Zes patiënten kijken in dit nummer terug op een voor hen bijzonder jaar. Eén van hen is Bianca Stolte uit Lochem. Zij overwon in 2015 borstkanker. Lees verder op pagina 5
04
Informatiekrant voor bezoekers & patiënten van het Deventer Ziekenhuis
December 2015
uwdz
Het Deventer Ziekenhuis is:
08 Denia Kruijff denkt weer aan roeien na 3D-schouderoperatie 09 Henk van der Wal heeft zijn levensvreugde teruggevonden 16 Fried Bongers kijkt weer helder over de IJssel uit na oogoperatie
08
09
UwDZ, Mijn 2015 UwDZ, Mijn 2015. Hoe kregen onze patiënten afgelopen jaar weer grip op hun gezondheid? Hoe hebben zij de zorg in het DZ ervaren? Hun persoonlijke en openhartige verhalen in dit bijzondere eindejaarsnummer van UwDZ de patiëntenkrant van het Deventer Ziekenhuis.
16
Nieuws
Wij hebben de beste zorg in de regio! Verzekerd zijn bij Salland Zorgverzekeringen biedt ons veel voordeel. Zo kunnen we altijd voor een advies op maat bij ons in de buurt terecht.
Beter revalideren bij hartfalen Verpleegkundig specialist Dian Pruijsers en verpleegkundige Suzan Tutert zien het vaak: oudere mensen met hartfalen die keer op keer naar het ziekenhuis terugmoeten omdat ze vocht vasthouden of thuis vastlopen. Voor deze groeiende patiëntengroep hebben het Deventer Ziekenhuis en Zorggroep Solis een nieuw en bijzonder revalidatieprogramma ontwikkeld. Kortademigheid. Vermoeidheid. Vocht vasthouden. Het zijn allemaal symptomen van (chronisch) hartfalen (zie kader), een aandoening die met name bij de groeiende groep van steeds ouder wordende mensen voorkomt. Bij oudere mensen is het vaak de belangrijkste reden van alle ziekenhuisopnames en de verwachting is dat het aantal personen met hartfalen tussen 2010 en 2025 met circa 46 procent zal stijgen. Het DZ ziet deze groep patiënten na een vaak succesvolle medische behandeling weer terugkeren in het ziekenhuis; vaak met dezelfde klachten. ‘Patiënten gaan na behandeling naar huis. Dan worden ze benauwd en krijgen ze opnieuw klachten’, signaleert verpleegkundig specialist Dian Pruijsers. ‘Vaak gaat het mis met de leefregels die voor deze patiëntengroep heel belangrijk zijn. Mensen nemen hun medicatie bijvoorbeeld onregelmatig en/ of volgen hun noodzakelijke dieetvoorschriften niet goed. Ze eten bijvoorbeeld nog te veel zout of bewegen te weinig. Daardoor verergeren de klachten van hartfalen.’
Persoonlijke zorg dichtbij
Eerlijke zorg
Wij bieden de persoonlijke service zoals u van ons mag verwachten. Wij staan graag
Iedereen heeft recht op zorg. Bij ons betekent dit, dat wij potentiële verzekerden niet
dicht bij onze klanten. Natuurlijk blijft het niet bij een lokaal hoofdkantoor en een eigen
selecteren op basis van mogelijk risico of leeftijd. Iedereen is welkom, of u nu 20 of
klantenservice. Wij hebben ook regionale spreekuren. En bent u echt niet in staat om naar
100 jaar oud bent, of u nu veel of weinig gebruik maakt van zorg. Ook vinden wij het
ons toe te komen? Dan kijken we samen naar de mogelijkheden om bij u thuis langs te
belangrijk om transparant te zijn. Daarom kunt u via de Zorgzoeker op onze website
komen. Daarnaast voelen wij ons verantwoordelijk voor de kwaliteit en beschikbaarheid
eenvoudig bekijken of de zorgverlener van uw keuze een contract met ons heeft.
van zorg. Daarom kopen wij onze zorg in de regio zelf in, waardoor wij veel zorgverleners
Ook geven wij u via Mijn Salland inzicht in uw zorgverbruik. U kunt dus gemakkelijk
persoonlijk kennen. Ook werken wij met hen samen om de zorg voor u steeds verder te
bekijken hoeveel u al vergoed heeft gekregen.
verbeteren.
Keuzevrijheid Kan ik bij mijn zorgverzekeraar zelf kiezen naar welke zorgverlener ik ga? En hoeveel krijg ik vergoed als ik dat niet doe? Vragen die u zichzelf misschien wel eens stelt. Keuzevrijheid is voor veel mensen een groot goed, en ook voor ons. Bij Salland kunt u voor zorg uit de basisverzekering bij 100% van de ziekenhuizen en huisartsen in Nederland terecht. Ook hebben wij hiervoor afspraken gemaakt met 90% van de overige zorgverleners in de regio Salland. De kans is dus erg groot dat de zorgaanbieder van uw keuze een contract met ons heeft. Is dit niet het geval, dan hanteren wij maximumtarieven waarop wij uw vergoeding baseren.
www.salland.nl
Terugval Om patiënten goed te begeleiden, startten de cardiologen van het DZ al in 1999 een speciale hartfalenpolikliniek. Toen was het DZ een van de eerste ziekenhuizen in Nederland met een dergelijke polikliniek. Onderzoek heeft aangetoond dat deze begeleiding een zeer positief effect heeft op mensen met hartfalen; zo neemt het aantal heropnames en overlijden aanzienlijk af. Om te voorkomen dat deze patiënten weer ‘terugvallen’, wil het DZ voor deze groep
patiënten de revalidatiezorg anders inrichten. Zo is in oktober 2015 met Zorggroep Solis een traject gestart om patiënten direct na een opname in het ziekenhuis voor hartfalen, in verpleeghuis PW Janssen (Zorggroep Solis) te laten aansterken én meteen te laten beginnen met revalideren. Pruijsers is blij met het nieuwe programma: ‘Patiënten die in ons ziekenhuis zijn geholpen, krijgen aansluitend in het verpleeghuis onder meer hulp van fysiotherapie en begeleiding van maatschappelijk werk als dat nodig is. De zorg kan verder bestaan uit hulp bij het organiseren van mantelzorg of advies over gezond eten en leven.’
Wat is hartfalen? Bij hartfalen pompt het hart niet genoeg bloed rond in het lichaam. In het begin merken mensen daar vaak niets van. Dat komt omdat het lichaam probeert de spierverzwakking te compenseren. Dat houdt het hart een tijdlang ‘op de been’ tot het zodanig is verzwakt dat het weefsels en organen niet meer van voldoende bloed kan voorzien. Klachten zijn daarna onvermijdelijk. Hartfalen kan ontstaan na een hartinfarct, door een hoge bloeddruk, een hartklepaandoening, ritmestoornissen of hartspierziekten. Het komt relatief vaak voor bij oudere mensen. Zij worden geconfronteerd met episodes van hartfalen. Het herstel duurt vaak langer omdat mensen last hebben van meerdere aandoeningen, daardoor te maken hebben met een beperkte functionaliteit en tegelijk te maken krijgen met logistieke of praktische problemen door hun ziekte.
artsen en andere zorgverleners van DZ en PW Janssen iedere week een multidisciplinair overleg op de agenda staan. ‘Daarbij zijn artsen, een verpleegkundig specialist hartfalen en zorgverleners van PW Janssen betrokken om samen te bepalen wat de beste aanpak is voor een patiënt.’
Goed revalideren Het zijn voorbeelden van waar het om draait in dit nieuwe revalidatieprogramma, dat – afhankelijk van de patiënt – tussen de zes weken en drie maanden beslaat. Volgens seniorverpleegkundige Suzan Tutert is het programma in alle opzichten maatwerk. ‘Geen patiënt is hetzelfde, ieders revalidatie ziet er weer anders uit.’ Om het programma goed te laten werken, hebben de
De aanpak mag per patiënt verschillen, het doel is bij iedere patiënt wél hetzelfde: ervoor zorgen dat ouderen na een ziekenhuisopname beter thuis kunnen functioneren om complicaties, zoals een heropname in het ziekenhuis, te voorkomen. Mensen kunnen na een goede revalidatie beter tegen inspanning, ze kennen hun fysieke grenzen en leren omgaan met fysieke beperkingen. Verder functioneren ze beter en hebben ze minder last van angst en depressie. Daardoor verbetert de algemene kwaliteit van leven.'
