Een uitgave van de Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland JAARGANG 21 NUMMER 6 JULI/AUGUSTUS 2011
IN DIT NUMMER ONDER MEER:
Pagina 2
71e Algemene
Algemene Ledenvergadering
”Trots zijn en begrip tonen is goedkoper dan korting geven”
Ledenvergadering
Op de Algemene Ledenvergadering van de FOV, op maandag 27 juni 2011 in het Pagina 4
Aluminiumcentrum in Houten, was drs. J.A.H. Burgers de gastspreker. Jos Burgers,
Project onderlinge
directeur van Burgers Marketing B.V., is een marketingman in hart en nieren. Hij
samenwerking
adviseerde gedurende een tiental jaren organisaties van uiteenlopende aard en omvang op het terrein van strategie, marketing en klantgerichtheid. Tegenwoordig richt
Pagina 4
Mogelijk ’uitstel’
hij zich volledig op het schrijven van boeken en het geven van presentaties, workshops en seminars. Voor de FOV hield hij een presentatie over het omgaan met prijsdruk.
Solvency II Pagina 5
Mantelovereenkomst pensioenen Pagina 8
Nieuw Bouwbesluit 2012 Pagina 11
Op termijn meer
De presentaties van Jos Burgers hebben alle
algemeen naar een faire prijs op zoek en is
één aspect gemeen, te weten de enorme dosis
bereid een faire prijs te betalen. De klant weet
humor erin. Een schriftelijk verslag van zijn
alleen niet altijd wat fair is. Op het moment dat
optreden kan daar geen recht aan doen, maar
je te snel te veel korting geeft, geef je in ieder
moet op de kern van zijn boodschap zijn gericht.
geval één duidelijk signaal af, namelijk dat de
Die boodschap was helder: organisaties gaan te
prijs die in eerste instantie werd gevraagd, niet
veel en te vaak mee in prijsdruk en besluiten te
fair was. Vaak wordt gedacht dat de klant blij is
snel om korting te geven. Burgers’ advies is dan
als je hem korting geeft, maar het tegen-
ook: geef nooit korting, analoog aan de titel van
gestelde is meer waar: de klant zal zich eerder
een van zijn laatstverschenen boeken. ”De prijs
belazerd of opgelicht voelen. Bovendien is het
van een product of dienst zie ik als de schakel
zo dat als de prijs het meest cruciale in een onderhandeling is, dat je dan waarschijnlijk niet
mutualisaties.
tussen veel werk hebben aan de ene kant en
Polishouders op de stoel
een gezond rendement aan de andere kant”,
van aandeelhouders
aldus Burgers. ”En wat wil je nou eigenlijk als
in staat bent geweest om je waarde goed voor
organisatie? Dat je het druk hebt of dat je een gezond rendement hebt? Heel vaak gaat het op dat punt mis, doordat bijna alle organisaties op omzet sturen. Zeker als je verkoopmensen op omzet stuurt, dan krijg je omzet – vraag niet tegen welke condities, want dat is veelal secundair, maar als je omzet wilt, kun je omzet krijgen. Het ligt echter aan de prijs of die omzet ook in een gezond rendement resulteert.” GEVOEL BIJ DE KLANT
”De prijs van een product of dienst is meer een gevoel bij de klant dan een bedrag in euro’s”, aldus Jos Burgers. ”De klant is over het
Jos Burgers.
De onderlinge
1
het voetlicht te brengen. Kan een klant uit vier
saties in de eerste plaats trots op zichzelf en op
verzekeraars kiezen en denkt hij dat het toch
hun producten en diensten moeten zijn. Ben
allemaal niets uitmaakt, en dat het dus alleen
vooral trots en buk niet te snel, waarmee ik dan
maar om de prijs gaat, dan moet je je afvragen
bedoel dat in dit tijdperk van kortingen iedereen
hoe goed het daaraan voorafgaande proces is
bukt voordat er iemand slaat. De klant hoeft
geweest. Je bent dan als verzekeraar niet onder-
maar over de prijs te beginnen en de korting
scheidend genoeg of je hebt je waarde onvol-
vliegt hem om de oren.”
doende voor het voetlicht gebracht.” TOON BEGRIP BEN VOORAL TROTS
”Mijn advies is ook”, zo vervolgde hij, ”dat als
Veel te vaak wordt gedacht, aldus Jos Burgers,
de klant moeite met de prijs heeft, je moet
dat het allemaal om de prijs draait. ”Dat heeft
beginnen met begrip te tonen. Begrip tonen is
natuurlijk ook te maken met het feit dat klanten
goedkoper dan korting geven. Bovendien ben je
vaak zelf over de prijs beginnen. Als je de hele
in ieder geval weer met de klant in gesprek
week klanten over de prijs hoort beginnen, ga je
zodra je begrip toont. Zegt de klant: ’Zo, dat is
zelf al snel denken dat die klanten de prijs
een heel bedrag’, bestrijd dat dan niet, maar
belangrijk zullen vinden. Daar zit dus de valkuil
begin gewoon met te zeggen dat het klopt. Als
in dat je uiteindelijk ook van jezelf gaat denken
je zegt dat het niet zo is, kom je echt niet
dat je duur bent. Mijn stelling is dat het
verder. Toon begrip, blijf zo in gesprek met de
vervelend is als klanten je te duur vinden, maar
klant en vervolgens zul je merken dat de klant
het is nog veel erger als je jezelf te duur vindt.
zelf zal aangeven dat het uiteraard niet alleen
Dat is pas echt een ramp, want klanten merken
om de prijs gaat, maar dat er ook andere
dat meteen. Mijn advies is daarom dat organi-
dingen een rol spelen. Denk in ieder geval niet:
71e Algemene Ledenvergadering De 71e Algemene Ledenverga-
in met name onderlinge en
weten competentie, stabiliteit, de combinatie van loyaliteit en
integriteit en goede bedoelingen,
dering van de FOV (extra verga-
coöperatieve verzekeraars,
sentiment. ”Kennelijk apprecieert
het vertrouwen van negatief
deringen niet meegeteld) werd
wereldwijd, zoals dat onlangs
de consument deze banken op
naar neutraal brengen.
