THEMA. De brug tussen het park en het centrum Waar liggen de kansen voor de Leidse ondernemer? Nieuwe ontwikkelingen in de Accelerator

6eJAARGANG

No 02 2011

het magazine voor ondernemen in leiden

THEMA Leiden bio science park

De brug tussen het park en het centrum Waar liggen de kansen voor de Leidse ondernemer? Nieuwe ontwikkelingen in de Accelerator Kopduel: Erik van der Zijden versus Jaap Koopman

accountancy administratieve- en fiscale dienstverlening

houdt uw administratie draaiend Zijlbaan 44, 2352 BN Leiderdorp | Tel.: 071 - 7503285 | [email protected] | www.acadi.eu

De Leidse Rederij Niets is ons te gek! • Familiefeestje • Bedrijfsuitje • Bruiloft • Taxivaart • High Tea on board

En vele andere arrangementen: • Leidsche Markt Workshop: Varen, winkelen en koken gecombineerd in één workshop • Leidse cursus; vaar mee op zoek naar het ontstaan van het Leidse dialect • Vaarquiz / grachtenspeurtocht • Luxe borrel / Leidse culivaart: in samenwerking met restaurant In den Doofpot en restaurant Allemansgeest • Wijnproeverij on board • Varenderwijs: leuke educatieve speurtocht door “Oudt Leyden” voor schoolgroepen van het Basis- en Voortgezet Onderwijs • BitterballenBierTocht • Romantisch vaartje

Beleef het op het water! Thuishaven: Apothekersdijk ter hoogte van nummer 8 www.leidserederij.nl • [email protected] • mobiel: 06-53 122 363 • Tel.: 071-528 22 52

Inden beginne De aanhouder wint

2011 No 02

Colofon bv.leiden.nl Magazine wordt gratis verzonden naar de leden van bv.leiden.nl en verspreid onder externe relaties en diverse openbare lichamen in Leiden en de regio. Oplage: 2.500 exemplaren Frequentie: 5 x per jaar Secretariaat Postbus 258 2300 AG Leiden Tel : 071 - 512 78 85 Internet en e-mail www.bvleiden.nl [email protected] Redactiecommissie Martijn van Pelt Wim van der Greft Thea Dickhoff Reinier Asberg Leon Mur

Hoofdredactie Laura Vogels Redactie Manon Vonk Marije den Breems Leontine de Reede [email protected] Fotografie Manon Vonk Vormgeving & opmaak azeta.nl Druk Karstens, Leiden Handling & verspreiding EuroMail, Den Haag Advertenties azeta.nl Danny Noordermeer Frank de Puijt Tel : 071 - 589 00 84 [email protected]

www.bvleiden.nl

De oorsprong hiervan ligt inmiddels meer dan 25 jaar achter ons. Destijds niet zonder slag of stoot ontstaan. De vasthoudendheid van de gemeente Leiden en de universiteit hebben ervoor gezorgd dat het geheel op koers is gebleven. Er zijn nauwelijks vreemde eenden in de bijt gekomen en de uitgangspunten die het tot een succes maken zijn nooit losgelaten. Het park kreeg de ruimte en de wereldwijde promotie heeft mooie bedrijven en belangrijke spelers naar Leiden getrokken. Hoogwaardige werkgelegenheid en stimulans voor onze universiteit zijn slechts 2 van de vele positieve uitwerkingen hiervan. Ergo: een goed plan en een vastberaden uitwerking leiden tot succes. Maar het is geen reden om tevreden achterover te gaan leunen. Succes heeft onderhoud en uitbreiding nodig. Minder vanzelfsprekend en in het oog springend is een ander aspect. Wat brengt het de bestaande economie? Juist het voordeel van het synergetische effect van een park brengt een nadeel met zich mee. Het Bio Life Science-cluster heeft elkaar nodig en steekt daar veel energie in. Verbindingen naar buiten worden door de aard van de werkzaamheden bepaald. In bijna alle gevallen is dit internationaal bepaald. Hierdoor is een verbintenis met de regionale economie helemaal niet vanzelfsprekend. Om de zakelijke verbinding tussen de regio en het Leiden Bio Science Park tot een zelfde succes te brengen is een ander goed plan nodig. Net zo vasthoudend uitgevoerd. Dat is het lot van een aanhouder. Het stopt nooit! Arjen Vels, Voorzitter bv.leiden.nl

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

inhoud 05

Column Rein Strijker

07

Column Leon Mur

09

De brug tussen Leiden Bio Science Park en het centrum

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Uitgeverij azeta.nl Maresingel 4, 2316 HA Leiden Tel : 071 - 589 00 84 Fax : 071 - 589 51 51 www.azeta.nl [email protected]

In deze uitgave van ons magazine wordt ruim aandacht besteed aan het Leiden Bio Science Park. Dat is niet meer dan terecht. Dit `Thema Park` is een aanzienlijk deel van de Leidse economie. De verwachting is zelfs dat het in 2020 meer dan 50 procent van de werkgelegenheid zal verschaffen.

27

Het park in cijfers De economische betekenis

22

Kopduel Erik van der Zijden versus Jaap Koopman

17

21

26

Zaken doen met Leiden Bio Science Park Drie bedrijven aan het woord Nieuwe ontwikkelingen in de Accelerator Prosensa en Mymetics Bedrijvenregister

31

Nieuwe leden 6eJAARGANG

No 02 2011

32 34

Ons kent ons het magazine voor ondernemen in leiden

Column Ton van Raan THEMA

Cover

Fotografie Manouk van der Kooij

LEiDEN bio sciENcE pArK

De brug tussen het park en het centrum. Waar liggen de kansen voor de Leidse ondernemer? Nieuwe ontwikkelingen in de Accelerator Kopduel: Erik van der Zijden versus Jaap Koopman

3

Uw winst met

20% vergroten

Bitesmenu DeLuxe 3 x tonijn 3 x baars 3 x ossenhaas 3 x zoet

door inzet van DM?

Dat kan! Check de menukaart van april op: www.kitchen-leiden.nl

Bekijk uw succesverhaal op

www.vergrootuwwinst.nl

voor ons heerlijke, nieuwe bitesmenu!

Wij zijn Euro Mail, specialist in DM oplossingen en helpen u graag uw eigen succesverhaal te realiseren. Bekijk dit verhaal in uw persoonlijke video. Ervaar hoe u door optimaal voorbereiden, verwerken en verzenden de respons op uw DM kunt verhogen. Dit met als positief effect het vergroten van uw winst. Beleef de kracht van crossmediale communicatie en laat u vandaag nog overtuigen.

Rembrandtstraat 2 (hoek Noordeinde) 2311 VW Leiden T 071 513 77 67 [email protected]

Wij helpen u graag!

[email protected]

|

www.euromail.nl

| Tel. 070 - 31 77 362

#1: Making your network

Flevoweg 9M 2318 BZ Leiden

071-7078170 06-42596474

Postbus 17 2300 AA Leiden

[email protected] www.inident.nl

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Wisselcolumn

KORT Inleiden Een bereikbare stad is van groot belang voor iedereen, van bewoner tot bedrijf. Vandaar dat het bedrijfsleven in de Leidse regio in het Bereikbaarheidsplatform Leidse Agglomeratie samenwerkt met de gemeente Leiden en Leiderdorp aan het zo snel en soepel mogelijk realiseren van een goede doorstroming. Er is immers een enorme achterstand in te lopen. En tegelijkertijd moet de stad zich voorbereiden op een verwachte groei in het verkeer van 25 procent de komende jaren. Vragen waar het Bereikbaarheidsplatform Leidse Agglomeratie zich mee bezig houdt, zijn daarom: hoe hou je Leiden en omringende gemeenten ook tijdens de vele wegwerkzaamheden die de komende jaren plaatsvinden bereikbaar? En wat kan er nog meer gedaan worden om lange files te voorkomen?

110 jaar passie en liefde voor het vak Dit jaar is het 110 jaar geleden dat Bart van der Klugt de deuren van zijn ‘winkel’ voor het eerst opende. Vanuit de voorkamer van het huis van zijn moeder aan de Maresingel verkocht hij behang en gordijnen. Vanaf 1907 bevindt de winkel zich op de Haarlemmerstraat en inmiddels is Van der Klugt Bed & Kast uitgegroeid tot de slaapspecialist in de Leidse regio.

A gend0a11

19 aprile L2edenvergadering Algemen

i 2011 16 t/men2ko0mstmene Lunchbije

14 juni 2ed0st11rijd LEF, finale Startersw 2011 28 en 2ev9enemjuennit Hollandse Plassen Regenboog

11 18 augustjeenukos m2st0bv.leiden.nl Zomerbi

vleiden.n l.

atie op www.b rm fo in r ee m r o Kijk vo

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Samen sterk voor een bereikbare stad

Rein Strijker CEO DNage

Samenwerking en korte lijntjes Al sinds 1989 werk ik in het Leiden Bio Science Park. Ik hoor vaak dat de naam ‘Bio Science’ enge associaties oproept of, op zijn minst, beelden van mensen in witte jassen en rokende reageerbuizen die ingewikkelde experimenten staan te doen. Dat van die witte jassen klopt wel, maar eng is het niet. Ingewikkeld soms wel. In het park worden medicijnen ontwikkeld en geproduceerd. Heel veel research is daar voor nodig en Leiden loopt erin voorop. Al honderdduizenden mensen hebben geprofiteerd van medicijnen die hier op het park zijn ontwikkeld. Geneesmiddelen tegen reuma, stofwisselingsziekten, erfelijke ziekten, allergische aandoeningen enzovoort. Bedrijven werken veel samen, de lijntjes zijn kort en relaties met onderwijs- en onderzoeksinstellingen zijn uitstekend. Die lijntjes worden, het moet gezegd, ook stevig bewaakt en gekoesterd door de gemeente Leiden. Het gemeentebestuur en de betreffende ambtenaren zetten zich enorm in om het park verder te ontwikkelen en de onderlinge samenwerking te stimuleren. Als sector mopperen we veel over de overheid die te weinig doet om onze branche te helpen, maar dat geldt nu eens niet voor de gemeente. In tegendeel, we trekken regelmatig samen op naar Den Haag om uit te leggen dat hier echte innovatie plaatsvindt in het belang van maatschappij en gezondheidszorg. Ondanks alle dynamiek en veelbelovende research wordt het ontwikkelen van geneesmiddelen namelijk steeds duurder en tijdrovender. Het ontwikkelen van een nieuw product kost vaak meer dan 10 jaar en honderden miljoenen euro’s. Voor een gedeelte ligt dat aan de ongelooflijk uitgebreide regelgeving die hier en daar behoorlijk is doorgeschoten. Het is goed om te zien dat alle partijen in Leiden Bio Science Park samenwerken om dit duidelijk te maken aan onze overheid. Je struikelt in het park soms over de volksvertegenwoordigers en hoge ambtenaren die allemaal willen zien wat hier voor moois gebeurt en tegelijkertijd aanhoren waar de regelgeving is doorgeschoten. Als we op deze manier blijven samenwerken zal er nog heel wat goeds ontwikkeld worden hier in Leiden. Dat is mooi voor het park, de gemeente, de nationale economie, maar natuurlijk vooral voor patiënten die zitten te wachten op nieuwe doorbraken voor ‘hun’ ziekte. Het is enorm inspirerend om daar aan mee te mogen werken. • 5

Wij maken het compleet Op zoek naar een drukkerij die werkelijk alles in huis heeft? Dan ben je bij ons aan het juiste adres. We hebben alles onder één dak en daar kan iedereen zijn voordeel mee doen. Kennis van zaken en korte lijnen tussen de productie-segmenten zorgen voor een gestroomlijnd proces. Van ontwerp tot afgewerkt product, wij maken het compleet!

