Umicore Solar Team vol vertrouwen naar World Solar Challenge

MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

08/09-2009

INGENIEURSMAGAZINE

Umicore Solar Team vol vertrouwen naar World Solar Challenge Karel Van Eetvelt over Unizo Ing. Luc Van Dingenen: CEO in Dubai Franstalige gemeenschap: eerste industrieel ingenieurs met vijfjarige opleiding

VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 47, nummer 8-9, augustus-september 2009 maandelijks tijdschrift, verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor ANTWERPEN X- P2A8632

Commentaar I-mag Ingenieursmagazine is een uitgave van de Vlaamse Ingenieurskamer vzw Lid van World Federation of Engineering Organisations (WFEO) van de UNESCO. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.P.P.) VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Bart Demol MSc, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem HOOFDREDACTEUR Ing. Noël Lagast MSc EINDREDACTIE Luc Vander Elst REDACTIERAAD Ing. I. Born MSc - Ing. B. Demol MSc Ing. H. Derycke MSc - Ing. K. De Wever MSc Ing. N. Lagast MSc - Ing. G. Roymans MSc Ing. W. Samyn MSc - Ing. L. Wezenbeek MSc REDACTIESECRETARIAAT Francine Demaret SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 Website: www.vik.be - e-mail: [email protected] Doorlopend open van 08.30 uur tot 17.00 uur LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN rek.nr.: 406-0098501-56 € 61,00 voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden € 34,00 voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid; voor gepensioneerden € 17,00 voor studenten-industrieel ingenieur € 78,00 voor leden woonachtig in het buitenland

Welkom en gefeliciteerd Eind augustus, begin september begint het nieuwe werkjaar van de VIK. Eigenlijk loopt het ‘VIK-werkjaar’ zonder pauze in het volgende over. De opvolging van onder meer de politieke en maatschappelijke actualiteit vraagt immers voortdurende aandacht. De Vlaamse Ingenieurskamer is begaan met de verdediging en de behartiging van de graad en het diploma van de industrieel ingenieurs. Dat is haar kerntaak, wat nog niet betekent dat ze minder aandacht zou hebben voor een reeks van andere doelstellingen, zoals de voortdurende vorming van haar leden en de netwerkvorming die de leden dichter bij elkaar brengt. Dit jaar noteerde de VIK opnieuw talrijke nieuwe jonge leden, die zopas hun diploma hebben behaald. Langs deze weg houd ik er aan hen daarmee hartelijk te feliciteren en hen welkom te heten bij de VIK. Lid zijn van de VIK is om vele redenen nodig. Bij de uitreiking van de diploma’s heeft de VIK u via een afzonderlijke informatiebrochure wegwijs gemaakt in de vele voordelen die u als lid geniet. Sommigen hadden het geluk tot de VIK-prijswinnaars te behoren. Elk jaar bekroont de VIK immers pas afgestudeerde industrieel ingenieurs. Wellicht was die gebeurtenis ook uw eerste kennismaking met de beroepsvereniging. U zult ongetwijfeld via de vele activiteiten die de VIK ontwikkelt de beroepsvereniging beter leren kennen en hopelijk ook waarderen. Dat deden trouwens velen voor u. Natuurlijk is het diploma van industrieel ingenieur een waardevolle sleutel die u toegang geeft tot het beroepsleven. Maar het diploma moet nog steeds een betere internationale erkenning krijgen. Er moet een einde komen aan de internationale betwisting. De beroepstitel van ingenieur wordt immers voorafgegaan door een opleiding aan een faculteit of ‘school’ aan een universiteit. De opleiding volgt de internationaal gangbare standaard van drie jaar bachelor, gevolgd door een masterfase van twee jaar. Dat is de studieduur waarmee de Franstalige collega’s nu in ons land afstuderen. De logica vraagt ook een integratie van de opleiding in de universiteit. Die punten zal de VIK onverminderd onder de aandacht brengen van de nieuwe Vlaamse minister van onderwijs en de beleidsverantwoordelijken. Wie met zijn diploma van industrieel ingenieur internationaal gaat, wordt ongetwijfeld geconfronteerd met die tekortkomingen in de opleiding.

€ 580,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers

Ing. Joseph NEYENS MSc Algemeen voorzitter VIK

€ 280,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95 Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. COVER Umicar Inspire © UMICORE SOLAR TEAM

VORMINGSAANBOD 2009-2010 Vorming is de basis voor een efficiënte en effectieve werking! Bekijk grondig het vormingsaanbod dat bij deze I-mag zit. Er zitten zeker enkele cursussen en opleidingen tussen die jou of jouw bedrijf een concurrentieel voordeel kunnen bieden. Maak zorgvuldig je keuze!

3

I-mag augustus-september 2009

Inhoud Commentaar

03 Inhoudstafel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 04 Resoluut voor winst met zonnewagen Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 05 Luc Van Dingenen is al zes jaar CEO in Dubai Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 08 P41 bedenkt technologische verbeteringen Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Fietsen als God in Spanje Samenleving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Crisis is scharniermoment Centrum Onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Eerste industrieel ingenieurs met vijfjarige opleiding Centrum Onderwijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 EUROCERTICE is start van Europees initiatief Centrum Onderwijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 In de kijker: uniek Scala-concert Afdeling Antwerpen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 In de kijker: fotovoltaïsche zonnepanelen Afdeling Leuven-Hageland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Nieuws van de afdelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Puzzelaar Denken & doen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Unizo is de grootste ondernemersorganisatie van België Netwerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Crisis-VIK-zeilweekend Netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 VIK Kaderweekend Netwerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Activiteiten van de studiegroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Classification, labelling and packaging (CLP) Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Duurzaam bouwen Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Succes op beurzen Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Grondverbetering met bindmiddelen Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Cursusagenda Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Welkom en gefeliciteerd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


4

technologie TECHNOLOGIE

Resoluut voor winst Umicore Solar Team stelt Umicar Inspire voor LEUVEN. Op 1 augustus stelde het Solar Team van de Leuvense Groep T uiteindelijk zijn langverwachte zonnewagen voor. Aan de bolide werd meer dan een jaar gewerkt, gesleuteld en verbeterd. Met het eindresultaat mikt het derde Solar Team nog altijd resoluut op winst in de World Solar

teams en we voerden heel wat testen uit met de prototypes op de ‘Lommel proving ground’ en op het circuit van Zolder. Wij zijn er klaar voor.”

Challenge down under. Het team reist op 10 september, meer dan een maand voor de eigenlijke race, af naar Australië en wil duidelijk niets aan het toeval overlaten. Concurrentie verwachten de Leuvenaars vooral uit Delft, Michigan en Twente.

De Umicar Inspire moet de Leuvenaars de zege bezorgen. In december vorig jaar stelde het Umicore Solar Team drie mogelijke concepten van de nieuwe zonnewagen voor aan pers en partners. Het is uiteindelijk de Umicar Inspire, die het heeft gehaald en de Leuvenaars de zege moet bezorgen. Maar de TU Delft neemt alweer deel aan de World Solar Challenge in Australië en dus is de winnaar al vooraf bekend: Delft won de laatste vier van de negen edities van

De ambitie is er en het vorige Solar Team heeft bewezen dat TU Delft geklopt kan worden. Alleen door pech op een van de racedagen werden ze naar de tweede plaats teruggeslagen. Het kan dus.

de tweejaarlijkse race voor zonnewagens over dik 3.000 kilometer tussen Darwin en Adelaïde.

Tests “Wij hebben nog altijd de ambitie om die hegemonie te doorbreken”, zegt Thomas Teirlinck, teammanager van het Leuvense Solar Team. “We hebben de Umicar Inspire gedurende meer dan een jaar zorgvuldig opgebouwd, hebben gebruikgemaakt van de ervaring van de vorige

Umicar Inspire De Umicar Inspire heeft vooraan twee wielen en achteraan eentje. De wagen dankt zijn naam aan het gegeven dat het Solar Team met dit project mensen probeert te laten nadenken over de milieuproblematiek en mogelijke alternatieven voor fossiele brandstoffen in de toekomst. Zijn aërodynamische vorm dankt de Inspire aan het Morelli-profiel. Ook de koepel en de wielkappen zijn ontworpen voor een optimale luchtstroming. De wielkappen konden veel dunner worden gemaakt dan vaste wielkappen, omdat ze meedraaien met de wielen. Voor de ophanging zocht het Solar Team inspiratie bij de formule 1: een doublewishboneophanging vooraan is zeer licht, maar vangt de krachten toch goed op. Achteraan bestaat de ophanging uit een swingarm met twee dempers. In het batterijpakket van 25 kg zitten allemaal aparte lithium-ion-polymeercellen

die per vier een pakketje vormen. Een batterijmanagementsysteem ziet erop toe dat de verschillende cellen allemaal gelijkmatig open ontladen. De elektrische motor is een inwheelmotor en bestaat uit een spoel die vast op de as is gemonteerd met daaromheen draaiende magneten, die op de velg bevestigd zijn. Als er spanning op de spoel wordt gezet, beginnen de magneten te draaien, waardoor de velg meedraait en de wagen vooruitgaat. Bij de velg is optimalisatiesoftware gebruikt om de juiste verhouding te vinden tussen gewicht en sterkte. De draagstructuur en de rolkooi bestaan volledig uit carbon. Dat licht en ultrasterk materiaal vervangt het traditionele aluminium buizenframe. De rolbar moet bij een ongeval een kracht van vier keer het gewicht van de wagen kunnen opvangen om de piloot te beschermen.

5

Het zonnepaneel is opgebouwd uit 20 verschillende modules met in totaal 2.108 germaniumarsenidecellen, goed voor een oppervlakte van 6 m². Acht maximumpowerpointtrackers (MPPT’s) moeten het beste rendement uit de zonnepanelen halen. De wagen is 4,3 meter lang, 1,8 meter breed en 1,04 meter hoog. Hij weegt minder dan 180 kilogram en haalt een topsnelheid van 140 km/uur. Met zijn verbeterde aërodynamica scoort hij een kwart beter inzake luchtweerstand dan zijn voorganger, de Umicar Infinity. De profielbanden werden speciaal door Michelin ontwikkeld en de wagen heeft een rolweerstand die tien keer kleiner is dan die van een normale auto en een luchtweerstand die twaalf keer kleiner is dan die van een normale auto. LVE


TECHNOLOGIE

“We zitten volledig op schema en we vertrekken op 10 september naar Australië om ons daar voort voor te bereiden op de race.” In Lommel werd de Inspire getest op remafstand, draaicirkel, verbruik en snelheid. De technische details, zeg maar. Teirlinck: “In Zolder hebben we de Umicar Inspire dan getest op de combinatie van bochtenwerk en hoge snelheid. Bij de eerste testen in Lommel kwamen er wel nog enkele kleinere problemen aan het licht, maar in de loop van de week werden die telkens vrij vlot opgelost. We zitten dus volledig op schema en we vertrekken op 10 september naar Australië om ons daar voort voor te bereiden op de race.” Op 21 oktober volgt dan de eerste statische ‘scrutineering’: een technische keuring, waarbij de wagen voor een deel wordt gedemonteerd. Drie dagen later – op 24 oktober – volgt de dynamische scrutineering, waarbij er onder andere wordt getest op draaicirkels en andere dynamische technische vereisten. Die dag vindt ook de kwalificatierace plaats.

Behalve de techniek, het stuurmanschap van de chauffeurs en de ondersteuning van het omkaderende team is er natuurlijk altijd ook een vleugje geluk nodig tijdens de race: gespaard blijven van technische tegenslagen en ongelukken, 3.000 kilometer lang alert blijven en vooral: als een hecht team tot de finish blijven samenwerken.

Kwalificatie

Canvas

In december komt er een reeks van drie afleveringen op Canvas, waarbij de nadruk vooral zal liggen op het wetenschappelijke aspect en minder op het ‘rebelse’, zoals dat bij Jim het geval was. Canvas filmt zowel de testen als de productie van de onderdelen. De zender gaat ook mee op avontuur in Australië om daar een verslag te kunnen maken van de (zege?)tocht van het Umicore Solar Team met zijn Inspire.

“Dat is niet zonder belang, want als je bij die kwalificatie de eerste plaats zou kunnen halen, dan heb je een belangrijk voordeel. Als je geen andere teams moet inhalen, vergroot je je kansen. Delft, bijvoorbeeld, rijdt met een wagenkaravaan van vier, vijf motorhomes bij zijn zonnewagen. Als je daar voorbij moet in een nog vrij stedelijke omgeving, dan is dat ‘hell’. De concurrentie zal vooral komen van Delft en Michigan, die weer een hele sterke wagen hebben gebouwd. Ook Twente valt deze keer niet te onderschatten, want zij hebben een zeer innovatieve wagen gebouwd, een sterk verbeterde versie van hun vorige wagen. Bochum heeft gekozen voor een meer commeriële wagen en komt uit in een andere categorie.” Het Umicore Solar Team is van plan om weinig naar de concurrentie te kijken en vooral zijn eigen race te rijden. “We hebben meer dan een jaar aan de Inspire gewerkt en we hebben daarnaast ook een eigen strategie uitgewerkt. Het is maar logisch dat we die strategie nu volgen en niet te veel naar de concurrentie kijken.”

De belevenissen van het Umicore Solar Team worden dit jaar niet gevolgd door Jim-tv, maar door het ‘ernstige’ Canvas.

Tekst: Luc VANDER ELST Foto’s: UMICORE SOLAR TEAM

In december komt er een reeks van drie afleveringen op Canvas, waarbij de nadruk vooral zal liggen op het wetenschappelijke aspect.

Het Umicore Solar Team met ‘mediameter’ Roos Van Acker.

De nieuwe zonnewagen werd begin augustus voorgesteld op het circuit van Zolder.

Netwerk Een racewagen op zonne-energie om deel te nemen aan de World Solar Challenge kun je alleen maar realiseren met de hulp van een hele hoop partners. Zij dragen allemaal hun steentje – hun zonnecelletje? – bij tot het mogelijke succes: logistiek, financieel, knowhow, mankracht, enz. Elk van de tientallen bedrijven en partners die al dan niet letterlijk hun duit in het zakje deden, leveren een wezenlijke bijdrage voor het Umicore Solar Team. Bij de derde netwerkavond op 19 juni daagden liefst 120 van die partners op in de gebouwen van Umicore. Zij hadden het voorrecht om toen al in avant-première een glimp op te vangen van de uiteindelijke racewagen. Netwerken is belangrijk. Dat weten we allang. Ook de VIK, afdeling Leuven, steunt het Umicore Solar Team daadwerkelijk. LVE

7


technologie

“ Vlamingen hebben een scherp oog voor productiviteit en efficiëntie” Limburgse ingenieur Luc Van Dingenen is al zes jaar CEO in Dubai GENK. Genkenaar en industrieel ingenieur Luc Van Dingenen is sinds 2003 CEO van Gulf Advanced Lighting, een verlichtingsbedrijf van wereldniveau in Jebel Ali in de vrijhandelszone van Dubai (Verenigde Arabische Emiraten). Na een carrière bij Sylvania in Tienen en in Groot-Brittannië werkt hij nu als enige westerling tussen zevenhonderd werknemers in de meest mondaine plek van het Midden-Oosten.

oplopen tot 45 graden. We gebruiken speciale koelers die water vernevelen en zo de lucht afkoelen in de bedrijfshal, maar evident is dat natuurlijk niet. Onze werknemers verdienen hier wel een veelvoud van wat ze in hun thuisland zouden kunnen verdienen.” Hoe begint u als enige Europeaan in een bedrijf in het Midden-Oosten aan zo’n opdracht? “Ik ben begonnen zoals ik dat ook in Engeland gedaan had: ik heb eerst het bedrijf afgetast en heb nagegaan welke mensen goed meewerken en waar ik steun kan vinden. Vervolgens probeer ik enthousiasme te kweken voor mijn visie. Ik heb daarbij het ‘geluk’ gehad dat het bedrijf voor mijn komst lang break-even draaide en na mijn start snel op winstkoers is geraakt. Vanaf dan is het altijd de goede richting uitgegaan en dat helpt natuurlijk om je visie door te drukken.”

“Een bedrijf moet in eerste instantie van binnen gezond zijn.”

Ing. Luc Van Dingenen op de werkvloer: een smeltkroes van nationaliteiten.

In 1983 is Van Dingenen begonnen als testingenieur bij Ford, maar al vrij snel is hij overgestapt naar lampenfabrikant Sylvania in Tienen. Hij bleef er vijftien jaar, eerst als kwaliteitsmanager, later als productmanager en nog later als productdirecteur. Tot slot werd hij er verkoopsdirecteur. “Ik wou zowel de productie als de commerciële kant kennen,” zegt hij. “Onder tussen had ik ook al een MBA gedaan. Ik wilde antwoorden vinden op bedrijfseconomische vraagstukken. Ik zit trouwens vanaf mijn 26ste in een managementfunctie.” “In 1999 vroeg men mij om in Engeland een probleemfabriek van Sylvania UK uit de rode cijfers te gaan halen. Toen die op-


dracht goed en wel afgewerkt was, ben ik in 2003 CEO geworden van Gulf Advanced Lighting (GAL), een bedrijf waarmee ik bij Sylvania al langer goede contacten had.”

Juiste strategie “Ik ben hier de enige westerling tussen ongeveer zevenhonderd werknemers. De werkvloer is een echte smeltkroes van nationaliteiten: slechts een goede tien procent zijn plaatselijke mensen, zowat vijftig procent zijn expats uit Indië, de rest komt uit de Filippijnen, Pakistan, China, Nepal, ... noem maar op. Ze werken hier lange dagen in behoorlijk lastige werkomstandigheden. Zo kan de temperatuur in de zomer in de productiehal gemakkelijk

8

“We hebben van in het begin ook de juiste strategie gekozen: we gaan resoluut voor spaarlampen en metaalhalogeenlampen van hoge kwaliteit. We doen niet zomaar een beetje van alles. We hebben jaren geleden een goede keuze gemaakt. De ‘global warming’ heeft ons daarbij geïnspireerd. Zo hebben we nooit iets met gloeilampen gedaan. Grote concurrenten die nu de productie van gloeilampen stopzetten wegens de opwarming van de aarde, spreken met een mooie term van de green switch. Wij hebben van in het begin radicaal andere keuzes gemaakt en moeten die switch überhaupt niet maken.” “Een bedrijf moet in eerste instantie van binnen gezond zijn: niet alleen de productie moet goed verlopen, maar bijvoorbeeld ook de communicatielijnen tussen ondersteunende diensten moeten goed zijn. Ik ben als general manager verantwoordelijk voor de hele keten van productie, ontwikkeling, financiën, logistiek, kwaliteit, verkoop, enz. Stap voor stap leg je accenten in elk aspect van het bedrijf.”

TECHNOLOGIE

“Ik moet mensen vaak leren altijd de doelstellingen voor ogen te houden.”

Ing. Luc Van Dingenen praat elke avond met zijn vrouw… via MSN.

Hands on Is er een groot mentaliteitsverschil met Vlaanderen? “Als Vlaming hebben we een scherp oog voor productiviteit en efficiëntie. Ik heb zowel in Engeland als hier in Dubai ondervonden dat Vlamingen op dat vlak een trap hoger staan. Het heeft een tijdje geduurd eer ik de werkvloer er hier kon van overtuigen dat ze feiten en cijfers moeten voorrang geven op opinies. Je ziet hier in Dubai nog duidelijk de gevolgen van het oude Indische kastensysteem, een sterke vorm van ingebakken hiërarchie die weinig objectieve basis heeft. Hogere senioriteit krijgt in hun ogen nog te vaak de voorkeur, ook al heeft een jongere werknemer betere ideeën of een groter potentieel. Het vraagt tijd om die switch te maken in deze cultuur, maar het begint toch te lonen. Een voordeel tegenover het Westen is wel dat jongere medewerkers meer respect hebben voor de ervaring van oudere collega’s.” “Ik geef overigens zelf het voorbeeld door me niet boven de mensen te stellen. Ik stap zelf naar de werkvloer en bewijs dat ik ook van aanpakken weet. Het was voor hen in het begin ondenkbaar dat ik in de productiehal een lamp zou uiteendraaien om de kwaliteit ervan te bespreken.” Ziet u bij de ingenieurs een verschil met Vlaanderen? “De ingenieursopleiding heeft in Vlaanderen ontegensprekelijk meer oog voor diepgang. Voorts houden wij als Vlamingen altijd onze doelstellingen voor ogen. Dat is bijvoorbeeld in Groot-Brittannië helemaal anders: ze houden er veel besprekingen, gooien alles in een rapport en gaan er dan pas tegenaan. Het Britse niveau kent minder diepgang. Ik moest in Groot-Brittannië ieders ogen vaak weer naar de doelstellingen richten.”

“Dat is eveneens zo voor de Indische ingenieurs. Het zijn intelligente en harde werkers, maar ze missen wat doeltreffendheid en soms wat diepgang in specifieke gebieden van verlichting. In groeilanden is er veel vraag naar sectorgerichte kennis, zoals verlichting, omdat de productie er constant stijgt. Vandaar dat er nog altijd een tekort is aan goed opgeleide mensen.” “Zelf hebben we binnen GAL de productiecapaciteit verdrievoudigd gedurende de laatste vier jaar en hebben we de ‘state of the art’ keramische metalhalidelampen ontwikkeld.”

Minder bureaucratie Heeft een bedrijfsleider in de vrijhandelszone van Dubai korte beleidslijnen? “Je kan hier wel relatief makkelijk iets gerealiseerd krijgen als het nodig is, hoewel de bureaucratie stilaan begint door te dringen. Wij zijn een privémaatschappij die eigendom is van Al Moosa, een grote speler in de plaatselijke vastgoedsector. Als de bureaucratie onze ontwikkeling toch ergens iets in de weg legt, dan kan ik dat via onze eigenaar nogal gemakkelijk weer op de rails krijgen.” “Er zijn hier nog steeds minder controlerende instanties dan in het Westen, maar Dubai haalt zijn ‘achterstand’ op dat vlak stilaan in. Het feit dat we hier in een vrijhandelszone zitten en dat we dus geen inof uitvoerrechten moeten betalen, biedt natuurlijk veel commerciële voordelen, maar heeft ook nadelen. Zo moet je bij de overheidsdiensten werkelijk voor alles betalen, alvorens iemand zijn pen wil opnemen.”

Is er veel verloop in het bedrijf? “Verloop van personeel is er overal, dat hangt samen met het economisch klimaat. Vooral de meer universele functies, zoals financiën en logistiek ondervinden veel last van de crisis. Voor de specifieke functies binnen de verlichtingswereld moeten we waakzaam blijven voor de vele nieuwe bedrijven, die graag mensen aantrekken vanuit GAL, omdat we de laatste technologieën in huis hebben. Daar bestaat bij ons ook al het gevaar voor een braindrain. Je kan dat proberen te counteren door een gezonde balans te zoeken in je personeelsmanagement.”