geopend met een welkomst-
uit rapportages van ICMIF is
heel andere kwaliteiten dan op
Vervolgens kunnen drie overige
woord van A.C.J. Bullens,
gebleken. Vervolgens besprak
beschikbaarheid en kwaliteit van
determinanten, te weten trans-
voorzitter van de FOV. Bullens
hij een rapport van advies-
hun diensten. Waarschijnlijk
parantie, waardencongruentie
had eerder zijn afscheid als
bureau Porter Novelli, waaruit
spelen ook daar perceptie van
en reputatie, het vertrouwen
voorzitter aangekondigd, maar
bleek dat de laagste cijfers voor
de bedoelingen en aspecten als
van neutraal naar positief
besloot enkele maanden
vertrouwen niet aan banken of
waardencongruentie een rol”,
brengen. Bullens besloot zijn
geleden op verzoek aan te
verzekeraars worden gegeven,
aldus Bullens. De hamvraag in
welkomstwoord met enkele
blijven tot na de strategie-
maar aan de toezichthouders,
zijn toespraak was natuurlijk hoe
bespiegelingen over de toekomst
discussie die onlangs binnen de
dus de Autoriteit Financiële
het financiële systeem en de
van de FOV en over de strate-
federatie in gang is gezet. Het
Markten en De Nederlandsche
financiële instellingen het
giediscussie die in dat kader in
thema van zijn welkomstwoord
Bank. Uit onderzoek van Market-
vertrouwen van de klant kunnen
de komende maanden zal
was vertrouwen. Hij wees
Response bleek dat Triodos
terugwinnen. Volgens econo-
worden gevoerd. ”We zullen met
allereerst op het toegenomen
Bank en ASN Bank veruit het
misch psycholoog Fred van Raaij
elkaar nog vele hordes moeten
vertrouwen van consumenten
beste scoorden voor wat betreft
kunnen vier determinanten, te
nemen, we zullen elkaar en
2
De onderlinge juli/augustus 2011
de klant heeft moeite met het bedrag, dus laat
het moment dat je ervoor moet omrijden en ze
ik maar korting geven. Als je begrip toont,
hebben ergens betere broodjes, versere koffie,
uiteraard zonder arrogant te zijn, dan zal de
schonere toiletten of wat dan ook, dan wordt
klant zelf de waarde invullen die hij voor de
het verschil groot. Dat is in feite waar het om
gevraagde prijs krijgt.”
gaat. Je moet het verschil maken en dat kan in de polisvoorwaarden zijn, maar ook in de wijze
STRATEGISCHE KEUZES
waarop je klanten helpt. Helaas wordt de fout
In het tweede deel van zijn presentatie gaf Jos
van het strategisch kuddegedrag, waarbij
Burgers aan hoe je aan prijsdruk kunt
iedereen ongeveer hetzelfde doet, vaak
ontsnappen door werkelijk waarde te leveren.
gemaakt, met prijsdruk als gevolg ervan.”
Het gaat erom waardevol te zijn en de markt echte waarde te bieden. ”Je bent pas
ABC’TJE
waardevol”, zo zei hij, ”als voor de klanten ook
In het derde deel van zijn presentatie besprak
duidelijk is voor wie je níet waardevol bent. Pas
Jos Burgers een ander belangrijk aspect van
als dat duidelijk is, heb je heldere keuzes
waarde, namelijk de omgang met klanten.
gemaakt, keuzes voor een markt en voor
”Klanten willen in beginsel maar één ding”, zei
producten en diensten, waardoor de klant zal
hij, ”namelijk dat ze worden geholpen. Dat is
zeggen: daar zijn ze goed in. Mensen begrijpen
alles. Het is niet bepaald opzienbarend, maar
heel goed waarvoor je naar IKEA moet gaan en
de vraag is natuurlijk wel hoe klanten op dit
ook waarvoor je níet naar IKEA moet gaan. Te
moment jouw wijze van helpen ervaren. Dat
vaak wil een bedrijf alles voor iedereen zijn,
vraagt van ondernemers, directieleden,
maar zo’n bedrijf eindigt dan al snel als niets
bestuurders, om bij hun klanten vooral een
voor niemand. Het is dan niet waardevol meer
vinger aan de pols te houden en om bij klanten
en komt vervolgens in een prijzenslag terecht.
goed te horen hoe er over de dienstverlening
De tijd is voorbij dat een verzekeraar alles kon
wordt gedacht. Doe dit dan niet in de vorm van
aanbieden. Klanten willen weten waarom zij
bijvoorbeeld allerlei enquêtes, maar het liefst
onze toezichthouders nog
met een bepaalde verzekeraar in zee moeten
één op één, dus ga bij klanten op bezoek om
geregeld diep in de ogen moeten
gaan. Bedrijven moeten daarom kiezen om
te horen wat men daar zoal vindt. In feite gaat
kijken, maar uiteindelijk zal de
gekozen te worden. Wie niet kiest, wordt steeds
het hierbij om een abc’tje: aandacht, begrip en
onderlinge ’spirit’ zegevieren. Ik
minder vaak gekozen en veroorzaakt zo zelf dat
complimenten. Dit zijn vaak softe waarden,
heb daar alle vertrouwen in!”
hij in een prijzenslag terechtkomt.”
aldus Toon Bullens. Het huis-
maar ze zijn erg van invloed op de kwaliteit van relaties en daarmee op de vraag of er prijsdruk
houdelijke gedeelte van de
KUDDEGEDRAG
Algemene Vergadering werd door
”Heldere strategische keuzes zijn uiteraard niet
is of niet.”
Chr. van Toor, directeur van de
gemakkelijk. Met name in de dienstverlening
”Alles wat je geeft, krijg je terug”, aldus Jos
FOV, voortgezet met een
ontbreekt het daar vaak aan. Er is dan sprake
Burgers tot slot. ”Op het moment dat je weinig
presentatie over de verenigings-
van een diffuus dienstenaanbod, iedereen
waardevol bent, stelt de klant daar van de
activiteiten in 2010 en van de
kopieert alles van elkaar en biedt alles aan, men
andere kant weinig waarde tegenover. Hij wil
jaarrekening 2010 en de
is nergens goed in, met als gevolg dat er weinig
met andere woorden weinig betalen. Ben je
begroting 2011. Alle besluiten
voorkeur voor jou is en je dus prijsdruk voelt.
bezig de klant te helpen, dan zal die klant
zoals die door het bestuur en
Als je langs de snelweg benzine gaat tanken en
bereid zijn jou te helpen en zal hij begrip voor
het secretariaat waren voorbereid,
je komt bij een tankstation met vier merken
jouw tarieven hebben en voor het feit dat je
werden unaniem door de verga-
naast elkaar, Esso, Shell, BP en Texaco, dan pak
niet altijd de goedkoopste kunt zijn. Dit aloude
je waarschijnlijk de goedkoopste slang. Benzine
principe van wat je geeft, krijg je terug, gaat in
dering goedgekeurd.
is benzine, waarom zou je meer betalen. Op
feite nog altijd op!”
De onderlinge juli/augustus 2011
3
F E D E R AT I E
Bestuur Zoals tijdens de algemene ledenvergadering in juni werd gemeld, werkt de FOV hard aan aanpassing van de strategie,
6 Aangepaste producten en diensten in
verwerkt en de EC zal hierover binnenkort
samenhang met ’klantzorg‘ en provisie-
een besluit nemen. Volgens mededeling
verbod.
van DNB zal een uitstel van Solvency II
7 Inzicht in de gevolgen van de klantzorg
ook betekenen dat Solvency II basic later
zodat de belangen van de leden ook in de
voor de organisatie ten aanzien van
dan gepland wordt ingevoerd. Wat het
– waarschijnlijk nog steeds turbulente –
administratieve inrichting, vereiste
adviesorgaan EIOPA (de in Europa verenigde
toekomst gewaarborgd zijn. Het bureau
deskundigheid/kwaliteit van de
nationale toezichthouders) betreft, zal
houdt zich hiermee bezig en uit het
medewerkers, privacy eisen.
Solvency II niet worden vertraagd maar
bestuur is een klankbordgroep voor de opstellers gevormd, bestaande uit de heren A.M. Boersma (AgriVer), H.J.A.M.
