:i'{||ïÍ:
3 E
n H
EEF
NHE Ë
um* qEË
Ig HËffi
Id T ftËEÍ DÊ rO-
F ia
3 9-*
.
Saint-Chamond (1), K5 Leopold (6) Van Koning naar Jager, 3D printen Het Hetzer experiment Forten rond Luik (2)
DII I'0IÈÏTIN ITOND IIJIK ÏIJI)I]NS DII r ttls't'D nN ïwBuDD WDBDI,DOOBLOG (2)
Een van Europa 's sterkste Íortificaties uitgeschakeld op de eerste dag van de Duitse inval fon andden asof hêleen vlêgvê d was en hun hole ad ngen op
SteÍkeÍ dan de Franse í\/lag nol if e" en de Dlitse "Westwal : dat was hei beeld
berg, 60 meler onder het hoogste punt, wed êen ondergrondse kazeÍnê ge
bovenop hel
van het Íod Eben-Emae n 1939 Het
de observat êkoe pels plaatsten en ver-
Belg sch leger plantte deze koos neeÍ n
bouwd. Een ondêrgrondse stad dje het gaÍnizoen een belêg moesi aten door-
de pêrode 1932 1935 om een
staanr
punt n dê
zwak
Be gische deÍensie tegenover
Duitsland te versteÍken:
de nvalswegen
en
keuken, machife-
Íels ondeÍ de foË
ten. Vêrspred over êen opperv aktê van
75 ha (150 voelbavêden) liggên
waterpli, voorraadkamers, enz.
Eên
verbond
ale
bunkêrs met elkaar Een
garnzoen van 1.198 miltairen diend-. hêt foÍt operat oneelte nlaken.
17
bunkers van uiteenopende types die ondersieund werden door versch Llende andere werken. Totale vuu*Íacht: 2100
kg. peÍ min!ut. De b!nkers werden ingeplanl zoals eên slagsch p: op hei vlakkê bovênplatêau van de heuve de lange êfstand arlillerie; lêngs a e zijden
onderaan de deÍensiebunkers, aange
v!ld met b!komende veÍspêffingen. Een lndrukwêkkênde natuurike verdediging versterkte hel drehoekg ioÍt nog:
ÍÍilta re expeÍts van verschillende an den waren het eÍ op het einde van de jarcn 1930 over eens Dt was één van de steÍksie foden van Europa. Slechts éen woord om hei te lyperen onn€em
hei n mnder dan 15 minuien na het bêgn van de aanva volêdLg uitgeschakeld als verded baari Toch weÍd
gingswerk Op 11 mei 1940 om 1T.30 uur gaí het
ÍoÍ zich over.
door de heuvel, mei verticale mlrren tot 60m hoogt daaÍnaast een walergracht
Wanneer men het íoft bêkimi, kijgt men een beeld van hoe het d e vroege ochtend van 10 mei 1940 moet zln
n hel
geweesl ioen de Dutse luchtlandings
aán de oostzijde sneed het Albeítkánaa
westen en een droqe ant iankarachi ln hel zuden. n de merse
effi
DETANK
volgens leten spÍingen. De hierdoor aangenchte vem elngen ztn nog goed
kaíneí, do!ches wasr!imtes, hospiiaal, ndrukwekkend tunneste se van 5.5 km.
in de buurt van N,4aasirchl. Eben Enrae is een
s aapzê
troepen mei hun
233 april2ol5
zweefv iegt!igen
Sinds korte iijd heeít het foít van Eben EÍnae zlch !itgebreid mel -êen pÍesenia-
lie van LnifoÍnên van de eltetroepen
de
DLrtse
hebben deegenomen
aan de aanval op het íoÍt en hei A berl
LIjÏ'S DIISIGN A IIABBIIL 3D printen? Alles is mogelijkl Maar,
welzo en wat kost dat dan? lk ga píoberen daar wat duidelijkheid in te gevên. Want,lA, (bijna) ALLE5 is mogelijk!Maar we beginnen met een oliedrum! is dat
Doon: rtBCItL VON {0Bll woÍden geÍnaakt. Rapid pratotyping
is
e19 maatnauwkeLrrig.
