The Greenery
Klaar voor de toekomst Jaarverslag 2009
Inhoudsopgave Inleiding. ........................................................................................................................................... 2 1. Offensieve meerjaren strategie is succesvol.............................................................. 4 2. Financiële resultaten/kerncijfers. ............................................................................... 7 3. Kengetallen....................................................................................................................... 9
Deel 1. Verslag hoofddirectie................................................................................................ 10 1. Flexibel commercieel beleid............................................................................................ 11 2. Groot naar de markt, klein naar de teler. ................................................................... 14 3. Aangescherpte marketingstrategie werpt vruchten af. .......................................... 17 4. Van controleur naar toezichthouder.............................................................................. 19 5. Aandacht voor cultuur versterkt uitvoering strategie.............................................. 21 6. Nieuw Samenwerkingsmodel......................................................................................... 23 7. Opstap naar 2010. .............................................................................................................. 25
Deel 2. Verslagen bestuursorganen................................................................................... 26 1. Profiel .................................................................................................................................... 27 2. Corporate Governance. ...................................................................................................... 28 3. Verslag Raad van Commissarissen................................................................................. 31 4. Verslag Bestuur Coöperatie.............................................................................................. 32
Deel 3. Jaarrekening.................................................................................................................. 34 1. Geconsolideerde balans per 31 december 2009....................................................... 35 2. Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2009........................................... 36 3. Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2009................................................................... 37 4. Overzicht vermogensmutaties over 2009. .................................................................. 38 5. Toelichting algemeen........................................................................................................ 38 6. Toelichting op de geconsolideerde balans.................................................................. 44 7. Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening.............................. 54 8. Balans per 31 december 2009........................................................................................ 57 9. Winst- en verliesrekening over 2009............................................................................ 57 10. Toelichting op de jaarrekening....................................................................................... 58 11. Overzicht deelnemingen.................................................................................................. 61 12. Overige gegevens. ............................................................................................................. 62 12.1 Statutaire winstbestemmingsregeling......................................................................... 62 12.2 Voorstel resultaatbestemming. ...................................................................................... 62
Colofon............................................................................................................................................... 64
1
Inleiding Voor de AGF-sector was 2009 opnieuw een bewogen jaar. Het prijsniveau voor AGF werd sterk beïnvloed door de verstoorde balans tussen vraag en aanbod, de verschuivingen in productstromen op Europees niveau en de effecten van de financiële- en economische crisis. De prijsvorming had een negatief effect op de omzetontwikkeling van The Greenery. De moeilijke markt- en prijs situatie troffen The Greenery zelf, maar vooral ook haar telers.
2
In dit jaar van zware economische omstandig heden heeft The Greenery haar strategie met succes geïmplementeerd. De verkooporganisatie werd versterkt en de dienstverlening naar leden/telers en klanten werd geïntensiveerd. Dit resulteerde in een groter marktaandeel bij de (inter)nationale retail. De coöperatie bood telers een nieuwe manier van samenwerken met het handelshuis. Zij zal in 2010 onder de nieuwe naam Coforta actief zijn.
Prijsvorming Telers/leden meten de prestatie van hun afzet organisatie af aan de prijs die zij voor hun producten ontvangen. De prijs voor AGF liet wereldwijd te wensen over. Haar telers kregen voor hun producten een teleurstellende uitbetaalprijs. In vergelijking met de markt behoorde de uitbetaalprijs tot de hoogste. The Greenery nam het voortouw in de in de coöpera tieve tuinbouw door nieuwe samenwerkingsvormen tussen coöperatie, teler en handelshuis mogelijk te maken en op deze wijze aanbodsbundeling te facili teren. Zowel het nieuwe samenwerkingsmodel als de gerealiseerde uitbetaalprijs zijn niet onopgemerkt gebleven. Nieuwe leden hebben zich bij The Greenery aangemeld en er is slechts een klein deel ledenomzet weggevloeid, voornamelijk door bedrijfsbeëindiging.
Flexibiliteit Een nieuw tarieven- en heffingenstelsel werd in 2009 breed ingevoerd. Het stelsel, op basis van het ‘kostenmaker-kostendrager principe’, verschaft de leden gedetailleerd inzicht in de diverse processen en de bijbehorende kosten. De invoering van dit stelsel verhoogde het kostenbewustzijn zowel bij telers als in het handelshuis. Werkwijzen en pro cessen werden aangepast en efficiënter ingericht. In 2010 zullen de kosten naar verwachting 10 miljoen euro lager uitvallen. De economische omstandigheden veranderden het risicoprofiel van klanten, waardoor het export beleid van The Greenery is aangepast. Dekkingen op risico’s bij debiteuren in Oost-Europa en Engeland vielen weg, kredietverzekeringen werden inge trokken. Dit eiste flexibiliteit en aanpassings vermogen van het commercieel beleid. De product stromen naar de markten die de afgelopen jaren juist sterk groeiden, dienden elders gealloceerd te worden.
Kansen De ontwikkelingen boden ook kansen. Bestaande markten werden meer beleverd en nieuwe markten werden betreden door de herinrichting van verkoopactiviteiten en de intensivering van marketingactiviteiten. Wereldwijd zijn met een
groot aantal partners ketenprojecten op het vlak van voedselveiligheid en de verduurzaming van de teelt opgezet. Dichter bij huis is in april 2009 Hollander Fase 2 opgeleverd, een substantiële uit breiding van het Vers Distributie Centrum (VDC).
Operationele excellentie In 2009 is door zowel de commerciële- als serviceafdelingen gewerkt aan het bereiken van operationele excellentie. Dit is een continu proces dat ook in de komende jaren voortgezet zal worden. De interne logistieke processen werden dit jaar verder geauto matiseerd en gestandaardiseerd en goederenstromen werden geoptimaliseerd en verkort. Daarnaast is operationele excellentie ook door service afdelingen vertaald naar een dienstverlening die nog meer is afgestemd op de wensen van klanten. The Greenery blijft zich op die manier ontwikkelen als partner voor retailorganisaties die helpt bij het besturen van de steeds groter wordende goederenstromen van verse producten.
Nieuwe Samenwerking In de loop van 2009 is een nieuw samenwerkings model tussen teler en The Greenery voorgesteld. In het nieuwe model worden handelshuis en coöperatie apart gepositioneerd. De coöperatie versterkt haar eigen strategie en verandert de samenwerkingsvorm met haar leden. Het handels huis voert haar toegevoegde waardestrategie onverkort uit. Telers krijgen de keuze over hoe zij de samen werking met het handelshuis vorm willen geven. Dat kan in een nauwe samenwerkingsvorm die gericht is op duurzame waardegroei of in een zake lijke handelsrelatie waarbij de afzet zowel richting het handelshuis als de Nederlandse groothandel en exporteurs plaatsvindt. Na een zorgvuldige in troductie van dit ingrijpende plan koos een ruime meerderheid van de Ledenraad op de drempel van 2010 voor het Nieuwe Samenwerkingsmodel. Begin februari 2010 hebben de aangesloten telers hun keuze voor de partnerschaprelatie of de trans actierelatie bekend gemaakt. Ongeveer 86% van de telers heeft voor de partnerschaprelatie gekozen en 14% voor de transactierelatie.
3
Offensieve meerjaren strategie is succesvol De nieuwe strategie van The Greenery die eind 2008 werd geformuleerd is in 2009 geïmplementeerd. ‘Gezonde business creëren door excellente samen werking’ is het doel dat het handelshuis nastreeft op vijf hoofdsporen: kostenbesparing, markt gerichtheid, ketenoptimalisatie, volumegroei en cultuur. In dit jaarverslag vormen de uitdagingen, projecten en resultaten van dit offensieve beleid de rode draad.
4
Een belangrijke pijler onder de strategie van The Greenery is de voortdurende ambitie om zo efficiënt en kostenbewust mogelijk te werken. Deze ambitie is in 2009 op afdelingniveau vertaald naar operati onele plannen die geleid hebben tot besparingen enerzijds en tot verbetering van de dienstverlening naar klanten en telers anderzijds. Het Fit4Future resultaatverbeteringsprogramma dat eind 2007 opgestart werd is integraal opgenomen in de strategie. Met de verankering van dit programma in de operationele excellentie projecten is de beoogde efficiëncyverbetering van 25 miljoen euro in 2009 gerealiseerd.
t elers met 10 miljoen euro verlaagd. Haar huidige tarieven mag The Greenery rekenen tot de laagste in Nederland. Andere maatregelen binnen de operationele excel lentie strategie waren onder andere de automati sering van kleinpak-faciliteiten op verschillende locaties en de LEAN-projecten in locatie Bleiswijk. Alle projecten zijn erop gericht klanten nog beter te bedienen en toegevoegde waarde te bieden. Door efficiënte inrichting van productstromen en bedrijfsprocessen maakt The Greenery de groei van haar activiteiten bij zowel klanten die bulkproducten afnemen als klanten die zich concentreren op verkoop van niche producten mogelijk. Hiermee onderscheidt The Greenery zich van andere aan bieders op de volle Europese AGF-markt. Veranderende afzetmarkten, de druk op de consumptie van AGF-producten en het overschot op de Europese markt maakten marktgericht ondernemen tot een uitdaging. Marktgerichtheid uitte zich in 2009 dan ook vooral in het adequaat
Gezonde business creëren door excellente samenwerking is het doel dat The Greenery nastreeft Kostenbewustzijn heeft zich ook vertaald naar de waarderingssystematiek die The Greenery haar telers biedt. De invoering van de Individuele Uit betaal Prijs (IUP) vormde drie jaar geleden een eerste stap om tegemoet te komen aan de sterke wens naar maatwerk onder telers. In 2009 volgde een tweede stap: de invoering van een nieuw tarieven- en heffingensysteem. Het systeem resul teerde in transparantie en inzicht in de exacte kosten van processen en diensten. Op basis van het opera tionele excellentie programma dat hierop volgde is het kostenniveau voor de dienstverlening aan
inspelen op de gewijzigde marktomstandigheden. De strategische herinrichting van de verkoopor ganisatie, de uitbreiding van de ondersteunende marketing- en logistieke diensten aan klanten en het oprichten van productmanagementteams zijn voorbeelden hiervan. Met de introductie van nieuwe producten en concepten en het aanboren van nieuwe kanalen werd er ingespeeld op veranderde markttrends aan consumentenzijde. Belangrijk onderdeel bij marktgericht ondernemen, naast het voldoen aan de verwachting van zowel
klant als consument, is om verse AGF producten zo snel mogelijk en met hoge kwaliteit in het winkel schap te krijgen. Ketenoptimalisatie vormt dan ook een derde belangrijke pijler in de strategie van The Greenery. In 2009 hebben verschillende trajecten substantiële verbeteringen in de efficiëntie van de voedingsketen tot gevolg gehad. Directe koppelin gen tussen teler en klant, het afstemmen van ICT-systemen tussen The Greenery en haar klanten en het herinrichten van logistieke stromen door de afdeling goederenstroombesturing hebben hier aan bijgedragen. In sommige gevallen hebben klanten aan deze projecten een communicatie campagne verbonden, in alle gevallen hebben klanten en consumenten een verbetering in het winkelschap vastgesteld.
In 2009 heeft The Greenery sterk geïnvesteerd in een nieuw samenwerkingsmodel tussen de coöperatie, haar leden en het handelshuis. Het handelshuis zal zich nog sterker richten op de dienstverlening aan klanten. Door de partnerschaprelatie die zij met het grootste deel van de telers onderhoudt, is een nog nauwere en marktgerichtere samenwerking mogelijk. Haar toegevoegde waardestrategie voert het handelshuis onverkort uit. The Greenery blijft bij uitstek de bron van Nederlands product en samenwerkingspartner voor de (inter)nationale retail.
De implementatie van de strategie had een ver groting van het marktaandeel bij de retail tot gevolg. The Greenery richt zich voornamelijk op de Europese retail, waar meer dan de helft van het huidige volume naar toe gaat. De onderneming wil dit percentage nog verder zien groeien. Boven genoemde ontwikkelingen hebben nog niet geleid tot de beoogde volumegroei over het gehele assor timent. De effecten van de crisis, het wegvallen van belangrijke exportmarkten en de veranderde consumptiepatronen waren hiervan de oorzaken. De strategie en de inspanningen die telers en medewerkers van The Greenery geleverd hebben werpen hun eerste vruchten af. Het belang van de inzet van medewerkers is bijzonder groot. Operati onele excellentie ligt volgens The Greenery immers in meer dan de efficiency van processen en opera ties alleen. Het gaat ook over de organisatiecultuur die binnen The Greenery heerst en het gedrag dat haar medewerkers tonen. The Greenery onder steunt haar streven naar operationele excellentie door cultuurmaatregelen en een uitgebreid oplei dingsprogramma.
5
Ir. Ph.R.J. Smits, algemeen directeur The Greenery B.V.
Th.L.J. Ammerlaan, voorzitter coöperatie The Greenery U.A.
6
Financiële resultaten en ontwikkelingen De nettowinst is over het boekjaar 2009 uitgekomen op 7,4 miljoen euro tegen 8,7 miljoen in 2008. De prijzen voor Nederlandse groente en fruit waren in 2009 gemiddeld circa 15% lager dan in 2008, een dramatische ontwikkeling zeker ook voor de telers. De omzet voor The Greenery als geheel daalde door deze prijsontwikkeling met 10% tot 1.627 miljoen euro. Door een geslaagde kostenbeheersing is het bedrijfsresultaat verbeterd van 10 miljoen in 2008 naar 14 miljoen in 2009. De prijsdaling voor groente en fruit is een gevolg van een ruime beschikbaarheid in Noord-West Europa gecombineerd met een lichte terugval in de consumptie. Onder invloed van de economische omstandigheden is de consument meer prijsbewust gaan inkopen. De economische crisis had verder als gevolg dat de export naar Oost-Europa sterk is teruggelopen. Alhoewel de afzet naar Amerika is
andere door minder ruimtegebruik, vermindering van transport en een hogere efficiency in de distri butiecentra. Door deze maatregelen kon ruimte worden verhuurd aan derden en kon een ruimte in de Lier worden verkocht. Als gevolg van de waar deringsmethode van activa tegen actuele waarde is op de verkoop slechts een geringe boekwinst ten gunste van 2009 behaald. De winst is bij herwaar dering aan het vermogen toegevoegd. Het in 2008 gestelde doel van een pakket kostenbesparende maatregelen met een waarde van 25 miljoen euro is gerealiseerd waardoor The Greenery de prijs- en margedruk heeft kunnen opvangen. De leden van The Greenery kregen desondanks een teleurstellende prijs uitbetaald. De toename van de personeelskosten is vooral het gevolg van een eenmalige uitkering als gevolg van de nieuwe CAO alsmede door de verdere toename
De genomen maatregelen uit het resultaatverbeteringsprogramma fit4future hebben zich geuit in lagere kosten toegenomen is per saldo toch een sterke prijsdruk op de markt geweest.
van de dienstverleningsactiviteiten door Hollander. In het kader van laatstgenoemde activiteit is de uitbreiding van een distributiecentrum afgerond, wat in belangrijke mate zorgt voor toegenomen afschrijvingskosten.
De lage prijzen voor de teler hebben geleid tot een groeiende groep telers die menen dat een verdere bundeling van het aanbod tot een betere prijs zal leiden. The Greenery deelt deze mening op hoofd lijnen en is actief betrokken bij de vorming van samenwerkingsverbanden met producentenorgani saties. The Greenery meent wel dat een bundeling van het aanbod niet de enige actie moet zijn maar dat alleen een blijvende focus op de klant en een continue verbetering van de prestaties zal leiden tot een betere prijsvorming.