8 Onderscheidende waarden van de onderlinge en/of ontwikkelingen in de markt.
volgens planning per 1 januari 2013 worden ingevoerd. Er kan echter een overgangsperiode van een jaar worden
9 Maatregelen voor de verbeteringen van
ingelast om verzekeringmaatschappijen in
(Achmea), mr. J.W.C. Mijs (OFH) en drs.
de interne- en externe communicatie in
staat te stellen om aan de veranderingen
A.G.F.J. van der Voorn. De voorstellen voor
samenhang met de andere thema’s.
te wennen. ”Er zijn geen plannen om
Helmich (Univé), drs. W. Janssens MBA
aanpassing zullen tijdens een van de
Solvency II te vertragen”, zei EIOPA-
komende vergaderingen in het bestuur
Met het plan geeft de FOV een invulling
directeur Carlos Montalvo Rebuelta tijdens
worden besproken.
aan ondersteuning die de leden hebben
een Euroforum Seminar in Zürich. ”Maar
gevraagd bij de implementatie van
EIOPA heeft het Europees Parlement
Project onderlinge samenwerking
Solvency II. De bevindingen en resultaten
voorgesteld om een overgangsfase van
uit de deelprojecten zullen tevens kunnen
een jaar in te bouwen.” In het interim jaar
Uit contacten met de leden is naar voren
worden gebruikt voor een gezamenlijk
kunnen de nationale toezichthouders data
gekomen dat een aantal organisaties
standpunt naar toezichthouders en andere
vergaren maar niet automatisch ingrijpen
belangstelling heeft om thema’s rond
belanghebbenden en kunnen bijdragen
als maatschappijen niet volledig aan de
Solvency II en klantzorg gezamenlijk aan te
aan de proportionele invulling van de
Solvency II-criteria voldoen. De huidige
pakken en uit te werken. De FOV heeft
thema’s en de besluitvorming daarover.
maatstaven zouden daarvoor de basis
daarom een projectvoorstel ’Onderlinge
De leden zijn per circulaire over het
moeten vormen. Op één gebied moet
samenwerking’ opgesteld en verspreid.
project geïnformeerd en kunnen zich voor
Solvency II wel per 2013 ingaan, aldus
Het project zal onder meer kunnen
deelname aanmelden. In september vindt
Montalvo: ”Als een verzekeraar onder de
bijdragen aan:
een bijeenkomst plaats met een aantal
MCR duikt, moet de nationale toezicht-
professionele aanbieders die de deel-
houder ingrijpen.” Volgens het ministerie
1 Een op het gedachtegoed van Solvency
projecten kunnen ondersteunen. Het ligt in
van Financiën is de Europese Commissie
II gebaseerde methode van markt-
de bedoeling om na beoordeling van de
voorstander van een ’infasering’ van
waardering, administratie, verslaglegging
offertes die deze zullen uitbrengen, met
Solvency II gedurende 2013. De nationale
en rapportage.
de uitwerking van de diverse thema’s van
toezichthouders krijgen de bevoegdheid
start te gaan.
om op de voorbereiding toe te zien. De
2 Kennis over, nut en noodzaak van een
echte rapportages en het voldoen aan de
ORSA. inrichting van sleutelfuncties.
Mogelijk ’uitstel’ Solvency II
2014 in. In het overgangsjaar zal ook het
4 Methoden en werkwijzen bij het
De Hongaarse voorzitter
goedkeuringsproces voor interne modellen
van de EU heeft voor-
worden doorlopen. Een en ander geeft
3 Oplossingen voor knelpunten bij de
vaststellen van risicobereidheid en de beheersing van risico’s.
voorwaarden van Solvency II gaan dan per
gesteld de invoeringsdatum van Solvency II
ruimte die zowel verzekeringmaatschap-
op 1 januari 2014 vast te stellen. Dat
pijen als toezichthouders goed kunnen
in de wensen en het gedrag van de
betekent een uitstel van één jaar. De
gebruiken. Het ministerie is voorstander
klant als gevolg van moderne communi-
nieuwe invoeringsdatum is in de laatste
van een soepele overgang van Solvency II
catiemiddelen.
draft van de richtlijn over Solvency II
en daarmee ook van een overgangsjaar.
5 Beleid dat inspeelt op de veranderingen
4
De onderlinge juli/augustus 2011
definitieve besluit hierover moeten
Terugkomdag Nijenrode cursus
FOV ontmoet Belastingdienst
nemen. Het is niet onmogelijk dat dit
Voor deelnemers aan de laatste drie
De FOV heeft een werkbezoek gebracht
besluit pas in 2012 valt. Daarmee wordt
bestuursderscursussen vindt op 5 oktober
aan de Belastingdienst/Amsterdam, die
het volgens het ministerie onwaarschijnlijk
een terugkomdag plaats. Tijdens die dag
alle verzekeringmaatschappijen in
dat de algehele invoering van Solvency II
zullen ervaringen worden uitgewisseld en
Nederland onder fiscaal toezicht heeft.
alsnog op 1 januari 2013 wordt gesteld.
zullen de laatste ontwikkelingen worden
Gesproken werd over horizontaal toezicht
“Een garantie hiervoor is echter niet te
besproken op het gebied van deskun-
(fiscale afspraken op brancheniveau),
geven”, zo gaf de zegsman van het
digheid en governance.
Het Europees Parlement zal evenwel het
captives en winstuitkeringen/premieteruggave door geherstructureerde onder-
ministerie aan. Via de internationale brancheorganisatie Amice bepleit de FOV
lingen. Over deze onderwerpen hebben
dat het EP in lijn van het voorgaande zal
de leden een circulaire met een inhoude-
besluiten.
lijke toelichting ontvangen.
Governance principes Het Verbond van Verzekeraars heeft een
Mantelovereenkomst pensioenen
aantal Governance principes opgesteld en
Een aantal jaren geleden heeft een dertigtal leden zich op initiatief van de FOV
voor haar leden verplicht gesteld. Door ninghoudende verzekeraars voortaan een
Wft-gerelateerde cursus voor beleidsbepalers
project. Deze maatschappijen hadden de
toelichting op deze principes geven in hun
Ook voor de Wft-gerelateerde cursus voor
pensioenverzekeringen van hun mede-
een wettelijke verankering moeten vergun-
verenigd in een gezamenlijk pensioen-
jaarverslag. Deze verplichting geldt ook
beleidsbepalers bestaat veel belangstelling:
werkers alle bij Achmea onder-gebracht.
voor niet-Verbondsleden. Naleving van de
in totaal hebben zich circa 160 personen
Reden om zich te verenigen was het feit
principes wordt ook gemonitord. Dit vindt
voor deelname aangemeld. De cursus is
dat de individuele contracten VPL-proof
plaats door de Stichting Toetsing Verzeke-
inmiddels drie keer gegeven en tot eind
dienden te worden gemaakt. Een eerdere
raars. De FOV dringt er bij het Ministerie
2011 vinden nog drie extra leergangen
omzetting van eind- naar middelloon had
van Financiën op aan om de leden van de
plaats. Voor 2012 staat bij één van de
geleerd dat dit niet alleen een bewerkelijke
FOV buiten deze monitoring te houden:
leden een incompany-training op het
maar ook een langdurige operatie was.
