Tijd Rapport INTERNATIONAAL ONDERNEMEN DE TIJD DONDERDAG 10 FEBRUARI 2011 INVOER. Europa is zeer toegankelijk als invoerregio

Tijd Rapport

*1

INTERNATIONAAL ONDERNEMEN DE TIJD | DONDERDAG 10 FEBRUARI 2011

INVOER

‘Europa is zeer toegankelijk als invoerregio’

NICHE

‘Drinkwater uit de container veel goedkoper dan uit de helikopter’

p3

PRIJSZETTING ‘Welke prijs je vraagt, is in jouw handen’

p2

p2

FRAUDE & CORRUPTIE

BELGEN OP DE WERELDKAART ‘Goed aanwezig in BRIC, veel minder in CIVETS’

p7

p4

‘Als we niet kunnen achterhalen wie de eigenaars zijn van een bedrijf, doet Umicore geen zaken’

p5 p6

GROEILAND

EXPORT

‘Turkije is geen moeilijk land’

‘Onze exportkracht in de toekomst? Kijk naar het innovatiebeleid’ INTERVIEW ERIKA RACQUET

‘We zijn de boot niet aan het missen’, stelt Koen Allaert, de gedelegeerd bestuurder van Flanders Investment & Trade. Vlaanderen staat op de kaart in de BRIC-landen, maar ‘het kan altijd beter’.

D

é instelling die Vlaamse bedrijven moet bijstaan bij hun inspanningen om in het buitenland actief te worden, is Flanders Investment & Trade (FIT). Bekend van landenrapporten, vertegenwoordigers in heel de wereld en handelsmissies. FIT moet de internationaliseringsdoelen van Vlaanderen in Actie (ViA) helpen waar te maken. Dat wil zeggen: meer export (ook diensten); meer exporterende bedrijven, dubbel zoveel exporteren-

‘We zitten in de groeilanden weer op het precrisisniveau’ l Koen Allaert, gedelegeerd bestuurder Flanders Investment & Trade, over de internationale prestaties

de kmo’s als in 2007; een hoger aantal buitenlandse directe investeringen, met hogere investeringsbedragen; 10 procent van de uitvoer naar snelgroeiende markten tegen 2020. Wat is de stand van zaken? Koen Allaert: ‘Laat ik er wat cijfers bijnemen: de export uit ons land ging in 2010 opnieuw met 18 procent vooruit - 82 procent van de Belgische cijfers is Vlaams. Wat gunstig stemt, is dat we vooral in

groeilanden weer op het niveau zitten van voor de crisis. 3 procent van de wereldwijde export vertrekt uit België. In absolute cijfers zijn we de achtste exporteur ter wereld, een positie die we in de jongste tien jaar handhaven.’ ‘Daarbij twee opmerkingen: in de top tien is China naar de eerste plaats geschoten, en het marktaandeel van die eerste tien samen is gedaald van 56 naar 51 procent van de exportstromen, doordat meer landen meespelen in die wereld-

wijde handel dan vroeger. Maar goed, in die context behielden we wel onze positie. ‘ ‘Onlangs meldden Ernst & Young en The Economist Intelligence Unit nog dat België de op vijf na meest geglobaliseerde is van de grootste 60 economieën ter wereld. Nederland volgt op 8, Duitsland op 16 en Frankrijk op 18. Al bij al doen we het zo slecht niet.’ We kunnen uw job afschaffen?

Allaert: (lacht) ‘Het kan altijd beter! Stilstaan is achteruitgaan.’ ‘Het is belangrijk dat kmo’s de voordelen van internationalisering inzien: ze anticiperen op de verzadiging van de binnenlandse markt, kunnen klanten volgen en spreiden hun risico’s, waardoor ze concurrentiëler worden.’ Nemen de risico’s niet toe? Allaert: ‘We zien dat onervaren exporteurs eerst naar de buurlanden trekken. Daar zijn de risi-

co’s en de kosten beperkter. 60 procent van onze export gaat naar de buurlanden, 75 procent blijft in de Europese Unie. Dat is niet atypisch: ook Nederland of Duitsland exporteren vooral naar buurlanden.’ ‘Bovendien is er in sommige verre landen, bijvoorbeeld in China, een druk om bij een zeker exportvolume over te schakelen naar het oprichten van een lokale vestiging. Die activiteit verdwijnt dan uit de exportcijfers.’

Maar exporteren we niet te weinig naar BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India en China)? Allaert: ‘Het kan beter, maar we vallen niet uit de toon. 6,4 procent van de Vlaamse export over de eerste negen maanden van 2010 ging naar de BRIC-landen. Enkel Duitsland doet het beter, met 10,3 procent. Frankrijk haalt 6,1 procent - Airbus incluis! - net als het VK. Nederland zit aan 3,5 procent.’ ‘Wat het aantrekken van buitenlandse investeringen betreft - ook een taak van FIT - stijgt het aandeel van de BRIC-landen eveneens. In 2010 waren ze goed voor 14,84 procent van de 155 buitenlandse investeringsprojecten in Vlaanderen, samen goed voor 2,03 miljard euro. In 2008 en 2009 was dat nog geen 8 procent - in 2009 viel het aantal investeringen terug tot 115 (1,16 miljard). We zijn de boot niet aan het missen, zoals sommigen beweren. Voor investe` VERVOLG OP PAGINA 3

ADVERTENTIE

IS UW ONDERNEMING IN VOLLE ONTWIKKELING IN EUROPA ? U KAN REKENEN OP ONZE EFFICIËNTE CORPORATE FINANCING OPLOSSINGEN.

CONTACTEER UW RELATIEBEHEERDER BIJ BNP PARIBAS FORTIS OF GA NAAR WWW.BNPPARIBAS.COM/ACROSSEUROPE.

2

Tijd Rapport Internationaal Ondernemen DE TIJD | DONDERDAG 10 FEBRUARI 2011

Water ter plaatse zuiveren tot drinkwater voor rampgebieden l Conteno lanceert mobiele containers voor drinkwater l Bedrijf uit Aartselaar zet in op internationale doorbraak

D

technieken en zware toestellen als compressoren. De capaciteit van zo’n mobiele installatie loopt op tot 100.000 liter per dag. De installatie kan in hooguit twee dagen overal ter wereld ter plaatste gebracht worden, zodat iedereen bij een ramp snel over drinkwater kan beschikken.

huidige politieke crisis niet eenvoudig, oppert Van Steen. Nu vervoert het Amerikaanse leger nog drinkwater per vliegtuig of helikopter naar verafgelegen oorlogszones in Afghanistan en Irak. Die werkwijze is energieverslindend en erg duur.

rinkbaar water brengen in rampgebieden, oorlogszones of op moeilijk bereikbare plaatsen met mobiele installaties. Dat is de dagelijkse uitdaging van ContenO, een kmo HUMANITAIR uit Aartselaar. Tot nog toe is ContenO het enige bedrijf ter wereld Maar Christophe Van Steen dat erin slaagt water te zuiveren en heeft met zijn bedrijf vooral humate bottelen in één mobiele contai- nitaire doelstellingen. ContenO ner. wil water naar rampgebieden ContenO, opgericht op 1 april brengen. Bij natuurrampen zoals 2009, leverde al mobiele systemen de aardbeving in Haïti en de overin de Golfstaten. ‘Ook het Ameri- stromingen in Pakistan en Austrakaanse leger is nu enthousiast over lië ontstaat na enkele dagen al een ons product en dat was niet een- gebrek aan drinkwater. ‘Die nood voudig’, zegt Christophe Van kan ContenO in die tijdsspanne leSteen, de oprichter van ContenO. nigen met zijn mobiele installa‘Om tot bij de legerleiding door te ties’, zegt verkoopdirecteur Koen dringen namen we Deckers. deel aan internatioVoorlopig blijft het nale infosessies en echter bij een doelstelbeurzen. Zo hebben ling, want ContenO we flink geïnvesteerd slaagde er door een gein onze deelname brek aan mankracht aan de grootste mili- We hebben flink voorlopig nog niet in taire beurs ter weorganisaties zoals Unireld in Parijs en aan geïnvesteerd in cef, de Wereldgezondde belangrijkste mili- onze deelname heidsorganisatie, Arttaire beurs in het sen zonder Grenzen, Midden-Oosten, in aan grote het Rode Kruis, enzoAbu Dhabi’, zegt Van militaire voort rechtstreeks te Steen. Die inspanbenaderen. ContenO beurzen. ning werd wel geheeft een vacature vrij steund door Flanvoor een salesverantders Investment and CHRISTOPHE VAN STEEN, woordelijke, Human Trade agency (FIT). oprichter ContenO Aid. ContenO is er wel Het FIT verstrekte van overtuigd dat zijn behalve een beperkte producten een enorme toelage ook advies, marketingtroef zijn adressen en informavoor dergelijke insteltie. lingen, omdat de donatoren dan concreet TEST kunnen zien wat geContenO ontving bovendien beurt met hun geld, zegt Deckers. vertegenwoordigers van verschil- Het bedrijf investeert dan ook in lende legers en de NAVO op zijn beurzen, websites, mailings, folsite in Aartselaar. Zo versierde ders en bezoeken in om wereldContenO een uitnodiging door het wijd bekendheid te verwerven bij Amerikaanse leger. Het bedrijf al die humanitaire instellingen. De onderneming meent gehoor schreef zich ook in op een internationale tender voor een testproce- te zullen vinden, omdat ze een dure, en won. Die testprocedures uniek concept heeft. ContenO kan kunnen leiden tot de aankoop van een bottellijn voor drank inkorten ContenO-containers door de van normaal minstens 100 meter Amerikanen. Wel heeft het bedrijf tot 6 meter, zodat de installatie in dan een exportlicentie én een wa- een container past. Er blijft dan penlicentie nodig, en dat is met de nog plaats voor waterzuiverings-

SPIN-OFF

© SOFIE VAN HOOF

GUY VAN DEN BROEK

Verkoopdirecteur Koen Deckers en oprichter Christophe Van Steen hopen met hun mobiele waterzuiveringslijn overal ter wereld drinkwater te gaan produceren.

