Inhoud 3 4 5 6 8 9
12 13 15 17 19 20 21
Van de redactie
ç
Van de redactie Terugblik
Kerncijfers
Guus Schönfeld neemt afscheid
Gijs Langeslag en Bernd Ebbo Visser stellen zich voor Wel en Wee
Nieuw thuis voor Hekima
Negen weken euritmie op Tridhaksa Optimisme in Jerevan Rondreis Argentinië Aitiara zoekt peten
Acomi bouwt aan toekomst
Nee, dat doen we niet! We kunnen in een ‘redactioneeltje’ niet vragen om financiële steun en zeker niet om financiële steun voor één bepaalde persoon. Dus kunnen we hier niet het verhaal vertellen van Rinna Soriano. Lezers verwachten een paar woorden met betrekking tot de voorliggende editie en geen tranentrekkend verhaal over een enthousiaste jonge Filippijnse vrouw die zich een paar jaar alles ontzegt en helemaal naar Australië reist om daar een opleiding tot vrijeschoolleerkracht te volgen. En we kunnen al helemaal niets zeggen over hoe zij vervolgens merkt dat ze niet kan bestaan – laat staan haar studieschuld afbetalen – van het salaris dat ze met haar werk in de vrijeschool in Manilla verdient. Dat is niets bijzonders, dat overkomt heel wat vrijeschoolleraren overal ter wereld. Daar hoort u ons dan ook niet over. We geven alleen maar aan u door dat u via onze website haar schilderijen kunt bekijken en bestellen. En we doen er een plaatje bij, zonder kleur helaas. Ja, dat doen we!
Solidariteitsactie
‘Full Moon’ van Rinna Soriano
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
3
bestuur
Terugblik op 2005
ç
Algemeen Het jaar 2005 stond in het teken van grote veranderingen binnen onze organisatie. Er is overleg gevoerd over een nieuwe organisatiestructuur die begin 2006 haar beslag zal krijgen. Drie portefeuillehouders zijn ´met pensioen´ gegaan en vijf zijn nieuw aangetreden. De solidariteitsactie en peetschappen mochten zich verheugen in een groeiende belangstelling. De administratie ervan is zo omvangrijk geworden dat ondersteuning daarbij noodzakelijk was. Wereldwijd zagen we een groei van vrijeschoolinitiatieven, in het bijzonder in China, Vietnam, Argentinië, Brazilië, Costa Rica, Kosovo en Polen. De gedwongen sluiting van de Sikhulise-School in Soweto, Zuid-Afrika, was een grote tegenslag; de grond waarop de school stond, is door de overheid verkocht, het gebouw afgebroken. Vele jaren werken aan een ideaal zijn zo teniet gedaan. Bestuur In april nam Nelle Amons voor het laatst deel aan de maandelijkse vergaderingen van het algemeen bestuur. Haar bijdrage gedurende twaalf jaar is van onschatbare waarde geweest. De komende jaren zullen wij ongetwijfeld nog een beroep op haar expertise doen. Wij moesten ook afscheid nemen van onze zeer actieve portefeuillehoudster Gerda de Jonge. Zij en later Guus Schönfeld, onze vroegere voorzitter, hebben eveneens jarenlang hun hart met het IHF verbonden. Wij namen afscheid van Rogier van der Kruk als voorzitter om hem enige tijd later weer te verwelkomen als portefeuillehouder Azië en Pacific. Als nieuwe leden van het algemeen bestuur zijn verwelkomd: Rhea Vincent (India), Lotti Hesper (Brazilië), Jan van Gils (Europa) en Chantal Bosch (Spaanstalig Zuid-Amerika). Het dagelijks bestuur heeft in Chantal Bosch een nieuwe secretaris en in Gijs Langeslag een nieuwe voorzitter gevonden. Theo Helling, die vele jaren achter de schermen de financiële administratie voerde, is opgevolgd door Jacques van den Boogaart. Een expert biedt tijdelijk hulp bij het vereenvoudigen van de ingewikkelde administratie van de peetschappen. Bernd Ebbo Visser zal een vertrouwd gezicht worden achter onze stand tijdens bazaars op scholen en conferenties. Wij zoeken nog iemand om hem terzijde te staan. Het algemeen bestuur vergaderde tien keer, het dagelijks bestuur vier keer. Wij zijn het Heilpedagogisch Verbond zeer erkentelijk voor de prettige vergaderruimte die het ons ook dit jaar weer geheel belangeloos ter beschikking stelde. Diverse bestuursleden hebben gereisd: Gerda de Jonge droeg voor de vijfde keer bij aan de Asian Teachers’ Training in Bangkok, Truus Warrink nam deel aan een conferentie voor kleuterleerkrachten in Dornach en Chantal Bosch bezocht twaalf projecten in Argentinië.
Organisatiestructuur In het afgelopen jaar is de organisatiestructuur in vijf vergaderingen aan de orde gekomen. ´Daadkracht en efficiëntie zonder opoffering van warmte´ waren daarbij de trefwoorden. De organisatie krijgt een mandatenstructuur waarbij alle portefeuilles en de taken van voorzitter, secretaris en penningmeester mandaatgebieden zijn. De mandaathouders dragen jaarlijks in een vergadering van het algemeen bestuur verantwoording af over hun mandaat. Het gemis van een DB-lid voor PR-zaken wordt steeds sterker gevoeld. Naast voorzitter, secretaris en penningmeester is deze functie onontbeerlijk. Samenwerking met andere organisaties Er zijn drie bijeenkomsten geweest met de Nederlandse fondsen: Stichting Helias, Stichting ter Bevordering van de Heilpedagogie en de Iona Stichting. Doel hierbij was de werkgebieden van de vier stichtingen duidelijk te krijgen en zo hulpvragen gerichter te kunnen doorverwijzen. Nelle Amons en Joke Doorschodt namen in februari deel aan een bijeenkomst van de internationale hulpfondsen die in Amsterdam plaatsvond. Het beleid m.b.t. hulpvragen zal in de toekomst steeds zorgvuldiger gevoerd kunnen worden. Rogier van der Kruk was aanwezig bij een bijeenkomst van de European Council for Steiner Waldorf Education (ECSWE) die op Europees niveau de vrijeschoolbelangen behartigt. Verkoop producten Wij zijn veel dank verschuldigd aan scholen die hun medewerking verleenden aan de verkoop van producten van de buitenlandse projecten. De bijzondere kwaliteit van de serie poppen van het Pampatoys project in Argentinië, krijgt steeds meer aandacht waardoor ook de omzet groeit.
Tot slot In september is de nieuwe brochure via de scholen onder de aandacht van vrijeschoolouders gebracht. Ook is deze meegestuurd met een editie van de r çndbrief , VOK, Jonas en Motief. Dit heeft geleid tot een verheugende toename van ca 100 donateurs. In november heeft een gesprek plaatsgevonden met de directie van de Vereniging van Vrijescholen die de belangen van de scholen naar de overheid behartigt. De secretaris deed in dit gesprek een beroep op de broederschap van gesubsidieerde vrijescholen ten opzichte van ongesubsidieerde vrijescholen in het buitenland: een bijdrage van € 1 per leerling per maand zou wellicht mogelijk zijn. Onze Europese zusterorganisaties ontvangen al jaren een dergelijke bijdrage. Wij hopen het gesprek hierover in 2006 voort te kunnen zetten. NAMENS HET BESTUUR: CHANTAL BOSCH, SECRETARIS
4
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
Kerncijfers
ç
Inkomsten Ontvangen gerichte schenkingen Ontvangen vrije schenkingen Totaal ontvangen schenkingen Rente-inkomsten Overige baten
Uitgaven Overgemaakt naar projecten waarvan naar Europa Afrika Azië, Australië, Nieuw-Zeeland Zuid-Amerika Solidariteitsfonds + peetschappen Overige Kosten organisatie
2004
2005
124.455 87.784 212.239
109.276 53.018 162.294
1.398
1.578 5.170
150.077 25.394 52.657 14.613 31.478 22.634 3.301
128.121 13.684 27.934 14.166 14.379 46.202 11.756
25.814
30.648
bestuur
Kerncijfers*) 2005 (in euro’s)
Toelichting kerncijfers 2005 Dankzij uw giften hebben we afgelopen jaar weer aan veel projecten ondersteuning kunnen bieden. Met in totaal bijna € 130.000 hebben vrijescholen in de verschillende werelddelen iets van hun plannen kunnen realiseren op het gebied van leermiddelen, huisvesting, aanstelling van leerkrachten of scholing. Dankzij de peetschappen kon voor veel kinderen het schoolgeld worden betaald. Hartelijk dank daarvoor! Het totaalbedrag aan schenkingen was beduidend lager dan in 2004. Het verschil wordt deels bepaald door een groot bedrag uit een nalatenschap dat in 2004 werd ontvangen. Om meer mensen bekend te maken met het werk van het IHF is een nieuwe folder ontworpen en breed verspreid. Met name de laatste maanden was het effect daarvan merkbaar; een flink aantal nieuwe donateurs meldde zich aan. De organisatiekosten zijn door de nieuwe folder eenmalig verhoogd met ongeveer € 5.000. Mede door het lagere bedrag aan schenkingen heeft dit geleid tot een percentage voor organisatiekosten van 18%. In 2006 zal het kostenpercentage naar verwachting aanmerkelijk lager zijn. In het verleden is 10% organisatiekosten ingehouden op de gerichte schenkingen, uitgezonderd de peetschappen. Deze inhouding konden wij met ingang van 2006 afschaffen omdat er nu voldoende andere middelen zijn om de organisatie mee te bekostigen. Dit betekent dat gerichte schenkingen volledig naar de betreffende projecten worden overgemaakt. Voor 2006 hoop ik dat u en vele anderen dit belangrijke werk met uw bijdrage mogelijk blijft maken. NICO GROOT,
PENNINGMEESTER
*) Omwille van de leesbaarheid is gekozen voor deze vorm van financiële verslaglegging. Wilt u de jaarrekening toegestuurd krijgen, dan kunt u zich wenden tot het secretariaat.
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
5
In gesprek met Guus Schönfeld Interview
interview
Na zeven jaar voorzitter te zijn geweest en nog
ç
een jaar langer portefeuillehouder voor WestEuropa en het Midden-Oosten, nam Guus
Schönfeld vorig jaar afscheid van het Internatio-
naal Hulpfonds. Naar aanleiding daarvan spraken
wij met hem over wat hem bewoog om bij het IHF te komen en waar zijn interesses lagen.
