Transport in cijfers editie 2010

Transport in cijfers

editie 2010

Transport en Logistiek Nederland Boris Pasternaklaan 22, Postbus 3008, 2700 KS Zoetermeer Telefoon 079-3636111, fax 079-3636200, e-mail [email protected], internet www.tln.nl © 2010 Transport en Logistiek Nederland Alle gegevens uit Transport in cijfers, editie 2010 mogen worden gebruikt, mits de bron duidelijk wordt vermeld. De gegevens in deze brochure berusten op de situatie per november 2010. Hoewel de uiterste zorgvuldigheid is betracht bij het samenstellen van Transport in cijfers, wordt aansprakelijkheid voor eventuele onjuistheden door Transport en Logistiek Nederland niet aanvaard, noch aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het directe of indirecte gevolg is van handelingen en/of beslissingen die (mede) gebaseerd zijn op de informatie in Transport in cijfers.

Voorwoord Het was me het jaartje wel. Nog even en we sluiten een turbulent jaar af waarin veel is gebeurd. Positieve, maar ook negatieve dingen waar we straks op kunnen terugblikken. Voor u ligt ‘Transport in cijfers 2010’, waarin het belang van transport en logistiek onderbouwd wordt met cijfers en figuren. In bepaalde segmenten binnen onze sector gaat het momenteel al een stuk beter, maar er zijn nog genoeg bedrijven waar een economische en soms ook een financiële impuls hard nodig is. Neem nou alle bouwgerelateerde transportbedrijven of verhuisbedrijven. Door het schrappen van een groot aantal nieuwbouwprojecten is het volume binnen het bouwmaterialenvervoer tot onder het vriespunt gedaald. En door stagnatie van de koopwoningenmarkt, wordt er minder verhuisd. Ook verhuisbedrijven worden hierdoor extra zwaar getroffen. Persoonlijk vind ik de samenvoeging tussen TLN en KNV Goederenvervoer, die dit jaar beklonken werd, één van de meest positieve gebeurtenissen voor de sector transport en logistiek. Er is nu één krachtige, actieve vertegenwoordiging voor beroepsvervoer en logistieke dienstverlening ontstaan. Dit samengaan maakt onze branche niet alleen sterker, maar komt ook zeker een betere samenwerking binnen de branche ten goede. Als voorzitter van dé brancheorganisatie in Nederland op het gebied van transport en logistiek ben ik dan ook bijzonder trots dat wij nagenoeg alle ondernemers die in de sector actief zijn, mogen vertegenwoordigen. Het nieuwe kabinet heeft het bedrijfsleven en ondernemerschap hoog in het vaandel staan. En terecht, want daar komt het economisch herstel vandaan. Het lijkt er bovendien op dat de nieuwe regering onze sector welgezind is. Een duwtje in de rug kunnen we goed gebruiken. Per slot van rekening is de economische crisis niet zonder slag of stoot aan ons voorbij gegaan. Transport in cijfers is inmiddels een begrip voor iedereen die op zoek is naar betrouwbare cijfers over de sector transport en logistiek. Hopelijk kunnen wij u ook dit jaar weer van deze kwaliteit overtuigen en daarmee net zo goed van dienst zijn als voorgaande jaren.

Alexander Sakkers Algemeen Voorzitter Transport en Logistiek Nederland Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

1

Inhoudsopgave

pagina

Voorwoord

1

Bedrijfstak 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

Verdeling aantal transportbedrijven per 2-cijferig postcodegebied Aantal bedrijven in het wegvervoer Aantal binnenlandse vergunningbewijzen per bedrijf Aantal buitenlandse vergunningbewijzen per bedrijf Aantal bedrijven en vergunningbewijzen naar provincie en grootteklasse Mutaties in het aantal transportbedrijven Vergunningbewijzen verdeeld naar grootteklasse bedrijven Ontwikkeling aantal bedrijven naar grootteklasse Ontwikkeling faillissementen wegvervoer Ontwikkeling ziekteverzuim bedrijfstakken in Nederland Vacaturegraad beroepsgoederenvervoer over de weg Vacaturegraad chauffeurs beroepsgoederenvervoer over de weg Vacaturegraad niet rijdend personeel beroepsgoederenvervoer over de weg Ontwikkeling transportondernemers vertrouwen Werkzame personen per bedrijfstak Ontwikkeling arbeid en financiële gegevens transportbedrijven Productiebenadering van het BBP per bedrijfstak Aandeel werkzame vrouwen per categorie transportbedrijf

7 8 9 9 10 10 11 12 12 13 13 14 14 15 15 16 17 17

Materieel 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

Motorvoertuigenpark per bouwjaar Leeftijdsklasse-indeling personenauto's en bestelauto's Leeftijdsklasse-indeling vrachtauto's en trekkers Ontwikkeling motorvoertuigenpark Uitval Nederlands motorvoertuigenpark Aanhangwagens en opleggers naar leeftijd en laadvermogen Verkopen vrachtauto’s naar merk Verkopen bestelauto’s naar merk Verkopen zware vrachtauto’s in Europa Motorvoertuigenpark in Europa Verkopen zware vrachtauto’s naar diverse landen en merk Diefstallen voertuigen Voertuigkilometers in Nederland Ontwikkeling vrachtauto's met een digitale tachograaf

18 18 19 20 20 22 22 23 23 24 25 25 26 26

Vervoersstromen 33 34 35 36 37 38 39 40

2

Modal-split binnenlands goederenvervoer Aandeel modaliteiten naar goederensoort Prestaties binnenlands wegvervoer Aandeel binnenlands beroeps en eigen goederenvervoer over de weg Gemiddelde afstand per binnenlandse rit Gemiddelde afstand per binnenlandse rit, naar goederensoort Geladen en geloste gewicht Nederlands wegvervoer per provincie Prognose binnenlands goederenvervoer over de weg Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

27 27 28 28 29 29 30 30

pagina

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87

Binnenlands wegvervoer naar goederensoort Binnenlands en internationaal wegvervoer naar goederensoort Gemiddelde ritafstand per provincie Goederenvervoer over de weg per Nuts-3 gebied Nederlandse handel en wegvervoer met EU-lidstaten Aandeel buitenlandse transportbedrijven in internationaal wegvervoer per land Modal-split grensoverschrijdend goederenvervoer Modal-split grensoverschrijdend goederenvervoer naar goederensoort Gemiddelde afstand per internationale rit Prestatie grensoverschrijdend wegvervoer Nederlandse handel Grensoverschrijdend wegvervoer naar goederensoort Gemiddelde afstand bilateraal beroeps- en eigen wegvervoer Grensoverschrijdend beroeps en eigen goederenvervoer over de weg Grensoverschrijdend wegvervoer naar landenrelatie Bilateraal wegvervoer Bilateraal wegvervoer Midden en Oost Europa Totaal beroepsvervoer over de weg Prognose internationaal (bilateraal) goederenvervoer over de weg Contingenten Nederlandse vergunningen Samenstelling goederenvervoer binnen, van en naar Nederland Verhouding binnenlands en internationaal wegvervoer door EU-lidstaten Vervoerd gewicht binnenlands wegvervoer naar afstand Grensoverschrijdend wegvervoer naar afstandsklasse Gemiddelde afstand per grensoverschrijdende rit naar goederensoort Wegvervoer naar en vanuit diverse landen naar goederensoort Grensoverschrijdend wegvervoer naar en vanuit Duitsland Bilateraal wegvervoer op Duitsland naar deelstaat Cabotagevervoer in Duitsland, uitgevoerd door deelnemende landen Ontwikkeling aantal Mautkilometers in Duitsland Ontwikkeling aantal Mautritten in Duitsland EU-25 handel met buurlanden, verdeeld naar goederenwaarde per modaliteit Duits internationaal wegvervoer naar landenrelatie Duits binnenlands en grensoverschrijdend wegvervoer Vergelijk indicatoren voor wegvervoer Nederland-Duitsland Grensoverschrijdend wegvervoer naar en vanuit het Verenigd Koninkrijk Grensoverschrijdend wegvervoer naar en vanuit België Bilateraal wegvervoer op België naar provincie Grensoverschrijdend wegvervoer naar en vanuit Italië Grensoverschrijdend wegvervoer naar en vanuit Spanje Grensoverschrijdend wegvervoer naar en vanuit Frankrijk Bilateraal wegvervoer op Frankrijk naar departement Aantal vrachtauto’s per grensovergang in Alpengebied Vervoer van, naar, door en in Zwitserland Wegvervoer via Eurotunnel en ferry via het Kanaal Ontwikkeling wegvervoer via het Kanaal Aandelen in het goederenvervoer over de weg in de EU Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

31 32 32 33 34 35 36 36 37 38 40 41 42 42 43 44 44 45 45 46 46 47 47 48 48 49 50 52 52 53 54 55 55 56 56 57 58 58 59 59 60 61 62 62 63 63 64

3

pagina

88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110

Goederenvervoer naar vervoerswijze in Europa Binnenlands vervoer in enkele landen naar afstandsklasse Cabotagevervoer binnen Europa door deelnemende landen Cabotagevervoer binnen Europa in deelnemende landen Totale vervoersprestatie diverse landen Goederenoverslag Hamburg-Le-Havre-range Ontwikkeling binnenlands goederenvervoer per vervoermodaliteit Ontwikkeling aan- en afvoer containers Rotterdamse haven Ontwikkeling goederenoverslag Hamburg-Le-Havre-range Containervervoer per modaliteit naar en vanuit Rotterdamse haven Internationaal vervoer naar en van Rotterdamse haven Vervoersprestatie binnenlands wegvervoer per EU lidstaat, per inwoner Europees weg/railvervoer Internationaal weg/railvervoer naar afstand Aandeel technieken in Europees weg/railvervoer Aandeel technieken in Europees weg/railvervoer naar soort vervoer Weg/railvervoer per UIRR lid Goederenvervoer per binnenvaart in Nederland Goederenvervoer per binnenvaart in EU Nederlands goederenvervoer per spoor Goederenvervoer per spoor in EU Nederlands short sea-vervoer naar land Ontwikkeling Nederlands short sea-vervoer naar land

65 65 66 66 67 67 68 68 69 69 70 70 71 71 72 72 73 74 74 75 75 76 76

Bedrijfseconomie 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132

4

Opbouw kostprijs wegvervoer CAO-uurloon wegvervoer Arbeidskosten in de industrie in diverse landen Ontwikkeling Nederlandse dieselprijs in jaargemiddelden Kostenniveau binnenlands vervoer per deelmarkt Ontwikkeling samenstelling Nederlandse dieselprijs Ontwikkeling accijns en overige heffingen Nederlandse dieselolie Tankgedrag transportbedrijven Ontwikkeling prijs diesel in diverse landen Pompprijs dieselolie in diverse landen Vergelijking loonkosten chauffeurs in diverse landen Accijns dieselolie in de EU Accijnsheffing op dieselolie in diverse landen Motorrijtuigenbelasting van zware vrachtautocombinatie Belasting en afdrachten voor een vrachtautocombinatie Logistieke kosten in Europa Kosten- en vrachtprijsniveau binnenlands wegvervoer Rentabiliteit binnenlands wegvervoer Verdeling bedrijven naar behaalde resultaat binnenlands wegvervoer Ontwikkeling rentabiliteit fysieke distributie Vrachtprijs wegvervoer, reëel en nominaal Kostenniveau grensoverschrijdend wegvervoer voor aantal landen Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

77 77 78 79 79 80 81 82 82 83 83 84 85 86 86 87 87 88 88 89 89 90

pagina

133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146

Rentabiliteit grensoverschrijdend wegvervoer Rentabiliteit grensoverschrijdend wegvervoer naar enkele specialisaties Rentabiliteit binnenlands wegvervoer naar bedrijfsgrootteklasse Rentabiliteit internationaal wegvervoer naar bedrijfsgrootteklasse Verdeling bedrijven naar behaalde resultaat internationaal wegvervoer Omzet goederenvervoer over de weg Omzetverdeling transportbedrijven naar activiteit Omzet uit onderaanneming transportbedrijven naar grootteklasse Transportbedrijven met eigen werkplaats en RO contract Effect liberalisatie op wegvervoer in de USA Gebruik van softwaretoepassingen bij transportbedrijven Soort tracking & tracing systeem bij transportbedrijven Gebruik boordcomputer bij transportbedrijven Gebruik navigatiesysteem bij transportbedrijven

91 91 92 92 93 93 94 94 95 95 96 96 97 97

Infrastructuur 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171

Gemiddeld aantal motorvoertuigen per uur, per telpunt en per dag Files met bijbehorend startuur per dag Intensiteit vrachtverkeer op hoofdwegennet Aantallen motorvoertuigen, voertuigkilometers en autosnelweggebruik Verkeersintensiteit op hoofdwegen File top-20 Overzichtskaart filezwaarte per provincie Economische schade vrachtverkeer door files per traject Economische schade vrachtverkeer door files per corridor Top-50 files op basis economische schade vrachtverkeer Gemiddelde verkeersintensiteit per dag, per telpunt Filemeldingen per provincie per motorvoertuig Overzicht filemeldingen naar oorzaak Fileduur per dagsoort Files door vrachtauto's Bodemgebruik in Nederland Gemiddelde verkeersintensiteit op het Nederlandse hoofdwegennet Infrastructuur in Europa Ontwikkeling Rijksinkomsten uit wegverkeer Rijksinkomsten uit wegverkeer Rijksuitgaven aan verkeersvoorzieningen Ruimtebeslag bij vervoer over spoor of weg Indicatie toltarieven personen- en vrachtauto’s in diverse landen Beheers- en onderhoudskosten infrastructuur Groei park personenauto's, bestelauto's en vrachtauto's

98 98 99 100 100 101 101 102 102 103 104 104 105 105 106 106 107 108 109 109 110 110 110 111 111

Energieverbruik en emissies door het wegverkeer Luchtverontreiniging, emissies door alle bronnen Verdeling CO2-uitstoot Verdeling NOx-uitstoot

112 113 119 120

Milieu 172 173 174 175

Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

5

pagina

176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203

Verdeling SO2-uitstoot Verdeling PM10-uitstoot Ontwikkeling CO-uitstoot per vrachtauto en trekker Ontwikkeling NOx-uitstoot per vrachtauto en trekker Emissies motorvoertuigen binnen en buiten de bebouwde kom Ontwikkeling NOx emissie motorvoertuigen in diverse landen Vergelijk naar voertuiggrootte van ruimtebeslag en brandstofverbruik Gestelde Euronormen aan reductie van vrachtauto's Emissies door vrachtauto’s Verdeling CO-emissie in Nederland CO-uitstoot door Nederlanders NOx-uitstoot door Nederlanders Emissies verkeer en vervoer Emissie CO2 in lange afstandvervoer containers Emissie NOx in lange afstandvervoer containers Emissie CO in bulkvervoer over lange afstand Emissie NOx in bulkvervoer over lange afstand Euronormen uitlaatgassen Indicatieve geluidsnormen Dieselverbruik naar grootte voertuig en laadvermogen Beladingsgraad van afstand en inhoud grensoverschrijdend vervoer Schaduwprijzen emissies binnen en buiten bebouwde kom per kilogram Maximale marginale maatschappelijke kosten per kilometer Maximale marginale en integrale kostentoerekening per kilometer Maximale marginale kosten en integrale inkomsten Indicatie effecten van hogere marginale heffingen en efficiëntie op kostenstijging Bezettingsgraad van afstand en inhoud naar land Vrachtautopark Nederlandse transportbedrijven naar milieuklasse

121 122 123 123 124 124 125 125 126 126 127 127 128 129 129 130 130 131 131 132 133 133 134 134 135 135 135 136

Verkeersveiligheid 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218

6

Aantal verkeersdoden naar leeftijd en wijze van verkeersdeelname Aantal verkeersgewonden naar leeftijd en wijze van verkeersdeelname Betrokkenheid bestel- en vrachtauto bij verkeersslachtoffers Verdeling doden niet natuurlijke oorzaak naar oorzaak Bij verkeersongevallen betrokken voertuigen Betrokkenheid voertuigen, voetgangers, dieren en objecten naar soort slachtoffer Aantal verkeersdoden per land Verkeersprestatie en slachtoffers van ongevallen waarbij vrachtauto betrokken Trends in verkeersslachtoffers, wagenpark, kilometers, bevolking en intensiteit Verkeersslachtoffers per provincie Verkeersdoden naar leeftijdsklasse-categorie en bevolking Verkeersdoden bij ongevallen met vrachtauto's naar verkeersdeelname Verkeersdoden bij rechtsafslaande vrachtauto's Verkeersslachtoffers per 100.000 inwoners per provincie Aantal voertuigen betrokken bij verkeersongevallen


137 137 138 138 139 139 140 140 141 142 142 143 143 144 144

Bedrijfstak Concentratie bedrijven in midden en zuid Nederland 1

Aantal transportbedrijven in beroepsgoederenvervoer over de weg in Nederland per 2-cijferig postcodegebied (2010)

Transportbedrijven per postcodegebied 200 150 100 80

tot tot tot tot tot

340 200 150 100 80

Totaal: 12.012 transportbedrijven Bron: NIWO Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

7

Lichte daling aantal bedrijven 2

Aantal bedrijven in het beroepsgoederenvervoer over de weg in Nederland (1992-2010) Soort bedrijf: Binnenland Grensoverschrijdend en binnenland

x 1.000 12

10

8

6

4

2

0 1992

1993

1994

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 20091) 30 juni 2010

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

30 juni 20091) 2010

Aantal bedrijven-

Waarvan grensoverschrijdend

Aantal binnenlandse vergunningbewijzen

Aantal Euro vergunningbewijzen

8.657 9.006 9.468 10.178 10.811 11.231 11.724 12.217 12.310 12.105 12.072 11.977 12.060 12.044 12.046 12.098 12.256 12.235 12.012

4.722 5.460 6.034 6.872 7.625 8.129 8.708 9.267 9.815 9.840 9.757 9.882 9.872 9.842 9.924 9.826 10.083 10.092 10.059

75.938 77.635 79.941 84.312 87.616 91.871 95.875 100.641 102.929 104.204 105.182 103.907 104.456 104.027 107.067 109.732 112.745 106.667 104.668

34.879 37.981 40.783 44.751 47.670 50.994 54.497 58.089 65.015 68.237 68.918 69.991 71.404 71.515 74.614 75.240 78.539 98.557 97.139

1) Op 1 mei 2009 is de nieuwe Wet wegvervoer goederen (WWG) in werking getreden. Een Eurovergunning geldt voor binnenlands en grensoverschrijdend vervoer.

Bron: NIWO

8


3

Aantal binnenlandse vergunningbewijzen per bedrijf in het beroepsgoederenvervoer over de weg in Nederland (1992-2010) Aantal bedrijven 31-12-1992

Aandeel %

Aantal bedrijven 31-12-2008

Aandeel %

Aantal bedrijven 31-12-2009 1)

Aandeel %


Aandeel %

Totaal

8.657

100

12.256

100

12.235

100

12.012

100

niet opgenomen 1 2 3 4 5 tot 10 10 tot 15 15 tot 20 20 tot 50 50 tot 100 100 en meer

186 1.928 1.161 828 638 1.786 830 415 692 156 37

2,1 22,3 13,4 9,6 7,4 20,6 9,6 4,8 8,0 1,8 0,4

440 3.822 1.780 1.015 705 1.893 871 440 905 261 124

3,6 31,2 14,5 8,3 5,8 15,4 7,1 3,6 7,4 2,1 1,0

531 3.955 1.714 991 678 1.852 868 413 872 253 108

4,3 32,3 14,0 8,1 5,6 15,1 7,1 3,4 7,1 2,1 0,9

460 3.907 1.731 981 660 1.821 825 420 856 247 104

3,8 32,5 14,4 8,2 5,5 15,2 6,9 3,5 7,1 2,0 0,9

Totaal aantal vergunningbewijzen

75.938

112.745

106.667

104.668


Bron: NIWO

4

Aantal buitenlandse (Euro-)vergunningbewijzen per bedrijf in het beroepsgoederenvervoer over de weg in Nederland (1992-2010) Aantal bedrijven 31-12-1992

Aandeel %


Aandeel %

Aantal bedrijven 31-12-2009 1)

Aandeel %


Aandeel %

Totaal

4.722

100

10.083

100

10.092

100

10.059

100

niet opgenomen 1 2 3 4 5 tot 10 10 tot 15 15 tot 20 20 tot 50 50 tot 100 100 en meer

207 1.085 769 504 362 882 346 181 298 75 13

4,4 23,0 16,3 10,6 7,7 18,7 7,3 3,8 6,3 1,6 0,3

462 3.637 1.433 766 516 1.375 591 330 701 199 73

4,6 36,1 14,2 7,6 5,1 13,6 5,9 3,3 7,0 2,0 0,7

308 3.295 1.325 735 544 1.556 768 379 830 245 107

3,1 32,6 13,1 7,3 5,4 15,4 7,6 3,8 8,2 2,4 1,1

292 3.292 1.374 747 533 1.538 735 388 815 242 103

2,9 32,7 13,7 7,4 5,3 15,3 7,3 3,9 8,1 2,4 1,0

Totaal aantal vergunningbewijzen

33.424

78.539

98.557

97.139


Bron: NIWO Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

9

5

Aantal bedrijven en vergunningen beroepsgoederenvervoer over de weg naar provincie en grootteklasse in Nederland (2010) Aantal vergunningbewijzen

Zuid-Holland Noord-Brabant Gelderland Noord-Holland Limburg Overijssel Friesland Utrecht Groningen Drenthe Zeeland Flevoland Totaal

1

2

3

4

5 tot 10

10 tot 15

763 701 570 316 262 254 308 199 230 164 163 37

296 295 271 171 139 117 103 84 91 70 88 29

163 179 156 121 84 66 61 52 46 32 31 12

127 138 93 80 55 40 36 32 28 36 23 7

366 361 244 199 148 126 79 105 85 69 62 20

181 169 131 91 72 54 40 41 20 34 22 11

3.967

1.754

1.003

695

1.864

866

*) Tijdelijk niet opgenomen vergunningen.

Bron: NIWO

6

Mutaties in het aantal bedrijven in het beroepsgoederenvervoer over de weg (1993-2009) (Aantal bedrijven)

Nieuwe

Intrekkingen

Faillissementen

1.200 1.000 800 600 400 200 0 -200 -400 -600 -800 -1.000 -1.200 1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

Bron: NIWO

10


2006

2007

2008

2009

7

15 tot 20

20 tot 50

50 tot 100

100 en meer

Niet opgenomen*)

Vergunninghouders

Vergunningbewijs Vergunningbewijs voor uitsluitend voor nationaal en nationaal vervoer internationaal vervoer

90 80 64 49 41 32 14 27 13 10 5 2

200 161 105 93 76 66 37 57 24 24 23 12

44 59 38 23 20 19 12 14 7 10 7 3

23 21 14 14 4 10 1 9 4 1 2 2

117 100 54 52 52 29 30 33 18 10 14 6

2.370 2.264 1.740 1.209 953 813 721 653 566 460 440 141

1.911 1.123 883 1.866 267 485 614 563 356 242 126 105

20.887 19.880 13.051 9.461 7.573 7.648 3.502 6.962 3.086 2.984 2.664 1.156

427

878

256

105

515

12.330

8.541

98.854

Aantal bedrijven en vergunningbewijzen per grootteklasse transportbedrijven (2010)

Totaal Vergunningen: niet opgenomen 1 2 3 4 5 tot 10 10 tot 15 15 tot 20 20 tot 50 50 tot 100 100 en meer

Bedrijven

Vergunningbewijzen

Aandeel bedrijven (grootteklassen)

Aandeel vergunningbewijzen

12.012

104.668

100,0%

100,0%

460 3.907 1.731 981 660 1.821 825 420 856 247 104

3.907 3.462 2.943 2.640 11.871 9.632 6.977 25.730 16.314 21.192

3,8% 32,5% 14,4% 8,2% 5,5% 15,2% 6,9% 3,5% 7,1% 2,1% 0,9%

3,7% 3,3% 2,8% 2,5% 11,3% 9,2% 6,7% 24,6% 15,6% 20,2%


11

8

Ontwikkeling aantal bedrijven in beroepsgoederenvervoer over de weg naar grootteklasse in Nederland (2004-2010) index 2004=100

2005

2006

2007

2008

2009

2010

150

140

130

120

110

100

90

1

2

3

4

5-9 10 - 14 Aantal vergunningbewijzen

15 - 19

20 - 49

50 - 99

100 en meer

Bron: NIWO

9

Ontwikkeling faillissementen Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg (1992-2009) Aantal vergunningbewijzen per onderneming

1-5

6-10

11-20

21 en meer

totaal

+/-

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

31 64 63 36 36 34 36 25 31 31 38 49 44 56 58 22 28 49

22 51 32 27 33 29 29 15 19 29 21 33 27 34 29 25 26 35

12 29 22 16 17 33 21 8 24 16 19 33 29 31 25 17 18 34

5 11 8 10 17 19 14 18 16 18 14 28 9 33 12 5 17 37

70 155 125 89 103 115 100 66 90 94 92 143 109 154 124 69 89 155

121,4% -19,4% -28,8% 15,7% 11,7% -13,0% -34,0% 36,4% 4,4% -2,1% 55,4% -23,8% 41,3% -19,5% -44,4% 29,0% 74,2%

Bron: NIWO

12


10

Ziekteverzuimpercentage bedrijfstakken in Nederland (2004-2010) 6

procent

Totaal

Openbaar vervoer en wegvervoer

5

4

3

2

1

0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

1e kw. 2010

2e kw. 2010

Vanaf 2008 voorlopig cijfer. Openbaar vervoer en wegvervoer (SBI93) inclusief beroepsgoederenvervoer over de weg. Ziekteverzuim inclusief lang verzuim, exclusief zwangerschapsverlof.

Bron: CBS

Vacaturegraad afspiegeling van conjunctuur 11

Vacaturegraad beroepsgoederenvervoer over de weg (2006-2010) 6

procent

5

4

3

2

1

0 I

II

III 2006

IV

I

II

III 2007

IV

I

II

III 2008

IV

I

II

III 2009

IV

I

II 2010

III

Vacaturegraad: Aantal vacatures ten opzichte van aantal werknemers in dienst.

Bron: TLN Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

13

12

Vacaturegraad beroepsgoederenvervoer over de weg voor chauffeur (2006-2010) 7

procent

6

5

4

3

2

1

0

I

II

III

IV

I

II

2006

III

IV

I

II

2007

III

IV

I

II

2008

III

IV

I

2009

II

III

2010


Bron: TLN

13

Vacaturegraad beroepsgoederenvervoer over de weg voor niet rijdend personeel (2006-2010) 5

procent

4

3

2

1

0

I

II

III 2006

IV

I

II

III

IV

I

2007

II

III 2008

IV

I

II

III 2009


Bron: TLN

14


IV

I

II 2010

III

14

Ontwikkeling stemmingsindicator transportondernemers vertrouwen (2006-2010) 10

procent

9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

I

II

III

IV

I

2006

II

III

IV

I

2007

II

III

IV

I

2008

II

III 2009

IV

I

II

III

2010

Bron: TLN

15

Werkzame personen per bedrijfstak in Nederland (2009) Dienstverlening t.b.v. vervoer 21,6%

Landbouw, bosbouw en visserij 2,8%

Vervoer over water 4,9% Vervoer door de lucht 6,9%

Post en telecommunicatie 23,3%

Energie- en waterleidingbedrijven 0,4%

Vervoer over land 43,3%

Industrie 10,5% Zorg en overige dienstverlening 22,7% Vervoer, opslag en communicatie 5,4%

Vervoer, opslag en communicatie

Bouwnijverheid 5,7%

Overheid 10,8% Handel, horeca en reparatie 20,2%

Financiële en zakelijke dienstverlening 21,4%

Delfstoffenwinning 0,1%

Totaal 8,6 mln Bron: CBS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

15

16

Ontwikkeling arbeids en financiële gegevens Nederlandse bedrijven in het goederenvervoer over de weg (2006-2008) 2006 x 1.000

2007 x 1.000

2008 x 1.000

133,2 118,2 115,0 103,3

145,1 124,8 123,2 109,6

142,9 125,6 123,0 109,4

x mln euro

x mln euro

x mln euro

17.688 17.574 114 16.662 4.898

19.091 18.953 138 17.967 5.403

20.116 19.996 120 19.166 5.984

Personeelskosten: Totaal Lonen en salarissen bruto Sociale verzekeringspremies werkgever Premies pensioen, VUT/inkoopsommen Sociale lasten overig Personeelskosten overig Totaal overige bedrijfslasten

5.253 3.705 500 359 46 643 5.668

5.686 4.029 543 382 47 685 5.983

5.922 4.187 577 407 37 714 6.287

Kosten voor: Energie Huisvesting Apparatuur en inventaris Vervoermiddelen Verkoop Communicatie Dienstverlening door derden Overige bedrijfslasten Afschrijvingen op vaste activa Bedrijfsresultaat Saldo financiële baten en lasten Saldo voorzieningen Saldo buitengewone baten en lasten Resultaat voor belastingen

62 344 58 3.905 105 111 546 537 842 1.026 -136 -11 46 925

62 373 72 4.178 109 108 540 542 895 1.124 -121 11 97 1.110

69 395 81 4.476 104 103 563 496 973 950 -94 -8 98 946

Werkzame personen1) Werkzame personen in FTE Werknemers op loonlijst Werknemers op loonlijst in FTE

Bedrijfsopbrengsten totaal Netto omzet Bedrijfsopbrengsten overig Bedrijfslasten totaal Omzet inkoopwaarde

1) Inclusief meewerkende eigenaren en gezinsleden die niet op de loonlijst staan.

Bron: CBS

16


17

Productiebenadering van het BBP vanuit de toegevoegde waarde per bedrijfstak (2009)

Vervoer door de lucht 2,2%

Vervoer over land 30,4%

Post en telecommunicatie 36,5%

Handel, horeca en reparatie 14,0%

Delfstoffenwinning 2,9%

Vervoer over water 4,4%

Dienstverlening t.b.v. vervoer 26,5%

Overheid 11,8% Vervoer, opslag en communicatie 5,8% Bouwnijverheid 5,9%

Zorg en overige dienstverlening 13,4% Industrie 13,6%

Energie- en waterleidingbedrijven 3,0%

Landbouw, bosbouw en visserij 1,7%

Financiële en zakelijke dienstverlening 27,9%

Totaal 523 mld euro (voorlopig cijfer) Toegevoegde waarde tegen marktprijzen.