Twee informatieavonden: spataderen en chronische longaandoeningen In de eerste maanden van het nieuwe jaar zijn er in het Deventer Ziekenhuis weer twee informatieavonden. Eén over spataderen (26 januari), en één over keel-, neus-, en oorproblemen bij longziekten (17 maart). Dermatoloog Ronald Houwing en vaatchirurg Lieuwe van der Hem van het DZ leggen u op 26 januari alles uit over spataderen. Ze gaan in op wat spataderen zijn, hoe ze veroorzaakt worden en welke verschillende behandelingsmogelijkheden er zijn. Ook zullen zij ingaan op de vergoeding van spataderbehandelingen. Daar is nogal wat in veranderd. Verzekeraars vergoeden sinds 2015 minder spataderoperaties dan in het verleden. Soms moeten operaties dus zelf bekostigd worden. De voorlichtingsavond begint om 19.30 uur. Longpunt Deventer is de organisator van de
informatieavond die 17 maart in het Auditorium van het DZ wordt gehouden. Een informatiebijeenkomst voor mensen met een chronische longaandoening en hun partners, mantelzorgers en zorgverleners. Thema: keel-, neus- en oorproblemen bij longziekten. Sprekers zijn onder meer longarts Karin Groenewegen en Karien Wijffels, KNO-arts in het DZ. Deze bijeenkomst begint om 19.30 uur. Een avond met informatie, maar ook tijd voor discussie en contact met lotgenoten. Voor deze avonden kunt u zich opgeven via www.dz.nl/agenda.
3
Nieuws
Achtergrond Mijn 2015
Annerieke wil in Madagascar het verschil maken
Op 7 januari vertrekt SEH-verpleegkundige Annerieke Roelofs naar Madagascar. Vier maanden lang gaat ze zorg verlenen aan boord van Africa Mercy. Het idee om dit te gaan doen rijpte al een tijdje bij Annerieke (25) en onlangs heeft ze vol overtuiging de knoop doorgehakt. Ze vertrekt in het begin van het nieuwe jaar naar Afrika. Dat doet ze met Mercy Ships, een internationale medische hulporganisatie die kansarme mensen in de allerarmste ontwikkelingslanden helpt met gratis medische, operatieve zorg. In Madagascar gaat Annerieke werken aan boord van de Africa Mercy, het grootste particuliere ziekenhuisschip ter wereld. Het herbergt onder meer 5 operatiekamers, verschillende verpleegafdelingen, beeldvormende faciliteiten een apotheek en een laboratorium. In totaal werken er circa 400 zorgverleners uit 40 verschillende landen aan boord. Annerieke gaat ruim vier maanden deel uitmaken van dit team. Het werk van Mercy Ships spreekt haar zeer aan, vertelt ze ons. ‘Ik wil daar helpen omdat onze zorg daar voor patiënten heel erg veel verschil kan uitmaken. Patiënten lopen soms rond met een aangezichtstumor van een aantal kilo. Verder zie je er veel mensen met staar, liesbreuken en kinderen met o.a. klompvoeten en hazenlipjes. In Madagascar wordt dit seizoen speciaal een project opgestart voor vrouwen die correctieve operaties krijgen. Zij zijn incontinent geraakt als gevolg van complicaties bij een langdurige bevalling. Deze vrouwen, die door hun toestand vaak jarenlang in afzondering leven, krijgen letterlijk hun leven weer terug. Heel confronterend allemaal, vooral omdat het gaat
over aandoeningen die je hier helemaal niet meer ziet. Mensen zouden hier allang door de huisarts of het ziekenhuis zijn geholpen. Je kunt daar voor iemand dus echt het verschil maken. Sterker: mensen krijgen vaak echt een nieuw leven nadat ze aan boord zijn geholpen.’ Annerieke kijkt enorm uit naar de reis en verwacht dat het ook veel met haar persoonlijk zal doen. ‘Ik denk dat ik mezelf een paar keer gigantisch ga tegenkomen. Niet alleen vanwege de zorg daar, maar ook omdat er veel bijzondere mensen aan boord zijn. Er zijn hulpverleners uit de hele wereld. Er zijn artsen en verpleegkundigen bij die dit vrijwilligers werk al tientallen jaren doen. Dat is, denk ik, een bijzondere sfeer.’ Ze koestert het dat ze de ruimte krijgt van het DZ om aar Madagascar toe te gaan. ‘Op onze SEH hebben we onze verpleegkundigen natuurlijk ook hard nodig, maar gelukkig springen mijn collega’s bij en krijg ik de ruimte om dit te doen. Dat waardeer ik zeer.’ Annerieke vertrekt op 7 januari per vliegtuig naar hoofdstad Antananarivo. Daarna gaat ze per bus naar havenstad Tamatave, om daar aan boord te gaan. Voorafgaand en tijdens haar reis zal Annerieke een blog bijhouden. Die kun je vinden via annerieke-mercyships. reislogger.nl. Annerieke onderneemt dit bijzondere avontuur op eigen kosten. Kost en inwoning aan boord betaalt ze zelf. Ze doet niet aan fondsenwerving, maar omdat ze alles zelf betaalt, is iedere hulp natuurlijk welkom. Wil jij je collega steunen? Kijk dan op haar blog hoe je dat kunt doen.
Juiste zorg op juiste plek Het Transmuraal Logistiek Bureau (TLB) van het Deventer Ziekenhuis, slaat nieuwe wegen in. Wat ze al voor het ziekenhuis deden, gaan ze in 2016 ook voor andere partijen organiseren. Het TLB 2.0 werd ooit opgericht om te voorkomen dat mensen onnodig lang in een ziekenhuis moesten blijven liggen omdat er geen goede vervolgzorg beschikbaar was. Kan iemand niet meer in het ziekenhuis zijn, maar ook niet thuis, dan regelt het TLB opvang elders. En dat is, zo zegt, transferverpleegkundige Karen Janssen ‘meer dan iemand een dak boven het hoofd bieden. Het gaat om de juiste zorg op de juiste plek.’ Samen met partijen als Carinova, Zorggroep Raalte, Solis, Humanitas en het Zorgkantoor is destijds een regionale structuur opgezet om mensen zo snel mogelijk op de juiste plek onder te brengen.’ Per jaar krijgt het TLB te maken met liefst 4500 casussen. Ruim twaalf per dag! Tot nu deed het TLB dat dus voor louter ziekenhuispatiënten. Maar het zorglandschap is veranderd. Steeds vaker kan zorg buiten een ziekenhuis geboden worden en ouderen blijven ook steeds langer thuis wonen. Maar als iemand iets overkomt, als een patiënt valt en niet meer thuis kan zijn, wat dan? Niet alleen een ziekenhuis krijgt dit soort zorgvragen, ook huisartsen, Carinova en Dimence krijgen ermee te maken. In ZISO-verband is nu afgesproken dat het TLB van het DZ de regie gaat voeren voor alle partijen in het samenwerkingsverband Zorg en Innovatie Salland en Omgeving. ZISO heeft tot doel zorg in Salland op elkaar af te stemmen. Het TLB heeft er al jarenlange ervaring mee en ook de meeste zorgvragen komen uiteindelijk uit het ziekenhuis. Als een huisarts straks vindt dat iemand niet meer thuis kan blijven, hoeft hij niet zelf op zoek te gaan naar een oplossing, maar kan die vaag bij TLB 2.0 neerleggen.