Rijn 22 (Forepark) 2491 BG Den Haag Postbus 24050 2490 AB Den Haag T 070 413 08 00 F 070 399 86 01 [email protected] www.rs-drukkerij.nl 093129-3 Arnold+Siedsma ad Link:ad 225 x 145,5 mm

14-08-2009

16:48

Pagina 1

Een goed idee verdient bescherming Een goed idee is soms meer waard dan u denkt. Of het nu gaat om een nieuw product, een nieuwe methode, een merk of een model, u wilt uw intellectuele eigendom omzetten in een exclusief commercieel succes. Arnold + Siedsma verzorgt octrooibescherming en merk- en modelregistraties. Daarnaast voeren onze advocaten civielrechtelijke procedures bij inbreuk op uw rechten wanneer dat nodig mocht zijn.

Den Haag

München

Antwerpen

Octrooien Merken en Modellen Advocatuur www.arnold-siedsma.nl

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Burgy Bouwbedrijf het Beste Leerbedrijf van Nederland 2010 Op 3 maart 2011 won het Leidse Burgy Bouwbedrijf de prijs voor het Beste Leerbedrijf van Nederland 2010. In het bijzijn van Prinses Máxima maakte minister Marja van Bijsterveldt-Vliegenthart (OCW) de namen van de winnaars bekend. Volgens de jury onderscheidt het Beste Leerbedrijf van Nederland 2010 zich omdat ‘Iedereen er graag met stagiairs werkt en dat ingebakken zit in de cultuur. Passie, bedrijfstrots, gedrevenheid én vakmanschap maken dit bedrijf tot een waardige ambassadeur.’ Kasper Burgy, directeur van Burgy Bouwbedrijf: “Ik ben apetrots op deze prijs. Trots op mijn mensen. Leren zit bij ons in de genen. Het leven is alleen maar leuk als je telkens blijft leren. Je bent nooit uitgeleerd zeggen onze jongens. En dat betreft niet alleen de leerlingen maar ons voltallige personeel. Voor je een goede restauratietimmerman bent, ben je zo tien jaar verder. Het vakmanschap van onze medewerkers is dan ook van onschatbare waarde. Dat dragen we heel bewust over op telkens een nieuwe generatie”.

Top 10 deals Europese biotech bedrijven 2008-2010 (met in blauwe letters de bedrijven die zich bevinden op het Leiden Bio Science Park). Bedrijf

Partner

Product

Actelion Elan

GSK JNJ

Algeta Prosensa Galapagos Crucell

Bayer GSK Roche JNJ

Galapagos

Merck

Clavis Galapagos Intercell

Clovis oncology Merck GSK

Insomnia Alzheimer’s disease Alpharadin RNA/Duchenne COPD Infectious diseases Obesity & diabetes Cancer Inflammation Vaccine patch

Bron: Van Leeuwenhoeck Research BV

Omvang (in dollars) 3,3 miljard 1,5 miljard 800 miljoen 680 miljoen 580 miljoen 443 miljoen 400 miljoen 380 miljoen 252 miljoen 173 miljoen

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

KORT Inleiden

Column

Leon Mur Voorzitter commissie Onderwijs & Arbeidsmarkt

Booming Business Sinds 2005 rijd ik bijna dagelijks vanuit mijn woonplaats Hoorn (NH) via de A44 naar het Leiden Bio Science Park. Vanaf mijn eerste kennismaking met het park zijn er continue bouwwerkzaamheden gaande op het park. Behalve nieuwe vestigingen voor (startende) Bio Science-bedrijven wordt er onder andere ook hard gewerkt aan uitbreiding van het onderwijs, verbetering van de infrastructuur, studentenhuisvesting en een nieuw hotel. Het Bio Science Park is booming! Mijn profiel sluit perfect aan op het beeld dat men heeft van de gemiddelde parkmedewerker. Een forens die zijn ding doet op het park en ’s avonds fileveroorzakend de stad uitrijdt. Tezamen met de internationale markt waarin de Bio Science-bedrijven actief zijn, wordt dan vaak verondersteld dat het park een beperkte economische betekenis heeft voor de regio Leiden. Is dit zo? Wat feiten op een rijtje. Het park is uitgegroeid tot het grootste Bio Science Park van Nederland en behoort tot de toonaangevende Bio Science Parken van Europa. Er werken ongeveer 12.000 medewerkers, 40 procent van deze medewerkers is woonachtig in Leiden, 31 procent in Rijnland en 29 procent daarbuiten. In 2010 bedroeg de indirecte werkgelegenheid 24.000 arbeidsplaatsen. De omzet van het park in 2009 is geraamd op ongeveer 4,5 miljard euro. Het park draagt voor 40 procent bij aan de Leidse economie. En de verwachting is dat de groei van het park verder doorzet naar 28.000 medewerkers in 2027! Met deze cijfers wordt duidelijk dat de economische impact van het Leiden Bio Science Park groot is. Bio Science is booming business. Voor Leidse ondernemers biedt dit veel kansen welke met durf, doorzettingsvermogen en een strategische aanpak verzilverd kunnen worden. Door het bieden van de benodigde inspiratie, best practices en het netwerk kan bv.leiden.nl u op weg helpen. O ja... nog even op een rijtje een schatting van mijn gemiddelde jaarlijkse bijdrage als forens aan de Leidse economie: 400 broodjes, 10 liter fruitsap, 3.500 liter benzine, 3 bezoeken aan musea, 40 diners, lunches of borrels in Leidse horecagelegenheden, diverse cadeaus, 5 boeken, 20 tijdschriften, 10 cd’s, 12 staatsloten, 5 bossen bloemen, diverse fietsaccessoires en nog veel meer... •

7

Wanbetalers? “Dat laten wij gewoon professioneel fixxen” Plaats vandaag nog een gratis proefincasso op www.credifixx.nl

vast contactpersoon • geen kosten • na incassering direct uw geld

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

De brug tussen Leiden Bio Science Park en het centrum Waar is nog behoefte aan?

Met zo’n 70 gespecialiseerde life science-bedrijven is Leiden Bio Science Park het grootste life sciences-kenniscluster in Nederland. Deze goed geoliede machine is één van de trekpleisters die Leiden op de internationale kaart zet. Ondanks het feit dat het park in 2009 is uitgeroepen tot het beste bedrijvenpark van Nederland, vraagt bv.leiden.nl zich af waar het Bio Science Park nog behoefte aan heeft vanuit de stad. We spraken hierover met Erna Barèl, directeur BaseClear en voorzitter van de ondernemingsvereniging Bio Science Park (OVBSP) en Nettie Buitelaar, managing director Leiden Bio Science Park foundation. Buitelaar: “Het is een lastige kwestie of er vanuit het Bio Science Park nog vraag is naar bepaalde diensten of faciliteiten en dan natuurlijk met name of er behoefte is aan diensten uit de Leidse middenstand. Aan de ene kant werken we al zoveel mogelijk lokaal. Daarbij kun je denken aan bijvoorbeeld broodjes voor de lunch of het bouwen van onze websites. Al die zaken besteden we het liefst uit aan bedrijven uit Leiden. Aan de andere is het Bio Science Park global business. Wij zoeken naar partijen in het buitenland, omdat we sterk internationaal georiënteerd zijn.”

Behoefte aan hotels “We hebben behoefte aan meer hotels dichtbij. Een vijfsterren hotel in de grachtengordel zou perfect zijn. Er komt nog wel een hotel bij Corpus. Maar een echt chique hotel in de binnenstad missen we wel”, aldus Buitelaar.

Boost voor de economie Barèl vult Buitelaar aan: “Eigenlijk is het zo dat wij aan werkvoorziening doen. We geven de Leidse economie een behoorlijke boost. Er wordt hier flink gebouwd door lokale aannemers. Taxi’s rijden af en aan. En verder zoeken we naast verzorging van de lunch, de stad op voor het vertier. Het feit dat Leiden er is, zorgt ervoor dat wij hier kunnen bestaan. Sterker nog, het park zou zonder de directe nabijheid van Leiden, het LUMC en de universiteit nooit gebouwd zijn. Uiteraard is het voor ons heel prettig als Leiden bruist. De cultuur in de stad is ook ontzettend belangrijk. We nemen onze partners graag mee naar musea.”

Ook in het Engels “Het gaat om de business”, gaat Buitelaar verder. “PR en communicatie spelen een belangrijke rol. En verder hebben we nauw contact met het expatcentre. Sterker nog, we hebben het opgezet, in samenwerking met Leiden Marketing, KvK en Teekens Karstens. Zij zorgen ervoor dat onze buitenlandse medewerkers zich zo snel mogelijk thuis voelen in Nederland. Het internationale aspect is belangrijk voor Leiden. Het cultuuraanbod is deels taalafhankelijk, maar er is ook taalonafhankelijk aanbod, zoals muziek, dat we in kaart brengen voor de expats. Het is heel belangrijk dat er voor alles een Engelse vertaling is. Ik denk dat het goed zou zijn als banken hun websites ook in het Engels aan zouden bieden.” Barèl: “Het expatcentre heeft veel dingen goed geregeld, zoals duidelijke informatieverstrekking naar de buitenlandse werknemers.”

>>

Nettie Buitelaar

9

ONTDEK...

het beste reisbureau

Meer keus, meer service, meer vakantie. Dat is Globe Reisburo! Wij geven u graag een passend advies. Maar we doen nog veel meer: ook voor een Vakantie Cadeaubon, de Nationale Musicalbon, GiftFor2, luchthavenvervoer en reisverzekeringen bent u aan het juiste adres. Van weekendje weg tot wereldreis: de mooste vakanties boekt u gewoon bij Globe Reisburo.

GLOBE REISBURO CEBUTO Doezastraat 30 071 - 51 33 941 www.globereisburo.nl/leiden

220 winkels 05152 Globe adv FC 170x120 FC.indd 1

0900 - 8482

www.globereisburo.nl 28-9-2010 14:00:55

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Barèl: “De bereikbaarheid van de stad blijft een heikel punt. Dat is eigenlijk een andere discussie. De Leidse middenstand kan daar uiteraard niet veel aan doen. Maar we zouden echt gebaat zijn bij een snellere besluitvorming over onder andere de RijnlandRoute en het parkeerbeleid. En ik ben het met Nettie eens. Nog enkele goede restaurants en hotels zou handig zijn. We rijden nu snel naar Oegstgeest, of het strand in Noordwijk. In Leiden komen we al snel uit bij de chiquere restaurants rond de Pieterskerk en daar is het weer zeer lastig parkeren. Dat is logisch, het is het oude centrum.”

‘Voor een hotel of restaurant rijden we nu snel naar Oegstgeest, of het strand in Noordwijk’ Nog betere deals Buitelaar: “We hebben wel veel contact met de grote Leidse makelaars, minder met de kleine. Dit in verband met de bedrijven die zich op het park willen vestigen.” Barèl: “Andersom zijn we benaderd door bedrijven uit de regio over hoe wij hier dingen aangepakt en geregeld hebben. Zaken als collectieve contracten. Zo kom je tot nog betere deals. Je kunt hierbij denken aan het gladheidbeleid of BHV (bedrijfshulpverlening). Als je dat gezamenlijk regelt, scheelt dat aanzienlijk in de kosten en kan het efficiënter geregeld worden.” “Dat wordt allemaal betaald uit het Ondernemersfonds”, legt Buitelaar uit. Barèl: “Klopt. Vanuit het fonds worden alle collectieve contracten betaald. Wij zorgen zelf voor de vulling van de spaarpot middels opslag op de OZB. Het is noodzakelijk dat het transparant blijft. Iedereen moet direct kunnen zien waar het geld aan uitgegeven is. Het vloeit terug naar de partners. Alle contacten lopen via de diverse bedrijfsverenigingen. Het zou voor de kleinere gebieden ook handig zijn als zij meer samen zouden werken met andere verenigingen om zo de beste deals te kunnen sluiten. Wellicht is dat iets voor de toekomst.”

