uitvoeringsplan Gezond Gedrag in Noord- & Oost-Groningen onder jongeren vanaf 12 jaar

Plan van aanpak / uitvoeringsplan Gezond Gedrag in Noord- & Oost-Groningen onder jongeren vanaf 12 jaar

Biologische factoren

Omgeving: Sociaal fysiek

Gezondheid

Leefstijl: Houding Mogelijkheden kennen Besluiten nemen

Versie: 04 Datum: 10-5-2011

Project Gezond Gedrag in Noord- & Oost-Groningen

Blad 1 van 13

Zorgvoorzieningen: Aanbod Bereikbaarheid

Inhoudsopgave 1. Inleiding................................................................................................................................. 3 2. Doelen Masterplan en Leefstijlinterventies Noord –en Oost-Groningen ........................ 3 3. Uitvoeringsplan..................................................................................................................... 5 3.1 Doelstelling ...................................................................................................................... 5 3.2 Regie................................................................................................................................. 5 3.3 Samenwerking en aansturing ......................................................................................... 5 4. Achtergrond van problematiek ........................................................................................... 6 5. Activiteiten en planning ....................................................................................................... 7 5.1 Parallele belangen ........................................................................................................... 7 5.2 Overwegingen / Uitgangspunten..................................................................................... 7 5.3 Uitwerking thema’s / hoofddoelen .................................................................................. 7 5.4 Activiteitenoverzicht ........................................................................................................ 8 6. Resultaten ............................................................................................................................ 11 Bijlage 1: Eerste aanzet tot begroting .................................................................................. 13


Blad 2 van 13

1. Inleiding Een eerdere uitwerking van, het hieronder beschreven, uitvoeringplan Gezond Gedrag is vorige zomer gestrand, omdat financiering voor het programma middels subsidie vanuit ZonMw niet gerealiseerd kon worden. Na een periode van herbezinning is, voor een deel met nieuwe ogen en met nieuw elan, besloten het project opnieuw vorm te gaan geven. In deze notitie worden de bijgestelde ideeën over dit project weergegeven.

2. Doelen Masterplan en Leefstijlinterventies Noord –en Oost-Groningen “Zorg voor de Toekomst Noord – en Oost-Groningen” is ontstaan omdat een aantal partijen in de regio voorzagen dat als het beleid omtrent de zorg niet zou wijzigen, de zorgvraag enorm zou stijgen en de kosten navenant. Het Zorg Innovatie Forum (ZIF) is gevraagd om dit signaal verder uit te werken in een Masterplan. De hoofddoelstelling va Zorg voor de Toekomst Noord – en Oost-Groningen is: “De huidige negatieve trends af te buigen en een positief resultaat te bereiken op het terrein van de gezondheidszorg en welzijn ten opzichte van het landelijk gemiddelde”. We hebben eind 2010 een nieuwe/ aangescherpte doelstelling geformuleerd, te weten: ‘De regio Noord- en Oost- Groningen is landelijk bekend om haar aanpak waarbij zorg anders georganiseerd is en geleid heeft tot beschikbare, bereikbare en kwalitatief hoogwaardige zorg waarbij mensen langer in hun eigen omgeving blijven wonen’ Het Masterplan sluit tevens aan bij de ambitie om Noord-Nederland als sterke kennisclusterregio rond Healthy Ageing te profileren. Noord- en Oost-Groningen is een living lab, een proeftuin, waar zorg anders en slimmer wordt georganiseerd en innovaties worden uitgetest en uitgerold die nationaal en internationaal relevant zijn. Het Zorg Innovatie Forum participeert in het Healthy Ageing Network Northern Netherlands. De volgende vijf actielijnen zijn terug te vinden in het Masterplan: Leefstijlinterventies en preventie (beïnvloeding en verandering van leefstijl) Zorg dichtbij (bevorderen van eHealth & thuistechnologie) Slimmer organiseren van zorg (hoe omgaan met gevolgen van de veranderende zorgvraag op het zorgaanbod) Participatie (programma aan laten sluiten bij taal- en cultuur Meten is weten (onderzoek, monitoring en evaluatie voorgaande actielijnen) Binnen de eerste actielijn “Leefstijlinterventies & preventie” is het programma Leefstijlinterventies benoemd. Het project Leefstijlinterventies Noord- en Oost-Groningen (LSOG) is hierbinnen één van de concrete uitwerkingen. Het doel van LSOG is interventies te plegen in de leefstijl van de jongeren in de doelgroep (12+), op een manier waardoor ze structureel gezonder en weerbaarder worden. Een belangrijk onderdeel van LSOG betreft het ontwikkelen van nieuwe en betere kanalen om, op een voor jongeren aansprekende manier, de doelgroep(en) te kunnen bereiken en (ongemerkt) te stimuleren tot een gezondere leefstijl. Eén van de ideeën is om het Groninger Sport Model (GSM), ontwikkeld door het Huis van de Sport, nieuw leven in te blazen. Een andere ingang is om, samen met Menzis, te onderzoeken


