thema “geboorte”
2010
Thema: “Geboorte” Op welke data vallen Pasen en Pinksteren? Wanneer begint de Ramadan? Wanneer hebben de joden Pesach en vieren de hindoes hun Divali feest? In deze kalender vindt u de data van de verschillende religieuze en culturele vieringen met een korte uitleg over de betekenis ervan. De Nijmeegse Raad voor Levensbeschouwing en Religie bevordert kennis, organiseert ontmoetingen en kweekt betrokkenheid tussen de levensbeschouwelijke en religieuze organisaties ten dienste van kalenderontwerp: jos vecht www.designvitamine.nl
de pluriforme samenleving in Nijmegen. Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen Postbus 273, 6500 AG Nijmegen Kalender bestellen: www.rlrnijmegen.nl
Januari
Doopplechtigheid
Anglicanen
1 januari 2010 Het begin van het jaar voor de internationale kalender is 1 januari. Het is moeilijk om de data van de verschillende religieuze vieringen van de verschillende culturen in te passen op de internationale kalender aangezien zij niet dezelfde kalenders gebruiken. Christenen volgen een zonnekalender, moslims een maankalender terwijl hindoes, joden en de meeste boeddhisten een gemengde kalender gebruiken. Bovendien kennen verschillende culturen een eigen begin van de tijdrekening. De christelijke jaartelling begint met de geboorte van Jezus Christus, de islamitische bij de emigratie van de
Hemelse Vader, met kracht van de Heilige Geest geeft u de gelovigen nieuw leven door het water van de doop. Leidt ons en geef ons kracht door die Geest, zodat wij opnieuw geboren mogen worden en U mogen dienen in geloof en liefde en mogen groeien in uw Zoon, Jezus Christus.
profeet Mohammed van Mekka naar Medina in het jaar 622 en de joodse begint bij de schepping die volgens de joden 3761 jaar vóór de christelijke jaartelling plaatsvond.
5 Verjaardag Guru Gobind Singh – Sikhs Guru Gobind Singh was de tiende en laatste goeroe van de sikhs. Hij richtte zich vooral op het onderwijs van sikh-principes zoals gerechtvaardigheid en gelijkheid van allen, ongeacht hun achtergrond, geslacht en leeftijd. Een van de grootste verwezenlijkingen van Guru Gobind Singh was de verwezenlijking van Khalsa, het broederschap van de Sikhs.
6 EPIFANIE - DRIEKONINGEN - CHRISTENDOM Vooral in de Oosters-Orthodoxe landen wordt dit feest gevierd als de verschijning van Christus. Tegenwoordig lopen kinderen, verkleed als de drie koningen langs de huizen om zingend
M
4
11
18
25
D
5
12
19
26
W
6
13
20
27
D
7
14
21
28
V
1
8
15
22
29
z
2
9
16
23
30
z
3
10
17
24
31
w
1
2
3
4
5
snoep of geld te vragen. Een week later, op 13 januari, wordt de doop van Jezus in de Jordaan herdacht.
15 Chinees Nieuwjaar - Daoïsme Het taoïsme of daoïsme is een Chinese filosofische en religieuze stroming. De teksten Tao Te Ching en Zhuangzi vormen de basis, op schrift gesteld in de vierde en derde eeuw voor onze tijdrekening. Het Chinese Nieuwjaar is een groot volksfeest waarbij mensen uit het hele land hun familie bezoeken.
20 BASANT PANCAMI - HINDOEÏSME De Holikâ (stapel brandbaar materiaal, symbool van het kwaad) wordt opgericht. Iedere dag tot aan de verbranding op Holikâ dahan (28 februari) wordt de stapel verder opgehoogd.
30 TOE BISJWAT – JODENDOM Toe Bisjwat betekent: de vijftiende dag van de maand Sjewat. De Talmoed noemt deze datum als de dag van het nieuwjaar van de bomen. Vandaag wordt deze dag wereldwijd gevierd door het eten van fruit dat in Israel verbouwd wordt. In Israel zelf worden op Toe Bisjwat vaak bomen geplant door schoolkinderen.