Guus als nieuwe voorzitter
“Op een dag”, vertelt Guus, “sprak Gerda de Jonge mij aan bij de natuurvoedingswinkel in Bergen. Gerda kende ik van de Antroposofische Vereniging daar. Zij vroeg me of ik misschien tijd en zin had om iets voor het Internationaal Hulpfonds te doen. Nelle Amons, die ik al vanaf mijn studietijd ken, had mijn naam genoemd. Ik had toen nog nooit van het IHF gehoord. Ik was enthousiast voor de vrijeschoolbeweging. Onze kinderen zaten in Bergen op school, later op de bovenbouw in Amsterdam. Ik ben een aantal jaren voorzitter van het bestuur van de vrijeschool in Bergen geweest, een actief bestuur waar de school toen alleen benedenbouw - nog erg op leunde. Het bestuur werd duidelijk gewaardeerd en we hadden regelmatig vergaderingen met het voltallige college. Een leuke tijd!” Guus vervolgt: “Gerda’s vraag kwam op het juiste moment. Het werk van het IHF en ook de mensen spraken mij erg aan. Het was een beetje thuis komen nadat ik me een hele tijd beroepshalve alleen met organisatieadvieswerk had bezig gehouden. Omdat je als organisatieadviseur werkt vanuit het gezichtspunt dat een bedrijf met jouw advies zelf binnen de organisatie de oplossing vindt, blijf je per definitie altijd een buitenstaander. Voor een langere verbinding ben je bovendien te duur. De invoering van het advies wordt altijd door het bedrijf of de organisatie zelf gerealiseerd. Ik had het idee dat ik mijn beroepservaring nu kon toepassen in een werkgebied dat me na aan het hart lag. Uiteindelijk had ik vóór mijn kennismaking met het bestuur van het IHF op 5 november 1997 een uitvoerig gesprek met Nelle Amons. De toenmalige voorzitter had aangegeven te willen stoppen. Er was dus direct al aanleiding om over het voorzitterschap te praten. Er werd gesproken over de wenselijkheid van een zekere professionalisering binnen het IHF. Mijn voorganger, Aalt Riezenbos, was - zoals bij een pionierstijd past - een voorzitter die eigenlijk alles zelf deed. Ook kon het Internationaal Hulpfonds vrijwel niets zelfstandig doen en had bij wijze van spreken voor iedere handtekening het bestuur van de Stichting voor Rudolf Steiner Pedagogie
6
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
nodig waarvan het IHF toen nog een werkgroep was. Een beleidsplan ontbrak en er werd nauwelijks aan marketing of publiciteit gedaan. De Rondbrief was er al wel maar leek niet echt te voldoen om nieuwe mensen enthousiast te maken en vaste donateurs te werven. In de vergaderingen van toen werd vooral gekeken naar hoe het met iedereen ging en hoe iedereen zich voelde en niet zozeer naar hoe iedereen werkte. Toen Aalt Riezenbos stopte, heb ik het voorzitterschap overgenomen en omdat ik daarnaast op den duur ook wel iets anders wilde doen, heeft Gerda - die toen meer dan de halve wereld in haar beheer had - WestEuropa aan mij overgedragen.
De vergadering wordt voorbereid
Toen ik in 1997 voorzitter werd van het IHF was mijn eerste vrouw net overleden. Sindsdien is er veel gebeurd. Ik ben opnieuw getrouwd en samen zijn wij uit het westen des lands verhuisd naar Drenthe. Dat klinkt naar heel ver weg maar de verbindingen zijn prima en het is helemaal niet verder weg dan Bergen!” Over de projecten zegt Guus: “De scholen waarmee ik me het meest verbonden voel zijn de Raheen Wood-School in County Clare in Ierland en de Moray Steinerschool in Schotland. Ook had
Het was heel fijn om allerlei nieuwe mensen te ontmoeten en ik heb nooit momenten gehad waarop ik het bijltje erbij neer wilde gooien. Ja, de meest interessante periode was voor mij het proces van verzelfstandiging, het ontvlechten van de structuren en het totstandkomen van een zelfstandige stichting voor het Internationaal Hulpfonds. Toen heb ik overigens meteen ook in de statuten laten opnemen dat bestuursleden niet ouder dan 70 jaar mogen zijn! Een leuk aspect aan het werk voor het IHF vond ik de internationale contacten. We gingen ook als waarnemer naar de ECSWE (European Council for Steiner Waldorf Education) en konden daar regelmatig verslag doen van onze eigen activiteiten.” Op onze vraag antwoordt Guus: “Wat er nu nog van mijn werk bij het IHF gebleven is? Hoewel ik nu niet meer actief ben binnen het IHF heb ik nog een aantal prettige contacten met mensen die ik via het IHF heb leren kennen. Via e-mail blijf ik op de hoogte en als ik - wat regelmatig voorkomt - in Ierland ben, ga ik altijd naar de Raheen Wood-School.“
ç
Toen het IHF in de bestuursvergadering van de Stichting voor Rudolf Steiner Pedagogie uitdrukkelijk te kennen gaf dat het een zelfstandige stichting wilde worden, leek het zinvol om eerst eens naar de relatie tussen de Nederlandse en de internationale schoolbeweging te kijken. Daarbij bleek dat de meeste vragen bij het IHF binnenkwamen als het om internationale samenwerking ging. Uiteindelijk heeft dat alles ertoe geleid dat het IHF een aparte stichting werd. De financiën en de boekhouding moesten losgemaakt worden van de Stichting voor Rudolf Steiner Pedagogie, we moesten een ander onderkomen vinden, op korte termijn moest er ineens van alles gebeuren. Daar houd ik van, dat schept ruimte en duidelijkheid, ook in het denken. Ja, een boeiende periode, die verzelfstandiging, daar heeft altijd al een stuk van mijn belangstelling gelegen, in het aanbrengen van structuur! De verzelfstandiging heeft geleid tot minder contact met de Stichting voor Rudolf Steiner Pedagogie en ook tot minder contacten met het Heilpedagogisch Verbond, de Stichting Helias, de Vereniging voor Vrijescholen en de Iona Stichting. Wel worden er nu jaarlijks gezamenlijke bijeenkomsten voor al deze groeperingen georganiseerd.
interview
ik regelmatig contact met de Scuola Libera in Palermo en de kleuterschool Infancia Viva in Portugal. Met diverse Franse scholen heb ik eveneens intensief contact gehad, vooral met de Matthias Grünewald-School in Colmar en Chant’d’Arize in de Pyreneeën; ook met andere scholen in Frankrijk, vooral tijdens die sekteaffaire daar. Er werd beweerd dat de antroposofie een sekte was en sektes zijn verboden in Frankrijk. De Antroposofische Vereniging in Frankrijk heeft toen samen met de scholen een rechtszaak aangespannen tegen de Franse staat. Hoewel de scholen van alle blaam gezuiverd werden en de rechtszaak wonnen, hadden tegen die tijd al veel ouders hun kinderen vanwege die beschuldiging van school gehaald, zodat de meeste scholen door geldgebrek moesten sluiten, behalve een paar die het hoofd boven water hebben kunnen houden. “En wat het Midden-Oosten betreft,” vult Guus aan, “dat is erbij gekomen toen jij, Heide, Israël als werkveld inbracht. Samen met Sekem in Egypte heb ik toen ook Israël onder mijn hoede genomen. Ik was al penningmeester van de vriendenkring van Sekem. De vriendenkring heeft een aantal projecten binnen Sekem geëntameerd waar het IHF ook aan heeft bijgedragen.” “Sekem”, zegt Guus, “vind ik als totaalproject absoluut bewonderenswaardig en ongekend interessant maar ik zou er niet kunnen werken. Het verschil met onze maatschappij zou voor mij te groot zijn omdat de menselijke omgang en de hiërarchie binnen het bedrijf zo totaal anders is dan hier. Wat daar in Egypte door Abuleish tot stand gebracht is, is te danken aan het feit dat hij thuis is in de plaatselijke cultuur. Aan een dergelijk initiatief, met zo’n omvang, begin je ook niet meer op je zeventigste. Je begint wel met nieuwe dingen maar op een bescheidener schaal. Vroeger had ik het standpunt: bestuurlijke dingen graag, maar nooit langer dan drie jaar. Deze visie heeft geen stand gehouden. Drie jaar is te kort maar - zou mijn advies zijn - doe nooit iets voor de rest van je leven! Daarom ga ik nu ook weg, om nieuwe dingen te doen.
Nieuwe dingen tegemoet
Afsluitend zegt Guus:“Vroeger werd alles centraal geregeld en kwamen er altijd vragen over of het geld overgemaakt en aangekomen was. Zoiets centraal regelen maakt het werk nodeloos ingewikkeld. Een boekhouding kan eigenlijk alleen maar het verleden vastleggen; zodoende ben je nooit precies op de hoogte van de actuele situatie. Daarom is het ook juist om met een maximale toewijzing per vergadering te werken. Wat ik met betrekking tot de toekomst belangrijk vind, is dat het Hulpfonds zich realiseert dat het een vrijwilligersorganisatie is en dat het daarom een centrale plaats moet inruimen voor dienstverlening aan en ondersteuning van de vrijwilligers. Ik geloof dat dit nu gaat lukken!” HEIDE HEMMINGA
EN
ANNETTE
VAN
SOEST
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
7
nieuw
Bernd Ebbo Visser en Gijs Langeslag stellen zich voor
ç
Over de wereld, het leven en … Mijn naam is Bernd Ebbo Visser. Ik ben 34 jaar oud, ik doe niemand na; ik probeer in mijn leven en werk origineel en uniek te zijn, en dat is het eigenlijk wel... Omdat ik me kan voorstellen dat dit wat magertjes over kan komen, zal ik proberen hier een achtergrond bij te schilderen. Ik ben geboren in Thailand, getogen in Suriname en uiteindelijk tijdens mijn pubertijd in Nederland terecht gekomen. Deze samenloop van omstandigheden brengt mij direct bij mijn motivatie om iets te doen voor het Internationaal Hulpfonds. Vanuit dit kikkerlandje miste ik de verbinding met de rest van de wereld. In het tijdperk van het worldwide web, massamedia en mondialisering klinkt dit misschien wat gek, maar via de hierboven genoemde kanalen krijg ik van alles mee van de problemen op deze planeet, terwijl het mij tegelijkertijd helemaal niets zegt. Ik wil iets doen aan dit gevoel van vervreemding van het leven, immers we leven met zijn allen samen op deze aarde en beïnvloeden zo elkaar’s lot. Gelukkig kan ik als marktkraamhouder voor het IHF een positieve bijdrage leveren. Joop van Dam vergeleek het leven ooit met het sprookje van Vrouw Holle waarin het goede zich manifesteert in het helpen van anderen. Daar kan ik me prima in vinden, al wil ik daar graag nog aan toevoegen dat ik het idee heb dat de mens eigenlijk nog mens moet worden. Verder ben ik de trotse vader van twee kinderen, de meer dan tevreden vriend van mijn vriendin en ik ben beeldhouwer, dichter en schilder, maar ook glazenwasser, straatverkoper, postbode in wording, en wat al niet meer. Ik hoop dat mijn inbreng het Internationaal Hulpfonds ten goede komt en dat ik velen van u mag begroeten tijdens een van de markten of bazaars. Hieronder een gedicht. Tot ziens!
