Trots op wat Lize in 20 jaar heeft bereikt

jaargang 18 / nr 62 / oktober 2009

Emiliano Ruiz

‘Trots op wat Lize in 20 jaar heeft bereikt’ In dit nummer o.a: • Lize vrouwendag 2009 pag. 3 • Netwerkbijeenkomsten in 2009 pag. 4 • Zorg en welzijn in beweging pag. 6 • Meertalig opvoeden: hoe doe je dat? pag. 7

Emiliano Ruiz is geboren op 13 maart 1939 in La Pola de Gordón, van oudsher een steenkolenmijnenstreek in het noordwesten van Spanje. Tussen zijn 17de en 21ste volgt Emiliano een militaire opleiding. Lang genoeg om te leren wat discipline is (iets waar hij zijn hele leven proﬁjt van heeft), maar ook om te ontdekken dat hij géén militair wil zijn, zoals zijn vader en grootvader. Op z’n 21ste gaat hij in de mijnen werken, als hulpelektricien. Toevallig leert hij enkele Nederlandse geologen kennen die hem uitnodigen om eens naar Nederland te komen. De jonge Emiliano twijfelt géén moment. In 1963 komt hij voor een korte vakantie naar Rotterdam, dat is althans de bedoeling. Want eenmaal hier ontdekt hij dat de banen voor het oprapen liggen. Hij solliciteert bij enkele bedrijven en tot zijn verbazing kan hij maar liefst uit vier werkgevers kiezen. Min of meer willekeurig kiest hij de Rotterdamse Droogdok Maatschappij, waar hij tot zijn 60ste blijft werken.

Begin jaren ’60 is het centrum van Rotterdam een kale vlakte, waar koeien grazen naast het Centraal Station, een ‘dorp’ van 900.000 mensen dat nog volop bezig is de puinhopen van de Tweede Wereldoorlog te verwerken. Er zijn in geen velden of wegen restaurants te bekennen, op de Chinees en het Holland Huis na. Voor een fles wijn moest je naar De Bijenkorf, want dat behoorde tot de exotische producten. Emiliano komt in een pension in Rotterdam-Zuid te wonen, een destijds elitaire naoorlogse wijk, waar hij met 12 man op een kamer van 4 x 4 meter sliep, een emmer in het trappenhuis dienst deed als WC (om de dag kwam iemand met de paardenwagen langs om die te legen) en je voor een douche naar het badhuis moest. Hij houdt het er niet lang uit. Hij is enorm gedreven en begint vrijwel direct aan een opleiding bij de RDM, waar hij al snel een leidinggevende positie bekleedt. De Nederlandse taal leert hij echter niet op school, maar op de werkvloer en in zijn vrije tijd. Want zeker in die beginjaren trekt Emiliano nauwelijks op met de vele andere Spanjaarden die inmiddels ook bij de RDM en andere Rotterdamse bedrijven werken. Hij vindt hen namelijk ongelooflijk gierig, omdat ze maar één gedachte hebben: zo snel mogelijk geld bij elkaar sparen om weer naar Spanje terug te kunnen keren. Zij hebben geen enkele belangstelling voor de Nederlandse samenleving of voor Nederlanders, iets wat Emiliano juist enorm trekt. Het is dan ook niet vreemd dat hij met de Nederlandse Arien trouwt, een rasechte Brabantse die hij tijdens carnaval leert kennen, op één van zijn vele ontdekkingstochten door Nederland. Zij trouwen al snel, ook al hebben haar ouders nog wel enige moeite met die ‘vreemdeling’. “Want zowel in Rotterdam als in Brabant was je in de jaren zestig nogal bijzonder”, herinnert

Lizebulletin / nr 62 / oktober 2009

2

Emiliano zich. In die beginjaren richt hij zich volledig op zijn gezin, opleiding en werk. Toch komt hij begin zeventiger jaren in het bestuur van de vereniging die een aantal Spaanse werknemers van de RDM opricht om hun landgenoten te helpen bij calamiteiten. Want die waren er genoeg in die tijd. Geen wonder dat alle 400 Spanjaarden die bij de RDM werkten, lid waren en maandelijks hun contributie van 10 gulden(!) betaalden. Het is midden jaren ’80 als hij besluit om in te gaan op de uitnodiging voor de ledenvergadering van de toen net opgerichte Federatie van Spaanse verenigingen in Nederland, die belangenbehartiging tot doel had. Tot op de dag van vandaag is hij actief in het bestuur van de FAEEH. Emiliano voelt zich trots op Rotterdam en de mentaliteit van de Rotterdammers die in de eigen kracht geloven om vooruit te komen. Diezelfde mentaliteit motiveert hem om zich niet alleen voor de Spanjaarden in te zetten, maar ook om actief te worden bij een organisatie die nog niet eens goed en wel is opgericht: het Landelijk Inspraak orgaan Zuid-Europeanen. Want hij gelooft heilig in de noodzaak om je stem te laten horen, in de dialoog met degenen die het beleid bepalen. En aangezien de Spanjaarden als groep te klein zijn voor een eigen inspraakorgaan, ligt het voor de hand om samenwerking te zoeken met de andere kleine Zuideuropese gemeenschappen. Het is in die tijd dat hij andere Lize-bestuurders van het eerste uur leert kennen zoals Ivan Bagaric en Ivica Lupi. Ook hier zorgen zijn doorzettingsvermogen en discipline, naast zijn geloof in Lize, ervoor dat hij jarenlang deel uitmaakt van het dagelijks bestuur en enkele jaren voorzitter is. Daarbij ligt één thema hem zeer aan het hart: samen met Dario Secchi is hij één van de eersten die aandacht vraagt voor de problemen die