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
februari
Bahá’í-kinderklas in Istambul
2 Opdracht van de heer in de tempel - CHRISTENDOM MARIA LICHTMIS - ANTROPOSOFIE 40 dagen na de geboorte van Jezus brengt Maria volgens joodse gebruiken een reinigingsoffer in de tempel. Het is de afsluiting van de kersttijd. In de Antroposofie is het gebruikelijk de restanten van kaarsen naar buiten te brengen. Het wordt buiten weer meer licht: ‘met Maria Lichtmis,
BAHÁ’I GELOOF Beschouwt de mens als een mijn, rijk aan edelstenen van onschatbare waarde. Alleen opvoeding kan de schatten ervan aan het licht doen
kun je het licht weer missen’
komen, en de mensheid in staat stellen daarvan profijt te trekken.
13 MAHA SHIVARÂTRI - HINDOEÏSME
Bahá’u’lláh
Op dit feest, de “grote nacht van Shiva”, wordt overdag gevast en ’s nachts feestgevierd met zang, dans en gebed. Shiva is de god van de verandering, die vernieuwt en ook vernietigt.
13-16 CARNAVAL - CHRISTENDOM Het feest wordt gevierd op de laatste vier dagen voor het begin van de Vasten, de 40-dagenperiode als voorbereiding op Pasen. De dag na het carnaval, 17 februari, heet Aswoensdag en is het begin van de Vastentijd, 40 dagen voor Pasen. In de kerk krijgen gelovigen een askruisje op hun voorhoofd.
14 Tibetaans nieuwjaar of Losar, het jaar van de ijzeren tijger - Boeddhisme 18 -24 Monlan gebedsfestival - Boeddhisme Het feest van de verspreiding van het licht over de hele wereld en het universum met honderd-
M
1
8
15
22
D
2
9
16
23
W
3
10
17
24
D
4
11
18
25
V
5
12
19
26
z
6
13
20
27
z
7
14
21
28
w
6
7
8
duizenden lichtjes en boterlampjes.
26 ID-UL-MAULID - ISLAM DE GEBOORTE VAN DE PROFEET MOHAMMED De profeet Mohammed werd geboren op de twaalfde dag van de derde maand van het islamitische maanjaar. Deze datum komt overeen met het jaar 570 van de christelijke jaartelling.
28 POERIEM / LOTENFEEST - JODENDOM Poeriem verwijst naar de boze plannen van minister Haman, die de joden die plm. 2400 jaar geleden als ballingen leefden in het Perzische rijk wilde vermoorden. Esther, vrouw van koning Ahasveros en zelf ook joods, weet de koning over te halen om de plannen van Haman niet te laten uitvoeren. Het feest wordt met verkleedpartijen en uitbundigheid gevierd.
28 HOLIKÂ DAHAN - HINDOEÏSME Het Hindoe-nieuwjaarsfeest is het feest van de overwinning van het goede op het kwade, het wordt gevierd op de eerste dag van de maand Chait (voorjaar). Het is een dag van eenheid en gelijkheid en tevens een lentefeest. In Suriname is Holi Phagva een nationale feestdag. Op deze dag begint het jaar 2067
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
9
maart
Moeran sanskaar. Het hoofdje van een baby wordt kaalgeschoren, een nieuwe levensfase.
1 HOLI PHAGVÂ - HINDOEÏSME
HINDOEÏSME
Op deze dag aan de vooravond van het holifeest, wordt de op Basant Pangami (11 februari) geplantte Holikâ, symbool van het kwaad, verbrand.
1 Verjaardag Lau Tse - Daoïsme De verjaardag va Lau Tze valt op de 15e van de tweede maanmaand. Lau Tze is zowel de schrijver van het boek Tau Teh Tsjing als de schepper van de wereld.
18 Verjaardag van Zhenwu -Daoïsme De verjaardag van Zhenwu valt op de 3e dag van de 3e maanmaand.
Barmhartige heer, Leid ons van onwaarheid naar waarheid, Leid ons van de duisternis naar het licht en Leid ons van sterfelijkheid naar het onsterfelijke.