Het idee om een mobiele, ingekorte verpakkingslijn voor water te lanceren, is een spin-off van FillPack, een engineeringbedrijf voor verpakkingslijnen. Fill Pack is in handen van de familie Van Steen. Gedelegeerd bestuurder Christophe Van Steen wilde een eigen product en creëerde ContenO. Voor het deel waterzuivering werd het bedrijf Laneet erbij gehaald, dat 25 procent nam in ContenO. Intussen verwierf het innovatiebedrijf ook al voor 1 miljoen euro subsidies van het FIT en het Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT). ContenO geeft werk aan 30 mensen, maar veel jobs worden uitbesteed in onderaanneming. Het bedrijf haalde in zijn eerste volledig jaar in 2010 een omzet van 6 miljoen euro en een marge van meer dan 1 miljoen euro. ‘Daarmee worden nieuwe concepten uitgedacht’, zegt waterzuiveringsdeskundige Damien Smets. De container die nu wordt ontwikkeld kan van vervuild oppervlaktewater drinkbaar water maken. Het concept kent meer toepassingen dan drinkwater te brengen naar slachtoffers van rampen. Zo is het ook bruikbaar om kleine dorpen van drinkwater te voorzien en kilometers buizen te vermijden. Moeilijk toegankelijke bronnen kunnen toch ontsloten worden. ContenO heeft nog heel wat ideeën in de pijplijn. Het bedrijf werkt aan een nieuw project om water uit de lucht te halen, wat nu veel energie vergt. De kmo werkt ook aan waterzakken uit biodegradeerbare plastics, die stevig genoeg zijn om uit een vrachtvliegtuig gedropt te worden, zodat bij rampen de slachtoffers binnen 24 uur drinkwater hebben.

Pitahaya en kiwibes voor heel Europa

l Special Fruit verdeelt fruit uit hele wereld l Geloof in eigen kunnen essentieel bij internationaal zakendoen ERIKA RACQUET

H

Patrick Maes: ‘Ook als kmo kan je als leverancier belangrijk zijn voor een klant die veel groter is.’ © DOMINIC VERHULST

et was een mooie vraag geweest voor de fotoronde in ‘De allerslimste mens’: enkele van de tientallen fruitsoorten herkennen, die Special Fruit invoert en verdeelt. Loquat uit Guatemala, mangistan uit Indonesië, cherimoya uit Chili, pitahaya uit Vietnam of Israël, jujube of durian uit Thailand, granadilla uit Colombia, mango’s uit Afrika, Zuid-Amerika of Azië. Het lijstje ‘exoten’ op de website doet dromen van reizen en marktjes in verre oorden. Maar het hoeft niet zo exotisch. Zeker zo’n grote specialiteit is het assortiment bessen. En dan zijn er de vele druivensoorten, asperges, paddenstoelen en kruiden. Dat allemaal vers én rijp in supermarkten in heel Europa te krijgen, is een logistiek huzarenstukje. Het begon allemaal met aardbeien - nog steeds een sterkhouder in het aanbod - en de kruidenierszaak van de ouders van François en Patrick Maes. De bakkers aan wie de kruidenier fruit uit de eigen streek leverde, begonnen dertig jaar geleden ook buiten de zomer te vragen naar aardbeien. De oudste zoon François nam de uitdaging aan, trok naar Californië, en begon Amerikaanse aardbeien in te voeren. Zo klinkt het in de bedrijfsgeschiedenis van Special Fruit: je trekt naar Californië, en ongeveer dertig jaar later voer je fruit en groenten in uit de hele wereld, en je voert die uit naar supermarkten

en restaurateurs 29 landen. Goed voor meer dan 75 miljoen omzet en ruim 100 werknemers. Met Kempens boerenverstand. Is het echt zo eenvoudig? OVERTUIGEN

werd eerst een klant, maar begon gaandeweg zijn ervaring van tien jaar fruit importeren te delen. Samen richtten ze in 1990 Special Fruit op. Op dat moment was al duidelijk dat ze op Europese schaal moesten werken. Een kwestie van volumes. ‘Een luchtvrachtzending gaat om minstens 500 kilogram. 500 kilo sapodilla’s, dat krijg je in België en Zwitserland alleen niet verkocht in de korte tijd dat ze vers zijn. Met containers gaat het snel om 15 ton.’ Jongere broer Patrick werd erbij gehaald.

‘Essentieel als je de wereld instapt, is het geloof dat je mensen kan overtuigen. Als je interesse toont voor hun product, staan de meesten er wel voor open dat je langskomt. Die kans moet je benutten om hen ervan te overtuigen dat je een goede partner zal zijn. Elkaar in de ogen kunnen kijken, is het begin van vertrouwen’, zegt UITBESTEDEN Patrick Maes. ‘En als de ene niet wil, ga je naar de volgende. Je moet ‘Behalve in Californië, waar we willen vechten voor je zelf verlaadden, positie. In het begin besteedden we in hoor je vaak: ‘Wie ben het begin alles uit, jij en waarom zou ik behalve het kopen met jou zakendoen?’ van de producten’, Maar zelfs de groot- De Europese verklaart hij. ‘Nu sten moeten perma- Unie is nog werken we sanent werken aan hun men met expedizeer toegankelijk teurs, al hebben we positie.’ ‘Die Californiërs als invoerregio. inmiddels drie waren al gewend te exwerknemers die porteren, alleen deden voltijds de externe ze dat nog niet naar PATRICK MAES, logistiek opvolgen Europa’, verduidelijkt cobedrijfsleider Special Fruit en twee die niets François Maes, als hij anders doen dan even zijn hoofd binzich met de dounensteekt. ‘Waarom ze aneformaliteiten dat aandurfden met bezighouden. Je een jong Belgje zonder ervaring? móét durven uitbesteden. Met je Meer vooraf betalen, hè.’ Mijn vra- gezond verstand kan je meestal gen lijken hem te verbazen. De vrij snel beoordelen met wie je in commerçant in hart en nieren zee kan gaan. Maar je moet zelf wel maakte zulke bedenkingen niet. kennis opbouwen om alles goed op Hij dweilde verder de wereld af. te volgen, in ons vak bijvoorbeeld Onderweg leerde hij de Zwitser de fytosanitaire vereisten, wetgeBruno Giovanelli kennen. Hij ving over gewasbescherming, of

tarieven van invoerrechten. Je moet over de schouders meekijken.‘ Al doende leert men, het is een oude wijsheid. Patrick Maes: ‘Het begint bij een uitstekende productkennis, maar daar stopt het niet. Kennis van financiën, risicobeheer, enzovoort zijn zeker zo belangrijk. Je kan veel leren in de praktijk, maar je hoort mij niet zeggen dat een degelijke opleiding geen zin heeft.’ Naargelang de kennis in huis en de volumes toenamen, ging Special Fruit steeds meer zelf doen. Tegelijk laat het bedrijf zich professioneel ondersteunen, bijvoorbeeld ook door een sociaal secretariaat en advocaten gespecialiseerd in arbeidsrecht. ‘Sommige kmo’ers proberen alles zelf uit te zoeken en bij te houden, maar ik geloof daar niet in. Stop je eigen tijd in je handelsopportuniteiten!’, oordeelt Maes. ROMPSLOMP

De administratieve rompslomp is te overzien, meent Maes, door de focus op Europa. ‘De Europese Unie is zeer toegankelijk als invoerregio. Iets binnenkrijgen China of de Verenigde Staten is veel moeilijker. Handel drijven in de 27 lidstaten is gemakkelijk geworden. We exporteren ook naar Zwitserland en IJsland, landen waarmee verdragen afgesloten zijn. Rusland is een andere kluif. Daarvoor moet je goed je huiswerk maken. Eens je buiten Europa exporteert, zijn de drempels niet te onderschatten, je moet daar niet naïef in zijn.’ Ondanks 20 jaar groei blijft

Special Fruit een relatief kleine speler tegenover de inkoopmacht van de grote supermarktconcerns. ‘Dat is niet te ontkennen’, beaamt Patrick Maes. ‘Toch kan je er ook als kmo naar streven belangrijk te zijn voor hen. Voedselveiligheid en ethische handel met correcte arbeidsvoorwaarden bij de producenten zijn twee voorbeelden waarin je als kleinere speler belangrijk kan zijn. Een winkel moet op jou als leverancier steunen opdat de producten op dat vlak in orde zijn. Met controles, certificaten, en dies meer. Wij moeten daarover afspraken maken met onze leveranciers, en de uitvoering ervan door onafhankelijke auditors laten controleren.’ FLEXIBILITEIT

Daarbij komt de flexibiliteit om op de wensen van de klant in te spelen. Patrick Maes toont bessen die naar Denemarken vertrekken: ze zijn herverpakt naar de gewenste doosjes, en met etiketten in het Deens. Special Fruit investeerde ook in rijpingskamers waar mango’s, avocado’s en papaya’s ‘à point’ worden gerijpt. ‘Je willen aanpassen aan de klant zit wellicht in het DNA van de Belg, die zich er zeer van bewust is dat men elders anders denkt. Het moet ingebakken zitten in je manier van werken. Als een klant morgen een nieuwe vermelding wil op een etiket, staan onze procedures dat niet in de weg, integendeel. Maar het blijft een dagelijkse evenwichtsoefening om de gezonde verhouding te vinden tussen ingaan op eisen van klanten, en je rendabiliteit.’