Een nieuwe voorzitter Hierbij wil ik mij als nieuwe voorzitter van het bestuur voorstellen aan alle donateurs en belangstellenden van het Internationaal Hulpfonds. Mijn naam is Gijs Langeslag, ik ben 54 jaar en ik woon in Arnhem. Sinds 1978 ben ik verbonden met de vrijeschoolbeweging. In de eerste jaren heb ik samen met mijn vrouw Toos meegewerkt aan de opbouw van de Parcivalschool in Arnhem. Het was deze vrijeschool die wij als ouders kozen voor onze beide dochters, Femke en Jorinde. En ook onze kleindochter Thirsa gaat er momenteel met veel plezier heen. In 1985 ben ik als klassenleerkracht op de Parcivalschool gaan werken, waar ik twee keer een groep kinderen begeleidde van klas 1 t/m 7, resp. 1 t/m 6; de tweede ‘ronde’ in een duobaan samen met mijn vrouw. Sinds september 2000 ben ik als schoolondersteuner werkzaam voor de Stichting Pallas. Deze stichting is dienstverlenend aan twaalf vrijescholen (van Maastricht tot Ede). Op deze scholen adviseer ik op alle mogelijke gebieden: financieel, personeel, gebouwen, Arbo-zaken, enz. Deze baan vraagt veel tijd en energie van mij. Ondanks dat vind ik het heel belangrijk om ook als vrijwilliger iets in de wereld te kunnen doen. Welkom was daarom ook de vraag vanuit het dagelijks bestuur van het Internationaal Hulpfonds om de functie van voorzitter op mij te nemen. Hiermee heb ik voor een periode van drie jaar ingestemd.
BERND EBBO VISSER
Uitdaging
jongens, zo is het leven het is een stroom van energie in alles even gedreven met tijd en ruimte als decor van dit theater speel jongens, speel jouw eigen deel het applaus van God komt later
Ik vind dit wel een spannende taak, gezien het feit dat het toch om een vrij uitgebreide organisatie gaat die werkzaam is op verschillende terreinen. Ik heb in de jaren die achter mij liggen regelmatig van het IHF gehoord; nu krijg ik ook de kans om mij ermee te verbinden en mijn steentje bij te dragen. Ik vind het een uitdaging mee te denken in het proces van organisatorische veranderingen binnen het Hulpfonds. Ook het helpen zoeken naar het evenwicht tussen individuele en gezamenlijke verantwoordelijkheid spreekt mij aan. Een ander aandachtspunt voor mij is de verhouding tussen de verschillende Nederlandse hulporganisaties die vanuit het antroposofisch mensbeeld werken en soms elkaar overlappende hulpvragen krijgen. Waar hoort wat? Hierin is een goede onderlinge afstemming nodig. Daarnaast is voor mij ook de internationale samenwerking tussen de verschillende organisaties in de wereld van groot belang. Tenslotte hoop ik van harte op een goede samenwerking met alle andere vrijwilligers die met zoveel inzet binnen het Internationaal Hulpfonds werken. GIJS LANGESLAG
8
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
Oproepen en mededelingen
Betaalt u via Girotel? Vermeld dan svp uw naam en adres zodat wij u kunnen bedanken en de r çndbrief toezenden.
Giften en de inkomstenbelasting: Giften aan de Stichting Internationaal Hulpfonds zijn aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Wel wordt daarbij door de belastingdienst een drempel gehanteerd die afhankelijk is van uw inkomen. Met een notariële schenkingsakte wordt uw gift volledig aftrekbaar. Het IHF is behulpzaam bij het opmaken van een notariële akte (onze notaris hanteert een gereduceerd tarief) en geeft u hierover graag meer informatie.
Nieuwsbrieven van het Centre for Creative Education in Kaapstad, de Prerana-School in Hyderabad, het Vietnam Children’s Project, Estrela Nova in São Paolo en de Tashi Waldorfschool in Kathmandu kunnen op verzoek digitaal worden toegestuurd. Opgave hiervoor bij het secretariaat.
Uw laatste wil: Wilt u de wereld iets goeds nalaten? Denk dan eens aan het Internationaal Hulpfonds. Hebt u vragen over het beschrijven en vastleggen van een legaat, wilt u hulp hierbij of stelt u een gesprek hierover op prijs, neem dan contact op met het secretariaat.
Het Internationaal Hulpfonds zoekt: Mandaathouder Public Relations Is PR uw terrein? Stuur in een Pijlsnelle Reflex uw Positieve Reactie voor een Professioneel Resultaat naar het secretariaat. Portefeuillehouder Helaas ziet Jan van Gils geen mogelijkheid zijn portefeuille Europa en het MiddenOosten te blijven combineren met zijn andere werkzaamheden. Daarom zoekt het IHF een nieuwe mandaathouder voor deze portefeuille die eventueel opgesplitst kan worden. Wie interesseert zich voor deze gebieden en kan er enkele uren per week aan besteden?
®
wel en wee
De openingstijden van het IHF kantoor zijn maandag en donderdag van 9.00 tot 14.00 uur. Voor dringende vragen kunt u op andere dagen bellen naar Joke Doorschodt, tel. 0343-491370 of Chantal Bosch, tel. 071-5414728 en u kunt altijd mailen naar
[email protected]
Nieuwe portefeuille: Kaukasus Annie Hopster, de actieve portefeuillehoudster van Georgië, neemt nu ook de belangen waar van Armenië, Oekraïne en een enkele opleiding in Rusland. Haar nieuwe portefeuille heet ‘Kaukasus’. Ambassadeurs Wilt u metterdaad helpen? Begin bij uw eigen vrijeschool en word IHF-ambassadeur. Info bij het secretariaat. Redactie Wie wil onze redactie komen versterken? Houd je van taal, geef dan een teken aan het secretariaat.
Marktkraamhouders Ter ondersteuning van Bernd Ebbo Visser en Joke Doorschodt zoeken wij nog een aantal mensen om het IHF te vertegenwoordigen op markten en bazaars. Wie vindt het leuk om regelmatig of zo nu en dan in onze marktkraam te staan? Laat het even weten op het secretariaat. Nieuwe mensen bij het IHF Het doet ons genoegen te kunnen melden dat Chantal Bosch en Gijs Langeslag hebben besloten de secretaris-, resp. de voorzittersfunctie op zich te nemen; ook is Rogier van der Kruk terug bij het IHF, nu als portefeuillehouder voor Azië en Pacific.
* dank u * dankon * kösönöm * köszönet * grazie * dekujeme tobe * Pod’akovanie * Het zonnetje is deze keer speciaal voor onze trouwe donateurs die ons jaar in jaar uit steunen! De mensen van de Tashi Waldorf-School in Kathmandu, Nepal, zijn heel dankbaar voor het geld dat de Adriaan Roland Holst-School in Bergen en vrijeschool Alkmaar-Oudorp van hun jaarmarkt, resp. kledingbeurs, schonken. Ook welkom waren de bijenwas, kleurpotloden en spelletjes van de vrijescholen AlkmaarOudorp en de Zevenster in Uden. “Heel blij zijn we dat het IHF aan ‘Bridging Polarities through Art’ € 1000 heeft bijgedragen. Het doet onze cursisten in ZuidAfrika goed dat het initiatief vanuit Nederland met warmte ondersteund wordt. Volgens de deelnemers stimuleren de cur-
sussen het dragen van verantwoordelijkheid. Het is bijzonder om te horen hoe actief de cursisten in hun werkgebied met kunst als middel tot zelfontplooiïng aan de slag gaan. Ze voelen zich geïnspireerd door wat zij zelf ‘the magic of Bridging Polarities’ noemen. In juli starten we met een nieuwe cursus waar nu al veel belangstelling voor is.“ MARLINE DE LA RIVE BOX Markten Geschonken marktgelden 2004 Hogeschool Leiden Vrienden V.S. Amstelveen Vrijeschool Alkmaar Vrijeschool Amsterdam Vrijeschool Ede Vrijeschool Nijmegen Vrijeschool Zutphen
€ 100 2.000 800 1.150 400 150 1.200
2005 Rudolf Steinerschool,Haarlem Stichting De Olmen Es Stichting Pallas Vrijeschool Almelo Vrijeschool Bergen Vrijeschool Ede Vrijeschool IJssel, Zutphen Vrijeschool Purmerend Vrijeschool Tiel Vrijeschool Wonnebald, Den Haag Vrijeschool Meander, Nijmegen Zesde klas V.S. Gouda
€ 200 531 400 100 1.200 500 450 330 10 150 300 86
Eigen omzet op markten en bazaars in 2004: € 2088 in 2005: € 3736
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
9
wel en wee
Continenten in het kort
ç
Afrika Tot onze grote spijt moeten we u berichten dat de Sikhulise Waldorf-School in Soweto, Zuid-Afrika, niet langer bestaat. Zestien jaar lang heeft de school tegen alle verdrukking in geknokt voor haar bestaan; afgelopen december viel voorgoed het doek toen de gemeente de grond waarop de school stond, opeiste. De leraren hopen een baan te vinden bij een van de andere ZuidAfrikaanse vrijescholen. Ouders en leerkrachten van de Sikhulise-School danken hierbij allen die hen door de jaren heen hebben gesteund.