Erna Barèl

Rijnsburgerweg al weer veel moeilijker om iedereen samen te krijgen. Er zijn zoveel diverse bedrijven. Van kinderopvang tot advocaten, tot zelfs een school en ziekenhuis.” “We hebben het al kort gehad over het feit dat het park zo geïsoleerd ligt. Dat is ook iets waar we in de nabije toekomst nog aan willen werken. De imaginaire brug die het centrum verbindt met het park. Er liggen al een aantal goede ideeën klaar.

Plannen genoeg, nu nog geld “Het Leiden Bio Science Park is een homogeen gebied waardoor het gemakkelijk is om een goede invulling te geven aan gezamenlijke contracten en activiteiten; bij andere gebieden die ook in het Ondernemersfonds zitten is de homogeniteit veel moeilijker te vinden”, aldus Buitelaar. “Inderdaad”, stemt Barèl in. “Het is bijvoorbeeld voor de

Het Stadslab (een initiatief van Jeroen Maters en Gijsbrecht van Es voortgekomen uit ‘Stadszomernachtdroom’, red.) is er mee bezig. Er zijn plannen voor een stadswandeling die eindigt in het park. Of een echt park in het Bio Science Park waar je allemaal proefjes kunt doen. Plannen genoeg, nu nog geld om ze te verwezenlijken”, concludeert Buitelaar. •

11

www.jensenbed.nl

Designed for sleep comfort

Niemand maakt bedden zo comfortabel als Jensen

77527

Een goede nachtrust is een voorwaarde om te kunnen genieten van de volgende dag en zo van ons leven. Dat is de reden dat Jensen meer dan 60 jaar heeft gewerkt aan de doelstelling; het ontwikkelen van de meest comfortabele bedden. Dit reflecteert zich in onze bedden, van de basis tot in de afwerking. U moet tijdens uw slaap en vooral de volgende dag kunnen voelen dat u een echt Jensen bed heeft. De oogstrelende Scandinavische boxspring heeft een uniek pocketveersysteem waardoor het comfort aanzienlijk verbetert. Driedelig vlak of traploos verstelbaar met massage. Kies uw eigen comfort, kleur en accessoires, zoals een hoofdbord of bedbank. Dus voor u alleen het beste, Jensen

. . . . . . . . . . . . . . . . . . advertorial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Meedenken met werkgever en werknemer

Zorg en Zekerheid Dichtbij werkt beter. Dat is de overtuiging van Zorg en Zekerheid, bewust een regionale zorgzekeraar. Niet alleen verhoogt het persoonlijke tintje van de Leidse zorgorganisatie de service en kwaliteit. Het zorgt er ook voor dat werkgevers én werknemers kunnen profiteren van leuke voordelen. Zorg en Zekerheid denkt met u mee. Voor bedrijven met meer dan 200 werknemers heeft Zorg en Zekerheid aantrekkelijke collectieve zorgcontracten. Maar ook aan de kleinere bedrijven wordt gedacht. “Met de Ondernemersvereniging Bio Science Park hebben we bijvoorbeeld een mantelovereenkomst afgesloten. Wat dat precies inhoudt? Ook de kleinere bio science-bedrijven kunnen nu profiteren van alle voordelen en een maximale korting”, vertelt Jacqueline van der Born enthousiast. Als Senior Accountmanager Collectieve Markt bij Zorg en Zekerheid is zij verantwoordelijk voor de collectieve contracten. “Werkgevers én werknemers doen er hun voordeel mee.”

Iedereen is welkom “Werknemers krijgen op deze manier een prima secundaire arbeidsvoorwaarde met bijvoorbeeld een aanvullende verzekering op maat. Voor elke leeftijdsgroep hebben we immers goede verzekeringen. Van jonge gezinnen tot 55-plussers. Er bestaan bij ons geen wachttijden dus je hebt direct recht op zorg. Bovendien is iedereen welkom. Uniek binnen onze verzekeringen is daarnaast het kunnen delen van de tandheelkundige zorg met een partner. Per persoon is een bepaald bedrag gereserveerd voor tandheelkundige zorg. Is het eigen bedrag opgegaan maar heeft uw partner nog een deel over? Dan kan dit bedrag zomaar overgeheveld worden. Ideaal en geen enkele andere verzekeraar biedt deze mogelijkheid nog”, aldus Jacqueline.

Geen omkijken naar Ook voor werkgevers is de collectieve overeenkomst een uitkomst. “De werkgever heeft er totaal geen omkijken naar. Wij verzorgen de informatie richting de werknemers en kunnen zelfs een landingspage maken die volledig is afgestemd op het eigen bedrijf. Werknemers krijgen op die manier alle informatie overzichtelijk gepresenteerd en kunnen daar tevens de juiste brochures aanvragen of vragen stellen. Natuurlijk verzorgen wij ook presentaties voor werknemers. Alles is in feite mogelijk!”, legt Jacqueline uit. “We zitten letterlijk aan de overkant van het Bio Science Park dus persoonlijker en dichterbij kan bijna niet. We komen graag langs voor uitgebreide uitleg en ieder bedrijf krijgt een vaste accountmanager en contactpersoon binnendienst. Dat betekent dat wanneer u belt, er altijd opgenomen wordt door de juiste persoon die van de hoed en de rand weet.”

Service en kwaliteit Het administratieve proces is bij Zorg en Zekerheid uitstekend geregeld. “Service en kwaliteit staan in onze dienstverlening voorop. En dat blijkt ook uit landeliijke vergelijkingen. We eindigen hoog in het rijtje. Zo staat er landelijk bijvoorbeeld 10 dagen voor het terugbetalen van declaraties. Maar bij ons staat het binnen 5 dagen al op de rekening. Wel zo prettig”, verklaart Jacqueline. “Maar Zorg en Zekerheid denkt nog verder met de werkgever mee. We vinden het namelijk niet alleen belangrijk dat uw werknemers snel weer beter zijn, we helpen ook graag mee ze gezond te houden. Vandaar dat wij de mogelijkheid bieden voor een fysiotherapeut op locatie, een diëtiste of een cursus Stoppen met roken. Er is bij Zorg en Zekerheid nu eenmaal heel veel mogelijk.”•

Zorg en Zekerheid Mevrouw J. van der Born Haagse Schouwweg 12 * Leiden

T 071-5 825 825

www.zorgenzekerheid.nl

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Uw bedrijfssloep ligt al voor u klaar! Nieuw in 2011: het Olympia Business Membership Olympia Charters heeft een nieuw en aantrekkelijk concept ontwikkeld voor de zakelijke markt, het Olympia Business Membership. Ingewikkeld is het niet, aantrekkelijk des te meer. Het gehele vaarseizoen heeft u de beschikking over uw ‘eigen’ bedrijfssloep: een luxe Seafury motorsloep voorzien van uw bedrijfsvlag ligt voor u klaar in onze haven direct aan de Kagerplassen. Alles is geregeld: ligplaats, onderhoud, verzekering, schoonmaken, brandstof en u kunt zelfs naast de sloep parkeren. In de nautische ambiance van onze haven en ontvangstruimte kunt u uw gasten verwelkomen en eventueel een kopje koffie of drankje nuttigen. Uiteraard hebben wij ook diverse mogelijkheden voor catering aan boord of eventueel wat suggesties voor onderweg. Kortom ons concept biedt u: wel de lusten maar niet de lasten... Als ook u bent uitgekeken op de “Skybox-van-de-zaak” of het dagje golfen, is het Olympia Business Membership een aantrekkelijk alternatief. Geen betere klantenbinding dan een dagje varen over de Hollandse Plassen of door de grachten van Leiden. Geen unieker incentive dan medewerkers met een sloep-met-proviand het water op te sturen. Een ideale break tijdens uw vergadering of een fantastisch uitje met uw zakenrelaties, klanten, personeel of collega’s. Ongetwijfeld heeft u al geconcludeerd dat hier zakelijk gezien voordeel valt te behalen. Kom gerust een keer kennismaken op onze unieke locatie en wij spreken graag alle mogelijkheden met u door...

Introdu c prijs tie

€ 2795, Excl. B.T .W.

--

Neem snel contact met ons op via tel: 071-3010043 of e-mail [email protected] en wellicht vaart er deze zomer ook een sloep met uw bedrijfsvlag over de Hollandse Plassen!

•

Admiraal Helfrichweg 1 Leiden Kantoorruimte van ca. 125 m², op bedrijventerrein “De Waard” met parkeerplaats. Huurprijs: € 1.000,= p.m. exclusief BTW.

•

Amphoraweg 7-B en 18 Leiden Bedrijfspand met showroom en kantoor, alsmede groot kantoorpand met eigen parkeergelegenheid voor de deur en uitvalswegen. Huurprijzen v.a.: € 2.000,,= p.m. exclusief BTW. Nummer 18 ook te koop voor € 498.000,= k.k.

Bent u opzoek naar: Huur & Verhuur



• WINKELS • BEDRIJFSRUIMTEN • KANTOREN winkel

•

• of bedrijfsruimte



Breestraat 140 en 147 Leiden Diverse winkelpanden in hartje centrum en in de winkelstraat van Leiden. Winkels te huur v.a. ca. 80 m² tot en met ca. 90 m². Huurprijzen v.a.: € 1.334,= p.m. exclusief BTW.

•

Doezastraat 1-B Leiden Kantoor-, winkel- of praktijkruimte van. ca. 320m² op beg.grond en 1e verd. Geschikt voor div. doeleinden. Ook in delen te huur. Huurprijs v.a.: € 750,= p.m. exclusief BTW. Ook te koop voor € 645.000,= k.k.

•

Vijf Meiplein 80 Leiden Winkelruimte van ca. 120 m² op winkelcentrum “De Luifelbaan” met veel bekende winkelketens, uitstekende, gratis parkeergelegenheid en uitvalswegen. Huurprijs: € 2.400,= p.m. exclusief BTW

•

Herensingel 7 Leiden Bedrijfs-, kantoor-, winkel- of praktijkruimte van ca. 200 m² op beg.grond. Huurprijs: € 1.400,= p.m. exclusief BTW.

Koop & Verkoop • kantoor Taxaties van:

Neem contact met ons op: per telefoon: 071 - 528 14 14 per e-mail: [email protected]

Wellicht is dit iets voor u? Ook als starter!! www. immo-rijnstede.nl

Kijk op onze internetsite www.immo-rijnstede.nl of bel 071-5281414

•

Kabelbaan 13 Leiderdorp Bedrijfspand van ca. 275 m² verdeeld over beg.grond en 1e verd. met kantoren en parkeerplaatsen. Huurprijs: € 2.041,= p.m. exclusief BTW. Ook te koop voor € 319.000,= k.k.

•

Kabelbaan 15 Leiderdorp Kantoorruimte van ca. 125 m² op de 1e verdieping met parkeerplaatsen. Huurprijs: € 750,= p.m. exclusief BTW.

•

Lijnbaan 3-F, 3-H en 3-L Leiderdorp Diverse bedrijfsruimte en kantoorruimten (2009/2010) v.a. ca.100 m² tot ca. 373 m² te huur met parkeerplaatsen. Huurprijzen v.a.: € 800,= p.m. exclusief BTW. 3-H is ook te koop voor € 390.000,= k.k.

