The future is here now! Bonaire, Netherlands Antilles BUNITESA DI BONEIRU

Volume 3, no.2, October 2005

The future is here now!

Bonaire, Netherlands Antilles

BUNITESA DI BONEIRU

‘KAS DI KUNUKU’ PINTURA DI MANUELA WINKLAAR Pronto lo tin otro eksposishon di arte di Manuela Winklaar na Boneiru. ARCO lo informá bo na ora. Keda pendiente! Soon Manuela Winklaar will organize another art exhibition on Bonaire. ARCO will inform you well in advance. Don’t miss this! Suriname en globalisatie. blz. 3

Analysis of Iraqi constitution. pg. 22

Internet ta bai kambia mundu. pg. 5

Educación en la responsabilidad. pg. 8

Ecology / Ekologia

EVIDENCE OF CLIMATE CHANGE?

Hydrogen bike (story adapted from www.treehugger.com)

Intelligent Energy, a British hydrogen energy technology developer, recently (2005) unveiled their new ENV (Emissions neutral vehicle) motorcycle. The superfuturistic looking bike runs on compressed hydrogen gas, run through a fuel cell to power its 6kW electric drive motor. The drive is so silent that pedestrian safety advocates are petitioning the company to add an artificial engine sound to warn pedestrians of the bike’s approach. The current prototype zips from zero to its top speed of 50 mph in just 12.1 sec. Range is approximately 100 miles on a single tank. The hydrogen fuel is stored in a removable cartridge with the fuel cell, called the “CORE”. The company hopes to develop this CORE platform to power other devices. Unfortunately, the bike is only a prototype, meant as a showcase for Intelligent Energy’s new CORE technology platform. We’ll have to keep wishing. Who will own the first Hydrogen Bike on Bonaire?

Whenever you read about climate change, unnamed ‘scientists’ claim that there is evidence, whereas other unnamed ‘scientists’ claim there is no evidence at all. Who should you believe?

Hydrogen bike developed by ‘Intelligent Energy’, a British hydrogen energy technology developer.

Climate change U.S. climate change policy is not succeeding in lowering greenhouse gas emissions. European Union Environment Commissioner Stavros Dimas said that although he did not think specific disasters like hurricane Katrina could be directly linked to climate change, he thought the storm would make America look more closely at its environmental stewardship. He said the EU approach to climate change — signing up to a cap on carbon dioxide output and allocating emission rights through a market — was lowering emissions, whereas U.S. emissions were rising. So the EU is cutting down on greenhouse gas emissions ... while the USA is increasing its greenhouse gas emissions. Climate change policies sharply divide the United States from its allies in Europe, who have signed up for caps on emissions of greenhouse gases under the U.N.’s Kyoto protocol. The U.S., which pulled out of Kyoto in 2001 saying it was too expensive and wrongly excluded developing countries from the initial caps, emphasises climate change technology and does not want binding limits on emissions of gases that scientists say get trapped in the atmosphere and heat up the earth. Katrina was a great shock for the Americans, and for the world. The disasters are getting bigger, it seems. Katrina will make people think ... not only about climate change, but about the environment in general.

UNDERWATER HOTEL ON BONARE? ARCO has heard rumors, but is not sure what to make of them. Could such a thing be possible? We went on the internet and found that such a project apparently is underway in the Bahamas. If there, why not on Bonaire? We do not know if construction has already started, but the idea is intriguing.

Because science has only recently (no more than 200 to 300 years) begun studying the weather seriously, we don’t know for sure that the signs of global warming are caused by the burning of fossil fuels or by sunspots, for instance. So, again, who should you believe? Where scientists disagree 100%, clearly they simply do not know. What you want to believe becomes true for you. Scientists who want to believe in global warming see evidence everywhere; those who do not want to believe it, see no evidence at all. However, these approaches are not very scientific. ARCO adheres to a very simple and reasonable rationale. Despite Katrina, we do not know for sure that hurricanes are fiercer than they were in the past. There have been heavy storms before, like the one in the Dutch province of Zealand in 1953. Nobody knew anything of global warming back then. What we do know is that the burning of fossil fuels fouls the air. We can see and smell that. And if our lungs reject it, it can’t be very healthy. So it is without a doubt important for public health to limit emissions from cars, trucks and factories. Moreover, the risk is just too high. If the scientists who warn us against global warming are right, the consequences could be desastrous. It is not responsible to take such risks. Therefore ARCO supports all efforts stimulating nature and a

Global warming? Is that in Canada?

The problem with democracy these days is that the US rules the world, but only US citizens have the right to vote for a new president. The rest have to endure. 2

Hard evidence is what you need.

Regional news & articles Notisia i artíkulo regional continued form page 2, Evidence of climate change?

cleaner environment, which also means limiting the emission of greenhouse gases (such as the excess of carbon-dioxide emitted from cars, trucks etc). But we can’t be too religious about this. We all drive cars. Yes, efforts should be made to make cleaner cars. They are usually more expensive, too. And who is willing or has the money to buy a more expensive car just to save the environment? Very few indeed. Probably the most feasible answer to this situation is the development of a hydrogen-based economy, using hydrogen-fueled vehicles and machines. As a matter of fact the Bush-administration is promoting this solution. Maybe the Bushadministration is right that technology will provide a more lasting solution than caps on the emission of greenhouse gases. ARCO believes that a combination of both caps and technology is required. The Bonaire government should therefore actively promote the use of existing technology already commercially available, such as solar panels and windchargers. Solar panels can easily be installed on houses and government buildings. The technology to supply excess electricity thus generated back to the WEBgrid is already available. The easiest way the Bonaire government could effect a reduction in energy-consumption is by subsidizing the use of energyefficient light-bulbs.

ARCO ta reflehá realidat di nos komunidat. P’esei nos ta publiká notisia i artíkulo na 4 idioma sin niun distinshon. Asina nos ta konbertí un debilidat den un forsa.

De clou van globalisatie lijkt aan ons voorbij te gaan Artikel uit de Surinaamese krant De Ware Tijd d.d. 29/08/2005 Paramaribo - Het lijkt ons nog maar steeds niet te pakken. Met de onafhankelijkheid van 1975 bleven we zelfvoldaan in de achtertuin van Nederland scharrelen. We deden geen enkele moeite om ons in onze regio te integreren. Ontwikkelingen in de bacoven- en de suikersector in de regio bereikten ons wel, maar wij namen er geen standpunt bij in, we globaliseerden niet mee. We zijn het enige land op ons continent dat aan Europa grenst. Wat een kansen biedt ons dat niet! Frans Guyana is niet alleen Frankrijk, dus Europa, maar ons buurland heeft ook een raketbasis en een ruimtevaartcentrum met medewerkers uit andere Europese landen als Italië en Duitsland. St Laurent is open, de minister van Toerisme heeft een Surinaamse achtergrond, er is alle bereidheid om samen met ons te werken, ook om Albina weer te helpen opbouwen met onder meer goede medische voorzieningen, maar als de Fransen trips willen maken door ons land heen naar Guyana dan houdt het modderpad van de Southdrain hen tegen. Er komt geen toerisme door op gang, wat zo voor de hand zou liggen vanuit Europa. En daarmee gaat een interessante inkomstenbron aan ons voorbij. En daar laten we het dan maar bij! Een belangrijke reden dat we op vele fronten de boot missen is volgens Jan van Charante, directeur van de Stichting Bedrijfsgezondheidszorg, het gebrek aan inclusief of structureel denken. Je merkt het op alle fronten. Er zijn heel wat individuele initiatieven van touroperators bijvoorbeeld die toeristen naar het binnenland lokken, maar als daar primaire voorzieningen ontbreken van veiligheid en gezondheid voelen toeristen zich niet tot het binnenland aangetrokken. Er is wel een particulier initiatief van de stichting Danpaati, dat toeristische accommodatie ter plaatse koppelt aan een zorgsysteem voor de lokale bevolking. Dat is een prachtig voorbeeld van hoe het eigenlijk zou moeten. Hoe toerisme gekoppeld wordt aan gezondheidszorg, zodat toeristen zich veilig en beschermd weten, terwijl de bevolking ook op die manier profiteert van de nieuwe bron van inkomsten. Dat is inclusief denken, of ook wel: netwerken. In de stad ziet Van Charante het ook waar bedrijven zich gaan verbinden aan thuiszorgsystemen, omdat de kosten daarvan aanzienlijk lager liggen dan ziekenhuisopname van personeel. Ook daar weer een koppeling van gezondheid aan een economische bron. Maar het betekent dat binnen elke sector goed nagedacht moet worden over de zorg als onderdeel van de totale productie. Welk bedrijf is niet gebaat bij een laag ziekteverzuim en bij lage medische kosten? Maar daar moet dan wel het een en ander voor gebeuren, zoals de ontwikkeling van de bedrijfsgezondheidszorg. Maar zolang belangrijke onderdelen daarvan niet in het curriculum van het medisch beroep in ons land voorkomen, zoals ergonomie, ARBO, carrièreplanning, en dergelijke krijgt de werknemer onvoldoende begeleiding om ‘zich lekker in zijn vel te voelen’ op zijn werkplaats, en om daardoor optimaal te produceren. En juist daar ligt de clou van globalisatie. Want met de toenemende concurrentie van bedrijven in binnen- en buitenland vormt het kostenplaatje van elk bedrijf een kritieke factor in de bepaling van zijn succes. En hoge medische kosten, waaronder de kosten van verzuim en ziekteverlof, kunnen echt het verschil uitmaken in de vergelijking van bedrijven onderling. Maar inclusief denken gaat nog verder. Medische zorg is niet alleen een kostenfactor, maar volgens Van Charante ook een inkomstenbron. Ons nieuwe Skills Lab, verbonden aan het Academisch Ziekenhuis, kan bijvoorbeeld een trekpleister worden voor stages door medische studenten van andere CARICOM-landen. Of neem een goede invulling van het Academisch Ziekenhuis, als praktijkruimte voor de medische faculteit om artsen een perfecte opleiding te geven. Dan moet er goed nagedacht worden over de beschikbaarheid van topdeskundigen in de zorg, òf in vaste dienst òf periodiek als gastdocent.

zorg voor werkers en niet-werkers onder één dak en aan elkaar gekoppeld. Maar dan worden om geheel andere redenen de beide departementen van elkaar ontkoppeld, deconstructie, en een onlogisch werkverband. Precies als met het minimumloon. Het wordt niet gekoppeld aan de diverse werkomstandigheden, maar als een zaak geheel op zichzelf bekeken. Om de politieke winst, niet om het sociaaleconomisch effect. Dan zou minimumloon namelijk in een bredere context behandeld worden waarin ook pensioenregeling, vervroegde pensionering, weduwe- en wezenvoorzieningen, e.d. thuis horen. Er zijn zovele voorbeelden te noemen van inclusief denken, dat je eigenlijk versteld staat dat na bijna 30 jaar staatsrechtelijke onafhankelijkheid we nog steeds zitten te dobberen zonder goede algemene sociale voorzieningen, waaronder een sociaal zekerheidsstelsel, waarmee gezonde en veilige condities worden verschaft voor een werkmacht die dan de mondiale concurrentie aankan, althans daar goed op voorbereid is. Een belangrijke oorzaak daarvoor laat Albina zien. Het is een ideale plaats voor binnenlands- en buitenlands toerisme. Voor ons eigen land als poort naar de Franse wijnen om zo te zeggen, voor de buitenlandse toerist als entree tot de Marowijne, tot de rest van Suriname, en tot Guyana. Maar wat hebben we ermee gedaan, we hebben de gronden bestemd als weekendterreinen voor stedelingen, in plaats van als recreatiecentra en –voorzieningen, waar de lokale bevolking inkomsten aan kan ontlenen en waar een bloeiende toeristen-industrie op gebaseerd zou kunnen worden. Van Charante stelt voor dat Albina het model moet worden van een inclusieve aanpak van onze ontwikkeling, een bewijs dat globalisatie ons heeft gepakt. Nu een onveilige verlate plek, straks het dynamisch centrum van een breed georiënteerde toeristen-industrie, deels langs de Marowijne, deels verspreid over het hele land.

Er zijn goede relaties met verschillende ziekenhuizen in Nederland: Amsterdam, Leiden en Maastricht, maar nu ook met Medellin in Columbia. Er wordt nog teveel naar gekeken vanuit de zorghoek, en minder als opleidingscentrum voor diverse specialismen, waar ook in andere landen in onze regio vraag naar is. Dat is globalisatie. Het is netwerken èn structureel denken. Wij gaan helaas vaak juist in omgekeerde richting, in die van deconstructie. We hadden een ministerie van Sociale Zaken, waar ook Arbeid onder viel. Die beide zaken horen perfect bij elkaar, het betreft de zorg voor de arbeidende mens en de zorg voor de niet-arbeidende mens, die even om zo te zeggen uit de boot valt. De

May peace prevail on earth. May peace be in Surinam. Peace prayer message for Surinam.

Wapen van Suriname 3

Regional news & articles Notisia i artíkulo regional

Instalada II Cumbre de Jefes de Estado sobre Petrocaribe en Jamaica Con la presencia del presidente, Hugo Chávez y su homólogo cubano, Fidel Castro, fue instalada en Jamaica recientemente, la II Cumbre de Jefes de Estado sobre Petrocaribe. En el acto, el primer ministro de Jamaica, Percival Paterson, aseguró que los acuerdos que se suscribirán en la jornada beneficiarán el desarrollo de la región. “Tengo muchas ilusiones en poder construir este tipo de asociación basada en el respeto mutuo”, refirió. La reunión se efectuó bajo el lema “Petrocaribe, Colaboración para el desarrollo regional”, colocado en una pancarta tras el presidium conformado por Paterson, el presidente Chávez, el ministro de Energía y Petróleo, Rafael Ramírez y el canciller Alí Rodríguez. Tras la intervención de Paterson, habló Ramírez, quien informó que en reunión ministerial se aprobaron los estatutos de Petrocaribe y la instalación de la secretaría en Caracas con “la presidencia de Venezuela pero conformada por miembros de todos los países signatarios del mecanismo”. El Consejo de ministros de Petrocaribe aprobó la creación de dos estudios: uno para identificar los problemas energéticos de los países y otro sobre la utilización de la energía renovable para la área del Caribe con el aporte de Jamaica sobre el uso de energía eólica. Chávez pronostica derrumbe de “imperio norteamericano” “Yo creo que hoy los caribeños y latinoamericanos debemos ir previendo a la hora del derrumbamiento del imperio norteamericano, qué viene luego para nosotros. Y no sólo ir pensándolo, ir preparándonos para ello. Ir trabajando en una dirección histórica estratégica. Pensando siempre en los intereses de nuestros pueblos y en nuestra propia situación”, dijo Chávez en la cumbre. “¿Quién puede pensar que el imperio norteamericano será eterno? No hay imperio eterno”, dijo a los dirigentes caribeños, entre los cuales se encontraba Castro. Agregó que la tragedia del huracán Katrina mostró al “imperio desnudo ante el mundo.” “Mejor preparada está Jamaica, no tengo duda, para proteger a su población de los huracanes que pasan

4

por aquí muy de cuando en cuando que los Estados Unidos, el imperio más poderoso de la historia. Ah, claro, ¿quiénes son los que quedaron ahí abandonados al agua y a la tormenta? Los negros, los afrodescendientes y los pobres, mayormente”, señaló.

