Thema 9 Ondernemingsdoelstellingen

Thema 9 Ondernemingsdoelstellingen

Wat zul je leren? • Een aantal mogelijke ondernemingsdoelstellingen herkennen • Aan de hand van eenvoudige instrumenten nagaan in welke mate de ondernemingsdoelstellingen gerealiseerd worden.

1 Ondernemingsdoelstellingen Info en analyse

De Artsen Zonder Grenzen verlenen hulp aan volken in nood, aan slachtoffers van rampen van natuurlijke of menselijke oorsprong en slachtoffers van oorlogssituaties, zonder enig onderscheid van ras, godsdienst, filosofie of politiek.

De noodzakelijke winst te maken en te behouden om de toekomst van de onderneming te kunnen vrijwaren, om een verantwoorde vergoeding te kunnen bezorgen aan onze aandeelhouders, en een faire en competitieve remuneratie aan onze personeelsleden.

Omega Pharma heeft de ambitie om met de Consumer Health-afdeling uit te groeien tot een speler van wereldformaat op de markt van voorschriftvrije geneesmiddelen en verzorgingsproducten.

Als één van de grootste werkgevers van het land streeft de NMBS ernaar om in het personeels-bestand een zo goed mogelijke afspiegeling te krijgen van de Belgische samenleving. In de succesvolle aanwervings-campagne die startte in september 2006 richtte de Groep zich dan ook uitdrukkelijk tot mannen en vrouwen, Belgen van oudsher en van een andere origine,… Ieder heeft immers zijn eigen talenten en verscheidenheid kan een grote rijkdom zijn.

Toch mogen we niet uit het oog verliezen dat de eerste maatschappelijke verantwoordelijkheid van de Belgacom Groep er juist in bestaat om goede resultaten neer te zetten. De Groep stelt immers meer dan 18.000 personen te werk en houdt onrechtstreeks nog duizenden anderen aan de slag. Anderzijds verwachten duizenden investeerders een juiste vergoeding voor de bedragen die ze in de onderneming hebben geïnvesteerd. Het voortbestaan van Belgacom verzekeren is een zware verantwoordelijkheid, en dit voortbestaan en de groei van de onderneming hebben de overhand op elke andere doelstelling of elke andere ambitie.

Je glimlach, daar gaan we voor : in België zijn we met meer dan 2.000 medewerkers bij McDonald’s en zijn franchiserestaurants, die enthousiast alles in het werk stellen om van uw bezoek aan McDonald’s telkens opnieuw een aangenaam moment te maken. Zoals elders ter wereld delen wij ook hier dezelfde filosofie. En dat sinds de oprichting van McDonald’s in 1954. Onze waarden kunnen worden samengevat in 4 letters: K, S, K & W voor Kwaliteit, Service, Kraakhelderheid en Waar voor je geld.

Omega Pharma wil principieel op een duurzame en verantwoorde manier ondernemen.

Thema 9 | Ondernemingsdoelstellingen

Bij de NMBS-Groep zijn duizenden mensen dag en nacht in de weer. Velen lopen in de kijker, anderen niet. Hier laten we enkelen van hen aan het woord over hun beroep. Allemaal dragen ze - direct of indirect - bij tot een correcte dienstverlening en spannen zich dagelijks in om u een veilige, comfortabele en prettige reis te bezorgen.

169

Op de vorige pagina zie je heel wat doelstellingen en filosofieën staan van enkele ondernemingen, waaronder ook enkele non-profit organisaties. Vul nu op de onderstaande kaart de doelstellingen die je in deze fragmenten terugvindt. Gebruik hiervoor telkens één of twee woorden. Je kunt hiervoor per twee samenwerken. ______________________ ______________________

______________________

______________________

______________________ Ondernemingsdoelstellingen

______________________

______________________

______________________

______________________

______________________

______________________ Een onderneming heeft stelt zich heel wat doelstellingen. Sommige doelstellingen richten zich op de aandeelhouder, andere op de klanten en weer andere op het personeel. Een onderneming die erin slaagt deze mix aan doelstellingen te bereiken, is succesvol. Welke doelstellingen richten zich op (dezelfde doelstelling kan bij verschillende stakeholders voorkomen): • de aandeelhouder: _______________________________________________________________ • de klanten: ______________________________________________________________________ • het personeel: ___________________________________________________________________ • het milieu: _______________________________________________________________________ • andere: __________________________________________________________________________ Deze doelstellingen vind je op de websites, in de jaarverslagen of andere rapporten van de desbetreffende ondernemingen. Meestal staan die vermeld onder verschillende titeltjes, zoals missie, doelstellingen, opdrachtverklaring of waarden. Wat is nu het verband tussen deze begrippen en vooral, hoe kan een stakeholder nagaan of deze ‘doelstellingen’ zijn bereikt? 170