Allêreerst woÍdt er een model ontwoÍpen in een 3D'softwaÍepakket. Dit 3D model woÍdt vervo gens door de printer frerr.et. Dat is een model als
het ware opde en in vele dunne laagjes. De printers werken eigenlijk net als een
dit e.hter nlet direct heel br!ikbarê printeÍs.WaaÍonr? omddt
ze een vrij grove afwerking hêbben. Een voordeel is dat jê via websltes als Jdhubr..om ook ln jouw buult toegang tot êên printer kunt hebbên.
De 3D printer kan echter êen tweede laag bovenop de e€rste zetlen, En een derde, ên een vlerde,
verschillende lagen zijn echter zo'dik" dat eÍ een stapelÍelièf of lijnenpatÍoon
etteÍ op een pêpier zet
s.teenshot van Cinemq 4D met de
(modêLbouwers)zijn
De pÍinterwêrktdooreentoevoerdÍaad vanaf een haspel in de printerkop in tê voeren. EÍ zijn vêel veÍschi ende klêuren en materialen verkÍijgbaa]. De draad wordt gesmoten en door de kop op eên plaat gelegd. De tweede dag wordt bovenop de eerste gelegd. De
inktjet prlnter die een
Een
oveÍ 3D printen gàat. voor ons
(1
stuk
laag).
enzovooÍt. Zo wordt een 3D obiect van onderafopgebouwd.
Al eniqe tijd ben ik bezig
met
3D printên. Voor mijn werk heb ik een
cLrsus gêdaan
om de 3D
softwarê,
Het s eigenltk een queíie van printer Íeso utie in hoêveel làgen een model wordt oPqedeeld.
Cinema 4D, re leren kennen. Het is eigenlijk een 3D animatiepakket, maar ikzag alsne de hobbytoepassing ervan. Vele testen en een aanta jaren lateÍ
zijn meerdere píintmêthoden, maaí ze zlln qrofweg in te de en in drie sooÍten: de Íesinprjnter, de poedeÍprlnter en de draadpr nter
ben ik in íaat jullie het onderstaande te me den. Dit op dit moment, want 3D pÍinten is enorm n ontwikkêling.
A ereerst even een uitleg van de
lllat irlD:printed Elqenlijk moÊten we spreken van JD rcpid prototyping. Het bestaat al heel ang en is ontstaan dooÍ een vÍàag uit de industrie om een ontwerp sne
en qoedkoop om te zetten in prototype. BijvoorbeeLd
term o ndersteu
n
inq s mateÍiaa
'1
Als
je overhangende dêlên wit pÍinten (zoas een antaarnpaal) dan heb je deze onderstelrning nodig.
za dii materiaa ervoor dat hogere of zwaardere zorgen onderdeen niêt inzakken n de Daarnaast
êen
L
bij
kunststof producten, om teziên ên te teíen ofeen ontwerp vo doetvoordat eÍ dLrre mallen
r
Er
Onze oliedrun is hiercndet door de 3Dpintersoftwarc gesli@t in dunne laagjes.
Ze
Fu!c!LQcp9!iti9!rMglleling (FDM)l Ook we draadpÍinters qenoe'nd. Dit zijn de prlnters waarvan je meeÍa hoort, vooral als het in de media
DEÍANK233 april20l5
Aie F DM pri n te ts i n vet st h i lle n de n ote n. zijn et zelf in douch @bine-íamaot!
r>
Alt de prinÍer
dee lantaatnpaalkap
gaat pinten zal hij bij het'lamp'gedeehe eryens een keet een laogin de'lu(ht' moeten leggen. Daoram worlt een onde6 teunin q, materiaal gepint (h i er rcod).
10
consÍuctie van het model niet toereikend was, ben ik gaan puzzelen hoe ik deze wel slevig kon maken. En, zoals het mij betaamt, Er van bewust dat dê
géén halve maatregelen. lk heb de buitenstedelen R2 & L2 erafgehaald. Dit ging makkelijkwant het was een dryfrtt. Daarna heb ik met êen schuifmaat de uitstekende plastic delen opgemeten.
vastgemaakt op een stuk hout. Daarna een bêhoorlijk aantal strips in klemmen geplaatst (let eÍ wel op dat ze met één
zijde geltk I'qqen) en daaÍna rustig schuren tot ze allemaal gelUk warenDit was een tiidrovend klusje dat erq nauwkeuÍig gedaan moestworden. ÍMijn spelinq was maar 12 mm, niet méér. lk
Dit kwam op precies l2 mÍn. Ditwas dus
draaipunten, rustpLrnten en zeker daar waar hêt plastic van het model zit dat
doorde ondêrdelen Ll
& Rl heen steekt.