Blad 3 van 13

hoe we, vanuit haar maatschappelijke verantwoordelijkheid voor het gezondheidsbehoud van haar verzekerden, de leefstijl van de doelgroep positief kunnen beïnvloeden.


Blad 4 van 13

3. Uitvoeringsplan 3.1 Doelstelling Om dit te bereiken is het nodig de doelen en de bijbehorende resultaten helder te omschrijven in een uitvoeringsplan waarmee alle aangesloten partijen uit de voeten kunnen. Het uitvoeringsplan Gezond Gedrag omvat twee hoofdlijnen: 1. Het verbeteren van gezondheidsgedrag of specifieke domeinen, in het bijzonder beweeggedrag en voeding. Het is belangrijk om de leefstijlgebieden in beeld te hebben waar al veel interventies worden ingezet en óók waar de lacunes zich bevinden. Het betreft het bewust inzetten van interventies (bij voorkeur reeds bestaande en lopende) op zoveel mogelijk leefgebieden van en rondom de jongere (school, ouders, verenigingen, internet, enz.). 2. Het verhogen van de gezondheidsfocus van kinderen en hun ouders. Dit uitvoeringsplan wil richting geven aan hoe jongeren betrokken kunnen worden bij het ontwikkelen van een gezonde(re) leefstijl. Anders gezegd gaat het om het goed bereiken van jongeren van 12+ met als doel het verbeteren van de (kennis van) gezonde leefstijl. Belangrijk onderdeel hiervan is om de doelgroep nadrukkelijk te betrekken in het project en samen met hen te bekijken welke interventies het meest succesvol kunnen zijn en hoe we de jongeren goed kunnen bereiken. De Nationale Denktank heeft zich hierover in 2008 gebogen, met name ook in de regio Noord- en Oost-Groningen rond gekeken en een aantal nuttige aanbevelingen gedaan om jongeren te betrekken bij dergelijke programma´s. Vanzelfsprekend is er een nauwe interactie tussen beide hoofdlijnen. 3.2 Regie Om doublures met lopende initiatieven te voorkomen en onderlinge synergie te bewerkstellingen is de GGD Groningen gevraagd om de centrale regie voor het project LSOG op zich te nemen. Dit ligt in het verlengde van haar rol en verantwoordelijkheid voor jongeren tussen de 0 en 23 jaar gebied van preventie en de uitvoering en coördinatie van leefstijlinterventies. Zij zal zorgdragen dat LSOG zich ontwikkelt tot een paraplu boven alle al bestaande interventies en nieuw te ontwikkelen acties. 3.3 Samenwerking en aansturing Om te komen tot uitvoering werken alle partijen - alle gemeenten in Noord- en OostGroningen, waar een directe relatie ligt met de verantwoordelijkheid die zij dragen voor het lokaal gezondheidsbeleid, Menzis, Provincie Groningen,), CMO, Huis voor de Sport, Maatschappelijk werk-instellingen, scholen, Meander, Oosterlengte, RUG en de GGD- nauw samen. Daarnaast zal mogelijk nog vele andere lokale partijen betrokken worden bij de uitvoering. Het project wordt aangestuurd door een klein, maar breed samengesteld programmateam onder leiding van een programmaleider van de GGD. Leden van dit programmateam (maximaal 7 leden) zijn afkomstig vanuit GGD, CMO, ZIF, gemeenten, onderwijs en zo mogelijk een afgevaardigde vanuit de jongeren. Vanuit het programmateam kunnen diverse werkgroepen ingesteld worden, afhankelijk van de verdere uitwerking van het project. De doorlooptijd van dit programma sluit aan bij de looptijd van het ZIF-Masterplan Zorg voor de Toekomst Noord- en Oost-Groningen, ofwel tot 2014.


