Van de redactie De zomer is nu echt afgelopen, ’s morgens en ’s avonds wordt het weer fris, als ik ’s morgen naar het station fiets, moet m’n fietslicht al aan…. Het seizoen is weer aangebroken! Alle groepen zijn gestart. De gemeentezondag is geweest. Kerken kijken is afgelopen. Er is een nieuwe tentoonstelling in de gemeentezaal. De studeerkamer van de predikanten heeft een nieuwe naam. En we krijgen een nieuwe predikant! Over al die onderwerpen staan in deze Menno Sticht verslagen en berichten. Er is een interview met de voorzitter van de beroepingscommissie, Rik Harmsen. We hebben natuurlijk de vaste rubrieken. Omdat de rubriek “De vijf vragen” is afgelopen, zijn we een nieuwe rubriek gestart. Deze heet De gedoogpartner – vijf vragen aan een niet‐doopsgezinde partner, en hij gaat over stellen waarvan de een doopsgezind is, en de ander niet gelooft of bij een ander kerkgenootschap is aangesloten. De redactie, Sanne, Sandra, Nienke en Laura
Van de predikante "Vraag en antwoord" Ik hou van visualisatie. Dat is een moeilijk woord voor met je ogen zien wat er in je hersens wordt gedacht of vanuit je hart wordt gevoeld. Ik kan urenlang doorbrengen in musea, vooral bij de afdeling Middeleeuwse kunst, waar strakke heilige figuren mij aanstaren met een blik van eeuwigheid in hun ogen. Ook landschappen spreken mij zeer aan, zeker die waar in mysterieuze verten kerken en kastelen in vage contouren opdoemen. Ook stillevens vind ik mooi, bijvoorbeeld een berg bij elkaar gegooide groenten die variëren van bloemkool tot sperziebonen en verlepte spinazie, afgemaakt met een geknakte fazant. Een ander stilleven dat ik in mijn hoofd bewaar is een berg beduimelde boeken, duidelijk vaak en met liefde gelezen, de kaftbanden geknakt, een broodkorstje als bladwijzer, in de rugzak meegedragen, geopend en heropend.
Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 1 van 16
Boven mijn bureau hangen diverse foto's die iets zeggen over waar ik van hou. Ik sla mijn ogen op van mijn beeldscherm en zie een afbeelding van Mozes die op een berg met God in gesprek is. Ik zie een tentje waar ik zo in wil kruipen. Ik zie een strandhuisje waarop met een grote kwast 'De Heer is mijn Herder' staat geschreven. En ik zie een foto met de tekst "Who is God?" Daarnaast hangt een pentekening van een peinzende dominee die een wolk boven z'n hoofd heeft hangen waarin staat "Aan sommige antwoorden heb je niks, omdat de vraag veel mooier is". Naar die twee afbeeldingen kijk ik vaak. Lang geleden heb ik als beroep, als levensinvulling, het beroep van dominee gekozen, hoewel je ook zou kunnen zeggen dat het beroep mij heeft gekozen. Daarmee zou men kunnen denken dat ik zo onderhand wel zou kunnen weten wie God is, of tenminste dat ik iets zinnigs kan melden over Zijn contouren. Zo vaak door de bijbel gebladerd, zoveel preken geschreven, zoveel liederen over Hem uitgezocht, talloze bijbelkringen ontworpen en geleid, kom op dominee, laten we ophouden met die vaagheden. Maar de vraag is of het vaagheid is of respect, om te erkennen en te belijden dat ik ergens niets zo zeker weet dan dat het hele leven van Zijn wezen doortrokken is, maar dat ik tegelijkertijd nooit precies mijn hand kan leggen op het hoe, wat of wie of waarom. Mijn geloof in Zijn merkbare, voelbare Aanwezigheid is niet iets wat ik ooit bestelde om te geloven. Ik nam Hem niet mee in mijn kielzog, Hij nam mij mee in zijn kielzog. Iets duwt mij altijd voort in de richting van het eeuwige ongeziene. Iets vraagt mij met aanvaarding van mijn onbeholpen mensentaal om Hem ter sprake te brengen. En daar heb ik 'ja' op gezegd, zo probeer ik al mijn hele leven Hem al tastend te vinden, om het met de apostel Paulus te zeggen, die overigens zelf geen zin kon uitspreken of Jezus Christus kwam er in voor. Geloven is cirkelen rondom het geheimenis. Dat betekent dat wij mensenkinderen wel in een zekere zijnsrelatie met God staan, maar dat wij Zijn wezen niet doorgronden. Naar mijn mening is die zijnsrelatie voldoende om een bodem onder ons bestaan te leggen, om ons leven een zin en een richting te geven, om op Hem te mogen vertrouwen bij al wat ons overkomt, of het nou leven of dood betreft. Dat is voor mij voldoende, want het is al zo'n rijkdom, zoveel meer perspectief dan de zichtbare wereld mij ooit bood. Als ik in kerken kom waar God, hemel, Jezus en Heilige Geest met medische precisie vanaf de preekstoel worden ontleed en behandeld ga ik altijd een beetje huiveren. Ik hoef geen plattegrond van het hiernamaals, ik heb er zelfs geen van het hiernumaals. Het leven is goed als er zo nu en dan een deurtje open gaat waardoor een zonnestraal van Zijn wezen straalt. Dat doorgloeit dan het leven dat ik leid. Die zonnestraal van de Eeuwige Ongeziene is niet in dichtgetimmerde woorden te omschrijven, waarmee ik het stelsel van dogma's bedoel, dat door theologen gedurende vele eeuwen lang is ontwikkeld. Mijn hele leven lang ben ik al gefascineerd door de kloof die er bestaat tussen dogmatische godgeleerdheid en de gemiddelde gelovige in de kerkbank. Terwijl dominees losjes prediken over de Zoon en de genade en het Koninkrijk Gods belandt zo'n woordenvloed vol zekerheden mijns inziens meestal in een moeras van verwondering dat in de hoofden van de gelovigen zit. Laten we liever blijven cirkelen rondom God dan dat we antwoord willen hebben of durven geven op wie of wat en hoe Hij is. Laten we naar Hem blijven vragen, laten we open blijven staan voor de zonnestralen. Bij stukjes en beetjes is Hij deel van ons bestaan, dat is genoeg. Pasklare antwoorden worden vaak door het leven zelf aan diggelen geslagen en dat is terecht, want je hebt er niks aan. Aan sommige antwoorden heb je niks, omdat de vraag veel mooier is...... Anneke van der Zijpp
Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 2 van 16
Van de kerkenraad De Doopsgezinde Gemeente Utrecht heeft een nieuwe predikant, het team is weer volledig! Na de prettige kennismaking met de voorgestelde kandidaat, ds. Carolien Cornelissen uit Alkmaar en de aansluitende ledenvergadering op 14 september j.l. is door onze gemeente een beroep uitgebracht op ds. Cornelissen. Zij heeft dit beroep aanvaard en inmiddels zijn alle formaliteiten geregeld. Wij als gemeente ontvangen ds. Cornelissen graag als predikant bij haar intrededienst op 1 februari a.s. De ledenvergadering heeft haar waardering uitgesproken voor het vele en zorgvuldige werk dat de beroepingscommissie in de afgelopen maanden heeft verzet. Dit zomerseizoen hebben ruim vierduizend mensen onze kerk bezocht in het kader van Kerken Kijken, duizend meer dan vorig jaar! Werkelijk geweldig dat zoveel mensen, sommigen uit Rusland, Amerika, Japan en ook van dichtbij, mensen die al vijftig jaar langsfietsen op de Oudegracht en nog nooit een blik naar binnen hadden geworpen, onze kerk bezocht hebben. Telkens klonk de opmerking „wat een mooie kerk en wat een gastvrije ontvangst”. Hulde voor de vrijwillige gidsen van Kerken Kijken. Op 3 oktober a.s. wordt het seizoen 2014 in de onze kerk afgesloten met een speciale bijeenkomst voor alle vrijwilligers. We zijn na de zomer in de relatief vroege herfst overgegaan en na de dramatische gebeurtenissen in onze wereld die zoveel mensen raken en geraakt hebben, hebben wij als gemeente de loop der activiteiten opgepakt. De startzondag op Mennorode hebben we met veel enthousiasme beleefd. Het begon al met het warming‐up lied, Goedemorgen, Welkom allemaal en bracht ons middels het thema Opstandig Leven in een positief opstandige stemming. Zal dit zichtbaar zijn in onze activiteiten dit nieuwe seizoen? In september is een Lekepredikersopleiding in de ring Midden Nederland gestart onder leiding van ds. Iris Speckmann en een aantal predikanten uit de ring‐gemeenten. De veertien deelnemers, waarvan drie uit onze gemeente, komen dit seizoen tien keer bijeen. Een hoopvol teken, zo’n potentieel aan verdieping in het doperdom. De eerste bijeenkomst was in onze gemeente mede vanwege de historische inspiratie van een levende 375‐jarige jubilaris. Verder moeten we helaas berichten dat onze penningmeester Willem Hartman na meer dan zes jaar voortreffelijk de financiële zaken te hebben verzorgd, zijn werk als penningmeester van de Doopsgezinde Gemeente Utrecht wil beëindigen. Broeder Hartman zal de verantwoording over het lopende financiële jaar 2014 afleggen in de ledenvergadering van volgend voorjaar. We hebben begrip voor zijn besluit en danken hem hartelijk voor zijn inzet van de afgelopen jaren. Nu zijn we, zoals u begrijpt, op zoek naar een nieuwe geschikte kandidaat penningmeester. Namens de Kerkenraad wens ik u een goede start van het seizoen 2014 ‐2015! Teije Bakker, voorzitter Kerkenraad
Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 3 van 16
Kerkdiensten: aanvang 10.00 uur, tenzij anders aangegeven Datum OKTOBER 5 12 19 26 NOVEMBER 2 9 16 23 30
Predikant
Bijzonderheden
Kom maar in de kring (0‐6jr)
Kinderdienst (6‐12 jr)
ds. Jasha Nottelman ds. Anneke van der Zijpp ds. Tom Rijken ds. Christine Schlette
ja
ja ja nee nee
jongere uit de gemeente ds. Tjitske Hiemstra zr. Tjarda Brouwer ds. Anneke van der Zijpp
Laatste zondag kerkelijk jaar 1e advent
ja ja
ja ja ja ja
ja
ds. Alleke Wieringa
Collecte doelen: OKTOBER 5 ST.Omduw 12 Doopsgezinde Zending 19 Stichting Dienstverlening aan Buitenlanders 26
De Huiskamer van de Straatnieuws verkopers NOVEMBER 2 ST.Omduw 9 Collecte ten bate van projecten voor gemeenteopbouw 16 Musicians without Borders Muziek wordt ingezet voor vredesopbouw 23 Werkverband Geweldloos Samenleven 30. Collecte ten bate van projecten van de Doopsgezinde Zending Menno Sticht 2014 nr. 5
Oecumenisch Diakonaal werk In de stad Utrecht SDB steunt mensen zonder papieren door sociaal juridische ondersteuning in Utrecht Voortgekomen uit de Utrechtse Stedelijke Raad van Kerken. In de Huiskamer komen de verkopers hun Straatnieuws kopen. Zij kunnen er ook terecht voor een gesprek en een kop koffie. Oecumenisch Diakonaal werk In de stad Utrecht t.b.v. Gemeenteopbouw Doopsgezinde Gemeentes De Muziekbus en het Kindermuziektheater brengen kinderen van alle etnische groeperingen samen in Srebrenica. Bestemd voor projecten in o.a. Zambia, Indonesië en Hong Kong. Thema’s: onderwijs, ontmoeting, gemeenteopbouw.