oudere migranten ervaren naarmate zij ouder worden ‘in den vreemde’. Hij kan zich enorm opwinden over hoe de Nederlandse samenleving deze ouderen simpelweg afschrijft, terwijl hij om zich heen ziet dat de meesten van hen zich kapot hebben gewerkt en om die reden vaak niet eens van hun oude dag kunnen genieten. Ook Emiliano betaalt nu de tol van zijn lange dienstverband bij de RDM: onlangs is longkanker bij hem geconstateerd als gevolg van jarenlange blootstelling aan asbest. Dat hij de persoon niet is om vervolgens het bijltje erbij neer te gooien, is typerend voor hem. Hij maakt zich eerder zorgen over al die oudere migranten die ook kanker door asbest krijgen, maar die niet worden geïnformeerd over het ‘asbestfonds’ en dus ook de financiële tegemoetkoming daaruit niet ontvangen. Velen van hen zijn immers geremigreerd. Met hetzelfde enthousiasme als hij zich de afgelopen 20 jaar voor Lize heeft ingezet, zet hij zich nu als vertegenwoordiger van de Zuideuropese ouderen in voor het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten, het NOOM. Ook hier is zijn drijfveer: zelf voor je belangen opkomen! En aangezien de belangen van oudere migranten vrijwel gelijk zijn, ligt het voor de hand om de samenwerking aan te gaan met andere migrantenouderen maar ook met de Nederlandse ouderen. Naast de gemeenschappelijke belangen staat voor hem als een paal boven water dat wederzijds respect de basis vormt voor deze samenwerking. Tot slot heeft Emiliano een advies aan Lize: “Blijf je inzetten voor de herkenning én erkenning van de Zuid-Europeanen in Nederland. Draag daarbij de boodschap uit dat het van belang is om je wortels te kennen en te koesteren, ook wanneer je tot de tweede of zelfs derde generatie behoort. Maar koppel direct daaraan ook de boodschap dat wij hier in Nederland wonen en volledig in de Nederlandse samenleving dienen te participeren.” Want voor Emiliano staat integratie gelijk aan participatie, niet meer maar ook niet minder. Het kabinetsbeleid zou er dan ook op gericht moeten zijn om die participatie te vergroten, in de eerste plaats via werk, maar net zozeer via politieke participatie en participatie in het vrijwilligerswerk. Zelf is hij wellicht daar het beste voorbeeld van. Want ook al is hij een echte levensgenieter, zijn voorliefde voor de Zuideuropese keuken en reizen weet hij als geen ander te combineren met een grote maatschappelijke inzet. Ook 10 jaar na zijn pensionering! // Lucía Lameiro García

Lize vrouwendag 2009

Moeders & dochters

De Lize vrouwendag vond dit jaar plaats op zondag 14 juni in Instituto Cervantes in Utrecht. Samen met de Lize vrouwencommissie was weer een bijzonder programma samengesteld waarbij het thema ‘moeders & dochters’ centraal stond. Ruim 100 vrouwen namen deel aan het programma. Om de Lize vrouwendag te openen was Indigowereld, een expertisenetwerk op het gebied van diversiteit, uitgenodigd om een aantal scènes uit het stuk ‘Van moeder op dochter’ te spelen. Dit ontroerende stuk is gebaseerd op de herinneringen van de vrouwen uit het multiculturele vrouwennetwerk van Indigowereld, genaamd IndiNet. Vrouwen afkomstig uit allerlei delen van de wereld vertellen elkaar hierin verhalen over de relatie met hun moeder, over opvoeding, tradities en rolverdeling. Na de voorstelling kreeg de zaal de gelegenheid om met regisseuse Sara Joan van der Kallen, initiatiefneemster Carola Eijsenring, en de speelsters van gedachten te wisselen. Dit leverde prachtige familiegeschiedenissen en waardevolle plaatjes op. Voor sommige vrouwen waren de foto’s extra bijzonder omdat ze een van de weinig tastbare herinneringen vormden aan vroeger.

