Uitvoering handhaving fietsparkeren in de gemeente Eindhoven
Openbare Orde & Veiligheid
Februari 2011
rvl/RA11005704
1
0. Aanleiding Het uitvoeringsprogramma auto/- en fietsparkeren is door de raad op18 maart 2008 vastgesteld. Ter uitwerking van een aantal acties, zoals verwoord in het “Actieplan Fiets”, is op 18 mei 2010 de APV aangepast en op 2 november 2010 zijn de collegebesluiten inzake “invoering fietsdepot” en “ aanwijzing gebieden” genomen. Op basis van deze besluiten wordt via onderstaand handhavingsprogramma de uitvoering van deze besluiten gerealiseerd. Bij het opstellen van het handhavingsplan wordt een onderscheid gemaakt tussen wrakfietsen, weesfietsen en hinderlijk en fout gestalde fietsen. 1.
Fietswrakken
1.1 Definitie Onder een fietswrak wordt verstaan een fiets: a. die rijtechnisch in onvoldoende staat van onderhoud verkeert; een fiets verkeert in deze staat als ten minste twee van de volgende onderdelen ontbreken of onherstelbaar zijn beschadigd: wielen, stuur, zadel, pedalen, aandrijfmechanisme (ketting, tandwielen) b. die zich bevindt in een verwaarloosde toestand; een fiets in dergelijke toestand vertoont kenmerken zoals planten en/of gras tussen de wielen, aangroei van mos, kapotte, verteerde of ontbrekende banden, een stoflaag of ernstige roestvorming c. die een negatieve economische waarde heeft; hiervan is sprake als de kosten van herstel van de fiets hoger zijn dan de economische waarde van de fiets in de aangetroffen staat. Of een fiets een wrak is wordt beoordeeld op basis van de drie criteria gezamenlijk. Het komt voor dat een fiets die aan de omschrijving van een wrak voldoet met een fietsslot is vastgemaakt aan bijvoorbeeld een brug, lantaarnpaal, fietsrek of andere fiets.
1.2 Juridisch Kader Het verwijderen van wrakfietsen geschiedt binnen wettelijke kaders. Voor de verschillende fasen in het proces zijn er juridische randvoorwaarden. De wettelijke basis van het verwijderen van wrakfietsen is geborgd in de APV: Artikel 5.1.11a Fiets- en bromfietswrakken: Het is verboden fietsen en bromfietsen, die rijtechnisch in onvoldoende staat van onderhoud en in een verwaarloosde toestand verkeren, op de weg te laten staan.
1.3
Handhaving Losse fietswrakken in de gehele gemeente worden geruimd door Ergon bedrijven na melding door gemeente, politie, stadstoezicht, burgers en anderen. Tussen de betrokken actoren zijn de volgende procedureafspraken gemaakt: Ontvangst van meldingen: de meldingen vanuit de verschillende organisaties, worden doorgeleid naar een vast aanspreekpunt bij Ergon-bedrijven, Verwijderen: Ergon heeft de opdracht van gemeente het fietswrak te verwijderen. Ergon haalt het wrak, zonder verdere kennisgeving op en levert af bij het fietsdepot, Controle: in het fietsdepot wordt de wrakfiets gecontroleerd op afkomstigheid van diefstal, Vernietiging: Het fietswrak wordt ter vernietiging aangeboden.
2.