Blad 5 van 13

4. Achtergrond van problematiek Het is duidelijk dat we in Noord-Oost Groningen voor een grote opgave staan. Die opgave beperkt zich niet uitsluitend tot de aanpak van leefstijlproblemen. Het gaat er om deze problemen in relatie te brengen met de majeure maatschappelijke en economische ontwikkelingen in deze regio: krimp, vergrijzing, en in verband daarmee een toenemende zorgvraag bij een afnemend arbeidsaanbod. Verschillende onderzoeken tonen aan dat in Noord en Oost Groningen het aantal zogenaamde ´welvaartsziekten´, zoals overgewicht, diabetes en hart- en vaatziekten, aanzienlijk groter is dan het landelijk gemiddelde. Al op jonge leeftijd komen deze ziekten bovengemiddeld vaak voor in dit gebied. Recent onderzoek van de GGD toont aan dat jongeren zelf soms ernstige gezondheidsproblemen ervaren. Grote zorgen bestaan er ten aanzien van overgewicht en overmatig alcoholgebruik, vooral omdat er onvoldoende besef is bij de jongeren van de toekomstige gevolgen voor de eigen gezondheid. De oorzaken van de verontrustende situatie moeten voor een deel gezocht worden in sociaaleconomische en maatschappelijke omstandigheden in deze regio. Juist het relatieve gebrek aan ´welvaart´ lijkt een negatieve factor op de gezonde leefstijl van mensen in hun leefmilieu: er ontstaat een neerwaartse spiraal. Een probleem bij interventies in de doelgroep van jongeren vanaf 12 jaar is het kunnen bereiken van de doelgroep. Via traditionele kanalen (school, folders, voorlichtingsbijeenkomsten, etc.) lukt dit vaak niet en jongeren lijken ook niet geïnteresseerd in de ´gezonde´ boodschap. Andere bronnen die onderzoek gedaan hebben naar de aanpak van de moderne ´welvaartsziekten´ geven aan dat losse interventies hierin, nauwelijks een duurzaam effect hebben. Alleen gecoördineerd beleid met interventies en beïnvloeding op (zo mogelijk) alle leefterreinen kunnen duurzame resultaten neerzetten m.b.t. een gezonde leefstijl cq. gezond gedrag. Dit blijkt o.a. uit onderzoek en aanbevelingen van de Integrale Inspectie Jeugdzorg (ITJ) in de gemeente Delfzijl m.b.t. de aanpak van overgewicht.


Blad 6 van 13

5. Activiteiten en planning 5.1 Parallelle belangen Bij de uitvoering van het project wordt gezocht naar gemeenschappelijke noemers c.q. parallelle belangen, waardoor win-winsituaties tussen heel verschillende beleidsdomeinen worden gecreëerd. Daarbij wordt geleund op de vele, al bestaande, structuren en initiatieven in de regio, en wordt gerefereerd aan ontwikkelingen zoals de komst van een convenant Alcohol&Jongeren en mogelijk ook een convenant Overgewicht. 5.2 Overwegingen / uitgangspunten Landelijk is een discussie op gang gekomen om niet interventies centraal te stellen maar de determinanten van ongezond gedrag. Hierdoor kom je soms op een (heel) andere aanpak uit, waarbij je uiteraard op een ogenblik interventies nodig hebt, en dan nog het liefst (bewezen) effectieve interventies. De insteek is om aan te sluiten bij effectief gebleken interventies en niet teveel energie moeten stoppen in nieuwe. Nodig is een duidelijke beschrijving van welke beleidsterreinen te maken hebben met het ontstaan van de (gezondheids)problemen en hoe deze betrokken worden. Landelijk (en waarschijnlijk ook in de nieuwe nota Volksgezondheid) is de insteek: weerbaarheid, met sport als belangrijkste middel. 'Weerbaarheid' kent overigens twee uitwerkingsrichtingen: aan de ene kant weerbaar zijn tegen verleidingen (waarbij kennis/informatie maar een kleine rol speelt), anderzijds het weghouden van verleidingen bij het gemakkelijk verleidbare kind/jongere (omgevingsaanpak). 5.3 Uitwerking thema’s / hoofdlijnen Om het programma concreet handen en voeten te geven dienen beide hoofdlijnen uitgewerkt te worden. Allereerst zal o.b.v. diverse bevindingen (o.a. van Nationale Denktank) een strategie bepaald worden hoe we jongeren bij dit project kunnen betrekken. Vervolgens dient bepaald te worden welke ‘welvaartsziekten’ binnen het project gaan vallen. In de basis kiezen we voor de thema’s: • overgewicht, • alcoholgebruik • ‘Thema J’. Dit laatste ‘Gezond Gedrag-thema’ is door jongeren zelf te bepalen. Met de eerste twee thema’s sluiten we aan bij de landelijk bepaalde thema’s. Vanuit het eerste hoofdlijn van dit uitvoeringsprogramma zal bekeken moeten worden welke interventies op de gekozen welvaartsziekten / thema´s reeds in de regio aangeboden worden, welke leefterreinen van de doelgroep daarmee goed bediend worden en welke leefgebieden nog niet belicht zijn hiermee. Vervolgens dient bepaald te worden welke interventies (succesvol) landelijke of regionaal al toegepast zijn op betreffende leefgebieden. Met name de interventies gericht op de jongeren zelf, dienen in nauwe samenspraak met het tweede hoofdlijn opgezet en uitgevoerd te worden. De gekozen aanpak binnen dit eerste hoofdlijn komt overeen met de EPODE-methodiek. Deze EPODE-methode, ontstaan in Frankrijk, heeft in de praktijk duidelijke resultaten behaald en wordt in Nederland en in Europa op steeds meer plaatsten toegepast. Kernmerkend van de EPODE-aanpak is gelijktijdige beïnvloeding op zoveel mogelijk leefgebieden en gebruik makend van de vanzelfsprekende partners in de omgeving van de doelgroep.