Na een paar uuÍijes puzzelen
hebje dit.
Nu alleen nog hêtzelfde aan dê andere zijkant maken enje heb een heel stevige
Om zeker te zin van gelijke maatvoering heb ik beide onderdelen Ll en R1 nageschuurd op de manier vên het maken van de strjps. NLr wàren ze klaar en konden naar de verfafdelinq. Ondertussen was ik verdêr gegaàn met de loop. Hierop
zitten op twee p aatsen elektra kabels die naar meetpunten qaan. op het model leek het nergens naàr en omdat het we de speling die ik had tussen de wanden.
promlnent in hêt zicht zat
k raadje aan dit bijje eigen modelook op te meten, mijn model geeft geen
heb het Íesultaat getest op het model
maatgarantie,
en alles kloptel
Dus weer een bezoek gebÍacht aan de
modelbouwwinkel voor wat eveÍgreen. lk heb sheets genomen van 1 mm dik. HieÍ heb ik een stÍp van 12 mm breed op afqetekend en deze uitgezaagd. En
Nu uitvoeren wat ik bedacht had. Het doelwas simpel: maak het staÍ en sterkOp de ondeídelen Rl & Ll zit een rand langs de engtezijde, zowe boven als onder. Deze randen heb je later in dê
bouw nodiq. Dus aan de binnenzijde
toen de volgendeH,.en weer eenH.en weeÍ eenH.. Teken niet in één keer alle lijnen, maaÍ ijn voor lijn tekenen en uitzaqen. Dit omdat je mêtaftekenen en zagen kleine veÍschillen kan krtgen in
de maatvoering. Na een avondvLrllend
programma
had ik twee
sheets
versneden en een íapel strips van 12 mm.8Om deze allemaa ge ijkte krijgen
blijven. Als eerste heb ikde randen inde lengtevoorzien van strips. DaaÍna heb ik
hêb ik een íink stuk
er hoÍizontaat en venicaal sÍips tussen gelijmd, daarbij Íekening houdend met de plaatsen waar er op het qehêel veêl
schuurpapier
krachten zouden kunnen ontstaan, dus
DÊTANK 233 - apÍil 2015
besloot ik er iets aan te doen. Geen uxe, maaÍ gewoon simPel en effectiel De vooÍziening van het
vAN I{ONIN(; NrlÀlB .lil(illlÈ
D0oR: lrlÈllD VrlN
Eerder in DE TANK nlmmer 222 be
Na een paar wêken weÍk begon de tank
schreeÍ ik het bouwef van rad ograíisch
langzaam weer een bekênd uitenitk te
Sll0LllN
bêstuurbare Koningstlger vanaí het begin VÍn hetjaaÍ 2007. Begln 2008 ben
k begonnen met het veÍvangen van de
bak omdat er zoveel
aanpassir,gen
waren u tgevoerd dat hêt êen gatengaas
was geworden Peter Ouwehand, een van de leden van de RC Amour Group Ho land, had dê mogel!kheid om op zijn
werk a umin um
p
L
aat op maat tê maken
en om te zetten, dus kwam de nieuwe
krlsen De
Links .le ou.!e, rechts .lê nieuwe aan-
aandrljving werd semon
ca weÍd
Deze kast zolr eén modu e worden met
ln lebruaÍi 2009 moesi er weer op de mode bolwbeurs ln Goes woden serc den. Het beesl deed het prma en er deden zch geen deíecten vooÍ. Er was a eên het probjeêm dai het spanw e vo llep mel het natle zand waatdoor de tracks er aí liepen ook her werd voor -"en opossins gezorgd: het spanwel kreeg een aanlal gaien Er wed e-.n systeem ulgedacht en gemaaki dat tjdens hel rÍden hel zand ult het weL veÍwlderde. Deze aanpassing lteÍkt tot
met de hand was gemaakt zijn alle
de motoren landwelkasten en de uit
op de daq van vandaag pima.
assen, wieLen en veÍen net ieis anders
gaandê assen, dus was hel tracks eÍaf,
van maal DaáÍom weÍden ale onderde-
dre bouten os, bêdÍading osenkaar.