•

Sisalbaan 15-B Leiderdorp Kantooretage op beg.grond en 1e verdieping met 10 kantoorunits v.a. ca. 22 m² t/m 54 m². Goed onderhouden en alle varianten bespreekbaar. Huurprijs: v.a. € 217,= p.m. exclusief BTW.

•

Pesetaweg 131 en 133 Nieuw-Vennep 2 Bedrijfsunit’s van ieder elk ca. 117 m² met kantoor, op de beg.grond en 1e verd. Vzv alle gemakken. Eigen parkeergelegenheid. De units zijn zowel apart als tezamen te huur. Huurprijs v.a.: € 975,= p.m. exclusief BTW per unit.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . advertorial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kenniswerkers helpen settelen Expat Centre Leiden

Ruim een jaar geleden opende het Expat Centre Leiden zijn deuren. Inmiddels is het informatiecentrum voor veel expats dé vraagbaak. “Bedrijven zijn vaak goed op de hoogte van alle formele procedures om een kenniswerker hier aan de slag te krijgen. Wij helpen ze vervolgens met de stap erna”, legt Ellen Smit uit. Samen met Agta Kockmann vormt Smit de backoffice van het Expat Centre. Bob Slingerland is de frontofficer bij de speciale balie in het Visitor Centre Leiden. Bij hem komen dus alle vragen terecht. “De afgelopen weken kregen we vooral veel vragen over de blauwe envelop binnen. Een expert kan de expats daar het beste mee helpen, vandaar dat wij in onze dienstverlening samenwerken met sponsors. Op het gebied van belastingen zijn dat Grant Thornton, Baker Tilly Berk en Zirkzee & Den Os. Voor juridische zaken TeekensKarstens. Voor huisvesting Rots Vast Groep en Eigen Haard. Voor verzekeringen Zorg en Zekerheid, Meeus en Rabobank. En deze laatste is er ook voor hulp op het gebied van bankzaken”, vertelt Slingerland.

misschien nog wel de hulp die we bieden op het gebied van vrijetijdsbesteding. Mensen die zich hier niet thuis voelen, vertrekken vaak alweer binnen een half jaar.

‘Voelt iemand zich hier thuis, dan blijft diegene vaak 3 tot 5 jaar of zelfs langer’ Eeuwig zonde natuurlijk want het binnenhalen van een expat kost een bedrijf in eerste instantie veel geld. Voelt iemand zich hier samen met zijn gezin wel op zijn plek, dan blijft diegene vaak 3 tot 5 jaar of zelfs langer. Vandaar dat wij ons ook op de sociale factoren richten. Welke clubs zijn er in de omgeving en is er misschien een leuke baan voor de partner te vinden? Vaak zijn de partners ook goed opgeleid en dan willen ze ook zelf graag de handen uit de mouwen steken.” •

Expat Centre Leiden

“Ons doel is de kenniswerkers te helpen bij het settelen in Leiden”, zegt Kockmann. “Zo bieden we ondersteuning bij het regelen van formaliteiten als visa en vergunningen, maar ook bij huisvesting en bankzaken. En het allerbelangrijkste is

Stationsweg 41, Leiden T +31 71 516 6005 E [email protected]

www.expatcentreleiden.nl

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

SWIS. Websites en meer. SWIS maakt online mogelijk sinds 1999. Wij zijn een creatieve technische partner en maken websites en webapplicaties die jouw thuisbasis zijn van online communicatie. Gewoon via je website, maar ook op sociale netwerken, via smartphones of waar dan ook. Wat jij online wilt, kunnen wij maken. En we weten inmiddels wel wat werkt. Maak eens een afspraak, met [email protected] of [email protected] bijvoorbeeld. Of loop eens binnen voor koffie. We zitten in de buurt. SWIS werkt onder meer voor de Treinreiswinkel, NTI, de Europese Commissie, Maters & Hermsen Journalistiek en de Leidse Restaurantweek. Ook maakten we mobiele apps als de Digitale Stadsgids Leiden en die voor het Bio Science Park. Kijk ook op www.swis.nl/portfolio.

SWIS. Websites en meer. Nieuwe Energie

3e Binnenvestgracht 23G

2312 NR Leiden

www.swis.nl

(071) 576 13 23

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

thema

Zaken doen met Leiden Bio Science Park Drie bedrijven aan het woord

Leiden Bio Science Park vervult een belangrijke functie voor de stad Leiden. Met alle buitenlandse connecties en de potentiële groei door het aantrekken van nieuwe bedrijven, is het bedrijventerrein continu in beweging. Maar waar liggen de kansen voor de Leidse ondernemer? Wolfslag, SWIS en All Class Catering doen goede zaken en vertellen hun verhaal. Pallets Tipp-Ex Al meer dan 80 jaar is Wolfslag een begrip in de Randstad. Oma begon de zaak met verkoop van onder andere tramkaartjes en Patrick Wolfslag nam het bedrijf in 1995 van zijn vader over. De link met Leiden Bio Science Park ontstond door zaken te doen met het toenmalige Academisch Ziekenhuis, nu het LUMC. “De activiteiten binnen het huidige LUMC liggen nu wat meer verdeeld, maar de ene arts praat met de andere professor en zo ontstaat er mond-tot-mondreclame. Wij hebben bijna ons gehele bestaan met het academisch ziekenhuis gewerkt. Vroeger ging het om bestellingen van papier en pallets Tipp-Ex aangevuld met al het denkbare uit de kantoorgids.” Wolfslag lacht, want All Office Wolfslag doet met het park tegenwoordig andere zaken. “Nu regelen wij de totale inrichting van a tot z van kantoren, bedrijfskantines, laboratoria, keukens en auditoria, zodat medewerkers op het park hun werkzaamheden ongestoord kunnen uitvoeren.”

Patrick Wolfslag

Kansen voor Leidse ondernemers In de loop van de tijd heeft Wolfslag naam gemaakt op het park en levert het nu aan 60 à 70 procent van de bedrijven. “Je draait echt mee met de groei van zo’n gebied. Leiden Bio Science Park leeft. Het is een broeikas van nieuwe bedrijven”, verduidelijkt Wolfslag. “De meeste mensen komen van buiten Leiden en leggen hun orders graag neer bij lokale leveranciers voor snelle service. Er liggen hier duidelijk kansen voor Leidse ondernemers. Het park is ontzettend belangrijk voor Leiden”, gaat hij verder. “Het is in de plaats gekomen van alle zware industrie die verdwenen is door de jaren heen. Wat was Leiden geweest zonder Leiden Bio Science Park?”

‘Het is een broeikas van nieuwe bedrijven en daardoor altijd in beweging’ Op stel en sprong verhuizen “Het is een hele aparte wereld met overnames en opbloeiende business. Er is veel groeipotentieel, maar er zijn ook dieptepunten”, weet Wolfslag uit ervaring. “Bedrijven verhuizen ook nog wel eens op stel en sprong doordat zij floreren of juist moeten inkrimpen en het is onze kracht dat wij in deze beweging flexibel zijn en mee kunnen denken. Veel bedrijven zie je binnen enkele jaren van 4 tot meer dan 70 medewerkers groeien zoals Pharming, van de stier Herman. Maar als het >>

17

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

even minder gaat, blijven wij desondanks steady leveren zodat ook een bedrijf dat in een dip zit door kan blijven draaien. Een jaar later kan alles weer anders zijn. Ik weet inmiddels hoe het er aan toe gaat.”

App’s voor de iPhone SWIS, het bedrijf van Matthias Snoei, dat met 17 man in de Nieuwe Energie huist, maakt al 11 jaar websites en andere online communicatietools. Ook de nieuwste trends worden op de voet gevolgd. Zo levert SWIS nu app’s voor iPhone en Androidtelefoons, waarvan er één speciaal voor het Leiden Bio Science Park wordt ontwikkeld. “Het eerste contact met Leiden Bio Science Park is zo’n 5 jaar geleden via via gelegd. Het begon met de realisatie van de website www.leidenbiosciencepark.nl voor de overkoepelende organisatie van alle bedrijven”, blikt directeur Snoei terug.

‘Er zit nog veel meer potentie in dan ik eigenlijk dacht’ Bedrijven naar Leiden lokken “Het doel van die website was de dynamiek en de synergie tussen al die verschillende gelijkgestemde bedrijven te bevorderen. Ik denk daarnaast dat de organisatie het als een tool ziet om nieuwe internationale bedrijven naar Leiden te lokken. Die club wil het park onder de aandacht brengen bij

de rest van de wereld.” Om die reden kreeg SWIS de opdracht de website ook in verschillende Aziatische talen op te maken. “Heel grappig, want je ziet aan de site dat zij het belangrijk vinden in te haken op de Hollandse uitstraling. Tussen de Chinese, Taiwanese, Koreaanse en Japanse teksten staan dan ook afbeeldingen van een molen, van de stad en de Keukenhof, maar het zou mij ook niets verbazen als onze vormgever Guus Hiddink ertussen heeft gezet.”

Enclave van import “Nederland is maar een klein landje en daarom hebben wij onze specialiteit GeoStart, een interface van interactieve plattegronden, ook aan de site toegevoegd zodat je Leiden kunt lokaliseren op de wereldkaart. Deze functie vind je ook terug in de iPhone- en Android-app die wij momenteel voor het Leiden Bio Science Park afronden”, springt vormgever en webdesigner Erwin de Zwart bij. “De app is een soort mobiele versie van de website die nieuws en vacatures nog beter zichtbaar maakt voor alle medewerkers en geïnteresseerden.” “Wij proberen Leiden Bio Science Park zo goed mogelijk te adviseren, maar nu ik erover nadenk, zit er nog veel meer potentie in dan ik eigenlijk dacht. Het zou goed zijn als er eens geïnventariseerd zou worden waar precies de kansen liggen voor de Leidse ondernemer. Tot nu toe is de afstand nog groot. Het is een enclave van import en de lijntjes lopen (nog) niet automatisch naar de stad.”

Mathias Snoei

18

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Rob Reizevoort

Afgestapt van de slaatjes en saté Meer en meer heeft All Class Catering, de onderneming van Rob Reizevoort, zich de afgelopen jaren gespecialiseerd in het bieden van maatwerk. Of het gaat om grote of kleine, particuliere of zakelijke feesten, evenementen en bijeenkomsten, de ambitieuze cateraar neemt zijn clientèle alles uit handen.

‘De nieuwe ondernemers kennen vaak niemand in de buurt en vragen rond bij de buren’ “Wij richten ons bewust op het hogere segment met een aanbod van full service arrangementen en proberen totaalleverancier te zijn van zowel het eten als het meubilair en eventueel de muziek. Wij richten dus geen bedrijfskantines in en zijn jaren geleden al afgestapt van de slaatjes en saté.”

Het balletje is gaan rollen Dankzij de positieve reacties door de jaren heen heeft All Class Catering steeds meer zakelijke partners op Leiden Bio Science Park gevonden. “In eerste instantie hadden wij een relatie met verschillende afdelingen binnen de universiteit en kwamen wij ook binnen bij het bio-farmaceutische bedrijf dat in een van de universiteitsgebouwen zat. Vervolgens mochten we een event cateren voor alle directeuren van de bedrijven op het park en zo is het balletje gaan rollen”, legt Rob uit.

“Iedere keer als een bedrijf een nieuw pand neerzet, wordt dat feestelijk geopend. De nieuwe ondernemers kennen vaak niemand in de buurt en vragen rond bij de buren. Zo word je dan weer gevonden door een nieuwe klant. De prijs-kwaliteitverhouding staat voorop”, benadrukt Rob. “Want als cateraar ben je het verlengstuk van een bedrijf dat een goede indruk wil achterlaten bij zijn gasten. Die komen op Leiden Bio Science Park van over de hele wereld.”