Zhenwu is een koningszoon en emanatie van de jade heer, god-voorzitter van het hemelse pantheon.
21 INTERNATIONALE DAG TEGEN RACISME EN DISCRIMINATIE Deze internationale dag is door de Verenigde Naties ingesteld. Op 21 maart 1960 werden in Sharpeville, Zuid-Afrika, 70 demonstranten vermoord. Zij namen
M
1
8
15
22
29
D
2
9
16
23
30
W
3
10
17
24
31
D
4
11
18
25
V
5
12
19
26
z
6
13
20
27
z
7
14
21
28
w
10
11
12
13
deel aan een vreedzame demonstratie tegen de pasjeswet.
21 NIEUWJAARSFEEST NAW-RUZ - BAHÁ’Í Naw-Ruz betekent ‘nieuwe dag’. Een toepasselijke naam voor het Nieuwjaarsfeest dat op de eerste dag van de lente wordt gevierd. De bahá’í-kalender bestaat uit 19 maanden van elk 19 dagen. De maand vóór het Nieuwjaarsfeest is de Vastenmaand. Met vier of vijf Schrikkeldagen wordt het bahá’í-jaar aan het zonnejaar aangepast. In de jaartelling van het Bahá’í Geloof is men gevorderd tot het jaar 166.
31 maart - 5 april PESACH - JODENDOM Met Pesach herdenken joden hoe God het joodse volk vierduizend jaar geleden uit de Egyptische slavernij leidde. De joden moesten toen snel vluchten en hadden geen tijd om het deeg voor hun brood te laten rijzen. Ze namen platte ongezuurde broden mee, matzes. Nog steeds eet men een hele week geen gezuurd brood of andere producten die gist bevatten. Daarnaast leest men het verhaal van de uittocht uit Egypte tijdens een speciale maaltijd, die allerlei symbolische ingrediënten bevat en discussieert men over de actuele betekenis van Pesach.
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
14
Foto: José Krijnen
april
Natuur en techniek : een modern verbond
Humanisten
1 WITTE DONDERDAG 2 GOEDE VRIJDAG 3-4 PASEN - CHRISTENDOM De paasperiode begint 40 dagen voor Pasen met aswoensdag (17 februari). Het uitgangspunt
200 Jaar geleden : De geboorte van Charles R.Darwin : Hij veranderde de wereldperceptie door de geboorte van een nieuwe theorie : de evolutieleer.
voor het begin van deze periode is voor de westerse christenheid de paaszondag, die valt op de eerste zondag na de volle maan na het begin van de lente (21 maart). Dit is de reden dat Pasen elk jaar op een andere datum valt. De veertigdagentijd, de voorbereidingstijd voor Pasen, is voor veel christenen een periode van versobering, vasten en bezinning. Pasen is het belangrijkste feest van de christelijke traditie. De kerkdiensten kennen in alle stromingen een grote uitbundigheid.
1 BOEDDHISTISCH NIEUWJAAR In theravada landen zoals Birma, Thailand, Sri Lanka, Cambodja en Laos wordt het nieuwe
M
5
12
19
26
D
6
13
20
27
W
7
14
21
28
D
1
8
15
22
29
V
2
9
16
23
30
z
3
10
17
24
z
4
11
18
25
w
14
15
16
17
jaar gedurende drie dagen gevierd. Het begint op de eerste volle maan in april. In mahayana landen echter begint het nieuwe jaar op de eerste volle maan in januari. Chinezen, Vietnamezen en Koreanen vieren het nieuwe jaar op de tweede volle maan in januari of de eerste in februari en de Tibetanen nog weer een maand later. De jaartelling is in alle gevallen gevorderd tot het jaar 2552.
14 Vaisakhi – Sikhs Vaisakhi is de verjaardag van de Khalsa (zij die puur zijn) ofwel de viering van het feit dat de eerste Sikhs binnen het Sikhisme geïnitieerd (gewijd, gedoopt) werden. Guru Gobind Singh ontwierp de KHALSA als een algemene broederschap samengesteld door personen die zuiver van hart, gedachten en ziel waren.
