UITGAVE VAN GROENLINKS

GROENLINKS magazine UITGAVE VAN GROENLINKS - nummer 3 - juli 2014

Olieopslag in zoutkoepels geen goed idee

Terugblik: GroenLinks over vrede & veiligheid

Meedoen

is belangrijk van Utrecht tot Ten Boer

Opkomend groen in Europa:

Kroatië

W Wie: Lilian Peters, actief GroenLinks-lid in Amsterdam Zuidoost & landelijk. Wat: Benefietfeest voor de Vluchtgarage. Waarom: ‘Sinds 2013 vinden ongeveer zeventig mensen zonder geldige verblijfspapieren onderdak in de leegstaande parkeergarage Kralenbeek in Amsterdam Zuidoost. Ze moeten zelf voor hun bad, bed en brood zorgen, de gemeente springt niet bij en als illegaal mag je nu eenmaal niet werken. Met het benefietfeest wordt geld en voedsel ingezameld. Ik help zelf ook een paar vluchtelingen met hun levensonderhoud. Als meer GroenLinksers willen helpen: je gift is welkom op het banknummer van XminY o.v.v. ‘We Are Here’: NL39 INGB 0000609060!’ Voor meer info, zie wijzijnhier.org. foto Michiel Wijnbergh

10 met 53 wethouders heeft GroenLinks een stevige vinger in de pap

6 ongekend succes in Kroatie met Mirela Holy

Opinie: Op pagina 18

in actie

16 stormachtig verleden van GroenLinks: steun aan militair ingrijpen

En verder 2 In actie 4 Kort nieuws 10 Kort lokaal 14 Media & meer 15 Groen moet je doen 18 Brieven 18 Strip 19 Column 23 Partijkatern 24 De Achterkant

G

redactie

Reorganisatie bij GroenLinks

De middelen De voetbalkoorts is neergestreken in Nederland. Oorlog is het, aldus sprak Rinus Michels in een grijs verleden. Nietsontziende kopduels, hier en daar een tandafdruk in een schouder, af en toe een schoen met noppen in een zachte kuit... Maar als we eerlijk zijn – sorry Rinus – is dat toch niet helemaal hetzelfde als kanongebulder of onbemande drones. Laten we zeggen: de middelen lopen enigszins uiteen. En dat brengt ons via Von Clausewitz tot het volgende inzicht: voetbal is de voortzetting van politiek met andere middelen. We hebben een bureaucratisch apparaat, zeg een parlement, of wereldvoetbalbond FIFA. In de club van Sepp Blatter vieren corruptie en vriendjespolitiek hoogtij, de Amsterdamse GroenLinksvoorlichter én voetballiefhebber Huub Bellemakers vertelt u er het fijne van in de column van dit Magazine (zie p. 19). Mirela Holy zou zeggen: het lijkt de Kroatische politiek wel (zie p. 6). We hebben wedstrijden, met winnaars en verliezers. Het ene toernooi lig je er in de poule al uit, de keer erop kom je glorieus uit de strijd tevoorschijn. Vraag maar aan de kersverse GroenLinkswethouder te Helmond, Paul Smeulders (zie p. 10). En dan moet je er nog iets op verzinnen om de strijdende partijen uit elkaar te houden. Tenminste, dan toch liefst in zoverre dat er geen doden of gewonden vallen. Daar kun je een hoop verschillende termen voor gebruiken: humanitaire interventie, militair ingrijpen, of bijvoorbeeld politietrainingsmissie. Na het nodige geworstel in theorie en praktijk richt GroenLinks haar peilen nu op een Responsibility to Protect (zie p. 16). Als het uit de hand loopt en onschuldige mensen – burgers – dreigen het slachtoffer te worden, heb je een scheidsrechter nodig die orde op zaken stelt. Werkt dat? Volgens mij maken we – de voortreffelijke Gambiaanse arbiter Bakary Gassama indachtig – een goeie kans. Carolien Ceton

4

Sinds GroenLinks met de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 haar historische dieptepunt beleefde, zijn alweer twee verkiezingen gepasseerd. Het herstel was bemoedigend. Dat neemt niet weg dat het afgelopen jaar aanzienlijke bezuinigingen moesten worden doorgevoerd op de partijorganisatie. Het Landelijk Bureau in Utrecht kreeg twee reorganisaties te verduren, op de bijdrages aan lokale afdelingen werd fors gekort en de ondersteuning voor velerlei partijactiviteiten is teruggeschroefd. Een pijnlijk maar noodzakelijk proces, benadrukt partijvoorzitter Rik Grashoff. ‘Zonder die forse ingrepen was GroenLinks financieel ernstig in de problemen gekomen.’ Met de tweede reorganisatie van het Landelijk Bureau wil het partijbestuur behalve een kostenbesparing ook een nieuwe vorm van werken doorvoeren. Er is gekozen voor een pragmatische, zakelijke benadering. Primaire bedrijfsprocessen worden als eerste geborgd, daarna de voor een politieke partij noodzakelijke activiteiten als kandidatenlijsten samenstellen en politiek personeelsbeleid. Vervolgens komen het debat en de meningsvormingsprocessen. ‘Schil één is voorwaardelijk voor de andere twee, schil twee is voorwaardelijk voor drie. En dat is best een harde keuze’, zegt Grashoff: ‘Het betekent dat je soms de dingen die je het liefst meteen wilt doen, moet uitstellen ten gunste van de bedrijfsvoering.’ Ook moet het Bureau een meer faciliterende organisatie worden, waarbij (betaalde) projectmanagers het werk coördineren dat in grote mate door vrijwilligersteams wordt uitgevoerd. Officieel is de nieuwe partijstructuur per 1 juni van start gegaan, maar op het gebied van GroenLinks-media – van Magazine tot twitteraccount – komt eerst een onderzoek onder leden en sympathisanten Op grond daarvan neemt het partijbestuur volgens planning vroeg in het najaar een besluit over de ‘media-mix’. Lees meer op groenlinksmagazine.nl/LINK CC

‘Maak een Groene EnergieUnie’ De roep om een Europees energiebeleid – een ‘EnergieUnie’ – klinkt steeds luider. Niet toevallig gebeurt dat sinds de crisis in de Oekraïne; dertig procent van het gas dat in Europa gebruikt wordt, komt uit Rusland. Begin mei presenteerde GroenLinks een plan voor een ‘Groene EnergieUnie’. Volgens dat plan moeten meer bevoegdheden naar Brussel om Europa energie-onafhankelijk te maken en met één stem te handelen op de wereldenergiemarkt. Ook moet er geïnvesteerd worden in groene energiebronnen in plaats van steun voor fossiele industrieën en moet er ingezet worden op vergaande energiebesparing. Momenteel hebben 28 afzonderlijke landen zo’n zestig bilaterale gascontracten, met onder andere Rusland. En die energieafhankelijkheid staat krachtig ingrijpen bij conflicten zoals nu in de Oekraïne in de weg. 81 procent van de Russische gasexport t.w.v. 33 miljard euro gaat naar Europa, zo staat in het plan te lezen. De EU-landen zitten met een acuut probleem als Rusland de gaskraan dichtdraait. Europarlementariër Bas Eickhout: ‘Dagelijks importeren de EU-landen voor een miljard aan fossiele brandstoffen zoals gas en olie. Dat geld kunnen we beter investeren binnen de EU in plaats van dat we de portemonnee van types als Poetin spekken.’ Zie ook start.groenlinks.nl/energieunie

juli 2014 / GROENLINKS MAGAZINE

Nieuw studiestelsel GroenLinks vindt het nieuwe stelsel studiefinanciering, een leenstelsel, eerlijker dan het oude stelsel. Eind mei hielp de partij het kabinet samen met D66 aan een meerderheid om het in te voeren. Maar DWARS, de GroenLinkse jongerenorganisatie, is teleurgesteld. Meteen na het wereldkundig worden van de afspraak ontvingen GroenLinks-leden een mail van partijleider Bram van Ojik waarin hij het besluit toelicht. Want het leenstelsel ligt gevoelig, weet ook de Kamerfractie. Het nieuwe stelsel is eerlijker, schrijft Van Ojik in de mail, want in het huidige ‘betalen mensen met lage inkomens via de belasting mee aan de studiebeurs van mensen die later dankzij die studie een hoger inkomen krijgen’. Dat stopt. Er is anderhalf jaar gesproken en GroenLinks heeft steeds dezelfde wensen op tafel gelegd, vervolgt Van Ojik: ‘Wij wilden een kwaliteitsverbetering en goede toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Die principiële uitgangspunten hebben we, met het verkiezingsprogramma in de hand, vertaald in vier eisen: een hogere aanvullende beurs, behoud van de ovjaarkaart, investering van de opbrengst in het hoger onderwijs en een lager collegegeld. Aan drie van de vier eisen is voldaan. De aanvullende beurs gaat met 100 euro omhoog, de ov-kaart blijft behouden – sterker nog: ook minderjarige mbo’ers krijgen er recht op, en de opbrengst wordt vanaf het eerste jaar geïnvesteerd in hoger onderwijs. Die investering is fors: voor de verbetering van de kwaliteit komt er op

termijn bijna 1 miljard beschikbaar.’ Zaterdag 14 juni kwamen Van Ojik en fractiegenoot Jesse Klaver op een DWARS-bijeenkomst nog eens vragen beantwoorden – ook voor het beslissende Kabinetsoverleg was met DWARS gesproken. Want de GroenLinkse jongeren zijn niet blij met het nieuwe stelsel. Ja, er zitten punten in die zijzelf hebben aangedragen zoals de ov-kaart voor minderjarige mbo’ers. En een uit collectieve middelen gefinancierde aanvullende beurs blijft bestaan. Maar de door DWARS gewilde collectiviteit is ingeruild voor individuele schulden, en dat steekt. ‘Een dergelijk stelsel verhoogt de sociale ongelijkheid en verlaagt de toegankelijkheid van het hoger onderwijs’, aldus DWARS-voorzitter Hugo van Halder. Ook voor de GroenLinks Onderwijs Werkgroep, die net een eigen visie over ‘studieloon’ publiceerde, is het akkoord niet de uitkomst ‘waar wij op hoopten, ook al is dit akkoord beter dan het leenstelsel dat er al lag van de regeringspartijen’, schrijft de werkgroep aan haar achterban. ‘Wij hopen wel dat toekomstige besluiten meer aansluiten bij het door ons gepubliceerde visiestuk’. Van Halder was blij dat Van Ojik en Klaver 14 juni uitleg kwamen geven: ‘Het besluit ligt er, dus willen we nu vooruitkijken. Wat zijn de zaken waarop gelet moet worden bij de kwaliteitsverbetering? Het is bijvoorbeeld belangrijk dat universiteits- en hogeschoolraden hun medezeggenschap goed kunnen uitoefenen en toezicht kunnen houden de besteding van het geld.’