Bron: CBS

Relatief meeste vrouwen werkzaam bij kleine bedrijven 18

Aandeel werkzame vrouwen per categorie bedrijf in het beroepsgoederenvervoer over de weg (2010) Klein

Middel

Groot

Binnenlands

Internationaal

Totaal 0% Kleine bedrijven Middelgrote bedrijven Grote bedrijven Binnenlandse bedrijven Internationale bedrijven

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

9%

10%

11%

12%

13%

(< 5 vrachtauto's) (5-50 vrachtauto's) (*50 vrachtauto's) (>75% omzet binnenlandse activiteiten) (>75% omzet internationale activiteiten)


17

Materieel 19

Nederlands motorvoertuigenpark en getrokken materieel per bouwjaar per 1-1-2010 Totaal park

Aandeel (%)

Personenauto’s

Aandeel (%)

Bestelauto’s )3,5 t.ttm

Aandeel (%)

Vrachtauto’s >3,5 t.ttm

Aandeel (%)

<1999

3.005.614

32,2

2.352.532

30,9

173.657

19,9

22.588

30,8

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

608.468 623.598 573.507 576.162 568.026 581.385 546.805 575.903 609.460 612.541 458.537

6,5 6,7 6,1 6,2 6,1 6,2 5,9 6,2 6,5 6,6 4,9

518.436 529.253 483.323 484.688 475.521 474.293 455.179 478.200 496.605 492.742 381.581

6,8 6,9 6,3 6,4 6,2 6,2 6,0 6,3 6,5 6,5 5,0

55.049 58.593 56.097 59.286 60.678 74.137 60.213 62.093 79.241 83.246 50.065

6,3 6,7 6,4 6,8 7,0 8,5 6,9 7,1 9,1 9,5 5,7

3.508 4.166 4.492 4.100 3.845 3.852 4.405 6.040 5.113 6.221 5.038

4,8 5,7 6,1 5,6 5,2 5,3 6,0 8,2 7,0 8,5 6,9

Totaal

9.340.006

7.622.353

872.355

73.368

100,0%

81,6%

9,3%

0,8%

9,6

8,0

10,3

Aandeel

Gem. leeftijd in jaren

10,0

Bron: RDW, CBS

20

Leeftijdsklasse-indeling personenauto's en bestelauto's per 1-1-2010 Personenauto's

Bestelauto's <1999 19,9%

2005-2009 30,2% <1999 30,9% 2005-2009 38,4%

1999-2004 41,7% 1999-2004 38,9%

Totaal: 7.622.353

Totaal: 872.355

Bron: RDW, CBS

18


Trekkers

Aandeel (%)

6.248

8,7

1.871 2,6 2.456 3,4 3.537 4,9 3.681 5,1 4.441 6,2 6.223 8,7 7.003 9,8 11.030 15,4 8.742 12,2 10.571 14,8 5.757 8,0

21

Speciale Aandeel voertuigen (%)

Autobussen

37.933 58,1

2.332 20,0

3.603 3.733 3.448 3.205 2.573 2.247 1.804 1.635 1.732 1.931 1.450

5,5 5,7 5,3 4,9 3,9 3,4 2,8 2,5 2,7 3,0 2,2

Aandeel (%)

384 3,3 685 5,9 606 5,2 579 5,0 767 6,6 863 7,4 1.121 9,6 781 6,7 1.136 9,8 1.213 10,4 1.167 10,0

Motortweewielers

Aandeel (%)

410.324 65,8 25.617 24.712 22.004 20.623 20.201 19.770 17.080 16.124 16.891 16.617 13.479

71.560

65.294

11.634

623.442

0,8%

0,7%

0,1%

6,7%

5,8

14,8

8,3

17,9

Aanhangwagens

Aandeel %

477.049 51,6

4,1 4,0 3,5 3,3 3,2 3,2 2,7 2,6 2,7 2,7 2,2

38.882 43.451 43.401 42.529 46.575 43.492 39.861 40.147 41.017 38.403 29.311

4,2 4,7 4,7 4,6 5,0 4,7 4,3 4,3 4,4 4,2 3,2

Opleggers Aandeel %

39.515 29,8 6.312 4,8 6.140 4,6 6.486 4,9 5.619 4,2 6.679 5,0 8.224 6,2 9.413 7,1 10.370 7,8 14.333 10,8 13.969 10,5 5.562 4,2

924.118

132.622

13,5

9,3

Leeftijdsklasse-indeling vrachtauto's en trekkers per 1-1-2010 Vrachtauto's

Trekkers <1999 8,7%

2005-2009 36,6%

<1999 30,8%

1999-2004 31,0% 2005-2009 60,2%

1999-2004 32,7%

Totaal: 73.368

Totaal: 71.560

Bron: RDW, CBS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

19

22

Ontwikkeling motorvoertuigenpark en getrokken materieel per 1 januari (1990-2010)

1990 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Totaal park

index

Personenauto's

index

Bestelauto's

index

Vrachtauto's index

5.800.927 6.530.087 6.644.290 6.859.086 7.042.600 7.318.515 7.640.776 7.926.892 8.168.344 8.387.745 8.495.499 8.627.180 8.715.847 8.862.935 9.059.630 9.249.367 9.340.006

100 113 115 118 121 126 132 137 141 145 146 149 150 153 156 159 161

5.118.429 5.580.818 5.664.408 5.810.228 5.931.387 6.119.581 6.343.164 6.539.040 6.710.595 6.854.947 6.908.890 6.991.974 7.092.293 7.230.178 7.391.903 7.542.331 7.622.353

100 109 111 114 116 120 124 128 131 134 135 137 139 141 144 147 149

384.987 495.313 501.326 525.144 566.562 627.758 696.135 755.776 797.594 835.710 866.753 893.455 862.974 849.348 862.303 876.170 872.355

100 129 130 136 147 163 181 196 207 217 225 232 224 221 224 228 227

84.195 82.712 82.581 83.518 81.829 82.411 83.153 83.418 82.706 81.668 79.444 77.619 75.924 75.841 75.313 75.112 73.368

100 98 98 99 97 98 99 99 98 97 94 92 90 90 89 89 87

Trekkers

index

33.006 41.337 44.531 47.351 49.008 52.647 56.759 59.804 62.013 62.889 63.445 64.519 65.608 70.544 72.786 74.624 71.560

100 125 135 143 148 160 172 181 188 191 192 195 199 214 221 226 217

Bron: RDW, CBS

23

Sloop, export en overige uitval Nederlands motorvoertuigenpark (2000-2009)

Personenauto's Sloop Export Buiten de normale registratie gesteld Uitval totaal personenauto's

Bedrijfsauto's Sloop Export Buiten de normale registratie gesteld Uitval totaal bedrijfsauto's Uitval totaal motorvoertuigen

2000

2001

2002

2003

2004

310.323 96.365 2.114 408.802

303.866 133.542 1.533 438.941

294.637 123.222 1.869 419.728

292.023 137.266 2.310 431.599

274.573 197.175 1.828 473.576

2000

2001

2002

2003

2004

17.386 34.748 651 52.785 461.587

18.657 42.567 535 61.759 500.700

18.672 45.721 595 64.988 484.716

17.788 47.006 559 65.353 496.952

18.291 57.334 463 76.088 549.664

Bron: CBS

20


Speciale voertuigen

index

Autobussen

index

Motorfietsen

index

Aanhangers

Opleggers

25.715 24.301 25.398 27.551 29.578 32.653 36.374 39.707 43.292 46.899 49.228 51.451 55.104 58.268 61.030 64.194 65.294

100 95 99 107 115 127 141 154 168 182 191 200 214 227 237 250 254

11.424 11.168 11.526 11.241 10.801 11.006 11.206 11.369 11.326 11.382 11.344 11.231 10.995 10.845 11.091 11.332 11.634

100 98 101 98 95 96 98 100 99 100 99 98 96 95 97 99 102

143.171 294.438 314.520 354.053 373.435 392.459 413.985 437.778 460.818 494.250 516.395 536.931 552.949 567.911 585.204 605.604 623.442

100 206 220 247 261 274 289 306 322 345 361 375 386 397 409 423 435

. . . . . . . . . . 721.626 782.035 820.035 853.482 881.919 905.955 924.118

. . . . . . . . . . 107.092 112.360 117.059 119.376 126.027 132.894 132.622

2005

2006

2007

2008

2009

231.627 177.430 1.463 410.520

225.760 179.901 1.436 407.097

200.836 209.446 1.392 411.674

198.272 205.455 1.299 405.026

246.759 181.928 1.066 429.753

2005

2006

2007

2008

2009

19.837 105.945 591 126.373 536.893

15.258 86.775 674 102.707 509.804

12.313 73.855 530 86.698 498.372

12.204 70.397 562 83.163 488.189

15.851 64.110 478 80.439 510.192


21

24

Aanhangwagens en opleggers vanaf 5 ton laadvermogen naar leeftijd en laadvermogen (1-1-2010) leeftijd laadvermogen

<1

1 t/m 2

3 t/m 6

7 t/m 11

> 12

Totaal

5.000 - 5.499 kg 5.500 - 5.999 kg 6.000 - 6.499 kg 6.500 - 6.999 kg 7.000 - 7.499 kg 7.500 - 7.999 kg 8.000 - 8.499 kg 8.500 - 8.999 kg 9.000 - 9.499 kg 9.500 - 9.999 kg 10.000 - 10.499 kg 10.500 - 10.999 kg 11.000 - 11.499 kg 11.500 - 11.999 kg 12.000 - 12.499 kg 12.500 - 12.999 kg 13.000 - 13.499 kg 13.500 - 13.999 kg 14.000 - 14.499 kg 14.500 - 14.999 kg 15.000 - 15.499 kg 15.500 - 15.999 kg 16.000 - 19.999 kg 20.000 - 24.999 kg 25.000 - 29.999 kg 30.000 kg en meer

29 17 32 19 29 58 17 12 2 9 38 9 19 29 57 42 57 59 48 91 108 50 127 619 516 4.121

57 105 64 59 116 218 59 12 35 22 199 17 55 80 115 185 171 129 160 278 255 129 408 1.723 1.925 23.705

93 99 118 240 104 151 70 31 64 72 81 53 78 86 143 206 306 267 351 479 402 262 717 2.961 2.952 27.345

98 68 110 80 121 59 137 52 31 79 45 60 139 137 154 325 374 447 541 491 518 441 952 4.627 3.194 20.152

201 180 174 177 223 186 195 194 169 179 203 307 386 440 472 766 789 785 1.041 1.176 1.037 991 2.730 8.266 6.913 16.375

478 469 498 575 593 672 478 301 301 361 566 446 677 772 941 1.524 1.697 1.687 2.141 2.515 2.320 1.873 4.934 18.196 15.500 91.698

Totaal

6.214

30.281

37.731

33.432

44.555

152.213

Bron: RDW, CBS

25

Verkopen vrachtauto's (>3,5 ttm) naar merk in Nederland (2008-2009) Volvo 15,9% DAF 31,6%

Mitshubishi 0,2%

Volvo 15,4% DAF 28,9%

Mitshubishi 0,1%

Scania 13,8%

Scania 14,0%

Terberg 0,6%

Ginaf 0,9% Renault 4,1% Iveco 4,5% Overige 4,8%

Mercedes-Benz 12,9%

Ginaf 1,5% Renault 2,7%

Terberg 0,7%

Iveco 3,9% Overige 4,7%

Totaal: 19.483 (2008)

Totaal: 12.922 (2009)

Bron: RAI

22

Mercedes-Benz 15,2%

MAN 13,1%

MAN 10,5%


26

Verkopen bestelauto's ()3,5 ttm) naar merk in Nederland (2008-2009) Citroen 5,6% Fiat 5,6% Peugeot 6,2%

Volkswagen 27,5%

Overige 2,7% Ford 9,7% Nissan 1,69% Iveco 2,6% Mercedes-Benz 13,0% GM 10,3%

Citroen 5,8% Fiat 4,9%

Hyundai 1,6% Toyota 1,9% Renault 11,4%

Totaal: 85.656 (2008)

Volkswagen 29,1%

Peugeot 7,1% Overige 2,7% Ford 9,8%

Nissan 1,5%

Iveco 2,3% GM 8,6% Toyota 1,8%

Mercedes-Benz 14,1% Hyundai 1,4% Renault 10,9%

Totaal: 51.286 (2009) Bron: RAI

2009 flinke aderlating voor truckfabrikanten 27

Ontwikkeling verkopen zware vrachtauto's vanaf 16 ton totaalgewicht in Europa (2008-2009)

Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Italië Nederland Spanje Polen België Zweden Oostenrijk Tsjechië Noorwegen Denemarken Portugal Finland

2008

2009

toe-/afname

67.748 48.163 35.094 25.662 16.695 25.088 16.326 9.634 6.027 7.775 7.436 4.659 5.573 4.493 3.339

40.199 28.575 19.326 12.731 10.644 8.378 6.341 6.202 4.782 4.202 2.997 2.822 2.688 2.364 2.201

-40,7% -40,7% -44,9% -50,4% -36,2% -66,6% -61,2% -35,6% -20,7% -46,0% -59,7% -39,4% -51,8% -47,4% -34,1%

Zwitserland Roemenië Hongarije Slowakije Griekenland Luxemburg Ierland Slovenië Bulgarije Litouwen Letland Estland IJsland Totaal

2008

2009

toe-/afname

1.703 5.994 4.477 3.718 1.597 1.584 2.648 2.175 2.389 3.084 1.632 1124 193

1.705 1.542 1.467 1.149 940 790 674 531 495 414 254 202 30

0,1% -74,3% -67,2% -69,1% -41,1% -50,1% -74,5% -75,6% -79,3% -86,6% -84,4% -82,0% -84,5%

316.030 164.645 -47,9%

Bron: ACEA Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

23

28

Actief motorvoertuigenpark in enkele landen in Europa (2008) Personenauto's

België Bulgarije Cyprus Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland IJsland Italië Kroatië Letland Liechtenstein Litouwen Luxemburg Macedonië Malta Nederland Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Slovenië Slowakije Spanje Tsjechië Turkije Verenigd Koninkrijk Zweden Zwitserland

5.086.756 2.366.196 443.517 2.105.049 41.321.171 551.830 2.682.831 30.850.000 5.101.410 3.055.427 1.924.281 209.740 36.105.183 1.535.280 932.828 25.462 1.697.934 329.048 290.000 229.389 7.467.117 2.197.193 4.284.919 16.079.533 4.408.000 4.027.363 1.045.183 1.544.888 22.145.364 4.423.370 6.796.629 30.309.171 4.278.995 3.989.811

Bestelauto's () 3,5 ton)

Vrachtauto's (>3,5 ton)

561.303 : : 481.734 1.898.485 : 318.797 5.720.000 776.794 : 313.935 : 3.685.662 : 53.859 : 91.312 : : : 869.237 : 307.287 1.947.300 1.200.000 : : : 4.918.611 484.125 2.449.555 3.498.114 430.887 :

153.502 : : 50.555 885.593 : 105.106 558.000 248.466 : 39.983 : 1.006.049 : 64.310 : 84.947 : : : 211.530 : 71.773 974.665 134.000 : : : 486.974 206.812 744.217 557.256 79.312 :

Bestelauto's en vrachtauto's

714.805 299.161 121.779 532.289 2.784.078 83.350 423.903 6.278.000 1.025.260 470.755 353.918 31.819 4.691.711 180.301 118.169 2.696 176.259 34.408 18.000 48.210 1.080.766 523.350 379.060 2.921.965 1.334.000 645.340 83.909 248.662 5.405.585 690.937 3.193.772 4.055.370 510.199 326.232

Bron: ANFAC, EUROSTAT

24


Autobussen

15.992 25.400 3.402 14.452 75.270 4.292 12.276 92.874 27.186 17.955 8.911 1.955 97.597 5.099 10.543 99 14.312 1.546 2.500 1.176 11.332 23.324 9.368 92.401 15.400 41.514 2.378 10.537 62.196 21.113 583.482 114.000 13.474 48.536

29

Verkopen zware vrachtauto's vanaf 16 ton totaalgewicht naar diverse landen en merk (2009) Nederland 6,5% Slowakije 0,7%

Frankrijk 17,4%

Tsjechië 1,8% Oostenrijk 2,6%

Duitsland 24,4%

Zweden 2,9% Noorwegen 1,7% België 3,8% Denemarken 1,6% Polen 3,9% Portugal 1,4% Spanje 5,1% Finland 1,3% Verenigd Koninkrijk 11,8%

Hongarije 0,9% Overige landen 2,6% Roemenië 0,9% MAN 16,5% Italië 7,7% Zwitserland 1,0%

Daf 14,6% Overige merken 2,4%

Volvo 13,1% Mercedes-Benz 20,8%

Scania 13,3% Iveco 9,2% Renault 10,1%

Totaal: 164.645 Bron: ACEA

30

Diefstallen Nederlandse voertuigen (1997-2009) 1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

24.018 2.857 308 1.467 1.870

23.605 3.172 256 1.397 1.646

24.138 3.459 287 1.213 1.510

25.187 3.934 299 1.230 1.696

23.090 3.650 340 1.045 1.582

23.379 4.306 430 1.072 1.598

18.968 3.353 355 1.045 1.886

Totaal gestolen motorvoertuigen 30.520

30.076

30.607

32.346

29.707

30.785

25.607

2004

2005

2006

2007

2008

2009

(+/-)

16.527 3.304 368 1.022 1.768

13.844 2.719 319 1.032 1.765

12.821 2.458 305 1.030 1.547

11.891 2.173 274 987 1.676

11.216 2.219 257 1.015 1.926

11.025 -1,7% 2.369 6,8% 262 1,9% 896 -11,7% 2.112 9,7%

Totaal gestolen motorvoertuigen 22.989

19.679

18.161

17.001

16.633

16.664

Personenauto's Bedrijfsvoertuigen (licht) Bedrijfsvoertuigen (zwaar) Aanhangwagens/opleggers Motortweewielers

Personenauto's Bedrijfsvoertuigen (licht) Bedrijfsvoertuigen (zwaar) Aanhangwagens/opleggers Motortweewielers

0,2%

Bron: Stichting AVc Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

25

31

Voertuigkilometers motorvoertuigen in Nederland (1990-2008) (mln km)

1990

2000

2005

2006

2007

2008

78.200 1.853 2,3%

89.148 2.061 2,3%

94.902 2.028 2,1%

95.827 2.076 2,1%

97.485 2.116 2,1%

99.696 1.989 2,0%

Bestelauto Nederlandse kentekens Buitenlandse kentekens Aandeel buitenlandse bestelauto's

7.854 224 2,8%

14.794 597 3,9%

17.245 719 4,0%

16.618 692 4,0%

16.932 706 4,0%

17.400 725 4,0%

Vrachtauto Nederlandse kentekens Buitenlandse kentekens Aandeel buitenlandse vrachtauto's

5.040 437 8,0%

6.241 524 7,7%

6.129 669 9,8%

6.199 747 10,8%

6.319 819 11,5%

6.433 800 11,1%

Personenauto Nederlandse kentekens Buitenlandse kentekens Aandeel buitenlandse personenauto's

2006 t/m 2008 voorlopig cijfer.

Bron: CBS

32

Ontwikkeling aantal vrachtauto’s beroepsgoederenvervoer over de weg voorzien van een digitale tachograaf (2006-2013) 100

procenten

Vrachtauto's met digitale tachograaf

Vrachtauto's zonder digitale tachograaf

90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 juni 2006

maart 2007

maart 2008

mei 2009

maart 2010

Vanaf maart 2010 inschatting transportondernemers.

Bron: TLN

26


maart 2013

Vervoersstromen 33

Modal-split in het binnenlands goederenvervoer in Nederland (2006) Binnenvaart 15,1%

Spoorvervoer 0,8%

Wegvervoer 84,1%

Totaal: 645 mln ton Bron: CBS

Wegvervoer dominant in binnenlandse goederenstromen 34

Aandeel modaliteiten in binnenlands goederenvervoer naar goederensoort, in tonnen (2006) Binnenlands vervoer

Wegvervoer

Spoor

Binnenvaart

Landbouwproducten Voedingsproducten Vaste brandstoffen Aardolie Ertsen Metalen Mineralen/bouwmaterialen Meststoffen Chemische producten Overige goederen 25%

0%

50%

75%

100%

Binnenvaart incl. buitenlandse schepen.

Bron: CBS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

27

35

Prestaties Nederlands binnenlands goederenwegvervoer (1999-2009) Aantal ritten totaal w.o.beladen x1.000

Afgelegde afstand totaal w.o.beladen mln km

Aantal zendingen

Vervoerd gewicht

x1.000

1.000 ton

337.474 320.181 330.160 309.802 312.211 323.038 314.560 327.801 359.937 363.794 335.320

Vervoers- Ladingtonafstand der kilometers goederen mln km x mln

Beroepsvervoer 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

46.701 45.767 49.871 54.369 52.981 47.794

23.992 22.149 22.741 22.066 22.484 23.170 23.392 27.568 31.731 32.614 28.397

2.795 2.788 2.835 2.898 3.261 3.633 3.489 3.961 3.821 3.916 3.721

2.037 2.074 2.132 2.208 2.279 2.433 2.321 2.759 2.644 2.915 2.730

27.102 24.629 25.400 23.814 24.607 26.097 26.509 30.865 35.821 35.901 30.898

Groei 2008/2009

-9,8%

-12,9%

-5,0% -6,3%

-13,9%

359.743 437.871 396.828 429.879 365.338 370.936

19.509 19.257 18.583 18.899 272.534 188.961 242.721 244.180 242.388 221.102 224.316

1.459 1.454 1.450 1.399 11.441 11.855 14.246 12.969 12.451 13.111 13.306

1.028 1.021 1.030 976 7.142 7.109 8.578 8.844 7.911 8.811 8.947

28.222 27.496 27.689 23.349 275.853 191.986 244.849 246.655 244.569 222.999 226.245

122.777 119.268 113.821 113.677 205.081 207.028 222.166 214.560 206.055 180.272 217.622

1.848 1.793 1.850 1.385 7.405 7.350 8.742 9.038 8.073 8.968 9.095

6.522 6.543 6.225 6.080 9.265 10.148 10.262 9.797 9.188 8.826 9.811

1,5%

1,5%

1,5%

1,5%

1,5%

20,7%

1,4%

11,2%

Eigen vervoer 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Groei 2008/2009

2.315 2.296 2.385 2.384 2.492 2.765 2.661 3.073 2.985 3.247 3.017

25.447 24.141 23.936 23.231 22.935 24.245 23.741 23.620 23.679 25.518 23.831

-7,8% -7,1%

-6,6%

Eigen vervoer vanaf 2003 incl. vervoer met bestelauto's. Vanaf 2008 worden bedrijven geënquêteerd via het CBS-bedrijven register i.p.v. het NIWO vergunninghoudersbestand.

Bron: NIWO, CBS

36

Aandeel beroepsgoederenvervoer in het binnenlandse wegvervoer op basis van tonnen (1980-2008) 59,2%

1980

63,1%

1990

66,9%

Bron: CBS

28

2008

eigen vervoer


beroepsvervoer

37

Gemiddelde (beladen) afstand per binnenlandse rit goederenvervoer over de weg in Nederland (1997-2008) Beroepsvervoer

Eigen vervoer

105,0 100,1

100

101,4

100,1

99,2

93,8

93,6

89,4 85,4

84,4

84,9

83,3

kilometers

75

50

37,4

35,2

38,0

37,4

35,9

35,3

36,2 32,6

26,2

25

0

39,9

37,6

36,0

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Eigen vervoer incl. vervoer met bestelauto's.

Bron: NIWO, CBS

Bouwmaterialenvervoer met name op korte afstand 38

Gemiddelde afstand per binnenlandse rit in het beroepsgoederenvervoer over de weg naar goederensoort (2008) Landbouwproducten; levende dieren

99

Voedingsproducten en veevoeder

144

Vaste minerale brandstoffen

92

Aardolie en aardolieproducten

85

Ertsen en metaalresiduen

70

Metalen, metalen halffabrikaten

140

Ruwe mineralen; bouwmaterialen

55

Meststoffen

67

Chemische producten

70

Overige goederen en fabrikaten

91 0

30

90

60

120

150

kilometers

Bron: NIWO, CBS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

29

Meeste vervoer van en naar Zuid-Holland 39

Totaal geladen en geloste gewicht (binnenlands en bilateraal) in het Nederlandse goederenvervoer over de weg per provincie (2008) Provincie van lading Onbekend 0,3% Groningen 4,0% Flevoland 2,1% Friesland 3,9% Limburg 9,0% Drenthe 3,2% Overijssel 7,8% Noord-Brabant 17,4% Gelderland 11,9% Zeeland 3,3%

Provincie van lossing Onbekend 0,3% Flevoland 2,3% Groningen 4,5% Friesland 4,2% Limburg 8,8% Drenthe 3,2%

Utrecht 5,6% Overijssel 6,9% Zuid-Holland 21,4%

Noord-Holland 10,1%

Noord-Brabant 16,9%

Totaal geladen 602 mln ton

Gelderland 11,8% Zeeland 3,2% Utrecht 5,7% Zuid-Holland 21,2%

Noord-Holland 11,0%

Totaal gelost 594 mln ton Bron: NIWO, CBS

Binnenlands beroepsgoederenvervoer over de weg (1990-2015) 400

380

360

340 x mln ton

40

320

300

280

260

240

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Bron: NIWO, CBS, prognose TLN

30


41

Binnenlands beroepsgoederenvervoer over de weg door Nederlandse ondernemingen naar goederensoort (1993-2009) Totaal

Landbouwproducten/ levende dieren

Voedingsproducten/ veevoeder

275.826 275.344 284.887 281.807 294.760 304.643 337.474 320.181 330.160 309.802 312.211 323.038 314.560 327.801 359.937 363.794 335.320

33.595 31.349 32.991 31.554 33.330 36.606 33.190 31.134 28.954 30.136 26.217 32.141 32.019 31.649 33.332 29.932 35.134

44.842 41.568 44.909 46.219 45.541 45.395 48.535 49.918 51.948 50.811 47.605 48.982 49.597 52.519 55.351 53.490 57.376

-7,8%

17,4% Metalen/ metalen halffabrikaten

Vaste brandstoffen



804 876 569 842 848 636 821 615 640 645 699 734 592 615 633 462 673

8.366 7.737 7.846 7.470 7.301 6.641 9.049 8.992 8.559 10.279 7.795 8.166 16.090 10.687 9.937 9.141 12.854

1.530 1.829 1.280 1.629 1.979 1.726 2.001 1.611 2.704 1.797 1.682 2.639 2.108 2.330 2.801 2.572 2.319

7,3%

45,7%

40,6%

-9,8%

Ruwe mineralen/ bouwmaterialen

Meststoffen

Chemische producten


x 1000 ton

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Groei 2008/2009

x 1000 ton

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

7.045 7.671 7.630 7.280 6.992 6.806 7.496 7.070 6.454 6.385 7.561 7.885 8.232 8.281 9.275 9.194 8.999

100.000 102.051 98.230 95.710 101.181 103.240 116.340 112.372 119.105 97.795 104.885 94.202 82.430 90.236 104.460 106.266 93.686

5.158 6.534 6.471 6.816 6.983 6.668 8.139 6.947 7.391 7.642 6.239 9.409 6.878 7.162 10.368 13.342 9.105

12.866 13.242 15.084 12.968 13.326 14.595 15.773 20.134 22.600 17.819 24.934 35.218 33.124 35.673 39.415 41.086 34.035

61.619 62.485 69.876 71.320 77.280 82.333 96.130 81.388 81.804 86.493 84.596 83.662 83.490 88.650 94.366 98.310 81.138

Groei 2008/2009

-2,1%

-11,8%

-31,8%

-17,2%

-17,5%

Bron: NIWO, CBS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

31

Groot deel gewicht bepaald door bouwmaterialen 42

Nederlands binnenlands en grensoverschrijdend (bilateraal) beroepsgoederenvervoer over de weg naar goederensoort (2008) Landbouw/dieren 8,2% Erts 0,7% Machines/auto's/ stukgoed 27,0%

Voeding 14,7%

Olie 2,5% IJzer 2,5%

Kolen/turf 0,1% Chemie 11,3%

Zand/grint/gips/cement 29,3%

Mest 3,7%

Landbouw/dieren 11,7% Erts 0,8%

Binnenlands

Totaal 364 mln ton

Voeding 12,1%

Machines/auto's/ stukgoed 36,4%

Olie 0,7% IJzer 6,4%

Kolen/turf 0,6% Chemie 11,5% Mest 1,3%

Zand/grint/gips/cement 18,5%

Grensoverschrijdend

Totaal 95 mln ton Bron: NIWO, CBS

43

Gemiddelde ritafstand (beladen) per provincie binnenlands beroepsgoederenvervoer over de weg (2008) gem. ritafstand (geladen)

gem. ritafstand (gelost)

gem. ritafstand

Limburg Utrecht Groningen Noord-Holland Zuid-Holland Noord-Brabant Friesland Drenthe Gelderland Zeeland Overijssel Flevoland 50

60

70

80

Ritafstand inclusief lege kilometers.