Videocall “Wij verkopen wereldwijd aan zeventig, tachtig landen en wij trekken van overal materiaal aan. De productie is gebaseerd in Dubai, maar we blijven wel zoeken naar mogelijke prijsvoordelen bij niet-kritische componenten elders ter wereld, bijvoorbeeld in China. Dat maakt dat ik vaak moet reizen. Zo vertrek ik morgen voor tien dagen naar China.” Hoe houdt u contact met de familie in Hasselt? “Europese zakenreizen combineer ik met een familiebezoek thuis. Het is niet evident dat ik ondertussen al meer dan zes jaar ver van huis ben. Mijn vrouw en ik ‘praten’ (bijna) elke avond even op MSN. Zelfs mijn ondertussen 74-jarige moeder heeft geleerd om te chatten om contact met mij te houden.” Tekst: Dirk VANDER ELST Foto’s: GAL

“Wij hebben de laatste technologieën in huis en daar bestaat het gevaar voor een braindrain. We moeten alert blijven.” 9


technologie TECHNOLOGIE

P41 bedenkt technologische verbeteringen Een relatief klein bedrijf, internationaal en actief in zoveel mogelijk domeinen HEMIKSEM. Wat voor Ives De Saeger (40) als hobby begon, werd intussen een uit de hand gelopen passie. Hij richtte in 1996 een creatieve

hobby-denkclub

op.

Met

enkele gelijkgestemde zielen mocht hij van zijn toenmalige werkgever ’s avonds de gebouwen gebruiken om er creatief op los te denken. Vijf jaar later was zijn eenmansbedrijfje ‘p41 Industrial Services bvba’ een feit en nog eens acht jaar later stelt p41 tien mensen tewerk, onder wie, jawel, een paar hobbyisten van het eerste uur. Wat p41 voor u kan doen? De technologieën en processen in uw bedrijf optimaliseren. U betaalt een basisbedrag

voor

de

geleverde

arbeid én pas als p41 uw doelstellingen haalt, een bonus. Een gesprek met de managing director, Ives De Saeger. Ir. Ives De Saeger is managing director van wat begon als een hobbyclub, maar uitgroeide tot een bloeiend bedrijf.

“Van opleiding ben ik licentiaat fysica met specialisatie statistische mechanica. Nadien heb ik burgerlijk natuurkundig ingenieur gestudeerd. Mijn thesis fysica was theoretisch, mijn tweede eindwerk praktisch. Ik ging op zoek naar verbeteringen in een productiebedrijf. Hoe kan ik die aanpakken: via trial and error, of ga ik op ervaring zoeken naar verbetering? Lees ik een boek, bestudeer ik theorieën? In mijn huidige job combineer ik in feite mijn twee studies.”

Vijf niveaus U werkt volgens een praktisch stappenplan, maar theoretisch onderbouwd? “Wij onderscheiden vijf niveaus van verbetering. Het eerste noemen we dadeling, afgeleid van het woord ‘dadelijk’. Ik haal verbetering door gewoon een parameter


te verbeteren. Door op de werkvloer gewoon dingen fysiek dichter bij elkaar te zetten of te verplaatsen, kan ik tien procent productiviteitsverbetering halen. Het tweede niveau noemen we de kenneling, van het woord ‘kennis’. Je gebruikt kennis die je vindt in je eigen sector, maar die je zelf nog niet toepast. Als we zouden kennen wat onze sector weet...! Je neemt contact op met collega-bedrijven of met overkoepelende organisaties in je sector. In het derde niveau, de grenzeling ‘grens’ - ga je op zoek naar oplossingen uit een andere sector. Andere technologie maar dezelfde functie. Zo gebruiken tandartsen bij het frezen een bepaald patroon. Misschien kunnen we die in de staalindustrie wel aanwenden? We zoeken hier voornamelijk naar wat ik ‘Brico-oplossingen’ uit de andere sector noem. Het is de bedoeling technologie, kennis of een manier van organiseren te vinden die met kleine wijzigingen toe te passen is in het

10

bedrijf. Op niveau 4, de weteling - ‘weten’ - gaan we alle kennis, inzichten en onderzoeksdomeinen gebruiken uit de chemie, neurologie, psychologie, wiskunde, economie, biologie, noem maar op. Een wetenschappelijk hoogtechnologisch lab is bezig met een onderzoek van een nieuwe technologie die ik misschien in mijn bedrijf kan toepassen. Maar de transformatie naar het bedrijf kan wel enige jaren duren. Dan belanden we bij het laatste niveau, dat van de uitvinding. Er zijn 7.000 geregistreerde, wetenschappelijk erkende effecten. Zo ver gaan we niet, in de dienstverlening van p41 gaan we tot niveau 3, soms tot 3,5.”

Process jump Tot zover de theorie, over naar de praktijk. Waarvoor kan ik bij uw bedrijf allemaal terecht?

UITVINDING

TECHNOLOGIE

TEC HNO

LOG Y

E

DG

LE

OW

KN

andere organisatiestrucgraad van automatisering die een klant “Een eerste product is de WETELING tuur te gebruiken. Bij wil bereiken. We tonen wat zijn bedrijf nog ‘Process jump’. De klant Case New Holland hebmanueel doet, we tonen wat hij automastaat voor een probleem: ben we net een project tisch zou kunnen doen met wat hij in huis hoe kan hij het wisselen afgesloten dat hun helpt heeft en wat bijvoorbeeld volautomatisch van matrijzen in een afdeGRENZELING acht procent meer effizou kunnen, mits een ingreep. We eindiling productiever maken? ciëntie in de lakstraten te gen dan in stap 4 met een brainstorm. We Hij zit met een kwalitatief, halen, gebaseerd op juisstellen een team samen uit alle geledinergonomisch of ondertere instructies. gen van het bedrijf. Uit de brainstorm houdsprobleem. We bieKENNELING Voorbeeld twee: de prohalen we dan innovatieprojecten en een den op drie maanden jectleider van een markeaantal scenario’s. Hieruit volgt dan de toeoplossingen aan met een tingbureau gaat naar een passingsfase: we stellen een definitieve terugbetaaltijd van maxiklant die een campagne ‘innovation road map’ op met een volledig mum een jaar. In de initiaDADELING bestelt. De projectleider uitgeschreven investeringsdossier. Wat tiefase maken we maxigaat naar zijn creatieveheeft de klant precies nodig? Komt hij maal gebruik van alle ling en twee maanden misschien in aanmerking voor subsidies? analyses van de klant. We later is de campagne Daarmee moet het bedrijf de komende vertrekken van zijn 6 “We hebben een eigen klaar. De projectleider gaat drie, vier jaar aan innovatie kunnen doen Sigma-analyses, van zijn ontwikkelde database weer naar de klant die de én een strategisch voordeel halen ten tijdstudies, van zijn ergonomet 3.000 alternatieve campagne al dan niet goedopzichte van de concurrentie. Verder is mieanalyses. Bij Johnson technologieën.” vindt. Je kunt het ook zo p41 ook nog actief op het vlak van tijdstuControls bijvoorbeeld bleek doen: hoeveel soorten campagnes dies en de meer bekende ‘industrial engiuit een 6 Sigma-analyse dat op 250.000 bestaan er? Maak gebruik van de bestaanneeringstechnieken’ en we geven, altijd in wagens 6 fouten gemaakt worden. In fase de kennis, maak gebruik van het DNA van samenwerking met derden, ook opleidin2 brengen we de analyse. We gebruiken de campagnes die je dan aanwendt om gen, onder meer voor de VIK.” systeemfunctie-modelleren, in plaats van sneller en vollediger alternatieven te vinoorzaak-en-gevolg-analyse, als een aanden. Voorbeeld drie: probeer je niet te veel pak om beter te begrijpen welke aspecten in je bedrijf met functies bezig te houden, die problemen veroorzaken. Fase 3 is de Hobbyclubje hou je meer met de inhoud van de taken conceptuele fase: we hebben een eigen bezig. Hoeveel manieren bestaan er om ontwikkelde database met 3.000 alternaU hebt sinds 2001 een lange weg met dezelfde mensen en dezelfde middetieve technologieën ontwikkeld. Zo kunafgelegd. Momenteel hebt u een len betere resultaten te hebben? Bij Volvo nen we snel zoeken. We maken ook nog tiental mensen in dienst. Trucks hebben we zo acht gebruik van de beschikbare ‘patent dataprocent meer output bases’ via internet en van ‘deep searches’ “Eigenlijk ligt de kiem van p41 in de denkgerealiseerd met nul in bestaande websites. Laten we zeggen club die ik in 1996 met een paar collega’s investeringen.” dat we een honderdtal mogelijke ideeën of bij Orbid heb opgericht. We ‘innovation proposals’ hebben gevonden. mochten toen van Dan komen we in de developfase: we gaan onze werkgever De ‘Process jump’ pakt scenario’s ontwikkelen. In de scenario’s ’s avonds één probleem aan, maar ATION IS willen we dan die voorstellen herwerken de gebouwat als er grotere vissen in N A G OR PROCESS tot een combinatie van aanvaarde proposwen gebruiken. de vijver zouden zwemmen? INOVATION als. Dat worden dan 5 tot 30 scenario’s Een aantal mensen waarbij we aantonen: dit is de oplossing, is me later bij p41 “Hiervoor hebben een ons tweede ze werkt zo en zo en dit gaat u zoveel gevolgd. Hoe ik eraan product: strategische procesinopbrengen en zoveel kosten. De laatste begonnen ben? In 2001 als zelfstannovatie. Ook daar werken we in fase is dan de toepassing, afhankelijk van dige. Ik had wel de toezegging dat ik vijf fasen. Het verschil met ons de wensen van de klant helpen we bij het voor mijn vorige twee werkgevers eerste product? Wat kunnen we in toepassen in de praktijk. We nemen een kon blijven werken. Maar in het begin het productieproces van de klant persoon van het bedrijf mee in het project moet je natuurlijk aantonen wat je in je verbeteren en innoveren, zodat hij en leiden hem op gedurende drie maanmars hebt. Onze materie is vrij technisch een merkbaar strategisch voordeel den. Slechts één, want als hij overtuigd is en gespecialiseerd, we moeten aantonen heeft tegenover zijn concurrenten? van onze plannen, dan draagt hij dat makhoe de klant daadwerkelijk resultaten De grotere vissen die het verschil zullen kelijk over naar zijn organisatie.” boekt. Maar dat is ons gelukt. Vergeet ook maken, waardoor het bedrijf net iets beter niet dat we een basisloon vragen. Pas bij is én blijft. Stap 1 is de initiatie. We brengoede resultaten krijgen wij een bonus. gen in een grafiek op productniveau in Maar goed, nu hebben we een mooie portkaart waar het onderscheid zit tussen Procesinnovatie folio met klanten in Zweden, Roemenië, onze klant en zijn concurrenten. Dan volgt Noorwegen, Duitsland. Daar zijn grote de analysefase. In welke richting wil de Is er meer output mogelijk met 0 multinationals klant. Die zijn zelf expert in klant gaan: kwaliteitsverbetering of kosinvestering? gangbare methodologieën als 6 Sigma en ten drukken? Welk aspect van zijn product Lean-management. Toch slagen we erin moet het beter doen: leveringstermijn? “Het lijkt wel dat we alleen technologitussen de 10 en 50 % verbetering te vinDat soort zaken. Stap 3 is de conceptualische innovaties bedenken, maar voor ons den. Voor Johnson Controls zijn we al aan sering: we gaan op zoek naar alle mogelijis procesinnovatie meer. Je kan ook innoons negende of tiende project bezig.” ke technologieën in, bijvoorbeeld, de veren, gebaseerd op kennis of door een

11


TECHNOLOGIE

“Procesinnovatie is meer dan alleen maar kennis of het gebruik van andere organisatiestructuren.”

Concurrentie

Creativiteit

Als u telkens naar nieuwe oplossingen zoekt, krijgt u dan niet te maken met het probleem van beroepsdeontologie? Komt concurrent Y niet naar u om te weten wat u precies verbeterd hebt in bedrijf X?

U hebt een zeer creatief beroep: u moet altijd met nieuwe oplossingen komen aandraven. Hebt u geen schrik dat uw creativiteit dreigt ‘op’ te geraken?

“Theoretisch klopt dat. Maar in alle gevallen hebben we een non-disclosure agreement: we mogen binnen de drie, vier jaar geen oplossingen doorgeven aan derden. We willen als bureau trouwens niet groot worden. Binnen één sector trekken we liever één, hooguit twee bedrijven aan. We willen absoluut niet groot worden in één sector. Integendeel, we willen een relatief klein bedrijf blijven, liefst internationaal, in zo veel mogelijk domeinen. Zo kunnen we onze klanten ook de nodige snelheid van afwerking garanderen.”

Tot slot: binnenkort brengt u een boek uit?

“Nee, want de technologie staat nooit stil. In onze terminologie: wetelingen groeien uit tot grenzelingen, grenzelingen tot kennelingen en uiteindelijk tot dadelingen… Wat is er met de gsm gebeurd? In de 70’er jaren pas gepatenteerd en nu ondenkbaar uit het straatbeeld. Techniek en kennis evolueren oneindig, dus ook wij kunnen blijven doorgaan.”

“Techniek en kennis evolueren oneindig, dus ook wij kunnen blijven doorgaan.”

De crisis woedt in volle hevigheid. Gaan uw klanten niet in eerste instantie besparen op externen? “We hebben de crisis gevoeld, zeker in oktober 2008, in de automotivesector werd het opvallend rustig. Het was alleszins voor ons de uitdaging om nog mooiere projecten te gaan bedenken. Vandaag draait alles goed: er is werk genoeg voor zes vaste mensen en een viertal freelancers.”


“Ja, samen met 9 aan p41 gerelateerde mensen brengen we ‘Sufficient but not enough’ uit, een psychotechnologische businessroman (lacht). Er zit een rode draad in: een jonge vrouw start in een productiebedrijf en ze moet verbeteringen aanbrengen. Ondanks de rode draad krijgt de lezer toch telkens een andere visie van een van de negen auteurs op zijn bord. Het is hopelijk zowel vanuit psychologisch oogpunt, als voor mensen in de productie boeiend.” Tekst: Wilfried VANDEN BOSSCHE Foto’s: Wilfried VANDEN BOSSCHE en P41 www.p41.be

P41 en Ives Ives De Saeger (40) is licentiaat fysica en burgerlijk natuurkundig ingenieur (Gent, 1992 en 1995). In 1995 gaat hij aan de slag bij Meyvaert Glas, van 1996 tot 2000 bij Orbit. Daar richt hij een hobbyclub op rond creatief denken, de latere kern van p41. In 2000 stapt hij over naar Office Line en in 2001 begint hij met p41, eerst als zelfstandige. Nu stelt het bedrijf tien mensen tewerk. De Saeger is er managing director. WVB

12

samenleving

Fietsen als God in Spanje Gepensioneerde vrienden fietsen 2.400 kilometer naar Santiago de Compostela LUBBEEK. In 2003 ging Louis De Filette (66) met pensioen. Tot dan was hij ‘multinational key account manager Philips worldwide’ bij Loctite en Henkel waar hij zijn vijfendertigjarige loopbaan begon en verschillende functies in de verkoop uitoefende. Zes jaar later heeft Louis, zoals alle gepensioneerden, tijd te kort. Tot voor kort was hij, meer dan dertig jaar, voorzitter van de VIKstudiegroep Technisch-commercieel en onlangs werd hij als VIK-ambassadeur aangesteld. Sinds 1980 is hij een verwoed fietser met als voorlopig hoogtepunt zijn tocht naar Santiago de Compostela. Samen met zijn dorps- en fietsgenoot Pol Demonseau (59), gepensioneerd directeur van de Schaarbeekse dienst Bevolking en Burgerlijke Stand, maalde hij - zonder rustdag - in 23 dagen 2.382 kilometer af. Hun verhaal van bergen, honger, koude, wind, wind en nog eens tegenwind, maar vooral van grote tevredenheid en trots.

“We zijn eigenlijk stoemelings op het idee gekomen”, vertelt Louis. “Vorig jaar op vakantie reden we voorbij de Mont Ventoux. Pol zei: gaan we hem eens doen?” “We geraakten alle twee boven en dan kom je in een soort euforie”,zegt Pol. “Hier in ’t café hebben we dan als mop verteld dat we naar Santiago gingen fietsen.” Louis: “Ik droomde er allang van om een maand te fietsen en dat was de kans. Door het idee al lachend te verspreiden wordt dat op de duur een soort verplichting. Het is een techniek die ik ken én die werkt.”

Camino Zaterdag 28 maart was het zover. Nauwelijks voorbereid, beginnen ze aan hun tocht met het roadbook van de camino op zak. Ze kiezen voor de westkant van Frankrijk, via Poitiers tot in Dax, dan de Pyreneeën over en dan via de Camino Frances door het noorden van Spanje. Vrienden en kennissen organiseren die zaterdag een ontbijtbuffet. Pol en Louis hebben een hotel geboekt voor de eerste twee nachten. De andere overnachtingen hopen ze ter plekke te regelen. “We hadden wel vier doelstellingen voor ogen”, zegt Louis. “Het moest een sportieve tocht worden, we hoopten mensen


van allerlei origine te ontmoeten, we wilden landschappen en streken ontdekken op een trage manier en de culinaire geneugten stonden hoog in ons vaandel.” “Qua logies wilden we alles minstens een keer uitproberen”, weet Pol. “Minstens een keer in een klooster en in een traditionele ‘refugio’ voor voetgangers. Voor de rest waren we wél op ons comfort gesteld: hotels, chambres d’hôtes of gîtes.” De eerste dagen liep alles vlot. In Frankrijk haalden de fietsende pelgrims makkelijk de honderd kilometer per dag. “We reden puur op ons gevoel tot een uur of vier”, stelt Pol. “Als het vlot ging en als we wisten dat we op weg waren naar een stad met veel hotels, dan deden we er nog vijf of tien kilometer bij.” “We vertrokken dagelijks rond halftien”, zegt Louis. “Stipt om twee uur hadden we onze zestig kilometer achter de rug. We aten dan iets en reden daarna rustig voort: hotel zoeken, opfrissen en lekker gaan eten.”

Plastic zakken Moeilijkheden zijn er wel degelijk geweest. Mechanische pannes als bij wonder niet. “Geloof het of niet, maar we hebben geen enkele lekke band gehad”, zegt Louis. “We hebben onze banden zelfs

14

“Het moest een sportieve tocht worden, we hoopten mensen van allerlei origine te ontmoeten, we wilden landschappen en streken ontdekken op een trage manier en de culinaire geneugten stonden hoog in ons vaandel.”

niet eens moeten oppompen. Met dank aan mijn uitstekende fietsenmaker. Maar het weer in Spanje: dat was een ander verhaal.” “In Frankrijk viel het weer best mee en ook de wind waaide in de rug”, herinnert Pol zich. “Maar over de Pyreneeën kregen we in heel Spanje constant doorslecht weer: regen, sneeuw en in Leon zelfs een pak hagel. Ook de wind blies constant op kop.” “Met doornatte voeten en verkleumde handen als gevolg”, zegt Louis. “Ik deed plastic zakken rond mijn kousen en rond mijn schoenen, maar niets hielp. Elke avond laadden we alles uit om het te kunnen drogen: met tape de natte kleren ophangen aan de airco, de chauffage in de badkamer aanzetten, de haardroger gebruiken, ...” Een keer werden de fietsers met een ander probleem geconfronteerd. “In Pissos - ik zal de naam nooit vergeten - vonden we geen slaapgelegenheid”, zucht Pol. “Het hotel was volgeboekt, de enige chambre d’hôtes bleek dicht wegens verfraaiingswerken. De hoteluitbaatster belde rond en in een straal van dertig kilometer was er niks te vinden. Via de brandweer en de zoon van de burgemeester mochten we uiteindelijk in de plaatselijke feestzaal slapen op een plank in onze slaapzak.”

SAMENLEVING

Snelgids voor fietsende pelgrimas naar Santiago Pol Demonseau en Louis De Filette tijdens hun ‘fietsesbattement’.

Louis De Filette en Pol Demonseau hebben een paar tips voor kandidaat-fietsers naar Santiago de Compostela.

Refugio Ook de overnachting in de refugio zal Pol en Louis nog lang heugen. “Ik heb eigenlijk maar één keer kapot gezeten”, zegt Louis. “De hele dag bergop, bergaf. Rotweer. We doen er nog vijf kilometer bij tot in het volgende dorpje. Geen hotel te vinden. Nog eens vijf kilometer. Op de duur wordt het een ellenlange dag. Uitgerekend die avond vonden we nog plaats in een refugio. Met zeventig man op een slaapzaal: ik heb geen oog dicht gedaan.”

Fiets “Begin enkel aan de tocht met een heel goede fiets. Ideaal lijkt mij een hybride fiets met voldoende versnellingen. Ik had er 21, maar achteraan miste ik een groot tandwiel. Dat speelde me parten bij het klimmen.” (Louis) Bagage “Twee zakken achteraan en een klein zakje aan het stuur. Geen zakken vooraan, dat is niet goed voor de stabiliteit. Wat neem je mee: stal al wat je wilt meenemen op tafel uit en neem er maar de helft van mee.” “Neem alles dubbel: twee paar schoenen, twee shirts, en zo meer, én natuurlijk één set vrijetijdskleding.” (Pol) Pol en Louis sleurden een gewicht mee van 15 tot 20 kilogram.

Maar voor de rest houden de twee vrienden niks dan goede herinneringen over aan hun tocht. Het lukte hen aardig om de stempels voor het caminocertificaat te krijgen in kerken of gemeentehuizen. De Franse en Spaanse keuken, wijn inclusief, kennen voor Pol en Louis geen geheimen meer. Ook de rust van de tocht is hen bijgebleven.

Certificaat “Overdag zijn de kerken in Frankrijk dicht. Je moet dus aan je stempels voor je certificaat zien te geraken in gemeentehuizen, bij de post en bij de lokale politie.” (Pol)

“Uitgerekend die avond vonden we nog plaats in een refugio. Met zeventig man op een slaapzaal: ik heb geen oog dicht gedaan.”

Culinair “Laat in Spanje de rode wijn meteen bij je aankomst op tafel zetten. Spanjaarden drinken hun rode wijn gekoeld. Als hij een uur op tafel staat, is hij op kamertemperatuur.” (Louis)

“We fietsten buiten het seizoen”, zegt Louis. “Wandelaars kwamen we tegen, maar we hebben maar twee fietsers gezien. De weg vinden lukte aardig. De camino is zeer goed aangeduid en onderhouden.” Pol: “We hebben wel vijfduizend keer de weg gevraagd om zeker te zijn. Een keer liep het fout: we fietsten twintig kilometer op de autosnelweg. In onze slaapplaats kenden ze ons al: c’était vous, les deux sur l’autoroute? (lacht).”

Partner “Neem slechts één partner mee die je goed kent. Met meer mensen vind je moeilijk slaapgelegenheid. Zelfs in het laagseizoen. De voetgangers krijgen trouwens overal voorrang.” (Pol) Gevaar “Met zijn tweeën is de tocht een stuk minder gevaarlijk. Als er iets gebeurt, dan is je partner er nog om je te helpen.”