21 Ridvan – Bahai Het woord ‘Ridván’ betekent paradijs. Op 21 april herdenken de bahá’ís dat Bahá’u’lláh, de Stichter van het Bahá’í Geloof, in het jaar 1863 in het openbaar Zijn Boodschap verkondigde. Op deze dag worden ook de plaatselijke bestuurslichamen, de Geestelijke Raden gekozen.
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
18
mei
Foto: Joel Thuis
Drie generaties bidden en lezen
13 HEMELVAARTSDAG - CHRISTENDOm Veertig dagen na zijn opstanding is Jezus volgens het christelijk geloof naar de hemel opgeste-
Jodendom
gen, naar God de Vader. Deze gebeurtenis wordt op Hemelvaartsdag herdacht.
Al je kinderen worden onderricht door de Eeuwige,
19-20 SJAWOE’OT (WEKENFEEST) - JODENDOM
rust en vrede zal hun ten deel vallen. Jesaja 54:13
Sjawoe’ot betekent ‘weken’ en wordt daarom ook wel het Wekenfeest genoemd. Zeven weken na Pesach, de uittocht uit Egypte, werd aan de joden hun heilige geschriften geopenbaard, de Tora. Het feest herinnert aan deze ingrijpende gebeurtenis bij de berg Sinaï.
21 WESAK (BUDDHA SHAKYAMUNI’S VERLICHTING EN PARANIRVANA) - THERAWÂDA BOEDDHISTEN Het boeddhistisch vollemaansfeest dat in de maand mei gevierd wordt. In mei werd Heer Boeddha tijdens volle maan geboren. Hij heeft verlichting bereikt. Daardoor ontstond het Wesakfeest.
23 DE DAG VAN DE VERKONDIGING VAN DE BÁB - BAHÁ’Í Op 23e mei 1844 begint de bahá’í-jaartelling. Op die dag verklaarde de Báb (lett. Poort) aan Zijn eerste volgeling dat Hij de beloofde Profeet is. Hij voorspelde dat er weldra een tijd zal aan-
M
3
10
17
24
D
4
11
18
25
W
5
12
19
26
D
6
13
20
27
31
breken van mondiale vrede. De Báb kondigde bovendien de komst aan van een tweede Profeet, de Stichter van het Bahá’í Geloof.
24 -25 PINKSTEREN - CHRISTENDOM Tien dagen na Hemelvaartsdag, en dus vijftig dagen vanaf Pasen, herdenken christenen hoe de discipelen van Jezus de Heilige Geest ontvingen. Er verschenen vlammen boven hun hoofden en ze konden nu zieken genezen in naam van Jezus en Gods boodschap in andere talen verspreiden.
27 Saga Dawa - Boeddhisme
V
7
14
21
28
z
1
8
15
22
29
z
2
9
16
23
30
w
18
19
20
21
22
Herdenking van het Parinirvana, het sterven en de verlichting van de historische Boeddha.
29 DE STERFDAG (HEMELVAART) VAN BAHÁ’U’LLÁH - BAHÁ’I Bahá’u’lláh, Profeet en Stichter van het Bahá’í Geloof, overleed in 1892 in Akka, Israël.
30 Trinitatis - Christendom Na de grote feesten van Kerst, Pasen en Pinksteren staat op deze zondag de gedachte van de Drie-eenheid van God, de Vader en de Heilige Geest, centraal.
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
23
juni
Traditioneel Nieuwjaarsfeest in Iran
17 Nacht van de wonderen - Islam Regaib Kandili (Turks), de eerste nacht van donderdag op vrijdag van de 7e maand Radjab. Turkse moslims herdenken de ontvangenis van de profeet Mohammed. Ze vasten en staan er in de moskee uitvoerig bij stil dat de moeder van Mohammed in deze nacht zwanger werd van de Grote Profeet.