Financiële baten en lasten
Het in 2008 ingezette operationele excellentie programma heeft tot lagere kosten geleid onder
Het saldo van financiële baten en lasten betreft met name rentekosten en is in 2009 uitgekomen op een last van 9 miljoen euro tegen 8 miljoen
Door bovenstaande ontwikkelingen komt het bedrijfs resultaat uit op 14 miljoen euro (2008: 10 miljoen). Het netto resultaat voor 2009 van 7 miljoen blijft uiteindelijk achter op het resultaat van 2008 (9 miljoen) door een eenmalige bate van circa 3,5 miljoen in 2008 in de vennootschapsbelasting
7
euro in 2008. De rentelasten zijn met name hoger uitgevallen door gemiddeld hogere tarieven en door een lichte stijging van het gemiddelde gebruik van de faciliteiten.
Desinvesteringen en investeringen
8
In 2009 zijn de kasstromen uit hoofde van investe ringen in materiële vaste activa (18,1 miljoen euro) groter dan de desinvesteringen (0,3 miljoen euro). Investeringen hadden vooral betrekking op de af ronding van de uitbreiding van een distributiecentrum in Barendrecht ten bate van logistieke dienstver lening voor derden. Verder zijn vooral investeringen gedaan in machines en transportmiddelen ter vervanging en verbetering van de efficiency en op teeltbedrijven van leden van de Coöperatie. De des investeringen hadden vooral betrekking op roerende goederen die niet meer in gebruik zijn. Daarnaast heeft desinvestering plaatsgevonden van onroerend goed dat niet meer in gebruik is, welke in 2010 financieel wordt afgewikkeld.
Financiering Het eigen vermogen van The Greenery is in 2009 door resultaattoevoeging gestegen tot 63 miljoen. De solvabiliteit is hiermee gestegen naar 12,3%. Het aansprakelijk vermogen is in absolute bedragen licht gedaald met 4 miljoen. Door een afname van het balanstotaal is echter het aansprakelijk vermogen in percentage van het balanstotaal met 1% toe genomen naar een tevredenstellend niveau van 40%. De effecten van de financiële crisis waren ook in 2009 voor The Greenery voelbaar. Als gevolg hiervan nam het debiteurenrisico toe onder invloed van in getrokken kredietlimieten voor debiteuren en werd het betaalgedrag van afnemers negatief beïnvloed. Dit leidde er mede toe dat het gebruik van de bancaire kredietfaciliteit gedurende het jaar toenam. De ledenleningen zijn met 3 miljoen gedaald tot 94 miljoen euro. De daling is een gevolg van de opzet van de ledenleningenstructuur waarbij opgebouwde jaarlagen na 8 jaar vrijvallen. Deze achtergestelde leningen van leden aan The Greenery zijn een belangrijke bron van aansprakelijk vermogen. De ledenleningen worden voornamelijk gevormd door jaarlijks 1% van de uitbetaalgelden aan leden in te houden en om te zetten in een lening met een looptijd van 8 jaar. De rentevergoeding op de leden lening wordt bij aanvang eenmalig vastgesteld en is voor leden gebaseerd op het rendement op de 8 jaar staatslening vermeerderd met een opslag van 1,4 procentpunt.
Vooruitzichten Hoewel wij 2010 met vertrouwen tegemoet zien houdt The Greenery rekening met een lastig jaar voor de tuinbouw waarbij de focus op de kosten noodzakelijk blijft. Kostenverhogingen zullen geneutraliseerd worden door verbetering van de marges en een verdere focus op kostenbesparingen. Daarnaast bieden recente ontwikkelingen in met name de Nederlandse retailmarkt volop kansen voor The Greenery om zich nog verder te ontwikkelen tot retailspecialist. De investeringen zullen in 2010 met name betrekking hebben op onderhoud en vervanging en zullen in het teken staan van efficiencyverbetering. De investe ringen worden gefinancierd uit de kasstroom.
KERNCIJFERS van Coöperatie The Greenery U.A. GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING
2009
2008
633
763
Som der bedrijfsopbrengsten
1.627
1.814
Volume ontwikkeling
(2%)
(5%)
1.149
1.308
231
221
Personeelskosten
95
92
Afschrijvingen
28
24
Omzet uit producten van leden
Netto-omzet
Bruto bijdrage
Overige bedrijfskosten
94
95
217
211
Bedrijfsresultaat
14
10
Financiële baten en lasten
(9)
(8)
Belastingen op resultaat
(2)
3
Resultaat deelnemingen
4
4
Aandelen van derden in het groepsresultaat
0
0
Netto winst
7
9
18
35
0
12
(25)
18
508
531
Overige bedrijfslasten
Kasstromen Investeringen Desinvesteringen
Kasstroom uit operationele- en investeringsactiviteiten
Vermogen en financiering Balanstotaal Geïnvesteerd vermogen Rendement op gemiddeld geïnvesteerd vermogen Aansprakelijk vermogen Aansprakelijk vermogen in % balanstotaal Rentedragende schulden Ledenleningen
320
289
4,5%
3,5%
201
205
39,6%
38,7%
146
133
94
97
1.655
1.661
Aantal medewerkers Full time equivalenten op 31 december
(in miljoenen euro’s)
9
Deel 1
Verslag hoofddirectie
10
1.1 Flexibel commercieel beleid Het commerciële beleid van 2009 werd gekenmerkt door complexe afwegingen tussen een goede uitbetaalprijs enerzijds en een scherp en effectief verkoopbeleid anderzijds. In 2009 heeft The Greenery met haar commercieel beleid ingespeeld op gewijzigde marktomstandigheden, is de klantenportfolio geëvalueerd en zijn nieuwe markten aangeboord. Het doel was duidelijk: de positie van The Greenery in een moeilijke markt van overaanbod handhaven en versterken. De nieuw opgezette verkoopstructuur is geënt op een geografisch georiënteerd commercieel beleid. Hiermee wordt ingespeeld op de sterk verschillende marktontwikkelingen en kunnen klantenwensen optimaal ingevuld worden. In de nieuwe verkoop structuur zijn de Commerciële Afdelingen (CA) Benelux, Duitsland/Scandinavië, Verenigd Koninkrijk, Rusland/Centraal-Europa, Zuid-Europa en Overzee (USA, Canada, Midden-Oosten, Japan, Verre Oosten) verantwoordelijk voor hun eigen geografische markten. De Commerciële Afdelingen Sourcing NL en Import verzorgen de inkoop van Nederlands en buiten lands product. De herinrichting van de commerciële organisatie zorgt voor een flexibel commercieel
overtuigd dat er juist door de schaalgrootte die ontstaan is, behoefte is aan voldoende en continu aanbod van kwalitatieve producten en specifieke, aangepaste dienstverlening aan beide supermarkt formules. In 2009 zijn de volumes richting belangrijke export markten voor Nederland verminderd. Oost-Europa en Rusland, markten die in de afgelopen jaren nog dubbele groeicijfers noteerden, liepen terug. Dit kwam zowel door de economische crisis die de consumptie van AGF sterk beïnvloedde, als door een gewijzigd importbeleid van de Russische overheid. Ook de complicaties met betrekking tot exportverzekeringen voor bepaalde gebieden hebben tot verminderde volumes op deze markten geleid. Desalniettemin blijft deze regio van strategisch belang voor The Greenery. Oost-Europa blijft een markt met een groot groeipotentieel. Vandaar dat The Greenery enige tijd geleden een vestiging opende in Polen en onderzoek doet naar andere vestigingsmoge lijkheden in deze regio. De positie van The Greenery is in Engeland en ZuidEuropa versterkt. Tegen de tendens van een deva luerend Britse Pond in, is er goed gepresteerd op
The Greenery heeft met haar commerciële beleid flexibel ingespeeld op marktveranderingen beleid dat in staat is klanten verschillende, op hun wensen aangepaste proposities te bieden. Op de thuismarkt Benelux heeft de concentratie tendens aan retailzijde opnieuw doorgezet. Medio 2009 werd de overname van Super de Boer door Jumbo aangekondigd. Jumbo en C1000 kondigden vervolgens aan samen de inkooporganisatie “Bijeen” op te richten. De bestaande relaties met beide organisaties vormen een solide basis om die relaties met de nieuwe inkooporganisatie te ver sterken en te intensiveren. The Greenery is ervan
de Engelse markt. The Greenery wist ondanks de moeilijkheden die in het bijzonder het premium segment producten ondervond, haar positie bij de topretailers te versterken. Daarnaast is Greenery UK in Huntingdon erin geslaagd nieuwe klanten aan te trekken. Dit werd mogelijk gemaakt door de ontwikkeling van nieuwe producten als mini pruim tomaten in een zakje, verdere afstemming van diensten op specifieke klantenwensen en door een scherp commercieel verkoopbeleid. De activiteiten van The Greenery in Zuid-Europa en vooral Italië zijn sterk gegroeid. De beschikbaarheid van extra
11
12
volumes hebben een versterking van The Greenery’s positie in Italië mogelijk gemaakt. Voor 2010 wordt de uitdaging deze positie vast te houden. Er zijn in 2009 inspanningen geleverd om meer synergie tussen de service afdelingen Marketing, Goederenstroombesturing en ICT tot stand te brengen. Deze inspanningen hebben een bijdrage geleverd aan de resultaten van de afdeling Verkoop. Op de Duitse markt, die zich kenmerkt door zijn prijsge richtheid, zijn we erin geslaagd nieuwe meerwaarde concepten te introduceren. Door een intensievere interne samenwerking kon de prestatie bij verschil lende Duitse retailers verbeterd worden. Door de ontwikkelingen in Oost-Europa en Rusland, een mislukte vollegrondsoogst in Spanje en een
volume per regio Nederland 50%
Overig Europa 21%
Duitsland 11%
Rest van de wereld 5%
Engeland 13%
Het jaar 2010 biedt veel uitdagingen voor de verkoopactiviteiten van The Greenery. Met de nieuwe geografisch ingerichte structuur en een sterkere band met de klant is een goede basis gelegd van waaruit de commerciële kansen die de markt blijft bieden beter kunnen worden benut.
Diversificatie The Greenery streeft naar volumegroei door zowel bij bestaande als bij nieuwe klanten aandacht te vestigen op productdiversificatie en een verbreding van het assortiment. Dit wordt mogelijk gemaakt door sterke innovaties in concepten en rassen. Nieuwe rassen worden exclusief voor The Greenery geteeld en dat zorgt voor extra onderscheidend vermogen. De grote interesse vanuit de markt resulteerde in de komst van nieuwe klanten en toegenomen export. Met name de appelrassen Junami, Rubens en Wellant en de peer Sweet Sensation zijn succesvol afgezet.
verminderde consumentenvraag naar exotische- en importproducten is het volume van de afdeling Import gestabiliseerd. Door zich in 2009 te richten op een intensivering van de samenwerking met andere commerciële afdelingen bij de belevering van de retail, het besparen van kosten en op een verdere efficiëntieverhoging in de aansturing van admini stratieve, operationele en logistieke processen, heeft zij haar resultaat v erbeterd.
13
Korte keten Vanuit het eigen versdistributiecentrum (VDC) erzorgde Hollander Barendrecht, onderdeel van . v The Greenery, in 2009 de volledige versdistributie voor PLUS Retail. Zestig procent van alle instroom wordt er in verschillende temperatuurzones op voorraad gezet en gepickt. De resterende veertig procent gaat via crossdock. Stroomopwaarts in de keten tekent de integratie tussen leverancier en afnemer zich af. Stroomafwaarts is ook gewerkt aan ketenverkorting. Het product van de telers wordt in gesloten ketens direct geleverd aan de supermarkt, met een unieke productcodering, specifieke kwaliteitsvoorschriften . en harde afspraken over voorraadbeheer en uit leveringspercentages.
1.2 G root naar de markt, klein naar de teler De focus van Sourcing NL, verantwoordelijk voor de productstromen van Nederlands product, lag in 2009 op een verdere verlaging van de exploitatiekosten en de inrichting van een nieuwe marktgerichte organisatie. De invoering van productmanagementteams zorgde voor een betere aansturing van de processen en maakt een betere afstemming tussen handelshuis, telers en klanten mogelijk. De verdere implementatie van het kostenmaker kostendrager principe resulteerde in meer kostenbewustzijn bij zowel telers als handelshuis. Het operationele excellentie program ma en de hieraan verbonden efficiëntiemaatregelen leidden tot een verlaging van het kostenniveau voor onze telers met 10 miljoen.
14
Marktgericht produceren vraagt om een efficiënte aansturing van processen, uitgebreide kennis over marktontwikkelingen en heldere communicatie hierover. De oprichting van vijf productmanage mentteams (MT’s) leidde tot een verdieping van de dienstverlening richting telers en een goede sturing op basis van marktcijfers. Via de MT’s hard fruit, zachtfruit, paddenstoelen, vollegrond en vruchtgroenten werden de prestaties op het vlak van goederenstroombesturing, logistieke controle, voedselveiligheid en marketing verder verhoogd. De verbeterde samenwerking en gerichte sturing naar telers leidde in 2009 tot verschillende nieuwe concepten en innovaties. Met hardfruittelers is gewerkt aan een afzetplan voor het nieuwe ras Sweet Sensation. Productverantwoordelijken hebben met de afdeling Marketing en de raseigenaar een onderscheidend beeldmerk en communicatieconcept ontwikkeld dat wereldwijd gevoerd zal worden. Door intensieve samenwerking tussen de MT’s, de afdeling Goederenstroombesturing en klanten zijn in 2009 voor verschillende producten nieuwe directe koppelingen ontstaan tussen teler en klanten. Deze operaties vereisen een maximale afstemming met zowel het teeltbedrijf als het distributie centrum van de klant. Nieuwe samenwerkingsver
banden voor lokale belevering van supermarkten worden onderzocht. In 2009 heeft The Greenery samen met telers de kosten van ieder proces en iedere schakel in de voedselketen in kaart gebracht. Dit heeft geleid tot de invoering van een nieuw tarieven- en heffin genstelsel op basis van het principe dat gemaakte kosten gedragen worden door de kostenmaker. Het is een vervolgstap op de eerder ingevoerde Indivi duele Uitbetaalsystematiek en de productgroep gerichte organisatiestructuur die in 2008 is door gevoerd. Het nieuwe stelsel maakt alle kosten inzichtelijk en beloont logistieke efficiency in de keten. De daaruit voortvloeiende maatregelen hebben geleid tot een verlaging van de kosten. Dit betekent voor de Greenery-telers een aanzienlijke tariefverlaging voor 2010 en een in vergelijking tot de markt maximale uitbetaalprijs. De uitbetaalprijs behoorde het afgelopen jaar ge middeld tot de top in de markt, maar lag in dit jaar veelal onder het kostenniveau voor telers. De voor naamste oorzaken waren de onbalans tussen vraag en aanbod, schommelingen in valutakoersen op belangrijke afzetmarkten en het wegvallen van exportmarkten in Oost-Europa. De vraag naar aan bodbundeling was dan ook een belangrijk thema in de sector 2009. De berichten over de oprichting van APO’s (Associaties van Producentenorganisaties) domineerden in 2009 langere tijd het branche nieuws. The Greenery nam actief deel aan de discussie en ziet de vorming van APO’s als een op stap naar een meer structurele vorm van aanbod bundeling: een fusie. Hiermee wordt voldoende schaalgrootte geleverd om Europese retailers met producten en diensten optimaal te bedienen. Zo kunnen volumes en beschikbaarheid van pro ducten goed worden afgestemd op de grootte van klanten. De teler heeft naar de overtuiging van The Greenery vooral baat bij meer concentratie van de afzet via een beperkt aantal verkooporganisaties. Deze afzet moet natuurlijk verzorgd worden door
een organisatie met voldoende schaalgrootte die efficiënt en tegen lage kosten opereert. De eerste overtuigende stappen zijn in 2009 gezet. The Greenery heeft zowel de interne logistiek als de externe goederenstroom richting klanten verbeterd. Door de standaardisering van interne processen, een optimalisering van het centrale aansturingsys teem en nieuwe werkwijzen in de goederenstroom besturing heeft The Greenery kosten bespaard en haar dienstverlening op een hoger niveau gebracht. De structurele samenwerking met klanten op het
Sourcing en samenwerkingsvormen De individualisering in de relatie tussen teler en coöpe ratie is een meerjarige trend en werkt al langer door in de uitbetaalprijzen, in de verdeling van kosten en nu ook in de keuze voor de wijze waarop naar de markt wordt gegaan. In het ondernemerschap maakt men momenteel nieuwe keuzes en de coöperatie faciliteert daarbij. Het nieuwe samenwerkingsmodel biedt de afdeling Sourcing nieuwe kansen en een nieuwe identiteit: die van verkoopleider, productmanager en inkoper. Met name op het laatste vlak wordt er verder geprofessionaliseerd. Het creëert een meer zakelijke relatie, die afstand neemt van automatismen, terwijl de schaalvergroting wordt voortgezet. En het motiveert het ‘nieuwe’ Sourcing om telers nieuw perspectief te bieden.
vlak van goederenstroombesturing en de succesvolle pilot met een integraal besturingsysteem voor commerciële en logistieke processen hebben tot een kortere voedselketen geleid. Daarnaast zijn in 2009 nieuwe stappen gezet om het AOE (Authorised Economic Administrator) certificaat te verkrijgen. Dit Nederlands douanecertificaat zal The Greenery in staat stellen haar internationale import- en exportstromen te stroomlijnen en haar positie als internationale dienstverlener op de markt te ver sterken. In het Nieuwe Samenwerkingsmodel zal de afde ling Sourcing NL een andere invulling en functie krijgen. De kennis en expertise die zij richting de telers heeft opgebouwd zal in het nieuwe model behouden blijven en ingezet worden om binnen de P-relatievorm Product Business plannen te ont wikkelen. In deze plannen worden strategische en ketengerichte doelen opgesteld om het product tot waarde te brengen. Samen met deze telers zal een marktgerichte afzet worden vormgegeven. Verleidelijke peer In 2009 werd met de peer Sweet Sensation voor . het eerst een commercieel oogstvolume gehaald. Op . dit moment introduceert The Greenery de peer bij . retailklanten. De Sweet Sensation heeft een uniek . beeldmerk meegekregen waarmee vooral een jonge doelgroep wordt aangesproken. Het beeldmerk en . het logo met de verleidelijke mond maken van de . Sweet Sensation een herkenbaar product in de schappen. Begin december 2009 is er een overeenkomst. getekend met Capespan Zuid-Afrika over het jaarrond leveren van de Sweet Sensation.