Geen Leiden zonder Bio Science Park All Class Catering heeft zich op het park bewezen als een betrouwbare Leidse onderneming want het einde is volgens de directeur nog niet in zicht. “De bedrijven die daar gevestigd zijn, zien de noodzaak van sociale events, al hebben wij sinds de recessie wel creatiever moeten omspringen met onze aanbiedingen. Kosten moeten meer dan ooit verantwoord worden dus wij maken ook het financiële plaatje transparanter.” Rob kan zich geen Leiden zonder Leiden Bio Science Park voorstellen. “Het geeft Leiden aanzien. Daarnaast brengt het de stad werkgelegenheid en is het goed voor de economie. Ik zie zeker meer mogelijkheden op het park voor de Leidse ondernemer,” zegt hij nadenkend, “maar het is, denk ik, wel moeilijk om zomaar binnen te stappen. Er is nog weinig synergie tussen Leiden Bio Science Park en het achterland en ik heb niet het idee dat de bedrijven het zakelijk belangrijk vinden dat ze tegen Leiden aanliggen ondanks dat zij in de achtertuin staan van de universiteit en het LUMC.” •

19

Over NOROC Noroc is een moderne eetwinkel in één van de mooiste straatjes van Leiden. Bij ons kunt u genieten van een goede cappuccino, diverse lunchgerechten en belegde broodjes. Ook is het mogelijk in de avonduren af te huren voor besloten zakelijke diners of borrels.

• Lunch • Belegde broodjes • Private Dining openingstijden: dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

zonnetje ds 1873 ‘t

Sin

11:00 - 18:00 11:00 - 18:00 11:00 - 18:00 11:00 - 18:00 10:00 - 18:00

uit huis!

Cool werken begint bij LADAN zonwering!

Rooseveltstr. 14 f Leiden Tel. 071-5768626 Ma. t/m Vr. 8.30 - 12.30 / 13.00 - 17.30 & Za. 10.00 - 14.00

Internet: www.ladan.nl Email: [email protected]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Nieuwe ontwikkelingen in de Accelerator prosensa en Mymetics ontwikkelen levensreddende geneesmiddelen

Om starters en nieuwe bedrijven te faciliteren zijn op Leiden Bio Science Park twee incubators, ofwel bedrijfsverzamelgebouwen, gevestigd onder de naam BioPartner Center Leiden. Bedrijven als OctoPlus, Pharming en Crucell brachten er hun eerste jaren door. Dankzij relatief lage huurprijzen en gedeelde faciliteiten kregen zij de kans naam te maken en lang te overleven zonder winst. De volgende stap is de Accelerator.

prettig toeven en ondernemen”, beaamt Schikan. “Wij maken gebruik van elkaars diensten door onder andere analyses te laten uitvoeren en leren ook op persoonlijk vlak veel van elkaar.” Stegmann lacht: “Een andere gemeenschappelijke deler is dat wij eerst allemaal vreselijk veel geld investeren. De kosten gaan heel erg lang voor de baten uit.”

Raar winkeltje Prosensa is de grootste partij in het pand. CEO Hans Schikan zag zijn bedrijf in de afgelopen 2 jaar van 20 naar ongeveer 80 medewerkers groeien. Het succesvolle biofarmaceutische bedrijf dat in 2009 de samenwerking aanging met de internationale farmaceut GlaxoSmithKline, werkt aan verschillende medicijnen voor het bestrijden van zeldzame, levensbedreigende aandoeningen als de Ziekte van Duchenne, Myotone Dystrofie en de Ziekte van Huntington. “Voor de ontwikkeling van medicijnen tegen de Ziekte van Duchenne werken wij nauw samen met het LUMC met de vakgroep Humane Genetica van Prof. Dr. Gert-Jan van Ommen. Op dit moment hebben we 6 potentiële geneesmiddelen in ontwikkeling, waarbij de meest vergevordere verbinding zich in de laatste fase van klinisch onderzoek in samenwerking met GlaxoSmithKline bevindt”, aldus Schikan.

‘Een gemeenschappelijke deler is dat wij allemaal vreselijk veel geld opmaken’

Die hoge kosten zitten hem voornamelijk in de langdurige gecertificeerde testfases van een medicijn of vaccin. “De ontwikkeling van een vaccin duurt ongeveer 12 jaar. Eerst krijg je de preklinische fases, daarna de klinische. Het HIV/Aidsvaccin zit nu bijvoorbeeld in de eerste klinische fase, die vooral draait om de veiligheid van het product”, legt Stegmann uit. “Die eerste fase alleen kost al 1,5 miljoen euro inclusief analyses. Het is een heel raar winkeltje. De fase waarin je verlies lijdt is heel lang en vervolgens heb je nog maar een paar jaar om het patent te kunnen exploiteren. Het is zaak de investeerders te overtuigen. De kans is altijd aanwezig dat het mislukt. Het is al vaker geprobeerd om een HIV/Aidsvaccin te maken, maar dat was tot dusver nog nooit succesvol.” Van de 6 potentiële geneesmiddelen ter bestrijding van de Ziekte van Duchenne, test Prosensa er op dit moment 4 in de preklinische en 2 in de klinische fase. “In de eerste jaren zijn wij ondersteund door de patiëntenverenigingen. De financiële hulp vanuit patiëntenorganisaties zoals Duchenne Parent Project Nederland is heel belangrijk geweest voor de opstart van het onderzoek”, benadrukt Schikan.

Als eerste op de markt Het beursgenoteerde Mymetics, heeft zich gevestigd in Leiden voor preklinisch onderzoek en werkt onder aanvoering van Mymetics Corp., het hoofdkantoor in Lausanne. Mymetics werkt aan de ontwikkeling van vaccins. “In de eerste plaats aan een HIV/Aidsvaccin. Mymetics op het Leiden Bio Science Park werkt aan een vaccin voor het RS-virus en ontwikkelde een griepvaccin in de vorm van een neusspray. Het laatste product was als eerste uitgelicenseerd aan Abbott en zou als eerste op de markt verkocht kunnen worden”, vertelt wetenschappelijk directeur Toon Stegmann.

Tevreden met plek Zowel Toon Stegmann als Hans Schikan zijn meer dan tevreden met hun plek in Leiden Bio Science Park. “De overheid en de universiteit Leiden scheppen gunstige condities waardoor er een compleet nieuwe farmapolder ontstaat waar hele mooie producten uit voortkomen”, stelt Stegmann. “Het is er

Toon Stegmann

21

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

KOP-DUEL

Erik van der Zijden vers Succesvolle bedrijven zijn er in alle soorten en maten. Zowel op het Leiden Bio Science Park als daarbuiten. Maar wat is het verschil? Of denken zij hetzelfde over bedrijventerreinen, economische groei en de gemeente? Aan het woord zijn Erik van der Zijden, eigenaar van DOK20, een zorgonderneming die kinderen met een psychiatrische stoornis en hun ouders begeleidt, en Jaap Koopman, eigenaar en oprichter van ProFibrix, dat een medicijn tegen ernstige bloedingen ontwikkelt. Het is voor de ontwikkeling van je bedrijf veel beter om op een bedrijventerrein à la het Leiden Bio Science Park gevestigd te zijn. Van der Zijden: “Tsja, daar geloof ik niet in. Het Bio Science Park is een verzameling bedrijven actief in min of meer dezelfde sectoren. Het is niet te vergelijken met een woningboulevard, waar je langs de winkels rijdt. Als voordeel zie ik wel dat je je als biochemisch bedrijf wellicht gemakkelijker kunt vestigen tegen scherpere prijzen. De bereikbaarheid wordt vergroot door de bedrijven te clusteren. Ik geloof echter niet per definitie dat het veel beter is.” Koopman: “Voor een hightech bedrijf als het onze is het heel belangrijk. Het ontwikkelen van een medicijn is zeer complex en multidisciplinair. Als klein bedrijf moeten wij veel samenwerken met andere gespecialiseerde bedrijven. De kennis die nodig is, moet zoveel mogelijk in de omgeving aanwezig zijn. Ondanks alle moderne communicatietechnie-

ken, gaat niets boven een echte vergadering om een samenwerking goed te laten verlopen.”

Het maakt niet uit waar je bedrijf gevestigd is, het gaat tenslotte om eigen initiatieven en ontwikkelingen. Van der Zijden: “Dat is sterk afhankelijk van het product of de dienst die je verkoopt. Het kan handig zijn voor medewerkers en klanten om goed bereikbaar te zijn. Een triple A-locatie is voor ons, DOK20, niet nodig en waarschijnlijk ook niet voor de bedrijven op het Bio Science Park. Heb je producten in een etalage dan is het wel degelijk van belang waar je gevestigd bent.” Koopman: “Deze stelling doet mij denken aan de biologische wetenschap: wat maakt een mens. Dat is een combinatie van ‘nature’ en ‘nurture’. Datzelfde geldt ook voor een bedrijf. Eigen initiatieven en ontwikkeling, dat is het DNA van je bedrijf. Wil je succesvol zijn dan moet ook de omgeving, de ‘nurture’, goed zijn. Op de Noordpool zou ProFibrix niet functioneren. Ik ben het dus niet eens met de stelling, want voor ons soort bedrijf maakt het wel degelijk uit.”

De RijnlandRoute en de RijnGouweLijn dragen bij aan de ontsluiting van bedrijven, zowel op het Leiden Bio Science Park als daarbuiten in Leiden en omgeving. Van der Zijden: “Daar kan ik het alleen maar volmondig mee eens zijn. De bereikbaarheid van Leiden is dramatisch. Je kunt de stad nauwelijks binnenkomen en er uit gaan is net zo lastig. Zeker nu ook met de herinrichting van de Willem de Zwijgerlaan. Wij zitten in Leiderdorp, zijn gemakkelijk bereikbaar en zitten zo op de snelweg, ook in de spits. Koopman: “Goede bereikbaarheid is uitermate belangrijk. Je wilt goede mensen aantrekken en als je niet bereikbaar bent, ben je als bedrijf niet aantrekkelijk. Nog belangrijker voor ons is de nabijheid van Schiphol.”

De gemeente Leiden besteedt te veel aandacht aan bedrijven op het Leidse Bio Science Park en te weinig aandacht aan andere bedrijven binnen de gemeentegrenzen. Van der Zijden: “Ik weet niet of de gemeente teveel aandacht aan het park besteedt, maar wel dat ze veel te weinig aandacht aan andere kleinere ondernemers besteedt. Erik van der Zijden DOK20

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

us Jaap Koopman Voor het huren van een bedrijfspand kun je terecht bij de Stichting Werk en Ondernemen (SWO), echter maar tot 100m2. Daarna is er nauwelijks aanbod. Ik heb daarover contact gehad met de gemeente, maar wacht nog altijd (al jaren) op antwoord. Ik zit nu in Leiderdorp, maar had graag in Leiden gezeten. Het midden- en kleinbedrijf is voor de gemeente heel belangrijk, daar mag Leiden absoluut meer in investeren.” Koopman: “Teveel zou ik niet willen zeggen, maar het ontbreekt ons niet aan aandacht. Overigens denk ik dat het niet ten koste gaat van andere bedrijven. Het stichten van het Bio Science Park destijds was een moedige beslissing, die zich op lange termijn uitbetaalt.”