Blad 7 van 13

Specifiek voor de aanpak van het overgewicht wordt overwogen om aansluiting te zoeken bij het landelijke programma JOGG (Jongeren op Gezond Gewicht). Vanuit dit landelijke programma wordt gestimuleerd dat lokaal meer aandacht komt voor het terugdringen van overgewicht. Het programma kent landelijke ambassadeurs zoals Paul Rosenmöller. Onderliggend is het convenant Gezond Gewicht dat eind 2009 is opgesteld en een looptijd heeft tot 2015. Het Convenant Gezond Gewicht is een samenwerkingsverband van in totaal 27 partijen afkomstig van (rijks en lokale) overheden, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties, die zich gezamenlijk inzetten de stijgende trend van overgewicht en obesitas om te buigen in een daling. Binnen het programma is het idee leidend dat, conform de EPODE-methodiek, op zoveel mogelijk leefgebieden van en rondom de jongeren van 12+ samenhangende energie gestoken moet worden. Dit betekent zowel aandacht voor de (effectiviteit) van interventies als ook aandacht voor het bereik ervan. De GGD heeft hiermee ervaring opgedaan met het programma Wijkslag in de Groninger wijk Lewenborg. 5.4 Activiteitenoverzicht Activiteiten

Planning (datum gereed)

Wie verantwoordelijk

Mei 2011

ZIF/GGD

Mei 2011

ZIF/GGD

Juni 2011 Mei 2011 Juni 2011

ZIF/GGD ZIF/GGD ZIF/GGD

Augustus 2011

ZIF/GGD

2011 Opstartfase 1. Opstellen opdracht voor programmateam Verantwoordelijkheden: - Het bewaken van de voortgang op hoofdlijnen. - De samenhang in uitvoering van het project - Besluitvorming rondom belangrijke richtinggevende veranderingen. - Het nemen van strategische beslissingen ten aanzien van het project - Toezien op evaluatie, monitoring en kennisdeling. - Het beoordelen van de kwaliteit van resultanten het project

2. Opstellen plan van aanpak/ uitvoeringsplan, incl. communicatieplan Leefdomeinen: School, thuis (inc. bereik ouders) en vrije tijd (ook peergroup)

3. Afstemming zoeken met JOGG landelijk 4. Financiering voor gehele programma regelen 5. Informeren en betrekken van partners binnen het programma 6. Opstellen en afsluiten van convenant Inhoud: Wellicht als koepelconvenant over de (nog te ontwikkelen) convenanten Alcohol en Jongeren en Overgewicht)


Blad 8 van 13

Activiteiten



Oktober 2011

Nog te bepalen

September 2011

“”

December 2011 November 2011

“” “”

Februari 2012

“”

Februari 2012

“”

Maart 2012

“”

Maart 2012

“”

Voortdurend

“”

Analysefase 7. Analyse uitvoeren naar bestaande interventies in NO-Groningen op het gebied van terugdringen van overgewicht en alcoholgebruik onder doelgroep van jongeren 12+ Hoe: kwantitatief (data, startpunt qua gezondheid), kwalitatief (aanbod van partijen op gebied preventie) interventies tav overgewicht en alcohol, in kaart brengen wat de effecten zijn (resultaat en bereik) van deze interventies, in kaart brengen waar hiaten zitten m.b.t. integrale aanpak en op zoek gaan naar elders bewezen effectieve interventies