Bron: CBS

32


90

100

Meeste gewicht geladen en gelost in Groot-Rijnmond 44

Geladen en geloste gewicht Nederlands goederenvervoer over de weg per Nuts-3 gebied (2008) (x 1.000 ton)

Geladen:

Gelost:

Groot-Rijnmond Utrecht West-Noord-Brabant Groot-Amsterdam Zuidoost-Noord-Brabant Noordoost-Noord-Brabant Zuid-Limburg Veluwe Twente Noord-Overijssel Noord-Limburg Zuidoost Zuid-Holland Midden-Noord-Brabant Flevoland Overig Zeeland Zuidwest-Gelderland Overig Groningen Midden-Limburg Delft en Westland Oost Zuid-Holland Noord-Friesland Agglomeratie 's-Gravenhage Zuidoost-Friesland Kop van Noord-Holland Agglomeratie Leiden en Bollenstreek Oost-Groningen Zuidoost-Drenthe Noord-Drenthe Zeeuwsch-Vlaanderen Zaanstreek Zuidwest-Drenthe Alkmaar en Omgeving Zuidwest-Overijssel IJmond Delfzijl en Omgeving Het Gooi en Vechtstreek Zuidwest-Friesland Agglomeratie Haarlem Arnhem/Nijmegen Achterhoek Overige gebieden in: Zuid-Holland Noord-Brabant Noord-Holland Gelderland Limburg Overijssel Groningen Friesland Drenthe Zeeland Nederland

66.421 33.578 29.349 25.597 26.087 25.276 21.253 20.524 19.548 19.143 16.099 13.959 14.883 12.487 11.647 12.817 11.404 13.109 10.594 10.574 9.242 7.594 8.579 8.230 8.249 6.134 6.488 5.892 6.687 4.718 5.260 4.634 4.651 4.410 3.799 3.127 3.042 1.242 5 1

62.858 33.679 27.039 28.310 27.252 23.649 19.697 19.562 18.164 15.432 17.653 14.615 13.458 13.547 13.434 11.943 13.101 11.132 10.256 9.724 10.776 9.591 8.287 8.622 7.140 7.071 6.294 6.368 4.502 5.383 4.641 4.548 3.972 3.734 3.902 3.809 3.083 1.902 11 1

129.279 67.257 56.388 53.908 53.339 48.925 40.951 40.086 37.712 34.575 33.753 28.574 28.341 26.034 25.081 24.760 24.505 24.240 20.849 20.298 20.018 17.184 16.866 16.851 15.389 13.205 12.782 12.260 11.190 10.101 9.900 9.181 8.623 8.144 7.701 6.935 6.125 3.143 16 3

11.473 9.184 8.845 6.566 3.946 3.609 2.632 2.380 1.800 1.301 33.731

11.473 9.184 8.845 6.566 3.946 3.606 2.632 2.384 1.800 1.301 33.894

22.946 18.368 17.690 13.132 7.892 7.215 5.263 4.764 3.600 2.601 67.625

601.797

593.774

1.195.570

Totaal

Geladen en gelost:


33

België en Duitsland het belangrijkst qua waarde en gewicht 45

Uitvoerwaarde Nederlandse goederenhandel met EU-Lidstaten en bilateraal vervoerd gewicht Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg vanuit Nederland (2008) Zweden 2,3% Polen 2,6% Denemarken 1,8%

Overige lidstaten 4,3%

Spanje 4,5% Oostenrijk 1,7% Italië 6,9%

Tsjechië 1,6%

Duitsland 32,1%

Frankrijk 11,5%

Finland 1,3% Griekenland 1,1% Verenigd Koninkrijk 11,9% Ierland 1,2%

België 15,2%

Totaal: 282 mld euro

Overige lidstaten Luxemburg Zweden Polen Denemarken Spanje Oostenrijk Italië Tsjechië

0,16% 0,54% 1,36% 0,17% 1,42% 0,96% 0,42% 1,55% 0,13%

Duitsland 44,99%

Frankrijk 12,29%

Hongarije 0,06% Griekenland 0,09%

Verenigd Koninkrijk 3,68% Ierland 0,10%

België 32,07%

Totaal: 50 mln ton Bron: NIWO, CBS

34


46

Aandeel buitenlandse transportbedrijven in het vervoerde gewicht internationale goederenvervoer* over de weg per land (2005) Vervoer vanuit:

Nationale transportbedrijven

Transportbedrijven EU-15

Transportbedrijven buiten EU-15

Zweden Frankrijk België Italië Duitsland Verenigd Koninkrijk Hongarije Oostenrijk Luxemburg Ierland Spanje Denemarken Letland Nederland Griekenland Slowakije Tsjechië Finland Litouwen Slovenië Estland Slovenië Polen 0%

Vervoer naar:

10%

20%

30%

Nationale transportbedrijven

40%

50%

60%

Transportbedrijven EU-15

70%

80%

90%

100%

Transportbedrijven buiten EU-15

Zweden Frankrijk Verenigd Koninkrijk België Duitsland Italië Ierland Hongarije Oostenrijk Denemarken Luxemburg Letland Spanje Nederland Griekenland Estland Slowakije Litouwen Slovenië Tsjechië Slovenië Finland Polen 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

* Bilateraal en derde landenvervoer.

Bron: EUROSTAT Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

35

47

Modal-split in het Nederlands internationale goederenvervoer (2006) Spoorvervoer 5,7%

Wegvervoer 32,1%

Binnenvaart 62,2%

Totaal: 439 mln ton Bron: CBS

48

Aandeel modaliteiten in internationaal bilateraal goederenvervoer naar goederensoort, in tonnen (2006) Wegvervoer

Spoorvervoer

Binnenvaart

Landbouwproducten Voedingsproducten Vaste brandstoffen Aardolie Ertsen Metalen Mineralen/bouwmaterialen Meststoffen Chemische producten Overige goederen 0%

25%

50%

Binnenvaart uitsluitend onder Nederlandse vlag.

Bron: CBS

36


75%

100%

49

Gemiddelde ritafstand bilateraal beroepsgoederenvervoer over de weg naar en vanuit Nederland (2008) België Duitsland Luxemburg Frankrijk Verenigd Koninkrijk Denemarken Zwitserland Tsjechische Republiek Zweden Polen Oostenrijk Ierland Liechtenstein Noorwegen Italië Slowakije Litouwen Hongarije Kroatië Slovenië Wit-Rusland Spanje Roemenië Oekraïne Finland Rusland Portugal Bulgarije Gibraltar Moldavië Marokko Griekenland Turkije 0

500

1.000

1.500 kilometer

2.000

2.500

3.000


37

50

Prestatie Nederlands internationaal wegvervoer (2000-2009) Aantal ritten totaal w.o.beladen x1.000

Afgelegde afstand Aantal totaal w.o.beladen zendingen mln km

x1.000

Vervoerd gewicht 1.000 ton


Beroepsvervoer 2000

bilateraal cabotage derde landen totaal

-

5.052 531 694 6.277

2.606 127 556 3.289

2.162 97 479 2.738

5.473 89.483 553 8.920 724 12.566 6.750 110.969

2.366 102 498 2.966

35.722 1.606 8.354 45.682

2004


8.718 2.169 1.214 12.101

5.658 852 914 7.424

3.175 348 724 4.247

2.482 185 600 3.267

6.579 99.287 977 14.042 1.061 16.928 8.617 130.257

2.936 212 705 3.853

37.916 2.724 10.535 51.175

2005


8.623 2.346 1.011 11.980

5.698 1.041 756 7.495

3.121 339 601 4.061

2.442 188 494 3.124

6.755 96.883 1.179 15.297 890 13.476 8.824 125.656

2.935 213 584 3.732

37.196 2.583 8.535 48.314

2006


9.237 2.408 1.025 12.670

5.962 925 765 7.652

3.286 326 601 4.213

2.474 167 500 3.141

6.959 98.009 1.064 12.605 860 13.390 8.883 124.004

2.929 188 559 3.676

37.522 2.050 8.690 48.262

2007


8.850 3.210 936 12.996

5.779 1.496 683 7.958

2.896 375 485 3.756

2.165 208 398 2.771

6.774 94.726 1.629 12.429 778 12.160 9.181 119.315

2.610 227 458 3.295

32.928 1.834 6.825 41.587

2008


9.148 3.136 966 13.250

5.765 1.400 679 7.844

3.138 419 491 4.048

2.270 225 391 2.886

6.670 95.095 1.508 14.698 763 12.008 8.941 121.801

2.687 244 439 3.370

32.451 2.366 6.800 41.617

2009


8.319 3.009 922 12.250

5.185 1.218 661 7.064

2.842 405 481 3.728

2.077 205 390 2.672

5.960 85.167 1.317 12.244 726 11.648 8.003 109.059

2.448 228 431 3.107

28.965 2.151 6.657 37.773

-7,5%

-9,9%

-7,9%

-7,4% -10,5%

-10,5% -7,8%

-9,2%

Groei 2008 / 2009

Eigen vervoer vanaf 2003 incl. vervoer met bestelauto's. Vanaf 2008 worden bedrijven geënquêteerd via het CBS-bedrijven register i.p.v. het NIWO vergunninghoudersbestand.

Bron: NIWO, CBS

38


Aantal ritten totaal w.o.beladen x1.000

Afgelegde afstand Aantal totaal w.o.beladen zendingen mln km

x1.000

Vervoerd gewicht 1.000 ton


Eigen vervoer 2000


-

1.435 138 9 1.582

422 13 9 444

344 10 8 362

1.848 151 12 2.011

8.081 646 153 8.880

472 10 9 491

2.152 85 126 2.363

2004


1.740 7.459 34 9.233

1.067 3.376 23 4.466

505 631 17 1.153

372 318 14 704

1.384 3.388 28 4.800

13.962 1.842 417 16.221

476 320 17 813

3.342 205 183 3.730

2005


1.692 8.500 44 10.236

1.101 3.244 31 4.376

469 554 23 1.046

351 194 19 564

1.399 3.267 39 4.705

13.527 2.409 524 16.460

448 197 24 669

3.535 205 301 4.041

2006


1.810 4.867 50 6.727

1.138 2.605 32 3.775

471 451 22 944

338 210 18 566

1.411 2.629 42 4.082

13.888 2.292 623 16.803

435 215 21 671

3.478 225 333 4.036

2007


1.993 5.785 81 7.859

1.310 3.535 58 4.903

601 607 40 1.248

445 399 34 878

1.608 3.556 64 5.228

15.913 2.175 1.042 19.130

540 402 38 980

4.978 313 587 5.878

2008


1.617 6.413 71 8.101

1.017 3.475 50 4.542

484 669 39 1.192

344 293 31 668

1.261 3.502 60 4.823

12.345 2.678 982 16.005

444 297 35 776

3.746 295 594 4.635

2009


1.649 6.344 47 8.040

1.027 3.425 30 4.482

457 658 22 1.137

328 287 17 632

1.277 3.445 38 4.760

12.404 1.762 456 14.622

412 289 21 722

3.196 206 253 3.655

-0,8%

-1,3%

-4,6%

-5,4%

-1,3%

Groei 2008 / 2009


-8,6% -7,0% -21,1%

39

2009 Slecht handelsjaar 51

Ontwikkeling van de Nederlandse goederenhandel (2008-2009) Uitvoer in mln euro

2008

Groei

2009

Invoer Groei

Groei

België Bulgarije Cyprus Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland Italië Letland Litouwen Luxemburg Malta Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Slovenië Slowakije Spanje Tsjechië Verenigd Koninkrijk Zweden

42.967 4% 554 13% 369 26% 5.061 8% 90.618 11% 357 -16% 3.686 -2% 32.375 13% 3.018 11% 2.725 -4% 3.318 -3% 19.608 14% 427 20% 611 5% 1.198 7% 178 13% 4.871 -2% 7.261 16% 2.460 5% 1.732 23% 650 3% 1.068 29% 12.730 2% 4.481 -7% 33.586 5% 6.463 2%

34.619 413 324 4.076 75.225 264 2.888 27.484 2.571 2.108 2.600 16.007 230 449 959 247 4.102 5.948 2.413 1.298 528 890 10.512 3.818 25.879 5.185

Noorwegen Rusland Turkije Zwitserland Overige landen

3.046 6.559 3.850 4.940 69.713

1% 0% 2% 3% 3%

3.092 1% 4.419 -33% 3.482 -10% 4.781 -3% 62.550 -10%

8.531 13.036 1.642 2.058 125.763

97% 22% -3% -8% 9%

370.480

7%

309.359 -16%

335.921

9%

Totaal

-19% -25% -12% -19% -17% -26% -22% -15% -15% -23% -22% -18% -46% -27% -20% 39% -16% -18% -2% -25% -19% -17% -17% -15% -23% -20%

2008

33.896 3% 219 48% 82 7% 3.529 11% 64.622 5% 154 -32% 3.606 6% 16.884 13% 432 13% 2.004 14% 3.534 -4% 7.962 5% 202 15% 281 14% 1.200 23% 16 9% 2.007 9% 3.938 11% 1.304 8% 912 79% 274 12% 1.182 -7% 5.988 1% 3.701 67% 21.224 9% 5.737 4%

Bron: CBS

40


2009

Groei

27.452 187 83 2.975 52.537 346 2.640 13.591 389 1.845 3.154 6.322 152 312 716 40 1.636 3.595 1.088 957 228 1.118 4.799 3.761 17.648 3.992

-19% -14% 0% -16% -19% 125% -27% -20% -10% -8% -11% -21% -25% 11% -40% 159% -18% -9% -17% 5% -17% -5% -20% 2% -17% -30%

6.787 9.628 1.367 1.696 102.978

-20% -26% -17% -18% -18%

274.020 -18%

52

Grensoverschrijdend (bilateraal) beroepsgoederenvervoer over de weg door Nederlandse ondernemingen naar goederensoort (1993-2009) Totaal

Landbouwproducten/ levende dieren

Voedingsproducten/ veevoeder

Vaste brandstoffen



1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

78.437 83.820 87.843 86.416 89.318 90.287 96.348 89.483 90.636 91.998 90.983 99.287 96.883 98.009 94.726 95.095 85.167

11.762 11.565 11.834 11.777 11.935 12.692 12.742 10.454 10.538 10.137 10.107 12.340 11.613 12.160 12.188 11.090 11.141

11.866 11.851 12.220 11.599 11.434 10.969 11.368 12.338 12.013 12.514 11.065 12.954 13.909 14.131 12.893 11.486 12.971

620 823 833 716 661 709 876 465 504 731 523 654 483 540 778 525 740

627 649 617 527 575 704 841 643 673 537 377 387 655 537 608 685 575

767 875 982 1.019 935 1.082 911 777 923 951 874 1.092 593 846 1.031 741 894

Groei 2008 / 2009

-10,4%

0,5%

12,9%

41,0%

-16,1%

20,6%

Metalen/ metalen halffabrikaten

Ruwe mineralen/ bouwmaterialen

Meststoffen

Chemische producten


5.642 6.493 6.747 6.378 6.673 6.583 6.592 5.978 5.957 5.771 6.364 5.898 6.249 5.352 6.448 6.063 4.529

10.931 12.267 12.655 11.886 12.558 11.924 13.225 13.273 14.018 13.871 15.589 16.135 13.532 14.035 13.784 17.695 13.860

921 1.080 1.225 997 908 820 1.142 937 901 944 721 1.195 625 802 1.314 1.258 1.584

9.905 10.402 10.549 10.871 10.775 10.852 11.006 12.065 12.630 11.634 11.199 10.328 10.250 12.214 12.060 10.947 11.339

25.396 27.815 30.181 30.646 32.863 33.953 37.645 32.554 32.480 34.908 34.166 38.304 38.975 37.393 33.622 34.606 27.535

-25,3%

-21,7%

25,9%

3,6%

-20,4%

x 1000 ton

x 1000 ton

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Groei 2008 / 2009 Bron: NIWO, CBS


41

53

Gemiddelde afstand per beladen internationale (bilaterale) rit Nederlands goederenvervoer over de weg (1992-2008) Beroepsvervoer

Eigen vervoer

500 447,4

438,5

433,3

427,1

435,5

433,0

424,8

427,9

415,3

422,3

438,7

430,1

422,4

428,6

415,0 393,8

400

372,9

374,6 348,6

kilometers

315,9 290,1

300

295,2

288,9

339,7

338,2

318,8

305,4

297,0 267,0 220,7

234,2

228,7

241,9

239,7

200

100

0

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Bron: NIWO, CBS

54

Ontwikkeling Nederlands grensoverschrijdend beroeps- en eigen (bilateraal) goederenvervoer over de weg (1990-2008) 100

x mln ton

Beroepsvervoer

Eigen vervoer

80

60

40

20

0 1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

Bron: NIWO, CBS

42


2005

2006

2007

2008

55

Nederlands grensoverschrijdend beroepsgoederenvervoer over de weg naar landenrelatie (2007-2008) 2007 vanuit NL

2007 Groei

naar NL

2008 Groei

vanuit NL

2008 Groei

naar NL

Groei

x 1.000 ton

Duitsland België Frankrijk Verenigd Koninkrijk Italië Zweden Denemarken Zwitserland Spanje Luxemburg Oostenrijk Noorwegen Polen Ierland Finland Portugal Hongarije Rusland Roemenië Kroatië Griekenland Slovenië Bulgarije Turkije Overige landen

21.802 16.876 6.383 1.787 858 819 667 587 464 414 201 128 111 76 55 42 22 17 17 13 9 4 3 3

-6,6% 9,8% -10,9% -5,6% -17,9% 4,3% -9,4% -12,3% -28,0% 39,8% -28,1%

60

-6,7% 9,0% -6,6% -30,1% -34,3% -10,6% -4,9% -15,2% -44,9% 21,7% -3,9%

22.279 2,2% 15.881 -5,9% 6.087 -4,6% 1.821 1,9% 766 -10,8% 675 -17,5% 705 5,7% 635 8,2% 475 2,4% 267 -35,5% 207 2,9% 102 87 51 17 15 28 16 24 2 44 9 9 8

34

Bilateraal

51.415

-2,7%

Totaal bilateraal Derdelanden vervoer Cabotagevervoer

94.726 12.160 12.429 119.315

Totaal

22.471 13.483 3.935 644 606 517 437 324 324 206 137 88 18 22 25 7 9 6 1 0 8 1 3 4

43.311

94 -4,1%

24.949 13.443 3.460 662 492 432 370 285 321 157 87 37 33 12 3 3 5 3 4 0 8 2 0 3

11,0% -0,3% -12,1% 2,8% -18,8% -16,5% -15,4% -12,1% -0,9% -23,6% -36,8%

25

50.303

-2,2%

-3,3% -9,2% -1,4%

95.095 12.008 14.698

0,4% -1,3% 18,3%

-3,8%

121.801

2,1%

44.793

3,4%

Bron: NIWO, CBS


43

Duitsland goed voor helft bilateraal vervoer 56

Nederlands bilateraal beroepsgoederenvervoer over de weg (2008) Oostenrijk 0,3% Frankrijk 10,0% Polen 0,1% Verenigd Koninkrijk 2,6% Italië 1,3% Zweden 1,2% Denemarken 1,1% Zwitserland 1,0% Spanje 0,8% Noorwegen 0,2%

België 30,8%

Luxemburg 0,5% Overige landen 0,4%

Duitsland 49,7%

Totaal: 95 mln ton Bron: NIWO, CBS

57

Nederlands bilateraal beroepsgoederenvervoer over de weg op belangrijkste vervoerrelaties in Midden- en Oost-Europa (2008) Roemenië 9,4% Slowakije 2,2% Bulgarije 3,3% Kroatië 0,9%

Tsjechië 24,7%

Hongarije 10,7% Turkije 3,1% Slovenië 3,5% Wit-Rusland 1,1%

Rusland 6,3%

Roemenië 5,6% Slovenië 2,9% Tsjechië 24,5%

Hongarije 7,7%

Moldavië 1,2% Polen 33,6%

Vanuit Nederland 257.000 ton

Turkije 3,7% Rusland 4,6% Litouwen 2,1% Polen 48,9%

Naar Nederland 67.000 ton Bron: NIWO, CBS

44


58

Totaal vervoerd gewicht per land Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg (2007-2008) 2008

2009

(x 1.000 ton)

bilateraal

Nederland Belgie en Luxemburg Denemarken Duitsland Frankrijk Italie Oostenrijk Spanje Verenigd Koninkrijk Zweden Zwitserland Centraal en Oost-Europa Overige landen

29.748 1.075 47.228 9.547 1.258 294 796 2.483 1.107 920 317 322

Totaal alle landen

95.095 14.698 24.016 497.603

85.167 12.244 23.296 456.028

Totaal vervoerd gewicht

95.095 14.698 12.008 485.595

85.167 12.244 11.648 444.379

cabotage derdelanden

4.645 11 5.441 791 282 134 58 1.593 1.588 28 12 115

8.865 297 7.558 3.680 654 144 468 1.218 315 300 300 217

totaal

bilateraal

363.794 43.258 1.383 60.227 14.018 2.194 572 1.322 5.294 3.010 1.248 629 654

27.009 843 42.131 8.686 1.344 235 532 2.023 938 713 431 282

cabotage derdelanden

3.961 40 5.057 649 577 24 54 1.412 217 17 116 121

8.408 189 7.204 3.970 478 233 357 1.044 345 220 553 295

totaal

335.320 39.378 1.072 54.392 13.305 2.399 492 943 4.479 1.500 950 1.100 698

Bron: NIWO, CBS

Grensoverschrijdend (bilateraal) beroepsgoederenvervoer over de weg (1990-2015) 115 110 105 100

x mln ton

59

95 90 85 80 75 70 65 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Bron: NIWO, CBS, prognose TLN Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

45

60

Aantallen uitgewisselde ritmachtigingen voor het Nederlandse beroepsgoederenvervoer over de weg naar land (2010) Land

Aantal

Albanië Albanië Azerbeidzjan Azerbeidzjan Bosnië-Herzegovina Bulgarije Duitsland Finland Georgie Kazachstan Kazachstan Kroatië Kroatië Macedonië Marokko Moldavië Montenegro Oekraïne Oezbekistan Oostenrijk Rusland Servië Servië Tunesië Turkije Turkije Turkije Turkije Wit-Rusland Zweden

Geldig voor

200 100 350 50 750 500 800 250 100 400 100 6.500 750 2.000 2.800 500 250 5.000 100 300 6.000 2.500 500 1.000 2.000 3.500 1.000 350 4.000 100

derdelanden derdelanden derde landen buiten EU derde landen buiten EU derde landen buiten EU derdelanden derdelanden

derde landen buiten EU derdelanden bilateraal, transit (ritm.) bilateraal, transit (termijnm.) derdelanden (ritm.) derdelanden (termijnm.) derde landen buiten EU

Bron: NIWO

Wegvervoer overwegend binnen Nederland 61

Samenstelling goederenvervoer binnen, van en naar Nederland (2006) Aandeel vervoerd gewicht

Binnenlands vervoer

Invoer/uitvoer (internationaal vervoer)

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

Wegvervoer

Binnenvaart

Spoorvervoer

Zeevaart

Pijpleiding

Bron: CBS

46


Luchtvracht

Alle modaliteiten

Kleinste lidstaten naar verhouding meer grensoverschrijdend vervoer 62

Verhouding binnenlands en grensoverschrijdend goederenvervoer over de weg per EU lidstaat (2007) Binnenlands

Grensoverschrijdend

Cyprus Verenigd Koninkrijk Zweden Frankrijk Finland Italië Malta Griekenland Duitsland Ierland Spanje Denemarken België Polen Bulgarije Roemenië Portugal Oostenrijk Nederland Hongarije Tsjechië Estland Letland Slowakije Slovenië Litouwen Luxemburg

20%

0%

60%

40%

100%

80%

Bron: EUROSTAT

Beroepsvervoer rijdt langere afstanden 63

Vervoerde binnenlandse gewicht door het beroeps- en eigen goederenvervoer over de weg, naar afstand (2008) beroeps

eigen

60 %

50 %

48,1

40 %

30 % 25,4 21,7 20 %

17,7 15,5

15,3

10 %

7,7 2,2

0%

14,3

<10

8,8

8,5 3,9

2,8

3,2

3,3 1,1

10-24

25-49

50-99

100-149 150-199 afstandsklasse (km)

200-299

300-499

0,2

0,1 500


47

Driekwart binnen een straal van 500 km 64

Vervoerd gewicht Nederlandse bilaterale beroepsgoederenvervoer over de weg naar afstand (2008) procenten 50 46,3 40

30

20 19,5 18,0

10 9,7 6,5 0

0-49

50-149

150-499

500-999

1.000>

afstandsklasse (km)

Bron: CBS

65

Gemiddelde ritafstand in het internationale (bilaterale) beroepsgoederenvervoer over de weg naar goederensoort (2008) Landbouwproducten; levende dieren

606 524

Voedingsproducten en veevoeder 341

Vaste minerale brandstoffen Aardolie en aardolieproducten

453


258

Metalen, metalen halffabrikaten

394

Ruwe mineralen; bouwmaterialen

347

Meststoffen

343

Chemische producten

446


614 0

100

200

300

400

kilometers

Bron: NIWO, CBS

48


500

600

66

Nederlands bilateraal beroepsgoederenvervoer over de weg naar NSTR-goederenhoofdstuk naar en vanuit diverse landen (2008) Duitsland landbouw/dieren 10,7% kolen/turf 0,7% machines/auto's/ stukgoed 32,2%

Frankrijk

voeding 9,7%

landbouw/dieren 12,1% olie 0,4% erts 0,9%

kolen/turf 0,3%

ijzer 6,5% voeding 15,5%

machines/auto's/ stukgoed 45,1% zand/grint/gips/ cement 26,9%

chemie 10,4%

olie 2,0% erts 0,4% ijzer 5,2%

mest 1,5%

zand/grint/gips/cement 2,8% mest 1,2%

Totaal: 47,2 mln ton

chemie 15,3%

Totaal: 9,5 mln ton

België landbouw/dieren 10,4% kolen/turf 14,5%

Italië

machines/auto's/ stukgoed 35,6%

landbouw/dieren 9,0%

voeding 14,6%

voeding 11,4%

olie 0,9% erts 0,9%

erts 0,4% ijzer 3,5%

ijzer 7,4% machines/auto's/ stukgoed 63,2% chemie 13,2% mest 1,3%

zand/grint/gips/ cement 5,4% mest 0,5%

zand/grint/gips/cement 15,1%

chemie 6,6%

Totaal: 29,3 mln ton Totaal: 1,3 mln ton

Spanje landbouw/dieren 11,7%

Verenigd Koninkrijk

voeding 11,5% olie 0,7% ijzer 2,4%

landbouw/dieren 29,1%

zand/grint/gips/ cement 6,6%


chemie 8,9%

olie 0,4% ijzer 2,6%


Totaal: 0,8 mln ton

voeding 12,7% mest 1,0% zand/grint/gips/cement 1,3% chemie 5,2%

Totaal: 2,5 mln ton Uitsluitend bilateraal vervoer.


49

67

Grensoverschrijdend Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg naar en vanuit Duitsland (2000-2008) (x 1.000 ton)

2000

2007

2008

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

Totaal bilateraal

47.139

42.344

51.415

43.311

50.303

44.793

Duitsland totaal aandeel Duitsland

21.695 46,0%

22.025 52,0%

21.802 42,4%

22.471 51,9%

22.279 44,3%

24.949 55,7%

9.199 3.364 2.264 1.653 1.230 688 3.058 282 629 461 1.686 1.607 423 174 130 145 267 219 249 1.676 591 601

11.190 5.478 2.038 1.812 1.349 512 1 4.078 280 512 263 3.023 1.081 220 107 95 119 179 163 197 1 1.164 367 420

10.673 4.686 2.243 1.612 1.508 618 6 2.946 267 560 395 1.714 10 1.326 312 151 103 117 190 254 200 1.477 484 448

12.659 6.529 2.140 1.720 1.757 504 9 4.450 275 561 352 3.261 758 140 70 93 71 87 176 119 3 963 274 315

10.342 4.213 2.334 1.925 1.313 538 18 3.336 175 380 453 2.318 10 1.559 455 174 91 86 205 277 268 3 1.420 480 446

15.377 8.313 2.888 1.887 1.911 376 2 3.635 135 427 355 2.712 6 859 209 109 56 72 99 164 146 4 1.062 274 320

Nordrhein-Westfalen Düsseldorf Köln Arnsberg Münster Detmold Nordrhein-Westfalen onbekend Niedersachsen Braunschweig Hannover Lüneburg Weser-Ems Niedersachsen onbekend Bayern Oberbayern Niederbayern Oberpfalz Oberfranken Mittelfranken Unterfranken Schwaben Bayern onbekend Baden-Württemberg Stuttgart Karlsruhe Bron: CBS

50


2000 vanuit NL

Freiburg Tübingen Baden-Württemberg onbekend Hessen Darmstadt Giessen Kassel Hessen onbekend Rheinland-Pfalz Koblenz Trier Rheinhessen-Pfalz Rheinland-Pfalz onbekend Schleswig-Holstein Hamburg Berlin Sachsen Bremen Brandenburg Sachsen-Anhalt Thüringen Mecklenburg-Vorpommern Saarland Duitsland overig/onbekend

2007 naar NL

vanuit NL

2008 naar NL

vanuit NL

naar NL

279 205 1.167 734 151 281 1 1.147 516 125 506 686 557 384 388 334 370 392 348 202 152

179 198 734 398 137 199 1.160 547 166 447 618 420 141 222 218 254 315 221 90 92

339 206 1.026 598 175 253 1.158 494 168 496 837 486 171 244 232 252 381 200 233 158

217 153 3 619 375 105 138 905 448 150 306 560 317 68 154 170 225 279 148 97 100

274 203 17 1.079 704 142 234 0 1.067 392 166 510 0 873 482 201 273 336 295 428 220 149 216

199 253 17 678 410 125 143 0 1.175 622 168 385 0 549 429 57 122 203 205 292 111 128 68

28

27

-

1

-

1


51

Meeste vervoer van en naar Nordrhein-Westfalen 68

Nederlands bilateraal beroepsgoederenvervoer over de weg op Duitsland naar deelstaat (2008) DENEMARKEN

SleeswijkHolstein Mecklenburg Vorpommern

Hamburg Bremen

Nedersaksen Berlijn

POLEN

Brandenburg

NEDERLAND Saksen-Anhalt Noordrijn-Westfalen

Saksen Thüringen

BELGIË

Hessen

LUXEMBURG Rijnland-Palz TSJECHIË

Vervoerd gewicht x 1.000 ton

Saarland Beieren

7.000 2.500 1.500 800 300 250

tot 25.800 tot 7.000 tot 2.500 tot 1.500 tot 800 tot 300

Baden-Würtemberg

FRANKRIJK

OOSTENRIJK

ZWITSERLAND

Bron: CBS

69

Cabotagevervoer in Duitsland, uitgevoerd door deelnemende landen (2008) Zwitserland 1,0%

Luxemburg 17,7% Nederland 27,1%

Litouwen 0,4% België 6,5% Verenigd Koninkrijk 0,1% Estland 1,1% Roemenië 0,5% Tsjechië 3,3% Hongarije 1,4% Denemarken 1,6%

Oostenrijk 11,0%

Slovenië 3,9% Letland 0,2%

Zweden 3,6% Spanje 4,1% Frankrijk 1,1%

Italië 8,9%

Polen 5,7% Slowakije 0,7%

Totaal: 3,8 mrd tonkilometer Bron: EUROSTAT

52


70

Ontwikkeling aantal Mautkilometers door vrachtauto's (12 ton ttm) in Duitsland per land (2007-2009) (x 1.000 km)

2007

2008

+/-

2009

+/-

Duitsland Polen Nederland Tsjechië Oostenrijk Hongarije Slowakije Italië Roemenië Litouwen Slovenië Spanje België Bulgarije Denemarken Luxemburg Letland Frankrijk Portugal Zweden Estland Griekenland Verenigd Koninkrijk Finland Ierland Cyprus Malta Geen EU Onbekend