15
Fred & Ed The Greenery heeft in 2009 samen met FoodSense . een nieuw snackgroente- en fruitmerk ontwikkeld: . Fred & Ed snackgroente- en fruit. Door gebruik te maken van de bij kinderen populaire Fred & Ed karakters wil The Greenery kinderen en jong volwassenen stimuleren om meer fruit en groente te eten. Het nieuwe Fred & Ed snackgroente assortiment van The Greenery bevat groente die jaarrond beschikbaar zijn en fruitsoorten die seizoensgebonden zijn.
16
1.3 A angescherpte marketingstrategie werpt vruchten af Het leveren van meerwaarde is de kern van de marketingstrategie. In 2009 deed The Greenery dat door nieuwe producten en concepten te introduceren op basis van marktdata en consumentenonderzoek. Trademarketing-activiteiten en dienstverlening naar klanten werden uitgebreid, nieuwe afzetkanalen werden aangeboord en waar nodig werd gericht promotie gemaakt. Onderzoek naar nieuwe vermarktingsmogelijkheden leidde tot de start van E-marketing en de versterking van haar online aanwezigheid.. Dit gebeurde in een eenduidige, herkenbare stijl en op basis van de vijf kernwaarden van The Greenery: kwaliteit, ondernemend, fris, weloverwogen en toonaangevend. The Greenery werkt aan de leiderspositie binnen de AGF-categorie. Voor het bereiken van deze doel stelling speelt marketing een sleutelrol. In de afge lopen jaren heeft The Greenery haar dienstverlening verder geprofessionaliseerd en uitgebreid. Zij beschikt over een breed pallet aan ondersteuningsmogelijk heden van ketenprojecten en categorieanalyses tot acties op de winkelvloer. Retailers hebben in 2009 aangegeven de voor hen belangrijke categorie AGF verder te willen optimaliseren. Zij hebben hierbij steeds meer behoefte aan een ondersteuning die afgestemd is op hun formule en hun eigen positio nering. In samenwerking met Account Management en Verkoop werden producten en diensten nog verder afgestemd op de specifieke wensen van klanten. Dit is gebeurd door direct in te spelen op vragen en door snel te reageren op marktontwikkelingen. Dat deze aanpak goed werkt, bewijst de versterkte positie die The Greenery nu inneemt bij een aantal grote Europese retailers. De retail ziet The Greenery als een ketenpartner die waarde toevoegt aan de eigen propositie. Door een marktgerichte aanpak gericht op volume groei was de strategie van The Greenery goed te herkennen in de marketingactiviteiten. In 2009 werden in samenwerking met de commerciële afdelingen Sourcing en Verkoop verschillende
ketenprojecten gerealiseerd met als doel product sneller in de winkelschappen beschikbaar te hebben. Marketing speelde zowel bij de con ceptontwikkeling als bij de uitrol van de projecten een belangrijke rol. Het shopperonderzoek uit 2008 werd verdiept met nieuw onderzoek. De resultaten leidden tot meer inzicht in consumentengedrag en tot een nog betere ondersteuning van klanten met categorieprojecten, analyses en schapmanagement. Daarnaast werden klanten ondersteund met tal van andere trademarketing-activiteiten die per retail formule werden ingevuld. In sommige gevallen betrof het activiteiten en materialen op de winkelvloer, in andere gevallen opleiding van AGF-personeel of gezamenlijke demonstraties op de winkelvloer. Ook de vaste klanten bij de groothandel, de industrie en andere kanalen konden van deze inzet profiteren. Richting consument werd zeer gericht aan promotie gedaan. Nieuwe initiatieven speelden in op de vraag naar de herkomst en teeltwijze van producten. Telers van The Greenery kregen een online aan wezigheid via de website www.verseoogst.nl. De functionaliteiten van de website werden gebruikt bij promotiecampagnes van klanten. Voorbeelden hiervan zijn de campagnes voor nieuwe producten als Rubens Appels, Sweet Sensation peren, Vitapauze (zie kader), Fred & Ed snoepgroenten en -fruit, en Pick & Mix snacktomaten.
Spelenderwijs groente en fruit eten In 2009 introduceerde The Greenery het schoolfruit programma Vitapauze, een assortiment groente en fruit dat via ‘de schoolmelkmethode’ elke dag in alle klassen op school wordt verspreid. In juni werd Vitapauze met een uitgebreide campagne op een groot aantal scholen gelanceerd. The Greenery stemt de gewenste inhoud van het Vitapauze weekpakket rechtstreeks af met de ouders via een website. Vitapauze is gekoppeld aan het voedings- en stimuleringsprogramma SchoolGruiten, waarin kinderen op de basisschool spelenderwijs leren groente en fruit te eten.
17
18
1.4 Van controleur naar toezichthouder The Greenery heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in haar voedselveiligheidsbeleid. Hierdoor kon zij inspelen op de snel veranderende en sterk uiteenlopende markteisen. In 2009 is er verder invulling gegeven aan dit marktgericht beleid. Samen met verschillende partners in de keten is gewerkt aan verduurzaming van de teelt. De kwaliteit van het product stond daarbij steeds voorop. De afdeling Kwaliteit en Milieu zelf, heeft in het kader van het nieuwe tarieven- en heffingenstelsel de processen in detail inzichtelijk gemaakt. Dit leidde tot kostenbewustzijn en sturing op efficiëntie en effectiviteit in een steeds complexer wordend vakgebied. Ondanks de harmonisering van de wetgeving op Europees niveau zet de trend naar diversificatie in de voedselveiligheidsvoorschriften onverminderd
In het kader van het nieuwe tarieven- en heffingen stelsel is in 2009 een grondige analyse gemaakt van de kosten verbonden aan een strikt en vooruit strevend voedselveiligheidsbeleid. Dit zorgde niet alleen voor meer begrip maar ook voor inzicht in de inspanningen die nodig zijn om een breed Europees klantenportfolio te bedienen. Dat inzicht vormde de basis voor gesprekken met telers over de mogelijkheid om zelf processen te opti maliseren. Dit leidde zowel tot de afstemming van teeltprocessen op klantenwensen als tot het aannemen van een eigen kwaliteitscontroleur bij telers. Het wederzijds vertrouwen dat ontstaat maakt het mogelijk in de toekomst een andere rol te vervullen. The Greenery ontwikkelt zich hierbij van controleur tot toezichthouder. De verwachting is dat er in 2010 bij de inkoop van AGF-producten nog meer op de wensen van consumenten
Door ketensamenwerking aan te gaan verduurzamen we de teelt van groente en fruit wereldwijd door. De aandacht voor voedselveiligheid en duur zaamheid van de consument vertaalde zich naar steeds strenger wordende wettelijke eisen bij de overheid en bovenwettelijke eisen bij retailers. De winst die behaald kan worden in de teelt met betrekking tot het gebruik van gewasbeschermings middelen wordt echter steeds kleiner. Daarom is The Greenery breder in de keten samenwerkingen aangegaan met telers, leveranciers, producenten van gewasbeschermingsmiddelen en retailers. Met Bayer CropScience is een overeenkomst afgesloten voor internationale samenwerking in verschillende werelddelen. Met Syngenta, BASF en Koppert Biological Systems zijn onderzoekstrajecten opge start en voortgezet. De samenwerking met deze verschillende partijen leidt tot ketenoptimalisatie waarbij de lijnen tussen telers, gewasbescher mingsmiddelenproducenten en zaadveredelaars worden verkort, nieuwe samenwerkingtrajecten worden opgestart en ook de eindklant wordt betrokken.
ingespeeld zal worden. Dit betekent dat retailers meer instructie zullen geven aan hun leveranciers, om een betere toelichting te kunnen geven aan consumenten. Controle op de naleving van de uiteenlopende klanteneisen blijft een prioriteit. The Greenery investeert hiervoor in systemen en kennis die toelaten haar voortrekkersrol te spelen. Het in 2009 bekroonde Greenery Residu Management Systeem (RMS) blijft een belangrijke bron van informatie op basis waarvan The Greenery controle uitvoert. Daarnaast helpt het RMS ook bij de selectie van mogelijke nieuwe leveranciers, de identificatie van risicogebieden en bij het opstellen van een preventief beleid richting telers. Dit blijft enorm belangrijk want bovenwettelijke specificaties vereisen grote expertise en nauwe samenwerking tussen teler en The Greenery.
19
20
Het thema duurzaamheid heeft in 2009 verder aan belang gewonnen. Niet alleen richting de markt, maar ook intern. Op verschillende locaties heeft The Greenery gewerkt aan een zuiniger energie beleid. Het water- en elektriciteitsverbruik wordt gecontroleerd en er wordt gestuurd op minder verbruik. Bij de aanschaf en ingebruikname van koelinstallaties wordt rekening gehouden met de belasting van de installaties op het milieu. Op die manier wordt actief bijgedragen aan een kleinere CO2-uitstoot. Daarnaast stimuleert The Greenery duurzame initiatieven bij haar leden/telers. De inspanningen op dat vlak en de ondersteuning van duurzame initiatieven bij telers zal in 2010 verder uitgebreid worden. Alle inspanningen die The Greenery en haar telers doen op het gebied van maatschap pelijk verantwoord ondernemen zijn terug te vinden in het Duurzaamheidsrapport dat The Greenery jaarlijks digitaal publiceert op haar website www.thegreenery.com
European Award for Cooperative Innovation The Greenery ontving in juni in Brussel de European Award for Cooperative Innovation in de categorie Food Chain. Copa-Cogeca, de Europese koepelorganisatie voor land- en tuinbouwcoöperaties, reikte de prijs uit aan de meest innovatieve Europese coöperaties. The Greenery won de prijs dankzij een uniek eigen Residu Management Systeem en de innovatieve manier waarop binnen de gehele keten met verschillende partners wordt samengewerkt. De jury had vooral lof voor de voorbeeldfunctie, het strategisch belang en de brede inzetbaarheid van de innovatie. The Greenery voert jaarlijks meer dan 3.500 residu analyses uit op de door haar geproduceerde en verhandelde groenteen fruitproducten. We verzamelen de resultaten in het Residu Management Systeem, dat inmiddels meer dan 20.000 analyseresultaten bevat. Het stelt ons in staat om samen met verschillende partners in de keten, zoals producenten van gewasbeschermingsmiddelen en retailers, gericht projecten op te zetten om het gebruik van deze middelen sterk te reduceren.
1.5 A andacht voor cultuur versterkt uitvoering strategie The Greenery heeft cultuur tot één van de vijf basispijlers van haar strategie benoemd. Die aandacht voor cultuur bracht een sterke verbetering van het aanpassings- en reactievermogen van het bedrijf met zich mee. Ook in 2010 zal cultuur een belangrijk aandachtspunt blijven bij de veranderingen als gevolg van het Nieuwe Samenwerkingsmodel. De in 2008 vastgestelde kerncompetenties en het consistent doorvoeren ervan in het personeelsbeleid zorgen voor continuïteit en kwaliteit. Hierdoor zijn de operationele prestaties die gevraagd worden door teler en retailer verbeterd. De cultuur binnen The Greenery wordt gekenmerkt door transparantie, loyaliteit, kwaliteitsbesef, resul taatgerichtheid en nuchterheid. Er heerst bij The Greenery een opvatting dat cultuur voortkomt uit voorbeeldgedrag van leidinggevenden en integra tie van dat gedrag in alle activiteiten. De basis van de cultuur is de strategie, die bij The Greenery kernachtig wordt samengevat met ‘Succes in vers’. De kernwaarden uit de strategie zijn vertaald naar meetbare, objectieve en kwantificeerbare com petenties en functionele vaardigheden. Hierdoor konden leidinggevenden medewerkers beter sturen in het volgen van de strategie. Het leverde onder andere betere individuele opleidingsplannen op. Een heel tastbaar instrument om cultuur te meten, is het medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO) dat The Greenery elke twee jaar houdt. In 2009 is opnieuw dit onderzoek gehouden. Tachtig procent van de medewerkers deed mee, een hoge respons. De uitslagen worden momenteel geanalyseerd, maar een voorlopige conclusie kan eind 2009 al worden getrokken: de medewerkers zijn meer tevreden dan twee jaar geleden en het gemiddelde rapportcijfer is hoger dan voorheen. Een andere ‘cultuurbarometer’ is het vertegen woordigend overleg. De ondernemingsraad (OR) hield in 2009 verkiezingen. Een grootschalige cam pagne leverde 24 verkiesbare medewerkers op, voor vijftien beschikbare plaatsen. In totaal brachten
Stabiel team Het werknemersaantal van The Greenery bleef in 2009 nagenoeg stabiel. Efficiëntiemaatregelen en automa tisering van productielijnen hebben ertoe geleid dat een groter volume door minder medewerkers verwerkt is. Een groei van het personeelsbestand bij Hollander Barendrecht hield het totaal aantal medewerkers in evenwicht. Werkten er bij The Greenery eind 2008 1.643 medewerkers, eind 2009 stond het aantal personeelsleden in actieve dienst op 1.645 met een totaal personeelsbestand van 1.794.
op 21 oktober 530 medewerkers hun stem uit, on geveer dertig procent van de kiesgerechtigden. Het resulteerde in een nieuwe raad met zeven OR-leden. Aad van Wensveen werd verkozen tot voorzitter. Samen met George Verlaan en René van de Velden vormt hij de komende vier jaar het Dagelijks Bestuur.
Alle 180 leidinggevenden bij The Greenery ontvingen in 2009 een Toolbox die hen ondersteunt bij managementtaken en eenduidig handelen. De box bevatte een dvd met nagespeelde praktijkvoor beelden over leidinggeven na escalatie. Maar ook ‘gereedschap’ op papier over elf verschillende onderwerpen, waaronder in- en uitdiensttreding, integriteit op het werk en het huishoudelijk reglement.