Meer info over Mercy Ships vind je via www.mercyships.nl
Snelle toegang dermatologie Patiënten met huidaandoeningen kunnen snel terecht in het Deventer Ziekenhuis. Ondanks de groei van het aantal patiënten hebben de dermatologen geen wachtlijst. Dit betekent dat mensen vaak al binnen een week kunnen worden gezien. In de regio kampen diverse ziekenhuizen met wachtlijsten voor dermatologische zorg. In Deventer is dat niet het geval. Daardoor kunnen mensen snel terecht voor de beste zorg. De dermatologen van het DZ hebben veel expertise en ervaring in diagnostiek en behandeling
4
van onder meer huidallergieën, eczeem, psoriasis, huidkanker, spataderen en moedervlekken. Voor zorg in het ziekenhuis is wel een verwijzing nodig. Het is dus belangrijk dat mensen die huidzorg nodig hebben, zich melden bij hun huisarts. Daarna kunnen mensen rekenen op een snelle toegang tot de polikliniek. Kijk voor meer informatie op www.dz.nl/dermatologie
Bianca genezen van borstkanker
‘Ik wil mijn zorgeloosheid terug’ 2015 stond voor Bianca Stolte (53) uit Lochem in het teken van een borstkankeroperatie en het herstel ervan. Ze is in principe klaar met behandelen. Toch heeft ze besloten tot een vervolgstap door preventief haar borsten te laten verwijderen. ‘Mijn borsten waren mijn vrienden, maar ze zijn mijn vijanden geworden.’ Bianca Stolte deed mee aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Er werd niets geconstateerd. Amper zes maanden later voelde ze zelf dat er “iets” zat. Het was op een vrijdagnacht. Daarna ging het snel. Na overleg met de huisarts om niet langer te wachten, zat ze een paar dagen later al in het Deventer Ziekenhuis. Ze kwam hier terecht omdat ze op internet zocht naar een ziekenhuis dat heel goed staat aangeschreven als het om borstkankerzorg gaat. Bianca: Overal stond het DZ goed bekend en het behandelt het dubbele aantal borstkankerpatiënten in vergelijking met andere ziekenhuizen in de regio. Dat gaf de doorslag.’ Woensdag na de ontdekking onderging ze al een mammografie in het DZ en constateerde de radioloog inderdaad verdacht weefsel. Bianca: ‘Dan weet je eigenlijk wel hoe laat het is. Diezelfde dag om vier uur was er de diagnose: borstkanker. Ik was opgelucht dat ik dat diezelfde dag nog hoorde, geen dagen in onzekerheid. Nee, ik ben geen moment in paniek geweest, er kan zoveel tegenwoordig. En ik werd zo ontzettend lief opgevangen door chirurg Mirre de Noo en mammaverpleegkundigen als Marjolein Eckenhaussen van het DZ. Die gaven zoveel vertrouwen.’ Terrasje pikken Bianca werd een week later al geopereerd. ‘Het slechte nieuws was dat ik een vervelende tumor had (triple negatief), waar geen gerichte medicatie voor is. Ik moest chemo’s en bestralingen ondergaan. Het goede nieuws was dat er geen uitzaaiingen zaten in de lymfeklieren. Het vooruitzicht was dus relatief goed. Ik nam me voor vooral goed voor mezelf te zorgen tijdens de kuren om het herstel te bespoedigen. Je moet je eigen regie nemen en niet alles in handen leggen van het ziekenhuisteam. Bereid je ook goed voor op gesprekken in het ziekenhuis. Participeer als patiënt.’ Ze at goed, tuinierde, wandelde en sportte veel met vriendinnen en ging geregeld op een terrasje zitten. ‘Ik nam me voor elke dag
Kinderen ontwapenend Bianca werkt inmiddels weer op haar school. ‘Die periode in de klas tijdens mijn herstel is eigenlijk geweldig geweest. Kinderen durven, in tegenstelling tot volwassenen die altijd op hun hoede zijn, alles te vragen. Ze zeggen gewoon: juf doe je morgen dat rode hoofddoekje om, die staat je veel leuker dan die blauwe. Of: "Juf, doe je morgen dat rode hoofddoekje om? Die staat je veel leuker dan die blauwe." Of: "Juf, je neusharen en wenkbrauwen groeien weer" en "Hé, je hebt je
iets te doen dat leuk is. Ik ben ervan overtuigd dat mijn positieve insteek ervoor heeft gezorgd dat ik die periode goed kon doorstaan.’ Stap voor stap Bianca besloot tijdelijk te stoppen als juf van groep zes op haar basisschool in Neede om vol voor haar herstel te gaan. Bianca: ‘Ik heb het altijd over ons “team”: mijn man en ik. We hebben het projectmatig aangepakt. Bewust, stap voor stap. We maakten het niet erger dan het is. Heel veel mensen hebben misvattingen over kanker en behandelingen of maken het onnodig zwaar. Je voelt je niet altijd ziek, chemokuren betekenen niet altijd dat er uitzaaiingen zijn. ’s Ochtends had ik een chemokuur en ’s middags zat ik vaak op het terras, of ging ik wandelen. Dat kon bij mij de eerste dagen na de kuur gewoon, dankzij de ondersteunende medicatie. De dagen dat ik me echt slecht voelde, zijn gering geweest en dan bleef ik gewoon thuis. Je omgeving schrikt vooral en denkt snel het ergste.’ Voor haar kinderen vond ze de periode wel vervelend. ‘Ze studeren en zitten op kamers en ik merkte dat ze vaker hier wilden zijn.’ Ook was er de kans dat het erfelijk belast was. Bianca: ‘Dat bleek gelukkig voor mijn dochter niet zo te zijn.’ Vriend-vijand Ondanks haar nuchterheid en het voorspoedige herstel, nam Bianca in de loop van 2015 toch een rigoureuze beslissing: ze laat haar borsten preventief verwijderen. ‘De borsten waren altijd mijn vrienden, maar het zijn mijn vij-
borsten nog!" Toen ik voor het eerst weer zonder hoofddoekje, met mijn opnieuw aangegroeide haar naar school ging, vroeg een leerling: “Hee juf, heb je een nieuwe pruik?” Ik heb in de klas op een hele fijne en open manier over kanker kunnen praten. Je merkt dat je daarmee heel veel ongerustheid weg kunt nemen bij kinderen die enorm begaan zijn. Ik heb ook een informatief praatje gehouden over kanker in groep 8.’
anden geworden. Ik wil gewoon mijn rust en zorgeloosheid van vroeger terug. Ik kan prima zonder borsten. Een been of arm missen beïnvloedt je leven echt, borsten niet. Al had ik daar misschien, anders over gedacht als ik dertig was. De Noo begreep mijn wens en wilde, na nog een controlegesprek met een psycholoog, meewerken aan de operatie.’ Over waarom Bianca voor de preven-
‘Je moet je eigen regie nemen en niet alles in handen leggen van het ziekenhuisteam’ tieve operatie koos, zegt ze nog: ‘Ik ben geschrokken van hoe snel een tumor kan groeien. Ze hebben later nog gekeken of ze in het bevolkingsonderzoek iets over het hoofd hadden gezien, maar dat bleek niet zo te zijn.’ Lof Bianca is vol lof over het DZ. ‘Ik ben onder de indruk van de zorg en de tijd die ze voor je nemen. Het is ook fijn dat alles onder één dak is. De kapper die haarwerken verkoopt, is inpandig en het RISO voor bestralingen zit ernaast. Wat ik erg fijn vond, is dat iedereen, ook zonder dat ik erom vroeg, probeerde de afspraken zoveel en zo snel mogelijk op elkaar aan te laten sluiten.’ Ze heeft wel even getwijfeld of ze aan dit interview mee zou doen. ‘Maar ik vind het belangrijk om andere vrouwen een positief verhaal te vertellen waar ze hoop uit kunnen putten.’
5
Nieuws
Mijn 2015
Dubbele nominatie voor Deventer Ziekenhuis
‘De reacties van lotgenoten zijn soms wel heftig’
Het Deventer Ziekenhuis behoort tot de top van Nederland wanneer het gaat om patiëntvriendelijke ziekenhuizen. Ook heeft het één van de meest vriendelijke zorgverleners in huis, blijkt uit verkiezingen uitgeschreven door Zorgkaart Nederland.
2015 was voor Madelon Bouwmeester het jaar waarop ze als patiënt FMD in Nederland op kaart zette. Het begon met bliksemschichten voor haar ogen en een bezoek aan het Deventer Ziekenhuis. Inmiddels weet Madelon dat ze fibromusculaire dysplasie (FMD) heeft. Ze heeft een website en Facebookpagina opgezet over haar aandoening. ‘Ik wil helpen om deze ziekte breder bekend te maken.’
Het Deventer Ziekenhuis behoorde tot de laatste tien in de verkiezing van Meest Patiëntvriendelijke Ziekenhuis van Nederland. Het was voor de vierde keer op rij dat ons ziekenhuis genomineerd was voor deze prijs. Vier jaar geleden besloot Zorgkaart Nederland een prijs uit te reiken voor het ziekenhuis en het verpleeg-/ verzorgingshuis met de beste scores. In de nominatie voor deze prijs telt niet alleen het aantal waarderingen mee, maar wordt er ook gekeken naar de lovende woorden die patiënten opschrijven in de toelichtende teksten.
Vriendelijkste Voor het eerst was er dit jaar ook de categorie ‘meest vriendelijke zorgverlener’. Chirurg Harry de Vries van het Deventer Ziekenhuis was hiervoor genomineerd, wat betekent dat hij tot de tien meest vriendelijke zorgverleners van Nederland behoort. Het Deventer Ziekenhuis feliciteert hem van harte hiermee. Zorgkaart Nederland is een initiatief van Patiëntenfederatie NPCF. Dat is een samenwerkingsverband van dertig (koepels van) patiënten- en consumentenorganisaties. De NPCF zet zich in voor betere, veilige en betaalbare zorg
Jaren slikte Madelon Bouwmeester (49) uit Twello medicijnen tegen hoge bloeddruk. Een echo van haar nieren in het DZ leverde aanvankelijk niets op. Maar de vermoeidheid bleef. ‘Ik voelde me een vrouw van tachtig.’ Er volgde een MRI-scan en daar werd snel door de radioloog geconstateerd dat er sprake
‘Ik voelde me een vrouw van tachtig’ was van fibromusculaire dysplasie (FMD). Madelon: ‘FMD, een vergroeiing van het bindweefsel, is op een angiografie goed te zien. Het is herkenbaar als een soort kralenketting.’ Ze werd daarop in het DZ gedotterd aan beide nieren.