Weesfietsen
2.1 Definitie Weesfietsen zijn fietsen die in de openbare ruimte gestald staan en al langere tijd (28 dagen) niet meer zijn gebruikt, maar zich wel in gebruiksklare toestand bevinden. In tegenstelling tot wrakfietsen zijn weesfietsen niet direct opvallend of hinderlijk, blokkeren ze de doorgang niet en ontsieren het straatbeeld niet. Op het eerste gezicht zijn weesfietsen dus vaak niet als zodanig herkenbaar. 2.2 Juridisch kader Het verwijderen van weesfietsen gebeurt binnen wettelijke kaders. Voor de verschillende fasen in het proces zijn er juridische randvoorwaarden. De wettelijke basis van het verwijderen van weesfietsen is geborgd in de APV. Publicaties van wijziging APV op dit punt hebben reeds plaatsgevonden. Artikel 5.1.11 Overlast van fiets of bromfiets Het college kan op de weg gelegen plaatsen aanwijzen waar het in het belang van het uiterlijk aanzien van de gemeente, ter voorkoming of opheffing van overlast, of ter voorkoming van schade aan de openbare gezondheid, verboden is fietsen of bromfietsen: a. onbeheerd buiten de daarvoor bestemde ruimten of plaatsen te laten staan; b. of langer dan een door het college te bepalen periode onbeheerd te laten staan. Het verwijderen van weesfietsen dient meerdere doelen: bijdragen aan het op peil houden/brengen van voldoende (vrije) stallingmogelijkheden en aan een vertrouwenwekkend en ordelijk aanzien van de stallingen, bijdragen aan een verzorgd aanzien in de openbare ruimte en aan de verbetering van het veiligheidgevoel van de gebruikers, bijdragen aan preventie van fietsendiefstal: wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een chaotische omgeving normoverschrijding stimuleert en ondermeer bijdraagt aan meer diefstal van fietsen, bijdragen aan een verbeterde mobiliteit van mindervalide en gebruikers van hulpmiddelen (want de doorgang op openbare weg wordt minder belemmerd door geparkeerde fietsen), Controle van de verwijderde fietsen op diefstal biedt de mogelijkheid om meer fietsen aan de rechtmatige eigenaar terug te geven.
Bij de aanpak van weesfietsen is onder meer gebruik gemaakt van het ‘Handboek Weesfietsen’ van de NS en het ministerie van Infrastructuur en Milieu.
2.3
Handhaving
Gebieds- en termijn aanwijzing: De handhavingsgebieden voor weesfietsen zijn op 2 november 2010 door het college aangewezen (zie bijlage). Als termijn voor het onbeheerd stallen heeft het college een periode van 4 weken (28 dagen) vastgesteld. Frequentie van verwijdering weesfietsen: De verwijderfrequentie per beheergebied is aangegeven in onderstaande tabel: Beheergebied
Verwijderfrequentie
Gebiedsgewijze uitvoering vanaf
Binnenstad : gebied gelegen binnen en inclusief de Fellenoord, Elisabethtunnel, Vonderweg, Mauritsstraat, Edenstraat, dr. Schaepmanlaan, Elzentlaan (incl. openbare ruimte rond stadsschouwburg), Stratumsedijk, Hertogstraat, de Dommel tot prof. Dr. Dorgololaan aansluitend op de Fellenoord
om de 28 dagen
februari 2011: Stationsgebied.
Kruisstraat en Woenselse Markt
om de 28 dagen
februari 2011
Winkelcentrum Woensel:de openbare ruimten, parkeervoorzieningen en stallingsvoorzieningen rondom het winkelcentrum Woensel
om de 28 dagen
3de kwartaal 2011
Sportaccomodatie Eindhoven Noord: de stallingsaccomodaties in het sportgebied gelegen tussen Fakkellaan, Huizingalaan, Marathonloop en de Oude Bossche Baan)
om de 28 dagen
3de kwartaal 2011
Genneperparken: de stallingsvoorzieningen gelegen in het om de 28 dagen gebied tussen Prof. Holstlaan, Antoon Coolenlaan, Aalsterweg en de A2).
4de kwartaal 2011
2de kwartaal 2011: 2 gebieden in de binnenstad 3de kwartaal 2011: overige gebieden.