Komentario di ARCO Chavez klaramente no ta gusta Merka i e no ta laga niun chèns pas’é voorbij pa dal Merka. Nos ta mira aki klaramente ku Chavez ta sigui riba e kabai di antagonismo. Merka t’e enemigu, Merka ta malu etc. etc. Komosifuera Venezuela mes semper a sali na vanguardia di e pobernan na Venezuela mes. E polítika odioso aki al final no por duna bon resultado, manera nos mes a eksperenshá na Antia kaba. Un polítika basá riba rèspèt mutuo t’esun moralmente korekto i alabes esun ku ta duna mihó resultado. Esei no ta nifiká ku nos no por kritiká otro. ARCO tambe tin su krítika kontra Merka. Sin embargo, nos no ta konsiderá Merka nos enemigu. Ni Venezuela tampoko. No opstante tur esaki, nos mester bisa ku e inisiativa di Chavez bou di e nòmber ‘Petrocaribe’ ta un zèt interesante. E ta ofresé paisnan Karibense (ku ta bira miembro di e asosashon aki) oportunidat pa kumpra sierto kantidat di petróleo Venezolano na krédito (es desir, un parti kontra pago cash; sobrá na krédito ku interés hopi abou). Esei no ta nifiká ku e paisnan-miembro ta haña petróleo pa un preis mas abou, pero den práktika e preis probablemnete lo sali mas abou sí. E ‘catch’, sin embargo, ta influensha Venezolano. Trinidad i Barbados a nenga di djòin. Antia, te asina leu ku nos sa, no a presentá na e kumbre mes. Tanten ku Chavez ta keda riba su kabai di komunismo i antagonismo siegu kontra Merka, mihó nos no djòin Petrocaribe.

CARICOM behoeft radicale ombuiging In de Surinaamse krant ‘De Ware Tijd’ d.d. 29/08/2005 stond een artikel over CARICOM. Een Surinaamse bezoeker (Stanley Naar) aan de CARICOMlanden zei onder meer: “Zoals de CARICOM er nu voor staat – dus onder de huidige omstandigheden – zal de CARICOM Single Market & Economy weinig levensvatbaarheid tonen. Van een gezamenlijke economische ontwikkeling zal nauwelijks sprake zijn. We produceren namelijk bijna allemaal hetzelfde, we hebben daarbij gelijksoortige sterke kanten, zoals toerisme, landbouw, visserij en services, en gelijksoortige zwakten of beperkingen, zoals ‘brain drain’, ongunstige kostenstructuur van productie, onvoldoende innovatief vermogen, kleinschalige productie, en dergelijke. We beconcurreren elkaar in plaats van dat onze productie complementair zou zijn, waarbij we elkaar versterken; en we maken een slechte beurt als het om een vergelijking met landen buiten de CARICOM gaat, die dezelfde producten produceren, niet zelden goedkoper en van betere kwaliteit.” Vervolgens legt Stanley Naar uit dat dit allemaal kan veranderen. Je moet volgens hem namelijk niet kijken naar vandaag, maar naar de situatie op de langere termijn, over 3-5 jaar en verder. Het wil wel zeggen dat je nu beslissingen moet nemen die tot gevolg zullen hebben, dat de situatie er dan anders uit zal zien. Aan de huidige situatie kan je weinig meer veranderen, die is een gevolg van het verleden, van besluiten van voorafgaande jaren. Ook de situatie van het komend jaar ligt al min of meer vast, geconditioneerd door gisteren, om zo te zeggen. Maar de situatie daarna zal het resultaat zijn van wat nú besloten wordt. Maar hij geeft wel toe dat die ombuiging (het nemen van de goede beslissingen nu) niet eenvoudig zal zijn. Daar zijn verschillende redenen voor. Neem bijvoorbeeld het feit dat jongeren op de eilanden waar landbouw een belangrijke bron van inkomen was na hun studie niet meer terug willen in de landbouw. En neem de productiekosten als van energie en logistiek die een groot knelpunt vormen voor de levering van een concurrerend product op de eilanden, met uitzondering dan van Trinidad. Het zijn allemaal factoren die handel- en productiesuccessen in de weg staan. Vervolgens vraagt Stanly Naar zich af hoe je bedrijven die elkaar beconcurreren kunt maken tot bedrijven die tot effectieve samenwerkingsverbanden komen, waarmee een gezamenlijk concurrerend product wordt gemaakt? Complementariteit is het sleutelwoord: hoe vullen we elkaar aan in de levering van een product dat de mondiale concurrentie kan weerstaan! Daarover hoopt hij dat een discussie zal worden gevoerd.

Commentaar ARCO Een discussie voeren kan altijd. En soms levert het heldere inzichten op. Volgens ARCO geeft Stanley Naar het antwoord op zijn eigen vraag. Je kunt bedrijven die elkaar beconcurreren zonder dwang niet ‘complementair’ maken. CARICOM is ideologie. De internationale handel heeft daar geen boodschap aan. CARICOM kan niet aan elkaar gelijmd worden met ideologie alleen. De door Stanley Naar genoemde factoren die CARICOM constant parten spelen verdwijnen niet door nog meer discussie. Wat benodigd is, is een economische en praktisch politieke basis. Hugo Chavez met zijn Petrocaribe-initiatief komt in dit opzicht waarschijnlijk verder dan 30 jaar ideologische CARICOMdiscussie. Maar dit is afwachten. De vraag moet worden gesteld welke partner voor Suriname meer perspectief biedt: Venezuela (bijv. via Petrocaribe) of de Europese Unie?

CARICOM FLAG. Fidel Castro and Hugo Chavez I don’t like to commit myself about heaven and hell - you see, I have friends in both places. Mark Twain

Blue background, light blue (upper band) representing the sky and dark blue (lower band) representing the sea. Yellow disk representing ths sun with interlocking ‘C’s for ‘Caribbean Community’.

Internet news / Notisia di internet

FINANCIERT CHAVEZ POLITIEKE PARTIJEN IN ANTILLEN? (Amigoe, 9 september 2005)

WILLEMSTAD — De intenties van de Venezolaanse president Hugo Chávez om politieke partijen in de regio – maar ook op Curaçao en Aruba (en Bonaire?, vraag toegevoegd door ARCO) – te financieren vormen een bedreiging voor de lokale democratie. Dat stelt PARraadslid Eugene Rhuggenaath. Dit is voor hem aanleiding om een vergadering van de centrale commissie van de Eilandsraad aan te vragen, waarbij dan ook het wetsvoorstel voor financiering van politieke partijen op de agenda moet staan. Rhuggenaath stelt niet over concrete bewijzen te beschikken om zijn stelling te staven. Maar hij verwijst naar het bezoek van lokale partijen aan Venezuela; de oproep van PLKP-leider Errol Cova om Curaçaose diplomaten ook cursussen in Venezuela te laten volgen; en recente uitspraken van Chávez dat hij voorstander is van de integratie van de landen in de regio. Volgens Rhuggenaath hebben verschillende landen hun wetgeving zodanig aangepast dat het buitenlandse overheden en organisaties verboden is om lokale politieke partijen te financieren. Op deze manier wordt voorkomen dat vreemde mogendheden stemmen van een volk kunnen opkopen. Volgens het PAR-lid is het belangrijk dat de Eilandsraad in dezen een duidelijk signaal afgeeft dat zij niet te koop is. In een brief gericht aan FOL-gedeputeerde Sedney Ignacio (Algemene Zaken) en voorzitter van de centrale commissie Elfrid Capella (ook FOL), wijst Rhuggenaath erop dat minister Richard Gibson (Binnenlandse- en Constitutionele Zaken, DP St. Maarten) onlangs het ontwerp-landsverordening Politieke Partijen voor becommentariëring naar de verschillende eilandgebieden heeft gestuurd. Volgens Rhuggenaath is het zaak dat deze ontwerpverordening zo snel mogelijk in de centrale commissie wordt behandeld. Dit voorstel gaat uit van de instelling van regels met betrekking tot registratie, transparantie, administratie en financiering van politieke partijen. Rhuggenaath constateert dat de politieke campagnes op het eiland steeds duurder en langer worden. Hij wijst in dit verband ook op het belang van goed bestuur om een gunstige investeringsklimaat te kunnen garanderen. Volgens Rhuggenaath zijn politieke partijen in kleine maatschappijen zoals Curaçao kwetsbaar voor ‘godfathers’ die erop uit zijn om het functioneren van de democratie te corrumperen. Recente gevallen bewijzen dat dit al het geval is. Het PAR-lid grijpt ook een recent onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek aan om aan te tonen dat een groot gedeelte van de bevolking van mening is dat de politiek door corruptie beïnvloed wordt. Al deze ontwikkelingen zijn volgens de oud-gedeputeerde van Financiën reden voor de Eilandsraad om zo snel mogelijk over dit onderwerp te gaan debatteren.

Commentaar ARCO Rhuggenaath ziet de bui al hangen. En wie ziet het niet? Vele lokale politici (ook van kleine zieltogende of reeds ter ziele gegane partijtjes) zouden zeer graag de kans aangrijpen om met behulp van Venezolaans geld een behoorlijke campagne te kunnen voeren. Immers, verkiezingen worden niet gewonnen met goede ideeén en integriteit, maar met geld. Dit is helaas de negatieve kant van onze huidige democratie. ARCO is niet blindelings tegen Chavez. Hij doet ook goed werk, zoals zijn land-hervomingsprogramma. Het bezwaar tegen Chavez is dat hij op een paard zit (‘communisme’) dat uiteindelijk geen goede resultaten oplevert.

AN INTERESTING WEBSITE A website about altering the state of one’s awareness using light and sound, not drugs. ‘For all who seek to discover truth for themselves’, as the site says. They sell fantastic music. Go to ‘Altered states’ at: www.alteredstates.co.nz

ARTE DIGITAL Si bo ta interesá den arte digital, tin un website kaminda bo por haña informashon i wak obranan di arte digital. Mishon di e website aki ta pa bira e museo virtual di arte digital mas grandi na mundu. Ta bale la pena. Bai na: www.dam.org.

Tin artista digital na Boneiru? Por fabor, yama nos!

INTERNET TA BAI KAMBIA MUNDU Internet no ta rekonosé frontera. Den un fregá di wowo nos por ta na India, Hapòn òf Australia. Nos por lesa notisia di otro paisnan i mira kiko hende ta hasi i kon nan ta biba na kualkier parti di mundu. Nos por haña informashon over di kualkier tópiko ku un par di ‘klik’. I nos por komuniká ku otro direktamente, asta mirando otro riba pantaya di computer. No tin niun duda. Tur kas na Boneiru mester haña su propio computer konektá na internet mas pronto posibel. Importansia di internet ta mes grandi ku awa i lus. Den tempu moderno un kas no por keda sin internet. Por ehèmpel. Si mi kier sa algu over di e religion ‘Baha’i’, mi por djis bai na un bibliotéka di internet manera: ‘www.ipl.org’. Den un par di ‘klik’ mi ta haña asina tantu informashon ku mi por studia hopi ora largu. Si mi kier sa algu over di mantenshon di mi outo, mi ta djis bai na ‘GOOGLE’ òf kualkier otro ‘search-engine’, anto taip e palabra ‘car maintenance’. Den dos sekònde mi ta haña e siguiente website: www.csaa.com. Ayanan mi ta haña hopi informashon práktiko over di mantenshon di outo. Asina tin mashá hopi kos ku nos por siña for di internet. Nos no sa ainda kiko internet ta bai hasi pa humanidat. E posibilidatnan ta hopi. Komersio ta usando internet kaba na maneranan totalmente imprevisto 5 aña pasá. Komersio ku otro paisnan a bira sumamente fásil. Por ehèmpel. Un kompania na Boneiru por kumpra paña na Chile, fabriká na Hong-Kong, finansiá na Suisa i pagá na Merka. E ret ta pasa dor di tur e paisnan aki. Ta mas kla ku di dia ku esaki ta bai kousa problemanan hurídiko hopi kompliká. Pasobra riba un transakshon asina 5 sistema di lei ta aplikabel. Kua abogado òf hues por ku esei? Ta p’esei ta di spera ku pronto lo bini leinan universal pa internet. Pero e pregunta ta kua pais tin hurisdikshon pa pasa leinan asina? Den un mundu dividí entre paisnan soberano kada pais tin mesun derecho pa claim hurisdikshon. Mirando ku paisnan soberano no ta gusta entregá soberania (ounke e modelo mundial aki no ta sostenibel mas), ta di spera ku ‘cyberspace’ mes lo kuminsá introdusí su leinan ‘virtual’, es desir leinan ku lo ta na vigor na e pais di ‘cyberspace’ so. E paso aki lo ta krusial, pasobra for di e momento ei ‘cyberspace’ ta bai influenshá e mundo ‘abou’ (es desir e mundo den kua nos ta biba) asina tantu ku nos no por mantené e órden mundial anárgiko mas ku nos tin awor aki. Ku otro palabra, mundu lo unifiká. Ta komosifuera nos hóbennan sa esaki kaba. Nan ta master den computer, kla pa kambia mundu. Ta keda na nos adultonan pa no keda atras i perkurá ku nos ta guia nos hóbennan bon pa nan kombertí cyberspace i mundu henter den un region di pas, prosperidat i hustisia. What shall we do to be saved? In politics, establish a constitutional cooperative society of world government. In economics, find working compromises between free enterprise and socialism. Arnold Toynbee

5

Internet news / notisia di internet

MONEY MOTIVE FOR HACKERS (BBC Internet 6 September 2005)

The arrest of two men suspected of being behind the Zotob virus has given a rare insight into the lifestyle and motivations of criminal hackers. On 25 August Farid Essebar was arrested in Morocco and Atilla Ekici was detained by police in Turkey following an international investigation into the Zotob outbreak earlier in the month. More than 100 companies, including the Financial Times, ABCNews and CNN, were hit by the Zotob Windows 2000 worm. For many one of the oddities of the case was the fact that one of the alleged virus writers was based in Morocco. Although Turkey has long been a hotspot for virus writers that specialise in making malicious programs that take over PCs and turn them into so-called zombie machines, Morocco is a real surprise. “It’s the first time I’ve heard of any activity coming from there,” said Mikko Hypponen, chief research officer at Finnish security firm FSecure. Significantly, said Mr Hypponen, Mr Essebar was originally from Russia where much malicious code is generated and many hi-tech crime groups operate. According to anti-virus firm Sophos, the Zotob worm is a variant of the Mytob virus which had plugged into it an exploit code written by a Russian hacker called houseofdabus. The exploit code produced by houseofdabus was also used by German teenager Sven Jaschan to create the Sasser worm which struck on 1 May 2004.

