet vragen mee te gaan hardlopen. Dan loopt er ook iemand weg. Wie, is niet op voorhand duidelijk. Heb je een tip voor de DGU? Wellicht gebeurt het al, maar probeer de DGU actief te profileren tijdens de introductieperiode van nieuwe studenten en leerlingen (HBO, MBO, WO). Of, beter nog, probeer die studenten en leerlingen die van huis uit lid zijn van een kerkgenootschap persoonlijk te benaderen. Als je wilt meewerken aan deze rubriek, kan je je aanmelden bij de redactie,
[email protected] 1
Deze naam is ontleend aan de naam van een rubriek in de Nieuwsbrief van de Amsterdamse Studentenekklesia Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 12 van 15
Afsluiting van het jubileum
Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 13 van 15
Villa Vrede in het Marcuscentrum2 Op 2 juli zijn Ida Wassenaar en Judith Fournier op bezoek geweest bij Villa Vrede, "De ontmoetingsplaats in Utrecht waar je zonder papieren altijd welkom bent!", die onderdak heeft gevonden in het bijgebouw van de Marcuskerk, dat van de Protestantse Gemeente Utrecht wordt gehuurd. We worden ontvangen door coördinator Wilma Rozenga, de enige betaalde kracht (24 uur). Als een goede moeder heet zij iedereen welkom, stelt de bezoekers op hun gemak, ziet erop toe dat zij van koffie en thee worden voorzien, een plekje vinden in een van de huiskamers om tot zichzelf te komen, anderen te ontmoeten, dat ze antwoorden krijgen op hun vragen of worden geholpen bij het invullen van papieren. Ook kun je er televisie kijken, een spelletje doen, de zorg voor je kinderen delen met anderen, kleding krijgen, Nederlandse les, pianoles en fietsles. En niet te vergeten: een boterham of zelfs een warme maaltijd. Wilma heeft jaren voor de missie in Afrika gewoond en gewerkt en dat is goed te merken aan haar warme en toch losse omgang met de mannen, vrouwen en kinderen die binnenlopen. Villa Vrede is nu woensdag, donderdag en vrijdag van 10‐17 uur open. Het streven is om de hele week open te zijn. De andere kant van het werk van Wilma bestaat uit het bekend maken van Villa Vrede en het werven van vrijwilligers voor de opvang en het geven van taal‐, piano‐, en fietslessen. Bovendien is er van alles aan spullen nodig, zoals kleding, handdoeken, badkleding, fietsen, computers. Ook voor de moestuin, waarvoor Rotsoord een stukje grond beschikbaar stelt, is hulp en materiaal nodig. Daarnaast onderhoudt Wilma de samenwerking met andere organisaties die zich op de een of andere wijze met de doelgroep bezighouden: Vluchtelingenwerk Midden‐Nederland (VWMN), STIL (sociaaljuridische bemiddeling voor opvang), Weerdsingel (Tussenvoorziening), Huize Agnes (4 opvanghuizen voor vrouwen met en zonder kinderen), Toevlucht, Omduw, St. Dienstverlening Buitenlanders, Singuru (Overvecht). Eén maal per zes weken is met bovengenoemde organisaties hulpverleningsoverleg.
2
Het Marcuscentrum is een bijgebouw van de Marcuskerk in Hoograven
Menno Sticht 2014 nr. 6
blz. 14 van 15
Ook met de Gemeente Utrecht voert Wilma het gesprek, maar Villa Vrede ontvangt geen subsidie van de Gemeente. Villa Vrede is een politiek neutrale stichting, die afhankelijk is van subsidies van andere organisaties, waaronder kerken. De Gemeente Utrecht stelt zich wel coulant op, d.w.z. dat zij geen actief opsporingsbeleid voert en de bezoekers van Villa Vrede dus met rust laat. De Villa Vrede zelf is geen echte hulpverleningsorganisatie, verwijst wel door en verzorgt ook informatiebijeenkomsten, bv. op medisch gebied. Het biedt voor de dag een veilig onderkomen voor mensen die nergens veilig en thuis zijn. Zo worden asielzoekers na eerste afwijzing van hun statusaanvraag in de beroepsprocedure uit de asielzoekerscentra gezet en komen op straat te staan. Het grootste huisvestingsprobleem hebben de gezinnen. Tijdens ons gesprek met Wilma in het kantoor, dat nog allerlei andere functies heeft, worden we herhaaldelijk gestoord: door kinderen die hun tekening willen laten zien, door vrijwilligers die iets willen vragen… Wij doen tot slot de ronde door Villa Vrede en zien hoe ieder op zijn of haar wijze bezig is: televisiekijken, dingen opzoeken op de computer, zich meten met de tegenstander op het prachtig nieuwe tafelvoetbalspel… In de huiskamer met de piano is de leraar met drie leerlingen in gesprek. Uit de keuken komen ons al heerlijke geuren tegemoet van de maaltijd die een van de vrijwilligers bereidt. Even later nemen we afscheid van dit gastvrije huis, waar dankzij de inzet van Wilma en haar vrijwilligers mensen voor een paar uur onderdak, rust, steun en vrede vinden. Website: www.villavrede.nl Het centrum heeft behoefte aan: ‐ vrijwilligers voor taak van gastheer/vrouw ‐ handdoeken ‐ activiteitenbegeleid(st)er ‐ goedwerkende computers ‐ taaldocent ‐ badkleding ‐ fietsen ‐ kleding
Data inleveren kopij en verschijning Menno Sticht 2014‐2015 Nummer 1 Winter 2 Pasen 3 Pinksteren 4 Nieuw seizoen
Menno Sticht 2014 nr. 6
Inleverdatum kopij 4 januari 2015 1 maart 3 mei 2 augustus
verschijningsdatum 16 januari 2015 13 maart 15 mei 14 augustus
blz. 15 van 15