18.030.108 2.218.667 1.328.774 991.895 668.923 430.792 378.591 364.671 218.074 302.915 229.319 199.486 275.956 90.357 180.680 127.126 115.175 107.396 73.442 83.190 60.422 46.025 35.698 38.107 17.042 7.165 652 760.625 42.822

18.002.984 2.359.289 1.265.795 1.038.904 598.148 461.477 407.003 350.023 270.587 326.222 268.875 205.982 247.959 121.621 153.315 131.216 115.760 97.260 74.239 77.628 60.982 38.855 33.338 32.417 17.915 10.088 775 777.947 59.676

-0,2% 6,3% -4,7% 4,7% -10,6% 7,1% 7,5% -4,0% 24,1% 7,7% 17,2% 3,3% -10,1% 34,6% -15,1% 3,2% 0,5% -9,4% 1,1% -6,7% 0,9% -15,6% -6,6% -14,9% 5,1% 40,8% 18,9% 2,3% 39,4%

15.988.835 2.116.315 1.083.769 929.289 448.441 419.059 356.679 285.844 270.009 267.695 244.267 195.263 194.512 127.754 120.400 113.344 86.973 77.730 68.657 65.710 57.430 33.253 30.560 27.859 16.017 11.330 870 669.217 52.014

-11,2% -10,3% -14,4% -10,6% -25,0% -9,2% -12,4% -18,3% -0,2% -17,9% -9,2% -5,2% -21,6% 5,0% -21,5% -13,6% -24,9% -20,1% -7,5% -15,4% -5,8% -14,4% -8,3% -14,1% -10,6% 12,3% 12,3% -14,0% -12,8%

Totaal

27.424.096

27.606.280

0,7%

24.359.092

-11,8%

Bron: BAG


53

71

Ontwikkeling aantal Mautritten door vrachtauto's (12 ton ttm) in Duitsland per land (2007-2009) 2007

2008

+/-

2009

+/-

Duitsland Nederland Polen Tsjechië Oostenrijk Hongarije Slowakije België Italië Luxemburg Litouwen Spanje Slovenië Roemenië Frankrijk Denemarken Bulgarije Portugal Letland Zweden Estland Verenigd Koninkrijk Finland Griekenland Ierland Cyprus Malta Geen EU Onbekend

259.367 12.013 9.258 5.678 5.152 1.861 1.926 2.485 2.094 1.591 1.299 1.393 1.059 753 1.315 1.113 377 515 490 449 299 212 209 178 86 36 4 3.673 1.362

263.688 11.596 10.194 5.898 4.645 2.057 2.083 2.202 2.008 1.598 1.437 1.402 1.216 1.017 1.210 957 518 515 516 420 312 201 182 155 86 61 4 3.749 1.587

1,7% -3,5% 10,1% 3,9% -9,8% 10,5% 8,2% -11,4% -4,1% 0,4% 10,6% 0,6% 14,8% 35,1% -8,0% -14,0% 37,4% 0,0% 5,3% -6,5% 4,3% -5,2% -12,9% -12,9% 0,0% 69,4% 0,0% 2,1% 16,5%

239.573 10.467 9.777 5.221 3.762 1.961 1.830 1.805 1.658 1.410 1.348 1.332 1.191 1.118 1.000 773 586 483 418 368 308 184 168 145 77 70 5 3.357 1.509

-9,1% -9,7% -4,1% -11,5% -19,0% -4,7% -12,1% -18,0% -17,4% -11,8% -6,2% -5,0% -2,1% 9,9% -17,4% -19,2% 13,1% -6,2% -19,0% -12,4% -1,3% -8,5% -7,7% -6,5% -10,5% 14,8% 25,0% -10,5% -4,9%

Totaal

316.247

321.515

1,7%

291.904

-9,2%

Bron: BAG

54


72

Waarde EU-25 goederenhandel met landen buiten de EU, verdeeld per vervoermodaliteit (2005) weg 13,6% weg 22,0% pijpleiding 6,3% spoor 1,2% zee 46,9% onbekend 11,0%

zee 43,1%

pijpleiding 0,2% spoor 1,9% onbekend 4,7% binnenwater 0,5%

binnenwater 0,3% lucht 20,6%

lucht 27,5%

Invoer: 1.179 miljard euro

Uitvoer: 1.068 miljard euro

Bron: EUROSTAT

Nederland op tweede plaats 73

Duits internationaal goederenvervoer over de weg binnen de EU (2008) Oostenrijk 11,5% Nederland 21,5% Polen 2,3% Tsjechië 2,5% Spanje 1,7%

Denemarken 7,2% Luxemburg 3,2% Zweden 2,1%

Italië 7,2% België 15,5% Verenigd Koninkrijk 2,0% Overige landen 1,1% Frankrijk 22,3%

Totaal: 134 mln ton Bron: KBA Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

55

74

Duits beroeps en eigen wegvervoer (1995-2009) vervoerd gewicht

vervoers prestatie

aantal ritten

(x 1.000 ton)

(x mln tonkm)

(x 1.000)

Totaal

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

3.169.559 3.014.946 2.980.981 2.968.023 3.181.363 3.005.104 2.884.479 2.720.163 2.743.858 2.767.167 2.764.922 2.919.337 3.027.941 3.077.845 2.768.694

237.798 236.584 245.881 257.447 278.470 280.699 288.955 285.207 290.918 303.987 310.115 330.009 343.738 341.551 307.575

277.182 262.851 255.122 253.498 268.741 257.343 245.610 228.406 229.368 231.689 229.935 243.246 252.757 256.448 229.498

Binnenlands vervoer

beroeps eigen

1.626.436 998.590

190.224 55.373

118.868 101.287

Grensoverschrijdend vervoer

beroeps eigen

114.285 16.211

56.348 3.846

7.209 1.094

Cabotage

beroeps eigen

11.601 1.571

1.693 91

901 139

Bron: KBA

75

Vergelijk enkele indicatoren Nederland en Duitsland (2004-2008) 2004

2005

2006

2007

2008

Bruto Binnenlands Product per hoofd bevolking Nederland (Euro) per hoofd bevolking Duitsland (Euro)

28.000 25.200

29.400 26.300

31.000 27.500

33.100 28.800

33.600 29.000

Vervoerd gewicht wegvervoer per hoofd bevolking Nederland (ton) per hoofd bevolking Duitsland (ton)

41,58 33,53

41,63 33,51

41,82 35,41

43,06 36,78

41,56 37,44

Tonkilometer prestatie wegvervoer per hoofd bevolking Nederland (tonkm) per hoofd bevolking Duitsland (tonkm)

5.490 3.683

5.296 3.759

5.248 4.003

4.911 4.176

4.913 4.154

Bron: KBA, EUROSTAT, CBS, bewerking TLN

56


76

Grensoverschrijdend Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg naar en vanuit Verenigd Koninkrijk (2004-2008) (x 1.000 ton)

2004 vanuit NL naar NL



Totaal bilateraal

53.183

46.104

51.415

43.311

50.303

44.793

1.930 3,6%

1.076 2,3%

1.787 3,5%

644 1,5%

1.821 3,6%

662 1,5%

37 15 21 209 3 24 106 23 53 120 33 23 13 51 248 42 140 66 201 40 60 101 186 82 34 70 313 175 14 124 306 135 45 50 76 135 89 37 9 59 30 28 106 20 25 60 11

22 12 9 144 6 20 48 34 36 87 30 9 6 42 115 27 59 29 112 27 27 59 80 36 15 29 131 84 6 40 197 99 19 35 45 71 26 35 10 38 27 11 72 5 18 42 6 7

43 19 24 189 10 31 77 40 30 135 36 33 30 35 224 45 102 77 167 32 31 104 137 68 12 56 302 252 50 267 78 67 62 60 132 87 36 9 82 64 18 101 18 31 50 3 8

9 1 8 61 0 14 26 15 5 56 9 7 15 24 77 13 36 29 79 22 18 38 70 37 4 29 75 56 19 93 11 26 26 30 34 21 12 1 34 22 11 52 14 23 13 2 5

56 27 28 121 1 23 48 33 16 169 58 23 49 40 226 56 97 73 181 61 29 91 145 78 28 39 348 331 17 248 80 29 60 78 147 93 38 15 52 42 10 115 36 43 33 3 14

18 12 7 66 2 11 18 26 9 49 15 4 11 18 94 29 34 32 58 13 14 31 59 40 11 7 84 83 1 105 19 12 13 61 34 23 5 6 44 38 6 49 16 14 18 1 1

Verenigd Koninkrijk totaal aandeel Verenigd Koninkrijk North East Tees Valley & Durham Northumberland And Tyne & Wear North West (Inc Merseyside) Cumbria Cheshire Greater Manchester Lancashire Merseyside Yorkshire & The Humber East Riding & North Lincolnshire North Yorkshire South Yorkshire West Yorkshire East Midlands Derbyshire & Nottinghamshire Leicestershire, Rutland & Northants Lincolnshire West Midlands Herefordshire, Worcestershire & Warks Shropshire & Staffordshire West Midlands Eastern East Anglia Bedfordshire & Hertfordshire Essex London London Inner London Outer London South East Berkshire, Bucks & Oxfordshire Surrey, East & West Sussex Hampshire & Isle Of Wight Kent South West Gloucestershire, Wiltshire & North Somer Dorset & Somerset Devon Wales West Wales & The Valleys East Wales Scotland North East Scotland Eastern Scotland South Western Scotland Highlands And Islands Northern Ireland Bron: CBS


57

77

Grensoverschrijdend Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg naar en vanuit België (2000-2008) (x 1.000 ton)

2000

2007

2008

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

Totaal bilateraal

47.139

42.344

51.415

43.311

50.303

44.793

België totaal

14.301 30,3%

12.846 30,3%

15.374 29,9%

12.369 28,6%

15.881 31,6%

13.443 30,0%

Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen

5.903 2.044 1.870

4.880 2.319 1.434

6.447 2.406 2.661

5.246 1.571 2.002

5.738 2.611 2.537

5.005 1.737 2.090

Brabant West-Vlaanderen Liege

1.447 1.580 724

872 1.064 1.444

1.300 1.990 730

843 1.402 1.022

1.201 1.631 755

602 1.304 1.428

527 100 100

623 71 127

724 109 138

835 210 207

734 209 184

769 164 208

Hainaut Namur Luxembourg Regio Brussel

-

-

371

146

280

135

België onbekend

5

11

-

-

-

-

Bron: CBS

Regio Antwerpen, goed voor meer dan veertig procent 78

Nederlands bilateraal beroepsgoederenvervoer over de weg op België naar provincie (2008) NEDERLAND

Antwerpen WestVlaanderen

OostVlaanderen

DUITSLAND

Limburg Regio Brussel Brabant Liege

Hainaut

Namur

Luxembourg

Vervoerd gewicht x 1.000 ton 5.000 tot 11.000 2.500 tot 600 tot 300 tot

5.000 2.500 600

FRANKRIJK

LUXEMBURG

Bron: CBS

58


79

Grensoverschrijdend Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg naar en vanuit Italië (2000-2008) (x 1.000 ton)

Totaal bilateraal Italië totaal aandeel Italië Nord Ovest Lombardia Nord Est Emilia-Romagna Centro (I) Lazio Campania Abruzzi-Molise Sud Sicilia Sardegna

2000

2007

2008

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

47.139

42.344

51.415

43.311

50.303

44.793

1.068 2,3%

841 2,0%

858 1,7%

606 1,4%

766 1,5%

492 1,1%

106 413 200 127 95 51 24 20 24 6 3

105 249 200 132 96 20 10 9 15 4 -

62 292 147 100 81 67 34 37 34 2 1

69 170 107 144 67 8 17 18 3 2

86 294 108 88 68 63 21 15 17 7 0

61 160 89 106 43 14 7 1 3 8 0

Bron: CBS

80

Grensoverschrijdend Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg naar en vanuit Spanje (2000-2008) (x 1.000 ton)

Totaal bilateraal Spanje totaal aandeel Spanje Noroeste Noreste Madrid Centro (E) Este Sur Spanje onbekend

2000

2007

2008

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

47.139

42.344

51.415

43.311

50.303

44.793

601 1,3%

454 1,1%

464 0,9%

324 0,7%

475 0,9%

321 0,7%

19 81 94 49 290 67

7 71 26 41 246 63

17 41 73 44 219 66

11 36 16 27 187 41

34 50 57 14 251 68

16 53 23 26 159 45

-

-

3

5

-

-


59

81

Grensoverschrijdend Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg naar en vanuit Frankrijk (2000-2008) (x 1.000 ton)

2000

2007

2008

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

vanuit NL

naar NL

Totaal bilateraal

47.139

42.344

51.415

43.311

50.303

44.793

Frankrijk totaal aandeel Frankrijk

5.309 11,3%

3.603 8,5%

6.383 12,4%

3.935 9,1%

6.087 12,1%

3.460 7,7%

Ile-De-France Nord-Pas-De-Calais Picardie Alsace

965 899 452 305

401 701 292 208

954 1.280 592 262

368 968 340 193

1.046 1.164 608 274

535 772 288 168

Rhône-Alpes Pays-De-Loire Champagne-Ardenne Haute-Normandie

341 222 264 273

166 138 219 207

427 320 294 361

218 135 362 244

358 280 250 261

201 115 225 136

Centre Provence-Alpes-Côte d’azur Lorraine Bretagne

218 200 222 177

159 149 231 127

275 197 275 302

135 126 251 103

281 214 287 193

129 103 236 53

Bourgogne Aquitaine Midi-Pyrénées Basse-Normandie

157 136 87 86

104 124 62 62

179 133 92 112

79 79 46 63

154 160 128 98

55 107 81 58

Languedoc-Roussillon Franche-Comté Poitou-Charentes Auvergne

65 76 61 63

93 49 56 43

62 82 84 69

65 40 64 21

73 100 84 56

82 35 43 29

Limousin Corse

36 2

12 -

29 -

32 -

10 -

8 -

2

-

2

3

7

5

Frankrijk onbekend Bron: CBS

60


Voornaamste goederenstroom met Noord-Frankrijk 82

Nederlands bilateraal beroepsgoederenvervoer over de weg op Frankrijk naar departement (2008) VERENIGD KONINKRIJK BELGIË

Nord-PasDe-Calais

DUITSLAND LUXEMBURG

HauteNormandie

Picardie

BasseNormandie

Lorraine

Alsace

Ile De France ChampagneArdenne

Bretagne

Pays-De-Loire

Centre Bourgogne

FrancheComté

ZWITSERLAND PoitouCharentes

Vervoerd gewicht x 1.000 ton 950 600 400 200 0

Limousin

tot 2.000 tot 950 tot 600 tot 400 tot 200

Rhône-Alpes Auvergne

ITALIË

Aquitaine Midi-Pyrénées

Provence-AlpesCote-D'Azur

LanguedocRoussillon

SPANJE

Bron: CBS


61

83

Ontwikkeling aantal vrachtautoritten in Alpen per grensovergang (1984-2009) (x 1.000)

Zwitserland St.Bernhard Simplon Gotthard San Bernardino

1984

1990

2000

2008

2009

431 48 13 298 72

17% 2% 1% 12% 3%

732 64 27 547 94

19% 2% 1% 14% 2%

1.404 52 27 1.187 138

21% 1% 0% 18% 2%

1.275 57 82 973 163

17% 1% 1% 13% 2%

1.180 46 68 900 166

18% 1% 1% 14% 3%

Oostenrijk Brenner Tarvisio

1.042 852 190

42% 34% 8%

1.210 925 285

32% 24% 8%

2.610 1.560 1.050

39% 24% 16%

3.343 2.102 1.241

45% 28% 17%

2.763 1.766 997

43% 28% 16%

Frankrijk Ventimiglia Fréjus Mont-Blanc

1.006 320 230 456

41% 13% 9% 18%

1.858 579 540 739

49% 15% 14% 19%

2.614 1.061 1.553 *

39% 16% 23%

2.802 1.390 824 588

38% 19% 11% 8%

2.477 1.273 686 518

39% 20% 11% 8%

Totaal

2.479

3.800

6.628

7.420

6.420

* Gesloten.

Bron: ARE, BAV

Aandeel transitovervoer over de weg summier 84

Vervoer van, naar, door en in Zwitserland (2008)

Wegvervoer 78,2%

Spoorvervoer 10,6% Binnenvaart 3,3% Pijpleiding 1,2% Spoorvervoer 4,9%

Transito 6,7% Wegvervoer 1,8%

Totaal: 445,7 mln ton Bron: LITRA

62


Ferryvervoer meest populair 85

Verdeling wegvervoer via het Kanaal (2009)

Eurotunnel 25,1%

Dover 74,9%

Totaal: 3,1 miljoen vrachteenheden Bron: Port of Dover, Eurotunnel

Na jarenlange groei afname van aantal vrachtauto's 86

Ontwikkeling aantal vrachtauto's over het Kanaal (1995-2009) 4.000

Aantal vrachtauto's x 1.000

Eurotunnel

Port of Dover

3.800 3.600 3.400 3.200 3.000 2.800 2.600 2.400 2.200 2.000 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Bron: Port of Dover, Eurotunnel Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

63

Aandelen in het goederenvervoer over de weg in de EU, 2007

87

Binnenlands Nederland 2,4% Polen 5,1% Zweden 2,8%

Duitsland 20,3%

Finland 2,0% Roemenië 1,9% Griekenland 1,7% België 1,5% Portugal 1,4% Tsjechië 1,2% Overige landen 1,7% Oostenrijk 1,1%

Frankrijk 14,8%

Italië 11,8%

Ierland 1,1%

Denemarken 0,9%

Internationaal bilateraal Polen 12,3%

Nederland 7,5%

Spanje 14,8%

Verenigd Koninkrijk 12,4% Hongarije 1,0%

Duitsland 13,9%

Overige landen 5,8%

Totaal: 1.291 mrd tonkm

Bulgarije 1,3% Slovenië 1,5% Denemarken 1,7% Litouwen 1,9%

Frankrijk 5,2%

Verenigd Koninkrijk 2,1% Slowakije 2,6%

Internationaal derde landen Duitsland 8,8%

Tsjechië 4,7%

Hongarije 3,1% Oostenrijk 3,4%

Roemenië 7,0%

Nederland 7,5% België 3,6%

Frankrijk 0,8%

Hongarije 6,7%

Spanje 12,9% Luxemburg 4,2%

Estland 0,8%

Totaal: 507 mrd tonkm

Portugal 3,6%

Slowakije 8,3%

Letland 3,5% Slovenië 3,3% België 2,8%

Litouwen 8,1%

Spanje 1,9% Bulgarije 1,8% Ierland 1,7%

Italië 1,1%

Oostenrijk 4,8% Polen 21,8%

Totaal: 99 mrd tonkm EU exclusief Cyprus en Malta.

Bron: EUROSTAT, bewerking TLN

64

Italië 4,9%

Portugal 4,6%

Tsjechië 8,3%


Wegvervoer domineert en groeit het hardst 88

Ontwikkeling goederenvervoer naar vervoerswijze in EU25 (1995-2008) (mld tonkm)

1995

42,1% 12,6% 4,0% 3,8% 37,5% 0,1%

2000

1.289 386 122 115 1.146 2

totaal

3.060 100,0%

3.499 100,0%

3.652 100,0%

3.861 100,0%

2005

2006

2007

2008

1.800 414 139 136 1.461 3

45,5% 10,5% 3,5% 3,4% 37,0% 0,1%

totaal

3.953 100,0%

43,4% 11,5% 3,8% 3,6% 37,5% 0,1%

1.854 440 138 135 1.505 3

45,5% 10,8% 3,4% 3,3% 36,9% 0,1%

4.076 100,0%

1.625 392 124 130 1.378 2

2004

wegvervoer spoorvervoer binnenvaart pijpleiding zeevaart luchtvaart

wegvervoer spoorvervoer binnenvaart pijpleiding zeevaart luchtvaart

1.519 404 134 127 1.314 2

2003

1.915 453 147 127 1.532 3

44,5% 10,7% 3,4% 3,6% 37,7% 0,1%

45,8% 10,8% 3,5% 3,0% 36,7% 0,1%

4.177 100,0%

1.747 416 137 132 1.427 3

1.878 443 145 124 1.498 3

45,2% 10,8% 3,5% 3,4% 37,0% 0,1%

45,9% 10,8% 3,6% 3,0% 36,6% 0,1%

4.091 100,0%

Bron: EUROSTAT

Binnenlands wegvervoer vooral op korte afstand 89

Binnenlands goederenvervoer over de weg in enkele landen naar afstandsklasse (2007) 0-49 km

50-149 km

150-499 km

> 500 km

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

België

Duitsland

Frankrijk

Italië

Luxemburg

Nederland

Spanje


65

90

Cabotagevervoer uitgevoerd door deelnemende landen (2008)

Nederland 14,7%

Duitsland 16,0%

Griekenland 0,1% Slowakije 1,5% Verenigd Koninkrijk 1,6% Denemarken 1,5% Tsjechië 1,7% Zweden 1,3%

Luxemburg 13,6%

Slovenië 2,2% Estland 1,2% Frankrijk 2,5%

Finland 0,3%

Hongarije 1,0% Ierland 3,3%

België 8,9%

Bulgarije 0,8% Oostenrijk 3,7% Roemenië 0,6% Portugal 5,1% Zwitserland 0,4% Italië 5,4% Litouwen 0,4%

Noorwegen 0,3% Spanje 6,2% Letland 0,3% Polen 5,5%

Totaal: 17,4 mrd tonkilometer Italië, Verenigd Koninkrijk = 2007.

Bron: EUROSTAT

Meer dan helft cabotagevervoer in Duitsland en Frankrijk 91

Cabotagevervoer in deelnemende landen (2008) Nederland 2,7%

Duitsland 21,4%

Frankrijk 32,0% Polen 0,3% Overig, onbekend 0,5% Noorwegen 1,3% Tsjechische Republiek 0,4% Denemarken 2,3% Zwitserland 0,4% Oostenrijk 2,5% Finland 0,2% België 5,2% Turkije 0,1% Griekenland 1,0%

Slowakije 0,2% Zweden 5,8% Marokko 0,2% Spanje 5,9% Oekraïne 0,2%

Verenigd Koninkrijk 10,4% Italië 6,4%

Hongarije 0,1% Russische Federatie 0,6%

Totaal: 16,2 mrd tonkilometer Bron: EUROSTAT

66


92

Vervoersprestatie wegvervoer door diverse landen (2007) (x mln tonkm)

binnenlands aandeel

bilateraal

aandeel

België Bulgarije Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland Italië Letland Litouwen Luxemburg Nederland Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Slovenië Slowakije Spanje Tsjechië Ver. Koninkrijk Zweden

19.650 5.890 11.799 261.440 1.942 25.955 191.388 21.730 13.186 14.427 152.403 3.006 2.704 547 30.686 15.426 14.745 65.769 18.318 23.932 2.573 5.618 190.611 15.831 160.424 36.396

18.090 6.834 8.468 70.717 3.558 3.624 26.478 5.895 15.897 3.731 24.950 6.644 9.465 2.638 37.830 3.869 17.172 62.424 23.368 35.479 7.608 13.085 65.547 23.849 10.574 3.563

3,6%

1,8% 1,1% 1,4% 20,6% 0,3% 3,6% 17,2% 3,0% 1,7% 1,1% 15,2% 0,4% 0,3% 0,1% 5,3% 1,8% 1,9% 11,3% 3,1% 2,2% 0,3% 0,6% 34,7% 2,1% 27,5% 4,7%

4,8% 2,6% 14,8% 1,5% 1,8% 5,3% 3,0% 6,4% 0,7% 6,2% 3,3% 2,9% 0,8% 12,0% 1,2% 4,7% 20,3% 7,4% 7,5% 2,0% 3,3% 24,6% 6,8% 3,3% 1,0%

derde landen aandeel

2.815 1.811 400 8.743 754 84 777 102 6.597 443 1.116 3.514 8.041 4.129 7.407 37 4.800 21.589 3.589 51 3.303 8.241 1.892 8.214 194 430

2,9% 11,7% 0,5% 9,3% 1,6% 0,2% 0,8% 0,4% 14,1% 0,4% 1,3% 10,0% 11,0% 5,7% 10,3% 0,1% 5,7% 33,8% 5,0% 0,1% 3,9% 9,8% 3,6% 10,7% 0,3% 0,5%

cabotage

aandeel

1.529 89 293 2.546 163 147 569 65 126 418 939 39 69 2.248 1.999 42 686 1.098 927 61 250 216 825 248 285 152

9,8% 1,7% 2,2% 18,0% 1,4% 1,6% 3,7% 0,9% 1,1% 2,6% 8,2% 0,6% 0,5% 24,7% 22,0% 0,3% 6,5% 12,1% 10,2% 0,4% 2,3% 1,9% 17,2% 2,4% 3,1% 1,4%

Totaal

42.084 14.625 20.960 343.447 6.417 29.810 219.213 27.792 35.806 19.019 179.408 13.203 20.279 9.562 77.922 19.374 37.403 150.880 46.203 59.523 13.734 27.160 258.876 48.142 171.477 40.541

Bron: EUROSTAT

Rotterdam heeft grootste aandeel 93

Goederenoverslag havens Hamburg-Le-Havre-range (1995, 2009) Amsterdam 6,8%

Le Havre 7,3% Antwerpen 14,7%

Le Havre 7,2%

Amsterdam 8,5%

Antwerpen 15,4% Rotterdam 39,9%

Gent 2,9% Zeebrugge 4,2%

Gent 2,0%

Zeebrugge 4,4%

Rotterdam 37,8%

Duinkerken 4,4%

Duinkerken 5,4% Bremen 4,2%

Bremen 6,2%

Wilhelmshaven 4,8% Hamburg 9,8%

Totaal: 734 mln ton (1995)

Wilhelmshaven 3,3% Hamburg 10,8%

Totaal: 1,02 mld ton (2009)

Bron: Port of Rotterdam Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

67

94

Ontwikkeling goederenvervoer op Nederlands grondgebied (1995-2020) x mrd tonkilometers

1995

1999

2020*

80

70

60

50

40

30

20

10

0 Binnenvaart

Spoorvervoer

Wegvervoer

Pijpleiding

* Prognose European Co-ordination (middenscenario).

Bron: Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Opmars goederenvervoer in containers 95

Ontwikkeling aantal containers in de aan- en afvoer Rotterdamse haven (1970-2009) x 1.000 3.500

aanvoer

afvoer

3.000

2.500

2.000

1.500

1.000

500

2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1972 1971 1970

0

Bron: Port of Rotterdam

68


96

Goederenoverslag havens Hamburg-Le-Havre-range (1995-2009) 500

1995

(x mln ton)

2007

2008

2009

400

300

200

100

0 Rotterdam

Antwerpen

Hamburg

Amsterdam

Le Havre

Bremen

Duinkerken

Zeebrugge

Wilhelmshaven

Gent


Wegvervoer belangrijkste schakel Containervervoer per vervoermodaliteit naar en vanuit Rotterdamse haven (2002-2009) (x 1.000)

Weg

Spoor

Binnenvaart

5.000

4.000

(Containers)

97

3.000

2.000

1.000

0

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Bron: Port of Rotterdam Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

69

Kleine rol voor het wegvervoer 98

Internationaal vervoer naar en vanaf de Rotterdamse haven (2007)

Zeevaart 44,2%

Zeevaart 86,4% Wegvervoer 1,4% Spoorvervoer 1,1%

Wegvervoer 3,3% Spoorvervoer 7,2%

Binnenvaart 11,1%

Binnenvaart 45,3%

Totaal geladen: 236 mln ton

Totaal gelost: 344 mln ton

Wegvervoer alleen met Nederlandse vrachtauto's.


99

Vervoerprestatie binnenlands goederenvervoer over de weg in de EU, per inwoner (2008) Malta Litouwen Bulgarije Roemenië Letland Slowakije Luxemburg Slovenië Hongarije Estland Tsjechië Portugal Cyprus Oostenrijk Polen Nederland Denemarken België Griekenland Verenigd Koninkrijk Italië Frankrijk Ierland Duitsland Zweden Spanje Finland 0

1.000

2.000

3.000 tonkm per inwoner

Bron: EUROSTAT

70


4.000

5.000

100 Ontwikkeling Europees weg/railvervoer (1995-2009) internationaal

1.596 900

1.097

1.021

2004

923

2003

821

1.427 916

1.302

1.356 883

2000

681

1.287

1.290

1999

650

1998

677

1.159

1997

662

663 1996

715

646 1995

724

1.048

969

1.200

800

1.140

1.400

1.167

1.600

1.547

1.800

1.000

1.917

1.794

2.000

nationaal 1.897

x 1.000 zendingen 2.200

600 400 200 0

2001

2002

2005

2006

2007

2008

2009

Bron: UIRR

Nadruk op afstanden boven 500 kilometer 101 Internationaal weg/railvervoer naar afstand in Europa (2009) Aantal zendingen x 1.000 1.200

63,7% 1.000

800

600

25,2% 400

200 8,4% 2,7% 0,1% 0 0-499

500-999

1.000-1.499 Afstandklasse (km)

1.500-1.999

2.000 en meer

Bron: UIRR Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

71

Gebruik wissellaadbak groeit 102 Aandeel technieken in Europees weg/railvervoer (1990-2009) Opleggers 21,0%

Opleggers 13,9% RoLa 18,0%

RoLa 19,3%

Wissellaadbak 61,0%

Wissellaadbak 66,8%

1990 Totaal: 1,2 mln zendingen

1995 Totaal: 1,6 mln zendingen Opleggers 7,8%

RoLa 14,8%

Wissellaadbak 77,4%

2009 Totaal: 2,8 mln zendingen Bron: UIRR

Gebruik wissellaadbakken dominant 103 Aandeel technieken in Europees weg/railvervoer naar binnenlands en grensoverschrijdend vervoer (2009) Grensoverschrijdend vervoer RoLa 14,2%

Oplegger 10,5%

Binnenlands vervoer Oplegger 4,2% RoLa 15,5%

wissellaadbak 80,3%

wissellaadbak 75,3%

Totaal: 1,6 mln zendingen

Totaal: 1,2 mln zendingen

Bron: UIRR

72


104 Europees weg/railvervoer (2005-2009) Internationaal aantal zendingen

Onbegeleid vervoer Adria Kombi Alpe Adria Bohemiakombi Cemat Combiberia Conliner Crokombi Hungarokombi Hupac Hupac NV ICA Kombi Dan Kombiverkehr Naviland Cargo Novatrans Ökombi Polzug Rocombi T.R.W. IFB Totaal Begeleid vervoer Adria Kombi Alpe Adria Crokombi Hungarokombi Hupac ICA Ökombi RAlpin Totaal

2005

14.047 8.747 1.424 236.824 24.406 45.337 1.796 10.345 279.856 57.085 96.585 7.205 351.371 12.804 37.848 4.321 : 38 85.889 :

2008

38.257 21.299 6.302 259.464 27.244 : 2.399 : 385.278 72.533 166.115 6.972 401.443 35.355 35.647 : 90.329 10 82.946 :

Nationaal 2009

2005

2008

2009

30.469 15.222 6.401 197.129 23.172 : 1.090 : 333.026 57.941 135.371 : 355.001 27.928 32.396 : 55.708 3 95.393 19.410

12.401 20.324 : 187.125 : : : : 21.410 : 19.925 1.408 224.989 111.592 145.909 : : 11.496 5.117 :

37.525 30.701 : 163.182 : : : : 43.151 : 40.753 1.036 306.397 113.850 154.053 : 18.081 12.300 13.059 :

36.040 9.806 : 91.049 : : : : 43.585 : 36.136 : 244.003 102.908 123.372 : 11.553 2.315 12.534 303.409

1.275.928 1.631.593 1.385.660

761.696

934.088 1.016.710

27.084 13.423 : 26.731 11.301 27.168 86.356 79.248

24.206 11.432 324 18.278 5.584 : 120.835 85.106

14.933 11.493 0 13.216 0 : 97.170 92.464

: : : : 12.200 : 32.169 :

: : : : 10.944 : 152.236 :

: : : : 9.998 : 176.706 :

271.311

265.765

229.276

44.369

163.180

186.704

Bron: UIRR


73

105 Ontwikkeling goederenvervoer per binnenvaart in Nederland (1996-2006) 300

x mln ton

Internationaal*

275 255,4

253,8

249,1

250

251,9

272,8

270,9

270,3

266,9

259,8

Binnenlands

248,1

232,1 225 200 175 150 125 100

95,6

88,4

99,1

97,7

102,0

108,9

101,8

95,1

99,2

95,0

97,5

75 50 25 0 1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

* Vervoer onder Nederlandse en buitenlandse vlag.