2 De opdrachtverklaring Ondernemingen proberen hun overtuigingen neer te schrijven in een missie of opdrachtverklaring. Dit zijn meestal enkele korte zinnen die samenvatten wat de bestaansreden van de onderneming is. Sommige bedrijven hebben een opdrachtverklaring van meerdere pagina’s.

easyJet mission statement We geven onze klanten graag veilige, voordelige en rechtstreekse vluchten. We willen op een flink aantal Europese routes een consistent en betrouwbaar product aanbieden tegen aantrekkelijke tarieven voor de zakelijke en vrijetijdsmarkt. Om dit te kunnen bereiken leiden we onze mensen op en streven we naar duurzame relaties met onze leveranciers.

Opdrachtverklaring Het Woon- en zorgcentrum Den Olm, deel uitmakend van de Imelda vzw, biedt een ruime dienstverlening, aan al dan niet zorgbehoevende ouderen en eventueel aan jongere personen met een chronische en complexe zorgbehoefte. Den Olm is een open huis waar het welzijn van alle bewoners centraal staat en waar op een hartelijke en deskundige wijze voor hen gezorgd wordt doorheen alle fasen van hun verblijf, ook bij ziek-zijn en sterven. Dit willen wij realiseren met alle medewerkers, samen met familie, huisartsen, vrijwilligers en studenten, met maximale aandacht voor de eigenheid en autonomie van iedere bewoner. Alle bewoners mogen van ons professionaliteit verwachten, betrokkenheid, waardering en respect, openheid en eerlijkheid, warme menselijkheid in de omgang met mekaar, gebaseerd op christelijke waarden maar met eerbied voor elke andere filosofische, religieuze en politieke overtuiging. Samen zorgen wij voor een aangename woon-, werken leefomgeving, gebruik makend, op een verantwoorde manier, van de ons beschikbaar gestelde middelen. Het is voor alle medewerkers een blijvende uitdaging om de kwaliteit van zorg te behouden en te verbeteren door gezamenlijk en individueel te streven in het waar maken van deze opdrachtverklaring.


171

4 De doelstellingen

De doelstellingen van een onderneming zijn afgeleid uit de opdrachtverklaring. • In de algemene doelstellingen wordt de koers bepaald die de onderneming volgt, zonder cijfers voorop te stellen. Ze worden dikwijls opgenomen in de opdrachtverklaring. • De operationele doelstellingen bevatten meer concrete cijfers. Zet een kruisje in de juiste kolom (sommige zijn overgenomen uit de fragmenten van de aanknoping).. Algemene doelstelling

Operationele doelstelling

De omzet moet stijgen met 10 % tegen 2010. In 2015 moeten we in elke lidstaat van de EU een vestiging hebben. Omega Pharma wil principieel op een duurzame en verantwoorde manier ondernemen. De dividenden moeten mee groeien met de groei van het bedrijf. We willen een faire en competitieve verloning voor onze werknemers. Volgend boekjaar verwachten we een dividend van 6 %. De uitstoot van CO2 moet tegen 2015 dalen met 25 %. De glimlach van de klant, daar gaan we voor.