Code farm

Almost by accident David Taylor, a senior information security specialist at the University of Pennsylvania struck up an online conversation with a malicious hacker that who went by the name of Diabl0. Mr Taylor told the BBC News website that the opportunity to chat arose when he investigated a suspected phishing e-mail sent to someone at the University. When he had compromised a dummy computer with the malicious e-mail he noticed that the machine contacted an IRC chat server making him suspect that it was about to be turned into a zombie. Once he had extracted the name of the chat server and the channel from the captured network traffic he logged in to try and spot if other university machines had fallen victim. Mr Taylor noticed someone else in the channel and after a couple of tries had a short conversation with the administrator who went by the name Diabl0. Although there is no direct evidence that this Diabl0 is the person arrested, Mr Taylor said whoever he talked to connected from a computer based in Morocco. Mr Taylor has passed all the information he gathered to the FBI. During the chat, Diabl0 revealed that the Mytob worm had a very sneaky purpose. One of its intentions was to lower security settings on Microsoft’s Internet Explorer browser so certain pop-up adverts would not be blocked. Diabl0 said he would be paid by the pop-up ad makers for every user hit. Even if the compromised users managed to remove the virus, bragged Diabl0, the settings would likely go unchanged and the stream of unwanted adverts would continue. Every time an ad was sent to a user, Diabl0 would get credited with a click. With Zotob being one of the worst outbreaks of 2005, Diabl0 could have expected a bumper payday.

Pete Simpson from mail-filtering firm Clearswift doubted that the pair were technically skilled because they used code snippets generated by others to make the variants. Evidence for this comes from the fact that Mr Essebar - who reportedly used the hacker handle Diabl0 - was also suspected of being behind 20 other viruses all of which are variants of the Mydoom, Mytob and Zotob programs. “There was a lot of source code around for Mytob which produced a lot of variations,” said Mr Simpson. It is not just the how of the Zotob worm that anti-virus firms have a handle on, they also know why malicious hackers do it: money. “This has changed who is our enemy,” said Mr Hypponen. “We used to be fighting kids and teenagers writing viruses just for kicks.” Despite the change in motive, about 50% of all viruses still contain the names of hackers or the groups that are supposedly behind viruses. “Now most of the big outbreaks are professional operations,” he said. “They are done in an organised manner from start to finish.” Money was reportedly one motive for Mr Essebar who was allegedly paid by Mr Ekici to put the Zotob worm together. Money talks What the pair were probably taken aback by was the response that the worm generated. Few virus writers now want to hit the front pages, said Mr Hypponen, most prefer to have their creations sneak under the radar, rack up a few thousand unwitting victims who are then milked for money or saleable data. It appears that Mr Essebar was intending to make money several different ways from the people caught out by the Mytob and Zotob viruses he is alleged to have created.

The purpose of Newspeak ... is to make all other modes of thought impossible. (George Orwell) 6

A hacker having fun.

Kámara digital ta kumpli 30 aña... Nos tur konosé e kámara digital, keriendo k’e ta nobo. Pero no ta asina. E tin 30 aña kaba. El a wòrdu inventá dor di Steven Sasson na aña 1975. E ‘prototype’ di su invento por a saka un solo pòtrèt pretu ku blanku usando un kasèt digital ku un resolushon di 0.01 mega-pixel. E tabata tuma 23 sekònde pa saka un pòtrèt, anto 23 sekònde mas pa sakele riba pantaya di un televishon. Kalidat di e pòtrèt tabata asina malu ku kara di un mucha muhé tabata parse kara di un hende hòmber. Poko aña despues e teknologia a bira hopi mas mihó. Imaginábo, si awe nos tin kámara digital di 16 megapixel.... kiko nos lo tin na aña 2020?

Health topics / Salubridat

B’a kere(Tradusi bo sa tur kos di awa? pa Victor Gutierrez) Awa ta hopi bieu. E awa ku t’ei awe tabat’ei 3.000 mion aña pasá kaba. E awa ku bo ta bebe awe a wòrdu usá hopi biaha kaba. No kere ku abo t’e promé hende ku ta bebele. Kasi 70% di mundu ta kubrí ku awa. E kantidat di awa ta suma mas o ménos 524 mion kilometer kúbiko (un kilometer kúbiko ta 1.000 mion meter kúbiko, òf mas o ménos 250 mion galòn). Awa t’e úniko substansha ku ta asumí 3 forma distinto den naturalesa, esta líkido, eis i gas. Un hende ta usa mas o ménos 350 liter di awa pa dia. - 75% pa baña i flòsh tualèt; - 2 liter pa skeiru djente (si bo ta laga e awa kore); - pa baña 10 minút bo ta usa mas o ménos 100 liter di awa; - 20 liter pa laba tayó (un labaplato ta tuma mas o ménos 9 pa 12 liter); - solamente 3% di awa na mundu ta bebibel.

MEN ARE MAKING THEMSELVES SUPERFLUOUS. Well, not quite. Britain has granted permission to scientists to create a human embryo with genetic material from two mothers, officials said. Scientists from Britain’s Newcastle University plan to transfer the pronuclei — the components of a nucleus of a human embryo — by a man and woman into an unfertilized egg from another woman. The research aims to prevent mothers passing certain genetic diseases to their unborn babies. The application was initially rejected because of legislation prohibiting the alteration of the genetic structure of a cell while it is forming part of an embryo, the Human Fertilization and Embryology Authority said in a statement. This authority is a government body that regulates fertility treatment and research The scientists eventually were given permission after reviewing the legislation. The research could eventually lead to techniques that might prevent the transmission of genetic defects, researchers say. “While the proposed technique has been found to be safe in animal embryos, it will be very important to determine whether it can safely be used in human eggs,” university spokesman Mick Warwicker said. No treatment exists for mitochondrial diseases, which arise from DNA outside the nucleus and are inherited separately from DNA in the nucleus. The research does not involve human cloning. It would use normal IVF procedures, but before the sperm and egg fused, components would be implanted into a healthy female egg.

ANIMAL RIGHTS

ENGINEERED ORGANS OF PIGS FOR TRANSPLANTATION Transplants of animal organs into people could take place within a few years, because of the acute shortages of donated human organs. In recent years many of the potential immunological problems, such as transplant rejection, have been solved, meaning that the process of transplanting organs from one species into another could soon be a reality.

All animals shall enjoy these inalienable rights: the right to freedom from fear, pain and suffering, whether in the name of science or sport, fashion or food, exhibition or service. The Fund for Animals. ARCO does not pretend to know where animal and human rights meet. But animal activists definitely do have a valid point. The way humans are exploiting animals is morally wrong.

Dr. Anthony Warrens of Imperial College London told the British Association for the Advancement of Science conference in Dublin that for every donated human organ that became available there were five people who needed it. Xenotransplantation, the use of organs, tissues or cells from a different species, is thought to be the best solution. Pigs are a likely source of transplant organs, because they are about the same size as humans and have a similar physiology. Scientists are working to produce genetically engineered pigs whose tissues would not provoke an immune response in humans. It is still unknown, if xenotransplantation can cause new viral diseases.But Dr. Warrens believes it would probably not be a major problem. Clinical trials could begin about five years from now.

Is human life so precious that it is justified to engineer pigs to save human lives? Man is worse than an animal when he is an animal. Rabindranath Tagore

COLOFON Uitgever: mr. M. Bijkerk Kaya Isabel # 1 Bonaire Nederlandse Antillen Tel/fax: 717 2427 e-mail: [email protected] Medewerker advertenties en IT: Victor M. Gutierrez Payano 7

Education / Edukashon

Educar en la responsabilidad En su concepto más clásico y tradicional, educar es ayudar a otra persona - por lo general, a un niño o a un joven - a desarrollar al máximo sus facultades intelectuales y morales. Ello significa que quien proporciona educación a un tercero no se limita a transmitirle conocimientos o a iniciarlo en la práctica de un arte, un oficio o una profesión, sino que debe brindarle, fundamentalmente, una enseñanza moral. Debe enseñarle, por ejemplo, a adoptar en la vida una conducta responsable. Esa ha sido, históricamente, la tarea o la misión de los padres de familia, considerados - con razón - los primeros educadores de sus hijos. La enseñanza brindada en el hogar se prolongaba luego en la escuela, pero siempre teniendo en cuenta que el educador no debe limitarse a desarrollar en el alumno capacidades intelectuales, sino que debe enseñarle también a hacerse moralmente responsable de la propia conducta, de los propios actos. “Nuestra vida, desde que nos despertamos en la mañana hasta que nos acostamos en la noche, y así hasta el final, es una sucesión de pequeñas y de grandes, de sutiles y de obvias, de silenciosas y de declamadas elecciones”, escribió el ensayista Sergio Sinay en un artículo publicado en LA NACION. Y agregó: “Cada una de esas elecciones tiene consecuencias (previsibles o no, deseadas o no, gratificantes o no). Y somos responsables (no culpables) de esas consecuencias”.

correspondencia de conductas, los padres y los maestros pierden autoridad. Este es un punto sobre el cual deben reflexionar severamente los mayores: tanto aquellos padres ausentes de sus compromisos como aquellos docentes que, al declararse en huelga, dejan de cumplir su obligación primera frente a los alumnos. También los medios de comunicación masiva suelen contribuir a dar pésimos ejemplos respecto de lo que representa el ejercicio de la responsabilidad moral. En el mencionado artículo de Sergio Sinay, se destaca, justamente, el caso de Diego Armando Maradona, que en su programa de televisión de los lunes no vaciló en jactarse de haber convertido un gol con la mano - no la de Dios, sino la de él mismo - en el campeonato mundial de México de 1986, con absoluto menosprecio por las reglas del fútbol. En otro programa, el famoso futbolista se refirió a su relación con el hijo que le fue atribuido por la justicia italiana en términos que poco tienen que ver con un sano ejercicio de la responsabilidad personal. A su vez, en el marco de la sociedad contemporánea, la falta de responsabilidad moral de los gobernantes repercute en el comportamiento de los ciudadanos e incitan a los jóvenes a conductas de escepticismo y de liberación de obligaciones. En suma, la responsabilidad moral de nuestra sociedad, tantas veces reclamada, demanda firmeza, coherencia y compromiso de los mayores para educar dignamente a los jóvenes.

Ahora bien: en los últimos tiempos, esa tarea de formar a los alumnos en la responsabilidad integral - es decir, intelectual y ética - se ha complicado por el embate de ciertas doctrinas que tienden a imponer conceptos y pautas que conducen al imperio de un desolador relativismo moral. Así, por ejemplo, el posmodernismo, al relativizar el conocimiento y las concepciones pedagógicas, no sólo ha puesto en duda los contenidos de los aprendizajes, sino también el papel rector que debe asumir el docente en las cuestiones de conciencia. Se suele sostener, en ese sentido, que el alumno debe desarrollar por sí mismo su formación ética y, por lo tanto, su sentido de la responsabilidad moral. Esa postura pone en grave riesgo la misión del docente. Pero eso no debe sorprendernos, pues muchas de las teorías que han buscado últimamente renovar la escuela lo han hecho movidas por fines ideológicos o políticos, no por razones estrictamente pedagógicas. Es notable que hoy, cuando los adolescentes obran con una independencia más temprana que nunca respecto de sus mayores, han crecido patéticamente las quejas por la irresponsabilidad de los jóvenes y, sobre todo, por el abandono de sus obligaciones básicas ante la familia, la escuela y la sociedad. Ese cambio ha sido provocado, notoriamente, por los nuevos criterios que se les imponen a los educadores: la disminución de los niveles de exigencia, el aflojamiento de los controles y de la disciplina, la promoción permanente de entretenimientos y gratificaciones sin méritos previos. Todo lo que reclama trabajo, esfuerzo y obligación ha ido generando rechazos, quejas y protestas. Se ha debilitado la conciencia de los deberes y de las responsabilidades, a menudo consideradas una carga injusta. Es también cierto que, con frecuencia, padres y docentes han contribuido directa o indirectamente a ese ablandamiento de las conductas. Pedir una conducta moralmente responsable al hijo o al alumno obliga al adulto a un comportamiento a la altura de sus exigencias. Si no existe esa

By nature all men are alike, but by education widely different. Chinese proverb 8

Where did he learn that?

Education / Edukashon

ANTI-RAPE CONDOM A South African inventor recently unveiled a new anti-rape female condom. It hooks onto an attacker’s penis. “Nothing has ever been done to help a woman so that she does not get raped and I thought it was high time,” Sonette Ehlers, 57, said of the “rapex,” a device worn like a tampon that has sparked controversy in a country used to daily reports of violent crime. Police statistics show more than 50,000 rapes are reported every year, while experts say the real figure could be four times that, as most rapes of acquaintances or children are never reported. Ehlers said the “rapex” hooks onto the rapist’s skin, allowing the victim time to escape and helping to identify perpetrators. “He will obviously be too pre-occupied at this stage,” Ehlers told reporters. “I promise you he is going to be too sore. He will go straight to hospital.”

DO STUDENTS REALLY NEED ALL THAT TECHNOLOGY? The Internet age has ushered in some valuable digital learning tools, some educational experts say. But parents must be choosy to find truly useful software programs, handheld devices or educational Web sites.

The device, made of latex and held firm by shafts of sharp barbs, can only be removed from the man by surgery which will alert hospital staff, and ultimately, the police, she said. It also reduces the chances of a woman falling pregnant or contracting AIDS and other sexually transmitted diseases from the attacker by acting in the same way as a female condom.