Start expertisecentrum voor wonden
Gekke koe Madelon: ‘Ik ging na de diagnose thuis googlen en constateerde dat er eigenlijk helemaal geen Nederlandse informatie te vinden was over FMD. Ik kwam alleen op Amerikaanse sites uit. Op internet wordt FMD vertaald met MKZ. Even dacht ik dat ik de gekkekoeienziekte had… Dat geeft wel aan waar onwetende patiënten tegenaan lopen. Ze zijn naarstig op zoek naar informatie, maar die is zeker bij zeldzame ziekten niet altijd voorhanden.’ Facebook en site Samen met lotgenoot Evelyn Boot besloot Madelon ‘iets’ voor FMD-patiënten op te zetten. Het begon met een Facebookpagina, gevolgd door een website. Inmiddels is Madelon minstens tien uur per week bezig om informatie
over de ziekte te delen met de buitenwereld. ‘Het is veel duwen en trekken, kost ons geld, maar het is ook dankbaar. We kunnen mensen echt helpen die niet weten wat hun ziekte inhoudt.’ 2015 was een doorbraakjaar voor Madelon. Inmiddels zijn er dankzij haar en Evelyns werk zo’n 28 lotgenoten gedetecteerd en groeit de site qua informatie. Maar het gaat verder. ‘We werden benaderd door een Belgische professor om ons verhaal te vertellen. We zijn naar het Erasmus in Rotterdam geweest en hebben een lotgenotendag gehad.’ Ook heeft ze haar Amerikaanse evenknie Pam Mace ontmoet. Madelon vindt het mooi dat ze als patiënt op deze manier iets voor mensen kan betekenen en dat je als patiënt ook echt iets kunt veranderen. ‘FMD komt ook bij kinderen en mannen voor. De gedachte is dat het erfelijk is, maar ze weten het niet. We werken samen met een professor in Maastricht en ook daar horen we dat er nog zoveel te onderzoeken valt. Te vaak worden medicijnen voorgeschreven bij hoge bloeddruk terwijl er sprake kan zijn van FMD.’ Heftig Ze maakt een kanttekening bij haar inzet. ‘Ga je twee dagen naar Brussel, moet je wel het hotel en eten zelf betalen. Ook zo’n website onderhouden kost geld. Het is best lastig om dat allemaal rond te krijgen.’ Toch overheerst de trots dat ze het als patiënt al zo ver heeft weten te krijgen. ‘Maar soms zijn de reacties van patiënten die we krijgen best heftig. Patiënten waarvan een ader spontaan geknapt is, een aan FMDgerelateerde hartstilstand. Dan denk ik: pfff, dat had mij ook kunnen overkomen.’ Kop in zand Madelon voelt zich nu fit, maar alle informatie die nu loskomt, heeft haar ook aan het twijfelen gebracht. Voor haar kinderen (is het erfelijk?) en voor haarzelf. FMD kan overal in het lichaam ontstaan of aanwezig zijn. Vooral het hoofden halsgebied is een risicozone. 65 procent van de FMD-gevallen zitten in dat
‘We kunnen mensen echt helpen die niet weten wat hun ziekte inhoudt’ gebied. ‘Toch denk ik dat ik binnenkort naar het DZ ga voor een nieuwe scan. Ik kan wel mijn kop in het zand steken, maar dat helpt ook niet.’ Haar missie is mensen helpen op een spoor te zetten dat FMD wel een mogelijk oorzaak van een klacht kan zijn. ‘Anders blijft deze ziekte verstopt.’ Op de vraag wat ze terugkrijgt voor al haar inspanningen, zegt ze: ‘Waardering van mensen en patiënten. FMD heeft, ondanks dat het een vervelende ziekte is, mijn leven verrijkt.’ www.fmdgroep.nl
Wat is FMD? FMD is een ziekte waardoor vernauwing, aneurysma of een scheur in de bloedvaten kan ontstaan. Symptomen of gevolgen van FMD zijn: hoge bloeddruk, migraineachtige hoofdpijn, nekpijn, een TIA of zelfs een beroerte. Anders dan bij een dichtslibbende ader wordt er vaak geen stent gezet om het probleem op te lossen, maar wordt door dotteren (opblazen van ballonnetjes) geprobeerd de vernauwing op te heffen. De oorzaak van FMD is onbekend en kan niet worden genezen. Naar schatting lijdt in Amerika vijf procent van de bevolking eraan. Madelon: ‘Vertaal je dat naar Nederland, zou het hier gaan om 680.000 mensen. Maar we weten het niet. Er wordt bijna geen onderzoek gedaan en er zijn weinig artsen die zich erin hebben gespecialiseerd.’
Wondconsulent Eddy Koopman aan het werk
Het Deventer Ziekenhuis start maandag 4 januari 2016 met een Wond Expertise Centrum (WEC). In dit nieuwe centrum wordt alle kennis en expertise bij elkaar gebracht voor de beste wondzorg in de regio. De meeste wonden genezen gelukkig vanzelf, maar soms vergt het herstel meer tijd en aandacht. De wondzorg werd tot nu toe vaak geleverd door de specialist waar iemand onder behandeling was. Het DZ organiseert dat vanaf 4 januari 2016 anders. Vanaf dat moment is alle kennis en expertise over moderne wonddiagnostiek en –behandeling gebundeld in het nieuwe WEC. Mensen die een wond hebben die langer dan drie weken bestaat, worden voortaan naar het nieuwe centrum verwezen. Het kan bijvoorbeeld gaan om mensen die kampen met doorligwonden, oncologische wonden, diabetische voetwonden of complexe wonden die niet goed willen genezen. In het nieuwe centrum werken onder meer vaatchirurgen, revalidatieartsen, dermatologen, wondconsulenten, –verpleegkundigen specialisten en podotherapeuten samen om de patiënt optimale zorg te bieden. Door deze samenwerking is veel knowhow aan-
6
wezig over wondbehandeling en -genezing. De patiënt krijgt binnen het WEC niet alleen de beste zorg, maar ook een eigen ‘casemanager’. Dat is een verpleegkundig specialist of een wondconsulent die samen met de patiënt bepaalt wat de beste behandeling is, én ervoor zorgt dat er één lijn is in de behandeling. Concreet: of iemand nu wordt gezien door een chirurg en/of een revalidatiearts; alle zorgverleners gaan uit van hetzelfde behandelplan. De casemanager houdt ook in de wondbehandeling thuis én patiënten kunnen met al hun vragen over de wond bij hen terecht. Eddy Koopman en Rosanne Sanders zijn de casemanagers die de zorg voor wondpatiënten voortaan in het DZ coördineren. Ze kijken uit naar de start van het WEC. Eddy: ‘Er is meer en meer mogelijk om patiënten met wonden te verzorgen en te behandelen. Al deze kennis brengen we nu samen in ons centrum.’ Rosanne: ‘Tegelijk zorgen we ervoor dat mensen één aanspreekpunt hebben in de zorg. Het kan niet meer zo zijn dat mensen, omdat ze wisselen van zorgverlener, een andere behandeling krijgen. De zorg wordt altijd goed afgestemd op de wensen en mogelijkheden van de patiënt Maatwerk dus.’
Het WEC wil z’n zorg ook buiten de muren van het ziekenhuis aanbieden. Zo zal kennis gedeeld worden met huisartsen en zorgverleners in de eerste lijn. Ook wordt samengewerkt met bijvoorbeeld verpleeg-, verzorgingsen thuiszorginstellingen. Zorgverleners daar kunnen het WEC inschakelen als ze mensen tegenkomen die specialistische wondzorg nodig hebben. Inzet is dat het WEC wondzorg kan leveren, los van waar de patiënt zich in de zorgketen bevindt. Informatie Met een verwijzing van uw huisarts of verpleeghuisarts kunt u na het maken van een afspraak terecht bij het Wond Expertise Centrum. Een behandeling van een chronische wond en de kosten voor verbandmiddelen komen voor vergoeding in aanmerking. Het WEC is van maandag tot en met vrijdag van 8.00 – 16.30 uur te bereiken via 0570-53 54 31. Tussen 12.00 en 13.00 uur is er via hetzelfde nummer een telefonisch spreekuur. E-mail:
[email protected]
7
3D-precisie vervangt timmermansoog
Mijn 2015
‘Oude wond hersteld door wonderdokters’
Dankzij een speciaal 3D-richtapparaat zijn schouderprotheses nu veel preciezer te plaatsen. Denia Kruijff uit Lochem had de primeur van Nederland voor deze innovatieve ingreep die plaatsvond in het Deventer Ziekenhuis. Ze hoopt binnenkort weer het roeien en dwarsfluitspelen op te kunnen pakken. Denia (69) is al jaren fervent roeister en dwarsfluitspeelster. Maar beiden gingen niet meer vanwege heftige pijnscheuten in het rechter schoudergewricht. ‘Een MRI-scan wees uit dat er geen kraakbeen meer in de rechter schouder zat. Ik heb al twee knieprotheses en zat eigenlijk niet te wachten op óók nog een schouderoperatie met kunstkom en kunstkop. Maar de pijn werd te erg en ik had teveel medicijnen vond ik om de pijn te bestrijden.’
