OPGERICHT 1 MAART 1860
Leiden Culinair: zomers proeven
2
UIT
Peurbakkentocht op vrijdagavond
Minerva houdt een maskerade
3
4
DONDERDAG 26 JUNI 2014
De peurbakkentocht, taptoe op het water.
D
at Leiden zijn naam en faam onder meer aan het Leids laken te danken heeft, wordt sinds 29 jaar feestelijk gevierd met de Lakenfeesten. Deze aflevering zelfs in nauwe samenwerking met stedelijk museum De Lakenhal, waar immers dat beroemde laken werd verkocht. De expositie 'Zeven eeuwen Leids laken' getuigt van de belangrijke rol van het laken. En de organisatie spoort Leidenaars aan gedurende de feesten een laken buiten te hangen. Zelfs de peurbakkentocht morgenavond, de taptoe op het water, heeft het laken als thema. Vanmiddag om precies twaalf uur gaat de zomerkermis op de Bees-
ARCHIEFFOTO
tenmarkt bij Molen De Valk draaien, om vijf uur presenteren de deelnemende restaurants zich op Leiden Culinair, dat alle vier de dagen duurt. Ook de drakenbootraces (zaterdag), de nostalgische kermis op het Pieterskerkhof en de Gouden Pet (zondag) zijn gekende publiekstrekkers. Het Leids Bierfestival op het plein bij de Hooglandse Kerk is voor de tweede keer van de partij en de Hollandse avond op het Stadhuisplein is een geliefd en druk bezocht evenement. Ook is er een optreden van singer-songwriter Nielson. Straatmuziekfestival De Gouden Pet, zondagmiddag, krijgt meer ruimte en aandacht, al ligt de concurrentie van het WK voetbal op de loer. Annemiek Ruygrok
Uitbundig Leids evenement
Lakenfeest: lakens uit ➜ UIT 2, 3, 4 en 5 : Alles over de Leidse Lakenfeesten
DONDERDAG 26 JUNI 2014
Strijden om de Gouden Pet
Leidse Lakenfeesten
Straatmuzikanten uit heel Nederland reizen zondag naar Leiden. Zij strijden met elkaar om de Gouden Pet. Op zeventien plekken in de buurt van de Hooglandse Kerk en de Burcht laten ze op straat hun muziek horen. Zoals gebruikelijk is de variatie enorm. Er zullen koren te horen zijn, maar ook singersongwriters, akoestische rockbands en vertolkers van smartlappen.
In toaal zijn er 34 deelnemers die hopen met de Gouden Pet huiswaarts te keren. Ze beginnen om 13.00 uur en wisselen steeds van speelplek. De finale is om 16.30 uur op een podium bij de Hooglandse Kerk. Een jury beoordeelt de deelnemers op muzikaliteit, originaliteit en presentatie. Zes straatmuzikanten worden geselecteerd voor de finale. Vorig jaar wonnen The Cannonball Johnsons.
Dolle pret tijdens de Gouden Pet, zoals hier op de Nieuwe Rijn. FOTO TACO VAN DER EB
Een zomers proeflokaal
Z
naar de hoek Steenschuur-Van der Werfpark.
al de Shoarma lam van Norbert Dartel en zijn brigade hun winnende Koningskrab van vorig jaar evenaren? Aan de vierkoppige jury van Leiden Culinair, het festival dat geldt als het zomers proeflokaal van smaakmakend Leiden, vanavond de taak om een oordeel te vellen. De jury, onder voorzitterschap van ’culinair spindoctor’ Theor Verplancke, bestaat verder uit Jaimie van Heije, de 29-jarige topchef die het vak bij sterrenchefs als Ron Blaauw en Sergio Herman leerde en nu zijn eigen restaurant Jaimie van Heije in Ouderkerk aan de Amstel runt, Marijn Kramp, redactiechef van het Leidsch Dagblad, en Patrick de la Rie van RestaurantCadeau. Maar liefst twintig deelnemende restaurants dingen dit keer mee naar de hoogste eer. En dat met op de achtergrond de muziek van Kris Berry en Perquisite, want niet alleen de smaakpapillen worden gestreeld, de organisatie zorgt dat er ook wat te luisteren valt. En als zondag Nederland-Mexico losbarst, hoeven de fijnproevers zich niet te verbijten. Want vanzelfsprekend zorgt de organisatie voor grote schermen waarop de wedstrijd te volgen is. De ingang van het vierdaagse evenement, dat in het teken van het thema ’strand’ staat, is verplaatst
Verdere details en openingstijden op www.leidenculinair.nl
Bunga Bunga Tegenhanger van Leiden Culinair is Leiden Ordinair, ’het ordinairste feest van het jaar in The Four Reasons’ aan de Lange Mare. Tijdens deze Barry’s Bunga Bunga Party belooft de organisatie vanaf negen uur tot ver na middernacht spetterende optredens van onder anderen Rubberen Henkie, Jody Bernal en Barry Badpak. Kaarten via www.barrybadpak.nl.