“Maar het allertofste vond ik toch dat je elke avond aan tafel zit met mensen van alle nationaliteiten”, rondt Louis af. “Oostenrijkers, Australiërs, Denen, Zweden, we zijn zelfs drie dagen rondgetrokken met een Braziliaan. We zijn twee wandelende Zuid-Koreanen van anderhalve meter groot tegen het lijf gelopen. Je vraagt je dan of: wat doen die hier? Maar dat is nu eenmaal de camino.”

Traject “Overal goed aangeduid en onderhouden. Wel geregeld de weg vragen en dubbel checken. Wat me opviel: in Frankrijk weten de inwoners van een dorp het dorp vijf kilometer verderop niet liggen. Ongelooflijk.” “Zorg ervoor dat je in Spanje een mondje Spaans kunt spreken.” (Pol)

Tekst: Wilfried VANDEN BOSSCHE Foto’s: Louis DE FILETTE en Pol DEMONSEAU

WVB

15


centra

Crisis is scharniermoment Karel de Grote Hogeschool werkt aan auto van morgen ANTWERPEN. Kiezen voor automotive lijkt misplaatst in deze tijden van economische crisis. Bijna twee procent van de Belgische bevolking werkt rechtstreeks of onrechtstreeks in de autosector en zag zijn of haar baan op de tocht staan of zelfs helemaal verdwijnen. Karel de Grote-Hogeschool Antwerpen gelooft in de toekomst van de autosector en maakt er een van haar speerpunten van. Het gaat dan niet om de klassieke autoproductie van vandaag. KdG verkent de nieuwe paden van ingebedde softwaresystemen, generische motorsturing en biobrandstoffen en werkt gestaag aan een master in automotive engineering als Belgische primeur.

Binnen het IWT-departement van de KdG kent men al langer de professionele bachelor in autotechnologie. Studenten specialiseren zich in personenwagens, bedrijfsvoertuigen of kiezen voor auto-elektronica. Bij de academische opleidingen bestaat vooralsnog geen aparte masteropleiding in automotive. De ingenieurs in elektronica-ICT en elektromechanica kunnen al opteren voor de afstudeerrichting ‘automotive engineering’. Hoewel de naam identiek is, legt elke richting uiteraard eigen accenten.

Nieuwe master KdG is als Belgische partner betrokken in het CarEcology-project. Dat Europees project zet een internationale master in automotive engineering op, met focus op nieuwe technologische en ecologische stan-


daarden. Het programma werd ontwikkeld in acht Europese hogescholen en universiteiten. Dit academiejaar is het startjaar voor het project en volgen de eerste dertig Europese masterstudenten een half jaar les in Valencia en een half jaar op de KdGcampus. Vanuit KdG nemen er momenteel negen studenten deel. De studenten van volgend academiejaar wisselen de campus in Hoboken af met de Poolse partner, de Wroclaw University of Technology. Voor KdG betekent dat een eerste stap in de richting van een nieuwe studierichting binnen de masteropleiding tot industrieel ingenieur, namelijk ‘Master in automotive engineering’.

Focus op innovatie De crisis in de autosector was onafwendbaar. Wie slim was, richtte zich dan ook op

16

nieuwe ontwikkelingen. Vaak denken we dan eerst aan nieuwe concepten voor energiebeheer en hybride systemen. Maar even belangrijk zijn de systemen die de intrinsieke intelligentie verhogen, waardoor ook de efficiëntie van het voertuig verhoogt. We spreken dan over de autoelektronica. Tot 90% van de vernieuwingen in voertuigen houdt verband met elektronica en bijna steeds met de ontwikkeling van nieuwe of verbetering van bestaande software. De hoeveelheid ingebedde software stijgt gigantisch en standaardisatie dringt zich op.

Gestandaardiseerd Een recent internationaal initiatief in die richting is de ‘AUTomotive Open System ARchitecture (Autosar). Een consortium van constructeurs, ontwikkelaars en leveranciers in de autosector ontwikkelt samen een de facto open standaard. Die standaard functioneert als een basisinfrastructuur voor functies in toekomstige toepassingen en standaardsoftwaremodules. Autosar wordt hoe langer hoe meer toegepast in de industrie en zal alleen aan belang winnen. Maar Autosar is bijzonder omvangrijk en bevat in feite een hele verzameling aan standaarden die ondertussen nog voort evolueert. De Vlaamse industrie is nog verre van vertrouwd met die lijvige standaarden en vraagt naar praktische toepassingen ervan. Daarin

ONDERWIJS

KdG heeft een uitgebreid onderzoeksteam in automotive.

ziet KdG een sterke rol weggelegd voor haar kenniscentrum en onderzoeksgroepen. De Karel de Grote-Hogeschool begon op 1 december 2008 een Tetra-project van 2 jaar. In een eerste fase verrichten ze vooral studeerwerk. Zo willen ze inzicht verwerven in de complexe materie en wegwijs geraken in de opzet van de verschillende standaarden. In een volgende fase zullen in kleine projecten bepaalde aspecten uitgetest kunnen worden. In de derde fase zullen de leden van de gebruikerscommissie specifieke toepassingen kunnen laten uittesten. Zo kan men begrijpen hoe processen veranderen en welke implicaties die veranderingen met zich meebrengen.

Gesprekspartner Onderzoeksactiviteiten in het domein van automotive zijn zeer divers binnen KdG. In het kader van de professionele bacheloropleiding gebeurt er al langer onderzoek naar de invoering van nieuwe brandstofsystemen en welke veranderingen dat meebrengt voor het motormanagement. Momenteel neemt de school ook deel aan een Interreg-project met Nederland, dat het gebruik van waterstof als brandstof in een verbrandingsmotor test en analyseert. Ze ontwikkelen ook een programma dat in staat is de volledige motor te simuleren. Dat programma begeleidt dure en tijdrovende experimenten en kan de ontwikkeling van nieuwe verbrandingsmotoren voor waterstof ondersteunen. KdG heeft zich als sterke gesprekspartner voor de industrie weten te positioneren. De hogeschool legt zich toe op concrete toepassingen van theorie en standaarden en dat in ruime zin. Zo is bijvoor-

De hogeschool beschikt over uitgebreide testmogelijkheden.

beeld Autosar niet enkel voor de autosector belangrijk, maar ook voor de wereld van de mechatronica. Denk maar aan landbouwvoertuigen, weefgetouwen, enzovoort. Bedrijven beschouwen KdG dan ook stilaan als een autoriteit in de automotive-industrie en een sterke netwerkpartner, met wie men contacten legt en partnerships tot stand kan brengen in een stimulerende omgeving. Docenten staan met hun neus op de toekomstige ontwikkelingen en werken zo ook voortdurend het curriculum van de opleiding bij. Studenten zijn steeds mee met de laatste trends en willen ook participeren. Zij kunnen eventueel hun masterproef kaderen in een lopend onderzoek. Niet zelden leggen ze zo belangrijke contacten in de industrie en creëren ze hun eigen kansen voor doorstroming naar de arbeidsmarkt.

Ingenieursprofiel Een van de sterktes die KdG vooropstelt, is de kruisbestuiving onder de diverse studierichtingen van het departement. Wanneer men in de groep Chemie onderzoek doet naar de haalbaarheid van een nieuwe generatie brandstoffen, kan die perfect getest worden in het labo van de bachelors autotechnologie. Dat voorbeeld illustreert wat KdG vooropstelt als profiel van de afgestudeerde industrieel ingenieur. Die moet immers over de grenzen van de eigen disciplines kunnen kijken en kunnen functioneren in een multidisciplinair team. In het eerste jaar aan de hogeschool volgen de ingenieurs een gemeenschappelijk jaar. Zo kunnen ze proeven van alle disciplines en een gefundeerde richting kiezen. Belangrijk is ook dat ze in het eerste jaar zo onderling nauwe con-

17

tacten leggen en een netwerk beginnen op te bouwen buiten de eigen voorkeuren. Een zeer kenmerkende en unieke aanpak van de hogeschool is dat ze twee duidelijke competenties onderkent in het ingenieursprofiel. Er is enerzijds het innoverend profiel: de student die onderzoekend is en wetenschappelijk gericht. Anderzijds is er het profiel van de ondernemer. Die is eerder businessgericht en wil organiseren en managen. Over de verschillende richtingen heen werken zij samen. Vooral voor de ondernemers in spe betekent dat een waardevol netwerk voor de toekomst. KdG stijgt met die aanpak uit boven de pure techniciteit en wist er ook visitatiecommissies mee te charmeren.

Grote stappen KdG noemt de huidige economische crisis een scharniermoment. Het is immers zo dat de grote stappen voorwaarts net in tijden van crisis gezet worden. Nu worden de nieuwe ideeën voor morgen geboren. Tekst: Lic. Diane LUYTEN Foto’s: KDG-HOGESCHOOL

Meer weten? Interessante links zijn: www.carecology.eu www.autosar.org http://project.iwt-kdg.be/ Op 16 september vindt bij KdG een internationale conferentie plaats over CarEcology. Meer informatie op: http://www.iwt-kdg.be/carecology/conference.html


centra ONDERWIJS

Eerste industrieel ingenieurs met vijfjarige opleiding Ir. Sironval en Dr. Dekerckheer over studieduurverlenging bij Franstalige Gemeenschap

BRUSSEL. Eind juni promoveerden de eerste industrieel ingenieurs met een vijfjarige opleiding. Ze studeerden af aan een van de elf ‘instituts supérieurs industriels’, de instellingen voor industrieel ingenieur van de Franstalige Gemeenschap. Begin december 2009 vindt in Brussel de gezamenlijke diplo-

In de Franse Gemeenschap studeren meer jongeren voor burgerlijk ingenieur dan voor industrieel ingenieur. In Vlaanderen is dat andersom.

ma-uitreiking plaats. De studieduurverlenging van 4 naar 5 jaar leidde alvast niet tot een vermindering van het aantal eerstejaarsstudenten. Integendeel: de cijfers van Agoria bevestigen een stijging van 13 % eerstejaarsstudenten industrieel ingenieur in de Franstalige Gemeenschap ten opzichte van 20072008. De nieuwe generatie laat zich blijkbaar niet afschrikken door een extra studiejaar. Ze legt immers andere accenten en heeft een ander waardepatroon. Naar aanleiding van de eerste promotie industrieel ingenieurs met een vijfjarig studieparcours spraken we met Ir. Georges Sironval en Dr. Catherine Dekerckheer. ! Van onze hoofdredacteur

aan een hogeschool wordt opgeleid. Ik stel met genoegen vast dat het een positief effect heeft dat de opleiding naar vijf jaar werd gebracht. Ook de geringe kritische massa van het aantal studenten, met andere woorden de kleinschaligheid van onze instellingen, speelt een rol bij de beoordeling van de opleiding in het buitenland.” Hij sluit nog meer fusies van scholen of andere vormen van samenwerking, ook met universiteiten, niet uit. Waarom een opleiding van vijf jaar?

De Franse Gemeenschap telt zes hogescholen, drie koninklijke conservatoria (Brussel, Luik en Mons) en drie ‘écoles supérieures artistiques’. Ze ontstonden na een fusie in 1996 en werden geografisch ingedeeld per provincie: Luxemburg, Namen, Henegouwen, Luik, Brusselhoofdstad en Waals-Brabant. Een hogeschool bestaat uit verschillende scholen of instituten die vaak lokaal gespreid zijn en verschillende opleidingen aanbieden. De ‘section technique’ is een van die scholen. In Vlaanderen is het equivalent een ‘departement’. Onder de ‘section technique’ vallen de technische, professionele en academische bachelors en de academische masters. De instelling noemt men ‘Institut Supérieur Industriel (ISI). In Brussel heeft men drie ISI’s: ECAM maakt deel uit van de Haute Ecole Leonard da Vinci, ISIB (Institut Supérieur des Ingénieurs de Bruxelles) maakt deel uit van de Haute Ecole Paul-Henri Spaak en het Institut Meurice van de Haute


Ecole Lucia de Brouckère. De overige acht ISI’s hebben afdelingen in Doornik, Aat, Charleroi, Gembloers, Hoei, Bergen, Luik, Aarlen en Virton. In de Franse Gemeenschap studeren meer jongeren voor burgerlijk ingenieur dan voor industrieel ingenieur. In Vlaanderen is dat andersom. Ir. Georges Sironval heeft er geen verklaring voor en ziet de grotere belangstelling van de studies voor burgerlijk ingenieur eerder als een ‘ingebakken traditie’. Ook ‘de miskenning van het diploma van industrieel ingenieur in buurlanden, zoals Frankrijk, Luxemburg en Duitsland, kan aan de basis van die keuze liggen. De meeste afgestudeerden komen immers in die landen terecht. “Een multinational kon tot op heden moeilijk begrijpen dat een ingenieur in vier jaar kon worden opgeleid. Het valt bovendien ook moeilijk uit te leggen dat een industrieel ingenieur met een universitair niveau

18

Ir. Sironval: “In de loop van de geschiedenis zijn bijna alle opleidingen aan hogescholen en universiteiten aangepast aan de voortdurend veranderende maatschappelijke behoeften. Jongeren moeten tijdens hun studies daarop worden voorbereid en gewapend. Het onderwijsbeleid moet daarop inspelen en mag niet achterop hinken. Besturen is vooruitzien. Dat is onze taak. Maar wie iets wil veranderen, krijgt kritiek, ook al komt de verandering het welzijn ten goede. Dat mag de beleidsvoerders niet afschrikken of terugdringen in een ‘cocoon’. Er zijn twee essentiële redenen waarom we bij de Franse Gemeenschap zijn overgegaan naar een studieduurverlenging van vier naar vijf jaar.” “Eerst en vooral is er de concurrentiepositie van onze afgestudeerden. Ze komen vaak terecht in andere regio’s: Duitsland, Frankrijk of elders. Welnu: de Europese standaard voor een ingenieursopleiding is vijf jaar. Ook de multinationals in ons land

ONDERWIJS

de titel van ‘master en sciences de l’ingénieur industriel’. De titel van industrieel ingenieur werd dus behouden. In september 2004 begonnen we aan alle ISI’s met de organisatie van het eerste jaar ‘bachelier en sciences industrielles’ en in september 2007 ging het eerste jaar van de ‘master en sciences de l’ingénieur industriel’ van start. De eerste studenten studeren in juni 2009 af.” “In het eerste jaar ‘bachelier’ krijgt de student grosso modo 43% praktijk en 57% theorie. Het grote volume praktijkoefeningen maakt het programma aantrekkelijk. Men kiest vaak voor industrieel ingenieur vanwege de praktische inhoud van de studies. Dat onderscheidt de industrieel ingenieur van de burgerlijk ingenieur. Een academiejaar omvat 735 uren, wat overeenIr. Georges Sironval, Dr. Catherine Dekerckheer en onze hoofdredacteur, Ing. Noël Lagast MSc. komt met 60 studiepunten. Het tweede jaar van de ‘bachelier’ omvat ruim der de kwaliteit te schaden en hoe kunnen hebben alleen oor naar een ‘volwaardige 80% gemeenschappelijke cursussen en we meer praktische stage inlassen?” opleiding’. Beweren dat we dat in België een deel preoriëntatiecursussen. In het “Uit de bevraging van de werkgeversorgain vier jaar rond krijgen, houdt geen steek, derde jaar ‘bachelier’ wordt een vijfde van nisatie kwamen de studieduurverlenging welke argumenten we ook mogen aande opleiding ingevuld met stage, 30% met en een herschikking of reorganisatie van brengen. Men kan dus niet blijven vechten gemeenschappelijke cursussen en de de studieprogramma’s duidelijk naar voor. tegen de bierkaai.” helft is bedoeld voor oriëntatiecursusDe Bologna-verklaring was toen net van sen.” de pers. Toen we met ons voorstel bij het “De Europese standaard voor ministerie aanklopten, kregen we tegeneen ingenieursopleiding is vijf “Daarna volgt het eerste jaar van de maswind. Dat was naar ons gevoel ‘normaal’, jaar. Ook de multinationals in ter, de specialisatie van de gekozen stuwant men vreesde vooral voor de meerons land hebben alleen oor naar dierichting. In het tweede jaar van de kosten. Later kregen onze argumenten een ‘volwaardige opleiding’. master heeft men hoofdzakelijk de stage, een breder draagvlak bij het ministerie Beweren dat we dat in België in de masterproef en enkele vakken, zoals van het hoger onderwijs en uiteindelijk vier jaar rond krijgen, houdt talen en bedrijfsbeleid. De gedetailleerde werden ze in het decreet opgenomen. De geen steek, welke argumenten programma’s vindt u voor elke ISI op de studieduurverlenging werd een feit. De we ook mogen aanbrengen.” website. De stageduur over de volledige studieprogramma’s werden herschikt en opleiding bedraagt twintig weken: zes de stage werd opgenomen in het derde “Een tweede reden is de stageperiode. weken in het derde jaar ‘bachelier’ en jaar van de bachelor en in het tweede jaar Toen de opleiding vier jaar bedroeg, veertien weken in het tweede jaar van de van de master.” deden onze studenten een stage van master.” hooguit drie weken tijdens hun vakantie. C’était du bricollage! Die situatie was Hoe moeten we ons de huidige opleiding verre van interessant: voor de student, voorstellen? Nut van de stage maar evenmin voor het bedrijf dat voor de begeleiding van de stagiair ook mensen Dr. Catherine Dekerckheer: “Dat de Dr. Catherine Dekerckheer: “Als de moest vrijmaken, vaak ook tijdens de Instituts Supérieurs Industriels (ISI’s) in onderneming tevreden is over het eerste vakantieperiode. Zo’n situatie was niet Adisif verenigd waren, heeft een overeendeel van de stage in het derde jaar ‘bachehoudbaar en dus moesten we noodgekomst over de studieprogramma’s tussen lier’, komt er over het algemeen een verdwongen uitkijken naar een andere oplosde 11 ISI’s vergemakkelijkt. Het organivolg voor de betrokken stagiair in het sing. We overlegden met de werkgeversorgram van de opleiding omvat twee cycli, tweede jaar van de master. Het bedrijf ganisatie, met bedrijfsleiders, studenten volgens de Bologna-akkoorden. Een eerheeft gedurende al die tijd de stagiair kunen onderwijzend personeel. Er waren twee ste cyclus van drie jaar leidt tot ‘bachelier nen opvolgen, heeft hem kunnen evaluekernvragen: hoe kunnen we het overladen en sciences industrielles’ en een tweede ren en bij positieve beoordeling krijgt hij studieprogramma meer ruimte geven zoncyclus van twee jaar wordt bekroond met of zij na zijn studies onmiddellijk een job

19


ONDERWIJS

aangeboden, zonder eerst nog te moeten solliciteren. Zo gaat er geen tijd verloren. Onze ervaring leert dat de bedrijven best tevreden zijn.” Ir. Sironval: “Tweederde van de studenten vindt onmiddellijk een job in het stagebedrijf. Ze kunnen direct ingezet worden en dat is een win-winsituatie voor het bedrijf én voor de afgestudeerde. Vroeger studeerde men af en daarna moest men vaak gedurende enkele maanden uitkijken naar een job. De opleiding is een optimaal leerproces dat tegemoetkomt aan de wensen van beide partijen. Het is een historische omvorming. De opleiding tot industrieel ingenieur onderscheidt zich daardoor duidelijk van die van burgerlijk ingenieur en accentueert nog duidelijker het complementair karakter van beide opleidingen: een praktisch gevormde industrieel ingenieur versus een theoretisch gevormde burgerlijk ingenieur. Het verschil tussen beiden zit dus niet in het aantal studiejaren, zoals dat vaak verkeerdelijk wordt verondersteld, want die zijn nu gelijk. Wel zit het verschil in de praktische invulling van de studies, gekoppeld aan een theoretische, wetenschappelijke vorming. Daarmee zijn we terug bij de roots van de opleiding van de industrieel ingenieur, die

begin 1900 een ‘ingénieur des arts et métiers’ werd genoemd en dat ook was. Hij werd toen in Wallonië in het leven geroepen op vraag van de industrie, die behoefte had aan een ‘practicus’ op ingenieursniveau, naast de ‘theoreticus’, die de ‘civil’ ingenieur was. Of hoe de geschiedenis zich blijft herhalen.”

Kostenplaatje Ir. Sironval: “Aan de inrichting van een vijfde jaar hangt natuurlijk een prijskaartje, maar dat mag geen reden zijn om de professionele toekomst in het gedrang te brengen. Hoeveel het kost? De financiering vraagt een tamelijk technische uitleg, waarvan ik u de details bespaar. We hebben berekend dat de meerkosten oplopen tot een derde van het bedrag waarmee men een studiejaar financiert. Voor het ogenblik wordt de inrichting van het vijfde jaar gefinancierd met de middelen die mevrouw de minister daarvoor heeft geblokkeerd in de financieringsenveloppe van de hogescholen. Vandaag rijzen daarbij geen problemen, maar dat wil niet zeggen dat de financiering niet beter zou kunnen in de toekomst, zeker als het aantal studenten zou toenemen. Als we voortgaan op de stijging van het aantal

inschrijvingen dit academiejaar, is dat volgend jaar ook best mogelijk.” “De financiering wordt immers berekend op basis van het aantal studenten. Elke studieduurverlenging doorloopt als het ware een ‘experimentele fase’. Dat geldt ook voor de studieduurverlenging van de industrieel ingenieurs bij de Franse Gemeenschap. We volgen dat met Adisif (Association des Directeurs des Instituts Supérieurs Industriels Francophones) van heel dichtbij op en zullen, indien nodig, op tijd en stond moeten corrigeren.”

Doctoreren Vergemakkelijkt het vijfde jaar voor industrieel ingenieurs de weg naar het doctoreren? Dr. Catherine Dekerckheer: “Als u doctoreren in de toegepaste wetenschappen, zoals voor de burgerlijk ingenieurs, bedoelt, dan heeft het vijfde jaar niets veranderd aan de vroegere toestand. Wie als industrieel ingenieur wil doctoreren in de toegepaste wetenschappen, moet eerst een bijkomend jaar aan de universiteit volgen. Wie daarna slaagt in een predoc-

Wie is wie? Ir. Sironval (°Jemappes, 1953) studeerde in 1977 af aan de universiteit van Luik als burgerlijk ingenieur elektriciteitmechanica. Hij is directeurvoorzitter van de hogeschool Robert Schuman met vestigingen in Aarlen, Libramont en Virton. Sinds juni 2004 is Ir. Sironval hij voorzitter van Adisif, de vereniging van directeurs van de ISI’s, met zetel in Jambes nabij Namen en lid van de Assimilatiecommissie van de Franse Gemeenschap voor de gelijkstelling van het diploma van de Franstalige technisch ingenieurs met die van industrieel ingenieur. De Assimilatiecommissie voor de Vlaamse Gemeenschap werd in 1992 opgeheven. Hij gaf gedurende vele jaren les aan industrieel ingenieurs, ook in het avondonderwijs in de domeinen van de elektronica, energie, metrologie, ontvangers en signaalverwerking. Tussen 1997 en 2004 was hij directeur van de school voor industrieel ingenieurs van de H.E. Robert Schuman en directeur van het onderzoekscentrum dat geassocieerd was met de ISI. Op de palmares van het onderzoekscentrum staat een lange lijst van onderzoeksopdrachten. In 1981 onderbrak hij zijn onderwijsloopbaan om gedurende enkele jaren een bedrijf in de micro-elektronica te leiden. Hij volgde eveneens een aantal postuniversitaire opleidingen.