21
22
1.6 Nieuw Samenwerkingsmodel Een belangrijke mijlpaal in 2009 was de goedkeuring door de Ledenraad van het Nieuwe Samenwerkingsmodel (NSM). Het model maakt nieuwe samenwerkingsvormen tussen telers, coöperatie en handelshuis mogelijk. Binnen het model worden coöperatie en handelshuis apart gepositioneerd. De coöperatie heeft een strategie die gericht is op waardetoevoeging voor de individuele lid ondernemer en het mogelijk maken van aanbodsbundeling. Het handelshuis zet haar huidige strategie onverkort voort. Het nieuwe samenwerkingsmodel is tijdens de bestuursvergadering van 25 augustus 2009 voor gesteld aan het bestuur van de coöperatie The Greenery U.A. Begin september is het aan telers en pers gepresenteerd. Het model vormt het antwoord op een aantal ontwikkelingen aan klant- en aan telerzijde die zich voordoen op de markt waarop The Greenery actief is. Aan klantzijde zijn de wensen ten aanzien van ketensamenwerking, kwaliteit en voedselveiligheid toegenomen. Aan telerzijde heeft de professionalisering en schaalvergroting ertoe geleid dat telers op een andere manier invulling wensen te geven aan hun ondernemerschap. Daarbij zijn persoonlijke dienstverlening, een nauwe band met de markt en meer betrokkenheid en invloed op het commercieel beleid belangrijke elementen. Het model is een vervolgstap op eerder ontwik kelde initiatieven. The Greenery heeft in dit kader al meerdere maatregelen getroffen. In de afgelo pen jaren zijn het aantal koppelingen tussen teler en klant aanzienlijk verhoogd, is de afdeling Sourcing productgericht gereorganiseerd en werd het nieuwe tarieven- en heffingenstelsel ingevoerd. Het nieuwe samenwerkingsmodel is een logisch vervolg daarop. Enerzijds wordt er meer flexibiliteit en focus voor het handelshuis gecreëerd, anderzijds krijgen telers meer keuzevrijheid in de manier waarop zij met het handelshuis samenwerken en hun product vermarkten. De keuzevrijheid over de manier van samenwerken met het handelshuis wordt in twee relatievormen vormgegeven; via een Partnerschaprelatie (P-relatie)
of een Transactierelatie (T-relatie). De Partnerschap relatie betekent een intensivering van de relatie met het handelshuis The Greenery en heeft duur zame waardegroei en intensieve ketensamenwerking met retailers als doel. Telers werken samen met het handelshuis aan de marktgerichte afzet van hun producten. Binnen de Transactierelatie worden de producten van telers afgezet naar het handelshuis The Greenery en/of de Nederlandse groothandel en exporteurs. Diensten als interne logistiek, extern transport en fust kunnen Transactie-telers bij het handelshuis afnemen of zelf inkopen. De afzet van hun producten verloopt via de verkooporganisatie van de coöpe ratie. De coöperatie heeft de beschikbaarheid over al het product van haar leden en is verantwoor delijk voor het verkoopbeleid. De coöperatie blijft eigenaar van het handelshuis The Greenery maar zal zich in het nieuwe samen werkingsmodel onderscheidend positioneren. Zij zal opereren met de slogan “samen sterk vanuit individuele kracht” en stelt zich tot doel markt gerichte telers en telersverenigingen toegang tot de markt te bieden. Haar aparte positionering maakt daarnaast aanbodsbundeling mogelijk. In gesprekken met andere telersverenigingen bleek de verbondenheid van het handelshuis en de coöperatie vaak een obstakel. De strategie van het handelshuis richt zich op kosten beheersing en meerwaardecreatie. Deze strategie wordt ook na invoering van het nieuwe samenwerkings model onverkort doorgezet. Het handelshuis gaat een nauwe en intensieve samenwerking met telers aan in het P-model en blijft toegang hebben tot de pro ductstromen van telers die kiezen voor het T-model. Begin februari 2010 hebben leden hun keuze voor de partnerschap- of transactierelatie bekend gemaakt: 86% van de leden heeft voor de P-relatie vorm gekozen, 14% van de leden heeft voor de T-relatievorm gekozen. The Greenery versterkt hier door haar rol als ketenregisseur en bron van kwaliteitsproduct.
23
24
1.7 Opstap naar 2010 De individualiseringstrend bij grote producenten en producentenverenigingen heeft The Greenery in de afgelopen jaren aangezet om de individuele uitbetaalprijs en het kostenmaker kostendrager principe in te voeren. In 2009 heeft de toe genomen prijsdruk een nieuwe stap in dit proces bewerkstelligd.
Bureau Statistiek in 2009 een uitbreiding met 180 Ha. Zonder substantiële toename van de consumptie leidt dit onverminderd tot druk op de prijzen. Zonder verbetering van de prijssituatie zal een sanering van teeltbedrijven binnen de sector niet uitblijven. Dit is een harde realiteit waarmee rekening gehou den moet worden.
De trend naar een meer gerichte samenwerking tussen teler en retailer zal onverminderd doorzetten. Het levert niet alleen een duurzaam resultaat op, het maakt marktgericht ondernemen eenvoudiger. Tussen retailer en teler kunnen duidelijke afspraken gemaakt worden over kwaliteit, beschikbaarheid en duurzaamheid. Hiermee wordt ook tegemoet gekomen aan de wensen van consumenten die steeds vaker helderheid wensen over de herkomst en teelt van een product. Dit zorgt er, in combinatie met de aandacht voor de klimaatproblematiek, voor dat de belangstelling voor regionaal geteeld product bij consumenten verder toeneemt. Naar verwachting zal de vraag naar lokaal geteeld pro duct doorzetten. Dit brengt nieuwe uitdagingen mee voor organisaties als The Greenery. Enerzijds moet er voldaan worden aan de wens van klanten om grote, uniforme productstromen in te richten. Anderzijds zal er met flexibiliteit ook invulling gegeven worden aan regionaal en lokaal verschil lende vragen. Vooral op logistiek vlak vormt dit een uitdaging waar veel aandacht naar uit zal gaan.
Tegelijk is er de noodzaak om grote productstromen en volumes te organiseren en te regisseren. De consolidatie in de groothandel, industrie en vooral retail maakt dat er grote inkooporganisaties ont staan. Deze hebben partnerorganisaties nodig die een constante, kwalitatieve en flexibele belevering kunnen verzorgen. Wil de Nederlandse tuinbouw haar vooraanstaande rol in Europa blijven spelen, zal ook hier een consolidatieslag gemaakt moeten worden. In 2009 is er een eerste stap gezet. De gesprekken tussen organisaties ter voorbereiding van een mogelijke APO hebben organisaties dich ter bij elkaar gebracht. Er zal echter een volgende stap moeten volgen: fusies of joint ventures van producentenorganisaties stellen een duurzame versterking van Nederland als productieland veilig.
Vooral in marktomstandigheden waar de marge en prijsvorming onder druk blijven staan, zijn keten verkorting en kostprijsverlagende initiatieven nodig om het rendement van telers en bedrijven veilig te stellen. De vooruitzichten zijn echter niet eenzijdig positief. Er heeft zich in verschillende nieuwe productiegebieden binnen en buiten Europa een verdere professionalisering voorgedaan. Producenten uit nieuwe productiegebieden zoals bijvoorbeeld Noord-Afrika of Oost-Europa hebben toegang gekregen tot de Europese markt. Daarnaast heeft er zich ook in Nederland opnieuw een areaaluit breiding voorgedaan in bepaalde productgroepen. Het areaal glasgroenten kende volgens het Centraal
The Greenery zal hierin haar rol spelen door een aantrekkelijke partner te zijn voor zowel klanten als telers; door als coöperatie aanbodsbundeling te faciliteren en door als handelshuis haar strategie onverkort uit te voeren. Ook 2010 staat in het teken van deze strategie; operationele excellentie en het leveren van meerwaarde blijven prioriteit. The Greenery zal zich versterken door te investeren in nieuwe afzetkanalen en landen met groeipotentie. Zij zal haar dienstverlening nog verder afstemmen op de specifieke wensen van haar klanten. Tegelijk zal er veel aandacht uitgaan naar het kostenefficiënt inrichten van de voedselketen. Als ketenregisseur blijft zij de directe toegang tot de bron van kwali teitsvolle en verse AGF producten. The Greenery verwacht in 2010 een lichte afname van het perso neelsbestand. Er zullen investeringen op gebied van efficiency gebeuren uit de beschikbare financiële middelen.
25
Deel 2
Verslagen Bestuursorganen
26
2.1 Profiel The Greenery is een toonaangevend internationaal groente- en fruitbedrijf. We leveren jaarrond een compleet en dagvers assortiment groente en fruit aan onze klanten: supermarktketens, groothandels, cateraars en de verwerkende industrie. Hoge kwaliteit en allesomvattende professiona liteit zien we als vertrekpunt in de omgang met natuurproducten. Wij streven naar meer: we. willen de markt impulsen geven terwijl we vooroplopen in de branche. Wij doen dit op basis van vakkennis en ondernemerschap. Wat ons drijft. is de energie van gezonde ideeën, het lef om. gebaande paden te verlaten en de daadkracht van onze medewerkers.
onze dagelijkse handelingen. Het zijn er vijf. Deze vijf willen we altijd vertegenwoordigen. Dus niet soms de één, dan de ander. Of jij maakt dié waar en ik dié. De vijf waarden zijn de piketpaaltjes van het speelveld van The Greenery. Het spel spelen we erbinnen. En doordat de piketpaaltjes nauw keurig gekozen zijn, hebben we een speelveld dat The Greenery een onderscheidend, authentiek en herkenbaar bedrijf maakt. • Kwaliteit: In de omgang met natuurproducten is kwaliteit een basisvoorwaarde. We zetten ons voortdurend in om ons vakmanschap tot uiting te brengen in de kwaliteit van producten en diensten
The Greenery ziet het als haar opdracht om met gezonde ideeën haar succes tot het succes van haar partners te maken Onze visie The Greenery bouwt samen met medewerkers, telers en klanten aan gezonde business. Samenwerking staat centraal in onze aanpak. We doen dit omdat we ervan overtuigd zijn dat we hiermee iets bereiken: gezonde business. Gezond vanuit verschillende kanten bekeken. Gezond van wege de sector waarin we operen, dus de producten zelf. Gezond vanuit voedselveiligheid en gezond voor onze omgeving. Gezond voor onze medewerkers. Maar bovenal ook financieel gezond.
Onze missie Succes in vers: The Greenery ziet het als haar op dracht om met gezonde ideeën haar succes tot het succes van haar partners te maken. Op basis van echte kennis van de consument en het aansluiten van de keten hierop. We gaan dus de hele keten impulsen geven. Vanuit consumentbehoeften. En hierdoor blijven we samen met onze partners voorop lopen in de branche.
Onze waarden The Greenery doet zaken vanuit een aantal kern waarden. Deze kernwaarden vormen de basis van
die wij aanbieden. En niet alleen op het vlak van productkwaliteit. Voedselveiligheid is zeker zo belangrijk. En dat alles consequent en consistent. • Ondernemend: The Greenery heeft een historie van ondernemerschap. We zijn initiatiefrijk en hebben de moed om ongebaande paden te be treden. Doordat we dit marktgericht en kosten bewust doen, maken we het verschil in de markt. • Weloverwogen: Bij onze activiteiten gaan wij doordacht te werk. In overleg met collega’s en klanten nemen we beslissingen die duurzame samenwerking bewerkstelligen. • Fris: We geloven in de kracht van een open orga nisatie met nieuwe en frisse ideeën. Energie geven door te sprankelen en te inspireren. Daar staan we voor en daar verbinden we ons aan. • Toonaangevend: The Greenery geeft impulsen aan de markt waarbinnen zij actief is. We lopen voorop in de branche door steeds opnieuw nieuwe producten, diensten en concepten te introduceren. Op basis van daadwerkelijk consumentinzicht.
27
2.2 Corporate Governance Coöperatie The Greenery U.A. (“de coöperatie”) heeft haar onderneming ondergebracht in dochtervennootschap The Greenery B.V.. (“de vennootschap”). Het bestuur van de twee juridische entiteiten en het toezicht daarop is als volgt vormgegeven.
Leden, afdelingen en Ledenraad van de coöperatie De coöperatie heeft 1006 leden, allen groente-, fruit- en champignontelers. De leden zijn ingedeeld in vier regionale afdelingen. Iedere afdeling heeft een afdelingsbestuur dat gekozen wordt door de afdelingsvergadering, die gevormd wordt door de leden van de afdeling. De afdelingsbestuursleden vormen gezamenlijk de Ledenraad.
28
In de Ledenraad komen zaken aan de orde als de vaststelling van de jaarrekening van de coöperatie, het verlenen van decharge aan het bestuur van de coöperatie, de wijziging van statuten en reglemen ten van de coöperatie en de benoeming van de leden van het bestuur van de coöperatie. Daarnaast is goedkeuring van de Ledenraad vereist voor be sluiten van het bestuur tot het uitoefenen van stemrecht op de door de coöperatie gehouden aandelen in het kapitaal van de vennootschap voor zover het betreft de vaststelling van de jaarreke ning en het goedkeuren van het strategisch busi nessplan en het budget van de vennootschap.
Bestuur van de coöperatie Het bestuur van de coöperatie wordt benoemd door de Ledenraad en bestaat uit leden van de co öperatie. Het bestuur bestaat zoveel mogelijk uit een evenwichtige afspiegeling van de leden van de coöperatie naar regio en productgroepen. Zij is verantwoordelijk voor de behartiging van de be langen van de leden van de coöperatie en de door haar middels de vennootschap en haar dochteron dernemingen gedreven onderneming.
Algemene Vergadering van Aandeel houders van de vennootschap De vennootschap heeft aandelen A en cumulatief preferente aandelen B uitgegeven. Alle aandelen A en B zijn in handen van de coöperatie, waarmee de coöperatie volledige zeggenschap heeft binnen de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van de vennootschap. Het stemrecht op de aandelen in de algemene vergadering van aandeelhouders van de vennootschap wordt namens de coöperatie uit geoefend door het bestuur van de coöperatie. De cumulatief preferente aandelen B zijn, zonder medewerking van de vennootschap, gecertificeerd. De coöperatie fungeert als administratiekantoor voor deze gecertificeerde aandelen. Het bestuur van de coöperatie is tevens het bestuur van het administratiekantoor. Aan de certificaathouders ko men niet de rechten toe die de wet toekent aan houders van certificaten die met medewerking van een vennootschap zijn uitgegeven. Jaarlijks voorafgaand aan de jaarvergadering van de vennootschap organiseert de coöperatie in haar hoedanigheid van administratiekantoor een certifi caathoudersvergadering. Tijdens deze vergadering worden de certificaathouders geïnformeerd en ge hoord over de te nemen besluiten omtrent vast stelling van de jaarrekening van de vennootschap alsmede de winstbestemming. Daarnaast wordt in de certificaathoudersvergadering door het admi nistratiekantoor rekening en verantwoording afge legd over het afgelopen boekjaar. In de algemene vergadering van de vennootschap komen zaken als de vaststelling van de jaarreke ning van de vennootschap en het verlenen van de charge aan het bestuur van de vennootschap aan de orde. Daarnaast is de goedkeuring van de Alge mene Vergadering vereist voor bepaalde in de sta tuten omschreven besluiten van de hoofddirectie van de vennootschap, zoals het vaststellen van het strategisch businessplan en het budget.
Hoofddirectie van de vennootschap De statutaire hoofddirectie, die thans bestaat uit een algemeen directeur en een financieel direc teur, bestuurt de vennootschap, hetgeen onder andere de verantwoordelijkheid inhoudt voor het bepalen en realiseren van de doelstellingen, de strategie en het beleid van de vennootschap. De hoofddirectie legt hierover verantwoording af aan de Raad van Commissarissen en de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De tweehoofdige statutaire hoofddirectie is voor onbepaalde tijd benoemd door de Raad van Com missarissen. De Raad van Commissarissen stelt de beloning en overige arbeidsvoorwaarden van de hoofddirectie vast conform het bezoldigingsbeleid zoals goedgekeurd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
waarin afspraken zijn gemaakt over de samen stelling van de Raad van Commissarissen, de aanbevelingsrechten van de Ondernemingsraad en de benoeming van de leden van de Raad van Commissarissen. De Raad van Commissarissen heeft uit haar midden een selectie- en een auditcommissie ingesteld.