Zwaaien en draaien op kermis Het is geen 3-oktoberkermis, maar tijdens de Leidse Lakenfeesten kan er ook worden gezweefd, gedraaid en gezwaaid. Op de Beestenmarkt staat de zomerkermis. Die is vandaag,
morgen, zaterdag en zondag te bezoeken. Op het Pieterskerkhof strijkt vrijdag, zaterdag en zondag een nostalgische kermis neer. Daarnaast is op het Gerecht een kinderdorp ingericht.
Annemiek Ruygrok
Nielson op Stadhuisplein Nielson is momenteel een van de populairste zangers van Nederland. Met zijn ’Beauty & the brains’ scoorde hij een enorme hit. En vorig jaar had hij met Miss Montreal een joekel van een zomerhit met het aanstekelijke ’Hoe’. Nielson werd geboren als Niels Littooij en viel meteen op in het televisieprogramma ’De beste singer-songwriter van Nederland’ van Giel Beelen. Hij bereikte de finale en laat sindsdien een nieuw Nederlandstalig geluid horen. Nielson zingt zaterdag om 17.00 uur op het Stadhuisplein. Leiden culinair vorige editie.
FOTO HIELCO KUIPERS
Zonder laken geen Lakenfeesten De Lakenfeesten hebben eigenlijk weinig met laken te maken. Het is een bonte verzameling zomerse evenementen. Maar de organisatoren zijn inmiddels bewust op zoek gegaan naar een meer historische context. De Lakenfeesten zijn slechts 29 jaar oud. De traditie van het Leids laken gaat veel verder terug. Wie daar meer over wil weten, kan eens een kijkje gaan nemen in De Lakenhal. Het museum aan de Oude Singel heeft vorige maand de expositie ’Zeven eeuwen Leids laken’ geopend en daarin wordt de textielgeschiedenis van deze stad uit de doeken gedaan. De organisatoren van de Lakenfeesten roepen alle Leidenaars op om de komende dagen een laken buiten te hangen. Een kijkje op de tentoonstelling leert echter dat Leids laken niets te maken heeft met de lakens die wij op ons bed hebben liggen.
Stofontwerpen van Christie van der Haak voor nieuw Leids laken.