Het middagdeel bestond uit verschillende creatieve workshops. Er zijn portretten gemaakt van moeders en dochters waarin het persoonlijke beeld van de ander naar voren kwam en bij de theaterworkshop kropen de vrouwen in de huid van de speelsters uit de ochtendvoorstelling. Interessant was ook de andere theaterworkshop waarin de vrouwen in tweetallen en door middel van een touw de relatie met hun moeder uitbeeldden. Bij de een zat het touw strak om het lijf, bij de ander was het touw een lijn om te volgen. Voor de workshop tegelwijsheid hebben de vrouwen wijsheden uitgewisseld en vastgelegd, adviezen en tips die zij hebben meegekregen en graag door willen geven aan de volgende generatie.

Wanneer alle vrouwen aan het eind van de middag weer bij elkaar komen in de grote zaal heeft iedereen een nieuwe ervaring bij zich om te delen. Het podium is van hen en daar maken de vrouwen dan ook gretig gebruik van. Om te laten zien wie ze zijn en wat hun verhaal is. // Monica Moreno Diniz

Trainingsweekenden voor vrouwen en voor jongeren!

Nog voor de lunch deden de vrouwen mee aan een kennismakingsworkshop. Aan de vrouwen was gevraagd een foto mee te nemen waar zij zelf met hun moeder of dochter op staan. In kleine groepen hebben de vrouwen elkaar beter leren kennen door verhalen uit te wisselen over de plaats, context en tijd van de meegebrachte foto.

In november organiseert Lize twee trainingsweekenden. De training voor vrouwen is op 7 & 8 november; tijdens dit weekend komen onderwerpen als empowerment, vrijwilligerswerk, weerbaarheid en assertiviteit aan bod. Wilt u zich opgeven of wilt u meer informatie, neem dan contact op met Monica Moreno Diniz ([email protected]) of bel 020 - 233 21 00. De training voor jongeren tussen 18 - 30 jaar is in het weekend van 14 & 15 november. Deze training is vooral bedoeld voor jongeren die willen leren om beter te kunnen functioneren binnen bestaande of nog op te richten organisaties. Na deze training hebben de deelnemers kennis van elkaars visie, globaal inzicht in de principes van (fondsen)werving en handvatten om activiteiten op te zetten voor/met andere jongeren. Voor meer informatie en aanmelding kunt u terecht bij Dimitris Grammatikas ([email protected]). Deelname aan beide trainingen is kosteloos.

3


Netwerkbijeenkomsten in 2009 Ook in 2009 hebben de Zuideuropese lidorganisaties van Lize netwerkactiviteiten georganiseerd, die in het teken stonden van de versterking van de onderlinge band en de samenwerking met Lize. De samenwerking heeft er toe geleid dat in het eerste half jaar van 2009 veel activiteiten zijn georganiseerd, waaraan vele Zuid-Europeanen en Nederlanders hebben deelgenomen. Op deze bladzijden een impressie van de activiteiten. De vereniging Vrienden van Slovenië heeft de presentatie van het boek ‘Met de buik het brood achterna - Mijn Sloveense geschiedenis’ van Milena Mulders aangegrepen om op zaterdag 14 februari in het Limburgs Museum in Venlo een Sloveense culturele bijeenkomst te organiseren. Meer dan tweehonderd Sloveense Nederlanders, waaronder de leden van het Sloveense zangkoor ZVON, Vrienden van het Limburgs Museum en andere geïnteresseerden, hebben genoten van Sloveense muziek, een Sloveens getint buffet en niet te vergeten het Sloveense gebak van voorzitter Mojca Gustin. Ook was een expositie ingericht met veel foto’s uit de rijke historie van de Slovenen in Zuid Limburg. De nieuwe ambassadeur van Slovenië, Leon Marc, was op 14 februari nog niet in Nederland en heeft het boek later gekregen. Op 14 juni hebben ACLI en COMITES een landelijke netwerkbijeenkomst georganiseerd in de zalen van wijkcentrum De Roef in Enschede. De organisatie was in handen van de Italiaanse verenigingen ‘Tutti Noi’ uit Enschede, Circolo ACLI uit Oldenzaal en de C.R.L.I uit Hengelo. Deze regionale Italiaanse verenigingen kennen elkaar goed en bezoeken regelmatig elkaars activiteiten. Het programma stond in het teken van Europa met presentaties van Han Volkers van het Nederlands Migratie Instituut, Andrea Mantione van ACLI - COMITES over sociale zekerheid en Isabella Magioncalda, voorzitter van Lize en actief in de Italiaanse gemeenschap, over de Europese regelgeving. Ook werd de film ‘Enkele reis Utrecht’ vertoond, over de geschiedenis van de DEMKA-fabriek. De dansgroep Dagro uit Hengelo verzorgde een optreden en leden van de toneelgroep Sipario uit Rijswijk verzorgden een workshop verhalen en tekeningen voor de kinderen. De bijeenkomst werd opgeluisterd met tussentijdse optredens van het trio La Rosa uit Sittard. Meer dan 100 bezoekers hebben genoten van een sfeervolle en informatieve netwerkbijeenkomst. Een groep ervaren (mannelijke) vrijwilligers had een uitgebreide Twentse-Italiaanse lunch bereid die door hen met ‘schwung’ werd uitgeserveerd.