blz. 4 van 16
Agenda oktober 2014 Wo 1 Ochtendbijbelkring Utrecht Wo 1 Tafel van 12 Do 2 Praten&Proeven Vr 3 Afsluiting Kerken Kijken Zo 5 12+groep Zo 5 15+groep Di 7 Ubi Caritas Wo 8 Taizé aan de gracht Zo 12 Repetitie Gemeentekoor Zo 12 PR Commissie Di 14 Kerkenraadsvergadering Do 16 Startersgroep Vr 17 Begeleidingscommissie Wo 22 Ochtendbijbelkring De Bilt Wo 22 Doopgroep Zo 26 Repetitie gemeentekoor Wo 29 Kring geloofsverdieping november 2014 Wo 5 Ochtendbijbelkring Utrecht Wo 5 Tafel van 12 Do 6 Praten&Proeven Zo 9 Ledenvergadering Di 11 Kerkenraadsvergadering Wo 12 Contactledenbijeenkomst Wo 12 Taizé aan de gracht Vr 14 Spraakmakend Eten Zo 16 Repetitie gemeentekoor Wo 19 Ochtendbijbelkring De Bilt Wo 19 Ubi Caritas Wo 19 Doopgroep Do 20 Startersgroep Zo 23 Repetitie Gemeentekoor Wo 26 Kring geloofsverdieping
10.00 17.30 16.00 15.30 10.00 10.00 18.30 20.00 11.30 11.30 19.30 18.30 14.00 10.00 20.00 11.30 20.00 10.00 17.30 18.30 11.30 19.30 14.00 20.00 17.30 11.30 10.00 18.30 20.00 18.30 11.30 20.00
Data inleveren kopij en verschijning Menno Sticht 2014‐2015 Nummer 6 Kerst 1 Winter 2 Pasen 3 Pinksteren 4 Nieuw seizoen Menno Sticht 2014 nr. 5
Inleverdatum kopij 9 november 4 januari 2015 1 maart 3 mei 2 augustus
verschijningsdatum 21 november 16 januari 2015 13 maart 15 mei 14 augustus
blz. 5 van 16
Gebruikte postzegels: waardevol!
Al vele jaren zamelen doopsgezinde gemeenten postzegels in voor de Doopsgezinde Zending. De inzameling van postzegels is nog steeds de moeite waard. Sinds enkele jaren zamelt de Doopsgezinde Zending samen met Kerk in Actie en de Gereformeerde Zendingsbond de postzegels in. Kerk in Actie en de Gereformeerde Zendingsbond verkopen ‘onze’ postzegels via verzamelbeurzen, veilingen, vaste afnemers en op Marktplaats. In het digitale tijdperk versturen we steeds minder brieven en kaarten per post met als gevolg dat postzegels steeds meer waarde krijgen. Talloze verzamelaars stropen beurzen en websites af, op zoek naar bijzondere exemplaren, maar ook naar, in onze ogen, gewone postzegels. De opbrengst voor de Doopsgezinde Zending is de moeite waard en komt ten goede aan de lopende projecten zoals het zondagsschoolproject voor kinderen op de stortplaats van de havenstad Le Ceiba (Honduras) van Maureen Velasquez en het vredeswerk van br. Willi Hugo Pérez (rector van het doopsgezind seminarie Semilla) in Guatemala. Over de projecten van de Doopsgezinde Zending is meer te vinden op www.doopsgezindezending.nl. Mocht u nog een postzegelverzameling thuis hebben waar niemand meer iets mee doet, dan is deze natuurlijk ook zeer welkom. En dat geldt ook voor alle vakantiepost die er ongetwijfeld nog ligt. Het is belangrijk de gebruikte postzegels goed te behandelen door die van de enveloppen er ruim af te knippen (minimaal 1 cm rondom de postzegel) en die op kaarten liefst met kaart en al in te leveren. Kaarten met postzegels zijn meer waard. In de hal van ons kerkgebouw staat al sinds jaar en dag een doos waarin in uw postzegels en kaarten kunt achterlaten. Gerda Tenkink zorgt er voor dat ze op het verzamelpunt in Hattem komen. Via deze weg wil het bestuur van de Doopsgezinde Zending u ook nog bedanken voor alle postzegels die u de afgelopen decennia aan ons hebt gegeven.
Huissamenkomsten najaar 2014 In oktober zullen weer de gebruikelijke Huissamenkomsten worden georganiseerd. Dat zijn bijzondere avonden rondom een thema, waarbij leden en vrienden van de Doopsgezinde Gemeente Utrecht elkaar in hun eigen wijk kunnen ontmoeten en hun gedachten kunnen delen. Voor dit jaar heeft de Schakelgroep gekozen voor het onderwerp dat door de ADS is uitgeroepen tot het landelijk thema voor alles Doopsgezinden in Nederland: 'Opstandig zijn'.
Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 6 van 16
Opstandig zijn betekent dat iemand zich niet neerlegt bij een bestaande situatie. De reden daarvoor kan heel divers zijn. In verschillende levensstadia zijn er verschillende redenen om je opstandig over te voelen. Het persoonlijk leven, de wijze waarop het in de wereld toe gaat, er is zoveel wat mogelijk anders is dan jij het in je dromen en verlangens voor ogen had. In de bijbel is ook vaak sprake van opstandigheid, zowel van Godswege over wat mensen doen, als van de menselijke kant ten opzichte van wat hen in hun leven overkomt. Bij Doopsgezinden is de term opstandigheid iets wat te maken heeft met de bekende zegswijze 'in de wereld maar niet van de wereld'. Als wij niet 'van' de wereld willen zijn, houdt dat dan niet een zekere opstandigheid in over wat er 'in' de wereld gebeurt? Kortom: over opstandig‐zijn is heel wat te zeggen en met elkaar te bespreken en te bepeinzen. U wordt van harte uitgenodigd om bij de Huissamenkomsten aanwezig te zijn. Als een tijdstip van de samenkomst in uw wijk u niet uitkomt, bent u geheel vrij om aan te schuiven op een andere. Geef wel even uw komst door aan uw contactpersoon, dan kan er op u worden gerekend. Namens de Schakelgroep, ds. Anneke van der Zijpp De gastvrouw / gastheer waardeert het als u tijdig van te voren doorgeeft of u wel of niet aanwezig zult zijn; per telefoon, sms of email. In de Wegwijzer staan verkeerde data. Dit zijn de correcte data.
Datum
Aanvangstijd
Di. 28 oktober IJsselstein / Vianen Nieuwegein / Houten/ Culemborg e.o. Overvecht / Zuilen Tuindorp / Oog in Al Kanaleneiland e.o.
Wo. 29 oktober 10.30 ‐ 12.00 uur
Centrum e.o.
Wo. 29 oktober 20.00 ‐22.00 uur
Maarssen / Breukelen Do. 30 oktober Vleuten / Leidsche Rijn e.o. De Bilt / Bilthoven Lunetten / Maartensdijk e.o.
20.00 ‐22.00 uur
Vrij. 31 oktober 10.30 ‐ 12.00 uur
Menno Sticht 2014 nr. 5
20.00 ‐ 22.00 uur
blz. 7 van 16
Terugblik op Kerken Kijken 2014 Dank, prachtig, bijzonder, verrast, ontdekking…. 2 Juli 2014: Freddy, Mariet en Angelique starten met Kerken Kijken en Freddy schrijft in het Logboek: “Zo, de kop is er weer af! “ Wat ze toen nog niet wist was, dat het wel een heel succesvol jaar zou worden! De prachtige quilts van Anneke Schoone die geroemd worden door velen in ons gastenboek. Bewondering van gasten zelfs uit oa. Tasmanië, Thailand en Canada. Daarnaast waren mensen uit bijna alle Europese landen vertegenwoordigd. Dus ook uit Broek op Langendijk, Emmeloord, Veenwouden… Op momenten dat het geen terrasjesweer was en de “ice‐buckets” spontaan met bakken uit de hemel kwamen, waren we een echte schuilkerk. In het gastenboek wordt dan ook bijzonder positief gesproken over de gastvrije rondleidingen. En tijdens de zomerse dagen stond er juist heerlijk koel water klaar. De hal, opgevrolijkt met een kroonluchter “nieuwe stijl”, poppen in doperse kleding en de vitrines met doopschaal , martelaarsspiegel en tongschroef zorgden voor een nieuwsgierige blik op vele gezichten (na uitleg verwonderen velen zich daarover, prijzen de Godsdienstvrijheid van nu, hoewel…….) . We mogen qua bezoekersaantallen trots zijn; op Open Monumentendag 765 personen en totaal dit jaar 4701 bezoekers. Een gids van de overzijde (Tivoli) kwam quasi jaloers om 16.55 uur langs om te vragen hoeveel bezoekers wij wel niet hadden gehad. Kees Reneman had deze zaterdag de stand wel heel goed bijgehouden. Regelmatig vroeg ik hem of hij fysiotherapie nodig had, want je zal maar schrijfkramp krijgen…. In de kerkzaal heerste sereniteit, een oase van rust. Of er klonk muziek van orgel, viool, piano en (dwars)fluit met soms een geweldige zangstem of zelfs een heel mannenkoor. Het zorgde voor beroering op de Oude gracht. Daar was wat te doen! Zodra er dan ook een kleine opstopping was, kwamen er meerdere bezoekers tegelijk naar binnen (nieuwe tactiek van onze gidsen…). De duif, gemaakt door medewerkers van atelier De Loeff, begon te “vliegen” zodra er veel bezoekers waren. Bij de uitgang kon iedereen een kortingskaartje van Zizo meenemen voor een heerlijk kopje koffie aan de overzijde(zowel de Loeff als Zizo behoren bij stichting Reinaerde). En dat we een echte schuilkerk zijn blijkt uit de reactie van een bezoeker die schrijft: “Prachtig zo’n onverwachte wending van de zaterdag: een kerk ontdekt waar ik al duizenden keren langs liep.. en binnen muziek die de sfeer oproept die zo’n kerkgebouw bedoelt op te wekken bij mensen, dank…” Tot slot kan ik, als mede‐organisator van DGU 375 jaar, er niet omheen om alle vrijwilligers te bedanken voor hun inzet. Speciale dank ook aan de 4 nieuwe gidsen van dit jaar: Ciska Posthumus, Eddy v.d. End, Hans Smoorenburg en André Droogers. André heeft naast zijn gidswerk in de Janskerk nu ook onze kerk ontdekt! Het enthousiasme van ons allen heeft dit jubileumjaar, DGU 375 jaar, een waardige impuls gegeven. Harke Hofman
Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 8 van 16
Het lied dat mij raakte Het lied wat me raakte bracht me terug naar een mooi moment. Ik begon namelijk te denken wat voor lied me raakt en op welk moment. Het moment wat me het meest bij blijft is mijn eigen bruiloft. Het was een mooie dag in september op Mennorode en we hadden een mooie dienst. Ik ging dus op zoek naar een lied wat tijdens de dienst gezongen was. Maar tijdens het doornemen van mijn liturgie kwam er een heel ander lied in mijn gedachten. Dat lied is “Uit vuur en ijzer”, een nieuw bruiloftslied van Huub Oosterhuis. De tekst spreekt een lieflijk beeld uit. Je gedienstig opstellen, tot een zegen zijn voor anderen. Maar ook samen één zijn, elkaar aanvullen. Dit vind ik een heel mooi beeld. En dit alles wordt ondersteund met een hele vrolijke Poolse melodie. Kortom een lied wat me heel erg raakt.... EEN NIEUW BRUILOFTSLIED Uit vuur en ijzer, zuur en zout, zo wijd als licht, zo eeuwenoud, uit alles wordt een mens gebouwd, en steeds opnieuw geboren. Om ijzer in vuur te zijn, om zout en zoet en zuur te zijn, om mens voor een mens te zijn, wordt alleman geboren. Om water voor de zee te zijn, om anderman een woord te zijn, om niemand weet, hoe groot, hoe klein,(gezocht, gekend, geboren), om avond en morgenland, om hier te zijn en overkant, om hand in een and're hand, om niet te zijn verloren. Om oud en wijd als licht te zijn, om lippen, water, dorst te zijn, om alles en om niets te zijn, gaat iemand tot een ander. Naar verten die niemand weet, door vuur dat mensen samensmeedt, om leven in lief en leed, gaan mensen tot elkander. (t; Huub Oosterhuis; / m: Poolse volksmelodie GVL 531) Eddy van den End
Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 9 van 16
Domineesvrouw in deeltijd Laura’s man werkt als predikant in Twente. Laura woont in Utrecht en is als domineesvrouw in het weekend vaak in Twente. Als stadse geniet zij van het dorpsleven. Deze zomer waren er hier verschillende concerten. Het meest in het oog sprong het Stiftsfestival. Dat is een jaarlijks kamermuziek‐festival van zes dagen met musici uit allerlei landen. Het zijn beroemde en nog‐net‐niet beroemde musici en het festival heeft enige status. De sfeer is desalniettemin informeel en low‐budget. Wij hadden bijvoorbeeld een jonge violiste te logeren uit Slovenië. Het festival is geïnitieerd door de in Londen woonachtige violist Daniel Rowland die zijn jeugd op het Stift heeft doorgebracht. Zijn Engelse vader David ligt op het Stift begraven, zijn moeder woont nu in het nabije Oldenzaal. Tijdens het festival zijn de musici ’s avonds doorlopend welkom in het landhuis van Daniels moeder, waar het heel gezellig is en laat wordt. (Zie ook www.stiftfestival.com en de laatste brochure) Dit jaar bestond het festival tien jaar, en de Stiftconcerten (klassieke kamermuziekconcerten in de Stiftskerk op zondagmiddag) vijftig jaar. Dit dubbele jubileum werd gevierd met een openluchtconcert op het Stift. Dit gebeuren kon ik van nabij volgen, letterlijk (het speelde zich af voor onze deur) en figuurlijk. Zo was er de grappige patstelling dat de Stichting van de kerk die het Stift beheert toestemming gaf voor het concert op de voorwaarde dat de gemeente vergunning zou verlenen (in verband met de veiligheid en het parkeren), maar dat de gemeente alleen vergunning kon verlenen onder voorwaarde dat de eigenaar toestemming gaf. Dit soort probleempjes worden hier soepel opgelost. De zaterdag voor het concert kwam er een grote vrachtauto uit Noord‐Brabant aangereden die het podium ging opzetten op het gras, inclusief een “dak” en “muren” van doorzichtig plastic. En er werden 300 klapstoeltjes uitgeklapt. Toen was het alleen nog maar duimen voor mooi weer. Ook dat lukte. Het was een fantastische middag met voor iedereen een glas wijn in de pauze. Nu een minpuntje uit dit paradijsje. Laatst gaf een nieuwe bewoner hier in de buurt een housewarming voor familie en vrienden. Er waren ook een paar buren uitgenodigd, maar alleen buren die hier al “generaties‐lang” wonen. Ik ken iemand die hier al twintig jaar woont, maar niet is uitgenodigd. En de Plus is sinds deze zomer ook al elke zondag open! Laura van Rossum du Chattel
Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 10 van 16