Randvoorwaarden/voorbereiding: Aanbrengen van de vereiste bebording (op basis van aanwijzingsbesluit gebieden), met als informatie: hier geldt een maximale stallingduur van 28 dagen, op grond van art. 5:1.11 APV, fietsen die langer staan worden verwijderd, informatie over verwijderde fietsen is te verkrijgen bij het Fietsdepot Eindhoven: www.eindhoven.nl/fietsdepot Inrichten en starten met Fietsdepot Eindhoven: aanschaf software (gereed), benodigde materialen beschikbaar (gereed), werkafspraken VTH Stadstoezicht Leefbaarheid en Ergon bedrijven (gereed), locatie voor inbewaringneming. De discussie over de locatie loopt nog volop en stagneert het operationaliseren van het Fietsdepot. Voorstel is nu om voorlopig
gebruik te maken van de opstallen op het terrein van de voormalige gemeentewerf aan de Kanaaldijk-Noord. Voorlopige vergunning dient tijdelijk geactiveerd te worden. Communiceren weesfietsenaanpak: in de lokale media en via posters moet een actieve voorlichtingscampagne uitgevoerd worden. Te starten in februari 2011. Uitvoering (in negen stappen): Stap 0: Taakverdeling: Organisatie/dienst Ergon Bedrijven Locatie station: Ergon i.s.m. NS VTH/Leefbaarheid VTH/Leefbaarheid Ergon Bedrijven VTH/Leefbaarheid
Taak Labelen van de fietsen Aansturing van de labeling Bevestiging van kennisgeving (beschikking) Verwijderen en afvoeren Beantwoorden vragen publiek bij verwijdering
Stap 1: Het labelen van de fietsen Het labelen is een middel om er achter te komen welke fietsen de maximale stallingsduur hebben overschreden. Wanneer na het labelen de maximale stallingsduur is verstreken, wordt aan de fietsen die nog steeds een label hebben, een beschikking bevestigd. - Uitvoering: Ergon. Uitvoering van de labeling vindt plaats onder aansturing van de toezichthouder (zie punt 2). - Soort labels: veiligheidssluiting - de labeling gebeurt zo dat de fiets niet kan rijden zonder dat het label wordt verbroken. Het moet dus zowel om een spaak als om een vast deel van de fiets worden bevestigd. Fietsers moeten het label eenvoudig kunnen verwijderen. - Tijdstip van labeling: een maal per 4 weken.
Stap 2: Bevestigen van kennisgeving/beschikking Wanneer uit de aanwezigheid van een label blijkt dat een fiets na het verstrijken van de maximale stallingduur (28 dagen) onafgebroken in de stalling aanwezig is geweest, is er sprake van een overtreding. Vervolgens neemt een toezichthouder van stadstoezicht het besluit om de fiets te gaan verwijderen, door bestuursdwang toe te passen. De taak bestaat uit het vaststellen van de overtreding en het uitreiken van een beschikking. Deze beschikking kan niet worden overhandigd, omdat de eigenaar van de fiets niet bekend is. Daarom wordt deze aan het stuur van de fiets bevestigd. - Uitvoering: VTH / Leefbaarheid - Plaatsing beschikking: de beschikking wordt aan het stuur bevestigd. - Soort beschikking: de beschikking is gemaakt van stevig waterbestendig papier. Op de beschikking staat: De datum; • Tijdstip; • Uw (brom)fiets staat al meer dan 28 dagen onafgebroken gestald. Dat is verboden op grond van art 5.1.11 van de APV;
• • • • •
Daarom is besloten bestuursdwang toe te passen; U krijgt nog 48 uur de tijd om de fiets zelf te verwijderen; Na het verstrijken van deze periode wordt de fiets verwijderd op last van de gemeente; De kosten voor verwijdering bedragen € 15,- en komen voor uw rekening; De naam van de gemandateerde dienst, en website: VTH/veiligheid www.eindhoven.nl/fietsdepot
Stap 3: Weesfietsen verwijderen Wanneer de begunstigingstermijn van 48 uur, zoals aangegeven op de beschikking is verstreken, worden de fietsen weggehaald en opgeslagen in een daarvoor ingericht fietsdepot. - Uitvoering: • Verwijdering: Ergon • De toezichthouder van stadstoezicht Leefbaarheid is hierbij aanwezig als formele toezichthouder in het kader van de APV en als aanspreekpunt voor burgers. VTH Leefbaarheid zorgt voor de registratie van de fietsen.. - Herkenbaarheid verwijderploeg: degenen die de fietsen weghalen zullen duidelijk zichtbaar – met hesjes van de gemeente en legitimatiebewijs – in opdracht van de gemeente werken. - Manier