4

De Islamitische Vereniging van Bosniërs in Nederland (IVBN) heeft op 16 mei in het kader van hun jaarvergadering een kadertraining ‘effectief vergaderen’ georganiseerd voor de (vrijwillige) bestuurders van de bij de IVBN aangesloten verenigingen. De bijeenkomst is druk bezocht en bestuurders uit Arnhem, Nijmegen, Den Bosch, Eindhoven, Roermond, Enschede, Utrecht, Veenendaal, Amsterdam en Rotterdam hebben de contacten met elkaar verstevigd. Naast de training was er ook ruimte voor een kort cultureel programma. Ahmo Turbo is inmiddels als voorzitter opgevolgd door Elvedin Kajmovic. De Griekse federatie in Nederland heeft, samen met de verenigingen uit Eindhoven, Utrecht, Gorinchem, Breda, Den Haag, Tiel, Rotterdam, Amsterdam en Uden op 24 mei een landelijk voetbaltoernooi georganiseerd op de velden achter het FC Utrecht stadion. In een zonnetje van 26 graden, met heel veel toeschouwers, de geur van souvlaki’s en kinderen die het naar hun zin hadden, werd er aardig gezweet op de voetbalvelden. De beste speler van het toernooi werd Tassos Lilitzis van het team Minos Pallas uit Eindhoven en de sportiefste ploeg waren de veteranen van het team Apollon uit Utrecht. De jongeren van de Griekse federatie, o.a. Eleftheria Triantafyllidou en Alexandros Theodoropoulos, hebben op 5 april een jongerendag georganiseerd in Utrecht. De dag was bedoeld om de betrokkenheid van de Griekse jongeren te vergroten, met elkaar kennis te maken, ideeën uit te wisselen en te komen tot een vaste kern van actieve jongeren. De Macedonische Gemeenschap Nederland organiseerde op 30 mei een middag vol met Macedonische zang en dans, poezie en cultuur in hartje Amsterdam. In het ’Zonnehuis’ aan het Zonneplein werden de meer 150 mensen verwelkomd door Goce Naumoski, voorzitter van de Macedonische Gemeenschap Nederland. De bezoekers hebben genoten van optredens van zangeres Aleksandra (Koca), die begeleid werd door Zoli Soos op gitaar en Cvetanka aan de piano, dichteres Kostadinka en een dans & muziekgroep uit Hoorn. Het

Zoet & Zout afgerond Nederlandse koor ’Jan en Alleman’ trad ook op en maakte promotie voor hun nieuwe CD, waarvan de opbrengst naar goede doelen in Zuid Amerika gaat. Onder de bezoekers waren vele Nederlanders en vertegenwoordigers van Bosnische en Kroatische organisaties. De Portugese verenigingen uit Rotterdam, Amsterdam (Os Lusitanos en APA), Den Haag, Amstelveen en Zaandam hebben samen met de Portugese federatie op 21 juni in Rotterdam ‘De Dag van Portugal’ gevierd. De vereniging Rotterdam was gastheer en de nieuwe ambassadeur Manuel Nuno Tavares de Sousa van Portugal was aanwezig. Hij benadrukte in zijn toespraak het belang van deze nationale dag voor alle Portugezen in de wereld. Het accent van de viering lag op de Portugese folklore met optredens van de volksdansgroepen San Martinho, As Lavradeiras, de groep van de Portugese School uit Amsterdam en Fitas do Guadiana uit Rotterdam. De laatstgenoemde groep bestaat al ruim 25 jaar en is opgericht om de Portugese muziek en traditie in Nederland te behouden. Tot in de kleine uurtjes werd er gedanst op muziek van de band ‘Dominó’. Een zaalvoetbaltoernooi en na afloop een culturele activiteit waren de ingrediënten van de netwerkbijeenkomst van de Kroaten op 20 juni, georganiseerd door vrijwilligers van de Kroatische Katholieke Missie in Rotterdam, onder leiding van Gordana Andrusic. Om 12.00 uur begonnen teams uit Rotterdam, Groningen, Haarlem, Gouda, Den Bosch, Den Haag, Rijswijk en de regio Haaglanden in de sportzaal Margriet in Schiedam met het toernooi, terwijl de vrouwen in de keuken van het gebouw van de kerk druk bezig waren met het bereiden van Kroatische hapjes. Het team uit Den Bosch kreeg de beker voor de eerste prijs en de meer dan 100 bezoekers hebben tot laat genoten van muziek, zang en dans en natuurlijk van de lekkere (zelfgemaakte) hapjes. De stichting Avanço, die ondersteuning biedt aan de Kaapverdiaanse gemeenschap in Rotterdam en omgeving, heeft in plaats van een netwerkactiviteit, gekozen voor het maken van een inventarisatie van de Kaapverdiaanse zelforganisaties. Op 10 juli werd de quickscan ‘Kaapverdiaanse