Onderzoek schaliegas gaat door Het onderzoek naar de effecten van schaliegasboringen gaat door. Moties in de Tweede Kamer van onder andere GroenLinks om te stoppen met schaliegas haalden het niet. Wel moeten gemeenten en provincies meer betrokken worden in het besluitvormingsproces. Inmiddels hebben rond de 170 gemeenten en negen provincies, vaak op initiatief van GroenLinks, zich schaliegasvrij verklaard. Momenteel loopt de inspraakprocedure voor het milieuonderzoek naar de winning van schaliegas.

Rechtvaardig kinderpardon GroenLinks-Tweede Kamerlid Linda Voortman heeft een alternatief voor de regeling Kinderpardon gemaakt. Volgens haar zijn de huidige regels te streng en dreigen kinderen die in Nederland geworteld zijn, toch uitgezet te worden. In de Initiatiefnota Rechtvaardig

GROENLINKS MAGAZINE / juli 2014

Kinderpardon doet zij voorstellen om de regeling te verruimen. Zo geldt het kinderpardon nu alleen voor kinderen die onder Rijkstoezicht stonden; een verklaring van een burgemeester dat een kind in zijn gemeente heeft gewoond zou voldoende moeten zijn. Een eis die ook gold bij het generaal pardon. Daarnaast zou de leeftijdsgrens van 21 naar 25 jaar moeten, opdat de groep jongeren De petitie die ijvert voor een eerlijk kinderpardon van tussen de 21 en 25 jaar die is inmiddels meer dan 32.000 keer ondertekend. niet onder het generaal pardon vielen, wel in aanmerking komen maar een reguliere aanvraag volgens arvoor het kinderpardon. Tot slot stelt tikel 14 van de vreemdelingenwet, onder Voortman voor dat ook kinderen die het kinderpardon moeten kunnen vallen. geen asielaanvraag hebben gedaan,

5

‘Eerlijke politiek is een zeldzaamheid in Kroatië’

Groen groeit i Als in juli het nieuwe Europarlement zijn zetels inneemt, kleurt geen 7,5%, maar “slechts” 6,5% van de zetels groen. Vooral in Frankrijk leverden de Groenen in. Tegelijkertijd werden er niet eerder in zoveel Europese landen groene zetels gewonnen. Zo schuiven er voor het eerst groene Europarlementariërs uit het Oost-Europese Hongarije en Kroatië aan. Het Kroatische ORaH, letterlijk walnoot, is met één zetel een verrassende nieuwkomer in het parlement. Een jaar geleden bestond deze partij nog helemaal niet. Waar komt dit groentje vandaan? door Sarah Haaij

6

T

eleurgesteld was ze, de voormalige Kroatische minister van Milieu, Mirela Holy. De duurzame ontwikkelingsagenda die ze samen met haar sociaaldemocratische partijgenoten zou realiseren, kwam maar niet van de grond. Holy: ‘Ik maakte deel uit van een regering die haar beloftes niet nakwam en al helemaal niet op het gebied van milieubescherming. Dus besloot ik te stoppen. Dat is nu één jaar geleden.’ Een maand lang zat ze thuis te piekeren om tot de conclusie te komen dat ze nog juli 2014 / GROENLINKS MAGAZINE

in Oost Europa 25 procent Kroatische stemgerechtigden die kwam opdagen, stemde op de jonge groene partij. ‘De polls zagen er al goed uit,’ zegt Holy nu, ‘maar toch was ik bang dat we door de lage opkomst uiteindelijk niet genoeg stemmen zouden krijgen om naar Brussel te kunnen.’ Die zorg bleek ongegrond, ORaH werd de derde partij in Kroatië. De Kroaten lijken de nieuwe politiek waar de partij voor zegt te staan, te verwelkomen.

foto’s daphne kuilman

Anti-establishment

niet klaar was met de politiek. ‘Het was een speciale tijd’, blikt de energieke politica terug: ‘Veel mensen zochten contact met me om te vragen of ik nu niet zelf een nieuwe partij kon beginnen.’ Dat deed Holy, en op 26 november 2013 registreerde de 41-jarige politica het linksgeoriënteerde ORaH, wat staat voor ‘Duurzame Ontwikkeling voor Kroatië’. Een half jaar later, op de Europese verkiezingsdag in mei, deden de Groene Kroaten voor het eerst mee met Europese verkiezingen. 9,4 procent van de GROENLINKS MAGAZINE / juli 2014

Volgens de laatste voorspellingen kan ORaH op 12,4 procent van de stemmen rekenen

De populariteit van de Groenen wijst volgens Holy niet direct op een opkomst van het duurzaamheidsdenken in Kroatië. ‘Hoe zeg ik dit nu zonder onbescheiden te worden?’, vraagt ze zich even hardop af, om dan op vaste toon verder te gaan: ‘Ik denk dat we onze populariteit grotendeels te danken hebben aan het feit dat ik bekend sta als een eerlijke en goede politica die woord houdt. En dat is een zeldzaamheid in de Kroatische politiek.’ De Kroaten die op ORaH stemden zijn ‘nieuw’ in de politiek, horen niet bij een partij en stemden veelal voor het eerst. Een stem op ORaH is, zegt Holy, vooral anti-establishment, een stem tegen het huidige systeem van corruptie, gebroken beloftes en vriendjespolitiek. Maar wat betekent dat voor de stevige Groene agenda van ORaH? Heeft de eigen achterban wel een boodschap aan duurzaamheid? ‘Als je hier aan de mensen vraagt of ze duurzaamheid belangrijk vinden, dan zeggen ze ja. Maar werkelijk bovenaan de prioriteitenlijst staan de zorgen van alledag: het betalen van de huur en de boodschappen’, betoogt Holy. De crisis heeft Kroatië een flinke klap gegeven. De grootste uitdaging voor de partij op dit moment is dan ook om aan mensen uit te leggen dat duurzame en economische ontwikkeling elkaar niet hoeven te bijten. ‘Wij vertellen mensen dat duurzame ontwikkeling niet alleen gelijk staat aan milieu7

Een stem op ORaH is vooral een stem tegen corruptie, gebroken beloftes en vriendjespolitiek bescherming, zoals veel Kroaten denken. Duurzame ontwikkeling rust op drie pilaren: milieubescherming, economische groei en sociale gelijkheid. Dat is de boodschap die wij uitdragen. Dat krijgen we alleen over het voetlicht als we het ook goed brengen. Het liefst op een vernieuwende of ludieke manier.’ Geen saaie pamfletten en politieke speeches dus tijdens de campagne, maar een kookcursus bijvoorbeeld waarbij deelnemers biologische maaltijd bereidden. Tijdens het koken van vier maaltijden uit verschillende Kroatische regio’s werd ook een politieke boodschap overgebracht; de vier recepten stonden symbool voor de vier bestuurlijke regio’s waarin ORaH het land wil opdelen, in plaats van de huidige twintig districten. Dat de onconventionele, positieve campagneaanpak succesvol is geweest, daar is Holy van overtuigd: ‘We kregen veel positieve reacties op onze campagne en de media-aandacht was groot. Daar ben ik blij mee; wij bevinden ons nu in een fase waarin we zo goed mogelijk willen uitleggen dat politieke issues altijd met milieu en duurzaamheid verbonden kunnen worden.’

Alternatieve energiebronnen Zo verzet de partij zich publiekelijk tegen de regeringsplannen om naar olie te boren in de Adriatische Zee: ‘Langs de kust zijn de inwoners grotendeels afhankelijk van het toerisme’, licht Holy haar standpunt toe. ‘Wanneer

Facts • Het Europees Parlement bestaat nu uit 750 zetels en niet langer uit 766. • De groene fractie De Groenen/European Free Alliance (EFA) is van 57 naar 50 zetels gegaan. • In procenten is de fractie ook gekrompen: van 7,5 naar 6,5 procent van de zetels. • De groene fractie is nu de zesde fractie in het Europees Parlement. • Het grootste zetelverlies komt uit Frankrijk. Het groene Europe Écologie leverde maar liefst tien zetels in en zakte naar 6 zetels.

8

de regering besluit om naast een vakantieeiland naar olie te gaan boren, zal dat catastrofaal zijn voor de lokale economie. Daar praten wij over met de mensen.’ Ook hoog op de agenda staat het onderwerp afvalverwerking. Op dit moment kent Kroatië nog geen goed afvalsysteem, terwijl dat van de EU wel geregeld moet worden. Volgens ORaH is dat een typisch onderwerp waarbij ruimte is voor een duurzame aanpak van afvalscheiding, verwerking en recycling. Eenzelfde link tussen economische ontwikkeling en duurzame potentie ziet de partij ook in grote thema’s zoals het energie- en landbouwbeleid. Holy: ‘De helft van de energie die wij verbruiken, is geïmporteerd. We zijn dus sterk afhankelijk van andere landen terwijl er in Kroatië voor hernieuwbare energie hele grote mogelijkheden liggen.’ Kroatië is een van de weinige landen die haar emissiereductieafspraken uit het Kyotoprotocol is nagekomen, ruimschoots zelfs: ‘In plaats van 5 procent minder co2 hebben wij de emissies inmiddels met 17 procent teruggebracht. Helaas komt dat niet doordat we zijn overgestapt op duurzame energie, maar doordat onze economie een knauw heeft gekregen. De emissie die er nog is, komt voornamelijk van het verkeer.’ De industrie en energiewinning moeten nog ontwikkeld worden en volgens ORaH kan dat maar op één manier: met oog voor milieu en sociale gelijkheid. ‘Daarnaast importeren we ook de helft van ons voedsel terwijl duizenden hectares aan landbouwgrond braak ligt. Op al dat land kunnen we aan de slag met duurzame landbouw. Potentie genoeg hier!’

