The Merit Capital Investor September 2011 Inhoud Algemeen De afloop van de euro-saga nadert een einde. Ofwel zal de politieke wil sterk genoeg zijn om effectief een ééngemaakte fiscale unie te creëren. Dit dus met het opgeven van veel nationale autonomie. In dat geval kan de eurozone gered worden en kan de rust hersteld worden. In dit scenario zien wij een fors herstel voor de aandelen. Indien er geen politieke consensus kan bereikt worden, valt verdere onzekerheid en volatiliteit te verwachten.
Obligaties De zogenaamde perpetuals (eeuwigdurende obligaties) uitgegeven door Europese banken zijn de afgelopen maanden fors gedaald door de vrees dat banken als gevolg van een mogelijk Grieks faillissement en een verdere besmetting naar de andere Zuid-Europese landen zware afschrijvingen zullen moeten doen. Dit zou het uitoefenen van de call-opties op deze obligaties in het gedrang kunnen brengen. Is er hier echter geen overdrijving ?
Er op of er onder! Na een rustpauze van een week is de onrust op de financiële markten terug op het appèl. Men is er niet meer gerust in. Markten dansen op en neer. Enkele positieve beursdagen doen de hoop op beterschap herleven, maar één enkele slechte beursdag doet de angst bij beleggers hals over kop toenemen. Er heeft duidelijk een tweestrijd plaats tussen de ‘bears’ en de ‘bulls’. De argumenten van beide kampen zijn zeer valabel en net daarom is het zo moeilijk om een standpunt in te nemen. De bears kiezen het hazenpad, verkopen of dekken zich in met als risico een stuk van de beurshausse te missen mocht die zich voordoen. De bulls zijn diegenen die vinden dat de markten goedkoop gewaardeerd zijn en dat het bijgevolg een erg geschikt moment is om aandelen tegen lage koersen op de kop te tikken, de value investors. Inderdaad, zo goed als alle waarderingsratio’s staan in de koopzone. De koers/ winst verhouding van diverse beurzen noteert met een ratio
Aandelen De prijs van het fysieke goud is dit jaar in dollartermen met 29 % gestegen. De index van de goudmijnaandelen kon echter slechts met 4,75 % stijgen. Er zijn meerdere redenen waarom de goudmijnaandelen zijn achtergebleven op de prijs van het fysieke goud. Wij gaan er momenteel van uit dat de goudmijnaandelen een inhaalbeweging te goed hebben.
Fondsen in de kijker Voor Merit Capital is de technologiesector een favoriete sector. De meeste technologiebedrijven hebben de afgelopen jaren een sterke balans opgebouwd en wereldwijd blijven de uitgaven in investeringen in technologie toenemen. Het fonds Delta Lloyd Technologie Trend Fund doet het erg goed in deze sector en wij adviseren dan ook om dit fonds in portefeuille te nemen.
beneden 10, de risicopremie bereikt een recordhoogte, het dividendrendement is hoger dan de intrest op een overheidsobligatie en de huidige waarderingen verdisconteren een
Boordtabel 12/09/2011 12/09/2011
31/12/2010
2053,01
2578,6
-20,38%
268,48
354,57
-24,28%
EUROSTOXX 50
1995,01
2792,82
-28,57%
SP500
1162,27
1257,64
-7,58%
1,3607
1,3366
1,80%
GOLD in usd
1815,3
1420,78
27,77%
OLIE BRENT IN USD
112,25
94,67
18,57%
BEL20 AEX
EURUSD
VERSCHIL
EURIBOR3MD
1,527
1,006
51,79%
DUITSE BUND 10Y
1,709
2,963
-42,32%
US TREASURY 30Y
3,245
4,335
-25,14%
MSCI WORLD IN E