Nieuwe naam voor de studeerkamer In de vorige Mennosticht heb ik een oproep gedaan om een nieuwe naam te bedenken voor de studeerkamer. Hierop zijn weinig reacties gekomen. Gelukkig gingen we op zondag 21 september met een grote groep per bus naar Mennorode voor de startdag. Tijdens deze busrit heeft iedereen een naam kunnen bedenken. Deze zijn in Mennorode door Ester Meirink op een lijst geschreven. Uiteindelijk konden we uit veertig namen kiezen. Alle aanwezigen hebben schriftelijk gestemd en dit heeft de volgende top vier opgeleverd: 4. Alle tijd (3 stemmen) 3. Grachtenkamer (4 stemmen) 2. Mennoflex (6 stemmen) Met 7 stemmen is de winnende naam is geworden: Grachtkamer Natuurlijk was er ook een prijs ( een tegeltje en een doos bonbons) voor de bedenker. Vier afzonderlijke personen hebben deze naam ingediend. Er moest dus geloot worden tussen deze vier. De uiteindelijke winnaar is Marga Hofman geworden. De lijst met namen zal ik in de kerk ophangen zodat diegenen die niet aanwezig waren de creatieve namen ook kunnen bekijken. Ans van Terwisga
Interview met Rik Harmsen, voorzitter van de beroepingscommissie. Tijdens de ledenvergadering van 14 september heeft de gemeente ingestemd met de benoeming van Carolien Cornelissen als onze nieuwe predikant naast Anneke van der Zijpp. We interviewen Rik omdat we meer willen weten van het werk van de beroepingscommissie: is dat moeilijk werk? Hoe kom je tot een keuze? Hoe ben je in de commissie gekomen? In de commissie zaten Ans van Terwisga en Yvonne Wijne vanuit de kerkenraad, en Alstje den Ouden, Janny Tigchelaar en ikzelf. We zijn alle vijf gevraagd door de kerkenraad en hebben onderling de taken verdeeld. Ik werd toen voorzitter. Ik heb wel even geaarzeld toen ik werd gevraagd. Ik zag vooral op tegen het werk en het tijdsbeslag: zou ik dat wel kunnen waarmaken naast mijn baan? Ik zag er niet tegen op omdat het me te moeilijk leek. Het leek me meteen zinvol werk en een interessante ervaring. En was het dat ook? Ja, alles bij elkaar vond ik het mooi om te doen. We hadden een goede commissie, het verliep in harmonie en we waren het bijna altijd met elkaar eens. Het werk viel ook wel mee, alhoewel ‐ de periode dat we gesprekken voerden met kandidaten was heel intensief. Je zegt dat jullie een goede commissie waren. Wat hebben jullie gedaan om dat te bereiken? Dat is wel grappig, daar hebben we eigenlijk helemaal niets voor gedaan. We zijn gewoon begonnen. Je kan zo’n sollicitatie procedure natuurlijk opzetten als een project op je werk, en bijvoorbeeld eerst veel investeren in het elkaar leren kennen. Want we kenden elkaar niet goed. Maar wij zijn gewoon in het diepe gesprongen en aan het werk gegaan. Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 11 van 16
Wat hebben jullie dan gedaan? We zijn begonnen met een gesprek met de voorzitter van de kerkenraad, Teije Bakker. Hij lichtte de procedure toe en legde uit welke stappen we sowieso moesten volgen. Een commissie begint altijd eerst met het opstellen van een profiel van de nieuwe predikant: wat verwacht de gemeente van zo iemand? Waar moet hij bij uitstek goed in zijn? Hoe moet de verhouding zijn met de andere predikant, Anneke? De kerkenraad heeft hiervoor een voorstel gedaan, op basis van het beleidsplan. De commissie heeft dat vastgesteld en aan de gemeente voorgelegd. Op 23 februari heeft de gemeente in een ledenvergadering het profiel besproken. De gemeente had de indruk dat het oorspronkelijke profiel erg de nadruk legde op het jongeren werk. Maar de gemeente vond het belangrijk dat de nieuwe predikant juist met alle leeftijdsgroepen moest kunnen opschieten. In die zin is het profiel veranderd. Ik zie wel dat dit moeilijk is: je wilt als gemeente een duidelijk profiel opstellen op grond waarvan je kandidaten kunt beoordelen. Eigenlijk komt het er op neer dat iedere predikant een schaap met vijf poten moet zijn: hij of zij moet goed kunnen preken, goed kunnen opschieten met ouderen en met jongeren, inspirerend kunnen zijn voor nieuwe groepen, zich pastoraal kunnen inleven in bejaarden en jonge gezinnen en tieners…….. Waar andere gemeentes dan wel eens kiezen en een predikant voor de ouderen aanstellen en een voor de jeugd, heeft de DG Utrecht gekozen voor twee breed inzetbare predikanten. Toen was het profiel duidelijk. En toen? Toen hebben we een advertentie opgesteld en geplaatst in Doopsgezind nl, onze eigen website, en de website Zinweb. Dat was eind maart. De advertentie heeft er zes weken opgestaan en heeft 14 brieven opgeleverd. De commissie heeft zich beperkt tot het beoordelen van die reacties en heeft niet zelf ook mensen benaderd. De leden van de commissie hebben alle 14 brieven gelezen en “gescoord” op de punten van het profiel. Dat ging eigenlijk heel soepel, en we hielden er zes over. Daar was weinig discussie over. Vervolgens kwam de fase van de gesprekken met de sollicitanten: drie leden van de commissie hebben alle zes gesprekken gevoerd. Twee sprongen er uit, en daarmee is toen nog een gesprek gevoerd door de voltallige commissie. Inmiddels was het begin juli. Conclusie van de commissie: Carolien Cornelissen moeten we hebben! Zijn jullie haar en de andere kandidaten ook gaan “horen” in de gemeente waar ze op dit moment werken? Nee dat hebben we niet gedaan. Carolien had in juni toevallig gepreekt in Utrecht, en vier van ons waren daarbij geweest. Bovendien hadden twee van ons haar recent elders horen preken en staan al haar preken op internet. We hebben het er wel over gehad, idealiter ga je iemand horen in zijn eigen gemeente. Dan krijg je het beste een beeld. Maar aan de andere kant…. Als je met z’n drieën naar Alkmaar gaat, snapt iedereen meteen Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 12 van 16