3*

Tijd Rapport Internationaal ondernemen DE TIJD | DONDERDAG 10 FEBRUARI 2011

‘Geen controle over markt, wel over prijs’ l Prijszetting in internationale markten andere markt terecht. ‘Dat gaat verder dan de andere smaak en koopkracht van de consument. Ik r zijn nog steeds zou kmo’s zeker aanraden een kmo’s die hun plan- marktanalyse te laten maken door nen en berekeningen een lokale expert. Flanders Inom hun producten in het buiten- vestment & Trade of de kamers land te verkopen, baseren op de van koophandel kunnen je meestverkoopprijzen die ze in eigen al wel namen verschaffen. Je moet land hanteren’, zegt Paul Roosens, zicht krijgen op je concurrenten professor internationale econo- en hun kracht, maar ook op de mie aan de Universiteit Antwer- prijselasticiteit van je product, die pen. ‘Die moeten hun huiswerk in elke markt anders is. Een hoge opnieuw maken, anders komen ze elasticiteit betekent dat de vervoor onaangename verrassingen koop fel daalt of stijgt bij prijsverte staan. De buitenlandse prijs is anderingen, dus dat een korting haast per definitie niet dezelfde een forse meerverkoop kan opleveren. Mensen hebben soms meer als de binnenlandse.’ Om te beginnen zijn er allerlei moeite de effecten van een lage extra kosten voor transport, dou- elasticiteit te begrijpen, met een anedocumenten, verzekering tij- mild effect op het verkoopvolume dens het transport, enzovoort. ‘Je bij prijsveranderingen. Stel dat zal als exporteur snel de ‘inco- 10 procent korting je maar 2 procent meerverkoop terms’ leren kennen’, oplevert, en je bij zegt Roosens. ‘Dat 10 procent prijszijn afkortingen die verhoging maar aangeven op welk 2 procent verkoop punt je als producent mist, dan levert een de goederen overprijsverhoging draagt aan je koper. meer omzetgroei Dat houdt ook in dat op dan een korting. de kosten tot daar Reken je offerte Dat gaat voor velen voor jou zijn.’ goed na, want je tegen het gevoel in.’ De incoterms zijn net een beetje ver- hangt eraan vast. Voorts moet zeker de wettelijke en fiseenvoudigd. Enkele cale context bekevoorbeelden: EXW ken worden, zoals staat voor ex works of PAUL ROOSENS, tarieven van ‘sales ‘vanaf de fabriek’: de professor tax’ of allerlei stankoper staat in voor al- internationale marketing, UA daarden. les zodra de goederen bij jou de deur uit DOEL gaan. FOB is ‘free on board’: de producent En dan resten je zorgt voor alles tot de eigen doelstellingoederen aan boord gen. Wil je de nieuvan een schip zijn. we markt enkel be‘Veel gebruikt is CIF’, zegt Roo- treden als je een maximale marge sens. Cost, insurance and freight. kan halen of ga je voor een zo ‘Vraagt een potentiële afnemer je groot mogelijk marktaandeel? een CIF-quotering als prijs, dan Heb je nu een voorsprong, maar calculeer je alles in tot het schip verwacht je dat concurrenten die aan de andere kant de haven be- straks inlopen? ‘Je kan je prijs in reikt. Productiekosten, winstmar- het begin laag houden om binnen ge, afhandeling in de vertrekha- te raken in de markt, of concurven, vrachtprijs, verzekering. Re- renten pijn te doen, te ontmoediken het goed na, want zodra je je gen of zelfs uit de markt te prijzen. prijs op papier hebt gezet, hang je Maar let op: je mag nooit onder de eraan vast.’ kostprijs van de productie gaan, want dat is dumping en dus illeTUSSENSCHAKELS gaal. Soms staat men toe dat je als Ook de effecten van tussen- bodemprijs enkel de totale variaschakels zoals invoerders en bele kosten hanteert, maar in groothandels in de verkoopketen principe moet je van de gemiddelzijn niet te onderschatten. Roo- de totale kostprijs uitgaan.’ ‘De conclusie moet zijn: neem sens toont een voorbeeld van een ware prijsescalatie: door trans- alles in ogenschouw én herzie het portkosten, de marges van invoer- regelmatig, want prijszetting is der en groothandel en omzetbe- per definitie tijdelijk’, besluit Roolasting (sales tax) op elke stap, sens. ‘Maak je huiswerk. Je krijgt wordt de kleinhandelsprijs in zijn als ondernemer te maken met alvoorbeeld dubbel zo hoog. ‘Je kan lerlei variabelen waar je geen vat maar beter op voorhand bereke- op hebt. Welke prijs je vraagt, heb nen of je onder die voorwaarden je wel onder controle. Een goede wel een kans maakt op de markt.’ prijszetting is dus 100 procent je Want dat is natuurlijk het vol- eigen verantwoordelijkheid.’ gende punt: je komt ook op een ■ Info over incoterms: www.iccwbo.be ERIKA RACQUET

‘E

Koen Allaert: ‘Als het economische dossiers aangaat, staat de diplomatie ten dienste van de gewesten, en niet omgekeerd.’

© LIEVEN VAN ASSCHE

‘Adviseurs moeten de boer op’ l FIT moet meer kmo’s bereiken en trajectbegeleiding bieden

` VERVOLG VAN PAGINA 1

ringen uit India werden we de tweede bestemming, na het Verenigd Koninkrijk. Wat China betreft, gaat het vaak om marketingen verkoopkantoren en distributiecentra voor de Europese markt. Zo zit in Mechelen het Europese hoofdkwartier van Hisense, een Chinese producent van elektronica en huishoudtoestellen waarvan de producten bij MediaMarkt en dergelijke te koop zijn. Er waren vorig jaar elf Chinese investeringsprojecten. Het aandeel van onze buurlanden in de buitenlandse investeringen is gezakt van 40 naar 31 procent.’ ‘Voor innovatieve nicheproducten is het inderdaad ontoereikend om enkel naar de buurlanden te kijken. Van die verhalen hebben we er niet genoeg. Daar moeten we een tandje bijsteken. De voorbije vijf jaar zien we de dienstencomponent in de export toenemen, zeker ook de diensten die verbonden zijn aan een product en die men in combinatie ermee levert om het verschil te maken. We zijn aan het bekijken hoe

we de uitvoer van diensten beter kunnen ondersteunen.’ Dat vergt een andere aanpak? Allaert: ‘De vragen zijn veel complexer. Neem bijvoorbeeld het uitvoeren van een businessmodel waardoor farmaceutische producten sneller naar de markt kunnen. Dat is wel wat anders dan de vraag of men chocolaatjes kan exporteren naar land X of Y.’ ‘De moeilijkheid is dat er veel gaten in de kennis zitten, niet alleen bij FIT. Er zijn bijvoorbeeld relatief weinig cijfers over de logistieke dienstverlening, waarin we goed zijn.’ We komen hier dicht bij kennisexport. Hoe staat het met het project ‘Internationalisering van de kenniseconomie’, waarvan de financiering tot eind 2010 liep? Allaert: ‘We zijn nog bezig met de rapportering van het eerste project, maar de financiering is al verzekerd voor de komende twee jaar. De technologie-attachés die een specifieke technologiekennis

hebben en in bepaalde steden vestiging. Dat laatste in samenwerken, blijven zeker aan de slag. werking met de ParticipatiemaatZij hebben al verschillende clus- schappij voor Vlaanderen en het terovereenkomsten afgesloten, Agentschap Ondernemen.’ ‘Onze eerste inzet is kwaliteit bijvoorbeeld voor de samenwerking van Flanders’ Bio met Bio leveren. En de klantentevredenNew Jersey, of van het IBBT met heid is hoog: meer dan 90 procent is tevreden. Maar dit het Plug & Play wordt inderdaad enTech Centre in Cakel gemeten bij wie lifornië. Ze onder- We gaan ons kent. De advisteunen ook het pragmatisch met seurs in de provincies aantrekken van inde ‘merken’ om, hebben de opdracht vesteringen.’ zo nodig hangt de gekregen tot een zekere vernieuwing van Er was ook sprake van een Belgische vlag uit. de portefeuille te komen. Met andere diepgaandere woorden: ze moeten dienstverleKOEN ALLAERT, de boer op. Onder ning aan kmo’s. meer met de ExportWat verstaat u Flanders Investment & Trade meter, een audit die daaronder? Allaert: ‘Dat gaat onder meer aangeeft in hoeverre een bedrijf over het beantwoorden van com- klaar is om te exporteren.’ plexere vragen, en de inzet van Er is ook het federale Agenttechnologie-attachés. De advischap Buitenlandse Handel. seurs in de provinciale kantoren Bewijst dat niet de nood aan doen meer dan vroeger aan traeen federaal promotiebeleid jectbegeleiding, van eerste marktvoor de handel? De oude opverkenningen via handelsmissies merking blijft terugkeren of beursdeelnames, over bijvoordat we beter België als merk beeld een prospectiekantoor, tot uitspelen. export of de oprichting van een

Allaert: ‘Hun taak is beperkt tot de logistieke organisatie van handelsmissies met prins Filip. Voor de inhoudelijke invulling zorgen wij en onze Waalse en Brusselse collega’s van Awex en Brussels Export. Operationeel gaat dat vlot.’ ‘In de promotie gaan we pragmatisch met de ‘merken’ om. In Europa kent men Vlaanderen wel, in pakweg China wordt het ‘Flanders, region of Belgium’, en zo nodig hangt de Belgische vlag uit.’ ‘De ontmoetingsdagen van de federale diplomaten zijn net voorbij. Daar zijn zeer duidelijke boodschappen gebracht: de economische bevoegdheden in dit land zijn aan de regio’s toegewezen, en als het economische dossiers aangaat, staat de diplomatie ten dienste van de gewesten, niet omgekeerd. Heeft een ambassadeur een interessant gesprek op een receptie, dan wordt hij of zij geacht de potentiële lead meteen door te geven aan de gewesten en niet zelf het dossier op te volgen. Het idee van een paar jaar geleden, van de diplomatie als economische vechtmachine, is helemaal van de baan.’