84,236
97,433
-13,54%
overdreven terugval van de winstmarge van de bedrijven. De pessimisten beschikken ook over een arsenaal aan argumenten om hun gelijk te halen. Er is een dreigende recessie, de Chinese economie gaat volgens hen een harde landing tegemoet, de schuldencrisis in Europa escaleert en de VS slaagt er maar niet in de huizenmarkt onder controle te krijgen. Pessimisme is troef op dit ogenblik en dat heeft uiteraard zijn gevolgen. Niet alleen zijn er de forse schommelingen op de aandelenmarkten, maar ook de obligatiemarkten (behalve de overheidsobligaties van sterke landen) delen mee in de malaise met op kop obligaties uit de financiële sector. Opvallend is ook de toegenomen spanning op de interbancaire markt (markt waar banken aan mekaar geld lenen). Het wantrouwen tussen de banken is de voorbije weken dermate toegenomen dat het systemisch risico (risico dat het financieel
Obligaties Griekenland zet perpetuele leningen onder druk . De Europese schuldencrisis gaat een nieuwe fase in. Van alle kanten wordt de druk op Griekenland opgevoerd om verdere aanpassingen door te voeren teneinde de begrotingsdoelstellingen die het IMF en Europa hebben gesteld toch te halen. Tegelijkertijd echter beginnen dezelfde politici er rekening mee te houden dat een Helleense aftocht waarschijnlijker wordt en starten er voorbereidingen om de meest negatieve schokken van dit scenario op te vangen. De Duitse minister van Economische zaken stelde dit weekend dat op het idee van wanbetaling door Griekenland geen taboe mag rusten. Het plan dat werd opgesteld op 21 juli om de Griekse schulden “uit te smeren “ veronderstelde een voldoende vrijwillige deelname van Duitse en Franse banken.
The Merit Capital Investor September 2011
Welke richting de beurzen zullen uitgaan is moeilijk voorspelbaar omdat de markt volgens ons gedreven wordt door irrationeel gedrag. systeem capituleert) opnieuw de kop opsteekt. Banken plaatsen liever bij de veilige ECB aan lagere rentevoeten (1,1%) dan de interbancaire rente (1,5%). Is dit een voorbode van een renteverlaging door de ECB ? Wij houden er terdege rekening mee dat de Europese Centrale bank het officiële rentetarief inderdaad zal verlagen. Een lagere rente komt heel wat partijen goed uit. Een lagere rente kan helpen om de euro te verzwakken. Een lagere euro kan een boost geven aan de Europese export wat vooral een welgekomen geschenk is voor de PIIGS landen. Een duurdere dollar zorgt wellicht voor lagere grondstoffenprijzen en eventueel lagere inflatiecijfers, waardoor de marges van de
bedrijven weer kunnen aantrekken. Welke richting de beurzen zullen uitgaan is moeilijk voorspelbaar omdat de markt volgens ons gedreven wordt door irrationeel gedrag. Wij zijn er van overtuigd dat een climax in de Europese schuldencrisis zich aan het ontwikkelen is maar de uitkomst er van blijft onzeker. Ofwel weten de Europese leiders de markten te overtuigen en schieten de beurzen omhoog, ofwel is de uitkomst opnieuw een teleurstelling en zal volatiliteit op de markten blijven overheersen. Wij gaan er van uit dat veel slecht nieuws reeds in de koersen verdisconteerd is. Met de huidige extreem lage waarderingen is er weinig nodig om de koersen hoger te stuwen.