Zoet Zout

Op 9 september 2009 heeft Isabella Magioncalda, voorzitter van Lize, in Theater de Regentes in Den Haag, het methodiekboekje van het project Zoet & Zout overhandigd aan Fouad Sidali, stadsdeelbestuurder van Amsterdam Bos en Lommer, Tweede Kamerlid Samira Bouchibti en wethouder Rabin Baldewsingh van Den Haag. De expertise en ervaringen die tijdens het project van het ZID theater Amsterdam en Lize zijn opgedaan, zijn beschreven in het methodiekboekje en te zien op de dvd ‘The making of… ’. “Iets wat werkt, hoe klein ook, is niet om voor jezelf te houden” aldus projectleider Monica Moreno Diniz van Lize. Het boekje met dvd is voor 2 euro administratiekosten verkrijgbaar bij Lize.

zelforganisaties in Rotterdam en omstreken’ gepresenteerd bij Avanço in Rotterdam. Ivone Mendes, directeur van Avanço overhandigde het eerste exemplaar aan haar opvolgster Beatris Rocha. De quicksan is een handzame brochure waarin de organisaties van Kaapverdianen staan die o.a. voetballen, voorlichting en hulp geven, muziek- en danslessen verzorgen en ontwikkelingsprojecten ondersteunen op de eilanden van Kaapverdië. Meer dan 50 bezoekers van diverse maatschappelijke organisaties waren aanwezig, evenals de Kaapverdianen zelf zoals stadsdeelvoorzitter van Delfshaven Carlos Gonçalves en nestor van de Kaapverdiaanse gemeenschap João Silva. Op 28 juni heeft de Servisch-Orthodoxe parochie in Rotterdam ter gelegenheid van Sint Vitusdag, samen met diverse Servische instellingen in Nederland, een culturele netwerkbijeenkomst georganiseerd in de aula van het Wolfert Dalton Lyceum in Rotterdam. Aan de bijeenkomst namen meer dan 100 bezoekers deel, jong en oud, en deze duurde tot laat in de avond. Aartspriester Vojislav Bilbija ging voor in een inspirerende dienst en na afloop hiervan volgde een gastoptreden van de speciaal voor deze gelegenheid ingevlogen Servische volkszanger Rade Jorovic. Ook werden gedichten voorgedragen door kinderen van de Servische School, a capella liederen gezongen en gedanst. Predrag Vitkovic, bestuurslid van Lize en actief binnen de Servische gemeenschap, stond vanachter het buffet te genieten van deze geslaagde netwerkbijeenkomst. De Federatie van Spaanse verenigingen in Nederland (FAEEH) heeft op 27 september in Utrecht een symposium georganiseerd over meertalige opvoerding (zie pagina 7). De Bosnische jongerenorganisatie Mladi BiH organiseert op 7 november een culturele jongerenbijeenkomst in Utrecht.

5


1 januari 2010 ondersteuning vragen bij de zogenoemde MEE-organisaties in hun omgeving. Deze hebben extra geld gekregen van het ministerie van VWS om te helpen bij het zoeken naar oplossingen. • U kunt naar het ouderenwerk of naar het WMO-loket gaan in uw gemeente.

Zorg en welzijn in beweging In Nederland is veel aan het veranderen op het terrein van zorg en welzijn. Vorig jaar organiseerde Lize een aantal bijeenkomsten over de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en nu zijn de veranderingen in de Algemene Wet Bijzondere Bijstand (AWBZ) aan de orde.

Veranderingen in de AWBZ De AWBZ is gemaakt voor de financiering van langdurige zorg, waarvan de kosten de laatste jaren enorm zijn gestegen. Politiek Den Haag heeft daarom besloten om enkele veranderingen aan te brengen bij de uitvoering van de AWBZ. Veel oudere migranten hebben de laatste jaren ondersteunende begeleiding gekregen omdat ze de Nederlandse taal niet goed spreken of hulp nodig hebben bij contacten met (Nederlandse) instellingen en organisaties. Sommige ouderen krijgen individuele begeleiding thuis, anderen kunnen een paar keer per week naar de dagopvang. De voorwaarden om in aanmerking te komen voor begeleiding zijn strenger gemaakt en mensen met een lichte beperking krijgen geen geld meer voor begeleiding. Taalproblemen alléén zijn geen reden meer om voor begeleiding in aanmerking te komen. Mensen met grote fysieke beperkingen kunnen nog wel een