Bron: CBS

106 Goederenvervoer per binnenvaart in de EU (1970-2008) x mrd tonkm.

1970

1980

1990

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

België 6,73 Bulgarije 1,83 Duitsland 48,80 Finland 2,00 Frankrijk 12,23 Hongarije 1,76 Italië 0,35 Litouwen 0,12 Luxemburg 0,30 Nederland 30,62 Oostenrijk 1,29 Polen 2,30 Roemenië 1,35 Slowakije : Tsjechië : Verenigd Koninkrijk 0,30

5,85 2,61 51,40 1,80 10,87 2,15 0,20 0,15 0,33 33,48 1,56 2,33 2,35 : : 0,40

5,39 1,61 54,80 1,10 7,58 2,04 0,12 0,16 0,36 35,66 1,66 1,03 2,09 : : 0,30

8,07 0,56 64,17 0,11 8,27 1,41 0,09 0,00 0,37 40,98 2,85 1,13 3,64 0,60 0,08 0,18

8,23 0,61 58,15 0,11 8,02 1,52 0,09 0,00 0,32 39,03 2,28 0,87 3,52 0,52 0,06 0,18

8,39 0,70 63,67 0,12 8,42 1,90 0,11 0,00 0,37 43,05 1,75 0,37 6,96 0,74 0,05 0,15

8,57 0,76 64,10 0,08 8,91 2,11 0,09 0,00 0,34 42,23 1,75 0,33 8,44 0,74 0,06 0,17

8,91 0,79 63,98 0,07 9,01 1,91 0,08 0,00 0,38 42,22 1,84 0,29 8,16 0,65 0,04 0,16

9,01 3,01 64,72 0,10 9,21 2,21 0,09 0,01 0,35 46,00 2,60 0,28 8,19 1,00 0,04 0,16

8,75 2,89 64,06 0,08 8,90 2,25 0,08 0,01 0,37 45,30 2,36 0,28 8,69 1,10 0,03 0,15

Bron: EUROSTAT

74


107 Ontwikkeling Nederlands goederenvervoer per spoor (1996-2009) 40

x mln ton

Nationaal

Internationaal 35,1

35

33,0 31,4

30

28,8

27,7

25

22,8 20,6

20

20,6

22,4

21,7

26,8

24,0

17,9 16,1

15 10 5 0

7,6 4,7

5,0

1996

1997

4,6

4,6

1998

1999

5,2

2000

4,4

2001

5,7

2002

6,2

6,0

5,7

2003

2004

5,9

2005

2006

5,6

2007

2008

6,7

2009

Bron: CBS

108 Goederenvervoer per spoor in de EU (1970-2008) x mrd tonkm.

België Bulgarije Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland Italië Letland Litouwen Luxemburg Nederland Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Slovenië Slowakije Spanje Tsjechië Verenigd Koninkrijk Zweden

1970

1980

1990

7,88 8,04 8,37 13,70 17,68 14,13 1,70 1,62 1,73 113,00 121,30 101,70 5,70 6,50 6,98 6,27 8,34 8,36 67,59 68,82 52,24 0,69 0,81 0,61 19,82 24,40 16,80 0,55 0,64 0,59 18,07 18,38 19,36 15,52 17,59 18,54 13,57 18,24 19,26 0,76 0,67 0,62 3,72 3,47 3,07 9,87 11,00 12,16 98,00 132,40 81,60 0,78 1,00 1,46 43,10 64,80 48,91 3,30 3,80 4,21 : : : 9,74 11,28 11,15 : : : 24,55 17,82 16,00 17,31 16,65 19,10

2002

2003

2004

7,30 4,63 1,88 81,06 9,70 9,66 51,29 0,33 7,80 0,43 20,68 15,02 9,77 0,55 4,02 17,13 46,60 2,19 15,22 3,08 10,38 11,57 15,81 18,50 19,20

7,29 5,27 1,99 85,13 9,67 10,05 48,06 0,46 7,61 0,40 20,30 17,96 11,46 0,53 4,71 16,87 47,41 2,07 15,04 3,02 10,11 11,74 15,86 18,73 20,17

7,69 5,21 2,32 91,92 10,49 10,11 46,35 0,59 8,75 0,40 22,18 18,62 11,64 0,56 5,83 18,76 52,33 2,28 17,02 3,15 9,70 11,87 15,09 22,55 20,86

2005

2006

2007

2008

8,13 8,57 9,26 8,57 5,16 5,40 5,24 4,69 1,98 1,89 1,78 1,87 95,42 107,01 114,62 115,65 10,64 10,42 8,43 5,94 9,71 11,06 10,43 10,78 40,70 41,18 42,62 40,63 0,61 0,66 0,84 0,79 9,09 10,17 10,05 9,87 0,30 0,21 0,13 0,10 22,76 24,15 25,29 23,83 19,78 16,83 18,31 19,58 12,46 12,90 14,37 14,75 0,39 0,44 0,29 0,28 5,87 6,29 7,22 6,98 18,96 20,98 21,37 21,92 49,97 53,62 54,25 52,04 2,42 2,43 2,59 2,55 16,58 15,79 15,76 15,24 3,25 3,37 3,60 3,52 9,46 9,99 9,65 9,30 11,64 11,63 11,06 10,48 14,87 15,78 16,30 15,44 22,32 27,37 26,38 24,83 21,68 22,27 23,25 23,12


75

Meeste vervoer van en naar het Verenigd Koninkrijk 109 Nederlands short sea-vervoer naar land van herkomst en bestemming (2008) Verenigd Koninkrijk 31,3%

Portugal 1,5% Turkije 1,4% Estland 2,0% Litouwen 1,2% Letland 2,3% Polen 1,2% Ierland 3,1% Denemarken 1,0%

Overige landen 0,4%

Zweden 3,2% België 0,8% Duitsland 3,4% Gibraltar 0,7% Finland 3,5%

Rusland 20,5%

IJsland 0,7% Spanje 3,9% Oekraïne 0,6% Frankrijk 5,5% Italië 0,5%

Griekenland 0,4% Noorwegen 10,9%

Totaal: 255 mln ton

Bron: CBS

110 Ontwikkeling Nederlands bilateraal short-sea-vervoer (1996-2008) (x 1.000 ton)

België Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Gibraltar Griekenland Ierland IJsland Italië Letland Litouwen Noorwegen Oekraïne Polen Portugal Rusland Spanje Turkije Verenigd Koninkrijk Zweden Overige landen Totaal

1996

2005

2006

2007

1.007 2.250 8.747 2.102 4.457 4.431 136 2.188 3.981 732 2.446 10.370 1.841 36.849 281 2.613 2.459 7.056 6.291 3.186 62.482 5.141 896

2.765 4.720 7.658 7.245 4.974 12.499 651 1.011 7.814 996 2.352 7.271 3.327 30.917 534 3.043 4.110 43.793 9.053 1.952 68.652 7.111 604

2.421 3.893 8.983 6.184 6.342 12.652 683 1.151 8.441 1.482 2.405 5.119 3.559 31.151 424 2.314 4.076 44.727 9.542 1.971 73.556 8.393 945

2.664 3.062 7.869 6.586 7.677 12.314 1.761 1.456 8.590 1.686 2.193 6.423 2.654 29.547 601 3.622 3.502 51.877 9.908 4.022 79.146 8.475 714

2.108 2.491 8.784 5.106 9.035 13.937 1.804 1.082 7.911 1.793 1.369 5.775 3.135 27.824 1.549 3.012 3.737 52.369 9.849 3.563 80.002 8.277 858

171.942

254.174

257.975

256.350

255.370

Bron: CBS

76

2008


Bedrijfseconomie Personeelskosten de helft van totale kosten 111 Opbouw kostprijs Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg (2010) Binnenlands Overige bedrijfskosten 9,0% Banden 1,2% Verzekering 2,4%

Grensoverschrijdend Personeelskosten 47,8%

Overige bedrijfskosten 9,8% Banden 1,2% Verzekering 2,2% Reparatie/onderhoud 4,7%

Reparatie/onderhoud 5,4%

Rente 2,6%

Rente 3,3%

Afschrijvingen 10,2%

Afschrijvingen 10,1%

Motorrijtuigenbelasting 0,9%

Motorrijtuigenbelasting 1,2% Personeelskosten 50,5%

Brandstof (diesel) 16,9%

Brandstof (diesel) 20,6%

Bron: NEA, 1e kwartaal 2010

Constante groei loonkosten 112 Ontwikkeling CAO-uurloon beroepsgoederenvervoer over de weg in Nederland (1995-2010) Per uur in euro Jaar

01-01-95 01-01-96 01-01-97 01-04-97 01-07-97 01-01-98 01-01-99 01-04-99 01-01-00 01-04-00 01-01-01 01-04-01 01-01-02 01-04-02 01-01-03 01-04-03 01-01-04 01-04-04 01-07-04 01-01-05 01-04-05 01-01-06 01-10-06 01-01-07 01-06-07 01-01-08* 01-04-08 01-01-09 01-10-09 01-01-10

D5-loonschaal

E6-loonschaal

Bruto loon

Sociale lasten

Totale loonkosten

Bruto loon

Sociale lasten

Totale loonkosten

12,31 12,53 12,58 12,91 12,91 13,29 13,19 13,55 13,61 14,02 14,35 14,51 14,48 14,77 14,66 14,90 14,83 14,83 14,83 14,80 14,80 15,11 15,23 15,33 15,99 15,81 16,04 16,65 16,80 16,80

2,90 2,89 2,57 2,61 2,67 2,78 2,87 2,95 3,02 3,11 2,77 3,24 3,35 3,80 3,69 3,97 4,01 4,02 4,08 4,05 4,09 4,25 4,28 4,28 4,51 4,53 4,61 4,67 4,71 4,86

15,21 15,42 15,15 15,52 15,58 16,07 16,06 16,5 16,63 17,13 17,12 17,75 17,83 18,57 18,35 18,87 18,84 18,85 18,91 18,85 18,89 19,36 19,51 19,61 20,5 20,34 20,65 21,32 21,51 21,66

13,41 13,65 13,71 14,05 14,05 14,47 14,38 14,78 14,83 15,28 15,58 15,76 15,74 16,05 15,94 16,20 16,14 16,14 16,14 16,12 16,12 16,48 16,59 16,70 17,38 17,22 17,48 18,15 18,31 18,31

2,99 3,05 2,69 2,75 2,81 2,94 3,01 3,09 3,15 3,24 2,86 3,36 3,47 3,96 3,79 4,08 4,13 4,14 4,20 4,19 4,23 4,43 4,46 4,47 4,69 4,72 4,79 4,83 4,88 5,03

16,4 16,7 16,4 16,8 16,86 17,41 17,39 17,87 17,98 18,52 18,44 19,12 19,21 20,01 19,73 20,28 20,27 20,28 20,34 20,31 20,35 20,91 21,05 21,17 22,07 21,94 22,27 22,98 23,19 23,34

De sociale lasten zijn gebaseerd op de wettelijke verplichtingen. Bij de berekening van de loonkosten per uur wordt rekening gehouden met het aantal beschikbare arbeidsuren per jaar. Het aantal beschikbare arbeidsuren heeft invloed op de hoogte van de loonkosten per uur. * Inclusief éénmalige uitkering.


77

113 Arbeidskosten in de industrie in diverse landen (2008) Loon

Bijkomende loonkosten

Bulgarije Roemenië Letland Litouwen Polen Slowakije Estland Hongarije Tsjechië Portugal Malta Slovenië Cyprus Griekenland Japan Spanje Duitsland (Oost) Verenigde Staten Canada Verenigd Koninkrijk Italië Ierland Finland Oostenrijk Luxemburg Nederland Frankrijk Duitsland Denemarken Zweden Zwitserland Duitsland (West) België Noorwegen 0

10

20

30 in euro per uur

Bron: Institut der Deutschen Wirtschaft

78


40

114 Ontwikkeling gemiddelde dieselprijs en heffingen (1986-2010) Accijns en overige heffingen 120

(eurocent)

Dieselprijs, exclusief accijns en heffingen

110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

00

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

2010 t/m 21 oktober.

Bron: BP, Ministerie van Financiën

115 Ontwikkeling van het kostenniveau per deelmarkt in het binnenlands beroepsgoederenvervoer over de weg (2000-2010) wagenlading

kippers

algemeen distributie (solo)

algemeen distributie (combi)

fijnmazige fijnmazige distributie distributie (collogoed) (palletgoed)

76,6 78,6 80,6 82,5 85,4 87,9 90,6 94,5 100,0 98,8 101,1

76,8 78,6 80,5 82,2 85,2 87,7 90,5 94,4 100,0 98,7 101,0

77,4 79,6 81,9 84,0 86,6 88,5 91,2 95,1 100,0 100,2 102,2

76,9 79,0 81,1 83,0 85,8 88,1 90,8 94,7 100,0 99,2 101,4

79,4 81,9 84,9 87,2 89,2 89,9 92,5 96,5 100,0 102,5 103,9

koel-/ vries

zeecontainer

tank/ bulk

77,3 79,1 81,1 82,8 85,6 87,9 90,6 94,6 100,0 99,0 101,2

75,3 77,3 79,2 81,1 84,3 87,3 90,2 93,9 100,0 97,7 100,4

75,4 77,5 79,7 81,8 84,9 87,6 90,4 94,3 100,0 98,2 100,6

(gem. 2008=100)

gem. 2000 gem. 2001 gem. 2002 gem. 2003 gem. 2004 gem. 2005 gem. 2006 gem. 2007 gem. 2008 gem. 2009 1 januari 2010

79,0 81,3 84,2 86,3 88,5 89,5 92,1 96,2 100,0 101,7 103,3


79

116 Ontwikkeling samenstelling Nederlandse dieselprijs (1995-2010) Peildatum accijnsmutatie

Accijns

Heffingen

BTW

Kale pompprijs

01-01-1995 01-01-1996 01-06-1996 01-01-1997 01-03-1997 01-07-1997 01-01-1998 01-06-1998 01-01-1999 01-01-2000 01-01-2001 01-03-2001 01-04-2001 16-05-2001 01-01-2002 01-10-2002 01-01-2003 01-01-2004 01-01-2005 01-01-2006 01-01-2007 01-01-2008 01-07-2008 01-01-2009 01-01-2010 0

30

60

90 eurocenten

Bron: BP, bewerking TLN

80


120

150

117 Ontwikkeling accijns en overige heffingen op dieselolie in Nederland (1986-2010) Datum In Euro

01-04-1986 01-01-1987 01-01-1988 01-01-1989 01-06-1989 01-01-1990 01-02-1990 01-06-1990 01-01-1991 01-03-1991 06-07-1991 10-09-1991 01-01-1992 01-07-1992 01-01-1993 01-08-1993 01-01-1994 16-02-1994 01-01-1995 01-01-1996 01-06-1996 01-01-1997

Dieselaccijns Overige heffingen per 100 liter per 100 liter

8,38 11,55 11,55 11,55 11,55 16,36 16,36 16,36 16,36 16,36 19,54 19,54 19,54 20,20 25,19 25,19 28,82 28,82 28,82 29,46 29,46 29,87

1,03 1,50 1,50 1,32 1,46 1,48 2,04 1,97 1,93 2,60 2,62 2,78 2,57 1,91 1,93 2,09 2,11 2,11 2,16 2,16 2,11 2,12

Totaal

9,41 13,06 13,06 12,87 13,01 17,84 18,40 18,33 18,29 18,97 22,16 22,32 22,11 22,11 27,13 27,29 30,93 30,93 30,98 31,62 31,57 31,99

Datum

Dieselaccijns Overige heffingen per 100 liter per 100 liter

01-03-1997 01-07-1997 01-01-1998 01-06-1998 01-01-1999 01-01-2000 01-01-2001 01-03-2001 01-04-2001 16-05-2001 01-01-2002 01-10-2002 01-01-2003 01-01-2004 01-01-2005 01-01-2006 01-01-2007 01-01-2008 01-07-2008 01-01-2009 01-01-2010

29,87 32,14 32,14 32,14 32,82 33,38 33,97 30,12 30,12 32,61 32,55 31,15 32,27 35,99 36,49 36,49 37,08 37,63 40,63 41,32 42,11

1,96 1,96 1,96 1,90 1,93 1,95 1,83 1,83 1,92 1,92 1,96 1,95 2,00 0,59 0,53 0,53 0,53 0,53 0,53 0,53 0,59

Totaal

31,83 34,11 34,11 34,04 34,75 35,32 35,80 31,95 32,04 34,53 34,51 33,10 34,27 36,58 37,02 37,02 37,61 38,16 41,16 41,85 42,70

Vanaf 01/03/01 accijns en overige heffingen van 'laagzwavelige' diesel.

Bron: Ministerie van Financiën

Accijnsverlaging door laagzwavelige diesel kort van duur 45

cent per liter

40 35 30 25 20 15 10 5 1 april1986

1 januari 2010

Bron: Ministerie van Financiën Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

81

Meeste diesel bij vast tankstation in Nederland 118 Tankgedrag beroepsgoederenvervoer over de weg (2007) Willekeurig tankstation in Nederland* 7,7% Willekeurig tankstation buiten Nederland* 3,0%

Bedrijvenpomp (niet voor particulier) 18,1%

Vast tankstation in Nederland* 39,8%

Anders 3,0% Vast tankstation buiten Nederland* 2,6%

Pomp collega bedrijf 1,5% Gezamenlijke (eigen) pomp (gedeelde pomp met andere bedrijven) 2,3%

Eigen pomp (thuisinstallatie) 22,1%

2,7 mrd liter diesel * Met of zonder kortingspas oliemaatschappij.

Bron: TLN

119 Ontwikkeling gemiddelde prijs liter diesel (excl. btw) in diverse landen (2007-2010) (euro)

2007

2008

2009

2010

1,40

1,20

1,00

0,80

0,60

0,40

0,20

0,00 Duitsland 2010 t/m week 42.

Frankrijk

Nederland

België

Bron: BP

82


Luxemburg

Accijns verklaart ten dele prijsverschillen 120 Pompprijs van 1 liter dieselolie in diverse landen (2010) Accijns

Pompprijs (excl. BTW)

Luxemburg Roemenië Slowakije Bulgarije Slovenië Portugal Spanje Litouwen België Oostenrijk Nederland Letland Griekenland Frankrijk Duitsland Italië Estland Polen Hongarije Ierland Denemarken Finland Zweden Tsjechië Verenigd Koninkrijk 0,00

0,10

0,20

0,30

0,40

0,50

0,60

0,70 Euro

0,80

0,90

1,00

1,10

1,20

1,30

1,40

dieselprijs week 42, accijns per 1 juli 2010.

Bron: BP, EU, bewerking TLN

121 Vergelijking loonkosten chauffeurs in een aantal Europese landen (1-1-2010) Loonkosten (index, NL = 100) Nationaliteit vervoerder

Bulgarije Turkije Roemenië Slowakije Hongarije Polen Tsjechië Verenigd Koninkrijk Slovenië Spanje Duitsland Frankrijk Denemarken Oostenrijk Nederland Italië België Zweden

10 0

Bron: NEA

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

(Rapport: Kostenvergelijking en kostenontwikkeling voor het beroepsgoederenvervoer over de weg in Europa).


83

Kwart onder EU minimum tarief 122 Ontwikkeling accijns op dieselolie per liter in de EU (2004-2010) eurocent Land

België Bulgarije Cyprus Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland Italië Letland Litouwen Luxemburg Malta Nederland Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Slovenië Slowakije Spanje Tsjechië Ver. Koninkrijk Zweden

1 jan 2004 1 jan 2005 1 jan 2006 1 jan 2007 1 jul 2007 1 jan 2008 1 jul 2008 1 jan 2009 1 jul 2009 1 jan 2010 1 jul 2010

29,00 20,28 23,95 36,84 47,04 16,30 31,94 38,90 24,50 33,47 32,67 40,32 15,40 24,49 25,29 23,78 35,99 28,20 22,18 29,98 18,80 31,44 35,13 29,39 31,20 73,00 34,89

33,29 20,20 24,85 40,51 47,04 24,54 31,94 41,69 24,50 34,52 36,81 41,30 24,57 24,52 26,54 24,55 36,49 30,20 26,08 30,83 20,70 34,07 36,18 29,39 31,47 68,17 40,37

34,13 21,99 24,95 40,39 47,04 24,54 31,94 41,69 24,50 33,91 36,81 41,30 23,56 24,52 27,79 24,55 36,49 29,70 29,05 31,44 25,99 30,26 37,32 29,39 34,13 69,27 39,37

32,20 27,36 24,80 36,41 47,04 24,54 31,94 42,84 27,60 30,91 36,81 41,60 25,58 24,52 29,04 33,24 37,08 29,70 28,78 36,44 25,99 32,33 38,79 30,20 35,17 71,32 39,86

33,11 27,36 24,80 36,41 47,04 24,54 31,94 42,84 27,60 30,91 36,81 42,30 25,58 24,52 29,04 33,24 37,08 34,70 28,78 36,44 25,99 32,33 38,79 30,20 35,17 71,32 39,86

31,79 30,68 24,50 36,47 47,04 33,01 36,40 42,84 29,30 33,24 36,81 42,30 27,42 27,43 30,20 33,24 37,63 34,70 30,29 36,44 27,46 30,20 42,74 30,20 36,13 72,20 45,25

31,79 30,68 24,50 36,47 47,04 33,01 36,40 42,84 29,30 33,81 36,81 42,30 27,42 27,43 30,20 33,24 40,63 34,70 30,29 36,44 27,46 30,20 42,74 30,20 36,13 72,20 45,25

31,79 30,68 24,50 38,20 47,04 33,01 36,40 42,84 30,20 35,18 36,81 42,30 33,00 33,02 30,20 35,24 41,32 34,70 33,89 36,44 28,39 38,26 48,13 30,20 40,59 66,11 44,61

EU minimumtarief 33,00 EUR per 100 liter (jan. 2010). Heffingen per land, afgestemd op laagste tarief per liter (zwavelarme diesel). De hoogte van accijns in niet-eurolanden wordt mede bepaald door de waarde van de lokale valuta ten opzichte van de euro.

Bron: EUROSTAT

84


33,53 30,68 24,50 38,20 47,04 36,99 36,40 42,84 30,20 37,45 40,92 42,30 33,00 33,02 30,20 35,24 41,32 34,70 33,89 36,44 28,39 43,33 48,13 33,10 40,59 68,43 44,61

33,53 30,68 24,50 38,62 47,04 39,29 36,40 42,84 30,20 36,02 44,92 42,30 33,04 27,43 31,00 35,24 42,11 34,70 30,20 36,44 29,32 43,20 36,80 33,10 43,08 61,69 42,55

39,29 30,68 33,00 38,62 47,04 39,29 36,40 42,84 41,12 36,02 44,92 42,30 33,04 27,43 31,00 35,24 42,11 34,70 30,20 36,44 29,32 42,70 36,80 33,10 43,08 62,79 42,55

123 Vergelijking accijnsheffing op dieselolie in diverse landen (2010) EU minimumniveau

0,330

Litouwen Roemenië Polen Bulgarije Luxemburg Cyprus Letland Spanje Oostenrijk Malta Hongarije Finland Portugal Slowakije Denemarken België Estland Griekenland Nederland Italië Zweden Slovenië Frankrijk Tsjechië Ierland Duitsland Verenigd Koninkrijk 0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

Euro per liter

Bron: EU, bewerking TLN Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

85

124 Ontwikkeling motorrijtuigenbelasting van zware vrachtautocombinaties (40 ton ttm) in Nederland (1995-2010) 2.500

Motorrijtuigenbelasting vrachtauto

euro

Eurovignet

2.000

1.500

1.000 700*) 500

0

01apr 95

01apr 96

01jul 97

01apr 98

01apr 99

01mei 00

01jan 01

01jan 02

01apr 03

01apr 04

01jan 05

01jan 06

01jan 07

01feb 08

01apr 09

01jan 10

Tarief eurovignet 1 januari 2010 op basis van euronorm 2 t/m 5. Tarief MRB op basis van vrachtautocombinatie zonder luchtvering. EU basistarief 2+3 assen, 38-40 ton.

Bron: Belastingdienst

125

Eén vrachtauto goed voor meer dan zeventienduizend euro aan belastingopbrengsten Jaarlijkse belasting en afdrachten voor een vrachtautocombinatie (1990-2009) Mrb

Eurovignet

Accijns

Wabm

Cova

Subat

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 0

2.000

4.000

6.000

8.000

euro

10.000

12.000

14.000

Vrachtautocombinatie, 40 ton ttm en 37.500 liter diesel per jaar (verbruik 3,2 km per liter, kilometerage 120.000). Wabm: Wet Algemene bepalingen milieuhygiene (vanaf 1/1/95 Wet Belasting op Milieugrondslag). Cova: Centraal orgaan voorraadvorming aardolieproducten. Subat: Stichting uitvoering bodemsanering Amovering Tankstations.

Bron: TLN

86


16.000

18.000

Logistieke kosten nemen weer toe 126 Logistieke kosten als percentage van de omzet in Europa (1987-2013) Administratie

14%

Voorraadbeheer

Opslag

Transport

12,1%

12%

10% 8,5% 8%

7,3% 6,4%

5,9%

7,7%

6,1%

6% 3,9% 2,4%

4%

2,8% 1,6%

2%

0%

3,5%

3,8%

1,8%

1,8% 1,3%

3,1%

1,8%

1,5%

2,5%

1,7%

1,0%

0,8%

1,2%

1,3%

1,2%

1,0%

0,8%

0,8%

0,8%

1987

1993

1998

2003

2008

2013 (raming)

Bron: ELA, A.T. Kearney

127 Ontwikkeling kosten- en vrachtprijsniveau Nederlands binnenlands beroepsgoederenvervoer over de weg (2009-2010) index 2008 = 100

Kostenniveau

Vrachtprijs

105 104 103 102 101 100 99 98 97 96 95

kw1

kw2

kw3 2009

kw4

kw1 2010

Bron NEA Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

87

Verdere verslechtering rendement 128 Ontwikkeling rentabiliteit Nederlands binnenlands beroepsgoederenvervoer over de weg (1982-2010) procenten 6

5,4

5 4 3,0 3,1 3,1 3

2,6

2,5

2,2

2,0

1,8

2

1,9 2,0

1,6 1,2

1,0

1,2

0,9 1,0

0,8

1

0,4

0

-0,1 -0,4

-0,5

-0,3

-0,5

-1

-0,4

-1,1

-2 -2,3

-2,4 -2,6 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10*

-3

Betreft bruto rendement na aftrek gewaardeerd ondernemersloon en vergoeding voor eigen vermogen. * Raming o.b.v. 1e kwartaal.

Bron: NEA

129 Verdeling bedrijven naar behaalde rentabiliteit in het binnenlands beroepsgoederenvervoer over de weg (2004-2010) 100

< -3%

% Bedrijven

-3 tot 0%

0 tot 3%

> 3%

80

60

40

20

0 2004

2005

2006

2007

2008


Bron: NEA

88


2009*

2010*

130 Ontwikkeling rentabiliteit fysieke distributie (1990-2009) 7%

6%

5%

4%

3%

2%

1%

0% 1990 1995 2000 2004 2005 2006 Betreft bruto rendement na aftrek gewaardeerd ondernemersloon en vergoeding voor eigen vermogen.