Corporate Governance Code Hoewel de Nederlandse corporate governance code niet direct van toepassing is op The Greenery, on derschrijft zij in hoofdlijnen wel de uitgangspunten van de corporate governance code. De vennoot schap handelt dan ook in de geest van de code. De beslotenheid van de vennootschap alsmede het coöperatieve karakter van de onderneming en de daarbij behorende ledeninvloed blijft hierbij echter te allen tijde het uitgangspunt.
Raad van Commissarissen van de vennootschap
Bestuursorganen in 2009
De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het beleid van de hoofddirectie en op de algemene gang van zaken in de vennootschap en de met haar verbonden onderneming. Op de vennootschap is het structuurregime van toepassing zodat aan de Raad van Commissarissen de bevoegdheden toe komen als opgenomen in boek 2 titel 5 afdeling 6 van het Burgerlijk Wetboek, zoals de benoeming van de hoofddirectie en de goedkeuring van in de wet beschreven hoofddirectiebesluiten. Daarnaast behoeven bepaalde in de statuten beschreven be sluiten van de hoofddirectie de voorafgaande goedkeuring van de Raad van Commissarissen.
Bestuur Coöperatie The Greenery U.A. Th.L.J. Ammerlaan, voorzitter P.W.J.M. van Asseldonk, vice-voorzitter B.J. Feijtel J.A.M. van der Harg A.W.G.M. Hop P.S.C. Oostveen J.C.M. van der Voort
De Raad van Commissarissen bestaat ultimo 2009 uit tien leden, zijnde de leden van het bestuur van de coöperatie en drie commissarissen die geen lid zijn van de coöperatie. In de statuten van de ven nootschap is een van de wet afwijkende wijze van benoeming van de Raad van Commissarissen bij structuurvennootschappen opgenomen, in die zin dat de benoeming van de Raad van Commissaris sen geschiedt door middel van coöptatie. Met de ondernemingsraad is een convenant gesloten
Raad van Commissarissen The Greenery B.V. P.J.J.M. Swinkels, voorzitter Th.L.J. Ammerlaan, vice-voorzitter P.W.J.M. van Asseldonk G.J. Beijer B.J. Feijtel (vanaf 11 februari 2009) J.A.M. van der Harg A.W.G.M. Hop B.J. de Lange P.S.C. Oostveen J.C.M. van der Voort Hoofddirectie The Greenery B.V. Ph.R.J. Smits, algemeen directeur A. W. Knol, financieel directeur
29
30
2.3 Verslag Raad van Commissarissen Het door de hoofddirectie opgestelde jaarverslag van de vennootschap over 2009, inclusief de jaar rekening bestaande uit de balans per 31 december 2009, de winst- en verliesrekening over het boek jaar 2009 en de toelichtingen daarop, is door de Raad van Commissarissen in haar vergadering van 9 maart 2010 besproken. De jaarrekening is door Deloitte Accountants B.V. gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. Ten blijke van instemming met de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening hebben de commissarissen en de hoofddirectie de jaarrekening ondertekend. De Raad van Commissarissen heeft tevens haar goed keuring verleend aan het voorstel van de hoofd directie ten aanzien van de winstbestemming. De jaarrekening is ter behandeling en vaststelling aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voorgelegd. De Raad van Commissarissen stelt de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor de jaarrekening vast te stellen, de winstbestem ming te aanvaarden en de hoofddirectie decharge te verlenen voor het gevoerde beleid over het afgelopen boekjaar en de Raad van Commissarissen voor het toezicht daarop.
De auditcommissie van de Raad van Commissarissen bestaande uit de heren B.J. de Lange (voorzitter), P.J.J.M. Swinkels, Th.L.J. Ammerlaan en J.A.M. van der Harg, is in het verslagjaar drie maal bijeengeweest ter voorbereiding van besluitvorming door de raad van commissarissen omtrent onder andere het jaarverslag en de jaarrekening van de vennootschap, alsmede de controle hierop. Verder heeft de audit commissie onder meer gesproken over de (opvolging van de) managementletter, het auditplan, de inves teringsprocedure, het nieuwe samenwerkingsmodel en de implementatie van een erp systeem. De selectiecommissie van de Raad van Commissa rissen bestaat uit de heren P.J.J.M. Swinkels (voor zitter tot 1 januari 2010), G.J. Beijer (voorzitter vanaf 1 januari 2010), Th.L.J. Ammerlaan, vicevoorzitter en P.W.J.M. van Asseldonk en heeft het afgelopen boekjaar drie maal vergaderd ter voor bereiding van besluitvorming door de Raad van Commissarissen over onder meer de bonusdoel stellingen 2009 en de afwikkeling van de bonus doelstellingen 2008 voor de hoofddirectie, het functioneren en de beloning van de hoofddirectie, de herbenoeming van commissarissen en het beloningbeleid voor het hoger management.
Toezicht en advies In het boekjaar 2009 is de Raad van Commissarissen zeven keer in vergadering bijeen geweest. In deze vergaderingen is naast de algemene gang van zaken binnen de vennootschap, de commerciële ontwikkelingen en de financiële resultaten, onder andere ook aandacht besteed aan het belonings beleid, verschillende investeringen, de commerciële organisatie en het nieuwe samenwerkingsmodel. Een aantal vergaderingen heeft plaatsgevonden ten kantore van nevenvestigingen van The Greenery, waarbij de raad door het lokale management is rondgeleid en is geïnformeerd omtrent de ontwik kelingen aangaande de betreffende locatie. Afge vaardigden van de raad hebben daarnaast enkele overlegvergaderingen van de Ondernemingsraad bijgewoond.
Benoemingen en aftredingen Op 11 februari 2009 is de heer B.J. Feijtel, lid van het bestuur van de coöperatie, benoemd als com missaris bij de vennootschap. De heren A.W.G.M. Hop en J.C.M. van der Voort waren in 2009 conform het rooster van aftreden van de Raad van Commis sarissen aftredend en herbenoembaar. Op 1 april 2009 zijn zij beiden voor een nieuwe zittingsperiode van vier jaar herbenoemd. De Raad van Commissarissen dankt de hoofddirectie, het management en alle medewerkers van The Greenery voor hun inspanningen in het afgelopen jaar.
Barendrecht, 9 maart 2010.
Raad van Commissarissen The Greenery B.V.
31
2.4 Verslag van Coöperatiebestuur De gemiddelde omzet van de leden is ten opzichte van vorig jaar, ondanks een kleine daling van het ledenaantal, licht gestegen. Op 31 december 2009 waren er 1.471 natuurlijke en rechtspersonen lid van de coöperatie. Deze leden vertegenwoordigden 1.006 bedrijven. De coöperatie heeft op marktveranderingen aan teler- en klantzijde geanticipeerd door de ontwikkeling van een nieuw samenwerkingsmodel, deelname aan APO’s trajecten en oriëntatie op mogelijke fusies. Het aantal afdelingen binnen de coöperatie is van zeven naar vier terug gebracht en de Jongerenraad is aan de nieuwe situatie aangepast. Het jaar 2009 stond eveneens in het teken van het nieuwe tarievenstelsel.
tussentijdse Ledenraadvergaderingen gehouden en zijn de afdelingen via de afdelingsvergaderingen en de gebruikelijke publicaties geïnformeerd. De Ledenraad heeft het nieuwe samenwerkingsmodel van The Greenery op 18 december 2009 goed gekeurd. Met deze goedkeuring is de start gegeven voor het implementatietraject. De coöperatie blijft eigenaar van het handelshuis The Greenery maar zal zich in het nieuwe samen werkingsmodel onderscheidend positioneren. Zij zal opereren met de slogan “samen sterk vanuit individuele kracht” en stelt zich tot doel markt gerichte telers en telersverenigingen toegang tot de markt te bieden door kwalitatieve aanbods bundeling met ruimte voor individueel onder nemerschap.
Tarieven en heffingen 32
Begin dit jaar is het nieuwe tarieven- en heffingen stelsel in gebruik genomen. In dit stelsel betalen de leden tarieven op basis van het kostenmaker kostendrager principe. Deze systematiek heeft
Oriëntatie op samenwerkings verbanden De coöperatie en het bedrijf hebben ook dit jaar actief gewerkt aan bundelinginitiatieven zoals de
Het bestuur heeft in samenwerking met de hoofddirectie een nieuw samenwerkingsmodel ontwikkeld meer inzicht gegeven in de ketenkosten. Het be stuur heeft geconstateerd dat de uitgangspunten van het nieuwe stelsel breed gedragen worden en dat het kostenbewustzijn bij telers en binnen The Greenery is toegenomen. In het boekjaar heeft het bestuur zich gefocust op geconstateerde knel punten in het nieuwe systeem en waar nodig zijn aanpassingen doorgevoerd.
Nieuw Samenwerkingsmodel Het bestuur heeft in samenwerking met de hoofd directie een nieuw samenwerkingsmodel ont wikkeld. In het ontwikkelingstraject zijn diverse
vorming van Associaties van Producenten Organi saties (APO’s). Het bestuur ziet de APO als een opstap naar een meer structurele vorm van aan bodsbundeling: een mogelijke fusie van verschil lende coöperaties.
Herindeling van Greenery afdelingen In 2009 is het aantal afdelingen van The Greenery teruggebracht van zeven naar vier. Het besluit werd eind 2008 goedgekeurd door de Ledenraad. In 2009 volgde de uitvoering. Bij de herindeling werden door het bestuur de volgende criteria gehanteerd: de afdelingen zijn geografisch aan
eengesloten en de afstanden binnen een afdeling zijn zo beperkt mogelijk; de afdelingen zijn in hun geheel samengevoegd en zijn qua ledenaantal en stemrecht in de ledenraad zoveel mogelijk gelijk gebleven. Daarnaast is statutair bepaald dat geen afdeling meer dan 32 procent van de stemmen in de ledenraad heeft. De afdelingen zijn Noord (Noord-Nederland en Noord-Holland), Midden (Midden-Nederland en Zuidoost-Nederland), Zuid (Zuidwest-Nederland en West- en Midden Brabant) en Westland.
Jaarverslag en jaarrekening Het jaarverslag en de geconsolideerde jaarrekening van de coöperatie, waarin is begrepen de jaarrekening van The Greenery B.V., is opgesteld onder de ver antwoordelijkheid van het bestuur. De jaarrekening is gecontroleerd door Deloitte Accountants B.V. en voorzien van een goedkeurende verklaring. De jaarrekening wordt ter behandeling en vaststelling aan de Ledenraad voorgelegd. Wij stellen de Leden raad voor de jaarrekening vast te stellen en het bestuur decharge te verlenen voor het gevoerde beleid over het afgelopen jaar.
Benoemingen en aftredingen De heren A.W.G.M. Hop en J.C.M. van der Voort zijn in de Ledenraad van 27 maart 2009 als bestuurslid herkozen. De heren J.C. van der Veeken en L.H.M. Zwinkels zijn in dezelfde vergadering herkozen als lid van de Geschillencommissie. In de Ledenraad vergadering van 10 september 2009 zijn de heren S. Appel en K. de Hamer in de Geschillencommissie herkozen.
Barendrecht, 9 maart 2010.
Bestuur Coöperatie The Greenery U.A.
33
Deel 3
Jaarrekening 34
1 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2009 (VOOR RESULTAATBESTEMMING) Activa
Toelichting
2009
2008
Vaste activa Immateriële vaste activa
6.1
20.261
22.150
Materiële vaste activa
6.2
278.644
280.560
Financiële vaste activa
6.3
23.216
19.214
322.121
321.924
Voorraden
6.4
23.427
27.509
Vorderingen
6.5
161.076
158.058
Liquide middelen
1.643
23.114
186.146
208.681
Vlottende activa
TOTAAL Activa
508.267
530.605 (in duizenden euro’s)
Passiva Groepsvermogen
Toelichting
2009
2008
6.6
Eigen vermogen
62.602
54.566
Aandeel van derden in het groepsvermogen
(186)
(60)
62.416
54.506
Productfondsen
6.8
7.409
7.975
Voorzieningen
6.9
113.629
124.737
Langlopende schulden
6.10
104.128
94.931
Kortlopende schulden
6.11
220.685
248.456
445.851
476.099
508.267
530.605
6.7
201.329
205.473
Aansprakelijk vermogen als percentage van het balanstotaal
39,6%
38,7%
TOTAAL PASSIVA Aansprakelijk vermogen
(in duizenden euro’s)
Voor de samenstelling van het aansprakelijk vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans op pagina 47.
35
2 GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2009
Toelichting
2009
2008
7.1
1.626.829
1.813.965
Som der bedrijfsopbrengsten
Af: productomzet commissie verkopen
(478.068)
(505.618)
1.148.761
1.308.347
Inkoop handelsproducten en uitbesteed werk
917.897
1.087.640
Lonen en salarissen
77.417
73.409
Sociale lasten
10.753
10.327
Netto-omzet
Pensioen- en VUT-lasten
6.9
7.359
8.320
Afschrijvingen
27.721
24.238
Overige bedrijfskosten
7.2
93.759
94.254
Som der bedrijfslasten
1.134.906
1.298.188
Bedrijfsresultaat
13.855
10.159
7.3
(9.358)
(8.041)
4.497
2.118
Belastingen op resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
7.5
(1.452)
2.707
Resultaat deelnemingen
7.4
4.311
3.794
7.356
8.619
Aandeel van derden in het groepsresultaat
32
78
Financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen
36
Groepsresultaat na belastingen
Resultaat na belastingen
7.388
8.697 (in duizenden euro’s)
3 GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT 2009 Operationele activiteiten
2009
2008
Bedrijfsresultaat
13.855
10.159
Afschrijvingen
27.721
24.238
Waardeveranderingen materiële vaste activa
(7.656)
(7.109)
(98)
(3.819)
(32.260)
20.403
Mutatie voorzieningen Mutatie werkkapitaal Kasstroom uit bedrijfsoperaties
43.872
(Betaalde) / ontvangen rente
(4.876)
(3.802)
(Betaalde) / ontvangen VPB
(4.047)
(204)
Kasstroom uit operationele activiteiten
(7.361)
0
(150)
(18.123)
(35.286)
230
12.080
1.562
39.866
Investeringsactiviteiten Investeringen in immateriële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa Verstrekte leningen
0
(456)
Aflossing leningen u.g.
454
21
Ontvangen dividenden
0
1.622
Koop en verkoop van deelnemingen
0
624
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
(17.439)
(21.545)
Kasstroom uit operationele en investeringsactiviteiten
(24.800)
18.321
Financieringsactiviteiten Mutatie bankleningen en overig krediet
16.440
4.484
Mutatie ledenleningen en liquiditeitsheffing
(7.471)
(2.396)
Mutatie productfondsen
(2.956)
(4.066)
(293)
(4.791)
Inkoop certificaten Kasstroom uit financieringsactiviteiten
5.720
(6.769)
Netto kasstroom
(19.080)
11.552
Koers- en omrekeningsverschillen in de liquide middelen
(2.391)
(2.074)
Mutatie saldo liquide middelen
(21.471)
9.478
(in duizenden euro’s)
37
4 OVERZICHT VERMOGENSMUTATIES OVER 2009
2009
2008
Geconsolideerd nettoresultaat na belastingen toekomend aan de rechtspersoon
7.388
8.697
Inkoop certificaten
0
(5.084)
Herwaardering minderheidsdeelneming
140
7
Herwaardering van onroerend goed
0
1.509
508
(1.734)
Omrekeningsverschillen buitenlandse deelnemingen ten gevolge van koersverschillen
Saldo mutaties eigen vermogen
8.036
3.395 (in duizenden euro’s)
5 TOELICHTING ALGEMEEN INLEIDING Coöperatie The Greenery U.A is op 25 oktober 1996 opgericht en is statutair gevestigd te Den Haag. De coöperatie is enig aandeelhouder van The Greenery B.V.
