Huid-op-huid contact; baby en borst rond de geboorte Annet Helmsing lactatiekundige IBCLC
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
verschil
Huid-op-huidcontact
Stichting Zorg voor Borstvoeding: – Vuistregel 4: dat moeders binnen een uur na de geboorte van hun kind worden geholpen met borstvoeding geven. – Vuistregel 2: dat alle betrokken medewerkers de vaardigheden aanleren, die noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van dat beleid.
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Ervaringen baby in baarmoeder? • Ontvangt 24 uur/dag voeding en zuurstof via bloed • Vruchtwater wordt gedronken, en uitgeplast (21) • (25) hij kan allerlei geluiden horen • (28) hij kan zien (licht en donker) • (33) alle zintuigen werken • Meconium verzamelt zich in darmstelsel 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Geboorte Veranderingen • Kolonisatie met bacterien • Zintuigen gebruiken voor ontwikkeling • Zelf ademen voor zuurstofvoorziening • Zelf voeden voor bescherming tegen ziekteverwekkers • Zelf voeden voor groei • Reflexen gebruiken 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
9 stadia van pasgeborene gedrag Ann-Marie Widstrom (Gold 2011) 1. Geboortekreet; longen vullen zich en bloedcirculatie verandert naar extra-uterien leven 2. Uitrusten; 2 (2-4 minuten) geen bewegingen in mond kindje, hoofd, armen en benen 3. Wakker worden 2,5 (1-5);lichte bewegingen van hoofd, schouders en ledematen. Openen van ogen en kleine mondbewegingen 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Stadia van pasgeborene gedrag (vervolg) 4. Activiteit 8 (4-12) kindje toont meer mondbewegingen en zoeken, kijkt naar de borst.. 5. Rust 18 (13- 26,5) tussen de activiteiten door 6. Kruipen 36 (18-54) gebeurt als kindje naar borst kruipt, of glijdende of springerige bewegingen maakt 7. Wennen aan borst 43 (29-62) doordat kindje areola en tepel likt (soms 15-20 minuten likken voor het eerste zuigen) 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Stadia van pasgeborene gedrag (vervolg) • 8 Zuigen 62 (43-90 ) baby zuigt met wijd open mond • 9 Slapen 70 (52-79)
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Welk effect heeft vroeg huidcontact? Baby: • • • • • •
Stress van de geboorte wordt opgeheven Huilt minder Zuurstofgehalte in bloed blijft goed Stabilisatie van hartslag en bloeddruk Bloedglucose gehalte wordt op peil gehouden Houdt baby warm door temperatuur uitwisseling met moeder, ook bij prematuren
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Welk effect heeft vroeg huidcontact? Baby: • Reflexen om te gaan voeden worden gewekt • Slapen, uitrusten • Moedigt baby aan om de borst te gaan vinden en er aan te gaan zuigen • Moedigt hem aan al zijn zintuigen te gebruiken: ruiken,kijken, luisteren, aanraken, proeven • Waardoor hij betere zelfregulatie op leeftijd 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Welk effect heeft vroeg huidcontact Moeder: • Zorgt voor ontspanning • Bevordert oxytocine niveau’s • Bevordert instinctief moeder gedrag – Houden kindje vaak naar linkerkant lichaam – Praten op hogere toonhoogte – Kijken baby vol in de ogen
• Bevordert binding aan baby • Stimuleert melkproductie 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Dvd: Deel 3,4 en 5
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
L.Bramson et al. Effect of early skin-to-Skin mother– infant contact during the first 3 hours following birth on exclusive breastfeeding during the maternity hospital stay. J of Human Lact 28; 2010
In een groot prospectief onderzoek zijn gegevens verzameld van alle vrouwen die gedurende een jaar zijn bevallen in 19 ziekenhuizen in Californië. Totaal ging het om 21.842 moeders en kinderen. Uit het onderzoek bleek dat huid op huid contact tussen moeder en kind in de eerste drie uur na de bevalling samenhing met uitsluitend borstvoeding tijdens de kraamtijd. Hoe langer dit contact, des te groter de kans op borstvoeding zonder bijvoeding; een OR van 1,37 bij een
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
I.Wiklund et al. Epidural analgesia: breastfeeding succes and related factors. Midwifery 2009 Apr
• Retrospectief onderzoek • Met en zonder Epidurale pijnstilling • Geen: gecompliceerde bevalling, stuitligging, vacuumextractie, tangverlossing, tweelingen, Apgar na 5 min. van < 7
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Na epidurale pijnstilling • Kans bijna 4x groter dat baby niet aan borst drinkt binnen de eerste vier uur • Kans 2x zo groot dat baby tijdens verblijf in ziekenhuis kunstvoeding krijgt • Kans is significant groter dat baby’s niet uitsluitend borstvoeding krijgen met ontslag uit ziekenhuis.
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Zorg rond de geboorte • Kleding moeder/ HOH mogelijk? • Borsten niet wassen • Navelstreng lang laten • Droog baby’s hoofdje en borst moeder • Bedek baby met droge (warme) doek • Zorg voor vrije luchtwegen • Zorg dat baby niet kan vallen 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Zorg rond de geboorte • Zorg ervoor dat een gezonde baby niet weggenomen wordt van zijn moeder als hij in een van de 8 stadia is om te gaan voeden • Stel wegen en meten uit tot na de eerste borstvoeding • Stel Vit.K toediening ook uit tot na BV 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Zorg rond de geboorte • Vermijd “hulp bij het aanleggen” door een zorgverlener • Bedenk dat kindjes in stadium 7 ”kennismaken met borst”, er meer dan 20 minuten over kunnen doen voor ze plotseling toehappen
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Geef voorlichting over babygedrag vlak na de geboorte.
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Facilitating Autonomous Infant Hand use During Breastfeeding Catherine Watson Genna
• Als moeder half achterover ligt kan baby instinctief gedrag vertonen: • Baby zoekt met zijn handjes lokatie van tepel, streelt en manipuleert de borst en maakt soms tepelhof hapbaar, door erin te drukken. • www.clinicallactation.org journal 2010 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Biological nurturing Suzanne Colson • Reflexen baby worden ten volle benut • Moederlichaam (hoofd, nek, schouders, boven- en onderrug) wordt volledig gesteund --relaxed • Half achteroverleunend zitten/liggen • Handen zijn vrij • Door zwaartekracht blijft baby op moeders lichaam gesteund 5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC
Madonna of klassieke houding
5-3-2013
Annet Helmsing IBCLC