Dr. Catherine Dekerckheer (°1970) is industrieel ingenieur chemie en licentiate in de toegepaste chemie aan de ULB (Université Libre de Bruxelles). Zij is doctor in de wetenschappen en behaalde met onderscheiding de prestigieuze ‘Solvay Award’ en Dr. Dekerckheer specialiseerde zich in het domein van de verven en vernissen. Sinds 1998 is zij docente aan het Institut Meurice in Brussel en wetenschappelijk medewerkster aan de polytechnische faculteit van de ULB. Zij is tevens lid van Adisif en bestuurder van Indutec, de interface van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor de industriële hogescholen van de regio, gericht op de bevordering en het beheer van innovatieve technologische projecten en de sensibilisering en motivering van onderzoekers. Het Institut Meurice behoort tot de ‘Haute Ecole Lucia de Brouckère’, genoemd naar Lucia de Brouckère (1904-1982), die in 1927 promoveerde tot doctor in de scheikunde aan de ULB en de eerste vrouw in ons land was die les gaf aan de faculteit wetenschappen. NL

20

ONDERWIJS

torale proef, wordt tot het doctoraat toegelaten.” De industrieel ingenieur kan in de wetenschappen doctoreren zonder een bijkomend jaar aan de universiteit te volgen.

“De studierichting voor industrieel ingenieurs is een aparte studierichting met een hoog wetenschappelijke component en een erg praktisch gedeelte, dat hoofdzakelijk afgestemd is op de industrie. Het is dus een wetenschappelijke industriële studierichting.” Ir. Sironval: “De studierichting voor industrieel ingenieurs is een aparte studierichting met een hoog wetenschappelijke component en een erg praktisch gedeelte, dat hoofdzakelijk afgestemd is op de industrie. Het is dus een wetenschappelijke industriële studierichting. Een geëigende derde cyclus onderwijs – een doctoraat – moet worden mogelijk gemaakt na de tweede mastercyclus. We hebben dan ook een doctoraat in de industriële wetenschappen voorgesteld: doctor en sciences industrielles. We vinden daarmee niets nieuws uit. Dat bestaat al in Canada.”

Integratie?

Les pôles

In Vlaanderen heeft men vijf associaties: vzw’s van hogescholen met één universiteit. In de Franse Gemeenschap bestaan die niet. In Vlaanderen wordt er ook voor gekozen om de hogeschoolopleidingen van twee cycli te integreren in de universiteit. In 2005 deden de hogescholen ‘Charlemagne’ en ‘Robert Schuman’ een aanvraag tot integratie in de Universiteit van Luik. Ir. Sironval: “Bij de integratie van de opleidingen aan de hogescholen - bachelors en masters - in de universiteit zijn er twee strekkingen. De hogescholen willen al hun opleidingen, dus ook de professionele bachelors, in een universiteit integreren. Dat stuit op tegenwerking van de universiteiten, omdat zij vinden dat de integratie van professionele bachelors die niet aan onderzoek doen, de internationale ‘ranking’ naar beneden zou halen. Ze willen enkel de masters van de hogescholen integreren. Daarbij krijgen ze steun van de ISI’s, die instaan voor de opleiding voor industrieel ingenieurs. De hogescholen gaan dan weer niet akkoord om enkel de ISI’s te integreren en niet de overige opleidingen, zoals de professionele bachelors.”

‘Polen’ zijn samenwerkingsverbanden, hetzij tussen universiteiten onderling, zoals ‘Le pôle académie universitaire Wallonie-Europe’, hetzij tussen universiteiten en hogescholen, zoals Le Pôle Mosan of Le Pôle universitaire Européen de Bruxelles- Wallonie. Le Pôle Mosan omvat de universiteit van Luik en de universitaire landbouwfaculteit van Gembloers, samen met 25 hogeronderwijsinstellingen. Le Pôle universitaire Européen de Bruxelles-Wallonie heeft de ULB als centrale universiteit in samenwerking met 12 hogeronderwijsinstellingen. De ‘polen’ ontstonden op vrijwillige basis en hebben geen decretale basis. Daardoor is hun slagkracht en impact eerder gering. Maar er is een nieuwe vorm van samenwerking in de maak, die een decretale basis moet krijgen en in de toekomst wellicht de andere ‘poolvormen’ zal vervangen.

Tekst en foto's: Ing. Noël LAGAST MSc

centra ONDERWIJS

EUROCERTICE start van Europees initiatief Europese erkenning van gerechtsdeskundige en/of consulent De titel en het statuut van expert zijn nog altijd niet erkend. Verlangen we uiteindelijk niet allemaal naar de erkenning van de titel gerechtsdeskundige en/of consulent en dat op Europees vlak?

De ISO-EN 17024-norm werd enkele jaren geleden door de Europese Commissie aanbevolen en opgenomen in het Europees normalisatiesysteem. De toepassing van regels met Europese draagwijdte is onvermijdelijk, want ze stroken met de doelstellingen van vrij verkeer van personen en van wederzijdse erkenning van hun kwalificaties die door de Europese Commissie bedoeld worden. De ISO-EN 17024 is een internationale norm voor certificatie van personen, waarmee in de toekomst niet alleen de rechtbanken, maar ook alle openbare instellingen zullen rekening moeten houden bij de aanstellingen van deskundigen en consulenten. In Frankrijk is het systeem al meer dan 5 jaar in voege. In Duitsland is het verplicht vanaf een zekere leeftijd. In Luxemburg zouden verzekeringsdeskundigen niet meer aangesteld worden zonder certificatie. Het gaat om gerechtsdeskundigen, deskundigen in arbitrage, deskundigen in bemiddeling, deskundigen in verzoening en deskundigen in verzekeringen. Het instituut EUROCERTICE heeft nu zijn ISO 9001 behaald om zelf te mogen certificeren. De volgende stap is de accreditatie door OLAS (Luxemburg). Daarom zal de hoofdzetel van EUROCERTICE verhuizen naar Luxemburg, in het hart van Europa en naast het Europees hof. En uiteindelijk geeft een ISO-certificatie de betrokkenen een belangrijke meerwaarde.

van experts en consulenten. De criteria zijn gelijkaardig aan de criteria die gelden om lid te kunnen worden van verenigingen die aangesloten zijn bij FEBEX.

Algemeen 1

2

Met de certificatie wil men meer kwaliteit en ervaring kunnen garanderen aan degenen die gebruikmaken van de diensten


Het certificaat is gericht op een of meerdere types van activiteiten en een of meerdere technische specialisaties. Met type van activiteiten bedoelt men de verschillende soorten van opdracht waarvoor een expert aangeduid kan worden: gerechtelijke expertise, arbitrage, bemiddeling of verzoening. Met technische beroepsspecialisatie bedoelt men de technische gebieden waarin de deskundige zijn activiteiten uitoefent.

3

De kandidaat moet het type van activiteiten, alsook de beroepsspecialisatie waarvoor hij zijn certificatie aanvraagt, opgeven.

4

De kandidaat bevestigt de taal of de talen waarin men opdrachten kan uitoefenen.

Voorwaarden die de kandidaat moet vervullen bij zijn vraag tot certificatie 1

Kandidaten die meer informatie willen of documenten willen downloaden, vereist voor de kandidatuurstelling, vinden de procedures om een aanvraag voor certificatie in te dienen op www.eurocertice.org.

Bij aanvraag voor certificatie gaat de kandidaat akkoord met de procedures, bepaald door EUROCERTICE.

Beroepservaring en vorming:

1.1 Een beroepservaring aantonen van minstens 5 jaar in de specialisatie waarvoor hij de certificatie aanvraagt. 1.2 De kandidaat moet een basisopleiding volgen in het type van activiteiten, aanvaard door EUROCERTICE. Wie minstens 5 jaar ervaring kan voorleg-

22

gen in die bepaalde activiteiten, is vrijgesteld van die basisopleiding. 1.3 De kandidaat moet permanente vorming volgen voor de technische specialisaties en voor het type van activiteiten dat hij laat certificeren. 2

De kandidaat moet zich op eer verbinden onderstaande regels te eerbiedigen.

2.1 De deontologische regels, vastgelegd door EUROCERTICE, om de opdracht in volledige onafhankelijkheid en onpartijdigheid (behalve voor de consulent), in eer en geweten en met respect voor de nodige vertrouwelijkheid te kunnen uitvoeren. 2.2 De specifieke deontologische regels, verbonden aan zijn professionele activiteiten, zoals naleving van de termijnen, die worden opgegeven. 2.3 Zijn erelonen op een objectieve en redelijke wijze aanpassen aan de barema's van hun kwalificaties en ervaringen naargelang de moeilijkheidsgraad en de aard van de uit te voeren opdracht. 2.4 Een permanente vorming volgen in de te certificeren beroepsspecialisaties. 3

De kandidaat geeft aan EUROCERTICE de toestemming om bij klachten of bij hernieuwing van de certificatie, de voorgelegde informatie en documenten, de naleving van de verbintenissen of het verloop van zijn activiteiten te controleren.

Tekst: Eddy VLEESCHDRAGER Bron: Tijdschrift van deskundigen KGSO - april 2009

afdelingen ACTIVITEIT IN DE KIJKER

>

ANTWERPEN

UNIEK SCALA-CONCERT VOOR MUZIEKMINNENDE INGENIEURS zaterdag 24 oktober 2009 mee genieten van een uniek optreden in een uniek kader. We kozen voor een akoestisch optreden in kleine bezetting waarbij 15 zangeressen onder begeleiding van de broers Kolacny klassieke en hedendaagse nummers brengen gedurende een 75 minuten durend concert.

De Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging (K VIV) en de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK) werken al geruime tijd samen. Bij de beide Antwerpse afdelingen werd in september 2008 voorgesteld samen culturele activiteiten te organiseren. Een optreden van Scala wordt de eerste gezamenlijke activiteit.

Snel inschrijven is de boodschap, want het totaal aantal plaatsen is beperkt tot maximum 250 deelnemers!

• PRAKTISCH Plaats: Kapel van ’t Elzenveld, Lange Gasthuisstraat 45, Antwerpen. Datum: zaterdag 24 oktober 2009 om 20 uur. Kostprijs: 20 euro per persoon voor leden VIK en K VIV en hun gezinsleden; niet-leden betalen 30 euro. Inschrijving vereist: eerst inschrijven bij het VIKsecretariaat (via de website of mail), daarna uiterlijk op 15 oktober 2009 betalen op rekening 406-0098501-56 van de VIK in Wommelgem met de vermelding ‘Scala’. De inschrijving is pas definitief na ontvangst van de betaling. Er zijn geen genummerde plaatsen. Deelnemers kunnen plaatsnemen in de kapel, nadat zij zich gemeld hebben aan de inkom. Referte: CAAWN11009

Misschien kent u Scala wel van op tv of zag u een clip van dit succesvolle meisjeskoor? Of hoorde u misschien Scala’s versie van ‘With or without you’ (U2) op uw favoriete radiozender? Scala voorstellen hoeft niet echt meer. Het Vlaamse meisjeskoor, onder de leiding van Steven en Stijn Kolacny, is nog steeds een groot succes met diverse internationale prijzen op de palmares. Via de Vlaamse Ingenieurskamer kunnen u en uw familie, vrienden, collega’s,

ACTIVITEIT IN DE KIJKER

>

LEUVEN-HAGELAND

FOTOVOLTAÏSCHE ZONNEPANELEN dinsdag 15 september 2009 De lezing is een must voor wie interesse heeft om zonnepanelen te plaatsen of zich daarover wil informeren.

Fotovoltaïsche zonnecellen zetten licht rechtstreeks om in elektriciteit. Zowel voor particulieren als bedrijven behoren zonnepanelen tot de beste investeringen van vandaag. Je kunt je woning of gebouw zelf voorzien van elektriciteit en je ben niet langer afhankelijk van de fluctuerende energieprijzen.

• PRAKTISCH Plaats: Cultureel Centrum Begijnhof (aula Geertrui Cordeys), Infirmeriestraat 2/N, Diest. Datum: dinsdag 15 september 2009 om 20 uur. Ontvangst vanaf 19 uur. Achteraf wordt een receptie aangeboden. Sprekers:Thomas Teirlinck, Solar Team en Pieter Van Geel, Futech. Kostprijs: 5 euro voor VIK-leden en hun partner, bedrijfsleden betalen 7,5 euro per persoon, niet-leden 10 euro. Bedrag te betalen op rekening 431-0647591-86 van de VIK-afdeling Leuven-Hageland met vermelding ‘Zonnepanelen 15/9’. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid uiterlijk 24 uur vooraf te verwittigen. Referte: VOLVN10909.

Futech is een spin-off van het Solar Team (www.solarteam.be). Op basis van de kennis en ervaring die men met dat project opdeed, besloten enkele teamleden Futech (www.futech.be) op te richten: een team gespecialiseerde ingenieurs die iedere situatie afzonderlijk beoordelen, waardoor het rendement van je zonnepanelen maximaal is. Ze staan ook in voor alle formaliteiten om subsidies te krijgen van de provincie en voor het groenestroomcertificaat van de Vlaamse overheid. Sommige gemeenten en netbeheerders doen daar nog een premie bovenop. De federale overheid zorgt voor een belastingvermindering.

23


afdelingen

ANTWERPEN 6-sep-09 17-sep-09 24-sep-09 24-okt-09 17-jan-10 11-jun-10

Kostprijs: 8 euro voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Bedrag vooraf te betalen op rekeningnummer 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen, met vermelding ‘Diamant’. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Aantal deelnemers beperkt tot 20 personen. Referte: BBAWN20909.

Bezoek Zoo, Antwerpen, 13 uur Bezoek Diamantcentrum met wandeling diamantwijk, Antwerpen, 16 uur Bezoek Evonik, Antwerpen, 13.30 uur Uniek Scala-concert voor muziekminnende ingenieurs, Antwerpen, 20 uur AKO-nieuwjaarsconcert en -receptie, Antwerpen, 11 uur Regionale ledenvergadering

Evonik (vroeger Degussa) donderdag 24 september 2009

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Op donderdag 24 september bieden wij u een bezoek aan de site van de chemische fabriek Evonik aan, bij velen beter bekend onder zijn oude naam Degussa.

Achter de schermen van de Antwerpse zoo zondag 6 september 2009

De 109 ha grote productiesite werd in oktober 1968 aangelegd op een kunstmatig aangedamd eiland tussen de Schelde en de Antwerpse haven. Met slib werd het terrein negen meter opgehoogd. Eind van de jaren zestig steeg de vraag naar waterstofperoxide (bleek- en oxidatiemiddel), natriumperboraat (bleekmiddel), cyanuurchloride (basisstof voor o.a. agrochemicaliën en optische witmakers voor wasmiddelen) en Aerosil®, dat o.a. de eigenschappen van lakken, pasta's, poeders en verf verbetert. Die stijgende vraag lag aan de basis van een nieuwe grote productievestiging buiten Duitsland. In 1969-1970 begon Evonik in Antwerpen met ongeveer 400 medewerkers. Nu zijn er 1.019 tewerkgesteld.

Een bezoek achter de schermen belicht de hele zoo-infrastructuur: een kijkje in de dienstingangen, de keukens, de filterzalen, … Kortom: overal waar de gewone bezoeker nooit toegang krijgt. Alle vragen over de dagelijkse werking van een dierentuin met 6.000 dieren krijgen een antwoord. Wat eten die dieren, waar halen de verzorgers al het voedsel vandaan, wat met zieke dieren, wat is een stamboek en hoe werkt dat? Om veiligheidsredenen kunnen kinderen niet deelnemen.

• PRAKTISCH Plaats: Zoo, Koningin Astridplein 26, Antwerpen. Datum: zondag 6 september 2009 om 13 uur stipt. Samenkomst om 12.45 uur achter kassa/verkooppunt. Kostprijs: normaal tarief; betalen aan de kassa van de zoo. Als u na inschrijving toch verhinderd bent, gelieve ons dan tijdig te verwittigen. Het bezoek is bestemd voor volwassenen (vanaf 16 jaar) en eventueel kinderen vanaf 12 jaar onder toezicht van hun ouders. Het aantal deelnemers is beperkt tot 40 personen (twee groepen). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBAWN10909.

De fabriek beschikt onder meer over een AC/MC-eenheid, waar acroleïne en methylmercaptaan geproduceerd worden. Die twee stoffen worden uitsluitend binnen de fabriek verwerkt en vormen samen met blauwzuur de basiscomponenten voor het aminozuur methionine. De grondstoffen voor de twee producten zijn propeen, respectievelijk zwavel, methanol en waterstof. Ons programma ziet er als volgt uit: 13.30 uur: ontvangst met koffie/thee/frisdranken + presentatie Evonik Degussa Antwerpen nv 14.00 uur: bezoek aan de Biologie (waterzuiveringsinstallatie) 15.00 uur: bezoek aan de AC/MC-eenheid 16.00 uur: afsluitend drankje en hapje 17.00 uur: einde bezoek

Diamantcentrum en Diamantwijk donderdag 17 september 2009 Tijdens het bezoek aan het interactieve Diamantmuseum worden bijna alle zintuigen geprikkeld om kennis te maken met diamant. De gids begeleidt je door het diamantverhaal. Daarbij staat vooral de mens centraal: de vindplaatsen, de exploitatie, de verwerking, de toepassingen. Tijdens ons bezoek is er een diamantslijper aanwezig. In de schatkamers mag je je ten slotte voluit vergapen aan unieke diamantcreaties voor eigentijdse en historische diamantjuwelen. Tijdens een slenterende wandeling langs de winkelstraten in het hart van de Diamantwijk herbeleef je de hoogdagen, de bijnaondergang en tot slot de heropstanding van de Antwerpse diamantnijverheid in de 19de eeuw.

• PRAKTISCH Plaats: Evonik, Tijsmanstunnel West, Antwerpen. Samenkomst in de ontvangstruimte: rij voorbij de eerste ingang (goedereningang) en neem de tweede ingang (hoofdingang). Parkeer de wagen op de bezoekersparking en meldt u aan bij de portiers. Vandaaruit wordt u verder geleid naar de ontvangstruimte. Datum: donderdag 24 september 2009 om 13.15 uur. Kostprijs: wij vragen een reservatiewaarborg van 10 euro per persoon. Bij de start van het bezoek krijgt u die som volledig terugbetaald. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Eerst inschrijven, na bevestiging secretariaat het verschuldigde bedrag vooraf betalen op rekening 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen met vermelding “bedrijfsbezoek Evonik”. Referte: BBAWN30909. Het aantal inschrijvingen is beperkt tot 25 personen, dus wees er snel bij!

• PRAKTISCH Plaats: Diamantwijk, Centraal Station. Datum: donderdag 17 september 2009 van 16.15 uur tot 18.15 uur. Verzamelen om 16 uur aan het Diamantmuseum, Koningin Astridlaan 19-23, Antwerpen.


24

ACTIVITEITEN

KEMPEN 3-okt-09 22-okt-09 21-nov-09 3-dec-09

Aansluitend op het bedrijfsbezoek volgt de regionale ledenvergadering met volgende agenda:

Stadsbezoek, Geel Regionale ledenvergadering en bedrijfsbezoek, Nike Belgium, Vorst-Laakdal, 14.30 uur Muziekconcert, Gierle, 19.30 uur Lezing 4° generatie kerncentrales, Geel, 19.30 uur

• • • • • • •


Nike

welkomstwoord door de voorzitter verslag van de penningmeester overzicht van de activiteiten door de secretaris verkiezing ondervoorzitter verkiezing secretaris aanduiding van de stemgerechtigde leden voorstelling van het jaarprogramma 2009-2010

Kandidaturen voor een van de functies kunnen worden ingediend bij Ing. Guido Hendrikx MSc, voorzitter VIK-afdeling Kempen via e-mail: [email protected]

donderdag 22 oktober 2009 Het Europees logistiek centrum van Nike coördineert alle logistieke activiteiten tussen de productiefabrieken van Nike tot de levering aan de klanten. Het ELC bevoorraadt alle sportwinkels en atleten in Europa met sportkleding (apparel), sportuitrusting (equipment) en sportschoenen (footwear).

• PRAKTISCH Plaats: Nike EMEA Logistics, Nikelaan 1, Laakdal. Datum: donderdag 22 oktober 2009. Bezoek om 14.30 uur, regionale ledenvergadering om 17 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN11009.

In september 1994 opent Nike EMEA Logistics (toen Customer Service Center) in Laakdal officieel zijn deuren. Vanaf dat moment wordt elke klant in Europa systematisch vanuit één centrale locatie bevoorraad met sportkleding. In 1995 start Nike ook met de distributie van sportschoenen vanuit Laakdal.

Muziekconcert zaterdag 21 november 2009

Het bedrijf breidt twee keer uit door de enorme groei van het merk. Die groei is toe te schrijven aan het imago, de sportauthentieke en innovatieve producten, de creatieve marketing en de efficiënte service. De laatste uitbreiding, het distributiecentrum voor sportuitrusting, werd midden 2007 in gebruik genomen.

De 111-jarige Koninklijke Harmonie ‘De Vriendenkring’ uit Gierle geeft dit jaar haar 40ste muziekconcert. Elk jaar is dat steeds een absoluut hoogtepunt, maar dit jubileumjaar wordt het nog specialer. De gebrachte muziekuitvoeringen zijn stuk voor stuk absolute toppers in hun muziekgenre. Zo voeren zij zowel klassieke stukken uit als ‘Tritsch-Tratschpolka’ of ‘ballet Egyptien’ als filmmuziek, zoals ‘Batman’ en ‘Terminator’, concertmarsen, pop, modern en zelfs symfonische rock, zoals Queen en Genesis. Een echte aanrader voor elke muziekliefhebber en voor elk wat wils!

Nike EMEA Logistics is uitgegroeid tot het logistieke kenniscentrum van Nike EMEA. Alle logistieke activiteiten tussen 200 fabrieken en 30.000 klanten worden vandaaruit gecoördineerd. Nike ELC beheert de magazijnen, de transportmiddelen, de informatie- en communicatiesystemen en biedt innovatieve logistieke oplossingen aan op maat van de klant.

Voor meer info zie website: www.khdevriendenkring.be

• PRAKTISCH Plaats: Parochiezaal, De Nefstraat, Gierle. Datum: zaterdag 21 november 2009 om 19.30 uur. Kostprijs: 5 euro per persoon. Inschrijving vereist: eerst inschrijven via het secretariaat, daarna de betaling doen. De inschrijving is pas definitief na betaling voor 17.11.2009 op rekening 789-5076950-85 van Ing. Geert Geens MSc, 2275 Lille, met de vermelding ‘muziekconcert’. Uw kaarten liggen dan aan de inkom klaar en er wordt een plaats gereserveerd aan de voorbehouden VIK-tafel(s). Referte: CAKPN11109.