Shiiten - islam “ En vrede zij met mij op de dag dat ik geboren werd, op de dag dat ik sterf en op de dag dat ik weer tot leven word opgewekt.” Koran 19:33
21 WERELDHUMANISMEDAG - HUMANISME Op 21 juni wordt Wereld – Humanisme – dag gevierd. Deze datum (de langste dag van het jaar) is uitgeroepen tot de ‘internationale dag van het humanisme’ als een uiting van levensoptimisme. De dag wordt door humanistische groepen overal ter wereld gevierd.
24 GEBOORTE VAN JOHANNES DE DOPER - CHRISTENDOM ST JANSFEEST - ANTROPOSOFIE Johannes de Doper is degene die met St Jan bedoeld wordt. Als grote profeet werd hij onthoofd
M
7
14
21
28
D
1
8
15
22
29
W
2
9
16
23
30
D
3
10
17
24
V
4
11
18
25
z
5
12
19
26
z
6
13
20
27
w
23
24
25
26
op het moment dat Jezus werkzaam werd en verkondigde: “Kom tot inkeer!” Het feest wordt gevierd als de zomer op z’n hoogtepunt is. Er worden vuren gestookt en door jong en oud spelletjes gedaan waarbij het water en de lach rijkelijk vloeien. Een feestelijke uitgelatenheid als markering voor het feit dat de menselijke weg in de richting van Kerstmis weer naar binnen gaat.
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
27
juli
Sikh bruiloft
6 Verjaardag van Z.H. de 14e Dalai Lama
SIKHs
8 LAILAT AL MIRAJ - ISLAM
God is ÉÉN en is overal en in iedereen. Hij is de Waarheid - Onsterfelijk,
De 27ste van de islamitische maand Rajab is de nacht van de hemelvaart van de profeet Mo-
Scheppend, Zonder Angst, Zonder Vijandschap, Ongeboren, en Zelfschep-
hammed. Deze miraculeuze gebeurtenis wordt ’s avonds in de moskee, in de “gezegende nacht” herdacht. Mohammed vloog op zijn rijtuig, dat Boeraq heette, samen met de engel Jibrail van Mekka naar Jeruzalem en landde op de tempelberg bij de Al-Aqsa moskee. Daar zaten Mozes,
pend. Dit begrip wordt verkregen door de Genade van de Goeroes.
Jesaja, Jezus en nog vele andere profeten. Na met hen gebeden te hebben klom Mohammed naar de zeven hemelen. In de hoogste hemel zag hij Allah. Jeruzalem is na Mekka, de heiligste stad. Later werd daar de Omar moskee gebouwd.
9 Herdenking marteldood van Báb Bahá’í
M
5
12
19
26
D
6
13
20
27
In 1850 werd de Báb in het openbaar geëxecuteerd op een kazerneplein in de stad Tabríz (Perzië)
20 TISHA BE’AV - JODENDOM Tisja be-Av betekent: de negende dag van de maand Av. Op die dag troffen meerdere rampen het volk van Israël. Zowel de Eerste als de Tweede Tempel werden op die dag verwoest. Maar
W
7
14
21
28
D
1
8
15
22
29
V
2
9
16
23
30
z
3
10
17
24
31
z
4
11
18
25
w
27
28
29
30
ook andere rampen hebben op de negende Av plaatsgevonden, waaronder de verdrijving in 1492 van de joden uit Spanje. Daarom werd deze rouwdag een symbool voor alle rampen en vervolgingen in de joodse geschiedenis. De traditie zegt dat de Messias op de negende Av geboren zal worden. Een teken van hoop en verlossing
26 LAILAT AL BARA’AH - ISLAM DE NACHT VAN DE LOTSBEZEGELING De veertiende nacht van de islamitische maand sha’baan wordt Lailat-ul-Baraat genoemd. Het is een nacht van gebed en meditatie, vergeving van zonden en bepaling van het lot. Allah stelt in deze nacht vast wie er in het komend jaar zullen sterven en wie er geboren zullen worden.
