Toelichting bij het opmaken van een POP (leidraad) Aandachtspunt: bij het opmaken van een POP wordt er nogal wat zelfreflectie gevraagd van de persoon. De POP coach heeft vooral ook een rol in het helpen genereren (en mogelijks vertalen/hertalen) van deze zelfreflectie en dit om te zetten in een concreet ontwikkelplan, gebaseerd op de talenten en de competenties van de persoon. We vertrekken steeds vanuit een waarderende benadering; het waarderen van wat goed is en dat als vertrekpunt nemen om verdere ontwikkeling te stimuleren (“wat je aandacht geeft gaat groeien”)(zie hiervoor ook concept). Zelfsturend! “Talent is als gras … als je gras wil laten groeien, helpt het niet om aan de grassprietjes te gaan trekken. Gras gaat enkel groeien door water te geven en de juiste omstandigheden te voorzien waarin het gras optimaal kan groeien.” Voor de POP coach gaat het vooral om een houding en een manier van denken. Het gaat erom de juiste vragen te stellen.(“Het leven is niet, zoals we hebben geleerd, het zoeken naar antwoorden, maar ontdekken welke vragen we zouden moeten stellen.” Kate Mosse in Vuurwerkt) Als negatieve ervaringen naar voren komen kan je steeds vragen naar voorbeelden van wanneer het wel goed gelopen is. Bij elke fase is normaal gezien ook een timing aangeduid. Dit is echter slechts richtinggevend en kan verschillen naargelang de persoon die voor u zit of de fase waarin u zich bevindt.
POP in actie Er zijn 2 mogelijke situaties vooraf: Er is een voorgesprek geweest met de organisatie (werkgever/coach/trajectbegeleider)waardoor men al wat zicht krijgt op de werknemer en wat vanuit de organisatie mogelijk is en dan kunnen een aantal gegevens reeds vooraf ingevuld worden (vooral de meer objectieve gegevens). Er is nog geen voorgesprek geweest met iemand vanuit de organisatie (werkgever/coach/trajectbegeleider) en dan starten we eerst met de kennismaking en worden een aantal gegevens betreffende de persoon samen ingevuld.
0. KENNISMAKING met de procedure en met elkaar: uitleggen wie we zijn en wat we komen doen; waarom voeren wij dit gesprek; rol van elk duidelijk uitleggen (zodat er vertrouwen kan ontstaan en werknemer ook zaken durft te zeggen)
POP Cyclus
ANALYSE 1. Aanleiding/Start Uitleg geven POP traject en aanpak: hoe gaan we werken en waarom gaan we dat zo doen Wat is een POP: leg dit niet te theoretisch uit maar zeg vooral dat het gaat over een toekomst te ontwerpen die past bij je persoonlijke bezieling en talenten. De bedoeling is verder te gaan op wat je goed kan en wat je graag doet en te proberen doen in de toekomst waar je nog van droomt. Ook uitleggen dat dat iets is van de persoon zelf maar waar wel kan samengewerkt worden met de organisatie (werkgever). Hierbij zijn de principes van AI richtinggevend (zie bijlage) We zoeken naar talent en bezieling om te weten wat je kracht, inspiratie en motivatie geeft om aan je toekomst te werken; we gaan daarvoor bekijken wat je vroeger al gedaan hebt en waar je nu mee bezig bent Uitleg over de fasen die we zullen doorlopen samen (en evt. welk resultaat elke fase kan opleveren = motiverend) Tijd nemen voor vragen en aan te voelen of persoon dit een kans wil geven; geruststellen door te zeggen dat de uiteindelijke keuzes altijd bij de persoon zelf blijven (geloof uitstralen) Voorbeeld: levensverhaal: Magda is een vrouw van 45 met drie kinderen van 18, 16 en 12 jaar werkt in de lokale diensteneconomie in een poetsbedrijf aan huis. Ze vindt het voltijds gaan poetsen een beetje zwaar worden en heeft ook soms last van fysieke kwaaltjes: rugpijn , nekpijn, moe op haar benen,… Ze zou graag werken in een verzorgend beroep; heeft zelf drie kinderen opgekweekt en kijkt al uit naar de tijd dat ze een kleinkind zal hebben. Ze zou bvb. Graag in een crèche of kinderdagverblijf werken omdat ze zeer graag kinderen ziet en ze verzorgt.