Leids laken is een zware en kwalitatief hoogwaardige stof, die ge-
maakt is op basis van wol. In de hoogtijdagen produceert Leiden
meer dan 180 verschillende stoffen, waarvan tachtig procent naar het buitenland verdwijnt. De aangehechte lakenloodjes zijn in de verste uithoeken van de wereld teruggevonden. Toen in 1977 Krantz als laatste textielfabriek de deuren sloot, was het gedaan met Leiden als lakenstad. De Lakenhal doet een poging Leids laken nieuw leven in te blazen. Zo krijgen vijf hedendaagse ontwerpers de opdracht om nieuwe stoffen te ontwikkelen. Christie van der Haak is de eerste in de rij. Zij ontwierp een stof en liet stalen in uiteenlopende dessins maken. ,,Uiteindelijk hopen we nieuw Leids laken op de markt te brengen’’, aldus Minke Schat van De Lakenhal. ,,Het zou mooi zijn als we in 2017 na de verbouwing en uitbreiding van het museum een eigen stoffenwinkel hebben.’’ De eerste stoffen zijn op de tentoonstelling te zien, maar er is
vooral veel historisch materiaal. Er hangen prachtige schilderijen van kooplieden die rijk werden van handel in lakens. Van de textielfabrieken zijn stalenboeken en lakenloodjes bewaard gebleven. Maar het museum heeft ook kunstenaars van nu gevraagd zich over de lakenindustrie te buigen. Zo heeft kunstenaar Joep van Lieshout de sculptuur Vooruit gemaakt, dat een weefgetouw toont met een arbeider die eraan vastgeketend lijkt. ,,Het is een tegenwicht voor het geromantiseerde beeld op de schilderijen’’, zegt conservator Jori Zijlmans. ,,Veel arbeiders hadden natuurlijk helemaal geen keuze en moesten keihard werken om het hoofd boven water te houden.’’ Wie nieuwsgierig is geworden, kan een app downloaden en daarmee speuren naar sporen van de lakenindustrie in de binnenstad. Theo de With
DONDERDAG 26 JUNI 2014
Opzwepende ritmes Van verre hoor je het ritmisch getrommel al. Het zijn maar twee trommelaars die met opzwepende slagen de peddelaars tot een snelle cadans aanzetten. Het water klotst tegen de kade, wanneer twee teams het tegen elkaar opnemen. De dragonboatraces vormen zaterdag een spectaculair onderdeel van de Leidse Lakenfeesten. Drakenbootvaren is een oeroude Chinese sport, ontstaan als vrucht-
baarheidsritueel voor de gewassen. De race werd gehouden als aanmoediging voor de regen. Het object van aanbidding was de draak, het meest vereerde dier uit de Chinese dierenriem. Wie langs de Apothekersdijk loopt, op weg naar de winkels of de markt, kan (en wil) er niet omheen. Ook de beroepsvaart niet. Daarom is er eenmaal per uur een doorvaartmoment voor beroepsvaart.
Peddelen of je leven ervan afhangt.
ARCHIEFFOTO
Leidse Lakenfeesten
Peurbak te water D e één heeft met een heel team wekenlang getimmerd, de ander heeft prachtige kostuums genaaid en een derde doet mee met een simpel vlot zonder tierelantijnen. De Leidse Sportcity peurbakkentocht, een van de hoogtepunten van de Leidse Lakenfeesten, kent grote tegenstellingen. De creativiteit van de deelnemers die hun peurbak morgenmiddag te water laten is enerzijds ongekend, aan de andere kant zijn er die zich alleen zorgen maken om het onmisbare kratje bier. Er is muziek. Heel veel muziek. En publiek. Heel veel publiek.De Waagbrug zucht onder het gewicht van de vele toeschouwers naar deze taptoe te water, waarbij zoals gebruikelijk de ene helft van de Leidenaars naar de andere helft kijkt. ,,Zal dat schuitje de hele route halen of zinkt het voordat het in de haven is?’’ vraag je je soms af als er weer een watermakend pieremachocheltje langs dobbert. Maar het gaat om de lol en die is sterk aanwezig onder deelnemers en belangstellenden. En het moet worden gezegd: sommigen hebben zich uitgesloofd om er echt iets moois van te maken. Vanaf vijf uur kunnen de peurbakken al worden bewonderd, want dan verzamelen ze zich bij de Beestenmarkt. Van zeven tot negen varen ze door de Leidse wateren, daarna volgt de prijsuitreiking bij Annie’s. Vervolgens barst het eindfeest op het Stadhuisplein los. Dat duurt tot middernacht. Wedden dat ze het niet droog houden? Annemiek Ruygrok
De ene helft van Leiden kijkt naar de andere. FOTO TACO VAN DER EB
Streekproducten en internationale waren
Streekproducten uit het Groene Hart.
