Themabijeenkomst Burgerparticipatie
Gemeenteraad Cuijk 8 december 2014
Ben van Essen: even voorstellen Senior strateeg provincie Limburg. Kernthema’s: bevolkingskrimp en burgerparticipatie;
Overige: • • • • • • •
Voorzitter Vereniging Kleine Kernen Limburg (103 dorpsraden) Voorzitter Welzijnsstichting Synthese (zelfsturing) Voorzitter Gezondheidscentrum America (samen met het dorp) Bestuurslid Verkeerstuin De Fabriek (sociaal ondernemerschap) Lid Raad van Toezicht Onderwijsgemeenschap Venlo Bureau Fraxinorum, strategisch advies (gemeenten) Ezelhoeder te Sevenum (natuurbeheer)
Waarom Participatiesamenleving? 1. Terugtredende verzorgingsstaat (budgettair en stuurbaarheid) nieuwe taakverdeling overheid - samenleving. 2. Toegenomen mondigheid en organiserend vermogen in de samenleving nieuwe rolverdeling overheid - samenleving.
3. Gebrek aan sociale samenhang, behoefte om vertrouwen te vergroten. meer saamhorigheid en gezamenlijkheid creëren.
De participatiesamenleving bestaat al, ook in Cuijk “Politici en bestuurders die om nieuwe burgers vragen, beseffen niet dat de Nederlandse samenleving bestaat uit gedroomde burgers: mensen die actief willen zijn voor buurt, wijk of vereniging.” (ROB, november 2012) Nederland loopt met Denemarken en Noorwegen internationaal voorop wanneer het gaat om het hebben van sociale contacten en lidmaatschappen van een of meerdere organisaties. Bovendien blijkt dat in Nederland “uitzonderlijk veel” vrijwilligerswerk wordt verricht. Dat was vroeger al zo en dat blijkt – ondanks tegengeluiden – niet veranderd. (SCP 2011)
Samen aan de slag College Professionele organisaties
Bedrijven Organisaties
Ambtenaren
Gemeente
Maatsch. organisaties
Gemeenschap Coöpe
Dorps
ratie
overleg
Voor de ontwikkeling van de participatie samenleving is samenspel tussen gemeente, gemeenschap en organisaties nodig.
Actie groep
Ongeor ganiseerd
Kwets-
Af-
baren
hakers
Raad
Drieluik 1. Evaluatie nota Burgerparticipatie: van beleidsparticipatie door burgers tot overheidsparticipatie door gemeente.
2. Burgers in het wijkbeheer: meepraten én meedoen.
3. Platform Wijk- en Dorpsraden: initiatief bij de gemeenschap + partnerschap van de gemeente
Rolverdeling overheid - burger Mee doen Zelf / samen doen
Mee praten
Overheid zonder burger
Beleidsparticipatie
Overheids-participatie
Dorpsraad Autoritaire rol
Regelgestuurde rol
Dorpsoverleg Partner-rol
Eigenaarschap Representatieve democratie <> Participatieve democratie 8|
Burger zonder overheid
Drieluik Mee doen Zelf / samen doen
Mee praten
Nota Wijkbeheer Nota Burgerparticipatie
Platform Dorpsraden
Mede- Eigenaarschap
9|
Publiek domein
Openbaar domein
Naar een nieuwe rolverdeling Type 1: Wijk aan zet
Type 2: Wijk aan zet + gemeente
Type 3: Gemeente aan zet + wijk
Type 4: Gemeente aan zet
Burger - Overheid De overheid als partner: Initiatieven faciliteren: Ont-moet Ont-sluit Ont-schot Ont-regel
De burger als klant: Dienstverlening op orde
De burger als inspreker: • Is er ruimte? • Respectvolle procedure • Formele inspraak
Overheid als partner • Organiseer het proces: Van besluitvormingsmachine naar procesorganisator; • Draag niet te snel oplossing aan; • Bespreek rolopvatting: Wat is jouw rol als gemeente? • Wees eerlijk over de ruimte voor inbreng; • Reserveer een pek in de besluitvorming; • Koester identiteit van dorpen/buurten, accepteer verschil. • Geef rugdekking aan verbindings-ambtenaren • Hou vol. Participatief burgerschap is meer dan de 3D. Oude en nieuwe vormen groeien naast elkaar.
DE PARTICIPATIESAMENLEVING KAN ALLEEN GROEIEN, ALS DE BURGERS ER ZELF MEE AAN DE SLAG GAAN.
Dialoog Wat moet de gemeente toevoegen aan - of schrappen in - haar werkwijze, om optimaal ruimte te geven aan bewonersinitiatieven?