wat je komt doen, en dan ligt op straat dat de predikant aan het solliciteren is. Het is een dilemma. Om die reden hebben we ook geen referenties ingewonnen. Temeer daar we geen twijfels hadden over punten die we wilden verifiëren. Kwam toen de ledenvergadering? Daarvoor heeft eerst de commissie de kerkenraad geïnformeerd. Toen heeft de kerkenraad met Carolien gesproken, en Anneke van der Zijpp heeft met Carolien gesproken. Pas daarna is de gemeente geïnformeerd. We hebben er ook speciale aandacht aan besteed dat de DG Alkmaar op hetzelfde moment geïnformeerd werd als de DG Utrecht. Onze voorzitter heeft daarover overlegd met de voorzitter van Alkmaar. Dat was op 12 augustus. Toen werd het 14 september. Was dat spannend? Ja dat vond ik wel spannend. Carolien kwam proefpreken en na de dienst kon iedereen haar vragen stellen. Er waren ongeveer 60 mensen aanwezig, en er waren 19 machtigingen. Uiteindelijk hebben zes mensen tegengestemd en waren er drie onthoudingen. Het beeld in de ledenvergadering was dat we een zorgvuldig proces hebben gehad. Heb je nog tips voor een volgende keer? Ik hoop dat er voorlopig geen volgende keer komt! Dat we een rustige en mooie tijd tegemoet gaan met onze twee predikanten. Maar als ik een tip zou moeten geven, is dat om te starten met een strakkere tijdsplanning. Een strakkere tijdsplanning vergroot de kans dat de procedure iets sneller kan worden afgerond, maar of dat echt lukt hangt van veel factoren af. Je streeft er naar om die periode zo kort mogelijk te laten duren. Laura van Rossum du Chattel
Tentoonstelling Erik Appeldoorn Momenteel hangt er werk van Erik Appeldoorn in onze gemeentezaal. Hij is de partner van Margo Trapman en heeft drie jaar geleden ook geëxposeerd in onze gemeentezaal. Hij heeft toen een aantal foto's van de stad Utrecht getoond. Deze keer is het thema 'Beelden in Utrecht'. Over zichzelf schrijft hij: "Al vroeg leerde ik kijken naar deze wereld op een manier die soms net iets anders is. Dat kijken werd vastleggen toen ik als 8 jarig jongetje mijn eerste box‐camera kreeg. Het ding was zo lek als een mandje dus het licht verwoestte veel van mijn opnames. Een aantal daarvan heeft de aanval van de tijd doorstaan en zit nog in een album. Toen ik 15 werd ging ik in de zomervakantie in de kaasfabriek werken. Met het verdiende geld kocht ik mijn eerste spiegelreflexcamera. En ik gebruikte mijn slaapkamer als donkere kamer. Hier zag ik de eerste experimenten tot licht en leven komen. Geen tante Miep voor, naast of achter de boom, maar toen al licht door de bladeren van een boom, een rups op een baksteen. Deze verwonderde en verwonderende blik probeer ik nog steeds te vinden in het maken van mijn foto’s." In de foto's van de beelden in Utrecht, die nu tentoongesteld zijn, kunt u kijken of u deze verwonderde blik terugvindt. Een aantal beelden zijn duidelijk te herkennen, bij andere zult u zich misschien afvragen 'waar is dit?" en "wat ziè ik hier eigenlijk?” Antwoorden geeft Erik niet; u mag er in zien wat u wilt. Namens de kunstcommissie, Ali Swart Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 13 van 16
Verslag van de Gemeentedag in Elspeet, zondag 21 september Het was weer een geslaagde dag en de groep was divers. Er waren jongeren, ouderen en alles ertussenin. Opnieuw is een aanzienlijk deel van de 54 aanwezigen per bus naar Elspeet gegaan en dat is wederom goed bevallen. De dag begon met een uitleg van het thema van dit jaar “Opstandig zijn”. Aan de hand van Handelingen 17 heeft Anneke een korte inleiding gegeven, waarna we uiteen zijn gegaan en in groepen van ongeveer 6 personen gesproken hebben over opstandig zijn voor ons en welke positieve wending je de opstandigheid kunt geven. De uitkomsten zijn geschreven op vellen papier, die we daarna gezamenlijk aan elkaar hebben gepuzzeld. Het leven is een puzzel en door alle uitkomsten van de groepen aan elkaar te puzzelen, krijg je een lappendeken van gedachten en ideeën, net als in de dagelijkse praktijk gebeurt. Aan het eind van de ochtend hebben we het spel “ over de streep” gedaan. Dit is eigenlijk opgezet om pestgedrag bij jongeren onder de aandacht te brengen, maar kan ook goed gebruikt worden om elkaar wat beter en op een andere manier te leren kennen. Er wordt een stelling opgelezen en als je het eens bent met de stelling, wordt er gevraagd of je over de op de grond getrokken streep wilt stappen. Er ontstaan zo 2 groepen. Er wordt een korte