Europese aanpak Een duurzaam landbouwbeleid wordt ook een van ORaH’s speerpunten in het Europees Parlement. Ondanks een groot aantal voorkeurstemmen vertrekt Holy niet zelf naar Brussel om dat standpunt te agenderen, maar zal partijgenoot Davor Škrlec dat doen. In een interview met een denktank legde hij uit waarom dat zo is gegaan: ‘Mirela is in het Kroatische parlement, de Sabor, gekozen met een zetel voor de sociaaldemocratische partij. Als zij nu naar Brussel vertrekt, zijn we die zetel kwijt. Dat zou niet goed zijn voor ORaH.’ Škrlec, professor aan de Universiteit juli 2014 / GROENLINKS MAGAZINE

van Zagreb, is gespecialiseerd in alternatieve energiewinning en heeft zich al enthousiast aangemeld voor de parlementaire commissies op het gebied van energie, klimaatverandering en regionale ontwikkeling. Holy: ‘Visserij in de Adriatische zee wordt één van de thema’s waar hij op in gaat zetten.’ Volgens haar vissen de Italianen met hun modernere vissersvloot ook de buit van de Kroaten weg, een onderwerp waarvan zij hoopt dat het binnen de Europese samenwerking beter aangepakt kan worden. Daarnaast wordt ook de bescherming van mensenrechten en sociale gelijkheid een agendapunt voor ORaH. ‘We hopen een goede partner te zijn binnen de Groene coalitie en de ideeën voor een meer duurzaam Kroatië via de EU ook beter te kunnen realiseren. Ik denk dan toch vooral aan ecologische en biologische landbouw.’ Ondertussen focust Holy zich voorlopig op de ontwikkeling van de partij en de nationale verkiezingen van 2015. Volgens recente polls zou de Kroatische toekomst er wel eens groen uit kunnen zien: ‘De laatste voorspellingen laten zien dat wij op 12,4 procent van de stemmen kunnen rekenen. Dat betekent vijftien tot twintig zetels (van de 151, SH) in het parlement!’ Aan haar enthousiasme of gedurfdheid zal het niet liggen. ‘Deze zomer promoten we ons sectorbeleid. De eerste stap in ons programma is de volledige legalisering van cannabis. Natuurlijk wel onder controle van de staat. We hebben dit tien dagen geleden aangekondigd en tot nu toe was de response best goed. Het publieke debat is in ieder geval geopend. En dat gaan we met meer onderwerpen doen!’ <

Voor de meeste mensen staat het betalen van de huur en de boodschappen bovenaan hun prioriteitenlijstje

Zetelverdeling Europees Parlement


9

foto hollandse hoogte

‘Meedoen is

10


belangrijk’ Ondanks een teruggang in het aantal raadsleden houdt GroenLinks lokaal een stevige vinger in de pap. Die conclusie kan getrokken worden nu in de meeste gemeenten de coalities bekend zijn. door Marc van Dijck

D

e partij moet het na de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart doen met 72 GroenLinksers minder in de gemeenteraden – tegenover de topuitslag van 2010 toen de partij 6,4 procent van de stemmen haalde, kwam ze nu op 5,2 procent. Die uitslag is nog altijd goed voor 353 gemeenteraadszetels. En, al zijn uitslagen van landelijke en lokale verkiezingen door hun eigen dynamiek eigenlijk niet te vergelijken, véél beter dan de 2,6 procent van 2012. Belangrijke vraag is wat GroenLinks met die uitslag voor elkaar krijgt. In 54 gemeenten doet GroenLinks zelfstandig mee in de coalitie. In de gemeenten Utrecht en Nijmegen worden twee wethouders geleverd en in vier gemeenten is sprake van gedoogsteun. In nog eens 21 plaatsen bestuurt GroenLinks ook mee, maar dan als combinatiepartij of onderdeel van een lokale partij (stand van zaken 17 juni jl.). GroenLinks neemt ten opzichte van de vorige periode weliswaar in minder gemeenten bestuursverantwoordelijkheid, maar in verhouding met het aantal raadszetels keert zij even vaak terug in de colleges. En dat is niet vanzelfsprekend, reageert partijvoorzitter Rik Grashoff. ‘Vooraf hadden we ingecalculeerd dat we voor coalitiedeelname een slechtere uitgangspositie zouden hebben, omdat we een kleinere


partij zijn. Er is natuurlijk een kritische grens qua omvang: op een gegeven moment ben je niet meer interessant als coalitiepartner. Ook zaten we in veel coalities met de PvdA, die een slecht resultaat heeft behaald. Maar dat heeft geen effect gehad, we zijn zelfstandig in staat geweest om evenredig met het aantal zetels net zo vaak terug te keren in colleges als de vorige periode.’

Meer mogelijkheden Voor GroenLinks is het ontzettend belangrijk dat de partij meedoet in gemeentebesturen, benadrukken lokale politici. ‘Je wilt wat voor elkaar boksen en dat lukt beter als je in het bestuur zit’, zegt Margriet Jongerius, nieuw GroenLinks-wethouder in Utrecht – de grootste stad waar GroenLinks het college haalde. ‘Je kunt tikjes naar links geven bij de vormgeving van het beleid, en bijvoorbeeld meer aandacht opeisen voor mensen en milieu, minder voor stenen.’ Besturen geeft ook extra mogelijkheden om zichtbaar te zijn, vindt de nieuwe Helmondse wethouder Paul Smeulders. GroenLinks doet op veel plekken mee en de uitslagen van de gemeenteraads- en Europese verkiezingen geven hem vertrouwen. Maar Smeulders waarschuwt ook: ‘Ik vind wel dat we de fase van rust creëren in de partij nu moeten afsluiten en weer meer het initiatief moeten nemen. Het is belangrijk om het partijapparaat verder te professionaliseren, zodat we straks weer kunnen groeien en meer verantwoordelijkheid kunnen dragen. Dit is de tijd om zichtbaar te zijn en onze basis te verstevigen.’ De Utrechtse fractievoorzitter Heleen de Boer bespeurt optimisme, maar ze vraagt ook aandacht voor de plaatsen waar de partij al klein was en nu de raad niet heeft gehaald. ‘Dan is het heel moeilijk om als afdeling vier jaar lang de moed erin te houden en actief te blijven. Als partij moeten we voor die plekken extra aandacht hebben.’

Vertrouwen in Utrecht Utrecht is de grootste plaats waar GroenLinks bestuurt, nu de partij niet meedoet in 11

De Boer: ‘Nie wieder Krieg is weer actueel voor Europa’

Brede coalities Veel coalities, en zeker die in de grotere steden, zijn breed: vier partijen komt het vaakst voor; tussen het aantal coalities van drie en vijf partijen zit weinig verschil. In Den Helder, Roermond en Papendrecht bestaat de coalitie zelfs uit zes partijen. Favoriete coalitiepartner is D66, in ruim dertig coalities. Daarna komen PvdA en CDA, met iets minder dan dertig colleges. GroenLinks zit rond de twintig keer in een coalitie met een lokale partij, met de SP of VVD. Dertien keer is ChristenUnie ook coalitiepartner.

12

Amsterdam. Het was spannend of dat zou lukken, blikt fractievoorzitter Heleen de Boer terug: ‘Ik heb wel gevoeld dat het kon misgaan. We hebben heel duidelijk gezegd: we gaan niet met alleen D66 en VVD in een coalitie, hoewel dat de favoriete D66-coalitie was geweest. D66 zag dat een beetje als: je gunt ons onze overwinning niet, en je vertrouwt er niet op dat ook wij duurzaamheid en sociaal beleid belangrijk vinden. We hebben extra geïnvesteerd in de onderlinge verhoudingen om ervoor te zorgen dat zulke dingen werden uitgepraat voor we samen verder konden.’ Een klein verlies van tien naar negen zetels en de grote winst van D66 van negen naar dertien zorgden voor een andere uitgangspositie dan vier jaar geleden. De Boer: ‘Je kunt niet sturen als je niet de grootste bent.’ De VVD kwam in de coalitie, maar ook de SP. De leden werden tijdens de onderhandelingen iedere maandagavond in de Trouwzaal van het stadhuis bijgepraat. ‘In de campagne had ik gezegd: we gaan rechts niet aan een meerderheid helpen. Daar was vanuit de leden wel commentaar op: moet je niet alle partijen een kans geven? Anderen zeiden: VVD no way. Daar moesten we het over hebben. Verder kun je niet precies vertellen waarover je onderhandelt, maar je kunt wel zorgen wegnemen. Bijvoorbeeld of het mobiliteitsbeleid “voorrang voor de fiets en openbaar vervoer” van de vorige periode overeind blijft met de VVD in het college.’ Dat bleef het. ‘Dat was voor ons heel belangrijk. En op sociaal gebied en woningbouw hebben we veel aan de SP. Ook hebben we er samen voor gezorgd dat er een fonds komt om de decentralisaties in de zorg goed op te vangen.’

De nieuwe GroenLinkse wethouder Margriet Jongerius kreeg de decentralisaties in haar portefeuille. Zij combineert dat met welzijn, maatschappelijke opvang, wijkgericht werken, participatie en cultuur. Jongerius: ‘De verbinding tussen de verschillende velden moet meer gelegd worden. Welzijn, onderwijs en cultuur zijn de sociale wagens in de wijk. Wat daar gebeurt, werkt preventief en zorgt ervoor dat minder mensen een beroep hoeven te doen op de hulpverlening.’ Jongerius werkt aan vernieuwende vormen van burgerparticipatie. Los van de financiële noodzaak, zegt ze erbij, want er is minder geld voor zaken als welzijn en cultuur, maar de vernieuwing is ook een ontwikkeling die GroenLinks wil. ‘Ik geloof in de kracht van mensen, in de intrinsieke wil om een bijdrage te leveren. Omdat je het leuk vindt om je verbonden te voelen met een ander, wat ook iets aan je eigen leven toevoegt. We willen meer de wijk in. En als college willen we initiatieven in de wijk samen en verder brengen.’ De werkwijze past goed bij het door GroenLinks en PvdA opgestelde en aangenomen amendement op de nieuwe Wmo ‘right to challenge’. Naar Brits voorbeeld krijgen burgers het recht om de gemeente uit te dagen als ze denken dat ze de zorg in hun buurt beter kunnen verlenen dan de gemeente. Jongerius: ‘Over drie jaar zou ik willen dat ik veel meer rechten geef aan buurten over hoe zij invulling willen geven aan alle voorzieningen die er in de wijk zijn.’ De Boer ziet de komende vier jaar met vertrouwen tegemoet. ‘Ik vind dat we in Utrecht een heel goede uitslag hebben behaald. Veel van ons succes is gebaseerd op vier jaar lang investeren in contacten met allerlei organisaties, culturele instellingen en bewonersgroepen; buiten het stadhuis komen. Daar ligt een groot deel van de kracht van GroenLinks Utrecht. Daarmee gaan we door.’