4 Het waardecharter Soms worden vooropgestelde waarden en normen opgenomen in een waardecharter. Deze waarden komen natuurlijk voort uit de algemene doelstellingen en de opdrachtverklaring. Bij het maken van een waardecharter denken ondernemers op vrijwillige basis na over de gevolgen van hun activiteiten voor hun omgeving. Tevens lees je er hun goede voornemens om er ook zelf iets aan te doen. Wegens de toenemende belangstelling voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) zien ondernemingen zich verplicht na te denken over het milieu, kinderarbeid, werkomstandigheden, verloning … Soms is er een wereld van verschil tussen het charter en de realiteit. De ondernemingen gebruiken het charter dan als een vorm van publiciteit. Gelezen op de website van C&A … Als onderneming willen wij graag onze maatschappelijke verantwoordelijkheid opnemen. De volgende filosofie beschrijft het best, hoe wij aan deze sociale verantwoordelijkheid kunnen voldoen. Het is onze strategie om het vertrouwen van onze stakeholders te winnen en te behouden, door de volgende verantwoordelijkheden op ons te nemen: • De vervaardiging van veilige en hoogwaardige producten met een goede prijs-kwaliteit-verhouding • Een verantwoorde handelwijze in de landen waar onze goederen geproduceerd worden • Het ondersteunen bij de ontwikkeling van verbeterde personeel/arbeids-voorwaarden op de markten van onze toeleveranciers en dan vooral in de ontwikkelingslanden • Door onze prestaties een bijdrage leveren tot de opbouw van een duurzame gemeenschap 172


… en in de media

Zweten voor C&A in São Paulo C&A in Brazilië koopt kleding die gemaakt is in illegale naaiateliers. Dat is aangetoond door het Braziliaanse Openbaar Ministerie van Arbeid. Toeleveranciers van C&A besteden het werk uit aan sweatshops, waar illegale Boliviaanse immigranten zwoegen onder onmenselijke omstandigheden. Werkdagen van minstens zestien uur, een hongerloon, geen daglicht, een snikhete werkruimte, alleen pauze als je naar de wc moet en slapen op een vieze matras naast de naaimachines. Dat zijn de arbeidsomstandigheden in de sweatshops van São Paulo, waar duizenden illegale immigranten kleding naaien. Ze zijn rechteloos, vrezen uitzetting en klagen daarom niet. Vaak hebben ze torenhoge schulden bij de mensensmokkelaars die ervoor zorgden dat ze onopgemerkt vanuit het straatarme Bolivia naar Brazilië kwamen. Is het waardecharter van C&A volgens jou correct? Waarom (niet)?

Hoe zouden de diverse stakeholders C&A kunnen dwingen op het charter na te leven?

5 Controle-instrumenten Opdat de missie, de opdrachtverklaring, het waardecharter en de doelstellingen geen dode letter blijven, moet de onderneming hieraan constant werken. Hoe kan je dit als stakeholder controleren? De algemene doelstellingen, de missie en het waardecharter zijn moeilijk te evalueren vermits ze zo algemeen zijn. Nochtans heb je in het vorige punt gezien dat C&A wel deglijk op de vingers wordt getikt door allerlei organisaties wanneer ze het niet te nauw nemen met hun ‘waarden’. Dit gebeurt door non-profitorganisaties zoals Schone kleren (www.schonekleren.be), de Wereldwinkel (www.oww.be), BBL (www. bondbeterleefmilieu.be) … De operationele doelstellingen kun je gemakkelijker controleren. Het betreft immers concreet cijfermateriaal, zoals omzetgroei, winstgroei, dividenden … Waar kun je dit cijfermateriaal vinden?

Hieronder zie je de jaarrekening en de balans van Omega Pharma.


173

De onderneming zelf zal worden beoordeeld op basis van deze cijfers: heeft ze haar doelstellingen bereikt? Waar vind je gegevens over: de winst: ____________________________________________________________________________ de groei van de onderneming: ______________________________________________________ de dividenden: ______________________________________________________________________ de schulden: ________________________________________________________________________ Uit deze gegevens kunnen eveneens de stakeholders enorm veel informatie halen, zowel de aandeelhouder als de bank of de leverancier. Op basis van deze informatie zullen zij de onderneming afrekenen op haar gestelde doelstellingen. Welke cijfers zullen vooral worden geraadpleegd door:

174

• de aandeelhouder: ________________________________________________________________

Waarom: __________________________________________________________________________

• de banken (kredietverstrekker): __________________________________________________

Waarom: __________________________________________________________________________

• de leveranciers: ___________________________________________________________________

Waarom: __________________________________________________________________________

• de onderneming zelf: _____________________________________________________________

Waarom: __________________________________________________________________________ Thema 9 | Ondernemingsdoelstellingen

Of een bedrijf goed heeft gepresteerd, gebruikt men de volgende begrippen: Rendabiliteit = netto-winst Liquiditeit = vlottende activa Solvabiliteit= eigen vermogen schulden <= 1 jaar totaal vermogen omzet Toegepast op de Omega Pharma geeft dat:

• Rendabiliteit = netto-winst = _______________________ = _______________________

Omzet

_______________________

Wat betekent dit getal? ________________________________________________________

Welke stakeholder zal vooral aandacht besteden aan deze ratio (= verhouding)?