2. Huidige situatie: waar sta ik nu en waar wil ik naartoe Uitleggen dat we even gaan zoeken naar ervaringen uit het verleden om daarmee materiaal te verzamelen om de toekomst op te bouwen. Uitnodigende beginvraag stellen: “Denk aan een moment dat je meegemaakt hebt en waar je zelf dingen deed waarbij je je zeer goed voelde” (concreet moment; activiteiten die de persoon zelf deed; verschillende positieve ervaringen vragen: evt. basisvraag herhalen in andere vorm; bedenktijd geven; evt. zelf een voorbeeld geven uit je eigen leven gegrepen en herkenbaar; evt. hulpmiddelen gebruiken vb. foto’s, voorwerpen) = Succesverhalen/topmomenten (sterke verhalen/positieve ervaringen uit het verleden) bevragen en beluisteren (evt. in hun eigen taal bij anderstaligen als je die taal verstaat) Voorbeeld: Magda heeft goede herinneringen aan toen ze thuis was om voor de kinderen te zorgen. Ze deed dit zeer graag en vond dat ze dit goed kon combineren met haar huishouden. Ze heeft veel geduld met kinderen, zegt ze. Ze was er ook niet vies van als ze hun broek bevuild hadden ofzo. Ze vindt dat kleine kinderen vooral veel liefde nodig hebben en dat je veel geduld moet hebben en dan gaat het vanzelf; dan krijg je er zeer veel liefde van terug. Je bent wel moe ’s avonds maar je weet tenminste van wat… Kinderen lachen altijd naar mij. Richtvragen: Wat kan ik goed (wat heb ik al eens goed gedaan) Wat doe ik graag Wat heb ik nodig Wat is mijn motivatie of wat motiveert mij Waarin wil ik nog groeien Wat is mijn inspiratie (voorbeeld) ° de essentie eruit halen en doorvragen (hulpvragen: wat deed je toen; wat vond je er juist zo goed aan; wat zorgde er voor jouw goed gevoel; hoe kwam het dat je dat zo graag deed? Dat je dat zo goed kon? Wat vind je het belangrijkste ervan? Waarom was het een topmoment?) ° en vragen of persoon akkoord is met wat je eruit haalt (afronden met kernwoorden te herhalen; niet enkel activiteiten maar ook voorwaarden) (Hiervoor kan mogelijks de talentendoos gebruikt worden)
3. Ontwikkelpunten: wat kan ik en moet ik kunnen Benoemen ontwikkelpunten (waar wil ik verder op doorgaan) en meedenken over scenario’s voor de toekomst (nog geen ideeën wegdrukken; alles kan nog) ‐
Hoe kan ik mijn ‘droom’ verwezenlijken? (weerstanden en angsten bekijken en een plaats geven)Vertrekken vanuit vorig eindpunt bij de huidige situatie en dit verder uitwerken. De droomvraag situeren en de mirakelvraag stellen.
Voorbeeld: Magda, je klaagt wel van fysieke kwaaltjes bij het poetsen; kinderverzorging is echter ook wel fysiek lastig; hoe zou je dat dan doen? Zou dit lukken, denk je? Hoe zie je dit? In kinderverzorging is het meer dan eten geven en een pamper aandoen; je moet ook de ontwikkeling van het kind goed volgen en het gepaste speelgoed kunnen aanbieden en spelletjes spelen en ontwikkelingskansen geven. Hoe zie je dat?