Azië & Pacific Omdat een deel van de projecten in en rondom de Stille Oceaan niet gevestigd is in Australië of Nieuw-Zeeland, vindt u onze berichten over dit deel van de wereld voortaan onder de internationaal gebruikelijke noemer ‘Pacific’. De Manilla Waldorf-School, in Manilla, Filippijnen kon met hulp van Mercurius en het IHF blokfluiten aanschaffen. Op de school die in 1994 als kleuterschool met 110 kinderen begon, in 1996 er 54 lagere school leerlingen en in 1999 een gedeeltelijke bovenbouw bij kreeg, kunnen de leerkrachten zonder bijverdienste niet of nauwelijks bestaan. Wilt u helpen? Stort uw bijdrage o.v.v. code 9358, Manilla
waarop u de school kunt helpen: peet worden van een kind (€ 25 per maand, zie Solidariteitsactie blz. 21 en 22) en nieuwe donateurs zoeken. Elke bijdrage is welkom o.v.v. code 9344
Voor de vijfde keer wordt dit jaar op de Tridhaksa-School in Bangkok, Thailand, de ATT (Asian Teachers’Training) gegeven. Eind april vertrekken Gea Weeren, Paul van Meurs, Benno Nijhuis en nu ook Gerard Reijngoud, samen met Gerda de Jonge voor het IHF naar Bangkok. De eerste week van mei wordt er gewerkt aan de praktische invulling van het vrijeschool leerplan. In de voorgaande jaren bestond er enorme belangstelling bij leerkrachten van zowel vrijescholen als ‘reguliere’ scholen in de regio. In 2005 waren er ruim honderd deelnemers. Zonder de financiële ondersteuning vanuit Nederland zou het onmogelijk zijn deze trainingen te organiseren. Het was dan ook hartverwarmend diverse giften, waaronder die van de vrijescholen in Alkmaar, Bergen en Zeist, te mogen ontvangen. Het verslag van 2006 komt dit najaar in de r çndbrief. Uw bijdrage kunt u storten o.v.v. code 9349
GERDA DE JONGE
Voor het VCP (Vietnam Children’s Project) in Vietnam, was 2005 een zeer druk jaar. Mede dankzij de hulp van het IHF kon de Thanh Lan kleuterschool, waar nu al 50 kinderen op zitten, een nieuw lokaal bijbouwen en inrichten. Ook heeft het IHF geholpen bij de inrichting van het derde schooltje dat onder druk van de autoriteiten alweer een nieuwe naam heeft gekregen en nu Tho Tran Child Centre heet. Uw
De ouders van l’Arc en Ciel nabij Pau, in de Pyreneeën in Frankrijk, proberen met het verhuren van kamers en ‘gîtes’ geld bijeen te brengen voor hun school. De kosten zijn € 20 p.p.p.n. Ook is er een landgoed te koop. U kunt een e-mail sturen (Frans of Engels) naar Daniela Hucher,
[email protected]
Vakantiehuis in St Faust
De 12e klas van de Pesthidegút WaldorfSchool in Hongarije heeft vorig jaar de Hongaarse Wereldtaal Wedstrijd gewonnen waaraan 700 schoolklassen deelnamen. Proficiat!
De Escuela Libre de San Miguel de La Palma, Canarische Eilanden, Spanje, heeft in haar 18-jarige bestaan veel ups en downs gekend. Omdat de regering onderwijs alleen toestond voor buitenlandse leerlingen, is de school nu lid van Clonlara, een Amerikaanse thuisschool organisatie die door Spanje wordt erkend. Omdat men heel graag alle kinderen wil kunnen opnemen, wordt dit jaar opnieuw staatserkenning aangevraagd. Aan de eerste voorwaarde is voldaan met de komst van Mercedes Puertas, een Spaanssprekende leerkracht met een erkend diploma.
bijdragen o.v.v. code 9347 blijven nodig. Daar kun je op fluiten
Juist nu door de problemen met de maoïsten de grondprijzen in Kathmandu, Nepal, gestegen zijn, ziet de Tashi Waldorf-School zich genoodzaakt de grond waarop het gebouw staat, te kopen. Het benodigde bedrag mag over vijf jaar verdeeld worden en de school zoekt dan ook dringend sponsors die de komende vijf jaar € 15 per maand willen schenken om het land aan te kopen. Andere manieren
10
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
Europa & het Midden-Oosten Een Amerikaans onderzoek onder 6600 kinderen tussen de 5 en 13 jaar, in vijf Europese landen, heeft aan het licht gebracht dat kinderen op vrijescholen minder kans hebben op allergieën. Het rapport is te lezen op www.aaaai.org
Welkom voor de eerste klas
Aan de tweede voorwaarde - een geschikt gebouw - hoopt men ook te voldoen. De wil om door te groeien en erkend te worden is groot, de financiële mogelijkheden zijn beperkt. De school zoekt sponsors en
ç
uw bijdrage o.v.v. code 9322, La Palma
JAN
VAN
GILS
Kinderen, ouders en leerkrachten van de vrijeschool in Písek, Tsjechië, zijn heel trots op het blauwe busje dat mede dankzij uw hulp gekocht kon worden en waarmee al sinds januari kinderen van buiten de stad naar school worden gebracht. Het is echt een uitkomst. Geld voor onder-
Zuid-Amerika Flavia Montello regisseerde in de Escuela San Miguel Arcángel in Buenos Aires, Argentinië, `Los Indios Estaban Cabreros’ (De Indianen Waren Woedend) van de Argentijn Agustín Cuzzani. Het stuk dat met veel humor een ongebruikelijke kijk op de geschiedenis van conquistadores en Indianen biedt, werd met groot succes door de 12e klas op de planken gebracht. De school bestaat al 30 jaar, maar twee jaar geleden was er voor het eerst een 12de klas die toen o.l.v. Flavia `Der gute Mensch von Sezuan’ van Bertolt Brecht speelde.
houd en verzekering is nog heel welkom o.v.v. 9332, busje.
Dit is nou onze bus
Indianen in de olie?
De oud-leerlingen van Araucária, een vrijeschool van 180 leerlingen in de arme binnenlanden van Brazilië (zie de rçndbrief najaar 2005), die na de 9e klas willen doorleren, kunnen gemakkelijk een plek vinden in het vervolgonderwijs. Sommigen van hen kunnen zich echter financieel geen vervolgonderwijs veroorloven daarom wil de Araucária-school een fonds oprichten om hen ‘een rugzakje’ mee te geven voor hun verdere opleiding of voor het opstarten van een eigen bedrijf.
wel en wee
fondsen. Ouders en vrienden helpen met de verkoop van zelfgemaakte spullen op de Rastro vlooienmarkt die iedere zondag wordt gehouden. Wilt u een kijkje nemen? www.grupowaldorflapalm.org.es. Graag
Uw bijdrage voor het Araucária-fonds kunt u storten o.v.v. code 9276
Op La Casita de Juegos (het speelhuisje), pal naast het kerkje van de Christengemeenschap in Lima, Perú, zitten 30 kleuters. Meer kinderen staan op een wachtlijst. Omdat het schooltje alleen kan bestaan met hulp van buiten gaat een deel van de opbrengst van de euritmieschoentjes (zie blz. 2) nu naar dit project. Hoewel schoenmaker Daniel Yi in de moordende concurrentiestrijd in Lima nauwelijks het hoofd boven water kan houden, staat hij 10 % van de opbrengst van de euritmietjes af. U kunt het schooltje ook steunen door een bijdrage o.v.v. code 9292
Acties
Donateursactie Ter gelegenheid van het uitbrengen van de nieuwe folder voert het IHF nog tot juli 2006 de volgende actie: • elke nieuwe donateur krijgt een zgn. geluksbroche uit Peru • elke 50ste nieuwe donateur krijgt naar keuze een kalimba (duimharpje) uit Argentinië of het boek Waldorf Pädagogik Weltweit (met een overzicht van vrijescholen in de wereld) • elke klas die het lukt om - in één actie! 25 nieuwe donateurs aan te melden, krijgt een ‘wereldtaart’ Gefeliciteerd: De heer L.P. van Driel uit Den Haag viel als vijftigste nieuwe donateur in de prijzen en won een kalimba. Mieke Fielmich, kunstenares en vrijeschoolleerkracht tekenen en schilderen, is vol enthousiasme om komend najaar met
een schilderijenactie ten bate van het IHF een bijdrage te leveren aan de vrijescholen in de wereld. Voor een voorlopige indruk zie: www.miekefielmich.nl Help Matoekoe! Uw lege inktcartridges en oude mobieltjes zijn geld waard! Cultureel Fonds Suriname is er blij mee: Postbus 133, 3970 AC Driebergen, tel. 0343-521966, e-mail
[email protected].
Sponsorloterij U kunt zich opgeven voor de sponsorloterij en zo het Internationaal Hulpfonds steunen. Naast het donateurschap en de schenkingen die het IHF krijgt, bieden de sponsorloten een vaste bron van inkomsten en dus meer zekerheid voor het werk van het Internationaal Hulpfonds.
Hoe werkt het? U koopt één of meer loten t.b.v. het Internationaal Hulpfonds (no: 142338). Een lot kost € 6; de helft hiervan gaat naar het IHF. Per jaar zijn er 13 trekkingen. Met de loten maakt u wekelijks kans op de hoofdprijs van € 1.000.000 Wie een lot neemt, speelt mee tot wederopzegging. Opzeggen kan schriftelijk en op elk gewenst moment bij de loterij. Voor deelname: bel: 0900-300 1400 (20 cpm), kijk op www.sponsorloterij.nl of bel ons, dan zenden wij u een folder met een bon toe waarmee u zich kunt opgeven. Wij wensen u veel succes!
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
11
Nieuw thuis voor Hekima Tanzania
Uit
de r çndbrief
van het najaar herinnert u zich
afrika
ç
misschien dat de enige vrijeschool in Dar-esSalaam, de Hekima-School, opgericht is door twee Tanzaniaanse ondernemers. Eind vorig jaar was de school al gegroeid tot boven de 200 leerlingen en in 2005 zijn ouders in de armenwijk Kawe begonnen met een vrije kleuterschool. In bijgaand artikel stelt de coördinatrice van de school ons op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en doet zij een beroep op onze vrijgevigheid.