Helmond – ‘Hoe we in godsnaam in het college zijn gekomen?’ De opkomst was met 44 procent traditioneel laag in Helmond. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen kwamen CDA, VVD en een lokale partij verreweg als grootsten uit de bus en ook dit jaar deden zij het goed. Bij de Europese verkiezingen zegevierde de PVV. Er was dus een gelukje voor nodig om GroenLinks – met twee zetels de negende juli 2014 / GROENLINKS MAGAZINE

van tien partijen – tóch in de coalitie te krijgen. Dat gelukje ging over vier stemmen. Want ondanks de rechtse dominantie won in Helmond die andere linkse partij, de SP, met 5002 stemmen tegenover het CDA 4998. En daarmee konden de socialisten het initiatief nemen bij de collegevorming. Helmonds eerste GroenLinks-wethouder Paul Smeulders herhaalt voor zichzelf de vraag: ‘En nu wil je weten hoe we in godsnaam in het college zijn gekomen?’ Hij legt uit dat er méér achter zit dan de politieke constellatie van de Brabantse stad. De Helmondse GroenLinks-afdeling heeft pijn gekend. Na de winst van 2010 sloeg de sfeer begin 2012 hard om toen naar aanleiding van ‘Kunduz’ veel actieve leden stopten, inclusief fractievoorzitter Rudi van der Made. Smeulders: ‘Ik had nog nooit zo veel mensen op een ledenvergadering van GroenLinks Helmond gezien en de helft van de mensen zat te huilen.’ Voor de nieuwe verkiezingen besloot de kandidatencommissie, met Smeulders als voorzitter, alle leden persoonlijk te benaderen. Ze schoot raak met de politiek nog niet actieve Antoinette Maas, communicatieadviseur in het onderwijs, die lijsttrekker werd. ‘Zij heeft een geweldige campagne gevoerd’, zegt Smeulders. ‘Een beetje tegen de verwachting in hebben we twee zetels behouden.’ De 26-jarige Smeulders is in het SP-CDAVVD-GroenLinks-college wethouder Financiën, Duurzaamheid en Grondzaken. ‘Het is eigenlijk een mooie balans tussen links en rechts, maar voor Helmond is dit een extreem links college.’ In het coalitieakkoord wordt onder andere structureel een miljoen per jaar vrijgemaakt voor armoedebestrijding, ondanks dat de stad ruim 9,5 miljoen moet bezuinigen. Er komt een sociaal fonds van 4,5 miljoen om de decentralisaties op te vangen. Ook is er een miljoen vrijgemaakt voor een ambitieus duurzaamheidsprogramma. Smeulders: ‘Een belangrijk onderwerp waar andere fracties minder mee hebben. We hebben als kleine fractie veel binnengehaald.’

telandsgemeente meedeed. De grootste partij Algemeen Belang kon geen medestanders vinden voor een coalitie, waarna het CDA naar GroenLinks stapte. Vervolgens was er, met gedoogsteun van PvdA, snel een coalitie. Annie Postma, net gestopt na tien jaar raadslidmaatschap in buurgemeente Groningen en in het verleden ambtenaar bij gemeente Ten Boer, werd wethouder. ‘Het was’, zegt Postma nu, ‘een snelle carrière voor GroenLinks Ten Boer.’ Het succes van GroenLinks is volgens Postma mede het gevolg van de behoefte aan nieuwe impulsen in Ten Boer ‘De stemming was moeizaam: Ten Boer is een artikel-12-gemeente en staat dus onder financiële curatele van het Rijk; financieel hebben we niets in de melk te brokkelen. Bovendien dreigen er herindelingen.’ In 2007 is de gemeentelijke organisatie al uit Ten Boer verdwenen, het uitvoerende werk wordt nu gedaan door Groningse ambtenaren. Zelf heeft Postma de portefeuilles financiën, ruimtelijke ordening en economische zaken, maar ook toerisme, cultuur en duurzaamheid. ‘Voor die terreinen is natuurlijk niet veel geld, maar dat is ook niet altijd nodig. We kunnen op duurzaamheid meeliften op initiatieven van de gemeente Groningen. En in toerisme en cultuur is veel te bereiken door het bij elkaar brengen van organisaties en het stimuleren van ontwikkelingen. Daar hoop ik een verschil te maken.’ <

Smeulders: ‘Nie wieder Krieg is weer actueel voor Europa’

Ten Boer – Een snelle carrière Blij zijn ze in Ten Boer. GroenLinks haalde er bij de gemeenteraadsverkiezingen 17,56 procent van de stemmen, en dat bij de eerste keer dat de partij in de kleine Groningse platGROENLINKS MAGAZINE / juli 2014

13

foto: Eric Verhoeven

I

Op vakantie! Aranka van der Pol is reisjournaliste. Ze is ook initiatiefnemer van Travel2Share, een online verzameling ‘groene’ vakantieadressen. Van der Pols missie: kleinschalig en duurzaam toerisme toegankelijk maken – en leuk. Zelf reed ze in een elektrische tuktuk – met een gemiddelde snelheid van vijftig kilometer per uur – langs de westkust van Nederland, via België, Frankrijk en Spanje naar Portugal. De meeste tijd langs zee, maar ook dwars door de Franse Pyreneeën en Baskenland naar de Golf van Biskaje. Met na 4500 kilometer als eindbestemming de ZuidPortugese badplaats Faro. Drie maanden deed ze erover, in het gezelschap van haar hond Ki. De elektrische tuktuk moest vanzelfsprekend regelmatig opgeladen worden. Om de vijftig tot tachtig kilometer ging Van der Pol op zoek naar een stopcontact, en interviewde ondertussen haar medereizigers, wijnboeren, politici en hoteleigenaren over duurzaamheid. Op basis van dat materiaal schreef ze Een idioot groene roadtrip. Ze begint haar zoektocht naar biologisch en verantwoord eten in het dorp van haar ouders: Naarden. Op overdekte markten 14

Almost Nature koopt ze ambachtelijk brood, biologische chocolade en natuurlijk seizoensgroenten. Slapen doet ze op campings, maar ook in B&B’s, een kasteelhoeve, Pipowagens en in Le Nid dans l’Arbe, een boomhut die je alleen met een kabelbaantje kunt bereiken. Ze schrijft over culinaire ontdekkingen en leuke slaapadressen, maar ook over biologisch-dynamische wijnteelt en bezienswaardigheden onderweg. Het resultaat is een soepel lezend reisverslag, waarbij de lezer – mocht hij of zij van plan zijn binnen Europa te blijven deze zomer – gaandeweg allerlei reistips oppikt. Wel op vakantie maar liever geen enorme voetafdruk achterlaten? Zin in een reisgids voor de voorpret? Houd je er sowieso niet van om alles zelf uit te zoeken? Dan is Een idioot groene roadtrip een goeie startersverzameling groene adresjes. Met een voorwoord van Floortje Dessing. Een idioot groene roadtrip Uitgever Willems adventure publications, 254 p., 19,95 euro.

Eigenlijk wilde landschapsfotograaf Gerco de Ruijter, die studeerde aan de Haagse School voor Fotografie en Fotonica en aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam, schilder worden. In zijn Rotterdamse tijd schilderde hij abstract-expressionistisch werk. Ter inspiratie maakte hij foto’s van landschappen van bovenaf, een werkwijze die hem niet meer heeft losgelaten. De Ruijter bevestigt zijn camera aan een vlieger of hengel en maakt zo opnames vanaf tien tot honderd meter hoogte. Het

resultaat is foto’s in vierkant formaat, waarin de horizon ontbreekt en boven- en onderkant inwisselbaar zijn. De tentoonstelling Almost Nature in museum Jan Cunen in Oss biedt een overzicht vanaf 2005 en is opgebouwd rond de tegenstelling tussen het natuurlijke en het gecultiveerde landschap. Naast zo’n 35 foto’s worden er twee nieuwe videowerken getoond, alsook een korte film over De Ruijters werkwijze en inspiratiebronnen. Museum Jan Cunen, museumjancunen.nl. Tot en met 23 november

Niet alleen anders Op nietalleenanders.nl vind je activiteiten vóór en dóór lesbische, homo-, bi, en transgenderjongeren. Sommige groepen, religieuze jongeren bijvoorbeeld, kunnen op maar weinig plekken terecht. De site geeft informatie over hoe je zelf activiteiten organiseert, tips en goede voorbeelden. Met online ontmoetingsmogelijkheden voor de jongeren die moeite hebben met al te veel openbaarheid.


media&meer

Groen moet je doen Gered gereedschap De Twijfel brigade

De super marktleugen

Waarom stuit een onder werp waarover een brede wetenschappelijke consensus bestaat op zoveel weerstand? Klimaatdeskundige Jan Paul van Soest schreef een boek over de klimaatsceptici, die volgens hem in een ‘parallel universum’ leven, met eigen conferenties en rapporten die de sombere conclusies van de reguliere wetenschap over het klimaat ontkennen. Bij het schrijven van De Twijfelbrigade ontdekte Van Soest dat de klimaatscepticus bang is; voor overheidsbemoeienis, het belasten van co2 en het afbouwen van fossiele energie. Ook het grote publiek hoort liever dat het allemaal niet zo erg is als het lijkt, zodat de relatief kleine groep sceptici behoorlijk succesvol de beeldvorming kan beïnvloeden. Van Soest wil een open debat, gebaseerd op de moeilijk te verteren feiten die er liggen. Waar we over moeten praten, is onze reactie daarop. Uitgever Maurits Groen Milieu en Communicatie, 356 p., 25 euro