van verwijderen: het verwijderen moet gebeuren met zo weinig mogelijk schade aan de fiets en het slot. Bij een kettingslot wordt – indien nodig voor verwijdering - de laatste schakel doorgeknipt, zodat het slot nog bruikbaar blijft. Het slot wordt altijd bij de fiets bewaard, zodat de rechtmatige eigenaar met een sleutel kan aantonen dat het zijn/haar fiets is. Ook de beschikking blijft aan de fiets zitten, omdat er informatie op staat die in het depot geregistreerd moet worden. Tevens moet de eigenaar die zijn fiets ophaalt, de beschikking meekrijgen. - Verplaatsen: na het losknippen en weghalen van de weesfietsen met beschikking moeten de fietsen naar het fietsdepot Eindhoven gebracht worden. - In het Fietsdepot Eindhoven vindt registratie van de fiets plaats, er gebeurt een check op diefstal en de fiets wordt opgeslagen. Tussen de betrokken organisaties zijn de volgende procedureafspraken gemaakt: Labelen Beschikking Verwijderen
In de week van elke laatste vrijdag van de maand Elke laatste maandag van de maand Elke laatste donderdag van de maand (na 48 uur)
Stap 4: Registratie Bij binnenkomst in het Fietsdepot worden de fietsen gelabeld en de gegevens van de fietsen ingevoerd in een digitaal bestand. De volgende zaken worden geregistreerd: registratienummer (een uniek nummer, toegekend door het fietsdepot) datum van aanlevering bij het fietsdepot; opslaglocatie op het fietsdepot; locatie waar de fiets verwijderd is (staat op beschikking aan de fiets) merk framenummer
graveercode(s) model (heren / dames) tag-chip nummer kleur geschatte economische waarde staat van onderhoud (goed / matig / slecht) Stap 5: Bewaartermijn De eigenaar van een weggehaalde weesfiets moet nog 13 weken de tijd hebben om zijn fiets terug te vragen (Art. 6:4.1 Awb). Stap 6: Bezwaar Binnen zes weken na de dagtekening van de beschikking kan de eigenaar bezwaar maken bij de gemeente Eindhoven (Art. 6:4.1 Awb). In de praktijk zal hij de beschikking meestal niet meer onder ogen krijgen; deze wordt na de begunstigingstermijn mét de fiets verwijderd. Daarom informeren de borden bij de stalling over het verwijderen van te lang gestalde fietsen. Zij nemen de informatieve (niet de juridische) functie van de beschikking over wanneer de fiets weg is. Bezwaar maken kan ook nog nadat de fiets is verwijderd, wanneer de eigenaar hem ophaalt in het fietsdepot. Maar dat moet wel gebeuren binnen de termijn van zes weken.
Stap 7: Check op diefstal Bij binnenkomst in het fietsdepot wordt gecheckt of de fietsen als gestolen geregistreerd staan. Daarvoor zijn drie redenen: • er wordt een bijdrage geleverd aan het anti-diefstalbeleid; • de fiets kan mogelijk worden teruggegeven aan de rechtmatige eigenaar; • door deze check te doen voorkomt de gemeente dat ze zich -theoretisch- aan heling schuldig zou maken wanneer de fiets uiteindelijk wordt verkocht. De check op diefstal gebeurt met behulp van het diefstalregister van de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW). Het diefstalregister is een bestand met framenummers van als gestolen geregistreerde fietsen. Op de website van de RDW (www.rdw.nl of https://fdr.rdw.nl ) kunnen framenummers één voor één worden gecheckt. Wanneer een fiets blijkt te zijn gestolen wordt door politie contact met de eigenaar gezocht. Wanneer een fiets niet in het RDW-bestand voor komt, mag ervan uitgegaan worden dat de fiets niet gestolen is, en de fiets na de bewaringstermijn van 13 weken verkocht kan worden.
Stap 8: Teruggave fiets aan rechtmatige eigenaar De teruggave van de fiets gebeurt bij het Fietsdepot Eindhoven. De eigenaar kan de fiets bij het fietsdepot ophalen en krijgt de fiets mee op voorwaarde dat hij of zij: • een identiteitsbewijs toont; • kan bewijzen dat hij/zij eigenaar van de fiets is (bijvoorbeeld sleuteltje dat op slot past of bewijs van eigendom).
De beschikking krijgt men mee, met een registratieformulier en een algemene toelichting. Tot 6 weken na de dagtekening van de beschikking kan men nog bezwaar maken tegen de beschikking. Bij het afhalen van zijn/haar fiets is de eigenaar € 15,- administratiekosten verschuldigd.