South Africa has more people with HIV/AIDS than any other country, with one in nine of its 45 million population infected. Parents should consider whether a product really addresses a child’s Ehlers, who showed off a prototype on Wednesday, said women had weaknesses and strengths, and be sure the software is compatible with tried it for comfort and it had been tested on a plastic male model but not their computer, says Warren Buckleitner, editor of Children’s Technology yet on a live man. Production was planned to start next year. Review. They should also take advantage of older software packages, But the “rapex” has raised fears amongst anti-rape activists that it could which can be found at Web sites such as Planetcdrom.com, eBay.com escalate violence against women. “If a victim is wearing such a device it and Kidsclick.com, and cost far less than current off-the-shelf products, may enrage the attacker further and possibly result in more harm being he said. caused,” said Sam Waterhouse, advocacy coordinator for Rape Crisis. For students wrestling with algebra, geometry or calculus, Stanford Other critics say the condom is medieval and barbaric — an accusation University education professor Roy Pea recommends Geometer’s Ehlers says should be directed rather at the act of rape. “This is not Sketchpad, produced by Emeryville, Calif.-based Key Curriculum Press. about vengeance ... but the deed, that is what I hate,” she said. Introduced 15 years ago, the $39.95 Sketchpad allows students to construct objects on a computer screen and then explore their mathematical properties by dragging points on the object with a mouse. Some of the sites recommended for students wishing to bone up on science, math or spelling are Askjeevesforkids.com and Mathforum.org.

ARCO reflects the reality of Bonairean society where 4 languages are spoken interchangeably.

Education consists mainly in that which we have unlearned. Mark twain

ARCO reflecteert de realiteit van de Bonaireaanse samenleving waar naast elkaar 4 talen worden gesproken.

Much learning does not teach understanding. Heraclitus

Anti-rape female condom. The real world is not easy to live in. It is rough; it is slippery. Without the most clear-eyed adjustments we fall and get crushed. A man must stay sober; not always but most of the time. Clarence Day

9

WAK E GANSNAN ... Den ultimo aña di mi estudio promé di a doktorá na Merka, e profesor a lesa un òpstèl, di un outor no konosí pa nos. E òpstèl aki a kambia mente di nos grupo. Mi a pidi un kopia i a tradusi’é . ‘Den hèrfst benidero, ora bo mira e gansnan bula bai sùit pa wenter, paga tino ku nan ta bula den formashon di un V. Podisé bo ta interesá pa sa ku siensia a diskubrí pakiko nan ta bula di tal forma. A wòrdu demostrá ku ora kada para bati su ala, esaki ta kousa un moveshon den airu ku ta yuda e para tras di dje. Bulando den formashon di V, henter e grupo ta oumentá su forsa ku por lo menos 71% mas, ku si kada para lo a bula su so. ‘HENDE KU TIN UN META KOMUN I TA FORMA PARTI DI UN TEAM, TA ALKANSÁ NAN META MAS FÁSIL I MAS LIHÉ, PASOBRA NAN TA SOSTENÉ OTRO’. Kada bes ku un gans sali for di e formashon, di imediato e ta sinti resistensia di airu i e ta ripará kon difísil ta pa bula su so. P’esei e ta bolbe den e formashon mashá lihé pa benefisiá di e forsa di esun ku ta bula su dilanti. ‘SI NOS TABATIN INTELIGENSIA DI UN GANS, NOS LO KOPERÁ KU ESNAN KU TA TRAHA PA ALKANSÁ E MESUN METANAN KU NOS’. Ora lider di e gansnan kansa, e ta bai patras i un di e otro gansnan ta tuma su lugar. ‘NOS LO OPTENÉ MIHÓ RESULTADO, SI NOS TA TUMA TURNO PA HASI E TRABOUNAN MAS DIFÍSIL’. E gansnan di patras ta kakel pa alertá esnan dilanti pa mantené velosidat. ‘UN PALABRA DI AVISO TA PRODUSÍ HOPI BENEFISIO’. Finalmente, ora un gans bira malu òf a keda heridá pa un bala, dos otro gans ta sali di e formashon i ta sigui’é pa yud’é i proteh’é. Nan ta keda kompan’é te ku e por bula atrobe of te ora e muri. E ora ei so e dos kompañeronan ta bolbe serka nan grupo òf nan ta uni ku otro grupo. ‘SI NOS TABATIN INTELIGENSIA DI UN GANS, NOS LO

KEDA KANT’I OTRO PA SOSTENÉ I KOMPAÑA OTRO’. Despues di a lesa e òpstèl aki, varios biaha mi a sintimi tentá pa parafrasá e siguiente palabra di Hesús: ‘WAK E GANSNAN: NAN NO TA TRAHA, NI TA PRENTENDÉ DI TA KRISTIAN, I TÒG NI SOLOMON KU TUR SU SABIDURIA A KOMPORTÁ SU MES MANERA UN DI NAN. (Mateo 6:29)

ADVERTENTIE PINEDO ADVERTENTIE PINEDO ADVERTENTIE PINEDO 10

General

What animals can do by instinct, humans can do consciously. Loke animal por hasi di instinto, hende por hasi di konsenshi.

LOOK AT THE GEESE . . .

Finally, when a goose becomes ill or is wounded by a shot, two other geese will leave the formation and follow to help and protect it. They accompany it until it is again able to fly or until it dies and only During one of my last lectures, whilst I was studying for my doctorate then do the two companions return to the flock or join another flock of in the U.S.A., one of my professors read an essay by an unkoum author geese. ‘IF WE HAD THE INTELL1GENCE OF GEESE, WE WOULD to us. That piece of writing completely changed the mindset of our REMAIN AT ONE ANOTHER’S SIDE TO SUPPORT AND ACCOMPANY EACH OTHER’. group. I asked for a copy and I will be quoting from the article: Next autumn, when you see the geese flying south for the winter, note Having read this essay again and again, I feel tempted to paraphrase the that they fly in V-formation. It might interest you to know that science words of Jesus: has discovered why they fly in this way. It has been shown, that as LOOK AT THE GEESE: ‘THEY DO NOT WORK, NOR DO THEY each bird beats its wings, this brings about a shift in the airflow, which PRETEND TO BE CHRISTIANS, YET NOT EVEN SOLOMON IN helps the bird that flies behind it. By flying in V-formation the strength ALL HIS WISDOM, BEHAVED L1KE ONE OF THEM’. (Matth. 6:29) of the whole flock is increased by at least 71%, compared to each bird flying on its own. ‘THOSE WHO SHARE A COMMON AIM AND HAVE TEAM-SPIRIT CAN ACHIEVE THEIR GOAL EASIER AND FASTER, BECAUSE THEY SUPPORT EACH OTHER’. Every time a goose leaves the formation, it immediately feels the resistance of the air and becomes aware of how difficult it is to fly alone, it quickly returns to the formation to benefit from the strength of the bird that flies in front. ‘IF WE HAD THE INTELLIGENCE OF GEESE, WE WOULD STAY WITH THOSE WHO AIM TO ACHIEVE THE SAME GOALS AS WE DO’. When the leader of the geese tires, it takes up a position at the back and another goose takes its place. ‘WE WOULD GET BETTER RESULTS, IF WE TOOK TURNS IN CARRYING OUT THE MOST DIFFICULT TASKS’. The geese at the back cackle to alert those in front to keep up the speed. ‘A WORD OF WARNING BRINGS GREAT BENEFIT’.

We must never delude ourselves into thinking that physical power is a substitute for moral power, which is the true sign of national greatness.

The best way to win an argument is to start by being in the right.

Adlai Stevenson

11

HOW TO MAKE A DREAM REALITY Many people would like to live in a quiet place somewhere in the Bonairean countryside, if only they could hold on to the modern amenities like electricity, running water, telephone and computer with accessory equipment such as (film) camera, internet etc. Secondly, they would want to feel that the place is secure, i.e. crime-free or at least as crime-free as the rest of Bonaire (which is, in general, probably one of the most crime-free places in the world). The Solymar pioneers decided to create such an environment of modernity, quiet and safety. But they also decided to make it as eco-friendly as possible, which entails that modernity has to compromise with ecology here and there. For instance, it is basically not realistic to maintain such amenities as airconditioning and electric dish-washing, if you want to generate electricity in an eco-friendly way. It is technically not impossible and if somebody really wants it and is willing to pay for it (it would be very costly), then even air-conditioning can be installed. But the bungalows which are for sale at the Solymar Eco & Art Resort in principle do not come with airco.

Alternative energy The project uses solar panels and windchargers to generate electricity for each individual bungalow. To keep prices down, each bungalow comes with 250 W in solar panels and a similar output from a marine windTraditional water-mill charger. A battery-bank of 8 x 6V DC batteries stores near Solymar-project the generated electricity, which is then converted into ordinary 110V AC-electricity to ordinary light-points and sockets throughout the house. The amount of electricity generated and stored is sufficient for lighting, computer, TV and sound-system. But you have to be careful and use your electricity economically. If you don’t, it will run out. The equipment has been tested and with prudent use, you have enough electricity for modern living. And if you want more, you can always add more watts yourself. And don’t forget the bonus: NO ELECTRICITY BILLS!!!

SAFETY To make sure the place is safe, the Solymar-project has opted to re-introduce the traditional Bonairean system of responsible neighbourliness. None of the 20 bungalows will be fenced in. This means that the 4 hectares of ‘kunukuland’ (= approx. 10 acres) is shared by all bungalowowners. This makes it easy to keep an eye on your neighbour’s bungalow, while he will keep an eye on yours, when you’re not at home. This, plus the fact that during the day there will always be somebody around, makes the kunuku as secure as is humanly possible. In other words, you can feel safe and live in harmony with nature.

12

The Black Pearl, april 1998. Manuela Winklaar. Acrylic on canvas board.

ECO-FRIENDLY As said, the Solymar-project has opted to be as eco-friendly as possible, without compromising modernity too much. This means among other things that we make use of local materials as much as possible. Initially we contemplated to use rammed-earth construction techniques, but this idea had to be abandoned for lack of know-how and uncertainty about its durability. However, we still hope to construct one common facility using the rammed earth technique. The bungalows, however, will be built on concrete pillars, whereas the walls will be ordinary concrete blocks. We do use natural stones, however, to cover slopes and build ramps as the picture shows. The bungalow’s cistern has Earth-mound enclosing the cistern. been enclosed in a mound of earth covered with stones to keep the water cool.

CACTUS-HEDGE The kunuku itself is surrounded by a traditional cactus-hedge keeping donkeys and other animals out. This makes it possible to turn the kunuku into a park for all bungalow-owners to enjoy. There is ample space between the individual bungalows, so that each owner’s privacy is guaranteed. Although we have chosen for traditional methods and values, the idea is not to turn the project into some kind of alternative community. We are seeking a more harmonious balance between economy and ecology, between nature and culture, between tradition and modernity. If you are interested, contact Mr. M. Bijkerk, 717 2427.

Traditional Bonairean cactus-hedge surrounding the SOLYMAR ECO & ART RESORT

Bonairean Artist: Manuela Valeria Winklaar Manuela Winklaar was born on Bonaire on July 14th 1960 from a working-class family. During her primary school years she felt the urge to express her feelings in pencil drawings which drew the attention of her teachers and parents who encouraged her to develop her artistic talents. After her secondary education on Bonaire, Manuela spent 10 years in Holland. Here she took painting courses where she learned to use oil paint for the first time at the age of 22. Later she returned to Holland and stayed a few more years. She developed as a painter by practising and reading a lot about the work of famous painters. Four years after creating her first oil paint work, she sold her first painting. Manuela has the urge to paint when she feels free and well balanced. She starts her painting sessions with prayer, meditation and dance by candlelight on reggae or gospel music. Her favorite themes are nature, old buildings, ruins, fantasy and the spiritual world. Like many artists, Manuela has penetrated profoundly into her own mind and consciousness, finding there visions of beauty and ecstasy, but sometimes also of horror. That’s why she sometimes paints visions and dreams, but also things happening around her, or landscapes. Only old buildings attract her attention, because that’s where life has been. Old buildings still radiate the lives of the owners. That makes them interesting to paint. Manuela is currently preparing for her next art exhibition, which will be held soon. There is no doubt that this will be her best exhibition yet. The reason is that she feels freeer and more self-confident now. She has developed and her paintings will show it. Don’t miss this event! Black Beauty, March 1998. Acryiic on canvas. Slagbaai, 1995. Manuela Winklaar. Oil on canvas.

Artista Bonaireano: Manuela Valeria Winklaar Manuela Winklaar a nase dia 14 di y:üli 1960.na Boneiru di un famia ménos pudiente. Na skol básiko ya kaba el a sinti e deseo pa ekspresá su mes den skèchnan trahá ku pòtlot. Esaki a hala atenshon di su maestronan di skol i su mayornan, kendenan a enkurash’é pa desaroyá su talentonan artístiko. Despues di skol sekundario na Boneiru, Manuela a bai Hulanda, kaminda el a keda 10 aña. Ayanan el a sigui varios kurso di pintura i a siña pinta ku fèrf di zeta. Despues el a bolbe biba na Hulanda un par di aña desaroyando i rafinando su arte. Manuela a lesa hopi di e bida i trabou di otro artista, di lokual el a siña hopi. Kuater aña despues ku el a kuminsá usa fèrf di zeta, el a bende su promé pintura. Manuela ta haña gana di pinta, ora e ta sinti su mes liber i bon balansá. Promé di kuminsá pinta e ta hasi orashon. E ta meditá i baila riba muzik di Reggae òf Gospel pa haña energia. Su temanan favorito ta naturalesa, edifisionan bieu, fantasia i e mundu spiritual. Manera hopi artista, Manuela a penetrá profundamente den su propio mente i konsiensia, hañando ayanan vishonnan di bunitesa i ékstasis, pero tambe tin biaha di horor. Ta p’esei tin biaha e ta pinta su vishon i soñonan, pero tambe kosnan ku ta sosodé rondó di dje, òf paisahe. Solamente edifisio bieu ta atraé su atenshon, pasobra den nan ainda bo por sinti vibrashon di e hendenan ku a biba eiden. Aktualmente Manuela ta preparando pa tene otro eksposishon di su artenan. Esei lo tuma lugá pronto. No tin niun duda ku esaki lo bai bira su mihó eksposishon ku nunka. Motibu ta ku awor e ta sinti su mes mas liber i e tin mas konfiansa den su mes. Es desir, Manuela a desorayá i su pinturanan ta prueba di esei. Keda pendiente!