ADVERTENTIE

VAN GROOT IN BELGIË TOT GROOTS IN EUROPA

BIJ BNP PARIBAS FORTIS IS UW GROEI ONS UITGANGSPUNT.

Vergroot uw aanwezigheid in Europa met onze corporate financing oplossingen.

Met de bedrijfsoplossingen van BNP Paribas Fortis kunt u rekenen op het grootste geïntegreerde netwerk in Europa en daarbuiten. Onze experten staan altijd te uwer beschikking, of het nu om cash management, financing solutions, trade finance, hedging of om advisory & capital markets expertise gaat. Ontdek zelf wat we voor u kunnen doen. Contacteer uw BNP Paribas Fortis relatiebeheerder of ga naar www.bnpparibas.com/acrosseurope.

bnpparibas.com/acrosseurope

4

Tijd Rapport Internationaal ondernemen DE TIJD | DONDERDAG 10 FEBRUARI 2011

100 bedrijven in de wereld AB InBev - bier Ageas - verzekeringen Agfa-Gevaert - beeldvorming AIB Vinçotte - certificatie Alcopa - autodistributeur, vastgoed Alfacam - televisiediensten Aliaxis - plastics (buizen) Arcomet - kranenverhuur Ardo - diepvriesgroenten Arseus - producten en diensten voor gezondheidszorg Balta - vloerbekleding Barco - beeldtechnologie Beaulieu International - vloerbekleding Bekaert - staaltechnologie Belgacom - telecom Besix - bouw

Belgische bedrijven bestormen het buitenland

Carmeuse - kalkproducent CMB - scheepvaart CFE - bouw Colruyt - distributie Connect Group - automatisering Deceuninck - pvc-raamprofielen Delhaize - distributie DEME - baggeraar Devgen - biotech Dexia - bank-verzekeraar D’Ieteren - autodiensten Domo - chemie en vastgoed Dossche Mills - maalderij- en bakkerijproducten Duvel Moortgat - bier Econocom - IT-diensten Electrabel - elektriciteitsproductie & -distributie Elia - elektriciteitsnetwerken Etex - bouwmaterialen Euronav - scheepvaart EVS Broadcasting Equipment - beeldtechnologie Exmar - scheepvaart Fluxys G - aardgasnetbeheerder Fountain - warme dranken Galapagos - biotech Gosselin - verhuizingen Hamon - engineering H. Essers - transport & logistiek IRIS - automatisering documenten IBA - protontherapiesystemen IBt-Bebig - brachytherapie Imperbel/Derbigum - dakbedekking Jan De Nul - baggeraar Jensen - industriële wassystemen Katoen Natie - logistiek & opslag KBC - bank-verzekeraar Kinepolis - bioscopen Lhoist - kalk LMS - technologie Lotus - koekjes & cake MDxHealth - diagnostica Melexis - chips (elektronica) Miko - koffie & verpakkingen Mobistar - telecom Niko - schakelaars en domotica Nyrstar - zink Omega Pharma - farma (over the counter) Ontex - wegwerphygiëneproducten Option - datacommunicatietechnologie

Belgische bedrijven zijn over de hele wereld aanwezig. De redactie van De Tijd inventariseerde de buitenlandse aanwezigheid van de grootste honderd internationaal actieve bedrijven van België. Die blijken in minstens 127 landen substantiële vestigingen te hebben.

Picanol - weefmachines PinguinLutosa - diepvriesgroenten en aardappelproducten Punch International - industriële holding Puratos - bakkerijproducten RealDolmen - IT-diensten Recticel - chemie (schuimen) Resilux - voorvormen voor petflessen Reynaers Aluminium - raam-, deur- en gevelprofielen Roularta - media Sapa RC Profil - aluminiumproducent Sarens - kranen Sea-Invest - bulk- en fruitoverslag Sibelco - zandwinning Sioen - technisch textiel Sipef - plantages Solvay - chemie Sonaca - vliegtuigonderdelen Spadel - dranken Spector - elektronicadiensten en fotowinkels Ter Beke - vleeswaren en bereide maaltijden Tessenderlo - chemie Texaf - industrie en vastgoed in Congo ThromboGenics - biotech TiGenix - biotech Transics - boordcomputers UCB - biofarma Umicore - materiaaltechnologie Univeg (De Weide Blik) - groenten en fruit Van de Velde - lingerie Van de Wiele - textielmachines Vandemoortele - vetten en bakkerijproducten Versele-Laga - veevoeders VGP - vastgoedontwikkelaar WDP - vastgoedontwikkelaar Zenitel - telecom Zetes - automatische identificatie De selectie van de honderd geïnventariseerde bedrijven is samengesteld uit de internationaal actiefste bedrijven met een notering aan de beurs van Euronext Brussel. Die lijst is aangevuld met grote niet-genoteerde bedrijven met meerdere substantiële internationale vestigingen. Daarbij heeft De Tijd zich gebaseerd op informatie die door de bedrijven is vrijgegeven. Verder is de autodienstengroep D’Ieteren in meer dan 100 landen actief met de glashersteller Belron en het autoverhuurbedrijf Avis Europe, maar zijn alleen de belangrijkste 35 landen opgenomen.

Frankrijk

China

Japan

Brazilië

EENZAAM AAN DE TOP

FOCUS OP DE LOKALE MARKT

GROOT MAAR LASTIG

BRUGGENHOOFD IN ZUID-AMERIKA

Noblesse oblige. Als belangrijkste handelspartner van ons land is Frankrijk met voorsprong het populairste vestigingsland voor de grootste Belgische bedrijven. Hoewel Duitsland de afgelopen jaren aan een stevige inhaalslag bezig is, blijft Frankrijk nog altijd de belangrijkste buitenlandse economische uitwisselingsbron. Meer dan driekwart (78) van de honderd geraadpleegde bedrijven is er substantieel aanwezig. Daarmee houdt Frankrijk andere buurlanden als Nederland (op de tweede plek met 67 bedrijven) en Duitsland en Groot-Brittannië (elk met 60 van de honderd aanwezige bedrijven) op aanzienlijke afstand. Een van de opmerkelijkste afwezigen in Frankrijk is de supermarktketen Delhaize. Het concern heeft zijn handen vol aan het stroomlijnen van de organisatie in de Verenigde Staten en sloot als gevolg daarvan in alle stilte zijn laatste winkels in Frankrijk. Verder stralen onder meer de nutsbedrijven Elia en Fluxys door afwezigheid bij de zuiderburen.

De opmars van China als economische supermacht laat zich duidelijk gelden bij de grote Belgische concerns. Hoewel het nog altijd moeilijk is zonder Chinese partner een forse eigen vestiging op te zetten, heeft bijna de helft (48) van de honderd geraadpleegde bedrijven een of meerdere vestigingen in China. Het is veruit de populairste bestemming van Azië. En na de Verenigde Staten staat het land op de tweede plek bij de populairste vestigingsplaatsen buiten Europa. Vooral bij industriële concerns is China populair. De manier waarop Bekaert zich de voorbije jaren in het land ontpopt heeft, geldt als een voorbeeld voor veel andere Belgische bedrijven. Nadat het staaltechnologieconcern in 2008 een joint venture met het Chinese Ansteel had gesloten, kon amper een jaar later de opening van de eerste Bekaertfabriek in Chongqing, het Detroit van China, worden gevierd. Verder zijn ook andere industriële zwaargewichten als Nyrstar, Tessenderlo en Umicore steeds actiever in China aanwezig. Stuk voor stuk leveren ze vooral aan de snelgroeiende lokale Chinese markt.

Hoewel de lokale economie al jaren maar niet uit het slop wil raken, blijft Japan een van de allergrootste economieën ter wereld. En terwijl de pralines van de Belgische chocolatiers er mateloos populair zijn en voor torenhoge prijzen over de toonbank gaan, hebben de grote Belgische concerns het bijzonder lastig er voet aan de grond te krijgen. Met 17 van de honderd bedrijven blijft Japan steken op de 33ste plek, op dezelfde plek als Finland maar na Mexico en de stadsstaat Singapore. Japan laat ternauwernood Argentinië, Maleisië en de Verenigde Arabische Emiraten achter zich. Van de grote Belgische bedrijven zijn het dan vooral industriële concerns die zelf vestigingen in Japan hebben: Solvay, Umicore, Bekaert, de mijnbouwgroep Sibelco en de bouwmaterialenproducent Etex leiden er de dans. Verder zijn het veelal grote technologiebedrijven als de chipproducent Melexis, LMS en Barco met wezenlijke vestingen in Japan.

Dat het veel bedrijven uit de industrie, logistiek en infrastructuur zijn die in Brazilië de Belgische aanwezigheid bepalen, is al een teken aan de wand. De Belgische concerns zijn dol op de BRIC-landen. Brazilië werd enkele jaren geleden samen met Rusland, India en China aangewezen als de belangrijkste opkomende economieën, en het Belgische bedrijfsleven heeft daar gepast op gereageerd. In de vier BRIC-landen zijn gemiddeld 32 van de 100 geïnventariseerde grote Belgische bedrijven aanwezig. Dat is aanzienlijk meer dan het algemene gemiddelde, dat balanceert rond 20 Belgische bedrijven per opgenomen land. Brazilië (22 bedrijven) is van de vier BRIC-landen veruit het zwakste, na China (48), India (29) en Rusland (27). Desondanks geldt Brazilië voor veel Belgische bedrijven als bruggenhoofd of proeftuin voor de hele Latijns-Amerikaanse markt. Brazilië is er duidelijk favoriet en heeft een aanzienlijke voorsprong op zijn naaste concurrenten Argentinië en Chili.