Winkelmandjes op wieltjes, grotere winkelwagens, een platte vloer. Zodat de klant niet hoeft te sjouwen, de boodschappen netjes naast elkaar kan leggen, en zijn karretje niet tegen een helling op hoeft te duwen. En meer koopt dan hij van plan MINI was. Jörg Zipprick schreef een door Will Jansen aan de Nederlandse situatie aangepast boek, De supermarktleugen. De omzet van de Nederlandse supermarkten staat onder druk en dus trekken ze alles uit de kast om de consument meer te laten kopen. Marketingtrucs, maar ook misleiding. Klanten worden altijd linksom door de winkel geleid; mensen lopen langzamer tegen de klok in en zijn dan dus makkelijker te verleiden tot een extra aankoop. E-nummers worden overal voor gebruikt, ook als de veiligheid ervan niet is aangetoond. De informatie op het etiket is vaak misleidend. En die lekkere vers-gebakken-brood-geur? Die komt uit de airco. De Vrije Uitgevers, 160 p., 12,50 euro


Bij Gered Gereedschap wordt oud gereedschap – de naam zegt het al – ingezameld, opgeknapt en verscheept naar scholen in Afrika. René Rutte coördineert er vrijwilligers en leidt het transport, van inzamelpunt tot zeecontainer, in goede banen. ‘Gered Gereedschap bestaat 31 jaar. Een grote groep vrijwilligers knapt het ingezamelde gereedschap op; oudtechnici bijvoorbeeld, of asielzoekers die geen regulier werk (mogen) hebben en vanwege de connectie tussen Gered Gereedschap en hun geboorteland graag bij ons aan de slag gaan. We hebben 34 werkplaatsen verspreid door het hele land, daar zitten ook werkplaatsen van de reclassering en sociale werkplaatsen tussen. We maken sets waarmee een technische school in Afrika een leslokaal kan inrichten voor de opleiding tot bijvoorbeeld timmerman, automonteur of kleermaker. We versturen ook eenpersoonsgereedschapskisten, waarmee een leerling na afronding van de opleiding zijn of haar vak kan uitoefenen. Om zeker te zijn dat het gereedschap goed terechtkomt, onderwerpen we alle aanvragen aan een strenge selectieprocedure. Scholen moeten zichzelf kunnen bedruipen; soms worden ze gefinancierd door de overheid maar meestal hebben ze een inkomsten genererend project. Dan maakt de timmermansopleiding ook meubels, bijvoorbeeld. Wij zorgen voor het transport naar de dichtstbijzijnde haven; het transport naar de school doen ze zelf – dat is hun eigen bijdrage. Het inklaren van een zeecontainer bij de douane lukt vaak ook beter als een lokale organisatie dat doet. We werken met vaste partners in een achttal landen in West- en Oost-Afrika. Van de driehonderd aanvragen die we per jaar binnenkrijgen, kunnen we er tachtig tot honderd honoreren. We zouden meer scholen kunnen bedienen; maar het ontbreekt ons aan de financiële middelen voor het transport. Trouwe donateurs maken ons werk mogelijk, maar meer donateurs zijn altijd welkom: dan kunnen we ons werk verder uitbreiden. Ik krijg altijd heel positieve reacties als het gereedschap is ontvangen, of als we een aanvraag hebben goedgekeurd. “I kneel before your door”, lees ik dan in een e-mail. Als ik op kantoor kom, vraag ik me wel eens af: wanneer zou hij er zitten?’ Zie geredgereedschap.nl Carolien Ceton Je groene idealen in de praktijk: doen! Tips voor deze rubriek ontvangen we graag op [email protected] 15

Op weg naar er dan toch: de studie van Bureau de Helling, het wetenschappelijk bureau van GroenLinks, naar de geschiedenis en ontwikkeling van het GroenLinkse denken over vrede en veiligheid. door Carolien Ceton

B

urgers beschermen. GroenLinks: van Koude Oorlog naar humanitaire interventie 1989 – 2012 begint bij de voorlopers van GroenLinks: CPN, EVP, PPR en PSP. Allemaal partijen met een sterke traditie in de vredesbeweging ten tijde van de Koude Oorlog en daarmee aanhangers van een typisch ‘Koude Oorlogspacifisme’: een afkeer van de opdeling van de wereld in twee tegenover elkaar staande blokken, de bewapeningswedloop als grootste bedreiging voor de vrede. En dan, terwijl de fusieonderhandelingen voor GroenLinks in volle gang zijn, valt de Berlijnse Muur, hét symbool van de Oost-Westtegenstelling die decennialang de internationale politiek heeft gedomineerd. Bewapening is niet langer de grootste bedreiging van de wereldvrede; bur-

De politiek die GroenLinks bij haar oprichting bepleit, staat in die tijd haaks op de uitgangspunten van het Nederlandse buitenlandbeleid. Ondanks het feit dat GroenLinks nog steeds een idealistische benadering van het buitenlandbeleid heeft, is de partij in de praktijk – door de acceptatie van de NAVO en de EU, en haar pleidooi voor Europese defensiesamenwerking – een flink stuk opgeschoven in de richting van het officiële Nederlandse buitenlandbeleid. Een aantal zaken is in de loop der tijd constant gebleven: • afschaffing kernwapens; tegengaan wapenhandel • bescherming van mensenrechten • vrede bevorderen door economische samenwerking • nadruk op actieve conflictpreventie en -beheersing • NAVO vervangen door breed Europees veiligheidssysteem • centrale rol voor de VN • omvorming van Nederlandse krijgsmacht voor inzet VN-missies 16

geroorlogen, massale schendingen van mensenrechten en genocide worden in de jaren negentig het hoofdprobleem. De positie van GroenLinks – tot dan toe gekenmerkt door een actieve neutraliteitspolitiek en de eis van opheffing van de NAVO – begint te schuiven. De grootste omslag ligt tussen 1998 en 2002, de periode waarin de Tweede Kamerfractie tweemaal instemt met het voeren van oorlog: in Kosovo en Afghanistan. Als klap op de vuurpijl roept de Tweede Kamerfractie na Kosovo op om de NAVO te accepteren, wat op het congres van maart 2000 ook gebeurt. Het geven van steun aan militair ingrijpen heeft bij GroenLinks vaak – maar niet altijd – heftige discussies tot gevolg. Discussies die de partij in een aantal gevallen de nodige schade berokkenden, inclusief opzeggingen, minderheidsposities van Kamerleden, het opstappen van raadsleden en congresmoties. Bij Kosovo (1999) en Afghanistan (2001) werd er in de pers zelfs gespeculeerd over een breuk tussen de Tweede Kamerfractie, die de interventie steunt, en de achterban, die de steun ingetrokken wil zien. Het ‘gedoe’ rond Kunduz (2011-2012) is het laatste debat in de reeks: een missie waarmee de Tweede Kamerfractie zich verregaand identificeerde. Vele leden haakten af en een enorme verkiezingsnederlaag volgde. De interne discussies waren meestal een gevolg van voorwaarden die de Tweede Kamerfractie aan haar instemming had verbonden. De reactie die respectievelijk de steun aan bombardementen op Servische doelen in 1999 en Afghanistan in 2001 binnen GroenLinks ontlokte, was eender: in eerste instantie was de Tweede Kamerfractie unaniem; bij het uitblijven van snel succes en berichten over burgerslachtoffers en vluchtelingenstromen groeide binnen achterban én fractie de twijfel; de druk om de steun in te trekken nam toe; wat uiteindelijk ook leidde tot intrekking van die steun. Dat droeg vervolgens niet bij aan de politieke geloofwaardigheid van GroenLinks. Die geloofwaardigheid werd vooral bij ‘Kunduz’ verregaand op het spel gezet. Bij de beruchte politietrainingsmissie zijn ook in strategische zin fouten gemaakt, stelt juli 2014 / GROENLINKS MAGAZINE

foto anp

Het heeft even geduurd, maar nu is hij

vrede het rapport. De grote meerderheid binnen GroenLinks wilde het rechtse gedoogkabinet-Rutte niet aan een overwinning helpen. Ook was de Kamerfractie ‘volledig gefixeerd’ op de inhoud van de missie, en vergat zij de offensieve aanpak van de VS in Afghanistan en de politieke context in Nederland bij haar standpunt te betrekken. Veel leden en kiezers van GroenLinks konden zich hierdoor niet meer in hun partij herkennen.

Debat Burgers beschermen is meer dan een terugblik. GroenLinks is door haar steun aan de militaire acties in Kosovo, Afghanistan en de politietrainingsmissie in Kunduz tegenover de radicale vredesbeweging en de SP komen te staan. De actieve steun van een aantal GroenLinks-afdelingen en enkele prominente GroenLinksers aan anti-oorlogsprotesten versterkten het beeld van een verdeelde partij die zich vervreemdde van haar vredestraditie. Juist daarom moet er nu binnen GroenLinks een open debat worden gevoerd: ‘Kunduz zou wellicht niet zo’n groot probleem zijn geworden als er beter – en vooral veel eerder! – door de Tweede Kamerfractie zou zijn gecommuniceerd met de achterban van GroenLinks.’ Het rapport besluit met een aantal aanbevelingen voor een meer gedegen GroenLinks’ GROENLINKS MAGAZINE / juli 2014

vrede en veiligheidsbeleid, waarvan de partij in de toekomst minder schade zal ondervinden. Om te beginnen moet de partij zich inspannen om Responsibility to Protect – het op Libië (2011) toegepaste principe van de verantwoordelijkheid om te beschermen en niet het recht op interventie – een centrale plek te geven in de internationale besluitvorming. Een actieve opstelling van GroenLinks voorkomt dat het initiatief altijd bij de regering ligt en de partij geen andere keuze rest dan het wel of niet aansluiten bij de agenda van een ander. GroenLinks moet vasthouden aan de centrale rol van de VN; moet zich rekenschap geven van de positie van haar bondgenoten; de politiek-maatschappelijke context in Nederland bij haar opstelling betrekken en bij het stellen van voorwaarden haar beperkte invloed onder ogen zien. En vooral: GroenLinks moet het debat, zowel in de partij als de Kamerfractie, over de noodzaak en de wenselijkheid van een gewapend ingrijpen kanaliseren. De eensgezindheid die er binnen GroenLinks op papier bestaat over de algemene uitgangspunten voor steun aan een militaire interventie en die in elk verkiezingsprogramma zijn vastgelegd, blijkt in de praktijk nogal eens broos. Dus zijn een helder afwegingskader en een goede communicatiestrategie, zowel intern als extern, noodzakelijk. < 17

Opinie

Europa voorbij de natiestaat De nieuwe coalities die deze weken overal in Nederlandse dorpen en steden worden gesmeed, krijgen veel voor hun kiezen. Steeds meer bevoegdheden worden overgeheveld naar de gemeenten. Tegelijkertijd komen er steeds meer richtlijnen uit de Europese Unie. GroenLinks moet serieus nadenken over de toekomst van nationale regeringen.