38
De in de toelichting opgenomen bedragen luiden in duizenden euro’s, tenzij anders vermeld.
Belangrijkste activiteiten Coöperatie The Greenery U.A. houdt alle aandelen in The Greenery B.V. The Greenery is een toonaangevend, internationaal opererend bedrijf dat jaarrond een volledig assortiment groente, fruit en paddenstoelen van over de hele wereld samenbrengt en dagelijks vers aan haar klanten levert. Deze klanten zijn vooral de groothandel en supermarktketens in Europa en Noord-Amerika. Daarnaast levert het bedrijf aan foodservice bedrijven en de industrie. The Greenery heeft vestigingen in negen landen en richt zich in haar beleid en aanpak vooral op marktgerichtheid, voedselveiligheid, duurzaamheid, innovatie en logistieke efficiency.
Overige gebeurtenissen De Nederlandse Mededingingsautoriteit (“NMa”) doet onderzoek naar overtredingen van de Mededingingswet door ondernemingen die actief zijn op het gebied van de afzet van groente en fruit. In dat kader heeft de NMa in juli 2009 een bedrijfsbezoek verricht bij The Greenery. The Greenery verleent haar medewerking aan het onderzoek. De NMa heeft tot op heden niet gerapporteerd. Gedurende 2009 zijn enkele niet-actieve vennootschappen ontbonden.
Winst- en verliesrekening De winst- en verliesrekening is opgesteld met inachtneming van artikel 2:402 BW.
Grondslagen van de consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening van de Coöperatie zijn de financiële gegevens verwerkt van de tot de groep behorende maatschappijen waarin beslissende zeggenschap is. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de waardering en de resultaatbepaling van de Coöperatie.
De financiële gegevens van de Coöperatie zijn verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening zodat, gebruik makend van artikel 2:402 BW, is volstaan met een verkorte winst-en-verliesrekening in de enkelvoudige jaarrekening. De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen en de andere in de consolidatie meegenomen rechtspersonen en vennootschappen zijn volledig in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en transacties. Belangen van derden in het vermogen en in het resultaat van groepsmaatschappijen zijn afzonderlijk in de geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking gebracht. De resultaten van nieuw verworven groepsmaatschappijen en de andere in de consolidatie meegenomen rechtspersonen en vennootschappen worden geconsolideerd vanaf de overnamedatum. De resultaten van afgestoten deelnemingen worden in de consolidatie verwerkt tot het tijdstip waarop de groepsband wordt verbroken. De namen en zetels van groepsmaatschappijen en niet geconsolideerde deelnemingen zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Rotterdam. Een verkorte lijst van de groepsmaatschappijen is opgenomen op pagina 61.
Algemene grondslagen voor de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden, tenzij anders vermeld, plaats op basis van historische kosten. Indien bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost geen specifieke waarderingsgrondslag wordt vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.
Financiële instrumenten Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als financiële derivaten verstaan. Voor de grondslagen van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost. Het beleid van de Coöperatie is erop gericht om waar mogelijk de risico’s te beperken tot een aanvaardbaar niveau. Hierbij valt te denken aan de beheersing van risico’s op het gebied van o.a. krediet, liquiditeit en kasstroom. Het debiteurenrisico is grotendeels verzekerd bij een kredietverzekeringsmaatschappij. De vreemde valuta posities worden grotendeels afgedekt door valutatermijn transacties. Tevens wordt een deel van de vreemde valuta posities afgedekt door middel van optiecontracten. Ter afdekking van het renterisico wordt gebruik gemaakt van rentederivaten. Afdekkingsinstrumenten tegen kostprijs Financiële instrumenten die dienen ter afdekking van risico’s waarbij de onderliggende waarde niet beurs genoteerd is, of waarvoor geen hedge accounting wordt toegepast, worden gewaardeerd tegen kostprijs. Resultaten uit de herwaardering naar reële waarden per balansdatum worden direct verantwoord in de winst- en verliesrekening.
39
De Coöperatie past hedge accounting toe op basis van individuele documentatie voor financiële instrumenten met een specifieke individuele hedgerelatie. Voor financiële instrumenten met een niet specifieke hedgerelatie wordt generieke documentatie toegepast. De Coöperatie documenteert de wijze waarop de hedgerelaties passen in de doelstellingen van het risicobeheer, de hedgestrategie en de verwachting aangaande de effectiviteit van de hedge. Kostprijshedge-accounting algemeen Het effectieve deel van financiële derivaten die zijn toegewezen voor kostprijshedge-accounting, wordt tegen kostprijs gewaardeerd en het ineffectieve deel wordt tegen reële waarde gewaardeerd. De waarde veranderingen van de reële waarde van het ineffectieve deel worden direct verantwoord in de winst- en verliesrekening. Kostprijshedge-accounting inzake afdekking van monetaire balansposten in vreemde valuta De vreemde valutacomponenten van zowel de afgedekte balansposten als van valutatermijncontracten die fungeren als hedge-instrument, worden tegen de koers op balansdatum verwerkt. Kostprijshedge-accounting inzake afdekking toekomstige transacties in vreemde valuta De vreemdevalutacomponent van valutatermijncontracten die fungeren als hedge-instrument inzake afdekking van toekomstige transacties, wordt tegen kostprijs gewaardeerd zolang de afgedekte positie nog niet in de balans is verwerkt.
40
Ongerealiseerde verliezen op de financiële instrumenten die niet dienen ter afdekking van risico’s of bestemd zijn ter afdekking van toekomstige kasstromen, worden direct verantwoord in de winst-en-verlies rekening.
Grondslagen van valuta-omrekening Vorderingen, schulden en verplichtingen in vreemde valuta’s worden omgerekend tegen de koers per ba lansdatum. De uit de omrekening per balansdatum voortvloeiende koersverschillen worden, rekening hou dend met eventuele dekkingstransacties, opgenomen in de balans en winst- en verliesrekening. Transacties in vreemde valuta’s gedurende de verslagperiode worden in de jaarrekening verwerkt tegen de koers van afwikkeling. De buitenlandse groepsmaatschappijen en niet-geconsolideerde deelnemingen kwalificeren als zelfstandige (buitenlandse) eenheden. Voor de omrekening van de jaarrekening van de buitenlandse eenheden wordt de koers op balansdatum gehanteerd voor de balansposten en de gemiddelde koers voor de posten van de winst- en verliesrekening. De omrekeningsverschillen die optreden, worden rechtstreeks ten gunste of ten laste van het groepsvermogen gebracht.
GRONDSLAGEN VAN WAARDERING Immateriële vaste activa De goodwill die ontstaat bij de aankoop van aandelen en overname van bedrijfsactiviteiten wordt met ingang van 1999 geactiveerd. Op de datum van overname worden de activa, voorzieningen en schulden gewaardeerd tegen de reële waarden. De gevormde goodwill wordt gewaardeerd op het bedrag van de bestede kosten, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waarde verminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de verwachte economische levensduur (20 jaar). Jaarlijks wordt een impairment analyse uitgevoerd.
Materiële vaste activa - Bedrijfsgebouwen en terreinen Bedrijfsgebouwen en -terreinen worden gewaardeerd tegen actuele waarde. Gebouwen en terreinen welke blijvend aan de onderneming verbonden zijn, worden gewaardeerd tegen vervangingswaarde. Gebouwen en terreinen waarvan het de intentie is deze binnen afzienbare tijd af te stoten en niet te vervangen, worden gewaardeerd tegen de benaderde opbrengstwaarde. De aldus bepaalde waarde wordt verminderd met ontvangen EU-bijdragen. Vervangingswaarde en opbrengstwaarde zijn bepaald op basis van uitgevoerde taxaties door externe deskundigen. De taxaties zijn geactualiseerd op basis van verworven inzicht en van specifieke indexcijfers en marktgegevens per locatie. Waardeveranderingen in het boekjaar worden na een aftrek voor latente belastingen ten gunste respectievelijk ten laste van de herwaarderingsreserve gebracht. De afschrijvingen van bedrijfsgebouwen worden gebaseerd op de verwachte economische levensduur. Op terreinen vinden geen afschrijvingen plaats. - Overige materiële vaste activa De overige materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde en verminderd met per categorie vastgestelde lineaire afschrijvingen gebaseerd op de verwachte economische levensduur. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname. De waarde wordt verminderd met ontvangen EU-bijdragen.
Financiële vaste activa Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde. Deelnemingen met een negatieve nettovermogens waarde worden op nihil gewaardeerd. Deze nettovermogenswaarde wordt berekend op basis van de grondslagen van de Coöperatie. Wanneer de vennootschap geheel of ten dele instaat voor schulden van de desbetreffende deelneming, wordt een voorziening gevormd, primair ten laste van de vorderingen op deze deelneming en voor het overige onder de voorzieningen ter grootte van het resterende aandeel in de door de deelneming geleden verliezen, dan wel voor de verwachte betalingen door de vennootschap ten behoeve van deze deelnemingen. De vorderingen op en leningen aan deelnemingen alsmede de overige vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. De onder de financiële vaste activa opgenomen effecten worden gewaardeerd op de marktwaarde per balansdatum.
Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs dan wel lagere marktwaarde, waar nodig onder aftrek van een voorziening voor incourante delen van de voorraad. De voorraad meermalige emballage wordt, voor zover deze niet in consignatie is verkregen, gewaardeerd tegen statiegeldwaarde.
Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorzieningen in verband met mogelijke oninbaarheid. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen.
Liquide middelen De liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde en staan ter vrije beschikking.
41
Productfondsen De productfondsen bestaan uit door telers opgebrachte heffingen. De productfondsen worden gewaardeerd tegen nominale waarde en kunnen uitsluitend in overleg met een telers- afvaardiging aangewend worden voor de bekostiging van commerciële maatregelen zoals promoties, productonderzoek en zorgsystemen.
Voorzieningen Voorzieningen voor pensioenen De Coöperatie en haar dochteronderneming kennen verschillende pensioenregelingen. Voor het bedrijfstak pensioenfonds van de Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel, het Pensioenfonds Vervoer alsmede de Beschikbare Premieregeling wordt geen voorziening gevormd uit hoofde van de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 271 inzake Personeelsbeloningen (RJ271). De door de Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel en het Pensi oenfonds Vervoer verzorgde pensioenregeling is een toegezegd pensioen-regeling. Over het algemeen zijn de bedrijfstakpensioenfondsen in Nederland niet in staat die gegevens op te leveren om de berekening inzake de RJ271 uit te kunnen voeren. Derhalve worden de aan dergelijke fondsen door de werkgever be taalde premies als toegezegde bijdragen in de winst- en verliesrekening verwerkt. - Pensioenregelingen op basis van beschikbare premiestelsel: Verplichtingen ten aanzien van bijdragen aan pensioenregelingen en daaraan gerelateerde regelingen op basis van beschikbare premies worden als last in de winst- en verliesrekening verwerkt in de periode waarop deze betrekking hebben.
42
- Toegezegde pensioenrechten: Voor toegezegde pensioenrechten wordt voor elke regeling afzonderlijk per balansdatum de verplichting berekend. De berekening vindt plaats op basis van actuariële grondslagen met toepassing van de projec ted unit credit method. Op de aldus bepaalde verplichting wordt de reële waarde van de fondsbeleggingen in mindering gebracht, alsmede nog niet geamortiseerde actuariële resultaten. De disconteringsvoet is het rendement per balansdatum van solide bedrijfsobligaties waarvan de looptijd de termijn van de verplich tingen van de groep benadert. Wanneer de berekening resulteert in een vordering voor de groep wordt de verwerkte actiefpost beperkt tot het nettototaal van eventuele niet geamortiseerde actuariële verliezen en de contante waarde van toekomstige terugstortingen of lagere toekomstige pensioenpremies. - Regeling voor overige personeelsbeloningen op lange termijn: De verplichting voor overige uitgestelde personeelsbeloningen (VUT- en jubileumuitkeringen) wordt bere kend op dezelfde wijze als bij toegezegde pensioenrechten. Actuariële winsten en verliezen worden direct ten laste van het resultaat gebracht.
Latente belastingvoorziening Voor toekomstige belastingverplichtingen, voortvloeiende uit verschillen tussen de waardering in de jaar rekening en de fiscale waardering van activa en passiva, wordt een voorziening gevormd. De voorziening wordt gewaardeerd tegen nominale waarde op basis van het geldende belastingtarief, met uitzondering van de terreinen welke blijvend aan de onderneming zijn verbonden, waarvoor een tarief van 20% wordt gehanteerd.
Overige voorzieningen Deze zijn opgenomen tegen nominale waarde.
GRONDSLAGEN VAN RESULTAATBEPALING Bij het opstellen van de winst- en verliesrekening is op grond van artikel 2:362 lid 4 afgeweken van het Besluit Modellen Jaarrekening om daarmee het inzicht te verhogen. Daarbij is de netto-omzet gesplitst in “Som der bedrijfsopbrengsten” en “Productomzet commissieverkopen”.
Netto-omzet Onder netto-omzet wordt verstaan de opbrengst uit levering van goederen en diensten aan derden exclusief BTW en onder aftrek van kortingen. Voor verkopen met het karakter van commissiehandel wordt de com missie als netto-omzet verantwoord. De netto-omzet tezamen met de inkoopwaarde van de productomzet uit de commissiehandel alsmede de productomzet van de door de groep vermarkte producten van de bij haar aangesloten leden, vormen de som der bedrijfsopbrengsten. Exploitatiesubsidies worden ten gunste van de winst- en verliesrekening gebracht in het jaar ten laste waarvan de gesubsidieerde uitgaven ko men.
Kosten De kosten worden bepaald met inachtneming van de vermelde grondslagen van waardering en toegere kend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.
Belastingen De vennootschapsbelasting wordt berekend tegen het geldende tarief over het resultaat van het boekjaar, waarbij rekening wordt gehouden met permanente verschillen tussen de winstberekening volgens de jaar rekening en de fiscale winstberekening. Actieve latenties worden slechts gewaardeerd voor zover realiseer baarheid daarvan waarschijnlijk is.
Resultaat deelnemingen Van resultaten van deelnemingen waarin invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en fi nanciële beleid, wordt opgenomen het aan de Coöperatie toekomende aandeel in het resultaat van deze deelnemingen.
KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode. Dit overzicht sluit op hoofdlijnen aan bij de mutaties in de geconsolideerde balans waarbij, in het geval van koop of verkoop van (geconsoli deerde) deelnemingen, de overgenomen netto vermogenswaarde, verminderd met liquide middelen en vermeerderd met de eventueel betaalde goodwill, afzonderlijk wordt opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten. Tevens zijn koerswijzigingen uit de balansmutaties geëlimineerd, omdat zij geen kasstroom veroorzaken. Mede door bovengenoemde twee oorzaken zijn de mutaties in het kasstroomover zicht niet altijd direct herleidbaar tot de mutaties van de betreffende balansposten. Kasstromen in vreemde valuta worden omgerekend tegen een gemiddelde koers. Koersverschillen inzake geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond. Winstbelastingen en interest worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Ontvangen dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten.
43
6 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS 6.1 Immateriële vaste activa Goodwill
2009
Boekwaarde 1 januari
22.150
2008 24.036
Aanpassing geactiveerde goodwill
(26)
(23)
Afschrijvingen
(1.863)
(1.863)
Boekwaarde 31 december
20.261
22.150
Cumulatieve aanschafwaarde
36.671
36.697
Cumulatieve afschrijvingen en overige waardeverminderingen
(16.410)
(14.547)
20.261
22.150
Boekwaarde 31 december
(in duizenden euro’s)
In 2009 en 2008 heeft een aanpassing plaatsgevonden van de geactiveerde goodwill in 2006.