2007

2008

2009

Bron: NEA

131 Ontwikkeling vrachtprijs in het binnenlandse en internationale beroepsgoederenvervoer over de weg (1990-2010) vrachtprijs (nominaal)

vrachtprijs (nominaal)

vrachtprijs (reëel)

140

140

130

130

120

120

110

110

100

100

90

90

80

90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10

80

vrachtprijs (reëel)

90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10

Binnenlands vervoer

Internationaal vervoer

Bron: NEA, bewerking TLN Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

89

132 Ontwikkeling kostenniveau Nederlands grensoverschrijdend beroepsgoederenvervoer over de weg voor een aantal landen (2008-2010) Duitsland (500 km)

België/Luxemburg (250km)

index 2008 = 100

index 2008 = 100

105

105

100

100

95

95

90

01-01-2009 01-04-2009 01-07-2009 01-10-2009 01-01-2010

90

Italië (1.500 km)

Frankrijk (500 km) index 2008 = 100

index 2008 = 100

105

105

100

100

95

95

90

01-01-09

01-04-09

01-07-09

01-10-09

01-01-10

90

01-01-09

01-04-09

01-10-09

01-01-10

index 2008 = 100

105

105

100

100

95

95

01-01-2009 01-04-2009 01-07-2009 01-10-2009 01-01-2010

90

01-01-2009 01-04-2009 01-07-2009 01-10-2009 01-01-2010

Bron: NIWO

90

01-07-09

Polen (1.000 km)

Spanje (2.000 km) index 2008 = 100

90

01-01-2009 01-04-2009 01-07-2009 01-10-2009 01-01-2010


133 Ontwikkeling rentabiliteit Nederlands grensoverschrijdend beroepsgoederenvervoer over de weg (1982-2010) 7

procenten 6,4

6 5

4,6

4

4,2

3,7

3

2,7

2,6

2,3

2

1,7

1,4 0,8

1

1,2

1,0

0,4

0,2

0 -1

0,5 -0,2

0,2

-0,8 -1,3

-2

-1,2

-1,4 -1,9 -2,0

-3

-1,2

-2,5 -2,4 -3,3

-4 -5 -6

-5,7

-6,0

-7 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10*


Bron: NEA

134 Rentabiliteit Nederlands grensoverschrijdend beroepsgoederenvervoer over de weg naar enkele specialisaties (1997-2009) procenten

1997

2005

2006

2007

2008

2009

7 6,2

6

5,6

5

4,7 3,8

4 3

0

Trucking/container

-1,9

-2,4

-4,7

Fysieke distributie

-0,2 -0,6 -2,0

-3,3

-4 -5

Hulo/hiab Tank/bulk

-1,2

-3

3,7

2,8

0,3

Koel/vries

-1 -2

0,3

5,3

1,5

1,0 1,2

1

4,2

3,7 2,4

1,9

2

4,3

-1,6

-3,5 -4,5

-6 -7 -8 -9 -10

-9,3

Betreft bruto rendement na aftrek gewaardeerd ondernemersloon en vergoeding voor eigen vermogen.

Bron: NEA Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

91

135 Rentabiliteit per bedrijfsgrootteklasse binnenlands beroepsgoederenvervoer over de weg (2008-2009) 2008

procenten

2009*

7 6 5 4 3 2 1 0 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 2-10

10-25

25-50 (tractie eenheden)

50 en meer

Totaal


Bron: NEA

136 Rentabiliteit per bedrijfsgrootteklasse internationaal beroepsgoederenvervoer over de weg (2008-2009) 3

2008

procenten

2 1 0 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -9 -10 -11 -12 -13 2-10

10-25

25-50 (tractie eenheden)

50 en meer


Bron: NEA

92


Totaal

2009

137 Verdeling bedrijven naar behaalde rentabiliteit in het grensoverschrijdend beroepsgoederenvervoer over de weg (2004-2010) < -3%

% Bedrijven

-3 tot 0%

0 tot 3%

> 3%

100

80

60

40

20

0

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010*


Bron: NEA

Scherpe daling omzet in 2009 138 Ontwikkeling omzet Goederenvervoer over de weg (2005-2010) 2005 = 100 140

130

120

110

100

90

80 I

II

III 2005

IV

I

II III 2006

IV

I

II III 2007

IV

I

II

III 2008

IV

I

II

III 2009

IV

I

II 2010

Goederenvervoer over de weg SBI2008.


93

139 Omzetverdeling naar activiteit bedrijven in het beroepsgoederenvervoer over de weg (2008)

Opslag 7,3% Transport over het spoor 0,3% Waarde toevoegende activiteiten 3,9% Overslag/Cross-dock 2,3% Transport over water 0,3% Transport over de weg 85,9%

Exclusief verhuis- en koeriersbedrijven.

Bron: TLN

Kleine bedrijven meer afhankelijk van grote bedrijven 140 Omzetverdeling per categorie bedrijven in het beroepsgoederenvervoer over de weg (2007) procenten

Omzet uit onderaanneming

Overige omzet

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1

1 tot 5

5 tot 10

10 tot 20

20 tot 50

50 en meer

internationaal

(aantal vrachtauto's en binnenlandse en internationale bedrijven)

Bron: TLN

94


binnenlands

totaal

141 Verdeling van Nederlandse transportbedrijven met een eigen werkplaats en een reparatie- en onderhoudscontract (2007)

Eigen werkplaats zonder RO-contract 28,8% Geen eigen werkplaats / geen RO-contract 41,5%

Geen eigen werkplaats / wel RO-contract 25,4%

Eigen werkplaats met RO-contract 4,3%

Bron: TLN

142 Effect liberalisatie op het wegvervoer in de USA naar deelmarkt

(1977 vergeleken met 1987)

Groupage Algemeen distributie Machinevervoer Olietransport Koeltransport Bulkgoederen Agrarisch Autotransporteur Bouwmaterialen Hout en mijnbouw Speciaal transport Lange afstand vervoer

procentuele verandering grote bedrijven

procentuele verandering vrachtprijs

procentuele verandering kostprijs

-52% -43% -39% -43% -43% -51% -49% -40% -36% -35% -58% -49%

-28% -58% -29% -14% -27% -8% -13% 1% -23% -5% -27% -33%

-28% -55% -28% -13% -27% -7% -11% 2% -23% -5% -28% -31%

procentuele verandering 1977 1987 omzet rentabiliteit

2,7% 3,2% 1,6% 2,9% 1,8% 3,1% 2,4% 3,9% 2,5% 2,6% 2,8% 2,8%

1,0% 2,3% 0,3% 2,0% 1,3% 1,0% 0,5% 1,5% 2,4% 2,1% 1,7% 1,6%

Bron: Universität Erlangen-Nürnberg Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

95

143 Gebruik van ICT-toepassingen door beroepsgoederenvervoer over de weg (1999-2010) Mate van gebruik aantal bedrijven in %

Transport Management Systeem (TMS) Warehouse Management Systeem Boekhoudpakket Salarispakket Boordcomputer Navigatiesysteem Tracking & Tracing Document imaging Internetaansluiting RFID toepassingen Vrachtuitwisselingssystemen Uitleesapparatuur & software digitale tachograaf Personeels Administratie Systeem (P.I.S.)

1999

2006

2007

2008

73% 13% 10% 6% 42% -

20% 8% 79% 21% 21% 50% 14% 12% 93% 1% -

19% 7% 79% 20% 23% 66% 17% 15% 91% 1% 21% 38% 9%

25% 9% 80% 25% 24% 70% 18% 17% 92% 1% 24% 63% 10%

2009

2010

33% 26% 18% 11% 88% 79% 39% 25% 40% 33% 73% 83% 31% 28% 25% 41% 92% 100% 3% 5% 35% 25% 81% 96% 16% 12%

Bron: TLN

144 Gebruik tracking & tracing systeem bij transportbedrijven (2010) Ja

Nee

In de planning

Totaal

1 t/m 4 eenheden

5 t/m 10 eenheden

11 t/m 20 eenheden

21 t/m 50 eenheden

51 t/m 100 eenheden

meer dan 100 eenheden

0%

20%

40%

60%

Bron: TLN

96


80%

100%

145 Gebruik boordcomputer bij transportbedrijven (2010) Ja

Nee

In de planning

Totaal

1 t/m 4 eenheden

5 t/m 10 eenheden

11 t/m 20 eenheden

21 t/m 50 eenheden

51 t/m 100 eenheden


0%

20%

40%

60%

80%

100%

Bron: TLN

146 Gebruik van navigatiesystemen bij transportbedrijven (2010) Ja

Nee

In de planning

Totaal

1 t/m 4 eenheden

5 t/m 10 eenheden

11 t/m 20 eenheden

21 t/m 50 eenheden

51 t/m 100 eenheden


0%

20%

40%

60%

80%

100%


97

Infrastructuur Vrijdag drukste dag op hoofdwegennet 147 Gemiddeld aantal motorvoertuigen op het Nederlandse hoofdwegennet per uur, per telpunt en per dag (2009) maandag

2.000

dinsdag

woensdag

donderdag

vrijdag

zaterdag

zondag

1.500

1.000

500

0 0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

21

22

23

uur

Bron: DVS

Meeste files rond acht uur 's ochtends en vijf uur 's middags 148 Aantal files met bijbehorend startuur per werkdagsoort (2009) maandag

dinsdag

woensdag

donderdag

vrijdag

5.500 5.000 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

startuur

Bron: DVS

98


18

19

20

149 Intensiteiten vrachtverkeer op het hoofdwegennet in 2006

Gemiddeld aantal voertuigen per telvak per etmaal op werkdagen in 2006 0 -

5.000

5.000 - 10.000 10.000 - 15.000 15.000 - 20.000 meer dan 20.000

Het hoogste aantal vrachtwagens per etmaal rijdt over de A15 van Rotterdam-Charlois naar knooppunt Vaanplein (30656).

Bron: RWS, DVS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

99

Vrachtverkeer legt gering beslag op wegennet 150 Aantallen motorvoertuigen, voertuigkilometers en autosnelweggebruik in Nederland (2009) Voertuigkilometers: 129 mld

Aantallen voertuigen: 8,6 mln Vrachtauto's > 3,5 ton 1,7%

Vrachtauto's > 3,5 ton 5,2%

Bestelauto's < 3,5 ton 10,0% Bestelauto's 13,9%

Overige 0,9%

Overige 1,0%

Personenauto's 87,4%


Vrachtauto's 14,8%

Autobussen 0,5% Bestelauto's 3,0% Motortweewielers 0,5% *) Uitgegaan is van het 'actieve' motorvoertuigenpark, exclusief het aantal motortweewielers en motortweewiel-kilometers.


Autosnelweggebruik

Bron: CBS, DVS

Afname intensiteit maart en april 151 Ontwikkeling verkeersintensiteit op Nederlandse hoofdwegen (hoofdtransportassen) per maand (2002-2005) index 2000 = 100

2002

2003

2004

2005

120

110

100

90

80 jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

Bron: CBS

100


okt

nov

dec

152 File Top-20 in Nederland (2008-2009) 2009 nr.

2008 nr.

Weg

Van - naar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

5 2 12 6 3 18 11 4 9 1 7 10 15 50 14 16 27 26 43 23

A2 A4 A2 A20 A10 A27 A13 A12 A9 A2 A15 A12 A16 A50 A1 A28 A27 A12 A9 A13

Utrecht - 's-Hertogenbosch Amsterdam - Delft Amsterdam - Utrecht Hoek van Holland - Gouda De Nieuwe Meer - Coenplein Gorinchem - Breda Rijswijk - Rotterdam Utrecht - Den Haag Amstelveen - Alkmaar Utrecht - 's-Hertogenbosch Rozenburg - Ridderkerk Utrecht - Arnhem Breda - Rotterdam Arnhem - Oss Amsterdam - Amersfoort Utrecht - Amersfoort Utrecht - Almere Den Haag - Utrecht Alkmaar - Amstelveen Rijswijk - Rotterdam

Koplocatie

Filezwaarte 2009

Filezwaarte 2008

toe/ afname

Kerkdriel Brug o.d. Oude Rijn Utrecht Centrum Terbregseplein Coenplein Merwedebrug Kleinpolderplein Nieuwerbrug Brug o.h. Zijkanaal C Culemborg Vaanplein Driebergen Terbregseplein Waalbrug Muiden Den Dolder Bilthoven Nieuwerbrug Brug o.h. Zijkanaal C Berkel en Rodenrijs

255.150 245.979 191.834 179.961 178.243 173.957 161.457 157.200 154.518 150.872 140.156 129.790 127.102 121.008 118.813 111.136 110.159 103.937 101.736 100.722

207.364 264.375 139.014 177.685 228.452 119.542 148.194 215.506 163.651 278.930 176.009 149.543 126.345 79.269 132.266 125.839 108.524 109.640 88.268 114.253

23% -7% 38% 1% -22% 46% 9% -27% -6% -46% -20% -13% 1% 53% -10% -12% 2% -5% 15% -12%

13.218.888 15.452.236

-14%

Totaal Bron: VID

Zuid-Holland meeste last van files 153 Filezwaarte per provincie (2009) Zuid-Holland Noord-Holland Utrecht Gelderland Noord-Brabant Limburg Overijssel Flevoland Groningen Zeeland Friesland Drenthe

4.170.000 2.670.000 2.570.000 1.700.000 1.300.000 242.000 192.000 87.000 37.000 33.000 33.000 19.000

Filezwaarte per provincie 2.670.000 1.300.000 87.000 33.000 18.000

- 4.170.000 - 2.670.000 - 1.300.000 87.000 33.000

De zwaarte van een file is de cumulatie van het product van tijd en lengte in kilometerminuten.

Bron: DVS


101

154 File top-20 per traject op basis van economische schade vrachtverkeer (2009) Rangorde Vracht

Weg

Trajectomschrijving

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

A2 A12 A50 A2 A20 A13 A2 A28 A27 A27 A15 A1 A16 A12 A1 A15 A4 A9 A27 A2 A58

knp Holendrecht – knp Oudenrijn Gouwe – knp Oudenrijn knp Grijsoord – knp Valburg knp Deil – knp Empel knp Kleinpolderplein – knp Terbregseplein knp Ypenburg – knp Kleinpolderplein knp Everdingen – knp Deil knp Rijnsweerd – knp Hoevelaken knp Gorinchem – knp Hooipolder knp Everdingen – knp Gorinchem knp Vaanplein – knp Ridderkerk knp Diemen – knp Muiderberg knp Terbregseplein – knp Ridderkerk knp Lunetten – knp Maanderbroek knp Eemnes- knp Hoevelaken Papendrecht – knp Gorinchem knp Burgerveen – aansl N11 knp Velsen – knp Rottepolderplein knp Lunetten – knp Everdingen knp Empel – knp Vught knp Galder – knp Batadorp

Schade beide richtingen (mln euro)

19 18 15 13 11 11 10 9 8 8 8 8 8 6 6 6 5 5 5 5 5

Lengte (km)

33 34 15 21 10 14 18 20 21 21 11 9 13 47 17 12 10 6 12 11 45

Schade heeft uitsluitend betrekking op het aantal verliesuren door files.

Bron: TNO/TLN

155 File top-10 per corridor op basis van economische schade vrachtverkeer (2009) Rangorde Vracht

Omschrijving corridor

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Amsterdam – Utrecht Rotterdam – Nijmegen Den Haag – Dordrecht Rotterdam – Venlo Amsterdam – Enschede Utrecht – Breda Den Haag – Utrecht Rotterdam – Breda Amsterdam – Den Haag Amsterdam – Almere

Schade beide richtingen (mln euro)

Lengte (km)

43 35 30 24 22 22 21 15 14 9

76 136 47 160 126 55 50 48 46 25


Bron: TNO/TLN

102


156 File top-50 op basis van economische schade vrachtverkeer (2009) Rangorde Vracht Weg

van

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

Amsterdam Den Bosch Arnhem Den Haag Rozenburg Ridderkerk Amsterdam Den Bosch Rijswijk Rotterdam Gorinchem Breda Breda Rotterdam Hoek v. Holland Gouda Amsterdam Delft Den Haag Arnhem Arnhem Eindhoven De Nieuwe Meer Coenplein Amsterdam Den Bosch Arnhem Eindhoven Amsterdam Apeldoorn Gorinchem Ridderkerk Eindhoven Arnhem Rijswijk Rotterdam Rotterdam Breda Amstelveen Alkmaar Den Bosch Amsterdam Den Haag Arnhem Utrecht Gorinchem Amsterdam Den Bosch Gouda Hoek v. Holland Utrecht Zwolle Utrecht Gorinchem Den Bosch Amsterdam Gorinchem Utrecht Gorinchem Utrecht Gouda Hoek v. Holland Zaandam Amsterdam Amsterdam Den Bosch Gouda Hoek v. Holland Delft Amsterdam Amsterdam Den Bosch Gorinchem Utrecht Eindhoven Maastricht Zwolle Groningen Arnhem Eindhoven Den Haag Arnhem Alkmaar Amstelveen Arnhem Eindhoven Arnhem Eindhoven Utrecht Zwolle Ridderkerk Rozenburg Den Bosch Amsterdam Den Bosch Amsterdam Gorinchem Ridderkerk Den Haag Arnhem

A2 A12 A15 A2 A13 A27 A16 A20 A4 A12 A50 A10 A2 A50 A1 A15 A50 A13 A16 A9 A2 A12 A27 A2 A20 A28 A27 A2 A27 A27 A20 A8 A2 A20 A4 A2 A27 A2 A28 A50 A12 A9 A50 A50 A28 A15 A2 A2 A15 A12

Traject naar tussen

Hedel en Kerkdriel Woerden en Nieuwerbrug Charlois/Rhoon en Vaanplein t-Zand en Utrecht-Centrum Overschie en Kleinpolderplein Avelingen en Merwedebrug Prins Alexander en Terbregseplein Crooswijk en Terbregseplein Hoogmade en Brug over De Oude Rijn Reeuwijk en Bodegraven Heteren en Valburg Coentunnel en Coenplein Everdingen en Culemborg Waalbrug en Ewijk Diemen en Brug over A'dam-Rijnkanaal Sliedrecht-Oost en Sliedrecht-West Waalbrug en Valburg Tu Delft en Berkel En Rodenrijs Moerdijkbrug en Klaverpolder Rottepolderplein en Brug over Zijkanaal C Hintham en Rosmalen Lunetten en Bunnik Everdingen en Lexmond Everdingen en Everdingen Terbregseplein en Crooswijk Maarn en Leusden-Zuid Lexmond en Noordeloos Breukelen en Vinkeveen Everdingen en Hagestein Hagestein en Lekbrug Crooswijk en Rotterdam-Centrum Zaandam en Oostzaan Breukelen en Maarssen Moordrecht en Nieuwerkerk a/d IJssel Sloten en De Nieuwe Meer Empelbrug en Empel Noordeloos en Lexmond De Hogt en High Tech Campus Dalfsen en Nieuwleusen Valburg en Waalbrug Woerden en De Meern Velsen en Brug over Zijkanaal C Rijnbrug en Heteren Grijsoord en Renkum De Uithof en Den Dolder Botlektunnel en Spijkenisse Maarssen en Breukelen Oudenrijn en Utrecht-Centrum Hardinxveld-Giessendam en Sliedrecht-Oost Bodegraven en Nieuwerbrug

Totale Voertuig verlies- Schade filezwaarte uren (vracht) (mln euro)

252.653 151.462 139.216 217.389 186.051 173.000 145.990 176.978 242.790 114.226 112.426 202.270 107.907 103.516 109.841 73.799 87.430 88.771 68.868 181.407 73.266 139.767 63.728 97.630 87.628 108.623 57.999 69.152 61.356 67.938 76.296 53.910 68.939 76.137 86.358 78.084 40.382 78.739 60.788 53.657 53.981 100.674 51.781 39.212 71.259 57.587 55.803 34.779 33.256 46.743

195.910 158.978 129.262 119.361 116.501 110.853 110.196 99.530 98.208 83.846 81.341 77.543 77.380 71.928 65.882 65.476 62.908 59.638 59.040 58.418 54.646 54.189 52.264 51.038 51.023 50.051 48.379 43.447 43.305 42.874 42.591 41.153 41.120 40.509 40.338 39.755 38.756 38.568 37.895 37.283 37.163 36.808 36.187 35.975 35.761 35.438 35.399 35.391 35.159 35.042

8,5 6,9 5,6 5,2 5,1 4,8 4,8 4,3 4,3 3,6 3,5 3,4 3,4 3,1 2,9 2,8 2,7 2,6 2,6 2,5 2,4 2,4 2,3 2,2 2,2 2,2 2,1 1,9 1,9 1,9 1,8 1,8 1,8 1,8 1,7 1,7 1,7 1,7 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5


Bron: TNO/TLN Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

103

157 Gemiddelde verkeersintensiteit per etmaal (2009) vrachtverkeer

overig verkeer

Ma

Di

Wo

Do

Vr

Za

Zo 0

5.000

10.000

15.000

20.000

Gemiddelde alle telpunten. Vrachtverkeer inclusief autobussen.

Bron: DVS

Utrecht probleemprovincie 158 Filezwaarte per provincie per geregistreerd motorvoertuig (2009) 5

4 3,6

3 2,4 2,0

2

1,5

1

0,8 0,4

0 Utrecht

ZuidHolland

NoordHolland

Gelderland

NoordBrabant

Limburg

0,3

Overijssel

0,2

Flevoland

0,1

0,1

0,1

0,1

Zeeland

Groningen

Friesland

Drenthe

Bron: CBS, DVS

104


Meer dan driekwart in ochtend- en avondspits 159 Overzicht aantal files naar oorzaak (2009) Ochtendspits 37,1% Evenementen 0,14%

Intensiteit/capaciteit buiten de spits 12,7%

Ongeval met vrachtauto 0,17% Afgevallen lading 0,03% Gekantelde vrachtauto 0,04%

Kijkers (kijkfile) 0,2% Ongeval algemeen 3,9% Voertuig met pech 0,7% Overige oorzaken 0,5% Wegwerkzaamheden 4,0% Wegafsluiting 0,4%

Avondspits 40,1%

Totaal: 110.041 Bron: DVS

160 Totale fileduur in uren per dag (2009) 14.000

12.000

10.000

uren

8.000

6.000

4.000

2.000

0 Maandag

Dinsdag

Woensdag

Donderdag

Vrijdag

Zaterdag

Zondag

Bron: DVS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

105

161 Ontwikkeling aantal files, mede ontstaan door een vrachtauto (2005-2009) 2005

2006

2007

2008

2009

181 38 47

188 35 36

273 50 32

247 41 28

182 41 33

Totaal door vrachtauto Totaal aantal files

266 83.712

259 144.123

355 149.387

316 129.455

256 110.041

Aandeel files door vrachtauto

0,32%

0,18%

0,24%

0,24%

0,23%

Ongeval met vrachtauto Gekantelde vrachtauto Afgevallen lading 1)

1) Inclusief andere motorvoertuigen.

Bron: DVS

Nog geen 3 procent voor weginfrastructuur 162 Bodemgebruik in Nederland (2006)

Water 18,8%

Wegen 2,5% Overige gronden 1,3% Recreatie 2,3% Land- en tuinbouw 55,0%

Bedrijfsterrein 1,8% Overig bebouwd gebied 0,8% Woongebied 5,5% Spoorwegen 0,2%

Bos en natuurgebied 11,7%

Totaal: 41.543km2 Bron: CBS

106


Meeste zware motorvoertuigen op doordeweekse dagen 163 Gemiddelde verkeersintensiteit op het Nederlandse hoofdwegennet (2009) Maandag t/m vrijdag 2.000

overige motorvoertuigen zware motorvoertuigen (>3,5 ton ttm)

Maandag t/m vrijdag

zware motorvoertuigen (>3,5 ton ttm)

120 100

1.500 intensiteit

intensiteit

80 1.000

60 40

500 20 0

0

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

uur

Zaterdag 2.000

uur


Zaterdag


120 100

1.500 intensiteit

intensiteit

80 1.000

60 40

500 20 0

0

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

uur

Zondag 2.000

uur


Zondag


120 100

1.500 intensiteit

intensiteit

80 1.000

60 40

500 20 0

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

0

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

uur

uur

Vrachtverkeer inclusief autobussen.

Bron: DVS, bewerking TLN Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

107

164 Vergelijking infrastructuur in Europa (2007) Wegennet (km)

België Bulgarije Cyprus Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland IJsland Italië Kroatië Letland Litouwen Luxemburg Macedonië Malta Nederland Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Roemenië Slovenië Slowakije Spanje Tsjechië Turkije Verenigd Koninkrijk Zweden Zwitserland

Snelwegen

Nationale wegen

Provinciale wegen

Overige wegen

1.763 418 257 1.111 12.594 96 700 10.958 1.103 858 269 11 6.588 959 : 309 147 221 : 2.582 239 1.696 663 2.613 281 579 365 13.014 657 1.987 3.673 1.806 1.383

12.613 2.975 2.131 2.755 40.420 3.896 12.629 9.861 10.189 6.746 5.159 4.213 19.290 7.160 1.647 6.387 837 690 184 2.430 27.091 10.410 17.859 5.883 15.837 976 3.374 12.832 6.191 31.333 49.016 13.519 381

1.349 16.032 1.950 : 178.180 12.473 13.466 377.377 30.864 23.579 11.645 3.999 156.258 10.544 18.532 14.625 : 3.774 665 7.899 27.073 23.652 28.455 4.406 64.775 4.921 14.144 140.165 48.736 30.579 122.281 83.131 18.136

137.870 : 3.504 69.331 : 41.547 51.365 628.987 75.600 158.760 79.447 4.825 : 10.375 49.608 59.394 1.891 9.155 1.379 122.559 38.466 71.059 211.934 : : 32.233 25.942 501.053 74.919 : 245.027 326.984 51.446

Vaarwegen

2.955 2.827 : 633 19.645 131 3.067 15.401 264 2.848 52 : 11.927 985 257 122 262 234 : 2.155 2.552 3.510 11.856 1.460 3.974 503 1.577 8.770 3.078 1.928 5.318 7.866 3.557

1.532 470 : : 7.309 320 9.677 5.372 6 1.440 : : 1.562 : 12 425 37 : : 6.215 : 351 3.638 124 1.779 : 251 70 664 : 1.065 390 1.240

Totaal wegen

153.595 19.425 7.842 73.197 231.194 58.012 78.160 1.027.183 117.756 189.943 96.520 13.048 182.136 29.038 69.787 80.715 2.875 13.840 2.228 135.470 92.869 106.817 258.910 12.902 80.893 38.709 43.825 667.064 130.503 63.899 419.997 425.440 71.346

Bron: EUROSTAT

108

Spoorwegen


165 Rijksinkomsten uit het wegverkeer (1990-2011) Totaal wegverkeer (x mln euro)

1990

2000

2005

2009

20101)

20112)

Rijksinkomsten weggebruikers Belasting personenauto's en motorrijwielen Accijns op benzine Accijns op diesel en LPG Motorrijtuigenbelasting Belasting op zware motorvoertuigen Belasting op brandstoffen (milieu) BTW inkomsten 3)

1.187 1.682 797 933 1.252

2.872 3.103 2.069 2.092 99 482 3.039

3.198 3.935 2.645 2.399 111 3.576

2.361 3.951 3.282 3.316 115 3.619

1.923 4.038 3.472 3.646 115 3.836

1.898 4.061 3.586 3.837 118 3.900

Totaal

5.850 13.756 15.864 16.644 17.030 17.400

1) Vermoedelijke uitkomst. 2) Ontwerpbegroting. 3) BTW over aanschaf, reparatie/onderhoud, lease en verhuur motorvoertuigen, brandstoffen en opleidingen.

Bron: Miljoenennota, bewerking TLN

166 Ontwikkeling Rijksinkomsten uit wegverkeer (1996-2011) Belasting op brandstoffen

Diesel-accijns

BZM 2)

Benzine-accijns

Motorrijtuigenbelasting

BPM 1)

x mln euro

BTW

20.000 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 1996

1) 2) * **

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010* 2011**

Belasting op personenauto's en motorrijwielen. Belasting op zware motorrijtuigen (Eurovignet). Vermoedelijke uitkomst. Ontwerp begroting.

Bron: Miljoenennota Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

109

167 Ontwikkeling Rijksuitgaven verkeersvoorzieningen (2008-2014) x mln euro

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

Hoofdwegennet Spoorwegen Mega projecten1) Regionale en lokale infrastructuur

3.058 1.835 275 286

2.443 2.680 241 379

2.909 2.976 98 275

2.757 2.386 198 242

2.898 2.264 153 384

3.018 2.258 274 437

3.694 2.200 285 257

Totaal

5.455

5.744

6.258

5.583

5.699

5.988

6.436

1 Betuwelijn, HSL en Zuiderzeelijn.

Bron: Rijksbegroting Infrastructuurfonds 2010

Meer ruimtebeslag bij grote blokafstand 168 Ruimtebeslag 30 vrachtautoladingen bij vervoer over spoor of weg, naar blokafstand trein 10

Ruimtebeslag (ha)

Spoor

8 6 4 2 0

Weg 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

blokafstand trein (km)

Bron: TLN

169 Indicatie van toltarieven voor personenauto’s en vrachtautocombinaties op autosnelwegen in Frankrijk, Italië en Spanje (2010) Tol in euro per voertuigtype Traject

auto

vracht

Frankrijk A1 Lille – Paris

14,60

43,30

Italië A1 Milano - Napoli

46,70

Spanje AP 68 Bilbao - Zaragoza

26,15

Km

Tol in eurocent per kilometer auto

vracht

224

6,52

19,33

2,97

113,30

773

6,04

14,66

2,43

55,10

304

8,60

18,13

2,11

Bron: TLN

110

Factor


170 Beheers- en onderhoudskosten Rijksinfrastructuur in eurocent per voertuigkilometer (2002) Variabel

Vrachtauto (Euro 5) Solo < 12 ton Solo > 12 ton Met aanhanger > 12 ton Met oplegger > 12 ton Binnenschip minder dan 250 ton 250 - 400 ton 400 - 650 ton 650 - 1.000 ton 1.000 - 1.500 ton 1.500 - 2.000 ton 2.000 - 3.000 ton meer dan 3.000 ton Goederentrein Elektrisch (Betuwelijn) Diesel (Betuwelijn) Elektrisch (gemengd net) Diesel (gemengd net)

0,40 2,22 6,21 5,16

Vast

0,91 0,91 0,91 0,91

Totaal

1,31 3,13 7,12 6,07

53 53 53 53 53 53 53 53

142 195 266 373 418 520 558 811

195 248 319 426 471 573 611 864

170 150 418 370

433 404 413 382

603 554 831 752

Bron: IBO

171 Groei wagenpark personenauto's, bestelauto's en vrachtauto's in Nederland (1976-2010) 500

1976 = 100

Bestelauto

450 400 350 300 250

Personenauto 200 150

Vrachtauto >3,5 ton

100 50

76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10

Bron: CBS, bewerking TLN Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

111

Milieu 172 Energieverbruik en emissies door wegverkeer in Nederland (1980-2009) Energieverbruik (x mln liter)

1980

1985

1990

2007

2008

2009

4.537 356 896

4.165 747 1.336

4.207 1.082 1.415

5.253 2.085 447

5.294 2.186 452

5.410 2.198 452

Autobussen - diesel

196

196

216

211

216

218

Vrachtauto's - diesel

Personenauto's - benzine - diesel - LPG

1.114

1.060

1.132

915

908

840

Trekkers - diesel

578

631

768

1.425

1.461

1.351

Bestelauto's - benzine - diesel - LPG

248 197 45

207 302 63

190 620 61

27 1.574 29

24 1.614 28

23 1.613 28

Speciale voertuigen - benzine - diesel

16 154

24 112

9 99

3 195

3 205

3 212

1980

1985

2007

2008

Emissies (x mln kg)

Personenauto's - kooldioxyde - stikstofoxyden - zwaveldioxyde

1990

2009*)

13.134 13.996 15.183 18.722 19.080 19.375 160,8 159,5 137,6 39,2 37,4 35,6 3,42 3,81 4,51 0,20 0,20 0,20

Autobussen - kooldioxyde - stikstofoxyden - zwaveldioxyde

519 9,6 1,04

518 9,8 0,63

580 10,7 0,61

563 5,0 0,00

576 4,7 0,00

580 4,4 0,00

Vrachtauto's - kooldioxyde - stikstofoxyden - zwaveldioxyde

2.953 51,4 5,87

2.794 45,4 3,38

3.024 44,1 3,22

2.431 20,4 0,02

2.415 19,4 0,01

2.233 17,5 0,01

Trekkers - kooldioxyde - stikstofoxyden - zwaveldioxyde

1.521 35,6 3,05

1.660 38,2 2,02

2.047 33,0 2,18

3.782 35,0 0,02

3.879 33,9 0,02

3.586 29,6 0,02

Bestelauto's - kooldioxyde - stikstofoxyden - zwaveldioxyde

1.177 13,8 1,12

1.388 13,7 1,04

2.202 14,7 1,83

4.289 15,7 0,03

4.388 15,3 0,03

4.379 14,5 0,03

444 5,9 0,82

351 4,4 0,37

287 4,0 0,29

529 4,9 0,00

556 5,1 0,00

575 5,4 0,00

Speciale voertuigen - kooldioxyde - stikstofoxyden - zwaveldioxyde 1) Emissies 2009 voorlopig cijfer. Energieverbruik wegverkeer o.b.v. raming.