5

Tijd Rapport Internationaal ondernemen DE TIJD | DONDERDAG 10 FEBRUARI 2011

Turkije, place to be? l Bedrijfsomgeving fors gestabiliseerd

De vestiging van Deceuninck in Winsa, in Turkije.

vatie toe waren. En dat is het nog steeds. Doordat intussen een hypotheekmarkt is ontstaan, is de e BRIC in onze achter- bouw geëxplodeerd’, stelt Tom tuin, de meest Europe- Debusschere, CEO van de raamse onder de emerging profielenproducent. ‘Eigenlijk markets. Turkije wordt voorge- hebben we weinig stilgestaan bij steld als the place to be voor wie praktische vragen. Ook al was het zaken wil doen in een groeiende land toen een economische woesmarkt, zonder te worstelen met tijn. Als entrepreneur is de enige geplogenheden die mijlenver van vraag die ertoe doet ‘kunnen we er zaken doen?’.’ de onze afwijken. ‘De toestand is enorm verbeOm te beginnen enkele cijfers. Een bevolking van 73 miljoen terd’, weet Koen Vergote, die al jamensen, van wie de helft jonger ren als enige Belg actief is in het dan 29 jaar. Een bruto binnen- lokale management van de Turklands product per capita dat groei- se Deceuninck-vestiging. ‘Macrode van zo’n 2.000 dollar rond de economisch zit het nog niet helemaal goed, en doordat eeuwwisseling naar de nationale bank probijna 13.400 dollar in Eigenlijk hebbeert in te grijpen, be2010. Behalve in 2009 weegt de munt wat, groeide de economie ben Turken maar dat is niet zorgejaarlijks met 5 tot 9 veel gemeen lijk.’ procent. Turkije had In Vergotes ervaring wat last van het weg- met Vlaminvallen van de interna- gen. Het klikt. wordt de belofte van Turkije om binnen- en tionale vraag, maar buitenlandse ondernewerd niet rechtmingen gelijk te behanstreeks geraakt door KOEN VERGOTE, delen in de praktijk de wereldwijde ban- Deceuninck Turkije waargemaakt. Ulrike kencrisis. Het InterPommée, woordvoernationaal Monetair Fonds rangschikte Turkije in 2010 ster van Dexia - dat met Deals 16de economie ter wereld en nizBank een retailbanknetwerk verwacht dat het in de komende heeft in Turkije - maakt wel meltien jaar in de top tien raakt. De ding van ‘een nationalistische OESO voorspelde in 2009 dat toets’: ‘Zo is recent in de wet een Turkije in de periode 2011-2017 de artikel opgenomen dat banken snelst groeiende economie van de verplicht hun software lokaal te groep wordt. Er zijn onaantrekke- sourcen. Maar of die nationalistische reflex buiten proportie is in lijker markten. vergelijking met andere landen, is INVESTERINGEN moeilijk aan te geven.’ De vele aanpassingen om wetDat ging niet onopgemerkt voorbij. De directe buitenlandse geving meer te aligneren met de investeringen bedroegen in het Europese kunnen ingrijpend en crisisjaar 2009 nog 8,3 miljard tijdelijk verwarrend zijn, ook voor dollar, en haalden in 2010 15 mil- lokale administraties, maar jard dollar. Er werden vorig jaar meestal gaat het om verbeterinmeer dan 20.000 bedrijven opge- gen. Dexia ervaart veel bereidheid richt met buitenlands kapitaal, tot overleg met de betrokken secplus nog bijna 5.000 joint ven- toren over wetsvoorstellen. Het wisselkoersrisico, waar tures. Voor Vlaanderen was Turkije in 2010 de 11de exportmarkt. ook Deceuninck in de voorbije jaVlaanderen neemt ongeveer 90 ren wel eens stevig last van had, procent van de Belgische export blijft bestaan, ‘maar doordat de inflatie en de rente fors gedaald naar het land voor zijn rekening. ‘Toegegeven, er zijn nog din- zijn, is het nu haalbaar je in te dekgen die anders lopen of meer tijd ken. Het is nog niet goedkoop, onvergen dan jullie in Europa ge- geveer 7 procent op jaarbasis, wend zijn’, zegt zakenadvocaat maar het kan tenminste al.’ Cüneyt Yüksel, regional managing BETROUWBAAR partner bij DLA Piper in Turkije. ‘Zo is het voor een buitenlander Uit cultureel oogpunt wordt iets omslachtiger geworden om Turkije bij Dexia niet als een vastgoed of grond te kopen, of is moeilijk land gezien. ‘Persoonlijk een faillissement een lang proces, contact en engagement zijn crucivan soms twee jaar. Ik zou ook aal om succes te hebben. Turkije aanbevelen degelijk advies in te heeft zijn eigenheid, maar de Turwinnen over belastingen - overi- ken zijn een betrouwbaar, hard gens zijn de belastingvrije zones werkend volk met een echte comeen aflopend verhaal. Maar de be- merciële flair.’ langrijkste trend is dat steeds ‘Turken zijn fiere mensen. Nameer wetgeving op Europese leest tionalistischer dan wij. Je moet ze geschoeid wordt. Er ligt bijvoor- niet te bazig behandelen’, stelt beeld een nieuwe Commercial Vergote nog. ‘Ze praten een beslisCode voor. Ik zou daar echter niet sing mondeling door, en gaan dan op wachten als je wil investeren.’ graag tot de actie over. Ze zijn zeer De advocaat is erg enthousiast, creatief. Eigenlijk hebben ze veel maar daar zit zijn nationale trots gemeen met Vlamingen. Die houmisschien voor iets tussen. Den- den ook meer van algemene richtken ervaren Belgische bedrijven lijnen waarbinnen ze een zekere er ook zo over? ‘Deceuninck trok vrijheid behouden. Het klikt. tien jaar geleden naar Turkije om- Onze Vlaamse medewerkers zijn dat het een interessante markt er makkelijk voor te vinden een was, met veel huizen die aan reno- tijdje in Turkije mee te draaien.’ ERIKA RACQUET

D

Belgische activiteit in de wereld IN AANTAL BEDRIJVEN Een interactieve kaart met welke bedrijven waar actief zijn, vindt u op www.tijd.be/bedrijvenbuitenland

0-9

10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69

>70

Congo

Zwitserland

Turkije

Solvay

GEEN POSTKOLONIALISME

EUROLOOSHEID GEEN PROBLEEM

POPULAIRE CIVETS-UITZONDERING

ALOMTEGENWOORDIG

Terwijl veel voormalige kolonisatoren nog altijd bevoorrechte economische relaties onderhouden met de later verzelfstandigde landen, lijken de grote Belgische bedrijven Congo te mijden. Van de honderd concerns zijn er ternauwernood drie in de voormalige kolonie noemenswaardig present: de plantageholding Sipef, de investeringsmaatschappij Texaf en de Wolvertemse kranenverhuurder Sarens. Daarmee doet Congo het als vestigingsplaats aanzienlijk minder goed dan Zuid-Afrika, dat met twaalf van de honderd bedrijven veruit het aantrekkelijkste Afrikaanse land is voor de grote Belgische concerns. Niet alleen industriële concerns als Solvay en Umicore hebben de weg naar Zuid-Afrika gevonden, ook de groente- en fruitgroep Univeg, Electrabel, en de beeldvormingsgroep Agfa zijn er nadrukkelijk aanwezig. Zelfs landen als Algerije (4 van de 100 grote Belgische bedrijven), Egypte (4) en Tunesië (6) zijn op het Afrikaanse continent populairder dan Congo, waarmee ons land nochtans een veel groter gemeenschappelijk verleden heeft.

Het ontbrekende lidmaatschap van de Europese Unie, het vasthouden aan de Zwitserse frank, een relatief kleine afzetmarkt en de vier landstalen ten spijt: de grote Belgische bedrijven lijken dol op Zwitserland. Wellicht compenseert het aantrekkelijke fiscale klimaat veel van die nadelen. Niet minder dan een derde van de geïnventariseerde grote Belgische concerns heeft noemenswaardige vestigingen in het Alpenland. Daarmee prijkt Zwitserland op de elfde plaats in de ranglijst van landen waarin de grote Belgische bedrijven het actiefst zijn: vlak na Spanje en Luxemburg, maar nog altijd met aanzienlijke voorsprong op de BRIC-grootmacht Brazilië, Tsjechië, Denemarken en Zweden. Zwitserland weet niet enkel spelers uit de financiële sector zoals Dexia en KBC aan zich te binden. De waaier Belgische bedrijven is gevarieerd. Grote industriële concerns als Bekaert, Tessenderlo en het alomtegenwoordige Solvay staan broederlijk naast de aanzienlijk bescheidener biotechbedrijven Galapagos en Devgen of dienstverleners als Belgacom en Econocom.