DNB en AFM zien reeds op naleving van
programma. Een aantal belangstellenden
Samen met Achmea, die ook aan het
de principes toe.
staat op een wachtlijst.
project deelnam, werd gezocht naar een
’Nijenrode cursus’
en efficiënter te laten verlopen. Deze
De jaarlijkse cursus voor directieleden en
Wft-cursus voor compliance officers
toezichthouders van onderlinge verzeke-
De Solvency-richtlijn geeft aan dat ook
van een enkele mantelovereenkomst voor
methode om de nieuwe omzetting sneller methode werd gevonden in het opstellen
raars, die zich in het bijzonder op de
voor compliance officers opleidingseisen
alle deelnemers. Door deze mantelover-
governance daarvan richt, ondervindt veel
gaan gelden. Met het oog hierop heeft de
eenkomst hoefde slechts één contract te
belangstelling. Door het grote aantal
FOV in samenwerking met NIBE SVV een
worden omgezet. Aangezien dit voor de
deelnemers wordt deze bestuurderscursus
opleidingsaanbod ontwikkeld dat
verzekeraar ook voordelen had, ontvingen
dit jaar twee keer gegeven, in Breukelen
binnenkort zal worden aangeboden. Het
de deelnemers een mantelkorting.
en in Dalfsen. Voor de leergang 2012
aanbod zal twee varianten kennen: een
Daarmee werd deelname aan het project
hebben zich reeds kandidaten aangemeld.
voor startende compliance officers en een
een profijtelijke aangelegenheid. Een
voor compliance officers die dit stadium al
kernteam, dat zich door consultants liet
gepasseerd zijn.
adviseren, begeleidde het project. In de loop van de tijd bleek de omzetting van
eind- naar middelloon toch ook een De onderlinge juli/augustus 2011
5
A C T U A L I T E I T E N
gewijzigd: in plaats van provisie gaat de
daarmee door in de tijd. Na verstrijk van
Promovendus ontwerpt nieuwe adviesmethodiek
enkele jaren bleek nog een nadere
Onderzoeker Bas Schuurmans heeft een
maand aan advieskosten betalen. Op het
aanpassing aan de nieuwe Pensioenwet
zogeheten Modulair Persoonlijk Financieel
jaarlijkse verzekeringsbewijs wordt
nodig. Ook dit werd in het project mee-
Advies ontworpen, dat naar eigen zeggen
voortaan uitgesplitst welk deel van de
genomen. De diverse aanpassingen zijn
betaalbaar is en voldoet aan de eisen van
premie naar Interpolis gaat en welk deel
inmiddels aangebracht. Daarmee was het
klanten, banken en toezichthouders.
bestemd is voor de Rabobank. Vorig jaar
project niet afgerond omdat de looptijd
Schuurmans is onlangs gepromoveerd aan
werd de beloning van de Rabo-adviseur al
complexe aangelegenheid. Het project liep
klant per dekking maximaal € 2,50 per
van de mantelovereenkomst afliep en er
de Universiteit van Tilburg op het
inzichtelijk gemaakt voor complexe
opnieuw over de voorwaarden diende te
onderwerp ’Fundamental changes in
producten. ”De volgende stap zal zijn dat
worden onderhandeld. De gesprekken
personal financial advice’. ”Advies dreigt
de Rabobank ook de bemiddelingsver-
mondden uiteindelijk uit in een nieuwe
onbetaalbaar te worden. Alle financiële
goeding op de overige verzekeringen
mantelovereenkomst met een looptijd van
dienstverleners hebben te maken met
transparant zal maken, onder andere de
2 jaar. Een langere periode was niet
publiek wantrouwen, stijgende kosten voor
verzekeringen voor de zakelijke markt.”
aangewezen omdat het pensioenland-
advies en afnemende opbrengsten”, signa-
Beide partijen gaan daarmee verder dan
schap binnenkort opnieuw en ingrijpend
leert Schuurmans, die ook stelt dat
minister De Jager van Financiën. ”Hij stelt
zal wijzigen. Om ook hierop in te spelen,
toezichthouders niet in staat zijn om
in zijn brief van 13 april 2011 dat klanten
zal het project worden voortgezet. Tijdens
misstanden te voorkomen. ”Als een crisis
met een schadeverzekering die er om
een bijeenkomst bij Achmea in Zeist zijn
een kans is, dan staat de sector financiële
vragen inzage moeten krijgen. Rabobank
de deelnemers in de afgelopen zomer
dienstverlening voor de grootste kans
en Interpolis geven al hun particuliere
over de ontwikkelingen bijgepraat.
ooit”, zo concludeert Schuurmans, die
klanten proactief inzage.” Tegelijk wordt
tevens consultant is bij Capgemini. Met
provisie per 1 november vervangen door
Jaarverslag 2010
zijn voorstel voor een modulair advies
een vaste maandelijkse vergoeding ”die in
Het jaarverslag over 2010 is verschenen
kunnen financiële instellingen volgens
verhouding zal staan tot de inspanningen
hem veranderen van productgerichte naar
die de Rabobank levert om de klant van
klantgerichte organisaties. ”Als financiële
dienst te zijn”. Als werkzaamheden noemt
en op de website van de FOV geplaatst.
F e d e r a t i e
v a n
O n d e r l i n g e
FOV
V e r z e k e r i n g m a a t s c h a p p i j e n
i n
jaarverslag
N e d e r l a n d
dienstverleners de voorgestelde funda-
de bank het afsluiten en tussentijds
mentele veranderingen in persoonlijk
wijzigen van verzekeringen, advies over
financieel advies niet implementeren en
wat wel en wat niet te verzekeren en een
de transformatie naar klantgerichtheid niet
periodieke controle of de verzekeringen
doorvoeren, is een herhaling van de finan-
nog up to date zijn. Afhankelijk van het
ciële crisis niet uitgesloten.” Het volgende
soort dekking betaalt de klant € 2,50 of
nummer van De onderlinge zal een
€ 1 per maand. ”Voor autoverzekeringen
interview met Bas Schuurmans bevatten.
geldt bijvoorbeeld het hoge tarief en voor een avp geldt het lage tarief.”
6
De onderlinge juli/augustus 2011
Rabobank en Interpolis over op vaste beloning bij schadepolissen
AFM krijgt toezicht op productontwikkeling
Klanten die via de Rabobank een particu-
Minister De Jager (Financiën) gaat wettelijk
liere schadeverzekering hebben gesloten
vastleggen dat de AFM toezicht gaat
bij Interpolis, krijgen vanaf november te
houden op het proces van productontwik-
zien wat zij betalen voor de diensten van
keling bij financiële ondernemingen, zo
de bank. Nieuwe klanten zullen dat in hun
heeft hij de Tweede Kamer laten weten.
offerte eveneens gaan terugzien.
