Hygiëne Als de afgekolfde melk gebruikt wordt om een te vroeg geboren of zieke baby te voeden, is hygiëne extra belangrijk om de groei van bacteriën te voorkomen. Moedermelk is onder andere door de aanwezigheid van levende witte bloed¬cellen een goed houdbaar product. Zéker als de melk onder de beste condities bewaard en vervoerd wordt. Richtlijnen • Voordat u de borstpomp gaat gebruiken, is het nodig om de handen goed met water en zeep te wassen (in het ziekenhuis gebruikt u sterilium). • Het ziekenhuis geeft steriele flesjes om moedermelk in te bewaren. Probeer Naam baby:
de binnenkant van de flesjes en binnenkant van de dop niet aan te raken. • Wij adviseren u de voedingsbeha bij voorkeur dagelijks te wassen. Als u
Tijdstip geboorte:
borstkompressen gebruikt, moet u deze iedere keer na het kolven verschonen. • Het is niet nodig om de tepels extra te wassen voor het afkolven. Eén keer per dag douchen is voldoende. • Gebruik geen zeep of lotions; op de tepelhof bevinden zich kliertjes die een vettige stof afscheiden. Die houden de tepelhof soepel en hebben een antiseptische werking.
Inleiding U heeft besloten borstvoeding te geven en bent geadviseerd te starten met kolven. In dit kolfdagboek geven wij u informatie. Kolven is een kunstmatige manier om de borstvoeding op gang te brengen. Dit kolfdagboek kunt u invullen, eventueel samen met de verpleegkundige. Zo houdt u overzicht op het kolven,
• Na gebruik dient u de kolfset huishoudelijk schoon te maken. Dit betekent eerst koud en dan warm afspoelen van de losse kolfonderdelen. Daarna goed drogen en bewaren in een servet in een bekkentje tot u weer gaat kolven. • Tijdens de ziekenhuisopname verstrekken wij dagelijks een steriele kolfset. De gebruikte set wordt opnieuw gesteriliseerd.
de melkproductie en het borstvoeden. Dit kolfdagboek dient als communicatiemiddel tussen kraam- en kinderafdeling. Zorg dus dat u dit boekje meeneemt, als u naar de kinderafdeling gaat.
1 Kolfdagboek
2
• Het kan soms enkele minuten duren voordat de melk gaat stromen, dit is normaal. De hoeveelheid afgekolfde melk kan elke keer verschillen. De eerste dagen na de bevalling komt er misschien niet meer dan enkele druppels. Dit is Bij gebruik van een dubbele afkolfset: Toeschietreflex bevorderen door borstmassage: 5 min beide borsten tegelijkertijd kolven,1 minuut stoppen en weer borstmassage. Weer beide borsten 5 minuten tegelijk kolven.
colostrum, wat veel afweerstoffen voor de baby bevat. Ook kleine beetjes hebben dus grote waarde en dragen bij aan de gezondheid van uw kind. • Bij het stoppen van het afkolven moet u eerst de pomp uitzetten en dan pas het aanzetstukje van de borst nemen, dus eerst het vacuüm verbreken.
óf: 10 min achter elkaar beide borsten tegelijkertijd kolven Sommige moeders merken dat het tussendoor stoppen met kolven de
Borstmassage voor en tijdens het kolven met als doel het toeschietreflex
toeschietreflex beter stimuleert dan 10 minuten aan een stuk af te kolven. U kunt
te bevorderen
uitproberen wat voor u het beste werkt.
Masseer de melkgangen en -kliertjes door met een vlakke hand van boven af richting tepel te drukken. Maak cirkelvormige bewegingen met de vingers,
Effectief kolven • Zorg dat alle benodigdheden binnen handbereik liggen, zoals de borstpomp,
concentreer de bewegingen gedurende enkele seconden op één plek voor u naar een andere plek gaat. Ga in een ronde beweging richting tepelhof.
kolfsetje(s), steriele flesjes, etiketten,een katoenen luier en een horloge. • Voor de aanmaak van moedermelk is vocht nodig. Drink daarom naar behoefte. Het is goed om bij elke kolfbeurt iets te drinken te nemen. • Voor het kolven de handen goed wassen met water en zeep of sterilium. • Zet de kolf volgens de instructie van de verpleegkundige in elkaar. • Zorg ervoor dat u comfortabel zit en probeer te ontspannen, sluit zonodig de bedgordijnen en maak gebruik van kussens om de armen te steunen. • Leg een katoenen luier onder uw borsten, deze vangt de gelekte melk op. • Houd het borstschild tussen duim en middelvinger en druk het zachtjes tegen de borst, de tepel moet in het midden van het borstschild zitten om schuren van de tepel aan het plastic te voorkomen.