Zo populair als de vier BRIC-landen zijn bij de grote Belgische concerns, zo onbemind zijn hun opvolgers vooralsnog. De zes landen die door de Britse bank HSBC zijn samengevoegd tot het letterwoord CIVETS (Colombia, Indonesië, Vietnam, Egypte, Turkije en Zuid-Afrika) kunnen echter nog geen deuk in een pakje boter schoppen bij de grote Belgische concerns. Indonesië haalt net twaalf noteringen, Colombia zeven en Vietnam blijft steken op vijf grote Belgische bedrijven. De enige echte uitzondering daarop is Turkije. Met 22 van de 100 bedrijven, evenveel als BRIC-grootmacht Brazilië, prijkt het land op plaats 24. Een van de belangrijkste Belgische bedrijven in Turkije is Dexia. De bank-verzekeraar bombardeerde Turkije eind vorig jaar bij de presentatie van de nieuwe groepsstrategie nog tot cruciale groeipoot. Gedelegeerd bestuurder Pierre Mariani belooft dat de Turkse activiteiten over drie jaar meer waard zullen zijn dan de beurswaarde van heel Dexia eind 2010. En dat was toen bijna 6 miljard euro. De komende tijd gaat de Frans-Belgische groep 250 miljoen euro in Turkije investeren.

Van de 100 geïnventariseerde bedrijven is de chemiereus Solvay in de meeste landen aanwezig. Met aanzienlijke vestigingen in 58 landen blijft het Brusselse beursgenoteerde concern de veel minder op de voorgrond tredende bakkerij-ingrediëntengroep Puratos voor. Puratos heeft wereldwijd stevige vestigingen in 57 landen. Solvay is niet alleen in alle BRIC-landen aanwezig, maar ook in vijf van de zes CIVETS-landen is het chemieconcern actief present. Daarmee doet Solvay het evengoed als Puratos, dat van de CIVETSlanden alleen in Egypte afwezig is. Op de derde plaats staat het Wolvertemse kranenverhuurbedrijf Sarens. Het familieconcern is actief in 50 landen en laat daarmee grote Bel20’ers als Agfa-Gevaert en Bekaert achter zich. Een uitzondering vormt de autodienstengroep D’Ieteren. Die is met haar autoruitendochter Belron en haar autoverhuurbedrijf Avis Europe in meer dan honderd landen actief. Het concern houdt het zelf echter bij een oplijsting van de 35 ‘belangrijkste landen’.

RV

ADVERTENTIE

Weet u wel hoe financieel gezond uw klanten in binnenen buitenland zijn?

Halen ze de beste score? Check het op

www.financieelgezond.be

6

Tijd Rapport Internationaal ondernemen DE TIJD | DONDERDAG 10 FEBRUARI 2011

‘Steun innovatie en export zal volgen’

l Professor Piet Pauwels pleit voor meer strategie in internationaal ondernemen INTERVIEW ERIKA RACQUET

‘Er is een sterke relatie tussen innovatie en export, dat is bewezen’, zegt Piet Pauwels, professor internationale en industriële marketing aan de universiteit van Hasselt, en ook decaan van de faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen aldaar. ‘Bedrijven die tot doorbraakvernieuwingen komen, bepalen mee de spelregels in hun markt, wereldwijd.’

D

e tijd dat enkel een kleine keure van de meest avontuurlijke Belgische bedrijven zich aan export waagde, is gelukkig lang voorbij. Het is soms verbazingwekkend waar ter wereld Belgische bedrijven actief zijn, ook kmo’s. Die positie is echter nooit definitief verworven. Welke inspanningen moeten we leveren om te blijven meespelen in de globale economie? Klachten over de kerktorenmentaliteit zijn niet meer aan de orde. Zit het stilaan snor met onze export? Piet Pauwels: ‘Er zijn zonder twijfel veel Belgische bedrijven die

het schitterend doen in het buiten- gericht zijn op efficiëntieverbeteland. Maar als je wil weten wat ring kan de maat van de thuisonze exportkracht zal zijn in de markt wel een rol spelen. Maar een toekomst, moet je kijken naar het nadeel van een grote thuismarkt is innovatiebeleid. Het is bewezen dat de noodzaak verzwakt om de dat er een sterke relatie is tussen grenzen over te steken, en daarbeide. Qua innovatiekracht zijn we mee de drijfveer om creatief, flexiaan het inboeten, en de bespa- bel en competitief te zijn. Onze onringsplannen van de overheid zijn dernemers móéten vaak wel naar het buitenland.’ niet geruststellend.’ ‘Je hebt ook geen ‘Veel innovatie hier grote markt nodig als betreft efficiëntievertestmarkt, integenhogingen. En die moedeel, veel grote bedrijten er zijn, versta me ‘Het is een ven komen net naar niet verkeerd. Maar grote markt’ ons land om dingen uit dat is niet het soort inte testen. Net zo goed novatie waarmee je het volstaat niet trekken Belgische beverschil maakt op de als argument. drijven naar andere wereldmarkt. Je moet landen om af te toetnaar doorbraakversen of hun product nieuwingen, zodat je PIET PAUWELS, aanslaat. Ze worden mee de standaarden professor internationale wel eens de ‘born globkan zetten en de spel- marketing, UHasselt als’ genoemd: innovaregels kan bepalen.’ tieve bedrijven die, ‘Er zijn best wel vaak in een specifieke voorbeelden van beniche, meteen de wedrijven die dat doen. Ik denk aan Camco, dat systemen reldmarkt opzoeken. Metris, dat maakt voor de elektronisch-opti- meetsystemen maakte voor specische herkenning van containers. fieke toepassingen, was daarvan Zij zijn zeer actief in de VS, en zet- een voorbeeld.’ ‘Ze zijn er, maar niet genoeg. ten er mee de norm voor de beveiliging van havens. Of denk aan Fi- Ergens blijft onze risicoaversie ons nancial Architects. Dat bedrijf is parten spelen. Veel exporteurs nog relatief jong en bepaalt met doen het goed in West-Europa, zijn software onder meer mee de maar missen de durf om verder te risicoberekeningen van banken. gaan.’ Zo zijn er nog, zowel in productie GROEILANDEN als in diensten.’ Daardoor is onze export niet Zij hebben geen last van de genoeg gericht op de ‘juiste’ kleine thuismarkt ? landen, lees: de groeilanden? Pauwels: ‘Voor innovaties die Pauwels: ‘Dat is nog een argu-

Piet Pauwels: ‘De ondersteunende overheidsdiensten zouden meer vragen mogen stellen naar de strategie van ondernemingen die willen exporteren.© DOMINIC VERHULST ment voor meer innovatie: dat geeft niet enkel diepgang maar ook breedte aan je export. Je bereikt met andere woorden een diverser scala aan landen.’ ‘Veel ondernemingen kiezen

ADVERTENTIE

Vreemdgaan

loont!

hun markten op een verkeerde basis. Hun exportaanpak is te passief en te reactief: ze reageren louter hier en daar op een vraag. Ik heb het meegemaakt dat een zaakvoerder tegen mij vertelde dat ze nauwelijks exporteerden, en dat zijn boekhouder hem tegensprak: 30 procent van de omzet kwam uit het buitenland, en de baas wist het zelf niet!’ ‘Anderen kijken niet verder dan de maat van het land. Maar ‘het is een grote markt’ volstaat echt niet als argument. Dat noem ik geen bewuste keuze. Is het een markt waar jij inhoudelijk, technisch of marketinggewijs iets te bieden hebt?’ Vaak belandt een bedrijf veeleer door toeval op een bepaalde markt. Omdat de zaakvoerder op een vakbeurs aan de praat raakte met een invoerder... Pauwels: ‘Klopt, het ligt er maar aan met wie je op het eind van de dag een glas gedronken hebt. Dat is niet fout, maar het mag niet enkel dat zijn. Staan je vlaggetjes at random op de wereldkaart door stom toeval of als resultaat van je strategie? Sommige born globals lijken ook een vreemd parcours te volgen, maar dan blijkt dat ze net nauwkeurig zijn gaan zoeken naar klanten met een specifieke activiteit. Als je projectmatig werkt, is dat te bolwerken. Kijk bijvoorbeeld naar de radiatorenproducent Jaga: daar zijn ze afgestapt

van het idee dat ze ‘de Russische markt’ moesten bedienen en zoeken ze projecten. Een groot nieuw hotel in Moskou? Dan staan ze er.’ ‘Je moet je dan nog willen aanpassen aan die klanten. Heb je over heel de wereld al machines in een standaardversie verkocht, en vraagt men in Brazilië een variante, oordeel dan niet dat ‘de Brazilianen maar tevreden moeten zijn met wat voor al de rest ook goed is’. Een uit het leven gegrepen voorbeeld, hoor.’ ‘Openheid is een must. Voor customer based innovation moet je wel je klanten binnenlaten! Maar ook andere partners. Kmo’s zijn van nature flexibeler, die hebben daar het voordeel dat ze zich makkelijker aanpassen in een samenwerkingsverband. Angst om je kennis te grabbel te gooien? Het is net de combinatie van technologieën, met nog eens dienstverlening bovenop, die veel moeilijker te kopiëren is dan één aparte technologische vinding.’ NETWERK

Het potentieel van de markt onderzoeken is uiteraard een must. Moeten ondernemingen ook niet hun huiswerk maken over het businessklimaat: wetgeving, fiscaliteit, bureaucratie, gesukkel met visa... Pauwels: ‘Uit onderzoek is gebleken dat beginnende exporteurs zulke dingen als drempels ervaren. Gevorderde exporteurs vallen er

Bedrijven ontdekken halalproducten l Markt van wereldwijd 600 miljard euro DIDIER BECLARD