”De wettelijke grondslag zal naar
Bovendien wordt het beloningsmodel
verwachting in het voorjaar van 2012 bij
uw Kamer worden ingediend.” Van een
beschikt om de gevolgen op te kunnen
expliciet steun aan de hervormingen die
toezichthoudende rol door de AFM was al
vangen. Banken lijken bovendien goed in
bij DNB in gang zijn gezet. Het IMF consta-
eerder sprake, maar De Jager wilde een
staat te zijn om te voldoen aan de nieuwe
teert ook mogelijke risico’s. Deze hebben
beslissing daarover laten afhangen van
kapitaaleisen onder Basel III. Het IMF heeft
vooral betrekking op de internationale
een monitoringcommissie die de naleving
ook onderzoek gedaan naar de kwaliteit
economie en de huizenmarkt. Met
van de Code Banken onderzoekt. Dat
van het financieel toezicht. Uit de beoor-
betrekking tot de relatief hoge hypotheek-
besluit heeft hij nu genomen, maar ”het
delingen blijkt dat Nederland in hoge
schuld in Nederland verwelkomt het IMF
onderzoek naar en de vormgeving van een
mate voldoet aan internationale toezicht-
de recente maatregelen om de maximale
wettelijke grondslag, alsmede de verdere
standaarden. Zowel aan de bankenkant als
leenratio’s te beperken en de opbouw van
invulling op besluitniveau, vereist een
aan de verzekeringskant voldoet Nederland
vermogen te stimuleren. Het IMF doet ook
zorgvuldige aanpak”. ”Het is bovendien
geheel of nagenoeg volledig aan de
enkele aanbevelingen. In het rapport
van belang rekening te houden met de
gestelde standaarden. Ook het pensioen-
adviseert het IMF om het huidige crisis-
Europese ontwikkelingen op dit vlak.” Met
toezicht, waar geen internationale
instrumentarium uit te breiden en het
het zogeheten product approval process
standaard voor bestaat, wordt door het IMF
depositogarantiestelsel te hervormen.
(PAP) moet massaschade door pertinent
als goed beoordeeld. Verder constateert
Verder adviseert het IMF om het toezicht
slechte financiële producten worden
het IMF dat Nederland met het toezicht-
op internationaal opererende groepen te
voorkomen en het vertrouwen in de finan-
model met twee aparte toezichthouders
versterken en om meer structureel data bij
ciële sector worden hersteld. ”De AFM zal
met ieder hun eigen verantwoordelijkheid
te houden. Ook is het belangrijk dat de
op basis van deze wettelijke bevoegdheid
(het zogenaamde Twin Peaks model) een
toezichthouders voldoende ruimte bieden
toezicht kunnen houden op het product-
toezichtstructuur heeft die internationaal
om in de praktijk het toezicht op onafhan-
ontwikkelingsproces van financiële onder-
sterk in de belangstelling staat. Een FSAP
kelijke wijze uit te voeren. Verder adviseert
nemingen en indien nodig eisen kunnen
is een regulier (vijfjaarlijks) programma
het IMF om de wettelijke aansprakelijkheid
stellen aan dit proces. De financiële onder-
waarbij experts van het IMF de stabiliteit
te beperken in lijn met de ons omrin-
neming blijft uiteraard verantwoordelijk
van de financiële sector en de kwaliteit
gende landen. DNB verwelkomt deze
voor haar interne proces van product-
van het toezicht in een land analyseren.
aanbevelingen en zal deze samen met het
ontwikkeling en voor de producten die
De FSAP is een aanvulling op de jaarlijkse
Ministerie van Financiën en de AFM
hieruit voortkomen”, aldus De Jager, die
surveillance-activiteiten van het IMF (de
oppakken. Op veel van deze terreinen zijn
de AFM zelf een rol wil geven in de
zogenoemde artikel IV-consultaties) die
al belangrijke stappen gezet, zonodig
een algemeen karakter kennen. In een
ondersteund door voorstellen tot wets-
FSAP wordt op een meer gerichte en
wijziging.
vormgeving van de bevoegdheid.
IMF publiceert eindrapport over financiële sector en toezicht in Nederland
geven aan dat het toezicht in Nederland
De Jager houdt vast aan private vormgeving Kifid
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF)
internationaal goed staat aangeschreven
Minister De Jager heeft het onderzoek
heeft als onderdeel van het Financial
en dat het beleid op een sterk fundament
naar een mogelijk publiekrechtelijke status
Sector Assessment Program (FSAP) haar
berust. Met dit onderzoek wordt ook
van klachteninstituut Kifid afgerond. Zijn
eindrapport over Nederland gepubliceerd.
follow-up gegeven aan het Plan van
conclusie is dat private vormgeving, zoals
In lijn met de voorlopige conclusies die
Aanpak dat DNB vorig jaar heeft opgesteld.
nu ook het geval is, onder voorwaarden de
het IMF in december 2010 publiceerde,
Een belangrijk onderdeel van dit Plan van
beste optie is, zo schrijft hij aan de
diepgaande wijze ingegaan op de financiële sector. De beoordelingen van het IMF
concludeert het Fonds dat de financiële
Aanpak betreft het versterken van de
Tweede Kamer. Eerder dit jaar kwam Kifid
sector in Nederland robuust is. Het IMF
verantwoording en toetsing van het beleid
onder vuur te staan van onder meer de
heeft verschillende berekeningen uitge-
(accountability). Het IMF vervult daarbij
AFM. Diverse partijen zetten vraagtekens
voerd en zelfs bij de meest zware schok
een belangrijke rol, omdat zij een erkend
bij de effectiviteit en onafhankelijkheid van
die het IMF heeft toegepast blijkt dat de
analytisch raamwerk heeft en wereldwijde
financiële sector over voldoende kapitaal
ervaring. Het rapport van het IMF geeft
de klachtenbehandelaar. De Jager is nu
van oordeel dat Kifid het beste een private De onderlinge juli/augustus 2011
7
stichting kan blijven, mits de statuten vóór
technische voorschriften komt voor het
Daarvan werden er respectievelijk 459,
1 oktober worden aangepast. ”Dit scenario
slopen, (ver)bouwen en gebruiken van
623 en 966 om diverse redenen niet-
kan het snelst vruchten afwerpen, staat
gebouwen en andere bouwwerken, zoals
ontvankelijk verklaard: geen echte klacht,
niet op gespannen voet met het streven
bruggen en tunnels. Daarbij zijn er nieuwe
onduidelijke klacht, geen herkenbare
van een compacte rijksoverheid en gaat
en aangepaste eisen op het gebied van
consument, niet binnen drie maanden
met significant minder administratieve
brandveiligheid, natuurlijke ventilatie en
ingediend, of over een financiële dienst-
lasten gepaard.” De minister wil wel dat
het geven van een nieuwe bestemming
verlener die niet aangesloten is bij Kifid.
het bestuur voortaan evenwichtig wordt
aan leegstaande kantoorgebouwen. Voor
Van de wél ontvankelijke klachten die aan
samengesteld en wil de benoeming van
dit laatste punt geldt dat de noodzakelijke
de Ombudsman werden voorgelegd,
de bestuursvoorzitter zelf goedkeuren.
ontheffing van de gemeente komt te
werden er respectievelijk 212 (Hypotheken),
Datzelfde geldt voor de benoeming van de
vervallen om de herbestemming te verge-
310 (Leven) en 341 (Schade) als
Ombudsman. Verder moet Kifid onder
makkelijken. Hier komen landelijke
ongegrond beoordeeld. In 231, 248
meer transparanter worden over het
voorschriften voor in de plaats. Het
respectievelijk 254 zaken kon hij de
gevoerde beleid en periodiek een
Bouwbesluit 2012 is opgesteld in overleg
partijen niet nader tot elkaar brengen en
onafhankelijk onderzoek laten doen naar
met de bouwpraktijk, bestaande uit onder
volgde het stempel ’onbemiddelbaar’; ook
de kwaliteit en onafhankelijkheid van de
andere bouwbedrijven, aannemers en
werd nog een aantal klachten geseponeerd
klachtenbehandeling. De erkenningsvoor-
architecten. Ook gemeenten zijn
of leidde tot een zogeheten aanbeveling
waarden voor geschilleninstanties zullen in
betrokken. Voor het toepassen van het
aan de financiële dienstverlener. De
het Besluit Gedragstoezicht Financiële
Bouwbesluit is basiskennis vereist. In de
Ombudsman deed uiteindelijk bij 157
Ondernemingen worden aangescherpt.