PLANNING 4. Ontwikkeldoelen: welke doelen kies ik en hoe kom ik daar De leerwensen (wat ze nog verder willen leren/ doen) omzetten in ontwikkelingsdoelen: Waarop moet je letten bij het omschrijven van je doelen: SMART = specifiek omschrijven, meetbaar, aanvaard, realistisch en afgebakend in de tijd (de eindtermijn tegen wanneer de doelstelling moet bereikt zijn aangeven) -
in termen van resultaat vb. werknemer kent de nieuwste technieken op het vlak van schilderwerken
-
handelingstermen of doe‐ en actietermen vermijden vb. niet: werknemer zal een opleiding zoeken en volgen voor schildertechnieken maar wel: werknemer kan de nieuwste schildertechnieken toepassen
-
doelen niet verwarren met middelen vb. opleiding volgen = middel
-
eenduidig en ondubbelzinnig formuleren zodat er geen verschillende interpretaties mogelijk zijn
-
eenvoudig en concreet formuleren zodat iedereen weet wat ermee bedoeld wordt
-
van tevoren criteria aangeven dat zijn indicatoren waardoor je het resultaat ook meetbaar maakt
vb. voor de zomer heeft de werknemer opleiding x gevolgd bij organisatie y a rato van ½ dag per week gedurende 12 weken Opties kiezen en beslissen ‐ Analyseren oplossingsstijl ‐ Wat is hieruit het belangrijkste voor mij? Wat wil ik eerst doen? Waar wil ik eerst aan werken? Welke nieuwe zaken zitten daarin? Zorg ervoor dat je prioriteiten kiest zodat je een realistisch aantal doelen kan opstellen; hiermee ook rekening houdend met de realisatie in de tijd (haalbaarheid op korte termijn).
Actieplan maken = het POP opmaken!(= stappen op weg naar de toekomst) Belangrijk!: Hou rekening met de context van het hele bestaan van de persoon; hoe zullen de acties de andere levensdomeinen van de persoon beïnvloeden (werk, hobby, gezin, kinderen, financieel, religie, rust,…). Wat moet er gebeuren zodat alles haalbaar blijft? Voorbeeld: -
Doel 1: Magda haar kennis van kinderverzorging is aangepast aan de huidige eisen in crèches en kinderdagverblijven tegen juni 2013 Doel 2: Magda haar rug is versterkt tegen juli 2012 Doel 3: Magda heeft praktijkervaring in crèche tegen september 2013
Planning Wat Doel Opleiding: 1
Wie
Hoe
Wanneer
Resultaat
Magda
Een halve dag per week met opleidingscheques
Begin September tot eind juni
Attest/diploma
De werknemers kennen de oefeningen en kunnen deze ook zelf uitvoeren (thuis); hun rug is versterkt Praktijkervaring in kinderopvang
Begeleider in de (buitenschoolse) kinderopvang (E12951) Organisator: CVO DE ORANJERIE Doel 2
Training rugversterkende oefeningen
Magda en andere werknemers
Via de vormingsmomenten in de poetsdienst
April mei juni 2012
Doel 3
Stage in crèche of kinderdagverblijf
Magda
Via opleidingscheques of via verlofdagen
Zomervakantie 2013
Tip!: maak onderscheid tussen ontwikkelingsdoelen op de korte termijn (tot een jaar) en op de middellange termijn (tussen één en vijf jaar) = tijdpad is heel belangrijk (je kan een tijdlijn gebruiken als hulpmiddel)
REALISATIE 5. Realisatie = mijn plan uitvoeren Uitvoeren en opvolgen POP! Realisatie 1 Wat Stand van zaken Nodig Opmerkingen: wie volgt Magda op tijdens het volgen van de bijscholing? Is de stage haalbaar in combinatie met haar privéleven en haar job nu?
EVALUATIE 6. Evaluatie: heb ik mijn doel(en) nu bereikt? Evalueren van het resultaat en het proces: Evaluatie 1 Doel bereikt
Effect nu
Opmerkingen:
TIP: beloning?!? Waarderen en leren.
Effect later
Stand van zaken