Bron: CBS

112



113

Bron: CBS

Kooldioxide (CO2) Totaal (stationair + mobiel) Stationaire bronnen in de landbouw Raffinaderijen Industrie, totaal Voedings- en genotmiddelenindustrie Bouwmaterialenindustrie Chemische industrie Basismetaalindustrie Overige industrie Huishoudens Energiesector Handel, Diensten, Overheid Milieudienstverlening Overige stationaire bronnen Mobiele bronnen, totaal Mobiele bronnen in de landbouw Wegverkeer aandeel wegverkeer: waarvan personenauto's aandeel in wegverkeer: waarvan vrachtauto's en trekkers aandeel in wegverkeer: Binnenvaart Spoorwegen Luchtvaart Visserij Zeevaart Overige mobiele bronnen

(x mln kg)

1995

2000

2006

2007

2008

167.700 178.500 179.800 184.600 184.700 189.100 7.500 8.100 7.500 6.500 7.000 8.000 11.000 11.700 12.100 11.600 11.700 11.800 39.500 35.200 32.900 33.200 33.600 33.300 4.200 4.200 4.400 3.800 3.900 3.700 3.000 2.800 2.900 2.400 2.500 2.500 21.000 16.900 15.500 16.300 16.600 16.100 7.600 7.800 6.400 7.100 7.300 7.300 3.800 3.600 3.700 3.600 3.300 3.800 20.900 22.200 20.500 18.600 17.200 19.100 41.700 49.600 50.900 52.800 54.500 54.600 8.800 10.200 8.800 12.000 10.200 11.200 4.600 5.300 7.200 7.200 7.700 7.900 600 800 700 800 800 800 33.100 35.400 39.200 41.900 42.000 42.500 1.500 1.200 1.200 1.300 1.100 1.300 23.555 25.519 28.152 30.070 30.686 31.273 14,0% 14,3% 15,7% 16,3% 16,6% 16,5% 15.183 15.840 17.367 18.409 18.722 19.080 64,5% 62,1% 61,7% 61,2% 61,0% 61,0% 5.071 5.865 5.890 6.038 6.213 6.294 21,5% 23,0% 20,9% 20,1% 20,2% 20,1% 1.900 1.900 2.100 2.000 2.000 2.000 100 100 100 100 100 100 300 500 600 700 700 700 900 1.000 900 600 600 600 3.600 3.700 4.600 5.400 5.100 4.600 1.200 1.500 1.600 1.800 1.600 1.900

1990

173 Luchtverontreiniging, emissies door alle bronnen (1990-2008)

1,1% 0,1% 0,4% 0,3% 2,4% 1,0%

3,3%

10,1%

100,0% 4,2% 6,2% 17,6% 2,0% 1,3% 8,5% 3,9% 2,0% 10,1% 28,9% 5,9% 4,2% 0,4% 22,5% 0,7% 16,5%

aandeel

114


243,4 1,0 67,1 51,1 1,8 10,1 19,9 14,9 4,3 1,1 45,6 2,0 4,6 0,7 70,3 1,7 12,7 5,2% 4,5 35,6% 5,4 42,6% 1,9 0,1 0,1 1,0 51,7 1,1

Zwaveldioxide (SO2) Totaal (stationair + mobiel) Stationaire bronnen in de landbouw Raffinaderijen Industrie, totaal Voedings- en genotmiddelenindustrie Bouwmaterialenindustrie Chemische industrie Basismetaalindustrie Overige industrie Huishoudens Energiesector Handel, Diensten, Overheid Milieudienstverlening Overige stationaire bronnen Mobiele bronnen, totaal Mobiele bronnen in de landbouw Wegverkeer aandeel wegverkeer: waarvan personenauto's aandeel in wegverkeer: waarvan vrachtauto's en trekkers aandeel in wegverkeer: Binnenvaart Spoorwegen Luchtvaart Visserij Zeevaart Overige mobiele bronnen

Bron: CBS

1990

(x mln kg)

182,6 0,6 61,2 29,9 1,1 4,9 11,5 12,2 0,3 0,7 17,2 0,9 0,6 0,6 71,1 1,3 12,2 6,7% 3,5 29,0% 5,6 46,2% 1,9 0,1 0,1 1,1 53,2 1,3

1995

138,3 0,1 33,1 13,4 0,5 2,7 3,1 7,0 0,2 0,5 15,1 0,5 0,2 0,8 74,4 1,3 3,0 2,2% 1,2 40,4% 1,0 34,1% 2,1 0,1 0,2 0,9 65,5 1,3

2000

173 Luchtverontreiniging, emissies door alle bronnen (1990-2008), vervolg

131,2 0,0 32,4 15,0 0,6 3,1 4,0 6,9 0,4 0,5 9,8 0,4 0,3 0,1 72,7 1,3 0,3 0,2% 0,2 71,4% 0,04 14,3% 2,0 0,1 0,1 0,6 66,9 1,4

2006

120,1 0,1 29,9 15,1 0,5 3,0 4,0 7,3 0,4 0,5 8,8 0,5 0,3 0,1 64,8 1,1 0,3 0,2% 0,2 71,4% 0,04 14,3% 2,0 0,1 0,1 0,6 59,6 1,1

2007

91,2 0,1 25,7 14,5 0,7 2,9 3,3 7,1 0,5 0,5 6,3 0,2 0,3 0,1 43,5 0,7 0,3 0,3% 0,2 71,4% 0,03 10,7% 1,2 0,1 0,1 0,3 40,2 0,7

2008

1,3% 0,1% 0,1% 0,3% 44,1% 0,8%

0,0%

0,2%

100,0% 0,1% 28,2% 15,9% 0,8% 3,2% 3,6% 7,8% 0,5% 0,5% 6,9% 0,2% 0,3% 0,1% 47,7% 0,8% 0,3%

aandeel


115

Bron: CBS

Koolmonoxide (CO) Totaal (stationair + mobiel) Stationaire bronnen in de landbouw Raffinaderijen Industrie, totaal Voedings- en genotmiddelenindustrie Bouwmaterialenindustrie Chemische industrie Basismetaalindustrie Overige industrie Huishoudens Energiesector Handel, Diensten, Overheid Milieudienstverlening Overige stationaire bronnen Mobiele bronnen, totaal Mobiele bronnen in de landbouw Wegverkeer aandeel wegverkeer: waarvan personenauto's aandeel in wegverkeer: waarvan vrachtauto's en trekkers aandeel in wegverkeer: Binnenvaart Spoorwegen Luchtvaart Visserij Zeevaart Overige mobiele bronnen

(x mln kg) 1.131,9 1,3 4,9 267,5 6,1 5,6 23,9 225,3 6,6 70,4 6,5 2,6 4,0 0,3 774,5 6,5 693,2 61,2% 585,9 84,5% 20,4 2,9% 22,1 0,3 4,2 2,2 14,2 31,7

1990 915,7 1,4 2,2 212,7 7,3 18,9 34,6 148,7 3,2 61,7 9,1 2,6 2,7 0,3 622,9 4,9 521,0 56,9% 422,2 81,0% 18,6 3,6% 22,9 0,3 4,7 2,5 14,6 52,1

1995 780,2 1,3 2,8 157,9 3,6 19,6 26,5 106,1 2,1 60,0 16,0 2,5 2,8 0,5 536,4 4,8 426,1 54,6% 341,9 80,2% 12,4 2,9% 26,2 0,3 4,3 2,2 17,9 54,7

2000


681,0 1,1 5,2 155,3 4,1 2,2 19,2 125,1 4,6 54,1 6,8 3,0 2,0 0,8 452,8 4,1 342,7 50,3% 262,9 76,7% 12,5 3,6% 28,0 0,3 4,0 1,5 20,8 51,5

2006 660,2 1,2 4,0 147,0 4,4 2,1 19,0 117,4 4,1 53,7 4,7 2,6 2,0 1,4 443,7 3,6 335,4 50,8% 255,5 76,2% 13,4 4,0% 27,8 0,3 4,0 1,4 20,0 51,1

2007 664,9 1,4 5,3 148,5 4,4 2,2 15,8 121,9 4,2 54,2 5,2 2,3 2,1 1,0 444,9 3,8 337,7 50,8% 257,6 76,3% 14,1 4,2% 27,5 0,2 4,1 1,4 18,3 51,9

2008

4,1% 0,0% 0,6% 0,2% 2,8% 7,8%

2,1%

38,7%

100,0% 0,2% 0,8% 22,3% 0,7% 0,3% 2,4% 18,3% 0,6% 8,2% 0,8% 0,3% 0,3% 0,2% 66,9% 0,6% 50,8%

aandeel

116


648,4 8,7 18,8 78,7 7,8 16,3 38,7 7,8 8,1 20,3 85,0 12,4 7,1 0,7 416,7 20,0 244,2 37,7% 137,6 56,3% 77,0 31,6% 30,7 1,6 1,4 16,5 88,5 13,9

Stikstofoxiden (NOx) Totaal (stationair + mobiel) Stationaire bronnen in de landbouw Raffinaderijen Industrie, totaal Voedings- en genotmiddelenindustrie Bouwmaterialenindustrie Chemische industrie Basismetaalindustrie Overige industrie Huishoudens Energiesector Handel, Diensten, Overheid Milieudienstverlening Overige stationaire bronnen Mobiele bronnen, totaal Mobiele bronnen in de landbouw Wegverkeer aandeel wegverkeer: waarvan personenauto's aandeel in wegverkeer: waarvan vrachtauto's en trekkers aandeel in wegverkeer: Binnenvaart Spoorwegen Luchtvaart Visserij Zeevaart Overige mobiele bronnen

Bron: CBS

1990

(x mln kg)

552,9 13,8 17,0 56,5 5,6 8,0 28,1 9,8 5,0 20,7 66,3 12,4 4,4 0,4 361,4 15,5 188,1 34,0% 91,8 48,8% 69,0 36,7% 27,3 1,7 1,8 18,2 90,9 17,9

1995

499,5 13,0 10,3 34,0 3,6 5,1 15,1 6,6 3,5 18,4 55,6 11,9 4,5 1,0 350,8 15,3 155,0 31,0% 65,8 42,5% 59,6 38,4% 30,0 2,1 2,4 15,9 110,8 19,2

2000


455,7 10,6 10,1 32,7 3,3 5,3 13,9 7,0 3,2 14,2 42,0 12,6 3,8 0,8 329,0 14,2 124,9 27,4% 41,8 33,5% 56,3 45,1% 28,2 1,8 2,9 11,1 130,6 15,2

2006

426,0 10,8 9,3 31,6 3,3 5,7 13,0 7,0 2,7 12,7 34,2 10,5 3,9 1,0 312,1 12,1 120,8 28,4% 39,2 32,5% 55,4 45,8% 28,9 1,7 2,9 10,7 121,9 13,0

2007

403,5 11,6 8,5 31,4 3,0 5,9 13,1 6,7 2,6 13,5 29,7 8,8 4,4 0,9 294,8 13,7 116,4 28,9% 37,4 32,1% 53,3 45,8% 28,6 1,6 2,9 10,3 107,4 13,8

2008

7,1% 0,4% 0,7% 2,6% 26,6% 3,4%

13,2%

9,3%

100,0% 2,9% 2,1% 7,8% 0,7% 1,5% 3,2% 1,7% 0,6% 3,3% 7,4% 2,2% 1,1% 0,2% 73,1% 3,4% 28,9%

aandeel


117

77,47 5,86 6,46 28,84 7,17 3,46 4,42 10,27 3,52 4,38 1,49 1,78 0,90 1,03 26,75 1,83 15,40 19,9% 6,00 38,9% 4,73 30,7% 1,36 0,06 0,03 0,39 6,13 1,56

Fijn stof (PM10) Totaal (stationair + mobiel) Stationaire bronnen in de landbouw Raffinaderijen Industrie, totaal Voedings- en genotmiddelenindustrie Bouwmaterialenindustrie Chemische industrie Basismetaalindustrie Overige industrie Huishoudens Energiesector Handel, Diensten, Overheid Milieudienstverlening Overige stationaire bronnen Mobiele bronnen, totaal Mobiele bronnen in de landbouw Wegverkeer aandeel wegverkeer: waarvan personenauto's aandeel in wegverkeer: waarvan vrachtauto's en trekkers aandeel in wegverkeer: Binnenvaart Spoorwegen Luchtvaart Visserij Zeevaart Overige mobiele bronnen 57,53 5,79 4,78 16,88 3,05 2,77 3,58 6,16 1,33 3,91 0,56 1,35 0,09 1,07 23,09 1,27 12,20 21,2% 4,35 35,7% 4,24 34,8% 1,37 0,06 0,04 0,43 6,30 1,42

1995

Bron: CBS

Emissies PM10 en NMVOS m.b.t. personenauto's, vrachtauto's en trekkers geschat (gewogen) o.b.v. totalen wegverkeer.

1990

(x mln kg) 47,70 6,06 3,34 9,62 2,62 1,59 1,54 2,64 1,23 3,78 0,30 1,29 0,03 1,26 22,02 1,11 10,19 21,4% 3,96 38,9% 2,50 24,6% 1,36 0,07 0,04 0,38 7,72 1,15

2000


42,01 6,23 1,71 8,68 2,58 1,66 1,27 2,00 1,16 3,34 0,37 0,89 0,17 1,27 19,35 0,83 8,25 19,6% 3,37 40,8% 1,53 18,6% 1,17 0,06 0,04 0,26 7,99 0,74

2006 40,93 6,55 1,46 8,81 2,78 1,66 1,07 2,12 1,18 3,38 0,31 0,99 0,05 1,33 18,05 0,69 8,09 19,8% 3,28 40,5% 1,43 17,7% 1,18 0,06 0,04 0,25 7,13 0,61

2007 39,05 6,78 1,36 8,21 2,62 1,61 0,90 1,86 1,22 3,35 0,31 1,01 0,05 1,34 16,64 0,75 7,83 20,1% 3,25 41,6% 1,26 16,1% 1,09 0,05 0,04 0,24 5,95 0,68

2008

2,8% 0,1% 0,1% 0,6% 15,2% 1,7%

3,2%

8,3%

100,0% 17,4% 3,5% 21,0% 6,7% 4,1% 2,3% 4,8% 3,1% 8,6% 0,8% 2,6% 0,1% 3,4% 42,6% 1,9% 20,1%

aandeel

118


464,39 1,80 15,32 133,74 7,56 5,40 33,82 4,94 82,02 37,42 17,14 51,43 1,91 21,93 183,71 3,47 163,95 35,3% 130,53 79,6% 7,55 4,6% 8,20 0,07 0,42 0,73 2,73 4,13

Vluchtige organische stoffen (NMVOS) Totaal (stationair + mobiel) Stationaire bronnen in de landbouw Raffinaderijen Industrie, totaal Voedings- en genotmiddelenindustrie Bouwmaterialenindustrie Chemische industrie Basismetaalindustrie Overige industrie Huishoudens Energiesector Handel, Diensten, Overheid Milieudienstverlening Overige stationaire bronnen Mobiele bronnen, totaal Mobiele bronnen in de landbouw Wegverkeer aandeel wegverkeer: waarvan personenauto's aandeel in wegverkeer: waarvan vrachtauto's en trekkers aandeel in wegverkeer: Binnenvaart Spoorwegen Luchtvaart Visserij Zeevaart Overige mobiele bronnen 326,02 1,91 11,89 87,52 6,98 3,29 18,81 3,56 54,87 37,16 14,79 30,89 2,53 17,20 122,13 2,55 100,75 30,9% 75,93 75,4% 6,33 6,3% 9,54 0,08 0,39 0,80 2,81 5,21

1995

Bron: CBS

Emissies PM10 en NMVOS m.b.t. personenauto's, vrachtauto's en trekkers geschat (gewogen) o.b.v. totalen wegverkeer.

1990

(x mln kg) 233,97 1,78 14,04 55,18 6,39 3,28 13,05 1,99 30,46 33,60 13,82 16,99 1,72 14,44 82,41 2,38 62,83 26,9% 44,91 71,5% 3,63 5,8% 7,71 0,09 0,29 0,70 3,42 4,97

2000


172,16 1,50 9,72 37,43 5,34 2,02 8,55 1,48 20,03 31,72 7,28 19,72 1,26 8,27 55,27 1,75 39,89 23,2% 25,37 63,6% 2,51 6,3% 5,00 0,07 0,27 0,49 3,90 3,90

2006 168,78 1,61 8,02 37,85 5,83 1,98 7,82 1,37 20,86 32,02 8,20 19,55 1,19 8,27 52,08 1,47 37,87 22,4% 23,75 62,7% 2,34 6,2% 4,83 0,07 0,27 0,47 3,58 3,52

2007 168,13 1,78 7,62 38,08 5,69 1,98 7,72 1,60 21,08 32,16 7,89 19,98 1,14 8,42 51,06 1,57 37,72 22,4% 24,11 63,9% 2,09 5,5% 4,41 0,07 0,26 0,45 3,08 3,49

2008

2,6% 0,0% 0,2% 0,3% 1,8% 2,1%

1,2%

14,3%

100,0% 1,1% 4,5% 22,6% 3,4% 1,2% 4,6% 1,0% 12,5% 19,1% 4,7% 11,9% 0,7% 5,0% 30,4% 0,9% 22,4%

aandeel

174 Verdeling CO2-uitstoot in Nederland (2008) Nederland Energiesector 28,8%

Vrachtauto's 3,3% Spoorwegen 0,1% Overige industrie 2,0% Bestelauto's 2,3% Voedings- en genotmiddelenindustrie 2,0% Zeevaart 2,4%

Huishoudens 10,1%

Bouwmaterialenindustrie 1,3% Visserij 0,3% Basismetaalindustrie 3,9% Binnenvaart 1,1%


Milieudienstverlening 4,2% Overige mobiele bronnen 1,0%

Luchtvaart 0,4%

Stationaire bronnen in de landbouw 4,2% Overig wegverkeer 0,8% Handel, Diensten, Overheid 5,9% Mobiele bronnen in de landbouw 0,7%

Chemische industrie 8,5% Overige stationaire bronnen 0,4% Raffinaderijen 6,2%

Totaal: 189 mln ton

Wegverkeer

Vrachtauto's 20,1%

Bromfietsen 0,2% Motortweewielers 1,0%

Bestelauto's 14,0% Personenauto's 61,0%

Autobussen 1,8% Speciale voertuigen 1,8%

Totaal: 31 mln ton Bron: CBS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

119

175 Verdeling NOx-uitstoot in Nederland (2008) Nederland Vrachtauto's 13,2%

Zeevaart 26,6%

Visserij 2,6% Overig wegverkeer 2,6% Handel, Diensten, Overheid 2,2% Stationaire bronnen in de landbouw 2,9% Raffinaderijen 2,1%

Overige stationaire bronnen 0,2%

Chemische industrie 3,2% Basismetaalindustrie 1,7%

Personenauto's 9,3%

Huishoudens 3,3% Bouwmaterialenindustrie 1,5% Mobiele bronnen in de landbouw 3,4% Milieudienstverlening 1,1% Overige mobiele bronnen 3,4% Voedings- en genotmiddelenindustrie 0,7% Bestelauto's 3,8% Luchtvaart 0,7%

Spoorwegen 0,4% Energiesector 7,4% Overige industrie 0,6% Binnenvaart 7,1%


Wegverkeer


Vrachtauto's 45,8%

Bromfietsen 0,04% Motortweewielers 0,5% Speciale voertuigen 4,4% Autobussen 4,1% Bestelauto's 13,2%

Totaal: 0,116 mln ton Bron: CBS

120


176 Verdeling SO2-uitstoot in Nederland (2008) Nederland

Zeevaart 44,0%

Vrachtauto's 0,03% Overige mobiele bronnen 0,8% Mobiele bronnen in de landbouw 0,8% Binnenvaart 1,3% Huishoudens 0,5% Voedings- en genotmiddelenindustrie 0,8% Bouwmaterialenindustrie 3,2% Overige industrie 0,5% Handel, Diensten, Overheid 0,2% Chemische industrie 3,6% Milieudienstverlening 0,3% Personenauto's 0,2% Basismetaalindustrie 7,8%

Bestelauto's 0,03% Stationaire bronnen in de landbouw 0,1%

Spoorwegen 0,1% Luchtvaart 0,1% Energiesector 6,9% Visserij 0,3% Overig wegverkeer 0,02% Overige stationaire bronnen 0,1%

Raffinaderijen 28,2%


Wegverkeer Vrachtauto's 11,5%

Bestelauto's 11,5%


Totaal: 0,03 mln ton Bron: CBS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

121

177 Verdeling PM10-uitstoot in Nederland (2008) Nederland Binnenvaart 3,0% Handel, Diensten, Overheid 2,8% Overige industrie 3,3%

Vrachtauto's 2,3%

Overige stationaire bronnen 3,7%

Stationaire bronnen in de landbouw 18,6%

Chemische industrie 2,5% Raffinaderijen 3,7% Mobiele bronnen in de landbouw 2,1%

Luchtvaart 0,1%

Bouwmaterialenindustrie 4,4% Overige mobiele bronnen 1,9% Zeevaart 16,3% Bestelauto's 5,1% Overig wegverkeer 1,0% Basismetaalindustrie 5,1% Spoorwegen 0,1% Energiesector 0,8% Personenauto's 6,0% Visserij 0,7% Voedings- en genotmiddelenindustrie 7,2%

Huishoudens 9,2% Milieudienstverlening 0,1%


Wegverkeer PM10 uitstoot door verbranding Vrachtauto's 16,1%

Autobussen 2,5% Motortweewielers 0,8%


Speciale voertuigen 3,4% Bromfietsen 0,8%

Bestelauto's 35,0%

Totaal: 0,005 mln ton Bron: CBS

122


178 Ontwikkeling gemiddelde uitstoot koolmonoxyde (CO) vrachtauto's en trekkers per eenheid, per voertuigkilometer (1990-2009) Vrachtauto

1990 = 100

Trekker

100

90

80

70

60

50

40 90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

00

01

02

03

04

05

06

07

08

09

Bron: CBS

179 Ontwikkeling gemiddelde uitstoot stikstofoxyden (NOx) vrachtauto's en trekkers per eenheid, per voertuigkilometer (1990-2009) Vrachtauto

1990 = 100 100

Trekker

90

80

70

60

50

40 90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

00

01

02

03

04

05

06

07

08

09


123

180 Verdeling kooldioxide en stikstofoxiden gemotoriseerd wegverkeer binnen en buiten de bebouwde kom (2008) mln kg

Bebouwde kom aandeel

Stikstofoxiden (NOx) Autobussen Bestelauto's Bromfietsen Motortweewielers Personenauto's Speciale voertuigen Vrachtauto's

2,58 4,36 0,04 0,09 10,15 3,42 9,68

Buitenwegen

8,5% 14,4% 0,1% 0,3% 33,5% 11,3% 31,9%

Bebouwde kom aandeel

Kooldioxide (CO2) Autobussen Bestelauto's Bromfietsen Motortweewielers Personenauto's Speciale voertuigen Vrachtauto's

264 1.149 49 108 5.231 378 977

1,04 5,28 0,00 0,15 10,93 1,06 12,27

3,4% 17,2% 0,0% 0,5% 35,6% 3,4% 39,9%

Buitenwegen

3,2% 14,1% 0,6% 1,3% 64,1% 4,6% 12,0%

146 1.438 5 108 5.784 110 1.287

aandeel Autosnelwegen aandeel

1,12 5,70 0,00 0,36 16,28 0,59 31,32

2,0% 10,3% 0,0% 0,7% 29,4% 1,1% 56,6%

aandeel Autosnelwegen aandeel

1,6% 16,2% 0,1% 1,2% 65,1% 1,2% 14,5%

166 1.801 0 108 8.065 68 4.031

1,2% 12,6% 0,0% 0,8% 56,6% 0,5% 28,3%

Totaal

aandeel

4,74 15,33 0,05 0,60 37,36 5,07 53,26

4,1% 13,2% 0,0% 0,5% 32,1% 4,4% 45,8%

Totaal

aandeel

576 4.388 54 325 19.080 556 6.294

1,8% 14,0% 0,2% 1,0% 61,0% 1,8% 20,1%

Bron: CBS

181 Ontwikkeling NOx-emissie in België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg en Nederland (1990-2007) 100

1990 = 100

België

Frankrijk

Nederland

Luxemburg

Duitsland

90

80

70

60

50

40

1990

1995

2000

2001

2002

2003

2004

2005

Bron: EEA

124


2006

2007

182 Vergelijking naar voertuiggrootte van ruimtebeslag en brandstofverbruik bij vervoer van 106 pallets 903 Ruimtebeslag in meters inclusief veiligheidsafstand Dieselverbruik in liter per 1.000 tonkilometer 755

432

300

172 130 78 19

16 60-ton (2 vrachtauto's)

40-ton (3 vrachtauto's)


53

37

27



7,5-ton (20 vrachtauto's)

Bron: BGA

183 Gestelde Euronormen aan reductie emissies van vrachtauto's ten opzichte van Euronorm 0 (1990-2014) NOx

100%

HC

CO

Fijnstof

90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% < 1987

EURO 0 1990

EURO I 1 okt 1992

EURO II 1 okt 1996

EURO III 1 okt 2001

EURO IV 1 okt 2006

EURO V 1 okt 2009

EURO VI 1 jan 2014

Bron: EU Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

125

Dalende trend bij uitstoot schadelijke stoffen 184 Ontwikkeling emissies door vrachtauto's in Nederland (1980-2008) 160

index kilometers

1980 = 100

index SO2

index NOx

index fijnstof

140

120

100

80

60

40

20

0 1980 1985 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Bron: CBS, bewerking TLN

185 Verdeling CO2-emissie in Nederland (1990-2008) 100% Overige Luchtvaart 80% Spoorwegen Binnenvaart 60%

Raffinaderijen Zeevaart

40%

Industrie Energiesector Huishoudens

20%

Overig wegverkeer

0%

Vrachtauto's 1990

1995

2000

2007

2008

Bron: CBS

126


Ander perspectief met emissies in buitenland 186 CO2-uitstoot in binnen- en buitenland door Nederlanders (1997) Nederlanders in Nederland mln kg aandeel

Personenauto’s Bestelauto’s Vrachtauto’s Overig wegverkeer Luchtvaart Zeescheepvaart Binnenvaart Spoor*

Nederlanders in buitenland mln kg aandeel

Nederlanders totaal mln kg aandeel

16.996 3.161 4.833 1.174 355 166 1.283 104

9,7% 1,8% 2,8% 0,7% 0,2% 0,1% 0,7% 0,1%

1.417 201 3.152 210 10.240 8.585 1.435 0

5,6% 0,8% 12,5% 0,8% 40,6% 34,0% 5,7% 0,0%

18.413 3.362 7.985 1.384 10.595 8.751 2.718 104

9,2% 1,7% 4,0% 0,7% 5,3% 4,4% 1,4% 0,1%

Totaal (incl. andere sectoren) 175.000

100%

25.240

100%

200.240

100%

* Alleen dieseltractie

Bron: CBS

187 NOx-uitstoot in binnen- en buitenland door Nederlanders (1997) Nederlanders in Nederland mln kg aandeel

Nederlanders in buitenland mln kg aandeel

Nederlanders totaal mln kg aandeel

Personenauto’s Bestelauto’s Vrachtauto’s Overig wegverkeer Luchtvaart ** Zeescheepvaart Binnenvaart Spoor*

92,5 14,3 57,8 2,6 1,4 3,3 23,8 1,7

23,0% 3,6% 14,4% 0,6% 0,3% 0,8% 5,9% 0,4%

7,7 0,9 38,8 2,8 37,5 169,0 25,3 0,0

3,2% 0,4% 15,9% 1,1% 15,3% 69,1% 10,4% 0,0%

100,2 15,2 96,6 5,3 38,9 172,3 49,1 1,7

15,5% 2,3% 14,9% 0,8% 6,0% 26,6% 7,6% 0,3%

Totaal (incl. andere sectoren)

403

100%

244

100%

647

100%

* Alleen dieseltractie ** Schatting TLN


127

188 Emissies verkeer en vervoer (2008) (x mln kg)

CO

NO x

PM10

SO2

CO2

NMVOS

Mobiele bronnen (totaal) Binnenlands verkeer en vervoer (totaal) Wegverkeer (totaal) Personenauto's Vrachtauto's Bestelauto's Wegverkeer-overig Binnenvaart (totaal) Binnenvaart personenvervoer Binnenvaart vrachtvervoer Binnenvaart recreatievaart Visserij Spoorwegen (totaal)1) Spoorwegen personenvervoer1) Spoorwegen vrachtvervoer1) Luchtvaart Zeevaart binnengaats Zeevaart op Nederlands Continentaal Plat Mobiele werktuigen (totaal) Mobiele werktuigen landbouw Mobiele werktuigen bouwnijverheid Mobiele werktuigen overige sectoren

444,9 374,7 337,7 257,6 14,1 7,1 58,9 27,5 0,4 5,4 21,7 1,4 0,2 0,1 0,1 4,1 3,8 14,5 55,7 3,8 8,7 43,1

294,80 179,10 116,40 37,36 53,26 15,33 10,45 28,60 1,80 24,60 2,20 10,30 1,60 0,30 1,30 2,90 19,30 88,10 27,60 13,70 8,60 5,20

16,64 10,32 7,83 3,81 1,48 3,22 -0,68 1,09 0,14 0,90 0,05 0,24 0,05 0,03 0,02 0,04 1,06 4,89 1,43 0,75 0,52 0,15

43,54 10,07 0,28 0,20 0,03 0,03 0,02 1,17 0,07 1,07 0,03 0,33 0,05 0,02 0,04 0,11 8,13 32,06 1,42 0,73 0,55 0,14

42.464 35.693 31.273 19.080 6.294 4.388 1.511 1.998 114 1.698 186 551 89 27 62 711 1.072 3.515 3.255 1.330 1.310 615

51,06 43,60 37,72 23,83 2,06 1,23 10,60 4,41 0,21 1,34 2,86 0,45 0,07 0,04 0,03 0,26 0,68 2,40 5,07 1,57 1,04 2,45

Nederland (totaal)

664,9

403,50

39,05

91,20 189.100

168,13

CO

NO x

PM10

SO2

CO2

NMVOS

66,9% 56,4% 50,8% 38,7% 2,1% 1,1% 8,9% 4,1% 0,1% 0,8% 3,3% 0,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,6% 0,6% 2,2% 8,4% 0,6% 1,3% 6,5%

73,1% 44,4% 28,8% 9,3% 13,2% 3,8% 2,6% 7,1% 0,4% 6,1% 0,5% 2,6% 0,4% 0,1% 0,3% 0,7% 4,8% 21,8% 6,8% 3,4% 2,1% 1,3%

42,6% 26,4% 20,1% 9,8% 3,8% 8,2% -1,7% 2,8% 0,4% 2,3% 0,1% 0,6% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 2,7% 12,5% 3,7% 1,9% 1,3% 0,4%

47,7% 11,0% 0,3% 0,2% 0,03% 0,03% 0,02% 1,3% 0,1% 1,2% 0,0% 0,4% 0,1% 0,0% 0,0% 0,1% 8,9% 35,2% 1,6% 0,8% 0,6% 0,2%

22,5% 18,9% 16,5% 10,1% 3,3% 2,3% 0,8% 1,1% 0,1% 0,9% 0,1% 0,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,4% 0,6% 1,9% 1,7% 0,7% 0,7% 0,3%

30,4% 25,9% 22,4% 14,2% 1,2% 0,7% 6,3% 2,6% 0,1% 0,8% 1,7% 0,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,2% 0,4% 1,4% 3,0% 0,9% 0,6% 1,5%

Aandeel

Mobiele bronnen (totaal) Binnenlands verkeer en vervoer (totaal) Wegverkeer (totaal) Personenauto's Vrachtauto's Bestelauto's Wegverkeer-overig Binnenvaart (totaal) Binnenvaart personenvervoer Binnenvaart vrachtvervoer Binnenvaart recreatievaart Visserij Spoorwegen (totaal)1) Spoorwegen personenvervoer1) Spoorwegen vrachtvervoer1) Luchtvaart Zeevaart binnengaats Zeevaart op Nederlands Continentaal Plat Mobiele werktuigen (totaal) Mobiele werktuigen landbouw Mobiele werktuigen bouwnijverheid Mobiele werktuigen overige sectoren Nederland (totaal)

100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%

1) Exclusief elektriciteit.