S

Is uw zakelijke affaire in de VS uitgegroeid tot een vaste relatie? Hebt u regelmatig een rendez-vous in uw distributiekantoor in India? Of wilt u de hechte band met uw Spaanse partner wereldkundig maken? Dan is ‘De Leeuw van de Export 2011’ misschien voor u. Flanders Investment & Trade zet elk jaar het bedrijf dat de sterkste uitvoerprestaties neerzette nog eens extra in de spots met ‘De Leeuw van de Export’ – de belangrijkste exportprijs van Vlaanderen. Vanaf dit jaar brult de leeuw in twee categorieën: voor bedrijven van meer of minder dan 50 medewerkers. Inschrijven kan nog tot 29 april 2011 op

www.leeuwvandeexport.be w.leeuwvandeexp

teeds meer bedrijven ontdekken de markt van moslimconsumenten die halalproducten willen. Daarvoor hoeven die producenten zelf niet islamitisch te zijn. Ook in ons land maken al tientallen ondernemingen halalproducten. Het gaat dan ook om miljoenen consumenten, dicht bij huis. Het aantal moslims wordt geschat op 6 miljoen in Frankrijk, 3 miljoen in Duitsland, 1,5 miljoen in Groot-Brittannië, 1 miljoen in Nederland en 600.000 in België. Of voor wie ook voorbij de buurlanden kijkt: wereldwijd zou het gaan om ongeveer 1,5 miljard mensen, ongeveer een vijfde van de wereldbevolking. Een groot potentieel dus. Volgens Marc Deschamps van het Waalse exportagentschap Agence Wallonne à l’Exportation (Awex) zijn halalvoedingswaren alleen al goed voor een markt van 600 miljard euro. Andere bronnen vinden dat cijfer overroepen, maar de vaststelling blijft overeind dat het gaat om een markt

die mogelijk vijf keer zo belangrijk is als die van bioproducten. CLUB HALAL

Om kennis daarover samen te brengen en vlotter door te geven, begon Awex met een Club Halal. Al 45 Waalse bedrijven hebben zich aangemeld. Er worden bijeenkomsten georganiseerd, bijvoorbeeld over de wetenschappelijke analyse van de producten. Voorts is het de bedoeling samen naar beurzen te trekken. Bij de geïnteresseerde bedrijven zitten niet enkel voedingsproducenten. Het gaat ook om uitrustingsgoederen of cosmetica, en logistieke dienstverleners, bankiers of hoteliers. ‘We merken een groeiende vraag naar onze producten’, zegt Jean-Luc Colon van de sauzenproducent Colona. Die exporteert naar Frankrijk en het VK, en stilaan ook naar Dubai en Saudi-Arabië. ‘Al komen er wel steeds meer spelers op de markt.’ Club Halal heeft niet de ambitie ook een certificering te organiseren, maar kan bedrijven wel op weg helpen naar organismen die dat doen.

echter niet over. Wie wat ervaring opdoet in export, kweekt een flexibele, oplossingsgerichte bedrijfscultuur. Boekhouding, logistiek,... ze slaan niet in paniek maar gaan er net van uit dat het ‘weer eens anders zal moeten’.’ ‘Het is vooral belangrijk een netwerk uit te bouwen en betrouwbare partners te zoeken, die je kunnen helpen en via wie interessant nieuws je zeker ter ore zal komen. Dat houdt wel in dat je veel moet reizen.’ Hoe kan de overheid exporteurs ondersteunen? Pauwels: ‘Door te helpen die netwerken op te bouwen, bijvoorbeeld via de kantoren van Flanders Investment & Trade, zodat iemand die nieuw is in een markt, zijn karretje maar aan te koppelen heeft.’ ‘Door meer vragen te stellen naar de exportstrategie ook. Nu zijn de subsidies voor handelsmissies, deelname aan beurzen, vertalen van brochures, enzomeer, misschien té toegankelijk. Je kan aan een handelsmissie deelnemen als kennismaking met een land, zonder dat je weet wat je er gaat vinden, maar dan zou er meer opvolging achteraf kunnen gebeuren.’ ‘Last but not least keer ik terug naar mijn eerste punt: ondersteun innovatie, en de export zal volgen. Geef niet zomaar ad hoc hier en daar een shot geld, maar begeleidt bedrijven naar een cultuur van open innovatie, zodat het een permanente stroom wordt.’

Werken en wonen in het buitenland

V

oor wie naar het buitenland wil trekken om er te wonen, te werken of er een eigen zaak op te zetten, wordt op maandag 14 februari heel wat informatie samengebracht op de Internationale Job- en Emigratiedag. In het Koning Boudewijnstadion op de Heizel in Brussel zijn er in de namiddag conferenties en informatiestands verzameld. Zo staan economische of tewerkstellingsdiensten en andere dienstenorganisaties uit enkele landen (Canada, VS, Spanje, Zweden,...) ter beschikking. Er zijn organisaties en dienstverleners zoals Vlamingen in de Wereld of Berlitz, en instellingen die internationaal rekruteren, zoals de Verenigde Naties of de Europese Commissie. Ook enkele bedrijven die werknemers zoeken die in het buitenland voor hen willen werken, stellen zich voor. De algemene presentaties lopen van 14 tot 19 uur. Specifiek voor ingenieurs is er een seminarie van 18 tot 20 uur. De informatiebeurs richt zich tot particulieren, niet tot bedrijven die in het buitenland willen investeren. ■ www.internationale-dagen.be

7

Tijd Rapport Internationaal ondernemen DE TIJD | DONDERDAG 10 FEBRUARI 2011

Oog in oog met corruptie

l UK Bribery Act heeft verreikende gevolgen, ook voor Belgische bedrijven

Internationaal actieve bedrijven moeten dringend bekijken of ze wel een aanpak hebben om te vermijden dat hun medewerkers in het buitenland zich schuldig maken aan corruptie. De Britten hebben een verregaande antiomkoopwetgeving op stapel staan met verreikende gevolgen, ook buiten het Verenigd Koninkrijk.

C

dragsregels uit. ‘Voortaan krijgen alle werknemers van de elektronicagroep attitudetrainingen, zijn managers mee verantwoordelijk mocht het nog eens fout lopen, worden alle mogelijke risico’s regelmatig gecontroleerd en wordt de aanpak voortdurend bijgestuurd’, zegt Hoskens. Onlangs kwam Siemens weer in opspraak nadat een Griekse minister had opgebiecht dat hij 200.000 mark of circa 100.000 euro van de elektronicareus had ontvangen. Maar dat gebeurde in 1998, dus lang voor het anticorruptiebeleid bij Siemens van kracht was. Ondernemingen - en geen enkele sector is immuun - doen er dus goed aan om dergelijke schandalen te vermijden.

orruptie is multinationale ondernemingen niet vreemd. Bedrijven UK BRIBERY ACT die zakendoen in landen als Brazilië, China, Rusland of Mexico, ‘Ondernemingen die omkokomen vroeg of laat in contact ping niet actief te lijf gaan, riskemet ambtenaren die in ruil voor ren binnenkort zware sancties als de broodnodige toelating of ver- ze ook zakendoen in of met het gunning een persoonlijke gunst of Verenigd Koninkrijk’, waareen betaling onder tafel vragen. schuwt Hoskens. De Britten naVolgens een onderzoek dat het men vorig jaar een verregaande consultancybedrijf PwC in 2007 anti-omkoopwetgeving aan, de liet uitvoeren, zien bedrijven de UK Bribery Act. Eerder voerden wijdverspreide corruptie in de de Verenigde Staten al zulke reBRIC-landen als een van de meest gels in. De Britse normen zouden kwalijke illegale praktijken. Want in april in werking treden. ‘De UK als een onderneming Bribery Act geldt in opspraak komt omvoor Britse onderdat haar medewerkers De regels nemingen actief in smeergeld hebben beBelgië. Maar ook taald, krijgt haar repu- gelden voor alle voor niet-Britse betatie een flinke deuk. bedrijven met drijven met activiBij beursgenoteerde teiten in het VK. Het activiteiten ondernemingen kan volstaat dat een Belzo’n schandaal een ne- in het VK, gisch bedrijf een filigatief effect hebben op en slaan ook op aal of kantoor heeft de aandelenkoers. Verin Groot-Brittannië der zijn die netelige de omkoping opdat de UK Bribery kwesties niet bepaald van officials Act van toepassing bevorderlijk voor het is. En de regels slaan moreel van de troepen. buiten het VK. ook op het omkopen van officials buiten KATER het VK.’ De UK Bribery Act geldt bijDe financiële gevol- RUDY HOSKENS, voorbeeld ook voor gen zijn soms niet te forensisch auditor PwC een Belgische onoverzien. Zo moest de derneming met een Duitse elektronicareus Siemens de Amerikaanse en de filiaal in de Londense City, als een Duitse toezichthouders en regu- van haar medewerkers betrokken lators samen liefst 1,6 miljard dol- zou zijn bij omkoping van pakweg lar (1,1 miljard euro) betalen. ‘Of- een Hongaarse overheidsambteficieel werd Siemens nooit ver- naar. Ondernemingen riskeren tovolgd voor corruptie, maar de Duitse industriële groep telde die renhoge boetes, ook als ze geen som in 2008 wel neer omdat ze adequate procedures hebben om tussen 2000 en 2006 voor 1,3 mil- omkoping te voorkomen. Zelfs het jard euro bedenkelijke betalingen ontbreken van een preventiebehad gerapporteerd’, verduidelijkt leid is strafbaar. Bovendien hanRudy Hoskens, vennoot en foren- teert de UK Bribery Act tot slot sisch auditor bij PwC. ‘Siemens een zeer ruime definitie van omvoert sindsdien een beleid van koping. Hoskens verwacht dat het nultolerantie tegenover alle vor- VK, wegens het tekort op zijn begroting, de regels agressief zal afmen van corruptie.’ Na raadpleging van een leger- dwingen. tje advocaten en consultants (wat de kosten de hoogte injoeg) dok- ■ De Belgische afdeling van Transparancy terde Siemens een reeks proceduInternational wijdt op 3 maart een studieres, controlemechanismen en gevoormiddag aan dit thema.

© BELGA

ELLEN CLEEREN

Een kobaltmijn in Lubumbashi. Bedrijven die met kobalt werken, moeten uitkijken dat ze geen rebellenbewegingen financieren. Umicore doet dat door zo weinig mogelijk met tussenpersonen te werken.