44
Transportmiddelen Andere vaste bedrijfsmiddelen Materiële vaste activa in bestelling Niet dienstbare activa
Totaal
(81)
0
8.731
2.507
(146)
0
100
7.610
Afschrijvingen
Afschrijvings percentage
12.460
26.669
11.936 (11.154)
Boekwaarde 31 december 2009
0
4.590
Overige mutaties
(7.175)
219.304
Overboekingen
Herwaardering
Machines en installaties
Desinvesteringen
Bedrijfsgebouwen en terreinen
Investeringen
Boekwaarde 1 januari 2009
6.2 Materiële vaste activa
3.297
220.798
0–3
(9.175)
3.847
42.451
10
(3.325)
833
7.579
20
5.533 20 - 33
5.512
1.702
(3)
0
372
(2.205)
155
21.302
2.057
0
0
(21.139)
0
(100)
2.120
163
0
0
0
0
0
0
163
280.560 23.316 (7.405)
0
0 (25.859) 8.032 278.644 (in duizenden euro’s)
De evaluatie van de actuele waarde gedurende 2009 heeft niet geleid tot een herwaardering. De investeringen ad EUR 23,3 miljoen (2008: EUR 48,3 miljoen) zijn na aftrek van ontvangen EU-bijdragen van EUR 16,5 miljoen (2008: EUR 17,9 miljoen). In de boekwaarde per 31 december 2009 is EUR 41,0 miljoen begrepen uit hoofde van investeringen op teeltbedrijven van leden van Coöperatie, waarvan EUR 15,2 miljoen in 2009 is geïnvesteerd. De vrijval van de ontvangen EU-bijdragen wordt verantwoord onder de overige mutaties.
Bedrijfsgebouwen en terreinen
222.492
Boekwaarde 31 december 2009
Cumulatieve afschrijvingen
Cumulatieve herwaardering
Aanschafwaarde
De aanschafwaarden, cumulatieve herwaardering, cumulatieve afschrijvingen en boekwaarden per 31 december 2009 kunnen als volgt worden weergegeven:
100.951
(102.645)
220.798
Machines en installaties
72.357
0
(29.906)
42.451
Transportmiddelen
23.013
0
(15.434)
7.579
Andere vaste bedrijfsmiddelen
24.746
0
(19.213)
5.533
2.485
0
(365)
2.120
163
0
0
163
345.256
100.951
(167.563)
Vaste bedrijfsmiddelen in bestelling Niet dienstbare activa
Totaal
278.644 (in duizenden euro’s)
De cumulatieve ongerealiseerde herwaardering per 31 december 2009 bedraagt EUR 100.951 (2008: EUR 106.188) waarvoor een belastinglatentie is gevormd.
45
6.3 Financiële vaste activa
2009
Niet geconsolideerde deelnemingen
20.384
15.928
Vorderingen op deelnemingen
2.810
3.263
Overige langlopende vorderingen
22
23
23.216
19.214
Totaal
2008
(in duizenden euro’s)
2009
2008
Niet geconsolideerde deelnemingen Netto vermogenswaarde per 1 januari
46
15.928
14.372
Desinvesteringen
0
(624)
Aandeel in resultaat
4.316
3.794
Ontvangen dividenden
0
(1.622)
Overige mutaties
140
8
Netto vermogenswaarde 31 december
20.384
15.928
3.263
2.807
Verstrekte leningen
0
456
Aflossing leningen
(453)
0
Boekwaarde 31 december
2.810
3.263
Vorderingen op deelnemingen Boekwaarde 1 januari
Overige langlopende vorderingen
Boekwaarde 1 januari
23
44
Aflossing leningen
(1)
(21)
Boekwaarde 31 december
22
23
(in duizenden euro’s)
6.4 Voorraden
2009
2008
Emballage
9.908
12.071
Handelsgoederen
13.519
15.438
Totaal
23.427
27.509 (in duizenden euro’s)
6.5 Vorderingen
2009
2008
Handelsdebiteuren
113.172
125.727
EU-bijdrage
14.597
8.519
Overige vorderingen
12.749
15.534
Overlopende activa
20.558
8.278
Totaal vorderingen
161.076
158.058 (in duizenden euro’s)
6.6 Groepsvermogen Voor een specificatie van het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de balans op pagina 59, noot 10.2.
6.7 Samenstelling aansprakelijk vermogen
2009
Eigen vermogen
62.602
54.566
Productfondsen
7.409
7.975
Voorziening latente belastingverplichtingen
24.964
28.340
Ledenleningen
64.494
67.807
Pensioenvoorziening (RJ 271)
41.860
46.785
Totaal aansprakelijk vermogen
201.329
2008
205.473 (in duizenden euro’s)
De pensioenvoorziening (RJ 271) is totaal EUR 45.300 (2008: EUR 50.595). Voor een bedrag van EUR 3.440 (2008: EUR 3.810) zijn daadwerkelijk toezeggingen gedaan aan (ex-) werknemers. Het resterende bedrag van EUR 41.860 (2008: EUR 46.785) vormt een voorwaardelijke verplichting. Dientengevolge wordt dit deel van de voorziening gerekend tot het aansprakelijk vermogen.
47
6.8 Productfondsen
2009
2008
Boekwaarde 1 januari
7.975
8.827
Onttrekkingen
(2.956)
(4.066)
Toevoegingen ten laste van het resultaat
2.275
2.810
Rentevergoeding
115
404
Boekwaarde 31 december
7.409
7.975 (in duizenden euro’s)
De productfondsen zijn kortlopend van aard en hebben een achtergesteld karakter. De rentevergoeding is gebaseerd op het éénmaands EURIBOR-tarief met een opslag.
6.9 Voorzieningen De voorzieningen bestaan uit: 2009
Pensioenen
47.363
52.786
Latente belastingen
24.964
28.340
Overige voorzieningen
41.302
43.611
Boekwaarde 31 december
113.629
2008
124.737 (in duizenden euro’s)
Overige voorzieningen
Het verloop van de latente belastingen en overige voorzieningen is als volgt:
Latente belastin gen
48
1 januari 2009
28.340
43.611
Onttrekkingen
0
(1.672)
Toevoegingen tlv resultaat
0
8.391
Vrijval tgv resultaat
0
(9.011)
Overige mutaties
(3.376)
(17)
31 december 2009
24.964
41.302 (in duizenden euro’s)
De overige mutaties bij de latente belastingen zijn het gevolg van gerealiseerde herwaarderingen als gevolg van desinvesteringen van geherwaardeerd onroerend goed, alsmede door beperking van fiscale afschrijvingen op onroerend goed als gevolg van gewijzigde wetgeving. De overige mutaties in de overige voorzieningen worden grotendeels veroorzaakt door overboekingen van en naar andere voorzieningen.
(Netto) pensioenvoorziening De groep draagt bij aan een aantal toegezegde pensioenregelingen in Nederland en Engeland. Het toegezegde pensioen is grotendeels gebaseerd op middelloon en deels op eindloon. Indexatie van opgebouwde en ingegane rechten is over het algemeen voorwaardelijk. Met de verwachte voorwaardelijke indexatie is in de berekeningen rekening gehouden. In de overige landen is sprake van toegezegde bijdrageregelingen.
De belangrijkste aannames voor de actuariële berekeningen zijn als volgt: Waardering per
2009
2008
5,4
5,5
- Aandelen
6,8
7,0
- Obligaties
3,8
4,0
- Liquiditeiten
3,0
3,0
- Overigen (aanspraken)
5,4
5,5
Verwachte toekomstige loonontwikkeling
2,5
2,5
Verwachte toekomstige indexatie
2,0
2,0
Verwachte toekomstige indexatie ingegane pensioenen
2,0
2,0
Disconteringsvoet Verwacht rendement op beleggingen
(in %)
De op de balans opgenomen verplichting inzake het toegezegd pensioen is als volgt:
2009
2008
Netto contante waarde van de verdiende pensioenen
175.424
166.027
Reële waarde van de beleggingen
150.267
132.380
25.157
33.647
Subtotaal
Nog niet verwerkte actuariële winsten / (verliezen)
20.143
16.948
(Netto) pensioenvoorziening RJ271
45.300
50.595
Overige pensioenvoorzieningen
2.063
2.191
Totaal
47.363
52.786 (in duizenden euro’s)
49
In de winst- en verliesrekening zijn de volgende bedragen opgenomen met betrekking tot de toegezegde pensioenregelingen:
2009
2008
Aan het boekjaar toe te rekenen pensioenrecht
3.281
7.084
Rente op verplichtingen
9.016
9.660
Opbrengst uit beleggingen
(7.407)
(7.874)
Actuariële (winsten) / verliezen
(1.143)
(33)
Koersresultaat
106
(431)
Inperking
0
(3.823)
Kosten
309
0
4.162
4.583
Pensioenlasten onder beschikbare premieregeling
3.197
3.737
Totaal toegezegde pensioenregelingen
Totaal
7.359
8.320 (in duizenden euro’s)
De verplichting is over het boekjaar als volgt gewijzigd:
50
2009
2008
Verplichting per 1 januari
166.027
203.366
In boekjaar toegekende aanspraken
4.036
7.104
Rente
9.016
9.660
Uitbetaalde pensioenen
(7.149)
(7.083)
Actuariële (winsten) / verliezen
3.036
(37.527)
Koersresultaat
458
(1.811)
Inperking
0
(7.682)
Verplichting per 31 december
175.424
166.027 (in duizenden euro’s)
De beleggingen zijn over het boekjaar als volgt gewijzigd:
2009
2008
Beleggingen per 1 januari
132.380
166.751
Verwacht rendement
7.407
7.874
Bijdragen werkgever
9.427
1.778
Bijdragen werknemer
755
813
Koersresultaat
367
(1.497)
Kosten
(309)
0
Uitbetaalde pensioenen
(7.149)
(7.083)
Actuariële winsten / (verliezen)
7.389
(32.397)
Inperking
0
(3.859)
Beleggingen per 31 december
150.267
132.380 (in duizenden euro’s)
Het verwachte rendement is gebaseerd op de extrapolatie van de rendementen per categorie, bepaald aan de hand van de relevante indexen. - Overige voorzieningen De voorziening latente belastingen heeft met name betrekking op de herwaardering van materiële vaste activa alsmede de voorziening voor de RJ 271. De overige voorzieningen hebben betrekking op diverse risico’s waaronder juridische claims en fiscale zaken. Tevens is een voorziening gevormd voor kosten voortvloeiend uit verplichtingen aangegaan ten behoeve van herontwikkeling van huidige locaties en kosten van reorganisaties. Van het totaalbedrag voorzieningen per 31 december 2009 zal circa EUR 14 miljoen (2008: EUR 13 miljoen) binnen één jaar en circa EUR 36 miljoen (2008: EUR 43 miljoen) na vijf jaar worden afgewikkeld.
6.10 Langlopende schulden
2009
2008
Verplichte ledenleningen
64.494
67.807
Overige leningen
39.634
27.124
104.128
94.931
Totaal
(in duizenden euro’s)
51 - (Verplichte) ledenleningen De verplichte ledenlening wordt opgebouwd op basis van de liquiditeitsheffing. Deze liquiditeitsheffing wordt berekend naar rato van de waarde van de aanvoer. Het geheven bedrag wordt per ultimo van het jaar van heffing omgezet in een verplichte ledenlening met een looptijd van 8 jaar en 1 dag, met ingangs datum 31 december en vervaldatum 1 januari. Het saldo van de langlopende ledenlening bedraagt EUR 64,5 miljoen (2008: EUR 67,8 miljoen). Over deze ledenleningen wordt rente vergoed welke wordt bijgeschreven op de hoofdsom indien uiterlijk op 31 maart geen verzoek tot uitbetaling van de rente is ontvangen. Het rentepercentage over de verplichte leningen wordt jaarlijks vastgesteld. In 2009 varieerde dit percentage voor de verschillende leningen tussen de 3,05% en 5,95%. Daarnaast zijn er per 31 december 2009 vrijwillige ledenleningen van totaal EUR 18,6 miljoen (2008: EUR 16,3 miljoen) waarover een rentepercentage tussen de 3,50% en 5,15% wordt vergoed. Op 1 januari 2010 vervallen verplichte ledenleningen voor een bedrag van totaal EUR 11,3 miljoen. Over 2009 is over deze leningen rente vergoed met een percentage van 6,1%. De leden leningen met een looptijd korter dan 1 jaar zijn inclusief de rente opgenomen onder de kortlopende schulden. Het restant van de ledenleningen welke na 5 jaar opeisbaar is bedraagt EUR 24,0 miljoen (2008: 30,4 miljoen). De gedurende het jaar opgelopen en verschuldigde rente over zowel de verplichte als de vrijwillige ledenleningen wordt verantwoord als achtergesteld vermogen per 31 december van het boekjaar. De ledenleningen zijn achtergesteld ten opzichte van de bankleningen.
- Overige leningen Deze leningen zijn hoofdzakelijk verstrekt door leden van de Coöperatie ter financiering van investeringen welke The Greenery voor hen heeft gedaan. De rente op deze leningen varieert tussen 0,41% en 3,525%, afhankelijk van ingangsdatum en looptijd. De restantschuld na 5 jaar is EUR 32,6 miljoen (2008: EUR 26,7 miljoen).
Informatie over financiële instrumenten Per 31 december 2009 heeft The Greenery B.V. rentederivaten uitstaan met een hoofdsom van totaal EUR 50 miljoen. Deze rentederivaten vervallen uiterlijk in 2011. De rentederivaten zijn gerelateerd aan de langlopende financieringen en worden gebruikt voor het indekken van renterisico’s. De kosten van de rentederivaten worden afgeschreven over de looptijd van de onderliggende contracten. De waarde in het economisch verkeer is per 31 december 2009 EUR 2,0 miljoen negatief. Daarnaast zijn er valuta-termijncontracten afgesloten welke worden gebruikt om valuta-risico’s voortvloeiend uit debiteurenposities in vreemde valuta in te dekken. Tevens zijn er optiecontracten afgesloten ter afdekking van valutarisico’s voortvloeiend uit termijnleveringen aan bepaalde afnemers. Het betreft nog openstaande opties ter waarde van totaal GBP 27,6 mio lopend tot 30 december 2010.
52
De totale contractwaarde van de per 31 december 2009 openstaande valuta-termijncontracten bedraagt circa EUR 43,2 miljoen (2008: EUR 20,7 miljoen), welke binnen één jaar vervallen. De benaderde reële waarde van de valuta-termijncontracten is per balansdatum circa EUR 1,0 miljoen hoger ten opzichte van de boekwaarde. Alle contracten hebben een vervaltermijn korter dan 1 jaar.
6.11 Kortlopende schulden Kredietinstellingen en kasgeldleningen
2009 4.010
2008 15
Aflossing langlopende schulden binnen 1 jaar
393
458
Handelscrediteuren
62.812
94.757
Crediteurentelers
11.272
20.969
Verplichte ledenleningen
11.279
13.346
Vrijwillige ledenleningen
18.568
16.320
Belastingen en premies sociale verzekeringen
5.124
4.350
Pensioenpremies
2.026
4.405
Overige schulden
81.393
63.564
Overlopende passiva
23.808
30.272
Totaal
220.685
248.456 (in duizenden euro’s)
Zakelijke zekerheidsstellingen Voor de lang- en kortlopende schulden aan kredietinstellingen zijn de volgende zekerheden verstrekt: • eerste hypotheek op onroerende zaken, te weten drie distributiecentra • verpanding van vorderingen • verpanding van rechten uit kredietverzekeringspolis
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
2009
Garanties en borgstellingen
31.022
2008 34.140
Investeringsverplichtingen
1.192
9.001
Lease- en huurverplichtingen
10.264
11.308
Overige verplichtingen
5.737
3.572
Totaal
48.215
58.021 (in duizenden euro’s)
De garanties en borgstellingen bestaan met name uit garanties ten behoeve van EU-bijdragen. Voorts is per balansdatum sprake van diverse lopende juridische procedures waarvoor, waar nodig geacht, voorzieningen zijn opgenomen. Het in investeringsverplichtingen begrepen bedrag heeft betrekking op roerende goederen van EUR 1,2 miljoen (2008: EUR 2,2 miljoen). De investeringsverplichting in onroerend goed is nihil (2008: EUR 6,8 miljoen). In 2009 is een voor een deel van het onroerend goed (boekwaarde per 31 december 2009: EUR 13,6 miljoen) een huurovereenkomst afgesloten waarbij een optie tot koop is verstrekt welke in 2012 kan worden uitgeoefend. Het bedrag aan lease- en huurverplichtingen is als volgt te splitsen: • Te betalen in 2010: EUR 4.179 • Te betalen totaal in 2011 tot en met 2014: EUR 5.818
Transacties met verbonden partijen The Greenery B.V. heeft in 2009 transacties met de niet-geconsolideerde deelnemingen Europool System B.V. en Hessing B.V. gedaan. Deze transacties hebben plaatsgevonden tegen marktconforme condities. De onder de financiële vaste activa opgenomen vordering op deelneming betreft een door The Greenery B.V. verschafte financiering aan Hessing B.V. welke een marktconform rentepercentage kent. Daarnaast is een renteloze lening ontvangen van Europool System B.V. welke in 2010 afloopt.