Het Bio Science Park draagt bij aan de economische groei van Leiden en daarmee aan de ontwikkeling van andere bedrijven. Van der Zijden: “Ja, dat is absoluut zo. Als je het aantrekkelijk maakt, komen de bedrijven vanzelf. Kijk maar naar de banken op de Zuidas. Het levert absoluut economische groei en werkgelegenheid op, ook voor de toeleveranciers.” Koopman: “Het Bio Sciene Park draagt zeker bij aan de economische groei en werkgelegenheid in Leiden. Ook de toeleveranciers varen er wel bij. Er werken hier goedbetaalde, hoogopgeleide mensen. Die kopen een duur huis en geven geld uit. Dus ja, het draagt op alle fronten bij.”

Individuele bedrijven op en buiten het Leiden Bio Science Park zouden moeten zoeken naar een vorm van krachtenbundeling zodat ze gesprekspartner zijn op gemeentelijk niveau. Van der Zijden: “Ja, dat is altijd goed. Het is goed als bedrijven een duidelijke stem hebben. Eén stem doet niet veel, maar vertegenwoordig je 50 bedrijven dan wordt het een ander verhaal. Wij zijn in Groningen gevestigd in het Universitair Medisch Centrum, waar allerlei disciplines aanwezig zijn. Dat biedt vooral voor de klant veel gemak. Het heeft ook wel het gevaar van concurrentievervalsing in zich, omdat je er als bedrijf lastig tussenkomt.” Koopman: “Ja en volgens mij gebeurt dat ook al hier op het Leidse Bio Science Park. Zo worden er bijvoorbeeld gezamenlijke reizen naar beurzen in het buitenland georganiseerd.”

Samenwerking of krachtenbundeling moet een duidelijk toegevoegde waarde bieden. Van der Zijden: “Je moet zorgen voor een duidelijke eigen identiteit. Maak duidelijk in de markt voor welk segment je werkt, wat je kunt en wat je niet kunt. Samenwerking is zeker belangrijk, maar je moet inderdaad goed kijken naar de toegevoegde waarde die het je moet bieden.” Koopman: “Samenwerking of krachtenbundeling is goed als je een gezamenlijk belang of gezamenlijk een concreet doel hebt. Zo overleggen wij samen met andere bedrijven met projectontwikkelaar en gemeente over een nieuw bedrijfsverzamelgebouw hier op het Bio Science Park.”

Er bestaat een ‘brug’ tus sen Leiden Bio Science Park en andere bedrijven in de stad en omliggende gemeenten. Van der Zijden: “Ik denk dat het park vooral een brug heeft met de ziekenhuizen in de stad en de universiteit. Met andere bedrijven zie ik dat niet zo. Ik heb als DOK20 niets met het Bio Science Park.” Koopman: “Ik zie wel samenwerking met ziekenhuizen en universiteit, maar niet zozeer met andere bedrijven binnen Leiden. Wij doen wel weer zaken met andere Bio Science Parken in Amsterdam, Groningen en Rotterdam.”

Jaap Koopman ProFibrix

. . . . . . . . . . . . . . . . . . advertorial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

RUFO clean aan de slag in wooncomplexen Portaal Een driejarig contract met Portaal, is het resultaat na een openbare aanbesteding.

Speciaal voor deze grote schoonmaakopdracht had Portaal een extern facilitair bureau ingehuurd. Onder leiding van Edith Schut, facilitair manager van Bureau Facilities First uit Zoetermeer, heeft Portaal uiteindelijk gekozen voor RUFO clean.

De werkwijze zorgt voor een tevreden en gemêleerde klantenkring, zoals in Leiden het Rijksmuseum voor Oudheden en Boerhaave Museum, maar ook kantoren, scholen, kinderdagverblijven en zorginstellingen.

‘We zijn natuurlijk blij en trots, dat dit RUFO clean gegund word, zeggen Ruud en zoon Sydney Fortman van RUFO clean. De jongste zoon Noël gaat i.s.m. een flink aantal medewerkers, de openbare ruimtes in 58 wooncomplexen onderhouden. Denk dan aan de dagelijkse schoonmaak en glasbewassing van,trappenhuizen, bergingen, liften, entrees en dergelijke. Een enorme uitdaging. Het is n.l. enorm belangrijk dat bewoners in een goede en schone leefomgeving terecht komen. Dat betekent voor ons, een strakke planning, heldere werkschema’s, frequente controles en veel contact met de beheerders. Uiteraard behoorde het geven van gerichte cursussen aan het personeel ook tot de taken. We hebben nieuwe auto’s en de beste schoonmaakmaterialen aangeschaft en creëren ook een aantal stageplaatsen, voor mensen die moeilijk op de arbeidsmarkt kunnen komen. RUFO clean biedt als dienstverlener een totaal schoonmaakpakket aan, zoals dagelijks en periodiek schoonmaakwerk, industriële schoonmaakopdrachten, kantooropleveringen, alarmdiensten, glasbewassing, vloerenonderhoud en het leveren van alle sanitaire benodigdheden en service.

‘We zijn natuurlijk blij en trots, dat dit RUFO clean gegund word’ Dat daar Portaal is bijgekomen brengt een tevreden gevoel. Dat is te zien op bijgevoegde foto. Van links af: Ruud Fortman (directeur Rufoclean), Bernadette Wolters (manager leefomgeving Portaal), Edith Schut, (Facilities First), René Prins (adviseur leefomgeving Portaal), Constatijn Klap (directeur Portaal Leiden) en Sydney Fortman (manager Rufoclean). •

RUFOCLEAN Rooseveltstraat 16, Leiden T +31 71 541 40 95 E [email protected]

www.rufoclean.nl

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mijn werkplek Eric-Paul Sanders | Sanders wijnkopers & BUBB Royal Hoe laat begint jouw werkdag? Deze begint om 8:00uur ’s ochtends. Heel soms een half uurtje later. Nog vreemde gewoonten ’s ochtends vroeg? Ik moet ’s ochtends als allereerste gewoon een kop koffie hebben. Anders heb ik echt een hele slechte ochtend en kom ik moeilijk op gang. Favoriete voorwerp op je bureau? Mijn muis, daar kan ik mijn computer goed mee besturen. Welk uitzicht heb jij vanaf je werkplek? Wanneer ik zit te bellen kijk ik naar Café de Tregter of Restaurant de Vriend. Wie is je grote voorbeeld? Ik hou van mensen die puur op passie iets doen, die anders durven te denken, zoals Richard Branson. Heb ontzettend veel bewondering voor wat hij doet als ondernemer. Wat was je eerste bijbaantje? Ramen zemen bij reisbureau Cebuto.

Hoe ziet jouw favoriete lunch eruit? Waar ik me echt op kan verheugen is het broodje kroket op vrijdag van Piet van der Vooren. Keiharde muziek of doodse stilte als jij aan het werk bent? Ligt er aan wat ik aan het doen ben, over het algemeen in stilte. Neemt niet weg dat ik af en toe de radio keihard aanzet om lekker te kunnen werken. Wat denk je dat collega’s van je vinden? Een collega die altijd bezig is met nieuwe ideeën en met 1.000 dingen tegelijk. Iemand met onuitputtelijke energie. Tegen mij wordt wel eens gezegd: “Eric, nu even de komende twee maanden geen nieuwe ideeën.” Belangrijkste advies dat je ooit gekregen hebt? Dat je altijd aardig en netjes moet zijn tegen de mensen met wie je zaken doet. Altijd moet open staan voor andermans ideeën en hoe goed je het ook doet, wordt niet arrogant. Zorg dat je als je een grote jongen bent, je een mens blijft voor iedereen.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mijn werkplek Edward Bokern | B2-Cleaning.nl Wie ben je en wat doe je? Mijn naam is Edward Bokern en samen met mijn compagnon Gustav Beks runnen wij een schoonmaak bedrijf genaamd B2-Cleaning. Hoe laat begint jouw werkdag? Mijn werkdag begint zo rond 6 uur ’s ochtends en eindigt zo rond 20.00 ’s avonds. Deze tijden kunnen echter variëren afhankelijk van wat er speelt. Nog vreemde gewoonten ’s ochtends vroeg? Niet echt vreemd en waarschijnlijk herkenbaar voor velen; maar ik ga de deur niet uit zonder een kop koffie. Favoriete voorwerp op je bureau? Mijn computer waar ik, als ik niet op locatie ben, verder kan werken en bouwen aan het leveren van maatwerk waar wij als B2-Cleaning voor staan. Welk uitzicht heb jij vanaf je werkplek? Ik heb uitzicht op de werkplek en mijn waarde collega en compagnon; Gustav. Wie is je grote voorbeeld? Moeilijk om 1 antwoord op te geven. Zijn veel mensen en dingen die mij inspireren.

Wat was je eerste bijbaantje? Het zat er al vroeg in. Naast mijn studie was ik al bezig in de schoonmaak. Hoe ziet jouw favoriete lunch eruit? Als ik al lunch dan eet ik graag een goede uitsmijter. Keiharde muziek of doodse stilte als jij aan het werk bent? In principe stilte; hoewel de deur altijd open staat voor een praatje en het welbekende kopje koffie. Wat denk je dat collega’s van je vinden? Dat ik enthousiast en gedreven ben om het allerbeste resultaat te behalen en zo optimale kwaliteit voor de klant en tevens een fijne werkomgeving te creëren voor de B2-Cleaning medewerkers. Belangrijkste advies dat je ooit gekregen hebt? Zeg wat je doet en doe wat je zegt!

25

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

bedrijvenregister Acadi Accountants B.V.

barnhoorn bedrijfsmakelaardij

Media Design B.V.

Richard Jochems AA Zijlbaan 44 | 2352 BN LEIDERDORP T 071 - 750 32 85 F 071 - 750 32 86

Aad Barnhoorn Schipholweg 57 | 2316 ZL Leiden T 071 - 305 02 00 E [email protected]

Chris de Waard Evertsenstraat 69 Y | 2301 CA Leiden T 071 - 523 32 58 | F 071 - 523 32 54 E [email protected]

www.acadi.nl

www.barnhoorn-info.nl

www.md.nl

All Class Catering

Hypodomus

Rob Reizevoort Europaweg 1C | 2381 GR Zoeterwoude T 071 - 514 33 30

Peter van Ingen

Station drukwerk

F 071 - 512 84 25

Rijnburgersingel 59 | 2316 XX Leiden T 071 - 820 00 11

Ton Servaas Scheepmakerstraat 5g | 2222 AB Katwijk T 088 20 40 800 E [email protected]

www.allclasscatering.nl

www.hypodomus.nl/leiden

www.stationdrukwerk.nl

SYca B.v.

Erkend Hypotheekadviseur / Vestigingsmanager

ABS Den Elzen Leiden

restaurant la plancha

Joost den Elzen Harteveltweg 2 2314 XX LEIDEN T 071 - 541 03 20

Miquel Fernandez Morsstraat 55 2312 BL Leiden T 071 - 513 42 62

www.denelzen.nl

www.laplancha.nl leiden

backup service

PROFESSIONAL ORGANIZER

vdw finance

Jan Kees de Vries Fruitweg 24 b | 2321 GK Leiden T 071 - 572 72 49 E [email protected]

Ellen Massaro Drususlaan 177 | 2314 BZ LEIDEN T 071 5424 331 E [email protected]

Paul van der Werf Hooigracht 30B | 2312 KT LEIDEN T 071 - 751 11 22 E [email protected]

www.backup.nl

www.massaro.nl/organizer

www.vdw-finance.nl

VDW Finance Consu

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Het park in cijfers De economische betekenis van Leiden Bio Science Park

In ruim 25 jaar is het Leiden Bio Science Park uitgegroeid tot de internationale top van toonaangevende bedrijven, onderzoekers en opleidingen in de life sciences. Het park is verantwoordelijk voor maar liefst 40 procent van de Leidse economie. Maar hoeveel werkgelegenheid biedt het grootste life sciences kenniscluster van Nederland nu precies? Wat wordt er gemaakt? En welke bedrijven zijn er?

vaccin ter wereld tegen de 5 belangrijke kinderziekten. Meer dan 500 miljoen doses werden via Unicef verspreid in ontwikkelingslanden. Prosensa en het LUMC zijn in de laatste fase van het eerste geneesmiddel tegen de Ziekte van Duchenne, oftewel spierdystrofie. En OctoPlus ontwikkelde een medicijn tegen chronische Hepatitis C.