Waarom? ______________________________________________________________________

• Liquiditeit = vlottende activa = _______________________ = _______________________

schulden <= 1 jaar _______________________

Wat betekent dit getal? ________________________________________________________

Welke stakeholder zal vooral aandacht besteden aan deze ratio (= verhouding)?

Waarom? ______________________________________________________________________

• Solvabiliteit = eigen vermogen = _______________________ = _______________________

totaal vermogen _______________________ Wat betekent dit getal? ________________________________________________________ Welke stakeholder zal vooral aandacht besteden aan deze ratio (= verhouding)?

Waarom? ______________________________________________________________________ Door wie wordt het jaarverslag opgesteld?

Hoe kunnen ze garanderen dat de gegevens in het jaarverslag juist zijn?

Een bedrijfsrevisor, die het vertrouwen geniet van alle partijen, kijkt na of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële positie van de onderneming en van de resultaten van het boekjaar. Hij deelt zijn bevindingen mee op het einde van het jaarverslag. De bedrijfsrevisor is een onafhankelijke persoon, die niet in dienst werkt van de onderneming. Meestal werken meerdere bedrijfsrevisoren samen en vormen zelf een vennootschap, zoals KPMG, Ernst & Young, … Hieronder zie je een fragment van een verslag van de bedrijfsrevisor.


175

Gaat de bedrijfsrevisor van Belgacom akkoord met de voorgelegde jaarrekening van Belgacom? Hoe weet je dat?

Als de bedrijfsrevisor de cijfers niet goed controleert, of bewust fraudeert, kan hij worden vervolgt. GENT - Na ruim zes jaar onderzoek begint in KPMG Bedrijfsrevisoren heeft op Gent het proces-Lernout & Hauspie. geen enkele wijze actief meegewerkt De beschuldigingen zijn niet min: valsheid aan de fraude en is zelf zwaar misvan de jaarrekening, het boeken van nietleid. Dat herhaalt het bedrijf in een toegelaten omzet en het opstellen van verofficiële reactie op mediaberichten valste contracten. Ook de Dexia-bank en de over besluiten van het openbaar minrevisor KPMG staan voor de rechter, omdat isterie over de rol van de ... zij medeplichtig zouden zijn aan de L&Hfraude.

Oefeningen

1 Heeft Bekaert de volgende doelstellingen voor 2006 bereikt? Ja / neen / niet te berekenen De winst mag niet dalen t.o.v. 2005. Het assortiment moet worden uitgebreid. De omzet moet met 2% groeien t.o.v. 2005. De schulden op lange termijn mogen niet toenemen. Het divident moet toenemen met 10%.

176

Bereken (voor 2006):

• de rendabiliteit: __________________________________________________________

__________________________________________________________ Thema 9 | Ondernemingsdoelstellingen

wat betekent dit getal: __________________________________________________________

• de liquiditeit:

__________________________________________________________

__________________________________________________________


• de solvabiliteit:

__________________________________________________________

__________________________________________________________



__________________________________________________________

177

2 Hieronder kan je enkele artikels lezen over het metaalverwerkend bedrijf Umicore.

Minister Jef Tavernier, Umicore en Ovam ondertekenen historische overeenkomst Umicore investeert in de komende jaren ca. 62 000 000 EUR in het weer gezond maken van de vervuilde gronden op haar vier Vlaamse vestigingen én in de aangrenzende woonwijken in Hoboken, Balen/Lommel, Overpelt en Olen. Vlaanderen en Umicore investeren samen elk 15.000.000 EURextra in een fonds dat de vervuiling in de wijdere omgeving van de Umicore vestigingen gaat aanpakken.

Interelectra en Umicore bouwen windturbines in Lommel. Distributienetbeheerder Interelectra gaat samen met Umicore een windturbinepark ouwen op de terreinen van de zinkfabrikant op het grensgebied van Balen en Lommel. Jaarlijks zullen de vier windturbines zo’n 12 miljoen kWh elektriciteit leveren. Goed voor het jaarverbruik van3.430 gezinnen en een vermindering van de CO2-uitstoot met 8.680 ton per jaar.