markt worden er momenteel diverse
hypotheekklachten, 321 levenklachten en
Bron: AM Signalen
instrumenten ontwikkeld om de toepassing
337 schadeklachten een uitspraak direct in
van deze regelgeving in de praktijk makke-
het voordeel van de consument. In totaal
Nieuw Bouwbesluit 2012
lijker te maken. Hierbij gaat het onder
betreft dit ongeveer een derde
Op 1 januari 2012 treedt het nieuwe
andere om een praktijkboek, informatie-
(hypotheken 24 procent) van alle ont-
Bouwbesluit 2012 in werking. Bouwtech-
bladen, opleidingen en een helpdesk
vankelijke klachten. Bij de Geschillen-
nische eisen worden hierdoor leesbaarder,
bouwregelgeving. De tekst van het nieuwe
commissie van het Kifid werden 609
eenvoudiger en eenduidiger. Het nieuwe
Bouwbesluit 2012 wordt naar verwachting
zaken ingediend. Er volgde in 249
Bouwbesluit bevat voorschriften die tot nu
eerdaags in het Staatsblad gepubliceerd.
gevallen een uitspraak. Eén op de tien keer 20 procent werd gedeeltelijk toegewezen;
regeling, het Gebruiksbesluit, de gemeen-
Eén op de drie klachten succesrijk bij Ombudsman
telijke bouwverordeningen en het Besluit
De Ombudsman Financiële Dienstver-
toe zijn opgenomen in het Bouwbesluit 2003, de daarbij behorende ministeriële
werd de klager in het gelijk gesteld en 168 klachten werden afgewezen.
Europese voorschriften en aan de Tweede
hypotheken of verzekeringen een
Nieuwe pensioenvehikels maken zich op voor harde concurrentie
Kamer gedane toezeggingen mee-
beslissing genomen in het voordeel van
Banken, verzekeraars en vermogensbe-
genomen. Doel van het samenvoegen van
de klager. Dit cijfer is vergelijkbaar met
heerders slijpen hun messen voor de strijd
aanvullende regels veiligheid wegtunnels.
lening heeft vorig jaar in circa 30 procent
Ook worden in het nieuwe besluit
van de bij hem neergelegde klachten over
de voorschriften in één nieuw Bouwbesluit
2009. Relatief veel klachten kwamen in
op een nieuwe pensioenmarkt. Het heeft
is de samenhang binnen de bouwregel-
2010 binnen over betalingsbeschermings-
lang geduurd voordat de premiepensioen-
geving te vergroten, de regeldruk te
verzekeringen en de Ombudsman vindt
instelling (ppi) er kwam. Maar nu de ene
verminderen en de toegankelijkheid te
die klachten veelal gegrond. In totaal
na de andere financiële instelling staat te
verbeteren. In het Bouwbesluit 2012 zijn
werden er vorig jaar bij klachteninstituut
springen om een vergunning van DNB, is
diverse regels en besluiten samengevoegd.
Kifid op het gebied van Hypotheken,
het nog maar een kwestie van tijd voordat
De grootste verandering in het nieuwe
Leven en Schade respectievelijk 1.104,
het gevecht tussen de pensioenvehikels
Bouwbesluit is dat er nu één set
1.639 en 1.971 klachten ingediend.
losbarst. ABN Amro en pensioengigant
8
De onderlinge juli/augustus 2011
J U R I S P R U D E N T I E
APG maakten onlangs bekend dat zij
klantenservice. Zo zegt bijvoorbeeld
samen een ppi oprichten. Zij zijn niet de
62 procent het zeer belangrijk te vinden
enige partijen die samenwerken. Prijs-
dat hun verzekeraar duidelijke en makkelijk
vechter Brand New Day doet het met ASR.
te begrijpen informatie verstrekt over hun
Opzegging van alle lopende verzekeringsovereenkomsten na frauduleus handelen verzekeringnemer
En Delta Lloyd richtte samen met
polissen, terwijl slechts 27 procent van de
Het Gerechtshof Leeuwarden heeft
BinckBank de ppi BeFrank op. Volgens
respondenten aangeeft zeer tevreden te
onlangs een arrest gewezen in een zaak
betrokkenen belooft de ppi-markt een
zijn met de inspanningen van hun verze-
waarin de verzekeringnemer bij melding
echte vechtmarkt te worden. De inzet is
keraar op dit gebied. Het onderzoek toont
van een schade fraude heeft gepleegd. De
een groep werkgevers die zijn pensioen
verder aan dat jonge klanten en klanten in
zaak gaat in het bijzonder over de
op dit moment heeft ondergebracht in
opkomende markten het meest geïnteres-
gevolgen die de verzekeraar aan frauduleus
een collectieve pensioenregeling van een
seerd zijn in innovaties zoals mobiele
handelen van de verzekeringnemer kan
verzekeraar. Naar schatting gaat het om
diensten. Hoewel zij wel eerder geneigd
verbinden. Mag de verzekeraar alle
ongeveer 60.000 werkgevers en 10% van
zijn goed te vergelijken alvorens te kopen,
lopende verzekeringen opzeggen, ook al is
het Nederlandse pensioengeld. Een ppi is
vormen zij het meest veelbelovende
de fraude gepleegd in het kader van één
een beleggingsvehikel dat collectieve
marktsegment, aldus de onderzoekers.
verzekering? En kan het geringe bedrag
pensioenregelingen uitvoert, maar daarbij
Meer dan driekwart (76 procent) van de
waarvoor fraude is gepleegd nog een rol
geen risico’s mag afdekken. De ppi int
respondenten onder de 35 toont interesse
spelen bij de vraag of de verzekeraar mag
premies en belegt deze vervolgens. Omdat
in het gebruik van mobiele diensten van
opzeggen? De polisvoorwaarden gaven de
de werknemers zelf de beleggingsrisico’s
verzekeraars, zoals sms-updates over
verzekeraar de bevoegdheid alle verzeke-
lopen, hebben ze geen zekerheid over
claims of interactie met tussenpersonen
ringsovereenkomsten tussen haar en de
hun uiteindelijke pensioenuitkering.