Gemiddeld zetten zowat 1700 medewerkers zich in voor een optimale service aan Nikes klanten, de sportwinkels. Daarbij kunnen de medewerkers in een ergonomische werkomgeving gebruikmaken van ver geavanceerde technologie om goederen te ontvangen, te behandelen en te verzenden. In al die activiteiten maakt Nike concreet werk van duurzaam ondernemen, o.m. door afvalvermindering, rationeel energiegebruik (zonnepanelen, spaarlampen,...) en een windmolenpark dat heel het bedrijf van groene stroom voorziet. 96% van de binnenkomende containers komt via het kanaal en multimodaal transport wordt actief onderzocht.

Myrrha en generatie IV-kernreactoren donderdag 3 december 2009 Alternatieve energiebronnen, zoals zonne-energie, wind, waterkracht en biomassa zullen nooit volstaan om volledig te voldoen aan de groeiende vraag naar energie in het algemeen en naar elektriciteit in het bijzonder. Daarom blijft

Het bedrijfsbezoek zal toegespitst worden op enerzijds het nieuwe logistieke centrum en anderzijds op de toegepaste duurzame technieken.

25


kernenergie een onderdeel van de toekomstige energiemix. De huidige vermogenreactoren van de tweede en de derde generatie hebben nog grote beperkingen, zoals het lage effectieve gebruik van uranium als brandstof (0,7%) en het hoogradioactief afval, waarvoor een technologisch en maatschappelijk aanvaarbare oplossing noodzakelijk is. De kernreactoren van de vierde generatie brengen oplossingen voor die gangbare problemen.

hun producten in elke fase van het ontwikkelingsproces – van de vroege conceptfase tot en met de finale prototypetesten. LMS maakt het mogelijk om de ontwikkelingskosten en de doorlooptijden drastisch in te perken en tegelijkertijd hogere kwaliteitsstandaarden te realiseren op het vlak van prestatievermogen, comfort, geluidskwaliteit, duurzaamheid en veiligheid.

Sinds 1998 werkt het studiecentrum voor kernenergie (SCK•CEN) in Mol in het kader van het Myrrha-project aan de ontwikkeling en de realisatie van een onderzoeksfaciliteit die de weg moet effenen voor de technologie, die nodig is voor de bouw van snelspectrumreactoren. Tijdens de voordracht gaan we in op het ontwerp en het R&D-programma van Myrrha en bekijken we enerzijds het belang van het project op de ontwikkeling van kernreactoren van de vierde generatie in het algemeen en op transmutatiemachines in het bijzonder en anderzijds de impact van Myrrha op de Kempen als regio.

LMS is een strategische partner voor gerenommeerde constructeurs en toeleveranciers in de automobielsector en de lucht- en ruimtevaartindustrie. Daarnaast is er ook een lange lijst van referenties in consumentenelektronica, robotica, machinebouw, zware mechanische industrie en energieproductie.

• PRAKTISCH Plaats: Katholieke Hogeschool Kempen, Kleinhoefstraat 4, Geel. Datum: donderdag 3 december 2009 om 19.30 uur Spreker: Paul Schuurmans, SCK•CEN. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOKPN11209.

Het bedrijf is ISO9001 gecertificeerd en heeft internationaal meer dan 30 vestigingen, onder meer in Frankrijk, Duitsland, het VK, Italië, Rusland, Roemenië, de VS, Japan, China, India en Korea.

• PROGRAMMA 15.00 uur: 15.15 uur: 16.15 uur: 17.15 uur: 18.00 uur:

LEUVEN-HAGELAND 15-sep-09 2-okt-09 20-nov-09 4-dec-09 27-feb-10 9-mrt-10

Lezing: fotovoltaïsche zonnepanelen, Diest, 20 uur Bezoek LMS, Leuven, 15 uur Bezoek Coil, Landen Bowling, 21 uur Winterwandeling, Averbode Lezing: geldigheid en privacy e-mail

• PRAKTISCH Plaats: LMS, Interleuvenlaan 68, Leuven. Datum: vrijdag 2 oktober 2009 om 15 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; 2,5 euro voor bedrijfsleden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot 25 september 2009 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid tijdig het VIK-secretariaat te verwittigen. Maximum 20 deelnemers. Referte: BBLVN11009.


LMS vrijdag 2 oktober 2009 Onder het motto ‘Toptechnologie in Vlaanderen’ nodigen de VIKafdeling Leuven-Hageland en LMS u uit voor een bezoek aan LMS.

LIMBURG

LMS International werd in 1980 opgericht als spin-off van de K.U.Leuven. Het bedrijf is op 25 jaar tijd gegroeid van een nicheonderneming tot een wereldmarktleider in simulatie- en testsoftware en dito consultancydiensten voor de mechanische industrie.

24-sep-09 8-okt-09 22-okt-09 2-apr-10

De oplossingen die het Leuvens bedrijf uitwerkt, ondersteunen design- en engineeringafdelingen bij de verbetering van


ontvangst van de bezoekers start van bezoek met een praktische toepassing presentatie van LMS-activiteiten en -toepassingen receptie, aangeboden door LMS, en netwerking einde bezoek

Whisky-proefavond Lezing: Israël: een vreemde eend in de bijt?, Lummen, 20 uur VIK-Space, Stayen, Sint-Truiden, 19 uur Reis naar Peru (tot 18 april 2010)


26

ACTIVITEITEN

Israël: vreemde eend in de bijt?

• een realistische kijk op de ingenieur: “welke verantwoordelijkheden moet zij/hij in tijden van economische crisis opnemen?”

donderdag 8 oktober 2009

Dit netwerkevent heeft plaats op donderdag 22 oktober 2009 om 19 uur in de feestzaal van het nieuwe complex ‘Stayen’ in Sint-Truiden. Hou de datum vrij in uw agenda! Meer nieuws kortelings op de website en in de volgende uitgave van I-mag.

Soms is er oorlog, bijvoorbeeld in Gaza. Soms zijn er aanslagen, bijvoorbeeld in Tel-Aviv. Sinds de stichting van de staat Israël in 1948 is het land nooit door zijn buren geaccepteerd. Dat heeft alles te maken met het lot van de Arabische Palestijnen. Want zelf heeft Israël ook nooit enige verantwoordelijkheid geaccepteerd voor de honderdduizenden Arabieren die juist door de oprichting van de joodse staat have en goed zijn kwijtgeraakt en die tot ongewenste vreemdelingen werden verklaard in het land waar ze hadden gewoond.

MECHELEN

Mark Ooms heeft het dossier bijna twintig jaar gevolgd voor de VRT-radio en vertelt over een stukje geschiedenis en over de belangrijkste knelpunten in het conflict. Voorts is er aandacht voor het religieuze discours in de gewone politiek, en de joodse en islamitische uitwassen van extremisme die daarmee samenhangen. Uiteindelijk lijkt zich één ultieme keuze op te dringen: ofwel een staat voor de Palestijnen, naast een staat voor de Joden, ofwel één enkele staat, waarin beide groepen met gelijke rechten samenwonen.

19-sep-09 5-okt-09 23-okt-09 15-nov-09 19-nov-09 24-jan-10

Familie-uitstap, Bornem, 09.30 uur Bezoek Betca, Rumst Bezoek Volkssterrenwacht Urania, Hove, 20 uur Brunch KVIM Bezoek hyperbare kamer, Antwerpen, 19 uur Nieuwjaarsreceptie/aperitiefconcert VIK/KVIM


• PRAKTISCH

Familie-uitstap in Bornem

Plaats: Intermotel, Klaverbladstraat 7, Lummen. Datum: donderdag 8 oktober 2009 om 20 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat en te bevestigen door overschrijving van het juiste bedrag op rekening 451-8527851-34 van de VIK-afdeling Limburg, 3500 Hasselt. Referte: VOLBG11009.

zaterdag 19 september 2009 In de voormiddag bezoeken wij met een gids het imposante kasteel van de graaf de Marnix de Sint-Aldegonde aan een oude Scheldearm. Na dat bezoek lunchen wij samen in een restaurant aan de oude Schelde. Na de middag brengen wij een geleid bezoek aan de SintBernardusabdij in Bornem. Om 16 uur vertrek naar Buitenland/Weert (facultatief, vrije keuze). Om 17 uur sluiten wij de familie-uitstap af met een drinkstop in het streekmuseum ‘De Zilverreiger’. Volledige tekst in I-mag juni of op www.vik.be.

• PRAKTISCH Plaats: Samenkomst op de parking van het kasteel van Marnix de Sint-Aldegonde. De inschrijvers krijgen na betaling van hun bijdrage een routeplan. Datum: zaterdag 19 september 2009 om 9.30 uur op de bovenvermelde parking. Kostprijs: 30 euro per persoon, zowel voor VIK-leden als niet-leden Alle betalingen bij de inschrijving per overschrijving of storting op rekeningnummer 405-010633150 van de VIK-afdeling Mechelen, met vermelding van de referte. In de kostprijs is begrepen: inkomgelden en gidsen voor kasteel en abdij, middagmaal, uitgezonderd de dranken. Lunch: 12.30 uur met volgend menu: hapjes, tomatenroomsoep met balletjes; rundsgebraad met champignons, groenten en kroketten, dessert. Voorwaarden voor deelname: inschrijven bij het secretariaat en betalen voor 10 september 2009. Bij de inschrijving van meerdere personen alle namen van de deelnemers vermelden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: CAMLN10909.

VIK SPACE 22 oktober 2009 powered by VIK

Tweede editie van VIK Space donderdag 22 oktober 2009 Na het succes van de eerste editie op 23 oktober 2008 organiseert de VIK-afdeling Limburg voor de tweede keer haar ingenieu(r)sconcept. VIK Space, dóór en vóór ingenieurs is ‘the space to be’ voor economisch, politiek en academisch Limburg en Vlaanderen. VIK Space wil ‘ruimte’ creëren voor • een bredere kijk op de ingenieur: “wat is zijn/haar plaats in onze globaliserende wereld?” • een creatieve kijk op de ingenieur: “enkel de ingenieur die naar de ruimte wil vliegen, krijgt het idee om een raket te ontwerpen.” • een toekomstgerichte kijk op de ingenieur: “the sky is not the limit!”

27


Sinds de start van de hyperbare kamer kregen meer dan 4.000 patiënten in het UZA een behandeling met hyperbare zuurstoftherapie. Meer dan een kwart van de patiënten werd behandeld voor gehoorsverlies en ruim duizend mensen kregen hyperbare zuurstoftherapie, nadat ze slachtoffer waren geworden van een CO-vergiftiging. Een zeventigtal mensen kregen in de hyperbare kamer een behandeling voor een wekedeleninfectie en bijna 900 patiënten voor diabetische of vasculaire wonden. In een aantal gevallen kan hyperbare zuurstoftherapie een amputatie voorkomen, bijvoorbeeld bij patiënten met een diabetische voet. Het UZA geniet bij duikers grote faam voor een snelle en correcte opvang en behandeling van duikongevallen. Wanneer duikers te snel overgaan van de overdruk onder water naar de vrije buitenlucht, vormen zich in de bloedvaten stikstofbelletjes die de bloedsomloop hinderen. Het gevolg is hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, verwardheid en soms verlammingen en bewusteloosheid. Er werden al meer dan driehonderd duikers behandeld.

Volkssterrenwacht Urania vrijdag 23 oktober 2009 Het is dit jaar een bijzonder jaar voor de sterrenkunde en voor de Volkssterrenwacht Urania vzw. Naar aanleiding van het 400-jarig bestaan van de telescoop is het jaar 2009 uitgeroepen tot het internationaal jaar van de astronomie. Het was Galileo Galilei die in 1609 voor het eerst met een kleine sterrenkijker naar de hemel keek en de hemellichamen bestudeerde. In juli 1969 werd Urania opgericht naar aanleiding van de eerste maanlanding in juli 1969. Een bezoek aan de Volkssterrenwacht Urania is altijd de moeite waard. Wij hebben geopteerd voor een presentatie over het zonnestelsel en een korte film van 10 minuten over ruimtevaart in het auditorium. Nadien volgt een rondleiding in de tentoonstellingszaal en een bezoek aan de observatietoren. Tijdens een pauze van ongeveer een half uur bieden wij de deelnemers een drankje aan in de Astrobar.

• PRAKTISCH • PRAKTISCH

Plaats: Universitair Ziekenhuis Antwerpen, Wilrijkstraat 10, Edegem. Datum: donderdag 19 november 2009 om 19.30 uur. Kostprijs: 5 euro 'inschrijvingswaarborg' voor VIK- en KVIM-leden. Voor de aanwezige VIK- en KVIM-leden wordt de 5 euro waarborg terugbetaald via overschrijving. Niet-leden betalen 5 euro, Vam-leden betalen 2,50 euro. Alle betalingen vinden plaats bij de inschrijving via overschrijving op rekening 405-0106331-50 van de VIKafdeling Mechelen met vermelding van de referte. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBMLN11109.

Plaats: Volkssterrenwacht Urania, Jozef Mattheessensstraat 60, Hove. Datum: vrijdag 23 oktober 2009 om 20 uur. Kostprijs: 8 euro voor VIK-leden, KVIM-leden en VAMleden. Niet-leden betalen 10 euro. Alle betalingen bij de inschrijving doen per overschrijving of storting op de rekeningnummer 405-0106331-50 van de VIK-afdeling Mechelen, met vermelding van de referte. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat voor 15 oktober 2009. Wie voor meerdere personen inschrijft, vermeldt ook de naam van die mensen. Referte:BBMLN11009.

Hyperbare Kamer Antwerpen

NOORD-WEST-VLAANDEREN

donderdag 19 november 2009 De Eenheid voor Hyperbare Geneeskunde van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) heeft met meer dan 4.000 behandelde patiënten een ruime expertise op het vlak van hyperbare zuurstoftherapie. De eenheid groeide de afgelopen tien jaar uit tot een referentiecentrum voor hyperbare zuurstoftherapie. In de hyperbare kamer ademen patiënten zuivere zuurstof in bij een druk van 2,5 bar. Dat is vergelijkbaar met de druk die duikers ondervinden bij een duik naar vijftien meter onder de zeespiegel. De combinatie van zuivere zuurstof en verhoogde omgevingsdruk zorgt voor een rijkelijke aanvoer van zuurstof in het bloed en in zuurstofarme weefsels. Daardoor versnelt onder andere de wondheling, terwijl bij CO-vergiftiging hyperbare zuurstoftherapie zorgt voor een snellere ontgifting van de weefsels. Voor patiënten met een luchtbel in de bloedbaan (gasembolie) is de verkleining van die bel onder hyperbare druk levensreddend.


17-sep-09

Bezoek Vanheede, Roeselare, 18.30 uur


Vanheede Environment Group donderdag 17 september 2009 Vanheede Environment Group is een geïntegreerd milieubedrijf met 40 jaar ervaring. Met de ophaling van zowel recycleerbaar als nietrecycleerbaar afval is Vanheede Environment Group uitgegroeid tot een solide bedrijvengroep met 9 sites die meer dan 400 mensen tewerkstelt. Selectief en integraal afvalbeheer is de kernactiviteit. Dat omvat ophaling en verwerking van huishoudelijk- en bedrijfsafval, sorteren van verpakkingsafval, opslag van gevaarlijke afvalstoffen, glasrecyclage, valorisatie van voedingsstoffen, … Daarnaast maken ook milieuadvisering en engineering voor derden deel uit van de bedrijfsactiviteiten.

28

ACTIVITEITEN

• Barbecue: 3 formules, alle inclusief groenten, frietjes en 2 consumpties. Senior 15 euro, junior (5 - 12 jaar) 10 euro en kind (- 5 jaar) 5 euro. • Andere activiteiten: gratis. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat met vermelding van de namen van alle deelnemers. Betalingen vooraf op rekening van de VIK-afdeling Oost-Vlaanderen: 443-0628601-50 met vermelding van aantal surfers en deelnemers aan de barbecue. Maximum 100 personen kunnen inschrijven. Referte: FEOVL10909.

• PRAKTISCH Plaats: Vanheede, Moorseelsesteenweg 32, Roeselare (Rumbeke). Datum: donderdag 17 september om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat - max. 35 deelnemers. Referte: BBNWV10909.

OOST-VLAANDEREN 5-sep-09 11-sep-09 18-sep-09 2-okt-09 23-okt-09 9-nov-09 17-jan-10

Bioro vrijdag 18 september 2008

Familiedag 2009, Beervelde VIK-sailing, t.e.m. 13 september 2009, Nieuwpoort, 20 uur Bezoek Bioro, Gent, 09.30 uur Bezoek Imec, Leuven, 19.15 uur Bezoek mechatronica in de melkveestapel, Kruibeke, 14 uur VikaFEE over alternatieve energie, Gent, 20 uur Nieuwjaarsconcert en -aperitief, Gent, 10 uur

Bioro is een van de eerste biodieselraffinaderijen in België. Het bedrijf in de haven van Gent is de enige installatie in België, waar men van koolzaad tot biodiesel overgaat op een en dezelfde site. Bioro heeft eind 2007 een volledig nieuwe biodieselinstallatie afgewerkt met een capaciteit van 250.000 ton biodiesel per jaar. Het bedrijf gebruikt daarvoor plantaardige olie als grondstof.


Familiedag zaterdag 5 september 2009

Bioro is een joint venture van Biodiesel holding nv, groep Vanden Avenne bvba en Cargill. Het project heeft een grote economische impact. Daarvoor zorgen o.a. de ombouw van de sojaverwerkingsfabriek van Cargill, zodat die ook koolzaad kan verwerken met een jaarcapaciteit van 1 miljoen ton, de bouw door Cargill van een nieuwe plantaardige olieraffinaderij van 400.000 ton per jaar en de bouw door de joint venture Bioro van een nieuwe biodieselfabriek van 250.000 ton per jaar.

U en uw hele familie - van kleinkinderen tot grootouders - zijn welkom op 5 september 2009 op onze eerste familiedag. Het wordt een toffe dag vol sport, spel en amusement die we afsluiten met een BBQ en een gezellig samenzijn. Reserveer nu alvast deze dag in uw agenda en schrijf u meteen in. Voor de junioren en senioren: • windsurfinitiatie (1 uur theorie + 1 uur praktijk). Voorwaarde: 1,2 meter groot zijn • windsurfen voor gevorderden • zwemmen en waterpret vanaf een vlot onder begeleiding van een redder • beachvolley en petanque • tafeltennis, kicker en darts • Voor de kleintjes: • springkasteel • schommel • kinderanimatie met clown ‘Aardbei’ met grime, dans en nog veel meer. De minder actieven kunnen een wedstrijd met telegeleide modelbootjes aanschouwen, wandelen rond de vijver of rusten op de ligweide. Drank & versnapering zijn ter plaatse te krijgen tegen zeer democratische prijzen.

Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

• PRAKTISCH Plaats: Bioro, Moertvaartkaai 1, Gent Datum: vrijdag 18 september 2009 om 9.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL10909. Maximum 30 deelnemers.

Imec vrijdag 2 oktober 2009 Imec is het grootste onafhankelijk onderzoekscentrum in Europa in nanotechnologie en nano-elektronica. Meer dan 1.750 medewerkers van over heel de wereld werken samen in het Leuvense bedrijf. Imecs onderzoek vindt zijn toepassing o.a. in een betere gezondheidszorg, slimme elektronica, hernieuwbare energie en veilig vervoer.

• PRAKTISCH Plaats: Windsurfing, Rivierstraat 57a, 9080 Beervelde. Datum: zaterdag 5 september 2009 van 13 uur tot 21 uur. Kostprijs: • Watersport: leden en familie 5 euro, niet-leden 10 euro (prijzen inclusief initiatieles, materiaal, surfpak en gebruik van douches; eigen zwemgerief en handdoek meebrengen).

Imecs ‘More than Moore-onderzoek’ wil transistoren, de bouwstenen van de chip, verder verkleinen met kritische

29


WAASLAND

afmetingen beneden de 32 nanometer, zodat er meer transistoren op een chip kunnen en de chips dus ook meer rekenkracht en functionaliteit krijgen. Met zijn ‘More than Mooreonderzoek’ ontwikkelt Imec technologie voor draadloze communicatie, draadloze sensornetwerken, biomedische elektronica, zonne-energie, organische elektronica en vermogenelektronica.

13-sep-09 1-okt-09 5-nov-09

De VIK, afdeling Oost-Vlaanderen, brengt een bezoek aan de cleanroom, waarna u enkele demo’s in het bezoekerscentrum en een introductie in de nanotechnologie krijgt.

19-nov-09

Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

26-nov-09 3-dec-09

• PRAKTISCH


Plaats: Imec, Kapeldreef 75, Leuven. Datum: vrijdag 2 oktober 2009 om 19.15 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL11009. Maximum aantal deelnemers: 20 personen, enkel voor VIK-leden en partners.

Fietsen in de haven van Antwerpen zondag 13 september 2009 Wij vertrekken in Doel en nemen de overzet naar Lillo. Ook in Lillo kan men aansluiten. Vanuit Lillo fietsen we - althans volgens de Fietsersbond Vlaanderen - over het mooiste en veiligste fietspad van Vlaanderen langs de Schelde richting Boudewijn- en Van Cauwelaertsluis. Wij bekijken het Marshall-dok om zo verder te fietsen langs de op één na grootste chemiecluster ter wereld naar een gedeelte van het distributiecentrum aan kaai 353. Zo bereiken wij het teloorgegane dorp Oosterweel, waarvan enkel de kerk nog overblijft. Van op de Oosterweelbrug krijgen wij een mooi uitzicht op het vijfde Havendok en het Amerikadok.

Mechatronica in de melkveestal vrijdag 23 oktober 2009 Ook de landbouw ontsnapt niet aan de trend naar schaalvergroting. Meer bepaald in de melkveehouderij, waar zoiets essentieels als koeien melken zonder automatisering al snel een viertal uur van de landbouwer kost. Het spreekt dan ook voor zich dat meerdere bedrijven zich al geruime tijd toeleggen op de automatisering van dat werk. We stellen de oplossing voor van Lely, de marktleider voor die toepassing. Het bedrijf heeft rond 1992 een eerste versie op de markt gebracht. Men spreekt van een melkrobot, maar dat mag niet in de klassieke voorstelling worden opgevat. Want ook hier komt de modernste ontwerpmethode voor machines om de hoek kijken: de mechatronische methode. Als resultaat daarvan zijn er in de machine toepassingen van de relatief onbekende servopneumatica voor de arm, laserscanning met triangulatie voor het zoeken van de spenen en geleidingsmeting voor opsporen van ziektes via de melk. De machine is op haar beurt gekoppeld aan het beheersprogramma op de pc van de landbouwer, die zo een krachtig hulpmiddel wordt om de gezondheid van het melkvee te beheren.