13

Immigration / Imigrashon

Nobody ever died of laughter ... If you are unhappy... Once upon a time, there was a nonconforming sparrow who decided not to fly south for the winter. However, soon the weather turned so cold that he reluctantly started to fly south. In a short time, ice began to form on his wings and he fell to the ground in a barnyard, almost frozen. A cow passed by and crapped on the little sparrow. The sparrow thought it was the end. But, the manure warmed him and defrosted his wings. Warm and happy, able to breathe he started to sing. Just then a large cat came by and, hearing the chirping, investigated the sounds. The cat cleared away the manure, found the chirping bird and promptly ate him.

PROBLEMA DI IMIGRASHON HAITIANO Den e korant Dominikano ‘Listin Diario’ di dia 6 di ougustus 2005 nos a lesa e siguiente notisia: El canciller Carlos Morales Troncoso definió el caso haitiano como el principal problema que tiene el país y al cual le dedica más tiempo. Agregó que los dominicanos sufren en carne propia la crisis haitiana, ‘un problema que el país no tiene por qué cargar, debido a que es una responsabilidad de la comunidad internacional que vive prometiendo ayuda al pueblo haitiano, pero que nunca han cumplido sus promesas.

The Moral of the Story: 1. Everyone who shits on you is not necessarily your enemy. 2. Everyone who gets you out of shit is not necessarily your friend. 3. And, if you’re warm and happy in a pile of shit … keep your mouth shut!

Carlos Morales Troncoso, canciller de la República

E gran reto soshal wardando nos konkista, ta pa realisá ku ‘stranhero’ ta sernan di otro planeta. Aki na mundu nan no ta eksistí.

Polítika restriktivo E artikulo ta sigui bisa lo siguiente: En tanto, la secretaria de Educación, Alejandrina Germán y Participación Ciudadana, consideraron que el Gobierno tiene que avanzar en la definición de una política de frontera que permita controlar el éxodo de los haitianos hacia territorio dominicano. ‘Hay que avanzar en la definición de una política clara en materia migratoria respecto a los haitianos, una política de frontera que permita controlar el éxodo hacia acá porque no hay otra opción’, manifestó. Germán refirió que Haití es un país con muchos problemas y para poder controlar la inmigración hay que establecer una política de frontera fuerte y estricta, así como aplicar la ley de migración vigente.

Pobresa haitiano Esaki ta e manera kon República Dominikano kier solushoná e problema di imigrashon:

Don’t say this to a cop when he pulls you over: I can’t reach my license unless you hold my beer. Hey, you must have been doing 125 to keep up with me, good job! I was going to be a cop, but I decided to finish high school instead. You’re not going to check the trunk, are you? I pay your salary.

Mommy, mommy, what is a delinquent child? Shut up, light your cigarette, drink your whisky and deal those cards! 14

El consejo nacional de Participación Ciudadana refirió que el país no puede cargar con el peso de la pobreza haitiana, permitiendo el ingreso de todos los que quieran venir al país. En una declaración escrita precisa que con el problema haitiano ‘se impone una real política de migración y el establecimiento de cuotas para aquellos oficios en que sean imprescindibles’. También señala que la masiva migración haitiana es incentivada por un tráfico de mano de obra barata, que trabaja sin horario y puede ser despedida sin pagarle prestaciones laborales. Ante esa situación demandó que se sancione esa práctica y se haga cumplir la ley que establece la cuota de los trabajadores extranjeros en las empresas.

Federalismo komo modelo di desaroyo E artíkulo di Listin Diario ta prueba ku e problema di imigrashon ta igual rònt mundu. Nos no ta di akuerdo ku e Kansiyer Dominikano, ni ku e Organisashon ‘Participación Ciudadana’. Bo no por kombatí pobresa, anto alabes ekskluí esnan mas pober. Mundu henter ta enfrentando un situashon serio i difísil di imigrashon. E por wòrdu solushoná solamente si nos rekonosé k’e ta un problema internashonal, anto ku su rais ta den un situashon i un ideologia falsu, esta: pobresa i nashonalismo.

General (kontinuashon di kolumna na man robes) Den edishonnan benidero nos lo splika mas den detaye kiko nos kier men ku e último suptítulo sitá aki ariba. Awor nos por bisa solamente ku e konsepto di ‘soberania’ di paisnan nashonal a okashoná un situashon kaótiko rònt mundu, kaminda tin diferenshanan skandaloso entre paisnan riku i pober. Di otro banda, paisnan pober mes tambe tin falta, pasobra falta di seriedat i korupshon igualmente skandaloso ta strobando tur desaroyo sano den mayoria di paisnan pober, inkluyendo Repúblika Dominikano. Ta p’esei un kambio internashonal ta nesesario, kaminda mester kombatí tantu pobresa komo korupshon. Nashonalismo komo sistema pa ordená komunidat internashonal ta moribundo i no por keda. Bisá na otro manera: Nashonalismo ta un ideologia falsu, federalismo tin e futuro.

TOPAMBTENAREN STELLEN: 5 procent van politici is corrupt Topfunctionarissen in het Nederlands openbaar bestuur schatten dat in Nederland 5,2 procent van de politici en 3,2 procent van de ambtenaren corrupt is. Dat schreef NRC Handelsblad onlangs op basis van een onderzoek van de Vrije Universiteit in Amsterdam. De onderzoekers ondervroegen de hoogste leidinggevenden van onder meer ministeries, provincies en de rechtelijke macht. Ze benadrukken dat het gaat om subjectieve, intuïtieve schattingen. Het zou betekenen dat er 775 corrupte politici en ruim 31.000 corrupte ambtenaren zijn in Nederland. De officiële cijfers liggen veel lager. De rondvraag, maakt deel uit van een onderzoek naar de aard en omvang van corruptie in het openbaar bestuur.

Cijfers In het rapport wordt becijferd dat in het openbaar bestuur jaarlijks 130 interne corruptieonderzoeken plaatsvinden. Daarvan worden er maar vijftig overgedragen aan politie of justitie. Dit komt neer op 0,8 corruptieonderzoeken per duizend overheidmedewerkers. Per jaar belanden vijf corrupte ambtenaren en omkopers in de gevangenis. De onderzoekers benaderden onder anderen secretarissen-generaal van departementen, voorzitters van de Hoge Raad en gerechtshoven, en griffiers van de provincies. Van de 341 aangeschreven personen reageerden er 188. Van hen denkt bijna 30 procent dat de corruptie in het openbaar bestuur de laatste jaren sterk is toegenomen.

The corruption chain (Vervolg van rechterkolom) staatszaken. Twee maanden later nodigt de Kameroense Minister zijn Italiaanse collega uit. Samen toeren zij wat door het Kameroense landschap. Opeens zegt de Kameroense Minister tegen zijn collega: ‘Zie je die electriciteitscentrale daar?’ ‘Waar?, antwoordt de Italiaan. ‘Ik zie niets’. ‘Ik heb 100% van de aanneemsom als steekpenningen ontvangen’, antwoordde zijn collega triomfantelijk. Daarna vervolgden zij weer normaal hun staatszaken. Volgens ‘Transparency International‘ is Kameroen het corruptste land ter wereld. ARCO komt op dit onderwerp nog terug. Het is niet zo simpel als het lijkt. Om een niet-corruptieve cultuur te ontwikkelen gaat veel tijd en aandacht kosten. En geld. Politici die elkaar corruptie in de schoenen schuiven hebben boter op hun hoofd. Pas op dat je niet uitglijdt, als je in hun buurt bent! Want boter smelt in de hete zon. En dan wordt het olie. En daar wordt dan mee gesmeerd. Dat heet ‘smeergeld’.

Reacties De PvdA vindt het vooral ‘zorgwekkend’ dat er een stijgende trend is in het aantal corrupte politici. Tweede-Kamerlid Depla noemde dat zaterdag in een reactie slecht voor het vertrouwen in de politiek. VVDKamerlid Van Beek reageert terughoudend. ‘Je moet overal alert op zijn en als er concrete aanwijzingen zijn, moet je iets doen’.

Commentaar ARCO Wij zijn natuurlijk in eerste instantie geïnteresseerd in de graad van corruptie op Bonaire. Dat Nederland ook corrupt is, hoeft niet te verbazen. Er is overal corruptie. Dat hoort bij de menselijke natuur. Het gaat dus niet om het bestaan van corruptie maar om de graad van corruptie en de wijze waarop het kan worden tegengegaan. Daar komt bij dat een land niet alleen de regering heeft die het verdient, maar ook de coruuptie die het verdient. Bij corruptieve transacties zijn altijd twee personen partij, de ontvangende ambtenaar of politicus en de betalende burger. Het is nu ongeveer zo dat zonder corruptie een bedrijf nauwelijks functioneren kan. Als je alles legaal wilt doen, dan verdrink je in het papierwerk en moet je zoveel geduld hebben dat je concurrent je voorbij lacht. Je moet dus wel een beetje corrupt zijn hier en daar. Zitten we ernaast? Geef dan eerlijk je mening in ARCO. Wij garanderen anonimiteit.

Teveel corruptie belemmert ontwikkeling Een beetje corruptie kan een land of eiland nog wel absorberen. Als het echter teveel wordt, verstikt corruptie alle ontwikkeling. Een grap uit ‘IS’ (Internationale Samenwerking’) illustreert dit zeer treffend. Er was eens een Kameroense Minister van Buitenlandse Zaken op bezoek bij zijn Italiaanse collage. De gastheer geeft zijn collega een toer door het Italiaanse landshap. ‘Zie je die brug daar?‘, vraagt hij aan zijn Kameroense collega. ‘Ik heb 20% van de aanneemsom ontvangen als steekpenningen’. De Kameroense Minister feliciteert zijn collega en zij vervolgen hun . (lees verder linkerkolom)

15

International / Internashonal

Nederlanders niet bang voor oprukkend Engels Sprekers van het Nederlands zien de toekomst van hun taal zonnig tegemoet. Ongeveer acht op de tien Nederlanders en Vlamingen verwachten dat het Nederlands stand zal houden tegen het Engels. Doemscenario’s over de oprukkende Engelse taal zijn niet erg realistisch. Dat concludeert de Nederlandse Taalunie op grond van het onderzoek ‘Taalpeil’ dat behalve onder Nederlanders en Vlamingen ook gehouden werd onder Surinamers. Suriname is ook toegetreden tot de Nederlandse Taalunie. De unie hield het onderzoek omdat het samenwerkingsverband op het gebied van de Nederlandse taal de 25e verjaardag viert.

Trots Bijna alle ondervraagden zeiden trots te zijn op hun taal. Ze vinden het Nederlands mooi, al zijn Nederlanders meer te spreken over het Vlaams dan over hun eigen variant van het Nederlands. Bijna driekwart van de Surinamers vindt het eigen Nederlands mooi. Over het ‘Nederlands-Nederlands’ zijn ze niet zo te spreken. Slechts een op de vijf kan het waarderen.

Commentaar ARCO. Er is geen enkele reden voor angst voor oprukkend Engels. ARCO juicht het juist toe dat Engels oprukt, want dan kan het een universele wereldtaal worden. Dat moet alleen maar bevorderd worden. Het is van groot belang dat we elkaar kunnen verstaan. Als we elkanders taal niet verstaan, kunnen we ook niet communiceren. Het Engels zal geen enkele taal ‘veroveren’, ook het Papiaments niet. Maar wel zullen steeds meer mensen Engels spreken als tweede taal. Het zou prachtig zijn als uiteindelijk iedereen naast zijn eigen taal ook goed Engels zou kunnen spreken. Dit geldt ook voor Bonaire. Meer onderwijs in de Engelse taal op Bonaire is zeker aan te bevelen. (vervolg van rechterkolom)

Grote voorraad olie De FLEC heeft meerdere keren mensen ontvoerd om aandacht voor hun vrijheidsstrijd te krijgen. Cabinda beschikt namelijk over een grote voorraad olie. Daarom wil Angola geen afstand van de enclave doen. Het Amerikaanse Chevron heeft een groot belang in Angola en dus ook bij de olie van Cabinda. Zo gaf het Amerikaanse olieconcern financiële steun aan Angola voor de invasie en bezetting van Cabinda die in november 1975 begon om zo de olievelden te kunnen overnemen. Pikant detail is dat de huidige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Condoleezza Rice, dit uitleveringsverzoek heeft ondertekend. Zij was jarenlang de president-commissaris van Chevron.

Commentaar ARCO Nederland begaat hier een zeer enrstige fout. Nederland doet zijn best om Den Haag tot stad van Internationale Justitie en Vrede te maken. En met succes. Het Vredespaleis en verscheidene internationale Gerechtshoven zijn in Den Haag gevestigd. Er staat zelfs een artikel in de Nederlandse Grondwet dat Nederland de internationale rechtsorde moet bevorderen. Wij hebben daarvoor waardering en bewondering. Maar, dan moet je het wel proberen waar te maken. Wat Minster Donner van Justitie echter hier doet ondermijnt de functie van het zijn van ‘internationale jusitie en vrede-stad’. De regering geeft iemand een visum om vredesbesprekingen te voeren en dan arresteert Donner hem, omdat vriendje de VS daar om vraagt. Misschien heeft Bembe zich wel schuldig gemaakt aan een of ander misdrijf. Misschien ook niet. Maar daar gaat het niet om. De man was met toestemming van Nederland in Den Haag op bezoek als vredesonderhandelaar. Dan moet je zo iemand beschermen en zeker niet gaan arresteren. Deze handelwijze is een ‘breach of trust’. Op deze wijze kunnen vredesonderhandelaars niet meer naar Den Haag toekomen, want als VS hikt, worden ze gearresteerd. Donner had flink moeten zijn en tegen de Amerikanen moeten zeggen dat hij helaas niet aan hun verzoek kon voldoen zolang de man met visum van de Nederlandse regering in Den Haag verblijft voor vredesonderhandelingen. A bloody shame, meneer Donner!

16

Vredesonderhandelaar op verzoek VS in Nederland opgepakt Planet Internet rapporteert op 10 september dat de Nederlandse politie in juni 2005 in Den Haag een Afrikaanse vredesonderhandelaar heeft opgepakt op verzoek van de Verenigde Staten. De VS willen de uitlevering van de man uit de Afrikaanse enclave Cabinda voor zijn rol bij de ontvoering van een medewerker van het Amerikaanse olieconcern Chevron in 1990 in dit gebied.