via videoapplicaties op smartphones. Van
verzekeringnemer te beëindigen in geval
Bovendien moet het overlijdens- en
de respondenten van 45 jaar en ouder is
van fraude van de verzekeringnemer of de
arbeidsongeschiktheidsrisico elders worden
minder dan de helft (46 procent) geïnte-
verzekerde. Volgens het gerechtshof kan
verzekerd. Ook in de uitkeringsfase is een
resseerd in dit soort zaken. Verder blijkt
de verzekeraar alleen dan géén gebruik
verzekeraar nodig. Een ppi-product
dat 78 procent van de respondenten vindt
maken van deze bevoegdheid, wanneer
verschilt in wezen niet veel van een pensi-
dat verzekeringsproducten en -diensten
dat naar maatstaven van redelijkheid en
oenverzekering op basis van een vaste
niet makkelijk te begrijpen zijn, denkt
billijkheid voor de verzekerde tot een
premie. Het ligt voor de hand dat vermo-
75 procent dat verzekeraars over het
onaanvaardbaar resultaat leidt. Daarbij was
gensbeheerders en banken zich op deze
algemeen dezelfde producten en diensten
er volgens het hof geen sprake van een
nieuwe pensioenvorm storten. Dat geldt
bieden en geeft 61 procent aan het heel
onaanvaardbaar resultaat. In dit verband
ook voor verzekeraars die via een eigen
belangrijk te vinden dat hun verzekeraar
acht het hof het van doorslaggevend
kanaal ppi-producten gaan aanbieden om
snelle en effectieve service levert en tijdig
belang dat een verzekeraar moet kunnen
daarmee hun marktaandeel op peil te
ingaat op verzoeken. Overigens vindt
vertrouwen op de juistheid van de
houden.
slechts 32 procent dat hun verzekeraars
gegevens die hem door de verzekering-
daadwerkelijk in staat zijn dergelijke
nemer en/of de verzekerde worden
service te leveren. Ondanks het feit dat
verstrekt. Het feit dat de fraude slechts
Meeste consumenten zijn tevreden over eigen verzekeraar
53 procent van de respondenten aangeeft
een gering bedrag betrof (€ 684) doet
het belangrijk te vinden om snel en
volgens het hof niets af aan het feit dat
eenvoudig toegang te hebben tot alle
ook fraude van een dergelijke omvang het
Maar liefst 84 procent van de consu-
benodigde informatie, is slechts
vertrouwen van de verzekeraar dusdanig
menten is tevreden over hun verzekeraar,
29 procent zeer tevreden over de 24/7
kan aantasten dat voortzetting van de
Bron: Het Financieele Dagblad
zo blijkt uit onderzoek van Accenture
dienstverlening van hun verzekeraars.
onder 7000 mensen uit dertien landen.
Bron: VVP
verzekeringsovereenkomsten niet langer gevergd kan worden. Het arrest is zowel
Uit het onderzoek blijkt dat er een
voor verzekeraars als voor verzekering-
verwachtingskloof bestaat ten aanzien van
nemers interessant. Verzekeringnemers De onderlinge juli/augustus 2011
9
dienen bedacht te zijn op vergaande
verzekerde som was gedurende vier jaar
jurisprudentie van de Hoge Raad en ook
gevolgen indien zij fraude plegen bij de
niet verhoogd. De brand bij Tibos leidde
in de literatuur wordt die niet zomaar
schademelding. Verzekeraars weten zich
tot een schade van € 326.309 waarvan
aangenomen.” Verder vindt de rechtbank
door dit arrest gesterkt in hun
maar € 237.565 werd vergoed. Tibos
dat er geen specifieke omstandigheden
bevoegdheid - indien overeengekomen -
claimde daarop schade en proceskosten
waren voor de tussenpersoon om uit
dat opzegging van alle lopende overeen-
bij VDF - die de polis in volmacht bij AXA
eigener beweging contact op te nemen
komsten in geval van fraude in beginsel
had gesloten - omdat zij ’tekort waren
met het bedrijf. Er was geen sprake van
geoorloofd is.
geschoten in de zorgplicht’. De verzekering
een totaalrelatie omdat het bedrijf verzeke-
was gesloten in 2001 en in 2003 was de
ringen bij derden had en bovendien bleek
Periodiek bezoek volgens rechter niet altijd onderdeel zorgplicht
verzekerde som verhoogd. Het bedrijf
het bedrijf in staat te zijn zelfstandig de
groeide daarna snel, zodat er een situatie
waarde van het inventaris te bepalen toen
ontstond van onderverzekering. ”Er is geen
het in 2003 het verzekerd bedrag heeft
De rechtbank ’s-Hertogenbosch heeft een
algemene rechtsregel die inhoudt dat een
laten verhogen. Verder stelt de rechtbank
claim van decorbouwer Tibos uit
assurantietussenpersoon ook zonder
dat het bedrijf in 2001 te kennen had
Amsterdam op volmachtbedrijf VDF
concrete aanleiding de verplichting heeft
gegeven dat men geen bedrijfsschadever-
afgewezen. De rechter oordeelt dat de
om minstens elke twee jaar c.q. periodiek
zekering wenste. De rechtbank heeft de
tussenpersoon niet zonder meer aanspra-
de hoogte van de verzekerde som te
vordering afgewezen en Tibos Decors
kelijk is voor onderverzekering die aan het
toetsen”, aldus de rechtbank. ”Zo’n
licht kwam na een brand in 2007. De
vergaande verplichting volgt niet uit de
10
De onderlinge juli/augustus 2011
veroordeeld tot het betalen van de proces-
kosten.
S L O TA R T I K E L
Op termijn weer mutualisaties
zijn als er sprake van insolvabiliteit is, maar
Mutualisatie: polishouders op de stoel van aandeelhouders
we hopen allemaal te voorkomen dat zoiets sowieso gebeurt. Toegang tot de kapitaalmarkt kan ook gewenst zijn wanneer er geld nodig is om overnames te doen, bijvoorbeeld om kostenefficiënter
Laurens Roodbol, manager Benelux van actuarieel adviesbureau Milliman,
te gaan werken. Je kunt daar echter grote
verwacht dat op termijn weer mutualisaties in de verzekeringsmarkt gaan
vraagtekens bij zetten, want overnames
plaatsvinden. De toegang tot de kapitaalmarkt levert voor verzekeraars te
leiden doorgaans niet tot kostenefficiëntie.
weinig toegevoegde waarde op, aandeelhouders waarderen verzekeraars te
Wij zien in ieder geval geen grote
laag en bovendien zal het belang van polishouders steeds meer prevaleren.
verschillen tussen de kostenloadings van grote en kleine verzekeraars. Een verze-
Milliman is met een jaaromzet van meer
adviesgroep van Ernst & Young en
keraar zou ook geld nodig kunnen hebben
dan 450 miljoen euro en 53 kantoren in
bekleedde actuariële functies bij onder
om investeringen te doen, bijvoorbeeld
belangrijke steden een van de grootste
meer AEGON en Delta Lloyd. Bovendien
om nieuwe producten neer te zetten. De
onafhankelijke actuariële adviesbureaus ter
heeft hij vele jaren een actieve, met name
meeste verzekeraars doen echter niet zo
wereld. In Europa heeft Milliman onder
communicatieve rol gehad in het Actuarieel
gek veel aan productvernieuwing, want dat
andere kantoren in Nederland, Verenigd
Genootschap. In 2007 nam hij het initiatief
loont vaak nauwelijks. Evenzo kun je je
Koninkrijk, Ierland, Frankrijk, Duitsland,
tot een Nederlandse vestiging van Milliman.