De haven in renovatie is hier duidelijk aanwezig. Wij rijden langs de Schelde van aan de Zeevaartschool tot in Lillo terug naar het veer. Op de Schelde hebben wij dan nog de mogelijkheid om een kijk te nemen in het Deurganckdok. Afstand ongeveer 30 km. Graag bij uw inschrijving vermelden of u vertrekt vanuit Doel of aansluit in Lillo. En wees stipt, de overzet wacht niet.

• PRAKTISCH Plaats: verzamelen aan overzet Doel – Lillo (in Doel een eindje rechts naast de molen). Datum: zondag 13 september 2009 om 13 uur (vertrek overzet). Kostprijs: gratis voor leden, partner en kinderen, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAWLD10909.

Eerst krijgen we een inleiding over het bedrijf Lely, daarna een korte bespreking van de machine. Ten slotte gaan we alles in de praktijk ontdekken. Na een bezoek aan de stal met Lely Astronaut melkrobot en de melkerij is er een mogelijkheid om de producten te proeven.

Milieulabo Beveren-Waas donderdag 19 november 2009

• PRAKTISCH

De groeipool van de haven van Antwerpen ligt duidelijk op de Linkerscheldeoever en meer specifiek op het grondgebied van de gemeente Beveren-Waas. Door de vele Sevesobedrijven die daar gevestigd zijn, is de gemeente niet alleen sterk betrokken bij de milieuvergunningsproblematiek, maar moet er ook veel aandacht besteed worden aan veiligheid en volksgezondheid. Om die taak te volbrengen heeft de gemeente een uitgebreid laboratorium opgericht en beschikt

Plaats: Hollebeekhoeve, Hondenstraat 24, Kruibeke. Datum: vrijdag 23 oktober 2009 om 14 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL11009. Maximum aantal deelnemers: 40 personen.


Fietstocht door de haven, 13 uur Bestuursvergadering + presentatie 'Incidentenonderzoek', Sint-Niklaas, 20 uur Bestuursvergadering + presentatie 'Consequenties bij de keuze voor een digitale media provider', Sint-Niklaas, 20 uur Bezoek aan het milieulabo van de gemeente Beveren-Waas, 19 uur Bezoek Composittrailer, Lokeren, 19 uur Bestuursvergadering + presentatie 'Brandveiligheid', Sint-Niklaas, 20 uur

30

ACTIVITEITEN

ze over de nodige mobiele apparatuur om metingen ter plaatse te kunnen uitvoeren. Tijdens de rondleiding in het laboratorium krijgen we informatie over de analyses die er uitgevoerd worden en over de evolutie door de jaren heen van de gemeten waarden naar luchtkwaliteit, waterkwaliteit en geluid. Ook wordt stilgestaan bij belangrijke aandachtspunten in zo’n uitgebreid haven- en industriegebied.

ACD maandag 14 september 2009 Onder het motto “Enterprise… where VIKj has not yet gone before…” brengen we een bezoek aan ACD nv. ACD werd opgericht in 1987 en groeide sindsdien uit tot een van de meest leidinggevende fabrikanten van hobbyserres in de Benelux en Frankrijk. In 2006 werden overkappingen aan het assortiment toegevoegd. Hun zeer hoge klantenservice, de topkwaliteit van hun producten, gecombineerd met de zeer voordelige prijzen, zorgden voor een expansieve groei. Vanuit de 5.500 m² grote fabriekshal worden jaarlijks duizenden klanten bediend. ACD wil zijn kwaliteit continu verbeteren om zo de tevredenheid van de klanten en medewerkers te verhogen. Daarom werd besloten alle procedures en structuren aan te passen om zo binnenkort het ISO 9001-kwaliteitssysteem te halen. Na een korte bedrijfsvoorstelling leidt een ingenieur u rond in het bedrijf.

• PRAKTISCH Plaats: Dienst milieubescherming, Gravendreef 5a, Beveren-Waas. Datum: donderdag 19 november 2009 om 19 uur. Kostprijs: gratis voor leden en partner, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBWLD11109.

Composittrailer donderdag 26 november 2009

Kortom, alweer een bezoek om zeker niet te missen !

In 1993 al begon Composittrailer met de ontwikkeling van composiettrailers. Dat er voor trailers werd geopteerd is eenvoudig te verklaren: het bedrijf is immers gegroeid uit Carrosserie Stevens dat sinds 1870 zijn roots in trailerbouw heeft. De nieuwe ontwikkeling leidde in 2000 tot de eerste geproduceerde trailer die uitsluitend uit composietmateriaal bestond. Behalve de trailers moesten ook de composieten zelf worden ontwikkeld: ze moesten namelijk zware dynamische lasten kunnen dragen op alle soorten ondergrond. Een driedimensionele structuur werd ontwikkeld, gepatenteerd en gecommercialiseerd, o.a. ook voor windturbinebladen en luchtvaartonderdelen.

• PRAKTISCH Plaats: ACD nv, Zwaaikomstraat 22, Roeselare. Datum: maandag 14 september 2009 om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot maandag 7 september 2009 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittigen 0472 24 58 81 (Frederik Delobelle). Referte: BBZWV10909.

Vandaag werken er een dertigtal werknemers bij Composittrailer. Onder hen ook een engineeringteam van 6 personen. In de fabriek in Lokeren worden naast trailers ook containers en andere grote composietstructuren gemaakt. Ook de bewerking van de composieten is cruciaal om tot goede eindproducten te komen. Ook daarvoor zijn de noodzakelijke ontwikkelingen in huis uitgevoerd.

TVH – Group Thermote & Vanhalst maandag 5 oktober 2009 Onder het motto “Enterprise… where VIKj has not yet gone before…” brengen we een bezoek aan TVH - Group Thermote & Vanhalst.

Composittrailer en de VIK-afdeling Waasland verwelkomen u.

TVH – Group Thermote & Vanhalst is een wereldwijde leverancier met klanten in meer dan 162 verschillende landen. Als ‘onestopshop’ biedt de onderneming een full service aan in heftrucks, onderdelen, accessoires, verhuur, herstellingen en handling equipment met garantie op een snelle levering aan een concurrentiële prijs. Van het eenvoudigste steekwagentje tot de zwaarste heftruck, van het kleinste moertje tot het complete chassis. Ongeacht merk, type of bouwjaar van de heftruck. De ongeëvenaarde knowhow van TVH vindt u in een bestand van 12 miljoen artikelnummers waarvan ruim 450.000 referenties op voorraad zijn.

• PRAKTISCH Plaats: Composittrailer, Wolfsakker 2, Lokeren. Datum: donderdag 26 november 2009 om 19 uur. Kostprijs: gratis voor leden en partner, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat Referte: BBWLD21109.

De grootste onestopshop in heftrucks bestaat uit vijf divisies, nl. parts division, forklift division, handling equipment division, rental equipment division en service & repair division.

ZUID-WEST-VLAANDEREN 14-sep-09 5-okt-09 16-okt-09 13-dec-09

Bezoek ACD, Roeselare, 18.30 uur TVH - GroupThermote & Vanhalst, Waregem, 18 uur Wijndegustatie, Roeselare, 20 uur Ingenieurshappening (PIV HUVLUV)

Wat kunt u verwachten van dit drie uur durend bedrijfsbezoek? Na het onthaal en een korte introductie nemen we een kijkje in de kantoren, waar dagelijks 15.000 binnenkomende oproepen worden behandeld in 31 verschillende talen. We


31


ACTIVITEITEN

zien ook het spectaculaire en unieke volautomatische onderdelenmagazijn van dichtbij. De rondleiding wordt afgesloten met een bezoek aan de stock heftrucks, het atelier, de draaierij en de ververij. Met andere woorden, een bedrijfsbezoek dat u zeker niet mag missen!

• PRAKTISCH Plaats: TVH - GroupThermote & Vanhalst, Brabantstraat 15, Waregem. Datum: maandag 5 oktober 2009 om 18 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot zondag 20 september 2009 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittigen 0472 24 58 81 (Frederik Delobelle). Maximum 35 personen. Referte: BBZWV11009.

Wijndegustatie vrijdag 16 oktober 2009 Wijnhuis Vanden Bulcke is een familiebedrijf waar momenteel de derde generatie de scepter zwaait, terwijl de vierde generatie stilaan aantreedt. In oorsprong was het een productiebedrijf dat uitgroeide tot een distributiebedrijf voor groot- en kleinhandel door zich telkens opnieuw soepel aan te passen. Door die evolutie heeft het veel kennis en ervaring in huis. Vanden Bulcke

geniet bekendheid om zijn uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Je kunt er voor een fles sympathieke landwijn al terecht vanaf 3,50 euro, maar je bent net zo goed aan het juiste adres voor een kist prestigieuze kasteelwijn. In elke prijsklasse houden de wijnen de reputatie van het huis hoog, wat trouwens geregeld onderstreept wordt door de onderscheidingen die de wijnen in de wacht slepen. Het gamma omvat vaste waarden uit Frankrijk, maar wordt voortdurend aangevuld met nieuwe ontdekkingen uit het Mediterrane Zuiden en de ‘nieuwe wereld’. Je wordt met informatie en deskundig advies bijgestaan voor de keuze van de juiste wijnen bij een (feest)maaltijd of voor een (relatie)geschenk, dat bovendien nog leuk oogt. Meestal is er gelegenheid tot proeven voor wie zijn wijnkelder aanvult, zelfs speciaal uitgebreid tijdens de openflesdagen in het najaar. De gerenoveerde site van een voormalige brouwerij tegenover de gebouwen van de post herbergt vandaag de gezellige kelderwinkel en de magazijnen, waar de wijnen in prima ‘natuurlijke’ omstandigheden bewaard worden.

• PRAKTISCH Plaats: Wijnhuis Vanden Bulcke, Hugo Verrieststraat 92, Roeselare. Datum: vrijdag 16 oktober om 20 uur. Kostprijs: 9 euro per persoon voor het proeven van 8 tot 10 wijnen, met kaasblokjes en stukjes brood tussendoor om de smaakpapillen alert te houden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: FEZWV11009.

denken & doen PUZZELAAR

Puzzelaar 92

De 24 uren van Le Mans

In een zeker jaar nemen slechts drie merken deel aan de 24 uren van Le Mans: Ford, Jaguar en Maserati. Als men denkt dat Ford verliest met een kans van 2 op 2, en Jaguar met 5 tegen 1, met hoeveel moet men dan de kans op verlies inschatten van Maserati? Opmerking: ‘verlies’ betekent hier ‘niet winnen’. Bijvraag: Hoeveel juiste antwoorden zullen we ontvangen? Stuur uw antwoorden naar Roland Mebis, Tabaartstraat 23, 3740 Bilzen of mail naar [email protected] voor 15 oktober 2009. Ook nu weer zullen we twee boekenbonnen ter waarde van 25 euro schenken aan de winnaars.

Oplossing VIK-puzzelaar 90 De wijzers van mijn uurwerk Gezien de compacte en goed begrijpbare oplossing van collega Patrick Goes, heb ik die integraal overgenomen. Bedankt, Patrick.

Dat is 8,3916° voorbij cijfer 4 van het uurwerk (ligt binnen de grenzen van de opgave). 8,3916° komt overeen met 1 min en 24 seconden.

Zij α = de hoek van de uurwijzer met de verticale in uurwijzerzin. 12 uur = 0°. Zij β = de hoek van de minutenwijzer met de verticale in uurwijzerzin. 0 minuten = 0°.

Het is dus 3 uur 21 minuten en 24 seconden.

Hoeken zijn verder telkens uitgedrukt in 360-delige graden. We hebben op deze niet zo moeilijke puzzel achttien inzendingen kunnen noteren, namelijk van: Bart Goossens, Beerse (150); Bart Laermans, Rumst (12); David De Smet, Sint-Denijs-Westrem (10); Francois De Graaf, Brecht(13); Ken De Norre, Zottegem (12); Koen Matthysen, Stekene (24); Ludo Moons, Antwerpen (25); Patrick Goes, Roeselare (12); Piet Frissen, Rekem (14); Stefan Erpels, Merchtem (11); Theo Renckens, Hamont (12); Theofiel Demets, Evergem (9); Jeroen Verhoeve, Zwijnaarde (29); Jozef Ooms, Stekene (9); Lieven Hautekeete, Ooigem(14) en van de winnaars Stephan Orban, Kerkstraat 84, 9111 Belsele (17) (goed voor een boekenbon van 25 euro) en Jan Doornaert, Bremstraat 9, 9032 Wondelgem (15); Karel van den Boogaert, Frans de Schutterlaan 11, 2890 Boom (15); (beiden delen en ontvangen ieder een boekenbon van 12,50 euro).

1ste positie: tijd begrepen tussen 3 uur 20 minuten en 3 uur 25 minuten. De hoek β van de minutenwijzer = β1 β β α1 = 90 + 1 . 30 = 90 + 1 360 12 Dan is 2de positie: grote en kleine wijzer van plaats verwisseld Dan is β2 = α1 α2 = α1 +

360 - β1 + α1 360 - α1 + β1 . 30 = 360 12

en

Voorwaarde: α2 = β1 dus: β1 = 90 +

:

β1 =

144 143

β1 12

Ing. Roland MEBIS MSc

+

. (90 +

1 12

. (360 -β1 + 90 +

450 12

β1 12

)

) = 128,3916

33


netwerk

Unizo is grootste ondernemersorganisatie van België Unizo is vooral bekend als de organisatie die diensten verleent aan en op de barricaden staat voor kleine en middelgrote ondernemingen, de talrijke kmo’s die dit land rijk is. Maar Unizo is zeker even bekend door de twee voormannen die de organisatie de laatste jaren leidden: Kris Peeters, inmiddels Vlaams minister-president, en Karel Van Eetvelt, die wekelijks meermaals het nieuws haalt met uitgesproken standpunten over economie en ondernemen.

“Om het plastisch uit te drukken: ofwel vragen onze leden om een bepaalde wet uit te leggen, ofwel vragen ze om een bepaalde wet af te schaffen of in te voeren.” Karel Van Eetvelt: “Eigenlijk noemen wij onszelf een beweging. De gilden zijn de eerste voorlopers van wat wij nu doen. In het begin van de 20ste eeuw ontstonden lokale zelfstandigenorganisaties. Pas in de jaren ’30 is er een nationale koepel ontstaan. Het is onze corebusiness om ondernemers samen te brengen: lokaal, sectorgebonden, themagebonden. Wij organiseren netwerkmeetings, waar we ervaringen uitwisselen en waar we leren van elkaar. Naast die corebusiness hebben we twee afgeleiden: advies geven en lobbywerk. Om het plastisch uit te drukken: ofwel vragen onze leden om een bepaalde wet uit te leggen, ofwel vragen ze om een bepaalde wet af te schaffen of in te voeren.” Welke ondernemers kunnen aansluiten bij Unizo?

Karel Van Eetvelt: “Synergieën voor ingenieurs behoren tot de mogelijkheden.”

“Voor ons is een ondernemer iemand die een risico neemt en met eigen geld in de zaak zit. Of dat nu een eenmanszaak is of een multinational, dat maakt voor ons niet veel uit. Het moeten wel familiale bedrijven zijn. Er is zelden of nooit iemand geweigerd als lid van Unizo.”

BRUSSEL. De VIK draagt netwerking hoog in het vaandel. En heel wat van onze leden net zo goed. Maar als we informeel polsen naar de kennis over Voka, Agoria, Unizo of Serv, dan blijkt de kennis van die organisaties redelijk beperkt te zijn. We vatten daarom het idee op om die organisaties een voor een voor het voetlicht te brengen in I-mag. Zo leren onze leden ze beter kennen en leren zij de VIK beter kennen. We bijten de spits af met Karel Van Eetvelt van Unizo.


34

Lokaal verankerd Hoe is Unizo gestructureerd? “In heel Vlaanderen hebben we zowat 3.800 bestuursleden, van lokale tot nationale besturen. Dat zijn allemaal zelfstandigen. Je zult bij ons geen veredelde

bedienden vinden of CFO’s en CEO’s van grote bedrijven. Dat willen we zuiver houden. Vroeger hadden wij een lokale en een sectorgerichte werking: bouw, distributie, drukkers. De klassieke ambachten met een sectorfederatie. De laatste tijd werken we ook meer en meer themagebonden. Door bijvoorbeeld een werking op te zetten rond cleantechnology groeperen we bedrijven in milieutechnologie of energietechnologie. Het ene zit dan bij Agoria, het andere kan misschien voor een stuk in de landbouw zitten. We proberen die sectoren wat te laten vervagen en meer themagebonden bedrijven bijeen te brengen om de kennis onder elkaar in dat segment te verhogen. We proberen dus ook rond groei-economieën bedrijven bijeen te krijgen. Onze structuur is langs de ene kant redelijk vast, maar anderzijds toch ook flexibel genoeg om in te spelen op nieuwe trends.” Hoe zit de hiërarchie bij Unizo in elkaar? “De afdelingen vallen onder een regio. Wij hebben elf regio’s in Vlaanderen. Die vaardigen mensen af naar een regiobestuur en die regio’s hebben mandaten in onze algemene vergadering. De voorzitter van elke regio is automatisch lid van het bestuur van Unizo. Dat is de hiërarchische lijn. Je hebt een beetje hetzelfde bij de sectoren. Zes grotere sectoren, zoals de bouw en de distributiesector, zijn vertegenwoordigd in de raad van bestuur. Daarnaast hebben wij een doelgroepenwerking: trajectbegeleiding van start tot finish voor een onderneming. Die doelgroepenwerking heeft ook enkele mandaten in de raad van bestuur.” De lokale werking bestaat nog altijd? “Uiteraard. In bijna elke gemeente is er een afdeling van Unizo. Vroeger waren dat

de bakker, de beenhouwer en een kleine kruidenier. Die zijn er nu nog, maar minder in aantal. Nu zijn er veel vrije beroepen bij: advocaten, een huisarts, een accountant. Ook meer en meer kmo’s. Hier op de hoofdzetel doen zowat 25 mensen niets anders dan de lokale werking ondersteunen: rekruteren, bestuursleden opleiden, programma’s maken voor die lokale bewegingen.”

der moeten het er veel zijn. Alles wat van ver of dichtbij met milieu te maken heeft, bijvoorbeeld. We hebben een lid dat composiettrailers maakt: een ingenieur die bijna alleen met ingenieurs werkt. Of iemand die speciale machines ontwikkeld heeft om afval te sorteren. Bij die bedrijfjes gaat het nagenoeg altijd om ingenieurs met ‘zakenbloed’. Maar we hebben geen werking die specifiek gericht is op ingenieurs.”

Handelsbeurzen VIK “Daarnaast hebben we nu meer nationale acties, zoals bijvoorbeeld de ‘Dag van de klant’. Op zo’n nationaal project kan iedereen inpikken. De handelsbeurzen van vroeger, die zijn passé. We experimenteren nu met nieuwere vormen van handelsbeurzen online. We organiseren bijvoorbeeld ook ‘Startersdag’, een beurs voor starters. Daar zien wij vierduizend mensen op één namiddag. Het idee is dat wie met een zaak begint, informatie kan halen. Op één namiddag kan hij contacten leggen met specialisten uit zijn streek: een accountant, een boekhouder, een advocaat, een milieuspecialist, een energiedeskundige. Dat concept plaatsen we nu ook online, zodat je virtueel heel het jaar door die contacten kunt organiseren.” “Wij ontwikkelen ook ‘coaches’, programma’s voor kmo’s. Dat zijn elektronische gidsen met fiches, waar je zaken uithaalt die je zelf kunt gebruiken. Hoe pas ik bijvoorbeeld diversiteitsbeleid toe in mijn bedrijf? Slim aanwerven, vorming organiseren voor mijn personeel. Dat soort zaken wordt hier ontwikkeld. De VDAB bijvoorbeeld neemt jaarlijks een paar duizend van die coaches af. We hebben er zo tientallen: innovatie, transport, vervoer over water, IT. Noem maar op. Wij zoeken natuurlijk competenties in de markt. Zo kunnen we informatie op een goeie manier bij kleinere bedrijven en kmo’s brengen. Op zich is dat niet zo evident, maar we hebben daar de structuur voor. We kennen hun behoeftes, gaan voor hen die kennis zoeken op de markt en ontwikkelen dan wat ze nodig hebben.” Enig idee hoeveel ingenieurs er aangesloten zijn bij Unizo?

Ook (hoog)technologische kmo’s sluiten aan bij Unizo. Synergie met de VIK behoort daar tot de mogelijkheden.

“Dat durf ik niet zeggen. Zeker en in de technologische, innovatieve en toekomstgerichte economieën en als bedrijfslei-

35

Jullie hechten veel belang aan innovatie en kenniseconomie. Dat hebben jullie gemeen met de ingenieurswereld? “Absoluut. Maar er zijn geen uitwisselingen of samenwerkingsverbanden. Er zijn wel veel mogelijkheden volgens mij. Wat bij ons zeker nog beter kan, is dat we niet moeten proberen om dat allemaal zelf te organiseren. Wij zoeken de knowhow op, maar we werken te weinig met joint ventures. Ook bijvoorbeeld met de VIK zou zo’n joint venture voor beide partijen interessant kunnen zijn. Toen ik twee jaar geleden in het nieuwjaarspanel van de VIK zat, hebben we het daar over gehad, maar het is er nog niet van gekomen. Je moet ook een project hebben waarvan je zegt: hier gaan we samen voor.” Jullie hebben heel wat samenwerkingsverbanden, maar de ingenieurswereld zit daar nog niet tussen? “Misschien nog een beetje te vreemd voor ons? Hoewel er zeker bij de nieuwere bedrijven heel veel bij zijn. Bij Unizo is er van de 250 personeelsleden ook maar eentje ingenieur. Dat is weinig. Het is een te weinig ontgonnen terrein voor ons. Nochtans zijn de behoeften er. Wij zijn klassiek een organisatie waar tot zowat tien jaar geleden in de eerste plaats juristen of sociaal assistenten werkten, omdat wij heel veel met sociale dingen, sociale zekerheid bezig zijn. Inmiddels is dat wat breder: een fiscalist, een economist, maar echt ingenieurs? Ik denk wel dat dat komt. Naarmate we ons meer richten op technologische zaken, hebben wij ook die kwalificaties nodig, maar ik ga ervan uit dat we nooit echt veel ingenieurs in dienst zullen hebben. Wat we wel nodig hebben, zijn samenwerkingsverbanden met organisaties waar heel veel ingenieurs zitten. Daar zoek ik meer naar. Daarom ben ik eigenlijk wel geïnteresseerd om structureel samen te werken met de VIK, maar dat moet dan opgehangen worden aan concrete projec-


netwerk

Van 1850 tot nu Unizo verenigt in Vlaanderen en Brussel meer dan 85.000 zelfstandige ondernemers, vrije beroepen en kmo’s. Dat maakt van de organisatie meteen de grootste ondernemersorganisatie van België. In 1850 worden overal in Vlaanderen organisaties opgericht van zelfstandige ondernemers. In 1899 groeit daaruit de eerste nationale zelfstandigenorganisatie: de ‘Landsbond van de kleine burgerij’. In 1935 wordt dan het CMVB opgericht: het Christelijk Middenstandsverbond van België. Al in 1948 scheiden de wegen van Vlaamse en Waalse ondernemers. De Vlamingen richten het NCMV op, het Nationaal Christelijk Middenstandsverbond. En in 2000 wordt dat NCMV omgedoopt tot Unizo: de Unie van zelfstandige ondernemers. LVE

ten. Dus hier een paar mensen die de vertaalslag en de omzetting naar het werkveld voor ons goed kunnen maken, maar de knowhow moet blijven zitten waar die nu al zit, vind ik.”