Vredesbesprekingen opgeschort De man, Antonio Bembe, is de sleutelfiguur in de vredesbesprekingen tussen Cabinda en Angola, het land dat deze enclave sinds 1975 bezet. Door de arrestatie zijn de vredesbesprekingen tussen beide opgeschort. Opmerkelijk is dat Bembe van het ministerie van Buitenlandse Zaken een visum had gekregen om naar Nederland te komen. Het departement wilde hem hier de gelegenheid geven om de vredesonderhandelingen met Angola voor te bereiden. In het verlengde daarvan zou hij in het Vredespaleis een lezing houden op een VNconferentie. De politie hield Bembe echter vlak daarvoor op de trappen van het Vredespaleis aan.

Te gek voor woorden ‘Deze gang van zaken is te gek voor woorden’, zegt zijn advocaat V. Koppe. ‘Mijn cliënt krijgt van Nederland een visum met als doel om aan de vrede te werken. Vervolgens overlegt hij zelfs twee keer met een hoge vertegenwoordiger van het ministerie van Buitenlandse Zaken over de vredesonderhandelingen en opeens arresteert Nederland hem. Ik ben zeer verbaasd dat het zeer goede werk van Nederlandse diplomaten zo wordt verstoord door justitie’.

Visum Het ministerie van Buitenlandse Zaken beschouwt het als een belangrijke taak om te helpen bij vredesbesprekingen tussen landen. Volgens een woordvoerster van dit departement is daarom ook een visum aan Bembe verstrekt. Ze benadrukt dat Buitenlandse Zaken geen inhoudelijke rol in deze zaak speelt. Ze wil niet ingaan op het punt of de aanhouding van Bembe in de toekomst schadelijk kan zijn voor de taak van Buitenlandse Zaken om vredesbesprekingen tussen landen te ondersteunen. Tweede-Kamerlid Harry van Bommel (SP) wil dat wel. ‘Ik heb contact met mensen van Buitenlandse Zaken gehad en die zijn duidelijk niet blij met de arrestatie van Bembe. Juridisch is dit misschien volgens het boekje, maar dit is heel slecht voor het imago van Nederland. Nederland wordt gezien als de juridische hoofdstad van de wereld. Op deze manier kun je dan natuurlijk niet handelen.’

Vredesproces op het spel gezet Van Bommel is met name boos op minister Donner van Justitie, omdat de bewindsman ‘door de uitleveringsprocedure tegen Bembe in gang te zetten, het vredesproces tussen Cabinda en Angola willens en wetens op het spel zet’. Dat vredesproces is in de ogen van het Tweede-Kamerlid veel belangrijker dan de uitlevering van Bembe. De Amerikanen beschuldigen Bembe van betrokkenheid bij het ontvoeren van een werknemer van Chevron in Cabinda. Leden van de FLEC, een organisatie die in deze enclave voor onafhankelijkheid van Angola strijdt, gijzelde de Amerikaan vanaf 19 oktober 1990 bijna twee maanden lang. Bembe maakte tijdens deze ontvoering volgens de Amerikanen deel uit van de onderhandelingsdelegatie van de FLEC.

Ontmoeting De delegatie gaf aan dat de medewerker van Chevron zou worden vrijgelaten als er een ontmoeting met de oliemaatschappij zou komen. Om te bewijzen dat de ontvoerde man in leven was, nam de afvaardiging van de FLEC brieven van de werknemer en foto’s van hem samen met zijn ontvoerders mee. In de maanden november en december 1990 onderhandelden de oliemaatschappij en de delegatie van Bembe over de voorwaarden om de gegijzelde vrij te laten. Uiteindelijk is de Amerikaan na het betalen van losgeld op vrije voeten gekomen, zeggen de Amerikanen. (Lees verder linkerkolom).

International / Internashonal

Kofi Annan accepts mistakes in oil-for-food program According to a recent BBC Internet article, UN Secretary General Kofi Annan has said he takes personal responsibility for the failures of the oilfor-food program, highlighted in a new report. The highly critical report by an independent panel was delivered to the UN Security Council on Wednesday. It finds instances of “illicit, unethical and corrupt” behaviour during the $64bn scheme, and blames the secretary general for mismanagement. The inquiry concludes that the UN is in urgent need of sweeping reform. Responding to the report, the US ambassador to the UN, John Bolton, said it demonstrated that the credibility of the UN depended on those reforms. “This report unambiguously rejects the notion that business as usual at the United Nations is acceptable,” he said. Mr Annan said the findings were “deeply embarrassing”. “The inquiry committee has ripped away the curtain, and shone a harsh light into the most unsightly corners of the organisation. None of us - member states, secretariat, agencies, funds and programmes - can be proud of what it has found”.

High-level corruption Het beroemde Vredespaleis in Den Haag dat door de arrestatie van Bembe ernstig in diskrediet werd gebracht. (continued from right column) However, it is doubtful if such reform can be accomplished by sacking the secretary-general. The reform needed is much more complex than that. The age of transition we live in makes reform of the United Nations inevitable. The sooner the better. The present world order is basically an anarchic order. It stems from the Peace of Westphalia (1648), in which the system of sovereign states was established. The UN-Charter has perpetuated this system. Sovereignty means that other states shall in principle not interfere in the internal affairs of other sovereign states. True it is that this doctrine has been eroded particularly since the 1980’s. But basically it is still intact and the UNCharter is based on it. Such an international order is anarchic, because if one state misbehaves internally, other states have no right to intervene. Ordinary citizens in any one nation-state are also not free to intervene in the private affairs of their neighbours, but if the neighbour misbehaves, the police (or authority) can be called in. In other words, police and prosecutors do have the right (and duty) to intervene and maintain law and order among the citizenry. If it were not so, our state would also be anarchic. Yet internationally there is no police force or other authority to maintain law and order. The UN was supposed to do this, but for many reasons it can’t. Therefore, the United States bypassed the UN to start its war on terror. To do so it needed and found a legal way out. It defended the interference in Iraq’s internal affairs as a ‘pre-emptive’ necessity to prevent the use of weapons of mass-destruction against the U.S.A. It is thus a pre-emptive war to protect the USA. But all this is legal tosh. Moreover, we all know now, that there were no weapons of mass-destruction in Iraq. So maybe the USA did the right thing in Iraq, but they certainly did it for the wrong reason.

The report was prepared by investigators led by the former head of the US Federal Reserve, Paul Volcker. It faults UN management for allowing former Iraqi leader Saddam Hussein to corrupt the operation for personal gain. It says there was no adequate framework of control and auditing. There were incidences of corruption at the highest level as well as in the field. “Our assignment has been to look for mis- or maladministration in the oil-for-food programme, and for evidence of corruption within the UN organisation, and by contractors. Unhappily we found both,” Mr Volcker said. He said the programme’s weaknesses were aggravated by corrupt behaviour, and Iraq had been allowed to take too much initiative. “It was, as one past member of this council has put it, a compact with the devil, and the devil had means for manipulating the programme to his ends,” Mr Volcker said. He added that the problems were not an aberration but ran deep in the UN, which had been designed 60 years ago in a “simpler time”.

Key summit But the chief investigator said the programme had had some successes, averting the danger of malnutrition and the collapse of medical services in Iraq. The scheme was set up in the 1990s, when Iraq was under economic sanctions, and allowed the country to sell enough oil to provide food and healthcare for its people. BBC diplomatic correspondent Jonathan Marcus says Mr Annan has embraced change, establishing a commission that has presented wide-ranging proposals for updating UN machinery and potentially broadening Security Council membership. World leaders will discuss the issues at a summit ahead of the annual UN General Assembly, in what our correspondent describes as a potentially key moment in the organisation’s history. The report said action should be taken by the time the General Assembly had completed its meetings in 2006.

ARCO Commentary

The intervention in Iraq underscores the weakness of the UN. It has no teeth when any member-state does something against the rules. It has no policeforce. And if the wrong-doer is a powerful nation, such as the USA, Russia or China (even the UK or France), the UN is totally powerless. It is only when smaller countries misbehave that the UN sometimes acts, but even then it has no power of its own. It needs military assistance from other member-states.

The above article has been copied verbatim from the BBC (except for its title). ARCO has also briefly reviewed the full report itself. What we found striking is that certain findings quoted in the BBC-article do not seem to have been taken directly from the Investigating Committee’s report itself. Possibly some of these findings were reported in earlier reports. The report issued on Wednesday 7 September 2005 was the third interim report.

In short, there is no international system of enforceable law and order. This makes the system anarchic. Internationally, might is right. That is why sweeping reform of the UN is indeed required. But it is doubtful whether the reform envisaged by Mr. Bolton (USA embassador to the UN) is the same kind of reform the UN really needs.

But if the BBC-article is accurate and ARCO’s own brief investigation isn’t, we must say that it is rather odd that the secretary-general accepts ‘personal responsibility’, but is not resigning. There is no doubt that the UN is in urgent need of reform, as seems to have been one of the inquiry’s conclusions. But this is a very broad conclusion, which we could all understand without any inquiry.

17

Economy / Ekonomia

ATLANTIC PACIFIC ROAD Work has begun on a final stretch of road connecting South America’s Pacific and Atlantic coasts. The foundation stone for the last section of the inter-oceanic highway was laid on Thursday in the Peruvian city of Puerto Maldonado. The presidents of Peru, Brazil and Bolivia all took part in the ceremony. Politicians and international organisations have stressed the importance of transport links for the region’s economic development. More than 500 years after the Spanish and Portuguese arrived in South America, it is still impossible to drive across the continent on a continuous paved road. But that is about to change. Stretching more than 2,500 km (1 553 miles), the inter-oceanic highway will connect the Atlantic with the Pacific.

Economic necessity The final phase of construction ceremonially begun by three presidents on Thursday will link the state of Acre in the Brazilian Amazon with three Peruvian ports at a cost of $800m. Brazilian Minister for Trade and Development Luiz Fernando Furlan said: “This is a very important connection that will enable Peru and Brazil to connect the two oceans.” “We believe that within less than two years there will be a physical connection and there will be many opportunities for development, including the industrialisation of raw materials that are abundant in Brazil and Peru”. Economists agree that improved transport links are essential if Latin America is to remain competitive economically. In a recent study, the World Bank observed that the region’s investment in this area had fallen well behind that of many Asian countries. It is hoped the new highway will stimulate both exports and domestic industries which should benefit from reduced costs.

Soon this will be history.

18

OIL FIRMS LOWER PRICES TO AVOID HIGHER TAXES Oil giants BP and Total have agreed to cut French fuel prices after government threats to levy a new tax on oil firms in the face of soaring crude prices. Total cut prices by 0.03 euros a litre for petrol and 0.02 euros per litre for diesel. BP said it would follow suit on Monday with the same cuts. But Total added it would reduce prices by the same amount again on Saturday. The move came as European Finance heads discussed the economic fallout of surging oil prices at talks in the UK. It also came a day after French Finance Minister Thierry Breton urged the industry to hand back some of its huge profits through price cuts.

Action threat On Thursday he had warned he may be forced to slap a “special tax” on oil firms if there was no better solution to the problem of rising fuel and energy bills. Total said it had already started to reduce its prices before Mr Breton’s comments as crude prices fell back from record highs above $70 a barrel. During the first six months of the year, the firm had been making profits of around 1.5 million euros an hour. Mr Breton welcomed the move which came a week ahead of a special meeting he has called to discuss the problem which has recently pushed petrol prices in the country above 1.50 euros a litre. In a statement he added that the price move represented a “constructive approach” to the problem of how to reduce the effect of surging prices on the French economy ahead of the talks on 16 September. It was not immediately clear whether similar steps would be taken across Europe.

Europe-wide worries However, the 25 ministers meeting in the UK for a two-day European economic summit have called for action amid growing worries over rising energy prices. “The oil sector has a particular responsibility in this domain because it is making exceptionally big profits,” Jean-Claude Juncker, Luxembourg’s prime minister, said. Meanwhile, UK Chancellor Gordon Brown also voiced fears that spiralling prices could put an already fragile economic recovery at risk. “European ministers again agree that it’s not a question of lowering prices by adjusting excise duties but probably of helping poorer families with compensation measures,” Italian Economy Minister Domenico Siniscalco said at the Manchester meeting. One other country to take direct action against surging oil prices was Belgium, whose government has announced it will be refunding part of the VAT charge placed on domestic heating oil.

KIKO BONEIRU POR HASI PA BAHA PREIS DI GASOLIN? Tanten ku Boneiru ta forma parti di Antia, gobièrnu di Boneiru no tin instrumento real pa baha preis di gasolin. Boneiru no por hasi lokual Europa ta hasiendo, es desir forsa kompanianan produktor pa baha nan preis. E kompania TOTAL su ganashi a subi te na 1.5 mion Euro pa ora! No ta nada straño ku Ministernan di Union Europeo a preshoná kompanianan produktor di petroleo pa baha nan preis, si nò nan lo klap nan ku un belasting speshal. Pero e opshon ei, Boneiru no tin. Gobièrnu Sentral por baha su ‘accijns’ riba produktonan di petroleo sí. Boneiru por urgi Gobièrnu Sentral pa hasi esei. Kompra di produktonan petrolero pa un preis mas abou por ta posibel, si e monopolio di benta di CUROIL por wòrdu kibrá. Último posibilidat ta pa Boneiru supsidiá gasolin direktamente na pòmp. Pero pa hasi esei, bo mester di sèn. Boneiru tin?

OOK ISLA PROFITEERT WILLEMSTAD — In de eerste zes maanden van dit jaar heeft de Isla-raffinaderij met 229.000 vaten per dag een topproductie gehad. Alleen in het jaar 2001 werd meer afgezet, namelijk gemiddeld 243.100 vaten van 159 liter per dag. Het jaar 2005 is echter nog niet voorbij, en kan nog voor records zorgen. De raffinage-productie ligt ook flink boven – 16.300 vaten per dag – de geprognosticeerde hoeveelheid van 212.700. De kosten per vat liggen juist lager dan vooraf ingeschat, namelijk 2 dollar in werkelijkheid tegen 2,14 dollar volgens plan. Dat staat te lezen in de laatste uitgave van Nos Isla, het bulletin van de raffinaderij. De bruto-raffinagemarge in het eerste halfjaar lag op 4,10 dollar per vat, waardoor de netto-marge uitkwam op 2,10 dollar. Ook hier was het topjaar 2001 net iets beter met een netto-marge van 2,42 dollar. Overigens was historisch gezien april 2005 de beste maand ooit met een brutomarge van 5,18 dollar. Deze cijfers staan in het bulletin van de raffinaderij ‘Nos Isla’. De meest gunstige prognose voor heel 2005 gaat nu uit van een gemiddelde raffinageproductie van 230.000 vaten per dag. Gerekend wordt op een brutomarge van 3,80 dollar per vat en dat de productiekosten per vat 1,96 dollar zullen bedragen.