Leiden is een stad van markten. Kijk maar naar de straatnamen in de binnenstad. Beestenmarkt, Aalmarkt, Lammermarkt, Botermarkt en zo kunnen we nog wel even doorgaan. De Lakenfeesten kunnen dus niet zonder een markt. Er zijn in de historische binnenstad zelfs twee bijzondere markten. Op het Pieterskerkhof is zaterdag en zondag een markt met ambachtelijke en streekproducten. In Leiden en omgeving worden meer producten gemaakt dan men op het eerste gezicht
zou vermoeden. Kaas springt natuurlijk het meest in het oog. In het naburige Groene Hart wordt nog volop boerenkaas gemaakt. In dorpen als Zoeterwoude en Rijpwetering worden prijswinnende kazen geproduceerd. Ook producten als bier, honing en jam komen uit Leiden en omgeving. Nieuw is dit jaar de Gouden Eeuw Markt, die op zondag in het Van der Werfpark wordt gehouden. Deze markt past in het streven om de Lakenfeesten een historische context te geven.
Initiatiefneemster Iliana Peralta noemt het ’een streekmarkt met internationale producten en een historisch sausje’. De markt is bedoeld voor kleine, lokale importeurs. In de Gouden Eeuw kwam de import naar Nederland goed op gang. De VOC haalde bijvoorbeeld specerijen uit de Oost. Zondag zullen importeurs op de markt waren uit onder meer Rusland, Spanje, Italië, Frankrijk en Afrika aanbieden. Theo de With
DONDERDAG 26 JUNI 2014
Bier bij de Hooglandse Kerk
Leidse Lakenfeesten
T.rex en de Dino-app Tijdens de Leidse Lakenfeesten onthult Naturalis de tussenstand van het bedrag dat is opgehaald voor T.rex. Ook wordt bekendgemaakt hoeveel nodig is om het gevonden skelet van T.rex aan te kopen, te prepareren en tentoon te stellen. De feestelijke bekendmaking is zaterdag om 17.30 uur. Dan maken burgemeester Lenferink en Naturalis-directeur Van Huis op het podium op het Stadhuisplein de tussenstand van alle bijdragen voor T.rex van donateurs, sponsors en fondsen bekend. Tevens presenteert Naturalis de nieuwe Dino-app, het eerste naslagwerk over dinosauriërs op wetenschappelijke basis.
Op het plein voor de Hooglandse Kerk kunnen bierliefhebbers zaterdag van 14.00 tot 21.00 uur tegen een kleine vergoeding kennismaken met veertig speciaalbieren van de tap. Het Leids Bierfestival is nu voor de tweede keer onderdeel van de Leidse Lakenfeesten. Een greep uit de twintig brouwerijen die meedoen zijn Elegant uit Leiderdorp, Leidsch bier, Klein Duimpje uit
Hillegom, Jopen, Honsebrouck, Palm, Maximus, Ramses, Duits & Lauret, Duvel-Mortgat, Flying Dog en Delirium. Naast deze proeverij staan er een stand met een varken aan het spit en een stand met biologische friet. Het bierfestival wordt georganiseerd door Café Storm, Respons, Bad Habits, Biercafé Lemmy’s en Je evenementen. Bier van de tap.
ARCHIEFFOTO
De ’Schoonste stoet’ door Leiden Een oude traditie herleeft zaterdagmiddag, wanneer van twee tot vier een Maskerade van Minerva door de binnenstad trekt. Onder meer op de Breestraat en het Rapenburg roepen de lustrumvierende studenten van het Leids Studenten Corps herinneringen op aan de ’schoonste stoet’ die in vroeger jaren bij een lustrum van het LSC, dat toen nog alleen mannelijke leden kende, door Leiden trok. Het wordt wel de gouden eeuw van het Leidse Studenten Corps genoemd. In de 19de eeuw was een studie in Leiden slechts weggelegd voor de welgestelden. En als er dan een lustrum bij LSC Minerva te vieren viel, werd er fors uitgepakt. Om de Leidenaars te vriend te houden, werd als een van de lustrumonderdelen een zogenaamde maskerade gehouden. Een optocht waarbij de studenten historische figuren uitbeeldden. Deze gekostu-
Heroïsche gebeurtenissen stonden model voor de maskerades.