‘Aan alles voelde ik dat ik in vertrouwde handen was’ Via haar fysiotherapeut kwam ze terecht bij orthopeed Rinco Koorevaar. Denia: ‘Hij stelde een 3D-operatietechniek voor. Ik vroeg: ben ik een experiment? Dat was niet zo. Het Deventer Ziekenhuis gebruikt al langer deze schouderprothese. Alleen was er wel iets bij gekomen dat nieuw was (zie kader). De dokter zei: waar in het verleden een schouderprothese met goed timmermansoog werd geplaatst, kan dit nu veel nauwkeuriger met een 3D-techniek. Ik heb niet getwijfeld of ik dat zou accepteren. Aan alles voelde ik dat ik in vertrouwde handen was.’ De operatie duurde 1,5 uur. De voorspelde vijf dagen opname werden er uiteindelijk maar drie. Emoties Amper drie weken na de operatie kan Denia al weer veel met de schouder. ‘Die scherpe pijn is weg, alleen ben ik nog erg stijf.’ Ze doet veel fysiotherapie. Roeien en dwarsfluitspelen sluit ze in de toekomst niet uit. ‘De operatie is echt geweldig gegaan. Ik had nadien alleen wel ontzettend veel emotionele buien. Dat is me wel tegengevallen. Ik heb ook nog wel vragen. Ik denk niet dat het toevallig is dat ik zowel kraakbeen in mijn knieën als schouders mis. Voor mij zit daar een verband tussen, maar ik weet niet wat. Dat wordt onderzocht.’
'Ik had na de operatie wel veel emotionele buien. Dat is me wel tegengevallen'
Richtapparaat Wat behelst de nieuwe 3D-techniek? Het draait om een speciaal 3D-richtapparaat. Met CT-scanbeelden wordt in de computer een 3D model gemaakt van de aangedane schouder. In dit computermodel wordt de nieuwe schouderprothese ontworpen en de beste stand van de prothese bepaald. Met 3D
printtechniek wordt een kunststofmodel van het kommetje van de schouder gemaakt en een patiëntspecifiek richtapparaat. Hiermee kan de prothese op de graad nauwkeurig worden ingebracht. Omdat de prothese precies op de goede plek zit, gaat deze ook langer mee.
Bij Denia en haar man, voormalig specialist uit Leiden, is in het Deventer Ziekenhuis iets opgevallen. ‘Tijdens onze gesprekken met dokter Koorevaar zat er een assistent bij die alles in de computer zette. De dokter had dus volle aandacht voor ons. Dat is prettig communiceren in plaats van dat een arts steeds naar een computer kijkt.’ Prettige sfeer De laagbouw van het ziekenhuis, geeft volgens het echtpaar een prettige sfeer. Alleen heeft Denia zich wel verbaasd over het feit dat, toen ze twee nachten in het DZ verbleef, iedereen een gescheiden taak heeft. ‘Ik was vroeger zelf verpleegkundige, zorgde voor de patiënt maar ook voor de huishoudelijke taken. Er komt nu een keur aan mensen langs.’
Hersteljaar
2015 betekende voor Henk van der Wal uit Deventer het einde aan een jarenlange lijdensweg waarin een ernstige beenwond maar niet goed wilde herstellen. Twintig operaties boden geen uitkomst, tot die ene dit jaar in het Deventer Ziekenhuis. Hij vond zijn levensvreugde weer terug. Het was op een druilerige avond, 21 jaar geleden, dat Henk van der Wal (63) op zijn brommer, op zijn verjaardag, sigaretten ging halen bij het station in Deventer. Op een kruispunt op de Rijsterborgherweg twijfelden hij én de bestuurder van een auto wie er nu voorrang had. Ze gaven allebei gas met een flinke crash tot gevolg. Henk liep een gecompliceerde beenbreuk op. ‘Mijn voet stond naast mijn onderbeen.’
‘Ik ben een harde, en wat moet je?’ Nog diezelfde avond werd hij geopereerd. Daarna kreeg hij last van ontstekingen en had hij een ernstige beenwond die maar niet goed wilde helen. Hij werd in diverse ziekenhuizen geopereerd waarbij huid naar zijn been werd getransplanteerd om de geplaagde wond dicht te krijgen. ‘Er is een tijd geweest dat ik heel lang als een zeemeermin in het ziekenhuis heb gelegen met de voeten in het gips naast elkaar. We hebben het zelfs met varkenshuid geprobeerd, maar het hielp allemaal niet. Moedeloosheid maakte dat ik de wond maar accepteerde. Het was zoals het was, ik ben een harde en wat moet je?’ Hij leerde met de wond leven en dat leverde soms bijzondere bijeffecten op. ‘Als ik lang auto reed, werd mijn voet moe en zakte vanzelf naar beneden waardoor ik
2015 was voor Henk van der Wal het jaar van zijn herstel. Een fantastisch en voorspoedig herstel, want z’n krukken konden al vrij snel weer aan de kant. En het belangrijkste: z’n beenwond bleek goed geheeld. Voor het eerst sinds jaren kon Henk weer gewoon douchen, dus zonder plastic zak om zijn been. Hij kon al vrij snel ook weer aan het werk als metaalbewerker bij de Salcon.
steeds harder ging rijden. Dat is me wel op een paar bekeuringen komen te staan.' Kans op amputatie Henk leefde zo door tot een jaar geleden. Toen ging het niet meer. De pijn en het ongemak namen toe. Al die jaren had Henk problemen met de bloedsomloop in zijn been: ‘Zeker in de winter had ik altijd koude voeten. Bovendien had ik nog altijd die wond. Het kon gewoon niet meer.’ In het DZ werd hij gezien door dokter Michiel Beets. ‘Het eerste wat hij zei was: "Waarom ben je niet eerder gekomen…." Er volgde een ingewikkelde operatie. ‘Ik moest een moeilijke beslissing nemen’, kijkt Henk terug. ‘De artsen gaven aan dat ze er echt voor wilden gaan, maar de ingreep gecompliceerd was en ik in het ergste geval een stuk van mijn been zou kunnen verliezen. Ik ben er vol voor gegaan.’
‘De dokter zei: waarom ben je niet eerder gekomen’ Acht uur lang opereerde Beets samen met plastisch chirurg Edwin Wijburg en de afgelopen jaar gepensioneerde traumachirurg Dreas Karthaus. Er werd een spier uit zijn rug gehaald, een bloedvat getransplanteerd en vel onder zijn oksel hergebruikt. Al het oude afgestorven vel werd verwijderd en er werd nieuwe huid geplaatst.’ Henk weet nog dat hij direct na de operatie met zijn ene
Het was best ook een emotioneel jaar. Na jaren van ellende en daarna het herstel. Dat deed hem veel. Henk fietst weer en is op vakantie geweest in de Duitse heuvels. ‘Daar heb ik veel gewandeld met mijn vrouw Ria die tussentijds ook was geopereerd. Het was heel bijzonder om dat naar jaren weer samen te kunnen doen.’
voet onder zijn andere voelde: ‘Om te kijken of mijn been er nog aanzat. Dat was gelukkig het geval. Dat was wel een emotioneel moment kan ik je vertellen.’ Zeemeerminfase Henk vertelt dat de plek aan zijn been gevoelig is en zal blijven. Ook moet hij iedere ochtend met zalf smeren om de huid soepel te houden. Maar het gaat goed en de kleur van de huid wordt ook steeds normaler. Hij loopt nog wel een beetje mank, maar dat is vermoedelijk het gevolg van het feit dat hij in het verleden lang in het
‘Ik heb heel lang als een zeemeermin in het ziekenhuis gelegen’ gips heeft gelegen (de zeemeerminfase) en het enkelgewricht daardoor minder buigzaam is geworden. ‘Daar hebben de artsen ook nog wel naar gekeken, maar dat kon niet meer worden hersteld.’ Desondanks is Henk de specialisten in het DZ intens dankbaar. Het is bij operaties aan zijn been in het verleden om diverse redenen vaak misgegaan, maar Henk bestempelt de chirurgen van deze laatste operatie als wonderdokters: ‘Ze hebben echt een kunstwerk verricht. Daardoor heb ik mijn levensvreugde weer helemaal teruggevonden.’
9
Mijn 2015
HEEFT U EEN CHRONISCHE AANDOENING ALS REUMA, FIBROMYALGIE, EPILEPSIE, MS OF KANKER (GEHAD)?