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
31
augustus
Foto: Bong-Joo Westra
Naamgevingsceremonie bij de geboorte van een kind
11 BEGIN VAN DE RAMADAN VASTENMAAND - ISLAM De vastenmaand Ramadan is de negende maand van het islamitisch jaar. Moslims gedenken dat in deze maand de profeet Mohammed de eerste van de openbaringen ontving die samen de Koran vormen. Op de nacht van de 27ste Ramadan (5 september), de z.g. Lailat-ul-Qadr, bracht de engel Jibrail de eerste openbaring van de heilige koran over aan de profeet Mohammed. Deze gebeurtenis wordt uitgebreid in de moskee herdacht. Tijdens de ramadan mogen moslims niet eten, drinken, roken of seksuele gemeenschap hebben tot na zonsondergang.
15 HEMELVAART VAN MARIA - CHRISTENDOM
Sunniten - islam Elk kind wordt geboren met de natuurlijke geaardheid, dat wil zeggen dat het ontvankelijk is voor Gods liefde. Maar al naar gelang de overtuiging of de religie van de ouders wordt het kind als een moslim, een jood, een christen of een atheïst opgevoed. Hadith
Herdenking van de opneming in de hemel van Maria, de moeder van Jezus. Dit feest wordt in vele landen, maar niet in Nederland, gevierd met processies
24 RAKSJA BANDHAN - HINDOEÏSME Dit is de dag waarop vrouwen en meisjes een koordje (bandhan) van gekleurde katoen of zijde binden om de pols van de man of jongen van wie zij hulp en bescherming (raksja) verwachten.
M
2
9
16
23
30
D
3
10
17
24
31
W
4
11
18
25
D
5
12
19
26
V
6
13
20
27
z
7
14
21
28
Meestal gebeurt dit tussen broer en zus, maar het kan ook tussen anderen, die vanaf dan zijn als broer en zus.
z
1
8
15
22
29
w
31
32
33
34
35
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
36
september
Doopceremonie in de Syrisch Orthodoxe Kerk
9-10 ROSJ HASJANA - JODENDOM Rosj Hasjana is het joods nieuwjaar. Het duurt twee dagen. Voor joden begint nu het jaar 5771. Rosj Hasjana wordt thuis gevierd met een feestelijke maaltijd. In de synagoge staat de dienst in het teken van inkeer. Er wordt daar vele malen op de ramshoorn geblazen om de mensen als het ware wakker te schudden. De tien dagen tot Jom Kippoer (Grote Verzoendag) vormen samen
Syrisch Orthodoxen Toen zag ik een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. De eerste hemel en de eerste aarde waren verdwenen en ook de zee bestond niet meer. Ik zag een nieuw Jeruzalem, een nieuwe heilige stad. Openbaring 21: 1 en 2
dagen van inkeer en bezinning.
9 ID AL-FITR / EINDE VAN DE VASTEN, SUIKERFEEST - ISLAM Id al-Fitr is een 3 dagen lang durend feest op het einde van het vasten. Men gaat bij elkaar op bezoek en eet samen. Er komt veel zoetigheid op tafel, waardoor het vanuit het Turks in Nederland ook bekend is als suikerfeest. Men feliciteert elkaar, wenst elkaar een gezegend feest
M
6
13
20
27
D
7
14
21
28
W
1
8
15
22
29
D
2
9
16
23
30
V
3
10
17
24
z
4
11
18
25
z
5
12
19
26
w
36
37
38
39
en geeft cadeautjes. De kinderen worden extra verwend. Als er ruzie was, wordt dit tijdens het suikerfeest bijgelegd en vergeten.
18 JOM KIPPOER - JODENDOM Jom Kippoer – Grote Verzoendag - duurt een dag en wordt wel de belangrijkste dag van het joodse jaar genoemd. Het is een vastendag waarop je niet mag werken. Op Jom Kippoer tracht je met jezelf, je medemens en God in het reine te komen. De meeste tijd is men in de synagoge. Alle gebeden staan in het teken van inkeer. Daarna zoeken mensen elkaar op om samen het vasten te breken met een maaltijd.