Uitvoeringsfase 8. Jongeren betrekken bij programma en benoemen van 3e gezond gedrag thema (Thema J) Ideeën: - bij conventantonderteking aanwezig - denktank - zelf uitvoeren creatieve invulling bijvoorbeeld maken van een film over gezond gedrag

9. Programma ‘in de markt zetten’ 10. Opstart monitoring van het programma 2012 11. Op nieuwe manieren en met nieuwe media jongeren 12+ bereiken ter stimulering van gezond gedrag op benoemde thema’s 12. Inbrengen van competitie-element binnen programma (X-factor, Guiness Book of Record en/of ‘local heros’) 13. Initiëren van nieuwe interventies op niet afgedekte leefgebieden rondom de jongeren cq. Invulling geven aan geconstateerde hiaten 14. Verder bevorderen van bekendheid van het integrale programma Monitoring, borging en evaluatie-fase 15. Monitoring van programma


Blad 9 van 13

Activiteiten



Maart 2013

“”

Juni 2013

“”

Augustus 2013

“”

2013 Vervolg Monitoring, borging en evaluatie-fase 16. Aanjagen en borgen van lopende interventies op alle betrokken leefgebieden binnen programma 17. Uitbreiden van bereik van programma en interventies 18. Afsluiten van monitoring en schrijven van eindrapport inc. evaluatie

Hierbij moeten de volgende kritische succesfactoren in acht worden genomen: a) Binnen dit programma zal een grote behoefte zijn aan een creatieve denktank, waar jongeren van 12+ een prominente rol in zullen hebben. Vanuit deze denktank zal gevraagd en ongevraagd advies moeten komen om de doelstelling van dit project te kunnen behalen. b) Het project is gebaat bij een zo breed mogelijk draagvlak bij zoveel mogelijk partijen in de regio Noord-&Oost-Groningen. Dit betreffen dan zowel gemeenten, hulpverlenende en zorgverlenende organisaties rondom de jongeren 12+, scholen, sportverenigingen, enz. c) In samenhang met de vierde actielijn binnen het Masterplan genaamd ‘Meten is Weten’ worden de effecten van dit programma in kaart gebracht. Dit zal afgestemd worden met de effectmetingen vanuit JOGG en de reguliere gezondheidsonderzoeken van de GGD en/of bijvoorbeeld een afstudeerstage.


Blad 10 van 13

6. Resultaten De gezondheid en het gezondheidsgedrag van Oost-Groningers is, zoals eerder is aangegeven, ongunstig vergeleken met de rest van Nederland. Een belangrijke oorzaak lijkt te liggen in een relatief beperkte motivatie en beperkte vaardigheden om een gezonde leefstijl te realiseren, samenhangend met sociaal-economische achterstand en de relatieve isolatie van de regio. Structurele versterking van preventie is daarvoor nodig. Dit vereist samenwerking op een breed gebied (vanwege de complexe oorzaken die eraan ten grondslag liggen) tussen ketenpartners en met organisaties uit andere velden zoals onderwijsinstellingen, welzijn, Huis voor de Sport en vrijwilligers.