Het huidige schoolgebouw
Hekima, dat al acht jaar bestaat, is nog altijd gehuisvest in een gehuurd pand. Op zichzelf geen probleem, ware het niet dat de overheid eist dat privé-scholen, om onderwijsbevoegdheid te verkrijgen, hun grond en gebouwen in eigendom hebben. Bovendien vraagt de eigenaar van het gebouw voor het komend jaar een exorbitante huur (€ 1500 per maand) en door het groeiende aantal leerlingen wordt de behuizing ook nogal krap. Hekima heeft een voorlopige registratie en is tot nu toe gedoogd maar de overheid wil nu een begin maken met het sluiten van ongeregistreerde scholen en zo kwam Hekima plotseling in de gevarenzone. Geld om land te kopen was er niet. Gelukkig heeft de Duitse hulporganisatie Die Freunde der Erziehungskunst Rudolf Steiners in november 2005 een renteloze lening beschikbaar gesteld voor het kopen van een ‘plot’ waarop gebouwd kan worden. Wij hopen dat we deze grond, die elf kilometer van het huidige gebouw verwijderd is, binnenkort kunnen kopen. Daarna kunnen we een verzoek indienen om geregistreerd te worden. Dat is het allerbelangrijkste voor het voortbestaan van de school.
Een volle klas
Daarna breekt er een spannende tijd aan. De bouwwerkzaamheden moeten beginnen en daarvoor moeten we veel geld bij elkaar zien te krijgen. Het is waar, bouwmaterialen kosten hier minder dan in Nederland maar een stuk landbouwgrond ontginnen en bouwrijp maken is niet niks en er moeten bovendien nog twee ‘bore holes’ geslagen worden voor de watervoorziening. De ouders hebben verschillende comité’s gevormd om het project van de grond te krijgen. We boffen, in het bouwcomité zit zowel een architect als 12
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
een aannemer, beide zijn zij ouders van leerlingen op onze school. Met het leerplan in de hand zoeken we nu samen naar organische vormen voor het gebouw die niet alleen voldoen aan de eisen van een Waldorfschool maar tevens passen binnen de traditie, de cultuur en het landschap van Tanzania. We kijken naar de traditionele bouwvormen van de verschillende stammen en proberen daar inspiratie uit te putten. Het is mogelijk dat we kiezen voor kringen van ronde gebouwen, zoals de kralen van de Maasai. Pas als de vorm vast staat, kan het bouwmateriaal gekozen worden.
Een moestuin is een must in Tanzania
Het stuk grond is heel groot, ongeveer vijf hectaren, en biedt de mogelijkheid om later een bovenbouw te realiseren met slaapzalen voor internaatsleerlingen. Het terrein is bovendien groot genoeg voor sportvelden en een moestuin en zelfs geschikt voor het houden van kippen en bijen. Kunt u zich voorstellen hoe opgetogen we zijn nu wij met de verwezenlijking van de plannen begonnen zijn? Vanzelfsprekend hebben we heel veel geld nodig! De ouders zijn al begonnen met fondswerving maar ze zullen het niet zonder steun uit het buitenland kunnen rooien. ‘Die Freunde’ hebben al een toezegging gedaan voor het gebouw maar we zullen meer nodig hebben en hopen ook op steun uit Nederland. Als alles volgens plan verloopt, kunnen we in december 2006 verhuizen naar ons eigen ‘thuis’. Daar zal volop ruimte zijn om verder te groeien. PETA SPIERING U kunt de Hekima-School steunen door uw bijdrage te storten o.v.v. code 9237
Negen weken euritmie op Tridhaksa Thailand
ç
een Thaise krant een artikel las over de oprichting van de eerste Waldorfschool, ‘Panyotai ’, in
Bangkok, wist zij meteen dat de kinderen in
Thailand dit onderwijs nodig hadden. Samen met
azië
Toen U-sa Tanompongphandh acht jaar geleden in
haar man, Peerapong, riep zij de stichting Integrity Development Foundation in het leven. In 1999
stichtte zij de Tridhaksa-School in Bangkok waar nu 160 kinderen op zitten, verdeeld over vier kleutergroepen, vijf benedenbouwklassen en een heilpe-
dagogische klas. Het schoolgebouw heeft vier ver-
Alle vogels vliegen
diepingen en twaalf klaslokalen en staat naast een luxe restaurant, vlakbij een snelweg. Het IHF
betaalde het reisgeld voor de euritmiste, Noèmi Böken, die er negen weken euritmie gaf.
Tridhaksa is een vrolijke oase in het kleurrijke Bangkok. Samen met de moeders, grootouders of verzorgers heb ik er een moederkind groep opgericht, met 15 kindjes van ong. een half tot tweeëneenhalf jaar oud, die twee ochtenden per week twee uur bij elkaar kwam. In het begin vertelde ik over mijn werk en ervaringen in Duitsland en maakte ik hen vertrouwd met de indeling van de ochtend. Toen de kinderen aan mij gewend waren, kon er via de nabootsing - ik beheers immers hun taal niet - een prachtige vorm van vrij spel ontstaan. De volwassenen zijn in die periode door het werken met verschillende materialen - papier, wol en vilt - in een opmerkelijk creatief proces gekomen. De kinderen, zo klein als ze zijn, blinken uit door de mooie manier waarop ze bewegingsspelletjes (euritmie) uitvoeren, met als gevolg een verfrissende, hartverwarmende blijheid en lichtheid.
Twee keer per week werkte ik met de vier kleutergroepen. Het was heel spannend om te zien hoe de kinderen - hoewel ik Engels sprak - met de nuances van de taal omgingen en hoe zeer de euritmie hierdoor ging leven. Verrassend was het om mee te maken hoe verschillend de vier groepen op de stemmingen en de bewegingen reageerden. Voor mij echt een mooie en heel nieuwe belevenis. In de klassen 1 t/m 5 gaf ik één les per week. Daar was altijd een leerkracht bij aanwezig om te vertalen. Ik heb geprobeerd door veel oefening de euritmische bewegingen ‘in het lijf’ te krijgen, daarnaast deed ik concentratie oefeningen en kleine stukjes op muziek. In de lagere klassen kon je goed waarnemen welke werking klanken op kinderen hebben en het was een feest om te zien hoe geconcentreerd de wat oudere kinderen waren en hoeveel bewegingsvreugde zij steeds aan de dag legden bij het uitvoeren van de opdrachten.
Noèmi tussen de kinderen
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
13
azië
ç
Uitwisseling met een leerkracht
Elke ochtend voor het begin van de lessen kregen de leerkrachten een half uur lang de mogelijkheid om zich met de klankeuritmie vertrouwd te maken. We namen de klanken van de evolutiereeks door en werkten aan eenvoudige vormbeginselen; moeilijkere en heilpedagogische oefeningen bood ik in het begin in aangepaste vorm aan. Ook leerkrachten en ouders kregen drie keer per week de gelegenheid om gedurende een uur kennis te maken met de basiselementen van de tooneuritmie (maat, ritme, melodie, intervallen, majeur/mineur, dissonantie en toonreeksen). Aan het einde was er voldoende tijd om een eenvoudig muziekstuk om te zetten in beweging.
Tijdens mijn verblijf in Bangkok deed zich de mogelijkheid voor om in een nieuwe jeugdgevangenis voor jongens van 16 tot 18 jaar, met de gedetineerden - drugsverslaafden en geweldplegers en met de personeelsleden euritmie te doen. Op een zaterdagochtend werd de piano naar de gevangenis aan de andere kant van Bangkok vervoerd en volgden wij - U-sa, twee musici, een lerares, een tolk en ik - met zijn vijven. Het was heel bijzonder om met deze zestig jonge delinquenten te werken. Ik had een stel brute, afgestompte jongeren verwacht maar tot mijn verrassing ontmoette ik bij hen een grote openheid, intensiteit en innerlijkheid wat mij diep raakte. Ook de medewerkers - artsen, psychologen, rechters en maatschappelijke werkers legden een grote bereidwilligheid en interesse aan de dag.
Euritmie met 60 jonge delinquenten
14
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
Na het middageten heb ik samen met de beide musici nog een kleine uitvoering gegeven. Daarna wilden de gedetineerden nog graag met ons praten. Sommigen van hen vertelden wat zij tijdens deze dag beleefd hadden en ook stelden ze vragen over euritmie. Die zaterdagochtend ontstond er een werkelijke ontmoeting tussen verschillende werelden waarbij ook een schuchter verzoek klonk om in de toekomst eventueel samen te werken. Heel hartelijk wil ik de kinderen en leerkrachten van de TridhaksaSchool bedanken voor alle mooie ogenblikken die wij samen hebben beleefd. Ik wens de schoolgemeenschap veel moed, energie en vreugde bij het werk! Mijn dank gaat ook uit naar de Pedagogische Sectie, de Iona Stichting en het Internationaal Hulpfonds voor de financiële ondersteuning van dit project.
NOÈMI BÖKEN
Uw bijdrage voor Tridhaksa kunt u storten o.v.v. code 9363
Optimisme in Jerevan Armenië
ç
europa
De vroegere Garegin Hovsepian-School in de Armeense hoofdstad Jerevan, heeft een belangrijke drempel overwonnen en heet sinds 1 december 2005 de Aregnazan-School. Het lerarencollege is heel blij met de komst van de nieuwe directrice, mevrouw Zovinar Mnazaknyan, die al langere tijd bij de school
betrokken is. Jarenlang konden de leraren alleen maar met de grootste inspanning hun pedagogische
werk voortzetten, nu lijkt er eindelijk duidelijkheid gekomen te zijn wat betreft het voortbestaan van deze vrijeschool. Hier in vogelvlucht de ontstaansgeschiedenis en de problemen waarmee de school door de jaren heen heeft geworsteld.