Chirurg Lieuwe van der Hem biedt nierpatiënten hulp op Sumatra.
‘Die dankbaarheid is prachtig’
Wij kunnen u helpen bij het vinden van werk U zoekt een baan, of wilt u begeleiding om uw werk goed te kunnen blijven uitvoeren? UNIEK PROJECT ‘CHRONISCH ZIEK EN WERK’ Deventer Werktalent voert voor een aantal patiëntenbonden het succesvolle project ‘Chronisch ziek en werk’ uit. U wordt begeleid door een ervaringsdeskundige. Dit is iemand die zelf een chronische aandoening heeft en uw problematiek als geen ander kent en begrijpt.
Voor meer informatie neemt u contact op met onze arbeidsdeskundige Marjorie Scholten: 06 430 674 62
Waarom huilt je baby? Zo vlak na de geboorte is huilen de enige taal van je baby. Dan is het dus fijn als je begrijpt waarom je baby huilt.
Artsen uit het Deventer Ziekenhuizen helpen niet alleen patiënten in de regio, ze trekken ook de wereld in om kennis te delen en hulp te bieden. Zo trok vaatchirurg Lieuwe van der Hem afgelopen jaar naar Sumatra om dialysepatiënten te helpen. Daarmee trad hij in de sporen van zijn vader. ‘Je leert ervan als mens. Wij ervaren hier zorg soms wel eens als te vanzelfsprekend.’
Kerstviering Deventer Ziekenhuis
‘Aandachtig luisteren’ Woensdag 23 december, 15.30 – 16.30, auditorium Deventer Ziekenhuis.
De kraamverzorgende van Naviva is als één van de weinige in Nederland geschoold in de Dunstan babytaal en helpt jou de verschillende huilgeluidjes te herkennen. Daardoor weet je wat je baby jou wil vertellen en wat hij nodig heeft, vanaf dag één! Wees dus niet bang voor huilen..., maar leer luisteren!
Zwanger? Kies voor Naviva
www.naviva.nl of bel 088 - 7777 666
In het Deventer Ziekenhuis wordt woensdag 23 december een kerstviering gehouden. Oom stil te staan bij deze speciale tijd van het jaar. De viering heeft plaats in het Auditorium van het ziekenhuis en duurt van 15.30 tot 16.30 uur. Deze viering wordt opgeluisterd door het Deventer Kamerkoor dat Christmas Carols en kerstliederen ten gehore zal brengen. Luister maar…. Tijdens de Kersttijd staan we bewust stil bij belangrijke waarden. Aandachtig luisteren is zo’n belangrijke menselijke waarde en dat is het thema van de viering. Aandacht heeft een bijzondere werking. Het maakt een groot verschil of iemand met aandacht naar je luistert, of met een half oor. Het gehoord en erkend worden door anderen en het krijgen van een respons vanuit respect, doet wonderen. Een mens die met zijn aandacht echt aanwezig is, is in het nu en is stil. Luister maar…
Gynaecoloog Loes van Leeuw-Harmsen en anios Sophie Habets trokken voor medische hulp naar Nepal. Annerieke Roelofs zit komend jaar vier maanden op een zorgboot nabij Madagascar. En er zijn er meer. DZ-artsen zijn maatschappelijk betrokken. Zo ook vaatchirurg Lieuwe van der Hem. In 1975 begeleidde zijn vader de Indonesische internist Lubis. Veertig jaar later was Lieuwe zelf te gast bij de viering van het twintigjarig bestaan –inclusief symposium- van de eerste hemodialysekliniek op Suma-
worden omdat ze zo ziek zijn. Deze kunststofprothese is na twee weken al bruikbaar. Het is een operatiemethode die we in Nederland eigenlijk al een jaar of tien niet meer toepassen als eerste keus. We zijn al weer een stap verder.’
tra die Lubis daar heeft opgezet. ‘Ik was de enige buitenlandse arts en het gehele programma - inclusief mijn titel en alle aan mij gestelde vragen - was in het Indonesisch. Bijzonder om alle aanwezige dialyse personeel uit het gehele land verzameld zo te kunnen toespreken met een duidelijke boodschap.’
Bij aankomst in Medan kreeg Van der Hem vijftien patiënten te zien waarvan hij er uiteindelijk negen heeft geopereerd. Zes kregen een andere behandeling. Lieuwe: ‘Enerzijds is het een druppel op de gloeiende plaat, maar toch ook weer meer dan dat. Sinds 1 januari van dit jaar heeft iedereen in Indonesië recht op een ziektekostenverzekering. Er komen dus steeds meer mensen in aanmerking voor dialyse. Desondanks is er nog een lange weg te gaan. Ze kennen op Sumatra bijvoorbeeld geen systeem met huisartsen, dus heel veel bewoners van Sumatra gaan nog gewoon naar een kruidendokter. Waar ze zo snel mogelijk van af moeten is een systeem met externe katheters in de halsader met grote risico’s op trombose en infectie. Dat bungelt er dan maar een beetje buiten. Ik heb daar een locale chirurg opgeleid door samen te opereren. Hij kan nu mijn werk overnemen. We hebben nog app-contact en ik fungeer ik als een soort vraagbaak op afstand.’
Opereren Lieuwe sprak er niet alleen als Westerse autoriteit, hij ging ook aan het werk in de operatiekamer van een ziekenhuis in Medan. ‘Ik had van een aantal leveranciers kunststof vaatprotheses voor dialyse gekregen. Slangetjes die je in een onderarm kunt aanbrengen om gebruikt te worden als shunt. De situatie op Sumatra is vaak zo dat mensen doodziek binnenkomen met een eindstadium nierziekte. Als ze niet snel gedialyseerd worden, komen ze in enkele dagen te overlijden. In Nederland hebben we meestal patiënten vroegtijdig in het vizier en kunnen we een shunt plaatsen (een verbinding tussen slagader en ader) die een week of acht later sterk genoeg is voor dialyses. Als een nier dan uitvalt, kun je direct dialyseren. Op Sumatra moet dat veel sneller omdat mensen doodziek zijn. Mensen komen vaak honderden kilometers op een bromfiets door de oerwouden naar een ziekenhuis en moeten feitelijk direct geholpen
Taart voor doodzieke patiënt Het was een memorabele reis voor Lieuwe. Niet alleen kwam hij terug op de plek waar zijn vader vroeger ook was geweest, Lieuwe had ook zijn 84-jarige moeder meegenomen. ‘Mijn vader is overleden, maar voor haar was het natuurlijk ook een onvergetelijke reis met heel veel herinneringen.’ Opereren was ook een fenomeen op zich. Lieuwe: ‘Die Indonesiërs doen niet anders dan eten. Heb je één operatie gehad, zit je al weer aan de verse nasi met een gerookte vis. Dat gaat de gehele dag zo door.’ Als Wersterse arts kon hij zich verbazen over het feit dat Lubis doodzieke nierpatiënten een stuk taart ging geven omdat zijn kliniek twintig jaar bestond. ‘Wat ik mee terug heb genomen van die reis als mens? Je leert improviseren en je wordt weer eens uit je comfortzone gehaald. Je werkt met een nieuw team mensen dat veel van jou als westerse arts verwacht. Dat levert een gezonde druk op. Het is inspirerend om weer eens onder
‘Na één operatie zat ik al weer aan de nasi en verse vis’
‘Doodzieke nierpatiënten stuk taart geven’ andere omstandigheden te moeten werken. Het is mooi om die dankbaarheid van mensen te voelen die voor zo’n operatie uren reizen en ook steeds terug moeten voor een spoeling. Het is ook niet zo dat ik alleen luxeoperaties heb uitgevoerd voor de gegoede burgers. Ook hele arme mensen heb ik geholpen. Je realiseert je ook dat de mensen daar fantastisch ambitieus zijn om zorg te kunnen leveren over een aantal jaren. Zorg die wij hier bij ons als (te) vanzelfsprekend ervaren.’ Herinnering Lieuwe koestert de herinneringen en de talloze foto’s. In Indonesië zien ze Van der Hem vermoedelijk nog elke dag. ‘Ze hebben werkelijk alles met hun smartphones opgenomen. Alle operaties, alle procedures staan erop.’ Zo gaan ze verder waar Van der Hem is gestopt, net zoals Lieuwe verder ging waar zijn vader was opgehouden.
11
Contact
Like Duursma wil andere patiënten helpen met toegankelijke informatie
‘Extra slips en pillen in plaats van pasta’ Normaal is Like Duursma uit Deventer niet zo van de goede voornemens. In 2015 maakte zij een uitzondering: ze zette zich in voor betere informatie voor andere (kanker)patiënten. ‘Iets van een folder of een websitebericht. Ik hoop dat die er in 2016 komt. Mijn 15-puntenplan is al in concept klaar.’ Wanneer u het medicijn Fungizone (oranje pasta) krijgt en u kunt dit niet verdragen, vraag dan om hetzelfde middel in tabletvorm. Dit bestaat en is veel minder belastend. Voor droge lippen: gebruik Purol, dit werkt beter dan Labello.