23-30 SOEKOT - JODENDOM Soekot wordt ook wel Loofhuttenfeest genoemd. Het feest duurt zeven dagen. Het is gebruik om in je eigen tuin een loofhut te bouwen, waarin je elke avond eet. Het feest, oorspronkelijk ook een feest van de late oogst, herinnert aan de tijd dat de joden in de woestijn in tenten leefden. Men beoefent ook een speciaal zwaairitueel met een bundel van een mirretak, een wilgentak, een palmtak, tezamen met een aromatische citrusvrucht.
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
40
oktober
Daoistische verwelkomingsceremonie voor de goden
1 SIMCHAT TORA - JODENDOM Op Simchat Tora wordt gevierd, dat de Tora, het voor joden heiligste deel van de bijbel, er is. Op deze dag wordt in de synagoge de jaarcyclus van lezing uit de Tora afgesloten en de cyclus van een nieuwe leesronde begint. Het slot van het laatste boek van de Tora wordt gelezen en daarna het eerste stuk van het eerste boek (Genesis). In de synagoge wordt met de Torarollen rondgedanst.
TAOÏSME Dao is een leeg vat dat u niet kunt vullen. Zo’n diepe afgrond; alles lijkt er te ontstaan. Het maakt scherpte bot, snijdt verwarring los.
20 Guruschap overgedragen – Sikhs
Laozi’s Daodejing vers 4
Guruschap overgedragen aan het heilige geschrift (genoemd Guru Granth Sahib Ji). De Guru Granth Sahib bestaat uit 1430 pagina’s. Het bevat de Bani’s ( de spirituele composities) van de eerste vijf Guru’s en de negende Guru, maar ook verzen en delen van geschriften van Moslimen Hindoe spirituele leiders
M
4
11
18
25
D
5
12
19
26
W
6
13
20
27
D
7
14
21
28
V
1
8
15
22
29
z
2
9
16
23
30
z
3
10
17
24
31
w
40
41
42
43
44
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
november
Foto: ELLY van Doorn
Toewijding
1 ALLERHEILIGEN - CHRISTENDOM 2 ALLERZIELEN - CHRISTENDOM Allerheiligen of Feest van alle Heiligen, is een christelijke feestdag waarop alle heiligen van de Rooms-Katholieke kerk gezamenlijk worden vereerd en herdacht. Het feest wordt sinds de negende eeuw gevierd op 1 november. Op Allerzielen wordt in katholieke kring gedacht aan degenen die in het afgelopen jaar zijn overleden.
5 DIVALI - HINDOEÏSME Divali is, net als Holi, een seizoensfeest, maar nu in de herfst. Oorspronkelijk was het een oogst-
Tibetaans Boeddhisme Deze verdienste draag ik op voor de vrede in de wereld ter voorkoming van [milieu-en] natuurrampen, en voor een gunstige wedergeboorte. Mogen alle wezens tot verlichting worden gebracht.
feest. Divali komt van het woord Dipavali, dat een rij lampjes betekent. Tegen de schemering steekt men in iedere kamer van het huis, en als het klimaat het toelaat ook buiten op het pad of op het dak, kaarsen aan. Het hoogtepunt vormt de offerdienst voor godin Laksmi. Op rivieren en stroompjes worden drijvende lampjes los gelaten.
12 GEBOORTEDAG VAN BAHÁ’U’LLAH - BAHÁ’Í Bahá’u’lláh is de Stichter van het Bahá’í Geloof, de jongste wereldgodsdienst. Hij werd in 1817 geboren in Perzië. Op last van de autoriteiten werd Hij met Zijn familie verbannen naar Irak en
M
1
8
15
22
29
D
2
9
16
23
30
W
3
10
17
24
D
4
11
18
25
V
5
12
19
26
z
6
13
20
27
z
7
14
21
28
w
45
46
47
48
later naar Turkije. Hij overleed in 1892 in Israël.
