AANSLUITING PO-VO
FEEDBACK / ONTWIKKELING
TOETSEN EN TOETSPRESTATIES REKENEN De deelnemende scholen aan het PO-VO-netwerk in Doorn willen gericht toewerken naar een doorlopende leerlijn rekenen-wiskunde. Daarnaast willen de scholen meer expertise uitwisselen. Een professionele leergemeenschap PO en VO kan in de toekomst ook andere onderwerpen gezamenlijk oppakken. Dit document schetst een beeld van het traject dat de leergroep ‘Toetsen en toetsprestaties’ aflegt. Aan het PO-VO-netwerk Doorn nemen vijf basisscholen en een school voor voortgezet onderwijs deel. Tijdens de startbijeenkomst op 11 september zijn de belangrijkste vragen: waarom moeten we samen veranderen en welke problemen worden er dan opgelost? De deelnemers spreken de wens uit om vanuit een PO-VO-leergemeenschap gerichter samen te werken en expertise uit te wisselen. Zo kan het doorgaand PO-VOleren voor de leerlingen worden geoptimaliseerd. Er is veel met en van elkaar te leren als het gaat om didactisch handelen, afstemming, differentiatie, werkvormen, interactie, et cetera. Doelen van de samenwerking PO-VO Als doelen worden geformuleerd: • Op welke manier kunnen we als PO- en VO-school gerichter toewerken naar een doorlopende leerlijn rekenen-wiskunde voor onze leerlingen en ons handelen beter afstemmen op de didactische en instructiebehoeften van deze leerlingen? • Op welke manier kunnen we de samenwerking gericht op uitwisseling van expertise vormgeven, zodat dit resulteert in waarneembaar docentgedrag dat bijdraagt aan de optimalisering van de leerprestaties van leerlingen? Traject Het voorstel is om vanuit de groep betrokkenen (PO en VO) twee leer- of werkgroepen samen te stellen.
1
Elke werkgroep voert een ‘deelonderzoek’ uit met betrekking tot het doorgaand leren POVO binnen de domeinen meetkunde & meten/getallen & bewerkingen. • Werkgroep A richt zich op het curriculum en het aanbod: leerdoelen, leerlijnen, gehanteerde bronnen, methoden en didactiek. Welke vragen nemen we mee in ons onderzoek? Plan van aanpak? • Werkgroep B richt zich op toetsen en toetsprestaties : inhouden, afname, opvallende scores/ (gesignaleerde) leerlingen. Welke vragen nemen we mee in ons onderzoek? Plan van aanpak? Toetsen en toetsprestaties Werkgroep B richt zich op toetsen & toetsprestaties : inhouden, afname, opvallende scores en formuleert drie onderzoeksvragen. Onderzoeksvragen 1. Wat valt er op in de toetsresultaten van leerlingen het VO, wanneer je die vergelijkt met hun resultaten op de basisschool? Meer specifiek; wat zie je als je de resultaten in ‘Got it’ en de papieren rekentoets(en) van leerlingen individueel (en basisscholen als geheel) vergelijkt met hun resultaten uit het LOVS van Cito en waar mogelijk verder uitgesplitst in methodetoetsen? 2. Welke hiaten zijn er in de kennis en vaardigheden van leerlingen in de overgang van groep 8 naar de brugklas? 3. Welke verschillen zijn er zichtbaar in de wijze van afname, wanneer je basisschool en voortgezet onderwijs met elkaar vergelijkt? (Vraag die nog even geparkeerd is, wellicht ook meer voor de andere werkgroep: het basisonderwijs heeft een hele ontwikkeling rondom realistisch rekenen doorgemaakt. Hoe is dat verdergegaan in het VO?) Op de bijeenkomst op 13 november 2014 formuleert de werkgroep de acties die nodig zijn en legt deze vast in een actielijst.
2
Actielijst Actie
Verantwoordelijke
Opmerkingen
Uitdraai van de resultaten
(namen)
Zou dat deze maand nog
van de leerlingen van de
kunnen lukken??
betrokken PO-scholen van het programma •
Got it 2014
•
Rekentoets 2013
•
Rekentoets 2012
Vergelijken gegevens
(namen)
Vergelijken in ieder geval
Revius met resultaten
met resultaten in LOVS
vorige jaren van oud-
van Cito/entreetoets.
leerlingen.
En waar mogelijk meer uitgesplitst per domein ( bv in methodetoetsen?)
Toesturen van een inlog
(namen)
en/ of een papieren versie van de vragen van de rekentoetsen naar de PO deelnemers. Vergelijken van opgaven
(namen)
Hieronder vallen
Cito LOVS en VO-toetsen
getallen en getalrelaties,
voor het domein getallen
hoofdrekenen en schattend
en bewerkingen.