“Naarmate we ons meer richten op technologische zaken, hebben wij ook die kwalificaties nodig, maar ik ga ervan uit dat we nooit echt veel ingenieurs in dienst zullen hebben.” “Zeker technologiegebonden zie ik raakvlakken. Wij zijn niet van plan om daar interprofessioneel in te investeren als organisatie. Ik ga er vanuit dat we die knowhow kunnen vinden door een samenwerking op te zetten om die informatie zo op een goede manier bij de mensen te krijgen. Een samenwerking waarin wij onze rol kunnen spelen en waarin de VIK zijn rol kan spelen. In die zin zie ik heel veel complementariteit.” “We kunnen het ook omdraaien: als de VIK het aanbod voor zijn ingenieurs wil verbreden. Want ook voor de ingenieurs die een eigen zaak hebben, willen wij een stuk toegevoegde waarde leveren. De VIK zou dat zelf kunnen opbouwen, maar ik weet wat dat aan investering kost. En dan denk ik dat het beter is dat je een deal maakt en dat je zegt: jij hebt je knowhow en je netwerk, wij hebben onze knowhow en ons netwerk. Uiteindelijk is er een groep die de twee nodig heeft: technologiegebonden materie voor ingenieurs enerzijds en ondernemerschap anderzijds. Dan kun je die twee dingen beter in elkaar schuiven en samenwerken. Ieder doet zijn ding en we zoeken samen de juiste manier om dat in de markt te zetten. Dat werkt en dat kost veel minder. En ik zie zo direct wel een paar concrete aanknopingspunten of proefprojectjes.”

“Wat we wel nodig hebben, zijn samenwerkingsverbanden met organisaties waar heel veel ingenieurs zitten. Daar zoek ik meer naar. Daarom ben ik eigenlijk wel geïnteresseerd om structureel samen te werken met de VIK, maar dat moet dan opgehangen worden aan concrete projecten.”

Starters “Rond ondernemerschap zijn wij op dit moment wel de nummer één. Wij hebben daar decennialang in geïnvesteerd. Om je een idee te geven: alleen rond startersbegeleiding zijn er hier vijftien voltijdse equivalenten bezig. Als je dat zelf van de grond wil trekken, reken dan maar 50 tot 60.000 euro per kop. Dan moet je al een serieuze omzet draaien om dat allemaal te kunnen waarmaken.” Hoe machtig is jullie lobbywerk? “Dat moet je aan anderen vragen, maar ik denk dat we redelijk goed zitten. Ik zie de effecten. Wij worden nu meer dan vroeger geraadpleegd als adviserende instantie. Maar vroeger waren wij ook meer een ideologische groepering. Ik ben hier in 1992 begonnen. Niet veel eerder moest je haast een partijkaart hebben om hier te kunnen beginnen. De ‘C’ is weg uit de naam en we zijn nu een heel open organisatie.”

Professionaliseren Waar moet Unizo over vijf of tien jaar staan? “Ik noem ons vaak een jeugdbeweging. Dat is het plezante eraan. Onze bestuursleden zijn vrijwilligers. Zij stoppen in hun vrije tijd uren in deze organisatie. Wij steunen hen daarbij met 250 medewerkers die betaald worden. Maar om mee te kunnen, moeten we superprofessioneel

37

tewerkgaan. Wij zijn nu in een transitie van jeugdbeweging naar een veel professionelere structuur. Ik droom ervan dat we dat niveau halen, maar dat we toch dat contact met de basis kunnen vasthouden via die beweging. En dat gaat soms heel moeilijk samen, omdat je een hoog niveau van expertise nodig hebt. Dat professionalisme wil ik op alle niveaus krijgen: ook lokaal en regionaal. Daar hebben we toch nog een weg af te leggen.” “Maatschappelijk verantwoord ondernemen is ook zoiets waar we heel sterk mee bezig zijn. Dat is ook per definitie iets wat je lokaal kan doen, met Vlamingen alleen, maar wat je ook in een internationale context kan ontwikkelen. Dat is een andere ambitie. Die heb ik nog niet te luid uitgesproken. Dat moet stap voor stap gaan. Ik moet iedereen elke keer een stapje vooruit krijgen, maar over tien jaar moeten we daar wel staan. Wat wij voor onze ondernemers zelf belangrijk vinden, is dat ze echt gerespecteerd worden door de samenleving.”

Tekst: Luc VANDER ELST Foto’s: UNIZO, HIGHWORKS en DANN


netwerk

Crisis-VIK-zeilweekend vrijdag 11 september 2009 Op 11 september is het weer zover. VIK Sailing zet voor de elfde keer weer alle zeilen bij. We kiezen met een groep zeilenthousiastelingen het ruime sop. Let op: deze keer vanuit Nieuwpoort. Ook jij als nieuwkomer kunt er bij zijn.

De formule werd in deze ‘crisisperiode’ veranderd in die zin dat de prijs democratisch laag wordt gehouden door voor een andere formule te kiezen. Inbegrepen in de prijs zijn namelijk: de huur van de zeilboot, inclusief de zeilpakken, onderlakens, kussens en kussenslopen, volwaardig ontbijt met fruitsap, eitjes, boter, (broodjes) lunch en (fris)drank. Iedereen kan volgens eigen budget de zaterdagavond uit gaan eten, al dan niet in groep. Ook krijg je de mogelijkheid om zelf je potje te koken op de boot. Dat ‘potje’ moet je dan uiteraard wel zelf meebrengen. En de opkuis van de keuken hoort er dan uiteraard ook bij. Zaterdagavond is er wel eerst tijd voor een aperitief op de boot (ook inbegrepen in de prijs). Nieuw is dat er nu begeleiding wordt aangeboden met uitleg over zeilen en de zeiltechniek zelf. Een nieuwe professionele charter, North Sea Sailing, met recent vernieuwde jachten en deskundige begeleiding garandeert je kwalitatief zeilplezier. Uiteraard is zeilen op de Noordzee voor iedereen telkens weer een verrassing, ook voor de trouwe fans die elk jaar opnieuw deelnemen. Steeds andere condities, stroming, getijden, zandbanken, druk verkeer, het veranderlijke weer: ze zorgen ervoor dat elke tocht weer anders is. Zeil dus mee en geniet van de ontspanning. Stap uit je dagelijkse beslommeringen. Maak een weekend vrij voor jezelf en leer ondertussen nieuwe mensen kennen. Ontstress je!!! Ontspan, midden op zee, met enkel de golven, de wind in de zeilen. VIK-Sailing is een jaarlijks georganiseerd zeilweekend op de Noordzee voor leden en vrienden van de VIK. Behalve een sportieve uitstap is het een gelegenheid om


interessante mensen te ontmoeten of je vrienden beter te leren kennen. Kortom, een tof gebeuren met veel plezier. Bovendien is het gemakkelijk om deel te nemen, ook voor onervaren zeilers. Vergeet vooral niet je slaapzak en wat extra kleren mee te brengen. Alles is goed voorbereid in samenwerking met de professionele charter die u kwaliteit garandeert. Na ontvangst van je inschrijving krijg je de bevestiging toegestuurd en ontvang je bovendien een informatiepakket. We verwachten je dan in Nieuwpoort op 11 september vanaf 20 uur voor inscheping. Je kiest je slaapplaats en maakt kennis met de andere zeilers. Zaterdagochtend vertrekken we in groep voor een verrassend weekend, vol zeilervaring, zeiltechniek, gebabbel, actie en plezier. Op zondag rond 17 uur leggen we terug aan in de haven van Nieuwpoort. Facultatief is er ’s avonds nog een reuzenbrochette voorzien, geserveerd op een plank met aardappel in de schil en tomatensaus (kwaliteit gegarandeerd) voor de prijs van 16 euro per persoon in restaurant Sailors Kaai in Nieuwpoort. Voor deelname aan het zeilweekend betaal je de democratische prijs van 170 euro per persoon + eventueel 16 euro per persoon voor de brochette op zondagavond. Schrijf nu in voor de zeiltocht en reserveer ook al dan niet de brochette op www.vlaamseingenieurskamer.be of stuur een mail naar [email protected]. We hebben een prachtig weekend voor de boeg. Voor vragen of inlichtingen: neem gerust contact op met het organisator Guy Van Beneden, liefst via mail op volgend adres [email protected] of op gsm 0479 70 34 40.

38

VIK zet lijnen uit voor toekomst Kaderweekend Nieuwpoort koppelde aangename aan nuttige NIEUWPOORT. Op zaterdag 9 en zondag 10 mei vond het jaarlijkse VIKkaderweekend plaats, deze keer in Nieuwpoort. Tijdens hun jaarlijkse bijeenkomst brainstormen vertegenwoordigers uit regionale afdelingen, studiegroepen, jongeren en vorming, samen met de leden van de raad van bestuur en het directiecomité, over enkele aandachtspunten voor de VIK. Kinderen en partners leggen zich ondertussen toe op een apart programma. Voor de organisatie van het weekend doen wij elk jaar een beroep op de vrijwilligers van een andere regionale afdeling. Dit jaar was het de beurt aan de afdeling NoordWest-Vlaanderen.

De kinderen - en sommige ouders beleefden een leuke dag in Plopsaland De Panne. Voor wie niet naar Plopsa ging, was er in de voormiddag een begeleide natuurwandeling in het natuurreservaat ‘De IJzermonding’. In de namiddag genoten zij van een uitstapje in Nieuwpoort, waar zij met een gids de voornaamste bezienswaardigheden bezochten. Terwijl vrouwen en kinderen zich vermeiden, besteedden de VIK-bestuursleden tijdens de buitengewone algemene ledenvergadering aandacht aan het voorstel van begroting voor het nieuwe werkjaar en de vaststelling van de lidmaatschapsbijdragen 2010. Voorts werd er toelichting gegeven over de VIK-uitdagingen voor de toekomst.

Op zondag genoten de aanwezigen van een tocht met de fluiterboot en huifkar ‘Loeren in de Broeken’. Na het middagmaal keerde iedereen huiswaarts. De aanwezigen hadden zichtbaar genoten van het weekend, de afwezigen hadden nog maar eens ongelijk. Misschien kunnen zij er in mei 2010 wel bij zijn? Dan is de organisatie in handen van de afdeling Waasland. Tekst: Francine DEMARET Foto’s: Ing. Nicole MALIN MSc en Ing. René PEETERS MSc

In de namiddag was er een lezing & workshop onder begeleiding van ir. De Saeger (zie ook pagina 10 van deze I-mag). De deelnemers werden in verschillende groepjes ingedeeld en kregen als opdracht de VIK te ‘herdenken’: welke zijn de voornaamste aandachtspunten waaraan de VIK in de nabije toekomst moet werken. ’s Avonds genoten alle aanwezigen van een diner en een gezellig samenzijn. Ing. Nicole Malin MSc, secretaris van de VIKafdeling Noord-West-Vlaanderen, werd in de bloemetjes gezet als dank voor de prima organisatie van het weekend. Zij besteedde heel wat vrije uren aan de perfecte organisatie en voorbereiding. Een quiz voor jong en oud was een geslaagde afsluiter voor deze aangename dag.

39


Senior consultant Cathy Champagne van Insel

‘Wij bieden een veilige thuishaven’

Insel heeft op vijftien jaar tijd een database met 70.000 profielen van ingenieurs en technische bachelors opgebouwd. ‘Als we onze kandidaten een job kunnen bezorgen, waarin ze zich niet alleen professioneel maar ook als mens kunnen ontplooien, leggen we automatisch de basis voor tevreden klanten’, zegt Ing. Cathy Champagne, senior consultant.

‘Bedrijven gaan op zoek naar de witte raaf die voor hen het verschil kan maken maar voor Insel is er geen enkele ingenieur interessanter dan een andere’, vertelt Cathy. ‘Insel vormt een sterke link tussen de HR-afdeling van een bedrijf en de ingenieurs. Aangezien al onze consultants zelf als ingenieur op de werkvloer hebben gestaan en bovendien een pak levenservaring hebben, slagen we er goed in om de verwachtingen van beide partijen op elkaar af te stemmen.’ ‘Ingenieurs vinden bij Insel een veilige thuishaven. We zijn eerlijk met kandidaten omdat we er geen enkel voordeel bij hebben om hen tegen hun zin in een vacature te duwen. Als iemand zich bij ons komt aanbieden, schuiven we in eerste instantie de openstaande vacatures aan de kant. We vertrekken vanuit de persoonlijkheid van de kandidaat. Tijdens het eerste gesprek polsen we onbevooroordeeld naar zijn technische bagage en achtergrond. Het schept een vertrouwensband als dat kan gebeuren op een natuurlijke manier, bijvoorbeeld door over iemands interesses te praten, eerder dan met een vastgelegd vragenschema. Om de informatie operationeel te maken, positioneren we de kandidaat vervolgens op onze Insel-matrix, die ingenieurs en technische bachelors positioneert volgens een technische en een sociale as.’ ‘Op de technische as heb je aan het ene uiterste de conceptuele denkers en aan de andere kant de ‘hands-on’-types. De ene zal een probleem achter zijn pc tot in de puntjes analyseren en vervolgens een voorstel doen. De andere kan met machines spreken. Dat is de ingenieur die vroeger de motor van zijn auto herstelde met een nylonkous. Hij levert misschien niet de meest perfecte oplossing maar zal er wel voor zorgen dat de organisatie kan blijven draaien.’ ‘De conceptuelen zijn vaak introvert maar vind je toch vaak in een team terug omdat ze hun ideeën willen aftoetsen. De handige Harry is eerder een individualist die onverstoord een manual van een defecte machine uitpluist terwijl er dertig mensen op zijn handen staan te kijken.’

Ing. Cathy Champagne: ‘We hebben er geen enkel voordeel bij om ingenieurs tegen hun zin in een vacature te duwen.’

‘Op de sociale as heb je enerzijds mensen die deadlines, budgetten en hun team als hoogste goed zien. Het zijn de typische productieleiders en projectleiders. Ze steken de pluimen op de hoed van het team. Daar tegenover staan de commerciële types. Ze zijn zeer extravert, weten andere te overtuigen van hun oplossing en nemen daarvoor ook berekende risico’s. Ze hebben de neiging om de pluim op hun eigen hoed te steken.’ ‘Het vijfde type valt buiten de matrix. Het is de algemene manager die strategische plannen uittekent en beleidslijnen creëert. Vaak zijn het mensen die uit de sociale as doorgegroeid zijn. De techniek op zich is naar de achtergrond verdrongen. Om een bedrijf te laten draaien kan je geen enkele van die types missen.’ Meer weten over de dienstverlening van Insel? Insel, Verlorenbroodstraat 120, 9820 Merelbeke, 09 259 12 12, [email protected] www.insel.be

PUBLIREPORTAGE

Insel geeft HMC International een duw naar de wereld

De verstandigste maar ook de goedkoopste manier van rekruteren’ HMC International n.v. in Deinze was in de knop een v.z.w. die het leven van mensen met een motorische handicap comfortabeler maakte. Vandaag commercialiseert het zijn geavanceerde hoogtechnologische besturingssystemen wereldwijd. ‘Onze zoektocht naar gedreven ingenieurs om die stap mogelijk te maken, liep langs Insel’, zegt Ing. Hans Fraeyman, managing director. Ze bestaan nog, bedrijven die echte mensenproblemen oplossen. ‘Toen de begeleiders van het MPI van Landegem eind de jaren ’50 voor heel praktische problemen kwamen te staan om de mobiliteit van kinderen met een fysieke beperking te verbeteren, doken spontaan medewerkers op die met bescheiden middelen aangepaste gebruiksvoorwerpen in elkaar knutselden. Na verloop van tijd werden de activiteiten in een v.z.w. ondergebracht.’ Hans Fraeyman vertelt het pioniersverhaal met vuur in de ogen. Na zijn ingenieursstudies ging hij bij de v.z.w. aan de slag. ‘Het was de tijd dat ik nog vele kilometers aflegde om ergens in Wallonië een defecte rolstoel te herstellen’, zegt hij. ‘In 1997 werden de commerciële activiteiten van de ‘HulpMiddelenCentrale’ afgesplitst in een n.v. waar later dan HMC International uit gegroeid is. HMC concentreert zich sindsdien op het onderzoek, de ontwikkeling en de productie van elektronische besturingssystemen voor rolwagens, computers, communicatieapparatuur en domotica voor mensen met een handicap.’ ‘Een paar jaar geleden hadden we dringend nood aan ingenieurs om onze internationale ambities waar te maken’, aldus Fraeyman. ‘Ik heb toen door scha en schande ondervonden dat mensen selecteren een heel lastig traject is. De selectieprocedure beperkte zich tot een paar gestolen halfuurtjes waarin ik een paar sollicitatiegesprekken voerde. Dat volstond duidelijk niet om de motieven van beide partijen scherp te stellen. Van de twee mensen die ik op die manier heb aangeworven, bleek al snel dat ze hier niet op hun plaats waren.’

‘Voor plan B kwamen we uiteindelijk bij Insel terecht. De kandidaten die zich aandienden, waren meteen van een heel ander niveau. Het profiel van de hardware en een software ingenieurs die op gesprek kwamen, bleek meteen te kloppen. Van de vier mensen die we op advies van Insel aanwierven, is er intussen nog niemand vertrokken. Na een maand draaiden Stijn, Rob, Tom en Lieven zonder problemen mee. Bij de mensen die ik aanvankelijk had geëngageerd, zag je de twijfel op hun gezicht en na zes maanden was die twijfel er nog steeds.’

Ing. Filip Bauwens: ‘De toegevoegde waarde van Insel wordt heel snel duidelijk in een KMO.’

Ing. Hans Fraeyman: ‘Ik heb toen door scha en schande ondervonden dat mensen selecteren een heel lastig traject is.’

Senior consultant Filip Bauwens van Insel was als consultant nauw betroken bij de aanwervingen. ‘Wij letten op veel facetten bij de screening van kandidaten’, zegt hij. ‘Uiteraard moet iemand over de nodige kennis en vaardigheden beschikken, maar we gaan ook na in welke mate de bedrijfscultuur waarin onze ingenieurs zullen terechtkomen bij hun persoonlijkheid past. Hun softskills zijn in het verhaal even belangrijk als hun hardskills. Peilen naar dit soort facetten is niet evident als je daar, zoals Hans, geen ervaring mee hebt. Vandaar dat de toegevoegde waarde die Insel voor een bedrijf kan betekenen nog beter tot zijn recht komt in kleinere ondernemingen.’

Hans Fraeyman is er intussen van overtuigd dat de knowhow die Insel in huis heeft in een KMO niet aanwezig is. Maar dat is voor hem niet het enige argument om met Insel te werken. ‘De ‘Kleine bedrijfjes als HMC Interna grootste fout die KMO’s maken is dat tional missen de uitstraling op de daar louter naar de investeringskost arbeidsmarkt. Als wij een personeelswordt gekeken. Maar als je alles in advertentie plaatsen, dan springen we aanmerking neemt, is dat eigenlijk niet in het oog van mensen die actief slechts een personeelskost van enkeop zoek zijn naar een uitdagende ontRob en Tom zijn twee van de vier ingenieurs die door le maanden. Als je daarentegen wikkeljob. Die vinden veel gemakkelij- tussenkomst van Insel bij HMC International aan de iemand na zes maand moet laten gaan ker de weg naar grote aantrekkelijke slag konden. omdat je slecht geselecteerd hebt, is IT-spelers van deze wereld. Die grote het totaalbedrag van de factuur veel hoger. Dan had je Insel al spelers romen de markt af waardoor wij moeten vissen in een vijtwee à drie selecties kunnen laten uitvoeren. Volgens mij is het ver waar niet veel vis meer zit. De mensen die wel spontaan naar voor een bedrijf als het onze dus niet alleen de verstandigste ons toekomen, doen dat dikwijls om de verkeerde redenen. Vaak manier van rekruteren maar ook de goedkoopste oplossing.’ twijfelen ze aan hun eigen competentie.’

ACTIVITEITEN

BEDRIJFSBELEID

PIJPLEIDINGEN EN LASTECHNIEKEN

Performancemanagement

Workshop: inspectie van pijpleidingen

dinsdag 20 oktober 2009

dinsdag 27 oktober 2009

De lijm tussen strategie en uitvoering

Korte inleiding met een overzicht van de bestaande technieken en hun toepassingen. Daarna bespreking van de volgende technieken:

Wat is performancemanagement? Het is hét hulpmiddel om te bepalen of een strategie juist wordt uitgevoerd. Het verschaft ook inzicht in de wijze waarop de uitvoering plaatsheeft.

• ultrasone materiaalcontrole, waaronder de nieuwste ‘Phased Array’-technologie • wervelstroomtechniek (Eddy Current) • endoscopie: toelichting bij de precisiemeting van defecten d.m.v. de stereomeettechniek met zijn toepassingsgebieden, zijn sterke punten en zijn beperkingen.

Wat zijn de valkuilen en oplossingen bij performancemanagement? In het algemeen kan worden gesteld dat het vakgebied performancemanagement te veel op het strategische en tactische niveau blijft hangen. Performancemanagement is meer dan het louter verstrekken van financiële en nietfinanciële informatie. Performancemanagement raakt alle niveaus van de organisatie, van de top tot de man of vrouw op de werkvloer. Op strategisch niveau wordt vaak gewerkt met zogenaamde ‘strategy maps’ en ‘balanced scorecards’ (BSC) en op individueel niveau met persoonlijke scorekaarten.

De stalen die u meebrengt worden geïnspecteerd! Verwittigt u wel even vooraf wat u zult meebrengen? Dan kunnen we daar beter op inspelen.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 27 oktober 2009 om 20 uur. Sprekers: Christoffel Buyst en Gert Van de Mieroop. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOPPL11009.

Performancemanagement heeft nood aan: • Een heldere strategie, gedragen door de organisatie • Een besturingsvisie die daarop aansluit • Een organisatiestructuur, gestoeld op de vorige twee noden • Informatie die nodig is om de voortgang en de prestaties te beoordelen • Een goede infrastructuur en een regelcyclus om die info tijdig te krijgen • Vaardigheden om de aangeboden informatie te analyseren en verbeteringen door te voeren Performancemanagement staat bij veel ondernemingen op de agenda, maar of het tot prestatieverbetering leidt is zeer de vraag. In veel gevallen blijft het op een te abstract niveau hangen. Pas wanneer al de vorige elementen op elkaar aansluiten is er daadwerkelijk sprake van een werkend performancemanagementsysteem.

Keuringen van pijpleidingssystemen dinsdag 17 november 2009 Welke keuringen zijn verplicht wanneer u een pijpleidinginstallatie ontwerpt, bouwt of uitbaat? Veiligheidsaspecten en criteria, toepasbare wetgeving en normen, geïllustreerd aan de hand van ervaringen op het terrein.