Een nieuw vuur wordt ontstoken
Voor Armenië leek 1994 het laatste slechte jaar te zijn. De oorlog om Nagorno-Karabach werd beëindigd, de zware energiecrisis van enkele jaren eerder overwonnen en de economie die na de ineenstorting van de Sovjetunie volledig aan de grond zat, toonde de eerste tekenen van herstel. Tegen deze achtergrond leek het besluit om in dat jaar een vrijeschool in Jerevan op te richten niet onlogisch. De stichting van de school was mogelijk doordat een aantal Armeense antroposofen, ondanks alle moeilijkheden en onrust van de post-Sovjettijd, zich niet liet meevoeren met de stroom emigranten maar integendeel juist investeerde in de toekomst van hun land.
senleerkracht niet teveel was om te dragen. In deze situatie kwam pas verbetering toen er eind jaren negentig enkele goed opgeleide leraren uit Duitsland en Rusland terugkwamen. Typerend voor de eerste jaren was ook dat de school bijna ongemerkt groeide en zich buiten de waarneming van meer conservatieve krachten kon ontwikkelen. Deze paradijselijke toestand kon helaas niet eindeloos voortduren. Er ontstond een serieus conflict met de directeur van de staatsschool waar de vrijeschool onderdak gevonden had. We werden zichtbaar en daarmee overgeleverd aan krachten die de pers als wapen hanteerden met het beproefde verhaal over ‘een sekte’. De grote en invloedrijke kring van vrienden
Dit is nu bijna twaalf jaar geleden. De eerste jaren van de school kenmerkten zich, zoals meestal in zulke situaties, door groot enthousiasme en toewijding van het lerarencollege. Deze periode heeft aangetoond dat het vrijeschoolonderwijs als het ware werd verwacht, met name door dat deel van de bevolking dat wél aan de opbouw van het land wilde werken en in Armenië bleef. Elk jaar weer moest de school veel leerlingen teleurstellen; een klas kon hooguit 30-35 scholieren opnemen terwijl er al gauw meer dan dubbel zo veel aanvragen binnenkwamen. Elk jaar weer was het tot het laatst onduidelijk of er een nieuwe klas kon komen. Telkens was er maar één geschikte kandidaat, die vervolgens lang twijfelde of de grote verantwoordelijkheid van een klas-
Sfeertekening
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
15
europa
ç
en belangstellenden hebben de school echter voor sluiting door de overheid kunnen behoeden. Er volgde een buitengewoon spannende tijd waarin de school erin geslaagd is naar buiten te treden en haar verdere bestaan veilig te stellen door gedurende vier jaar een door de staat erkend experiment aan te gaan. Ondertussen is de school met 10 klassen voorlopig volgroeid. Pas over enkele jaren zal er een uitbreiding naar 12 klassen mogelijk zijn. Momenteel studeren bijna al onze vroegere eindexamenkandidaten aan de universiteiten en hogescholen van Jerevan. Tot vreugde van de leraren blijven veel oud-leerlingen contact houden met ‘hun’ school en vertellen regelmatig dat zij zich tijdens hun studie steeds meer bewust worden van de voordelen die hun vrijeschoolopleiding biedt. Zij blinken duidelijk uit en worden door hun medestudenten en docenten gewaardeerd. Dit is de beste ‘reclame’ om alle laster te weerleggen.
Gevleugelde woorden
Een mooie traditie vormt de toneelvoorstelling van de leerkrachten voor de kinderen rond de kersttijd. Vaak worden er ook ouders, bovenbouwleerlingen of oud-leerlingen bij betrokken. Elk jaar komt er een nieuw stuk op de planken. Vorig jaar de ‘Sneeuwkoningin’ van Andersen, daarvoor ‘Vrouw Holle’ van Grimm, ‘De Smid van Groot Wolding’ van Tolkien, ‘De Heilige Nacht’, een Armeens sprookje... noem maar op. Om het sprookjeselement te
Een sprookje
16
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
accentueren, wat speciaal voor de lagere klassen belangrijk is, wordt de uitvoering altijd door een poppenspel aangevuld. Vuur-, water-, lucht- en aardgeesten - eveneens frequente gasten worden euritmisch uitgebeeld. Het schooljaar 2004/05 was voor onze school een moeilijk overgangsjaar. Weliswaar zijn de resultaten van het 4-jarige pedagogische experiment positief beoordeeld, maar desondanks konden we geen staatsschool blijven omdat de verschillen qua pedagogie te groot zijn. Daarom moest er aan allerlei formaliteiten m.b.t. licenties en privatisering voldaan worden. De stap naar een nieuwe status is niet eenvoudig. We zullen ook in de toekomst onze unieke plek binnen het Armeense onderwijs moeten blijven bevechten. Gelukkig kunnen we nu melden dat de goedkeuring van het vijfjarige pachtcontract voor het schoolgebouw, opgesteld door de burgemeester, binnen is. Een deel van het gebouw (962 m2) is helemaal als onze eigen vleugel aangemerkt terwijl het gebruik van een deel van de lokalen gemeenschappelijk met de staatsschool blijft. Onze juristen hebben zich over dit contract gebogen en het bestuur van onze school heeft het, evenals de directeur van de andere school, ondertekend. Onze school heeft nu ook een andere naam gekregen: de Aregnazan-School. Nog een ander goed bericht vormt het feit dat zich tot onze verrassing en grote blijdschap plotseling een sponsor aangemeld heeft die een flink bedrag voor de renovatie en inrichting geschonken heeft zodat we het gebouw in ieder geval gedeeltelijk aan onze wensen hebben kunnen aanpassen. In veel opzichten bevindt onze vrijeschool zich nu in een nieuwe en daardoor ongewone en onzekere situatie. Voorlopig zullen wij in financieel opzicht ook in 2006 nog geheel afhankelijk zijn van ondersteuning door anderen. Wij hopen dan ook ten zeerste dat wij nog steeds op onze vrienden mogen rekenen die ons zo vaak zichtbaar en onzichtbaar geholpen hebben en dat wij mede dankzij hun hulp tegen de uitdagingen van de toekomst opgewassen zullen zijn. Uw bijdrage kunt u storten o.v.v. code 9339
RUBEN DJANIBEKIAN
Rondreis Argentinië Argentinië
ç
werd de eerste vrijeschool, de Rudolf
Steinerschool in Buenos Aires, in 1940 opgericht.
Snel na elkaar verschenen nog vier vrijescholen in de hoofdstad, alle inmiddels onderwijs biedend
aan 4 – 18 jarigen. Het vrijeschoolonderwijs is ook in Argentinië ongesubsidieerd en de meeste leerlingen komen uit gegoede milieus. Een uitzonde-
ring hierop vormt de Escuela Perito Moreno, waarover verderop in dit artikel meer.
De eerste vrijeschool buiten de hoofdstad Buenos Aires, El Trigal, werd pas zeven jaar geleden in Villa de las Rosas in de provincie Córdoba, opgericht. De afgelopen drie jaar zijn er nog vier scholen in de provincie Córdoba bijgekomen en twee in de provincie Patagonia. Eind februari 2006 wanneer het nieuwe schooljaar begint, starten er weer drie, o.a. in de provincie Mendoza. Om mij een beeld te vormen van het vrijeschoolonderwijs in Argentinië heb ik alle scholen bezocht. De belangstelling werd bijzonder gewaardeerd, men voelde zich in een mondiale vrijeschoolbeweging opgenomen. Alle scholen waren interessant, ik beperk me hier echter tot mijn bezoek aan drie ervan. In San Martin de los Andes in Patagonië, ontmoette ik de 27-jarige Verena, oud-leerlinge van een vrijeschool in Buenos Aires. Zij woonde tot vorig jaar in Buenos Aires met diverse opleidingen in onderwijs en kunst op zak. Zij werd door vijf gezinnen uit San Martin, die op zoek waren naar een geschikte leerkracht voor een op te richten vrijeschool, benaderd en zei ´ja´. Het afgelopen jaar had zij 10 kleuters onder haar hoede in een gebouwtje in de achtertuin van een ouder. De sfeer in deze ruimte is zo verfijnd en omhullend; je houdt gewoon je adem in. Op het centrale plein in San Martin, met veel bomen in een kring, vinden allerlei activiteiten plaats. Iedereen die iets regelmatig onder de aandacht wil brengen, kan een boom adopteren en daaronder een stand inrichten. De ouders van de school hebben vorig jaar een boom geadopteerd en hebben er tijdens de jaarfeesten liedjes gezongen, toneelstukjes opgevoerd en onderdelen van de lesstof gedemonstreerd. Ook hebben zij lampionoptochten gehouden in het stadje. Bovendien houdt Verena elke zaterdagochtend ´open huis´ in het gebouwtje, om kinderen uit de omgeving kennis te laten maken met de vrijeschool.
zuid-amerika
In Argentinië, een land van 8000 bij 2500 km (!),
Lampions voor in de boom
Op één van deze ochtenden was ik aanwezig. Met acht kinderen van 6 à 10 jaar werd getekend, nat-in-nat geschilderd, geboetseerd en gezongen. Samen met de moeders maakte ik toen pentagondodekaëders van rood, geel, groen en blauw papier die de week daarop, aan het begin van de adventstijd, voorzien van een lampje, in de bewuste boom op het plein gehangen werden. In totaal hebben we honderd van dergelijke lampions gemaakt. Het resultaat was feeëriek. Komend schooljaar worden er 25 leerlingen verwacht. Verena wordt de leerkracht van de onderbouw en krijgt versterking van Marianne voor de kleuters. Deze school zal tot bloei komen.
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
17
zuid-amerika
ç
In Capilla del Monte, provincie Córdoba, logeerde ik bij Carmen, een moeder die bij een razzia tijdens de regering Videla in 1977 één van haar kinderen verloor. Zij behoort tot de groep van ´dwaze moeders´ die gedurende vele jaren elke donderdag op de Plaza del Mayo in Buenos Aires aan de opeenvolgende regeringen vroeg wat er met hun kinderen gebeurd was. Zij ziet het vrijeschoolonderwijs als de beste opvoeding tot moreel bewuste volwassenen. Haar drie kinderen waren leerlingen van de vrijeschool San Miguel Árchangel in Buenos Aires. Zes jaar geleden verhuisde Carmen naar Capilla del Monte, op zoek naar rust. Toen ouders daar een vrijeschool wilden oprichten, stelde zij onmiddellijk een deel van haar huis beschikbaar. Zij heeft het afgelopen jaar de gesprekken met de provincie gevoerd om de school ´erkend´ te krijgen, belangrijk omdat met deze erkenning staatsscholen voor middelbaar onderwijs een leerling van een privé-school de toegang niet mogen weigeren.
Als afsluiting van mijn reis bezocht ik de Escuela Perito Moreno, in 1968 in Buenos Aires gesticht, de school waar dankzij een geniaal plan van vier moeders nu ook kinderen van niet draagkrachtige ouders onderwijs kunnen volgen. Deze vrouwen bedachten en realiseerden het Pampatoys project (zie de r çndbrief voorjaar 2004), waar een scala aan poppen gemaakt wordt. De kwaliteit ervan is zo hoog dat twee jaar na de start, vanuit vooral de USA, Noorwegen en Italië, grote bestellingen geplaatst worden. Tijdens mijn bezoek kwam er juist een bestelling uit de USA binnen voor 4000 poppen!