6

beroep doen op de AWBZ, maar krijgen wel een indicatie voor minder uren. In 2009 worden alle mensen die tot nu toe geld kregen voor begeleiding benaderd voor een herindicatie. Ze krijgen hiervoor schriftelijk bericht van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). De herindicatie bepaalt of u voortaan nog in aanmerking komt voor begeleiding. Het NOOM heeft een aantal tips voor u bij het aanvragen van begeleiding in het kader van de AWBZ en hoe u bezwaar kunt maken als u het niet eens bent met het besluit van het CIZ. • Laat u bij het invullen van het herindicatieformulier helpen door iemand die er verstand van heeft, bijvoorbeeld een zorg bemiddelaar of coördinator van de dagopvang. • Vraag het CIZ om nadere informatie voordat u het formulier invult en verstuurt. • Als de persoon van het CIZ bij u thuis komt, vraag dan of er iemand van u bij kan zijn. Twee weten meer dan een! • Het CIZ zal u zeker vragen of u kinderen heeft om u te helpen. Geef daarom duidelijk aan dat u de begeleiding echt nodig heeft, omdat u niet altijd kunt terugvallen op uw kinderen. • Wie het niet eens is met het herindicatiebesluit kan bezwaar aantekenen bij het CIZ. Dat moet u binnen zes weken doen. • Mensen die minder of helemaal geen begeleiding meer krijgen kunnen tot

Op 1 oktober hebben een aantal Zuid-Europeanen deelgenomen aan de training over de veranderingen in de AWBZ die door het NOOM werd georganiseerd. Als u als (lokale) zelforganisatie een voorlichtingsbijeenkomst wilt organiseren over de AWBZ, dan kunt u contact opnemen met Lize. Een van de Zuid-Europeanen die de training hebben gevolgd, kan dan bij uw organisatie voorlichting over de AWBZ komen geven.

ActiZ geeft kleur aan de Zorg ActiZ is een organisatie van zorgondernemers en zet zich in voor ondernemerschap in zorg, wonen, welzijn, preventie en aanverwante diensten. Naar aanleiding van het rapport ‘Wij komen eraan’ in 2005 van de LOM-samenwerkingsverbanden en de Integratieraad allochtone ouderen is het project ’Op weg naar een interculturele ouderenzorg’ door ActiZ en de LOM-samenwerkingsverbanden ontwikkeld en uitgevoerd. Een vervolg hierop is het nieuwe project ’ActiZ geeft kleur aan de Zorg’. Het doel van het project is het creëren van mogelijkheden en randvoorwaarden om meer ‘nieuwe Nederlanders’ op alle niveaus binnen de zorg succesvol aan de slag te laten gaan en ze te behouden. Daarnaast wil het project zorgen voor een optimale afstemming van vraag en aanbod op het brede terrein van zorg, welzijn en wonen aan de specifieke vragen, ambities en leefstijlkenmerken van de nieuwe cliëntengroepen. Inmiddels hebben veel zorginstellingen uit geheel Nederland zich aangemeld die mee willen doen. Het project heeft twee delen. Het ene is gericht op de beleidsbeïnvloeding van besturen, professionals en vrijwilligers van de zorginstellingen om te komen tot een multicultureel personeelbeleid. Het andere deel richt zich op het informeren en voorlichten van migranten (vrouwen, jongeren en ouderen) over de (arbeids)mogelijkheden die de deelnemende zorginstellingen in de regio’s te bieden hebben en wil hen in contact brengen met deze instellingen. Lize wil een of meer voorlichtingsbijeenkomsten organiseren voor de Zuideuropese achterban om hen te informeren over de mogelijkheden die dit project biedt om in de zorg te gaan werken. // B oudewijn Sittrop met dank aan Yvonne Heygele van NOOM

Meertalig opvoeden: hoe doe je dat?

De Federatie van Spaanse verenigingen in Nederland (FAEEH) heeft op 27 september 2009 samen met Lize een succesvol symposium georganiseerd om antwoorden te formuleren op bovenstaande vraag. Vanuit de achterban van FAEEH kwamen steeds meer vragen van ouders, vooral met gemengde relaties, die graag wat meer informatie en tips wilden hebben bij de meertalige opvoeding van de kinderen. Ouders zitten vaak met vragen als: - Welke taal kun je het beste thuis spreken? - In welke situaties spreek je de ene en in welke situatie de andere taal? - Bij welke leeftijd kan je het beste beginnen met het aanbieden van een tweede taal? - Welke tips en trucs zijn er om meertaligheid te bevorderen en te behouden? Tijdens het plenaire deel van de bijeenkomst was er veel aandacht voor het verwervingsproces van taal en de mogelijke knelpunten bij meertalige opvoeding. Een belangrijke factor is bijvoorbeeld het taalaanbod. Als ouders willen dat hun kind meerdere talen goed leert dan moet er ruim aanbod zijn in alle talen. Een van de vragen was dan ook: hoe zorg je voor voldoende aanbod buitenshuis? Het ontkrachten van verschillende vooroordelen over meertaligheid was een ander belangrijk aspect van het eerste deel van het symposium. Langdurig en omvangrijk onderzoek in de Verenigde Staten heeft uitgewezen dat meertaligheid niet in relatie staat tot onderwijs- of taalachterstanden. Tijdens de workshops zijn veel tips genoemd en evaringen uitgewisseld, voornamelijk over het behoud en bevorderen van meertaligheid. Er kwamen verschillende vragen aan bod: - Wat helpt een kind bij het leren van de talen? - Hoe houd je een kind gemotiveerd om de moedertaal te behouden? - Waarom weigert mijn kind één van de talen te spreken? - Wanneer is het moeilijk voor een kind om twee of meer talen te leren?