rekenen en bewerkingen
Meten, tijd en geld
(namen)
Verhoudingen, breuken en
(namen)
procenten
3
Op de vervolgbijeenkomst op 5 januari wordt de actielijst doorgelopen en waar mogelijk een antwoord gegeven op de onderzoeksvragen. Ook komt de werkwijze op het VO aan bod: hoe gaat het met de toetsen, het gebruik van ‘Got it’ en de begeleiding. Onderzoeksvraag 1: Wat valt er op in de toetsresultaten van leerlingen het VO, wanneer je die vergelijkt met hun resultaten op de basisschool? NB we kunnen de vergelijking op dit moment alleen uitvoeren met de papieren toetsversie. Uitkomsten • Van de tien leerlingen scoorden drie onvoldoende op de F1 toets. Deze leerlingen hadden wel een III score op het LVS maar waren zwak met de methodegebonden toetsen. Bij een van de leerlingen is de onvoldoende qua gedrag wel te plaatsen. • Leerlingen die veel herhaling nodig hebben, vallen op de toetsen uit. Het is een hoog percentage wat uitvalt! Er zit een duidelijk verschil in niveau, de meeste uitvallers zitten op het niveau HAVO/VWO. • Bij één leerling klopt deze uitslag wel met prestaties op basisschool. Rekenen was een zwakke kant voor deze leerling. • Van de twaalf leerlingen hebben er drie de toets niet gehaald. Deze scoorden op LVS ook vergelijkbaar. Het beeld komt dus overeen. Conclusie: Wanneer je de resultaten van de 1F toets (papieren versie) vergelijkt met de resultaten op de basisschool komen deze overeen. We zouden graag de toets van dit jaar ook vergelijken. We ontvangen de resultaten zodra ze bekend zijn en we bekijken de volgende keer voorbeelden van opgaven. Onderzoeksvraag 2: Welke hiaten zijn er in de kennis en vaardigheden van leerlingen in de overgang van groep 8 naar de brugklas? • De vraagstelling is in deze papieren toets heel anders. De vragen van Cito (LVS en eind) zijn meer in contextvorm. De nieuwe toets ‘Got It’ sluit hier veel beter bij aan volgens een van de werkgroepleden. We besluiten om de resultaten van deze toets nogmaals te vergelijken met de LVS-gegevens van de leerlingen van vorig jaar. • In het kader van deze onderzoeksvraag is er vooral ook gesproken over de manier waarop er op de basisschool alles aan wordt gedaan om het maximale uit een leerling te halen (verlengde instructie, RT, extra oefenen op school, thuis). Dit wordt niet voortgezet in deze vorm op het VO aangezien het systeem daar niet op is ingericht. Waar doe je goed aan? De overgang kan zo heel erg groot zijn. Wat is realistisch. Deze vraag is misschien onderliggend aan de directe onderzoeksvraag, maar het is zinvol om terug te laten komen. • Er lijkt wel weer een voorzichtige trend zichtbaar om juist weer terug te gaan van de context naar meer basic kennis. Deze is bijvoorbeeld zichtbaar in de LVS 3.0 voor
4
groep 3 en 4. (Link met de parkeervraag!) • Tevens is de mening van iedereen dat het zichtbaar maken van de bewerking essentieel is en meer aandacht nodig heeft dan vanuit de methodes wordt geboden. • Een van de werkgroepleden probeert de leerlingen maximaal voor te bereiden door de methode de tweede helft van groep 8 los te laten en te focussen op de onderdelen die nog extra aandacht nodig hebben. Onderzoeksvraag 3: Welke verschillen zijn er zichtbaar in de wijze van afname, wanneer je basisschool en voortgezet onderwijs met elkaar vergelijkt? • Domein Meten, tijd, geld: Er is een groot verschil in vraagstelling. In de aangeleverde toets worden meer feiten gevraagd terwijl in de Cito (LVS en eind) meer in context. Beeld dat dit domein zwak is klopt dus wel! MTG is standaard zwak op het PO. • Domein Getal, bewerking: Moeilijk te vergelijken. Er zijn maar vijf sommen en in de handleiding van het LVS voor dit domein al acht deelgebieden. Deze zijn niet direct te herleiden. • Domein Breuken, verhoudingen, procenten: Breuken worden bij de LVS en eind Cito makkelijker gevraagd dan het vervolg op het VO. De methodetoetsen daarentegen gaan verder dan LVS en eind Cito. De werkgroep stelde een nieuwe actielijst vast. Actielijst Actie
Verantwoordelijke
Opmerkingen
Uitdraai van de resultaten
(namen)
Voor volgende vergadering
van de leerlingen van het
12/2.
programma ‘Got it’ 2014. Vergelijken gegevens
(namen)
Vergelijken in ieder geval
Revius ‘Got it’ met
met resultaten in LOVS
resultaten vorige jaren
van Cito/entreetoets.
van oud-leerlingen vorig
En waar mogelijk meer
schooljaar.
uitgesplitst per domein ( bv in methodetoetsen?)
Voorbeelden van opgave
(namen)
uit ‘Got It’.
5
Deze publicatie is een uitgave van School aan Zet. Naar Toetsen op rekenen is ontwikkeld door PO-VO Netwerk Doorn. Bij dit netwerk was Lionel Kole betrokken als expert van School aan Zet. PO- en VO-scholen werken samen in regionale netwerken om een soepele overgang te realiseren van het basis- naar het voortgezet onderwijs. Aanknopingspunten voor deze samenwerking zijn te vinden in het door School aan Zet ontwikkelde ontwikkel- en gespreksmodel ‘Afstemming Overgang van PO naar VO’. Dit model beschrijft vijf ontwikkelaspecten: Koers, Afsluiting en start, Feedback, Ontwikkeling en Differentiatie. Voor meer informatie over de aansluiting PO-VO kunt u contact opnemen met Gea Spaans, e-mail: g.spaans@ schoolaanzet.nl of School aan Zet, e-mail:
[email protected] September 2015
School aan Zet Lange Voorhout 20 | 2514 EE Den Haag Postbus 556 | 2501 CN Den Haag www.schoolaanzet.nl