De spreker Karel Rosiers voor XPE Engineering heeft ‘bedrijfsorganisatie & productietechnieken’ gestudeerd aan de universiteit in Dortmund en is al vele jaren werkzaam als projectmanager. Hij kan dus uit een rijke ervaring putten en werkt als projectmanager bij voorkeur met een hulpmiddel als performancemanagement op alle niveaus in de organisatie.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 20 oktober 2009 om 20 uur. Spreker: Karel Rosiers. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOBED11009.

43


Industriële stofmetingen in schouwen

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 17 november 2009 om 20 uur. Spreker: Ing. Guy Franssens MSc, SGS Statutory Services Belgium. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOPPL11109.

maandag 5 oktober 2009 Durag Group ontwikkelt en fabriceert industriële systemen voor verbrandingsprocessen en stofmetingen. Lars Platzhoff, directeur verkoop en onderhoud in Europa, zal in het Engels een voordracht geven over de verschillende methoden die gehanteerd worden voor kwantitatieve en kwalitatieve stof(concentratie)metingen in schouwen en de omgeving. Aan de hand van een productoverzicht zullen de verscheidene meetprincipes aan bod komen en wordt het u duidelijk voor welke toepassingen u welk principe kiest. De firma Athex is de officiële partner voor de Belgische marktverdeling.

MEET- EN REGELTECHNIEKEN

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: maandag 5 oktober 2009 om 20 uur. Spreker: Lars Platzhoff (Durag Group). Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit gebeuren zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOREG11009.

Gasdetectie in industriële installaties 24 september 2009 Gasdetectiemethoden en -toepassingen Honeywell Analytics is wereldmarktleider in detectiesystemen voor licht ontvlambare gassen, toxische gassen en zuurstof en heeft om en bij de 200 jaar collectieve ervaring opgebouwd in het ontwerpen en produceren van de meest innovatieve gasdetectiesystemen. De gasoplossingen zijn zowel geschikt voor industriële, commerciële als huishoudelijke toepassingen waar mensen kunnen worden blootgesteld aan licht ontvlambare en toxische gassen en zijn verkrijgbaar in een breed gamma aan mobiele en vaste detectoren. De presentatie wil een bredere kijk bieden op de wereld van de gasdetectie. Daarbij komen o.a. volgende onderwerpen aan bod:

TECHNISCH-COMMERCIEEL LinkedIn om je verkoop te verhogen dinsdag 22 september 2009

• Basisbegrippen rond gasdetectie (wat is gas, gevaren, definities zoals LEL, ppm,…) • De verschillende meetprincipes met hun voor- en nadelen • Plaatsbepaling van gasdetectoren • SIL in gasdetectie • Kalibratie- en onderhoudsrichtlijnen • ATEX/apparatuurclassificatie

Ontdek hoe LinkedIn je de weg toont naar nieuwe klanten en naar wie je met hen in contact kan brengen. Tegenwoordig hebben meer dan 36 miljoen mensen wereldwijd – en onder hen meer dan 400.000 Belgen - een profiel op LinkedIn en enkele connecties. De vraag die de meesten stellen, is: wat heb ik er nu eigenlijk aan? En vervolgens: hoe moet ik LinkedIn nu gebruiken op een manier die me resultaten brengt zonder er veel tijd in te stoppen.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 24 september 2009 om 20 uur. Spreker: Hendrik Heeze , Honeywell Gas Detection. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOREG110909.


Jan Vermeiren, de auteur van het boek “Hoe LinkedIn nu écht gebruiken” laat ons in een interactieve presentatie zien wat voor hefboomeffect LinkedIn kan hebben voor je resultaten als verkoper. Dit komt onder andere aan bod: wat is de voornaamste reden waarom de meeste mensen geen resultaat halen uit LinkedIn en andere online en offline businessnetwerken, wat is LinkedIn wel en niet, waar moet je op letten als je een profiel aanmaakt of verandert, hoe bouw je snel je basisnetwerk uit en hoe breid je je netwerk effectief en efficiënt uit (dus met voor jou nuttige contacten met een minimum aan tijdsbesteding).

44

ACTIVITEITEN

Daarna laat Jan nog 9 geavanceerde strategieën zien om als verkoper meer leads te krijgen en je visibiliteit en credibiliteit bij je doelgroep te verhogen. Tot slot deelt hij nog enkele belangrijke do’s-and-don’ts en tools die tijd besparen bij het werken met LinkedIn. Download alvast gratis de lightversie van het boek “Hoe LinkedIn nu écht gebruiken” via www.hoe-linkedin-nu-echt-gebruiken.com

• PRAKTISCH Plaats: Hotel Ramada Plaza Antwerp, Desguinlei 94, Antwerpen (Berchem). Datum: dinsdag 22 september 2009 om 20 uur, verwelkoming vanaf 19.30 uur. Na de lezing receptie en netwerking tot 23 uur. Spreker: Jan Vermeiren. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Je kunt een inschrijving tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit annuleren zonder enige kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOTCM10909.

AGENDA BIJEENKOMSTEN Studiegroep Bedrijfsbeleid 20-okt-09 Lezing: Performancemanagement, de lijm tussen strategie en uitvoering, VIK-huis, 20 uur Studiegroep Piping, pijpleidingen en lastechnieken 27-okt-09 Workshop 'Inspectie van pijpleidingen', VIK-huis, 20 uur 17-nov-09 Lezing: Verplichte keuringen van pijpleidingssystemen, VIK-huis, 20 uur Studiegroep Regeltechniek 1-sep-09 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 24-sep-09 Lezing: Gasdetectie in industriële installaties, VIK-huis, 20 uur 5-okt-09 Lezing: Industriële stofmetingen in schouwen, VIK-huis, 20 uur 6-okt-09 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 3-nov-09 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 1-dec-09 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur Studiegroep Technisch-commercieel 22-sep-09 Lezing: Hoe LinkedIn nu écht gebruiken om je verkoopsresultaten te verhogen, Antwerpen, 20 uur

VIK V orming VIK V orming

Classification, labelling and packaging – CLP Nieuwe Europese wetgeving met belangrijke impact voor wie met chemicaliën omgaat WOMMELGEM. In 2007 werd de REACH-wetgeving goed-

GHS is een systeem van internationaal overeengekomen criteria en algemene principes om chemische stoffen en mengsels van chemische stoffen in te delen op basis van hun gevaar voor de gezondheid, het milieu of hun fysische gevaar. Verder bevat GHS ook regels voor de geharmoniseerde communicatie van gevaren, inclusief de vereisten voor de etiketten en veiligheidsinformatiebladen.

gekeurd en gepubliceerd. Met die wetgeving voor de ‘registratie, evaluatie, autorisatie en restrictie van chemicaliën’ introduceerde Europa een nieuw concept, omdat niet alleen de chemische industrie maar de hele waardeketen betrokken wordt in het proces. De toepassing van die wetgeving is volop aan de gang en de omvang van haar

GHS is een systeem van internationaal overeengekomen criteria en algemene principes om chemische stoffen en mengsels van chemische stoffen in te delen op basis van hun gevaar voor de gezondheid, het milieu of hun fysische gevaar.

impact wordt meer en meer duidelijk.

Terwijl alle producenten, importeurs en gebruikers van chemicaliën nog hun weg zoeken in het REACH-kluwen, werd op 31 december 2008 een nieuwe Europese wetgeving gepubliceerd die eveneens belangrijke veranderingen zal teweegbrengen: de zogenaamde CLP-verordening (wetgeving rond ‘Classification, labelling and packaging of substances and mixtures’).

Globaal of niet? Hoewel GHS niet bindend is, worden met het oog op de uniforme communicatie en vrije handel de landen aangemoedigd om GHS toe te passen in hun nationale wetgeving. Met de goedkeuring van de CLP-verordening doet Europa dat. Die CLP-verordening bouwt voort op de huidige Stoffenrichtlijn 67/548, de Preparatenrichtlijn 1999/45 en de recente REACH-verordening 1907/2006 en zal daarom op een aantal punten verschillen van de toepassing van GHS in de landen buiten de Europese Unie. GHS is opgebouwd volgens een ‘building block approach’, waaruit gekozen kan worden binnen bepaalde spelregels. Zo werden voor Europa de gevaarsklassen en gevaarscategorieën uit het GHS, die het sterkst aanleunen bij de Stoffenrichtlijn, opgenomen in de CLP. Sommige gevaarscategorieën die wel bestaan in het GHS, maar verder gaan dan de Stoffenrichtlijn, werden niet overgenomen in de CLP. Dat betekent dat bij export buiten de Europese Unie die extra categorieën wel in beschouwing moet worden genomen. Andere elementen in de Stoffenrichtlijn en de Preparatenrichtlijn die (nog) niet opgenomen zijn in het GHS, werden behouden in de CLP als extra informatie voor het etiket.

Waarom CLP? De wetten en regels voor de bepaling en de communicatie van de gevaarseigenschappen van chemische producten verschillen van land tot land. Dat creëert vaak verwarring, omdat sommige producten in het ene land als giftig worden beschouwd, terwijl ze in een ander land als ongevaarlijk bestempeld worden. Er was dus nood aan een internationaal geharmoniseerde aanpak voor de indeling, etikettering en veiligheidsinformatiebladen van chemische stoffen en mengsels. De voordelen van zo’n geharmoniseerde aanpak zijn duidelijk: 1. Een internationaal uniform begrijpbaar systeem voor communicatie van gevaren verhoogt de bescherming van mens en milieu. 2. De landen die nu geen systeem hebben, krijgen een erkend kader ter beschikking. 3. Chemicaliën testen en evalueren is minder vaak nodig. 4. De internationale handel van chemicaliën, waarvan de gevaren duidelijk beoordeeld en geïdentificeerd zijn, wordt vergemakkelijkt op een internationale basis.

Agenda 21 De start werd gegeven met Agenda 21 op de Wereldtop over Milieu en Ontwikkeling in Rio in 1992. Verschillende internationale organisaties werkten mee en dat resulteerde uiteindelijk in 2002 in de eerste versie van het Globally Harmonized System (GHS) of Classification and Labelling of Chemicals. De tekst werd gepubliceerd als Purple Book in 2003. Bij de voorstelling van de eerste versie, op de VN-conferentie over duurzame ontwikkeling in Johannesburg in 2002 werden de landen aangemoedigd om het nieuwe systeem zo snel mogelijk in te voeren, zodat het in 2008 operationeel zou zijn.


Wat verandert er? Bedrijven die stoffen en mengsels op de markt brengen, zullen de komende jaren moeten (her)indelen volgens de nieuwe criteria. Stoffen of mengsels die voldoen aan de criteria van een of meer gevaarsklassen worden als gevaarlijk beschouwd. In bepaalde gevallen gelden andere grenswaarden in CLP in vergelijking met

46


slag te kunnen. De opleiding geeft u inzicht in welke acties u in uw bedrijf moet ondernemen om voorbereid te zijn op de nieuwe wetgeving. Voor meer informatie: raadpleeg www.vikvorming.be of neem contact op met [email protected] of 03 259 11 06. Essenscia Vlaanderen, de federatie voor de chemische industrie en life sciences, ondersteunt samen met de Vlaamse overheid en EFRO Vlaamse bedrijven, zowel binnen de chemiesector als gebruikers van chemicaliën. Ze doet dat via Vlarip-werkgroepen bij de toepassing van REACH en CLP. Aan de hand van maandelijkse werkgroepen worden de deelnemende ondernemingen op de hoogte gehouden van de laatste ontwikkelingen rond REACH, CLP en productveiligheid in het algemeen en wordt er dieper ingegaan op actuele thema’s en problemen. Inschrijven kan nog steeds. Voor meer informatie, neem contact op met Saskia Walraedt op 0496 59 36 19 (www.vlarip.be)

de huidige stoffen- en preparatenrichtlijn. Dat kan dus leiden tot een andere klassering ten opzichte van vandaag. Naast een aantal belangrijke veranderingen in de classificatie zien we binnenkort ook op het etiket veranderingen: n Vervanging van de huidige gevaarssymbolen door nieuwe diamantvormige gevaarspictogrammen (zie illustratie). n Invoering van de 2 GHS-signaalwoorden ‘gevaar’ en ‘waarschuwing’, die de gebruiker wijzen op de ernst van het gevaar. n Vervanging van de R&S-zinnen door H&P-zinnen. (hazard statements en precautionary statements) n Aanpassing aan de vereisten voor de verpakking van chemische producten n Gevaren die momenteel niet in het GHS in aanmerking worden genomen, maar wel bekend zijn in het huidige EU-systeem, worden omschreven met specifieke EUH-zinnen.

Enkelvoudige stoffen moeten vanaf 1 december 2010 volgens CLP ingedeeld worden, voor preparaten is de uiterste datum 1 juni 2015.

Tekst: Saskia WALRAEDT

Vanaf wanneer? Enkelvoudige stoffen moeten vanaf 1 december 2010 volgens CLP ingedeeld worden, voor preparaten is de uiterste datum 1 juni 2015. Bedrijven die na die data nog stoffen in voorraad hebben voor eigen gebruik met etiketten volgens de huidige stoffen- en preparatenrichtlijn, moeten die tot 1 december 2012 niet voorzien van nieuwe etiketten. De indeling volgens de stoffen en preparatenrichtlijn moet echter nog tot 1 juni 2015 op het veiligheidsinformatieblad vermeld worden.

Meer weten? Op 19 oktober organiseert VIK Vorming in samenwerking met Essenscia een opleiding rond GHS-CLP, waar u met concrete voorbeelden wegwijs wordt gemaakt in de nieuwe wetgeving om zo nadien zelf aan de

OUD NIEUW

47



Duurzaam bouwen vanaf 15 oktober 2009 - ontwerp van de gebouwschil - isolatie - luchtdichtheid - technische voorzieningen - evaluatie energieprestaties - energie-audits - energiebeheer bij renovatie • Waterbeheer - algemene principes (o.a. scheiding hemelwater/afvalwater) - afkoppeling - bufferen en infiltreren - kleinschalige waterzuivering - tendensen voor de toekomst • Planaspecten - stedenbouwkundige aspecten - flexibiliteit en multifunctionaliteit - oriëntatie en zonering - compactheid nastreven als duurzaam basisconcept • Afsluiter - economische becijfering - wrap-up van de opleiding

Deze opleiding biedt u een overzicht van de huidige tendensen en toekomstige ontwikkelingen op de bouwmarkt. U leert weloverwogen keuzes te maken en u kunt de bijbehorende kosten becijferen. U kunt uw klanten een degelijk onderbouwd advies verlenen of de lijnen van uw eigen bouwproject uitzetten. De deelnemers zijn in staat een visie te ontwikkelen op hedendaagse aspecten van duurzaam bouwen en kunnen in aanvullende cursussen meer diepgaande technische kennis opdoen.

• PROGRAMMA • Duurzaam bouwen - begripsinhoud (ook duurzaam ontwerp) - vanwaar komt het - algemene principes - beleid in Vlaanderen en de gevolgen voor werfbeheer in de toekomst - subsidies - even over de grenzen kijken • Energie - energie in gebouwen - basisprincipes - trias energetica - kenmerken

• PRAKTISCH Donderdagen 15, 22, 29 oktober 2009 telkens van 9 uur tot 17 uur, VIK-huis, Wommelgem.

Succes op beurzen vanaf 10 oktober 2009 • • • • • • • • • • • • •

Hoe kun je succesvol deelnemen aan een beurs? Tijdens de opleiding krijg je hierop een passend antwoord. Via een aantal beschouwingen en reflecties worden op zeer interactieve wijze enkele spelregels voor een succesvolle beursdeelname bepaald. Die spelregels worden in de loop van de cursus ook in de praktijk gebracht met oefeningen en cases. Zo verwerft u op een zeer pragmatische wijze een theoretische onderbouw die ook onmiddellijk in de praktijk gebracht wordt. Rollenspellen en camera zijn daarbij zeer dankbare tools.


PROGRAMMA De strategie achter een beursdeelname – het waarom Het doel van een beurs – het waarvoor De voorbereiding van een beursdeelname De standbemanning en zijn ingesteldheid De omgevingsfactoren van een beurs U en uw bedrijf kort, gericht en krachtig presenteren De triage: kwalificatie van bezoekers en prospecten Behoefteanalyse met een quickscanbenadering Correcte gesprekstechnieken en commerciële vraagstellingen Het afronden van de verkoop op een beurs De opvolging en de nazorg De evaluatie

• PRAKTISCH Zaterdagen 10, 24 oktober, 14, 28 november 2009 telkens van 9 uur tot 12 uur, VIK-huis, Wommelgem.

48


Grondverbetering met bindmiddelen dinsdag 17 november 2009 Na twee succesvolle sessies in het voorjaar stelde de werkgroep ‘Wegenbouw’ een nieuwe reeks voordrachten samen. Twee sprekers belichten diverse invalshoeken van een thema of probleem, gevolgd door een pittige paneldiscussie. Focus blijft de succesfactor, namelijk een sterke interactie met het publiek. De voordrachtenreeks staat open voor besturen, gemeenten, steden en gewesten, alsook voor studiebureaus, ontwerpers en aannemers.

• PROGRAMMA

Op dinsdag 17 november is het thema ‘Grondverbetering met bindmiddelen’. Locatie is het VIK-huis in Wommelgem

Voor meer informatie, neem contact op met Diane Luyten op 03 259 11 10 of [email protected]

18.00-18.30 uur: 18.30-19.00 uur: 19.00-19.30 uur: 19.30-20.30 uur: 20.30-22.00 uur:

ontvangst met broodjes spreker 1: dr. ir. Colette Grégoire (OCW) over bouwtechnische aspecten spreker 2: Johan Gemoets (Vito) over milieugerelateerde aspecten discussie panelgesprek netwerkborrel

Werkgroep wegenbouw lanceert nieuw werkjaar Noteer ook alvast volgende data: dinsdag 23 februari 2010: Diefstalbeveiliging en mobiliteitsberekening dinsdag 8 juni 2010:

Vlarea - nieuwe normen voor asbest en teer


Cursusagenda september - oktober 2009 CURSUS

STARTDATUM

EINDDATUM

UREN

AANTAL SESSIES*

10/09/2009

01/10/2009

D

8

LEDENLEDENTARIEF TARIEF ONDERW. & OVERH.

BEDRIJFSKUNDE Workshop procesveiligheid en MOC

1090

930

Total productive maintenance

30/09/2009

14/10/2009

D

6

820

700

Financieel beleid

14/10/2009

09/12/2009

NA

14

1210

1030

Focusmanagement

14/10/2009

14/10/2009

D

2

230

200

Nieuwe normen voor veiligheidsbesturingen van machines

14/10/2009

21/10/2009

D

4

560

480

Rapportering via Crystal Reports

15/10/2009

29/10/2009

A

3

420

360

Legionella pneumophila beheersplan

15/10/2009

15/10/2009

N**

1

220

190

Projectplanning en -management

15/10/2009

24/11/2009

D

10

1450

1230

Projectplanning en -management: basiscursus

15/10/2009

29/10/2009

D

6

910

770

19/10/2009

19/10/2009

D

2

340

290

CLP (Classification, labelling and packaging) GHS (Global harmonised system) Inventive problem solving

21/10/2009

28/10/2009

D

4

960

820

Standaarden, PDCA en 5S

22/10/2009

22/10/2009

D

2

360

310

VAARDIGHEDEN Effectief leidinggeven - coachen - teammanagement

08/10/2009

11/05/2010

A

17

1650

1400

Effectief leidinggeven

08/10/2009

08/12/2009

A

8

820

700

Mentale weerbaarheid en assertiviteit

09/10/2009

23/10/2009

D

6

670

570

Succes op beurzen: evolueren van promotie naar verkoop

10/10/2009

28/11/2009

V

4

490

420

Hoe prospecten succesvol benaderen?

13/10/2009

24/11/2009

A

4

550

470

Slechtnieuwsgesprekken

15/10/2009

29/10/2009

D

4

320

270

Snellezen

23/10/2009

30/10/2009

N

2

310

260

02/09/2009

24/09/2009

A

5

580

490

TECHNOLOGIE Industriële koeltechniek: vervolg Betonbouw 1: gewapend beton berekenen

23/09/2009

28/10/2009

N

6

710

600

Stoom in mijn bedrijfsomgeving

24/09/2009

30/09/2009

D*

10

1430

1430

Residentiële ventilatie

29/09/2009

20/10/2009

A

4

490

420

HACCP - BRC - IFS

30/09/2009

14/10/2009

N*

3

440

370

HVAC: Heating, ventilation & airconditioning

30/09/2009

28/10/2009

A

5

580

490

Bouwputten - diepfunderingen

05/10/2009

19/10/2009

A

5

580

490

Aandrijvingen + Danfoss-regelaars

05/10/2009

07/10/2009

D*

6

1090

930

Aandrijvingen

05/10/2009

05/10/2009

D*

2

440

370

Danfoss-regelaars

06/10/2009

07/10/2009

D*

4

820

700

Praktijk van de geotechniek

06/10/2009

01/12/2009

A

9

960

820

Piping en engineering

06/10/2009

01/12/2009

A

8

1030

880

Chemische procesengineering

09/10/2009

27/11/2009

N

7

910

770

Inzicht in lastechniek

19/10/2009

29/03/2010

A

10

1010

870

Hoe meer halen uit je smartphone?

21/10/2009

28/10/2009

A

2

300

260

* 1 sessie = 3 uur A = 19 uur tot 22 uur D = 9 uur tot 17 uur D* = 08.30 uur tot 16 uur

N* = 14 uur tot 17.30 uur N = 14 uur tot 17 uur NA= 14 uur tot 21 uur N** = 13 uur tot 17 uur V= 9 uur tot 12 uur


U wilt een volledig overzicht van het vormingsaanbod 2009? Bel naar 03 259 11 06. Stuur een mail naar [email protected] of kijk op de website: www.vikvorming.be

50


bekwaamheid en inzicht in

projectmanagement bij VIK Vorming

Masterclass ‘Fellow in projectmanagement’ Aan de hand van casestudies, praktijkvoorbeelden, workshops en de nodige theoretische onderbouw leert u hoe u op een grondige manier een project kan managen. U leert daarbij duidelijke doelstellingen uitwerken, een haalbaar projectplan opstellen en het project nauwkeurig opvolgen tot het succesvol afgerond is. Aan het eind van de opleiding stelt u een uitgewerkt project uit de praktijk voor aan een jury.

Praktisch startdatum dinsdag 13 oktober 2009 69 sessies telkens op dinsdag van 19.00 uur tot 22.00 uur en zaterdag van 9.00 uur tot 12.00 uur VIK-huis in Wommelgem

Meer informatie?

Kijk op de website

www.vik.be/fip Of neem contact op met VIK Vorming: 03 259 11 06 of [email protected]

VIK Vorming - Herentalsebaan 643 - 2160 Wommelgem

Umicore Solar Team vol vertrouwen naar World Solar Challenge

Recommend Documents