Welke bedrijven zijn er?

Omzet Leiden Bio Science Park

Het Leiden Bio Science Park telt de meeste biotech starters van Nederland. Veelbelovende Leidse bedrijven zijn bijvoorbeeld to-BBB, dat werkt aan de toegang van medicijnen tot de hersenen, en Prosensa, dat zich inzet tegen de Ziekte van Duchenne. Daarnaast bevindt zich op het park een uitgebreid cluster van gespecialiseerde serviceverlenende organisaties.

Omzet 2009 Productiebedrijven Ongeveer 4,5 miljard euro Deals productontwikkelingsbedrijven Ongeveer 2 miljard euro Dienstverlenende bedrijven Ongeveer 50 miljoen euro

Wat is de werkgelegenheid?

Grote bedrijven op het park Productiebedrijven

Productontwikkelingsbedrijven

Dienstverlenende bedrijven

Onder andere Apotex, CAM Bioceramics, Centocor, Crucell, HAL Allergy en Mentor Onder andere Bac, Crucell, Genencor, FlexGen, OctoPlus, Pharming, Prosensa, ProFibrix en to-BBB Onder andere BaseClear, BioClinica, CHDR, PROXY, Millipore, ServiceXS en Xendo

Wat is ‘Made in Leiden’? Op het Bio Science Park worden regelmatig spraakmakende ontdekkingen en onderzoek gedaan. Denk bijvoorbeeld eens aan Stier Herman, de eerste genetisch gemodificeerde stier in de wereld. Zijn nakomelingen produceren nieuwe geneesmiddelen in hun melk. Daarnaast is Factor-V Leiden ontdekt in het LUMC. Hiermee werd de diagnose van een aangeboren en erfelijke bloedstollingsziekte mogelijk. Maar er zijn ook tal van medicijnen en vaccins ontwikkeld in Leiden. Zo werden wereldwijd al meer dan 2 miljoen patiënten met reumatische arthritis geholpen met een medicijn van Centocor. Crucell ontwikkelde het eerste volledig vloeibare

Uit de jaarverslagen van de bedrijven op het park blijkt dat het aantal werknemers in 2010 ongeveer 12.000 mensen bedroeg. Maar er is uiteraard ook sprake van indirecte werkgelegenheid en dat bedraagt een verdubbeling van dit aantal. In totaal kwam de werkgelegenheid in 2010 dan ook neer op 36.000 werknemers.

Aantal werknemers op het park Bedrijven life science LUMC Overige opleidingen (UL, HLO, MLO en LIS) Totaal

Aantal 3.000 7.000 2.000 12.000

Wat is het opleidingsniveau? Bedrijven LUMC Universiteit Leiden

HBO/WO en hoger 60% 70% 90%

MBO en lager 40% 22% 10%

Bron: Factsheet samengesteld door KvK, Leiden Bio Science Park, VNO NCW Rijnland en Ondernemersvereniging Bio Science Park.

27

Er is meer in het leven dan een Volvo. Agendaloos afspraken maken. Zonder telefoon, maar mét de nieuwe ATB’s een weekend naar het Zwarte Woud stuiven. Dat is het verschil tussen af en toe een goede bui hebben en vol vertrouwen door het leven sturen. Daarom rijd je de nieuwe brutale Volvo V60.

DE NIEUWE BRUTALE VOLVO V60. NU IN ONZE SHOWROOM. BEKIJK DE TESTFILMS OP BRUTAAL.VOLVOCARS.NL Volvo. for life Volvo V60 v.a. € 35.895,- incl. btw, excl. kosten rijklaarmaken, verwijderingsbijdrage. Leasen v.a. € 669,- p.m., excl. btw en brandstof, o.b.v. Full Operational Lease, 60 mnd, 20.000 km p.j., Volvo Car Lease: 0345-68 87 80 (kantooruren). Wijzigingen voorbehouden.

Gem. verbruik: 5,5 - 10,2 l/100 km (18,2 - 9,8 km/l), gem. CO2 uitstoot resp. 144 - 237 g/km.

Leidsevaart 576 De Strubbenweg 8 Arnoudstraat 3 Paxlaan 10 Heerenweg 2

Haarlem Almere Hillegom Hoofddorp Katwijk

T (023) 510 05 55 T (036) 534 62 35 T (0252) 410 650 T (023) 564 82 22 T (071) 409 20 20

Rietschans 70 Nijverheidslaan 1 Pieter Ghijsenlaan 5

COMING SOON

www.svalaauto.nl

Leiderdorp Weesp Zaandam

T (071) 581 09 50 T (0294) 418 200 T (075) 650 45 22

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Stadsbreed een vuist maken voor de ondernemer In gesprek met Ruud Santing Dagelijks zet bv.leiden.nl zich in voor een bloeiende regio met een sterk ondernemersklimaat, vaak in samenwerking met belangrijke, regionale partijen. Een goed voorbeeld hiervan is de Commissie Stadsbreed. Ruud Santing, directeur Proxy Laboratories en vertegenwoordiger van het Leiden Bio Science Park legt uit waar de commissie voor staat.

niet nodig hebben. De RijnlandRoute is actueler en bovendien financieel gekoppeld aan de RijnGouweLijn. Daar zijn we dus al volop mee bezig. Met die 7 kilometer is flink veel geld gemoeid en wij bekijken alle mogelijkheden om de kosten binnen de perken te houden.”

Rol van Leiden Bio Science Park “Vlak voor de zomer van 2010 is de Commissie Stadsbreed in het leven geroepen als reactie op het nieuwe, ondernemersonvriendelijke beleid van de Gemeente Leiden. Onder leiding van het Ondernemersfonds maken vertegenwoordigers van de ondernemersverenigingen in Leiden Bio Science Park, de binnenstad, alle overige bedrijventerreinen en winkelcentra, bv.leiden.nl en de Kamer van Koophandel zich nu stadsbreed hard voor de ondernemer”, vertelt Santing. “We zijn begonnen met één belangrijke issue: de RijnGouweLijn. Voor de komst van die lijn hebben we grensoverschrijdend een vuist gemaakt. En met effect!”

De lijn komt er “In het coalitieakkoord had de gemeente opgenomen dat de RijnGouweLijn er niet zou komen. Ze luisterde daarmee naar de burgers, maar niet naar de ondernemers. En dat terwijl de RijnGouweLijn juist bedoeld was voor de stimulering van de economie. Door gezamenlijk op te treden richting Commissie Staal, de onafhankelijke commissie die moest onderzoeken of de RijnGouweLijn wel geschrapt kon worden, is nu besloten dat de lijn er wel gaat komen. De tweede stap is het bepalen van het tracé. We zijn daarom nu bezig een virtuele en reële tour te maken. Met 20 bussen zullen de gemeenteraadsleden worden rondgereden over de mogelijke trajecten Breestraat en Hooigracht. Met het doel te laten zien waar bochten of krapte het tracé lastig maken. Vervolgens willen we virtueel inzicht geven in hoe de situatie eruit kan zien als er geïnvesteerd is. Je moet het simpelweg voor je zien.”

‘De gemeente luisterde wel naar de burgers, maar niet naar de ondernemers’

De Commissie Stadsbreed is een bundeling van de krachten. Maar wat is daarin de rol van het Leiden Bio Science Park? Kijken zij naar de gehele stad of alleen het eigen park? “Beide natuurlijk. We hebben uiteraard geen behoefte aan een discussie over camerabeveiliging op een ander bedrijventerrein. Maar we denken wel graag mee over zaken die de gehele stad aangaan. Het park heeft goede verbindingen nodig dus praten over de RijnGouweLijn is voor ons erg belangrijk. Maar er is zeker sprake van wederkerigheid. Ons park is verantwoordelijk voor 40 procent van de Leidse economie en bovendien liggen we precies in het gebied met groeipotentieel: tussen de binnenstad en de kust in. Dat is waardevol voor de gehele stad.”

Commissie Stadsbreed aan de slag met MER Vanaf 21 februari ligt de milieueffectrapportage (MER) RijnGouweLijn ter inzage. Het college van B&W gaat een verkeerscirculatieplan maken waarin de trajecten worden vergeleken. Op basis daarvan worden de gevolgen van de verschillende trajecten voor de gebieden Lammenschans, Binnenstad, Singelrand Noord, Stationsgebied en Leiden Bio Science Park breed in kaart gebracht. Het Leidse bedrijfsleven is gevraagd de keuzes in breed economisch perspectief te bekijken. De Commissie Stadsbreed gaat dit project trekken door met een groep (ervarings-)deskundige ondernemers een visie te formuleren. Bent u geïnteresseerd en wilt u meewerken? Meld u aan bij Thea Dickhoff en mail naar: [email protected]

Van structurele aard Dat de Commissie Stadsbreed het doel ‘de RijnGouweLijn moet er komen’ nu behaald heeft, wil niet zeggen dat de strijdbijl begraven wordt. “De commissie zal zich structureel hard blijven maken voor de ondernemer. Volgende onderwerpen zijn natuurlijk de Oostvlietpolder en de RijnlandRoute. Omdat het economische tij er nu even niet naar is, moeten wij vooral de status van de Oostvlietpolder blijven bewaken. Het mag daarom groen blijven, zolang de ondernemers het

Ruud Santing

29

BU N G A LOWPARCK

L U X E W O O N O A S E N A B I J D U I N & S T R A N D R E C R E A T I E B U N G A L O W S

•

N O O R D W I J K ddreef aar

Vo

gel

e

g Lange veld erw e

Ra Kr nd aa ir we sl a a n g

N206,

D ui nw e

g

NOORDWIJKERHOUT

de ein est W Gooweg

NOORDWIJK AAN ZEE NOORDWIJK N206, PROVINCIALEWEG VOORHOUT

Idyllisch vakantievieren bij strand, bos en duinen Bungalowparck Tulp & Zee (62 luxe bungalows) ligt in Noordwijk, met het centrum op vijf km afstand. Dat is wonen en recreëren in een prachtige omgeving. Tussen de bollenvelden, met de duinen en het strand op een paar honderd meter afstand. Het bungalowparck is gelegen aan de rand van het 2e natuurgebied van Nederland. Hier is het altijd vakantie. Liefhebbers van fietsen, zwemmen, wandelen, paardrijden en zonnebaden vinden in Bungalowparck Tulp & Zee de ideale uitvalsbasis. Bungalowparck Tulp & Zee (62 Mietferienhäuser) in Noordwijk, in Nähe des Zentrums. Das bedeutet Wohnen und Erholung in einer prächtigen Umgebung. Zwischen den Blumenzwiebelfeldern, mit den Dünen und dem Strand in ein paar hundert Metern Entfernung. Der Ferienpark liegt am Rande des 2e Naturschutzgebiet der Niederlande. Hier herrscht immer Urlaubsstimmung. Liebhaber von Radtouren, Baden und Spaziergängen sowie Sonnenanbeter haben im Bungalowparck Tulp & Zee den idealen Urlaubsstützpunkt gefunden.

Bungalowparck Tulp & Zee (62 rental homes) in Noordwijk, close to the town centre. A fabulous environment for both living and recreation. Set among the bulb fields, with the dunes and beach just a couple of hundred metres away. The bungalow park is located on the edge of 2e nature reserve in the Netherlands.It’s always holiday time here! People who love cycling, swimming, walking and sunbathing have found their perfect base in Bungalowparck Tulp & Zee.