Selectief mogen perpetuele leningen voor een beperkt deel van de portefeuille aangekocht worden . Indien Griekenland niet te handhaven is binnen de eurozone, dan komen in de pers twee scenario’s naar boven: - De optie die populisten naar voren brengen : “ gooi “ het land uit de euro en voer de drachme in Griekenland weer in. Makkelijk gezegd maar in de praktijk betekent dit chaos op de financiële markten. Worden schulden en vorderingen 1-op-1 in een dalende drachme omgezet ? Ook zonder officiële schuld-herstructurering zullen de crediteuren fors te lijden krijgen. De Europese export naar Griekenland zal volledig wegvallen. - Nu een faillissementsverklaring door Athene en dus hardnekkig afboeken door de rest van Europa. De pijnproblematiek wordt dan verschoven naar de kredietverschaffers, vooral Duitse en Franse
banken. In dit verband trokken deze week twee berichten de aandacht : enerzijds de kredietverlaging van Moody’s voor Credit Agricole en Societé Generale vanwege hun grote blootstelling aan probleemlanden en anderzijds het bericht in de Duitse pers dat de Duitse overheid al een steunprogramma zou optuigen om Duitse banken en verzekeraars bij een faillissement van Griekenland te steunen. Wij gaan er echter van uit dat een begeleid faillissement veel beter zal werken. Vooral omdat ook een plotselinge verklaring van wanbetaling de andere probleemlanden zal meezuigen en het voor de overheden dan helemaal onbeheersbaar wordt. Het is logisch dat in een dergelijke context de aandelenmarkten nerveus zijn. Verliezen dit
jaar voor bankaandelen van 50% en meer zijn geen uitzondering. Sinds 1 juli is de index voor perpetuele obligaties, bekend als Iboxx Tier 1 gedaald van 120 naar 89, - 25.83 % ! Tegenhanger van deze risicoaversie zijn de Duitse staatsobligaties. Het rendement op een Duitse 10-jarige Bund is gedaald tot 1,8 %. Risico-averse beleggers zijn dus bereid om hun geld voor 10 jaar af te staan aan de Duitse staat voor amper 1,8 % rendement. In onze visie is de pendel van risicoaversie te ver doorgeslagen. Redenen voor deze risicoaversie zijn : - De vrijwillige bijdrage van de bankensector aan de schuldherschikking van Griekenland heeft een taboe doorbroken. Dit heeft een enorme angst voor de andere Zuid-Europese landen gecreëerd. - De ratingverlaging van S & P voor de Verenigde Staten van AAA naar AA- met bijhorende geruchtenmolen voor Frankrijk
en andere landen. - Zo is zoals weergegeven in de grafiek hieronder de CDS spread (een graadmeter van risico) van Frankrijk gestegen tot een hoger niveau dan deze van landen als Columbia en Peru . Van overdrijving gesproken !!! - Angst voor een recessie wegens vernauwing korte en lange termijnrente. - De vraag van Finland voor waarborgen van Griekenland . Hierdoor zijn we terug op de niveau’ s van 2009 …. Desondanks - Strengere Basel III normen dewelke een Tier-1 ratio verlangen van 10.5% ipv 8% bij Basel II . - Grote liquiditeitsfaciliteiten vanwege de Europese Centrale Bank - Verandering van Business Model waarbij de trading activiteiten afgescheiden wor-
Vergelijking CDS Frankrijk, Peru en Colombia
den van de spaaractiviteiten. - Terugbetaling van verschillende perpetuele leningen: bv. Nordea , BNP Paribas , …. Selectief mogen perpetuele leningen voor een beperkt deel van de portefeuille aangekocht worden. Wij denken hier aan de perpetuele leningen van BNP Paribas, Solvay. 1) Herstel mag verwacht worden door het Europees noodfonds, de EFSF, verder uit te breiden zodat het opkopen van Italiaanse en Spaanse overheidsobligaties bij de ECB kan worden weggehaald. De bezuinigingsmaatregelen moeten in de PIGS natuurlijk versterkt worden voortgezet. Krachtdadig optreden van het koppel Merkel-Sarkozy is daarbij zeer gewenst. Tot nu toe zijn de markten hierover zeer teleurgesteld. 2) De nieuwe Basel III wetgeving zal de emittenten van bancaire perpetuals vanaf 31 december 2012 aanzetten tot het uitoefenen van de call-opties (recht tot terugbetaling).
Aandelen Goudmijnen zijn achtergebleven op de evolutie van de goudprijs
Koersevolutie fysiek goud versus goudmijnen sinds 1 januari 2011
Belgische beleggers hebben in het verleden vaak interesse gehad in het investeren in aandelen van goudmijnen. Vooral Zuid-Afrikaanse mijnen met veelbelovende namen als “Blijvooruitzicht” , “Stilfonteyn” of “Driefonteyn” konden de Belgische beleggers in de jaren zeventig en tachtig verleiden voor een investering. Aangezien de goudprijs na het hoogtepunt van 850 dollar per ons in 1980 een langetermijn dalende trend kende, is de populariteit van de goudmijnen afgenomen tot enkele jaren gelden. Achteraf gezien was het voor vele goudmijnbeleggers in die jaren geen erg blij vooruitzicht.