Commentaar ARCO Ongetiwjfeld is u opgevallen dat april 2005 een topmaand was. Er zullen met de huidige olieprijzen nog wel meer topmaanden komen. In april 2005 verdiende de Isla-raffinaderij (bruto-marge) $ 47.500.- per uur. Of PDVSA ook 1.5 miljoen Euro per uur zal halen, is niet bekend, maar klagen hoeft PDVSA niet.

Isla Korsou

Economy / Ekonomia auto a comprar un seguro de responsabilidad civil. Además, el auto debe tener controles de emanaciones, cinturones de seguridad y, si viaja en él un bebe, una silla especial. Entre los críticos europeos, ya es de rutina llamar “capitalismo salvaje” al sistema norteamericano. A menudo, abonan su opinión con citas de los Desde luego, también hay mercados obligatorios en otros países. La teóricos libremercadistas más radicales, virtualmente contrarios a toda Unión Europea está muy ocupada en tender una red de normativas por intervención gubernamental en la economía. Por lo común, utilizan estos encima de las nacionales, provinciales y locales. Pero no son sus ataques para apoyar una mayor severidad en la regulación estatal del economías, sino la norteamericana, la que, por rutina, se presenta sector privado, justificada o no según las circunstancias. Lo que no se falsamente ante el mundo como una tierra de nadie, sin reglas ni justifica es la ignorancia o las mentiras emanadas de imágenes inexactas vigilancia. de la economía norteamericana, difundidas por muchos intelectuales y Estados Unidos es la punta de lanza de la riqueza revolucionaria global. elites del mundo entero. Su economía está cambiando cada vez más aceleradamente. Su El gasto público norteamericano diversidad y producción van en aumento; sumadas, requerirán normativas cada vez más complejas que cambien cada vez más rápido. Cabe preguntarse, pues, hasta qué punto es “capitalista” el capitalismo norteamericano? Todos los gobiernos moldean la economía por medio de Esto es igualmente cierto para cualquier país en transición desde la fase de las chimeneas y líneas de montaje hacia una economía avanzada, sus políticas macroeconómicas y de innumerables disposiciones: legislación laboral, normas comerciales, etcétera. Pero también influye en basada en el conocimiento. Estados Unidos, supuestamente la nación más capitalista del mundo, no es lo que la gente cree. Y en el futuro lo ella el modo en que gastan los fondos públicos. será todavía menos. Quizá sorprenda a la mayoría de los observadores, incluidos muchos norteamericanos, saber que en una economía con más de 11 billones de ARCO no ta kere ku pueblo di Boneiru ta dólares de PBI anual, los organismos de gobierno federales, estatales y locales gastan (y, por ende, distribuyen directa o indirectamente) interesá den redu so. I ku pueblo no por lesa alrededor de un tercio de ese monto. Cualquier institución que maneje semejante flujo anual de dinero difícilmente será impotente, aun en el otro idioma ku Papiamentu. país considerado el corazón del capitalismo. ARCO lo ofresé pueblo di Boneiru artíkulo Los gastos públicos no están sometidos a un planeamiento de controles centrales, pero no por ello dejan de tener un efecto enorme en la informativo di un kalidat haltu na 4 idioma. economía de Estados Unidos. Bajo el influjo de políticos y lobbistas, las regiones prosperan o decaen, los pueblos se desplazan, las viejas Esaki ta e Era di Informashon i industrias declinan y brotan otras nuevas. ARCO t’ei pa informá bo debidamente! Tampoco es correcto suponer que Estados Unidos gasta menos en bienestar social que otras naciones occidentales. Como señaló el británico Timothy Garton Ash: “El programa Medicaid, por sí solo, gasta más en atender a 40 millones de norteamericanos pobres que nuestro preciado Servicio Nacional de Salud en cuidar de los 60 millones de habitantes que tiene el Reino Unido”. Y ésta es tan sólo una tajada del presupuesto sanitario. Si el sistema de salud de Estados Unidos afronta un colapso burocrático, no es porque el gobierno intervenga demasiado poco. Texas y Florida quizá no se habrían expandido tanto sin las inversiones de fondos federales en la NASA y la industria espacial. El Pentágono gasta su dinero en todo el país, en forma directa o indirecta. Seattle podría no haber engendrado a Microsoft si no hubiese albergado ya a Boeing, que en 2003 obtuvo el 54 por ciento de sus ingresos del Tío Sam. Estos ejemplos apenas si insinúan hasta qué punto el gobierno influye en la economía nacional. Los extranjeros cándidos, engañados por la prédica de Washington, tal vez no perciban la densa red de normas que rigen los negocios y la vida cotidiana de los norteamericanos. En 2002, el U.S. Federal Register, compendio de las reglas federales, sobrepasó las 75.000 páginas y seguía creciendo a razón de unas 4500 reglas nuevas por año. Sumemos a esto los códigos estatales y el sinnúmero de normas locales. Salvo unos pocos anarquistas, todos los norteamericanos –hasta los libremercadistas más fanáticos– admiten la necesidad de cierta reglamentación en cualquier sociedad compleja. Pese a su constante retórica hostil, el Partido Republicano, orientado hacia los negocios, está tan dispuesto a dictar nuevas normas como el Partido Demócrata, más orientado hacia lo social. Según un informe preparado para la Administración de Pequeñas Empresas, en 2000, las normas federales por sí solas impusieron un gasto adicional de 497.000 millones de dólares a las empresas norteamericanas, en desmedro de su competitividad, y de 346.000 millones a los consumidores y las agencias del gobierno. Hay otras estimaciones más altas. Una regulación federal excesiva puede asfixiar a sectores empresariales enteros, y a menudo lo hace, imponiéndoles costos que sus mercados no pueden soportar. Pero en la guerra ideológica se presta poca atención a un sector enorme, aunque oculto, de la economía: el de los que podríamos llamar los “mercados obligatorios”. Son aquellos que deben su creación o prosperidad exclusivamente a la compra de ciertos productos o servicios por mandato legal. Parecen mercados libres, pero no lo son. Por ejemplo, en casi todo el país, la ley obliga al dueño de un

La otra cara del capitalismo salvaje

19

Evolution / Evolushon

THANK GOD FOR EVOLUTION (Source: BBC, 4 September 2005, under the title: MONKEY BUSINESS)

Scientists have deciphered another book in the library of life - the genetic recipe of our closest living relative, the chimpanzee. It is arguably the most valuable genetic blueprint for determining what makes us human. Researchers have already begun to analyse the parts of the life code that are unique to each species. Buried within the 3 billion DNA “letters” are the changes that put our ancestors on the pathway to humanity.

Wealth of new evidence It is more than a century since Charles Darwin recognised that humans and chimps are related. A wealth of evidence has emerged since then, including the discovery of the first known chimpanzee fossil revealed this week. Researchers hope the comparison of the chimp and human genomes will shed light on the past six million years or so of evolution, since the two species diverged from an apelike common ancestor. In this brief eye blink of evolutionary time, the features that make us human emerged; among them our large brain, complex speech and the ability to walk upright. At the same time, we lost many of the features we associate with our ape cousins such as their dense body hair. Alterations in the sequences of the chemical “letters” (base pairs) along our DNA should account for the differences. It turns out that we are both more and less like apes than previously thought. This apparent paradox is a hallmark of the complexity of the mammalian genome. If you take the most meaningful parts of the genome - the genes that code the proteins that build and maintain our bodies - the genetic sequences of man and ape differ by a mere 1% in terms of single letter changes to the genetic code. But in more poorly-understood parts of the genome - regions of DNA that regulate our genes, for instance, or so-called junk DNA with as yet unknown functions - we are somewhat more divergent than we once thought. Duplications and shuffling of stretches of DNA add a further difference of about 3% so, when you compare the two genomes as a whole, we share about 96% of DNA.

Disease defences Many of the 35 million single letter (nucleotide) differences that set us apart from chimps lie in the genes that make proteins involved in our immune response. This is no great surprise, since chimps and humans would have encountered different diseases during evolution. Intriguingly, changes to parts of the human genome may have made us prone to certain diseases. A gene that seems to protect other animals against Alzheimer’s appears not to function in our genome. Duplication of other stretches of DNA in humans are implicated in other (development) disorders and syndromes. In terms of what makes us human, the most promising areas for exploration are six regions that show very little variation among humans but more variation in chimps suggesting they were important in the human line of evolution. One of these regions contains a gene called FOXP2 that seems to be important in speech. But as yet there is no smoking gun - a protein involved in regulating brain function, say - that may have caused our ape-like ancestors to branch off from chimps. With the genomes of other primates, such as the orangutan, nearing completion, there will soon be other members of the family available for comparison. The researchers who decoded the chimp genome hope that elaborating how few differences separate the species will broaden recognition of our duty to protect apes in the wild. Only a day after their study was published in the journal Nature, the UN’s environment and biodiversity agencies warned that some of the great apes - chimps, gorillas, and orangutans - could be extinct in the wild within a human generation.

ARCO comment The choice of title of this article is ours. We hope to make religious readers see that there is no controversy between ‘Intelligent Design’ and ‘Evolution’. For evolution is a very intelligent design. The American debate on this topic is a non-argument. God uses evolution to create. Both camps are right.

20

THE GREAT WORK A great human undertaking, spiritually inspired, has been in process for many centuries. It is commonly referred to as the ‘Great Work’. There are many definitions of this work and various organizations use different words to describe it. The shortest and clearest description we have read is the following: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Universal Peace. Universal Political Freedom. Universal Religious Freedom. Universal Education. Universal Health. Universal Prosperity. Universal Spiritual Unfoldment.

There are many ways one can join in this great work, knowingly or unknowingly. There are also training schools. Every effort in this direction counts. If you want more information about this, contact Michiel Bijkerk personally at: 717 2427.

E GRAN OBRA Hopi siglo pasá un gran obra humano, spiritualmente inspirá, a ser inisiá. E trabou aki ta andando. Tin hopi definishon di e obra aki i varios organisashon ta usa palabra diferente pa deskribiele. E deskripshon mas korto i klaro ku nos a lesa ta e siguiente: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Pas Universal. Libertat Polítiko Universal. Libertat Religioso Universal. Edukashon Universal. Salubridat Universal. Prosperidat Universal. Desaroyo Spiritual Universal.

Tin varios manera pa partisipá na e trabou aki, sea konsientemente òf inkonsientemente. Tin skolnan kaminda bo por haña training tambe. Kada esfuerso den e direkshon aki ta konta. Si bo kier sa mas over di esaki, tuma kontakto ku Michiel Bijkerk personalmente na 717 2427.

ARCO ta kere den pueblo di Boneiru. Ta p’esei nos ta publiká artíkulo ku kontenido real.

Law / Hustisia

President VS mag staatsburgers onbeperkt detineren Gepubliceerd 9 september 2005. Planet Internet.

Papa Juan-Pablo II a sugerí kambio den demokrasia Den su ensíkliko ‘Laborem Exercens’ Papa Juan Pablo II a sugerí sierto kambio den gobernashon demokrátiko. E ensíkliko aki nos por rekomendá ku enfasis. E ta un obra sumamente signifikante pa tur hende interesá den asuntonan religioso, soshal i polítiko. E teksto kompleto na Ingles bo por haña riba internet na: www.osjspm.org.

WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president mag in het kader van terreurbestrijding Amerikaanse staatsburgers voor onbeperkte tijd detineren zonder aanklacht. Dat is de strekking van een recente uitspraak in hoger beroep van een federale rechtbank in Virginia. Het rechterlijke oordeel, waartegen nog beroep mogelijk is, is voorlopig een overwinning Un di su konklushonnan ta ku tareanan gubernamental mester wòrdu ehekutá dor di entidatnan intermediario òf semi-outónomo. Su remarkenan den e voor president Bush, aldus Amerikaanse media. De zaak draait om José Padilla, een Amerikaan die al sinds 2002 vastzit zonder aanklacht. Hij wordt ervan verdacht dat hij van plan was in de VS gebouwen op te blazen en een aanslag wilde plegen met een radioactieve, zogeheten ‘vuile bom’. Hij werd opgepakt op de luchthaven van Chicago, bij terugkeer uit Pakistan. Volgens de regering is hij getraind door leden van het terreurnetwerk al-Qaeda. Justitie stelt dat Padilla een ‘vijandige strijder’ is, een term die ook wordt gebruikt voor buitenlandse terreurverdachten die vastzitten in de Amerikaanse basis Guantanamo Bay op Cuba. Tegen de meeste van deze niet-Amerikaanse gevangenen, veelal opgepakt in Afghanistan, is ook al jaren geen aanklacht ingediend en daartegen hebben nationale en internationale mensenrechtengroepen al geregeld geageerd. De kwestie-Padilla is net even anders, omdat het om een Amerikaanse staatsburger gaat die bovendien op Amerikaanse bodem, en dus niet op ‘een slagveld’ is gearresteerd. Padilla verblijft in militaire detentie en hij valt in de ogen van justitie ook buiten de reguliere Amerikaanse juridische procesgang.

Commentaar ARCO In onze september-editie hebben wij er reeds op gewezen dat deze tendens zich steeds verder voortzet. De mensenrechten worden uitgehold in naam van drugs- en criminaliteitsbestrijding en nu ook in naam van de oorlog tegen terrorisme. Dit lijkt misschien een goede zaak, maar zodra een bepaalde grens overschreden wordt, zijn we overgeleverd aan de grillen van machtswellustige politici en zijn we onze vrijheid kwijt. Dit is al veel vaker vertoond (denk aan Rusland, eerst onder de tsaar, later onder de KGB). Voor hetgeen er in de wereld gebeurt is een reden. De huidige spanningen en zgn. ‘oorlog tegen terrorisme’ zullen culmineren in grote internationale veranderingen. Hoe dit precies in zijn werk zal gaan en wanneer welke veranderingen zullen worden doorgevoerd, is onbekend. Maar het is een historisch gegeven dat na internationaal conflict een ingrijpende politieke wijziging plaast vindt. Na de eerste wereldoorlog werd de ‘Volkenbond’ opgericht. Na de tweede wereldoorlog werd de ‘Verenigde Naties’ opgericht, een organisatie met meer bevoegdheden en gezag dan de Volkenbond. Het ligt in de lijn der verwachting dat de derde wereldbrand (die nu woedt) zal resulteren in ofwel een nieuwe internationale organisatie, ofwel een drastische wijziging van de Verenigde Naties.

ensíkliko tokante e entidatnan aki (bou di e suptítulo ‘Work and Ownership’) ta bastante opskuro. Pero poko poko su nifikashon ta saliendo na kla. Papa ta referiendo na organisashonnan outónomo enkargá ku tareanan públiko. Den e kuadro aki nos ta sita aki bou parti di un karta ku Ministro di Finansas Hulandes a dirigí resientemente na e ‘Vaste Kamercommissie voor Financiën van de Tweede Kamer’. Konekshon entre e ‘entidatnan semi-outónomo’ di Papa Juan-Pablo II i e ‘publieke vennootschap’ of ‘maatschappelijke onderneming’ta bisto. ARCO ta aploudí e inisiativa aki! ARCO a marka algun frase importante.