Tikke-takke-tonen, varkentje in de bonen…
Carmen met kerngroep
Aan het eind van mijn rondreis werd het mij duidelijk waarom er pas de laatste jaren vrijescholen in de provincies opgericht worden. De initiatiefnemers van deze scholen zijn zonder uitzondering zelf leerling geweest op een vrijeschool. Deze dertigers en veertigers hebben het steeds crimineler wordende Buenos Aires verruild voor het nog zeer veilige achterland en willen daar nu voor hun kinderen vrijeschoolonderwijs. In al die nieuwe scholen komt men voor hetzelfde probleem te staan: in de provincie leven weinig rijke families. Wel zijn er steeds meer welvarende middenstanders door o.a. het toenemende toerisme, maar er zijn niet genoeg draagkrachtige ouders om naast de salarissen van de leerkrachten, ook nog een schoolgebouw te bekostigen. Voor dit laatste is steun uit Europa nodig. Voor de trotse Argentijnen is dit moeilijk te verteren. Zestig jaar geleden was Argentinië een welvarend land waar veel Europeanen probleemloos een goede baan vonden. Vier regeringen hebben het land arm gemaakt waardoor er in de hoofdstad krottenwijken met de bijbehorende criminaliteit zijn ontstaan. De uittocht uit de hoofdstad neemt gestaag toe. De oprichting van meer vrijescholen ligt voor de hand; er hebben immers een paar duizend volwassenen ooit op een vrijeschool in de hoofdstad gezeten. 18
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
Tot nu toe verdienden twintig vrouwen uit de achterstandswijken van Buenos Aires er met het maken van poppen een inkomen waarvan zij ook het schoolgeld voor hun kinderen konden betalen. De nieuwe bestellingen kunnen werk verschaffen aan zestig vrouwen zodat mogelijk ca 120 kinderen uit de arme wijken de school kunnen bezoeken. De school juicht dit toe. Er doemt echter een probleem op: door de toestroom van leerlingen moeten er zes leslokalen bijgebouwd worden. Ouders hebben indertijd voor de bouw van de school geld geleend. Meer lenen is niet mogelijk. Met een indertijd via het Triodos Fonds verstrekte lening heeft het IHF geld geschonken aan de Escuela Perito Moreno om twee nieuwe handwerkdocenten op te leiden die nodig zijn om het Pampatoys project uit te kunnen breiden en de aanschaf van extra materiaal en naaimachines mogelijk te maken. De behoefte om kinderen uit alle lagen van de bevolking vrijeschoolonderwijs aan te kunnen bieden, is op diverse scholen aanwezig. Het succes van deze school doet een appèl op de inventiviteit van mensen en kan zo een voorbeeldfunctie krijgen voor andere scholen. Informatie over de andere bezochte scholen vindt u op de website van het IHF. Wilt u de Escuela Perito Moreno of de scholen in de provincie steunen? U kunt uw bijdrage storten o.v.v. code 9286, resp. 9280. Ook kunt u voor € 20 per maand peet worden van een
kind op een van deze scholen.
CHANTAL BOSCH
Aitiaria zoekt peten Brazilië
ç
Paulo, Brazilië, is in 1983 ontstaan uit het initiatief van een bd-boerderij. Geertje Maris is er al tien jaar aan verbonden, de laatste vijf jaar als remedial teacher. Zij was deze winter - de
Braziliaanse zomervakantie - een paar weken in Nederland en brengt ons met dit artikel op de
hoogte van de ontwikkelingen op deze school.
duidelijker dat er meer nodig is dan alleen een plek in de klas. Kinderen uit families met een culturele achterstand hebben gedurende de eerste schooljaren extra ondersteuning en aandacht nodig en bovendien basale gezondheidszorg, huiswerkbegeleiding en buitenschoolse opvang. Integratie stopt ook niet bij de school. De kinderen komen bij elkaar thuis en ervaren zo dat er verschillende realiteiten bestaan. Voor zowel ouders als kinderen gaan er werelden open. Onze aanpak begint vruchten af te werpen en er is goede hoop dat we het systeem van uitsluiting op deze manier kunnen doorbreken.
De Aitiara-School is de laatste jaren sterk gegroeid. Met steun van de ouders is een paar jaar geleden besloten door te groeien naar de 12de klas. Afgelopen december hebben de eerste 12de klas leerlingen hun diploma gekregen. Een mijlpaal voor onze school! De school staat buiten de stad, in de buurt van een grote bd-boerderij. Eromheen zijn verschillende woonwijken ontstaan waar mensen wonen die afgekomen zijn op deze - alternatieve manier van leven, mensen die zoeken naar een nieuwe vorm van onderwijs.
zuid-amerika
De Aitiara-School in Botucatú, provincie São
Brochure
Samen sterk
Toen de school 22 jaar geleden haar deuren opende, waren er twee basisimpulsen: de vrijeschoolpedagogie en de ’sociale integratie’. In de Braziliaanse samenleving komen de verschillende lagen van de bevolking bijna niet met elkaar in contact. De kinderen uit de armere gezinnen gaan naar de staatsscholen waar het onderwijs gratis is. Omdat de leraren daar meer dan een baan moeten hebben om te kunnen bestaan, is het onderwijs er meestal van mindere kwaliteit, waardoor deze leerlingen automatisch een slechter toekomstperspectief hebben omdat het vervolgonderwijs hen weert. De kinderen uit de hogere lagen van de bevolking gaan naar privé-scholen die volledig door de ouders in stand gehouden moeten worden. Deze scholen geven over het algemeen een goede voorbereiding op het toelatingsexamen van de universiteiten. Dit patroon wilden de initiatiefnemers van Aitiara doorbreken. Ze creëerden een beurzensysteem voor de kinderen uit de laagste sociale klasse, zodat arm en rijk naast elkaar in de schoolbanken kan zitten. Dat was ongekend in Brazilië en alleen mogelijk met financiële steun van derden omdat de betalende ouders geen ’dubbel’ schoolgeld kunnen opbrengen. De sociale kwestie is natuurlijk niet alleen van financiële aard, hoewel er zonder geld weinig mogelijk is. We merken steeds
De Aitiara-School heeft altijd een krap budget gehad maar met steun van veel mensen en organisaties heeft de school het steeds kunnen redden. Daarom komt het extra hard aan dat door verschillende oorzaken onze financiële situatie is verslechterd en we voor 2006 het toekennen van beurzen tijdelijk hebben moeten stopzetten. We hebben een aantal maatregelen getroffen en op alle fronten bezuinigd. Ook leveren de leerkrachten een klein deel van hun toch al karige salaris in en de ouders betalen meer schoolgeld. Zo kunnen we voorlopig voorzichtig verder. U begrijpt wel dat ons eerste doel het opheffen van de beurzenstop is. Dat kan echter alleen als u ons steunt en u met een peetschap kinderen uit de armere milieus in staat stelt om onze school te bezoeken. Wij hebben ook culturele uitwisselingen met scholen in het buitenland, soms gepaard met financiële ondersteuning. De vrijeschool in Driebergen betaalde zeven jaar lang het salaris van een van onze leerkrachten! De 3de klas van de IJssel-School in Zutphen heeft een levendige uitwisseling met onze 3de klas en er is een nauwe band tussen enkele klassen van een vrijeschool in Krefeld, Duitsland en de Aitiara-School, waarvoor bijv. de 4de klas in Krefeld met een rommelmarkt € 500 bijeengebracht heeft! Wij hebben minstens 50 nieuwe peten nodig. Het schoolgeld bedraagt € 170 per maand. Meldt u zich alstublieft aan bij het IHF! Hoe meer mensen ons steunen, hoe meer kinderen vrijeschoolonderwijs kunnen genieten in een land waar goed onderwijs schaars maar broodnodig is. Uw giften kunt u storten o.v.v. code 9273 en voor (deel)peetschappen zie Solidariteitsactie op blz. 21 en 22.
GEERTJE MARIS
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
19
Toekomst voor Acomi Brazilië
zuid-amerika
Nelle Amons was in december j.l. op bezoek bij de Associação Comunitária Micael. Acomi, zoals het
ç
genoemd wordt, is een ontwikkelingsproject in de sloppenwijk Jardim Boa Vista, São Paolo. Het project is ontstaan uit de samenwerking tussen mensen van de vrijeschool Colégio Micael en een naburige staatsschool. Dit jaar staan de 8 medewerkers en 44 vrijwilligers van Acomi opnieuw voor een enorme uitdaging: de huisvesting moet aangepast worden aan de activiteiten en aan de gemeentelijke voorschriften. De bouwvergunning is al binnen, een hoopvolle ontwikkeling want de verbouwing betekent ook dat er officiële erkenning en subsidie aangevraagd kan worden. Voor de toekomst van Acomi zal 2006 beslissend zijn. Komt er voldoende geld om de verbouwing te financieren en zijn er genoeg inkomsten om de lopende kosten te dekken? Maar minstens zo belangrijk: kan Acomi de wijkbewoners zó bij het project betrekken dat het werkelijk een project van en voor hen wordt? Dit jaar is de uitdeling van de ‘caixas basicas’, de dozen met levensmiddelen die traditiegetrouw met kerst worden uitgereikt, losgekoppeld van het kerstfeest dat met zijn ommegangen door de straten, de demonstraties van capoeira, de muziek en het toneelspel al op 11 december plaatsvond. Daardoor konden mijn man en ik dit feest en de demonstraties meemaken, samen met onze gastvrouw Ute Weitbrecht, de steun en toeverlaat van Acomi.
regisseur nog een half uur wil wachten met de opvoering omdat het nog niet donker genoeg is, ontploft de zaal bijna. Wij zijn opgelucht als eindelijk de muziek klinkt en de spelers opkomen. In Nederland zou ik er niet over peinzen naar een dergelijke voorstelling te gaan, maar achteraf had ik deze ervaring niet willen missen. Bij alle liedjes, rapteksten en zinnen waarop gereageerd kan worden, vliegen de reacties vanuit het publiek het toneel op. Veel mensen gaan staan als het spannend wordt en de atmosfeer is zinderend. Enkele medewerkers hebben zich strategisch opgesteld en zorgen ervoor dat het niet uit de hand loopt.