teerd, een
íet
eLektÍon
aangesloten
de eercte proeíÍt was ef aÍste
Na wat aanpassingen
hl klaar om weer door het zand te speen op {le open dagen van de Landmacht in OiÍschot llngen was
Tldens deze Open Dag heb k meeÍde-
€ maen
mijn aandijvns in ên uit
moeten bolwen omdat De oude Tijger moest nu eerst zorgvul-
dlg worden gedemonteeÍd
hl
(l)
Omdai
len in plastic zakken sedaan gemaÍkeerd waaÍ
hl steeds
pÍo
bLemen gai. k besool daarom een gehee nielwe tandwiêkasl ie bouwen.
en
ze hoorde te zlten
Elnd 2008 begon k deze klus mel een teken
ng en het velzamelen van
de
ju ste onderdelen De zaag werd n het a um n um gezet ên na een paar weken hadden we een begin van ets dat zou u
lgroe en tot complete aandrilv ng zoa s
ik dle ha{l bedacht en geiekend
(^)
A le elektronica werd eruit sehaaLd,
alsmede de sehele aandrijvns, voor kant achteftant en Íackspanunit
Nadat k van Peter de nleuwe paten had onlvangen rÍo-óstên alle gaien
n 2009 was er weer eef open dag van de Landmachi en dit keeÍ n AmercÍoorl
op de Prins Bernhardkazerne. Wij wer den achiern bi de wêsstraal gêpaatst en hadden twee boogtenlen tot onze beschlkking. Hier werd de Tijger op n elw op de prceÍ gesteld en slaagde o
ansÍlki Zonde. veel problemen kwam
worden geboord voor de assen, de be vestiging voor de vooF en achterkant en
de
aandrtfLrnit. De alumin!m plat-.n werden gemonieerd en de olde Trlger
had een nieuwe las. NLr was het zaak om alles op de ju ste manier te moniê rêr, te bes nnen bij de welen, samen mel de armen
DETANK
233
april 2015
l8
IIUT HtiïZtiR IiXt
IllI IIIINÏ
Aí en toe doen we met dê S[,,lF reis gezamenljk. We oruaniseren samen
nagaan
een beurs, doen een Lritstapje of houden
een demo voor elkaar. ÍVeesla s dt hêe gezê ig en vaak steek te er ook nog iêts van opl Een tjdje gelêden hebbên de figlur êihebbers
dt
aatsie item
oi hêi
mogelllk dan
we
prak
tisch s om de rupssamenslêlling ncLrsjef wêlen as een osse sEmenstellng te bouwen om zo het spL ien te veÍgemakkelllken. lk kon deze dan moo een
gesodeerd worden Een echie
dynamsche posê meegeven zodat het
door kopêdraad. Scheelt achleraí eên hoop geplrzzel om deze op de goedê plek te zetten Niet a le progress e hoeft
Ínodel
eef beetle eef actieve !itsÍa
ng
ujtgeweÍkl toi een compete wo*shop
kreeg en n êt sloom op €en plankle zou
waarbl weken achter elkaar gezwoegd
stáan Íot mjn verbazlng pakie dlt hêe goêd uit en kon k ook de veren rêlatiêÍ
is op êen íiguur van Ait a de Hun en waarbjvoor de meeste deelnemerc een compeet nieuwe wered is opengegaan.
UlleÍaad konden de Tank
makke
net achteÍb jven en zo zag de Hetzer workshop het licht ledeÍêen. beg nner of gevoÍdeÍde. kon ondêr deskundge leiding een Hetzer in elkaar zetten, om deze daama n diverse slappen al tê
maken tot
lk veÍbouwên n de stand de
ik
w de. Ook llei de Acadamy firps (deels osse schakês. dees angere stukken) z ch moo, met maar een beelie smokkelen, in de gewenste pose voÍnren. Daarbl ging k er van ul dat ik een en ander nadêÍhand op de sokke we tol
Ínannen nu
een compleet geweatherd'
model. Waarom de 1:35 (Academy nr.