V

oor regio’s waar veel minderheden wonen, lijkt het een uitstekende oplossing: meer macht aan de steden én meer macht aan Europa. Want vooral minderheden hebben te lijden (gehad) onder de natiestaat. Zij kwamen met de opkomst van het nationalistische ideaal in de negentiende eeuw al te vaak in de marge terecht. Elk volk had recht op zijn eigen regering, was de gedachte. Dat klonk aanvankelijk mooi, maar het leidde in veel gemengde regio’s en grensstreken tot oorlogen en verdrijvingen. Neem de Elzas, gelegen op de grens van Frankrijk en Duitsland. De landstaal was een Duits dialect, maar er waren ook banden met Frankrijk. In de korte periode tussen 1870 en 1945 kregen de Elzassers maar

18


liefst drie oorlogen te verwerken. Ook op de Balkan en in de grensgebieden tussen Polen, Rusland en de huidige Baltische staten leidde de vorming van nationale staten tot grote onrust. Duizenden mensen raakten op drift, woonden plotseling in een ander land of werden stateloos. De actuele spanningen op de Krim en in de Oekraïne horen ook in dit rijtje. Met de schepping van de nationale staat werden ook de minderheden in het leven geroepen. Sommige mensen ontdekten dat ze plotseling tweederangsburgers waren geworden, dat hun taal niet langer gesproken mocht worden en dat ze afhankelijk waren geworden van de mate waarin hun land rechten voor minderheden respecteerde. Veel kleinere volken vechten daarom tot op vandaag tevergeefs voor een eigen staat, zoals de Basken. Trekkende volken zoals de Sinti en Roma en volken die overal verspreid wonen, zoals de Joden, kwamen apart te staan. Ze hoorden niet tot de ‘eigenlijke’ natie, het ‘echte’ volk. Zo creëerde de natiestaat nieuwe scheidslijnen in Europa en gaf het een politieke rechtvaardiging aan vreemdelingenangst.

Mythe Historisch onderzoek naar het proces van natievorming laat zien dat de gedachte van de natie, het volk dat ook een politieke eenheid vormt, een idee is dat door geweld en assimilatiepolitiek in Europa is doorgevoerd. De kaart van Europa werd grondig veranderd door de Eerste Wereldoorlog, die dit jaar honderd jaar geleden begon – met nog enkele kleine wijzigingen na de Tweede Wereldoorlog. De enorme geweldsexplosie van 1914-1918 heeft meerdere generaties voor het leven getekend en beschadigd. De Franse dichter Paul Valéry schreef dan ook in 1918: het nationalisme is failliet. Geen enkel ideaal blijft overeind in zo veel geweld. Maar het nationalisme én de natiestaten hebben tot op heden overleefd. Het is een merkwaardige paradox: op het moment dat duidelijk is geworden dat de gedachte van de culturele homogeniteit van de natiestaat in grote mate op een mythe berust, grijpen velen er weer op terug om het Europese project in diskrediet te brengen. Er is geen Europees volk, en zonder dat kan er geen politieke eenheid worden gecreëerd, zeggen ze geheel volgens de nationalistische ideologie. De druk op minderheden neemt de laatste jaren weer toe. Inderdaad, er is geen Europees volk. Maar het ‘volk’ is ongeschikt als belichaming van een politieke eenheid. GROENLINKS MAGAZINE / juli 2014

Burgerschap Er zijn minstens twee argumenten voor méér Europa. Ten eerste: veel urgente mondiale problemen kunnen niet meer op nationaal niveau worden opgelost. Ten tweede: de natiestaat heeft grote nadelen, zoals haar geschiedenis van oorlog en verdrukking van minderheden laat zien. Voor die in het nauw geraakte groepen zou het een zegen zijn als de koppeling tussen ‘volk’ en ‘natie’ wat losser zou worden. Er is dus alle reden na te denken over andere vormen van politieke organisatie. En dat is precies wat de Europese Unie doet. Het is een politiek experiment, waar nog veel aan kan en moet verbeteren. Op dit moment is Europa verscheurd door sociaaleconomische ongelijkheid en een ongelijke verdeling van politieke zeggenschap. Om hierin verandering te brengen is, behalve veel politieke creativiteit en deskundigheid, ook een nieuw élan nodig. De bevrijding uit het denken in termen van nationalisme en nationale staten zou het perspectief kunnen bieden dat nieuwe ruimte schept. In plaats van ‘het volk’ kan ‘burgerschap’ dienst doen als basis van politieke organisatie. Burgerschap gaat over individuele rechten en verantwoordelijkheden. Het erkent het bestaan van volkeren en culturen, maar neemt die niet tot uitgangspunt voor de vorming van een politieke eenheid. Het zou zeer de moeite waard zijn als GroenLinks met denkers, politiek strategen en bestuurders zou spreken over de mogelijkheden en voorwaarden van een politieke accentverschuiving naar enerzijds meer macht aan de steden, waardoor de politiek zo dicht mogelijk bij de burgers komt en hun zeggenschap zo groot mogelijk maakt, en anderzijds een Europese politiek die overkoepelend beleid realiseert. Zonder de nationale regeringen zal het niet gaan, maar hun rol kan een stuk minder centraal en vooral minder ideologisch beladen dan nu het geval is. Europa moet de natiestaat overwinnen. <

Door Erica Meijers, hoofdredacteur van de Helling

Debat ‘Europa voorbij de natiestaat’ In samenwerking met de Green European Journal en de Vlaamse collega’s van Oikos publiceerde de Helling het themanummer Europa 1914-2014. Naar aanleiding hiervan vindt een debat plaats over urgente politieke kwesties rondom nationalisme en de Europese Unie. Met politiek filosofen Yolande Janssen en Robin Celikates, de Vlaamse oud-politicus van Groen! Jos Geysels en Ivana Ivkovic. In de wandelgangen exposities van Philippe Velez McIntyre (‘De onbekende soldaat’) en Willem Speekenbrink (‘Grafschriften’). Op 11 mei 16.00-18.00 uur, in De Brakke Grond in Amsterdam. Aanmelding en meer info: bureaudehelling.nl/ agenda. Voorbereiding: de Helling lente 2014: bureaudehelling.nl/tijdschrift 19

h

ingezonden

Onderwijs moet speerpunt GroenLinks zijn GLOW, de werkgroep Onderwijs van GroenLinks, heeft de afgelopen jaren gewerkt aan een basisvisie op onderwijs. Zij heeft daarbij de huidige situatie in het onderwijs als uitgangspunt genomen en gekeken hoe deze kan worden omgebogen in de gewenste richting. ‘Investeren in onderwijs is dé manier om structureel bij te dragen aan de mogelijkheden van mensen om zichzelf te ontwikkelen en te participeren in de samenleving. Goed onderwijs is noodzakelijk voor individuen, voor de versterking van de kennispositie van Nederland, voor innovatie in het bedrijfsleven en voor goede sociaal-culturele verhouding tussen mensen en tussen groepen. Onderwijs is het waarborgen van een betere toekomst en dient daarom een speerpunt van GroenLinks te zijn’, zo begint het visiestuk, waarin onderwerpen als talentontwikkeling, massa en maatwerk, zorg voor kwaliteit en innovatie aan bod komen. Met het document hoopt de werkgroep discussies binnen GroenLinks over onderwijs te voeden. Onderwijs is

20

Brieven en opinieartikelen zijn welkom, voor in het Magazine of op groenlinksmagazine.nl. De redactie behoudt zich het recht voor stukken ingekort of niet te plaatsen.

een breed en complex onderwerp, en daarom is een document als dit nooit af; GroenLinks moet haar visie steeds weer bijslijpen en verder verfijnen. GLOW hoopt dat haar stuk uitmondt in een breed gedragen visie die de richting kan bepalen voor programma’s en beleid in de landelijke en lokale politiek. Lees het visiedocument van GLOW op werkgroeponderwijs.groenlinks.nl/ node/111438

Commissie laten zien haar oor naar deze lobby te laten hangen. Onder meer concludeerde de Commissie dat wapenproductie erg goed is voor werkgelegenheid en innovatie. Deze conclusie was volledig gebaseerd op cijfers die waren aangeleverd door de wapenindustrie zelf; niet bepaald een onafhankelijke bron. Ook de Nederlandse regering meent dat wapenindustrie een enorme stimulans voor de economie is en dus steun verdient, zo blijkt onder meer uit de recent in de Tweede Kamer Beste Bram Prima dat GroenLinks door jouw beleid besproken Defensie Industrie Strategie. Onderzoekers van het Vlaams Vredesweer terugkomt. Gelukkig dat we afgestapt zijn van de liberale dwaalweg maar instituut, een onderzoeksinstelling van het Vlaams parlement, vonden geen weer een echte linkse partij geworden zijn. Heel veel succes met de herovering bewijs voor een extra stimulerend effect van defensieproductie voor de van de rest van de verloren zetels. Hans Beerends economie. Het stimuleren van wapenindustrie, en de neiging militair ingrijpen als oplosMachtige wapenindustrie sing voor complexe problemen te preDe Europese wapenindustrie is sterk senteren, maakt de wereld bepaald niet vertegenwoordigd in Brussel, onder veiliger. In de aanloop naar de Europemeer door deelname aan ‘expert groups’, de denktanks van de Europese se parlementsverkiezingen onderzochten Belgische, Nederlandse en Britse Commissie. Met een ‘communicatie’ vredesgroepen het stemgedrag van over de noodzaak van stimulering van Europarlementsleden in kwesties als de wapenindustrie heeft de vorige


joost Vergeet de lijstjes subsidie voor militair onderzoek, controle op wapenexport en het gebruik van ontwikkelingsgeld voor militaire missies (stopwapenhandel.org/rapportMEP). GroenLinks sprong eruit als initiatiefnemer van enkele goede amendementen, maar blonk anderzijds ook uit in afwezigheid bij relevante stemmingen. Ook bij het Nederlands parlementair debat over de Defensie Industrie Strategie was GroenLinks afwezig. Het is voor een kleine fractie natuurlijk niet mogelijk om alle onderwerpen te volgen, maar wapenexportcontrole en wapenindustriebeleid zouden bij de ‘core business’ van een groene partij moeten horen. Samen met andere Europese vredesgroepen levert Stop Wapenhandel gedegen informatie hierover aan Nederlandse en Europese parlementsleden, als zeer bescheiden tegenlobby tegenover de machtige wapenindustrie. We hopen GroenLinks vaker in de debatten aan te treffen! Wendela de Vries, Amsterdam, Stopwapenhandel.org