Huisartsen willen Umicore-werknemers opvolgen Lommel - ,,Een registratie van kankers bij het personeel van Umicore dringt zich op’’, vinden huisartsen uit Lommel en de Kempen. Vijf huisartsen die in de buurt van de Umicore-terreinen werken vinden dat de gezondheid van de Umicorewerknemers opgevolgd moet worden en het aantal kankergevallen bij hen moet geregistreerd worden. Uit onderzoek van de Leuvense professor Jan Staessens bleek dat inwoners van de Kempen en Noord-Limburg vier keer meer risico lopen op longkanker door de cadmiumvervuiling die afkomstig is van de Umicore-fabrieken.

En dit is een fragment uit hun missie, zoals je die kunt lezen in hun jaarverslag. Wij beseffen dat naast het streven naar het beoogde financiële succes tevens aandacht geschonken moet worden aan de ecologische en maatschappelijke invloed van ons doen en laten. Wij onderschrijven volgende principes in ons streven naar duurzame ontwikkeling: • Wij betrekken de beginselen van duurzame ontwikkeling bij onze besluitvorming. • Wij proberen onze milieuprestaties voortdurend te verbeteren. • Wij dragen actief bij aan het beheren en oplossen van risico’s die het gevolg zijn van operaties uit het verleden. • Wij bevorderen en stimuleren elke verantwoorde wijze van ontwerp, gebruik, hergebruik, recyclage en opslag van onze producten. • We streven ernaar een aantrekkelijke werkgever te zijn voor onze huidige en toekomstige medewerkers.

Komt de boodschap uit de artikels overeen met de missie van Umicore? Verklaar.

178


3 Maak een lijstje met drie beursgenoteerde bedrijven waarover je iets meer te weten wil komen. Je leerkracht zal er dean één uitkiezen voor jou. Stel dan gedruende een tiental minuten het volgende voor in de klas: • de voorstelling van het bedrijf; • de missie • de doelstellingen • het waardecharter.

4 Zoek informatie over de missie, doelstellingen en waarden van het farmaceutisch bedrijf Pfizer (www.pfizer.be ‡ Over Pfizer ‡ Missie).

Het is mogelijk dat je geen informatie vindt over een onderdeel. Hou in een logboek bij hoelang je eraan hebt gewerkt, wie wat heeft gedaan en waar je de informatie hebt gevonden. Deze opdracht maak je per vier.

a onder welke titel(s) vind je de opdrachtverklaring: __________________________________________________

doelstellingen: _______________________________________________________

waardecharter: _______________________________________________________

b vind je operationele gegevens? Welke?

c als je geen operationele doelstellingen vindt: zoek op de website drie operationele doelstellingen. Waar heb je die gevonden?

1 ______________________________________________________________________

2 ______________________________________________________________________

3 ______________________________________________________________________


179

Kernleerstof Een onderneming stelt heel wat doelstellingen voorop. Die kunnen zeer algemeen worden opgesteld, of juist heel concreet. Men onderscheid:

• De opdrachtverklaring of missie: die geeft de bestaandredenen van de onderneming.

• De doelstellingen: die bepalen de koers die de ondernemeing wil volgen. In de algemene doelstellingen worden vooral lange termijnperspectieven beschreven. De operationele doelstellingen zijn op korte termijn bruikbaar vermits ze zeer concreet worden opgesteld.

• Het waardecharter: hierin worden de waarden en de normen beschreven, zoals milieuwaarden, ethische waarden …. Ze zijn soms vrij algemeen, zodat er interpretatiemogelijkheden zijn. Controleren of de onderneming haar doelstellingen bereikt, zal vooral gebeuren via het jaarverslag, met name in de balans en de jaarrekening. De diverse stakeholders zijn vooral geïnteresseerd in de

Rendabiliteit = netto-winst omzet

Liquiditeit = vlottende activa schulden <= 1 jaar

Solvabiliteit= eigen vermogen totaal vermogen

aandeelhouder

leveranciers

kredietinstellingen

Een onafhankelijke persoon, de bedrijfsrevisor, maakt een verslag over de getrouwheid van de jaarrekening en de balans. Dit verslag wordt opgenomen in het jaarverslag van de onderneming.

180


Thema 9 Ondernemingsdoelstellingen

Recommend Documents