Tijdens het algemeen overleg over de notitie staatsdeelnemingenbeleid d.d. 27 januari j.l. deed ik de toezegging om, in overleg met de Minister van Justitie, te kijken naar de idee van de publieke vennootschap c.q. maatschappelijke onderneming. In uw schrijven van 19 mei 2005 met kenmerk 05-FIN-B-020 deed u het verzoek om de reactie voor 1 september te mogen ontvangen. ‘

Inmiddels heeft de Minister van Justitie de Kamer geïnformeerd (Tweede Kamer, vergaderjaar 2004-2005, 29 279, nr 24) dat een interdepartementale werkgroep onderzoek zal doen naar een aparte rechtsvorm of een modaliteit van een bestaande rechtsvorm voor maatschappelijke ondernemingen (ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt van de Tweede Kamer). In het project wordt onderzocht of, en zo ja op welke wijze, de vormgeving van de maatschappelijke onderneming in het Burgerlijk Wetboek wenselijk is. Een eventueel voorgestelde regeling wordt getoetst aan de eisen die thans in publiekrechtelijke regelingen aan de diverse ondernemingen worden gesteld. Nagegaan wordt of, en zo ja in welke gevallen, de mogelijkheid tot winstuitkering wenselijk is. Vervolgens moet worden aangegeven welke vereenvoudigingen de invoering van deze rechtsvorm voor de verschillende publiekrechtelijke regelingen inzake scholen, ziekenhuizen, verzorgingsinstellingen en woningbouwcorporaties zou kunnen opleveren en in hoeverre dit kan leiden tot verschuiving van verantwoordelijkheid voor het functioneren van de onderneming. Daarbij zal specifiek worden ingegaan op de mogelijkheid om bestaande toezichtrelaties met de overheid te vervangen door verantwoording aan burgers. Verder zal worden ingegaan op de inschakeling van belanghebbenden, de noodzaak van een ondernemingscode, de fiscale consequenties en de gevolgen voor specifieke aan de onderneming gerelateerde wetten. De werkgroep beoogt een rapport op te leveren voor 1 juni 2006; de streefdatum voor een reactie voor 1 september 2005 wordt daarmee niet gehaald’.

Kosnan interesante ta tumando lugá na Binnenhof, Den Haag

21

Law / hustisia

THE NEW IRAQI CONSTITUTION The draft constitution recently presented to the new Iraqi parliament is a very interesting document indeed. ARCO has studied it and herewith gives its own opinion. We are not commenting on the Iraqi war itself now. We will only comment on some of the basic ideas embedded in the new constitution (new, if it is ratified by the Iraqi people in a referendum). In our view, some of these ideas are even commendable for adoption by Western democracies. You see, Islam is right in one thing. In the West we tend to believe that we can manage on our own, no spiritual agency being needed. The West thus has secular government, justice, science and ethics. Of course, not everybody in the West thinks this way Probably the great majority do not think this way. But to a large extent the West functions in this way. That, in our view, is short-sighted. To exclude spirituality is to exclude half of reality, notably the essential half. Islam thus has a valid point where it insists we should open up to that essence. It does not matter whether you call that essence ‘God’, ‘Allah’ or any other name. Without becoming religious fanatics, surely everybody will see that the Universe is ordered. How could this be without an ordering agency? Embracing an ordering agency (or ‘intelligent designer’) does not mean we would propose to pronounce a ‘fatwah’ on atheists or agnostics. All religious fatwahs are rejected as is the pronouncement of ‘anathema’s’. The atheist has a right to his opinion and should be respected, for if that is his sincere point of view, we would say: ‘better a sincere atheist than a hypocritical religionist’. But the vast majority of people just do not buy the atheist notion that the Universe is an ‘accident’. Likewise for most people a secular state is like a house without a foundation. And it never was the intention to build such a floating house when the secular state was invented. Its invention was a reaction to the terror and repression exercised by the Catholic Church and the religious wars that ensued to obtain more freedom. Therefore, to end all religious strife the U.S.A. (Europe’s ‘Strong Child’) was founded on the doctrine of freedom and a strict separation between Church and State. This formula has proved successful and we are not suggesting to change it. But it might be developed in the light of new understanding. Such new understading we find reflected in the new Iraqi constitution. Although certain points do not, in our view, broaden the persepctive, other ideas formulated in the constitution are very valuable. We will here focus on the ideas which are potential candidates for adoption by the West. Under the heading ‘basic principles’ Islam is named as the state religion of Iraq and ‘basic source of legislation’. On the face of it this looks like a setback. For why are other religions discriminated against? This question is valid, for the assurance in the same article that there shall be religious freedom should have made it superfluous to pick Islam as the state religion. But if ‘Islam’ is taken in the same broad sense as ‘Catholicism’, it means something like ‘spirituality’. In other words, the state religion is ‘spirituality’. In our view it would have been better - to avoid confusion - to use a non-denominational term such as ‘spirituality’ instead of ‘Islam’, but we suppose that in the present situation this was just a bridge too far. On the other hand, in the light of the other basic principles there can be no real doubt that something like ‘spirituality’ is indeed what is meant by the word ‘Islam’ where it is named as the state religion. Basically it means, therefore, that Iraq is a God-fearing nation. In this broad sense maybe only atheists could object to it. But then Iraqi atheists should just respect the view of the great majority of Iraqi citizens. ARCO believes that the adoption of a broad principle of ‘spirituality’ in Western constitutions would be a commendable development. Spirituality (not religionism) is the basis of all ethical thinking and was the principle which inspired all prophets, including Christ, Mohammed, Moses and Buddha. It is also the basic principle of the Hindu religion and is in fact the ‘Tao’ itself. If it moved and still moves so many billions of people throughout the ages and throughout the world, it seems only reasonable to include such a principle in one’s constitution. Not as a principle of terror or repression, but as a token of respect for the Creator and the billions of people who hold religious beliefs. Therefore, to include in Western constitutions the principle that ‘spirituality is the ethical basis of the nation’ does not seem to be such a bad idea.

22

In basic principle 5 of the new constitution the principle of sovereignty and democracy is laid down. ‘The law is sovereign’, it says. ‘the people are the source of its authority and its legitimacy’, which they exercise through secret ballot and constitutional institutions. This article proves that the word ‘Islam’ should indeed be interpreted in the broad sense of ‘spirituality’, as was suggested above.For it says that the law is sovereign, not Islam. Islam is therefore the inspiration and ethical foundation, it is the basic source of legislation providing guidance and wisdom, but Islam is not sovereign itself. The legislators are its channel and the law they make is sovereign. This seems to be a very reasonable and workable balance between the principles of spirituality and sovereignty. Again, this is a point which could be suggested for adoption in Western constitutions. For it stresses that ideas spring from the spiritual part of our make-up. If you believe their roots to be no deeper than your brain-cells, then that is for you the spiritual part of your make-up. If you are less atheistically inclined, however, the spiritual part of your make-up would run deeper. But both the religionist and the atheist are left perfectly free in their own interpretations, for there are only three principles which impose limits on the freedom of legislators. Basic principle 2 stipulates that laws may not contradict: a) the undisputed rules of Islam; b) the principles of democracy; c) human rights and freedoms. As a matter of fact, the principles sub b) and c) constitute the undisputed rules of Islam, with only this important distinction that the rules of Islam add a spiritual dimension thereto. Understood in this way, these limits are adhered to in the West as well. The language is different, but the principles are the same with an added spiritual dimension. Basic principle 7 bans racism, terrorism, ‘taqfir’ and sectarian cleansing. Taqfir is ‘declaring someone an infidel’. It basically means ‘outlawing’ somebody for reasons of religious unorthodoxy. This is banned. Obviously this is very important. If Islam or Islamic states have the right to ‘outlaw’ people, then the other faiths have the same right. Indeed the word ‘infidel’ is not an invention of Islam. Basically all religions consider non-adherents to their religion to be ‘infidels’. Many Christian sects used to (and still do) consider Jews, Muslims, Hindu’s and Buddhists to be ‘infidels’. They do not pronounce ‘fatwahs’ against them anymore (meaning that they may be killed), but the Crusades definitely boiled down to the very same thing, not to mention ‘pogroms’ against Jews etc. So the adoption of a ‘taqfir-ban’ in Western constitutions would certainly not hurt. Of course, such a taqfir-ban already follows from the fundamental freedom of religion as well as the non-discrimination rule, nevertheless in the light of even quite recent history it could not at all hurt to include this ban explicitly in one’s constitution. Of course, this is a subject we could fill many pages with, but that is not possible. We hope to have made it clear that the new Iraqi constitution is a very remarkable document indeed. If it is ratified by the Iraqi people and if this is the final outcome of the war in Iraq, we must admit that it would make good a lot of what went wrong.

General

MAS I MAS HENDE TA BIBA MAS KU 100 AÑA

RECORD NUMBER OF PEOPLE OVER 100 YRS IN JAPAN TOKYO - The number of Japanese aged 100 or older at the end of this month is projected to reach a record 25,606, with women comprising 85 percent of the total. The figure is up from the previous record of 23,038 set last year, the Health Ministry said in a statement. Japan’s population of centenarians has doubled in just five years, lending urgency to government efforts to shore up its overburdened public pension system as the country’s population rapidly grays. Japan is expected to have nearly 1 million people aged 100 and over by 2050 — the highest number in the world, according to the United Nations.

chain of islands, has the highest concentration of people aged 100 or older — 699 centenarians, or 51 for every 100,000 people — compared with a nationwide average of 20 per 100,000.

E fenómeno ku mas i mas hende ta alkansá un edat hopi avansá (di 90 aña òf mas) no a keda señalá na Hapón so. Na Europa i Hulanda e tendensia aki tambe ta eksistí. Nan ta usa e palabra ‘vergrijzing’ pa deskribí e fenómeno aki. Sin duda e tendensia aki ta eksistí na Antia tambe. Anto e tin konsekuensia serio entre otro pa penshun di biehes. Nos sistema di AOV ta hinká den otro di tal forma ku esnan hóben ta paga prima pa e grandinan por kobra un penshun. Mirando ku hende ta hañando ménos yu, anto nan ta biba mas largu, esei ta nifiká ku ta bai tin ménos hóben pa paga penshun na e grandinan. Konsekuensia di esaki ta ku òf e prima tin ku subi, òf e penshun mester baha, òf e edat di kobra penshun mester subi. Te ainda niun medida a ser tumá na Antia, pero tempran òf lat medidanan lo ta inevitabel.

The oldest woman is Yone Minagawa, 112, in the southern state of Fukuoka, while the oldest man is Nijiro Tokuda, 110, in the southern city of Kagoshima, according to the ministry. Tokyo, the capital, has the most centenarians — 2,387. However, Okinawa, Japan’s southernmost

23

Miss Venezuela 2005 CARACAS-El opening que dio inicio al majestuoso evento del Miss Venezuela fue La Gala de la Belleza inspirada en la época veneciana,los cuales constaron de 4 diferentes colecciones: Imperio, Gondoliere, Barroca y Bizantina en el cual estuvo a cargo de la hermosa animadora Maite Delgado. Las ganadoras de este majestuoso evento de esta noche fueron: Miss Bolívar: Samar Al Zarouni “El Cabello Más Bonito”, Miss Miranda: Zulima García “Miss Figura”, Miss Costa Oriental: Susan Carrizo “Miss Sonrisa Más Linda”, Miss Nueva Esparta: Alexandra Braun “Miss Piel”, Miss Canaima: Rosamaría Matteo “Mejor Cuerpo” y “Miss Elegancia”, Miss Yaracuy: Adriana Echenagucia “Miss Personalidad”, Miss Carabobo: Liliana Campa “Miss Rostro”, Miss Distrito Capital: Davianny Rivero “Miss Simpatía”, Miss Aragua: Marianne Pasqualina “Miss Internet”. Fue una Gala única que inicio la cuenta regresiva para cada una de las candidatas para obtener el título de la mujer más bella de Venezuela. La majestuosa cúpula del Poliedro de Caracas, dio inicio a una nueva edición del certamen más esperado del año en Venezuela y el mundo, la elección de Miss Venezuela un público que no paraba de aplaudir y hacerle barra a la miss de su preferencia, aparecieron en escena los conductores del programa juvenil “Atómico” acompañados del gran Ballet de Venevisión y el grupo de 28 candidatas, todos con títeres en mano recreando un opening de magia y fantasía, que le daba apertura a la marcha tradicional del Miss Venezuela: “En una noche tan linda como esta...”, unos de los momentos más esperados por cada una de las aspirantes a la corona venezolana. Posteriormente, los conductores oficiales del certamen Maite Delgado y Daniel Sarcos, aparecieron en el escenario para darle la bienvenida al Majestuoso evento del Miss Venezuela despues de ,las producciones musicales y eventos más vibrantes de la noche, se dieron a conocer a las 10 semifinalistas que resultaron ser: Miss Canaima, Miss Barinas, Miss Sucre, Miss Falcón, Miss Nueva Esparta, Miss Costa Oriental, Miss Carabobo, Miss Yaracuy, Miss Aragua y Miss Distrito Capital. Nuestra flamante Mónica Spear, Miss Venezuela 2004, hizo su último desfile por el escenario del poliedro de Caracas, ante cientos de personas que la aplaudieron por su excelente desempeño realizado en su reinado. Y el resultado fue: 2da finalista Miss Distrito Capital (Davianny Rivero), 1ra finalista Miss Nueva Esparta (Alexandra Braun), Miss Internacional es Miss Barinas (Daniela Di Giacomo), Miss Mundo es Miss Costa Oriental (Susan Carrizo) y Jictzad Viña, Miss Sucre es la nueva Miss Venezuela 2005 que va al Miss Universo, una joven llena de seguridad, elegancia, gracia y belleza que pasó a convertirse a sus 22 años en una de las mujeres más hermosas de Venezuela ¡Felicidades! una vez mas a las misses ganadoras.

Authora: Lorena Adrianza