Belgische beleggers hebben een verleden in het investeren in aandelen van goudmijnen. Algemeen echter zijn goudmijnen een aantrekkelijk alternatief voor het rechtstreeks in fysiek goud beleggen The Merit Capital Investor September 2011
omdat de winsten van de goudmijnen exponentieel kunnen stijgen ten opzicht van de stijging van de goudprijs. Stel bv. een goudmijn waar de productiekost voor goud 800 dollar per ons bedraagt. Als de goudprijs op de internationale markten dan 1000 dollar bedraagt, is de winst van de mijn 200 dollar of 25 % van de productiekost. Stijgt de prijs van het goud
De prijsevolutie van de goudmijnen is dus met niet minder dan 24 % achtergebleven op deze van het fysieke goud. echter tot 1.800 dollar per ons, zoals nu het geval is, dan wordt de winst 1.000 dollar of 125 % van de productiekost. Tegenover dit hogere potentieel staan ook hogere risico’s: een mijn kan uitgeput geraken, de productiekost kan stijgen, er zijn politieke risico’s in landen als Zuid-Afrika, etc. Toch is in het verleden steeds gebleken dat het beleggen in goudmijnen winstgevend is in periodes dat het goud stijgt.
Toch is in het verleden steeds gebleken dat het beleggen in goudmijnen winstgevend is in periodes dat het goud stijgt.
Dit jaar doet zich echter een merkwaardig fenomeen voor. Zoals de grafiek weergeeft is de goudprijs sinds het begin van 2011, uitgedrukt in dollar, met 29 % is gestegen. Dit terwijl de goudmijnen gemiddeld slechts met 4,75 % konden stijgen. De prijsevolutie van de goudmijnen is dus met niet minder dan 24 % achtergebleven op deze van het fysieke goud. Hoe kunnen we deze zwakkere prestatie verklaren? De stijging van de goudprijs in 2011 is enerzijds een gevolg van de fundamentele elementen die al enkele jaren spelen (toenemende vraag vanuit de groeilanden zoals China, lage officiële rentes in de ontwikkelde wereld waardoor de gederfde opbrengst die gemist wordt bij het aanhouden van goud, klein is) doch de stijging van het goud in 2011 is ook het gevolg van investeerders die goud kopen als bescherming tegen de gevaren van het financiële systeem.
tussen de goudmijnenaandelen en de aandelenmarkten sterker geweest dan de correlatie tussen de goudmijnen en het fysieke goud. Voor wie de ultieme veiligheid zoekt, zijn goudmijnenaandelen nog steeds papier. Een andere mogelijke verklaring voor het achterblijven van de goudmijnen is het feit dat deze soms de productie vooraf verkopen en op deze wijze dus niet profiteren van de hogere goudprijs. Dit fenomeen loopt echter af naarmate de prijs van het goud stabiliseert op een hoog niveau, zoals momenteel het geval is. Het is onze mening dat de goudmijnaandelen nog een inhaalbeweging op de prijs van het fysieke goud te goed hebben. In goudmijnen kan geïnvesteerd worden via fondsen (zie o.a. Share Gold, besproken in de Investor van mei) of via een tracker op de goudmijnindex (GDX, isin: US57060U1007).