Bewuster omgaan met taal Een van de workshopleiders was Birgit Bakker van De Taalstudio. Een organisatie die een vernieuwend programma heeft ontwikkeld van vier bijeenkomsten, voor ouders die hun kinderen meertalig (willen) opvoeden. Het programma heet Talen in Balans en is bedoeld als ondersteuning voor ouders in meertalige gezinnen. De ervaring leert dat er vaak sprake is van onwetendheid en onbegrip met betrekking tot de meertalige opvoeding in de sociale omgang buitenshuis. De algemene aanname en associatie van meertaligheid met achterstanden maakt het voor ouders ingewikkelder om hun kind meertalig op te voeden. Talen in Balans helpt hen daarbij. Omdat Talen in Balans een uniek initiatief is, vroegen wij aan Birgit Bakker hoe het idee is ontstaan en wat de beweegredenen waren om Talen in Balans tot stand te brengen. Het idee is ontstaan bij Maaike Verrips, eigenaar en directeur van De Taalstudio. Zij constateerde dat er bij ouders veel onwetendheid is over meertaligheid en dat ouders in meertalige gezinnen vaak niet weten waar ze naartoe kunnen met vragen over het onderwerp. In samenwerking met Taal op Maat (een taalaanbieder in Amsterdam) is toen Talen in Balans opgezet om in deze behoefte te voorzien. Op de vraag wat de meest voorkomende vooroordelen/problemen zijn die door de ouders genoemd worden, antwoordde mw. Bakker dat de heersende angst van de maatschappij dat kinderen geen Nederlands zullen leren als thuis de taal van de ouders gesproken wordt, een veelgenoemd punt is. In de praktijk lopen de ouders er bij hun kinderen juist tegenaan dat zij de thuistaal niet goed kunnen of willen spreken vanaf het moment dat de kinderen naar de voorschool of de kleuterklas gaan. Er worden veel vragen gesteld over adviezen die ouders

hebben gekregen om alleen Nederlands of juist alleen de eigen taal tegen hun kinderen te spreken. Ook vinden ouders het soms lastig om te gaan met wat de ‘stille periode’ wordt genoemd: een periode waarin het kind weigert één van de talen te spreken. Daarnaast is receptieve meertaligheid een veelbesproken onderwerp: een kind begrijpt een taal prima, maar spreekt deze taal niet of wil hem niet spreken. Ouders vragen zich af of dat voldoende is en hoe ze er mee om kunnen gaan. Mw. Bakker legt uit dat de ouders veel opsteken van de bijeenkomsten. Ze leren beslissingen nemen over de meertalige opvoeding van hun kinderen, worden zich bewust van hun eigen rol in de taalontwikkeling van hun kind, krijgen algemene kennis over meertalig opvoeden en krijgen praktische tips over hoe om te gaan met meertalig opvoeden. Ook maken ze kennis met andere ouders en hun aanpak en worden zich bewust van hun eigen taalgebruik tegen hun kinderen: hoe gaat het bij ons thuis, welke talen spreken wij wanneer etc. Bovendien hebben de ouders aan het eind van het programma de doelen die zij hebben met de meertalige opvoeding duidelijker voor ogen. De ongeveer 150 ouders die het programma tot nu toe hebben gevolgd, hebben aangegeven er erg veel aan gehad te hebben. Niet alleen aan de theorie, maar juist ook aan de gesprekken met andere ouders en aan de tips. Na deelname zeggen de ouders veel bewuster met de talen bezig te zijn. // D imitris Grammatikas Nederland Meertalenland van Jacomine Mortier, ISBN: 978 90 5260 338 4 www.taalstudio.nl www.kindentaal.nl www.ouders.nl/o_taal.htm www.watenhoe-nt2.nl

7


20 jaar Lize In de afgelopen jaren heeft Lize samengewerkt met allerlei politieke, culturele en maatschappelijke organisaties in Nederland. Wij vroegen enkele van hen hoe zij deze samenwerking hebben ervaren.

Brahim Fattah, Instituut voor Publiek en Politiek ’Geacht bestuur, directie en medewerkers van Lize, namens het IPP wil ik u hierbij feliciteren met deze mijlpaal in uw bestaan: 20 jaar, wat een enorme prestatie! Daar moet beslist een dynamische organisatie aan ten grondslag liggen. In de afgelopen acht jaar heb ik dit ook van nabij mogen ervaren. Sinds 2001 werken we samen met de LOM-samenwerkingsverbanden om de allochtone kiezers te informeren en te mobiliseren om van hun stemrecht gebruik te maken. Jullie vervullen een belangrijke maatschappelijke rol in Nederland, vooral voor de Zuideuropese gemeenschappen. Jullie zijn een voorbeeld voor andere organisaties. Ga vooral zo door! Op naar de volgende 20 jaar.´

Annemarie Cottaar, Centrum voor de Geschiedenis van Migranten ’Sinds 2003 werk ik met de Stichting Lize samen in verschillende culturele migrantenprojecten. Er is één man bij Lize op wie ik altijd een beroep kan doen en die met zijn kennis, ervaring en inzet, veel ondersteuning biedt. Op het kantoor van Lize aan de Utrechtse Maliebaan blijkt hoezeer hij deel uitmaakt van een grotere Lize familie. Ik kan namelijk geen betere omschrijving bedenken voor hem en zijn collega’s. En uiteraard draagt ook de geur van een verse Griekse frappe-koffie daar toe bij. Ik hoop dat we de samenwerking nog lang kunnen voortzetten en feliciteer jullie van harte met het 20-jarig bestaan.’