meerde optochten werden van 1825 tot 1920 gehouden. Kosten noch moeite werden gespaard. Hero-
advertentie
TROTSE HOOFDSPONSOR VAN DE PEURBAKKENTOCHT
winkeliersvereniging
ische momenten hadden de voorkeur van de heren, zoals de intocht van hertog Albrecht van Beieren
met zijn leger in Enkhuizen in 1396. Omdat de gekostumeerde optochten de vereniging aan de rand van een faillissement brachten, stopte het ’corps’ in 1920 met de maskerades. Bij het 37ste lustrum van Minerva werd nog wel een historische expositie ’Maskerade’ in de Hooglandse Kerk gehouden. Daar waren koetsjes, historische kostuums en een harnas, door Minervanen tijdens de beroemde maskerades gedragen, te zien. Ook was een hedendaagse blikvanger van de hand van de Leidse kunstenares Bernadette Drenth tentoongesteld: een kostuum van de 16de-eeuwse koningin Elisabeth van Engeland, gemaakt van textiel, papier en plastic. Maar nu Minerva het 40ste lustrum viert, trekt weer een ’echte’ maskerade zaterdag als schoonste stoet door de binnenstad.
DONDERDAG 26 JUNI 2014
Oldtimers op Open Sleepbootdag Scheepstoeters luiden zaterdag om tien uur ’s ochtends de opening in van de Open Sleepbootdag. En K&G 3 sluit het evenement om vijf uur af met een optreden op de Oude Singel/Houtmarkt. Tussendoor is er een vlootschouw, varen opduwertjes rond om het publiek gratis te vervoeren, staan er oldtimers op de kade en is ’s middags het brugwachtershuisje van de Grote Havenbrug openge-
steld. De Open Sleepbootdag toont aan dat niet alleen in de autowereld oldtimers te bewonderen zijn, maar ook in de scheepvaart. De scheepsmotoren zullen die dag dan ook draaien, zodat geïnteresseerden zich aan de techniek kunnen vergapen. Van twaalf tot vijf is er een klassiek motorentreffen met motoren van vóór 1975. Aanmelden via
[email protected].
Leidse Lakenfeesten
Muziek op Stadhuisplein en bij Morspoort Het Stadhuisplein en de Morspoort zijn de twee muzikale hotspots tijdens de Leidse Lakenfeesten. Zaterdag is er een Hollandse avond op het Stadhuisplein. Van 19.00 tot 1.00 uur treedt daar een keur van vooral regionale artiesten op. Om vier uur ’s middags wordt begonnen met de finale van Hutspop. Dat is een jaarlijks terugkerend muzikaal evenement, waarbij muzikanten uit verschillende bands door elkaar worden gehusseld. Door middel van loting worden vervolgens nieuwe muzikale formaties samengesteld. Na de loting kregen de gelegenheidsbands acht weken om met elkaar repertoire in te studeren.
advertentie
Daarbij kregen ze hulp van een bandcoach. Op Hemelvaartsdag mochten ze eind mei laten horen wat dit had opgeleverd. De finale is zaterdag van 16.00 tot 17.00 uur en van 18.00 tot 19.00 uur op het Stadhuisplein tijdens de Leidse Lakenfeesten. Tussendoor is het plein een half uur lang voor singer-songwriter Nielson. Als de finale van Hutspop achter de rug is, barst de Hollandse avond los. Die staat in het teken van smartlappen en meezingers. Voor de liefhebbers van het Nederlandse levenslied wordt er opgetreden door onder anderen John West, Danny Vermeer, Danny Plezier, Jeffrey van Es, Henk Dissel, Raymond van der Leest, Arjon Oostrom en John Zoet.
Op zaterdag is ook het festival Morspoort Live. Op het plein voor de Morspoort wordt een podium neergezet, waarop twee bands hun kunsten mogen vertonen. In dit geval zijn het bands die hun muzikale sporen al lang en breed hebben verdiend. Om 19.30 uur wordt Morspoort Live afgetrapt door LOS met Nederlandstalige covers. Jewelste (foto) speelt zaterdag vanaf 22.30 uur tegen het decor van de historische stadspoort. Deze Haagse band heeft in Leiden eigenlijk geen nadere introductie meer nodig. Op 3 oktober en met de Lakenfeesten krijgt Jewelste met haar covers Leiden al jaren aan het swingen. Theo de With