toelichting gegeven. Tijdens dit spel wordt er niet gesproken, maar het is de bedoeling dat de dialoog op een ander moment wel op gang komt. Nog een activiteit die in stilte verliep was na de lunch, het meditatief wandelen. De bijbel tekst over Elia en de Bremstruik (1 Koningen 19, 1‐9) werd voorgelezen in twee vertalingen en om de tekst tot je te laten doordringen werd daarna in stilte gelopen. De tekst is in de loop van de wandeling nog twee maal voorgelezen en aan het eind van de wandeling was er gelegenheid om te benoemen wat jou persoonlijk in de tekst raakte. De andere drie middag‐activiteiten waren Bibliodrama, een gesprek aan de hand van Handelingen 17 en er was een groep die zich bezig heeft gehouden met schilderen. De groep jongeren was dit jaar erg klein. Toch hebben zij zich ook heel erg vermaakt. De kinderen van 4 tot 10 jaar zijn bezig geweest met het maken van spandoeken. Hierop viel te lezen dat ze tegen dierenleed zijn, en ook de mensenrechten staan bij onze kleintjes hoog in het vaandel. Ze kwamen met de zelfgemaakte spandoeken in de korte afsluitende kerkdienst aan het eind van het programma binnenlopen. De groep vanaf 10 jaar is vooral het bos in geweest om daaronder andere een speurtocht te doen. Moe maar voldaan was iedereen aan het eind van de dag en het was aanmerkelijk stiller in de bus dan op de heenreis. Het was net een echt schoolreisje. Anke‐Margreet van Blankensteijn
Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 14 van 16
Elia onder bremstruik, 1 Koningen 19, 1‐9
Bij de afsluiting van het meditatief wandelen op de openingszondag werd deze tekst voorgelezen. Het is de tekst die de hoofdregel vormt voor het klooster in Grandchamps en Taizé: Bid en werk Opdat Zijn Rijk kome Laat iedere dag Het woord van God Je werk en je rust bezielen Bewaar in alles de innerlijke stilte Om in Christus te blijven Laat de geest van de Zaligsprekingen diep in je doordringen: Vreugde Eenvoud en Barmhartigheid
Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 15 van 16
De gedoogpartner1 ‐ vijf vragen aan een niet‐doopsgezinde partner In de vorige Menno Sticht hebben we de rubriek vijf vragen aan een groep afgesloten. Deze Menno Sticht starten we met de nieuwe rubriek ‘vijf vragen aan een niet doopsgezinde partner’. In deze eerste editie stellen we vijf vragen aan Pieter Mesman, partner van Sanne Weijers. Je bent niet doopsgezind. Hoor je bij een andere kerk of ben je niet gelovig? Kan je dat toelichten? Ik ben katholiek opgevoed en ik heb aardwetenschappen en biologie gestudeerd. Tijdens de master van de lerarenopleiding biologie is er een onderdeel waarbij gekeken wordt naar de verhouding van wetenschap en geloof. Daarbij kon je jezelf in een hokje plaatsen. Ik zit dan in het hokje agnostisch evolutionist. Dat wil zoveel zeggen als: Ik laat in het midden of er wel of geen God is en ik acht de evolutietheorie bewezen. Wat vind je van de doopsgezinden en de doopsgezinde gemeente Utrecht? Zoals ik het ervaar en van Sanne meekrijg, krijg je bij de doopsgezinden de ruimte om je eigen weg te vinden binnen het geloof en dat vind ik mooi. Daarnaast zie ik de doopsgezinde gemeente Utrecht als een kleine hechte gemeenschap, waarbij mensen voor elkaar klaar staan en dat vind ik belangrijker aan een geloofsgemeenschap dan de manier waarop je je geloof belijdt. Ga je wel eens mee naar een dienst van de DGU? Waarom wel of niet? Ik ga niet zo vaak mee naar een dienst. Alleen bij speciale gelegenheden als kerst, pasen, de doop van Sanne en afgelopen zondag bij de geboortedankzegging van onze dochter Lieke. Ik ga dan mee omdat we het belangrijk vinden om betrokken te zijn bij wat voor de ander waardevolle momenten in het leven zijn. Hoe is het om als stel niet bij dezelfde kerkelijke gemeente te horen? Prima? Op spiritueel gebied ben ik niet betrokken bij de gemeente, maar op het praktische vlak wel. Omdat we naast de kerk woonden, hielp ik zo nu en dan met hand en span diensten zoals de vlag uithangen, banken verplaatsen en de Menno Sticht drukken. Ondanks dat ik niet op het spirituele vlak betrokken ben, vind ik het wel belangrijk om onze kinderen een stuk geloofsopvoeding mee te geven, zodat ze, wanneer ze daaraan toe zijn, zelf kunnen kiezen of ze bij een geloofsgemeenschap willen horen of niet. Heb je een tip voor de DGU? Ik denk dat er in de stad Utrecht en omgeving veel mensen rondlopen die zich op basis van hun geloof en/of interesse goed thuis zouden kunnen voelen bij de doopsgezinden en die nu de DGU nog niet kennen. Daarom denk ik dat de DGU nog meer zou kunnen uitdragen wat zij te bieden heeft. Als je wilt meewerken aan deze rubriek, kan je je aanmelden bij de redactie,
[email protected] 1
Deze naam is ontleend aan de naam van een rubriek in de Nieuwsbrief van de Amsterdamse Studentenekklesia Menno Sticht 2014 nr. 5
blz. 16 van 16