53
7 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING Som der bedrijfsopbrengsten De netto-omzet tezamen met de inkoopwaarde van de productomzet uit de commissiehandel alsmede de productomzet van de door The Greenery vermarkte producten van de bij haar aangesloten leden, vormen de som der bedrijfsopbrengsten.
7.1 Som der bedrijfsopbrengsten Geografische spreiding
2009
2008
Nederland
804.727
847.751
Duitsland
179.088
245.733
Engeland
213.506
233.168
Overig Europa
346.100
417.841
Rest van de wereld
83.408
69.472
Totaal
1.626.829
1.813.965 (in duizenden euro’s)
54 Segmentatie naar categorieën Groenten en fruit
1.460.821
1.668.540
Transport en overige
101.379
93.269
Provisies, heffingen en overige dienstverlening
64.629
52.156
Totaal
1.626.829
1.813.965 (in duizenden euro’s)
Provisies, heffingen en overige dienstverlening Hieronder zijn onder meer opgenomen provisies, heffingen, huuropbrengsten, emballage-inkomsten, sorteer inkomsten en dergelijke, alsmede overige bedrijfsopbrengsten. In deze overige bedrijfsopbrengsten is een bedrag van EUR 15,7 miljoen (2008: EUR 17,6 miljoen) opgenomen uit hoofde van EU-bijdragen.
7.2 Overige bedrijfskosten Ten laste van het resultaat van het boekjaar gebrachte honoraria voor werkzaamheden van de externe ac countant en de accountantsorganisatie is onder de overige bedrijfskosten een bedrag van EUR 656 duizend (2008 EUR 684 duizend) opgenomen. Dit bedrag is als volgt onder te verdelen:
2009
2008
Controle van de jaarrekening*
409
448
Andere controle opdrachten
175
198
Andere niet-controlediensten
72
38
Totaal
656
684 (in duizenden euro’s)
* Hiervan is een bedrag van EUR 324 duizend (2008: EUR 351 duizend) in rekening gebracht door Deloitte Accountants B.V.
7.3 Financiële baten en lasten
2009
2008
Financiële baten
362
2.953
Financiële lasten
(9.720)
(10.994)
Totaal
(9.358)
(8.041) (in duizenden euro’s)
De financiële baten en lasten betreffen hoofdzakelijk rentebaten en -lasten. Per saldo is er EUR 0,2 miljoen aan rente ontvangen (2008: EUR 0,2 miljoen ontvangen) van verbonden partijen.
7.4 Resultaat deelnemingen Het resultaat deelnemingen betreft het resultaat van niet geconsolideerde deelnemingen.
55
7.5 Belastingen De verschuldigde belasting is als volgt te berekenen: Bruto resultaat Resultaat 2009
Vennoot schaps belasting
4.497
1.147
Permanente verschillen
1.204
307
5.701
1.454
Afwijkend belastingpercentage buitenlandse deelnemingen
56
Niet-geactiveerde verliezen bij deelnemingen
(270)
Afrekening aangiftes voorgaande jaren
236
Afrondingsverschillen
(24)
Belastingen volgens de winst- en verliesrekening
1.452 (in duizenden euro’s)
De permanente verschillen betreffen met name niet aftrekbare afschrijvingen op goodwill. The Greenery B.V. en haar Nederlandse 100%-dochters vormen een fiscale eenheid. Het saldo van in geconsolideerde vennootschappen aanwezige fiscaal verrekenbare verliezen is nihil (2008: nihil).
56
7.6 Personeelsgegevens Aantal Full Time Equivalents (FTE) op jaareinde in dienst
2009
2008
Directie/MT/kantoor
588
594
Logistiek
894
897
Transport en overige
173
170
Totaal
1.655
1.661 (in duizenden euro’s)
Het gemiddeld aantal werknemers (FTE) in vaste dienst gedurende 2009 heeft 1.693 bedragen (2008: 1.679). Het gemiddeld aantal ingehuurde uitzendkrachten (FTE) heeft 943 bedragen (2008: 931). De toename van het gemiddeld aantal werknemers en uitzendkrachten heeft in grote mate betrekking op uitbreiding van de activiteiten uit hoofde van de vers distributie ten behoeve van een Nederlandse retailer.
8 BALANS PER 31 DECEMBER 2009 (VOOR RESULTAATBESTEMMING) Activa
Toelichting
2009
2008
Vaste activa Financiële vaste activa Groepsmaatschappij
10.1
69.271
61.235
69.271
61.235
Te vorderen EU bijdrage
14.597
8.563
83.868
69.798
Vlottende activa
TOTAAL ACTIVA
(in duizenden euro’s)
Passiva
Toelichting
2009
2008
Groepsvermogen
10.2
Herwaarderingsreserve
78.040
81.942
Overige wettelijke reserves
17.365
12.374
Algemene reserve
(40.191)
(48.447)
Resultaat boekjaar
7.388
8.697
62.602
54.566
Langlopende schulden
10.3
5.084
Groepsmaatschappij
Kortlopende schulden
Groepsmaatschappij
16.182
Overige schulden en overlopende passiva
TOTAAL PASSIVA
4.791
10.148
0
293
21.266
15.232
83.868
69.798 (in duizenden euro’s)
9 WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2009
2009
2008
Contributies en overige inkomsten
1.089
473
Overige kosten
(682)
(473)
Financiële baten en lasten
(407)
0
Resultaat na belasting Resultaat deelneming na belasting
0
0
7.388
8.697
Totaal resultaat
7.388
8.697 (in duizenden euro’s)
57
10 TOELICHTING OP DE JAARREKENING ALGEMEEN De jaarrekening is opgesteld volgens de bepaling van Titel 9 Boek 2 BW. De grondslagen van waardering en resultaatbepaling voor de jaarrekening zijn dezelfde als voor de gecon solideerde jaarrekening. Voor een uiteenzetting van deze grondslagen wordt verwezen naar de toelichting behorende bij de geconsolideerde jaarrekening. De deelnemingen worden gewaardeerd op de netto vermogenswaarde. Het resultaat deelneming komt overeen met het aandeel in het resultaat over het boekjaar van de desbe treffende vennootschap vanaf het moment van opnemen in de groep / verkrijging. De winst- en verliesrekening is opgesteld met inachtneming van artikel 2:402 BW.
10.1 Financiële vaste activa De Coöperatie houdt alle aandelen in The Greenery B.V. Het betreft 281.000 aandelen A en 259.000 cumu latief preferente aandelen B. De Coöperatie heeft certificaten van aandelen B uitgegeven aan haar leden, waarvan ruim 70% in 2008 is ingekocht.
Agioreserve
Herwaarderingsreserve
Overige wettelijke reserves
Algemene reserve
Resultaat (voorgaand) boekjaar
Totaal
Het verloop van het eigen vermogen van de deelneming The Greenery B.V. is als volgt:
1 januari 2009
61.262
834
81.942
12.374
(103.874)
8.697
61.235
Herwaardering
0
0
0
168
(28)
0
140
0
0
(3.902)
0
3.902
0
0
Aandelenkapitaal
58
Gerealiseerde herwaardering i.v.m. . desinvesteringen en afschrijvingen Resultaatbestemming vorig boekjaar
0
0
0
0
8.697
(8.697)
0
Dotatie reserve deelnemingen
0
0
0
4.315
(4.315)
0
0
Resultaat boekjaar
0
0
0
0
0
7.388
7.388
Koersverschillen en overige mutaties
0
0
0
508
0
0
508
61.262
834
78.040
17.365
(95.618)
7.388
69.271
31 december 2009
(in duizenden euro’s)
Algemene reserve
81.942
12.374
(48.447)
8.697
54.566
Herwaardering
0
168
(28)
0
140
Gerealiseerde herwaardering i.v.m. desinvesteringen en afschrijving
Totaal
Overige wettelijke reserves
1 januari 2009
Resultaat (voorgaand) boekjaar
Herwaarderingsreserve
10.2 Eigen vermogen
(3.902)
0
3.902
0
0
Resultaatbestemming vorig boekjaar
0
0
8.697
(8.697)
0
Dotatie reserve deelnemingen
0
4.315
(4.315)
0
0
Resultaat boekjaar
0
0
0
7.388
7.388
Koersverschillen
0
508
0
0
508
78.040
17.365
(40.191)
7.388
62.602
31 december 2009
(in duizenden euro’s)
De herwaarderingsreserve houdt verband met waardewijzigingen van de materiële vaste activa, welke gewaardeerd worden op actuele waarde. Realisatie van herwaarderingsreserve wordt via het eigen vermo gen verwerkt.
Overige wettelijke reser ves
Reserve koersverschillen
Reserve deelnemingen
Overige wettelijke reserves Onder de overige wettelijke reserves is naast de reserve deelnemingen tevens de reserve uit hoofde van koersverschillen opgenomen. Het verloop van deze reserves is als volgt:
1 januari 2009
14.047
(1.673)
12.374
Herwaardering
168
0
168
4.315
0
4.315
0
508
508
18.530
(1.165)
17.365
Dotatie reserve deelnemingen Koersverschillen
31 december 2009
(in duizenden euro’s)
59
10.3 Langlopende schulden Ter financiering van de inkoop van certificaten is door een tot de groep van The Greenery B.V. behorende vennootschap een lening verstrekt ad EUR 5,1 miljoen (2008: EUR 4,8 miljoen), met een rentepercentage van 6%. De looptijd van de lening bedraagt vier jaar, vanaf 1 oktober 2008 tot en met 30 september 2012. De toename betreft in 2008 ingekochte certificaten waarvan de betaling in 2009 heeft plaatsgevonden, welke in 2008 is verantwoord onder de overige schulden en overlopende passiva.
Beloningen bestuurders De totale last voor de Coöperatie samenhangend met de bezoldiging van het bestuur bedroeg over 2009: EUR 213 (2008: EUR 189).
Gebeurtenissen na balansdatum
60
Naamsverandering Op 10 februari 2010 heeft de onderneming haar voornemen bekend gemaakt om de naam te wijzigen in Coöperatie Coforta U.A. De naamsverandering van Coöperatie The Greenery maakt onderdeel uit van het nieuwe model dat wordt ingevoerd. Zij onderstreept de aparte positionering van de coöperatie en ondersteunt de uitvoering van haar eigen strategie. Deze strategie is erop gericht marktgerichte telers te binden door krachtige toegangen tot de markt te realiseren. Dit gebeurt op basis van kwalitatieve aanbodsbundeling met ruimte voor individueel ondernemerschap. Financiering In februari 2010 heeft een dochteronderneming, Greenery UK Ltd, een overeenkomst afgesloten met een Engels handels- en productieonderneming inzake het samenwerken op gebied van verkoop op de Engelse markt. Door het aangaan van deze relatie verkrijgt The Greenery toegang tot een aantal additionele afzet kanalen in de Engelse markt en verwacht zij ook meer eigen product te kunnen afzetten. In dit kader is een lening verstrekt van GBP 6,75 miljoen. Deze langlopende lening kent een variabel rente percentage en kan voor een deel worden omgezet in aandelen in de Engelse onderneming.
Den Haag, 9 maart 2010
Bestuur Coöperatie The Greenery U.A. Th.L.J. Ammerlaan P.W.J.M. van Asseldonk A.W.G.M. Hop J.A.M. van der Harg J.C.M. van der Voort P.S.C. Oostveen B.J. Feijtel
Voorzitter Vice-voorzitter
11 OVERZICHT DEELNEMINGEN Op 31 december 2009 behoorden onder meer de volgende ondernemingen tot de deelnemingen (een volledige lijst van deelnemingen is gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Rotterdam):
Geconsolideerde deelnemingen Statutaire zetel The Greenery B.V. Hollander Barendrecht B.V. Disselkoen Airfreight B.V. Greenery Belgium N.V. Hagé International B.V. Hoogsteder Groenten en Fruit B.V. Greenery UK Ltd. Greenery España S.A. Van Dijk Foods Belgium S.A. Internationaal Transportbedrijf Dijco B.V. J.H. Wagenaar GmbH J.H. Wagenaar B.V. Exploitatiemaatschappij Jager B.V. Jager Holland B.V. Greenery Italia Srl. Greenery Vastgoed B.V. Handelsmaatschappij Jover B.V. Mulder Onions B.V. Greenery Produce B.V. Greenery Convenience GmbH Greenery Poland Sp. z.o.o.
Den Haag Barendrecht De Lier St. Katelijne Waver (B) Barendrecht Utrecht Huntingdon (UK) Carlet Valencia (E) St. Katelijne Waver (B) Delft Kempen (D) Zwaagdijk Nieuweschans Nieuw Amsterdam Verona (I) Den Haag Nieuwegein Bleiswijk Maasland Kempen (D) Warschau (PL)
Aandeel in kapitaal (%) 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 80 100
Niet geconsolideerde deelnemingen Houdstermaatschappij Verpakkingsbedrijven B.V. Zoetermeer 78,57 * Heutinck Hortonomics B.V. Veldhoven 24 Inova Fruit B.V. Geldermalsen 25,6 Euro Pool System International B.V. (via Houdstermaatschappij Verpakkingsbedrijven B.V.) Leidschendam 26,2 Hessing B.V. Langedijk 45
* Op grond van statutaire bepalingen bestaat geen beslissende zeggenschap.
61
12 OVERIGE GEGEVENS 12.1 Statutaire winstbestemmingsregeling Omtrent de winstbestemming is in artikel 52 van de statuten het volgende bepaald: Artikel 52 Omtrent bestemming van een eventueel positief resultaat besluit de ledenraad op voorstel van het bestuur. Indien de ledenraad tot uitkering van een deel van of het gehele positieve resultaat besluit, wordt het aldus vastgestelde bedrag aan de leden uitgekeerd naar rato van het bedrag van hun omzet in het laatste afgelopen boekjaar. Een dergelijke uitkering kan ook geschieden anders dan in geld, onder andere in vermogenstitels: certificaten van aandelen in het kapitaal van The Greenery B.V.
12.2 Voorstel resultaatbestemming Het bestuur van de Coöperatie stelt voor de winst over 2009 ad EUR 7.388, met inachtneming van een dotatie aan de wettelijke reserve deelnemingen ad EUR 4.315, ten gunste te brengen van de algemene reserve van de Coöperatie. Dit voorstel is nog niet in de jaarrekening verwerkt.
62
12.3 Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2009 van Coöperatie The Greenery U.A. te Den Haag bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2009 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2008 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in over eenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Coöperatie The Greenery U.A. per 31 december 2009 en van het resultaat over 2008 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Rotterdam, 9 maart 2009 Deloitte Accountants B.V.
Drs. D.A. Sonneveldt RA
63
Colofon Uitgave: April 2010 The Greenery Spoorwegemplacement 1, 2991 VT Barendrecht Postbus 79, 2990 AB Barendrecht Telefoon: 0180 65 59 11 E-mail:
[email protected] www.thegreenery.com
D1003349
Samenstelling: Tim Willaert Tekst en redactie: The Greenery en Chapeau Communicatie, Rijswijk Ontwerp: BTM, Rotterdam Opmaak: Caps Communicatie, Abcoude Drukwerk: Artoos Communicatiegroep, Kampenhout, België