Welcome to Keukenhof !

Randweg 10, 2204 AL Noordwijk Tel: 0252 - 37 25 15 www.tulpenzee.nl

SAS

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

nieuwe leden

Elke maand melden zich nieuwe leden aan bij bv.leiden.nl. Meer weten over deze leden? Kijk op www.bvleiden.nl.

Tabulus

Online-People

Zakelijke dienstverlening

Uitzendbureau / Werkvoorziening

Dhr. Sander Wijnen

Dhr. Marc Beltman

Witte Rozenstraat 2A - 2311 XV Leiden

Postbus 1203 - 2340 BE Oegstgeest

T 071 - 889 27 44

T 06 – 505 176 76

www.tabulus.nl

www.online-people.nl

Raak-me!

Globe Reisburo Cebuto

Reclame & Visuele Communicatie

Reisbureaus

Dhr. R. Vonk

Mevr. J. van Bostelen

Dorpsstraat 19 - 2631 CR Nootdorp

Doezastraat 30 - 2311 HB Leiden

T 015 - 380 86 99

T 071 – 513 39 41

www.raakme.nl

www.globereisburo.nl/doezastraat

Centrum voor Voet- en Fysiotherapie

Holland Interim & Search

Zorgverlener

Interim Management

Mw A.C.van der Hoogt Utrechtse Jaagpad 32 - 2313 KZ Leiden

T 06 - 449 065 57

Centrum voor Voet- en Fysiotherapie

Dhr. M. Hermans Zonnebloem 38 - 2317 LM Leiden

T 06 – 153 85 33

www.hollandinterimsearch.com de rode vos vof

Kunstuitleen Rijnstreek

Toeristische Informatie

Diversen

Mevrouw S. Fox

Dhr. B. Ouwendijk

Herenstraat 56 - 2313 AL Leiden

Wilhelminalaan 1 - 2405 EB Alphen aan den Rijn

T 0172 - 475 917

www.catharinavanmijdrecht.nl

www.kunstpunt.nl

Administratie & Advisering Basaran B.V.

Ketch Communicatie

Administratiekantoor

Communicatiebureaus/adviseurs

Dhr. Sahin Basaran

Mevrouw S. Witkamp

Vulcanusstraat 20 - 2314 BL Leiden

Van Speykstraat 1C - 2315 TR Leiden

T 06 - 306 297 66

T 06 – 191 623 99

[email protected]

www.ketch.nl

Stucadoorsbedrijf Ginjaar

De Leeuw Assurantiën B.V.

Aannemers/Bouwbedrijven

Verzekeringen / Assurantiën

Dhr. J. Ginjaar

Dhr. R. Nieboer

Haagweg 272 - 2324NC Leiden

Rijnsburgerweg 100 - 2231 AG Rijnsburg

T 06 - 506 441 49

T 071 – 405 16 16

www.ginjaarstucadoors.nl

www.deleeuw.nl 31

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ons kent Ons

Iedereen kan pitchen Wanneer & waar: 7 maart 2011, Hoge school Leiden

Jannie Slijp, Boudewijn Leeuwenburgh

Eric Bloemkolk

Tineke Hafke Meijer en Bram Turkenburg

Jeannette Plaizier (De Partij) en Wilco Giesbert (Svala auto’s Leiderdorp)

Zaaloverzicht

Leni Minderhoud

Benito Ouwendijk (Kunstuitleen Rijnstreek)

vlnr: Jan Hein Siemerink (rug, De Clerq), Arne Klinkenberg (BDO) en Harald Verbeek (BDO)

Margaretha Bernal en Tineke Hafke Meijer en Bram Turkenburg

32

De “opdracht” die meegeven was aan de coaches was: geeft de groep handvatten om een goede pitch te kunnen maken en hoe kan je beoordelen of het een goede pitch is. De werkwijze van de workshop was verder vrij en aan de coach / groep. Leuk om te zien dat verschillende coaches, verschillende aanpakken hebben.

Leni Minderhoud

Brigitte van Rijn

José Helsloot, Hogeschool van Leiden

Arnold van der Capellen (Hogeschool van Leiden)

Boudewijn Leeuwenburgh

vlnr: Taco Menninga, Anneke de Bruijn en Hanneke Enserink

Jannie Slijp

Yiti Bloemkolken Ton van Hofwegen

vlnr: Jeannette Plaizier, Ria Stikkelman, Marc Beltman, Margaretha Bernal, Tineke Hafke Meijer en Bram Turkenburg

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ons kent Ons

Social Media in de praktijk Wanneer & waar: 7 februari 2011, Holiday Inn Leiden Na de opening van bijeenkomst door Reinier Asberg, voorzitter ledenactiviteiten binnen bv.leiden.nl startte Danny Groeneveld van DA Consultancy de Social Media avond. De mensen van de organisatie hadden een groep experts opgetrommeld die in de groepjes gerichte vragen zoveel mogelijk probeerde te beantwoorden.

Maurice van Bokhoven en Jacqueline van Zuiden

Reinier Asberg

Harald Verbeek, Oscar Meijrink en Erik Bunnig

Nienke Schamper

Floor Nobels

Danny Groeneveld

Groep onder leiding van Frank de Puijt

Joost Verbaas, Maloe van der Hoeven, Hansje Görtz en Sabine van der Klugt

33

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

column

Ton van Raan Hoogleraar Ontwikkeling van wetenschap en technologie Universiteit Leiden

Neerwaartse spiraal De toekomst van Leiden hangt af van de mate waarin haar stedelijke economie zich zal ontwikkelen. Zonder economisch draagvlak kan de historische binnenstad niet meer op niveau in stand worden gehouden, en datzelfde geldt voor alle culturele voorzieningen zoals musea, theaters en concerten. Ondanks de sterke groei van het Science Park is het niet geweldig gesteld met de Leidse economie inclusief die van de regio. Vooral het aantal startende ondernemers is bedroevend laag. Merkwaardig voor een stad met zoveel goed opgeleide jonge mensen. Het aantal arbeidsplaatsen in Leiden is al vele jaren lager dan het aantal werkende personen. ‘s Morgens de stad uit naar je werk, en aan het eind van de werkdag weer terug. Bij een economisch succesvolle stad is dat juist andersom. Bovendien gaan de Leidse stedelingen naar andere steden om te winkelen, in plaats van geld in eigen stad te besteden. De spiraal gaat steeds verder naar beneden. Leiden dreigt een verslonsde slaapstad te worden. Zo verliest het een van de meest wezenlijke kenmerken van een stad: centrum van bedrijvigheid en activiteit. Leiden heeft alles in huis om op het gebied van kenniseconomie een stad met dynamiek en allure te zijn, maar is het niet. De centrumfunctie van Leiden wordt steeds verder uitgehold. Daardoor levert Leiden geen wezenlijke bijdrage meer aan haar toekomst, die van de regio, en die van het land. Waaraan ligt dat? Leiden kan haar rol als belangrijk kenniseconomische centrum in het land nooit waarmaken zonder goede infrastructuur. Naast de RGL gaat het om de Rijnlandroute en de Ringweg-oost. Beide zijn hard nodig. Net als bij de RGL geldt dat de stad groter is dan de gemeente en gaat het om infrastructuur van de hele stedelijke agglomeratie. De Rijnlandroute is zelfs van nationaal belang. De randgemeenten Voorschoten en Leiderdorp frustreren al vele jaren deze cruciale infrastructuur: ‘het is een Leids probleem’. En dat terwijl ze volledig aan de stad zijn vastgebouwd en dus deel uitmaken van één en dezelfde stedelijke agglomeratie. De overheid is zich bewust van het belang van de kenniseconomie voor onze toekomst. Krachtiger bestuur, vooral in de Randstad, is noodzakelijk. In het kielzog van de Commissie Kok

34

(2007) wordt gepraat over efficiënter bestuur. Men denkt voorlopig niet verder dan het samenvoegingen van een paar provincies. Overal in het buitenland weet men dat effectief, samenhangend en innovatiebevorderend bestuur vooral gerealiseerd wordt met krachtige regio-gemeenten. Leiden moet als centrale stad voortdurend, en om de vier jaar telkens opnieuw, met vier andere gemeenten in de directe agglomeratie praten over van alles variërend van rondwegen tot stoeptegels. In een dergelijke situatie is het onmogelijk om een krachtig, ruimtelijk en inhoudelijk samenhangend beleid in voldoend tempo te ontwikkelen.

‘Het tij kan alleen worden gekeerd met de vorming van één bestuurlijk geheel door gemeentelijke herindeling’ Het tij kan alleen worden gekeerd met de vorming van één bestuurlijk geheel door gemeentelijke herindeling van de Leidse regio. Alleen al ruimtelijke overwegingen laten zien hoe nodig dit is: de gemeente Leiden heeft een oppervlakte van 23 km2 en dat is het kleinste grondoppervlak van alle steden boven de 100.000 inwoners. Zoeterwoude heeft een vrijwel even groot oppervlak (22 km2), Alphen aan de Rijn heeft 58 km2. Steden als ’s Hertogenbosch en Breda konden na gemeentelijke herindeling een forse slag slaan met bijvoorbeeld bedrijvenparken langs belangrijke autosnelwegen. Daardoor bloeit de lokale economie ten voordele van stad en bewoners. In de Leidse agglomeratie kan zoiets nooit tot stand komen omdat iedere gemeente zijn eigen weg gaat en er geen synthese van gericht, innovatief en krachtig economisch beleid plaatsvindt. Het wordt hoog tijd dat de provincie ingrijpt en datgene gaat doen waar zelfs bestuurskundigen weer hardop over durven na te denken: gemeentelijke herindeling, te beginnen met de Leidse regio.

Fotografie: Hielco Kuipers

nieuw in Leiden City Hotel Leiden Grootste binnenstad hotel van Leiden • Kamer prijzen vanaf e 80,- per nacht met ontbijt Keuze uit verschillende kamers met vele extra faciliteiten zoals jacuzzi en sunshowers Tuin met twee bubbelbaden (alleen voor) hotelgasten • Wireless internet 4Reasons zaal; o.a. congressen, bedrijfsfeesten en diners geschikt van 10 tot 400 personen Mare zaal; Vergaderruimte voor maximaal 20 personen

Check voor meer info www.4reasons.nl en www.bestwesterncityhotelleiden.nl

Best Western City Hotel Leiden • Lange Mare 43 2312 GP Leiden Tel : 071- 5130505 • Fax : 071- 5131626 [email protected] • www.bestwesterncityhotelleiden.nl

Budget

Vennootschapsbelasting

Jaarrekening

Vermogenspositie

Controle

Vooruitzicht Fiscale vraagstukken

Resultaat Balans

Risico’s

Bank

Eigen vermogen

Fiscaal

Analyse

Wet- en regelgeving

Begeleiding

Aangiften

Ambities

Salarisadministratie Beheersen

Ondersteuning

Belastbaar

Bedrijfsvoering Middelen

Financiën Belastingdienst

Ondernemen is keuzes maken. Gebaseerd op de kennis die er is. Van de marktsituatie en de branche. Maar ook van toekomstige ontwikkelingen en van de emoties en verwachtingen die in en rondom het bedrijf leven. Betrouwbare cijfers zijn daarbij het uitgangspunt. Alleen een adviseur die op al die terreinen een sparringpartner is, kan u daarbij helpen. Baker Tilly Berk Leiden Telefoonnummer (071) 305 00 00.

www.bakertillyberk.nl

ACCOUNTANTS EN BELASTINGADVISEURS