Gezondheid wordt beïnvloed door biologische factoren, de sociale en fysieke omgeving, de bereikbaar en het aanbod van zorgvoorzieningen en tot slot door de leefstijl. Verbetering van de leefstijl moet zijn gebaseerd op een aantal elementen: 1. beschikbaarheid van effectieve leefstijlinterventies 2. voldoende capaciteit om deze leefstijlinterventies af te leveren bij de doelgroep 3. toegankelijkheid en bereik van de interventies bij de doelgroep. Dit betekent dat het project zich richt op de volgende resultaten: Nieuwe en betere kanalen ontwikkelen om, op een voor jongeren aansprekende manier, de doelgroep te kunnen bereiken en (ongemerkt) te stimuleren tot een gezondere leefstijl. Nadrukkelijk doel is om nieuwe interventies die specifiek gericht zijn op de doelgroep (jongeren van 12+) in samenspraak met de doelgroep op te stellen en uit te voeren. Hiertoe zal naar verwachting gebruik gemaakt worden van de nieuwe sociale media. Tevens wordt bekeken of t.b.v. de doelgroep een soort wedstrijdelement in te bouwen is (bv. Xfactor-achtige opzet, Guinessbook of records competitie en/of inzet van ‘local heros’). De aanpak zo ontwikkelen dat deze leidt ot duurzame gedragsveranderingen bij de doelgroep. Een betere afstemming en samenwerking tussen de initiatieven op het gebied van leefstijl die door verschillende actoren in de doelregio worden georganiseerd. Dat wil zeggen dat we niet inzetten op tijdelijke interventies. Met de uitwerking van het project willen we via een integrale en preventieve aanpak bewoners van Noord- en Oost-Groningen zo vroeg mogelijk informeren over gezondheid en gezondheidsbevorderend gedrag en hen via leefstijlinterventies aansporen tot gedragsverandering. Preventie is het sleutelwoord, vanuit de overtuiging dat voorkomen beter is dan genezen. Hoe eerder daarmee via vroegsignalering en bewustwordingsactiviteiten (voorschools) wordt gestart, hoe beter en effectiever het is. De focus ligt daarbij vooral op het verbeteren van het gezondheidsgedrag, invulling van het lokaal gezondheidsbeleid en kwaliteit van leven en is gericht is op duurzame innovatie en implementatie. Alle partijen die betrokken zijn, hebben aangegeven wars te zijn van incidentele pilotprojecten. Men wil gezamenlijk de schouders onder een ambitieus programma zetten, als dit beoogt bij te dragen aan duurzame innovatie en implementatie.


Blad 11 van 13

Het project geeft een concrete handreiking aan de gemeenten in Noord- en OostGroningen voor de invulling van haar lokale gezondheidsbeleid gericht op deze doelgroep. Stevig politiek draagvlak, publiek private samenwerking, sociale marketing, onafhankelijke evaluatie en kennis zijn de belangrijkste peilers van het LSOG. Het bijzondere van deze aanpak, over de veelheid van bestaande initiatieven, is dat het een gecoördineerd, begeleid netwerk van lokale initiatieven heeft gecreëerd, waarin ideeën en initiatieven onderling worden afgestemd De organisaties zullen een (koepel)convenant sluiten, waarin ze zich aan de uitvoering van het LSOG-programma verbinden. Het eindresultaat is: • De toename van overgewicht in de regio Noord- en Oost-Groningen is gestabiliseerd in 2014 • Het alcoholgebruik onder jongeren in de de regio Noord- en Oost-Groningen is gestabiliseerd in 2014 • Een samenhangend pakket aan interventies in de regio Noord- en Oost-Groningen


Blad 12 van 13

Bijlage 1: Eerste aanzet tot begroting Kosten cq. uitgaven binnen dit programma laat zich globaal uitsplitsen in de volgende delen: 1. Programmasturing De inzet in uren van programmamanager (4 uur/week), ondersteuning programmamanager (4 uur/week), deelnemers programmateam (2 uur/week) en deelnemers van verschillende werkgroepen (2 uur/week) gebeurt in natura. Bijeenkomsten worden zoveel mogelijk bij deelnemende partners georganiseerd. Kosten: PM; Financiering: n.v.t. 2. Betrekken van jongeren bij programma Dit onderdeel vraagt de nodige creativiteit en inzet van o.a. nieuwe media om jongeren te bereiken en te betrekken bij het programma. Ook het organiseren van bv. een competitie-element als onderdeel van het programma valt hier onder. Hieronder valt ook het uitdragen van het programma bij ketenpartners en in z´n algemeenheid in Noord- en Oost-Groningen. Kosten: € 120.000,-; 3. Organiseren dat op zoveel mogelijk leefgebieden interventies aangeboden worden De omvang van dit onderdeel is afhankelijk van het onderzoek, op welke leefgebieden nog geen interventies aangeboden cq. actief zijn. Bestaande interventies dienen gelinkt te worden aan dit programma, voor nieuwe interventies op bepaalde leefgebieden dient per keer financiering gevonden te worden. Kosten: PM; Financiering: nader te bepalen afhankelijk van interventie, afhankelijk van uitkomst activiteit 7 4. Onderzoek en vastlegging van resultaten Om de effecten van dit programma te meten dient nader bekeken te worden, hoe in samenhang met de Actielijn Meten is Weten, hierin in samenspraak met RUG, Hanzehogeschool Groningen, UMCG en GGD resultaten te verkrijgen zijn. Kosten: PM; Financiering: nader te bepalen. Geschat totaal benodigd bedrag: € 300.000,- tot € 400.000,-


Blad 13 van 13

uitvoeringsplan Gezond Gedrag in Noord- & Oost-Groningen onder jongeren vanaf 12 jaar

Recommend Documents