Bron: CBS

128


Shortsea meest klimaatvriendelijk 189 Emissie CO2 in lange afstandsvervoer containers in gram per tonkilometer (2010) 160

CO2 140

120

100

80

60

40

20

0 Trekker/oplegger Ecocombi 2 TEU 3 TEU *

Trein elektrisch Trein diesel 60 TEU 60 TEU

Binnenschip 48 TEU

Binnenschip 200 TEU

Binnenschip 470 TEU

Shortsea 350 TEU

Shortsea 800 TEU

Bron: CE, (* bewerking TLN)

Vrachtauto schoner dan dieseltrein en schip 190 Emissie NOx in lange afstandsvervoer containers in gram per tonkilometer (2010) 2,0 1,8

NOx

1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 Trekker/oplegger Ecocombi 2 TEU 3 TEU *

Trein elektrisch Trein diesel 60 TEU 60 TEU

Binnenschip 48 TEU

Binnenschip 200 TEU

Binnenschip 470 TEU

Shortsea 350 TEU

Shortsea 800 TEU

Bron: CE, (* bewerking TLN) Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

129

Grote schepen meest klimaatvriendelijk 191 Emissie CO2 in bulkvervoer over lange afstand in gram per tonkilometer (2010) 70

CO2 60

50

40

30

20

10

0 Trein elektrisch 1.700 ton

Trein diesel 1.700 ton

Binnenschip 400-650 ton

Binnenschip 1.000-1.500 ton

Binnenschip > 3.000 ton

Shortsea 1.600 ton

Shortsea 14.000 ton

Bron: CE

Elektrische trein en groot shortsea zeeschip het schoonst 192 Emissie NOx in bulkvervoer over lange afstand in gram per tonkilometer (2010) 1,0 0,9

NOx

0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0 Trein elektrisch 1.700 ton

Trein diesel 1.700 ton

Binnenschip 400-650 ton

Binnenschip 1.000-1.500 ton

Binnenschip > 3.000 ton

Shortsea 1.600 ton

Bron: CE

130


Shortsea 14.000 ton

Drastische verlaging emissies door Euronormen voor vrachtauto's 193 Euronormen uitlaatgassen bij verschillende vervoerswijzen (1987-2014) (gram/kWh)/)

NO x

HC

Vrachtauto < 1987 Euronorm 0 (vrijwillig) Euronorm 1 (1-10-1992) Euronorm 2 (1-10-1996) Euronorm 3 (1-10-2001) Euronorm 4 (1-10-2006) Euronorm 5 (1-10-2009) EEV Euronorm 6 (1-01-2014)

18,0 14,4 8,0 7,0 5,0 3,5 2,0 2,0 0,4

3,50 2,40 1,10 1,10 0,66 0,46 0,25 0,25 0,16

14,00 11,40 4,50 4,00 2,10 1,50 1,50 1,50 1,50

0,36 0,15 0,10 0,02 0,02 0,02 0,01

Diesellocomotief 2003 (geen norm)

12,0

0,65

2,92

0,40

11,0 9,2 - 13,0

0,60 1,30

1,60 5,00

0,41 0,54

Binnenschip < 2002 (geen norm) vanaf 2002 1)

CO

fijnstof

1) Bij meest voorkomende motor > 130 kW en 1600 - 1800 toeren.

Bron: EU, CCR, CE

194 Indicatieve geluidsnormen (1972-1996) dB(A) 1)

Ingangsdatum

Personenauto Vrachtauto max. massa < 3,5 ton max. massa > 3,5 ton max. massa > 12 ton en vermogen > 200 pk

1972

01-10-1982

1-10-1989

82

80

77*

74*

84 89

81 86

91

88 78* 79*

76* 77*

81 83 84

77 78 80

max. massa < 2 ton max. massa > 2 ton en < 3,5 ton max. massa > 3,5 ton < 75 kW * 75 kW en < 150 kW > 150 kW

1-10-1996

Locomotief

x

x

x

x

Binnenschip

x

x

x

x

x Geen normering. * Voor dieselvoertuigen met directe inspsuiting mag de norm met 1 dB(A) worden verhoogd. 1) Verlaging met 3 dB(A) staat gelijk aan halvering van het geluid.

Bron: EU Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

131

Milieu gebaat bij grotere voertuigen 195 Dieselverbruik gerelateerd aan grootte voertuig en laadvermogen Dieselverbruik in liters per 100 km 50

40

30

20

10

0 3,5

10

20

30

40

50

70

ton totaal gewicht

1,1

5

13

20

25

35

50

ton laadvermogen

Dieselverbruik in liters per 100 tonkm 10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

0 3,5

10

20

30

40

50

70

ton totaal gewicht

1,1

5

13

20

25

35

50

ton laadvermogen

Bron: DAF, RWTH Aachen, TLN

132


Beroepsvervoer efficiënter dan eigen vervoer 196 Ontwikkeling beladingsgraad Nederlands goederenvervoer over de weg (1996-2008) Beroepsvervoer 1996

2005

Eigen vervoer

2006

2007

2008

1996

2005

2006

2007

2008

Naar afstand (kilometers) totaal binnenlands en internationaal 78,7% 72,1%

72,2%

71,5%

72,8%

71,0%

59,8%

67,6%

64,2%

66,3%

binnenlands totaal internationaal bilateraal cabotage derde landen

73,3% 82,9% 82,8% 76,1% 85,1%

66,5% 76,9% 78,2% 55,5% 82,2%

69,7% 74,6% 75,3% 51,2% 83,2%

69,2% 73,8% 74,8% 55,5% 82,1%

74,4% 71,3% 72,3% 53,7% 79,6%

69,2% 79,6% 79,9% 66,7% 75,0%

60,2% 53,9% 74,8% 35,0% 82,6%

68,2% 60,0% 71,8% 46,6% 81,8%

63,5% 70,4% 74,0% 65,7% 85,0%

67,2% 56,0% 71,1% 43,8% 79,5%

1996

2005

2006

2007

2008

1996

2005

2006

2007

2008

Naar inhoud (ton) 1) totaal binnenlands en internationaal 71,4%

52,9%

52,6%

51,1%

47,8%

57,1%

42,4%

41,2%

42,0%

40,0%

binnenlands totaal internationaal bilateraal cabotage derde landen

46,0% 57,1% 56,4% 49,3% 63,7%

44,7% 57,7% 56,4% 53,1% 65,5%

44,4% 55,9% 55,5% 44,4% 62,6%

42,6% 51,7% 50,4% 46,5% 61,6%

57,4% 56,1% 55,9% 50,0% 70,4%

40,3% 48,8% 48,2% 46,0% 59,6%

38,5% 49,5% 48,4% 47,2% 66,5%

38,2% 49,5% 49,3% 37,4% 63,1%

36,7% 48,5% 46,9% 42,8% 67,2%

61,5% 77,5% 79,7% 62,8% 70,1%

1) Beladingsgraad van de inhoud geeft geen uitsluitsel over benutting van volume (m3).

Bron: CBS

197 Schaduwprijzen voor emissies binnen en buiten bebouwde kom, in euro per kg (2002) Emissie

Kooldioxide Stikstofoxide Koolwaterstof Stofdeeltjes Zwaveldioxide

Waardering emissie buiten bebouwde kom (in euro)

CO2 NOx HC PM10 SO2

Waardering emissie binnen bebouwde kom (in euro)

0,017 5 5 20 3

0,017 7 7 150 3

Bron: CE, RIVM, TNO Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

133

198 Maximale marginale maatschappelijke kosten en heffingen per kilometer (2002) Marginale kosten (eurocent per km)

infra

emissies

veiligheid

geluid

totaal

Heffing

Dekking

Vrachtauto solo < 12 ton solo > 12 ton combinatie

2,3 2,6 3,7

2,2 2,6 3,6

2,8 2,8 1,8

1,7 1,5 1,3

9,1 9,4 10,5

6,7 7,7 11,3

74% 82% 108%

Goederentrein elektrisch diesel

283,3 149,9

29,4 200,7

19,5 19,5

233,6 233,6

565,7 603,7

32,8 114,2

6% 19%

Binnenschip rivier kanaal

51,0 165,6

391,7 391,7

6,3 6,3

0,0 0,0

449,0 563,6

0,0 94,7

0% 17%

Bron: CBS, CE, ECMT, Financiën, IOO, IWWIInfras, NEA, RIVM, SWOV, TNO, V&W, VU, bewerking TLN

199 Maximale marginale en integrale kostentoekenning via heffing per kilometer of liter en kWh en maximaal effect op transportkosten (2002) Kilometerheffing* (in eurocent) marginaal integraal

Heffing per liter of kWh (in eurocent) marginaal integraal

Transportkosten (in procent) marginaal integraal

Vrachtauto solo < 12 ton solo > 12 ton combinatie

+2,4 +1,7 -0,8

+5,6 +4,8 +4,2

+16,1 +10,1 -3,2

+37,4 +28,4 +17,0

+2% +2% -1%

+6% +5% +4%

Goederentrein elektrisch diesel

+532,9 189,5

+3.779,9 +2.694,2

+25,6 +102,7

+181,3 +565,1

+53% +49%

+378% +269%

Binnenschip rivier kanaal

+449,0 +469,0

+743,0 2414,1

+40,0 +41,8

+66,2 +215,2

+37% +39%

+62% +201%

* Inclusief verkeersonveiligheidskosten die beter via verzekeringspremies zijn te internaliseren.


134


200 Totaal aan maximale marginale kosten en integrale inkomsten (2002) Kosten (x mln euro)

infrastructuur

emissies

veiligheid

geluid

totaal

Inkomsten

Dekking

Wegvervoer Spoorvervoer Binnenvaart

243,8 19,5 45,8

319,3 10,4 165,5

168,7 1,8 2,7

105,1 21,5 0

836,9 53,1 213,9

732,2 6,6 20

87% 12% 9%

Totaal

309,1

495,2

173,2

126,6

1103,9

758,8

69%


201 Indicatie van effecten van hogere heffingen en efficiëntie op kostenstijging (2002) Transportprijs in euro/km

Vrachtautocombinatie Goederentrein Binnenschip

Effect heffingen op transportprijs

1,0 10,0 12,0

Effect van kostenefficiëntie

- 1% + 52% + 38%

Resulterende kostenstijging

- 0 à 5% - 25 à 50% - 5 à 10%

0 à 4% 2 à 27% 28 à 33%

Bron: CBS, CE, ECMT, Financiën, IOO, IWW/Infras, NEA, RIVM, SWOV, TNO, V&W, VU, bewerking TLN

Op langere afstand hogere bezettingsgraad 202 Bezettingsgraad afstand en inhoud Nederlands beroepsgoederenvervoer over de weg (2008) afstand

Lineair (afstand)

inhoud

Lineair (inhoud)

100%

90%

80%

70%

60%

50%

40% 0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

kilometers

Bron: CBS, bewerking TLN Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

135

203 Nederlands park vrachtauto's beroepsgoederenvervoer over de weg, verdeeld naar milieuklasse (2007-2010) 100% EEV

Euro 5 80% Euro 4 60% Euro 3

Euro 2 40% Euro 1

20%

0%

Euro 0

<1987 (geen euronorm) sep-07

okt-08

jan-10

okt-10

Bron: TLN

136


Verkeersveiligheid 204 Aantal verkeersdoden naar leeftijdscategorie en wijze van verkeersdeelname (2009) Verkeersdoden naar leeftijdsklasse

Verkeersdoden, wijze van deelname

18 t/m 24 19,6% 16 t/m 17 3,6% 12 t/m 15 2,5% 4 t/m 11 1,2% 0 t/m 3 0,3%

Lopend 9,8%

Vrachtauto 0,6%

Snorfiets 2,8% 25 t/m 34 12,4%

Bromfiets 4,5%

80 en ouder 12,4%

Auto 44,7%

Motor/scooter 10,6% Anders, onbekend 1,9% 35 t/m 49 17,2%

Bestelauto 3,7%

65 t/m 79 16,6% Fiets 21,4% 50 t/m 64 14,1%

Totaal: 644 Bron: DVS

205 Aantal verkeersgewonden1) naar leeftijdscategorie en wijze van verkeersdeelname (2009) Verkeersdoden naar leeftijdsklasse

Verkeersdoden, wijze van deelname Bus 0,2% Vrachtauto 0,7% Lopend 7,3%

12 t/m 15 4,1% 16 t/m 17 9,0%

4 t/m 11 3,1% 0 t/m 3 0,8% Onbekend 0,1% 80 en ouder 4,4% 65 t/m 79 10,6%

Snorfiets 4,7% Auto 34,4% Bromfiets 14,0%

18 t/m 24 16,4%

50 t/m 64 17,0%

Motor/scooter 7,9%

25 t/m 34 14,0%

35 t/m 49 20,6%

Andere objecten 1,6% Bestelauto 3,4% Fiets 25,8%

Totaal: 7.028 1) Waarbij ziekenhuisopname noodzakelijk was.

Bron: DVS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

137

206 Verkeersdoden en -gewonden bij ongevallen met bestel- en vrachtverkeer (2000-2009) Geregistreerde aantallen Vervoerswijze

Bestelauto Binnen bestelauto (doden) Binnen bestelauto (z.h. gewonden) Buiten bestelauto (doden) Buiten bestelauto (z.h. gewonden) Bestelauto betrokken en veroorzaker (doden) toe-/afname Bestelauto betrokken en veroorzaker (z.h. gewonden) toe-/afname Vrachtauto Binnen vrachtauto (doden) Binnen vrachtauto (z.h. gewonden) Buiten vrachtauto (doden) Buiten vrachtauto (z.h. gewonden) Vrachtauto betrokken en veroorzaker (doden) toe-/afname Vrachtauto betrokken en veroorzaker (z.h. gewonden) toe-/afname

2000

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

52 471 71 955

55 422 100 873

14 414 76 835

20 375 62 825

21 405 61 785

35 329 43 740

28 323 59 803

24 242 52 580

73

85

44

38

45

45

57

51

-48,2% -13,6% 18,4%

827

778

752

767

-3,3%

743

0,0% 26,7% -10,5%

669

705

2,0% -3,1% -10,0%

562

5,4% -20,3%

8 91 151 587

8 61 137 485

10 80 121 422

11 68 88 415

9 61 117 391

7 72 108 452

10 82 88 367

4 48 81 278

65

53

52

51

61

43

53

40

-1,9% -1,9% 19,6% -29,5% 23,3% -24,5%

354

285

255

246

243

272

271

176

-10,5% -3,5% -1,2% 11,9% -0,4% -35,1%

Bron: DVS

207 Verdeling aantal doden niet natuurlijke oorzaak (1996, 2009) Wegverkeersongeval 12,2% Zelfdoding 29,7%

Wegverkeersongeval 22,6% Zelfdoding 27,1%

Overig/onbekend 8,5% Moord en doodslag 2,7% Bedrijfsongeval 1,2%

Overig/onbekend 4,7% Moord en doodslag 4,0% Bedrijfsongeval 1,5%

Privé-ongeval 48,3% Privé-ongeval 37,7%

Totaal 1996: 5.309 doden

Totaal 2009: 5.618 doden

Bron: CBS

138


208 Betrokkenheid voertuigen bij verkeersongevallen waarbij doden en (letsel-)gewonden vielen (2009)

Personenauto Bestelauto Vrachtauto Trekker Trekker met oplegger Autobus Motortweewieler Landbouwvoertuig Trein/tram Bromfiets Snorfiets Brommobiel Fiets Scootmobiel Onbekend voertuig i.g.v. doorrijder Voetganger Dier Boom Lichtmast Overig vast object Los voorwerp Overig wegmeubilair Overig Totaal

doden

gewonden

totaal

513 84 42 40 8 14 74 8 16 35 18 3 149 4 67 1 115 23 52 10 55 18

5.737 827 163 135 26 90 589 64 39 1.160 365 37 2.113 34 16 551 39 527 175 382 26 436 92

6.250 911 205 175 34 104 663 72 55 1.195 383 40 2.262 38 16 618 40 642 198 434 36 491 110

1.349

13.623

14.972

Bron: RWS Data-ICT-Dienst (DID)

209 Betrokkenheid voertuigen, voetgangers, dieren en andere objecten naar soort verkeersongevallen (2009) Vrachtauto 6,8% Brommobiel 0,2%

Voetganger 5,0% Motortweewieler 5,6% Brom-/snorfiets 4,0%

Voetganger 4,1% Motortweewieler 4,4%

Vrachtauto 2,4% Brommobiel 0,3%

Brom-/snorfiets 11,3%

Bestelauto 6,3% Trein/tram 1,2%

Bestelauto 6,1% Personenauto Trein/tram 0,3% 38,5% Boom 3,8% Autobus 0,7%

Boom 8,6% Autobus 1,1%

Personenauto 42,4%

Overige objecten 7,8% Overige objecten 10,6%

Landbouwvoertuig 0,5%

Landbouwvoertuig 0,6% Fiets 11,2%

Scootmobiel 0,3%

1.331 objecten 644 doden Bron: RWS Data-ICT-Dienst (DID)

Fiets 15,6%

Scootmobiel 0,3%

13.531 objecten 7.028 gewonden (ziekenhuisopname)


139

210

Aantal verkeersdoden per 100.000 inwoners in Europese Unie per lidstaat (2008) Malta Nederland Zweden Verenigd Koninkrijk Duitsland Ierland Finland Frankrijk Spanje Luxemburg Denemarken Italië Oostenrijk Portugal België Estland Hongarije Cyprus Slowakije Tsjechië Slovenië Bulgarije Griekenland Letland Roemenië Polen Litouwen

doden per 100.000

0

5

10

15

(Overleden binnen 30 dagen als gevolg van verkeersongeval).

Bron: EUROSTAT

Dalende tendens aantal verkeersslachtoffers 211 Ontwikkeling vrachtautokilometers en verkeersslachtoffers waarbij een vrachtauto betrokken was (1990-2009) kilometers

140

doden

gewonden

130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Bron: CBS, DVS

140


212 Trends in verkeersslachtoffers, wagenpark, motorvoertuigkilometers, bevolking en verkeersintensiteit (1989-2009) jaar

doden

gewonden (zh-opname)

wagenpark (x1.000)

verkeersintensiteit

bevolking (x1.000)

kilometers motorvoertuigen*

1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

1.456 1.376 1.281 1.253 1.235 1.298 1.334 1.180 1.163 1.066 1.090 1.082 993 987 1.028 804 750 730 709 677 644

13.661 13.658 12.020 11.648 11.552 11.735 11.688 11.964 11.717 11.733 12.387 11.505 11.028 11.018 10.596 9.487 9.401 9.051 9.683 9.310 7.028

5.800 5.929 6.027 6.206 6.378 6.529 6.645 6.859 7.043 7.319 7.641 7.927 8.168 8.388 8.495 8.627 8.716 8.863 9.059 9.249 9.340

104 110 111 116 119 122 126 129 135 140 145 148 151 156 157 158 158 161 -

14.891 15.009 15.127 15.237 15.340 15.424 15.494 15.567 15.654 15.760 15.864 15.987 16.105 16.193 16.258 16.306 16.334 16.358 16.405 16.486 16.578

92.676 93.608 93.659 98.364 98.165 99.852 98.972 100.605 103.159 106.264 111.383 113.365 115.227 117.209 118.593 121.837 121.690 122.160 124.377 127.043 122.000

jaar

doden

gewonden (zh-opname)

wagenpark

verkeersintensiteit

bevolking

kilometers motorvoertuigen

100 101 102 102 103 104 104 105 105 106 107 107 108 109 109 110 110 110 110 111 111

100 101 101 106 106 108 107 109 111 115 120 122 124 126 128 131 131 132 134 137 132

(1989 = 100)

1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

100 95 88 86 85 89 92 81 80 73 75 74 68 68 71 55 52 50 49 46 44

100 100 88 85 85 86 86 88 86 86 91 84 81 81 78 69 69 66 71 68 51

100 102 104 107 110 113 115 118 121 126 132 137 141 145 146 149 150 153 156 159 161

100 105 107 111 114 117 121 124 129 134 139 142 145 149 150 151 151 154 -

* Totaal aantal voertuigkilometers op Nederlands grondgebied. 2006 t/m 2008 = voorlopig cijfer, 2009 = schatting.

Bron: CBS, DVS Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

141

213 Aantal verkeersdoden en ziekenhuisgewonden per provincie (2009) Gewonden (zh)

Doden

Flevoland Zeeland Groningen Drenthe Friesland Limburg Overijssel Utrecht Gelderland Noord-Brabant Noord-Holland Zuid-Holland 0

300

600

900

1.200

1.500

Bron: DVS

Relatief meeste verkeersdoden in de leeftijdsgroep 18 t/m 24 jaar 214 Verdeling van verkeersdoden en bevolking naar leeftijd (1990-2009) 1990 leeftijdsklasse (jaar)

0-3 4 - 11 12 - 15 16 - 17 18 - 24 25 - 34 35 - 49 50 - 64 65 en ouder totaal

verkeers doden aantal

%

13 56 45 67 281 240 205 162 307

0,9 4,1 3,3 4,9 20,4 17,4 14,9 11,8 22,3

1.376

2007 bevolking verkeers doden % aantal

5,0 9,6 4,9 2,9 11,8 16,8 21,6 14,6 12,8

3 15 21 29 134 101 122 103 181 709

%

0,4 2,1 3,0 4,1 18,9 14,2 17,2 14,5 25,5


4,7 9,7 4,9 2,5 8,3 12,6 23,5 19,4 14,5

3 8 17 27 107 103 125 113 174

%

0,4 1,2 2,5 4,0 15,8 15,2 18,5 16,7 25,7


4,5 9,7 4,8 2,5 8,4 12,3 23,3 19,7 14,7

677

Bron: CBS, DVS

142


2 8 16 23 126 80 111 91 187 644

bevolking %

%

0,3 1,2 2,5 3,6 19,6 12,4 17,2 14,1 29,0

4,5 9,7 4,8 2,5 8,5 12,1 23,1 19,9 15,0

215 Doden bij ongevallen met vrachtauto's, naar wijze verkeersdeelname (2009) Vrachtauto 1,2% Voetgangers 8,2%

Motortweewieler 8,2%

Anders 3,5% Bestelauto 3,5% Personenauto 49,4% Brom-/snorfiets 4,7%

Fiets 21,2%

Totaal: 85 doden Bron: DVS

216 Doden bij rechtsafslaande vrachtauto's (2004-2009) Doden

Vrachtauto tegen:

alle vervoerwijzen

waarvan brom-/snorfietsers en fietsers

30

25

20

15

10

5

0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

Bron: RWS Data-ICT-Dienst (DID) Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

143

217 Aantal geregistreerde doden en geregistreerde ziekenhuisgewonden per provincie per 100.000 inwoners (1985-2009) 1985

2006

doden

ziekenhuis gewonden

Drenthe Flevoland Friesland Gelderland Groningen Limburg Noord-Brabant Noord-Holland Overijssel Utrecht Zeeland Zuid-Holland

19 18 11 11 9 10 11 9 12 10 12 7

Nederland

10

provincie

2007

doden

ziekenhuis gewonden

108 167 95 104 78 99 124 106 107 103 129 75

7 3 5 6 5 5 5 4 5 3 10 3

100

4

2008

doden

ziekenhuis gewonden

65 32 49 60 64 51 67 55 68 55 81 40

7 4 5 5 3 6 5 4 4 4 5 3

55

5

2009

doden

ziekenhuis gewonden

doden

ziekenhuis gewonden

79 37 53 64 62 57 69 63 73 58 72 41

6 3 5 6 5 4 5 3 4 4 7 2

71 34 44 62 59 49 60 61 76 62 72 44

7 4 4 5 4 3 5 3 5 3 6 3

51 30 41 45 42 37 40 42 50 58 51 36

64

4

57

4

42

Bron: DVS

218 Aantal voertuigen betrokken bij verkeersongevallen met doden en gewonden in relatie tot voertuigkilometers in Nederland (2009)

Motortweewieler Personenauto Bestelauto < 3,5 ton Vrachtauto > 3,5 ton Autobus Brom-/snorfiets

Ongeval met doden

Ongeval met gewonden

Totaal letsel ongeval

Km’s (x mln)*

74 513 84 90 14 53

589 5.737 827 324 90 1.525

663 6.250 911 414 104 1.578

2.374 103.235 18.125 7.159 642 1.010

Ongeval met doden per mln km

Ongeval met gewonden per mln km

Totaal letsel ongeval per mln km

0,03 0,00 0,00 0,01 0,02 0,05

0,25 0,06 0,05 0,05 0,14 1,51

0,28 0,06 0,05 0,06 0,16 1,56

* Kilometers vrachtauto betreft voorlopig cijfers. Kilometers overige voertuigen betreft raming.

Bron: CBS, RWS Data-ICT-Dienst (DID)

144


Verklaring van gebruikte tekens en afkortingen in deze uitgave mld mln NSTR ttm FTE zh

miljard miljoen Nomenclature uniforme des marchandises pour les Statistiques de Transport, Revisée totaal toegestane massa Fulltime equivalent verkeersgewonden (ziekenhuisopname)

Organisaties ANFAC AVc AVV BGA CBS CCR CE DVS ECMT EEA ELA EU IBO IOO KBA NIWO RAI RIVM RWTH SWOV TLN TNO UIRR VID V&W VU

Asociación Española de Fabricantes de Automóviles y Camiones Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit Adviesdienst Verkeer en Vervoer (tegenwoordig DVS) Bundesverband des Deutschen Gross- und Aussenhandels Centraal Bureau voor de Statistiek Centrale Commissie voor de Rijnvaart Centrum voor energiebesparing en schone technologie Dienst Verkeer en Scheepvaart (voormalig AVV) European Conference of Ministers of Transport European Environment Agency European Logistics Association Europese Unie Interdepartementaal Beleidsonderzoek Instituut voor Onderzoek en Overheidsuitgaven Kraftfahrt Bundesamt Stichting Nationale en Internationale Wegvervoer Organisatie Nederlandse Vereniging voor de Rijwiel- en Automobielindustrie Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Rheinland-Westfälische Technische Hochschule Aachen Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid Transport en Logistiek Nederland Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek Union Internationale des sociétés de transport combiné Rail-Route Verkeers Infomatie Dienst Ministerie van Verkeer en Waterstaat Vrije Universiteit

Emissies CO CO2 NOX PM10 SO2 Vos/HC

Koolmonoxyde Kooldioxyde Stikstofoxyden Fijnstof Zwaveldioxyde Vluchtige organische stoffen (Koolwaterstoffen of Stofdeeltjes) Tr a n s p o r t i n C i j f e r s , e d i t i e 2 0 1 0

145

Colofon Uitgave Transport en Logistiek Nederland Boris Pasternaklaan 22 Postbus 3008, 2700 KS Zoetermeer Telefoon 079 3636111, fax 079 3636200 E-mail [email protected], internet www.tln.nl

Samenstelling en redactie Afdeling Research Auteur Eric Doppert ([email protected])

Nadere inlichtingen Afdeling Research

Grafische verzorging Twinzet Leidschendam (dtp) BDU Grafisch Bedrijf (druk) November 2010 146


Transport in cijfers editie 2010

Recommend Documents