Linda Rigters, beleidsmedewerker FNV ’Ik wil Lize van harte feliciteren met dit jubileum. Ik heb altijd zeer prettig samengewerkt met Lize, waarvan onze belangrijkste actie was onze gezamenlijke strijd voor oplossingen voor het AOW-gat van migranten. Zonder deze hartelijke en constructieve samenwerking waren we nooit zover gekomen. En we hebben nog een aantal wensen, dus we gaan door met onze gezamenlijke strijd voor een fatsoenlijke ouderdagvoorziening voor iedereen in Nederland.’

Voor vragen over dit blad of andere zaken:

Lize Postbus 14065 3508 SC Utrecht tel. 030 233 21 00 fax 030 232 25 71 e-mail [email protected] www.lize.nl

Kopij voor het Lize bulletin naar bovenstaand adres sturen. Eindredactie: Gonnie Kaptein Foto’s: Lize Illustraties: Gustavo Garcia Vormgeving: C&P Communicatie

ISSN 1571-6384

Harry Mertens, senior projectleider MOVISIE ’Lize heb ik leren kennen in mijn werk met en voor oudere migranten. Dario Secchi en Emiliano Ruiz waren de eerste vertegenwoordigers van Lize die ik leerde kennen. Het klikte vanaf het eerste moment en ik werk sindsdien met veel plezier met Lize samen. De oudere Zuid-Europeanen, bestuur en staf van het bureau zijn echte bondgenoten om er voor te zorgen dat er ook een waardige oude dag is voor ouderen waarvan hun wieg niet in Nederland heeft gestaan. De aandacht voor intergenerationele projecten waarbij kunst en cultuur als middel ingezet worden, spreken mij zeer aan. Lize is niet bang om onconventionele middelen in te zetten en is deskundig, betrouwbaar, betrokken en vasthoudend.’ Lize behartigt bij de landelijke overheid de belangen van personen afkomstig uit ‘Als iedereen de organisatie krijgt die hij verdient, dan zijn de voormalig Bosnië-Herzegovina, Griekenland, Italië, Joegoslaven, samen met de Spanjaarden, Grieken, Italianen, Portugezen en Kaapverdianen, echt grootverdieners. De staf van Lize ontfermt zich over Kaapverdië, Kroatië, voormalige hun groepen, en dan met name de jongeren, alsof zij ze zelf hebben uitgeJoegoslavische Republiek Macedonië, vonden. Met een toewijding en een vanzelfsprekenheid die het idee van Montenegro, Portugal, Servië, Slovenië en belangenbehartiging verre overstijgen. Hier zijn gedreven mensen aan het Spanje en hun nakomelingen. werk, die niemand aan hun aandacht laten ontsnappen. Jong en oud Lize maakt deel uit van het Landelijk Overleg eren zij, op een wijze die respect afdwingt. Dus mijn hoed af ter gelegenMinderheden dat de belangen behartigt van alle heid van jullie jubileum. En gewoon op de ingeslagen weg voortgaan – doelgroepen van het rijksintegratiebeleid. het politieke tij kan wel wat weerwerk gebruiken.’ Lize vervult met haar kennis van en haar relatie met de Zuideuropese gemeenschappen een Nino Zilli, beleidsadviseur arbeidsmarkt hoofdkantoor UWV WERK-bedrijf beleidsbeïnvloedende rol bij de overheid. ‘Lize vervult een essentiële brugfunctie tussen de belangen van de Lize functioneert tevens als informatiemakelaar mediterrane gemeenschappen en de Nederlandse samenleving. De kracht van Lize is alertheid op signalen van de achterban en tussen overheid en achterban. In haar belangen adequaat inspelen op ontwikkelingen van de Nederlandse arbeidsbehartiging zoekt Lize de balans tussen het belang markt. Deze relevante maatschappelijke rol die Lize vervult, heeft van de achterban en het politiek haalbare. Om haar een waardevolle toekomst. Een felicitatie waard!’ kerntaak uit te voeren, voert Lize regelmatig overleg met de minister van integratiebeleid, bewindslieden, ambtenaren en leden van de Tweede Kamer. Daarnaast werkt Lize nauw samen met andere landelijke partners.

Wim Willems, hoogleraar Sociale Geschiedenis, universiteit Leiden


8

Trots op wat Lize in 20 jaar heeft bereikt

Recommend Documents