(Bron: Atlas Borstvoeding / Borstvoedingorganisatie LLL)
• Stel de borstpomp in op de laagste vacuümstand. Zet dan pas het apparaat aan met behulp van de aan/uit-toets en begin te kolven.
Kneed de borsten goed
• Verhoog eventueel tijdens het kolven geleidelijk het vacuümniveau tot een
door met beide handen.
comfortabele zuigkracht, die voor u het beste resultaat geeft en geen ongemak
Masseer stevig of
veroorzaakt. Kolven mag nooit pijnlijk zijn! Wanneer dit wel het geval is, is het
strelend als het maar
beter om het vacuümniveau van de borstpomp wat lager te zetten. Bij kolven is
prettig aanvoelt.
niet de zuigkracht het belangrijkste maar het ritme van de zuigbeweging.
3 Kolfdagboek
4
Wat ook kan helpen is gebruik te maken van
Opwarmen
de zwaartekracht door voorover te leunen en
Moedermelk kan worden opgewarmd onder de warme kraan, in een
te ‘schudden’.
flessenwarmer of in een pannetje met warm water. Moedermelk kan beter niet in de magnetron worden opgewarmd omdat waardevolle bestanddelen van de melk vernietigd worden als deze boven 55 °C komen. Restjes al opgewarmde moedermelk mogen niet worden bewaard. Bevroren moedermelk ontdooien in de koelkast.
Kolven met de hand
Moedermelk dient met koelelementen vervoerd te worden van huis naar
Kolven met de hand is een eenvoudige en goedkope methode, het vergt
ziekenhuis.
meestal wel enige oefening. Deze methode is minder geschikt wanneer langdurig afgekolfd moet worden. Kolven met de hand kan op veel manieren. Eén van de mogelijkheden is de volgende: • de vingers wrijven niet over de huid maar de weefsels onder de huid worden gemasseerd • duim en wijsvinger staan tegenover elkaar ter weerzijde van de tepel, ongeveer 2,5 cm achter de aanzet van de tepel • duim en wijsvinger duwen de huid over de onderliggende weefsels in de richting van de borstkas
Verhuur van elektrische borstpompen Een professionele elektrische borstpomp is een duur apparaat. Omdat u die maar tijdelijk nodig hebt, is huren een goedkope oplossing. U kunt een kolf huren bij: Groene Kruis Zorgwinkel Oosterstraat 12 9203 BB Drachten www.groenekruiswinkel.nl tel: (0512) 541 701
• duim en wijsvinger worden naar elkaar toegeduwd • duim en wijsvinger duwen over de kanalen in de richting van de tepel • enkele malen herhalen dan de duim en wijsvinger verplaatsen rondom de
Medela steunpunt bij u in de buurt: Zie voor adressen: www.medela.nl of via telefoon: 073 6904040
tepel, zodat alle melkklierlobben aan bod komen
5 Kolfdagboek
6
Dag 1 : Datum ......./......./......
Kolfbeurt
Starttijd
Afgekolfde
kolven
melk in ml
Dag 2 : Datum ..../........./.....
Borstgevoed in ml
Hoe en hoelang
Afspraken
Kolfbeurt
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
Starttijd
Afgekolfde
kolven
melk in ml
Borstgevoed in ml
Hoe en hoelang
Afspraken
Dag 3 : Datum ...../....../......
Kolfbeurt
Starttijd
Afgekolfde
kolven
melk in ml
Borstgevoed in ml
Hoe en hoelang
Afspraken
1 2 3 4 5 6 7 8
7 Kolfdagboek
8
Dag 4 : Datum ....../......../.......
Kolfbeurt
Starttijd
Afgekolfde
kolven
melk in ml
Dag 6 : Datum ...../....../......
Borstgevoed in ml
Hoe en hoelang
Afspraken
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
Dag 5 : Datum ......./......./......
Kolfbeurt
9
Kolfbeurt
Starttijd
Afgekolfde
kolven
melk in ml
Starttijd
Afgekolfde
kolven
melk in ml
Borstgevoed in ml
Hoe en hoelang
Afspraken
Dag 7 : Datum ...../......./......
Borstgevoed in ml
Hoe en hoelang
Afspraken
Kolfbeurt
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
Starttijd
Afgekolfde
kolven
melk in ml
geen code, gaat er wrschlijk uit
Borstgevoed in ml
Hoe en hoelang
Afspraken
Kolfdagboek
10
11 Kolfdagboek
12