afvragen waarom een aandeelhouder nog
Italië, Spanje, Zwitserland en Polen. Bij
De aanleiding voor een vraaggesprek met
aandelen van een verzekeraar zou willen
Milliman werken ruim 2.500 actuarissen
Laurens Roodbol was zijn ontmoeting niet
hebben. Zo aantrekkelijk is het niet voor
en adviseurs op het gebied van gezond-
lang geleden op een bijeenkomst over
aandeelhouders om in de verzekerings-
heidszorg, werknemersvoorzieningen,
microverzekeringen – Roodbol verricht
markt te zitten. We zien al jaren dat de
levens- en schadeverzekeringen en finan-
veel vrijwilligerswerk in dat kader – met
’return of capital’ van verzekeringsmaat-
ciële dienstverlening. Het klantenbestand
Toon Bullens, voorzitter van de FOV. Bij
schappijen heel gering is. Bovendien is er
van Milliman bestaat vooral uit de zakelijke
die gelegenheid liet Roodbol merken dat
heel weinig nieuwe business en heeft die
dienstverlening, financiële adviesinstellingen,
hij op de middellange termijn een mutuali-
nieuwe business heel weinig waarde.
overheden, vakbonden, onderwijsinstellingen
satie van de financiële dienstverlening
Woekerpolissen, politieke druk, consumen-
en non-profit organisaties. In Nederland
voorziet. ”In de vorige eeuw hebben we
tendruk, soms moeten verzekeraars met
heeft Milliman een organisatie van circa
een demutualisatie gehad”, legt hij uit.
terugwerkende kracht bedragen terug-
40 actuarissen, verdeeld over twee locaties.
”Toen werd een aantal onderlingen tot NV
betalen, dus dat is allemaal niet zo fijn
Het kantoor in Amsterdam is gespeciali-
omgevormd. Maar ik geloof erin dat we
voor aandeelhouders. Je ziet daarom in de
seerd op het gebied van employee
straks naar een tijdgeest gaan, waarin het
beleggingsmarkt ook dat de waarden die
benefits en collectieve pensioenregelingen
weer interessant wordt om NV’s naar een
van verzekeraars geboekt staan, vaak lager
en het kantoor in Baarn op het gebied van
soort onderlingen terug te zetten.”
zijn dan de ’embedded values’ die ze zelf
levensverzekeringen, schadeverzekeringen
rapporteren. Dat is het sentiment op de
en zorgverzekeringen.
TOEGANG TOT DE KAPITAALMARKT
beleggingsmarkt als het over verzekeraars
”Daar heb ik twee redenen voor”, vervolgt
gaat. Kortom: verzekeraars hebben geen
MUTUALISATIE
Roodbol, ”je kunt het van twee kanten
aandeelhouders nodig en aandeelhouders
Manager Benelux van Milliman – een
benaderen. Om te beginnen kun je je
willen niet voldoende betalen voor
kantoor in Brussel is in oprichting – is
afvragen waarom een verzekeraar nog
aandelen in verzekeringsmaatschappijen.”
Laurens Roodbol. In de Nederlandse
aandeelhouders nodig heeft. Aandeel-
actuariële beroepsgroep is Laurens
houders verschaffen toegang tot de
FOCUS OP POLISHOUDERS
Roodbol geen onbekende, integendeel. Hij
kapitaalmarkt, maar wanneer heeft een
”Je kunt de vraagstelling nog van een
was twaalf jaar partner bij de actuariële
verzekeraar die nodig? Dat kan het geval
andere kant benaderen”, aldus Laurens De onderlinge juli/augustus 2011
11
houders – veel meer dan in het verleden
houders veel meer aandacht zal vragen
het geval was. Ook zal de politiek de
dan in het geval van aandeelhouders die
verzekeringsmarkt steeds meer in die
op continuïteit zitten te wachten. Het
richting duwen. Nu zie je dat al bij banken
beleid op korte termijn weegt bij een NV
gebeuren, er zijn zelfs discussies of we
zwaarder dan bij een onderlinge en
banken niet moeten nationaliseren. Die
daarentegen plak je het etiket duurzaam
bemoeienis van de politiek zie je ook in
ondernemen veel eerder op een onder-
sommige segmenten van de verzekerings-
linge dan op een NV.”
markt, met name bij de zorgverzekeraars – het grootste risico voor zorgverzekeraars
LOGISCHE ONTWIKKELING
is niet het technisch risico maar het
Laurens Roodbol vindt het moeilijk een
politieke risico – maar die bemoeienis zal
tijdpad voor de geschetste ontwikkeling
voor de markt in z’n geheel alleen nog
aan te geven. ”Het is een conclusie die ik
maar toenemen. Verzekeraars zullen dus
zelf trek als ik zie wat er in de verzekerings-
steeds meer op de huid worden gezeten
markt gebeurt”, zegt hij. ”Het speelt nu
Roodbol. ”Je ziet een ontwikkeling dat
en van daaruit zal de tendens ontstaan
nog niet, ik heb nog geen artikelen
polishouders steeds mondiger worden en
om dan ook maar de polishouders
gelezen die in die richting gaan. Ook in de
steeds meer verantwoording en trans-
aandeelhouders te laten worden. Op die
markt zie ik er nog weinig tekenen van,
parantie vragen. Deze houding van de
manier zullen immers allerlei lastige
maar het is wel een logische ontwikkeling
polishouders wordt steeds relevanter en
discussies kunnen worden voorkomen. Die
die zal gaan plaatsvinden. Het hangt ook
het gevolg is dat verzekeringsmaatschap-
ontwikkeling zal haast vanzelf gaan, omdat
heel erg af van wat er met de beleggings-
pijen zich meer en meer moeten gaan
de aandacht van de verzekeraars zich veel
markt gaat gebeuren. Als de beleggings-
bekommeren om het belang van die polis-
nadrukkelijker op de polishouder moet
markt sterk aantrekt, waar ik overigens niet
gaan richten.”
erg in geloof, dan worden de kaarten weer
GROOT VERSCHIL
enigszins worden vertraagd. Het zal dus
Volgens Laurens Roodbol mogen de
niet van vandaag op morgen zijn, maar ik
consequenties van mutualisatie niet
ben ervan overtuigd dat het een interes-
Laurens Roodbol.
anders geschud en zal zo’n ontwikkeling COLOFON
De onderlinge is een uitgave van de FOV (Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland) en verschijnt 10 keer per jaar in een oplage van 1.250 exemplaren. Leden van de FOV zijn gratis geabonneerd op De onderlinge. Redactiecommissie:
Chris van Toor
Met medewerking van: Peter van Steen, Geldermalsen en Hester Heleen Fotografie, Amerongen Redactiesecretariaat:
Productie en druk:
Loes Malherbe Postbus 92 3980 CB Bunnik T 030 - 656 71 60 F 030 - 656 75 04 E
[email protected] I www.fov.nl Drukkerij De Eendracht, Schiedam
© Overname van (gedeelten van) artikelen is toegestaan mits de bron wordt vermeld. ISSN 0927-6173
12
De onderlinge juli/augustus 2011
worden onderschat. Hij zegt: ”Een CFO van een grote verzekeraar in Nederland die ik over dit onderwerp sprak, was het heel snel oneens met mij. Hij gaf aan dat een verzekeringsmaatschappij er niet door zal veranderen als de polishouders de rol van aandeelhouders krijgen. Volgens mij is dat echter een groot verschil en zal het bedrijfsbeleid er ingrijpend door veranderen. Bij een onderlinge is het beleid veel meer op een zo hoog mogelijke kwaliteit van het product gericht en vervolgens op een zo optimaal mogelijke prijs van dat product voor de polishouders. Je zult dus ook op een andere manier met risico’s om willen gaan, met name omdat de continuïteit in de relatie met de polis-
sante ontwikkeling kan worden.”