Wie heeft de tijd? Het zomernummer van de Helling is uit, met dit keer als thema: de snelle samenleving. De tijd lijkt steeds sneller te gaan. En hoe meer tijdbesparende vernieuwingen er worden uitgevonden, hoe minder tijd we overhouden om te ontspannen, lijkt wel. Over deze paradox gaat de nieuwe Helling. Het eerste deel onderzoekt de dieperliggende oorzaken van de versnelling, in het tweede deel wordt ingezoomd op enkele specifieke terreinen, om ten slotte het politieke bedrijf en zijn omgang met de tijd onder de loep te nemen. Met onder anderen Michael Ende over de tijddieven, Theo Witvliet over weerbaarheid in digitale tijden, Marleen Janssen Groesbeek over de economische seizoenen, Martijntje Smits over de tijdwinstmachine, Silvia Roukens over de thuiszorg, Ashley Terlouw over het asielrecht, Cinta Depondt over conflict en geweld en Socrates Schouten over timebanking. Zie bureaudehelling.nl/tijdschrift/2014-2/tijd


Na vijf jaar lid geweest te zijn van het Europees Parlement (EP), is het bijna zover voor Bas en Judith. In een korte maar felle campagne zullen zij eindelijk de Nederlandse kiezers duidelijk kunnen maken wat ze de afgelopen jaren in dat ver-van-mijn-bed-parlement zoal gedaan hebben. Die indrukwekkende lijst resultaten zal, zo is ongetwijfeld de inschatting van het campagneteam, een substantieel deel van het twijfelende electoraat alsnog overhalen om toch maar op GroenLinks te stemmen op 22 mei. Afgesproken is dat Bas in elk panel en voor iedere microfoon nog eens uitlegt hoe hij een meerderheid van het EP achter zijn aanscherping van de wetgeving over het uitbannen van superbroeikasgassen kreeg. Judith zal niet nalaten te beklemtonen dat dankzij haar inzet netneutraliteit is vastgelegd in de nieuwe Europese telecomwet. In de binnenzak zit vast en zeker een lijstje met het ‘foute’ stemgedrag van de Nederlandse collega’s op alle belangrijke dossiers van de afgelopen vijf jaar. Als dat allemaal bekend wordt bij progressieve en links-liberale kiezers, staat niets een goed resultaat meer in de weg, zo hoopt iedereen. Maar is dat ook zo? Ik ben er niet gerust op. Niet omdat ik vind dat Bas en Judith het slecht gedaan hebben. Integendeel. Ik vrees alleen dat het daar in de campagne helemaal niet over zal gaan. Ik kan me nog goed herinneren hoe ik zelf totaal op het verkeerde been gezet werd bij de verkiezingen in 2004 en bij het referendum over de Europese Grondwet een jaar later. Ook ik dacht met goede argumenten en concrete voorbeelden uit de parlementaire praktijk het debat te kunnen winnen. Vergeet het maar. Bij negen van de tien optredens was eigenlijk niemand geïnteresseerd in wat ik had gedaan of wat GroenLinks vond over een specifiek onderwerp. In plaats daarvan moest het gaan over de absolute noodzaak de perfide invloed van Europa terug te dringen, de monsterlijke Brusselse bureaucratie en het jammerlijke falen van de Europese elite, waartoe ik als Europarlementariër gemakshalve ook maar gerekend werd. Die dominantie van populistische thema’s in het Europese debat is sindsdien alleen maar sterker geworden. Daarom is mijn advies aan Bas en Judith: vergeet de lijstjes, vermijd elke discussie over de Europese instellingen, studeer een paar goede oneliners en bon mots in en probeer vooral goed gehumeurd te blijven onder de lawine van euroscepsis die je over je heen gaat krijgen de komende weken. Joost Lagendijk was lid van het Europees Parlement van 1998 tot 2009 en is nu columnist bij de Turkse krant Zaman.

21

kort lokaal

s

Wereldvrouwenhuis wint Ab Harrewijn Prijs

Amsterdam en Nijmegen beste met de zon Amsterdam en Nijmegen zijn dit jaar de beste zonneenergiegemeenten van Nederland. Dat werd donderdag 15 mei bekend gemaakt op het Nationale Zonne-energiedebat. Vorig jaar was Wageningen ‘Solar City’. Zowel in Amsterdam – Maarten van Poelgeest – als Nijmegen – Jan van der Meer –werkten tot de verkiezingen van maart jl. GroenLinks-wethouders aan duurzame energie; daarna volgde partijgenoot Harriet Tiemens Van der Meer op. Juryvoorzitter Thijs de la Court van het Klimaatverbond roemde de hoeveelheid initiatieven in Amsterdam: ‘Lang niet alles wat er gebeurt in Amsterdam is ingevuld op het aanmeldformulier (...) uit die waslijst zijn alleen de meest aansprekende voorbeelden opgetekend.’ Nijmegen vindt hij activistisch, de stad steekt echt haar nek uit. ‘Nijmegen lokt processen uit, en de gemeente dekt risico’s van lokale opwekkers van zonne-energie af om de vaart in de energietransitie te houden.’

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Integer non dolor nec tellus pretium eleifend eget eu eros. Praesent at condimentum lorem. Aliquam lacinia aliquam tincidunt. Nunc eu felis vel nisi aliquam auctor. Vivamus dolor lacus, tincidunt vehicula eleifend eget, accumsan eu nibh. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Aenean mattis tincidunt leo quis iaculis. Sed quis odio at sapien pharetra luctus. Praesent a laoreet neque. In id pretium lorem, eget suscipit purus. Donec vulputate hendrerit vehicula. Mauris.

22

kers en mensen die dat zijn geweest. De bekendmaking was dinsdag 13 mei in de Muiderkerk te Amsterdam. In totaal werden dit jaar 21 projecten voorgedragen. De prijs bestaat uit een kunstwerk met bijbehorende cheque van 5000 euro. De Ab Harrewijn Prijs is vernoemd naar de in 2002 overleden oud-dominee en GroenLinks-politicus Ab Harrewijn.

Zorgen om olieopslag in zoutkoepels Toen vlak over de grens olie uit de grond naar boven kwam borrelen, gingen ook in Enschede de alarmbellen af. Misschien is olieopslag in zoutkoepels toch niet zo veilig als gedacht. Het gebeurde ruim twee maanden geleden in een weiland bij Gronau-Epe: ruwe olie kwam naar het oppervlak. Vijf koeien die ervan gedronken hadden, moesten worden geslacht. De olie bleek afkomstig uit zoutkoepels, waar het sinds de jaren zeventig als noodvoorraad ligt opgeslagen. En zo’n opslag staat nu ook op stapel in Enschede: het ministerie van Economische Zaken wil in zoutkoepels een strategische olievoorraad aanleggen. Wat GroenLinks betreft gaat er een streep door die plannen. Maar de methode is veilig, oordeelde minister Kamp (Economische Zaken) na Kamervragen van GroenLinks. AkzoNobel, eigenaar van de zoutkoepels, kan door met de voorbereidingen – ook een verzoek van de gemeenten Enschede en Hengelo om die voorbereidingen te staken zolang de oorzaak van de lekkage in Duitsland niet duidelijk is, werd niet ingewilligd. De start van de opslag staat gepland voor dit najaar. foto wim molenaar

Vliegveld Lelystad

De Ab Harrewijn Prijs 2014 gaat naar Mariët Mensink en Maria van den Muijsenbergh, initiatiefnemers van het Wereldvrouwenhuis Mariam van Nijmegen. Het Wereldvrouwenhuis biedt vrouwen zonder verblijfspapieren, zonder onderdak en met medische problemen tijdelijk opvang. Een groep die, zo schrijft de jury, ‘om twee redenen extra kwetsbaar is: het zijn vrouwen met medische problemen’. De andere genomineerden waren Annemiek Onstenk, initiatiefnemer van multimediaal project Qracht 500 over armoede in Nederland en Bert Schulte en Joy Falkena van De Achterban, een platform in Den Haag dat opkomt voor de belangen van mensen zoals zijzelf: daklozen, thuislozen, druggebrui-

Het Enschedese GroenLinks-raadslid Robin Wessels, die de gemeente vroeg het verzoek in te dienen, geeft niet op. ‘Helaas heeft de gemeente geen zeggenschap over opslag van stoffen in onze ondergrond. Door de crisis- en herstelwet kan ze het besluit van het Rijk ook niet aanvechten. Maar we kunnen wél maatschappelijke druk uitoefenen op het ministerie en Akzo om de plannen alsnog in te trekken. Er lopen al bewonerspetities.’ De strategische olievoorraad van zeventig miljoen liter moet Nederland in geval van nood drie maanden door helpen. Maar het maatschappelijk en economisch nut weegt volgens Wessels niet op tegen de risico’s voor milieu en volksgezondheid. ‘Hoe kan minister Kamp nu zeggen dat zo'n opslag op lange termijn veilig is? Een andere essentiële vraag is wie er voor de kosten opdraait als er iets gebeurt. Kijk naar de aardbevingen in Groningen, waar veel bewoners met schade zitten. Een goede schaderegeling bij calamiteiten is het minste wat verontruste bewoners kan worden geboden. Want dat het mis kan gaan, hebben we in Duitsland gezien.’ juli 2014 / GROENLINKS MAGAZINE

Colofon

Gezocht: bestuurlijke

Agenda 7 februari 2015 GroenLinks-congres

18 maart 2015 Verkiezingen provinciale staten en waterschappen. Lees meer op groenlinks.nl/agenda

en politieke talenten

GroenLinks Magazine is een uitgave van het partijbestuur van GroenLinks en verschijnt 5 maal per jaar in druk en digitaal, met tussentijdse digitale berichtgeving. Het wordt samengesteld door een onafhankelijke redactie, die werkt op basis van een redactiestatuut.