‘Je bent soms zo moe dat zelfs douchen te zwaar is’ Like Duursma uit Deventer is ervaringsdeskundige. Drie verschillende kankersoorten (huid, leukemie (‘de Herman Finkers variant’) en Kahler) doorstond ze, waarvan de stamceltransplantatie voor de laatste wel de zwaarste was. Voor die behandeling moest ze naar het AMC. Ze is prima geholpen, daar niet van, maar ze merkte ook dat heel veel vooral praktische informatie niet voorhanden is. Toen ze in het AMC kwam voor het afnemen van stamcellen bijvoorbeeld, kwam ze in een grote zaal met allemaal patiënten “aan de centrifuge”. ‘Je weet gewoon niet waar je terechtkomt‘, blikt ze terug. ‘Je bent overdonderd. Als je vooraf een foto ziet van zo’n
zaal, weet je waar je aan begint. Je kunt ook drie uur of langer niet bewegen en niet naar de wc. Dus vooraf moet je niet teveel drinken.’ Diarree Nog zoiets: voor die feitelijke transplantatie moest ze in het AMC blijven en door de behandeling kon ze diarree krijgen. Like: ‘Dus heb je heel snel een tekort aan slips. Sommige mensen hebben ook pleisterallergie, maar het AMC gebruikt geen gaasplakverband (afplakken van injectieplaatsen), terwijl dit makkelijk vooraf in de apotheek te kopen is.’ Zo zijn er volgens Like veel tips die de patiënt vooraf al kan krijgen, in plaats van dat-ie ze allemaal zelf moet ontdekken. Nog één: ‘Je bent soms zo moe dat zelfs douchen te zwaar is. Zorg dan dat je warme vochtige doekjes bij je hebt.’ Luisterend oor Like besloot werk te maken van haar ervaringen: als patiënt andere patiënten helpen. ‘Als het makkelijk beter kan, waarom niet. Ik vond bijvoorbeeld die Fungizone, een pasta tegen schimmels, ontzettend smerig en wilde dat niet. Alleen de aanblik daarvan was al genoeg om braakneigingen te krijgen. Toen ik vroeg of het anders kon, bleken er ook pillen te zijn. Dat kun je natuurlijk ook vooraf vertellen. Het voorkomt ergernissen.’ Ze klopte aan bij haar eigen Deventer Ziekenhuis en vond bij beleidsmedewerker Marja Fuchs van het Oncologisch Centrum Deventer een luisterend oor. Samen zetten ze een aantal punten op een rijtje, met de ambitie om er in de voorlichting iets mee te doen. Dat kan een folder zijn,
maar ook iets op de website van DZ of richting andere ziekenhuizen zoals het AMC. Like is duidelijk over de noodzaak: ‘Maak behandelingen niet zwaarder dan nodig. Met goede informatie vooraf,
‘Had ik dat zelf allemaal geweten, had ik me beter kunnen voorbereiden’ kun je patiënten enorm geruststellen. Chemo is niet pijnlijk, maar de vermoeidheid erna is zwaar. Had ik dat zelf allemaal geweten, had ik me beter kunnen voorbereiden.’ Zumba dansen Like Duursma is inmiddels gelukkig weer ‘schoon’. Daarom danst ze de zumba weer en kan ze met haar nieuwe pup weer rondjes door de buurt lopen. Ze heeft er wel voor moeten strijden, maar ze is ook strijdbaar. ‘Als je iets wilt bereiken, lukt het. Kan niet bestaat niet.’ Die handige tips en voorlichting gaan er komend jaar dus wel komen. Goed voornemen voor komend jaar alvast. Als drinken moeite kost, probeer dan eens waterijs. Uw bed wordt elke dag verschoond, probeer er achter te komen hoe laat dat gebeurt. Dan kunt u de dag nog een beetje plannen.
dzcontact
Mijn 2015 Buitenpoli Raalte Vrieswijk 6 8103 PB Raalte
Deventer Ziekenhuis Bezoekadres Nico Bolkesteinlaan 75 7416 SE Deventer
Telefoonnummer 0570 53 53 53
Algemeen telefoonnummer 0570 53 53 53
Buitenpoli Rijssen Wijnand Zeeuwstraat 26 7462 DE Rijssen
www.facebook.com/deventerziekenhuis
Telefoonnummer 0570 53 53 53
twitter.com/deventerziekenh www.youtube.com/deventerziekenhuis
Afdeling
Doorkiesnr
Anesthesiologie
0570 53 51 31
Cardiologie
Route
Afdeling
Doorkiesnr
Route
91
Medisch Maatschappelijk Werk
0570 53 50 35
5
0570 53 50 00
79
Medische psychologie
0570 53 51 60
5
Dermatologie
0570 53 50 10
85
Neurologie
0570 53 51 10
81
Diabeteszorg
0570 53 50 70
89
Nucleaire geneeskunde
0570 53 67 89
45
Dialyse
0570 53 53 10
25
Oogheelkunde
0570 53 51 15
1
Diëtetiek
0570 53 50 20
5
Oncologisch Centrum Deventer
0570 53 63 73
87
Endoscopie-afdeling
0570 53 51 05
53
Opname
0570 53 51 30
n.v.t
Ergotherapie
0570 53 50 35
5
Orthopedie
0570 53 51 55
75
Fysiotherapie
0570 53 50 35
5
Orthoptie
0570 53 51 15
1
Geriatrie
0570 53 50 45
12
Pijncentrum Oost NL - pijnbehandeling
0570 53 51 20
250
Gynaecologie, verloskunde
0570 53 50 50
125
Preoperatief spreekuur
0570 53 51 31
91
Heelkunde
0570 53 50 60
77
Plastische chirurgie
0570 53 51 25
75
Interne geneeskunde A/B
0570 53 50 70
87/89
Radiologie
0570 53 51 35
45
Kaakchirurgie
0570 53 50 75
31
Reumatologie
0570 53 51 40
99
Kindergeneeskunde
0570 53 50 80
120
Revalidatiegeneeskunde
0570 53 51 45
5
Klinische Neurofysiologie
0570 53 50 55
81
Spataderpoli
0570 53 50 65
97
KNO Heelkunde
0570 53 50 95
30
Sportspreekuur
0570 53 51 55
75
Logopedie
0570 53 50 35
5
Trombosedienst
0570 53 50 86
n.v.t.
Longziekten
0570 53 51 00
83
Urologie
0570 53 51 50
3
Maag, Darm, Levergeneeskunde
0570 53 51 05
53
Voortplantingsgeneeskunde
0570 53 50 50
125
Mammapolikliniek
0570 53 50 60
77
Kunstexpositie: mens en cultuur Naast permanent aanwezige kunst, zijn er in het Deventer Ziekenhuis ook tijdelijke exposities. Momenteel zijn werken van zes kunstenaars te zien. Hun werken hebben een gezamenlijk thema: mens en cultuur. De Bulgaar Valentin Bakardjiev won in 2004 de Golden Medal op the Fine Art Competition in Italië. Valentins kunst kenmerkt zich door eenvoudige composities waarin de mens centraal staat. De dromerige sfeer wordt versterkt door wereldse ornamenten en delicate kleuren, neergezet met een lichte penseelstreek en afgewerkt met bladgoud. Kunstenaar Jan Bollaert omschrijft zijn
werk als: ‘Primair is de sfeer die het werk uitstraalt. Er liggen geen rationele of conceptuele overpeinzingen aan ten grondslag. Alle associaties zijn louter intuïtief en elke mogelijke symboliek die het werk bevat, is nietincidenteel.’ De kunstenaar plaatst zijn werk binnen de neo-pop (pop-art) stijl. Hij gaat uit van filmbeelden en setfoto’s van meer dan een halve eeuw geleden. Houtprentkunst Adriaan Derksen is altijd geïntegreerd geweest door de Japanse houtprentkunst.Hij assembleert zijn doeken, fragmenten en figuren uit bestaande werken om ze tot één compositie te maken. Voor zijn beelden vindt Adriaan Derksen de inspiratie uit vergane werelden en vervaagde culturen. Hij recreëert, waardoor een ieder door middel van zijn persoonlijke ballast en beleving zijn verloren rijk en vergeten wereld kan zien. Marco Kooiman is geboren in Zimbabwe. Kooiman gebruikt traditionele onderwerpen, maar geeft ze ongebruikelijke kleuren mee, zoals blauwe schapen en roze koeien. Met zijn werken wil hij warmte, elegantie, eenvoud en kleur uitstralen. Andere kant In het werk van Toon Kuijpers staat de relatie natuurcultuur centraal. Geboeid door de natuur en de rol die deze speelt in oude sagen en legenden, richt hij zich
12
nu op de overlevingsdrang van diezelfde natuur. In zijn hoofdzakelijk abstracte composities verschijnen ook meer herkenbare vormelementen zoals plantvormen, architectonische elementen en archeologische opgravingen die tevens verwijzen naar de basis en de oorsprong van ons bestaan. Theodora Plas geeft in haar schilderijen vorm aan haar besef van een 'andere kant'. Een dergelijke onderneming is een artistiek waagstuk omdat spirituele gevoelens, uitgedrukt in vorm en kleur, gemakkelijk kunnen ontaarden in clichés. Plas schildert niet wat ze waarneemt, maar wat ze emotioneel en zintuiglijk ervaart.