15 - 16 ID AL-ADHA - ISLAM Het Offerfeest is het belangrijkste feest van de Islam. De moslims vieren het drie of vier dagen. Het offerfeest wordt gevierd aan het einde van de bedevaart naar Mekka. Bij het offerfeest herdenken moslims het offer van Ibrahim (Abraham), die bereid was zijn zoon Isma’iel op te offeren voor God. Op de 10de dag van de hadj (bedevaart naar Mekka) slacht iedere familie die daartoe de middelen heeft een schaap en verdeelt het vlees onder familieleden en armen.
21 Verjaardag Guru Nanak Dev ji (de eerste Guru) - Sikhs Guru Nānak was de stichter van het sikhisme en de eerste van tien goeroes van de sikhs. Volgens hem was de correcte weg van leven in simpele woorden : Kirat karo (op eerlijke wijze je kost verdienen),Vand chako (deel met anderen, naastenliefde) en Naam Japo (mediteer op godsnaam).
21 Palden Lhamo festival – Boeddhisme Palden Lhamo is de beschermster van de leer van de Boeddha.
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
49
2-9 CHANOEKA - INWIJDINGSFEEST - JODENDOM Op het Chanoeka wordt herdacht hoe de Joden in de tweede eeuw voor de gewone jaartelling zich wisten te ontworstelen aan de onderdrukking door de koning van Syrië. De tempel werd weer ingewijd en een wonder gebeurde, doordat de tempelkandelaar acht dagen lang brandde op een kruikje olie, genoeg voor één dag. Thuis wordt acht dagen lang een lichtje aangestoken,
december
Wees stil en weet.
xxxxxxxxxxxxx
ZEN BOEDDHISME In april kunnen we in Frankrijk geen zonnebloemen zien. Dus kunnen we zeggen “ze bestaan niet” . Maar de plaatselijke boeren hebben al duizen-
elke dag eentje meer.
den zaadjes geplant en als zij naar de kale heuvels kijken zijn ze in staan ze
7 MOEHARRAM - ISLAMITISCH NIEUWJAAR
te zien. De zonnebloemen zijn er. Ze missen alleen zon, regen en juli. Dat
De eerste dag van de moslimkalender is de dag waarop de profeet Mohammed en zijn volge-
we ze niet zien betekent niet dat ze er niet zijn.
lingen de stad Mekka verlieten en naar Medina verhuisden, de hidjra. Dit wordt gezien als het moment waarop de religieuze en sociale gemeenschap van de moslims werd gesticht. In de christelijke jaartelling is dat op 16 juli 622 (na Christus). Op deze dag begint het jaar 1431.
16 Ashura - Islam
M
6
13
20
27
D
7
14
21
28
W
1
8
15
22
29
D
2
9
16
23
30
V
3
10
17
24
31
z
4
11
18
25
z
5
12
19
26
w
49
50
51
52
Islamitische vastendag waarop verschillende geloofsmomenten centraal staan: de schepping, het vertrek van Noach en de zijnen uit de ark en de redding van Mozes uit de handen van Farao worden herdacht. Op deze dag is de kleinzoon van de profeet Mohammed, Hussain, de marteldood gestorven.
25 Herdenking van de sterfdag van Je Tsongkhapa – Boeddhisme Je Tsongkhapa (1357-1419) is de stichter van de Tibetaanse Gelugpa traditie.
25-26 KERSTFEEST - CHRISTENDOM Kerst begint met de kerstnachtdienst in de nacht van 24 op 25 december. In de kerstdienst wordt de komst of de geboorte van de Messias, Jezus Christus gevierd. Jezus Christus werd in Bethlehem geboren uit een joodse vrouw, Maria, die maagd was en door God uitverkoren om zijn zoon te baren. De echtgenoot van Maria was Jozef. Zij waren onderweg en zo kon het gebeuren dat Jezus in een stal werd geboren. Hieraan herinnert de kerststal ten tijde van Kerstmis.
De Interreligeuze kalender - 2010 - www.rlrnijmegen.nl copyright©Raad voor Levensbeschouwing en Religie Nijmegen
53