Deze maand starten er twee kandidaatstellingsprocedures van GroenLinks: een voor de Eerste Kamerfractie en een voor een aantal functies in het Partijbestuur (reageren voor half september). Ook zoekt de waterschapspartij Water Natuurlijk kandidaten voor waterschapsbesturen (reageren voor 1 september).

Abonnement Leden van GroenLinks ontvangen het blad voor € 9,90 per jaar. Anderen kunnen zich abonneren voor € 17,50 per jaar. Er is een gesproken editie beschikbaar voor mensen met een leeshandicap. Opgave via het Landelijk Bureau van GroenLinks Postbus 8008 3503 RA Utrecht

Meer over het partijbestuur Het bestuur bestaat uit zeven leden. Het partijvoorzitterschap is een betaalde functie. De overige bestuursleden zijn vrijwilligers. Het partijbestuur treedt namens de partij op en heeft de algemene leiding binnen de vereniging. Binnen het partijbestuur zijn de beleidsterreinen verdeeld (financieel beleid, Europa en internationaal, publiciteit en campagnes, interne partijontwikkeling, externe partijontwikkeling, personeel en organisatie). De bestuursleden worden gekozen volgens een rooster van aftreden. Op de website vind je voor welke portefeuilles per februari 2015 een vacature ontstaat.

Nieuw stelsel studiefinanciering

Eind mei heeft het kabinet met VVD, PvdA, D66 en GroenLinks afspraken gemaakt over een nieuw stelsel voor studiefinanciering. Onze inzet: een eerlijker stelsel, goede toegankelijkheid van het hoger onderwijs en een forse investering in kwaliteitsverbetering. Voorzitter Rik Grashoff: “Een mooi resultaat”.

Meer over de Eerste Kamer De Eerste Kamer (die ook wel Senaat wordt genoemd) is medewetgever: alle wetten moeten door de Eerste Kamer worden goedgekeurd nadat ze zijn behandeld door de Tweede Kamer. De Eerste Kamer kijkt met name naar de uitvoerbaarheid en rechtmatigheid van wetten. GroenLinks heeft momenteel vijf Eerste Kamerleden. Na de Provinciale Statenverkiezingen in maart 2015 zal door de verkozen Statenleden een nieuwe Eerste Kamer worden gekozen. Het lidmaatschap van de Eerste Kamer is geen fulltime baan. Daarom hebben de meeste senatoren naast hun lidmaatschap van de Eerste Kamer nog andere functies. Procedure partijbestuur en Eerste Kamer Je kunt je kandidaat stellen tot ongeveer half september. Daarna zullen de kandidatencommissies de kandidaten beoordelen, selecteren en een advies geven. Het congres beslist op 7 februari 2015 welke kandidaten in het Partijbestuur worden verkozen en bepaalt de volgorde van de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer.

Maar het glas is meer dan halfvol. Voor een stelsel gebaseerd op studietax is geen politieke meerderheid te vinden. Zonder dit akkoord zou in de komende tijd het huidige stelsel verder zijn uitgehold, zou de OV-kaart gesneuveld zijn en er zou geen geld op tafel zijn gekomen voor investering in de kwaliteit van het onderwijs.”

Waterschapsverkiezingen De waterschapsverkiezingen zijn gelijktijdig met de Statenverkiezingen op 18 maart 2015. GroenLinks steunt Water Natuurlijk. Deze waterschapspartij is op zoek naar geschikte kandidaten met bestuurlijke kwaliteiten die zich voor het waterschapsbestuur verkiesbaar willen stellen. GroenLinksers wordt nadrukkelijk gevraagd om zich kandidaat te stellen. Aanmelden kan tot uiterlijk 1 september.

Lees meer: groenlinks.nl/nieuws/ een-mooi-resultaat

Meer informatie Alle informatie vind je via groenlinks.nl/vacatures.

Bezoekadres: Oudegracht 312 Utrecht tel. 030 2399900 [email protected] groenlinks.nl Redactie Carolien Ceton (hoofdredacteur), Lara de Brito, Laura Bromet, Marc van Dijck, Katinka Eikelenboom en Mieke van der Vegt. Redactieadres: Postbus 8008 3503 RA Utrecht tel. 030 2399909 [email protected] groenlinksmagazine.nl Aan dit nummer werkten verder mee: Huub Bellemakers, Rinske Bijl, Jasper Blom, Niels Fijs, Pieter Geenen, Sarah Haaij, en Michiel Wijnbergh. Vormgeving Ruparo (Ivo Sikkema en Ingeborg Seelemann), Amsterdam ruparo.nl Druk Dijkman Print, op 100% kringlooppapier. ISSN 1380 3700

Deze pagina is een uitgave van het Landelijk Bureau GroenLinks.

“Is dit de ideale studiefinanciering? Nee. Veel liever zagen we een stelsel gebaseerd op studietax. Is er een risico dat juist jongeren uit gezinnen met laag inkomen zich niet in de schuld willen steken, en daarom zouden afzien van een studie? Juist met de goede afbetalingsvoorwaarden moet dat voorkomen worden, maar het valt niet uit te sluiten. Een zwaar punt van aandacht voor de overheidsvoorlichting.


GroenLinks Magazine Nr. 3, juli 2014

Advertenties Adviesbureau Cadex tel. 0111 643307, cadex.nl Tweede Kamerfractie GroenLinks Postbus 20018 2500 EA Den Haag tel. 070 3183030 fax 070 3182685 [email protected] Sluitingsdatum 22 september 2014 (verschijnt 11 oktober 2014) Foto voorpagina Kees van de Veen / Hollandse Hoogte

Contact •

Adreswijziging doorgeven: mijn.groenlinks.nl

•

Contact met partijbestuur en landelijk bureau: groenlinks.nl/contact/ service

•

Contact met Tweede Kamerleden: groenlinks.nl/contact/ tweedekamer

•

Webwinkel: webwinkel.groenlinks.nl

•

Landelijk Bureau GroenLinks, Postbus 8008 3503 RA Utrecht (030) 2 39 99 00 Bezoekadres: Oudegracht 312 (3511 PK) Utrecht.

23

NIEUW LID

fabian stroop GroenL er inkser sinds: april 2 014

‘Met

opa praten over politiek’

Op zijn slaapkamer ligt de Groene Amsterdammer op tafel. Daarnaast twee grote stapels boeken over politiek en economie. Karl Marx, Job Cohen, Maarten van Rossem, Ha-Joon Chang: niet direct het soort auteurs dat je verwacht aan te treffen bij een 16-jarige. ‘Ik lees heel veel,’ vertelt Fabian Strooper, ‘maar bijna altijd non-fictie. Van literatuur hou ik niet zo.’ Hij volgt het nieuws nauwgezet, op internet, tv en in de krant. ‘Ik probeer me er altijd in te verdiepen als ik iets lees over politieke geschiedenis of een maatschappelijk probleem.’ Het is een hobby die hij niet met veel leeftijdsgenoten deelt. Wel met zijn opa. Die was journalist bij Trouw en heeft hem de interesse voor politiek met de paplepel ingegoten. Op FaceTime praten ze regelmatig met elkaar over politiek.

Samen met Rood Na de gemeenteraadsverkiezingen besloot Strooper lid te worden van GroenLinks. Tijdens de campagne liep hij een maatschappelijke stage bij de lokale afdeling in zijn woonplaats Delft – ‘vooral folders vouwen’ – en was hij aanwezig bij 24

de verkiezingsavond. ‘Daar hing een hele zenuwachtige sfeer, na de desastreus verlopen Tweede Kamerverkiezingen. Maar het viel mee, we gingen van vijf naar vier zetels.’ Veel tijd om actief voor de partij te zijn heeft Strooper niet, omdat hij nog op school zit. ‘Maar ik ga wel naar ledenvergaderingen, want ik vind het leuk om mensen te ontmoeten die met politiek bezig zijn en te horen wat zij te zeggen hebben. Het is ook gewoon enorm gezellig.’ Al is hij nog maar 16, hij voelt zich wel serieus genomen door de anderen. ‘Ze moeten wel natuurlijk, want ik weet ook heel veel. Ze hebben me gevraagd of ik een lokale afdeling van DWARS op wil zetten. Misschien doe ik dat volgend jaar, als ik wat minder vakken heb op school.’ Als hij het doet, wil hij in ieder geval samenwerken met Rood, de jongerenafdeling van de SP. ‘Ik mag ze wel, en zie ze als bondgenoten, maatjes. Ik sta een beetje tussen de SP en GroenLinks in, maar ben liever een links iemand binnen GroenLinks dan een rechts iemand binnen de SP. Maar de partijen staan heel

dichtbij elkaar, en ik vind dat GroenLinks meer naar de SP zou moeten kijken of we samen met hen iets kunnen bereiken. Ik heb veel respect voor hoe zij politiek bedrijven en bewondering voor hun actiegerichte houding.’

Minister zijn Gaan we later nog veel van Strooper horen? ‘Ik denk wel vaak na over een toekomst als politicus. Hoe zou het zijn om minister te zijn? Maar het lijkt me ook moeilijk als iedereen over je heen valt, nadat je iets hebt gezegd. Of als de paparazzi achter je aan zitten. Raadslid of wethouder zou natuurlijk ook kunnen. Maar wie weet vind ik wel iets heel anders wat ik leuk vind om te doen.’ Voorlopig denkt hij vooral graag na over hoe een rechtvaardige samenleving eruit zou kunnen zien. En tussen het dromen en denken door doet hij gewoon de dingen die andere 16-jarigen ook doen. Drie keer per week naar hockey, politieseries kijken op tv en op zijn playstation spelen met zijn beste vriend. ‘Gewoon lekker knallen is ook leuk.’ Rinske Bijl


UITGAVE VAN GROENLINKS

Recommend Documents