Stap 9: Herstel en verkoop Uit artikel 5:30 Awb volgt dat een bestuursorgaan na 13 weken na de uitvoering van bestuursdwang de zaken mag verkopen of, indien verkoop naar het oordeel van het bestuursorgaan niet mogelijk is, zaken om niet aan een derde in eigendom overdragen of (laten) vernietigen. Nadat deze wettelijke tijdsduur van 13 weken voor opslag is verstreken en de fiets niet is opgehaald wordt de fiets via re-integratietrajecten, NEOS, Novadic en stichting Stuur opgeknapt en verkocht. Verkoop van fietsen vindt in eerste aanleg plaats aan gedupeerden van fietsdiefstal die een aangifte bij politie kunnen overleggen.
3.
Gevaarlijk en hinderlijk gestalde fietsen
3.1 Definitie Gevaarlijk en hinderlijk gestalde fietsen zijn fietsen die buiten de daarvoor bestemde ruimten of plaatsen staan en direct gevaar of hinder voor het rij- en voetgangersverkeer opleveren. 3.2 Juridisch kader Het verwijderen van gevaarlijk, hinderlijk gestalde fietsen gebeurt binnen wettelijke kaders. De wettelijke basis van het verwijderen van gevaarlijk en hinderlijk gestalde fietsen is geborgd in de APV. Publicaties van wijziging APV hebben inmiddels plaatsgevonden. Artikel 5.1.11 Overlast van fiets of bromfiets Het college kan op de weg gelegen plaatsen aanwijzen waar het in het belang van het uiterlijk aanzien van de gemeente, ter voorkoming of opheffing van overlast, of ter voorkoming van schade aan de openbare gezondheid, verboden is fietsen of bromfietsen: a. onbeheerd buiten de daarvoor bestemde ruimten of plaatsen te laten staan; b. of langer dan een door het college te bepalen periode onbeheerd te laten staan.
3.3
Handhaving
Gebieds- en termijn aanwijzing De handhavingsgebieden voor gevaarlijk, hinderlijk gestalde fietsen heeft het college op 2 november 2010 aangewezen. Bij constatering van gevaarlijk of hinderlijk gestalde fiets, wordt deze door medewerkers Stadstoezicht voorzien van een bestuursdwang beschikking tot verwijdering. Betrokken functionaris meldt deze uitreiking bestuursdwang beschikking bij de centrale van het fietsdepot . Medewerkers Ergon bedrijven gaan tot directe verwijdering over en leveren deze af bij het fietsdepot. De vervolgprocedure is beschreven onder de aanpak weesfietsen. Aanpak van gevaarlijk en hinderlijk gestalde fietsen loopt parallel met de aanpak van de weesfietsen.
4.
Fout gestalde fietsen
4.1
Definitie
Fout gestalde fietsen zijn fietsen die niet in daartoe aangewezen ruimten zijn gestald. 4.1
Juridisch kader / handhaving
Handhaving op fout gestalde fietsen is alleen mogelijk indien er in de nabije omgeving voldoende stallingscapaciteit beschikbaar is. De aanpak vanuit een oogpunt van handhaving wordt in 2011 gefaseerd aangepakt. De aanpak hier is gelijk aan de aanpak van hinderlijk en gevaarlijk stalde fietsen, waarbij in de beschikkingstermijn een begunstigingstermijn van 15 minuten wordt geboden. We starten op het 18-Septemberplein. Daarover zijn reeds afspraken gemaakt tussen de gemeente en betrokken ondernemers. Vanaf februari worden de foutgestalde fietsen op het 18-septemberplein door medewerkers van Ergonbedrijven verplaatst naar de stallingruimte onder het plein. Randvoorwaarden daartoe zijn ingevuld. In januari wordt terzake gecommuniceerd en voorlichting gegeven. In de loop van 2011 volgt uitbreiding naar WoensXL.
5. Tot slot : communicatie Wanneer een fiets is gestolen of verwijderd moet de eigenaar weten dat de fiets wellicht bij het fietsdepot staat. Op de gemeentelijke website wordt een pagina gemaakt waar mensen die hun fiets kwijt zijn algemene informatie kunnen vinden over het fietsdepot en over het verwijderingsbeleid. Aanvullend hierop wordt een communicatieplan opgesteld. De term “Fietsdepot Eindhoven” wordt gelanceerd en naar de burger gecommuniceerd. Onderdelen van het plan zijn de bebording op de stallingen in de aangewezen gebieden, een uithangbord bij het fietsdepot, een website op de gemeentepagina en promotiemateriaal.
1
rvl/RA10054528