gebroken, maaÍ dat kan soweso niêt eYe
opêrêr van Roberrs verhaal was om de posiie van beuge tles voorai eeÍsi aÍ te tekenen voordat te ze gaat veryangen
moeiljk te zijnl Uiteindellk was hêt in de laatsle vakÊn iieweek toch nos evên Íink door bouwen om de deadllne te haen voor {ie eercie veÍlessen Bll de Acadamy
doos zit een masker om eên 3 lore hadege cano aan te brengên. Er is echt,.r dooÍ hel lêam besoien om op dil
mode éen kleu: toe te passên, name ijk
een goed e nde kon boetseren (wishÍu lhlnking uteraard) Qua PE ben k we
Tam ya 00 RAL 7028 Dunketgetb.
os aeoaan omdat ik {iai een leuk aspeci
idee van de $'oÍkshop s voora om le
!,eI
13230 late) Helzer? S mpeweg onrdat s relaiiêi
deze makke lk verk lgbaar makke
jk
s te bouwen en ook makkelik
s te schi{ieren. ( k neem even aan dal edere ezeÍ we weei wat een Hetzer is Voor dê pursien ondêÍ ons, hel is de Jaqdpanzer 3S(tl íLlr 7 5cm Pêk 39 L/48
Zef hou k a lijd wel van een k€lnê uii daging en ik hêb gênoeg weÍk gezien van degenen d e de workshop g igen begeeiden om te weter dat het iels specaals ging worden. Daarbjwas voor
mj een êxtra uidaging
het leit dai dit nrjn êerste serieuze werk ln 135 glng worden sinds 20 jaár! (mijn YPR was
a
I
neer een ut de hand geopen grcp zo
van de hobby vnd. lk heb viê Juruen
gezegd).
een set gekregen welkê vooÍ de Tamiya
De workshop was opgêboulld in dre b okken Eerst lot de zomeruakantie êen b ok verzorgd door Robei( Crombeecke
waarbij hj ons
de kt
zêf
u
teg heefi gegeven over
het stappenpan tot bouwen
mosel
lkheden Daatuij diende iedereen
PE dan wel Friuls wlde toepassen. k heb ervooÍ gekozên de plastc lÍacks u t
'ioos
!!
de
s'd@ s!*!l:tu!
Zo heb k aan een kanl de fendêÍs in PE
techn eken te oefenen die een mode tol
litgevoerd om deze wat schade mee te seven RobeÍ heefr ook een avondje
leven brengen en máakt hei uddagen' der om er een ntercssant rÍodêl vante
PE maaÍ
nraken. En uitdagefd was het zeker. maar ook hee eezaanrl op het aleF
woonte
rccht uii de doos wlde bouwen en/of hl
toe te passên, omdat ik
maken kan altild iTog. De un Íorme kleuÍ
ondanks ale voodeen zt bl mij toch alies gêljmd, meer Lrit gemak en se-
zelí maar na te gaan oÍ dat hÍ hei mode
de
veÍsie bestemd was, maar het mêren dee pasle ook goed op dê Acadamy.
besteed aan het soderen van
en de mogeijke'updatê en vêrbeier
L
aten zen wat er tegenwoordig moge jk s in modelbouwlandt de perfecte tank
lvlogê
Ík ets waar k in
de
eent zich er peÍeci voor om een paaÍ
laatsie moment kreeg ik nog even de lip om de binnenkant nos maar even zwart
ioekomst nog áan gá werkên, rnaar op dit model pakte het goêd u t. UiteiÍrdeilk
ie spliten.
is a lêên een schrrze et een keet aí
de l!ik alsnog pÍoberen om een
U
teraard zat ioen aies al in
e kaaÍ ên moêst ik door het openstaan
en
22
DU SAINT'-OI|{MOND
|ÀNII
(l)DuL
D00n: KIIBS III,I.II,DITBN
a,
De saint chamond was de tweede Fíanse zware iank vdn de le Wereldoorloq.
Er
v:,/ J/-
Baby
Holt
zijn er tussen april 1917
juli l918 400 van gêbolrwd. Ontstààn uit commerciéle íivaliteit tussen de makers van de Schneider tank was de
en
Saint
l)
Chamond
een
onbruikbaar ontweÍp,
fundamenteel
dat
bovendlen
met een te zwakke motor was uitgêrust.