De goudmijnenaandelen zijn echter aandelen en in 2011 is de correlatie
Colofon
Disclaimer
The Merit Capital Investor maandelijkse nieuwsbrief 2011 jaargang 3 nr. 9 Eindverantwoordelijke: Sam Melis Werkten mee aan dit nummer: Stefaan Casteleyn, Dirk Declercq, Bart Sebrechts en Eddy Vanwittembergh, financieel analist
Verantwoordelijke uitgever: Sam Melis Museumstraat 12D 2000 Antwerpen, België Vormgeving NTCP8, www.ntcp8.com Opmaak & productie IN-depth, www.in-depth.be
Merit Capital NV
Museumstraat 12D
T: + 32 (0)3 259 26 00
[email protected]
Beursvennootschap
2000 Antwerpen, België
F: + 32 (0)3 259 23 05
www.meritcapital.be
The Merit Capital Investor is een uitgave van Merit Capital, www.meritcapital.be. Behoudens de uitdrukkelijke bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever. Dit document verstrekt commerciële informatie en mag in geen geval gelijkgesteld worden met beleggings-advies. De verstrekte informatie vormt geen aanbod betreffende financiële, bank-, verzekerings- of andere producten of diensten. Voor wat de Bevek betreft zijn het prospectus, het vereenvoudigd prospectus alsook de meest recente periodieke verslagen kosteloos verkrijgbaar op de maatschappelijke zetel van de Bevek en bij Fastnet Belgium, Havenlaan 86C/320 1000 Brussel, die de financiële dienst verzekert. De informatie in dit document is afkomstig van zorgvuldig gekozen bronnen. Merit Capital geeft echter geen enkele garantie over de actualiteit, de nauwkeurigheid, de juistheid, de volledigheid of de opportuniteit van de informatie, gegevens of publicaties. De redactie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor het niet-verwezenlijken van de verwachtingen
Fondsen in de kijker: “Delta Lloyd L Technology Trends Fund” Algemeen Ondanks de nervositeit en negatieve koersdruk op de wereldwijde aandelenmarkten kunnen we desondanks
Veel technologiebedrijven beschikken over veel cash waardoor verwachte toename van aantal overnames in de sector. toch een aantal interessante sectoren onderscheiden. Een zo’n sector vinden wij bij Merit Capital de technologiesector. In onze positieve mening over de sector technologie worden wij bevestigd door de volgende feitelijke omstandigheden: • Technologiewaarden zijn minder gevoelig voor inflatievrees • Technologiewaarden hebben momenteel een lage waardering • Sectorbedrijven beschikken over solide marges en sterke balansposities • Veel technologiebedrijven beschikken over veel cash waardoor verwachte toename van aantal overnames in de sector • Duidelijk stijgende consumentenuitgaven aan technologie
In onze positieve mening over de sector technologie worden wij bevestigd door feitelijke omstandigheden.
het beschikbaar stellen van software en hardware via het internet, waardoor niet elke gebruiker het soft- of hardware product op zijn of haar eigen computer hoeft te hebben maar deze toepassingen simpelweg kan “ophalen” en “wegschrijven” bij een serviceprovider zoals bijvoorbeeld Amazon.com. Naast bedrijven die zich bezighouden met cloud services belegt het fonds tevens in ondernemingen die unieke hard- en software ontwikkelen en onderhouden. Ruim 75% van het fondsvermogen is momenteel belegd in bedrijven gelegen in de Verenigde Staten maar ook in groeimarkten als China en Zuid Korea heeft het fonds een belang van samen meer dan 15%. De grootste posities in de portefeuille worden ingenomen door zoekmachine Baidu (China), internetportal Tencent (China), IT serviceprovider
EMC Corporation (VS) en zoekmachine Google (VS). Ondanks de recente negatieve koersontwikkeling, - 9.31% per 31-8-2011 vanaf begin dit jaar, heeft het fonds over de afgelopen 5 jaar ten opzichte van haar naaste concurrenten een mooie prestatie neergezet. Het geannualiseerde rendement van het fonds over de afgelopen 5 jaar bedroeg 8.33% en hiermee behoord het Delta Lloyd L Technology Trends Fund met een Morningstar Rating™ ***** tot de beste in zijn soort. Gezien de positieve vooruitzichten voor de technologiesector, de goede positionering en het actief anticiperend beheer vinden wij het Delta Lloyd L Technology Trends Fund een mooie aanvulling op het aandelengedeelte in uw portefeuille.
Delta Lloyd L Technology Trends
Fonds Het Delta Lloyd L Technology Trends Fund is een thematisch aandelenfonds wat actief inspeelt op maatschappelijke veranderingen en trends welke we zien binnen de gehele technologiesector. Een belangrijke trend is bijvoorbeeld het zogenaamde “cloud computing”; The Merit Capital Investor September 2011