13
Waarom huilt je baby?
Snel geregeld; vertrouwde zorg dichtbij van Carinova
Dimence helpt mensen ontwikkelen
Zo vlak na de geboorte is huilen de enige taal van je baby. Dan is het dus fijn als je begrijpt waarom je baby huilt.
Aandacht voor dementie Solis, als u het even niet meer weet In Deventer wonen ruim 1500 mensen met dementie. In het dagelijks leven komt u hen overal tegen. Ook zij gaan naar de bank, de kapper of drinken een kopje koffie op een terras. Ze maken een wandeling in het bos of posten een brief twee straten verderop. Soms merkt u dat er iets niet pluis is. Dit gedrag kan u in verwarring of verlegenheid brengen. Wat moet u dan zeggen of doen?
De kraamverzorgende van Naviva is als één van de weinige in Nederland geschoold in de Dunstan babytaal en helpt jou de verschillende huilgeluidjes te herkennen. We geloven Iedereen is wel eens bang. En dat is maar goed ook, want angst zet ons Daardoor weet je wat je baby in de kracht van lichaam op scherp. Maar sommige mensen zijn bang terwijl er geen werkelijke jou wil vertellen mensenen omwat zichhij te nodig aanleiding voor is. Als angst uw dagelijks leven in de weg staat, kan er sprake heeft, vanaf dag één! ontwikkelen. We zetzijn van een angststoornis.
Laat angst uw leven niet beheersen
ten in op vooruitgang
Wees dusenniet bang herstel, metvoor altijdhuilen..., Mensen met een angststoornis proberen situaties die ze met angst in verband maar leerhet luisteren! doel om beter te brengen te vermijden. Die vermijding gaat hun leven steeds meer bepalen, terwijl worden. Niet alleen in de
Zwanger?
betekenis van genezen of
(beter) leren omgaan met
Kijk op www.zorggroepsolis.nl/dementie voor meer informatie of neem contact op met onze afdeling Cliëntbemiddeling. Wij staan voor u klaar!
Kies voor Naviva van groei als persoon, professional en organisatie.
We maken altijd een haar- en hoofdhuid diagnose - GRATIS - d.m.v. de unieke Haaranalyse Computer
de angst er niet minder van wordt. Deze angst ontregelt dan het dagelijks leven. Een angststoornis krijgt iemand meestal niet van de ene op de andere dag. Grenzen verschuiven bijna onmerkbaar.
UNIEKE OPLOSSING VOOR DUN TOT ZEER DUN HAAR?
beperkingen, maar ook
Zorggroep Solis, voor al uw vragen!
UNIEK BIJ ONS VASTE BEVESTIGING AAN UW EIGEN HAAR
Dimence kan u helpen bij psychische problemen, zoals een angststoornis of een depressie. Meer weten? Kijk op www.dimence.nl voor ons zorgaanbod en onze contactgegevens.
Zorggroep Solis Snel thuiszorg nodig? Of nachtzorg? Of personenalarmering? Bel 0900 8662 of kijk op www.carinova.nl Want Carinova levert vertrouwde zorg dichtbij. Bovendien: Carinova staat voor zorgkwaliteit. Met professionele medewerkers en tevreden cliënten, die Carinova uitstekende “rapportcijfers” geven. Ook van Carinova: het Carinova Servicepakket met allerlei gemaksdiensten aan huis.
Vertrouwd dichtbij
TEI(0570) 698 298
[email protected] IETwww.zorggroepsolis.nl
www.carinova.nl
Haarwerk - Borstprotheses & Lingerie - Kapsalon
www.naviva.nl of bel 088 - 7777 666
Deventer Ziekenhuis Nico bolkesteinlaan 75 7416 SE Deventer
Gelre Ziekenhuis (v.a. sept 2013) Albert Schweitzerlaan 31 7334 DZ Apeldoorn
Gorssel Nijverheidsstraat 11 7213 DA Gorssel
T 06-51 60 28 98
[email protected]
www.pavette.nl
Langer thuis wonen
Specialist in orthopedische hulpmiddelen als orthesen, prothesen en therapeutische elastische kousen. LIEFDE | SAMEN | POSITIEF
Beter een goede buur, dan een verre vriend. Woon- en Zorgcentrum Humanitas | Radboudlaan 1 | 7415 VA Deventer | T 0570 628 633 | humanitasdeventer.nl
Second opinion Vraagt u zich af of er nieuwe ontwikkelingen zijn die u niet kent, of bent u niet tevreden over uw huidige voorziening? U kunt bij ons altijd een second opinion aanvragen. Deze is geheel vrijblijvend en kosteloos. Een multidisciplinair team, bestaande uit een revalidatiearts, een orthopedisch instrumentmaker en eventueel een fysiotherapeut, bekijkt uw situatie en uw huidige voorziening. Dit team is gespecialiseerd in uw specifieke voorziening of aandoening.
het ziekenhuis komt bij mevrouw De Wild thuis Kun je gelukkig zijn als je veel zorg nodig hebt? Jazeker. Want geluk zit vaak in heel andere dingen. Gewoon thuis kunnen wonen, bijvoorbeeld. Mevrouw De Wild heeft haar eigen ziekenhuis thuis. Dankzij de specialistische zorg van Sensire slaapt ze in haar eigen bed. Eet ze aan haar eigen tafel. Zit ze in het favoriete hoekje van haar eigen bank. Met veel zorg toch een gelukkig mens. Daar doen we het voor.
u beweegt ons
www.ubeweegtons.nl I
bel 0900 8856
Mijn 2015 Olstenaar Fried Bongers heeft zijn zicht terug
‘De verbazing over hoe de kunstlens er werd ingerold’ De late lente van 2015 stond voor Fried Bongers (63) uit Olst in het teken van een staaroperatie. Inmiddels is zijn zicht met het rechter oog weer volledig hersteld: ‘2015 gaf mij goed zicht terug.’
‘Drie jaar geleden ben ik al geholpen aan mijn linkeroog. Toen ik afgelopen jaar bij de opticien terugkwam, bleek mijn gezichtsvermogen rechts sterk te zijn verminderd. Het bleek staar. Ik maakte me niet te veel zorgen over de operatie, maar te licht vat je het ook niet op. Maar wat is die operatie meegevallen! Een bijna nagenoeg pijnloze verdoving en een vlekkeloze ingreep in het Deventer Ziekenhuis. Ik vond het plezierig dat ik tijdens de operatie een kap over mijn hoofd kreeg en het oog stil stond. Ik zag alleen wat lichtpunten die
afleiden. De verbazing over hoe de kunstlens erin werd gerold en op die manier veilig nieuw zicht wordt ingebracht. De realisatie dat je over niet al te lange tijd weer een genezen rechter oog hebt. En hoelang duurde die ingreep nou? Het was zo voorbij. Met het kapje voor het oog werd ik naar de zaal teruggereden. Snel gaat het leven verder. Aan bed vroeg een vriendelijke verpleegkundige of ik iets te eten en drinken wilde. "Doe maar een broodje kaas, met koffie." De persoon die me naar het ziekenhuis had gebracht mocht bij me komen
op de afdeling en in alle rust konden we bijpraten. Voor de operatie kreeg ik van het DZ een transferverpleegkundige toegewezen. Ik kon met haar direct overleggen over hoe en van wie ik thuiszorg wilde hebben. Ik heb het gehele traject van operatie tot nazorg als plezierig ervaren. Ik kan niet anders dan vaststellen dan dat ik medisch zeer kundig ben behandeld. 2015 heeft mij helder zicht op de wereld teruggegeven.’
Colofon UwDZ is de informatiekrant voor patiënten en bezoekers van het Deventer Ziekenhuis. Het volgende nummer verschijnt in maart 2016. Hoofdredactie: Erick van Zijl Eindredactie: Ronald Buitenhuis, Rob van Putten Fotografie: Bert de Graaf, Shutterstock Bladmanagement: SonoDruk, Heino Vormgeving: IQ-Media Advertenties: N35 Media, Martijn Jansman Druk: Wegener Nieuwsdruk, Gelderland. © December 2015 Niets uit deze uitgave mag overgenomen worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
16