Ook de rupsbanden vormden
een
strlrctureel zwakke pek. Ze waren te kort in verhouding tot de lengte en het gewicht (23 ton) van de tank. Bij lateÍe ujtvoeringên is gêpoogd verbeterinq
Als
--/ .. -! ,z
qêvolg
hiervan
werden
twee van
deze
nrachines besteld. De experimenten met de onderstellen van deze tÍa.toÍen begonnen in Pnei 1915 bij de Schnelder fabriek met
êên 75 pk wiel
geíuuÍd mode
en
een 45 pk rupsondeÍst-.| van de Baby Hoh tractor, dat
a
snel supeÍieur bleek
aan het ontwerp aan te brengen in de vorm van bredere en sterkere Íupsbanden, beteÍe pantsering aan de
te Lin. Op l6 juni werden de resultêten gepresenteerd aan de Frànse president en later in de daaÍop volqende weken
voorkant en het mêer effectieve 75 mm lMode 1987 veldkanon, maar een succês is het nooit geworden. De Saint-Chamond tanks werden tot laat in de zomer van 1918 ingezet.
vo
gden nog verschillênde
andere
presentaties (v).
te
Dê Saint-chamond
TeÍwij Brilie het tweede prototype in e kaar zette, dat de Schneider CAI zolr worden, kÍeeg de wapenfabriek
van de Schnêider tank ln een werkplaats
Forgês et Acjéries de la Marine d'HomécouÍt, aÍgekort "FAMH", gevestigd in Saint-Chamond (een plaatsje in het depaÍtement Loire) van
van het leger in elkaar gezet. Het kreeg
de Franse Íegering een opdràcht voor de
rupsbanden van de Amerikaanse Hoit rupstractoren die in FrankÍik al werden gebruikt voor het tÍekken van zwaÍe ani lerie.So daêt PierÍe Lescureontwiêrp de gevechtsruimte en luitenant Fouché
levering van400tanks. Het plan was een iankte bouwen die gedeeltelUk identiek
et
uitgevoeÍd. Begin l916 werd het eêrste pÍototype
ontwerper Eugène
Brilié Engeland om daaÍ rupstÍactors van het Amerikaanse bedrijf Holtte onderzoeken die aan een testprogramma meededen. Het oorspronkelijkê doe van de reis
was gericht op de ontwikke ing van een mechanlsche draadknippeÍ van het Breton PÍetot typê. Erillié, die eerder betÍokken was geweest bij dê ontwikke ing van pantserwagens voor Spanje, wist zijn dlÍectie te overtuigen eênstudietemaken naardeontwikkeling
van een "Tracteur blinde et
aÍmé", gebaseerd op het Íupsonderstel van een
@-ffi
DE TANK
het voertuig
hetzelldê overschrtdingsvêrmogen kreeg, rnaar blj een lager gewicht €n een konere
worden
ontwikkeling, de schnêid er ta n k ln januari l9l5 stuurdê de FÍanse wapenfabriek Schneider zUn chef
Eugène Brillié, de chef-ontwerpêr van Schneider, keurde het prototype echter at Hij had in plaats van het ondeÍste te verengen, voor zijn eigen ontwerp een staartstuk ontwikkeld
waaÍmee
Hun efíectiviteit werd toen wel beteÍ omdat de stri.jd zich vêrplaatsie van de loopgraven naar open terrein. Het uitelndelijke plan was echteÍ de Saint chamonds a lemaal te vervanqen dooÍ ingevoerde BÍitse zwarê tanks, maaÍ dooÍ de wapenstilstand in noveÍnbeÍ
l918 hoelde dat niet
/.
veÍlengde de rupsbanden om zo de terrêinvaardigheid te verbeteren. Dit
was aan de SchneideÍ. Brlllié weigerde echterzijn parenten voorniets afte staan ên Saint Chamond weigeÍde er vooÍ te beta en. Het gevolg was dat de FoÍges et Aciéries de la Màrine et
d'loÍrécourt
eerste prototype van de schnêidêr tank
bêpaa de de en van de Schnelder tank,
werd aangeduid als de TÍacteuÍ A. Dit was niet om Íedenen van veiligheid, zoals in Engeand her woord "tank" ontstond. maar niêÍnand wist hoe zo'n voertuig moest worden gênoemd. Het Franse woord "chaÍ"werd nog nietvooÍ
en met naÍne het staadstuk, niet kon oveTnemen en dus een eigen ontwerp moest maken. Dit weÍd de "Char Saint
tanks gebíLrikt.
in gebruik was. De vrtheid om een
233 april2ol5
chamond". Hij kIees een benzine e ekÍis.he aandrijvinq, een beproefd systeem dat al bij de Franse spoorwegen
26