Hoe Umicore misdaad buiten houdt l Kostbare en zeldzame materialen gevoelig voor fraude ELLEN CLEEREN

D

e medewerkers van de materialentechnologiegroep Umicore dreigen al eens in contact te komen met criminele organisaties. Edele metalen, een belangrijk deel van de grondstoffen van het bedrijf, zijn ook voor criminelen een begeerd goed. Daarom tekende Umicore al in 2000 de krijtlijnen uit om transacties met malafide ondernemingen te weren. Het hoe en waarom legt Frederik Verhasselt uit, corporate security officer bij Umicore. ‘Door de aard van onze activiteiten zijn de risico’s waaraan Umicore zich blootstelt aanzienlijk. We hebben 80 filialen wereldwijd. En overal is er risico op corruptie.’ Om mogelijke fraude te beperken, moeten alle Umicore-medewerkers een gedragscode naleven. Umicore kijkt streng toe op de naleving daarvan. ‘Op mijn allereerste werkdag bij Umicore kreeg ik te horen dat men mij nooit met een leverancier op res-

Umicore werkt met zeldzame en kostbare materialen. © JERRY DE BRIE taurant wilde zien. Gebeurt dat toch, dan mag ik vertrekken’, geeft Verhasselt als voorbeeld. Werknemers die bij Umicore betrapt zouden worden op omkoping, worden zonder pardon de deur gewezen.

Umicore loopt nog andere risico’s. ‘Sommige van de edele metalen die wij aankopen, zoals platina, zijn erg gevoelig voor fraude via btw-carrousels. Andere metalen zoals kobalt zijn afkomstig uit Congo. Daar moeten we erover waken dat we geen rebellenbewegingen financieren’, illustreert Verhasselt. ‘De handel in edele metalen is voorts een ideale business om zwart geld wit te wassen: veel transacties gebeuren in contanten en de materialenstromen zijn, door de vele tussenpersonen, soms moeilijk te achterhalen. Voorts worden edele metalen op allerhande manieren gestolen en op illegale wijze naar Europa gesmokkeld. In Mozambique duiken nu ook criminelen op die valse certificaten van oorsprong uitreiken.’ SCREENING

Onder het motto ‘Look before you leap’ onderwerpt Umicore alle leveranciers aan een grondige screening voor het bedrijf met hen in zee gaat. ‘Als we niet kunnen achterhalen wie de eigenaars

zijn, doen we geen zaken’, zegt Verhasselt. Voor kobalt gaat Umicore alleen nog in zee met ondernemingen die zelf een kobaltmijn exploiteren. Tussenpersonen worden dus uitgeschakeld. De leveranciers van kobalt moeten ook een gedragscode ondertekenen die aan het commerciële contract wordt gehecht. Omdat de leveranciers ook mijnexploitanten zijn, kan Umicore onderzoeken of alle ethische waarden van de gedragscode effectief worden nageleefd. ‘We gaan ook na bij welke financiële instellingen onze leveranciers rekeningen hebben. Gaat het om een illustere Cypriotische bank, dan zullen we meer op onze hoede zijn dan wanneer het gaat om een klant van een gevestigde bank in België. Want in dat geval kunnen we ervan op aan dat de rekeninghouder al op witwassen is gescreend door de bank’, illustreert Verhasselt. In 2010 screende Umicore ongeveer 350 leveranciers. ‘En dat zijn dan alleen nog maar de ’high-

risk suppliers’. Want een eerste controle gebeurt altijd al door de commerciële medewerkers op het terrein.’ KOSTPRIJS

Medewerkers van Umicore in overzeese landen beschikken over een reeks knipperlichten, indicaties die hen de wenkbrauwen moeten doen fronsen. ‘Als een van onze aankopers ruwe materialen aangeboden krijgt met een fikse korting tegenover de prijzen die gehanteerd worden op de LME, de officiële beurs voor transacties in allerhande materialen, moet er een lichtje gaan branden’, zegt Verhasselt. De kostprijs van al die screenings is volgens Verhasselt moeilijk te begroten, te meer daar de controles gebeuren op alle niveaus van de organisatie. ‘De kostprijs is van minder groot belang. Belangrijk is dat Umicore zich tegenover zijn klanten kan profileren als een betrouwbare partner in duurzame ontwikkeling. Dat rendeert op langere termijn.’

‘Begin met een goede organisatie thuis’ l Innovatief textielbedrijf trok met drie businessentiteiten naar het buitenland WILLEM DE BOCK

‘I

Patrick De Sadeleir: ‘Pas als je thuis stevig in je schoenen staat, trek je naar het buitenland.’ © EMY ELLEBOOG

n het buitenland wordt zakendoen complexer en de foutenmarge kleiner’, waarschuwt Patrick De Saedeleir. Hij kan het weten. Het familiebedrijf DS Textile Platform doet de ervaringen met internationaal ondernemen in drievoud op. Het loopt immers voor zijn drie businessentiteiten anders. Maar de basis blijft altijd een stevige organisatie op het thuisfront. De eerste entiteit is gespecialiseerd in tapijt voor evenementen en beurzen. DS Textile Platform produceert ze, haalt ze na het evenement weer op en recycleert ze tot nieuw tapijt. ‘In die branche namen we enkele jaren geleden de Franse concurrent Sommer over, waardoor we nu doorbreken in Frankrijk én de rest van Zuid-Eu-

ropa’, zegt CEO Patrick De Saedeleir. Hij wil het bedrijf een nieuwe wending geven, waarin ook internationaal zakendoen past. Maar vanzelfsprekend is dat niet. ‘Je moet bijvoorbeeld sterk rekening houden met het chauvinisme in onze buurlanden. Daar schrok ik van.’ Een tweede bedrijfsonderdeel, DS Fibers, produceert polyestervezels, een grondstof voor de productie van interieurstukken voor de autosector. ‘Hiermee zitten we in een kleine niche. We hebben er een faam in opgebouwd door nauw samen te werken met de ontwerpers van de autoconstructeurs. Zo ontwikkelen we samen nieuwe kleuren voor interieurs.’ ‘Technisch vilt’ staat centraal in de derde tak. ‘Dit doek van composteerbaar biopolymeer dient om in de grond de groei van onkruid tegen te gaan’, stelt De Sae-

deleir. ‘Voor dit product werken we veel met plantsoen- en groendiensten van overheden in binnen- en buitenland. Hier zitten we nog in een leerproces. Die overheidsinstanties zijn een andere wereld. Je moet uitzoeken wie over aankopen beslist en hoe dat proces wordt georganiseerd, in elk land en op elk niveau. Het beslissingsproces verloopt trager dan in de privésector en het politieke niveau kan op het einde nog een andere weg inslaan.’ STEVIGE PIJLERS

Drie entiteiten in drie fases en met drie verhalen, maar De Saedeleir ziet er voor het internationale zakendoen weerkerende aandachtspunten in. ‘Je moet vertrekken van een sterke organisatie in eigen land. Pas als je thuis stevig in je schoenen staat, trek je naar het buitenland. Daar worden de busi-

ness immers veel complexer en de foutenmarge kleiner.’ Er kan meer fout lopen en fouten zijn moeilijker recht te zetten. Een betrouwbare, lokale partner vormt een bijzonder nuttig bruggenhoofd om het in een land te maken, weet De Saedeleir, maar hij waarschuwt ook: ‘Lokale vertegenwoordigers zijn in vele landen bijzonder goed wettelijk beschermd. Als het fout loopt, zoals voor ons het geval was in Duitsland, raak je niet snel van je contract met zo iemand af. Hem uitkopen kan een zeer dure zaak worden. Een medewerker die vanuit de thuisbasis wordt uitgestuurd, zal het dan weer moeilijk krijgen als hij de lokale taal niet spreekt.’ EIGEN WEG

DS Textile Platform kent de weg via Flanders Investment & Trade en de handelsattachés in

ambassades. ‘Maar je komt via die kanalen meestal op platgetreden paden terecht. Je moet in ieder land je eigen weg zoeken. Je moet je tonen op vakbeurzen. Uiteraard moet je vooraf goed uitzoeken of je een uniek aanbod, een ‘unique selling proposition’, voor die markt hebt. Een prijsspeler moet rekening houden met transportkosten, bijvoorbeeld. Je blijft als leverancier ook verantwoordelijk voor transport, ook als je een externe transporteur inschakelt.’ ‘Je moet meteen je zaken goed georganiseerd hebben. Maar voor het kiezen van zakenpartners moet je soms heel snel beslissen. Je kan ze niet altijd vooraf grondig doorlichten en dan moet je wat geluk hebben. Succes in het buitenland heeft ook te maken met je geloof erin. Dan kan je ook tegenslagen beter verwerken om toch door te zetten’, besluit De Saedeleir.

VAN STEVIG VERANKERD IN BELGIË TOT HET VERKENNEN VAN NIEUWE HORIZONTEN IN EUROPA

BIJ BNP PARIBAS FORTIS IS UW GROEI ONS UITGANGSPUNT.

Haal het uiterste uit uw import- en exportactiviteiten met onze trade finance oplossingen.

Met de bedrijfsoplossingen van BNP Paribas Fortis kunt u rekenen op het grootste geïntegreerde netwerk in Europa en daarbuiten. Onze experten staan altijd te uwer beschikking, of het nu om cash management, financing solutions, trade finance, hedging of om advisory & capital markets expertise gaat. Ontdek zelf wat we voor u kunnen doen. Contacteer uw BNP Paribas Fortis relatiebeheerder of ga naar www.bnpparibas.com/acrosseurope.

bnpparibas.com/acrosseurope