Eindelijk begint het
Ommegang
Omdat de kerstpakketten nu dus later worden uitgedeeld, is het aantal toeschouwers op deze zondagmiddag bij de echt Braziliaanse ommegang van de Drie Koningen klein. Jammer, want het is heel ontroerend hoe de kinderen de rollen van Jozef, Maria, de os en de ezel en de drie koningen spelen en samen met een kring wijkbewoners en Acomi-medewerkers oude liederen zingen. Van de capoeira demonstratie daarna is me vooral bijgebleven met hoeveel liefde en enthousiasme de trainer ook het kleinste of onhandigste kind tot meedoen weet te bewegen. Een groep meisjes die kerstliedjes zingt, ontroert en oogst veel bijval. In de pauze hebben medewerkers voor koffie, thee en lekkers gezorgd wat we ons goed laten smaken in de warme en hartelijke sfeer. ’s Avonds heerst er in de open ‘zaal’ van het Colegio Micael een opgewonden stemming. Er zijn voornamelijk jongeren die luid praten en naar elkaar schreeuwen en overal hoor je beltonen van mobieltjes. Het eerste toneelstuk dat zal worden opgevoerd is gebaseerd op hiphop – iets wat de jongerencultuur hier in Brazilië totaal beheerst – en heeft zoveel opwinding teweeggebracht dat in de voorafgaande week een repetitie is afgelast omdat er te veel onrust bij het publiek ontstond. Als duidelijk wordt dat de 20
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
De maandag erna heb ik ‘s morgens een gesprek met het bestuur van Acomi en de architect, directeur van een gerenommeerd architectenbureau, dat begint met een uitleg van de bouwtekeningen. Bij de rondgang daarna wordt mij duidelijk hoe ingenieus deze in elkaar steken; als je de huidige behuizing ziet, begrijp je niet hoe daarvan zo’n praktisch en aan alle eisen aangepast gebouw kan worden gemaakt. De verbouwing is begroot op € 43.000. Een aanvraag hiervoor is gedaan bij de Duitse Software Stiftung die indertijd ook de aankoop van het gebouw heeft betaald. Op het Internationaal Hulpfonds zal een dringend beroep gedaan worden een deel van de inrichtingskosten én een deel van de exploitatiekosten van 2006 voor zijn rekening te nemen. Mijn ‘verjaardagscadeau’ – de ruim € 4000 die mijn gasten ter gelegenheid van mijn 70e verjaardag bijeengebracht hebben – heb ik voor de activiteiten van Acomi ter beschikking gesteld. Ik wil heel graag geld blijven inzamelen voor dit project zodat er in deze uiterst problematische wijk een beetje cultuur en menselijkheid gebracht kan worden. Wilt u meehelpen? Stort dan uw bijdrage o.v.v. code 9279
NELLE AMONS
Teken voor de Toekomst Solidariteitsactie
ç
Wat u kunt doen:
solidariteitsactie
Bijna nergens ter wereld bestaat voor vrijescholen de luxe van overheidssubsidie zoals wij die hier kennen. Met de Solidariteitsactie willen wij zoveel mogelijk kinderen in de gelegenheid stellen toch vrijeschoolonderwijs te volgen. Deze vorm van fondswerving blijkt heel positief te werken, omdat er een constante bron van inkomsten ontstaat waardoor de leerkrachten, kinderen en ouders in de projecten zich gewaardeerd en erkend voelen door betrokken mensen in het buitenland. Met de Solidariteitsactie kunt u buitenlandse vrijescholen steunen door het schoolgeld te betalen voor kinderen van weliswaar onvoldoende draagkrachtige maar vaak erg gemotiveerde ouders. Het geld gaat naar het kinderfonds op de school. Ook individuele peetschappen zijn mogelijk via dit Solidariteitsfonds.
1. Peet worden en het schoolgeld voor een kind betalen. U krijgt via het IHF de naam en een korte beschrijving van het kind met een foto en eens per jaar een kort verslag van z’n ontwikkeling. 2. U kunt de Solidariteitsactie steunen door een bedrag te storten op onze rekening o.v.v. Solidariteitsactie, code 9370. Dit geld gaat naar het kinderfonds van de school van uw keuze. Hieraan is geen peetschap verbonden. N.B.1: Omdat niet iedereen het volledige schoolgeld kan betalen (de bedragen liggen tussen € 20 en € 250 per maand) bestaat behalve voor Vietnam - ook de mogelijkheid een peetschap met anderen te delen. N.B.2: Voor scholen is het vaak heel moeilijk iemand vrij te maken die de administratie van de peetschappen bijhoudt. Wij hopen dat u er begrip voor kunt opbrengen als de informatie over de kinderen eens niet zo vlot binnenkomt. N.B.3: Geef altijd duidelijk aan voor hoe lang u een peetschap wilt. Stoppen met een peetschap kan alleen door schriftelijke opzegging bij het secretariaat van het IHF. Aangezien wij de informatie over de kinderen meestal pas toegestuurd krijgen zodra zich een peet meldt, hebben wij niet van alle kinderen foto’s en gegevens in huis. Toch zijn er veel aanvragen, vooral van de Hekima-School in Tanzania, de McGregor-School in Zuid-Afrika en van de Libera Scuola Waldorf in Italië. Ook voor kinderen in India, Nepal en Vietnam worden peten gezocht en in Argentinië en Brazilië wachten nog heel veel kinderen op een peet. Hieronder een aantal foto’s en beschrijvingen van kinderen van wie we de gegevens al wel hebben.
Deze Vietnamese kindertjes die zonder onze hulp veelal een zwervend bestaan op straat leiden, zoeken een peet.
Anna Dechterenko zit in de achtste klas van de heilpedagogische stroom van de StupeniSchool in Odessa, Oekraïne. Zij woont, net als haar oudere broer, thuis bij haar ouders. Anna heeft moeite met leren en heeft heilpedagogische hulp nodig. Haar ouders verdienen niet genoeg om het volledige schoolgeld te betalen.
Nina Jakimtschuk zit in de 3e klas van de heilpedagogische stroom van de Stupeni-School in Odessa, Oekraïne. Op 17 maart wordt zij 13 jaar. Samen met haar ouders en een oudere broer en zus woont ze in Odessa. Het inkomen van het gezin is niet groot genoeg om het schoolgeld volledig te kunnen betalen.
Pavel Lumkis is een autistische jongen die in de vijfde klas van de heilpedagogische stroom van de Stupeni-School in Odessa, Oekraïne, zit. Hij is in juli 1994 geboren en woont bij zijn ouders in Odessa. Zijn vader en moeder verdienen te weinig om het volledige schoolgeld te betalen.
Dean Hamilton zit in de tweede klas van de McGregorSchool in McGregor, ZuidAfrika. Dean is een levendige, sociale jongen die goed kan leren. Hij is open en expressief en heeft een groot gevoel voor humor. Hij gaat graag naar school, is gek op verhalen en houdt van tuinieren. Dean doet het goed op school en kan prima opschieten met de andere kinderen in de klas.
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6
21
solidariteitsactie 22
ç
Philile Bongwe zit eveneens in de 9e klas van de McGregorSchool in McGregor, ZuidAfrika. Zij houdt van zingen, lezen en tennis en haar lievelingsvakken zijn economie en de kunstzinnige vakken. Later zou zij het liefst zangeres worden en genoeg geld verdienen om straatkinderen in ZuidAfrika te helpen.
Judith Achieng is op 25 september 1995 geboren. Ze zit in de 5e klas van de Rudolf Steiner-School bij Nairobi, Kenia. Zij en haar broer Stephen kwamen op een dag het gebouw binnenwandelen en vroegen of ze alsjeblieft hier op school mochten komen. Hun vader verkoopt water en popcorn op straat en verdient daarmee niet genoeg om het schoolgeld te betalen. Judith is handig, werkt hard en gaat goed vooruit. Fluitspelen kan ze als de beste.
Partimo Lengishon zit sinds vorig jaar september in de eerste klas van de Rudolf Steiner-School bij Nairobi, Kenia. Zijn ouders behoren tot de Maasai en leiden als nomaden een onzeker bestaan, vooral nu er al een aantal jaren droogte heerst. In de vakanties helpt hij thuis met het hoeden van de paar geiten die het gezin rijk is. Partimo luistert graag naar verhalen in het Kiswahili, hij werkt hard en netjes en kan al een beetje lezen en rekenen.
Geovany Mendes de Oliveira is 11 jaar en zit in de vijfde klas van de Aitiara-School in Botucatú, Brazilië. Door zijn concentratieproblemen gaat het leren hem niet altijd gemakkelijk af. Bij remedial teaching heeft hij leren jongleren, wat hij geweldig vindt. Zijn oudste broer heeft net de 12e klas afgemaakt. Het gezin woont in een arme wijk waar geweld en drugs aan de orde van de dag zijn. Zijn ouders kunnen het schoolgeld niet betalen.
Phillemon Maleyebe zit ook op de McGregor-School in McGregor, Zuid-Afrika. Hij interesseert zich voor de natuur waarmee hij zich één voelt. Voetballen en cricket vindt hij de leukste sporten omdat je daarbij je persoonlijke ambitie in kunt zetten voor het team. Het allermooiste zou hij het vinden om profvoetballer te worden. Zijn lievelingsvakken op school zijn Engels, wiskunde, kunst en economie. Muziek vindt hij leuk omdat hij daar vrolijk van wordt.
Abdi Abdurahaman, zit net in de derde klas van de Rudolf Steiner-School bij Nairobi, Kenia, waar hij sinds 2002 op school is. In augustus wordt hij 9 jaar. Hij gaat met plezier naar school, speelt graag en zit barstensvol energie. Zijn ouders zijn gescheiden. Samen met zijn moeder en zus woont hij in een golfplaten vertrekje zonder elektrisch licht en water. Zijn moeder is analfabeet en probeert als losse arbeidskracht aan de kost te komen.
Mariana Cristina Alps is op 2 juli 1997 geboren en zit nu in de derde klas van de AitiaraSchool in Botucatú, Brazilië. Zij is wat dromerig en snel afgeleid; bomen en vogels zijn immers veel interessanter dan letters en getallen. Door remedial teaching kan zij haar gedachten nu beter bij de les houden. Mariana’s periodeschriften zijn mooi, met prachtige tekeningen. Haar ouders zijn zeer gemotiveerd voor de vrijeschool maar kunnen het schoolgeld niet betalen.
Mayra Aparecida da Costa is net 6 en zit in de kleuterklas van de Aitiara-School in Botucatú, Brazilië. Zij vindt het daar heerlijk en helpt de juf graag met opruimen. Haar vader en zijn twee broers werken bij een biologische groentenkwekerij. Bijna al haar neefjes en nichtjes zitten hier op school en haar vader is een oud-leerling van Aitiara. Het gezin heeft niet voldoende inkomen om het schoolgeld te betalen.
d e r çn d b r i e f v o o r j a a r 2 0 0 6